SZUKA BÓG

Autorzy katechez

Dorota Thom

Koordynatorzy

Wydawca

Zamówienia

Druk i oprawa

Drogi Katecheto!

-

-

--

-

Urszula, niewielka pani o ywych oczach, której wsz dzie by o pe no. Ucz ca, eby nie ba si innych i martwi si najpierw o nich,

nie o siebie. eby gdy si nie wie, co robi , postara si by dobrym. I e kiedy si chce z kim spotka (praktykowa y to z Ilz ), i przed

Jezusa o tej samej godzinie, cho w dwóch miejscach wiata, a On ch tnie b dzie „miejscem” takiego spotkania.

A z ni naprawd warto si cz sto spotyka . Jest takie zdj cie matki Urszuli, na którym z czu o ci przemawia do jakiego

os a. Akurat zdarzy o si , e mia em je przed sob , gdy wydarzy a si rzecz wymagaj ca pilnej interwencji z góry.

Poprosi em matk Urszul , sugeruj c, e skoro ju zrobili nam razem zdj cie, to mo e jako tam si kolegujemy i mog aby

pomóc. Cud (taki mini, adne tam pora enie kosiark , ale jednak cud) zdarzy si trzydzie ci sekund pó niej. Zbieg

okoliczno ci? Jasne. Ca y ranek bezskutecznego za atwiania i nagle odwrót o sto osiemdziesi t stopni w a nie w chwili, gdy

kontemplowa em to zdj cie. Matko Urszulo, po pierwsze: dzi kuj , a po drugie: szacunek. Ju si teraz od Ciebie nie odczepi .

(Szymon Ho ownia, wi ci codziennego u ytku)

Wakacyjny zawrót g owy

Pogodna wi ta

Rozpoczynasz nowy rok szkolny. Przed tob mnóstwo zada , cho my lami jeste jeszcze na wakacjach. Mo e prze y e co wspania ego, niecodziennego? Co , do czego ch tnie b dziesz wraca we wspomnieniach? To

dobrze. Niech te wspomnienia b d dla ciebie ród em energii. To bardzo wa ne, by kolejny

rok szkolny zacz z odwag i rado ci !

10

RÓD A LUDZKIEGO SZCZ CIASzcz liwi, których moc jest w Tobie. (Ps 84,6a)1 Szcz liwi, którzy mieszkaj w domu Twoim, Panie,

nieustannie Ci wychwalaj . Szcz liwi, których moc jest w Tobie,

a Twoje cie ki s w ich sercu. (…) Zaiste, jeden dzie w przybytkach Twoich

lepszy jest ni innych tysi ce; wol sta w progu domu mojego Boga,

ni mieszka w namiotach grzeszników.

Bo Pan Bóg jest s o cem i tarcz :

Pan hojnie darzy ask i chwa ,

nie odmawia dobrodziejstw post puj cym nienagannie. Panie Zast pów, szcz liwy cz owiek, który ufa Tobie!

(Ps 84,5–6.11–13)

Recepta na szcz cie

Ten fragment psalmu ukazuje nam cz owieka szcz liwego, który ca e swoje ycie opar na Panu Bogu. Mo emy si domy la , e wykonuje swoje codzienne

obowi zki, odpoczywa, spotyka si ze znajomymi, ale przy tym wszystkim nie zapomina o Bogu. Stara si ci gle y wjego obecno ci. W a nie takimcz owiekiem by a wi ta Urszula.

wi ta Urszula Ledóchowska w dniu swego jubileuszu ycia zakonnego pisa a tak: „W pi dziesi ciu latach mego ycia zakonnego nie by o ani chwili, w której nie by abym

szcz liwa. Pi dziesi t lat wielkiego szcz cia!”.

Jej przepis na szcz cie by bardzo prosty: „Oto moja recepta szcz cia: ciesz si z tego, co Bóg ci da dobrego, e to z r ki

Boga otrzymujesz – nie dlatego, e to wiat ci daje – i za ka dy promyk jasny dzi kuj Bogu z u miechem rado ci”.

wiczenie 1

Rozwi rebus, a dowiesz

si , jakie s owa wi ta

Urszula powtarza a

cz sto do swoich

uczennic.

Szcz liwy cz owiek

M PIELÓW=CI

A

11

wi ta Urszulo,która z u miechem

i rado ci sz aprzez ca e swe ycie,

módl si za nami!

wiczenie 3

Zaprojektuj znak gra czny, który przez ca y rok b dzie ci przypomina , e jeste szcz liwy.

wiczenie 2

Wpisz w kontur g owy,

o czym teraz my lisz.

12

wiadczy o Bogu

Jedna z najwi kszych misjonarek

Wanda B e ska urodzi a si w 1911 roku

w Poznaniu. By a lekark , która mia a w sobie

mnóstwo odwagi. Ju jako ma a dziewczynka

chcia a wyjecha na misje do Afryki, by nie

pomoc lekarsk chorym na tr d. W ko cu

skierowano j do Ugandy, gdzie przez ponad

czterdzie ci lat pomaga a potrzebuj cym,

a nawet przyczyni a si do wybudowania tam

szpitala. Trzeba mie du o wiary, nadziei i mi o ci

do drugiego cz owieka, by y tak jak Wanda

B e ska, która mówi a, e wszyscy potrzebujemy

przede wszystkim witaminy M, czyli… mi o ci.

W swoim pami tniku zapisa a: Prócz zycznego

zm czenia mam pokój w sercu i jak cich , spokojn

rado – jestem w a ciwie zupe nie szcz liwa – jako nic

niemaj ca, a posiadaj ca wszystko. Wanda B e ska

zmar a w 2014 roku.

Na co dzie wykonujemy ró ne obowi zki.

Ka dy z nas ma do zrealizowania jakie

zadania. Zdarza si , e jeste my smutni, innym

razem – rado ni. Aby osi gn prawdziwe

szcz cie, powinni my y wed ug warto ci

chrze cija skich. Wci pojawiaj si ludzie, którzy s

wiadkami wiary, nadziei i mi o ci. Jednym z nich by a

doktor Wanda B e ska.

13

WIARA, NADZIEJA I MI OTak wi c trwaj wiara, nadzieja i mi o – te trzy: najwi ksza z nich [jednak] jest mi o . (1 Kor 13,13) 2

aska wiary, nadziei i mi o ci

WIARA to droga w prawdzie, któr prowadzi nas Bóg. Nie wystarczy

jednak uwierzy , ale trzeba o t wiar dba , pozostaj c w zgodzie

z Bogiem w sercu i umy le. Jako chrze cijanie powinni my dawa

wiadectwo wiary, nawet je li jest to trudne i mog oby spotka si

z niezrozumieniem ze strony innych osób.

ask bowiem jeste cie zbawieni przez wiar . A to pochodzi nie od was, lecz jest darem Boga: nie z uczynków, aby si nikt nie chlubi . (Ef 2,8–9)

A nadzieja zawie nie mo e, poniewa mi o Bo a rozlana jest w sercach naszych przez Ducha wi tego, który zosta nam dany.(Rz 5,5)

Tak wi c trwaj wiara, nadzieja i mi o – te trzy: najwi ksza z nich [jednak] jest mi o .(1 Kor 13,13)

NADZIEJAto ufno w to, co Bóg obieca nam

w dziele stworzenia, przemawiaj c przez

proroków, a w szczególny sposób w Jezusie

Chrystusie. Jako chrze cijaninie mamy

nadziej na szcz liwe ycie na ziemi,

a przede wszystkim w niebie.

MI Ojest najwi ksz si , która kieruje nas w pierwszejkolejno ci do Boga, a potem do innych ludzi.Chrze cijanie powinni mi owa bli nich jak siebie

samych, o czym mówi przykazanie mi o ci.Owocami mi o ci s rado , pokój i mi osierdzie.Mi o jest pe na yczliwo ci, trwa

bezinteresownie i nie liczy na wzajemno .

W co wierzymy?

W czym pok adamy nadziej ?

Kogo kochamy?

14

wiczenie 1

Uzupe nij zdania.

wiczenie 2

Napisz w kilku s owach, dlaczego Wanda B e ska by a wiadkiem wiary, nadziei i mi o ci.

Wanda B e ska by a wiadkiem wiary, nadziei i mi o ci, poniewa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

wiczenie 3 Zaprojektuj symbole wiary, nadziei i mi o ci.

Módlmy si o wzrost wiary, nadziei i mi o ciAKT WIARYWierz w Ciebie, Bo e ywy,w Trójcy jedyny, prawdziwy.Wierz , co objawi , Bo e,Twe s owo myli nie mo e.

AKT NADZIEIUfam Tobie, bo Ty wierny,wszechmocny i mi osierny.Dasz mi grzechów odpuszczenie,ask i wieczne zbawienie

AKT MI O CIBo e, cho Ci nie pojmuj ,jednak nad wszystko mi uj ,nad wszystko, co jest stworzone,bo Ty dobro niesko czone.

CNOTA OPIS

WiaraCnota, dzi ki której . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

i w to wszystko, co On nam objawi .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Cnota, dzi ki której oczekujemy od . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ycia

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i aski Ducha wi tego.

Mi oCnota, dzi ki której nade wszystko mi ujemy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

a tak e naszych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jak siebie samych.

15

Pi kno wiata

Bo e objawienia

Otaczaj cy nas wiat jest pi kny. Przyroda,

zmieniaj ce si pory roku, planety – wszystko

to zadziwia nas i zachwyca. Jednocze nie

zastanawiamy si , jak to wszystko powsta o.

Pragniemy zrozumie prawa, które rz dz

wiatem. Dzi ki asce wiary, poznania i rozumu

cz owiek wie, e Bóg jest jego Stwórc . Pragnie

Go pozna , ale nie potra w pe ni zrozumie

Jego istoty. Co najbardziej ci zachwyca, kiedy

obserwujesz otaczaj cy wiat?

Bóg chce, by cz owiek pozna Go i przyj Jego zbawienie, dlatego od pocz tku

objawia si ludziom. Na pocz tku Bóg objawi si pierwszym rodzicom: Adamowi

i Ewie. Nast pnie wybra lud wywodz cy si od Abrahama, który zosta Jego ludem wybranym. Bóg stopniowo pokazywa mu

swój plan zbawienia. Ostatecznie objawi si w swoim Synu, Jezusie Chrystusie, który jest

pe ni ca ego Objawienia Bo ego. To w Jezusie Chrystusie Bóg zrealizowa swoje Objawienie

w najdoskonalszy sposób, zbawiaj c nas.

32

OBJAWIENIE BO E. PRZYMIOTY BOGABo z wielko ci i pi kna stworze poznaje si (…) ich Stwórc . (Mdr 13,5)

6

Wyró niamy dwie drogi poznawania Boga: z dzie a stworzenia

oraz z Objawienia.

Widzimy wiat, jego pi kno i m dro w nim zawart – ten wiat przez

swoje pi kno mówi nam o swoim Stwórcy, o Jego dobroci i m dro ci.

Druga droga poznania Boga to Objawienie, czyli to, co Bóg sam nam

o sobie powiedzia . Wszystko to zosta o nam przekazane w Pi mie wi tym

(i wyja nione w Tradycji). Bóg najpierw objawia si przez proroków,

a w ko cu przez swego Syna. Odpowiedzi cz owieka na Bo e Objawienie

jest wiara: b d ca darem Pana Boga, ale i zadaniem.

Istniej te objawienia prywatne, czyli to, co Jezus lub Maryja powiedzieli

o Bogu konkretnym osobom, ju po Zmartwychwstaniu. Te prywatne objawienia

podporz dkowane s temu pierwszemu, najwi kszemu Objawieniu i nic nowego do niego

nie dodaj . Udzielane s przez Boga pojedynczym osobom, aby przypomnie im prawd zawart

w Pi mie wi tym i Tradycji. Takie objawienia mia a np. wi ta Faustyna. Ka de objawienie

prywatne, aby mog o by u yteczne dla wierz cych, musi by potwierdzone przez Ko ció .

Wszystko przekaza Mi Ojciec mój.

Nikt te nie zna Syna, tylko Ojciec,

ani Ojca nikt nie zna, tylko Syn i ten,

komu Syn zechce objawi .

(Mt 11,27)

Wiara i uczynkiG upi z natury s wszyscy ludzie, którzy

nie poznali Boga: z dóbr widzialnych nie

zdo ali pozna Tego, który jest, patrz c na

dzie a nie poznali Twórcy, lecz ogie , wiatr,

powietrze chy e, gwiazdy doko a, rw c wod lub

wiat a niebieskie uznali za bóstwa, które rz dz

wiatem. Je li urzeczeni ich pi knem wzi li je za

bóstwa – winni byli pozna , o ile wspanialszy jest ich

W adca, stworzy je bowiem Twórca pi kno ci; a je li

ich moc i dzia anie wprawi y ich w podziw – winni

byli z nich pozna , o ile jest pot niejszy Ten, kto je

uczyni . Bo z wielko ci i pi kna stworze poznaje si

przez podobie stwo ich Sprawc .

(Mdr 13,1–5).

Patrz c na wiat, cz owiek mo e

pozna Bo e przymioty. Bóg jest

wspania y: wieczny, wszechmocny,

niezmienny, m dry, wi ty,

sprawiedliwy, mi osierny. Jeste my

wezwani, by na ladowa Pana

Boga.

PRZYMIOTY – cechy,

które kogo okre laj .

wielko ci i pi kna stwor p

stwo ich Sprawc .

Drogi poznania Boga

Jezus, kiedy przyszed

na ziemi , objawi nam

ca prawd o Bogu. Zrealizowa to, co by o

zapowiedziane w Starym

Testamencie. W ten sposób Objawienie wype ni o si w Jezusie

Chrystusie.

33

wiczenie 2

Po cz przymioty Boga z ich de nicj .

BÓG JEST:

wieczny wszystko, co czyni, jest dobre i m dre

wszechmocny nie ma w Nim grzechu

m dry zawsze by , jest i b dzie

sprawiedliwy pragnie zbawienia dla wszystkich

wi ty b dzie s dzi cz owieka wed ug jego uczynków

mi osierny wszystko mo e uczyni

Nico cz owieka, wielko Boga

Wszystko, co mog powiedzie ,to e istniejesz,mój Bo e, sam z siebie.Zawsze jeste Tym, który jest,podczas gdy ja jestem czymjedynie przez Ciebie, z siebie zawsze jestem niczym.O mój Bo e, który jeste wszystkim,tchnij w moj nico !Dom Innocent Le Masson

wiczenie 1 Wymy l krótk scenk , za pomoc której uka esz jeden z przymiotów Pana Boga.

34

Co czytasz?

Na pewno przeczyta e ju wiele

ksi ek. Cz z nich to lektury

szkolne, a cz dobra e wed ug

swojego gustu. Czym kierujesz si

w wyborze ksi ek do czytania? Jaka

jest Twoja ulubiona ksi ka? A mo e

masz swojego ulubionego autora?

Wielu z nas ma w domu Pismo wi te. Czy

wszyscy wiemy, kto jest jego autorem? Na

ok adce nie znajdziemy adnej informacji na

ten temat. Zazwyczaj na rodku wida jedynie

du y napis – Pismo wi te lub Biblia – i logo

wydawnictwa. Brakuje imienia i nazwiska

autora. Kto wed ug Ciebie napisa Bibli ?

Kto napisa Pismo wi te?

35

KTO JEST AUTOREM PISMA WI TEGO?

Na pocz tku by o S owo. (J1,1) 7

Wszelkie Pismo od Boga natchnione [jest] i po yteczne do nauczania, do przekonywania, do poprawiania, do kszta cenia w sprawiedliwo ci.

(2 Tm 3,16)

Wyj tkowe autorstwo

Bóg i cz owiek

Cz sto mówimy, e autorami Pisma wi tego jest i Bóg,

i cz owiek. Ale co to znaczy? Bóg wybra ludzi, którym da

szczególny dar rozumienia Jego s owa, a oni przekazali je

dalej. Biblia to wyj tkowa ksi ga: spisana przez cz owieka,

ale za spraw Boga – z Jego nakazu i z Jego natchnienia.

NATCHNIENIE BIBLIJNE – szczególny dar

od Boga, który posiadali pisz cy ksi gi biblijne.

Jest to nadprzyrodzone dzia anie Ducha wi tego,

które sprawia, e s owo ludzkie jest równocze nie prawdziwym s owem Bo ym.

Autorami Pisma wi tego s wi c Bóg i cz owiek. Bóg obdarzy natchnieniem

bardzo ró nych ludzi, którzy spisali poszczególne ksi gi. Bóg ca y czas

towarzyszy im w pracy. Byli to np. pasterz, król, rybak, lekarz, a tak e wielu innych,

którzy otworzyli si na Jego s owo. Biblia powstawa a przez tysi ce lat, w ró nych miejscach i kulturach. A mimo to czy j

jeden temat: Bóg jest Mi o ci !

36

wiczenie 2

Rozwi krzy ówk i uzupe nij zdanie.

Autorami Pisma wi tego s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

wiczenie 1

Narysuj prosty symbol Pisma wi tego.

1.

2.

3.

4.5.

6.7.

8.

9.

10.

11.12.

1. Inna nazwa Pisma wi tego.

2. Stary sposób przerachowywania

Biblii w postaci d ugiego kawa ka

papirusu nawini tego na dwa

dr ki.

3. Cz Nowego Testamentu

opisuj ca ycie i dzia alno Jezusa.

4. Ostatnia ksi ga Pisma wi tego.

5. Otrzymali je autorzy Biblii.

6. Pierwsza ksi ga Pisma wi tego.

7. Dar od Boga to inaczej…

8. Napisali wiele ksi g Pisma

wi tego i zapowiadali, co nast pi.

9. Pismo wi te to inaczej … Bo e.

10. Pismo…

11. Jeden z autorów Ewangelii.

12. Dzieli si na nie Biblia.

37

wiczenie 3

Po jednej stronie zapisz imiona kilku autorów ksi g biblijnych,

a po drugiej opisz, czym si zajmowali.

AUTOR KIM BY , CZYM SI ZAJMOWA ?

Twoje s owo jest wiat em

Twoje s owo jest lamp dla moich kroków

i wiat em na mojej cie ce.

Przysi g em i postanawiam

przestrzega Twoich sprawiedliwych wyroków.

Panie, jestem bardzo udr czony,

zachowaj mnie przy yciu wed ug Twego s owa.

Przyjmij, o Panie, o ary ust moich

i naucz mnie Twoich wyroków.

(Psalm 119,105–108)

38

Biblijneciekawostki

Biblia jest t umaczona i wydawana cz ciej ni jakakolwiek inna ksi ka w historii.

Oryginalnymi

j zykami Biblii s :

hebrajski, aramejski

i grecki.

Bibli spisa o kilkadziesi t osób

natchnionych przez Boga.

blii s :

amejski

ki.

Biblia by a spisywana

przez ponad tysi c

lat na trzech

kontynentach: w Azji,

Afryce i Europie.

Najbardziej znany

wspó czesny polski

przek ad Pisma wi tego

to Biblia Tysi clecia, która

zosta a wydana po raz

pierwszy w 1965 roku

z okazji tysi clecia chrztu Polski.

39

PODZIA KSI GI WI TEJTwoje s owo jest lamp dla moich stóp i wiat em na mojej cie ce. (Ps 119,105) 8

Bo a biblioteka

S owo, które Bóg kieruje do ludzi, zosta o zapisane w Pi mie wi tym

(Biblii). S owo „Biblia” wywodzi si z j zyka greckiego ( ) i oznacza

„zwoje” lub „k si gi”.

Najprawdopodobniej to greckie s ówko pochodzi

od nazwy staro ytnego miasta Byblos (zajmowano si tam

wytwarzaniem materia ów pi mienniczych, które kupowali

Grecy). Inne ród a podaj , e Grecy zapo yczyli je z j zyka

egipskiego, gdzie mia o oznacza papirus lub „czcigodn

i wi t ksi g ”.

Pismo wi te mo emy nazwa Bo bibliotek , w której znajduj si dwa rega y. Jeden zatytu owany jest: Stary Testament, a drugi: Nowy Testament. Ka da z tych cz ci zawiera kilkadziesi t ksi g. Jest ich cznie 72 (46 w Starym Testamencie i 27 w Nowym Testamencie). Te dwie cz ci uzupe niaj si i nie mog bez siebie istnie . Tworz one kanon Pisma wi tego.

KANON PISMA WI TEGO

to zbiór ksi g, które zosta y

uznane za autentyczne

i napisane pod natchnieniem

Ducha wi tego.

EwangeliePi cioksi g

Apokalipsa

ksi gi

historyczne

ksi gi m dro ciowe

Listy

Dzieje

Apostolskie

ksi gi proroków

40

Wielokrotnie i na ró ne sposoby przemawia niegdy Bóg do ojców [naszych] przez proroków, a w tych ostatecznych dniach przemówi do nas przez Syna.

(Hbr 1,1)

S owo Bo e

S owo Bo e zawarte w Pi mie wi tym mog czyta wszyscy ludzie wszystkich czasów.

W Starym Testamencie Bóg przemawia przez osoby, które wybiera , np. przez proroków. Nast pnie skierowa

do ludzi ostateczne s owo zbawienia, gdy pos a na wiat

swojego Syna. Narodzenie Chrystusa oddziela Stary Testament od Nowego.

W Nowym Testamencie opisane jest ycie i nauczanie Jezusa.

Biblia jest najlepiej

udokumentowan ksi k na

wiecie – uczeni ca ego wiata

maj ponad trzysta tysi cy

manuskryptów ksi g Nowego

Testamentu, które badaj

i z których wci si ucz .

Ksi gi zawarte w obu cz ciach Pisma wi tego

s bardzo ró ne. W Starym Testamencie mamy

na przyk ad ksi gi prorockie (nazwane imionami

poszczególnych proroków, np. Ksi ga Jeremiasza,

Ksi ga Izajasza), mamy te ksi gi historyczne (np.

1 i 2 Ksi g Królewsk , 1 i 2 Ksi g Kronik), ksi gi

m dro ciowe (np. Ksi g Psalmów, Ksi g Przys ów).

W Nowym Testamencie znajduj si Ewangelie,

które opowiadaj nam przede wszystkim o Jezusie

Chrystusie; Dzieje Apostolskie (które opowiadaj nam

o yciu aposto ów, wniebowst pieniu i o pocz tkach

Ko cio a), liczne listy oraz Apokalips .

Aby u atwi korzystanie z Pisma wi tego, ka da ksi ga podzielona jest na rozdzia y i wersety, które zapisuje si skrótami (adresami biblijnymi). Adresy biblijne to inaczej sigla. Sigla sk adaj si kolejno z symbolu ksi gi, numeru rozdzia u i numeru wersetu lub symbolu ksi gi, numerów rozdzia ów i numerów wersetów, np. Mt 15,1; J 2,14–18. Pomagaj one odnale w Biblii konkretny fragment tekstu.

rozdzia 15 wersety 1-29Mt oznacza Ewangeli wed ug w. Mateuszawerset 1

41

Ksi ga, która uczy

Pismo wi te zawiera tyle m dro ci, z której

mog korzysta ! Opowiada o tych, którzy

przed wiekami poznali Boga i jako pierwsi

w Niego uwierzyli; o tych, którzy osobi cie

spotkali Jezusa i stali si Jego wiadkami. Uczy

mnie wiary, nadziei i mi o ci. Mog si ga po Stary

i Nowy Testament w ka dej chwili, by poznawa

Bo e s owo, by pog bia swoj wiar , by szuka

odpowiedzi na swoje pytania, by poznawa dobro

i uczy si odró nia je od z a.

wiczenie 1

Rozszyfruj poni sze adresy biblijne i zapisz je w pe nym brzmieniu:

Mt 14,9: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

J 17,5: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Te dwa fragmenty pochodz z Starego czy z Nowego Testamentu?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

wiczenie 2

Dopasuj podane wyra enia do odpowiedniej cz ci Pisma wi tego. Wpisz je

na w a ciwym zwoju.

DZIA ALNO PROROKÓW

DZIA ALNO JEZUSA CHRYSTUSA

Stary Testament Nowy Testament

42

wiczenie 3

Przypomnij sobie podzia Pisma wi tego. Uzupe nij tabelk , wpisuj c w odpowiednierubryki tytu y ksi g biblijnych. Wykorzystaj nazwy podane poni ej.

STARY TESTAMENT NOWY TESTAMENT

Ksi ga Psalmów, Ewangelia wg w. Marka, Dzieje apostolskie, Ksi ga Rodzaju,1 Ksi ga Samuela, List do Rzymian, Apokalipsa, Ksi ga Izajasza,3 List w. Jana, 2 Ksi ga Królewska

Ci, co zaufali Panu,odzyskuj si y,otrzymuj skrzyd a jak or y;biegn bez zm czenia.

(Iz 40,31)

wiczenie 4

Które z tych postaci nale do Starego Testamentu, a które do Nowego? Postaw kresk na osi czasu w odpowiednim miejscu. Nast pnie podkre l imi osoby, której narodziny wyznaczaj pocz tek Nowego Testamentu.

wiczenie 5

Zapisz skrótem adresy biblijne.

Ewangelia wg w. Marka,

rozdzia 19, werset 6: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ewangelia wg w. Jana,

rozdzia 16, werset 6: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ewangelia wg w. ukasza,

rozdzia 4, werset 12: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Stary Testament Nowy Testament

Abraham Moj esz Dawid Jezus w. ukasz w. Pawe

43

Wyobra sobie: co by si mog o wydarzy , gdyby my traktowali Bibli tak, jak traktujemy telefony komórkowe? Czy:

• nosiliby my j wsz dzie ze sob (w kieszeni, w plecaku, w torbie)?• wracaliby my po ni , je li zosta aby w domu czy w szkole

(tak jak wielu wraca po telefon)?• przegl daliby my j kilka razy dziennie?• u ywaliby my jej do odczytywania wiadomo ci tekstowych?• traktowaliby my j tak, jakby nie da o si bez niej y ?• dawaliby my j dzieciom w prezencie?• u ywaliby my jej w podró y?• si galiby my po ni w przypadku niebezpiecze stwa?

Jak by to by o? Czy jest co , co ka e ci poszuka twojej Biblii? Miej j w zasi gu, bo ona zawsze „ma zasi g”: nie musisz si

martwi , e zostaniesz roz czony.

Ksi ga ksi g

Biblia a komórka

Poprzednie lekcje przypomnia y ci, e Biblia jest Ksi g wyj tkow i bardzo cenn . Mam nadziej , e zgadzasz si z tym i ch tnie si gasz po s owo, które kieruje do ciebie sam Bóg. To s owo mo na nazwa listem adresowanym do ka dego cz owieka. Dla wielu ludzi jest to najwspanialsza Ksi ka na wiecie. Czy ty te tak uwa asz?

JM

m

44

JAK CZYTA PISMO WI TE?Synu cz owieczy, we sobie do serca wszystkie s owa, które wyrzek em do ciebie… Ez 3,109 Liturgia s owa

i nie tylko

Liturgia s owa to wyj tkowa cz mszy: podczas niej s owa Bo ego, a nast pnie kap an wyja nia je

w homilii. Ale skoro Biblia jest dost pna dla ka dego z nas, to mamy te mo liwo czytania Pisma wi tego prywatnie. Dobrze by by o, gdyby sta o si ono nasz codzienn lektur . Musimy by jednak bardzo uwa ni, by s ów, które kieruje do nas sam Bóg, nie interpretowa b dnie. Wielkim u atwieniem w czytaniu Pisma wi tego s ró nego rodzaju komentarze i s owniki biblijne. W internecie mo na znale te mnóstwo dobrych nagra i lmów komentuj cych poszczególne fragmenty biblijne – one równie mog poszerzy nasz wiedz i wiar .

Zjedz ten zwój

A On rzek do mnie: „Synu cz owieczy, zjedz to, co masz przed sob . Zjedz ten zwój i id przemawia do Izraelitów!”. Otworzy em wi c usta, a On da mi zje ów zwój, mówi c do mnie: „Synu cz owieczy, nasy o dek i nape nij wn trzno ci swoje tym zwojem, który ci poda em”. Zjad em go, a w ustach moich by s odki jak miód. Potem rzek do mnie: „Synu cz owieczy, udaj si do domu Izraela i przemawiaj do nich moimi s owami”. (…) Wreszcie powiedzia mi: „Synu cz owieczy, we sobie do serca wszystkie s owa, które wyrzek em do ciebie, i przyjmij je do swoich uszu!”.

(Ez 3,1–4.10)

Prorok Ezechiel dosta nietypowe zadanie od samego Boga: poprosi go, by zjad zwój,

czyli ksi g Pisma wi tego. Oczywi cie jest to tekst symboliczny – jak wiele innych

w Biblii – ukazuje nam on, jak wa ne jest, by s owo Boga dotar o do naszego wn trza. Ezechiel nape ni si s owem Bo ym i móg

si nim dzieli z innymi.

Wiz

ja E

zech

iela

, Mat

thae

us

(Mat

thäu

s) M

eria

n, XVII

w.

45

Metoda pi ciu palców

wiczenie 1

Uporz dkuj elementy liturgii s owa – ponumeruj je

we w a ciwej kolejno ci.

MODLITWA WIERNYCH

HOMILIA

I CZYTANIE

PSALM

WYZNANIE WIARY

II CZYTANIE

EWANGELIA

ALLELUJA

5

Na koniec zerknij na MA Y PALUSZEK.

Zazwyczaj jest lekko zgi ty, kszta tem

przypomina znak zapytania. Zastanów si ,

czego nie rozumiesz w danym fragmencie

Biblii. Sformu uj pytania i wracaj do nich

w najbli szym czasie.

Podczas czytania Pisma wi tego mo esz

skorzysta z metody pi ciu palców.

1

Spójrz na KCIUK i zastanów

si , czy w przeczytanym

fragmencie mo esz znale

wskazówki odnosz ce si do

twojego ycia. Jak mo esz

pog bi relacj z Jezusem?

2Zerknij na PALEC WSKAZUJ CY. Charakterystyczny ruch tym palcem oznacza upomnienie – w ten sposób mo na zwróci uwag osobom, które robi co z ego. Teraz zastanów si , co przeczytany tekst mówi o grzechu, s abo ci, a mo e nawet zaniedbaniu relacji z Jezusem.

3

Czas na PALEC RODKOWY

– rodek d oni. To wokó niego

wszystko si obraca. Zastanów

si , jaka jest przewodnia my l

przeczytanego fragmentu, jak

móg by go zatytu owa . 4

Spójrz na PALEC SERDECZNY. To na nim ma onkowie nosz obr czki, kojarzy si wi c z mi o ci . Zastanów si , czy w przeczytanym fragmencie mo esz odnale Bo e przes anie mi o ci. Które s owa tra aj prosto do twojego serca i sprawiaj , e czujesz si kochany?

46

Chcemy spo y Pismo wi te,

chcemy spo y s owo Twoje.

Niechaj ono nam pomo e

znosi ci kie ycia znoje.

(Siewcy Lednicy, Chcemy spo y Pismo wi te)

wiczenie 3

W aplikacji Twoja Biblia znajd zak adk „Losuj cytat” i wylosuj fragment

biblijny. Zapisz go w ramce i niech towarzyszy ci on w wieczornej modlitwie

przez najbli sze dni.

wiczenie 2

Wpisz w ciastku, dlaczego wa ne jest czytanie Pisma

wi tego.

47

O najwa niejszej ksi ce

wi ty Hieronim – patron biblistów

Ksi dz w czasie Mszy wi tej mówi, czyta,

piewa. Podchodzi do o tarza i podnosi

ksi k – Pismo wi te, i czyta. Ca uje tylko

o tarz i t jedn ksi k . Nie ca ujemy ksi ki

do matematyki, zyki i geogra i. Ca ujemy tylko

t jedn ksi k . Czytaj j wszyscy. (…) Dlaczego

to jest tak bardzo wa na ksi ka? Dlatego, e czytamy

w niej o Panu Bogu, o tym, e jest, cho Go nie widzimy.

Czytamy w niej o tym, e mamy dusz , która nie umiera, a kocha,

t skni, my li, chce dobrze czyni . Ksi ka, która uczy kocha i my le nie tylko

o sobie, ale i o mamusi, o babci, o zranionym go biu na ulicy, o piesku, któremu

ogon przyci to. Wielka ksi ka, która uczy o Panu Bogu i mi o ci.

(ks. Jan Twardowski, Na ostatni guzik. Rok z ksi dzem Janem Twardowskim)

wi ty Hieronim to doktor Ko cio a, patron

biblistów, archeologów, t umaczy, a tak e uczniów

i studentów. Ta niezwyk a, fascynuj ca posta

jest wietnym przyk adem na to, jak w doskona y

sposób czy wiar z nauk , ycie duchowe

z yciem intelektualnym.

wi ty Hieronim pisa : „Ten, kto nie zna Pisma, nie

zna mocy i m dro ci Bo ej. A zatem nieznajomo

Pisma jest nieznajomo ci Chrystusa”.

wi ty Hieronim w pracowni, Dom

enico Ghirlan

daio

48

BIBLIA KSI G WIARYB ogos awieni (…), którzy s uchaj s owa Bo ego i [go] przestrzegaj . ( k 11,28)10

Przypowie o siewcyOto siewca wyszed sia . A gdy sia , niektóre [ziarna] pad y na drog , nadlecia y ptaki i wydzioba y je. Inne pad y na miejsca skaliste, gdzie niewiele mia y ziemi; i wnet powschodzi y, bo gleba nie by a g boka. Lecz gdy s o ce wzesz o, przypali y si i usch y, bo nie mia y korzenia. Inne znowu pad y mi dzy ciernie, a ciernie wybuja y i zag uszy y je. Inne wreszcie pad y na ziemi yzn i plon wyda y, jedno stokrotny, drugie sze dziesi ciokrotny, a inne trzydziestokrotny. Kto ma uszy, niechaj s ucha!

(Mt 13,1–9)

Jakie gatunki literackie mo na znale w Biblii?

Jak pisa ks. Twardowski, dzi ki Biblii wszyscy ludzie mog

dowiedzie si o Bo ej mi o ci. T wielk ksi k mo na czyta

na ró ne sposoby, wybieraj c dowolne fragmenty. Ksi gi Pisma

wi tego s podzielone na dwa dzia y. W Starym i Nowym

Testamencie znajdziemy ksi gi historyczne i dydaktyczne,

a tak e prorockie. W Biblii mo na znale ró ne gatunki

literackie: przypowie , list, psalm.

Módlcie si za nas, jeste my bowiem

przekonani, e mamy czyste sumienie,

staraj c si we wszystkim dobrze

post powa . (…) Pozdrówcie wszystkich

waszych prze o onych i wszystkich

wi tych. Pozdrawiaj was [bracia] z Italii.

aska z wami wszystkimi! Amen.

(Hbr 13,18.24–25)

Pan jest moim pasterzem, nie brak mi niczego.

Pozwala mi le e na zielonych pastwiskach.

Prowadzi mnie nad wody, gdzie mog odpocz ,

przywraca mi ycie.

Prowadzi mnie po w a ciwych cie kach

przez wzgl d na swoje imi .

(Ps 23,1–3)

ygatunki

PRZYPOWIE to opowie

z ukrytym przes aniem. Ten gatunek

literacki charakteryzuje si prost

fabu , wyrazistymi postaciami,

brakiem jasno okre lonego

miejsca i czasu zdarze , a tak e

uniwersalizmem.

LIST to rodzaj pisemnej wiadomo ci, któr jedna osoba (nadawca) wysy a do drugiej (adresata). Znaczn cz Nowego Testamentu stanowi Listy Apostolskie, które aposto owie oraz uczniowie Jezusa pisali i wys ali do chrze cijan yj cych w ró nych miejscach, by uczy ich o Jezusie i zach ca do dobrego ycia. Niektóre z tych listów nazwano imionami ich autorów (np. List w. Jakuba), a w innych wskazano konkretne wspólnoty, do których listy te by y skierowane (np. List do Rzymian, List do Hebrajczyków).

PSALM to liryczny utwór modlitewny,

bardzo rytmiczny i melodyjny, który

cz sto nadaje si do piewania. W Biblii

mo emy znale Ksi g Psalmów,

w której zapisano a 150 takich

poetyckich utworów. Wiele z nich

(a 73!) napisa król Dawid, który

chcia w ten sposób opowiedzie Bogu

o swoich uczuciach.

49

Biblia w codziennym yciu

Lektura s owa Bo ego jest wa nym elementem ycia chrze cijanina, dlatego Biblia powinna si znale si w ka dym

domu, w starannie wybranym miejscu. Jest ona ród em naszej wiary: warto

si ga po ni jak najcz ciej.

wiczenie 2

Zamaluj na zielono pole z nazw tej cz ci Mszy wi tej, podczas której s uchasz s owa Bo ego.

wiczenie 1

Z podanego szeregu liter wykre l imiona ewangelistów,

a pozosta ymi s owami uzupe nij zdanie:

M Ó W I M A R E K D O U K A S Z

M N I E J A N S A M M A T E U S Z B Ó G

Gdy czytam Pismo wi te,

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Psalm 119

Twoje s owo jest lamp dla moich kroków

i wiat em na mojej cie ce.

Przysi g em i postanawiam

przestrzega Twoich sprawiedliwych wyroków.

(…) W moim r ku ci gle jest moje ycie,

i Prawa Twego nie zapominam.

(Psalm 119,105–106.109)

LITURGIA S OWA

OBRZ DY ZAKO CZENIA

LITURGIA

EUCHARYSTYCZNA

OBRZ DY

WST PNE

50