Jordan Robert - Koło Czasu Tom 11.2 - Książę Kruków.pdf

Cykl powieciowy

KOO CZASU

skada si z nastpujcych tomw:

TOMI

OKO WIATA

TOM II

WIELKIE POLOWANIE

TOM III

SMOK ODRODZONY

TOM IV

WSCHODZCY CIE (CZ. 1)

TEN KTRY PRZYCHODZI ZE WITEM (CZ. 2)

TOMV

OGNIE NIEBIOS (CZ. 1)

SPUSTOSZONE ZIEMIE (CZ. 2)

TOM VI

TRIUMF CHAOSU (CZ. 1)

CZARNA WIEA (CZ. 2)

TOM VII

CZARA WIATRW (CZ. 1)

KORONA MIECZY (CZ. 2)

TOM VIII

CIEKA SZTYLETW

TOM IX

DECH ZIMY

TOMX

ROZSTAJE ZMIERZCHU (CZ. 1)

WICHRY CIENIA (CZ. 2)

TOM XI

GILOTYNA MARZE (CZ. 1)

KSI KRUKW (CZ. 2)

Robert Jordan

KSI KRUKW

Przeoy Jan Karowski

ZYSK I S-KA WYDAWNICTWO

Tytu oryginau KNIFE OF DREAMS vol. 2

Copyright 2005 by The Bandersnatch Group, Inc Ali rights reserved

The phrases The Wheel of Time" and The Dragon Reborn", and the snake-wheel symbol, are trademarks of Robert Jordan

Copyright 2007 for the Polish translation by Zysk i S-ka Wydawnictwo s.j., Pozna Copyright for the cover illustration by Jan P. Krasny

Mapy wykrelia Ellisa Mitchell

Redakcja Bogumia Wida

Wszystkie postacie wystpujce w tej ksice s fikcyjne i jakiekolwiek podobiestwo do prawdziwych osb, yjcych czy zmarych, jest zupenie przypadkowe.

Wydanie I

lSBN 978-83-7506-176-5

Zysk i S-ka Wydawnictwo ul. Wielka 10,61-774 Pozna

tel. (0-61) 853 27 51, 853 27 67, fax 852 63 26 Dzia handlowy, tel./fax (0-61) 855 06 90

[email protected] www.zysk.com.pl

Pamici Charlesa St. George Sinklera Adamsa

6 lipca 1976 13 kwietnia 2005

Sodycz triumfu i gorycz poraki Obie s gilotyn marze.

Madoc Comadrin, Mga i stal

Robert Jordan Koo Czasu Ksi Krukw Rozdzia I

ROZDZIA 1

WIECI DLA SMOKA

Wystarczy ju, Loial oznajmi zrezygnowany Rand, ubijajc kciukiem tyto w gwce fajki o krtkim cybuchu. Kapciuch by z koziej skry, tyto pochodzi z upraw taireskich, nieco zanadto sfermentowany mia lekko oleisty posmak, jednak nic lepszego pod rk nie byo. Nad ich gowami przetoczy si grzmot, leniwy, guchy.

Gardo zedr, odpowiadajc na wszystkie twoje pytania. Siedzieli przy dugim stole w jednej z wikszych komnat

dworu lorda Algarina, naczynia z resztkami obiadu stay z boku. Suba bya do wiekowa i ruszaa si leniwie, przynajmniej od kiedy Algarin porzuci dom na rzecz Czarnej Wiey. Niedawna ulewa nieco stracia na gwatownoci, teraz tylko od czasu do czasu silne podmuchy wiatru trzsy szybkami okien i zaleway je zami kropel potem tawe szyby przez chwil dzwoniy. Szkieka byy kiepsko wykonane, nie do, e pene bbelkw, to jeszcze znieksztacay rozpaczliwie widoki na zewntrz. Pozbawione zdobie st i krzesa mogyby z powodzeniem uj w chopskiej chacie, podobnie jak te gzymsy pod wysoko sklepionym sufitem. Rwnie niewyszukany charakter miay dwa kominki po obu stronach komnaty szerokie, wysokie, z nie-ociosanego kamienia oraz ich ruszty i elazne utensylia. Algarin, cho szlachcic, bogaczem nie by.

Rand wsadzi kapciuch do kieszeni, podszed do jednego z kominkw i maymi mosinymi szczypcami wzi drobin aru ze srebrnego dbu, by zapali fajk. Mia nadziej, e jego zachowanie nikomu nie wyda si dziwne. Kiedy mg, unika przenoszenia, zwaszcza w obecnoci innych nieatwo byo zapanowa nad drczcymi go wwczas zawrotami gowy cho jak dotd nikt nie mia nic na ten temat powiedzie. Wiatr zaskrzecza, jakby ga zaskrobaa po szybie. Gra wyobrani. Najblisze drzewa rosy przecie w polu, co najmniej o p mili std. Loial przynis sobie z kwater przeznaczonych dla Ogirw fotel rzebiony w motywy winoroli, w efekcie jego kolana znajdoway si teraz na poziomie blatu stou, wic piszc w swoim w skr


oprawionym notesie, musia si mocno nachyla. Notes by stosunkowo niewielki, tak e mieci si do jednej z pojemnych kieszeni kaftana mimo to wielkoci dorwnywa wikszoci ludzkich ksiek. Grn warg i brod Loiala obsypywa delikatny meszek; od paru tygodni prbowa zapuszcza prawdziw brod i wsy, ale jak dotd nieszczeglnie mu szo.

Ale nie powiedziae mi jeszcze nic istotnego grzmia Ogir, co brzmiao, jakby bben wybija swoje rozczarowanie. Zakoczone pdzelkami uszy obwisy. Mimo wyranego rozczarowania spokojnie zabra si do czyszczenia stalwki w obsadce z polerowanego drewna. Obsadka bya grubsza ni kciuk Randa, a rwnoczenie na tyle duga, e wydawaa si smuka; idealnie pasowaa do grubych palcw Loiala.

Nigdy nie wspominasz o czynach heroicznych, chyba e kto inny ich dokona cign Ogir. W twoich ustach wszystko brzmi tak zwyczajnie. Wnioskujc z tego, jak o nim opowiadasz, upadek Ilian by rwnie ekscytujcy, co naprawa krosien w warsztacie tkacza. A oczyszczenie Prawdziwego rda? Poczye si z Nynaeve, usiedlicie i zaczlicie przenosi, podczas gdy inni dawali odpr Przekltym. Nawet od Nynaeve dowiedziaem si wicej, cho ona rwnoczenie twierdzi, e waciwie nic nie pamita. Nynaeve w penej krasie swojej biuterii miaa na sobie wszystkie ter'angreale z osadzonymi w nich klejnotami, jak te w osobliwy, angreal w ksztacie bransolety poczonej z piercieniami poruszya si w fotelu stojcym przed frontem bardziej odlegego kominka, a potem znw powrcia do obserwacji Alivii. Od czasu do czasu zerkaa w stron okien i szarpaa szeroki warkocz, niemniej jej spojrzenie wci wracao ku somianowosej Seanchance. Wtedy Alivia, stojca przy drzwiach niczym na warcie, umiechaa si nieznacznie, z rozbawieniem. Niegdysiejsza damane wiedziaa, e demonstracyjne zachowanie Nynaeve skierowane byo pod jej adresem. Ale umiech nie obejmowa orlich oczu, ktre wci gorzay bkitnym pomieniem. Od czasu, gdy w Caemlyn zdjto jej obro, pomie ten waciwie na moment nie przygasa. Dwie Panny, Harilin z elaznej Gry Taardad i Enaila z Jarra Chareen, przykucny nieopodal i z pozoru zajte byy wycznie gr w koci koysk, ale ich obecno sama w sobie stanowia kolejn demonstracj. Wok gw udrapowane miay shoufy, czarne zasony zwisay na piersi, znad karkw sterczay drzewca wczni zatknitych za uprze futeraw na uki, a tarcze z byczej skry spoczyway na posadzce. W posiadoci przebywao pidziesit Panien, wrd


nich nawet kilka Shaido, i wszystkie chodziy takim krokiem, jakby w kadej chwili gotowe byy taczy wcznie. Moe nawet z Randem. Nie bardzo potrafiy przej do porzdku nad sprzecznoci midzy zadowoleniem, e mog go wreszcie chroni, a niezadowoleniem, e tak dugo ich unika.

On natomiast nie potrafi na nie spojrze, eby w uszach nie dwiczaa litania kobiet, ktre dla niego zginy, i kobiet, ktre sam zabi. Moiraine Damodred ona na pierwszym miejscu. Jej imi wypisane byo ognistymi literami we wntrzu jego gowy. Liah z Cosaida Chareen, Sendara z elaznej Gry Taardad, Lamelle z Dymicych Wd Miagoma, Andhilin z Czerwonej Soli Goshien, Desora z Musara Reyn... Tyle imion. Czasami budzi si po nocy, mamroczc t list, a Min tulia go i uspokajaa jak dziecko. Zawsze zapewnia j, e wszystko w porzdku, i udawa senno, ale nie zasypia i tylko z zamknitymi oczyma przepowiada sobie list do koca. Czasami Lews Therin recytowa razem z nim. Min podniosa oczy znad ksiki, ktr otworzya na stole, tom pochodzi z ksigozbioru Herida Fela. Jedna za drug poeraa kolejne ksiki z jego biblioteki, a w charakterze zakadki suy jej list, jaki filozof przesa Randowi na krtko, zanim zosta zamordowany; ten, w ktrym pisa, e jej uroda nie pozwala mu si skoncentrowa. Min miaa na sobie krtki niebieski kaftan haftowany na rkawach i wyogach w biae kwiaty i skrojony tak, by ciasno opina biust, ukazujc rwnoczenie do gboki dekolt bluzeczki z kremowego jedwabiu. W jej wielkich, ciemnych oczach, okolonych dugimi do ramion, ciemnymi lokami lnio zadowolenie. W wizi zobowiza czu przepeniajc j rado. Lubia, gdy na ni patrzy. Bez najmniejszych wtpliwoci wi przekazaa jej, jak on bardzo lubi patrze. Dziwne byo tylko to, e ona rwnie lubia si przyglda jemu. liczna? Zanuci kilka taktw jakiej piosenki, pocierajc kciukiem patek ucha. Bya pikna. I blisza mu teraz ni kiedykolwiek wczeniej. Podobnie jak Elayne i Aviendha. Jak je ochroni? Umiechn si w nieco wymuszony sposb, krzywic usta, w ktrych tkwi cybuch fajki, niepewny, do jakiego stopnia mistyfikacja podziaa. Po jej stronie wizi poczu drgnienie irytacji, cho nie potrafi poj, czemu jej miaaby si nie podoba jego opiekuczo. Ach tak, wiatoci, ona chciaa chroni jego! Rand nie jest szczeglnie rozmowny, Loial powiedziaa, ju si nie umiechajc. W jej niskim, melodyjnym gosie nie byo ladu gniewu, ale wi opowiadaa zupenie inn histori.


Po prawdzie, to czasami ma tyle gosu, co ryba. Rand westchn pod spojrzeniem, jakim go obrzucia. Wychodzio na to, e bdzie mnstwo gadania, gdy tylko zostan sam na sam.

Ja te niewiele potrafi ci opowiedzie, natomiast pewna jestem, e Cadsuane i Verin powiedz ci wszystko, co chcesz wiedzie. Inni rwnie. Ich zapytaj, jeli zaley ci na czym wicej ni tak" i nie" plus par sw na dokadk.

Krpa, niewysoka Verin szydekujca na fotelu obok Nynaeve, wzdrygna si, usyszawszy swe imi. Potem leniwie opucia powieki, jakby zastanawiajc si, o co moe chodzi. Cadsuane, siedzca przy przeciwlegym kracu stou obok otwartego koszyka z przyborami do szycia, tylko przelotnie uniosa oczy znad tamborka i zerkna na Loiala. Zakoysay si zote ozdoby przy stalowo-siwym koczku upitym wysoko na jej gowie. Tylko tyle zwyke spojrzenie, ktremu nie towarzyszyo nawet zmarszczenie brwi i Loial natychmiast zastrzyg uszami. Aes Sedai zawsze go oniemielay, a Cadsuane szczeglnie.

Och, zapytam, Min, z pewnoci zapytam odpar Loial. Ale Rand jest gwnym bohaterem mojej ksiki. Poniewa nie mia pod rk dzbanuszka z piaskiem, zacz dmucha na zapisane strony, eby wysuszy atrament, i jak to on, midzy kolejnymi dmuchniciami nie przestawa gada. Twoje opowieci s beznadziejnie pozbawione szczegw, Rand. Musz wszystko z ciebie wyciga. C, nawet si nie zajkne, e zostae uwiziony w Far Madding, dopiero Min mi powiedziaa. Nawet sowem. Jakie byy sowa Rady Dziewiciu, kiedy zaproponowali ci Koron Laurow? Kiedy postanowie zmieni jej nazw? Nie przypuszczam, by byli uszczliwieni. Jak przebiegaa koronacja? Czy towarzyszyy jej jakie uroczystoci, wita, parady? Ilu Przekltych miae przeciwko sobie w Shadar Logoth? Ktrzy to byli? Jak to wszystko wygldao na kocu? Jakie byo oglne wraenie? Bez szczegw nie napisz dobrej ksiki. Pozostaje mie nadziej, e Mat i Perrin sprawi si lepiej. Zmarszczy brwi, a ich dugie pdzelki musny jego policzki.

Przed oczyma Randa zawiroway kolory, niczym rozigrane bliniacze tcze w gbi wd. Wiedzia ju, jak sobie z nimi radzi, ale tym razem nawet nie sprbowa. Zobaczy Mata jadcego lasem na czele kolumny jedcw. Chyba kci si z jadc obok drobn smagoskr kobiet, ktra wanie cigna mu z gowy kapelusz, zajrzaa do rodka, a potem wcisna z powrotem na gow. Wizja trwaa naprawd krtko i zaraz zastpi j obraz Perrina: ten siedzia nad pucharkiem wina we wsplnej


sali jakiej gospody czy tawerny w towarzystwie mczyzny i kobiety, odzianych w jednakowe czerwone kaftany, obrzeone bkitem i ci. Dziwne to byy stroje. Perrin sprawia wraenie ponurego jak mier, towarzysze przy stole zdradzali oznaki daleko posunitej czujnoci. Jego si bali? Mat i Perrin maj si dobrze powiedzia, z zimn krwi ignorujc przeszywajce spojrzenie Cadsuane. Wci nie wiedziaa wszystkiego, on za wola, eby tak pozostao. Z pozoru by cakowicie spokojny, zadowolony, skupiony na puszczaniu kek z dymu. Co czu naprawd, to zupenie inna sprawa.

Gdzie oni s?" pomyla ze zoci odpychajc od siebie kolejn fal wirujcych kolorw. Powoli stawao si to tak naturalne jak oddychanie. Potrzebuj ich, a oni wzili sobie dzie wolny w Ogrodach Ansaline". Znienacka przed jego oczyma wykwit inny obraz twarz mczyzny a Randowi zaparo dech w piersiach. Po raz pierwszy nie towarzyszyy temu adne zawroty gowy. Po raz pierwszy mg wyranie przyjrze si rysom tamtego, nim wizja si rozwiaa. Mczyzna by bkitnooki, mia kwadratowy podbrdek i moe par lat wicej ni on. Cho nie, to nie by pierwszy raz. Przecie ju go kiedy widzia, tyle e dawno temu. Kiedy ten nieznajomy uratowa mu ycie w Shadar Logoth w trakcie walki z Sammaelem. Co gorsza...

On mnie widzi" powiedzia Lews Therin. Tym razem jego gos brzmia cakiem przytomnie. Zdarzao si tak niekiedy, lecz ostatecznie zawsze szalestwo zwyciao. W jaki sposb moe mnie widzie kto, kto jest wizj w moim umyle?".

Jeeli ty nie wiesz, czemu spodziewasz si, e ja bd wiedzia?" pomyla Rand. Te go widziaem". Wraenie byo do dziwne, niby... namacalne. Cho nie miao nic wsplnego z bezporednioci dowiadczania przedmiotw materialnych. Powidok wci trwa przed jego oczami. Zdawao mu si, jakby wystarczy najdrobniejszy ruch w t lub tamt stron, a mgby tamtego dotkn.

I myl, e on widzia mnie". Rozmowa z gosem rozbrzmiewajcym w gowie nie razia ju

cudacznoci. Po prawdzie, od dawna spowszedniaa. A ostatnio...? Ostatnio doszed do tego fakt, e potrafi zobaczy, co robi Mat i Perrin, wystarczy, e po prostu o nich pomyli lub usyszy, jak inni wymieniaj ich imiona, mia te niezapowiedziane nawiedzenia tej obcej twarzy. Nie tylko twarzy. W obliczu takich cudw, czym byy rozmowy z gosem w gowie?


Niepokojce tylko, e tamten go widzia, a poniewa Rand widzia go rwnie, nawizali kontakt wzrokowy.

Kiedy w Shadar Logoth zetkny si nasze strumienie ognia stosu, musia powsta jaki rodzaj poczenia. Innego wyjanienia poda nie potrafi. Spotkalimy si tylko ten jeden raz. On posugiwa si tym, co tamci nazywaj Prawdziw Moc. Pewnie o to chodzi. Nie poczuem nic, nie widziaem nic prcz jego ognia stosu". Nie dziwia te umiejtno wygrzebania w pamici fragmentw wiedzy, o ktrych pewien by, e nale do Lewsa Therina. Pamita, naprawd pamita, rwnie wyranie, jak farm ojca, Ogrody Ansaline, zniszczone podczas Wojny z Cieniem. Przekaz wiedzy nastpowa take w drug stron. Lews Therin czasami mwi o Polu Emonda, jakby si tam wychowa. Rozumiesz co z tego?". Och, wiatoci, dlaczego wci drczy mnie ten gos w gowie?" zajcza Lews Therin. Dlaczego nie mog umrze? Och, Ilyeno, moja najdrosza Ilyeno, chc do ciebie doczy". Sowa przeszy w szloch. Zazwyczaj tak si koczyo, gdy zaczyna wspomina on, ktr zamordowa w napadzie szalestwa. Niewane. Rand zdusi w sobie odgosy mskiego paczu, a stay si ledwie szeptem na krawdzi syszalnoci. Pewien by, e ma racj. Ale kim jest tamten czowiek? Bez wtpienia Sprzymierzeniec Ciemnoci, cho aden z Przekltych. Lews Therin zna ich twarze jak swoj, a wic teraz do Randa te si to odnosio. Nagle przyszo mu co do gowy i a si skrzywi. Co tamten mg o nim wiedzie? Ta'veren mona byo odnale po skutkach jego oddziaywania na Wzr, ale tylko Przeklci wiedzieli, jak to zrobi. Lews Therin z pewnoci nigdy si nawet na ten temat nie zajkn zreszt konwersacje" z nim byy zawsze krtkie, a interlokutor niechtny i nic te jako nie przesczyo si z jego pamici do umysu Randa. Pewne byo, e Lanfear i Ishamael umieli go w ten sposb odnale, z drugiej za strony, po ich mierci adne z tamtych nie prbowao. Moe zrodzona w Shadar Logoth wi funkcjonuje w podobny sposb? W takiej sytuacji wszystkim tu zgromadzonym grozioby niebezpieczestwo. Znacznie powaniejsze ni to, na ktre naraao ich samo przebywanie w jego towarzystwie.

Wszystko dobrze, Rand? zatroska si Loial, ktry wanie zakrca kaamarz srebrn pokrywk grawerowan w motywy lici. Kaamarz by z tak grubego szka, e wytrzymaby pewnie i bezporednie uderzenie o kamie, Loial jednak traktowa go z delikatnoci nalen przedmiotom nadzwyczaj kruchym. Zreszt w jego wielkich doniach faktycznie sprawia wraenie


kruchego. Ser by ju mocno przejrzay, a ty zjade go naprawd sporo.

Czuj si znakomicie powiedzia Rand, ale oczywicie Nynaeve cakowicie zignorowaa jego sowa. Zanim zdy skoczy, poderwaa si z fotela i pomaszerowaa energicznie przez komnat z szelestem bkitnych spdnic. Kiedy obja saidara i wspia si na palce, by pooy mu donie na gowie, poczu gsi skrk. Moment pniej przeszy go zimny dreszcz. Ta kobieta nigdy nie pytaa. Czasami zachowywaa si, jakby wci bya Wiedzc w Polu Emonda, a on rankiem mia wraca na farm.

Nie jeste chory oznajmia z ulg. Zepsuta ywno wywoywaa rozliczne dolegliwoci wrd suby, niektre nawet do powane. Gdyby nie obecno umiejcych Uzdrawia Asha'manw i Aes Sedai, ludzie by umierali. Mimo cigych napomnie Cadsuane i Nynaeve, jak te innych Aes Sedai, nie potrafili wyrzuci jedzenia nadajcego si wycznie na pryzm kompostow, poniewa wydawao im si to marnotrawieniem pienidzy pana. Nynaeve kontynuowaa zabiegi i po chwili Rand poczu inny rodzaj swdzenia, ktrego orodek stanowia podwjna rana w lewym boku.

Rana jest w tak samo paskudnym stanie powiedziaa, marszczc brwi. Wczeniej prbowaa j uzdrowi, ale me powiodo si jej, podobnie jak Flinnowi. Z tym, e w odrnieniu od Flinna nie potrafia przej nad tym do porzdku. Nynaeve kad porak traktowaa jak osobist zniewag.

Jakim sposobem w ogle trzymasz si na nogach? Przecie to musi potwornie bole.

Nie zwraca na to uwagi odrzeka Min tonem cakowicie pozbawionym wyrazu. O, tak, rozmowy z ni nie uniknie.

Boli tak samo, czy siedz, czy stoj poinformowa Nynaeve, delikatnie zdejmujc jej donie ze swego czoa. Najczystsza prawda. Podobnie jak to, co powiedziaa Min. Nie mg sobie pozwoli, by bl uczyni go swym winiem. Skrzypno skrzydo bliniaczych drzwi i do rodka wszed siwowosy mczyzna w znoszonym tym kaftanie obrzeonym czerwieni i bkitem, kaftan wisia na nim niczym achy stracha na wrble. Ukoni si lekko, ale nie z braku szacunku, po prostu zawiody go obolae stawy.

Mj Lordzie Smoku powiedzia gosem skrzypicym tak. jak musiay skrzypie jego stawy. Lord Logain wrci. Logain nie czeka na zaproszenie, wszed do komnaty, waciwie depczc staremu po pitach. By wysoki, smagy jak na


Ghealdanina, ciemne wosy lokami spyway na ramiona, kobiety zapewne uwaay go za przystojnego, jednak msk urod psua mroczna nuta. W wysokim konierzu czarnego kaftana mia z jednej strony Miecz, z drugiej Smoka, zza pasa sterczaa duga rkoje miecza, ale pojawio si te co nowego: okrga emaliowana brosza na piersi z trzema zotymi koronami na niebieskim polu. Logain przybra sobie herb? Brwi starca uniosy si, zerkn na Randa, jakby pytajc, czy chce, by tamtego usun.

Wieci z Andoru naley okreli mianem pomylnych, jak mniemam rzek Logain, wsuwajc rkawice za pas od miecza. Ukoni si przed Randem, nieznacznie, waciwie tylko zaznaczy ukon minimalnym ruchem karku. Elayne wci panuje w Caemlyn, a Arymilla nadal go oblega, niemniej przewaga jest po stronie Elayne. Arymilla nie potrafi nawet przerwa szlakw zaopatrzenia miasta, c dopiero przeszkodzi docierajcym do niego posikom. Nie musisz si krzywi. Trzymaem si z dala od Caemlyn. Na czarne kaftany nikt tam nie patrzy askawym okiem. Pogranicznicy wci stacjonuj we wczeniejszym miejscu. Chyba jednak miae racj, dystansujc si od nich. Plotki gosz, e jest z nimi trzynacie Aes Sedai. Podobno szukaj ciebie. Bashere ju wrci?

Nynaeve obrzucia Logaina ponurym spojrzeniem, a potem usuna si na bok, przez cay czas mocno ciskajc warkocz, Nie miaa nic przeciwko temu, gdy Aes Sedai nakaday na Asha'manw wizi zobowiza, sytuacja odwrotna najwyraniej wydawaa jej si nie do przyjcia.

Trzynacie i szukaj go? Dystansowa si od Pogranicznikw, poniewa Elayne nie chciaa jego pomocy nazwaa j wtrcaniem si"; po zastanowieniu dostrzeg mdro jej sw, zaiste, w kocu miaa zdoby Tron Lwa, a nie otrzyma go w trybie aski niewykluczone jednak, e byo to rwnie pod innym wzgldem waciwe postpowanie. Wszyscy wadcy Ziem Granicznych utrzymywali cise zwizki z Bia Wie a Elaida z pewnoci nie porzucia jeszcze ambicji dostania go w swe rce. Elaida i jej szalone proklamacje, by kontaktu ze Smokiem Odrodzonym szuka wycznie za porednictwem Biaej Wiey! Jeeli wierzya, e to go zmusi do zabiegania o jej protekcj, bya idiotk.

Dzikuj ci, to ju wszystko, Ethin. Lord Logain? zapyta, gdy sucy kania si, obrzucajc rwnoczenie Logaina ostatnim, niespokojnym spojrzeniem. Rand uzna, e gdyby nakaza wyprosi Logaina, tamten faktycznie by to uczyni.


Tytu naley mu si moc urodzenia oznajmia Cadsuane, nie unoszc oczu znad robtki. Z pewnoci wiedziaa, w kocu pomoga w jego schwytaniu... jego i Taima... gdy jeszcze mieni si Smokiem Odrodzonym. Pokiwaa gow, a ozdoby na wosach zakoysay si. Ba! Pomniejsze lordzitko ze spachetkiem ziemi w grach, na ktrym trudno odnale kawaek rwnego pola. Krl Johanin i Wielka Rada Koronna pozbawili go ziemi i tytuu, kiedy rozpoznano w nim faszywego Smoka.

Na policzkach Logaina wykwity plamy czerwieni, niemniej gos pozosta chodny i opanowany.

Mog odebra mi moj ziemi, ale nie zabior tego, kim jestem.

Cadsuane zamiaa si cicho, cho przez cay czas wydawaa si cakowicie skoncentrowana na robtce. Druty Verin zatrzymay si. Spojrzaa na Logaina niczym pulchny wrbel na robaka. Alivia rwnie przeniosa poncy wzrok na gocia, Harilin i Enaila wyranie gray ju wycznie mechanicznie, nie zwracajc uwagi na ruchy. Min wci czytaa, niemniej jakim sposobem jej donie znalazy si tu przy rkawach, w ktrych miaa noe. Nikt z zebranych nie ufa Logainowi.

Rand zmarszczy czoo. Niech tamten tytuuje si, jak mu si podoba, pki bdzie robi, co do naley; z drugiej strony naleao przyzna, e Cadsuane dokuczaa mu niemiosiernie, jak zreszt kademu w czarnym kaftanie, jak samemu Randowi. On te nie mia pewnoci, w jakim stopniu moe ufa Logainowi... niewane, pracuje si z narzdziami, jakie s pod rk.

To ju wszystko? Loial znowu odkrca kaamarz. Obecno Logaina rodzia nadzieje na dalsze informacje.

Ponad poowa stanu liczebnego Czarnej Wiey przebywa obecnie w Arad Doman i Illian. Zgodnie z twoim rozkazem wysaem wszystkich ludzi poczonych z Aes Sedai wiziami zobowiza, wyjtkiem s przebywajcy tutaj. Nie przestajc mwi, Logain podszed do stou, wrd talerzy i pmiskw z resztkami jedzenia znalaz niebieski glazurowany dzban i napeni pokryty zielon glazur pucharek. Srebra w domu byo naprawd niewiele. Powiniene mi pozwoli sprowadzi wicej ludzi. Jak na mj gust, zbyt duo tu Aes Sedai.

Rand mrukn: Poniewa po czci to twoja wina, musisz si z tym po

godzi. Pozostali rwnie. Mw dalej. Dobraine i Rhuarc przyl przez onierza wiadomoci,

gdy tylko nawi kontakt z kim, kto ma we wadaniu wicej ni


jedn wie. Rada Kupcw wci uznaje wadz krla Alsalama, ale jej czonkowie nie potrafi lub nie chc zorganizowa spotkania z nim tudzie wskaza, gdzie przebywa, poza tym sami wci rzucaj si sobie do garde, a Bandar Eban waciwie opustoszao i rzdzi w nim motoch. Logain zerkn w gb pucharka i skrzywi si. Resztki porzdku zapewniaj bandyckie gangi, ktre wymuszaj na ludziach opat w jedzeniu i pienidzach za ochron, a poza tym bior, co chc w tym kobiety. W wizi rozgorza nagle rozpalony do biaoci gniew, a Nynaeve warkna gardowo.

Rhuarc postanowi, e z tym skoczy. Gdy opuszczaem miasto, trwaa w nim ju regularna bitwa skoczy Logain Bandyci nie bd si dugo opiera Aielom. Jeeli Dobraine nie znajdzie nikogo, kto by chcia przej wadz, wwczas sam bdzie musia to zrobi, przynajmniej na czas jaki. Jeeli okae si, e Alsalam nie yje, a wszystko na to wskazywao, trzeba powoa Zarzdc, ktry w imieniu Lorda Smoka poprowadzi sprawy Arad Doman. Ale kogo? Z pewnoci to musi by kto, kogo Domani zaakceptuj. Logain upi yk wina. Taim nie by szczeglnie uszczliwiony, e zabieram z Wiey tylu ludzi i nie informuj go, dokd. Przez moment mylaem, e podrze twoje rozkazy. Prbowa kadej sztuczki, by wycign ze mnie, gdzie przebywasz. Och, daby chyba wszystko, eby wiedzie. Oczy mu si wieciy jak dwie gwiazdy. Chyba gotw byby nawet mnie podda przesuchaniu, gdybym by na tyle gupi i spotka si z nim sam na sam. I tylko z jednego by zadowolony: mianowicie, e nie zabraem nikogo spord jego najbliszych zausznikw. To byo wida na jego twarzy. Umiechn si mrocznym umiechem, w ktrym nie byo ladu wesooci. Tak na marginesie, jest ich teraz czterdziestu jeden. W cigu ostatnich kilku dni rozda kilkunastu ludziom szpilki ze Smokiem, ponad pidziesiciu natomiast uczestniczy w jego specjalnych" kursach, wikszo zwerbowana niedawno. Oczywiste jest, e co knuje, jak rwnie, e ci si to nie spodoba.

Mwiem ci, eby go zabi, kiedy bya szansa" zachichota Lews Therin, zdjty wesooci szaleca. Mwiem ci. A teraz jest za pno". Rand gniewnie wypuci z ust strumie szaroniebieskiego dymu.

Zlituj si powiedzia, adresujc sowa rwnoczenie do Logaina i Lewsa Therina. Taim zbudowa Czarn Wie. Teraz si prawie dorwnuje Biaej i z kadym dniem staje si


coraz silniejsza. Gdyby by Sprzymierzecem Ciemnoci, jak twierdzisz, po c by to robi?

Logain spokojnie popatrzy mu w oczy. Poniewa jego wpywy s mimo wszystko ograniczone. Z

tego, co syszaem, od pocztku werbunkiem zajmowali si ludzie nie bdcy jego przydupasami i nie potrafi znale wymwki, eby ich odsun. Ale zbudowa wasn Wie ukryt we wntrzu Czarnej Wiey, zoon z ludzi lojalnych wobec niego, nie wobec ciebie. Zaktualizowa list dezerterw i teraz docza do niej prob o wybaczenie legalnej pomyki", ale moesz si zaoy o wszystko, co posiadasz, e to nie bya adna pomyka. A jak daleko siga lojalno Logaina? Jeeli jeden faszywy Smok mg si potajemnie zbuntowa przeciwko Smokowi Odrodzonemu, dlaczego nie drugi? Mg doj do wniosku, e jest w swoim prawie. Z dwu faszywych Smokw Logain cieszy si wiksz saw odnosi znakomitsze sukcesy, stworzy armi, ktra spustoszya Ghealdan i prawie dotara do Lugardu w marszu ku zie. Poowa znanego wiata draa przed imieniem Logaina. Niemniej to Mazrim Taim panowa teraz w Czarnej Wiey, podczas gdy Logain Ablar by zwykym Asha'manem. A Min wci widziaa otaczajc go aureol chway. I tylko to, w jaki sposb do chway dojdzie, pozostawao poza zasigiem jej wizji.

Wyj cybuch fajki z ust, rozgrzana gwka oparzya czapl wypalon we wntrzu doni. Niewiadomie musia j rozdmucha przed chwil. Sednem sprawy byo, e Taim i Logain stanowili problem drugorzdny. Musieli poczeka. To tylko narzdzia, ktre akurat znalazy si pod rk. Z wysikiem nada gosowi spokojne brzmienie.

Taim usun imiona tamtych z listy. Tylko to jest istotne. Jeeli w gr wchodzi nieuczciwa protekcja, zajm si tym, kiedy bd mia czas. Teraz najwaniejsi s Seanchanie. I moe Tarmon Gai'don.

Jeeli? warkn Logain, odstawiajc z trzaskiem pucharek na st. Pucharek pk, wino rozlao si na stole, a potem cieko po krawdzi. Logain zmarszczy czoo i wytar mokr do o kaftan. Sdzisz, e to tylko moja wyobrania? - Z kadym sowem w jego gosie rozbrzmieway coraz hardziej gwatowne tony. A moe wszystko zmylam? Sdzisz, e to moe zazdro przeze mnie przemawia, al'Thor? Tak sobie mylisz?

Posuchaj... zacz Rand, unoszc gos, eby przekrzycze omot gromu.

Powiedziaam, e oczekuj, i ty i twoi kompanioni w czarnych kaftanach bdziecie si waciwie zachowywa tak


wobec mnie, jak te moich przyjaciek i goci rzeka ostro Cadsuane. Ale teraz doszam do wniosku, e dotyczy to rwnie waszego zachowania w stosunku do siebie. Wci nie uniosa gowy znad tamborka z haftem, jednak jej sowa brzmiay tak, jakby im wymachiwaa palcem przed nosem. Przynajmniej w mojej obecnoci. Co oznacza, e jeli nie przestaniecie si kci, spuszcz wam obu lanie.

Harilin i Enaila zaczy si mia tak gono, e z kociej koyski wyszed im prosty sznurek. Nynaeve rwnie si miaa, cho prbowaa kry usta doni. wiatoci, nawet Min si umiechna.

Logain zjey si, zacisn szczki tak mocno, e Randowi zdao si, i syszy zgrzyt zbw. Sam walczy o panowanie nad emocjami. Cadsuane i jej przeklte zasady. A waciwie warunki, od ktrych uzaleniaa, czy pozostanie jego doradczyni. Za kadym razem, gdy dodawaa kolejny, udawaa, e sam poprosi o jego wysunicie. Reguy te zreszt nie byy szczeglnie dotkliwe, cho samo ich istnienie z pewnoci tak niemniej sposb, w jaki o nich przypominaa, zawsze przywodzi na myl poszturchiwanie zaostrzonym kijem. Otworzy usta, by odparowa, e wanie nastpi koniec wadzy jej zasad oraz, jeli to rwnoznaczne, rwnie jej obecnoci przy nim.

Niezalenie, co Taim zamierza, z pewnoci bdzie musia z tym poczeka do Ostatniej Bitwy oznajmia znienacka Verin. Na jej podoku spoczywaa robtka: bezksztatna masa weny o niemoliwym do zidentyfikowania przeznaczeniu. A ta nadejdzie niebawem. Zgodnie ze wszystkim, co czytaam na ten temat, znaki nie pozostawiaj wtpliwoci. Poowa przepytywanej przeze mnie suby widziaa na korytarzach martwych ludzi, znanych im za ycia. Zdarzao si to ju tyle razy, e wszyscy przywykli i nikt si nie boi. Par mil na pnoc kilkunastu pasterzy krw podczas wdrwki na wiosenne pastwiska byo wiadkami, jak cakiem spore miasto rozpyno si we mgle.

Cadsuane uniosa do i spojrzaa na pulchn Brzow siostr Dzikuj ci za rekapitulacj wczorajszej przemowy, Verin

odezwaa si sucho. Verin zamrugaa, a potem powrcia do szydekowania, marszczc brwi, jakby sama rwnie nie miaa pojcia, co wyjdzie z robtki.

Spojrzenia Min i Randa spotkay si, dziewczyna nieznacznie pokrcia gow, a on westchn. W wizi pulsoway irytacja i czujno, podejrzewa, e to drugie uczucie wzbudzia w sobie rozmylnie chcc go ostrzec. Wydawao mu si, niekiedy, e potrafi czyta w jego mylach. C, jeeli potrzebowa Cadsuane,


a Min twierdzia, e tak jest, wobec tego tak naprawd nie byo wyjcia z sytuacji. Ale chtnie by ju pozna co z jej obiecanych nauk, na razie nauczy si tylko zgrzyta zbami.

Dorad mi, Cadsuane. Co sdzisz o moim planie? W kocu chopiec postanowi zapyta mrukna

odkadajc haft do stojcego obok koszyka. Wszystkie jego intrygi s ju mocno zaawansowane, o niektrych nie mam zielonego pojcia, a on pyta. Bardzo dobrze. Traktat pokojowy z Seanchanami nikomu si nie spodoba.

Rozejm sprostowa. A rozejm ze Smokiem Odrodzonym obowizywa bdzie tylko do momentu mier Smoka Odrodzonego. Kiedy umr, wszyscy bd mogli powrci do wojny z Seanchanami, wedle woli.

Min zatrzasna ksik i splota ramiona na piersiach. Nie mw takich rzeczy! rzeka, czerwona z gniewu. W

wizi tkwi strach. Proroctwa, Min odpar ze smutkiem. Nie byo mu al

siebie, ale jej. Chcia j chroni, podobnie jak Elayne i Aviendh, jednak ostatecznie je skrzywdzi.

Powiedziaam, nie mw takich rzeczy. Proroctwa nie twierdz, e musisz umrze. A ja nie pozwol ci umrze, Randzie alThor! Elayne i Aviendha nie pozwol ci umrze! Patrzya poncymi oczyma na Alivi, ktra w myl jej wizji miaa wspuczestniczy w mierci Randa, a jej donie pezy ku mankietom kaftana.

Zachowuj si, Min skarci j. Jej donie odskoczyy od rkaww, ale wci zaciskaa szczki,

a w wizi ttni upr. wiatoci, czy powinien si zacz zamartwia, e Min zabije Alivi? Zapewne nie miaa wikszych szans, poniewa rwnie dobrze mona si byo rzuca z noem na Aes Sedai, ale jej moga sta si krzywda. Nie by pewien, czy Alivia zna jakie inne sploty prcz militarnych.

Jako rzekam, nikomu si nie spodoba kontynuowaa niewzruszenie Cadsuane, nieco unoszc gos. Zaszczycia Min przelotnym spojrzeniem, a potem znw skupia uwag na Randzie. Jej twarz bya gadka, opanowana: oblicze Aes Sedai. Ciemne oczy twarde niczym wypolerowane czarne kamyki. Zwaszcza w Tarabon, Amadicii i Altarze, ale te wszdzie indziej. Jeeli pozwolisz Seanchanom zatrzyma to, co ju zdobyli, co oddasz w nastpnej kolejnoci? W ten sposb bd na spraw patrze wszyscy wadcy.

Rand opad w fotel, wycign nogi i skrzyowa je w kostkach.


Nie dbam, czy si to komukolwiek spodoba. Przeszedem przez ten ter'angreal w ksztacie drzwi w zie, Cadsuane. Wiesz o tym? Zote ozdoby podskoczyy, kiedy niecierpliwie pokiwaa gow.

Jedno z pyta, jakie zadaem Aelfinn, brzmiao: Jak mog wygra Ostatni Bitw?".

Pytanie z rodzaju tych, ktre zadawa niezbyt przezornie powiedziaa cicho, poniewa dotyka spraw Cienia, W takich wypadkach skutki mog by opakane. Jak brzmiaa odpowied?

Pnoc i wschd sta si musz jednoci. Zachd i poudnie sta si musz jednoci. Dwoje sta si musi jednoci". Wydmuchn kko z dymu, a pniej przepuci drugie przez jego rodek. To nie wszystko. Zapyta wtedy jeszcze, jak zwyciy i przey. Odpowied na to ostatnie pytanie brzmiaa: eby y, musisz umrze". Ale nie mia zamian wspomina o tym w obecnoci Min, przynajmniej nie w najbliszym czasie. Jeli ju o tym mowa, nie zamierza wspomina nikomu, prcz Alivii. Pozostawao tylko wymyli, jak przey, umierajc.

Z pocztku sdziem, e oznacza to, i musz podbi cay wiat, ale przecie tego nie powiedzieli. A jeli trzeba to rozumie w ten sposb, e Seanchanie zdobd zachd i poudnie, co prawdopodobnie ju si stao, i e Ostatni Bitw stoczy sojusz zoony z Seanchan i ludzi pozostaych krain?

Moliwe zgodzia si. Ale jeli masz zamiar zawrze ten... rozejm... dlaczego wysyasz powane siy do Arad Doman i wzmacniasz armie ju stacjonujce w Illian?

Poniewa Tarmon Gai'don nadchodzi, Cadsuane, a ja nie mog walczy rwnoczenie z Cieniem i z Seanchanami Zawr z nimi rozejm albo zmiad ich niezalenie od kosztw. Proroctwa gosz, e musz zwiza ze sob Dziewi Ksiycw. Dopiero par dni temu zrozumiaem, co to znaczy. Skoro tylko wrci Bashere, bd wiedzia, gdzie i kiedy mam si spotka z Crk Dziewiciu Ksiycw. Jedynym pytaniem pozostanie wwczas, jak j ze sob zwiza, a na nie tylko ona potrafi odpowiedzie.

Mwi gosem bez reszty rzeczowym, od czasu do czasu podkrelajc sowa wydmuchiwanymi kkami dymu. Reakcje zgromadzonych byy rne. Loial pisa najszybciej, jak potrafi, starajc si nie uroni ani sowa. Harilin i Enaila gray dalej. Znaczyo to, e jeli trzeba bdzie taczy wcznie, s gotowe. Alivia ywo kiwaa gow bez wtpienia liczc na zgub tych,


ktrzy przez piset lat kazali jej nosi obro. Logain znalaz sobie nastpny pucharek i nala do niego resztk wina z dzbana, ale potem sta tylko bez ruchu, nie pijc, a wyraz jego twarzy pozostawa nieodgadniony. Verin wpatrywaa si z napiciem, cho tym razem w Randa, nie w sw robtk. Jednak w kocu zawsze j interesowa. Skd wszak, na wiato, wzi si ten grobowy smutek Min? Natomiast Cadsuane...

Kamie kruszy si pod odpowiednio mocnym ciosem - powiedziaa, a jej twarz bya mask spokoju Aes Sedai. Pka stal. Db zmaga si z wiatrem, ale w kocu si amie. I tylko wierzba ugina si, kiedy trzeba, i wychodzi cao.

Wierzba nie wygra Tarmon Gai'don poinformowa j. Drzwi zaskrzypiay znowu i do rodka wbieg Ethin. Mj Lordzie Smoku, przybyli trzej Ogirowie. Z

najwikszym zadowoleniem powitali fakt, e przebywa tu pan Loial. Wrd nich jest jego matka.

Moja matka? zakwicza Loial, a jego pisk brzmia niczym guche wycie wiatru w jaskini. Poderwa si tak gwatownie, e przewrci fotel, potem zacz zaamywa rce, uszy mu opady. Krci gow w t i we w t, jakby szukajc innego wyjcia z komnaty. Co mam robi, Rand? Pozostaa dwjka to z pewnoci Starszy Haman i Erith. Co mam teraz robi?

Pani Covril twierdzia, e za wszelk cen musi z tob porozmawia, panie Loial upiera si Ethin skrzeczcym gosem. Za wszelk cen. Caa trjka jest zupenie przemoczona, ale kazano mi powiedzie, e oczekuj ci w salonie Ogirw na pitrze.

Co mam robi, Rand? Powiedziae, e chcesz wzi lub z Erith odrzek

Rand tak delikatnie, jak tylko umia. Delikatno przychodzia mu nieatwo, wyjtkiem byy chwile spdzane z Min.

Ale moja ksika! Moje notatki nie s kompletne, poza tym musz si przekona, co si dalej zdarzy. A Erith zabierze mnie ze sob do Stedding Tsofu.

Ba! Cadsuane ponownie wzia do rki haft, a iga wznowia swj miarowy, pajczy ruch. Haftowaa staroytny symbol Aes Sedai. Smoczy Kie i Pomie Tar Valon na planie krgu; biel i czer oddzielone wow lini. Id, spotkaj si z matk Loial. Jeeli faktycznie jest to Covril, cra Elli, cra Soong, lepiej, eby nie czekaa. Jak sam zapewne wiesz.


Loial wyranie wzi sowa Cadsuane za rozkaz. Znw oczyci stalwk pira, zakrci kaamarz. Ale wszystko to robi z denerwujc powolnoci a jego uszy obwisy smutno. Co jaki czas mrucza ponuro pod nosem:

Moja ksika! C powiedziaa Verin, przygldajc si swojej pracy.

Myl, e ju nic tu po mnie. Pjd rozejrze si za Tomasem. Od takiej pogody bol go kolana, cho oczywicie nigdy mi tego nie mwi wprost. Zerkna za okno. Wyglda na to, e deszcz ustaje.

A ja chyba poszukam Lana zawtrowaa jej Nynaeve, zbierajc spdnice. Jest zdecydowanie lepszym towarzyszem. Ostatnie zdanie podkrelia szarpniciem za warkocz i ponurymi spojrzeniami na Alivi i Logaina. Wiatr szepce mi, e nadchodzi burza, Rand. I doskonale wiesz, e nie chodzi o burz z piorunami. Ostatnia Bitwa? zapyta Rand. Kiedy? Gdy w gr wchodzia pogoda, z wiatru potrafia wyczyta czasami, co do godziny, kiedy spadnie deszcz.

Moe i tak. Jeli chodzi o drugie pytanie, nie wiem. Chc tylko, eby zapamita. Nadchodzi burza. Straszna burza - Nad ich gowami przetoczy si grzmot.

Robert Jordan Koo Czasu Ksi Krukw Rozdzia II

ROZDZIA 2 PRZYSIGI

Loial niespokojnie patrzy, jak Nynaeve i Verin rozchodz si w przeciwne strony owietlonego lampami korytarza. Obie sigay mu nieco wyej ni do pasa, ale przecie byy Aes Sedai. Fakt ten do tego stopnia zasznurowa mu usta, e zanim zebra si na odwag i poprosi o towarzystwo, znikny ju za ostrymi rogami korytarza. Dwr by prawdziwym labiryntem, z biegiem lat bez adnego widocznego na pierwszy rzut oka planu tworzono kolejne dobudwki, dlatego te korytarze czsto przecinay si pod dziwacznymi ktami. Naprawd aowa, e adna Aes Sedai nie bdzie mu towarzyszya podczas spotkania z matk. Choby i Cadsuane, mimo i denerwowao go, e tak czsto dokucza Randowi. Wczeniej czy pniej Rand tego nie zniesie i wybuchnie. To nie by ten sam czowiek, ktrego Loial spotka w Caemlyn, ani nawet ten, ktrego zostawi w Cairhien. Atmosfera otaczajca Randa przywodzia teraz na myl ciemny, ponury kamie albo gste krzewy lilii i zdradziecki teren pod nimi. Taka atmosfera udzielaa si kademu domostwu, w ktrym przebywa Rand.

Chuda, siwowosa suca z koszem zoonych rcznikw wzdrygna si na jego widok, potem pokrcia gow, mrukna co pod nosem i dopiero wtedy ukonia si, by na koniec pj w swoj stron. Po kilku krokach odstpia na bok, jakby obchodzc co. Lub kogo. Patrzy w to miejsce, drapic si za uchem. By moe on potrafiby dojrze wycznie zmarych Ogirw. Cho wcale nie chcia. Dostatecznie smutna bya wiadomo, e ludzcy zmarli nie mog ju zazna spoczynku. Gdyby dosza do tego wiedza, i dotyczy to rwnie Ogirw, pewnie pkoby mu serce. Tak czy siak, zapewne duchy Ogirw nie pokazuj si poza stedding. Jednak bardzo chciaby zobaczy znikajce miasto. Nie prawdziwe miasto, ale miasto rwnie martwe, co duchy, ktre rzekomo widywali ludzie. Mona by przej si po jego ulicach, nim znikn, i zobaczy, jacy ludzie yli przed Wojn Stuletni albo bodaj przed Wojnami z Trollokami. Tak mwia Verin, a ona chyba wiedziaa sporo na ten temat. Z pewnoci takie


dowiadczenie warte byoby wzmianki w ksice. A ksika zapowiadaa si nadzwyczaj ciekawie. Podrapa si po brodzie dwoma palcami zarost swdzia! i westchn. To mogaby by taka interesujca ksika.

Wystawanie w korytarzu mogo tylko o par chwil odwlec nieuniknione. Stare powiedzenie gosio, e wystarczy na czas jaki zaniedba opieki nad krzewami, a natychmiast znajdzie si w nich pncze dawicy. Tylko, e teraz czu, jakby sam cay opltany by pnczem dawicy, a nie tylko musia je zwalcza w ogrodzie. Ciko wzdychajc, poszed ladem sucej a do szerokich schodw, prowadzcych ku apartamentom dla Ogirw. Klatka schodowa miaa po obu stronach solidne porcze sigajce siwowosej kobiecie do ramion, Ogirom natomiast zapewniajce solidne oparcie dla doni. Loial czsto obawia si choby musn przeznaczone dla ludzi porcze w obawie, e je poamie. Obok klatki schodowej przeznaczonej dla Ogirw i biegncej po zewntrznej stronie, przy wyoonej boazeri cianie znajdoway si odgraniczone porcz stopnie stosowne dla stp ludzkich. Kobieta bya stara, przynajmniej wedug ludzkiej rachuby lat, niemniej sza po schodach szybciej ni on i zanim dotar na szczyt, ju znikna w korytarzu. Bez wtpienia rczniki miay trafi do pokoju jego matki, Starszego Hamana i Erith. Tamci z pewnoci zechc si osuszy przed rozmow. Sam by im to zaproponowa. Dziki temu zdobyby odrobin czasu do namysu. Myli w gowie pezy rwnie leniwie, jak jego stopy po schodach, a te zdaway si cikie jak myskie kamienie.

Wzdu korytarza miecio si sze sypialni przeznaczonych dla Ogirw, skad, azienka z wielk miedzian wann i salon, sam korytarz zreszt te by dostosowany do ich rozmiarw nawet gdyby wycign do gry rce, dugo kroku dzieliaby je od belek sufitu. Bya to najstarsza cz dworu postawiona przed prawie piciuset laty. Cae ycie dla nadzwyczaj nawet wiekowego Ogira, dla ludzi kilka ywotw. Tak szybko umierali wyjtkiem byy oczywicie Aes Sedai - pewnie dlatego tak si trzepotali niczym kolibry. Z drugiej strony Aes Sedai te potrafiyby by rwnie gwatowne, co reszta, Prawdziwa zagadka.

Drzwi salonu rzebione byy w Wielkie Drzewo, a dzieo artysty, cho nie stanowio roboty Ogirw byo bogate w szczegy i natychmiast rozpoznawalne. Loial przystan: wygadzi kaftan, przyczesa palcami wosy, aujc, e nie starczy czasu na wypastowanie butw. Na mankiecie mia plam od


atramentu. Z tym rwnie nic ju nie zrobi. Cadsuane miaa racj. Jego matka nie bya kobiet, ktrej kae si czeka. Dziwne, gdzie Cadsuane o niej syszaa. Albo skd j znaa, co zdawao si wynika z jej sw. Covril, crka Elli, crki Soong, bya sawn Mwczyni, ale nie zdawa sobie sprawy, e jest znana na Zewntrz. wiatoci, ze zdenerwowania a si zadysza.

Starajc si zapanowa nad oddechem, wszed do rodka. Nawet tutaj zawiasy skrzypiay. Sucy byli wstrznici, gdy poprosi o odrobin oliwy oliwienie zawiasw byo ich prac, on by gociem, ale ostatecznie sami jako nie potrafili si za to zabra.

Pokj z wysokim sufitem by do przestronny, ciany wyoono ciemn, polerowan tapet, odpowiednich rozmiarw umeblowanie skadao si z rzebionych w motywy winoroli krzese, niewielkich stolikw i kutych w elazie stojcych lamp - ich pomienie taczyy w odblanikach nad jego gow. Wyjwszy pki na ksiki tak stare, e ich skrzane grzbiety uszczyy si patkami ksiki zreszt ju przez niego kiedy czytane tylko maa misa ze piewanego drzewa bya dzieem Ogirw. Zreszt licznym, aowa, e nie ma pojcia, kto j wypiewa, ale bya ju tak stara, e na piew odpowiadaa ledwie syszalnym echem. Pozostae przedmioty wykona bez wtpienia kto, kto przynajmniej raz widzia na wasne oczy stedding. Nie raziyby w adnym otoczeniu. Rzecz jasna, pokj w niczym nie przypomina pomieszcze stedding, niemniej wida byo, e przodek lorda Algarina dooy wszelkich stara, by jego gocie czuli si w nim wygodnie.

Matka, kobieta o surowym obliczu, staa przed frontem jednego z ceglanych kominkw, rozoywszy fady haftowanych w winorole spdnic, aby szybciej wyschy. Odetchn z ulg, widzc, e nie bya tak mokra, jak naleao si obawia, ale natychmiast zrozumia te, e nie ma sensu proponowa, by si najpierw wysuszyli. Paszcze przeciwdeszczowe musiay przecieka. Wczeniej czy pniej zawsze do tego dochodzio, po-niewa cieraa si warstwa olejku anyowego. Moe nie bdzie w tak przykrym nastroju, jak si tego wczeniej obawia. Siwy Starszy Haman, ktrego jaskrawy paszcz znaczyy w kilku miejscach spore plamy wilgoci, przyglda si jednemu z toporw na cianie, krcc gow. Drzewce dugoci dorwnywao jego wzrostowi. Topr wykonano w czasie Wojen z Trollokami, a moe nawet wczeniej, w pomieszczeniu znajdoway si dwa bliniacze egzemplarze z gowicami wysadzanymi zotem i srebrem, jak te


para zdobnych i ostrych noy ogrodniczych, rwnie z dugimi drzewcami. Oczywicie noe ogrodnicze z ostrzami po jednej stronie i z pik po drugiej zawsze miay dugie rkojeci, ale intarsje i dugie czerwone pendenty wskazyway na ich militarne przeznaczenie. Niezbyt szczliwy dobr dekoracji do pomieszczenia przeznaczonego zasadniczo do konwersacji lub cichej medytacji trwania. Niemniej wzrok Loiala tylko przelizgn si po matce i Starszym Hamanie i pody ku drugiemu kominkowi, gdzie suszya swe spdnice Erith, drobna i zdajca si omale kruch. Usta miaa proste, nos krtki i dobrze zaokrglony, oczy idealnie w barwie dojrzaego owocu oniey mioci. Sowem, bya pikna! A te jej uszy, wyrastajce z gstwy lnicych czarnych wosw, spywajcych na plecy... Mikkie i puchate, zakoczone pdzelkami, ktre wydaway si tak delikatne jak woski mleczw... najcudowniejsze uszy, jakie w yciu widzia. Oczywicie nie mg jej tego powiedzie wprost, to byoby niegrzeczne. Umiechna si do niego, umiechem nader tajemniczym, a wtedy jego uszy zadray z zakopotania. Z pewnoci nie moga wiedzie, co sobie przed chwil pomyla. A moe? Rand twierdzi, e kobiety czasami potrafi odgadn mskie uczucia, ale tyczyo to ludzkich kobiet.

A wic wreszcie si spotykamy powiedziaa matka, wspierajc si piciami pod boki. Po niej nie naleao oczekiwa adnych umiechw. Brwi cignite w d, zacinite zby. Jeeli tak mia si objawia jej lepszy nastrj, to szkoda, e nie przemoka do suchej nitki.

Musz przyzna, e zafundowae mi weso gonitw, ale teraz mam ci w rku i nie zamierzam pozwoli uciec... Co to jest, to na twojej wardze? I na podbrdku! C, moesz to zaraz zgoli. Nie krzyw si na mnie, Synu Loialu.

Loial niepewnie dotkn palcem grnej wargi, sprbowa si umiechn, kiedy matka nazywa ci Synem, lepiej uwaa, ale przyszo mu to z trudem. Chcia mie wsy i brod. Niektrzy mogliby to uzna za pretensjonalne w jego wieku, ale rwnie dobrze...

Zaiste wesoa gonitwa sucho rzek Starszy Haman, wieszajc topr z powrotem na cianie. Mia dugie, biae wsy, ktre spyway mu z policzkw, i dug, wsk brod, sigajc piersi. Prawda, liczy ju sobie ponad trzysta lat, ale to wci wydawao si nie w porzdku. Nadzwyczaj wesoa gonitwa. Syszc, e przebywasz, w Cairhien, najpierw tam si udalimy, ale ciebie na miejscu nie byo. Po krtkim postoju, w Stedding


Tsofu, poszlimy do Caemlyn, gdzie mody alThor poinformowa nas, e przebywasz w Dwu Rzekach, dokd te nas zabra. Ale tam te ciebie nie byo. Rzekomo odszede do Caemlyn Jego brwi uniosy si do gry, podchodzc prawic do linii wosw. Zaczem ju sobie myle, e zabawiamy si w dzwonek w dolinie.

Mieszkacy Pola Emonda duo nam opowiadali o twoim bohaterstwie powiedziaa Erith. Jej wysoki gos brzmia jak muzyka. Palcami obu doni ciskaa fady spdnic, jej uszy dray z podniecenia, wygldaa, jakby miaa ochot podskakiwa w miejscu. Opiewali twoje walki z trollokami i Myrddraalami oraz samotn wypraw w celu zapiecztowania Drogi Manetheren, by ju nikt nie mg ich napa.

To nie bya samotna wyprawa protestowa Loial, wymachujc rkami. W konfuzji tak gwatownie strzyg uszami, e mia wraenie, jakby same chciay si urwa z gowy. Gaul by ze mn. Zrobilimy to razem. Nigdy bym nie dotar do Bramy bez Gaula.

Zmarszczya swj delikatny nosek, tym samym deprecjonujc udzia Gaula w caej przygodzie.

Matka parskna. Jej uszy byy wyprone w niesmaku. Gupoty. Walka w bitwie. Wystawianie si na

niebezpieczestwo. Ryzyko. Wszystko razem. Czyste gupoty, ale teraz z tym koniec. Starszy Haman odkaszln gucho, zastrzyg z irytacj uszami i zaoy donie za plecy. Nie lubi, jak mu przerywano.

A wic znw wrcilimy do Caemlyn, by tam powtrnie przekona si, e ciebie ju nie ma na miejscu.

A ty tymczasem w Cairhien dalej wystawiae si na nie-bezpieczestwo wtrcia matka Loiala, groc mu palcem. Zupenie postradae rozum? Aielowie mwili, e bye bardzo dzielny pod Studniami Dumai mrukna Erith, zerkajc na niego spod dugich rzs. Pod jej spojrzeniem cisno go w gardle. Z wysikiem przekn lin. Wiedzia, e nie powinien si tak otwarcie w ni wpatrywa, ale jak tu zachowa bodaj pozory skromnoci, kiedy ona tak patrzy?

W Cairhien twoja matka dosza do wniosku, e nie potrafi duej wytrzyma rozki z Wielkim Pniem, cho nie pojmuj dlaczego, poniewa oni i tak nie dojd do niczego jeszcze przez rok czy dwa, tak wic zdecydowalimy si powrci do Stedding Shangtai w nadziei znalezienia ci pniej. Starszy Haman szybko wyplu z siebie te sowa, co rusz popatrujc gronie na


obie kobiety, jakby ba si, e znowu mu przerw: Wosy na brodzie i wsach jeyy mu si czupurnie.

Matka Loiala parskna ponownie, tym razem ostrzej. Osobicie spodziewam si, e decyzja zapadnie bardzo

szybko, za miesic, najdalej za dwa, w przeciwnym razie nie zrezygnowaabym z poszukiwa Loiala. Teraz, kiedy ju go znalazam, moemy zaatwi spraw i bezzwocznie rusza w drog. Popatrzya na Starszego Hamana, ktry marszczy czoo, kadc uszy po sobie, i zagodzia ton gosu. Mimo; wszystko by przecie Starszym. Prosz o wybaczenie, Starszy Hamanie. Chciaam spyta, czy zechcesz odprawi ceremoni?

Sprawioby mi to ogromn przyjemno, Covril odrzek pojednawczo. Zbyt pojednawczo. Kiedy Loialowi zdarzao si sysze nauczyciela mwicego takim tonem i kadcego rwnoczenie uszy po sobie, wiedzia, e wpad w nieliche kopoty. O Starszym Hamanie powiadano, e gdy mwi takim gosem, gotw jest ciska kred w uczniw. Zaiste powinno mi to sprawi przyjemno, poniewa z tego wanie powodu porzuciem swoich uczniw, nie wspominajc ju o moliwoci przemawiania u Wielkiego Pnia. Erith, jeste bardzo moda. Skoczya ju osiemdziesit lat, jest do stara na maestwo ostro ucia matka Loiala, splatajc ramiona na piersiach. Jej matka i ja osignymy w tej kwestii porozumienie. Sam bye wiadkiem, jak spisywaymy intercyz narzeczesk, ustalajc posag Loiala.

Uszy Starszego Hamana jeszcze bardziej przylegy do czaszki, jego ramiona obwisy, kiedy napiy si minie splecionych za plecami rk. Ani na chwil nie spuci oka z Erith.

Wiem, e chcesz polubi Loiala, lecz pytam, czy naprawd jeste gotowa? M to ogromna odpowiedzialno.

Loial aowa, e do niego nikt nie zwrci si z tym pytaniem, ale obyczaj stanowi inaczej. Jego matka i matka Erith osigny porozumienie i tylko Erith moga w tej chwili stan na przeszkodzie jego realizacji. Jeeli zechce. Czy on chcia, by lak si stao? Nie potrafi przesta myle o swojej ksice. Nie potrafi przesta myle o Erith.

Erith wygldaa z pewnoci odpowiednio powanie. Moje tkaniny sprzedaj si dobrze, zamierzam wkrtce

kupi nowe krosna i zatrudni terminatora. Ale chyba nie o to ci chodzi. Jestem gotowa zaopiekowa si mem. Nagle


umiechna si uroczym umiechem od ucha do ucha. Zwaszcza z takimi licznymi dugimi brwiami.

Loial zastrzyg uszami, podobnie jak Starszy Haman, cho ten drugi w sposb znacznie bardziej dyskretny. Kobiety midzy sob potrafiy rozmawia o takich rzeczach do swobodnie, tak przynajmniej powiadano, ale zazwyczaj oszczdzay mczyznom wstydu z tym zwizanego. Zazwyczaj. Uszy matki dray z autentycznego rozbawienia.

Starszy odkaszln. To powane sprawy, Erith. Dobrze. Jeli nie masz

wtpliwoci, we go za rce. Bez ladu wahania podesza i stana przed Loialem,

umiechna si i wzia go za rce. Jej drobne donie byy bardzo ciepe. Wasne wydaway mu si zdrtwiae, lodowate. Przekn lin. To si dziao naprawd. Erith, cro Ivy, cry Alar powiedzia Starszy Haman, wycigajc donie nad ich gowami. Czy bierzesz Loiala, syna Arenta, syna Halana, za ma i przysigasz na wiato i na Drzewo, e bdziesz osania, szanowa i kocha go, pki mier was nie rozczy, e bdziesz si nim opiekowa i prowadzi jego kroki drog, ktr powinien wdrowa? Na wiato i na Drzewo, przysigam. Gos Erith by zdecydowany i dwiczny, a jej umiech zdawa si szerszy ni oblicze. Loialu, synu Arenta, syna Halana, czy zgadzasz si, by Erith, cra Ivy, cry Alar, zostaa twoja on i przysigasz na wiato i na Drzewo, e bdziesz j osania, szanowa i kolcha a do mierci, e bdziesz si ni opiekowa i kierowa jej rad?

Loial wzi gboki oddech. Jego uszy zadray. Chcia si z ni oeni. Naprawd. Tylko jeszcze nie teraz. Na wiato i na Drzewo, przysigam powiedzia ochryple. W takim razie biorc wiato i Drzewo na wiadkw ogaszam was mem i on. Niech zawsze towarzyszy wam aska wiatoci i Drzewa.

Loial pochyli lekko gow i popatrzy na swoj on. Na swoj on. Ona uniosa do i pogadzia smukymi palcami jego wsy. Zacztki wsw przynajmniej. Jeste bardzo przystojny i sdz, e w wsach bdzie ci bardzo do twarzy. Tak samo z brod. Bzdury powiedziaa jego matka. Ku zaskoczeniu Loiala, wycieraa oczy malek koronkow chusteczk. A przecie nigdy


nie zdradzaa si ze swymi emocjami. Jest zdecydowanie za mody na takie rzeczy.

Przez chwil wydawao mu si, e uszy Erith kad si po czaszce. Ale musiao mu si tylko zdawa. Wczenie odby z ni kilka dugich rozmw bya wspania rozmwczyni, cho jeli si nad tym zastanowi gwnie suchaa, niemniej rzadkie wypowiedzi zawsze paday nadzwyczaj propos w zwizku, z czym przekonany by, e nie sposb wytrci jej z rwnowagi. Tak czy siak, nie mia czasu si nad tym zastanawia. Poniewa wanie opara mu rce na ramionach, wspia si na palce, on nieco si pochyli i potarli si nosami. Po prawdzie, pocierali si nosami zdecydowanie duej, niby wypadao w towarzystwie Starszego Hamana i matki, ale gdy tylko wcign w puca zapach swej ony, a ona jego zapach, zapomnieli o caym wiecie. I to uczucie, ktre towarzyszyo dotykaniu nosem jej nosa. Czysta rozkosz! Uj jej gow i ledwie starczyo mu przytomnoci umysu, eby nie popieci palcem ucha. Ona za pocigna go za pdzelek na jego uchu. Dopiero po duszej chwili usysza gosy wiadkw ceremonii.

Wci mocno pada, Covril. Nie mwisz chyba powanie o dalszej drodze, skoro tutaj mamy po raz pierwszy od dawna dach nad gow i odpowiednie ka. Nie, powiadam. Nie! Nie bd spa dzi pod goym niebem albo w stodole czy, co byoby najgorsze, w jakim domu, w ktrym moje stopy stercz za krawd najwikszego dostpnego ka. Byway ju chwile, gdy na powanie rozwaaem grzecznie podzikowa za gocin w Szczelinie.

Skoro nalegasz zgodzia si niechtnie matka Loiala. Ale rankiem wstajemy o pierwszym brzasku. Nie

zmarnuj nawet godziny duej ni to konieczne. Ksiga Przekadw musi zosta otwarta najszybciej, jak to tylko moliwe.

Loial a si wyprostowa, bez reszty wstrznity. O tym rozmawia si u Wielkiego Pnia? Nie mog tego

zrobi, nie teraz! W kocu musimy opuci ten wiat, abymy mogli na

powrci za nastpnym obrotem Koa powiedziaa matka, idc do najbliszego kominka, by tam znw suszy spdnice. Tak jest napisane. Chwila wanie nadesza, im szybciej, tym lepiej. Ty te tak uwaasz, Starszy Hamanie? zapyta z niepokojem Loial. Nie, mj chopcze, wrcz przeciwnie. Zanim opucilimy stedding, wygosiem trzygodzinn mow, ktra jak mniemam,


naprowadzia kilka osb na waciwszy tok mylenia. Starszy Haman wzi wysoki ty dzban i napeni niebiesk filiank, jednak zamiast wypi, przez dusz chwil wpatrywa si w powierzchni herbaty. Obawiam si wszak, e twoja matka zebraa wiksze niwo. By moe uda jej si nawet doprowadzi do tego, e decyzja zapadnie w trybie miesica, jak twierdzi. Erith nalaa herbaty matce Loiala, a potem napenia jeszcze dwie filianki, jedn podaa mowi. Koniuszki jego uszu znw zadray z zakopotania. To on powinien jej suy. Duo si jeszcze musia nauczy o roli ma, tyle jednak wiedzia. auj, e ja nie mog przemwi przy Pniu oznajmi z gorycz. Mwisz tak, jakby bardzo tego pragn, Mu. Mu". To znaczyo, e Erith mwi z ca powag. I byo prawie rwnie grone, co by nazwanym Synem Loialem".

Co by powiedzia u Pnia? spytaa. Niepotrzebnie go zawstydzasz, Erith powiedziaa matka, zanim Loial zdy bodaj otworzy usta. Loial potrafi adnie pisa, a Starszy Haman twierdzi, e ma zadatki na uczonego, niemniej w obliczu setki suchaczy nie wykrztusi nawet sowa. Poza tym wci jest tylko chopcem.

Starszy Haman tak powiedzia? Loial obawia si, e uszyj ju tak szybko nie przestan mu dre. Kady onaty mczyzna moe wystpi u Pnia zdecydowanie oznajmia Erith. Tym razem w jej gosie nie byo wtpliwoci. Pooya uszy po sobie. Moe pozwolisz, abym sama dbaa o swego ma, Matko Covril? Usta matki zaczy si porusza, ale nie wydosta si z nich aden dwik, a jej brwi uniosy si wysoko na czoo. Nie sdzi, by kiedykolwiek w yciu widzia j tak zdetonowan, cho czego innego miaa oczekiwa? ona zawsze stawaa po stronie ma w sporze z matk.

C, Mu, co by im powiedzia? Nie by spragniony, by rozpaczliwie spragniony. Upi spory

yk przyprawionej herbaty, ale w ustach cay czas mia sucho. Matka miaa racj, im wiksza liczba ludzi przysuchiwaa mu si, tym bardziej zapomina, co chcia powiedzie, i wdawa si w niepotrzebne dygresje. W istocie przyzna musia, e niekiedy nawet w obecnoci paru suchaczy jego sowa nieco bdziy. Nieco. Niekiedy. Zna obowizujce zasady dyskursu, pidziesicioletnie dziecko ju je znao a jednak nie umia dobra waciwych sw. A tych troje, ktrzy obecnie mu si przysuchiwali, nie byo adnymi pierwszymi lepszymi. Jego


matka bya sawn Mwczyni, Starszy Haman te by pod tym wzgldem powaany, nie wspominajc ju, e by Starszym. I jeszcze Erith. Mczyzna chcia dobrze wypa w oczach ony.

Odwrci si do nich plecami, podszed do najbliszego okna i sta tam, ciskajc w doniach filiank z herbat. Okno miao waciwe rozmiary, cho szybki osadzone w rzebionych kasetkach nie byy wiksze ni w pozostaych czciach domu. Deszcz przeszed w mawk sipic z szarego nieba, a mimo e szko w oknach obfitowao w skazy i bbelki powietrza, potrafi rozrni gatunki drzew po drugiej stronie pl: sosny, tulipanowce, okazjonalne dby, wszystko ju zieleniejce na wiosn. Ludzie Algarina dbali o las, zbierajc chrust, eby zlikwidowa grob poaru. Z ogniem naleao postpowa ostronie.

Teraz, gdy nie widzia przygldajcych mu si, sowa przyszy atwiej. Moe powinien zacz od Tsknoty? Czy omiel si odej, wiedzc, e za par lat zaczn umiera? Nie, to pytanie z pewnoci zadano pierwsze i znaleziono na nie zadowalajce odpowiedzi, w przeciwnym razie Pie nie skoczyby wczeniej ni za rok. wiatoci, gdyby przyszo mu przemwi przed Pniem... Na moment zobaczy zebrane wok niego tumy, setki, setki mczyzn i kobiet czekajcych na jego sowa, moe nawet i par tysicy. Natychmiast jzyk przyschn mu do podniebienia. Zamruga i ju mia przed sob tylko mtne szko, a za nim drzewa. Musi to zrobi. Nie by szczeglnie odwany, cokolwiek mylaa sobie Erith, ale obserwujc udzi dowiedzia si ju do na temat odwagi, by rozumie, e naley trzyma si swojej sprawy niezalenie, w ktr stron i jak silne wiatry wiej, walczy, gdy brakuje nadziei, walczy i zwycia dziki desperackiej brawurze. Nagle ju wiedzia, co powie.

Podczas Wojny z Cieniem nie chowalimy si w naszych stedding, w nadziei, e adne trolloki czy Myrddraale nie odwa si do nich wej. Nie otworzylimy Ksigi Przekadw i nie ucieklimy. Poszlimy razem z ludmi i walczylimy z Cieniem. W najciemniejszej godzinie, kiedy wydawao si, e nadzieja umara, walczylimy z Cieniem.

A podczas Wojny Stuletniej nauczylimy si nie miesza w ludzkie sprawy wtrcia matka. Zezwalano na to. Mowa w kadej chwili moga sta si debat, jeli jej autor nie potrafi uj suchaczy samym piknem swoich sw. Matka Loiala przemawiaa raz od wschodu do zachodu soca, bronic niezbyt popularnej sprawy, i nikt jej ani razu nie przerwa nastpnego dnia za nikt te nie powsta, by przemwi przeciwko niej. Loial


zdawa sobie spraw, e nie potrafi ukada piknych zda. Mg powiedzie tylko to, w co wierzy. Nie odwrci si od okna.

Wojna Stuletnia bya spraw czysto ludzk, my nie mielimy z tym nic wsplnego. Cie natomiast jest w takim samym stopniu nasz spraw. Kiedy trzeba byo walczy z Cieniem naszym toporom zawsze wyrastay dugie drzewca. By moe za rok, dwa czy pi otworzymy Ksig Przekadw, ale jeli zrobimy to teraz, nie bdzie bezpiecznego miejsca, do ktrego moglibymy uciec. Tarmon Gai'don nadchodzi, a od jego wyniku zale nie tylko losy tego wiata, lecz kadego wiata, do ktrego moglibymy uciec. Kiedy poar grozi drzewom, nie uciekamy z nadziej, e pomienie zostan za nami. Walczymy. A teraz Cie nadchodzi jak poar lasu i przed nim te nie uciekniemy. Wrd drzew co si poruszao, wzdu caej linii drzew w zasigu wzroku. Bydo? Jeli tak, stado musiao by ogromne.

Niele powiedziaa matka. Zbyt prosto powiedziane, by mogo mie jakie znaczenie przy Pniu stedding, a co dopiero przy Wielkim Pniu, rzecz jasna, ale w sumie cakiem niele. Mw dalej.

Trolloki wyszepta. Na to wanie patrzy, nie rozumiejc: tysice trollokw w czarnych, najeonych kolcami kolczugach wyleway si spomidzy drzew i biegy, unoszc zakrzywione jak kosy miecze, potrzsajc dugimi wczniami, przywiecajc sobie pochodniami. Trolloki jak okiem sign w lewo i w prawo. Nie tysice, ale dziesitki tysicy.

Erith wcisna si obok niego na miejsce przy oknie i jkna: Ile ich! Zginiemy, Loial? W jej gosie nie byo strachu.

Raczej... podniecenie! Nie, jeli uda mi si ostrzec Randa i pozostaych. zanim

skoczy, ju maszerowa ku drzwiom. Teraz ocali ich mogy tylko Aes Sedai lub Asha'mani. Hej, mj chopcze, chyba bd nam potrzebne. Odwrci si akurat na czas, by zapa topr o dugim drzewcu, ktry rzuci mu Starszy Haman. Odchylone uszy tamtego przylegay pasko do czaszki. Loial zorientowa si, e z nim jest podobnie.

Erith, tutaj spokojnie powiedziaa jego matka, zdejmujc ze ciany jeden z noy ogrodniczych. Jeeli dostan si do rodka, sprbujemy je zatrzyma na schodach.

Jeste moim bohaterem, Mu powiedziaa Erith, biorc drzewce do rki. Ale jeli dasz si zabi, bd bardzo na ciebie za. Gos brzmia tak, jakby mwia cakiem powanie.


Chwil potem wraz ze Starszym Hamanem pobiegli korytarzem, z omotem po schodach w d, krzyczc ostrzegawczo, co tchu w pucach a moment pniej krzyk przeszed w zawoanie bojowe, ktrego nie syszano na wiecie od dwch tysicy lat.

Trolloki nadchodz! Wznie topory, oczy pole! Trolloki nadchodz!

.. .tak wic ja zajm si z, Logain, podczas gdy ty Rand znienacka zmarszczy nos. Zapach gnijcej sterty nawozu nie by rzeczywist woni, ktr mona byo uchwyci, ale wraenie byo inne, co gorsza zapach zdawa si nasila.

Pomiot Cienia - powiedziaa cicho Cadsuane, odkadajc haft i wstajc. Kiedy obja rdo, po skrze Randl przebieg dreszcz. A moe to Alivia obja rdo, ruszajc wawo ku oknu w lad za Zielon siostr. Min podniosa si dobywajc z rkaww par noy.

W tym momencie zza grubych cian dobiego go sabe echo zawoania Ogirw. Z niczym nie mona byo pomyli tych gosw gbokich niczym omot bbna. Trolloki nadchodz! Wznie topory, oczy pole! Zakl, skoczy na rwne nogi, podbieg do okna. Tysice trollokw biegy wrd mawki przez wieo zasiane pola trolloki wysokie jak Ogirowie i wysze, trolloki z rogami wow i kozw, z pyskami wilkw, dzikich wi, trolloki z orlimi dziobami i grzebieniami z pir; rozmika ziemia bryzgaa spod buciorw, kopyt i szponw. Biegy cicho jak mier. Za tyralier galopoway Myrddraale, a poy ich paszczy zwisay nieporuszone. Jednym rzutem oka ogarn trzydziestu lub czterdziestu. Ilu moe ich by po drugiej stronie dworu?

Pozostali rwnie usyszeli okrzyki Ogirw albo moe wanie spogldali przez okna. Na szarujce trolloki poleciay byskawice. Srebrne groty uderzay z omotem i rozrzucay wielkie cielska we wszystkie strony. Tu i wdzie ziemia eksplodowaa pomieniami, w powietrze wylatywao boto zmieszane z fragmentami cia trollokw gowy, rce i nogi bezadnie koziokoway w grze. Ogniste kule uderzay napastnikw, kada wybuchajc, zabijaa dziesitki. Ale trolloki wci biegy, szybko jak konie, o ile nie szybciej. Rand nie potrafi dostrzec splotw, z ktrych rodziy si niektre byskawice. Zrozumiawszy, e zostay odkryte, trolloki zaczy wydawa nieartykuowane wrzaski wciekoci. W drzwiach krytych strzech przybudwek, w ktrych mieciy si


stodoy i stajnie, pojawiy si gowy Saldaean Bashere, ale szybko znikny, a mocne drzwi zawarte zostay na gucho.

Powiedziae swoim Aes Sedai, e mog przenosi we wasnej obronie? spokojnie zapyta Rand.

Czy ja wygldam ci na idiot? odwarkn Logain. Sta przy jednym z okien i ju trzyma saidina, w iloci omale dorwnujcej tej, ktr Rand potrafi zaczerpn. Splata tak szybko, jak tylko mg. Zamierzasz pomc czy tylko bdziesz si przyglda, mj Lordzie Smoku? W sowach brzmiao naprawd zdecydowanie zbyt duo sarkazmu, teraz jednak nie bya pora o tym mwi.

Rand wzi gboki oddech, wpi donie w ramy okienne, przygotowujc si na majce nadej mdoci zote grzywy na bach Smokw na grzbietach obu doni zdaway si pry i sign, by pochwyci Moc. W gowie zawirowao, kiedy saidin wla si we strug: lodowaty pomie, kruszejca gra, chaos prbujcy wessa si w gb. Ale bogosawienie czysty. Wci nie potrafi si temu nadziwi. W gowie mu si krcio, odek wywraca si na nice, dawaa o sobie zna stara choroba, ktra przecie powinna odej wraz ze skaz, niemniej to nie dlatego coraz mocniej wpiera donie w okienne ramy. Juz, ju wypeniaa go Jedyna Moc... ale w tamtej chwili oszoomienia Lews Therin wyrwa mu j. Teraz otpiay z przeraenia obserwowa trolloki i Myrddraale dobiegajce do zabudowa. Z wraliwoci wspomagan Moc dostrzega odznaki wpite w kolczugi na masywnych ramionach. Srebrny wir oddziau Ahffrait i krwistoczerwony trjzb Ko'bal. Rozdwojona byskawica Ghraem'lan i zakrzywiony topr Al'ghol. elazna pi Dhai'mon i czerwona, zakrwawiona pi Kno'mon. Poza tym czaszki. Rogata czaszka Dha'vol i stos ludzkich czaszek Ghar'ghael, wreszcie czaszka rozpoowiona wygitym na podobiestwo kosy mieczem Dhjin'nen, na koniec przebita sztyletem czaszka Bhan'sheen. Trolloki lubiy czaszki, jeli w ogle mona powiedzie, e cokolwiek lubiy. Wychodzio na to, e w operacj zaangaowane byy wszystkie z dwunastu gwnych oddziaw i kilka pomniejszych. Widzia odznaki, ktrych nie rozpoznawa: co, co wygldao na wytrzeszczone oko, do przebita sztyletem, sylwetka czowieka w pomieniach. Trolloki wbiegay ju midzy zabudowania, gdzie nad strzechami ukazyway si saldaeaskie miecze to onierze wycinali sobie przejcia na dach. Strzechy byy trudne do przecicia. Tamci bd si musieli naprawd postara. Dziwnej, jakie myli przychodziy mu do gowy w


chwili, gdy nkany samobjczymi obsesjami szaleniec mg zaraz pozabija ich wszystkich.

Pchnite strumieniami powietrza okno wyleciao na zewntrz w kaskadzie szklanych odamkw i fragmentw drewna.

Moje rce" dysza Lews Therin. Dlaczego nie mog poruszy rkoma? Musz unie rce!".

Ziemia, Powietrze i Ogie stworzyy splot, ktrego Rand nie zna, w istocie sze splotw naraz. Tyle tylko, e kiedy ju ujrza splot, wiedzia. Kwiecie Ognia. Wrd szarujcych, trollokw pojawio si sze pionowych czerwonych prg, na dziesi stp wysokich i cieszych ni przedrami Randa. Najblisze trolloki musiay sysze przeszywajcy wizg instalacji, ale jeli nie dotar do nich przekaz wspomnie z Wojny z Cieniem, nie wiedziay, e oto sysz mier. Lews Therin splt ostatni nitk Powietrza i ogie zakwit. Z wyciem, ktre wstrzsno dworem, kada czerwona prga w okamgnieniu zmienia si w krg pomieni, szeroki na trzydzieci stp. Rogate by i zwierzce pyski poleciay w powietrze wraz z wirujcymi ramionami, obutymi nogami, kopytami i szponami. W promieniu ponad stu krokw od eksplozji trolloki pady na ziemi i tylko niektre powstay na powrt. Tkajc te sieci, Lews Therin rwnolegle plt sze kolejnych Duch z odrobin Ognia, wic splot otwierajcy bram, ale potem pooy na municia Ziemi, tu i tam. Niedaleko od dworu, na terenie, ktry Rand zna wystarczajco dobrze, w pewnej odlegoci od siebie pojawiy si znane srebrzystoniebieskie pionowe prgi, a potem skrciy si... bynajmniej nie w otwart przestrze bram, ale ich zamglone rewersy, cztery kroki na cztery. I zamiast pozosta otwarte, bramy skrciy si i zamkny ponownie, a potem znowu, i znowu. Poza tym nie zostay w miejscu, lecz pomkny ku trollokom. Bramy, a rwnoczenie wcale nie bramy. Wic bramy mierci. Gdy tylko Bramy mierci ruszyy, Lews Therin podwiza sieci lunym splotem, ktry utrzyma si tylko przez kilka minut, zanim pozwoli sieci si rozpuci, i zacz splata znowu. Kolejne Bramy mierci, kolejne Kwiecia Ognia wstrzsay murami dworu, rozrzucay trolloki, kadc je pokotem. Pierwsze z Bram mierci uderzyy w szeregi trollokw i urzdziy im krwaw kob. Nie chodzio tylko o tnc krawd zamykajcej si i otwierajcej wci bramy. Tam, gdzie przeszy Bramy mierci, nie zostaway adne trolloki.

Moje rce!" wy szaleniec. Moje rce!". Rand powoli unis donie, wystawi je za otwr okienny. Lews

Therin natychmiast splt Ogie i Ziemi w misternej kombinacji, a potem z koniuszkw palcw Randa trysny czerwone wkna,


po dziesi z kadego, jak wachlarz. Oto Strzay Ognia. Wiedzia. Gdy tylko pierwsze si rozpyny, w lad za nimi poszy nastpne, tak szybko, e nie tyle si rozpyway po kolei, ile migotay. Trafione wknami trolloki szarpay si, poniewa w jednej chwili ciao i krew wrzay poza punkt parowania, a potem eksplodoway; trolloki szarpay si i paday, w ich ciaach ziay dziury na skro. Czsto jedno wkno zbierao dwie lub trzy ofiary, nim zgaso. Rand rozoy rce i porusza nimi wahadowym ruchem, siejc mier wzdu caej nacierajcej tyraliery. Gdzieniegdzie pojawia si Kwiecia Ognia, ktre nie byy jego dzieem, jak te Brama mierci, nieco mniejsze ni twory Lewsa Therina to musia by Logain. Pozostali Asha'mani rwnie si przygldali, ale niewielu mogo dostrzec z dala, jak powstay dwa ostatnie sploty.

Trolloki paday setkami, tysicami, rozupywane grotami byskawic i ognistymi kulami, Kwieciem Ognia, Bramami mierci i Strzaami Ognia, ziemia wybuchaa pod ich stopami niemniej wci biegy, wyjc i potrzsajc broni, a Myrddraale jechay w lad za nimi z mieczami o czarnych klingach w doniach. Gdy wreszcie dotary do zabudowa, otoczyy je gromadnie, bijc piciami w drzwi, wczniami i mieczami szarpic deski cian, na strzech posypay si pochodnie. Saldaeanie szyli z gry strzaami tak szybko, jak potrafili, i skopywali na d pochodnie, jednak te zaczepiay si o skraj dachu i wkrtce ju pomienie zaczy apa namoknit som.

Ognie" pomyla Rand, kierujc sowa do Lewsa Therina. Saldaeanie spon! Zrb co!".

Lews Therin nie odpowiedzia, tylko z caych si tka mier i ciska ni w trolloki: Bramy mierci i Strzay Ognia. Myrddraal przeszyty kilkoma wknami zwis z sioda, wkrtce ten sam los spotka nastpnego. Trzeci straci gow od Strzay Ognia, jego czerep eksplodowa wrzc krwi i ciaem, ale ten akurat pojecha dalej, wymachujc mieczem i jakby nie zdajc sobie sprawy, e ju nie yje. Rand szczeglnie si przykada do wyszukiwania Myrddraali. Gdyby udao si je pozabija moe trolloki strac ducha i uciekn. Lews Therin splata ju tylko Bramy mierci i Strzay Ognia. Zabita masa trollokw znajdowaa si zbyt blisko budynku dworu, eby ryzykowa Kwiecie Ognia. Niektrzy z Asha'manw najwyraniej nie zdawali sobie z tego sprawy. Pokj trzs si od potnych wybuchw, dra cay dwr, jakby wali we gigantyczny mot, dygota, jakby w kadej chwili mia si rozpa, a potem eksplozje ucichy i odzyway si tylko tam,


gdzie wybuchaa kula ognista, lub grunt podrywa si, rozrzucajc trolloki niczym poamane zabawki. Niebo ronio byskawice. Srebrnoniebieskie groty biy nieustannie i rwnomiernie, tak blisko dworu, e wosy na przedramionach Randa i wosy na jego gowie stay dba.

Jakim trollokom udao si wyway drzwi do jednej ze stod, zaczli si wlewa do rodka. Rand wystawi donie w ich stron, powalajc tych, ktrzy nie zdyli si schowa czerwone migoczce wkna wypalay dziury w ich ciaach. Z nielicznymi, ktrzy uciekli Strzaom Ognia, Saldaeanie bd sobie musieli sami poradzi. Na dach drugiej stodoy i stajni powoli wspinay si pomienie, ucznicy zaczynali kaszle od kwanego dymu.

Posuchaj mnie, Lewsie Therinie. Poar. Musisz co zrobi!". Lews Therin nic nie powiedzia, tylko splata sieci, niosce

mier trollokom i Myrddraalom. Logain krzykn Rand. Poary! Zga je!

Tamten rwnie nie odpowiedzia, ale Rand dostrzeg sploty, ktre odbieray pomieniom ar, tym samym je dawic. Po chwili poary zgasy, zostawiajc po sobie poczerniae strzechy, znad ktrych nie unosiy si nawet pojedyncze smuki dymu. mier kroczya w szeregach trollokw, ale byy ju tak, blisko, e nawet eksplozje ognistych kul wstrzsay podstawami domu.

Nagle pod oknem pojawi si pieszy Myrddraal, bezoka twarz spokojna bya jak oblicze Aes Sedai, ostrze czarnego miecza runo na Randa. Dwie wcznie Aielw trafiy go w pier, w gardle wykwita rkoje cinitego przez kogo noa, ale stwr tylko si zachwia i znw wznis do do ciosu. Rand zoy donie i na moment przed tym, nim dosiga gol klinga, sto Strza Ognia przeszyo Myrddraala, odrzucajc ciao na dwadziecia krokw, gdzie spoczo podziurawione, barwic ziemi czarn krwi. Myrddraale rzadko umieray od razu, ten jednak nawet nie drgn.

Rand popiesznie rozejrza si w poszukiwaniu innych celw, ale wtedy zrozumia, e Lews Therin przesta przenosi. Wci czu gsi skrk, z ktrej wnioskowa, e Cadsuane i Alivia dalej trzymaj Moc, nadal czu saidina wypeniajcego Logaina, ale tamten te ju nie splata sieci. Na zewntrz teren zacielony by rwno ciaami i fragmentami cia od pl po same ciany dworu. Kilka krokw od nich. Na nogach trzymao si tylko par koni, osieroconych przez Myrddraale, jeden unosi przedni nog, zapewne zaman. Bezgowy Myrddraal, zataczajc si, chodzi w kko, macha dziko i na olep mieczem. Tu i tam jaki


trollok jeszcze szarpa si albo niezgrabnie i bezskutecznie gramoli na nogi, oprcz tego nie poruszao si nic.

To ju koniec" pomyla. To ju koniec, Lewsie Therinie. Moesz ju wypuci saidina".

Harilin i Enaila stay przy stole, z zasonitymi twarzami i wczniami w doniach. Min staa obok nich z obliczem ponurym, podrzucaa noe w obu doniach. Wi pena bya strachu, ale jak podejrzewa, nie o siebie si baa. Uratoway mu ycie, teraz sam musia si uratowa.

Byo blisko mrukn Logain. Gdyby atak nastpi, zanim przybyem na miejsce... Byo blisko. Wzdrygn si i wypuci rdo, odwracajc si od wybitego okna. Te nowe sploty zamierzasz zatrzyma dla garstki faworytw, jak Taim? Te bramy. Dokd wyekspedioway trolloki? Ja tylko dokadnie skopiowaem splot.

Niewane, dokd trafiy powiedzia Rand roztargnionym gosem. Ca jego uwag przykuwa Lews Therin. Szaleniec, ten wcieky gos w jego gowie wanie zaczerpn odrobin wicej Mocy. Daj spokj, czowieku". Pomiot Clenia nie przeyje podry przez bram.

Chc umrze" powiedzia Lews Therin. Chc si poczy z Ilyen". Jeeli naprawd chcesz umrze, czemu zabijae trolloki?" zapyta w mylach Rand. Dlaczego zabijae Myrddraale?". Ludzie znajd grupki martwych trollokw i moe Myrddraala, ale na adnym nie bdzie znakw, z ktrych da si odczyta przyczyn mierci powiedzia na gos. Wydaje mi si, e pamitam, jak umieraem" mrukn Lews Therin. Pamitam, jak to zrobiem". Zaczerpn jeszcze wicej Mocy, a Rand poczu bl w skroniach.

- Tak czy siak, nie wszyscy trafi na jedno miejsce. Punkt docelowy zmienia si za kadym otwarciem Bramy mierci.

Rand potar skronie. Ten bl by znakiem ostrzegawczym. Zblia si do granicy iloci saidina, jak mg zaczerpn i nie zgin lub nie wypali si.

Nie moesz jeszcze umrze" zwrci si do Lewsa Therina. Musimy doy do Tarmon Gai'don albo wiat zginie".

Brama mierci rzek Logain, a w jego gosie zabrzmiaa nuta niesmaku. Dlaczego wci trzymasz Moc? zapyta znienacka. I to a tyle. Jeeli chcesz mi dowie, e jeste silniejszy ode mnie, to przecie ju o tym wiem. Widziaem, jak wielkie byy twoje... twoje Bramy mierci" w porwnaniu z moimi. Poza tym zwracam ci uwag, e moim zdaniem dzierysz


ju do ostatniej kropelki cay saidin, jaki jeste w stanie w miar bezpiecznie utrzyma.

Ostatnie sowa niechybnie przycigny uwag wszystkich zgromadzonych w pomieszczeniu. Min schowaa noe i zeskoczya ze stou, wi znienacka zalaa taka fala strachu, e zapulsowao. Harilin i Enaila wymieniy zaniepokojone spojrzenia, a potem wrciy do wygldania przez okno. Nie uwierz, e trolloki umary, pki ciaa nie pole w grobach przez trzy dni.

Alivia marszczya brwi i daa krok w jego stron, ale lekko pokrci gow, wic wrcia do swego okna i tylko mars na czole pozosta.

Cadsuane przesza przez pokj, jej gadka twarz bya peni determinacji.

Co on czuje? zwrcia si z pytaniem do Min. Nie igraj ze mn, dziewczyno. Wiesz, ile to moe kosztowa. Wiem, e naoy ci wi zobowiza, a ty wiesz, e ja wiem. Boi si?

On si nigdy nie boi stwierdzia Min. Chybi, e boi si o mnie albo... Uparcie zacisna szczki i splota ramiona na piersiach, mierzc Cadsuane wyzywajcym spojrzeniem. Spltane emocje w wizi sigay od strachu do wstydu, ktry najbardziej chyba staraa si stumi, jakby miaa jakie pojcie, czym moe si skoczy prowokowanie Cadsuane.

Masz mnie pod nosem powiedzia Rand. Jeeli chcesz wiedzie, jak si czuj, mnie zapytaj.

Lewsie Therinie?" pomyla. Odpowiedzi nie byo, a wypeniajcy go saidin nawet nie drgn. W skroniach zaczynao upa.

A wic? niecierpliwia si Cadsuane. Czuj si wawy niczym strumie. Lewsie

Therinie?". Ale teraz ja mam dla ciebie warunek, Cadsuane. Nie prbuj ju grozi Min. W istocie, zostaw j w spokoju.

Prosz, prosz. Chopak pokazuje zbki. Zote ptaki, ryby, ksiyce i gwiazdy zakoysay si, gdy pokrcia gow. eby tylko nie byy zbyt ostre. Poza tym powiniene najpierw spyta t mod kobiet, czy yczy sobie twojej ochrony. Dziwne, ale Min teraz na niego popatrzya; zym okiem, a w wizi zachrobotaa irytacja. wiatoci, ju le byo, gdy nie chciaa, by si o ni martwi. Teraz najwyraniej zapragna sobie sama poradzi z Cadsuane, na co nawet on pewnie by si nie poway.

Moemy zgin na polach Tarmon Gai'don" powiedzia Lews Therin i znienacka caa Moc opucia Randa.


Wypuci powiedzia na gos Logain, jakby nagle postanowi stan po stronie Cadsuane.

Wiem poinformowaa go. Zaskoczony a szarpn gow.

Min moe sobie robi z tob, co chce oznajmi Rand, ruszajc ku drzwiom. Ale nie prbuj jej grozi.

Tak" pomyla. Moemy zgin na polach Tarmon Gai'don".

Robert Jordan Koo Czasu Ksi Krukw Rozdzia III

ROZDZIA 3 ZOTY URAW

Wiatr ucich, deszcz osab, szare chmury wci przesaniay soce. Sipicej z nich drobnej mawki byo do eby przechadzajcemu si wrd cia trollokw Randowi przemoky wosy, a czarny haftowany zotem kaftan nasik wilgoci. Logain splt sobie tarcz z Powietrza, po ktrej spyway krople deszczu, tworzc kaskad wok pozornej nicoci, Rand wszake wola nie ryzykowa, e Lews Therin znowu przechwyci saidina. Obieca, e ze swoj mierci zaczeka do Ostatniej Bitwy, ale do jakiego stopnia mona w dowolnej sprawie zaufa szalecowi?

Szalecowi?" wyszepta Lews Therin. Naprawd uwaasz, e jestem bardziej szalony od ciebie?". Zanis si dzikim miechem.

Nandera od czasu do czasu ogldaa si przez rami na Randa. Wysoka, ylasta kobieta z siwymi wosami schowanymi pod shouf bya najwysz rang Pann, przynajmniej po tej stronie Muru Smoka, a mimo to zdecydowaa si osobicie dowodzi jego stra przyboczn. Zielone oczy, a tylko je potrafi dojrze nad czarn zason, patrzyy bez szczeglnego wyrazu, niemniej pewien by, e martwi j, i nie zbudowa sobie osony przed deszczem. Panny zauwaay najlejsze nawet odstpstwa od normy. Mia nadziej, e swoj wiedz zachowaj dla siebie.

Musisz mi zaufa" powiedzia Lews Therin. Zaufaj mi. Och, wiatoci, bagam gos w mojej gowie. Zaiste, musz by szalony!". Nandera i jej pidziesit zamaskowanych Panien tworzyy wielki krg wok Randa, szy w cisym szyku, omal rami; w rami, i szturchay kadego mijanego trolloka oraz Myrddraala wczniami, rwnoczenie ostronie przestpujc odcite mocarne czonki, by z rogami i kami. Bywao, e jaki trollok jkn albo resztk si prbowa si odczoga ewentualnie szarpa si w ich stron, warczc, ale nie trwao to dugo. Wojna z trollokami bya jak zmagania z hordami wciekych psw. Ty ich albo oni


ciebie. Nie byo adnej aski, adnych jecw, adnych stref zdemilitaryzowanych.

Wczeniej deszcz trzyma padlinoercw z dala, teraz wszdzie roio si od krukw i wron lnicych czarn wilgoci, a jeli nawet ktre z nich byy stworami Czarnego, nie przeszkadzao im to w wydziobywaniu oczu trollokw albo wydzieraniu z ich cia innych kskw. Wystarczajco wiele trollokw zostao rozdartych na strzpy, by ptaki miay uczt. aden wszake nie zblia si do martwego Myrddraala, trollokw lecych w pobliu niego te nie ruszay. Nie naleao wyciga std adnych innych wnioskw ni ten, e ptaki s po prostu ostrone. Najpewniej Myrddraale le ptakom pachniay. Wiadomo byo, e krew Myrddraala potrafi skorodowa stal, jeli w miar szybko nie oczyci si ostrza. Krukom i wronom musiaa si wydawa trucizn.

Ocalali Saldaeanie strzelali do ptakw z ukw albo nadziewali je na swe esowato zakrzywione miecze, wreszcie zwyczajnie tukli opatami, haczkami, bronami, wszystkim, co mogo posuy za porczn maczug na Ziemiach Granicznych zostawienie przy yciu wrony lub kruka byo czym nie do pomylenia; zbyt czsto suyy Czarnemu za oczy mimo to padlinoercw byo zbyt wielu. Setki czarnopirych ksztatw leay na ziemi wrd trollokw, ale wydawao si, e na kade trucho przypada setka skrzeczcych i kccych si o smaczniejsze kski, w tym fragmenty cia ich martwych krewniakw. Asha'mani i Aes Sedai najwyraniej ju zrezygnowali z prb pozabijania wszystkich.

Nie lubi, gdy moi ludzie marnuj w ten sposb siy powiedzia, Logain. Jego ludzie, ciekawe. Ani siostry, jeli ju o tym mowa. O zmierzchu Gabrelle i Toveine bd pada z ng. Tym dwm Aes Sedai osobicie naoy wi, wic pewnie wiedzia najlepiej. Co zrobimy, jeeli nastpi kolejny atak?

Wok budynku dworu i przybudwek, co raz to rozbyskiway ognie, tak jaskrawe, e ludzie osaniali oczy Aes Sedai i Asha'mani palili ciaa trollokw oraz Myrddraali w miejscach, gdzie pady. Cia byo zbyt wiele, a brakowao siy roboczej, by bodaj zwlec je na stosy. Poniewa Aes Sedai nie byo nawet dwudziestu, Asha'manw za mniej ni tuzin, trollokw natomiast moe i sto tysicy, zapowiadao si na dug prac. Zanim dobiegnie koca, odr rozkadu doczy do pa|skudnych woni ju wiszcych w powietrzu: mdlcego, miedzianego smrodu Pomiotu Cienia, strasznego zapachu tego, co trolloki miay w swych rozprutych wntrznociach. Nad czym najlepiej si nie zastanawia. By moe aden ywy rolnik czy wieniak nie osta si na obszarze midzy dworem a Grzbietem wiata. Poniewa


stamtd zapewne trolloki przybyy, przez Portal przy Stedding Shangtai. Dobrze, e cho o dom Loiala mona by spokojnym aden trollok ani Myrddraal nie wejdzie na obszar stedding, chyba e przymuszony, a i w takim wypadku przymus musiaby by naprawd brutalny.

Wolaby je tu zostawi, eby zgniy? dopytywaa si Cadsuane, ale tonem penym wahania, jakby sama nie bya pewna, co zrobi. Zebraa zielone spdnice, eby jedwab nie cign si po przesiknitym krwi bocie i rozsianych na ziemi wntrznociach, przeszkody w postaci odcitych koczyn i gw omijaa z rwnym spokojem, co Panny. Te splota sobie parasol, podobny do tego, ktry chroni przed deszczem gow Alivii, oczywicie ta druga wczeniej podpatrzya splot u Zielonej siostry. Rand wielokrotnie prosi zaprzysige mu siostry, I eby nauczyy Seanchank czego wicej o Mocy, ale sysza nieodmiennie, e sprawa ta nie mieci si w ramach przysigi wiernoci. Poniewa Alivia nie stanowi zagroenia ani dla siebie, ani dla innych, nie ma powodw do interwencji. Nynaeve te odmwia, powoujc si na wizj Min. Cadsuane natomiast chodno poinformowaa go, e nie jest jej zadaniem uczenie dzikusek. Wtedy cae to miejsce staoby si jedn wielk kostnic powiedziaa Min. Idc, koysaa si uroczo, cho najwyraniej staraa si nie myle o tym, co ma pod stopami, a rwnoczenie unika deptania obcasami bucikw tego czego, o co potykaa si od czasu do czasu. Ona rwnie przemakaa, deszcz przykleja jej loki do czoa, niemniej w wizi nie byo nawet ladu irytacji. Tylko gniew, i to chyba pod adresem Logaina, wnoszc z ostrych spojrze, jakimi go obrzucaa.

Dokd pjd sucy czy ludzie pracujcy na polach, w stodoach i stajniach? Jak maj dalej y?

Nie bdzie nastpnego ataku orzek Rand. Przynajmniej nie wczeniej, ni inicjator nie dowie si o porace, a moe i wwczas nie. Wysali wszystkich, ktrymi dysponowali. Myrddraale nie potrafiyby wymyli strategii szeregu masowanych atakw.

Logain mrukn co pod nosem, ale nie znalaz kontrargumentw.

Rand obejrza si na budynek dworu. W paru miejscach ciaa trollokw leay tu przy podmurwce. aden nie wdar si do wntrza, ale...

Logain mia racj" pomyla, obejmujc wzrokiem pole rzezi. Naprawd byo blisko. Bez Asha'manw i Aes Sedai przyprowadzonych przez Logaina bitwa moga si inaczej


potoczy. Byo bardzo blisko. A jeli jednak nastpi kolejny atak...? Z pewnoci kto zna sztuczk Ishamaela. Albo ten bkitnooki w jego gowie naprawd umia zlokalizowa miejsce jego pobytu. Kolejny atak, jeeli nastpi, przeprowadzony bdzie jeszcze wikszymi siami. Albo nadejdzie z nieoczekiwanej strony. Moe powinien pozwoli Logainowi sprowadzi jeszcze kilku Asha'manw.

Powiniene ich pozabija" zapaka Lews Therin. Teraz jest ju za pno. Za pno".

rdo jest ju czyste, gupcze" pomyla Rand. Tak" odpar Lews Therin. Ale czy oni s czyci? Ja?". Rand sam si nad tym zastanawia. Podwjn ran w boku

zawdzicza ciosom Ishamaela i Padana Faina, ten drugi uy sztyletu skaonego zmaz Shadar Logoth. Od czasu do czasu odzywaa si pulsowaniem i wtedy sprawiaa wraenie, jakby ya wasnym yciem.

Krg Panien rozstpi si nieznacznie i do rodka wszed siwowosy sucy o dugim, ostrym nosie, sprawiajcy wraenie jeszcze bardziej kruchego ni Ethin. Ze wszystkich nieprawdopodobnych okry dla osony przed deszczem wybra sobie dwuwarstwowy parasol Ludu Morza, ktremu brakowao poowy zewntrznego obszycia i ktrego wiekowy niebieski jedwab mia kilka poszarpanych dziur, wic drobne krople paday na ty kaftan i gow. Rzadkie wosy przylegay do czaszki, ociekajc wod. Nie sposb byo si opdzi od myli, e bez wadliwego okrycia zmkby chyba mniej. Parasol by za pewne pamitk po jakiej przygodzie jednego z przodkw Algarina i towarzyszca mu opowie musiaa by ciekawa. Poniewa byo mao prawdopodobne, by Lud Morza z lekkimi sercem odda klanowy parasol Mistrzyni Fal.

Mj Lordzie Smoku powiedzia tamten z ukonem, a strumie wody wla mu si za konierz. Verin Sedai polecia mi dostarczy ci to natychmiast. Spod kaftana wydoby list, zoony i zapiecztowany.

Rand popiesznie schowa papier do kieszeni kaftana, chronic przed deszczem. Atrament rozmaka nadzwyczaj atwo.

Dzikuj ci, ale z otwarciem bd musia zaczeka, a wrc do rodka. Najlepiej rwnie pd do domu, zanim przemokniesz do suchej nitki.

Naprawd powiedziaa: natychmiast", mj Lordzie Smoku. Tamten sprawia wraenie uraonego. To sowa Aes Sedai.


Kiedy Rand skin gow, sucy ukoni si znowu i ruszy powoli w kierunku budynku dworu, wyprostowany dumnie, pozwalajc, by dziurawy parasol zalewa go strumieniami Wody. Aes Sedai. Wszyscy byli na kade zawoanie Aes Sedai, nawet w zie, gdzie nikt za nimi nie przepada. Co Verin moga mie do powiedzenia, e musiaa to zawrze w licie? Rand potar kciukiem piecz i poszed dalej.

Zmierza ku stodole z czciowo poczernia strzech. Do tego budynku trolloki zdoay si wedrze. Kiedy podszed bliej, potnie zbudowany mczyzna w obszarpanym, brzowym kaftanie i zaboconych butach, opierajcy si o skrzydo otwartych wrt, wyprostowa si i z jakiego powodu ukradkiem obejrza za siebie; tymczasem Panny ju otaczay stodo.

W wejciu Rand przystan jak wryty, Min i pozostali rwnie, si zatrzymali. Logain warkn przeklestwo. Dwie lampy zwisajce ze supw podtrzymujcych stryszek daway mtne wiato, ktrego wszak byo do, eby zobaczy warstw pezajcych much, pokrywajc wszystkie powierzchnie, nawet zasane som klepisko. W powietrzu brzczay nastpne roje.

Skd one si wziy? zapyta Rand. Algarin nie by szczeglnie bogaty, niemniej jego stodoy i stajnie utrzymywane byy we wzgldnej czystoci, jak dalece to oczywicie moliwe w przypadku takich miejsc. Potny mczyzna wzdrygn si. By modszy ni wikszo suby we dworze, ale i tak ju ysawy; szerokie usta i oczy otaczaa siatka zmarszczek.

Nie wiem, mj panie mrukn, pocierajc czoo kuakiem brudnej doni. Wpatrywa si w Randa z tak desperacj, e jasne byo, i za adn cen nie chce oglda si za siebie. Podszedem do wrt, chcc zaczerpn wieego powietrza, a kiedy si odwrciem, one byy wszdzie. Pomylaem... pomylaem, e to moe s martwe muchy. Rand pokrci gow z odraz. Muchy byy a nadto ywe Nie kady z bronicych stodoy Saldaean zgin, ale ciaa wszystkich polegych zostay zgromadzone w tej stodole. Saldaeanie nie lubili pochwkw w deszczu. aden z nich nie potrafi wyjani dlaczego; twierdzili, e po prostu nie grzebie si ludzi, gdy pada. Dziewitnacie cia leao w rwnym rzdzie na klepisku, wygldali spokojnie, przynajmniej na tyle, na ile mona z brakujcymi czonkami i rozpatanymi gowami. Uoyli ich przyjac

Jordan Robert - Koło Czasu Tom 11.2 - Książę Kruków.pdf

Documents

Transcript of Jordan Robert - Koło Czasu Tom 11.2 - Książę Kruków.pdf