Janusz Korczak

Janusz Korczak

1Janusz Korczak - (a waciwie Henryk Goldszmit, ps. Stary Doktor) urodzi si 22 lipca 1878r. lub 1879r., a zmar 6 sierpnia 1942 roku.By on pedagogiem (twrca synnego antyautorytarnego systemu wychowania), pediatr, pisarzem oraz prekursorem walki o prawa dziecka.

Korczak urodzi si w Warszawie w spolonizowanej rodzinieydowskiej, jako syn adwokataJzefa Goldszmitai Cecylii z domu GbickiejRodzina Goldszmitw wywodzia si z Lubelskiego, za Gbickich z Poznaskiego; jeden z pradziadkw by szklarzem, inny Maurycy Gbicki lekarzem - podobnie jak dziadek Hersz Goldszmit . Groby ojca Janusza Korczaka i jego dziadkw ze strony matki (jej grobu nie odnaleziono) znajduj si na cmentarzu ydowskim w Warszawieprzy ulicy Okopowej. W swym pamitniku - ojciec - dzieli swoje ycie na siedmioletnie fazy.

23 marca 1905 otrzyma dyplom lekarza po wysuchaniu picioletniego kursu nauk medycznych i zoeniu obowizujcego egzaminu. W czerwcu 1905 roku wyjecha doHarbinapowoany jako lekarz w wojnie rosyjsko-japoskiej i za sw sub awansowa do stopnia majora. Pod koniec marca 1906 roku wrci do Warszawy. Pomidzy 19031912 pracowa jako pediatra wSzpitalu dla Dzieci im. Bersonw i Baumanwprzy ul. liskiej 51 Siennej 60 (dom przechodni). Korczak jako lekarz miejscowy korzysta ze subowego mieszkania na terenie szpitala i wiadczy pomoc chorym w kadej chwili. Pensj stanowio 200 rubli rocznie w czterech ratach. Ofiarnie wypenia swe obowizki. Nie unika proletariackich czci miasta. Od ubogich pacjentw nie pobiera wynagrodzenia, za od zamonych nie waha si zada bajoskich honorariw. Wsppracowa zSamuelem Goldflamem, z ktrym podj dziaalno spoeczn. By pod wpywem pediatryJuliana Kramsztyka, bra u niego kursy doksztacajce dla studentw medycyny. Od 1907 dziki rozgosowi jaki zyska publikacjami, sta si znanym i poszukiwanym pediatr w Warszawie

W lutym 1900 pod innym imieniem: Hen-Ryk, zacz wsppracowa z tygodnikiem satyrycznym "Kolce" jako wspautor zespoowo pisanej sensacyjnej powieci: Lokaj. Spenia si przepowiednia jego nauczyciela z warszawskiego gimnazjum, ktry orzek, podczas nakrycia chopca na potajemnym czytaniu w czasie lekcji, e bdzie pisa do nic nie znaczcych gazet 3 grosze za wiersz. Ta wyrocznia czciowo mina si z prawd, bo stawka za pojedynczy wiersz, dla pocztkujcego literata bya duo nisza. Od 1901 roku zacz pisa felietony. W 1905 roku ukaza si seria publikowana w Kolcach - Koszaki Opaki. Od 1901 do 1904 opublikowa w Kolcach ich ponad dwiecie.W tym samym roku wysza drukiem powie Dzieci ulicy, najpierw w odcinkach w Czytelni dla Wszystkich (nr 118), a nastpnie w wydaniu ksikowym. Pomidzy 19041905 by felietonist w czasopimie Gos. Prowadzi tam rubryk Na mwnicy sygnowane liter "g.". W latach 1904-1905 na amach Gosu ukazywaa si powie w odcinkach Dziecko salonu. W tym czasie opublikowa w Gosie okoo 60 felietonw. W 1906 powie Dziecko salonu pojawia si w wydaniu ksikowym i przyniosa mu midzynarodowy rozgos. W tym samym roku zacz pisa dla Przegldu Spoecznego. Pomidzy marcem a majem 1906 drukowa w nim Feralny tydzie, za w lutym 1907 tworzy tam cykl opowiada: Szkoa ycia.Dziewitego padziernika 1926 opracowa pierwszy numer Maego Przegldu (19261939), ktry redagowa przez kolejne 4 lata (19261930). Po roku 1930 redakcj kierowa Igor Newerly. Biura gazety mieciy si w Warszawie, przy ulicy Nowolipki 7. Pismo byo tygodniowym dodatkiem do czasopisma Nasz Przegld i byo unikalnym periodykiem pisanym przez dzieci i modzie. Artykuy pisay dzieci, sam redaktor gwny oraz Jarachmiel Wajngarten. Listy od dzieci segregowa Chaskiel Bajn. Sekretarzem redakcji byli Magdalena Markuze i Emanuel Sztokman, dziaalnoci w terenie zajmowa si Edwin Markuze. Od 1926 reportaem sportowym opiekowa si Kuba Hersztajn. Dzieci, ktre przesyay listy tworzyy sie korespondentw lub wsppracownikw. W pracach nad gazet take brali udzia Lejzor Czarnobroda i Herszel Kaliszer. Istniay Koa Przyjani, Koo Zabaw i Pomocy, Klub Powieciopisarzy, Pracownia Wynalazcw zwizana z wydawnictwem; w konferencjach redakcyjnych brao udzia w pniejszym czasie do kilkuset osb

Razem ze Stefani Wilczysk zaoy i prowadzi Dom Sierot dla dzieci ydowskich w Warszawie (pomidzy 7 padziernika 1912 i 1942). Dom znajdowa si przy ulicy Krochmalnej 92, zosta wybudowany przez Towarzystwo Pomocy dla sierot specjalnie na rzecz jednostki kierowanej przez Korczaka. Korczak mieszka na Krochmalnej 92 do 1932 roku, kiedy przenis si do mieszkania siostry przy ul. urawiej 42. 2 padziernika 1940 roku Dom Sierot zosta przeniesiony do getta na ulic Chodn 33. W 1940, w czasie przenoszenia Domu Sierot, jego opiekun zosta aresztowany. Uwiziono go na Pawiaku i po kilku miesicach zwolniono za kaucj. Kolejnym lokum dla Domu bya ulica Sienna 16/liska 9. Przed wojn wspprowadzi wraz z Maryn Falsk sierociniec dla dzieci polskich Nasz Dom (19191936) mieszczcy si na Bielanach przy ulicy Jana Kasprowicza 203, gdzie stosowa nowatorskie metody pedagogiczne.8CytatyJestem niepoto, abymnie kochali ipodziwiali, ale poto, abym jadziaa ikocha. Nieobowizkiem otoczenia pomaga mnie, ale jamam obowizek troszczeniasi owiat, oczowieka.Kochaj idawaj przykad.Dobry wychowawca, ktry niewtacza awyzwala, niecignie awznosi, nieugniata aksztatuje, niedyktuje auczy, nieda azapytuje przeyje wraz zdziemi wiele natchnionych chwil.Kiedy miejesi dziecko, miejesi cay wiat.Nie ma dzieci s ludzie Dzikuj za uwag