Kkolewski Krzysztof Ksidz Jerzy w rkach oprawcw

Motto: Kultur europejsk tworzyli mczennicy trzech pierwszych stuleci. Tworzyli j take mczennicy na wschd od nas i u nas w ostatnich dziesicioleciach. Tak! Tworzy j ksidzJerzy. On jest patronem naszej obecnoci w Europie za cen ofiary z ycia, tak jak Chrystus. Jana Pawe II (Z homilii podczas Mszy w. we Wocawku, 07.08.1991 r.)

Krzysztof Kkolewski

Ksidz Jerzy w rkach oprawcwRzeczywiste przyczyny i przebieg porwania, i zamordowania ks. Jerzego Popieuszki Wsppraca Joanna Kkolewska WYDAWNICTWO

Warszawa 2004

Copyright by Krzysztof Kkolewski Copyright for this edition by Wydawnictwo von borowiecky, Warszawa 2004 Na okadce wykorzystano krzy autorstwa Krzysztofa Dudziskiego, fot. Bartosz Gawroski Wydawnictwo dzikuj ks. Stanisawowi Makowskiemu za udostpnienie krzya i sutanny. WYDAWNICTWO ^ u^ecck? 01-231 Warszawa ul. Pocka 8/132 tel./fax (0-22) 631 43 93 te. 0 501 102 977 www.vb.com.pl e-mail: ksiegarnia@vb.com.pl

ISBN 83-87689-66-1Skad i amanie: WYDAWNICTWO u^uck^ Druk i oprawa: Drukarnia EFEKT, Warszawa, ul. Lubelska 30/32

Bystrych obserwatorw, a do takich naleaa sawna aktorka Kalina Jdrusik, zwizana z licznymi akcjami charytatywnymi i pomoc winiom politycznym w latach stanu wojennego, prowadzonymi przez parafi pw. w. Stanisawa Kostki na oliborzu, uderzao swoiste podobiestwo wiszcych tam obok siebie portretw: w. Maksymiliana i Grzegorza Przemyka. Dla Kaliny Jdrusik byo ono przeraajce. Zawieraa si w nim prawie wprost wypowiedziana przez mieszkaca malej celki w domu przy-parafialnym zapowied jego losu. Poczenie obu tych postaci pozornie odlegych w czasie, przestrzeni wydao si aktorce pewnym proroctwem dotyczcym losu ks. Jerzego. Moe niepotrzebnie ale jake tego byo nie zrobi powtrzono ks. Jerzemu to, co powiedzia trzeci lekarz z rzdu, Teresa G., badajca niebezpiecznego pacjenta poprzedni unikali postawienia prawdziwej diagnozy, bo moga prowadzi lekarza do wizienia. Teresa G. odwaya si powiedzie prawd: may Przemyk musi by natychmiast odwieziony do szpitala, poddany badaniu przez chirurga i operacji. Tak si stao. Nic nie mona byo zrobi. Po otwarciu brzucha zastaem tam miazg. Czego podobnego dotd nie widziaem" powiedzia asystent chirurga i rozpaka si. Z kocioa pw. w. Stanisawa Kostki wyruszy kondukt pogrzebowy Grzegorza Przemyka, dla ktrego egzamin dojrzaoci by egzaminem mierci. Zakaz wznoszenia okrzykw, niesienia transparentw czy wywoywania jakiegokolwiek nieporzdku przez tysiczne tumy, wydany przez proboszcza parafii, ks. Teofila Boguckiego, sta si jak si okazao generaln prb przed pogrzebem ks. Jerzego. Ale take, jak si okae 4

w innym rozdziale niniejszej ksiki, wanym elementem przy rozwaaniu kwestii: czy rzeczywicie jak twierdzio wojskowo-policyjne przywdztwo PZPR zabicie ks. Jerzego mogo posuy elementom wrogim w ich partii do wywoania rozruchw. Sw. Maksymilian wedug posiadanych przeze mnie informacji by ulubionym, ukochanym witym ks. Jerzego. By witym zwyciskim. Ocalony przez niego Gajowniczek y i mia o lata przey ks. Jerzego, umierajc niedawno, w pnej staroci. Czyn w. Maksymiliana by tak bliski w czasie, e prawie widzialny i dotykalny. Sw. Maksymilian byjedy-nym winiem w historii obozw zagady, obozw koncentracyjnych i obozw karnych III Rzeszy, ktrego usucha (speni jego wol) oprawca, pan jego ycia i mierci, dygnitarz SS, zastpca dowdcy obozw Auschwitz-Birkenau. Byo jednak uczucie mczestwa u ks. Jerzego, podobnie jak przeczuwa poprzednictwo Grzegorza Przemyka wynika to z jego kaza. Zgbi antyreligijn, zwrcona przeciw Bogu, doktryn komunistw, zdawa sobie spraw z podobiestwa nazistowskiej i bolszewickiej interpretacji. Co ks. Jerzy przewidywa? Jakie byy jego przeczucia? pytam jednego z jego najbliszych przyjaci, ksidza dr. Jana Sochonia. Jerzy powiedzia mi dwa miesice przed mierci: Nie mog ju wytrzyma. Nie jestem przygotowany do tych cierpie, do tego, by walczy". By wychudzony i zabiedzony. Boj si. Mog mnie zabi" i zaraz zaprzecza: Nie spodziewam si tego" czyli mierci komentuje ksidz Socho. Sw. Maksymilian by osadzony w obozie za to, e by polskim, katolickim kapanem. Nastpio to w niedugim czasie po biaej naradzie" zim 1940 r. w Zakopanem i ustaleniu wsplnych i czasowo ujednoliconych po upadku III Rzeszy kontynuowanych tylko przez komunistwdziaa gestapo i NKWD przeciw Polakom, a przede wszystkim przeciw ich przywdcom politycznym, inteligencji, osobom wyksztaconym, korpusowi oficerskiemu i duchowiestwu katolickiemu. Midzy zbrodni katysk a morderstwem na profesorach krakowskich i lwowskich istnieje wyrane pokrewiestwo, take zbieno czasowa. Ustalone wtedy pryn 5

cypia polityki wobec Polakw okazay si nie do zmienienia, tak byy trafne i tak znakomicie wypracowane; obowizyway na polskich terenach okupowanych przez Niemcw a do ich ucieczki, a potem, jak wykaemy to, a do roku 1989 pod wadz Moskwy (obecnie za odradzaj si pod wadz neokomunistw) w formie napaci ideologicznych, krzewienia niewiary w Boga, sterowanym satanizmie, pobaliwoci dla napadw bandyckich na ksiy itp. W totalitaryzmie niemieckim i rosyjskim wytyczne ideowe dla wyznawcw i wykonawcze dla pastwa dawali dyktatorzy, szczegowe opracowania, dyrektywy, a zasady wiatopogldowe rodziy si nie w katedrach filozofii obu krajw, ale w specjalnych departamentach tajnej policji politycznej. Oba pastwa ateistyczne, o pogaskim i bawochwalczym nastawieniu do swoich wodzw i partii, do 1939 r., rniy si jednak w polityce praktycznej. Hitler musia si liczy z katolikami niemieckimi, dopiero wkroczenie do Polski postawio go wobec koniecznoci zniszczenia Kocioa polskiego. Podobne zagadnienie stano przed Stalinem w pi lat potem, gdy armie radzieckie, wypierajc Niemcw, rozpoczy podbj Polski. Oba pastwa swj ateizm kieroway przede wszystkim przeciw Rzymowi. Pogaski hitleryzm wyrs bowiem na korzeniach luteranizmu i kalwinizmu. Marksici za rosyjscy, szczeglnie ich pierwsze pokolenia, nadajce kierunek mylowy pniejszym, wychoway si w prawosawiu, ktre widziao najwiksze zagroenie dla siebie w Rzymie. Poniewa cerkiew podlegaa carowi, w dodatku utosamiaa si z jego imperialnym pastwem, a Koci katolicki nie (zalea w dodatku od czynnika poza zasigiem Moskwy), sprawa nabieraa dramatycznego natenia. Marksici polscy, szkoleni zarwno w szkoach partyjnych, jak i wojskowych, i policyjnych w Moskwie, nauczyli si uwaa Koci katolicki w Polsce za najwiksze dla siebie zagroenie, a czasem byo to jedynie legalnie istniejce zagroenie dla wadzy Moskwy na terenach Polski'. Zasadnicz tez, opracowan przez gestapo, Sichercheistdienst (Suba Bezpieczestwa) oraz NKWD byo goszenie rzekomej penej tole1 Z odrodzeniem sie prawosawia w Rosji, uniemoliwiajcego zawarcie konkordatu, przywdca SLDjednoczenie skada hod prawosawiu ijego roli w Polsce (1995 r.).

6

rancji, ale ograniczenie roli Kocioa tylko do odmawiania pacierzy i udzielania sakramentw. Koci mia obowizek wyrzec si caej swojej nauki, nie mwic ju o zaparciu si swojej roli nauczyciela, wychowawcy i wsptwrcy adu spoecznego. Funkcjonariusze SB jeszcze w 1986 r. powoywali si na Ewangeli, cytujc powypisywane fragmenty o tym, e co cesarskie cesarzowi. Pominito jednak rzecz zasadnicz: owo pytanie o cesarza zada Chrystusowi tajny agent, ktry podchwytywa go na sowach" i zbiera z jego nauczania materia do oskarenia. Ks. Jerzy wiedzia, e mczestwo ks. Maksymiliana przyszo z rozkazu Berlina. Zdawa sobie spraw, jak mao kto w Polsce, z wielkiego stopnia niesuwerennoci rzdw PRL i tego, e jego wyrok mierci, jeli przyjdzie, to z Moskwy, przedtem przebiegajcjako rozkaz, odpowiednie szczeble, i przekazany zostanie do wykonania Polakom. Obie sprawy miay implikacje midzynarodowe o. Maksymilian by znany w Rzymie, wiedzia o nim Pius XII, a take dobrze by znany Japoczykom, ktrzy jeszcze nie przystpili do wojny i naleao si z nimi liczy. Ks. Jerzy za mia przyjaciela w samym Rzymie w osobie papiea Jana Pawa II. Uderzenie w ks. Jerzego miao by uderzeniem bezporednio wjana Pawa II, ukazaniem mu jego bezsilnoci ajak wyka to w nastpnych rozdziaach przypomnieniem mu o 13 maja 1981 r. 12 wrzenia 1984 r. bowiem w radzieckim organie Izwiestia" ukaza si artyku Lekcja na darmo", w ktrym zaatakowano bezporednio osob ks. Jerzego. Jak przypuszcza Waldemar Chrostowski, wiadek jego porwania pewnie na podstawie rozmowy z ks. Jerzym bya to reakcja na homili z sierpniowej Mszy w. za Ojczyzn, gdzie ks. Jerzy powiedzia o oporze przeciw kulturom ludw barbarzyskich, czym poczua si dotknita Moskwa. Jaki ma by Koci katolicki, co ma robi i jak ma postpowa, by by w zgodzie z wasnym posannictwem wyznacza mu gestapo, SD, NKWD, KGB czy SB. Wytyczne tajnych policji politycznych w propagandzie przetwarzane s w nastpujcy sposb: Koci czy pojedynczy ksia, ktrzy nie wykonuj nakazw, nie stosuj si do kodeksu policji totalitarnych, sprzeciwiaj si tym Bogu i interesom Kocioa, szkodz Mu, s jego wrogami. To nie tajne policje totalitarne szkodz Bogu, Kocio 7

owi, wierze, ale ksia, biskupi i papie, ktrzy nie stosuj si do ram wyznaczonych im przez te policje. T lini przyj w swoim najsynniejszym ataku na ks. Jerzgo Popie-uszk Jan Rem (pseudonim Jerzego Urbana). Jeli w gronie wiernych zastanawiano si, ktry ksidz bdzie zgadzony: ks. Makowski czy ks. Popieuszko, od tamtego dnia wszystko przemawiao za tym, e ks. Jerzy. W totalitaryzmie zarwno hitlerowskim, stalinowskim jak poststali-nowskim zniesawienie ofiar zapowiada zastosowanie przemocy. Propaganda wskazuje przysze ofiary, zniewaa je, odmawiajc im cech ludzkich i mwic o ich domniemanych knowaniach, szkodliwoci, niebezpieczestwach grocych z ich strony, uzasadnia konieczno posuenia si terrorem, przygotowujc do niego masy. Zdania s podzielone, jak wysoko w hierarchii komunistycznej sta czy stoi Jerzy Urban. Wiemy od generaa Wadysawa Poogi, byego szefa wywiadu i kontrwywiadu oraz I zastpcy ministra spraw wewntrznych PRL, e nalea on, wraz z ambasadorem PRL i RP w latach 1986 1996 w Moskwie, Stanisawem Cioskiem, dojednego z najwikszych sztabw czy trustw mzgw w byej PRL. Genera Pooga przyznaje, e Urban by prawdziwym mzgiem zespou". T grup autor ksiki, Henryk Piecuch, nazywa synn trjk". Karyna Andrzejewska, bya ona Jerzego Urbana twierdzi, e w sprawie porwania i zabjstwa ks. Jerzego, Urban udziau nie bra. Nie by dopuszczony do takich wyyn politycznych, eby macza w tym palce. To odbywao si poza nim (...)". Ajednak to Urbana mona uwaa za praojca i pomysodawc tzw. Okrgego Stou. Co prawdaju przedtem, jesieni 1980 roku, na amach ycia Warszawy" pisa o Solidarnoci robotniczej naszej z krwi i koci" Andrzej Werblan, ale dopiero Urban sformuowa w swoim synnym memoriale ide, ktr nazwa wariantem koalicyjnym" lub umow koalicyjn". Realizacj tego pomysu byo stworzenie wadz komunistyczno-solidarnociowych w 1989 roku, gdzie prezydentem by komunista i wojskowy, gen. Jaruzelski, premierem de-sygnat Solidarnoci, Mazowiecki, a jego gwnym zastpc, szef wszystkich tajnych i jawnych policji komunistycznych, take wojskowy, gen. Kiszczak. Stao si to w wiele lat pniej, ale sdz, e wyprzedzajcy 8

dziaania Gorbaczowa plan Urbana, ten ostatni mia na stole, gdy przygotowywano zmiany w Polsce. w jeden z najwikszych i najsynniejszych tekstw propagandy komunistycznej w latach 1944-89 zatytuowany zosta Seanse nienawici". Opublikowany by w pi dni po enuncjacji radzieckich Izwiestii". Najistotniejszy fragment artykuu brzmia: (...) ten mwca, ubrany w liturgiczne szaty nie mwi niczego, co byoby nowe lub ciekawe dla kogokolwiek. Urok wiecw, jakie urzdza, jest cakiem odmiennej natury. Zaspokaja on czsto emocjonalne potrzeby swoich suchaczy i wyznawcw politycznych. (...) W kociele ksidza Popieuszki urzdzane s seanse nienawici. (...) On wycznie steruje zbiorowymi emocjami. Uczucie nienawici politycznej do komunistw, do wadzy, do wszystkiego, co jest powojenn Polsk, przynoszone jest na t sal przez bywalcw, a pod dyrygencj ksidza Popieuszki przestaje by wewntrznym robakiem drcym czowieka. Polityczne uczucia doznaj publicznego wyadowania w tumie podobnie czujcych. Wyznawcy sfanatyzowanego ksidza Popieuszki nie potrzebuj argumentw, docieka, dyskusji, nie chc poznawa, spiera si, zastanawia i dochodzi do jakich przekona. Chodzi tylko o zbiorowe wylanie emocji. Ks. Jerzy Popieuszko jest wic organizatorem sesji politycznej wcieklizny (...). 30 dni potem nastpio porwanie ks. Jerzego. Tu podobiestwo z losem w. Maksymiliana jest nadzwyczajne. Ot, przed powtrnym aresztowaniem w. Maksymiliana (raz by internowany co nam to okrelenie przypomina? i wypuszczony): dnia 2 lutego 1940 roku. Jednoczenie w Warschauer Zeitung" i Krakauer Zeitung" na kolumnie Z ycia Generalnego Gubernatorstwa" ukaza si artyku pitnujcy klasztor w Niepokalanowie i o. Maksymiliana Kolbego osobicie. Artyku mona nazwa pocaunkiem Judasza. Zacytuj tylko opis strony tytuowej kalendarza niepokalanowskiego na rok 1940, a opis ten musia by wstrzsem dla aktywu NSDAP, funkcjonariuszy policji i wojska niemieckiego: rodek rysunku zajmuje polski orze w granicach byego pastwa polskiego, nad gbw ora przy cyfrze roku 1940 unosi si posta Mai, a u stp ora klczy przy mapie onierz z karabinem i w stalowym hemie z twarz zwrcon 9

w kierunku Niemiec. Dalej jest doniesione o ucieczce braci zakonnych odpowiadajcych za druk gadzinwki May Dziennik" i konkluzja: (...) ucieczka tych braci nie zmieniajednak okropnego faktu, e jedna z najbardziej rozwcieczonych i niebezpiecznych gadzinwek, ktra skutecznie dopomoga w sianiu tego ziarna, ktre pewnego dnia zostao podjte w Bydgoszczy, ujrzaa wiato dzienne wanie w klasztorze, miejscu, gdzie jego pasterze stale obudnie podkrelaj, e chc broni obyczajowoci i moralnoci. Dobrze znamy wadz jak Koci katolicki w Polsce sprawowa nad narodem. Do czego naduy tej wadzy, udowodni nam Klasztor Niepokalanw (...). Teksty te nie tylko s paralelne, ale wzajemnie si uzupeniaj, mona je poczy w jedno i stworzy wsplny ujednolicony tekst oskarenia wobec o. Maksymiliana i ks. Jerzego, wystosowany przez gestapo, sub bezpieczestwa Rzeszy i Sub Bezpieczestwa PRL, cho Jerzy Urban, korzystajc z danych SB, nie dziaa w jej imieniu, a wojskowych wadz partyjnych PRL. Dziedzictwo mczestwa przejte przez ks. Jerzego od w. Maksymiliana na tym si nie koczy. Kontynuacja przejawia si w co najmniej jeszcze jednym wtku. Jest nim sprawa Zdzisawa R., jednego z piciu (lub szeciu) tajnych wsppracownikw gestapo rozmieszczonych wok lub w bezporedniej bliskoci klasztoru, ktrych zadaniem byo ledzenie w. Maksymiliana. Jeden z nich, co do ktrego tosamoci ani przeszoci trudno uzyska pewno, Zdzisaw R., zosta przez gestapo przysany do schroniska przy Klasztorze Niepokalanowskim jako rzekomy onierz polski, ktry unikn niewoli. Aczkolwiek mogo si wyda podejrzane, e pod koniec listopada 1940 r., przyby on do furty klasztornej w mundurze onierza polskiego niktju nie miaby si tak pokazywa, byo to zbyt niebezpieczne, a przybysz mia nawet guziki z orzekami bracia przyjli go. Mia ze sob skierowanie z PCK Do dzi nie udao si odtworzy jego penych losw ani przed wojn, ani co robi od 1 wrzenia 1939 r. do 27 listopada 1940 r. Kontrwywiad ZWZ-AK wpad na trop wsppracy Zdzisawa R, z gestapo dopiero wtedy, gdy po powtrnym aresztowaniu w. Maksymiliana Zdzisaw R. zosta skierowany na inny odcinek do obserwacji dworca 10

kolejowego w Szymanowie i ledzenia osb pojawiajcych si od strony Kampinosu, udajcych si lub przybywajcych z Warszawy. Skazany na mier wyrokiem sdu podziemnego, ciko ranny w zamachu, leczy si w niemieckim szpitalu w odzi. Przyjecha 1 listopada 1944 r. po on i crk, by wywie je do Wrocawia mia przepustk na teren Rzeszy i rozkaz ukrywania si tam, a waciwie ewakuacji, jeszcze zanim otrzymay go urzdy niemieckie. Od tego dnia niknie on na nastpne ptora roku. 1 kwietnia 1946 r. kolejarz ze stacji Szymanw, idc ulic Karow w d, koo budynku Komendy Gwnej Milicji Obywatelskiej, ujrza wychodzcego z bramy Zdzisawa R. w mundurze kapitana milicji. Tak si zoyo, e w ow listopadow noc ucieczki Zdzisawa R. z Polski do Niemiec, agent gestapo kaza nie sobie walizk temu wanie kolejarzowi. Nie mogo by pomyki. Kolejarz Wojciech W., gdy agent gestapo si oddali w gr Karowej, zawrci, wszed do biura przepustek KG MO i powiedzia, e chce zoy wane zeznanie. Skierowano go do wydziau kontroli wewntrznej. Pierwsze dni zapowiaday wielkie niebezpieczestwo dla samego Wojciecha W. Kiedy jednak wadze zorientoway si, e caa okolica: Teresin, Szymanw, Niepokalanw zna Zdzisawa R. jako delatora klasztoru i o. Kolbego, wie o wyroku, jego nieudanym wykonaniu i ucieczce do Rzeszy, wytoczono mu proces, na ktrym zapad wyrok mierci. W aktach brakuje nie tylko protokou wykonania wyroku, aktu zgonu skazanego, ale jakiejkolwiek wskazwki ojego dalszym losie, poza jedn: jest pokwitowanie wypoyczeniajego akt przez wywiad wojskowy PRL w mniej wicej rok po terminie, kiedy mia by wykonany wyrok mierci. Jego crka czsto jedzi do Londynu i mwi si, e spotykaa si lub o ile on jeszcze yje spotyka z ojcem. Byjednym z pierwszych wychowawcw kadr resortu Bezpieczestwa Publicznego. Jak okazao si pojego uwizieniu w 1946 r., by od dawna czonkiem PPR ale od kiedy nie udao si ustali. Jak podaje w licie do ministra bezpieczestwa publicznego do 1940 r. by w lasach podolskich" czyli w radzieckiej strefie okupacyjnej. Prawdopodobnie zosta przerzucony (przekazany) przez Rosjan do Generalnego Gubernatorstwa. By czonkiem Komitetu Miejskiego PPR w Lublinie, czc 11

prawdopodobnie t funkcj z prac wykadowcy. Przeciwstawia si izolowaniu milicji od czynnego udziau w walce z podziemiem. Ostrzega przed rol Kocioa katolickiego mia tu szczeglne dowiadczenia osobiste, ktrymi nie dzieli si jednak ze suchaczami. Uwiziony, pisa do Stanisawa Radkiewicza: Do Kochanego i Drogiego mi Ojca". Zwraca uwag, e znalaz si w wizieniu na skutek knowa faszystw. Ofiarowywa cenne o nich informacje. Prosi o umoliwienie jak najszybszego wyjcia z wizienia, by mg wrci do pracy w organach bezpieczestwa dla dobra Polski Ludowej. By tak wysoko zarachowany w aparacie bezpieczestwa i tak nieufny wobec korespondencji przechodzcej przez rce naczelnika wizienia, e pomija swj przydzia subowy, ograniczajc si tylko do funkcji w PPR. Tak wic jeden z delatorw o. Maksymiliana stan u pocztku formowania siy, ktra zwrcia si przeciwko ks. Jerzemu. Wczesn wiosn 1985 roku przekazano mi oprawiony w angielskie ptno liczcy 687 stron tom, ktrego karty dwustronnie zadrukowane byy na powielaczu. Wolno mi byo trzyma go dwa tygodnie, czekali na niego inni. Tytu brzmia: Proces o zabjstwo ks. Jerzego Popieuszki, Toru 1984. Nie byo wydawcy ani autora. Dzi porwnujc Pismo Oklne" Biura Prasowego Episkopatu Polski i jego numery z pocztku 1985 r. stwierdzam, e tom ten by oprawionym zespoem kilku numerw tego biuletynu, pozbawionym jednak wszelkich cech, ktre pozwoliyby mi zidentyfikowa wydawc czy autora tekstu. Zrobiem z tego dokumentu 70 stron notatek i zwrciem go w terminie. Ju w czasie pierwszej lektury tomu, a potem w czasie robienia notatek znalazem si pod silnym wraeniem wykrytej przez siebie uki w procesie i materiale dowodowym, zasadniczym braku, pkniciu, ktre poddaje w wtpliwo wszystko o czym w Toruniu mwiono, a przede wszystkim okolicznoci i czas mierci ks. Jerzego Popieuszki. Stwierdziem, e wszystko co wiemy o tej zbrodni, wiemy od oskaronych, wysoko wyszkolonych oficerw tajnej komunistycznej policji politycznej, ktrzy sami siebie oskaryli o dokonanie mordu i opisali jego przebieg. Jedyne wiadectwo, jedyna relacja pochodzi z ust wsplnikw, osb, ktre okazay si jedynymi wiadkami swojej zbrodni i to najmniej 12

wiarygodnymi. Zaproponowaem analiz procesu jednemu z pism wychodzcych poza zasigiem cenzury, ale spotkaem si z odmow nastpujco uzasadnion: To byoby podwaeniem wiarygodnoci procesu toruskiego, a moe obaleniem wyroku i to wykorzystaaby SB, starajc si o rewizj, by w ten sposb uwolni Piotrowskiego i innych. Musimy w kadym razie przez jaki czas udawa, e proces toruski mimo wszystkich uchybie, uznajemy". Wydaje mi si, e tak uwaali nawet ci, ktrzy naleeli do grup, ktre dzi nazywamy niepodlegociowymi, bo gdy po spotkaniu na plebanii u ks. Jzefa Maja zjanem Olszewskimjesieni 1985 r. przedstawiem mu swoj koncepcj, nie odpowiedzia mi ani sowem. Gdyby uwaa jednak, e moje rozumowanie jest cakowicie bdne, chyba by zareagowa sdziem. Podobnie po dziesiciu latach zachowa si prokurator Andrzej Witkowski, nie komentujc mojego wywodu, ale na przeomie 2002 i 2003 roku ogosi now koncepcj przebiegu i celu porwania ks. Jerzego. Ku mojej radoci opartajest na szkieletowej tezie niniejszej ksiki, ktr to tez raz jeszcze mu przekazaem najednym z zamknitych zebra klubu katolikw warszawskich. Nieoczekiwanie, po wielu latach, gdy sprawa zbrodni na ks. Jerzym wci pozostaje niewyjaniona, prokurator Witkowski nie tylko przerwa milczenie, ale wykorzysta moj tez. Gdy A. Witkowski wystpi z ni w TVP, prowadzcy wywiad zwrci mu uwag, e jeden z tygodnikw ju przed kilku laty nie wymieni nazwy tego pisma i tym bardziej pomin nazwisko autora ogosi tak koncepcj". Jednak prokurator obecnego Instytutu Pamici Narodowej wypaczy moj tez. Aczkolwiek przyzna, e ks. Jerzy by torturowany, a nie zabity od razu po porwaniu co jujest wielkim postpem to jednak stwierdzi, i ks. Jerzego oddano w rce specjalnego komando, a porywacze: Piotrowski i inni byli ju osadzeni w areszcie. Tak wic teza o nielegalnym przesuchiwaniu, torturach i w ich wyniku mierci ks. Jerzego sprowadza si do zdjcia z nich winy, szczeglnie gdy dotyczy to Piotrowskiego, ktry, jak si wydaje, mia najwysze kwalifikacje w SB do przesuchiwania ks. Jerzego, cho specjalici od tortur mogli by mu przydzieleni do pomocy. 13

Liczba torturujcych moga te by rna. Dziaali raczej na zmian ni jednoczenie, gdy oficerom ledczym chodzio o ochronienie ycia przesuchiwanego do czasu, gdy bdzie potrzebny, a zbiorowe bicie mogo doprowadzi do wypadku miertelnego przed czasem. Enuncjacje A. Witkowskiego zostay przyjte z mieszanymi uczuciami przez znajcych spraw. W torturach stosowanych przez komunistw i nazistw bardzo czsto kto inny zadawa pytania (czasem nawet byy to trzy osoby), a kto inny ciosy. Nie zmniejsza to odpowiedzialnoci pytajcego czy dcego do osignicia swojego celu, nawet gdyby nie byo go bezporednio przy tym przesuchaniu. Podstawow przyczyn nieufnoci byo to, e bez swojej winy prokurator Witkowski reprezentuje IPN, ktry utraci zaufanie i wiarygodno po rozptaniu tzw. sprawy Jedwabnego. Jednak nawet ta wypowied A. Witkowskiego wywoaa alarm w rzdzcej partii komunistycznej. Nawet niemiae prby wyjanienia rzeczywistych przyczyn porwania i morderstwa na ks. Jerzym wzbudziy tam popoch. SLD wystpio z wnioskiem o likwidacj IPN. Znaleli si odwani dziennikarze, ktrzy skomentowali inicjatyw senatorw SLD" jako prb przerwania ledztw dla komunistw niewygodnych przede wszystkim w sprawie ks. Jerzego. Mecenas Edward Wende zim 1995 roku powiedzia wrcz, e nie odrzuca mojego wywodu, w wietle powtrnego procesu mordercw Grzegorza Przemyka (ten motyw zanalizuj dalej szczegowo); spostrzega, e na procesie toruskim wszystko od pocztku do koca byo reyserowane". Wwczas Wende przypomnia sowa ministra Kiszczaka wypowiedziane do jednego z aktorw wielkiego widowiska toruskiego, bdcego pukownikiem: towarzyszu generale trzeba bdzie posiedzie". Oficerowi UB czy SB, ktremu nie powiodaby si nielegalna akcja, z gry wliczano w spraw tak moliwo. Odsiadujc wizienie dalej by na subie, jak np. w przypadku zamieszanego w organizacj zabjstwa ydw w Kielcach w 1946 r. mjr/pk Wadysawa Spychaj vel Sobczyskiego. Pobyt w wizieniu zaliczono mu do stau subowego i do emerytury. Wypowied ta miaa miejsce w czasie tumnego spotkania w wiey kocioa w. Anny U Katyniakw", gdzie Wende zjawi si pocztkowo jako obserwator. Jednak w 2001 r. w wypowiedzi dla jednej z gazet wycofa 14

si, stwierdzajc, e byo tak jak wykaza proces. Teraz ju nie yje. Kto dobrze poinformowany, kogo tosamoci jeszcze nie mona zdradzi, powiedzia; Wende zabra do grobu tajemnic mierci ks. Jerzego". Gdyby dwaj sanitariusze Micha Wysocki i Jacek Szyzdek nie przyznali si do winy, ich proces nie udaby si i nie obciono by ich win za mier Grzegorza Przemyka. Wjeszcze wikszej mierze powodzenie procesu toruskiego i pniejszego generaw w Warszawie, byo zalene od absolutnego posuszestwa Piotrowskiego i innych, nawet w tym, e przyzna si on do najwikszej haby dla pracownika tajnych sub nieposuszestwa. W oskareniu Piotrowskiego i jego ludzi mamy do czynienia z podwjn przewrotnoci. Wydano mu rozkaz, ktry on chcia speni z ca dokadnoci, a zarzuca mu si niesubordynacj. Identyczny propagandowy model przyjto ju w sprawie tzw. pogromu kieleckiego, gdzie jeli sdzono winnych z UB i wojska, to pod pretekstem, e nie dopenili obowizkw, a w rzeczywistoci gorliwie i precyzyjnie je wypenili. Owa perfidia wobec swoich ludzi nie moe wywoywa ich buntu, sprzeciwu, gdy rwnaa by si ona wydaniu na siebie wyroku mierci. W kontekcie szalejcych w stanie wojennym (i tzw. powojennym) sdw skazujcych niewinnych ludzi Piotrowski i inni, zaliczaj si do tych, ktrych sdy potraktoway jak swoich, z wyrozumieniem dla faktu, e zbrodni musieli dokona. Absurd polega na tym, e opierajc si na informacjach z procesu mona si dziwi czy oburzy, e nie skazano ich wszystkich trzech czy czterech, na kary mierci. Jeli jednak kto zna spraw i wie ile osb unikno sdu i kary, do jakiego stopnia bya to zbrodnia zespoowa, urzdnicza, zza biurka, systemowa, jego nienawi do Piotrowskiego maleje. Instynktowne u chrzecijanina wybaczenie wskazuje waciw drog. Nie dysponujemy wewntrzn ocen resortu SB-MSW i KGB z wykonania akcji przeciw ks. Jerzemu. Nie mona wykluczy, e wypada ona niepomylnie dla Piotrowskiego i jego rosyjskich kolegw. Mogli by postawieni przed wewntrznym sdem KGB-SB i skazani na wizienie. Sdy te, cakowicie tajne, kapturowe, stanowiy dodatkowy czynnik zapewniajcy lojalno pracownikw tajnych sub. Podobno jak podano mi wjednym ze rde byy niezawise od szefw SB i ministrw, 15

ale sdziy surowiej ni oni by sdzili. Sdy wewntrzne wicej wiadomo o tych, ktre przeprowadzono do 1956 r. skazyway nawet na mier za nielojalno wobec resortu. Rezun vel Suworow pisze nawet o wewntrznym prawie". Wewntrzne sdy" zapocztkowane zostay przez areszty, jakie nakadali dowdcy czy sdy wojskowe na nieposusznych czy tchrzliwych onierzy i przeszy z armii carskiej do Armii Czerwonej, a stamtd do CzeKi i GPU, policji zmilitaryzowanych o silnych elementach podporzdkowania i samych podporzdkowanych wewntrznemu terrorowi. Moliwe, e proces wewntrzny, w ktrym policjanci sdz policjantw, poprzedzi tak zwany proces toruski co wpyno na niezwyke wrcz przystosowanie si Piotrowskiego do tez kierownictwa PZPR w sprawie ks. Jerzego. By moe Piotrowski by oskarony o nieudolne przeprowadzenie operacji, moe nadmiern ch wykazania si w dziaaniu przeciw ks. Jerzemu i stania si bohaterem tajnych sub, zamiast osignicia waciwego celu. Na to, e porywacze ks. Jerzego mogli by zdyskwalifikowani, wskazuje oczywisty bd popeniony na samym pocztku operacji straszliwy cios jaki zadano ksidzu Jerzemu co potwierdza Chrostowski i Pkala. Taktyka porywaczy zawioda od pierwszej chwili, gdy zbyt atwo uwierzyli, e osign sukces, a potem nie zatrzymali si w punkcie krytycznym i pogodzili si z porak i z tym, e ks. Jerzy nie bdzie do odzyskania". W 1996 r. opublikowaem pierwodruk tej ksiki. By on raczej jej szkieletem, ideogramem, zarysem moich bada. Wikszo lea-ajeszcze przede mn, ale zdecydowaem si na druk, by jak najszybciej sprostowa to, co ogaszano, cho bez wdawania si w polemiki a tylko przedstawiajc luki, bezsens i niewiarygodno wielu domniemanych ustale. Upyno siedem lat, w ktrych nastpiy nowe wydarzenia, ukazay si nowe publikacje prasowe i ksikowe aja otrzymaem nowe informacje, ktrych nie znaem w chwili ukazania si pierwodruku. UB-SB i informacja wojskowa miay utrudnione zadanie wobec Kocioa katolickiego o absurdzie z powodu znacznego dystansu midzy ofiarami a przeladowcami i wzajemnego niezrozumienia. Kluczem do zrozumienia dramatu Kocioa katolickiego w Polsce jest tragedia cerkwi prawosawnej. Zostaa zniszczona, cho, a moe dla 16

tego, e gotowa bya do wsppracy, dla dobra imperium. Hierarchia prawosawna bya lepiej przygotowana do wytpienia i zniszczenia czs'ci cerkwi, traktujc pastwo sowieckie jako swojego zwierzchnika, przenoszc na Lenina i Stalina uprawnienia carw, wchodzc tym samym na ciek samozagady. Cerkiew prawosawna uwaaa cara Wszechrosji za gow Kocioa. Tote bolszewikom atwo byo postawi na miejsce carw Lenina, a potem Stalina. Cz dostojnikw cerkiewnych bya gotowa to zaakceptowa. Jednak oni komunistom nie byli potrzebni, wic wikszo z nich zgadzono. Lenin i Stalin niejako samoczynnie weszli na miejsce carw, z tym, e religia bya ju inna. Lenin i Stalin byli przywdcami sekty komunistw w Rosji i na wiecie, ale czego nie byo dotd, byli bokami religii, ktr stworzyli. Bstwo ywe, to wydawao si Rosjanom komunistom bardzo atrakcyjne. Mona byo bstwo obejrze, modli si do niego, skada mu hod, a co najwaniejsze, wykonywa jego rozkazy. Rosjanie wspczeni nie unikajc krytyki Stalina, raczej przedstawiaj koniecznoci wobec ktrych stan i tu trzeba przyzna im racj bowiem utrzymanie nielegalnej wadzy moliwe byo tylko poprzez mordowanie potencjalnych do niej pretendentw, a z kolei istnienie socjalizmu realnego uwarunkowane byo zniszczeniem absolutnym fizycznym najmniejszych odchyle od linii. W przeciwnym wypadku ZSRR rozpadaby si ju w latach '20. Ale dzisiejsi analitycy: Wladislaw Zubok i Konstantin Pleszakow (Zimna wojna zza kulis Kremla. Od Stalina do Chruszczowa", Warszawa 1999 r., str. 270) samodeizacj przypisuj tylko Mao Tse Tungowi vel Mao Dze-Dung: Mao myla, e jest bogiem". Religijni marksici rosyjscy nigdy nie przyznawali i nie przyznaj, e Lenin czy Stalin uwaali si za bogw. Ich krytycy przyznaj najwyej, e dyli do tego, eby za takich ich uwaano. W Chinach bowiem w samo-ubstwianiu atwiej byo si posun dalej ni w Rosji, w ktrej niedawno jeszcze panowao chrzecijastwo. Ostatecznie chwa Mao Tse Tunga uatwi manewr Chruszczowa, Malenkowa, Mikojana i oczywicie Berii, by dla umocnienia swojej wadzy strci Stalina z otarza. Byli wic Lenin i Stalin jednoczenie bokami, szamanami rewolucji, kapanami, ktrzy jak czarownicy walili w bben i ostrzegali przed 17

zymi duchami demokracji parlamentarnej i kapitalizmu. Nie bez susznoci system czenia stanowiska gowy pastwa i gowy kocioa nazwano cezeropapizmem. Szczeglne splecenie wystpuje w przypadku ZSRR, gdzie gow pastwa byy osoby czynnie zwalczajce religi: Stalin, Breniew czy Andropow, przyjmujc rol antypapiea, o ile nie Antychrysta. Wspprac duchowiestwa prawosawnego z Ochran, a potem z komunistycznymi tajnymi policjami politycznymi uwaano za oczywisto. Nawet za czasw caratu wadze pastwowe Rosji byy zazdrosne o wpywy Cerkwi prawosawnej i kontroloway j poprzez sie agentw. Wedug niektrych badaczy ycia Jzefa Stalina-Dugaszwili, by on takim agentem w czasie nauki w seminarium duchownym w Tyflisie (Tibilisi), a potem kazano mu wystpi i przerzucono do ruchu komunistycznego. Cerkiew w systemie socjalizmu realnego w ZSRR zmienia si z nabonej instytucji w wydzia tajnych sub. Zaczy znika homilie i kazania. Popi bali si, gdy tu sowa pochodziy od nich samych i naraay ich na mier, obz koncentracyjny lub zesanie. Samo pojawianie si w cerkwi byo grone. Kapani mogli donie na wiernych. Upadek autorytetu Cerkwi prawosawnej w Rosji wynika nie tyle z obalenia prawd wiary, ile podporzdkowania kapanw tajnej policji politycznej. Byo to dodatkow korzyci dla komunistw: wierni widzieli na wasne oczy, ile warta jest religia. Popi nie bywali w komitetach partii. Kontaktowali si wycznie z tajn policj polityczn. W korespondencji midzy Beri a Stalinem, nie uywa si nawet pseudonimw, ale nazwisk i penionych w tym Kociele stanowisk. Jak bardzo sytuacja Kocioa prawosawnego, ongi dumy Rosji, bya beznadziejna, moe wiadczy fakt, e w okresie tzw. odwily Chruszczow jeszcze zaostrzy przeladowania. Wszystko to byo wzorem dla tajnych sub PRL i stanowio tragiczne ostrzeenie dla katolikw polskich. Dopiero w ksidze Christophera Andrew i Wasilija Mitrochina Archiwum Mitrochina" ujawnio stwierdzenie ostatniego zastpcy przewodniczcego KGB Anatolija Olejnikowa, e: wsppracy z KGB odmawiao od 15 do 20% duchownych Kocioa prawosawnego, do ktrych si zwracano". W Kociele prawosawnym najbardziej skompromitowanym wspprac z KGB elementem byajego hierarchiastwierdzaj autorzynie 18

mogo by inaczej, skoro osoba duchowna, ktra odmwia wsppracy, miaa zamknit drog do awansu". Nic te dziwnego, e ju w 1917 roku duchownych okrelano na podobiestwo uczonych zwanych pracownikami nauki" pracownikami religijnymi". W latach '20 powstaa z kolei inna kategoria, e tak to okrel, ustosunkowania si do religii, to zawodowi antyreligijnicy". Lista patriarchw i metropolitw bdcych konfidentami jest duga. Natomiast listy mczennikw s niekompletne. Wszystko to jednak dalej tam trwa. Gdy w 1965 r. ojciec Glebjakunin mianowanemu jeszcze przez Stalina patriarsze Aleksemu wytkn zdrad Cerkwi, zosta pozbawiony godnoci kapaskiej. Przywrcony, w okresie tzw. pieriestroiki i wybrany w 1990 r. do Zgromadzenia Deputowanych, ujawni materiay o wsppracy Patriarchatu Moskiewskiego z KGB zosta powtrnie pozbawiony wice. (A. Zambrowski, Agentura w sutannach, Tygodnik Solidarno", 7 marca 1997 r.). Ludzie Cerkwi prawosawnej nawet dzi nie rozumiej, e zawdziczaj swoje odrodzenie Janowi Pawowi II. Gdy podbito kraje Europy wschodniej, zetknito si z innym rodzajem religijnoci, nie utosamiajcym si z wadc, a co dopiero z wadc obcego pastwa, ktre narzucio swoj wol zniewolonym. Lokalnych bstw Stalin obawia si powoywa, nauczony nieposuszestwem przywdcy Jugosawii Jzefa Broz-Tito. Spoeczestwo polskie w czasach pierwszych rozbiorw i pierwszej niewoli miao ju dowiadczenie w odrzucaniu prawosawia. Dlatego te Polska nabraa znaczenia nie tylko ze wzgldu na sw liczebno i pooenie geostrategiczne, ale take tradycje tego kraju w oporze przeciw okupantowi ktry od dawna chcia te narzuci swoj religi. Jak podaje ojciec Roman Dzwonkowski SAC (Koci katolicki w ZSRR 1917-39. Zarys historii", Lublin 1997) odstpstwo od wiary i kapastwa przez ksiy katolickich byo mniej dotkliwe dla Kocioa ni to, co si zdarzyo w Cerkwi prawosawnej, gdzie apostazj zostaa dotknita bardzo dua liczba duchownych. Wiele waniejszym celem byo werbowanie ksiy katolickich oraz duchownych innych wyzna i wszelkich stopni, a take wyrniajcych si pobonoci wiernych na tajnych 19

agentw GPU. Ju w 1922 r. zosta przyjty plan utworzenia sieci tajnych agentw we wszystkich Kocioach. W GPU istniaa specjalna komrka, ktrej zadaniem byo zmuszanie ksiy za pomoc wszelkiego rodzaju dostpnych tajnej policji metod do wsppracy. Stosowano szanta, presj fizyczn i psychiczn, obietnic pozostawienia na stanowisku, zagroenie anonimow mierci (w takim przypadku znaleziono by w odlegym miejscu nierozpoznane ciao a ofiara nie byaby wliczona w cierpienia Kocioa przyp. KK), uwizienie, zesanie do obozu koncentracyjnego kapana, ale take jego najbliszej rodziny. Na t grob najbardziej byli wystawieni kapani cerkwi prawosawnej, na og majcy on i dzieci, ni pozostajcy w celibacie ksia katoliccy. W lutym 1930 roku GPU zadao od ksiy podpisania deklaracji 0 wsppracy. Tekst jej by nastpujcy: ,Ja... zobowizuj si do przekazywania GPU tego rodzaju informacji, jakie bd ode mnie wymagane 1 do zachowania tajemnicy pod kar wedug prawa wojennego". Tym, ktrzy odmawiali, dawano osiem dni do namysu. Nie wiadomo stwierdza o. Dzwonkowski jak duy procent ksiy uleg zastraszeniu i sterroryzowaniu, lecz wiadomo, e pewna cz deklaracj podpisaa. Niektrzy bezzwocznie wyjawiali ten fakt swoim przeoonym nie tracc ich zaufania. Autor ksiki podaje przykady takiego powiadomienia. Ci, ktrzy zobowizania wsppracy nie wypenili, byli aresztowani, skazywani a niekiedy rozstrzeliwani. Form samoobrony byo danie wspkapa-nom do zrozumienia o podpisaniu deklaracji o wsppracy. Zdarzay si wypadki jawnego wycofania si ze wsppracy jak w przypadku biskupa diecezji Kiras Tiraspolskiej, ktry pod wpywem szantau podpisa zobowizanie a wycofa si z niego, piszc o tym bezporednio do Oglnoro-syjskiego Komitetu Wykonawczego w Moskwie, wiosn 1930 roku. Aresztowany, a pniej skazany na pniejszym o pi lat procesie ksiy i sistr zakonnych w Woroneu, stwierdzi, e swoje zeznania podczas prowadzcego ledztwa pisa pod dyktando oficera ledczego. Zauwamy, e w analizowanej przez nas sprawie kumuluj si dwa pniejsze dziaania komunistycznych tajnych sub: terror przeciw ks. Jerzemu Popieuszce i dyktowanie zezna kpt. Grzegorzowi Piotrowskiemu. Nie udao si czy uznano to za niecelowe kolejne postawienie 20

ksidza Jerzego przed sdem, ale nieuchronnym prawem rozwoju wydarze w socjalizmie realnym pod sdem znalaz si, cho formalnie z innego powodu Grzegorz Piotrowski, ktry ponis klsk, jako oficer SB usiujcy podporzdkowa sobie ks. Jerzego. Nastpn faz, w ktrej ksztatowaa si metoda walki z Kocioem katolickim by okres okupacji sowieckiej wschodnich ziem Polski, wczonych do ZSRR w okresie od 17 wrzenia 1939 r. do 22 czerwca 1941 roku. Cz archiww NKWD znalaza si w rkach niemieckich, ale do dzi, o ile wiadomo autorowi tej ksiki, nie zostaa przebadana. Niemcy wywozili archiwa sowieckie do Rzeszy z rwn gorliwoci jak czynili to potem Rosjanie wywoc do ZSRR archiwa nazistw. Jest prawdopodobne, e cz archiww radzieckich przejta przez Niemcw zostaa odnaleziona w Niemczech przez Armi Czerwon i powrcia do ZSRR. Prawosawie znajdowao si w sytuacji dwuznacznej i podwjnie tragicznej byo religi panujc i przeladowanjednoczenie. Komunici nie uznali prawosawia za religi pastwow, cho w latach wojny 1941-45 z wyzna chrzecijaskich uznawali tylko prawosawie, w cikim pooeniu liczc na jego pomoc, inne religie delegalizujc, niszczc i krwawo przeladujc. Jeeli utrzymywali niektre parafie, to po to, by wykorzysta wspprac duchownych z tajnymi policjami komunistycznymi wcale tego ju nie kryjc, by do koca zniszczy autorytet tej religii. Stalin i jego nastpcy oczekiwali, e w krajach podbitych po 1944 r. katolicyzm uda si zmusi do przyjcia podobnej linii. Ateizm sowiecki by nieprawym dzieckiem prawosawia i ydowskiej filozofii lewicowej. Zwraca uwag fakt, e aden z twrcw marksizmu-leninizmu-stali-nizmu nie by dzieckiem urodzonym w rodzinie katolickiej. Byli tu ydzi, protestanci, prawosawni, byli buddyci. Wikszo sowieckich ydw z entuzjazmem porzucio swoj wiar. Nastpne pokolenia teoretykw przemocy komunistycznej wywodziy si ju ze sfer lewicy antyreligijnej, komunistycznej. Wyszkolono ich jednak wadliwie. Tajne suby sowieckie kac wykona w Polsce dyrektyw, wyprbowan na Cerkwii, popenili bd wynikajcy ze schematyzmu, w dodatku w ZSRR do 1941 r. stosowano bardziej gwatowne i brutalne metody 21

wobec duchowiestwa katolickiego i wiernych, ni wobec prawosawia. Kady etap przeladowa i mczestwa ks. Jerzego ma swj odpowiednik w dziaaniach tajnych sub sowieckich na przestrzeni pwiecza. Zestaw oskare i realizacja gier operacyjnych bya wyprbowana w Rosji sowieckiej. Modelowe przewiczenia operacyjne moemy odczyta w biogramach przeladowanych ksiy katolickich w ZSRR. Chocia kadej ze zbrodni na ksiach w latach 1976-91 w Polsce dokonano wedug innego schematu po to, by trudniej doj ich wsplnego rda, jednak w wypadku ks. Jerzego potwierdza si teza, e kada zbrodnia sowieckich sub specjalnych bya wyprbowaniem skutecznoci pewnej metody i dodawano do niej ocen bdw, ktre naleaoby wyeliminowa w nastpnym jej wykorzystaniu, bya archiwizowana i wchodzia do skarbca osigni. Marksizm-leninizm ogosi szereg okrele upozorowanych na naukowe, bdcych hasami politycznymi, okrelajc wedle swoich potrzeb rne ustroje, w tym zbudowany przez leninistw. W sowietologii brakuje innych ni tradycyjne okrele komunizmu. Socjalizm realny jest pierwsz w historii formacj polityczn, w ktrej lumpenproletariat, san-kiuloci ludzie bez spodni", zdoby trwa wadz nad caoci spoeczestwa. Bya to te pierwsza wadza, jeszcze bardziej zakonspirowana i spiskujca przeciw wasnym poddanym, obywatelom, ni jakakolwiek organizacja wywrotowa. Tajno, niejawno wadzy bya zalegalizowana nielegalnymi prawami. Grupa przestpcw, zabjcw, szpiegw i opacanych prowokatorw (Lenin), znajdujca si w drastycznej mniejszoci wobec wikszoci spoeczestwa, stosujc kryminalne metody, zdobya wadz i przetworzya spoeczestwo na swoje podobiestwo. Socjalizm realny by dyktatur lumpenproletariatu. Pozornie, w czasach przewrotu bolszewickiego czy zdobycia wschodniej Europy przez ZSSR, kady mg znale si we wadzach nieobieralnych, w ktrych autorytet zalea od stopnia przemocy jakiej gotw by uy dany osobnik. Partie marksistowskie staray si o sojusz ze wiatem przestpczym i przecignicie w swoje szeregi przestpcw. Agitowano ich w wizieniach, przejmowano bandy rabunkowe (1917-21 oraz 1943-45) prze-mianowujc ich na partyzantw komunistycznych. Wadza ta narodzia 22

si w wizieniu i potrafia, a take musiaa posugiwa si strachem, dyscyplin, wizieniem, obozem koncentracyjnym i zbrodni, jako rodkami rzdzenia. Wydoskonalano zbrodni z urzdu, urzdnicz, seryjn, przemysow. Dlatego socjalizm realny moemy nazwa demokracj policyjn, bo tylko tajna policja cieszya si w tych krajach wolnoci, cho te ograniczon, ale taka im odpowiadaa. Historia Niemiec nazistowskich czy Rosji sowieckiej jest przede wszystkim histori ich tajnych sub, policji, si paramilitarnych. Potrzebna jest osobna dyscyplina historyczna i politologiczna policjologia. Aparat partyjny i policyjny, ktry by wewntrzn parti, w partii wymienia si pocztkowo prawie wycznie drog morderstw. Wykonywanie rozkazw wizao si nie z ochron obywateli, ale ciganiem ofiar, osb skrzywdzonych. Ogniwa policji, a take partii byy zakonspirowane, jak gdyby nie znajdoway si one u wadzy a dziaay w podbitym kraju wobec wrogiej ludnoci, nawet gdy ona nie stawiaa oporu. Jedyny element demokratyczny w partii komunistycznej to by wpyw aparatu przede wszystkim aktywu tajnych sub na Biuro i Sekretariat KC i komitety wojewdzkie. Szefowie suby bezpieczestwa bdc czonkami cisego kierownictwa partyjnego wwojewdztwach, a funkcjonariusze SB, MO i innych sub bdcych czonkami komitetw wojewdzkich PPR i PZPR wpywali przez gosowanie na decyzje dotyczce taktyki PPR i PZPR. Strategi ustalaa Moskwa w porozumieniu z Warszaw. Jednak na kogo gosowa w demokracji policyjnej mieli oni podane przez zwierzchnikw. Delegaci z UB i SB, MO na zjazdy i plena nie mieli wikszoci, ale ich gosy liczyy si po wielokro i wicej znaczyy ni gosy pracownikw aparatu partyjnego, ktrzy choby formalnie byli zatrudniani przez zebrania plenarne. Wymieniani, podczas gdy kadra tajnych sub bya de facto niezmienna. Kult tajnych sub by te czciowo tajny. Ich przedstawiciele rzadko odwiedzali szkoy i przedszkola z prelekcjami. By to kult wewntrzny, sam sob napeniony, sobie cze oddajcy. W wielu wypadkach wzorowano si na organizacji klasztorw. Wstpienie do tych sub byo nieodwracalne i nieodwoalne. Potne lobby emerytw i rencistw czsto ludzi w wieku okoo 30 lat, ochotniczych policjantw politycznych (w PRL 23

tzw. ORMO) oraz agentw utajonych (na podwjnych etatach), oraz tajnych wsppracownikw wzajemnie si kontrolujcy, tworzyo pastwowo nieznan dotd w dziejach, suwerenn w ramach niesuweren-nego pastwa komunistycznego, z wasnymi przedszkolami, hotelami, restauracjami, systemem lecznictwa, zaopatrzenia w ywno i odzie, domami wypoczynkowymi, osobnymi dzielnicami mieszkaniowymi, nawet ogrdkami dziakowymi. Zawd pracownika resortu zacz by dziedziczny, z dziadka przechodzi na ojca, z ojca na syna. Zawierano maestwa w obrbie tego policyjnego getta. Dla Piotrowskiego ojczyzn nie bya Polska, ani nawet Polska Rzeczpospolita Ludowa, a tajne suby. Jego ojcem by resort, matk suba. Suba bya sposobem ycia. Funkcjonariusz zna wikszo prawdziwych informacji, utajonych przed spoeczestwem, ale odbiera je jedynie jako sygnay alarmowe o niebezpieczestwie, zagraajcym resortowi i jemu osobicie. System za i dobra wyglda nastpujco: co dobre dla resortu, dobre dla mnie, co ze dla resortu jest zem rzeczywistym, samym w sobie. Rasizm w klasycznym, antropologicznym rozumieniu w socjalizmie wystpowa raz po raz na rozkaz wadz zwierzchnich (np. antysemityzm), jednak rwnolegle objawi si jego nowy typ: rasizm socjologiczny. Nie kolor skry, narodowo czy rejon zamieszkania, ale pochodzenie socjalne, pogldy, a nawet wykonywany zawd powodoway, e tak osob uznawano za nie-czowieka i stawiano niej ni policyjnego psa. Automatyzm rasizmu socjologicznego dziaa identycznie jak antropologicznego. Osoby majce niewaciwe pochodzenie byy szantaowane tym, e okazano im ask pozwalajc im y, a nawet by przyjtym do kadr wojska i policji i tam byy elementem najposuszniejszym. Osobom o pochodzeniu chopskim, plebejskim i lumpenproletariackim przypominano, e byli niczym, e wycignito ich ze wsi i dzielnic ndzy. Osobliwe podejcie do stanu kapaskiego i suby w tajnej policji przejawia Jzef W. rozmwca z ksiki Barbary Stanisawczyk stworzonej przy wspudziale Dariusza Wilczaka, Pajczyna" (Warszawa 1992, s. 46-48). ...Byy dwie szybkie drogi by wydosta si z (...) chopskiego doka: przez SB i stan kapaski. Dla mnie nie ma rnicy midzy t pierwsz a drug sub. Suy si tylko innemu bogu". 24

To cenne stwierdzenie naprowadza nas na parasatanistyczny wtek kapastwa tajnej policji, take na ubstwienie przez ni pogaskiego bstwa, take troistego: firmy (resortu), partii (PZPR) i ZSRR. Subici UB-SB skadali luby caego ycia, poniewa z tej suby nie mona byo i do dzi nie mona odej.*1 W socjalizmie realnym antyreligijna ideologia bya w wikszym stopniu ksztatowana przez tajne policje polityczne ZSRR ni nazizm przez Gestapo, SS i Sicherheistdienst. Te suby doradzay pewne rozwizania Himmlerowi, przy czym nienawi do religii staa na drugim miejscu po nienawici rasowej. Koci katolicki by znienawidzony przez marksistw-leninistw dlatego take, e postrzegajc go tylko jako konkurencyjny aparat, widzieli nienawistn przewag nad sob, nawet w sile fizycznej, w chwilach gdy wierni stawali np. w obronie Krzya. Funkcjonariusze sub specjalnych byli innowiercami: wierzyli gboko w tezy materializmu dialektycznego i historycznego, uwaali si za misjonarzy nowej wiary, ktra musi wytrzebi przestarzae, szkodliwe wierzenia (w Jedynego Boga). Komunici nie tylko uczynili go religi pastwa (cuius regio eius religio), ale nazywali go naukowym, materialistycznym pogldem na wiat", a religie nienaukowym idealistycznym pogldem na wiat". Filozofowie policji, myliciele policyjni stworzyli strategi i taktyk tajnych policji komunistycznych, ktra (o ile mona wyprowadzi j z nielicznych dostpnych tajnych dokumentw), bya odwrceniem synnej formuy Clausa Clausevitza: czas pokoju to wojna toczona odmiennymi rodkami. Rodzaj permanentnej wojny (jak permanentna rewolucja Trockiego) przeciw wrogom zewntrznym i wewntrznym, z pooeniem gwnego nacisku na drugiego wroga, czyli wasne spoeczestwo. Jeli jest mowa o podobiestwach (tzw. bliniaczych) midzy Gestapo a tajnymi subami sowieckimi, rnica midzy nimi jest taka, e podczas gdy Gestapo nie miao nic prawie do roboty w swoim kraju, nastawione zostao na sterroryzowanie podbitych krajw, to komunistyczne*] Por. wypowied Wiktora Suworowa vel Riezuna dla dziennika Rzeczpospolita" z dn. 5-6 lipca 2003 r.: Nie ma byych oficerw KGB, wszyscy pozostajemy nimi na cale ycie".

25

suby i przenikay wasne spoeczestwo, i dokonyway jego destrukcji. Dlatego Niemcy mimo sproszkowania przez bombardowania alianckie swojego kraju podnieli si w dziesi lat, a dwignicie si Rosji by moe w ogle jest niemoliwe. Wadze komunistyczne traktoway rzdzony przez siebie kraj jako wrogi. Komunici wypowiedzieli w krajach podbitych wojn wszystkim realnie istniejcym niezalenym siom. Dezinformacja staa si broni poprzez masowe rodki przekazu rwn w raeniu najnowoczeniejszym rodkom zagady. Dezinformacja, or nowoczesnej wojny w czasie zimnej wojny, staa si dugimi okresami waniejsza ni siy konwencjonalne czy nuklearne. W stanie wojennym i powojennym (1981 91) telewizja pastwowa wyrzdzia wicej szkd ni SB, ZOMO, ROMO, NOMO, ORMO, WOP, KBW. Klasykiem wojny dezinformacyjnej, jest chiski strateg Sun Cy, yjcy okoo 5 wiekw przed Chrystusem. Zaleca zarwno prowokacyjne bezczeszczenie grobw, jak i: 7. Buntujcie modych przeciwko starym; 8. Omieszajcie waszych przeciwnikw." Pierwsze zalecenie brzmi: Dyskredytujcie wszystko co dobre w kraju przeciwnika". W socjalizmie tajne suby i aparat propagandy (nazywany dzi masowymi rodkami informacji) s sprzgnite. Wytyczne marksizmu-le-ninizmu od mierci Stalina powstaway nie w katedrach filozofii, ale w sztabach tajnych policji. W tych sztabach uczestniczyli tzw. naukowcy" jako doradcy. Szkolenie dezinformacyjne zaczyna si od przyszych dezinfor-matorwagentw wpywu. Take faszerze ankiet socjologicznych czy bada psychologicznych s specjalnie szkoleni w dobieraniu pyta i ich interpretacji. Do kontrwywiadu naleao denie UB-SB do zawadnicia danymi, ktrymi zdaniem tych sub rozporzdzali ksia spowiadajcy wiernych. Spowied w nateniu sakramentalnej tajemnicy zbliona jest do Eucharystii, ktr poprzedza. W wypadku ks. Jerzego gwatowno i dugotrwao tortur z tym si wizaa i w powizaniu z tajemnic spowiedzi, tajemnice podziemia Solidarnoci. Wedug pragmatyki subowej komunistycznych tajnych policji politycznych pozyskiwanie duchowiestwa do wsppracy byo tylko obron 26

kontrwywiadowcz. Std nieustanne wysiki by w systemie kocielnym umieci kontrwywiadowcdw najlepiej ksiy, ale jeli si nie uda organistw kocielnych, gospodynie, czonkinie kka racowego, czy osoby ustrajajce kwiatami witynie. Pojcie tego, co jest tajne w ZSRR, Chinach, w Indochinach, Korei Pnocnej i na Kubie byo rozcignite waciwie bez adnych okrelonych granic. Biskupi i ksia w krajach podbitych przez komunistw stanli wobec faktu przeladowa na wielk skal, o ktrych nie wolno byo mwi; w wypadku stwierdze traktowane byy jako wroga propaganda lub jako ujawnienie tajemnicy pastwowej. Osoby zwerbowane, czy suyy z wasnej woli, za pienidze, czy ulegay permanentnemu szantaowi jako jednostki byy nie tylko aspoeczne i grone dla innych, ale ulegay atrofii, zostaway zneutralizowane i przestaway by wolne podwjnie nie tylko jako poddani systemu, ale take wewntrz tej niewoli traciy dyspozycyjno wobec wasnej osoby, nawet w najdrobniejszych sprawach, a take yy a wiele z nich yje dotdw nieustannej obawie przed zdemaskowaniem, poczonej z poczuciem winy, ktre czsto jest zaguszane jeszcze bardziej destruktywnym upieraniem si, e to, co robili byo suszne i konieczne. W Rosji twierdzi si jakoby osoby werbowane tworz rzesze tych, ktrzy chc przywrcenia systemu komunistycznego, nie tylko z powodu, i miay iluzj jakiej roli, a nawet wpywu na wydarzenia i losy innych, ale w zapiekej chci przekonania siebie, e ich postpowanie byo suszne i szlachetne. Musimy tu rozrni: w kraju niepodlegym cho nie wolnym jakim byo ZSRR miaa taka suba uzasadnienie: suyli swojemu imperium i byli patriotami rosyjsko-sowieckimi. W krajach podbitych byo na odwrt suyli supremacji obcego mocarstwa, ktre niszczyo ich kraj. Podobnie czonkowie partii komunistycznych i tajnych sub w ZSRR ponosz inny rodzaj odpowiedzialnoci ni w krajach podbitych. Cho doprowadzili Rosj do ruiny, wyjaowienia gleby, ducha, dyli subiektywnie do wzmoenie jej potgi. Partia komunistyczna w Polsce (i we wszystkich krajach podbitych) bya tworem amorficznym, uzalenionym od orodkw dyspozycyjnych znajdujcych si poza ni, dziaaajak ugrupowanie niejawne, zakonspi 27

rowana w wielu dziaaniach nie tylko przed spoeczestwem polskim, ale przed wasnymi czonkami. W dziaaniach przeciw Kocioowi katolickiemu w Polsce uwzgldniono nadto, e bya to kwestia narodowa i niepodlegociowa, co zdwa-jao stawk, ktr chcia wygra Kreml i wpywao na intensyfikacj stosowanych nadzwyczajnych posuni przeciw Kocioowi i przeciw wierzcym, przy jednoczesnym zuchwaym kamstwie o wolnoci wyzna w Polsce. Pooenie Polski w 1944-45 roku po klsce Powstania Warszawskiego i wkroczeniu Rosjan przypominao sytuacj po wybuchu Powstania Styczniowego w 1863 roku. Po powstaniu poznaskim w czerwcu 1956 roku i tzw. Polskim Padzierniku Chruszczow poszed drog utrzymywania formalnej niezawisoci Polski przy poddaniu jej cakowitej podlegoci. Miao to zmyli Polakw i wiat zachodni. Tkwiy u nas, w sercu Europy Wschodniej, dwa ciernie: tzw. indywidualna gospodarka chopska oraz, cho ograniczana, niezaleno Kocioa. Rosjanie wyznaczali rne terminy zaatwienia tych spraw, a kolejni namiestnicy polskojzyczni w Polsce zabiegali o prolongat. Dokd te rzeczy pozostawiano, Rosjanie nie czuli, e maj niepodzieln wadz nad Europ rodkowowschodni i cigle przyczyniali si do usuwania kolejnych osb, ktrym dali wadz w Polsce, poniewa nie dowierzali, e tak prostych spraw nie s one w stanie rozwiza. Nasilao si to w stanie wojennym i rwnie cikim okresie po jego formalnym odwoaniu, nawet upodabniajc si do czasw walki z carskim zaborc w latach 1862 64manifestacjami w kociele w. Anny, w. Stanisawa Kostki i innych, na Krakowskim Przedmieciu, w czasie pogrzebu Grzegorza Przemyka, a potem jak w gigantycznym powikszeniu, w czasie drugiego pogrzebu wielkiego bohatera tej ksiki. Komunici byli w nieprzerwanym stanie wojny z narodami, ktrymi rzdzili (Rosjanie z tego si nie wyleczyli), zreszt dwie wojny czeczeskie wiadcz, e uwaajc terytorium Republiki Czeczeskiej za swoje, a jej obywateli za swoich wic nominalnie cennych jednoczenie ich morduj. I co charakterystyczne walcz tam siy wojsk wewntrznych i regularnej armii. Przeciwnika trzeba okreli, trzeba go regularnie szuka i odnajdywa. Jest to symulacja wojny w czasie pokoju. 28

Na tajnych szkoleniach mwiono kadrze policji politycznej: my musimy wiedzie o wydarzeniu na rok nim si ono zdarzy. Mamy je wywoa? spyta jeden ze suchaczy. Przewidywa i wywoa brzmiaa odpowied. Marksizm winien by rozpatrywany przez religioznawcw, a nie historykw idei. Ale gdyby religioznawstwo zastosowa do marksizmu-le-ninizmu wypadby on gorzej ni pogastwo (animizm). By on cofniciem si w stosunku do pogastwa. Retoryka, dogmatyka i scholastyka marksizmu-leninizmu-stalinizmu zaleaa od potrzeb praktycznych si komunistycznych w ZSRR. Komunizm wprowadzajc bezbonictwo cofn si gbiej w prehistori czowieka, ni nazizm, ktry gosi tylko powrt do pogastwa i wielobstwa oraz bstw regionalnych (niemieckich). Wierze ludu, naiwnej i ufnej, na ktrej opiera si chrzecijastwo, przeciwstawiono populistyczny, plebejski, prymitywny ateizm, ktrego kwintesencj jest wypowied sowieckiego kosmonauty: Byem w kosmosie, ale adnego Boga tam nie widziaem". Jeli bowiem oni nazywali religi opium dla ludu, to marksizm-leninizm jest heroin. Znieczula bowiem na wartoci takie, jak: dobro, lojalno, uczciwo, prawdomwno. Negacja wartoci jest jedynym sposobem rzdzenia i poddania si rzdom w socjalizmie. Marksizm jest atrap ideologiczno-filozoficzn, przyjt przez lumpenproletariatjako atwy do zrozumienia (prostacki) i negujcy wszystko, co byo niewygodne bandom kryminalistw, ktre doszy do wadzy w pastwie, ktre miao ich osania i uzasadnia ich terror. Terror komunistyczny (a take nazistowski) wystpuje pod trzema postaciami: 1. Terror reaktywny wprowadzany wobec oporu czy walki z ustrojem, pastwem. 2. Terror prewencyjny polegajcy na zastraszaniu, aresztowaniu lub zabijaniu osb, co do ktrych zachodzi podejrzenie, e s potencjalnymi przeciwnikami. 3. Terror propagandowy polegajcy z jednej strony na zatajaniu informacji, ktrych suma narasta podobnie jak dodaj si do siebie ujemne liczby w algebrze. S to precyzyjnie poczone i spasowane w cao 29

kamstwa. Tajn wiedz maj komunici czynic z niej uytek wobec rozbrojonego spoeczestwa. Terror reaktywny po padzierniku 1956 r. ujawnia si w razie potrzeby", jak w nastpnych polskich miesicach: grudniu, czerwcu i nastpnym grudniu stanu wojennego. Przestrajano aparat przemocy na bezporedni, przy uyciu cikiego sprztu bojowego itp. Istot systemu by terror prewencyjny, zabezpieczajcy przed koniecznoci walki bezporedniej. Traktowanie Kocioa jako siy politycznej, konkurujcej w walce 0 wadz, traktowanie powoania kapaskiego jako zawodu takiego samego jak kamasznik czy sprzedawca, w dodatku rzekomo lukratywnego, gdy jak twierdzono ksiom dzieje si nawet lepiej ni funkcjonariuszom tajnych sub, najlepiej streci wjednym zdaniu na amach antyre-ligijnego pisma Res Humana", subwencjonowanego przez Towarzystwo Kultury wieckiej, Adam opatka, byy minister do spraw wyzna w PRL: aparat Stolicy Apostolskiej ustawicznie ingeruje w sprawy pastwa polskiego", co wiadczy, e funkcjonariusze partii i tajnych sub zupenie powanie sdzili, e rywalizuj z Kocioem, majc rwnoczenie faszywy obraz tej instytucji jako takiej samej jak instytucje wieckie. Ci, ktrzy ogaszaj si za niewierzcych, zachowuj si jak osoby opierajce si na wierze, z tym, e twierdz, i Boga nie ma. Ateici maj dokadniejszy obraz Boga, z ktrym walcz, ni wierzcy w Niego. Obraz ten jest na tyle faszywy, e atwiej jest z Nim walczy 1 w tym sensie wojna midzy katolikami a ateistami jest wojn religijn. W tej wojnie posuguj si kapanobjstwem, blunierstwami, witokradztwem, take satanizmem czy tzw. religioznawstwem. Kapani doktryny marksistowskiej wypowiadajcy si o wszystkich zjawiskach: od biologii i fizyki po astronomi, hamowali rozwj tych nauk, potrzebnych przecie komunistom do zbroje; tworzc szczegln ciemnot naukow. Zacofanie we wszystkich dziedzinach wiedzy wynikao z religijnego upojenia i stosowania religii marksizmu-leninizmu-stalinizmu, magizmu, neodarwinizmu do kadej kwestii. Zamar odkrywczo uczonych na Wschodzie, zastpili szpiedzy, ktrzy wykradali na Zachodzie wynalazki, konstrukcje broni, systemy elektroniczne itp., co utrwalao 30

obraz szpiegostwa, tajnych dziaa, jako zbawienny. Z rozpacz, alem i nienawici patrzyli agenci na bogate kraje Zachodu, gdzie zewiecczenie, odejcie od religii wynikao z nadmiernej konsumpcji. Oni tego jedynego rodka nie mogli uy, redystrybuujc bied i kryzysy trwajce przez kolejne wierwiecza. Rosja mimo podboju ogromnych przestrzeni, bdca bardziej czci wiata ni pastwem, nie wytworzya wasnej cywilizacji, jak Grecja i Rzym, Inkowie, Chiczycy, Japoczycy a potem kraje chrzecijaskiego Zachodu. Najwikszym osigniciem Rosji bya jej kultura ludowa i literatura, co jednak ustao z winy komunistw; jej najwysz zdobycz cywilizacyjn okazaa si tajna policja. CzeKa, GPU, NKWD, KGB, Smiersz i GRU byy najwyszym wykwitem moskiewskiej myli pastwowej, dochodzc do doskonaoci, najbardziej idealnej i profesjonalnej, nie opartej na wykradzionych tajemnicach z Zachodu, a na rodzimej myli poli-cyjno-pastwowej, ktre koloni uczynio swj wasny kraj. Jak podaj niezalenie od siebie informatorzy, ktrzy byli tzw. pracownikami owiaty w ZSRR, w latach 1939-45 istnia tajny zapis, ktry kodyfikowa stosunek do osb oderwanych od religii: 1. agnostyk, 2. niewierzcy, 3. ateista, 4. bezwyznaniowiec, 5. bezbonik. Tylko dwie ostatnie grupy wystpoway czynnie, denuncjujc wierzcych, niszczc kocioy, zabijajc kapanw. Pozostali wyraali swoj postaw sownie. Odpowiadaa im odwrotna, ujemna skala: 1. obojtny religijnie, 2. uznaje jak si (nadprzyrodzon), 3. myli, e wszechwiat jest czym w rodzaju Boga, 4. ma swojego boga, nie naley do adnej religii, 5. wierzcy, ale nie praktykuje, 6. (bigot, dewot) maniak, chory psychicznie, optany przez religi. Nawet liberalni zachodni historycy przyznaj, e ycie chrzecijan w ZSRR przypominao czasy katakumb, a przystpowanie do komunii w czasie tajnych mszy naraao wiernych na niebezpieczestwo. Moskiewski korespondent jednego z angielskich pism R. Parker przytacza w swojej opublikowanej w 1949 r. ksice Moscow Korrespondent" zauwaon scen, w czasie gdy z megafonw pyn gos Stalina. Niemody ju onierz, czekajc na moskiewskim dworcu na pocig, ktry zawiezie go na front, rozpozna kto mwi i wykrzykn: To Stalin!" i uczyni znak krzya. 31

Naladowanie Chrystusa w wypadku ks. Jerzego jest tym bardziej uderzajce, e jego przeladowcy przyjli t sam lini ataku co Sanhedryn, nie przyjmujc do wiadomoci owiadczenia Chrystusa, e krlestwo jego nie jest z tego wiata. Oskarali go o podburzanie spoeczestwa w kraju podbitym przez Rzymian, a wic dziaalno polityczn, co powtrzyli komunici w Polsce podbitej przez ZSRR. W pastwie rzymskim ydzi mieli o ile s to kwestie porwnywalne wiksz autonomi, przede wszystkim religijn, dla nich tak istotn, podczas gdy w Polsce Ludowej o autonomii ciko mwi. W Rzymie spoeczno ydowska, moga si na kapanach opiera z zaufaniem jako na swoich przedstawicielach, podczas gdy wadze gnbice Koci po II wojnie wiatowej byy tylko przedstawicielami III Rzymu, czyli Moskwy, wobec Polakw, a zatem i katolikw stanowicych 97% polskiego narodu. Nie da si porwna stylu rzdzenia Rzymian w czasach, w ktrych pojcie bliniego, osoby ludzkiej, mioci wanie si narodziy dziki nauce Chrystusa z prymitywem techniki rzdzenia zarwno carw, jak i ich komunistycznych nastpcw. Kompromis z podbitymi narodami uwaali tylko za trik taktyczny, z giy zamierzone oszustwo. Szczeglnie wyrane byo ono, gdy zwabiono do kraju Mikoajczyka, gdy potem utworzono Rzd Jednoci Narodowej", gdy wreszcie prowadzono rzekome rokowania z przywdcami Polski podziemnej. Gdy analizujemy Ewangelie, czy Dzieje Apostolskie stajemy przed fenomenem, ktrego nie spodziewalimy si tolerancji religijnej panujcej w staroytnym Rzymie a do panowania Nerona, wobec judaizmu i chrzecijastwa. w. Pawe pochwycony na prob fanatykw ydowskich ma uczciwy proces", jakbymy dzi powiedzieli; odwouje si do samego Cezara, a Cesarstwo trudzi si przetransportowaniem go okrtem do Rzymu. w. Pawe czeka na sd cezarowy dwa lata, mieszkajc w wynajtym przez siebie mieszkaniu pod strajednego onierza, swobodnie moe gosi now wiar. Patrzc pod tym ktem na proces Chrystusa, widzimy dobr wol i zakopotanie tak zawsze oczernianego poganina Piata Poncjusza. Poganie greccy mieli wystawiony nieznanemu Bogu" jeszcze jeden otarz, co wskazywao, e oczekuj Chrystusa. 32

Nie heglowski rozwj pastw od form wyszych do jeszcze wyszych, ktr to tez przejli marksici, ale zwj" (erwlopement), inwolucja, regres do przeladowa chrzecijastwa, pogastwo przypominajce najmocniej czasy Nerona lub wrcz cofnicie do dzikoci. Niszczenie chrzecijastwa byo fragmentem innych przeladowa i zbrodni zakrojonych na wielk skal. Byo te ongi pocztkiem upadku imperium pierwszego Rzymu, ale take Trzeciego Rzymu Moskwy. Ateizm jest najcisz herezj wspczesnoci. Domniemana konkurencja z Rzymem i Watykanem o przewodnictwo dusz w wiecie doprowadzia do takich absurdwjak twierdzenie, e rzymscy katolicy uciskuj prawosawnych i to w okresie najciszych przeladowa religii w podbitej Polsce i Litwie. Iwan Fiodorowicz Manasiewicz-Manujow, syn ubogiego yda adoptowany przez bogatego kupca sta si luteraninem i jednym z asw Ochrany, a podobno take sprzedawa swoje informacje i raporty innym tajnym policjom. Wysano go do Watykanu jako obroc praw prawosawnych chrzecijan przy papieu. Po powrocie sta si przyjacielem Rasputina i jego czowiekiem do szczeglnych porusze. Po rewolucji lutowej 1917 r. przesuchaa go specjalna komisja rzdu Kiereskiego do sprawy ustalania wpyww Rasputina na cara Mikoaja II i caryc Aleksandr i tylko dziki temu wymkna si cz informacji na temat jego zada w Watykanie: Pytanie Komisji: Czy oprcz funkcji oficjalnych (przy dworze papieskim przyp. KK) mia pan jeszcze jakie inne? Odpowied: Obserwacja propagandy katolicyzmu. Pyt: To znaczy obserwacj oddziaywania Papiea na Rosj? W jaki sposb ledzi pan ruchy katolickie? Odp.: Miaem do dyspozycji agentw. Pyt.: Czyli jest pan szefem agentury? Uderza tu czas teraniejszy. Czy wic Manasiewicz-Manuiow zatrzyma funkcj kierujcego wywiadami w Rzymie i Watykanie? (Edward Radziski, Rasputin, Warszawa 2000 r.) Nieuznawanie istnienia Boga i si niewidzialnych czy mocy pyncej z ducha odoyo si na ludzkoci ciarem nazizmu, komunizmu, a take konsumizmu i towarzyszcemu mu, rosncemu w potg, wiatu zbrod 33

ni, mafii i satanizmu. T rzecz pierwszy zauway Fiodor Dostojewski: jeli Boga nie ma to wszystko wolno". Dzi popuczyn nihilistycznjest satanistyczne przekamanie sw witego kochaj i czy co chcesz" na rbta co chceta". Bluniercy lewicowi przekrcili cytat ze witego Pawa, ktrym posugiwa si i nada nowego blasku ks. Jerzy: nie daj si zwyciy zu ale zo dobrem zwyciaj" (Rz. 23, 32), usuwajc pierwsz cz cytatu: nie daj si zwyciy zu...". Po sfaszowaniu teologii ks. Jerzego przyznaj si do niego, chc posugiwa si nim przeciw tzw. nietolerancji i tzw. fundamentalizmowi. Ju w czasie nocnego czuwania w Kociele pw. w. Stanisawa Kostki, gdy ks. Jerzy zagin, a w szczeglnoci gdy wydano komunikat o jego mierci, niektrzy lewicowi i liberalni intelektualici nie ukrywali radoci, e najpotniejszy po Janie Pawle II konkurent do rzdu dusz znik z firmamentu. Szkolc funkcjonariuszy na wrogw Kocioa, zabjcw ksiy i wiernych musiano im wpoi faszywy obraz religii, w szczeglnoci katolicyzmu jako uzasadnienia (motywacji wyszej) dla ich dziaa i zbrodni. Nazistom powiedziano, e ydzi to pluskwy, tu, stosujc rasizm socjologiczny, przekonywano szkolonych, e oni jako komunici stoj wyej. Szkolenie niejawne aparatu szo o wiele dalej ni oficjalna propaganda dla ludu pracy". Pewne elementy wykorzystano w procesie przeciw ks. Jerzemu w Toruniu pod pozorem sdzenia Piotrowskiego i innych. Stratedzy KGB-SB przygotowujc poiwanie ks. Jerzego nie dostrzegli przed jakim dylematem go postawi: by witym czy Judaszem? Ci poganie, uwaajcy, e dla kadego wasne ycie jest najwiksz wartoci", nie przewidzieli, e ponad nie, kto moe postawi choby honor, poczucie godnoci, by nie by sug szantaystw i mordercw, poniewieranym przez oficerw tajnej policji, co byo niewypowiedzianym aforyzmem w. Maksymiliana: Pragn tego czym mi grozisz". Opinie o tym, co przewidywa i czego si spodziewa ks. Jerzy s odmienne i niejednoznaczne. Cakowicie odmiennie ni ksidz Socho, odebra nastroje ks. Jerzego praat Uszyski. Pi dni przed porwaniem czyli ju po zawiadomieniu SB, e ks. Jerzy wyjeda do Rzymu odwiedzi go ks. Jerzy i mwi, e naciskano na w rny sposb by opuci 34

oliborz... Ja ju si nie lkam wyzna praatowi Uszyskiemu jestem gotowy na wszystko, na kad ofiar". (Relacj t opublikowa Gos" w grudniu 1986 r.) By gotw na mier i to bardzo blisk. Nie oczekiwa pociesze ani zapewnie, e tak si nie stanie. Lepiej ni inni wiedzia, e mu tego nie daruj" twierdzijeden z proboszczw, przyjaciel ks. Jerzego. Ju pod koniec 1981 r. przewidywa: Ja wiem, e mnie zabij, ale jeszcze nie teraz. Mdlcie si, aby kto by wiadkiem mojej mierci". To zadziwiajce zdanie zawiera w sobie kwintesencj przewidywania czy wieszczenia swojego losu, zarazem co niewypowiedzianego i nie do rozszyfrowania, jednoczenie jednak odpowiadajcego przyszym okolicznociom jego mierci. Byli bowiem wiadkowie ale tylko jego zabjcy. Jednak czy o to chodzio ks. Jerzemu? Ci wiadkowie nie zawiedli jako mordercy, zawiedlijako wiadkowie. Ks. Jerzy chcia, abyjego mier, nieuchronna, stanowia dla Kocioa jednoznaczny i klarowny obraz. Moe liczy si z tym, e moe zgin bez ladu i nikt nigdy nie odnajdzie jego ciaa? Tak si nie stao w wyniku splotu okolicznoci, ukrywania celu zamachu na ks. Jerzego, sposobu przeprowadzenia tej operacji i sytuacji na szczytach PZPR i SB-MSW oraz nastrojw w Polsce. Sprawa ks. Jerzego jest hermetyczna, nawet aseptyczna, nikt z poza resortu nie zosta w ni wtajemniczony w adnej fazie a do dzisiejszego dnia. Jedn z najbardziej charakterystycznych cech, wyrniajcych pord innych zbrodni politycznych porwanie i zamczenie ks. Jerzego, jest zupeny brak tzw. wiadkw. W tym schemacie nie zaryzykowano ich powoywa. Jedynymi wiadkami zbrodni uczyniono samych zbrodniarzy, gdy podwjnie: przez podlego subow oraz znajdowanie si w rkach suby, ktrej sami suyli uczyniono z nich osoby, ktre przyznay si do wszystkiego co im nakazano. W ogle nie ma nic bardziej niepewnego jak twierdzenia naocznego wiadka". Izolacja i samotno ks. Jerzego od chwili ucieczki Chrostowskiego bya zupena. By sam ze swoimi sprawcami, ktrzy te znajdowali si w swoistej izolacji jako wykonujcy zadanie najwyszej wagi. Czy jednak w ostatecznym rachunku nie stao si lepiej, e to oni wiadcz o mierci ks. Je 35

rzego, gdy, mimo i kami, zasadniczy fakt jego mczestwa potwierdzony jest przez jego oprawcw? C z tego, e kto by widzia, wiedzia i zosta natychmiast zgadzony. Wynajto by innych wiadkw. Czsto bowiem powoywani przez komunistyczne sdy wiadkowie naoczni nawet nie byli w miejscu zdarzenia, o ktrym zeznaj. Po tzw. pogromie kieleckim z 1946 r., bdcym seri zbrodni politycznych komunistw najpierw na ydach, potem za zbrodni sdowej na Polakach, tak zwani wiadkowie w procesie bylijeszcze bardziej zastraszeni ni niewinnie oskareni. Do dzi przybywa wiadkw tamtych wydarze, ktrzy chtnie wystpuj w TVP, cho na miejscu wydarze nie byli, co jest widoczne z ich konfabulacji, zreszt nie mogli by, gdy na teren domu ydowskiego, na ktry napady siy policyjno-wojskowe nie wpuszczano nikogo postronnego. Wedug tego co osignem w moich badaniach, ks. Jerzy Popieuszko bezbdnie przewidywa, e czeka go mier z rk oprawcw. Osaczanie zaczynao by podobne do losu ks. Romana Kotlarza, ktry wstawi si za robotnikami Radomia w 1976 roku. Byby, wedug tego co si zapowiadao, pierwszym z nowej serii trzech ksiy" byoby ich czterech, zabitych w czasie trwania rozmw w Magdalence, przy okrgym stole i okresie kontraktowych wyborw. Byo to wyzwanie, generalna prba, co opozycja moe znie. Ale ju podwczas tzw. opozycja demokratyczna przestaa si przymila do Kocioa i powracaa do swojego przymierza z parti komunistyczn PZPR, a teraz SLD. Jednak kto inny zabiby ks. Jerzego. Jak w wypadku ksiy: Niedzielaka, Suchowolca i Zycha, uznano by to za wypadek losowy, a fachowcy z kommanda mierci podobnie jak w przypadku trzech wymienionych do dzi byliby nieuchwytni. Wanie wtedy, nie reagujc na te zbrodnie, opozycja demokratyczna utracia po raz pierwszy sporo ze swojego blasku. Jeden z nielicznych dokumentw operacyjnych, jaki mimo pozornego obalenia totalizmu komunistycznego" po omiu latach przedosta si do opinii publicznej, jest publikowany w Gosie" Macierewicza z dnia 4-6 kwietnia 1997. Po wskazaniu na rol Polski we wsplnocie socjalistycznej", take z powodujej pooenia geograficznego (nieuchronno i niezmienno zachowania wpyww Rosji w naszym krajuprzyp. 36

KK) wskazuje si na najwiksze niebezpieczestwa groce PRL: Proces budowy socjalizmu w naszym kraju odbywa si w warunkach istnienia stosunkw silnej struktury kleru katolickiego". Zdania te do dzi obowizuj w systemie poj ijzyku liberalnej, lewicowej i neokomuni-stycznej propagandy, cho w miejsce budowy socjalizmu" stawia si absurdalne okrelenie budowa kapitalizmu". Katolicy i ich Koci nie s traktowani jako wsplnota wyznaniowa. O tym si nawet nie mwi. Wyodrbnia si struktur kleru". Wiksza cz hierarchii kocielnej (tu kolejne zawenie przyp. KK) stoi na pozycjach antykomunistycznych. Rozpoznanie zamiarw hierarchii kocielnej i postawy kleru jest istotnym problemem pracy Suby Bezpieczestwa. Drugim podstawowym rozdziaem dokumentu jest rozdzia III, zatytuowany: Tajni wsppracownicy i inne rda informacji". Wida jak bezgraniczn wadz nad jednostk wydan na ich up mieli ci, ktrzy werbowali tajnych wsppracownikw, moemy wnioskowa, jak daleko siga ten system, przenikajc organa sprawiedliwoci socjalistycznej, prokuratur, co oznaczao wszechwadz niewyobraaln. Z tym samotnie star si ks. Jerzy, godny swojego patrona. Z punktu widzenia operacyjnego, Departament IV MSW przygotowa wszystko, by zastraszy ks. Jerzego, dziaajc zarwno pozornie legalnymi zgodnymi z pragmatyk subow sposobami, jak i cakowicie nielegalnymi, podrzucajc mu ulotki wydrukowane w MSW, bro paln, rodki wybuchowe, kompromitujce materiay, jak te usiujc podstawi agentk, ktra miaa za zadanie skompromitowa go; kobiety prawdopodobnie zmuszonej do pewnego typu dziaa dla tajnych sub, ktry staa si dla niej rodzajem zawodu. Jednak to wszystko nie dawao skutkw. Istota tego dokumentu mieci si w rozdziale III paragraf 3 strona 3, to nastpujce sformuowania (zadziwia jak trjka rzymska i arabska ulubiona jest przez tajne, totalitarne policje podobnie najwaniejszy wydzia gestapo nosi te cyfryprzyp. KK): Podstaw pozyskania tajnego wsppracownika do wsppracy moe by: materia kompromitujcy, jeeli mona domniemywa, e obawa przed jego wykorzystaniem skoni kandydata do wyraenia zgody na wspprac, w wyjtkowych wypadkach, posiadanie dowodu przestpczej dziaalnoci. 37

Pozyskujc kandydata na podstawie materiaw kompromitujcych lub dowodw przestpczej dziaalnoci, naley je wykorzystywa tylko w zakresie niezbdnym do skonienia kandydata do wsppracy. W przypadku odmowy wsppracy w przypadku kandydata pozyskiwanego w oparciu o dowody przestpczej dziaalnoci naley wystpi z wnioskiem do organu ledczego o wszczcie postpowania przygotowawczego". Moj hipotez dotyczc rzeczywistych przyczyn porwania, jego przebiegu i zbrodni na ks. Jerzym przedstawiem Informatorowi, ktry ju w czasie pracy nad ksik Umary cmentarz udzieli mi cennych faktw i opinii, gdy jako byy pracownik MSW mia kontakty z osobami, ktre w wydarzeniu opisanym w tamtej ksice, gray zasadnicz rol lub byy krewnymi tych osb i byy poinformowane o przebiegu najazdu si poli-cyjno-wojskowych na dom ydowski (rodzaj getta stworzonego przez komunistw) w Kielcach dnia 4 lipca 1946 r. Jednak te wydarzenia miay miejsce, gdy on jeszcze nie pracowa w resorcie (firmie), natomiast tragedia ks. Jerzego rozegraa si, gdy jeszcze w MSW pracowa. To co przekaza mi do ksiki Umary cmentarz, od jej wydania w 1996 r. a nie wszystko odwayem si w niej umieci coraz bardziej si potwierdza i dzi ju nie mgbym uchyli si od podania jego penej relacji o tym co wiedzia na tamten temat. Dramat ks. Jerzego omawiany by przez wszystkich funkcjonariuszy, ktrzy dzielili si wiadomociami i plotkami bowiem rodowisko resortu (firmy) byo takim samym rozplotkowanym urzdem jak inne twory biurokracji w systemie utajnienia wszystkiego przed wszystkimi, z tym e w tym resorcie trzeba byo mie nieoficjalne informacje, by tam si mc utrzyma. Plotki byy tajne i wynoszenie ich poza budynek MSW grozio konsekwencjami, ze mierci w niewyjanionych okolicznociach wcznie. Informator nazwa wydarzenie" porwania ks. Jerzego wynikiem obustronnego, bdnego pojmowania sytuacji i skrajnie innych jej interpretacji, ktre jednak, gdy przyszo do dziaa, w tragiczny sposb si skumuloway. Moliwe, e odmienna interpretacja wiata jak mia ks. Jerzy i jak mia resort (firma) leaa u podstaw wzajemnego niezrozumienia. Dla Piotrowskiego i jego mocodawcw liczya si policyjna 38

rzeczywisto i policyjny wiat. Dla ks. Jerzego istnia tylko wiat nadprzyrodzony i obrona Ojczyzny. Pewna rozmowa (przesuchanie) napenia go otuch, e moe wreszcie si ich pozby, e dadz mu spokj, e wyjedzie lub w ostatecznoci usunie si do klasztoru. Natomiast Piotrowski i inni uwaali, e zmik, e pewnymi sowami przekroczy granic, zzajakiej ju rzekomo nie mg si cofn i tym samym uznali, e ju go maj". Natomiast ks. Jerzy nie wiedzia o adnej granicy i tak samo jak oni uwaa spraw za zaatwion, ale widzia to odwrotnie ni oni, jak w lustrzanym odbiciu. Powiedziawszy im co, o czym wiedzia, e jest bezwartociowe swoje zeznania uzgadnia z kim z podziemia i hierarchii, i wywaa odpowiednio, mg liczy, e wymkn si SB-KGB. Mg by rwnie pewny siebie i pewny swego jak oni. Narastaa pozorna rwnowaga. Przejli go na szosie jako kogo prawie swojego, i wszystko do tej wersji byo przez nich przygotowane, a on oburzy si i wprowadzi w stan niepokoju i wciekoci zwalistego bandyt jakim by Piotrowski, wcale nie tak inteligentnego i mdrego, jak go przedstawiono. SB-MSW uwaaa, e, jak w Wielkiej Brytanii, kady obywatel jest zobowizany patriotyzmem do udzielania informacji MI 5 lub MI 6, a take wedug sowieckiego schematu e kto nie chce wsppracowa jest wrogiem, a moe i szpiegiem. Polskojzyczne suby bezpieczestwa szkolone w Sowietach i im podporzdkowane byy jednoczenie i brutalne i przesubtelnione. Prymitywnejak Gestapo, ale precyzyjne jak Sicher-heistidienst i Abwehra. Tyle lat oficjalnie w Polsce ju nie istniej, a wiele wskazuje, e tworz one sie powiza, na ktrych trzyma si wadza gospodarcza i polityczna. Koncepcja pozyskania" w socjalizmie realnym to okrelenie byo uywane take w branach przemysowych i lenictwie (byo nim cicie drzewa) ks. Jerzego dla wsppracy z SB-MSW-KGB, wydaje si, powstaa duo wczeniej ni jego porwanie, moe od pocztkw stanu wojennego, gdy zosta kapelanem podziemnej Solidarnoci. Rutynowo takimi planami byli objci wszyscy ludzie, ktrzy w Polsce co znaczyli, byli znani lub rozporzdzali cennymi informacjami. Przebieg przeladowa, ktrym poddano ks. Jerzego, wskazuje, e wybitna osoba, bez szacunku 39

ani dla jej stanu duchowego, ani ogromnego autorytetu, a nawet kultu wrd Polakw, bya przedmiotem zainteresowania jako moliwy tajny wsppracownik. Wizienie dla ks. Jerzego nie byo tak tortur, jak sobie wyobraano. Take i tam widzia dla siebie rol do odegrania i to nawet wrd agentw i funkcjonariuszy, ktrymi dla szpiegowania go i prowokowania zapeniono cel. Nieustanne nkanie, szczeglne uciliwe dokuczanie" mu: przesuchania, rozprawy sdowe, uwizienia, poza celem taktycznym uciszenia gronego kapana wskazuj, e chodzio o co wicej. Poszlaki przystaj do siebie jak ukadanka, spirala, kuszenie wskazuj, i by cel strategiczny: pozyskanie go. Jeli przeanalizowa kuszenie Chrystusa na pustyni, czy w. Antoniego byy to prawzory wszystkich pokusze witych osb to metody stosowane wspczenie s analogiczne i cz zapowied obdarowania osoby zamanej i pewno mczestwa w razie nieugitoci. Ksidz Jerzy mg by nie tylko w Watykanie, ale mgby by bogaty. Po ujawnionych dotd wypatach KGB np. dla Ricka" Amesa sdz, e mogli ksidzu zaproponowa sto tysicy, a nawet p miliona dolarw. Wiadomo, e wrd stworzonego przez UB odamu w Kociele, tzw. ksiy patriotw", byli tacy, ktrym dopomagano w pomnaaniu prywatnego majtku. Dla SB nie byo ryzyka, ktrego by nie warto podj, by mie swojego czowieka w gbinach Solidarnoci" czy jak si okae w Watykanie. Przypomn, e nawet agenci usytuowani dalej od gwnego spektrum byli cenni, gdy otrzymywali jak zreszt wszyscy agenci zadanie wytypowania osb jako kandydatw do werbunku. Zdarzao si, e jeden nienajwartociowszy z punku widzenia NKWD, potem KGB, wzgldnie GRU wskazywa na inne osoby, ktre wedug jego opinii mog si da zwerbowa. Przekazywa o nich plotki lub sprawdzone informacje, ktre wskazyway na ich saboci, ktre mg wykorzysta wywiad sowiecki, zapewniajc im zaspokojenie (czsto byy to pienidze) lub majc punkt wyjcia do szantau (naduycia, ycia nad stan, romanse, nielubne dzieci, homoseksualizm, pedofilia itp.). W czasie przesucha ks. Jerzego dawano mu do zrozumienia, jak jest samotny, e hierarchia Kocioa nie tylko go nie popiera, ale uwaa 40

ona, e ks. Jerzy szkodzi Kocioowi. Przesuchujcy ks. Jerzego usiowali stwarza pozory, e znajduj si oni w doskonaych kontaktach z Episkopatem, bliszych i lepszych, ni maje ks. Jerzy, e wszystko byoby midzy stronami zaatwione, gdyby nie brudzi ks. Jerzy i kilku innych mniej wanych ksiy. Mao twierdzili, e chodzi im o dobro Kocioa, ktremu ksidz Jerzy szkodzi. Ten zbir argumentw oddziaywa sabo, poniewa ks. Jerzy by stale informowany o tym, na ile moe liczy na pomoc Episkopatu, a na ile ratowanie go, jest poza moliwociami hierarchii kocielnej. Niejednokrotniewedug posiadanej przeze mnie informacji proponowano ks. Jerzemu ugod" za cen jednego spotkania na miesic, kwarta lub rzadziej, by im si wyspowiada", a oni by tylko przedstawili wasne koncepcje, ktre by moe przydayby si ksidzu wjego dziaalnoci duszpasterskiej, w ktrej nie musiaby rezygnowa z ostrego tonu. Nie chodzio moe o informacje, ale choby o jedno niejawne spotkanie, ktre natychmiast byoby przedmiotem szantau. W historii walki z Kocioem peny zakres moliwoci przeladowa, bez przejcia do zgadzenia ofiary wystpuje tylko w historii abp. Tokarczuka. Systemem udzenia przez SB-MSW-KGB osb, ktre zdobyy lub wywalczyy wiksze od innych pole manewru bya wymiana informacji". Im wyej w spoecznej hierarchii staa jaka osoba, tym pozyskanie jej byo cenniejsze. Jak wyrazi sijeden z funkcjonariuszy czasem stu agentw byo mniej warte od jednego". W dodatku takie zwycistwo byo wane dla tzw. motywacji" funkcjonariuszy SB, ktrzy mieli przekonywa si, e odwani i wspaniali ludzie to taki sam szmelc ludzki, a nawet gorszy ni jak podejrzewali niejasno oni sami. W latach komunizmu nie wiedzielimy, co wiedz tajne sowieckie suby wywiadowcze, a gdy pisz te sowa, w 2003 roku prawda ujawniana jest coraz powolniej i tylko o niektrych sprawach, a wiedza o nich jest czstkowa i nie powikszana. Z dawna podejrzewano zachodnioniemieckich politykw: Bahra, La-fontaine'a, a take Brandta, o ktrego zwizkach w wywiadem rosyjskim w czasie wojny wiedziano, poniewa bdc Niemcem mieszkajcym w Szwecji, w imieniu ZSRR usiowa uzyska od Niemiec hitlerowskich 41

oddzielny pokj, ale Hitler warunkw Stalina nie przyj. Cz negocjacji sza kanaami dyplomatycznymi poprzez ludzi Ribbentropa. Tak wana wiadomo pojawia si tylko raz wjednej z francuskich gazet, a przedrukowayj emigracyjne Zeszyty Historyczne". Dopiero lata 90. przyniosy potwierdzenie wsppracy z wywiadem sowieckim, co najmniej tych trzech niemieckich politykw, znajdujcych si na szczytach wadzy. Moliwoci, wic wydaway si samym funkcjonariuszom tajnych sub nieograniczone, daway im pewno siebie i zuchwalstwo, ktre przeraao ofiary werbunku. O tym, e tajna policja rosyjska nie miaa nigdy wzgldu na osob, urzd, pozycj spoeczn, nieskaziteln opini, talent, a nawet geniusz a moe wrcz przeciwnie, takimi osobami interesowaa si bardziej jako ewentualnymi obiektami nacisku i werbunku, wiadczy propozycja wsppracy zoona Kamilowi Cyprianowi Norwidowi w 1846 r. przez Feliksa Fon tona, sekretarza ambasady rosyjskiej w Berlinie. Obiecywa Norwidowi byskotliw karier, a usyszawszy odmow, rozwcieczy si i zadenuncjowa go wadzom pruskim jako ich wroga, co doprowadzio do uwizienia poety. Funkcjonariusze Ochrany, jak i KGB, i GRU dawali do zrozumienia, e osoby najbardziej cenione przez werbowanego od dawna ju dla nich pracuj. Z tym, e dla zachowania tajemnicy i zaszkodzenia konkurencji, funkcjonariusze wywiadu MSW i rnych jego departamentw dawali za przykad agenta wywiadu wojskowego (Informacja, GRU). Przy tym czowiek, na ktrego wspprac si powoywali nie pracowa w kraju i nie donosi jak si dzi pisze na kolegw", ale zbiera istotne dla Rosjan wiadomoci polityczne i strategiczne poza Polsk. Jednak usyszawszy znane nazwisko, werbowany zgadza si na wspprac, co potwierdzaa jego pniejsza zawrotna kariera. Ogoszenie stanu wojennego, ktry by tak wielk tragedi dla spoeczestwa polskiego, przynioso nieszczcia porwnywalne z latami 193956, a jednostka tak wybitna jak ks. Jerzy znalaza si dosownie w centrum krzyujcych si, przekltych si, ktre miay co najmniej trzy bardzo wane powody, by go wyeliminowa. Msze wite za Ojczyzn, rozprzestrzeniajce si po caym kraju duszpasterstwo podziemnej ju Solidarnoci" Huty Warszawa i lecznictwa (zwanego sub zdrowia), maj 42

cego wgld w wydarzenia od strony przyjmowania rannych, umierajcych, pobitych. Wiedza o stanie zdrowia, chorobach, wypadkach, naogach bya dla tajnych sub rwnie wana jak o zatajonych wykroczeniach. Pojawienie si ks. Jerzego jako majcego ogromny wpyw na rodowisko lekarzy i pielgniarek w oczach SB-MSW zakrawao na dziaania kontrwywiadowcze przeciw ich wywiadowi w lecznictwie. Jak wielk wag do lecznictwa przywizywali komunici, moe wiadczy fakt, e nadzr PZPR nad t dziedzin powierzono Wydziaowi Administracyjnemu, ktry pod t enigmatyczn nazw kontrolowa od strony wywiadu: PZPR Sub Bezpieczestwa, LWP i inne siy przemocy. Wreszcie najbardziej po eraniu robotniczy zakad Huta Warszawa, zbuntowany, podczas gdy podobnie, jak Nowa Huta koo Krakowa zbudowana bya by oddziaywa rozkadajco na morale Warszawy. Nie chodzi tu tylko o przecienie prac ks. Jerzego, ale i przecienie niebezpieczestwami. Trzeci potg bya osobista prorocza i charyzmatyczna osobowo ksidza. W czasie, gdy Wasa by internowany, a wypuszczony nkany, umilk, Bujak za ukrywa si nie wiadomo gdzie, cho SB twierdzio, e wie gdzie jest posta ks. Jerzego wyrastaa ponad inne. (Wedug analizy Petera Schweizera w: Victory czyli zwycistwo, Warszawa 1994 r.). Im kto sta wyej w strukturze niekomunistycznej, tym bardziej by podany jako agent. Nie chodzio tylko o informacj, czy kierowanie jego postpowaniem. Rosjanie infiltrowali szczyty CIA, ba, w niej kontrwywiad przeciw nim skierowany. Opr jakiego jednego z tysicy ksiy, wywoywa nie udawany gniew, ks. Jerzemu dano do zrozumienia w kilka sekund o porwaniu, e nikt tu kapaskiego powoania nie uszanuje, a przeciwnie, bdzie stara si duchownego maksymalnie poniy. Po takim ponieniu trudno jest y, o czym wiedz winiowie nazistowskich i komunistycznych obozw koncentracyjnych. Kapan poniony, sponiewierany czy bdzie w stanie przeistoczy chleb i wino? Mitrochin i Adrew w Archiwum Mitrochina po raz pie wszy zdradzaj niepohamowane zbrodnie KGB i GRU. Dotd informacjom mwicym o nieograniczonej zuchwaoci i pysze tych sub nie dawano wiary, a jednak okazuje si, e Rosjanie roili by zwerbowa waciwie wszystkich. Nawet takie osoby jak sekretarz USA Cyrus Vance, czy doradca ds. bezpiecze 43

stwa narodowego USA Zbigniew Brzeziski. W poowie 2002 r. kpt. Czechowicz mwi o prbach zwerbowania dyrektora rozgoni polskiej RWE, Nowaka-Jezioraskiego. Moje nadzieje na wskazwki archiwum Mitrochina w sprawie zbrodni na ks. Jerzym okazay si ponne. Urywa si ona wanie w 1984 r., a ksidz Jerzy wspomniany jest przy okazji wymieniania pk. Pietruszki i tylko w tym kontekcie. Jednak dziki Mitrochinowi poznajemy nie tylko zbrodnie KGB, ale wielk wag i miar jakie ta policja przywizywaa do przeniknicia otoczenia Jana Pawa II. W zwizku z tym zadajemy sobie pytanie, jak wielk nagrod obiecano Piotrowskiemu jeli wykona zadanie (w maksymalnej jego wersji), awans? Do jakiego stopnia? Nagrod w kopercie, nie podlegajc ksigowaniu? Jak wysok? Wyjazd na placwk zagraniczn? Dom? W siedmiolecie mierci ks. Jerzego otworzya si przede mn moliwo przeprowadzenia maej kampanii prasowej, w czym pomogy mi cztery osoby: Bogdan Modyski z Ekspresu Wieczornego-Kulis", Jacek Mroczek i Ryszard Jrczak z Kuriera Polskiego" oraz Janusz Gazda, wczesny redaktor naczelny miesicznika Kino". Moje wypowiedzi i ocen filmu Antoniego Krauzego Czyny i rozmowy" publikowano w okresie od padziernika 1991 r. do sierpnia 1992 r. Pozajednym, ktry omwi w dalszej czci nie nadeszy adne protesty, sprostowania, wyjanienia. Czynniki oficjalne zbyy te publikacje milczeniem. Urzd prokuratorski nie wezwa mnie, by przesucha, mimo a moe dlatego, i przedstawiona przeze mnie wersja wydarze podwaaa ustalenia procesu toruskiego. Sdz, e nie reagowano, gdy prokurator Andrzej Witkowski by ju usunity, a szykowano si do przeprowadzenia procesu zwierzchnikw generaw, tak by ich uniewinni. Ostateczn ofensyw przeciw Kocioowi katolickiemu w Polsce, odkadan przez dziesiciolecia, najpierw od 1945 r., a w drugiej fazie od 1966 r. tysiclecia chrztu Polski rozpoczto gdy Andropow, ktry dysza dz odwetu za nieudanie si zamachu na Janie Pawle II i swoj dymisj prawie w przeddzie mierci Breniewa, tryumfowa obejmujc po nim wadz na Kremlu. Wysuno to spraw Rzymu i katolicyzmu na pierwszy plan. Stworzono list stu najbardziej zagraajcych socjalizmo 44

wi realnemu w Polsce ksiy, z ktrych uczyniono cel propagandy majcy rozbi Koci na dwie lub trzy frakcje. Badania nad prbami rozsadzenia Kocioa polskiego od wewntrz nie mog by zakoczone z tego powodu, i o ile grupa tzw. ksiy patriotw doznawaa coraz wikszego uszczerbku w miar, jak reim w sposb spektakularny przegrywa walk, to istnienie lewicowej otwartej", tolerancyjnej" i w sojuszu z rewizjonaistami PZPR (niektrzy byli ju poza parti) rozpoznane zostao dopiero po 1989 r. Prymas Wyszyski jednak dobrze sobie zdawa spraw zjej istnienia i z opozycyjnego penego oporu wobec siebie stanowiska Tygodnika Powszechnego", Znaku" i Wizi" oraz wikszoci Klubw Inteligencji Katolickiej, niechci do ludowego" katolicyzmu i przeciwstawiania mu religii, jakiej chc niektrzy teologowie, redaktorzy i duchowni znajdujcy si na granicy buntu i herezji. Porwanie i w jego konsekwencji zbrodnia na ks. Jerzym poprzedzone byy rozpoznaniem przez walk", prbami, jak wiele mona osign? Czy da si zastraszy przeciwnika? Byo to podpalenie klasztoru na Starym Miecie, napad na Komitet Prymasowski, potem uprowadzenie i zabjstwo syna dziaaczki tego komitetu Grzegorza Przemyka. Wszystko to na Starym Miecie z central w domniemanym komisariacie Milicji. Stamtd te przez mikrofony i nadajniki umieszczone potajemnie w wityni podsuchiwano, co si dzieje w Katedrze. Kazania latem podsuchiwali funkcjonariusze SB na wieym powietrzu, na aweczce przed owym komisariatem. Stamtd wysano funkcjonariusza o ksywie Inwalida Wojenny", ktry przyjeda wzkiem pod Katedr i bluni. Odepchnity przez wiernych z powrotem do Komisariatu, gdy znalaz si w bramie wsta jak azarz ze swego wzka i wszed do prawej strony budynku. Lewicowa opozycja w kraju charakteryzowaa Pawa VI jako papiea, ktry prezentowa niewtpliwie nurt postpowy w Kociele" (M. Brandys Dzienniki 1978, Warszawa 1998, s. 110). Jak traktowano w Rzymie i w Watykanie chrzecijan, a w szczeglnoci katolikw yjcych w jarzmie sowieckim do wyboru Jana Pawa II trafnie charakteryzuje jeden z lewicowych dziaaczy emigracyjnych, Zygmunt Hertz: (papie Jan Pawe II przyp. KK) ...zezwoli na zjazd w Rzymie biskupw greko-katolic 45

kich, ktrych zaprosi do siebie, wozi si z (arcybiskupem przyp. KK) Slipyjem, ktrego poprzednicy tolerowali (podkr. KK) podobno chce ustanowi diecezj lwowsk i wilesk (...)", (str. 474, Zygmunt Hertz, Listy do Czesawa Mibsza 1952-1978, wybr i opracowanie Renata Gorczyska). Jak bardzo opuszczeni wobec sowieckiej potgi musieli si czu wierni, ktrzy wiedzieli przecie, e sowiecka dyplomacja i wywiad choby obserwujc z zewntrz stosunki watykaskie wie, jak ostronie a nawet lkliwie zachowuje si papiestwo Pawa VI. By moe bya to taktyka obliczona na niedranienie Moskwy, z obawy, e to odbije si w ostatecznym rachunku na wiernych. W marcu 1977 r.Josyp Terelia, wiecki przywdca katolicki na Ukrainie napisa na skrawku tkaniny (tak pisano, poniewa zaszyty w ubraniu papier przy rewizjach osobistych na granicy zaszeleciby) do Pawa VI: nasi ksia jcz w obozach pracy i na oddziaach psychiatrycznych, mieszkam w kraju, w ktrym przestpstwem jest by chrzecijaninem. Nigdy przedtem wierni Kocioa Chry