JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w...

32
JEAN MONNET Historie sukcesu EUROPA NA RZECZ UCZENIA SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE Program „Uczenie się przez cale życie” PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd U1 PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd U1 14.08.2008 16:14:31 Uhr 14.08.2008 16:14:31 Uhr

Transcript of JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w...

Page 1: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

JEAN MONNET

Historie sukcesu EUROPA NA RZECZ UCZENIA SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE

Program „Uczenie się przez całe życie”

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd U1PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd U1 14.08.2008 16:14:31 Uhr14.08.2008 16:14:31 Uhr

Page 2: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

Ponieważ realizacja wielu projektów dobiegła końca, podane linki do stron internetowych i adresy kontaktowe mogą być już nieaktualne.

Bardzo wiele informacji na temat Unii Europejskiej znajduje się w Internecie.Dostęp można uzyskać przez serwer Europa (http://europa.eu).

Dane katalogowe znajdują się na końcu niniejszej publikacji.

Luksemburg: Urząd Ofi cjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, 2008

ISBN 978-92-79-05940-7

© Wspólnoty Europejskie, 2008Powielanie materiałów jest dozwolone, pod warunkiem że zostanie podane ich źródło.

Printed in Belgium

DRUK NA PAPIERZE BIAŁYM BEZCHLOROWYM

Europe Direct to serwis, który pomoże Państwu

znaleźć odpowiedź na pytania dotyczące Unii Europejskiej

Numer bezpłatnej infolinii (*):

00 800 6 7 8 9 10 11

(*) niektórzy operatorzy telefonii komórkowej nie udostępniają połączeń z numerami 00 800 lub pobierają za nie opłaty

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd U2PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd U2 14.08.2008 16:14:32 Uhr14.08.2008 16:14:32 Uhr

Page 3: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

Program Jean Monnet: zrozumieć integrację europejską

Bieżące wydarzenia podkreślają potrzebę pogłębienia refleksji i debaty o Unii Europejskiej. Program Jean Monnet wychodzi naprzeciw tej potrzebie. Do udziału w programie wciąż zgłasza się wiele uniwersytetów z całego świata. Broszura, którą mają Państwo w ręku, daje wyobrażenie na temat ogromu wiedzy i nowatorstwa w myśleniu o integracji europejskiej w społecz-ności Jeana Monneta.

Program Jean Monnet, który jest obecny w 60 krajach na 5 kon-tynentach i dociera co roku do 250 tys. studentów, jest zasad-niczym czynnikiem budowania wiedzy o integracji europejskiej i jej świadomości wśród przyszłych pokoleń, zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza jej granicami. Wydaje się oczywiste, że wiedza o złożoności, a nawet – powiedziałbym – tajemnicach, integracji europejskiej byłaby bardzo uboga bez zasadnicze-go wkładu profesorów, ośrodków, w których działają i stowa-rzyszeń sieci Jean Monnet. Szczególnie w nowych państwach członkowskich i krajach kandydujących sieć Jean Monnet znana jest z konkretnych projektów i wiodącej roli w przygotowywaniu do członkostwa w UE.

Także z punktu widzenia polityków europejskich sieć Jean Monnet wykazuje swoją użyteczność jako rezerwuar niezależ-nych, czasem krytycznych analiz i ekspertyz przedstawianych podczas obrad dorocznych konferencji i grup tematycznych. Ze względu na jego znaczenie z zadowoleniem przyjmuję udany start programu Jean Monnet w ramach nowego programu Ucze-nie się przez Całe Życie.

Ján Figel’

Członek Komisji Europejskiej odpowiedzialny za sprawy edukacji, szkolenia, kultury i młodzieży

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 1PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 1 14.08.2008 16:14:32 Uhr14.08.2008 16:14:32 Uhr

Page 4: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 2PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 2 14.08.2008 16:14:33 Uhr14.08.2008 16:14:33 Uhr

Page 5: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

SPIS TREŚCI

4 | Cele i osiągnięcia programu Jean Monnet

4 | Rodzaje działalności wspieranej przez program Jean Monnet

5 | Tematyczna prezentacja 20 historii sukcesu programu Jean Monnet

50 LAT HISTORII INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ

6 | Profesor Ariane Landuyt (Uniwersytet w Sienie)

7 | Profesor Daniela Preda (Uniwersytet w Genui)

8 | Profesor Antonio Varsori (Uniwersytet w Padwie)

9 | Profesor Desmond Dinan (Uniwersytet George’a Masona)

DIALOG NARODÓW I KULTUR

10 | Profesor Antonio Papisca (Uniwersytet w Padwie)

PRAWA PODSTAWOWE I NIEDYSKRYMINACJA

11 | Profesor Jacqueline Dutheil de la Rochère (Uniwersytet Paryski II)

12 | Profesor Teresa Freixes Sanjuan (Uniwersytet Autònoma Barcelona)

OBYWATELSTWO EUROPEJSKIE, DEMOKRACJA, ADMINISTRACJA I DOSTOSOWANIE INSTYTUCJONALNE

13 | Profesor Paul Magnette (ULBruxelles)

14 | Profesor Wolfgang Wessels (Uniwersytet w Kolonii)

PRAWO, SPOŁECZEŃSTWO I POSTĘPY INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ

15 | Profesor Panayotis Soldatos (Uniwersytet Lyon III)

16 | Profesor Joseph H.H. Weiler (Uniwersytet w Nowym Jorku)

INTEGRACJA EUROPEJSKA, KRAJE KANDYDUJĄCE I NOWE PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE

17 | Dr Vlasta Kunová (Uniwersytet Comeniusa w Bratysławie)

18 | Profesor Krasimir Nikołow (Wolny Uniwersytet w Warnie)

19 | Profesor Tibor Palankai (Uniwersytet Corvinusa, Budapeszt)

20 | Profesor Lenka Rovná (Uniwersytet Karola, Praga)

INTEGRACJA EUROPEJSKA W KONTEKŚCIE ŚWIATOWYM

21 | Profesor Naveed Ahmad Tahir (Uniwersytet w Karaczi)

22 | Profesor Martin Holland (Uniwersytet w Canterbury, Nowa Zelandia)

23 | Profesor Chibli Mallat (Uniwersytet Świętego Józefa w Bejrucie)

24 | Profesor Amy Verdun (Uniwersytet w Victorii)

25 | Profesor Catherine Flaesch-Mougin (Uniwersytet Rennes I)

26 | Profesorowie programu Jean Monnet, którzy podjęli służbę publiczną

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 3PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 3 14.08.2008 16:14:33 Uhr14.08.2008 16:14:33 Uhr

Page 6: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

4 |

Cele i osiągnięcia programu Jean Monnet

Celem programu Jean Monnet jest stymulo-

wanie procesów doskonalenia w nauczaniu,

badaniach i debatach w zakresie integracji

europejskiej na wyższych uczelniach na

całym świecie.

W 1990 r. zapoczątkowano akcję Jean

Monnet. W początkowych latach jej funk-

cjonowania zasięg akcji ograniczał się do

państw członkowskich Unii Europejskiej.

W 1993 r. została ona rozszerzona na Pol -

skę i Węgry, w 1997 r. na Czechy, a w 2001 r.

na wszystkie kraje kandydujące oraz inne

kraje świata. Jej celem było pobudzanie

uniwersytetów na całym świecie do objaś-

niania unijnego modelu pokojowego

współ życia i integracji, jak również unij-

nych działań politycznych, w tym działań

zewnętrznych.

Akcja Jean Monnet funkcjonuje obecnie

w 60 krajach na 5 kontynentach. W latach

1990–2006 w ramach akcji udzielono

wsparcia przy uruchamianiu około 2 850

projektów nauczania w dziedzinie integra-

cji europejskiej, w tym 112 europejskich

Centrów Doskonałości Jeana Monneta, 720

katedr Jeana Monneta i 1 936 modułów i

regularnych kursów. Sieć Akcji Jean Monnet

skupia 1 800 profesorów, docierając do 250

tys. słuchaczy rocznie.

W środowisku akademickim akcja Jean

Monnet jest uznawana za „znak jakości”.

Projekty dobierane są na podstawie ich

walorów akademickich, w drodze suro-

wego i niezależnego procesu recenzji.

Historie sukcesu przytoczone w niniejszej

broszurze nie stanowią kompleksowego

przeglądu kreatywności i nowatorstwa

członków społeczności Jean Monnet. Jako

sieć obejmująca swym zasięgiem cały

świat, program Jean Monnet stanowi dobry

przykład udanej międzykulturowej inspi-

racji i dialogu. Wyniki pracy sieci Jean

Monnet to prawdziwa „oda do wielojęzycz-

ności”. Wiele osiagnieć naukowych kręgów

akademickiech Jean Monnet powstało

bowiem w takich językach, jak włoski,

niemiecki, francuski, hiszpański i polski,

jak również angielski. Bogactwo sieci Jean

Monnet można w pełni docenić w fascynu-

jącym procesie odkrywania, pozwalającym

wyjść daleko poza standardowe podejście

najczęściej cytowanych jednojęzycznych

czasopism akademickich.

W ramach nowego programu Uczenia się

przez Całe Życie (2007–2013) wzmoc-

niono akcję Jean Monnet, przekształcając

ją w program o randze równej programom

Erasmus i Leonardo da Vinci.

Rodzaje działalności wspieranej przez Program Jean Monnet Projekty wspierające nauczanie o procesie

integracji europejskiej oraz badania i de -

batę nad nim

Katedry Jean Monnet • to placówki

nauczania na uczelniach wyższych

charakteryzujące się dużym stopniem

specjalizacji w badaniach nad integra-

cją europejską.

Centra doskonałości Jean Monnet • to

instytucje o wyraźnym profi lu, spe-

cjalizujące się w badaniach integracji

europejskiej. W ośrodkach tych sku-

piają się zasoby naukowe, badawcze

i dokumentacyjne w zakresie integracji

europejskiej wyższych uczelni, które

wchodzą w ich skład.

Moduły nauczania Jean Monnet • to

krótkie programy nauczania (lub kursy)

z dziedziny integracji europejskiej na

uczelniach wyższych.

Stowarzyszenia profesorów i bada-•

czy specjalizujących się w integracji

europejskiej mogą liczyć na wsparcie

w zakresie organizacji dorocznych

posiedzeń i inicjatyw informacyjnych,

takich jak utworzenie strony interneto-

wej i publikacja biuletynu.

Działalność informacyjna i badawcza •

związana z Unią Europejską organizo-

wana przez świat akademicki może

uzyskać wsparcie w postaci dofi nan-

sowania konferencji, seminariów,

posiedzeń przy okrągłym stole oraz

letnich akademii w dziedzinie badań

nad integracją europejską.

Wielostronne grupy robocze Jean •

Monnet to organizacje badające proces

integracji europejskiej, skupiające co

najmniej 3 katedry Jean Monnet z co

najmniej trzech różnych krajów, prowa-

dzących wspólne i wielodyscyplinarne

badania.

Refl eksja akademicka na temat bieżących

priorytetów politycznych w zakresie inte-

gracji europejskiej

Politycy korzystają z refl eksji akademickiej

na temat integracji europejskiej formu-

łowanej przez profesorów programu Jean

Monnet w ramach dorocznych konferencji

wysokiego szczebla i grup tematycznych.

Skupiają one czołowych reprezentantów

środowisk akademickich, polityków i przed -

stawicieli organizacji obywatelskich. Oma -

wiane są na nich różnorodne tematy, takie

jak instytucjonalna i konstytucyjna przy-

szłość Unii Europejskiej, dialog narodów i

kultur, równouprawnienie mężczyzn i ko -

biet, wyzwania dla Europy w warunkach

globalizacji oraz miejsce Unii Europejskiej

w powstającym ładzie międzynarodowym.

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 4PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 4 14.08.2008 16:14:33 Uhr14.08.2008 16:14:33 Uhr

Page 7: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 5

Tematyczna prezentacja 20 historii sukcesu programu Jean Monnet

50 lat historii integracji europejskiej

Sieć Jean Monnet to forum skupiające

niezwykłą grupę historyków cieszących

się dużym uznaniem, wnoszących wkład

w wiedzę historyczną konieczną do zro -

zumienia bieżącej ewolucji integracji

europejskiej.

Dialog narodów i kultur

Program Jean Monnet stanowi pod stawę

Europejskiego Roku Dialogu Mię dzy-

kulturowego 2008. W latach 2002–2005

grupy badawcze Jean Monnet zorganizo-

wały 5 konferencji wysokiego szczebla na

ten temat i przeprowadziły kilka zaawan-

sowanych projektów.

Prawa podstawowe i niedyskryminacja

Sieć Jean Monnet znana jest z zaawanso-

wanych badań i nauczania w zakresie praw

podstawowych i niedyskryminacji. Efek tem

jej działania była konferencja wysokiego

szczebla pt. „Równość płci a przyszłość

Europy” (Gender Equality and Europe’s

Future), która miała wymierny wpływ na

wynik prac Konwentu Europejskiego.

Obywatelstwo europejskie, demo-

kracja, administracja i dostosowanie

instytucjonalne

Program Jean Monnet znany jest ze swo -

jego wkładu wnoszonego podczas obrad

konferencji i grup tematycznych w bieżącą

refl eksję na temat instytucjonalnej i po -

li tycznej przyszłości konstrukcji euro-

pejskiej.

Prawo, społeczeństwo i postępy integracji

europejskiej

Unia Europejska jest jedyna w swoim

rodzaju ze względu na to, że powstała

manu legis, a nie manu militari. Członkowie

sieci Jean Monnet znani są z podkreślania

znaczenia badań nad prawem europejskim

i poznawania go w kontekście społecznym,

kulturalnym, politycznym i gospodarczym.

Integracja europejska, kraje kandydujące

i nowe państwa członkowskie

Sieć Jean Monnet zawsze odgrywała

wiodącą rolę w upowszechnianiu wiedzy

i świadomości integracji europejskiej w

krajach kandydujących i nowych pań -

stwach członkowskich.

Centrum Europejskie •

(w Brugii i Natolinie)

Europejski Instytut Uniwersytecki •

(Florencja)

Europejski Instytut Administracji •

Publicznej (Maastricht)

Akademia Prawa Europejskiego •

(Trewir)

Integracja europejska w kontekście

światowym

Profesorowie z całego świata, związani

z programem Jean Monnet, wnieśli zna -

czący wkład w tworzenie pozycji Unii

Europejskiej w świecie i lepsze zrozu-

mienie procesu integracji europejskiej jako

modelu pokojowej współpracy.

Europejska Agencja Rozwoju Edukacji •

Specjalnej (Middelfart)

Międzynarodowe Centrum Szkoleń •

Europejskich CIFE (Nicea)

Inne instytucje i stowarzyszenia działające

w dziedzinie uczenia się przez całe życie

wyłaniane są w wyniku oddzielnego zapro-

szenia do składania wniosków.

Dotacje na rzecz instytucji zajmujących się problematyką związaną z integracją europejską

Przedstawione niżej 20 historii sukcesu ułożono według głównych działów tematycznych programu Jean Monnet.

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 5PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 5 14.08.2008 16:14:33 Uhr14.08.2008 16:14:33 Uhr

Page 8: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

6 |

Profesor Ariane Landuyt wniosła trwały wkład w edukację euro-

pejską poprzez zapoczątkowanie w 1999 r. inicjatywy trans-

narodowych, interdyscyplinarnych i wielojęzycznych studiów

podyplomowych europeistyki pod nazwą „Proces budowania

Europy” (The Process of Building Europe). Studia organizowane

są przez Centro di Ricerca sull’Integrazione Europea z siedzibą

w Sienie, we współpracy z kierownikami katedr na uniwersyte-

tach w Salamance, Granadzie, Coimbrze, Hanowerze i Oradei, na

Uniwersytecie Roberta Schumana w Strasburgu, Uniwersytecie

Jagiellońskim w Krakowie, Uniwersytecie Panteion w Atenach

i w Montpellier. Studenci spędzają pierwszy semestr w Sienie,

gdzie wykłady odbywają się po włosku. Podczas drugiego i trze-

„Katedra Jean Monnet dała mi możliwość skupienia się na

badaniu historii integracji europejskiej i nauczaniu jej, nadając

tej dziedzinie naukową pozycję i autonomię”.

Prof. Landuyt

ciego semestru każdy ze studentów wybiera moduły spośród

modutów oferowanych przez uniwersytety partnerskie. Profesor

Landuyt jest również jednym z promotorów studiów doktoranc-

kich w zakresie historii Europy, federalizmu i jedności europej-

skiej organizowanych wspólnie przez uniwersytety w Pawii,

Genui, Sienie i Turynie.

Jako dyrektor Centro di Ricerca sull’Integrazione Europea,

profesor Landuyt należy do czołówki naukowców prowadzących

zaawansowane badania nad historią integracji europejskiej.

Co roku odbywa się pod jej przewodnictwem kilka sympozjów,

w których biorą udział międzynarodowe grupy badaczy. Tego

rodzaju wydarzenia wzbogacają szczególnie studentów i skut -

kują powstaniem książek, takich jak I movimenti per l’unità

europea 1970–1986 (2000, z Danielą Predą); Idee d’Europa e

integrazione europea (2004) i Gli allargamenti della CEE/EU

1961– 2004 (2005, z Daniele Pasquinucci). W zgodzie z interdy-

scyplinarnym charakterem nauczania podczas studiów Master in

European Studies, profesor Landuyt pobudza wysiłki badawcze

wychodzące daleko poza tematy historyczne. Wraz z partne-

rami międzynarodowymi, w tym innymi profesorami programu

Jean Monnet, pracowała w ramach takich badań, jak Wkład

środków masowego przekazu w rozszerzenie Unii Europejskiej

(Contribution of Mass Media to the Enlargement of the European

Union z 2003, przy współpracy z Ioanem Horgą i Renaudem de

la Brosse).

Profesor Ariane Landuyt

Katedra Historii Jean Monnet (od 2000 r.) Università degli Studi di Siena, Włochy

5 0 L AT H IS TO R I I I N T EG R ACJ I E U RO PE JS K I E J

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 6PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 6 14.08.2008 16:14:37 Uhr14.08.2008 16:14:37 Uhr

Page 9: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 7

Katedra Jean Monnet kierowana przez profesor Danielę Predę

dała impuls badaniom nad integracją europejską na Università

degli Studi di Genova, gdzie walnie przyczyniła się do utworzenia

laurea specialistica w europeistyce. Katedra Jean Monnet przo-

duje w nowatorskim nauczaniu o integracji europejskiej dzięki

podejmowaniu oryginalnych tematów, takich jak „Kino, Europa

i stosunki zewnętrzne po drugiej wojnie światowej” oraz wyko-

rzystywaniu nowych metod nauczania, takich jak „odgrywanie

ról” międzynarodowych i europejskich czy pisanie artykułów do

wymyślonych gazet.

Profesor Preda aktywnie i z powodzeniem buduje sieci badań

nad integracją europejską, szczególnie jako prezes Włoskiego

Stowarzyszenia Uniwersyteckiego na rzecz Europeistyki oraz

w ramach wspólnych studiów doktoranckich w zakresie historii

Europy oraz federalizmu i jedności europejskiej organizowa-

nych przez uniwersytety w Pawii, Genui, Sienie i Turynie. Dzięki

dobrze rozwijającym się inicjatywom katedry z silnym zaanga-

żowaniem podmiotów lokalnych, wywarła ona znaczący wpływ

na region. W rezultacie lokalne inicjatywy katedry przyczyniły

się do powstania takich publikacji, jak Da Genova all’Europa.

La vocazione europea negli ambienti economici della Liguria

(2007).

W zakresie badań naukowych profesor Preda napisała ważne

książki o historii federalizmu europejskiego, takie jak De Gasperi

federalista europeo (2004) i Storia e percorsi del federalismo

europeo. L’eredità di Carlo Cattaneo (2004, wspólnie z C. Rognoni

Vercelli). Jej wcześniejsze badania pozwoliły rzucić nowe światło

na mający miejsce w latach 50. XX wieku kryzys w debacie pięć-

dziesiątych europejskiej obronności i europejskich wspólnot

politycznych. Jej najlepiej znana praca z tej dziedziny to Storia

di una speranza. La battaglia per la CED e la Federazione europea

(1990) i Sulla soglia dell’Unione. La vicenda della Comunità poli-

tica europea (1994).

„We Włoszech, podobnie jak w innych krajach europejskich, akcja

Jean Monnet przyczyniła się do upowszechnienia badań nad inte-

gracją europejską. Oprócz wsparcia wielu kierunków studiów nad

integracją europejską inspiruje znaczną liczbę wysokiej jakości

badań na temat europejskiego procesu budowy, jego rzeczników,

a także jego skutków”.

Prof. Preda

Profesor Daniela Preda

Katedra Historii Jean Monnet (od 1995 r.) Università degli Studi di Genova, Włochy

5 0 L AT H IS TO R I I I N T EG R ACJ I E U RO PE JS K I E J

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 7PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 7 14.08.2008 16:14:38 Uhr14.08.2008 16:14:38 Uhr

Page 10: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

8 |

Katedra Jeana Monneta kiero-

wana przez profesora Antonia

Varsoriego dała silny impuls

nauczaniu integracji europej-

skiej i badaniom nad nią na

Università degli Studi di Padova,

szczególnie dzięki utworzeniu

Uni wersyteckiego Ośrodka Euro-

peistyki, w którym działają

pracownicy naukowi z różnych

wydziałów. Przejawem tego suk -

cesu było niemal dwukrotne

zwiększenie w ostatnim okresie

liczby studentów uczęszczających na prowadzone przez kierow-

nika katedry zajęcia z historii integracji europejskiej. Ponadto,

przez warsztaty i działalność badawczą projekt Jean Monnet

wnosi aktywny wkład w zacieśnianie kontaktów z innymi uczel-

niami włoskimi i zagranicznymi. Na uwagę zasługuje inicjatywa

Katedry Jean Monnet ustanowienia nowatorskich transnarodo-

wych studiów europeistyki z udziałem uniwersytetów w Padwie,

Klużu i Timisoarze, gdzie również mieszczą się katedry Jean

Monnet.

Profesor Varsori wzmocnił Katedrę Jean Monnet przez stałą

serię warsztatów wysokiego szczebla na takie tematy, jak Europa

w latach siedemdziesiątych XX wieku, polityka regionalna

i szkolenie zawodowe. Warsztaty, mające stymulujący wpływ

na nauczanie katedry, opierają się na zaawansowanych bada-

niach historycznych, których rezultatem są ważne publikacje.

Najświeższymi przykładami mogą być następujące tytuły prac

zbiorowych: Inside the European Community. Actors and Policies

in the European Integration 1958–1972 (2006) i Sfide del mercato

e identità europea. Le politiche di educazione e formazione

professionale nell’Europa comunitaria (2006). Jego wcześniejsze

badania pozwoliły rzucić nowe światło na zachodnią współ -

pracę wojskową w latach czterdziestych i pięćdziesiątych XX

wieku. Najbardziej znaną pozycją jego autorstwa z tej dziedziny

jest Il Patto di Bruxelles (1948): tra integrazione europea e alle-

anza atlantica (1988).

Profesor Antonio Varsori

Katedra Historii Jeana Monneta (od 2004 r.) Università degli Studi di Padova, Włochy

„Akcji Jean Monnet udało się stworzyć europejską «wspólnotę»

historyków mogących wymieniać poglądy i rozwijać nowator-

skie badania historyczne”.

Prof. Varsori

5 0 L AT H IS TO R I I I N T EG R ACJ I E U RO PE JS K I E J

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 8PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 8 14.08.2008 16:14:38 Uhr14.08.2008 16:14:38 Uhr

Page 11: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 9

Działając w Stanach Zjed-

noczonych, profesor Desmond

Dinan umożliwił spojrzenie na

historyczny rozwój integracji

europejskiej z wyjątkowej, ze -

wnętrznej perspektywy. Anali-

zuje on wyzwania stojące

dzisiaj przed Unią Europejską

na podstawie gruntownego

zrozumienia ewolucji integracji

europejskiej przez ostatnie

50 lat. Bieżące zagadnienia

i dyskusje na tematy takie, jak tzw. defi cyt demokratyczny,

umieszcza w szerszym kontekście rozszerzenia Unii, globali-

zacji i niepewności gospodarczej.

Profesor Dinan oddał szczególne zasługi, publikując szereg

akademickich „klasyków”, wykorzystywanych na całym świecie,

znanych z przejrzystości wywodu i przyjazności dla czytelnika.

W ten sposób Katedra Jean Monnet wniosła znaczny wkład

w budowanie świadomości, wiedzę i debatę na temat procesu

integracji europejskiej. Jego najsłynniejsze prace to: Ever Closer

Union: An Introduction to European Integration (wyd. 3 2005);

Europe Recast: A History of European Union (2004) oraz prace

zbiorowe Origins and Evolution of the European Union (2006);

i Encyclopedia of the European Union (2000).

Jako uzdolniony nauczyciel, profesor Dinan otrzymał nagrodę

samorządu studenckiego Uniwersytetu George’a Masona

Profesor Roku za doskonałość w nauczaniu. Jako kierownik

kierunku handel i polityka międzynarodowa, czerpie z szero-

kiego obeznania z kulturą zarówno amerykańską, jak i euro-

pejską, łącząc najlepsze elementy tradycyjnych kierunków,

takich jak stosunki międzynarodowe, zarządzanie, fi nanse

i ekonomia, w jeden dynamiczny program nauczania. W 1987 r.

profesor Dinan odebrał pierwszą w Stanach Zjednoczonych

dotację na opracowanie programu nauczania przyznaną przez

Wspólnotę Europejską.

Profesor Desmond Dinan

Katedra Nauk Politycznych Jean Monnet (od 2001 r.) Uniwersytet George’a Masona, Stany Zjednoczone

„Program Jean Monnet stanowił ważny impuls w mojej kariery

i dużą zachętę osobistą. Bez niego i tak pracowałbym nad Unią,

ale dzięki niemu uzyskałem lepszą pozycję i uznanie zawodowe”.

Prof. Dinan

5 0 L AT H IS TO R I I I N T EG R ACJ I E U RO PE JS K I E J

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 9PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 9 14.08.2008 16:14:38 Uhr14.08.2008 16:14:38 Uhr

Page 12: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

10 |

D I A LO G N A RO D Ó W I K U LT U R

Profesor Anto-

nio Papisca jest

koordynato rem

interdyscypli-

narnej Grupy

Badań Transna-

rodo wych Jean

Monnet, której

przedmiotem zainteresowania – w związku z przygotowaniami

do Europejskiego Roku Dialogu Mię dzykulturowego 2008 – są

związki między demokracją, prawami człowieka i „podwójnym

obywatelstwem” w ramach dialogu międzykulturowego. Pro -

jekt ten jest logicznym nawiązaniem do szeregu działań

w zakresie praw człowieka organizowanych przez profesorów

A. Papisca i M. Mascia w ramach pracy Centrum Doskonałości

Jean Monnet w Padwie.

Czerpiąc z doświadczeń zdobytych w ramach programu Jean

Monnet, profesor Papisca podjął w 1997 r. inicjatywę usta-

nowienia pierwszego europejskiego magisterium w dzie-

dzinie praw człowieka i demokratyzacji, wyjątkowo udanego

projektu z udziałem 39 uniwersytetów europejskich. Wyrazem

zaufania, jakim profesor Papisca cieszy się wśród swoich odpo-

wiedników, jest wybranie go na prezesa zarówno Włoskiego

Stowarzyszenia Uniwersyteckiego na rzecz Europeistyki (AUSE),

jak i Stowarzyszenia Badań Wspólnoty Europejskiej-Świat

(ECSA-World).

„Wpływ akcji Jean Monnet na moją dziedzinę zainteresowania

zaznacza się przede wszystkim w interdyscyplinarnej i uniwer-

syteckiej inspiracji w podejmowaniu wiecznego problemu

«tożsamości» i «przynależności» w odniesieniu do aktywnego

europejskiego obywatelstwa opartego na poszanowaniu praw

człowieka”.

Prof. Papisca

Jako pionier w badaniach integracji europejskiej, profesor

Papisca napisał pierwszą kompleksową pracę o włoskich

naukach politycznych poświęconych Wspólnocie Europejskiej,

zatytułowaną Comunità Europea e sviluppo politico. Contributo

all’analisi del sistema politico europeo (1974). W późniejszych

publikacjach na temat integracji europejskiej skupia się on

głównie na zagadnieniach demokracji, obywatelstwa i praw czło-

wieka. to m.in. Verso il nuovo Parlamento Europeo (1979) oraz Il

processo costituente in Europa. Dalla moneta unica alla citta-

dinanza europea (2000, wspólnie z M. Mascią). Jako kierownik

Katedry UNESCO ds. Praw Człowieka, Demokracji i Pokoju,

profesor Papisca przeprowadził również przełomowe badania

nad promowaniem pokoju i praw człowieka na arenie między-

narodowej, wyciągając wnioski z integracji europejskiej. Wśród

książek z tej dziedziny można wymienić: Democrazia internazio-

nale, via di pace. Per un nuovo Ordine Internazionale Democratico

(1995, obecnie 5 wyd.) oraz Le relazioni internazionali nell’era

dell’interdipendenza e dei diritti umani (2004, obecnie 3 wyd.,

wspólnie z M.Mascią).

Działalność profesora Papiski stanowi przykład konstruktyw -

nej roli odgrywanej przez wiodących pracowników naukowych

dzięki doradzaniu osobom podejmującym decyzje polityczne.

Wchodził mianowicie w skład grupy ekspertów rządu włoskiego

pomagającej w opracowaniu statutu Międzynarodowego Trybu-

nału Karnego dla byłej Jugosławii. Nadal doradza władzom

włoskim jako członek licznych komisji w dziedzinach: praw czło-

wieka i internacjonalizacji uniwersytetów.

Profesor Antonio Papisca

Katedra Honorowa Jean Monnet (od 2004 r.) Università degli Studi di Padova, Włochy

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 10PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 10 14.08.2008 16:14:39 Uhr14.08.2008 16:14:39 Uhr

Page 13: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 11

PR AWA P O DS TAWOW E I N I E DYS K RY M I N ACJ A

Pod kierownictwem profesor Jacqueline Dutheil de la Rochère

Centrum Doskonałości Jeana Monneta (Centre de Droit Européen)

na uniwersytecie Paris II kładzie nacisk na nauczanie i badania

w zakresie europejskiego prawa konstytucyjnego i praw podsta-

wowych. Biorąc pod uwagę znawstwo profesor Dutheil de la

Rochère, francuski rząd zwrócił się do niej o pełnienie funkcji

zastępcy członka Konwentu Europejskiego, który opracował

Kartę Praw Podstawowych UE. Wynikiem jej działalności akade-

mickiej w tej dziedzinie była uaktualniona analiza Karty UE

w serii Jurisclasseur Europe. Wynikiem ciągłego zainteresowania

centrum prawami podstawowymi w ramach traktatu konstytu-

cyjnego UE jest w szczególności publikacja Constitution euro-

péenne, démocratie et droits de l’homme (2003). W kontekście

prowadzonych w centrum badań nad prawami podstawowymi

jego przedstawiciele byli szczególnie aktywnymi uczestni-

kami takich sieci transnarodowych jak Europejska Sieć Prawa

Konstytucyjnego (European Constitutional Law Network) oraz

Europejska Grupa Prawa Publicznego (European Group of Public

Law).

Jako rektor uniwersytetu profesor Dutheil de la Rochère uczy-

niła z uniwersytetu Paris II jeden z wiodących ośrodków inter-

nacjonalizacji nauczania prawa. Z powodzeniem stworzyła

kierunki prawa z podwójnym dyplomem na uniwersytetach

w Zjednoczonym Królestwie, Irlandii, Niemczech, Hiszpanii

i Włoszech. Podobną współpracę nawiązano z uniwersytetami

w Ameryce Łacińskiej i Japonii.

Profesor J. Dutheil de la Rochère nadal publikuje ogólne podręcz-

niki prawa UE wykorzystywane na uczelniach w całym świecie

frankofońskim. Ostatnio ukazały się: Introduction au droit de

l’Union européenne (2006) i Droit matériel de l’Union européenne

(2006). Za jej aktywną działalność na wysokim w środowisku

europejskim w 2006 r. rząd francuski przyznał profesor Dutheil

de la Rochère tytuł Kawalera Legii Honorowej.

Profesor Jacqueline Dutheil de la Rochère

Katedra Prawa Jean Monnet (od 1994 r.) Université Panthéon-Assas Paris II, Francja

„Akcja Jean Monnet wykazała zasadnicze znaczenie jako czynnik

stymulacji intelektualnej. Regularne spotkania w Brukseli z udzia -

łem wybitnych naukowców i polityków wysokiego szczebla to

prawdziwe kuźnia idei”.

Prof. Dutheil de la Rochère

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 11PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 11 14.08.2008 16:14:39 Uhr14.08.2008 16:14:39 Uhr

Page 14: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

12 |

Praca naukowa profesor Teresy Freixes koncentruje się na

konstytucjonalizmie europejskim, prawach podstawowych,

kwestiach równouprawnienia płci i autonomii regionalnej. Jej

najważniejsze sukcesy jako kierownika Katedry Jean Monnet

obejmują uruchomienie nowatorskich projektów badawczych

w tych dziedzinach na rzecz różnorodnych organizacji rządowych

i pozarządowych. Wybitną rolę profesor Freixes w refl eksji nad

tymi zagadnieniami uznano, nadając jej członkostwo w zorgani-

zowanej przez Komisję Europejską Sieci Niezależnych Ekspertów

UE w Dziedzinie Praw Podstawowych.

„Akcja Jean Monnet w decydującym stopniu przyczyniła się do

ukształtowania europejskiego prawa konstytucyjnego, szcze-

gólnie w odniesieniu do praw podstawowych i niedyskryminacji

jako dziedzin naukowych uznanych przez międzynarodowe środo-

wisko akademickie”.

Prof. Freixes

Poprzez sieć Jeana Monneta profesor Freixes mogła znacznie

rozszerzyć transnarodowy wymiar swoich projektów dzięki

zaangażowaniu partnerów z Włoch, Francji, Niemiec i Polski.

Partnerzy ci wdrażają projekt opracowania programu nauczania

w ramach programu Erasmus w celu kształcenia magistrów

„prawa i polityki integracji europejskiej: europejskie prawo

konstytucyjne i konstytucjonalizm wielopłaszczyznowy”.

Wśród licznych publikacji profesor Freixes w dziedzinie konsty-

tucjonalizmu i praw podstawowych można wyróżnić: El futuro de

Europa: Constitución y Derechos Fundamentales (2002, wspólnie

z J.C. Remotti); Derechos Fundamentales en la Unión Europea.

Evolución y prospectiva: La construcción de un espacio jurídico

europeo de los Derechos Fundamentales, w: Revista de Derecho

Constitucional Europeo (2006); oraz El proceso de ratificación

de la Constitución europea: análisis retrospectivo y nuevos refe-

réndum, w: Europa: El estado de la Unión (2006).

Profesor Teresa Freixes Sanjuan

Katedra Prawa Jean Monnet (od 2003 r.) Universitat Autònoma de Barcelona, Hiszpania

PR AWA P O DS TAWOW E I N I E DYS K RY M I N ACJ A

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 12PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 12 14.08.2008 16:14:40 Uhr14.08.2008 16:14:40 Uhr

Page 15: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 13

Profesor Paul Magnette skupił się w swoich badaniach i naucza-

niu na zagadnieniach obywatelstwa i konstytucjonalizmu

europejskiego. Pod jego przewodnictwem zapoczątkowano

szereg dyskursów akademickich i publicznych, które przyczy-

niły się do powstania wybitnych publikacji, m.in. Au nom des

peuples, Le malen tendu constitutionnel européen (2006); The

European Convention, Bargaining in the shadow of rhetoric,

w: West European Politics (2004, wspólnie z Kalypso Nicolaïdis)

i European Governance and Civic Participation: Beyond Elitist

Citizenship?, w: Political Studies (2003). Profesor Magnette stwo-

rzył w ramach Katedry Jean Monnet 5-letni projekt (2006–2010)

zatytułowany „Resisting Europe: comparative and diachronic

analysis of anti-European movements” (Sprzeciw wobec Europy:

analiza porównawcza i diachroniczna ruchów antyeuropejskich).

Jego działalność w ramach Katedry Jean Monnet ułatwiła mu

ponadto udział w europejskim projekcie „redefi nicji demokracji

europejskiej”.

Jako uznany autor i były dyrektor Centrum Doskonałości Jeana

Monneta na Université Libre de Bruxelles (Institut d’Etudes

Européennes), profesor Magnette był najbardziej aktywny

w opracowaniu doniosłych publikacji wyjaśniających stan inte-

gracji europejskiej. Były to są takie prace zbiorowe, jak La grande

Europe (2004); La constitution de l’Europe (2002); i Le nouveau

modèle européen (2000, wspólnie z Erikiem Remacle’em).

Ostatnia z wymienionych publikacji została uhonorowana

Nagrodą Francqui za badania europejskie. W ramach szeroko

zakrojonej inicjatywy na rzecz objaśnienia procesu politycznego

UE, profesor Magnette opublikował również Le régime politique

de l’Union européenne (2003) i What is the European Union?

(2005).

Jako nauczyciel, profesor Magnette z powodzeniem prowadzi

odnowę programu nauczania oferowanego przez Institut d’Etudes

Européennes, utrzymując jednocześnie aktywność na poziomie

transnarodowym jako niepełnoetatowy wykładowca w Institut

d’Etudes Politiques w Paryżu.

Profesor Paul Magnette

Katedra Nauk Politycznych Jean Monnet (od 2002 r.) Université Libre de Bruxelles, Belgia

„Wsparcie fi nansowe oferowane przez akcję Jean Monnet jest

bardzo użyteczne dla wszystkich pragnących rozpocząć nowe,

szeroko zakrojone projekty badawcze: możliwość zapraszania

zagranicznych kolegów i organizowania konferencji to najlepszy

sposób na utorowanie drogi przyszłym nowatorskim badaniom”.

Prof. Magnette

O BY WAT E L S T WO E U RO PE JS K I E , D E MO K R ACJ A , A DM I N IS T R ACJ A I D OS TOS OWA N I E I NS T Y T U CJ O N A L N E

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 13PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 13 14.08.2008 16:14:40 Uhr14.08.2008 16:14:40 Uhr

Page 16: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

14 |

Katedra Jean Monnet prowadzona przez profesora Wolfganga

Wesselsa przoduje w nowatorskim nauczaniu o integracji euro-

pejskiej, w szczególności przez opracowywanie tradycyjnych

i wirtualnych podręczników i platform e-learningowych, wdra-

żanie interdyscyplinarnych i wielonarodowych kursów i gier

symulacyjnych oraz intensywną wymianę w ramach programu

Erasmus. Przez ostatnie lata z możliwości studiowania na

Katedrze Jean Monnet skorzystało ponad 4 tys. studentów.

Profesor Wessel w ciągu ostatnich lat z 10 przewodów doktoranc-

kich, a dalszych 10 jest w przygotowaniu, co stanowi poważny

wkład w dalszy rozwój badań nad integracją europejską.

Działalność profesora Wesselsa w ramach akcji Jean Monnet

rozciąga się na trzech poziomach: 1) Na poziomie lokalnym

– Kolońskie Centrum Katedr Jean Monnet i Specjalistów w

Zakresie Integracji Europejskiej (CoPOLIS); 2) na poziomie

regionalnym – Regionalne Centrum Doskonałości Jean Monnet

dla Północnej Nadrenii-Westfalii podkreśla znaczenie synergii

w badaniach i nauczaniu; i 3) na poziomie europejskim –

Grupa Badań Transnarodowych Jean Monnet, zwana Siecią

Konstytucjonalizacji IGC – skupiła się na debacie akademickiej,

wydając takie publikacje, jak: EU Constitutionalization: From the

Convention to the Constitutional Treaty 2002–2005 (2006, pod

wspólną redakcją z Lenką Rovną). Liczne artykuły autorstwa

„Szczególnym walorem akcji Jean Monnet są możliwości, jakie

stwarza transnarodowej i interdyscyplinarnej współpracy między

uczelniami, instytutami badawczymi i organizacjami typu think-

tank w zakresie integracji europejskiej. Prowadzi to do skokowej

poprawy jakości w dziedzinie badań europejskich”.

Prof. Wessels

profesora Wesselsa na temat konstytucyjnej przyszłości UE

mają szczególne znaczenie dla polityków. Patrz np. Strategien

und institutionelle Perspektiven nach der Verfassungskrise:

Funktionalistische und institutionalistische Wege zu einem

neuen europäischen Verhandlungspaket, w: Politische

Vierteljahresschrift (2006, z Anną Faber) oraz L’opportunité de la

crise – inventaire et analyse des scénarios pour l’avenir de l’UE

w: Visions d’Europe (2007, wraz z Anją Thomas).

Piastując Katedrę Jean Monnet profesor Wessels prowadzi

obecnie 12 zaawansowanych projektów badawczych na temat

ewolucji instytucjonalnej UE i 2 projekty na temat roli Unii

w systemie międzynarodowym. Projekty te zapoczątko-

wały szereg cennych publikacji i wniosły znaczny wkład do

teorii. W świetle swojej teorii fuzji profesor Wessels anali-

zuje i tłumaczy obserwowany obecnie rozwój zlewającego się

wielopłaszczyznowego europejskiego systemu politycznego.

Znaczącymi publikacjami w tym zakresie są: Die Fusionsthese.

Die Europäische Union der Zukunft – immer enger, weiter und

komplexer? w: Europa 2020, Szenarien politischer Entwicklun -

gen (1997) oraz The Constitutional Treaty: Three Readings from

a Fusion Perspective, w: Journal of Common Market Studies:

Annual Review (2004/2005).

Profesor Wolfgang Wessels

Katedra Nauk Politycznych Jean Monnet (od 1994 r.) Universität zu Köln, Niemcy

O BY WAT E L S T WO E U RO PE JS K I E , D E MO K R ACJ A , A DM I N IS T R ACJ A I D OS TOS OWA N I E I NS T Y T U CJ O N A L N E

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 14PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 14 14.08.2008 16:14:40 Uhr14.08.2008 16:14:40 Uhr

Page 17: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 15

Katedra Jean Monnet, którą kieruje profesor Panayotis Soldatos,

była jedną z dwóch pierwszychkatedr ustanowionych przez

Komisję Europejską poza Europą. Początkowo zlokalizowana

była na kanadyjskim Université de Montréal. Od 2003 r. profesor

Soldatos kontynuuje działalnośćw tym zakresie na Université

Jean Moulin – Lyon 3.

Profesor Soldatos jest pionierem w zbliżeniu do siebie prawnej

i politycznej analizy integracji europejskiej. Jest autorem lub

współautorem 27 książek, w tym: Le système institutionnel et

politique des Communautés européennes dans un monde en

mutation: théorie et pratique (1989); La Convention sur l’avenir

de l’Europe: essai d’évaluation de son projet de traité établissant

une Constitution pour l’Europe (2004, pod wspólną redakcją

z Christianem Philipem); L’Union européenne élargie aux

nouvelles frontières et à la recherche d’une nouvelle politique de

voisinage (2006, pod wspólną redakcją z Christianem Philipem).

Jest również redaktorem-założycielem Journal of European

Integration.

Université Jean Moulin – Lyon 3 w znacznym stopniu skorzystał

z sukcesów profesora Soldatosa na Université the Montréal.

W oparciu o dynamizm wypracowany przez katedrę w Kanadzie

profesorowi Soldatosowi udało się zinstytucjonalizować presti-

żowe doroczne sympozjum na temat integracji europejskiej. Jego

wyniki opublikowało znany wydawnictwo (Éditions E. Bruylant,

Bruksela). W ramach wysiłków na rzecz dotarcia do ogółu

społeczeństwa profesor Soldatos założył biuletyn L’Euroscope

zawierający informacje i analizy bieżących wydarzeń na arenie

unijnej, który jest skierowany zarówno do środowiska akade-

mickiego, jak i ogółu społeczeństwa. Ponadto założył Cercle

Jean Monnet en aff aires européennes skierowany do prawników

i środowisk gospodarczych. W celu poszerzania wiedzy na temat

integracji europejskiej i jej świadomości na całym świecie,

profesor Soldatos utworzył również (we współpracy z rektorem

Christianem Philipem) doroczną Letnią Akademię Europejską

(European Summer School), w której bierze udział około

100 studentów i wykładowców z różnych części świata.

Profesor Panayotis Soldatos

Katedra Prawa i Nauk Politycznych Jean Monnet (od 1993 r.) Université Jean Moulin – Lyon 3, Francja

„Zaletą akcji Jean Monnet jest wzbogacenie nauczania o integracji

europejskiej o rosnącą i trwałą instytucjonalizację, wiarygodność

i widoczność”.

Prof. Soldatos

PR AWO, S P O Ł EC Z E Ń S T WO I P OS T Ę P Y I N T EG R ACJ I E U RO PE JS K I E J

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 15PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 15 14.08.2008 16:14:41 Uhr14.08.2008 16:14:41 Uhr

Page 18: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

16 |

Katedra Jean Monnet, którą

kieruje profesor Joseph

Weiler, była jedną z dwóch

pierwszychkatedr ustano-

wionych przez Komisję

Europejską poza Europą.

Założono ją na Harvard Law

School w 1993 r., a następnie

przeniesiono na Uniwersytet Nowojorski w 2001 r. Cechą charak-

terystyczną Programu Jean Monnet kierowanego przez profesora

Weilera jest doskonałość akademicka. Centrum Jean Monnet na

rzecz Międzynarodowego i Regionalnego Prawa Gospodarczego

i Sprawiedliwości (Jean Monnet Center for International

and Regional Economic Law and Justice) na Uniwersytecie

Nowojorskim stało się jednym z wiodących ośrodków badań

akademickich nad Unią Europejską, cechującym się krytycznym

podejściem, wielodyscyplinarnością oraz nowatorstkim podej-

ściem w badaniach i piśmiennictwie na temat integracji europej-

skiej. Wydawane przez nie Jean Monnet Working Papers Series

stanowi jeden z najbardziej wyróżniających się periodyków

badań nad integracją europejską, trafi ających do szerokiego

kręgu odbiorców (obecnie 11 rok publikacji). W ramach Centrum

funkcjonuje z powodzeniem Emile Noel Fellows Program skupia-

jący naukowców z Nowego Jorku zajmujących się integracją

europejską. Ponadto Centrum Jean Monnet sponsoruje znaną

„Akcja Jean Monnet okazała się niezmiernie skuteczna. Jej zasad-

niczym osiągnięciem jest «wspólnota uczonych», jaka powstała

na całym świecie wokół tematu europejskiej integracji prawnej”.

Prof. Weiler

serię Transatlantic Dialogue, w której wypowiadają się czołowi

decydenci z Europy, tacy jak Valéry Giscard D’Estaing, Romano

Prodi, Mario Monti i Pascal Lamy.

Jako kierownik Katedry Jean Monnet profesor Weiler wniósł

doniosły wkład akademicki i organizacyjny w badania nad inte-

gracją europejską. Prace tego wybitnego autora poszerzają

nasze wiedzę o integracji europejskiej. Można tu wskazać takie

artykuły, jak „The Transformation of Europe”, w: Yale Law Journal

(1991) oraz książki, jak Constitution of Europe – do the New Clothes

have an Emperor (1998). Ponadto profesor Weiler jest współ-

założycielem Akademii Prawa Europejskiego w Europejskim

Instytucie Uniwersyteckim (1989) oraz redaktorem-założycielem

European Journal of International Law i European Law Journal.

Jako krytycznie zaangażowany obywatel profesor Weiler

uczest niczył w pracach Komitetu Prawników Komisji ds.

Instytucjonalnych Parlamentu Europejskiego, współdziałajac

przy opracowywaniu parlamentarnej Deklaracji praw i wolności

człowieka oraz biorąc udziat w pracach Parlamentu na konfe-

rencję międzyrządową w Maastricht. Jego kontrowersyjny poli-

tycznie esej, zatytułowany Un’Europa Cristiana (2003), został

przetłumaczony na języki: niemiecki, polski, hiszpański, portu-

galski, słoweński, francuski, węgierski i holenderski.

Profesor Joseph H.H. Weiler

Katedra Prawa Jean Monnet (od 1993 r.) Uniwersytet Nowojorski, Stany Zjednoczone

PR AWO, S P O Ł EC Z E Ń S T WO I P OS T Ę P Y I N T EG R ACJ I E U RO PE JS K I E J

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 16PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 16 14.08.2008 16:14:43 Uhr14.08.2008 16:14:43 Uhr

Page 19: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 17

I N T EG R ACJ A E U RO PE JS K A , K R A J E K A N DY D U J ĄC E I N OW E PA Ń S T WA C Z ŁO N KOWS K I E

„Akcja Jean Monnet walnie przyczyniła się do intelektualnego

przygotowania Republiki Słowackiej do członkostwa w UE”.

Dr Kunová

Doktor Vlasta Kunová kieruje Katedr Jean Monnet i jest dyrek-

torem Instytutu Stosunków Międzynarodowych i Zbliżenia

Prawodawstwa na Uniwersytecie Comeniusa w Bratysławie.

Poprzez konsekwentnie prowadzone wykłady i nowe kursy

uniwersyteckie Katedra Jean Monnet wniosła znaczny wkład

w przygotowanie członkostwa Republiki Słowackiej w Unii

Europejskiej. Dzięki katedrze wprowadzono nowe zajęcia licen-

cjackie z zakresu prawa UE na Wydziale Nauk Społecznych

i Gospodarczych oraz wprowadzono nowe kursy podyplo-

mowe w Instytucie Stosunków Międzynarodowych i Zbliżenia

Prawodawstwa. Szczególną uwagę poświęcono prawnym

aspektom zbliżenia prawodawstwa według modelu unijnego.

W ramach bardziej wyspecjalizowanego nauczania, badań

i konferencji Katedry skoncentrowano się na stosunkach

zewnętrznych UE i ochronie praw człowieka.

Ze względu na wcześniejszy brak informacji na ten temat

w języku słowackim wkład katedry w rozpowszechnianie wiedzy

o tych zagadnienia na Słowacji był ogromny. Oprócz działalności

na Uniwersytecie Comeniusa doktor Kunová wdrożyła moduł Jean

Monnet na Uniwersytecie Macieja Bela w Bańskiej Bystrzycy.

Ponadto działa ona jako instruktor urzędników słowackich

oraz pracuje na rzecz administracji rządowej Serbii, Ukrainy,

Białorusi i Mołdawii.

Od końca lat dziewięćdziesiatych XX w. doktor Kunová wydaacje

publikuje na tematy związane z prawem Unii Europejskiej. Oto

przykłady: Európske právo materiály a texty (1998, współpraca:

D. Nováčková i M. Krošláková); Voľný pohyb osôb a uznávanie

kvalifikácie v práve Európskej únie (2006); Perspektívy vonka-

jších vzťahov EÚ a SR (2006).

Doktor Vlasta Kunová

Katedra Prawa Jean Monnet (od 2004 r.) Uniwersytet Comeniusa, Słowacja

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 17PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 17 14.08.2008 16:14:43 Uhr14.08.2008 16:14:43 Uhr

Page 20: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

Wolny Uniwersytet Czernorizec Hrabar w Warnie

18 |

Katedra Jean Monnet kierowana przez profesora Krasimira

Nikołowa na Wolnym Uniwersytecie w Warnie jest pierwszą

w Bułgarii katedrą usytuowaną poza stolicą. Jej celem jest

upowszechnianie nauczania i debaty o integracji politycznej UE

na poziomie licencjackim i magisterskim oraz pomoc w integracji

Bułgarii z Unią Europejską. Oprócz głównego nurtu nauczania

obejmuje zajęcia pozaprogramowe w formie sesji konferen-

cyjnych, regularnych debat studenckich, udziału doktorantów

w międzyuniwersyteckim seminarium o europejskiej polityce

zagranicznej oraz zaangażowanie badaczy, wykładowców

i studentów podyplomowych w debaty w ramach transuniwersy-

teckiej Akademickiej Sieci na rzecz Przyszłości Europy.

„Akcja Jean Monnet niewątpliwie walnie przyczyniła się do rozwi-

nięcia transeuropejskiej debaty i badań nad kluczowymi zagad-

nieniami integracji europejskiej”.

Prof. Nikołow

Znaczenie działalności katedry przejawia się przede wszystkim

w organizowaniu interdyscyplinarnych i transuniwersyteckich

debat oraz w łączeniu tematów kursu z odpowiednimi kwestiami

praktycznymi, wybieranymi z bieżących wydarzeń w UE lub

zagadnień związanych z przystąpieniem Bułgarii do UE. Obok

procesu akcesyjnego profesor Nikołow skupił się w swojej

działalności akademickiej na kwestiach europejskiej polityki

sąsiedztwa (EPS), w tym na dyskusjach na temat wymiaru

czar nomorskiego EPS oraz na korzyściach i ograniczeniach

współpracy regionalnej na wschodniej granicy rozszerzonej

UE po 2007 r. Jako energicznie działający sekretarz generalny

Bułgarskiego Stowarzyszenia Badań Wspólnoty Europejski

profesor Nikołow był redaktorem prac zbiorowych i współau-

torem kilku doniosłych publikacji takich, jak: One Enlargement

is not Enough. South East European Debates on EU Integration

(2005); Views from the Outside: The European Union between a

Constitution and Parliamentary Elections (2004); The European

Union after 1 May 2004: Is there an Enlargement Shock?

Implications for South Eastern Europe and for the Enlarged Union

(2004).

Profesor Krasimir Nikołow

Katedra Nauk Politycznych Jean Monnet (od 2004 r.) Wolny Uniwersytet Czernorizec Hrabar w Warnie, Bułgaria

I N T EG R ACJ A E U RO PE JS K A , K R A J E K A N DY D U J ĄC E I N OW E PA Ń S T WA C Z ŁO N KOWS K I E

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 18PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 18 14.08.2008 16:14:43 Uhr14.08.2008 16:14:43 Uhr

Page 21: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 19

Profesor Tibor Palankai jest dyrektorem europeistyki i oś -

rodka edukacji europejskiej na Uniwersytecie Corvinusa w Bu -

dapeszcie. Dzięki prowadzonej przez niego Katedrze Jean

Monnet Uniwersytet utworzył specjalizację dotyczącą integracji

europejskiej i dodał kilka obowiązkowych zajęć z tej dziedziny.

Ze względu na specjalne potrzeby Węgier jako kraju przecho-

dzącego transformację Katedra Jean Monnet wypracowała

nowe podejścia i nowe treści do programów nauczania integracji

europejskiej. Główny kurs ekonomii integracji globalnej i euro-

pejskiej prowadzony przez profesora Palankaiego został zapo-

czątkowany w ramach akcji Jean Monnet. Z czasem powstał na

jego podstawie podręcznik zatytułowany Economics of Enlarging

European Union. W porównaniu ze standardowymi tekstami

Economics of Enlarging European Union koncentruje się na

problemach integracyjnych krajów kandydujących, ze szcze-

gólnym naciskiem na ich transformację oraz na nową koncepcję

„dojrzałości integracyjnej”.

Profesor Palankai, jako prezes Węgierskiego Stowarzyszenia

Badań Wspólnoty Europejskiej, oraz Akcja Jean Monnet odegrali

ważną rolę w rozszerzeniu nauczania na temat integracji euro-

pejskiej na wszystkie węgierskie uniwersytety, na wszystkie

szczeble edukacji wyższej od kursów podstawowych po specjalne

badania podczas studiów podyplomowych i doktoranckich. Na

początku lat dziewięćdziesiątych XX w. było niewielu specja-

listów w zakresie integracji Węgier. Obecnie w całym kraju

w nauczanie integracji europejskiej zaangażowanych jest ponad

250 profesorów i wykładowców.

Jako znaczący naukowiec, profesor Palankai opublikował wiele

wybitnych prac, w tym Creation of a Functioning Market Economy,

w: The Ideas of the Hungarian Revolution, Suppressed and

Victorious 1956–1999 (2002) i Hungary and the Lisbon Process,

Development and Finance, w: Quarterly Journal of Hungarian

Development Bank (2005). Przez 10 lat wykładał w Centrum

Europejskim w Brugii, i został także wybrany na członk

Węgierskiej Akademii Nauk za wkład w badania nad integracji

europejskią.

Profesor Tibor Palankai

Katedra Ekonomii Jean Monnet (od 1993 r.) Uniwersytet Corvinusa w Budapeszcie, Węgry

„Jestem głęboko przekonany, że Akcja Jean Monnet była jedną

z najbardziej udanych inicjatyw, jeśli chodzi o promocję zarówno

nauczania, jak i badań nad integracją europejską”.

Prof. Palankai

I N T EG R ACJ A E U RO PE JS K A , K R A J E K A N DY D U J ĄC E I N OW E PA Ń S T WA C Z ŁO N KOWS K I E

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 19PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 19 14.08.2008 16:14:43 Uhr14.08.2008 16:14:43 Uhr

Page 22: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

20 |

Profesor Lenka Rovná jest założycielem Wydziału Studiów

Zachodnioeuropejskich na Uniwersytecie Karola. W latach

1999–2006 była również prezesem Czeskiego Stowarzyszenia

Badań Wspólnoty Europejskiej. Obdarzona niewątpliwym

talentem organizacyjnym profesor Rovná sprawowała nadzór

nad nowymi kierunkami w zakresie badań zachodnioeuropej-

skich i badań nad integracją europejską. Jest również koordy-

natorem programu Euromasters/Transatlantic Masters. Pod jej

przewodnictwem Uniwersytet Karola założył pierwsze Centrum

Doskonałości Jean Monnet w Europie Środkowo-Wschodniej.

W ramach projektu Jean Monnet profesor Rovná zorganizo-

wała Europejskie Forum Dyskusyjne na Uniwersytecie Karola,

z udziałem wybitnych osobistości, jak np. Lord Robertson,

Dominique de Villepin, Guy Verhofstadt, Ann Lindh i Margot

Wallström.

Podczas przygotowań Czech do przystąpienia do UE działalność

profesor Rovnej skierowana była nie tylko do studentów, ale i do

ogółu społeczeństwa. Zorganizowała ona mianowicie program

szkolenia czeskich urzędników i przedstawicieli sektora prywat-

nego w sprawach unijnych, pod nazwą Europeum. Uczestniczyła

też w projekcie przygotowującym reformę czeskiej służby

cywilnej. Obecnie centrum Jean Monnet rozpoczyna kursy dla

czeskich urzędników przygotowujących czeskie przewodnictwo

w Unii w 2009 r.

Wraz z czterema innymi Centrami Doskonałości Jean Monnet

profesor Rovná założyła sieć pod nazwą „IGCNet”. Wynikiem

jej aktywności była praca pod tytułem EU Constitutionalization:

From the Convention to the Constitutional Treaty 2002–2005

(2006, pod wspólną redakcją z Wolfgangiem Wesselsem). Czeski

rząd zwrócił się do profesor Rovnej jako specjalistki w zagadnie-

niach instytucjonalnych o pełnienie funkcji zastępcy członka

Konwentu Europejskiego opracowującego traktat konstytucyjny

UE. Jej działalność na rzecz przyszłości Europy docenił prezydent

Francji, nadając jej tytuł Chevalier de l’Ordre National du Mérite.

Profesor Lenka Rovná

Katedra Nauk Politycznych Jean Monnet (od 1997 r.) Uniwersytet Karola w Pradze, Republika Czeska

„Udział w projekcie Jean Monnet pozwolił mi na udział w mię -

dzynarodowej społeczności akademickiej, a później nawet

politycznej, zaangażowanej w sprawy europejskie. Tytuły

Katedry Jean Monnet i Centrum Doskonałości Jean Monnet są

bardzo prestiżowe i dają mi możliwość uczestnictwa w wielu

przedsięwzięciach”.

Prof. Rovná

I N T EG R ACJ A E U RO PE JS K A , K R A J E K A N DY D U J ĄC E I N OW E PA Ń S T WA C Z ŁO N KOWS K I E

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 20PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 20 14.08.2008 16:14:44 Uhr14.08.2008 16:14:44 Uhr

Page 23: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 21

Prowadzone przez profesor Naveed Ahmad Tahir Centrum

Europejskich Badań Regionalnych jest jedynym instytutem

w Pakistanie poświęconym wyłącznie nauczaniu i badaniom

w zakresie zagadnień europejskich, szczególnie w zakresie

problematyki Unii Europejskiej, jej instytucji, polityki i

stosunków zewnętrznych. Wynikiem działalności katedry jest

znacznie rozszerzony, uaktualniony i ulepszony program

nauczania o Unii Europejskiej. Było to wydarzenie bezpreceden-

sowe, ponieważ nauczanie o Europie i jej instytucjach odbywa

się na pakistańskich uniwersytetach wyłącznie na poziomie

magisterskim w ramach zajęć stanowiących część szerszej

dyscypliny stosunków międzynarodowych.

Dzięki aktywności profesor Ahmad Tahir działalność ośrodka

w kontekście Katedry Jean Monnet stała się przedmiotem szero-

kiego zainteresowania lokalnych mediów, budząc w Pakistanie

rosnące zainteresowanie Unią Europejską i podnosząc świa-

domość Unii Europejskiej. Kierując katedrą, zyskała uznanie w

kręgach akademickich i rządowych, środowisku dziennikarskim

i społeczeństwie jako specjalistka w europeistyce, któvajestre-

gularnie zapraszana do przedstawiania swoich analiz.

Jako twórcza autorka profesor Ahmad Tahir napisała szereg

książek na tematy europejskie, które zyskały szerokie uznanie

jako prace pisane z punktu widzenia świata rozwijającego się.

Jej ostatnie prace to m.in. A Survey of EU-Pakistan Relations in

the Contemporary Regional and International Setting: Political,

Security, Economic and Development Aspects (2003); The Post-

September 11 International Scenario and the European Union

(2004); US-European Relations in the Contemporary International

Setting: Implications for the Developing World (2004); The

Vicissitudes of the Palestinian Quest for Statehood and the

European Union (2005); The Role of Europe in Conflict Resolution,

Conflict Management, Peace-Building and Peace-Keeping from

the Balkans to South East Asia (2006). Profesor Ahmad Tahir

jest również redaktor naczelną wydawanego przez jej ośrodek

Journal of European Studies, ukazującego się dwa razy w roku.

Profesor Naveed Ahmad Tahir

Katedra Nauk Politycznych Jean Monnet (od 2001 r.) Uniwersytet w Karaczi, Pakistan

„Projekt Katedry Jean Monnet znacznie podniósł wiarygodność

mojego Ośrodka jako instytutu specjalizującego się w euro-

peistyce. Kierowanie katedrą pomogło mi wyrobić sobie w krę -

gach akademickich i rządowych, w środowisku dziennikarskim

i w oczach społeczeństwa opinię specjalistki w europeistyce”.

Prof. Ahmad Tahir

I N T EG R ACJ A E U RO P E JS K A W KO N T E K Ś C I E Ś W I ATOW Y M

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 21PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 21 14.08.2008 16:14:44 Uhr14.08.2008 16:14:44 Uhr

Page 24: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

22 |

Profesor Martin Holland jest dyrektorem Narodowego Ośrodka

Badań Europejskich uznanego w 2004 r. za Centrum Doskonałości

Jeana Monneta. Od czasu gdy w 1984 r. stał się pracownikiem

akademickim, wykazał szczególną skuteczność w rozwoju badań

nad integracją europejską. Katedra Jean Monnet i towarzyszące

jej moduły nauczania miały zasadnicze znaczenie w ustano-

wieniu pierwszego i jedynego w Australii stopnia wyższego licen-

cjackiego wykształcenia z zakresu badań nad UE, obejmując 13

„Bez wsparcia programu Jean Monnet europeistyka nie poja-

wiłaby się w Nowej Zelandii, a tym bardziej nie zdołałaby się

rozwinąć się na skalę obserwowaną po 2000 r. Badania nad

UE to obecnie uznana i popularna dziedzina nauczania i badań

w Nowej Zelandii, a praca NCRE zyskała uznanie rządu i szkol-

opracowań w 4 dyscyplinach badań nad UE. Centrum podjęło

również inicjatywę unijną z zakresu programu nauczania mającą

na celu utworzenie dostępnej online bazy danych o podstawo-

wych programach nauczania. Ponadto działalność katedry Jean

Monnet znacznie ułatwiła ustanowienie w 2006 r. nowozelandz-

kiej Sieci Ośrodków UE obejmującej obecnie 7 z 8 uniwersytetów

w Nowej Zelandii i poświęconej propagowaniu kursów i badań

na tematy unijne w całym kraju.

Oprócz działalności edukacyjnej profesor Holland utworzył

cieszący się powodzeniem zespół badań w ramach Wielostronnej

Grupy Badawczej Jean Monnet zajmującej się tematem „Unia

Europejska z perspektywy Azji i Pacyfi ku”. Była to pierwsza

tego rodzaju inicjatywa mająca na celu zbadanie wizerunku UE

w rejonie Azji i Pacyfi ku, z zastosowaniem rygorystycznej meto-

dologii, która zaowocowała przede wszystkim wydaniem książki

The EU Through the Eyes of the Asia-Pacific: public perceptions

and media representations (2005, z Nathalią Chaban). Profesor

Holland jest autorem 16 książek, z których najnowsze to: The

European Union and the Third World (2002) i The Common Foreign

and Security Policy: The First Decade (2003). Obecnie jest wice-

prezesem Asia-Pacific EU Studies Association.

Profesor Martin Holland

Katedra Nauk Politycznych Jean Monnet (od 2001 r.) Uniwersytet Canterbury, Nowa Zelandia

I N T EG R ACJ A E U RO P E JS K A W KO N T E K Ś C I E Ś W I ATOW Y M

nictwa wyższego. Dzięki temu program Jean Monnet wywarł

znacznie szerszy wpływ na środowisko pozaakademickie, speł-

niając również funkcje kontaktu ze społeczeństwem”.

Prof. Holland

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 22PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 22 14.08.2008 16:14:44 Uhr14.08.2008 16:14:44 Uhr

Page 25: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 23

Profesor Chibli Mallat jest dyrektorem Centrum Doskonałości

Jean Monnet (Centre d’études sur l’Union européenne) na

Université Saint-Joseph de Beyrouth. Od czasu założenia katedra

działała w trzech językach (francuskim, arabskim i angielskim).

Jej silna pozycja w Libanie i w świecie arabskim walnie przyczy-

niła się do obudzenia żywego zainteresowania dogłębnym bada-

niem Unii Europejskiej. Pozycja katedry znacznie wzmocniła się

w wyniku kampanii prezydenckiej profesora Mallata.

Od czasu udziału w doniosłej konferencji Jean Monnet, na której

ogłoszono politykę sąsiedztwa UE, profesor Mallat zorganizował

szereg projektów badawczych, 6 konferencji międzynarodo-

wych, jak również wygłosił olbrzymią liczbę wykładów, przed-

stawiając unijną politykę sąsiedztwa w kontekście libańskiej

sceny społeczno-politycznej. Intensywność działań profesora

Mallata na rzecz „Bliskiego Wschodu na wzór Europy” zaowoco-

wała kontaktami na wysokim szczeblu z politykami europejskimi

w trakcie libańskiej „rewolucji cedrowej”, stanowiącymi wkład

w europejską i libańską debatę na temat odwrócenia tendencji

panujących w regionie w kierunku niestosowania przemocy.

Aktywność akademicka profesora

Mallata w środowisku międzyna-

rodowym ma miejsce w reno-

mowanej sieci uniwersytetów

w Lyonie, Atenach i w Islandii oraz

na stanowisku profesora wizytu-

jącego na katedrach uniwersy-

tetów w Yale i Princeton. Jego

najważniejsze prace badawcze na

temat stosunków eurośródziem-

nomorskich to m.in. L’Union Européenne et le Moyen-Orient

(2004) i Federalism in the Middle East and Europe w: Case Western

Reserve Journal of International Law (2003). Jego Presidential

Papers (2005) zawierają kilka artykułów o znaczeniu Europy

dla Bliskiego Wschodu. W niedługim czasie ukaże książki

a Euro-Med: Birth of a Continent.

Profesor Chibli Mallat

Katedra Prawa Jean Monnet (od 2001 r.) Université Saint-Joseph de Beyrouth, Liban

„Ranga katedry przynosi efekty w postaci znacznego zaintereso-

wania w Libanie i w świecie arabskim innym podejściem do badań

i wiedzy o Unii Europejskiej, podejściem opartym na wartościach

i osiągnięciach typowych dla europejskiego modelu «miękkiej

władzy»”.

Prof. Mallat

I N T EG R ACJ A E U RO P E JS K A W KO N T E K Ś C I E Ś W I ATOW Y M

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 23PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 23 14.08.2008 16:14:45 Uhr14.08.2008 16:14:45 Uhr

Page 26: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

24 |

Amy Verdun jest dyrektorem-założycielem Centrum Doskonało-

ści Jean Monnet i kierunku europeistyki na Uniwersytecie

w Victorii. Ośrodek stawia na wielodyscyplinarność, skupiając

członków kadry akademickiej i studentów z różnych kierunków

studiów. Pod przewodnictwem profesor Verdun centrum

prowadzi ożywioną działalność, organizując m.in. konferencje,

obrady okrągłego stoły, serie wykładów doktoranckich, sponso-

rując wyjazdy studenckie do instytucji Unii Europejskiej i dzia-

łania skierowane do ogółu społeczeństwa. Tego rodzaju działal-

ność uczyniła z Uniwersytetu w Victorii jedyny w swoim rodzaju

ośrodek badań integracji europejskiej w Kanadzie.

Jeśli chodzi o badania, na szczególną uwagę zasługują publika-

cje profesor Verdun. Oprócz ważnej pozycji European Responses

to Globalization and Financial Market Integration. Perceptions

of EMU in Britain, France and Germany (2000) profesor Verdun

była w ostatnim czasie współautorką lub współredaktorką

takich książek, jak: The Widening Atlantic? Transatlantic Security

Relations from Kosovo to Iraq (2006, wsp. red. Osvaldo Croci);

EMU Rules: The Political and Economic Consequences of European

Monetary Integration (2006, pod wspólną redakcją z Francisco

Torresem i Hubertem Zimmermannem); Britain and Canada and

their Large Neighboring Monetary Unions (2006); Institutional

and Policy-making Challenges to the European Union in the Wake

of Eastern Enlargement (2005, pod wspólną redakcją z Osvaldem

Crocim); The Political Economy of European Integration:

Arguments and Analysis (2004, wspólnie Erikiem Jonesem);

oraz The Euro: European Integration Theory and Economic and

Monetary Union (2002).

Jako prezes Komitetu Badań Unifi kacji Europejskiej Mię -

dzynarodowego Stowarzyszenia Nauk Politycznych profesor

Verdun odgrywa również ważną rolę w poszerzaniu świadomo-

ści o integracji europejskiej w skali światowej.

Profesor Amy Verdun

Katedra Nauk Politycznych Jean Monnet (od 2001 r.) Uniwersytet w Victorii, Kanada

„Program Jean Monnet (ze wszystkimi jego płaszczyznami) miał

i nadal ma ogromne znaczenie dla utworzenia i dalszego rozwoju

naszego kierunki europeistyki”.

Prof. Verdun

I N T EG R ACJ A E U RO P E JS K A W KO N T E K Ś C I E Ś W I ATOW Y M

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 24PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 24 14.08.2008 16:14:45 Uhr14.08.2008 16:14:45 Uhr

Page 27: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 25

Pod przewodnictwem profesor Catherine Flaesch-Mougin,

Centrum Doskonałości Jean Monnet założone na Université de

Rennes I w 1998 r. objęło w 2005 r. dwa uniwersytety w Rennes.

Centrum rozwija się, obemując w oparciu o zespół 6 katedr Jean

Monnet.

Podstawowymi tematami badawczymi Centre de Recherches

Européennes w Rennes są stosunki zewnętrzne Unii Europejskiej

oraz prawo Światowej Organizacji Handlu. Działalność centrum

w tych dziedzinach zaowocowała licznymi konferencjami i publi-

kacjami, w tym stałą rubryką na temat „polityki zewnętrznej;

działania zewnętrzne Unii Europejskiej” w Annuaire de Droit

européen; Les défis d’une adhésion de la Turquie à l’Union euro-

péenne (2006, pod wspólną redakcją z Edwanem Lannonem

i Joel Lebullengerem); oraz Le partenariat entre l’Union euro-

péenne et les Amériques (1999, red. Catherine Flaesch-Mougin

i Joel Lebullenger). Wymiar prawny stosunków zewnętrznych UE

zajmuje również poczesne miejsce w obszernym opracowaniu

Le droit de l’Union européenne en principes – Liber amicorum en

l’honneur de Jean Raux (2006, red. Catherine Flaesch-Mougin).

Obecnie przygotowywanych jest aż 15 przewodów doktoranckich

na temat stosunków zewnętrznych UE. Tematowi temu poświę-

cono także liczne zajęcia.

Profesor Catherine Flaesch-Mougin

Katedra Prawa Jean Monnet (od 1997 r.) Université de Rennes I, Francja

Centrum Doskonałości Jean Monnet przywiązuje szczególną

wagę do rozpowszechniania wiedzy o integracji europejskiej

i jej świadomości w miejscowym społeczeństwie. Rokrocznie

organizowany jest cykl konferencji zatytułowany „Les Rendez-

vous d’Europe”. W Ośrodku Dokumentacji Europejskiej kadra

akademicka, studenci i ogół społeczeństwa mogą korzystać

z 12 tys. książek, 140 czasopism i 800 dysertacji i prac nauko-

wych, jak również z petnego zbioru ofi cjalnych dokumentów Unii

Europejskiej.

„Istnienie Centrum Doskonałości od 1998 r. było ważnym czynni-

kiem mobilizującym. Przyczyniło się do zorganizowania nowych

zajęć, szczególnie z myślą o studentach, którzy inaczej nie specja-

lizowaliby się w sprawach europejskich”.

Prof. Flaesch-Mougin

I N T EG R ACJ A E U RO P E JS K A W KO N T E K Ś C I E Ś W I ATOW Y M

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 25PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 25 14.08.2008 16:14:46 Uhr14.08.2008 16:14:46 Uhr

Page 28: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

26 |

Profesorowie programm Jean Monnet, którzy podjęli odpowiedzialna się służbę publiczną

Parlament Europejski

Prof. José Maria Gil-Robles Universidad Complutense de Madrid, były przewodniczący i poseł do Parlamentu Europejskiego

Prof. Jacek Saryusz-Wolski Collegium Civitas w Warszawie, poseł i przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego

Prof. Udo Bullmann Uniwersytet w Giessen, poseł do Parlamentu Europejskiego

Prof. Iñigo Mendez de Vigo Universidad Complutense de Madrid, poseł do Parlamentu Europejskiego

Prof. György Schöpflin Uniwersytet Londyński, poseł do Parlamentu Europejskiego

Prof. Georgios Papastamkos Uniwersytet w Pireusie, poseł do Parlamentu Europejskiego

Prof. Julio Añoveros Trías de Bes ESADE Business School Barcelona, były poseł do Parlamentu Europejskiego

Prof. Ursula Braun-Moser Uniwersytet Szczeciński, poseł do Parlamentu Europejskiego

Prof. Manuel Porto Uniwersytet w Coimbrze, były poseł do Parlamentu Europejskiego

Prof. Carlo Secchi Uniwersytet Bocconi, były poseł do Parlamentu Europejskiego

Prof. José Luis Valverde López Uniwersytet w Granadzie, były poseł do Parlamentu Europejskiego

Profesorowie programu Jean Monnet w administracji wysokiego szczebla w instytucjach UE:

Czerpiąc z doświadczenia zdobytego przez lata nauczania i badań, wielu profesorów programu Jean Monnet wkracza do służby publicznej, wnosząc znaczący wkład w konstrukcję europejską. Poniżej przedstawiono niektóre sylwetki profesorów programu Jean Monnet, którzy podjęli służbę publiczną

Komisja Europejska

Prof. Peter BalazsUniwersytet Środkowoeuropejski, były komisarz Komisji Europejskiej

Prof. Marcelino OrejaSan Pablo CEU, były komisarz Komisji Europejskiej

Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich i Sąd Pierwszej Instancji

Prof. Gil Carlos Rodriguez IglesiasUniversidad Complutense de Madrid, były prezes Trybunału Sprawiedliwości

Prof. Antonio Tizzano Uniwersytet „La Sapienza” w Rzymie, sędzia i były rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości

Prof. Paolo Mengozzi Uniwersytet w Bolonii, rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości, były sędzia Sądu Pierwszej Instancji

Prof. Giuseppe Tesauro Uniwersytet w Neapolu, były rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich

Europejski Trybunał Obrachunkowy

Prof. Juan Manuel Fabra VallésUniversidad Complutense de Madrid, były prezes Europejskiego Trybunału Obrachunkowego

Konwent Europejski

Prof. Lenka RovnáUniwersytet Karola w Pradze, zastępca przedstawiciela rządu czeskiego, Konwent ds. Traktatu Konstytucyjnego

Prof. Jacqueline Dutheil de la RochèreUniversité Paris II Panthéon-Assas, zastępca przedstawiciela rządu fran-cuskiego, Konwent ds. Karty Praw Podstawowych UE

Profesorowie programu Jean Monnet w administracji wysokiego szczebla w Radzie Europy:

Prof. Manuel Núñez EncaboUniversidad Complutense de Madrid, były członek Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy

Prof. Anna WyrozumskaUniwersytet Łódzki, sędzia ad hoc Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (Hutten-Czapska v. Polska), Rada Europy

Prof. Andrzej ŚwiątkowskiUniwersytet Jagielloński w Krakowie, wiceprzewodniczący Europejskiego Komitetu Praw Społecznych Rady Europy

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 26PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 26 14.08.2008 16:14:50 Uhr14.08.2008 16:14:50 Uhr

Page 29: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

| 27

Administracja rządowa

Prof. Ferenc Madl Uniwersytet w Budapeszcie, były prezydent Węgier

Prof. Dimitri Rupel Uniwersytet w Primorskiej, minister spraw zagranicznych Słowenii

Prof. Juan Fernando López Aguilar Uniwersytet Las Palmas de Gran Canaria, były minister sprawiedliwości Hiszpanii

Prof. Judit Fazekas Lévay Uniwersytet w Miszkolcu, sekretarz stanu ds. sprawiedliwości i prawa, Węgry

Prof. Maria Karasińska-Fendler Uniwersytet Łódzki, była podsekretarz stanu ds. europejskich, Polska

Prof. Sverker Gustavsson Uniwersytet w Uppsali, były podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Kultury, Szwecja

Parlament

Prof. Christiane LemkeUniwersytet Leibniza w Hanowerze, dyrektor w Landtagu Dolnej Saksonii

Służba dyplomatyczna

Prof. Stelios PerrakisUniwersytet Panteion w Atenach, były sekretarz generalny ds. europejskich, Grecja

Prof. Vinko KandzijaUniwersytet w Rijece, były ambasador Republiki Chorwackiej

Prof. Andrea de GuttyScuola Superiore Sant’Anna, były szef biura prawnego Ministerstwa ds. UE, Włochy

Prof. Anna WyrozumskaUniwersytet Łódzki, była dyrektor ds. prawnych i konsularnych w polskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych

Prof. Loukas Tsoukalis Uniwersytet w Atenach, specjalny doradca grupy ds. analiz polityki społecznej Komisji Europejskiej

Prof. Sylvester C.W. Eiffi nger Uniwersytet w Tilburgu, członek Panelu Ekspertów Gospodarczych i Monetarnych Komisji Spraw Gospodarczych i Monetarnych Parlamentu Europejskiego

Prof. Blanche Sousi Uniwersytet Lyon III, członek Panelu Ekspertów ds. Usług Finansowych Komisji Spraw Gospodarczych i Monetarnych Parlamentu Europejskiego

Profesorowie programu Jean Monnet na wysokich stanowiskach doradczych w UE:

Prof. Teresa Freixes Autonomiczny Uniwersytet w Barcelonie, członek powołanej przez Komisję Europejską Sieci Niezależnych Ekspertów Komisji Europejskiej do spraw Praw Podstawowych

Prof. George D. Demopoulos Athens University of Economics and Business, były doradca gospodarczy w Dyrekcji Generalnej ds. Gospodarczych i Finansowych Komisji Europejskiej

Prof. Kay Hailbronner Uniwersytet w Konstancji, były członek grupy roboczej wysokiego szczebla ds. swobody przepływu pod przewodnictwem Simone Veil

Prof. Justin Greenwood Uniwersytet Roberta Gordona, były ekspert-doradca w sprawie białej księgi w sprawie administrowania (White Paper on Governance) w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym

Prof. Antonio Bar Cendón Uniwersytet w Walencji, były doradca prawny i współodpowiedzialny za projekt UE na rzecz wyboru i instytucjonalizacji Autonomii Palestyńskiej

Prof. José María Beneyto Pérez CEU San Pablo, były zastępca sekretarza generalnego grupy Europejskiej Partii Ludowej Parlamentu Europejskiego

Profesorowie programu Jean Monnet w krajowej administracji wysokiego szczebla:

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 27PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 27 14.08.2008 16:14:52 Uhr14.08.2008 16:14:52 Uhr

Page 30: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

28 |

Profesorowie programu Jean Monnet, którzy podjęli odpowiedzialną się służbę publiczną

Prof. John LoughlinUniwersytet w Cardiff , przewodniczący grupy doradczej ds. efektywnej decen-tralizacji, ONZ – Habitat i wiceprzewodni-czący komitetu niezależnych ekspertów ds. demokracji lokalnej, Rada Europy

Prof. Stelios PerrakisUniwersytet Panteion w Atenach, arbiter Trybunału Koncyliacyjno-Arbitrażowego Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie; członek Międzynarodowej Komisji Humanitarnej ds. Ustalenia Faktów ( International Humanitarian Fact-fi nding Commission), pełnomocnik i doradca w kilku sprawach toczących się przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości

Prof. Carlos Jiménez PiernasUniwersytet w Alcalá, doradca i adwokat przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości, honorowy doradca Środkowoamerykańskiego Trybunały Sprawiedliwości

Prof. Christoph VedderUniwersytet w Augsburgu, członek Komisji ds. Rozwiązywania Sporów związanych z Poufnością Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej

Prof. Tanel KerikmäeMiędzynarodowy Uniwersytet Audentes, były sprawozdawca (członek-zastępca) Weneckiej Komisji na rzecz Demokracji przez Prawo (Rada Europy), oraz były sprawozdawca Komitetu Problemów Przestępczości Rady Europy

Prof. Grigore SilasiUniwersytet Zachodni w Timisoarze, były przedstawiciel rumuńskiego powiatu Timis w Izbie Regionów Rady Europy

Prof. Fausto de QuadrosUniwersytet w Lizbonie, portugalski przedstawiciel w Wysokiej Radzie Europejskiego Instytutu Uniwersyteckiego oraz były doradca prawny ds. admini-stracji publicznej państw członkowskich w Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju

Prof. Alberto A. Herrero de la Fuentebyły członek Komisji Prawa Ochrony Środowiska Światowej Unii Ochrony Przyrody

Profesorowie programu Jean Monnet na wysokich stanowiskach doradczych w organizacjach międzynarodowych

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 28PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd 28 14.08.2008 16:15:00 Uhr14.08.2008 16:15:00 Uhr

Page 31: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

Komisja Europejska

Jean Monnet: Historie sukcesu – Europa na rzecz uczenia się przez całe życie

Luksemburg: Urząd Ofi cjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich

2008 — 28 str. — 21,0 × 29,7 cm

ISBN 978-92-79-05940-7

Jak otrzymać publikacje UE?

Płatne publikacje Urzędu Publikacji są dostępne w EU Bookshop

http://bookshop.europa.eu. Ze strony tej można złożyć zamówienie

na publikacje w dowolnym biurze sprzedaży.

Pełną listę sprzedawców naszych publikacji na całym świecie można uzyskać,

wysyłając faks pod numer (352) 29 29-42758.

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd U3PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd U3 14.08.2008 16:15:03 Uhr14.08.2008 16:15:03 Uhr

Page 32: JEAN MONNET Historie sukcesu - dolnyslask.pl · 2009-07-01 · Historie sukcesu przytoczone w niniejszej broszurze nie stanowią kompleksowego przeglądu kreatywności i nowatorstwa

od 195 7

NC-

77-0

7-16

9-P

L-C

PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd U4PL_EAC_Br_Monnet_080814_pq.indd U4 14.08.2008 16:15:03 Uhr14.08.2008 16:15:03 Uhr