jak napisać statut stowarzyszenia? napisac statut...się, czy ze wszystkim się zgadzają, czy są...

jak napisać statut stowarzyszenia?

Autorka: Monika Chrzczonowicz (Informatorium)3w* 006, stan prawny 1.10.2010

I. WSTĘP 3II. INFORMACJE OGÓLNE 4 1.Cotojeststatutijakąrolępełniworganizacji? 4 2.Jakpowstajestatut?Kiedy,najakimetapietworzeniastowarzyszenia, trzebagomieć? 5 3.Odkiedyobowiązujestatutstowarzyszenia? 5 4.Ktosprawdzastatutrejestrującegosięstowarzyszenia? 6III. COMUSIZAWIERAĆSTATUTSTOWARZYSZENIA 7 1.Nazwa,siedzibaiterendziałania 8 2.Celeisposobyichrealizacji 9 3.Informacjeoczłonkachstowarzyszenia 13 4.Informacjeowładzachstowarzyszenia 17 5.Sposóbpodejmowaniadecyzji–warunkiważnościuchwał 25 6.Źródłamajątku,czyliinformacjeotymskądstowarzyszeniebędziemiało pieniądzenadziałalność 27 7.Sposóbreprezentowaniastowarzyszeniaorazzaciąganiazobowiązań majątkowych 28 8.Zasadydokonywaniazmianstatutu 28 9.Sposóbrozwiązaniasięstowarzyszenia 29IV. COJESZCZEMOŻEZAWIERAĆSTATUTSTOWARZYSZENIA 31 1.Informacjeojednostkachterenowych–oddziały,koła 31 2.Działalnośćodpłatnapożytkupublicznego 32 3.Działalnośćgospodarcza 34 4.Innepostanowieniastatutu 35V. COMUSIZAWIERAĆSTATUTORGANIZACJIPOŻYTKUPUBLICZNEGO 36VI. COJESZCZEWARTOWIEDZIEĆOSTATUCIE 37 1.Cotojestdziałalnośćstatutowastowarzyszenia? 37 2.Cotojestkopiastatutupotwierdzonazazgodnośćzoryginałem? 37 3.CzykażdazmianastatutuwymagazgłoszeniadoKRS? 37 4.Kiedyużywamystatutu? 38 5.Agdynapiszemystatut 38VII. PRZYKŁADSTATUTUSTOWARZYSZENIA 39

© Stowarzyszenie Klon/JaworPrzedruki lub przenoszenie całości lub części tej publikacji na inne nośniki możliwe wyłącznie za zgodą właścicieli praw autorskich.

wydawca: Stowarzyszenie Klon/Jawor ul. Szpitalna 5/5, 00-031 Warszawatel. 22 828 91 28, fax 22 828 91 29e-mail: [email protected], Infolinia: 0-801 646 719

autorka:Monika Chrzczonowicz (Informatorium)Serdecznie dziękuję za konsultacje oraz pomoc w redagowaniu tekstu w tym i poprzednim wydaniu: Anecie Krawczyk, Lenie Kosowskiej, Uli Krasnodębskiej, Ani Sterczyńskiej i Renacie Niecikowskiej.

redakcja:Renata Niecikowska

Niniejsza publikacja powstała z zachowaniem wszelkiej staranności o rzetelność, jednak wydawca nie ponosi odpowiedzialności za skutki zastosowania się do porad zamieszczonych w broszurze lub posłuże-nie się wzorami udostępnionych dokumentów.

ISBN 978-83-62310-11-1

Warszawa 2010

2

3w*: jak napisać statut stowarzyszenia? 3w*, stan prawny 1.10.2010

3

i. wstĘpStowarzyszenietogrupaludziskupionychwokółwspólnegocelu,wspólnejidei.Zusta-wyPrawoostowarzyszeniachwynika,żedozałożeniastowarzyszeniapotrzebnychjestprzynajmniej15osób,którezatwierdzająstatutiwybierająspośródsiebieko-mitetzałożycielski.Uchwaleniestatutujestzatemjednymzpodstawowychkrokówwutworzeniusto-warzyszenia.Alecotojeststatutijakgonapisać?Wtejpublikacjiprzybliżamyzagadnienia związaneze statutemstowarzyszenia.Mamynadzieję,żeprzykłady,opisyorazpropozycjepraktycznychrozwiązań,pomo-gąwsamodzielnymnapisaniuoryginalnego,praktycznegoiprawidłowegostatutuPaństwaorganizacji.

Wartoteżpamiętać,żestowarzyszenie,podobniejakfundacja,jestorganizacjąpo-zarządową.Zgodniezdefinicjązawartąwart.3ust.2ustawyodziałalnościpożytkupublicznegoiowolontariaciejesttokażdainstytucja(osobaprawnalubjednostkaposiadającazdolnośćprawnąnapodstawieodrębnychustaw),któraniedziaławceluosiągnięciazyskuiniejestjednostkąsektorafinansówpublicznych.Jakoorganiza-cjapozarządowastowarzyszeniepodlegaregulacjomustawyodziałalnościpożytkupublicznegoiowolontariacie,cowpraktyceoznacza,np.możliwośćubieganiasięostatusOPPczykorzystaniazdotacjiadministracjipublicznej.

Więcej informacjiotym,ktomożezałożyćstowarzyszenie ijak tozrobićznajdujesięwbroszurzezserii„WartoWiedziećWięcej”(3w*):„Jakzałożyćstowarzyszenie?”.

poDstawa prawna:• Ustawazdn.7kwietnia1989r.Prawoostowarzyszeniach(Dz.U.z2001r.,Nr79,poz.855zpóźn.zm.)• Ustawazdn.24kwietnia2003r.odziałalnościpożytkupublicznegoiowolonta-riacie(Dz.U.Nr96,poz.873zpóźn.zm.)• Ustawazdn.24kwietnia2003r.Przepisywprowadzająceustawęodziałalnościpożytkupublicznegoiowolontariacie(Dz.U.Nr96,poz.874zpóźn.zm.)• Ustawazdn.22stycznia2010r.ozmianieustawyodziałalnościpożytkupublicz-negoiowolontariacieorazniektórychinnychustaw(Dz.U.Nr28,poz.146)

4


5

ii. inForMaCje oGÓLne

1. Co to jest statut i jaką rolę pełni w organizacji?

* statut to najważniejszy wewnętrzny dokument – „konstytucja” organizacji – to pisemnie potwierdzona informacja o zasadach działania stowarzyszenia. wraz

z ustawą prawo o stowarzyszeniach jest to podstawa działania, wyznacza granice, jest bazą, na której stowarzyszenie opiera swoją aktywność.

Wszelkiedziałania,prowadzoneprzezstowarzyszenie,musząbyćzgodnezestatu-tem(muszązniegowynikać)iniemogąmuzaprzeczać.Stowarzyszeniamogądośćdowolniekształtowaćswójstatut,choćniemożebyćonsprzecznyzprawem.Musiteżbyćnapisanywmiaręprosto,logicznie,bezzbędnychszczegółów,aleteżbezbra-ków,utrudniającychdziałania.

OpróczzapisówustawyPrawoostowarzyszeniach,informacjeumieszczonewstatu-ciesąnajważniejszedladziałaniastowarzyszenia.Częstowstatutachumieszczasięzapis:„StowarzyszeniedziaławoparciuozapisyustawyPrawoostowarzyszeniachipostanowienianiniejszegostatutu”.

Te„postanowienia”statututokluczdosprawnegodziałaniaorganizacji.Wstatucieszukasięodpowiedzinatakiepytaniajaknp.:• Narzeczkogo,czegodziałastowarzyszenie?• Jakiekonkretnedziałaniamożepodejmować?• Ktomożepodejmowaćdecyzjeozatrudnieniupracowników?• Czymożnabyćwybranymkilkarazyzrzędunaprezesazarządu?• Czymzajmujesięorganizacja,comożerobić?• Czystowarzyszenieprowadzidziałalnośćgospodarcząijakiego rodzaju?• Ktomożepodpisywaćumowywimieniustowarzyszenia?• Jakajestjegostrukturawewnętrzna?

* pamiętajmy! nie ma dwóch takich samych statutów, tak jak nie ma dwóch takich samych stowarzyszeń.

2. jak powstaje statut? kiedy, na jakim etapie tworzenia stowarzyszenia, trzeba go mieć?

Najpierwtrzebanapisaćstatut,apotemgouchwalić,czylipostanowić,jakiezapisybędziezawierał.NależytozrobićprzedzłożeniemwnioskuorejestracjęorganizacjiwKrajowymRejestrzeSądowym(KRS),ponieważjestonjednymznajważniejszychdokumentów–załącznikówdownioskuorejestrację.

* napisanie statutu można zlecić prawnikowi, ale wbrew obiegowym opiniom statutu nie musi pisać prawnik. ustawa dość dokładnie określa, jakie informacje musi zawierać

statut stowarzyszenia (piszemy o tym w roz. iii), tym bardziej lepiej jest napisać ten bardzo ważny dla stowarzyszenia dokument, jego „konstytucję” samodzielnie, w gronie członków organizacji. Dzięki temu statut będzie dokładnej odzwierciedlał nasze potrzeby, a my będziemy dokładnie

rozumieli jego postanowienia.

Wstępnyprojektstatutudobrzejestprzygotowaćprzedzwołaniemzebraniazałoży-cielskiegoidostarczyćdowglądu(np.przesłaćmailem,przekazaćosobiście)wszyst-kimczłonkomprzyszłegostowarzyszenia,tak,bymogligoprzeczytaćizastanowićsię,czyzewszystkimsięzgadzają,czysąpotrzebnezmiany,choćbytylkostylistyczne.Wpraktycewyglądatotak,żegrupanajbardziejzaangażowanychosóbpiszeprojektstatutuopierającsięnawzorachistatutachinnychorganizacji.Resztaczłonkówzało-życielidostajeprojektstatutudowglądunakilkadniprzedzebraniemzałożycielskim.Członkowiezałożycielemająmożliwość,pozapoznaniusięzprojektemzgłosićuwa-gi,poprawkiczywątpliwościdotyczącejegotreściwtrakciedyskusjinadstatutemnazebraniuzałożycielskim.Jeślipodczasdyskusjipojawiąsiępropozycjepopraweknale-żyjepoddaćpodgłosowanie.Pozamknięciudyskusjinadstatutem(przyjęciulubod-rzuceniupoprawek)członkowiezałożycielepodejmująuchwałęoprzyjęciustatutu.

3. od kiedy obowiązuje statut stowarzyszenia?

StatutstowarzyszeniauchwalajączłonkowiezałożycielenazebraniuzałożycielskimidołączajągodownioskuozarejestrowanieorganizacjiwKRS.Sądsprawdza,czywszystkiezapisanewstatuciepostanowieniasązgodnezprawem.Jeślitak,rejestru-jeorganizację,rejestrująctakżejejstatut.

ii. inForMaCje oGÓLne

6


7

* statut jest prawomocny, czyli obowiązuje, od momentu zatwierdzenia go przez sąd, a nie w momencie podjęcia uchwały o przyjęciu (bądź zmianie) statutu przez członków

stowarzyszenia.

4. kto sprawdza statut rejestrującego się stowarzyszenia?

Przedewszystkimstatutrejestrującegosięstowarzyszeniasprawdzasądrejestrowy(KRS).Badaczywszystkiezapisanewstatuciepostanowieniasązgodnezprawem.Jeślitak,rejestrujeorganizację,rejestrująctakżejejstatut.Pozatymzgodniezart.13ust.2ustawyPrawoostowarzyszeniach,sądprzekazujewniosekorejestracjęstowarzyszeniadoorganunadzoru.Organemnadzorudlasto-warzyszeńjeststarosta(wojewodawprzypadkustowarzyszeńjednosteksamorząduterytorialnego)naterenie,któregomieścisięsiedzibastowarzyszenia.Starosta(lubwojewoda)mająprawozgłosićswojeuwagiibraćudziałwpostępowaniurejestro-wym.Dlategozdarzasię,żenoworejestrującesięstowarzyszeniaotrzymujązwrotwnioskuzKRSzdołączonymdoniegopismemzuwagamistarosty.Sąd,oileuzna,żesąonesłuszne,wzywarejestrującąsięorganizacjędowprowadzeniapoprawek,podrygoremzwrotuwniosku.Oznaczato,żejeśliorganizacjaniewprowadzipoprawekiniezłożyichdoKRS,toniezostaniezarejestrowana.Sądmożerównieżwezwaćjedy-niedoustosunkowaniasiędouwagprzedstawionychprzezorgannadzoru(coozna-cza,żejeślizdaniemorganizacjiproponowanepoprawkidostatutu,czyinneuwagidowniosku,sąniesłusznetoniemusiichwprowadzaćtylkowówczastrzebapodaćwpiśmiedosąduuzasadnieniedlaczegoniezostanąuwzględnione).

Zasada ta–przekazaniadokumentówprzez sąddoorganunadzoru imożliwośćuczestnictwaorganunadzoruwrejestracji–obowiązujerównieżwprzypadkuwpro-wadzaniairejestracjiwKRSzmiandostatutudziałającegostowarzyszenia.Wartootympamiętaćplanującdziałaniauzależnioneodwprowadzonychdostatutuzmian.

iii. Co Musi zawierać statut stowarzyszeniaWdobrymstatuciemusząznaleźćsiętakiezapisy,którepozwoląnasprawnedzia-łaniestowarzyszenia.Statutmusibyćtakżezgodnyzobowiązującymprawem.Je-ślibędzieźlenapisany,mogąpojawićsięproblemywcodziennejpracyorganizacji.

PRZYKŁAD: Zarząd ogólnopolskiego stowarzyszenia z Wrocławia zajmującego się pro-mocją zdrowia, to trzy osoby, mieszkające w różnych miastach Polski (dwie z Wrocła-wia i jedna ze Szczecina). Zgodnie ze statutem umowy zawierane przez stowarzysze-nie muszą być podpisywane przez wszystkich członków zarządu. Oznacza to, że jeśli będzie podpisywana jakakolwiek umowa, członek zarządu ze Szczecina będzie musiał przyjechać do Wrocławia, by ją podpisać. Albo, że trzeba będzie ją przesyłać kurierem do Szczecina. Taki zapis statutowy jest w tym przypadku niepraktyczny i lepiej byłoby określić, że np. umowy i inne zobowiązania może podpisywać dwóch członków zarzą-du działających łącznie.

Sąpewneczęści,rozdziałyczywręczsformułowania,któremusząznaleźćsięwsta-tucieorganizacji.Ogólniewytyczne,copowinienzawieraćstatutstowarzyszenia,za-wartesąwart.10ust.1ustawyPrawoostowarzyszeniach.

Wstatuciemusząsięznaleźćnastępujące,podstawoweinformacjeostowarzyszeniu:1.Nazwa,siedzibaiterendziałania.2.Celeisposobyichrealizacji.3. Informacjeoczłonkachstowarzyszenia (m.in. sposóbnabycia,przyczynyutratyczłonkostwa,prawaiobowiązkiczłonka).4.Informacjeowładzach(m.in.rodzaje,sposóbichwyboru,kompetencje,trybpracy)5.Sposóbpodejmowaniadecyzji,czyliwarunkiważnościuchwał6.Źródłamajątku,czyli informacjeotym,skądstowarzyszeniemożemiećpienią-dzenadziałalność(sposóbuzyskiwaniaśrodkówipłaceniaskładekczłonkowskich).7.Sposóbreprezentowaniastowarzyszeniaorazzaciąganiazobowiązańmajątkowych.8.Zasadywprowadzaniazmianwstatucie.9.Sposóbrozwiązaniasięstowarzyszenia.

Brzmienieinnychważnychdlastowarzyszeniazapisówstatutowych,np.informacjeoprowadzeniudziałalnościgospodarczej,oczłonkachhonorowych,czyotym,cosięstaniezmajątkiempolikwidacjistowarzyszenia,niejesttakściśleuregulowane.To,jakmogąbrzmiećopisujemywroz.IV.

8


9

iii. Co Musi zawierać statut stowarzyszenia

1. nazwa, siedziba i teren działania

NazwaWstatuciewpisujesiępełnąnazwęstowarzyszenia.Nietrzeba,coprawda,używaćsłów„stowarzyszenie”,„towarzystwo”,„bractwo”,„zrzeszenie”czy„związek”,alenaj-częściejokreśleniatepojawiająsięwnazwachdlapodkreśleniacharakteruorgani-zacji.Pamiętajmy,żepewnenazwysązastrzeżonedlainnychpodmiotów,np.bankczyspółka.Nazwastowarzyszeniapowinnaodróżniaćstowarzyszenieodinnychor-ganizacji(stowarzyszeń,fundacji,itp.).Wartopomyślećisprawdzić,czyniemajużorganizacjiopodobnejnazwie,choćbypoto,bydziałaniastowarzyszenianiekoja-rzyłysięzinnąorganizacją.Możnatozrobićpoprzezsprawdzenienazwynp.wba-zieorganizacjipozarządowychnawww.bazy.ngo.pl.

PRZYKŁAD: Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym Ruchowo – do takiej często używanej nazwy warto dodać nazwę własną, wyróżniającą, np. „Słoneczniki” albo „Wesołe krasnale”.

Czasem,jeślistowarzyszeniemadługąnazwę,chceużywaćnazwyskróconej.Takąinformacjęrównieżzapisujesięwstatucie.

Wprzypadkustowarzyszenia,którebędzieprowadzićdziałalnośćgospodarczą,wna-zwiepowinnazostaćwskazanaformaprawnaorganizacji,czylimusibyćużytesło-wo„stowarzyszenie”(art.435Ustawyzdn.23kwietnia1964r.–Kodekscywilny(Dz.U.z1964r.,Nr16,poz.93zpóźn.zm.).

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.StowarzyszeniePrzyjaciółSzkoły„Ekierka”,zwanedalejStowarzyszeniem,działanapodstawieUstawyzdn.7kwietnia1989r.Prawoostowarzyszeniachorazposta-nowieńniniejszegostatutu.2.StowarzyszeniemożeużywaćnazwyskróconejStowarzyszenie„Ekierka”.

SiedzibaWstatuciewpisujesiętylkonazwęmiejscowości,wktórejmieścisięsiedzibaorga-nizacji.Wpraktycesiedzibatotaka„kwateragłówna”,miejscegdzieorganizacjajest„zameldowana”.Tamprzechowujesiędokumentyzwiązanezdziałalnościąorganizacji.Czasempadapytanie,czywstatucietrzebawpisaćdokładnyadressiedziby.Jesttomałopraktycznerozwiązanie,ponieważjeślistowarzyszeniezmieniadressiedziby,będziemusiałorównieżzmienićstatutwtymparagrafie,atowiążesięzezwołaniemwalnegozebraniaizgłoszeniemzmianywstatuciedoKrajowegoRejestruSądowego.Wprzypadkunowopowstającychimałychstowarzyszeńczęstosiedzibąjestmieszka-niejednegozczłonkówstowarzyszenia,którymożebezpłatnieużyczyćlokalu.Właś-cicielzawierawtedyzestowarzyszeniemumowęużyczenialokalu.Umowatakajestpotrzebnam.in.przystaraniusięonadanienumeruNIP.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:Siedzibą StowarzyszeniajestmiastoWrocław.

TerendziałaniaWstatuciewpisujesię informacjeotym, jakibędziezasięgdziałańrealizowanychprzezorganizację.Większośćstowarzyszeńwpisujeprowadzeniedziałańna tere-niecałegokraju,jednakczasemdlapodkreślenialokalnegocharakteruorganizacjiiskoncentrowaniadziałańnaokreślonymtereniepodajesięinformacjeokonkret-nymmieście,powiecieczywojewództwie.Stowarzyszeniemoże także rozszerzyćswójzasięgnainnekraje.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.Terenemdziałania StowarzyszeniajestobszarRzeczpospolitejPolskiej,zeszczegól-nymuwzględnieniemWrocławiaiwojewództwadolnośląskiego.2.DlarealizacjicelówstatutowychStowarzyszeniemożeprowadzićdziałaniapozagranicamikrajunaterenieinnychpaństw,zposzanowaniemtamtejszegoprawa.

2. Cele i sposoby ich realizacji

Tojedenznajważniejszychpunktówwstatucie: informacjaotympocopowstałostowarzyszenie,comożerobić,iwjakisposób.Jesttoteżnajbardziej„indywidualny”punktstatutuorganizacji,naszezdanieotym,cojestważne.Dlategoteżpoświęćmymutrochęczasu–dobrzeprzemyślaneizapisaneceleiichsposobyrealizacjiułatwiąnamdziałanie.Zacznijmyoduporządkowania.

Najczęściejnapoczątku,gdymyślimyozałożeniustowarzyszeniapojawiasięmyśloczymśkonkretnym,bardziejojakimśkonkretnymdziałaniuniżocelu.

PRZYKŁAD: Stowarzyszenie Pomocy Szkole „Ekierka” – pomysł zrodził się wśród rodzi-ców, którzy chcieli pomóc zorganizować wyjazd dzieci do Japonii, połączony z wystawą ich prac origami, przygotowanych na kółku plastycznym. Najpierw było więc konkret-ne działanie – wyjazd, organizacja, zbiórka materiałów, zbiórka pieniędzy. Potem do-szły jeszcze inne pomysły i tak powstało stowarzyszenie. W statucie określiło ono swoje cele w taki sposób: „Celem stowarzyszenia jest inicjowanie, wspieranie i pomoc w róż-nego rodzaju przedsięwzięciach edukacyjno-kulturalnych dzieci i młodzieży, a także pozafinansowe wspieranie dzieci i młodzieży oraz rodzin w trudnej sytuacji życiowej”. Zaś możliwy sposoby jego realizacji to: „propagowanie i organizowanie wymiany mię-dzykulturowej, w szczególności poprzez organizację wyjazdów, warsztatów, prelekcji”,

Zpodanegoprzykładumożemywyciągnąćnastępującązależność:działanie(wyjazddziecidoJaponii)–sposób realizacji(organizowaniewymianymiędzykulturowej)–cel (wsparciedziałańedukacyjnych).Dobrze jestpozapisaniuwprojekciestatutu

10


11

celówisposobówrealizacjiprzyjrzećsięimkrytyczniepodkątemtego,jaktenspo-sóbprzekutynakonkretnedziałaniepozwolirealizowaćnaszecele?Iodwrotnie–cotrzebazrobić,żebyrealizowaćwyznaczonycel,jakichmetod,sposobówużyćijakietobędądziałania?Gdyodpowiemysobienatepytaniapozostajenamjeszczeprzyj-rzećsiętymzapisompodkątemmożliwościkorzystaniazezwolnieńpodatkowych,darowizn,itp.,oczympiszemywdalszejczęścitekstu.

CEL/CELEWłaściwiecelemstowarzyszeniamożebyćprawiewszystko,oczywiściepodwarun-kiem,żejesttozgodnezobowiązującymprawem.Jednakto,wjakisposóbzostanązapisanewstatuciecele,wpływam.in.namożliwośćotrzymaniadotacji,korzysta-niezezwolnieńpodatkowych,przyjmowaniedarowizn.

SzczegółowośćopisucelówCelepowinnybyćwmiaręszerokookreślone,niemajednaksensuwymieniaćwszyst-ko,począwszyoddziałańedukacyjno-oświatowychnarzeczdzieciimłodzieży,przezpropagowaniesportówekstremalnych,ażdowspieraniainicjatywekologicznych.Po-mocnyprzysformułowaniucelumożebyćkatalogdziałańprzedstawionychwart.4ust.1ustawyodziałalnościpożytkupublicznegoiowolontariacie,choćnieoznaczato,żedlaokreśleniacelutrzebaużyćdosłownegosformułowaniazustawy.

Przyokreślaniucelówpamiętajmyteżotym,żetojakzostanąonezapisanewsta-tuciejestważneprzyprowadzeniudziałalności,ubieganiusięodotacjęitp.Jeślijed-nymzwymogówsponsorajestto,żezestatutustowarzyszeniamusiwynikaćnp.za-pisodziałaniunarzeczosóbniepełnosprawnych,torzeczywiścieinformacjatamusibyćumieszczonawstatucie–musitowynikaćzestatutu.Jeśliniebędzie,tozprzy-czynformalnychnaszwniosekodpadnie.

Stowarzyszeniemożeprowadzićtylkotakiedziałania,jakiewynikajązjegostatutudlategoważnejestwmiaręszerokiezapisaniecelówstatutowych,takbyniebyłowątpliwościczymożnaprowadzićdanedziałanie.

Przykład: Stowarzyszenie „Mamy” zapisało swój cel następująco: „wspieranie, inicjo-wanie i organizowanie działań społecznych, edukacyjnych, kulturalnych na rzecz mam oraz dzieci”. Po dwóch latach działania stowarzyszenie złożyło wniosek o dotację na projekt wspierający samotnych rodziców (matek i ojców). Niestety projekt odpadł jako, że stowarzyszenie zgodnie ze statutem może prowadzić działania tylko na rzecz ma-tek. Widać więc, że takie sformułowanie celu może okazać się ograniczające. Po to by realizować ten projekt organizacja musi zmienić cel działania czyli zapisy statutowe w tym względzie.

Celeopisanewstatucie,azwolnieniezpodatkudochodowego

Stowarzyszenie,takjakkażdainnaosobaprawna,podlegaustawieopodat-kudochodowymodosóbprawnych(Dz.U.z2000r.,Nr54,poz.654zpóźn.zm.)imusipłacićpodatki.Możejednakkorzystaćzezwolnieniapodatko-wegowynikającegozustawyopodatkudochodowymodosóbprawnych(zwanejdalejPDOP),jeżelijegocelemjestdziałalność:• naukowa,naukowo-techniczna,• oświatowa,wtymrównieżpolegającanakształceniustudentów,• kulturalna,• orazdziałalnośćwzakresie:• kulturyfizycznejisportu,• ochronyśrodowiska,• wspieraniainicjatywspołecznychnarzeczbudowydrógisieciteleko-munikacyjnejnawsiorazzaopatrzeniawsiwwodę,• dobroczynności,• ochronyzdrowiaipomocyspołecznej,• rehabilitacjizawodowejispołecznejinwalidóworaz• kultureligijnego.

Oznaczato,żeśrodkipozyskaneprzezstowarzyszeniebędąpodlegałyzwolnieniupo-datkowemu(dochódbędziezwolnionyzpodatkudochodowego),jeżelizostanąprze-znaczonenaceleidziałania,którezawierająsięwwyżejwymienionychdziedzinach,będącychcelamistatutowymistowarzyszenia.Wzwiązkuztymwstatuciedobrzejestprzyformułowaniucelu/celówuwzględnićtakżetezapisy.

Celeopisanewstatucie,aprzyjmowaniedarowiznDlastowarzyszeńważnajestteżmożliwośćotrzymywaniawsparciawformiedaro-wizn.Osoby,którechcąwtensposóbwesprzećdziałania,np.kulturalne,charytatyw-ne,wybranegostowarzyszenia,mogąskorzystaćzodliczeniapodatkowego.Możli-wośćtakądajeustawaopodatkudochodowychodosóbfizycznych(Dz.U.z2000r.,Nr14,poz.176zpóźn.zm.).Darowiznabędziepodlegałaodliczeniupodatkowemu,jeżelizostanieprzekazanastowarzyszeniunarzeczrealizacjijegocelówstatutowychzawierającychsięwkatalogudziałańwymienianychwart.4ust.1ustawyodziałal-nościpożytkupublicznegoiowolontariacie.

Celeteczęściowopokrywająsięzwymienionymiwcześniejwzwiązkuzezwolnieniemodpodatkudochodowego.Jesttonp.:• pomocspołeczna,• działalnośćcharytatywna,• ochronaipromocjazdrowia,• nauka,edukacja,oświataiwychowanie,• kulturasztukaochronadóbrkulturyitradycji,


12


13

• upowszechnianiekulturyfizycznejisportu,• ekologiaiochronazwierzątorazochronadziedzictwaprzyrodniczego.

Jednakkatalogmożliwościokreślonywustawieodziałalnościpożytkupublicznegoiowolontariaciejestdużoszerszyitakjakjużpisaliśmywcześniejwartodoniegozajrzećzastanawiając,wjakisposóbzapisać/określićcel/celestowarzyszenia,atak-żeumożliwićdarczyńcomwspieraniedarowiznaminaszegostowarzyszenia.

Niezarobkowośćcelu

* Cel stowarzyszenia nie może mieć charakteru zarobkowego, czyli celem stowarzyszenia nie może być prowadzenie działalności gospodarczej.

Czasemwstatutachzdarzasiętakiesformułowaniecelustatutowego:„gromadze-nieśrodkównadziałalnośćstowarzyszenia”.Toniejestcel.Pieniądze,atakżerucho-mościinieruchomości,totylkośrodek,sposób,dziękiktóremumożliwastajesięre-alizacjacelówstatutowych.Możnanatomiastutworzyćstowarzyszenieocelachuważanychzanieużytecznego-spodarczoczynierealnych(np.poszukiwaniekosmitów).Celemstatutowymmożebyćtakżewspieraniewłasnychczłonków.Sątotzw.stowarzyszeniawzajemnościowe,np.TowarzystwoRodzicówiPrzyjaciółDzieciNiesłyszących„Kuba”czyStowarzysze-nieRodzinyMalinowskich.Możemyrównieżzałożyćstowarzyszeniehobbystyczne,któregogłównycelstanowirozwójzainteresowańiwspieranieczłonkówstowarzy-szenia,np.StowarzyszenieMiłośnikówGrywKrykieta,StowarzyszenieWspinaczkiWysokogórskiej„OdApeninówdoAndów”.Możnarównieżutworzyćstowarzyszenie,któregocelembędziedziałalnośćzwiązanazobronnością,bezpieczeństwempaństwalubochronąporządkupublicznego.Wta-kimprzypadkuczłonkowiezałożycielemuszą,zgodniezwymaganiamiart.45usta-wyPrawoostowarzyszeniach,uzgodnićzakrestejdziałalnościzMinistremObronyNarodowejbądźzMinistremSprawWewnętrznych(zgłoszeniedoodpowiedniegoministrainformacjiozamiarzepowołaniastowarzyszeniarealizującegowymienio-necele,praktyczniejestprzedstawićodrazuprojektstatutu).

SPOSOBYREALIZACJICELÓWSposobyrealizacjicelówstatutowychtoinformacjaotym,wjakisposóbbędąrealizo-wanecelestatutowestowarzyszenia.Wstatuciewymieniasiękonkretnedziedziny/metodydziałania,jakiestowarzyszeniebędziepodejmowało(np.prowadzeniezajęćplastycznych,prowadzenieszkoleń,wspieraniefinansoweirzeczoweosóbwtrudnejsytuacjiżyciowej).Podobniejakprzyformułowaniucelóworganizacjiwartobybyłytoformyotwarte,nieograniczającemożliwościprowadzonychdziałań.

Podkreślmyrazjeszcze,żepozapisaniucelówisposobówrealizacjiwprojekciesta-tutudobrzejestprzyjrzećsięimkrytycznieodpowiadającnapytanie:jaktensposóbprzekutynakonkretnedziałaniepozwolirealizowaćnaszecele?Iodwrotnie–cotrze-bazrobić,żebyrealizowaćwyznaczonyprzeznascel,jakichmetod,sposobówużyćijakietobędądziałania.Gdyprzejdziemyjużtakąweryfikacjętopozostajenamjesz-czeprzyjrzećsiętymzapisompodkątemmożliwościkorzystaniazezwolnieńpodat-kowych,darowizn,itp.oczympisaliśmywcześniej.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:CelemStowarzyszeniajestinicjowanie,wspieranieiorganizowaniedziałalnościoświa-towejorazkulturalnejwszczególnościnarzeczdzieciimłodzieży,atakżewszech-stronnewspieraniedzieciimłodzieżyorazrodzinwtrudnejsytuacjiżyciowej.

Stowarzyszenierealizujeswojecelepoprzez:• organizowaniewarsztatówtwórczychdladzieciimłodzieży,szczegól-niezajęćplastycznych,muzycznych,teatralnychorazfilmowych,• propagowanieiorganizowaniewymianymiędzykulturowej,organizo-waniekonferencji,seminariów,szkoleń,warsztatówiwykładów,• organizowanieimprezkulturalnych,• wydawanieksiążek,czasopism,broszurzwiązanychzcelamiStowarzy-szenia,• udzielaniewsparciafinansowegoipozafinansowegoosobomwtrudnejsytuacjiżyciowej.

3. informacje o członkach stowarzyszenia

Stowarzyszenietogrupaludziskupionychwokółwspólnegocelu,wspólnejidei.Oso-bytetoczłonkowiestowarzyszenia.

Wstatuciestowarzyszeniamusząbyćzapisaneinformacjeo:• rodzajachczłonkówstowarzyszenia,• sposobienabywaniaczłonkostwa( jakmożnazostaćczłonkiemstowa-rzyszenia),• obowiązkachiprawachczłonków,• przyczynachutratyczłonkostwa(wjakisposóbmożnaprzestaćbyćczłon-kiem stowarzyszenia).

Rodzajeczłonkówstowarzyszenia

Ogólnieczłonkówdzielimynadwiegrupy:• zwyczajni– członkowie,którzy tworząstowarzyszenie.Muszą tobyćosobyfizyczne.Mogąbyćoniwybieranidowładzstowarzyszenia(bierne


14


15

prawowyborcze),mogą takżewybieraćwładzestowarzyszenia (czynneprawowyborcze).Mająprawozabieraćgłoswewszystkichsprawachdo-tyczącychstowarzyszeniaiuczestniczyćwwalnychzebraniachczłonkówstowarzyszenia.• wspierający–członkowie,którzywspierająstowarzyszenie.Mogątobyćzarównoosobyfizycznejakiprawne(firmy,inneorganizacje,itp.).Mogąbraćudziałwobradachwalnegozebraniaczłonków,aletylkozgłosemdo-radczym.Wpraktyceczłonkowiewspierającymogąstanowić,np.wsparciemerytorycznedlastowarzyszenia.Częstoczłonkamiwspierającymizostająfirmyczyosoby,któresystematycznieprzekazująpieniądzealbodaryrze-czowe na rzecz stowarzyszenia.

Niektórestowarzyszenianadajązasłużonymdlaorganizacjiosobomstatusczłonkahonorowego.Wstatuciepowinniśmywtedyumieścić informacjęotym,ktomożezostaćtakimczłonkiemijakiesązasadynadawaniategotytułu.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.CzłonkamiStowarzyszeniamogąbyćosobyfizyczneiprawne.OsobaprawnamożebyćjedynieczłonkiemwspierającymStowarzyszenia.2.Stowarzyszenieposiadaczłonków:a. zwyczajnych, b.wspierających,c. honorowych.

Sposóbnabywaniaczłonkostwa(wjakisposóbmożnazostaćczłonkiemstowarzy-szenia)Skorostowarzyszenietworzączłonkowie,towstatucietrzebaokreślićnastępującezasady:jakmożnazostaćczłonkiemstowarzyszenia,dokogotrzebasięzgłosić,ktoprzyjmuje/rozpatrujezgłoszenie.Częstopoto,żebyzostaćczłonkiemstowarzysze-nia,trzebaotrzymaćrekomendacjęjednejlubdwóchosóbdziałającychwtymsto-warzyszeniu.Matotakązaletę,żenowyczłonekniejestczłowiekiem„zulicy”,alejestznanyprzynajmniejosobom,któregowprowadziłyidziękinimwieteż,coobec-niedziejesięwstowarzyszeniu,czymsięonozajmuje.Najczęściejprzyjęcianowychczłonkówdokonujezarządstowarzyszenianapodstawiepisemnejdeklaracjiosoby,którachcezostaćczłonkiem.Informacjęotym,żeprzyjmowanienowychczłonkówjestkompetencjązarząduumieszczasięwstatucie.

Niemaprzeszkód,byprzyjęciawpoczetczłonkówdokonywałowalnezebranieczłon-ków,alezważywszynaczęstotliwośćspotkańwszystkichczłonkówstowarzyszenia,rozwiązanietowydajesięmałopraktyczne. Jeśli jednakzostanietotakokreślonewstatucie,towartododać,żenowychczłonkówprzyjmujewalnezebranieczłon-kównaswoimnajbliższymzebraniu,potobynietrzebabyłospecjalnie,wceluprzy-jęcianowychosób,zwoływaćwalnegozebrania.


PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.CzłonkiemzwyczajnymStowarzyszeniamożebyćkażdaosobafizyczna,którazło-żypisemnądeklaracjęzawierającąrekomendacjędwóchczłonkówStowarzyszenia.2.PrzyjęcianowychczłonkówdokonujeZarząduchwałąpodjętąniepóźniejniżwcią-gudwóchmiesięcyoddatyzłożeniadeklaracji.3.CzłonkiemwspierającymStowarzyszeniamożezostaćosobafizyczna iprawnadeklarującapomocfinansową, rzeczową lubmerytorycznąwrealizacjicelówSto-warzyszenia.4.CzłonkiemwspierającymstajesiępozłożeniupisemnejdeklaracjinapodstawieuchwałyZarządupodjętejniepóźniejniżwciągudwóchmiesięcyoddatyzłożeniadeklaracji.5.CzłonkiemhonorowymStowarzyszeniamożebyćosobafizyczna,którawniosławybitnywkładwdziałalnośćirozwójStowarzyszenia.6.CzłonkiemhonorowymstajesiępoprzyjęciuuchwałyprzezWalneZebranienawniosekZarządualboconajmniej6członkówStowarzyszenia.

PrawaiobowiązkiczłonkówWtymmiejscustatutupodajemyinformacjeoprawach,jakieprzysługujączłonkomstowarzyszeniaorazoichobowiązkach.Przykładowo,członkowiezwyczajnimogąbyćwybieranidowładzstowarzyszenia,mogąteżwybieraćwładzestowarzyszenia.Jeślichodzioobowiązki.topodstawowymobowiązkiemczłonkazwyczajnegostowa-rzyszenia,wynikającymwprostzart.2ust.3ustawyPrawoostowarzyszeniach,jestpracaspołecznanarzeczstowarzyszenia.Wstatutachczęstojesttoformułowanejakoczynnyudziałwdziałalnościstowarzyszenia.Niepodajesięoczywiściewszyst-kichmożliwychformtegozaangażowania,bomożebyćtozarównopomocprzyor-ganizacjizajęćplastycznych,jakiwypełnienieizawiezieniewnioskudoKRS.Jednakobowiązekuczestniczeniawzebraniachwalnegozebraniaczłonków,czyliprzynaj-mniejminimalnegozaangażowaniaw„życie”stowarzyszenia,powinienbyćwymie-nionywprost.Innymtakimobowiązkiemjestpłacenieskładekczłonkowskich.Podstawowymobowiązkiemczłonkawspierającego,wynikającymwprostznazwy,jestwspieraniestowarzyszenia. Formategowsparcia jestdowolna,określa się jawstatucie,np.pomocfinansowa,merytoryczna. Oczywiściewstatuciemożemyokreślićwięcejzarównopraw,jakiobowiązków.

Wartoteżpamiętać,żemimoobowiązkowejpracyspołecznejczłonków,stowarzysze-niedoprowadzeniaswoichdziałańmożezatrudniaćpracowników(wynikatorów-nieżzprzywoływanegowcześniejart.2ust.3ustawy).Niemajednakpotrzebywpi-sywaniatejinformacjidostatutu.

16


17

* stowarzyszenie to jednostka demokratyczna, co oznacza, że członkowie, oczywiście członkowie „tego samego rodzaju”(np. członkowie zwyczajni), nie mogą mieć różnych

praw. np. nie możemy uprzywilejować grupy członków założycieli (są członkami zwyczajnymi) kosztem innych i zapisać w statucie, że osoby te nie płacą składek, albo, że ich głos w głosowaniach liczy się podwójnie.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.Członkowiezwyczajnimająprawo:a.biernegoiczynnegouczestniczeniawwyborachdowładzStowarzyszenia,b.korzystaniazdorobkuiwszelkichformdziałalnościStowarzyszenia,c.udziałuwzebraniach,wykładachorazimprezachorganizowanychprzezStowa-rzyszenie, d.zgłaszaniawnioskówdotyczącychdziałalnościStowarzyszenia.2.Członkowiezwyczajnimająobowiązek:a.braniaudziałuwdziałalnościStowarzyszeniaiwrealizacjijegocelów,b.uczestniczeniawwalnychzebraniachczłonków,c.przestrzeganiastatutuiuchwałwładzStowarzyszenia,d.regularnegoopłacaniaskładek.3.Członkowiewspierającyihonorowinieposiadająbiernegoorazczynnegoprawawyborczego,mogąjednakbraćudziałzgłosemdoradczymwstatutowychwładzachStowarzyszenia,pozatymposiadajątakieprawajakczłonkowiezwyczajni.4.Członekwspierającymaobowiązekwywiązywaniasięzzadeklarowanychświad-czeń,przestrzeganiastatutuorazuchwałwładzStowarzyszenia.5.Członkowiehonorowisązwolnienizeskładekczłonkowskich.

Jednązpodstawowychcechopisującychstowarzyszeniejestdobrowolność,coozna-czazarównoto,żeniktniemożezmusićnas,żebyśmyzostaliczłonkiemstowarzy-szeniaiżeniktniemożenamzabronićpodjęciadecyzjiorezygnacjizczłonkostwa.

Jakiemogąbyćpowodyutratyczłonkostwa,czylijakmożnaprzestaćbyćczłonkiemstowarzyszeniaWstatuciewpisujesięinformacjerównieżotym,wjakisposóbmożnazrezygnowaćzczłonkostwa(np.złożyćpisemnąrezygnację)orazjakmożnazostaćpozbawionymczłonkostwa(czyli,mówiącpotocznie,zostać„wyrzuconym”zorganizacji).Przykła-dowo,takimpowodemmożebyćnieusprawiedliwioneniepłacenieskładekczynie-usprawiedliwionenieuczestniczeniewwalnychzebraniachczłonków.Ogólnierzeczbiorąc,przyczynąutratyczłonkostwajestniewypełnianieobowiązkówczłonkastowa-rzyszenia.Wstatuciemusibyćpodanainformacja,ktowtejsprawiepodejmujede-cyzję.Zazwyczaj,analogiczniejaktojestwprzypadkuprzyjmowanianowychczłon-

ków,decydujeotymzarząd.Czasem,zwłaszczawprzypadkudużychstowarzyszeńposiadającychoddziały,jesttoosobnyorgan–sądkoleżeński.Osoba,którazostałapozbawionaczłonkostwa,oilebyła todecyzjawybieralnychwładzstowarzyszenia (np.zarząduczysądukoleżeńskiego),powinnamiećmożli-wośćodwołanasięodtejdecyzji.Wstatuciewpisujesięinformacjedokogomożnasięodwołaćiwjakimterminieodwołaniepowinnozostaćrozpatrzone.Zazwyczajodwołaniaskładasiędonajwyższejwładzy,czyliwalnegozebraniaczłonków,któreobradujenadniminanajbliższymzwołanymwalnymzebraniu.Oddecyzjiwalnegozebranianiemaodwołania.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.CzłonkostwowStowarzyszeniuustajenaskutek:a.dobrowolnejrezygnacjipisemnejzprzynależnościdoStowarzyszeniazłożonejnaręceZarządu,b.wykluczeniaprzezZarząd:-zpowodunieusprawiedliwionegozaleganiazopłatąskładekczłonkowskich,-zpowodurażącegonaruszeniazasadstatutowych,nieprzestrzeganiapostanowieńiuchwałwładzStowarzyszenia,-zewzględunabrakprzejawówaktywnejdziałalnościnarzeczStowarzyszenia.c.utratyprawobywatelskichnamocyprawomocnegowyrokusądu,d.śmierciczłonkalubutratyosobowościprawnejprzezczłonkawspierającego.2.OduchwałyZarząduwsprawiepozbawieniaczłonkostwawStowarzyszeniuprzy-sługujeodwołaniedoWalnegoZebraniaCzłonkówwterminie14dnioddatydorę-czeniastosownejuchwały.Odwołanie jest rozpatrywanenanajbliższymWalnym ZebraniuCzłonków.UchwałaWalnegoZebraniajestostateczna.

4. informacje o władzach stowarzyszenia

Wstatuciestowarzyszeniamusząbyćzapisaneinformacjeo:organach(władzach),jakiemusimiećstowarzyszenie(czyliowalnymze-braniu/zgromadzeniu,zarządzie,komisjirewizyjnej),• sposobiewyboruczłonkówwładz stowarzyszenia iuzupełnianiu ichskładu,• liczbieczłonkówzarząduikomisjirewizyjnej,czasie,najakisąwybierane,• kompetencjachposzczególnychorganów,czyliotym,ktozacoodpo-wiada,comożezrobić,• trybiepracy–jakczęstozbierająsięwładze.


18


19

JAKIEWŁADZEMUSIMIEĆSTOWARZYSZENIE

Stowarzyszeniemusipowołaćtrzyobowiązkowewładze(art.11):• walnezebranieczłonków(walnezgromadzenie)Tonajważniejszyorganstowarzyszenia–najwyższawładza.Możnapowie-dzieć,żetowładzauchwałodawcza.Walnetworząwszyscyczłonkowiesto-warzyszenia.Jeżelistowarzyszeniemawieluczłonków(np.mawieleod-działów),walnezebraniemożnazastąpićzebraniemdelegatów.Wstatucieokreślasię,odkiedymówisięozebraniudelegatów(np.powyżej100człon-ków)orazokreśladokładniesposóbichwyboru.• zarządTowładzawykonawcza,organodpowiadającyzafaktyczne,codziennedzia-łaniastowarzyszenia.Zarządjestwybieranyspośródczłonkówstowarzy-szenia,adokładnysposóbwyboru,uzupełnianiaskładuorazkompetencjemusząbyćokreślonewstatucie.• organkontroliwewnętrznejNajczęściejnazywanyjestkomisjąrewizyjną.Totakiwewnętrzny„policjant”organizacji–jegozadanietokontrolapracyzarządu,czylisprawdzanie,czydziałania,prowadzoneprzezzarząd,sązgodnezestatutemorazobowiązu-jącymprawem.Komisjawybieranajestspośródczłonkówstowarzyszenia,adokładnysposóbwyboru,uzupełnianiaskładuorazkompetencjemusząbyćokreślonewstatucie.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:WładzamiStowarzyszeniasą:a.WalneZebranieCzłonków,b.Zarząd,c.KomisjaRewizyjna.

Wjakisposóbwybierasięczłonkówzarząduikomisjirewizyjnejstowarzyszenia?Jakmożnauzupełnićichskład?Decyzjaowyborzezarząduikomisjirewizyjnejstowarzyszeniajestzawszezarezer-wowanadlawalnegozebraniaczłonków.

Wstatuciepodajemydokładneinformacjeosposobiewyboru:• Czywybórjestdokonywanywgłosowaniujawnymczytajnym?Jakczę-stowybieranesąwładze?• Iluczłonkówmusibyćobecnychnawalnym,abydecyzjabyłaprawo-mocna?(najczęściejwymaganajestobecnośćconajmniejpołowyczłon-kówstowarzyszenia(kworum1),zktórychprzynajmniejpołowapowinnagłosować„za”przyjęciemjakiegośrozwiązania(uchwały).

PRZYKŁAD: Zarząd jest wybierany przez walne zebranie w głosowaniu jawnym zwy-kłą większością głosów, przy obecności co najmniej połowy członków uprawnionych do głosowania.

Zewzględówpraktycznychwartoprzewidziećtakżemożliwośćuzupełnieniaskła-duzarząduczykomisjirewizyjnejwtrakcjetrwaniakadencji(oileprzewidujemyka-dencję).

PRZYKŁAD: Zarząd to 3 osoby. Jedna z nich musi zrezygnować z bycia członkiem zarządu z powodu konfliktu interesów. Statut przewiduje możliwość dokooptowania członka za-rządu. Oznacza to, że nie musimy zmieniać całego zarządu, tylko dobieramy jedną osobę.

Ponadto,statutpowinienokreślaćwarunki,kiedyczłonekzarządualbokomisjirewi-zyjnejmożezrezygnowaćzpełnieniafunkcjiworganieorazkiedy,najakiejpodsta-wiemożnaodwołaćczłonkazarząduczykomisjirewizyjnej,bądźcałyorganzpeł-nionych funkcji.

PRZYKŁAD: Zarząd może być odwołany w przypadku nierealizowania celów statuto-wych stowarzyszenia.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.WładzeStowarzyszeniawybieranesąprzezWalneZebranieCzłonkówwgłosowa-niutajnymzwykłąwiększościągłosów,przyobecnościconajmniejpołowyczłonkówuprawnionychdogłosowania.2.Wrazie,gdyskładwładzStowarzyszeniaulegniezmniejszeniuwczasietrwaniakadencjiuzupełnienieichskładumożenastąpićwdrodzekooptacji,którejdokonująpozostaliczłonkowieorganu,któryuległzmniejszeniu.Wtymtrybiemożnapowo-łaćniewięcejniżpołowęskładuorganu.

ZILUOSÓBMUSISKŁADAĆSIĘZARZĄDIKOMISJAREWIZYJNA?NAJAKDŁUGOSĄWYBIERANEWŁADZE?Niemaściśleokreślonejijedyniesłusznejliczbyczłonkówzarząduczykomisjirewi-zyjnej.Powinnybyćtoorganykolegialne,czyliskładającesięconajmniejz2osób.Wstatuciewpisujesięinformację,ileosóbwchodziwskładzarząduiziluosóbskła-dasiękomisjarewizyjna.Oczywiście,możnapodaćdokładnąliczbęczłonkówwcho-dzącychwskładzarząduczykomisjirewizyjnej(np.zarządskładasięz3osób). Jed-nakpraktyczniejszymrozwiązaniemjestużycietzw.widełek(np.zarządskładasięz3do7osób)albookreślenietylkodolnejgranicy(np.wskładkomisjirewizyjnejwcho-dząprzynajmniej3osoby).Takierozwiązaniasądobrechoćbydlatego,żenp.jeśliwtrakciedziałaniazarządu,któryśzjegoczłonkówzrezygnujezpełnieniafunkcji,toniebędziemymusielidoko-optowywać(wybieraćnajegomiejsce)innejosoby.


1Kworum(złac.quorum)–minimalnaliczbaczłonkówzebrania(np.stowarzyszenia,parlamentu),niezbędnadoprowa-dzeniaobradlubpodjęciawiążącychdecyzji,np.wprzypadkuwyborów,przyjęciauchwały.

20


21

Zpraktycznegopunktuwidzenialepiejjestmiećnieparzystąliczbęczłonkówzarzą-du,bowprzypadkugłosowaniaprzynieparzystejliczbieosób,niepowstajeproblemrównegorozłożeniagłosów.

Zazwyczajwstatuciewpisujesiętakżeinformacje,jakdługodziaławybranyprzeznaszarządikomisjarewizyjna,czylijakdługotrwakadencja.

PRZYKŁAD: Zarząd składa się z 3 do 5 osób wybranych na okres 4 lat.

Przyustalaniuokresu,najakiwybieranesąwładze(kadencjawładz),war-tobraćpoduwagędwierzeczy:• Popierwsze–czywtymczasiewładze,zwłaszczazarządodpowiada-jącyzazarządzanieorganizacją,będziemiałmożliwośćprzeprowadzeniazaplanowanychprzezsiebiedziałańrealizującychcelestatutowe(np.wy-myślenieprojektu,zdobycienaniegośrodków,zrealizowanieirozliczenie).Ztychwzględówniezbytpraktycznewydajesięustalaniebardzokrótkiej,np.rocznej,kadencji.• Podrugie–jakczęstomożemy/powinniśmyspotykaćsięwjaknajszer-szymgronieczłonkówstowarzyszenianawalnymzebraniu/zgromadzeniu.Dotyczytozwłaszczastowarzyszeń,którychczłonkowiesąrozproszenipocałymkraju.

Wstatuciemożnarównieżustalić,żeczłonkowiezarząduczykomisjirewizyjnejmogąbyćwybieranidowładznawięcejniżjednąkadencjęalboograniczyćtęmożliwość,np.dodwóchkadencji.Acosiędziejewprzypadku,jeśliniezostanieokreślonadłu-gośćkadencjizarząduczykomisjirewizyjnej?Wtedywładzebędądziałałyażdood-wołaniaprzezwalnezebranie.Częściejstosowanąpraktykąjestjednakpodawanieokresutrwaniakadencjiwładz.Ponadto,opróczokreślenialiczbyikadencjiosóbwchodzącychwskładzarząduwsta-tucieczęstopodajesiępodziałfunkcji.Najczęstsząfunkcjąjestprezes/przewodniczą-cy,cobardzoczęstomazwiązekzokreśleniemsposobureprezentacjistowarzyszenia.Innemożliwefunkcje,którepojawiająsięwstatutachstowarzyszeńto:wiceprezes/wiceprzewodniczący,sekretarz,skarbnik.Choćniewynikatowprostzprzepisówta-kieuporządkowaniebywaistotnezwłaszczajeślifunkcjazwiązanajestrównieżzkon-kretnymikompetencjamiizadaniami(np.prezes/przewodniczącyzwołujeiprowa-dzizebraniazarządu,sekretarzodpowiadazasporządzanieprotokołówzespotkańzarządu,askarbnikzbieraskładkiczłonkowskie).Wstatuciejednakzwykleniepoda-jesięażtakszczegółowegopodziałuzadań.Regulujetozazwyczajregulamindzia-łańzarządualbowuchwałaopodzialezadańposzczególnychczłonkówzarządu.Wstatuciemożnateżpodaćpodziałfunkcjiwkomisjirewizyjnej,choćtuzwyczajo-woograniczasiętodowyboruprzewodniczącego,ewentualniewiceprzewodniczą-cegokomisji.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.KadencjawszystkichwybieralnychwładzStowarzyszeniatrwa5lat.2.Zarządskładasięz3do5osób,spośródktórychnapierwszymposiedzeniuwybie-ra prezesa, sekretarza i skarbnika.3.KomisjaRewizyjnaskładasięz3do5osób,wtymprzewodniczącegowybierane-gonapierwszymposiedzeniukomisji.

KTOZACOODPOWIADA,COMOŻEZROBIĆ,CZYLIKOMPETENCJEPOSZCZEGÓLNYCHORGANÓWWstatuciemusząbyćokreślonekompetencjeposzczególnychorganów,czyliinfor-macje,ktooczymdecyduje.Sąpewnedziałania,któremożepodejmowaćtylkoza-rządlubtylkowalnezebranie.Wynikająonezobowiązującegoprawaiprzypisanejposzczególnymwładzomroli,jakąpełniąworganizacji.Pozostajejednakdużaczęśćdziałańważnychdladanegostowarzyszenia,któremożnadośćdowolnieprzyporząd-kowaćdokonkretnegoorganu.Otymwdalszejczęścitekstu.

WalnezebranieTonajważniejszaorganstowarzyszenia,którypodejmujewszystkiekluczowedlasto-warzyszeniadecyzje,takiejakzmianastatutu,wybórzarząduikomisjirewizyjnej,de-cyzjęosamorozwiązaniusięstowarzyszenia.

Najczęściejwymienianewstatutachkompetencjewalnegozebraniaczłon-kówto:• uchwalaniezmianwstatuciestowarzyszenia,• powoływanieiodwoływanieczłonkówinnychorganówstowarzyszenia(zarządu,komisjirewizyjnej),• udzielanieabsolutoriumzarządowi,czylizatwierdzanieizaakceptowa-nieprowadzonychprzezzarząddziałań,• rozpatrywanieodwołańoddecyzjizarządu(np.wsprawiepozbawieniaczłonkostwa),• podejmowanieuchwałorozwiązaniustowarzyszenialubopołączeniuzinnąorganizacją,• podejmowanieuchwałoprzeznaczeniumajątkuzlikwidowanegosto-warzyszenia.

Ponadtoczęstowstatutachstowarzyszeńnakońcuwymienianychkompetencjiwal-negozebraniadodajesięustęp:„podejmowaniedecyzjiwewszystkichsprawachnie-zastrzeżonychdokompetencjiinnychorganów”.Jesttowygodnerozwiązanie,po-nieważtakizapispozwalarozstrzygaćproblemywprzypadku,gdyniejestjasne,ktowdanejsprawiepowinienpodejmowaćdecyzję(czyliwtedy,gdystatutnieokreślaprecyzyjne,czymatobyćnp.zarządczywalne).


22


23

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:DokompetencjiWalnegoZebranianależy:a.określeniegłównychkierunkówdziałaniairozwojuStowarzyszenia,b.uchwalaniezmianstatutu,c.wybóriodwoływaniewszystkichwładzStowarzyszenia,d.udzielanieZarządowiabsolutoriumnawniosekKomisjiRewizyjnej,e.rozpatrywanieizatwierdzaniesprawozdańwładzStowarzyszenia,f.rozpatrywanieodwołańoduchwałZarządu,g.podejmowanieuchwałyorozwiązaniuStowarzyszeniaiprzeznaczeniujegoma-jątku,h.podejmowanieuchwałwsprawieprzyjęciaczłonkahonorowego,i.podejmowanieuchwałwewszystkichsprawachniezastrzeżonychdokompetencjiinnychwładzStowarzyszenia.

ZarządToorganwykonawczy.Zarządkierujebieżącymidziałaniamiorganizacji,atakże,cobardzoważne,realizujeuchwaływalnegozebraniaczłonków.Jesttorównież„wizy-tówka”stowarzyszenia,ponieważtoczłonkowiezarządureprezentująorganizacjęnazewnątrz(podpisująumowy,rozmawiajązpartneramiowspółpracy).Zarządodpo-wiadazamajątekstowarzyszeniaizarządzanim,cowpraktyceoznacza,żenp.przyj-mujedarowizny,wydajepieniądzeorganizacjinarealizacjęzadań.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:DokompetencjiZarządunależy:a.kierowaniebieżącąpracąStowarzyszenia,a.realizowanieuchwałWalnegoZebrania,c.zarządzaniemajątkiemStowarzyszenia,d.planowanieiprowadzeniegospodarkifinansowej,e.reprezentowanieStowarzyszenianazewnątrzidziałaniewjegoimieniu,f.przyjmowanieiwykluczanieczłonkówStowarzyszenia,g.zwoływanieWalnegoZebraniaCzłonków,h.ustalaniewysokościskładekczłonkowskich.

KomisjarewizyjnaToorgankontrolny,wybierany,takjakzarząd,spośródwszystkichczłonkówstowa-rzyszenia. Jegozadaniem jest sprawowaniekontrolidziałalności stowarzyszenia.Wpraktyceoznaczato,żeczłonkowiekomisjirewizyjnejotrzymująodzarząduspra-wozdaniemerytoryczneifinansowezdziałalnościstowarzyszeniaisprawdzają,czyfaktyczniewszystkiedziałaniazostałyprzeprowadzoneprawidłowo.Komisjarewi-zyjnamarównieżprawozwołaniawalnegozebraniaczłonkówwraziebezczynno-ścilubuchybieńwdziałaniachzarządu.Nadanietakiejmożliwościorganowikontroliwewnętrznejpozwalauniknąćnieprzyjemnychdlastowarzyszeniasytuacji,np.gdy

kontrolakomisjiwykazała,żezarządniedziałazgodniezestatutemiżepotrzebnejestzwołanienadzwyczajnegowalnegozebraniaczłonków,azarządtegonierobi.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:DokompetencjiKomisjiRewizyjnejnależy:a.kontrolacałokształtudziałalnościStowarzyszenia,b.ocenapracyZarządu,wtymcorocznychsprawozdańibilansu,c.składaniesprawozdańnaWalnymZebraniuCzłonkówwrazzocenądziałalnościStowarzyszeniaiZarząduStowarzyszenia,d.wnioskowaniedowalnegozebraniaczłonkówoudzielanieabsolutoriumzarządowi,e.wnioskowanieoodwołaniezarządulubposzczególnychczłonkówzarząduwra-ziejegobezczynności,f.wnioskowanieozwołanieNadzwyczajnegoWalnegoZebraniaCzłonków.

TRYBPRACY–JAKCZĘSTOZBIERAJĄSIĘWŁADZEWstatuciepowinnyznaleźćsięinformacjeotrybiepracyorazosposobiepodejmo-waniadecyzjiprzezposzczególnewładzestowarzyszenia.Częstowstatutachpoja-wiasięzapisotym,żewalnezebranieczyzarządobradujenapodstawiezatwierdzo-negoprzezsiebieregulaminu.Choćniesątodokumentywymagane,toopracowanieichpozwalam.in.dookreślićtrybpracyorganów.

Walnezebranie/zgromadzenie

Walnemożepracowaćwdwóchtrybach,jako:• zwyczajnewalnezebranie/zgromadzenieczłonków–sprawozdawczeisprawozdawczo-wyborczeNajczęściej zebranie sprawozdawcze jest zwoływane razdo roku,nato-miast cykl zwoływaniazebrania sprawozdawczo-wyborczegozwiązanyjestzdługościąkadencjiwybieralnychwładzstowarzyszenia,awięcmożewynosićnp.2,3czy5lat.

PRZYKŁAD: Zarząd i Komisja Rewizyjna Stowarzyszenia „Wesołe Krasnale” wy-bierane są przez walne zebranie na okres 3 lat. W statucie określony został tryby zwoływania walnego zebrania następująco:„Zwyczajne walne zebra-nie członków jest zwoływanie jako sprawozdawcze raz w roku, a jako spra-wozdawczo-wyborcze co3 lata.”

• nadzwyczajnewalnezebranie/zgromadzenieczłonkówTozebraniezwoływanewinnymniżzwykłytrybpracyterminie,wtedy,gdyzachodzitakapotrzeba.


24


25


PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.PosiedzeniaZarząduodbywająsięwmiarępotrzeb,nierzadziejjednakniżraznakwartał.PosiedzeniaZarząduzwołujeprezes.2.PosiedzeniaKomisjiRewizyjnejodbywająsięwmiarępotrzeb,nierzadziejjednakniżrazwroku.PosiedzeniaKomisjizwołujeprzewodniczący.

5. sposób podejmowania decyzji – warunki ważności uchwał

Wtejczęścistatutuokreślamy:• Jakąwiększościąpodejmujemyuchwały(większościągłosów,większoś-ciąbezwzględnąlubwiększościąkwalifikowaną).• Czywymaganajestobecnośćokreślonejliczbyczłonkówstowarzysze-nia (kworum), co to oznacza.• Sposóbgłosowania.

Stowarzyszenie to jednostkademokratyczna,którejwszystkiewładze jakoorganykolegialnepodejmujądecyzjęzapomocąuchwał.Wstatuciewpisujesię informa-cjęotym,jakaliczbagłosówjestpotrzebna,żebyprzyjąćuchwałę(abyuchwałabyłaprawomocna)orazinformacjęosposobiegłosowania(czybędzieonotajneczyjaw-ne).Odtejchwiliuchwałajestobowiązująca(wiążąca).Każdaosobamajedengłos.Wniektórychstowarzyszeniachdajesiępraworozstrzygnięciagłosowaniawprzy-padkurównegorozłożeniagłosów,np.prezesowiczyprzewodniczącemuzebrania.Matozwłaszczaznaczeniewsytuacji,gdywzarządzielubkomisjirewizyjnejzasia-daparzystaliczbaczłonków.

PRZYKŁAD: Zarząd składa się z 4 członków w tym prezesa, wiceprezesa i skarbnika. De-cyzje zapadają za pomocą uchwal zwykłą większością głosów. W przypadku równego rozłożenia głosów decyduje głos prezesa zarządu.

Zazwyczajminimalnaliczbaczłonkówobecnychnazebraniu–koniecznych,bypod-jętadecyzjabyłaprawomocna,toconajmniejpołowawszystkichczłonków(kwo-rum).Czasemjednakwprzypadkuważnychdlastowarzyszeniadecyzjipodnosisiętenwymaganyprógdo2/3liczbyczłonkówstowarzyszenia,którzywinnisięstawićnazebraniu,bypodjąćwiążącądecyzję.NajczęściejdotyczytokwestiirozwiązaniastowarzyszeniaijestwzorowanenaodpowiednichprzepisachKonstytucjiRPdoty-czącychrozwiązaniaparlamentu.

PodejmowanieuchwałprzezwalnezebranieZewzględunaliczbęosóbgłosujących„za”możemywyróżnićtrzysposobyprzyjmo-wania/podejmowaniauchwał.

PRZYKŁAD: Zarząd Stowarzyszenia „Wesołe Krasnale” podejmuje decyzję o zło-żeniu wniosku o uzyskanie statusu pożytku publicznego. W związku z tym, że statut stowarzyszenia nie spełnia wszystkich potrzebnych wymogów i trze-ba go dostosować – zarząd zwołuje nadzwyczajne walne zebranie członków w sprawie zmiany statutu.Określamyteżjakikiedyinformujemyozebraniu.

Wstatucieokreślasiętakże,ktoijakzwołujewalnezebranie/zgromadzenie.W prak-tycechodzioto,wjakisposób,kiedyiprzezkogomusząbyćpoinformowaniczłon-kowiestowarzyszeniaozebraniu/zgromadzeniu.Praktycznymrozwiązaniemzapisustatutowego jestmożliwośćzwoływaniawalnegozebrania/zgromadzeniawdru-gimterminie(np.popółgodzinie),kiedytodopodejmowaniauchwałnie jestpo-trzebne kworum.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.NajwyższąwładząStowarzyszeniajestWalneZebranieCzłonków.2.WalneZebraniemożebyćzwyczajneinadzwyczajne.3.ZwyczajneWalneZebraniazwołujeZarządrazwroku,jakosprawozdawcze,icopięćlat,jakosprawozdawczo-wyborcze,zawiadamiającczłonkówojegoterminie,miej-scuiproponowanymporządkuobradconajmniejna14dniprzedterminemWalnegoZebrania.Jeślinazebraniuniemawymaganegokworumzwołujesięzebraniewdru-gimterminieniepóźniejniżwciągumiesiącaoddniazwołaniaWalnegoZebraniaCzłonków.WdrugimterminieuchwałyWalnegoZebraniasąpodejmowanewgłoso-waniujawnymzwykłąwiększościągłosówbezwzględunaliczbęobecnychczłonków.4.WalneZebranieobradujewguchwalonegoprzezsiebieregulaminuobrad.5.NadzwyczajneWalneZebraniezwołujeZarząd:a.zwłasnejinicjatywy,b.nażądanieczłonkówKomisjiRewizyjnej,c.napisemnywniosekconajmniej1/3ogólnejliczbyczłonkówzwyczajnychStowa-rzyszenia.6.NadzwyczajneWalneZebraniepowinnozostaćzwołaneprzedupływem21dnioddatyzgłoszeniawnioskulubżądaniaiobradowaćnadsprawami,dlaktórychzo-stałozwołane.

ZarządikomisjarewizyjnaJeślichodzioczęstotliwośćspotkańzarząduikomisjirewizyjnej,todobrymrozwią-zaniemjestpodaniewstatucietzw.dolnejgranicy(np.zarządstowarzyszeniaspoty-kasięnierzadziejniż4razywroku).Zjednejstrony,mamywtedypewność,żebędątoprzynajmniej4spotkania,np.cokwartał,azdrugiej–nieograniczamymożliwo-ścispotkaniawraziepotrzeby.Komisjarewizyjnazazwyczajspotykasięrzadziej,alepowinientobyćprzynajmniejjeden razwroku, choćbywceluprzyjęcia sprawozdaniazdziałalności zarząduzaminiony rok.

26


27

Najczęściejuchwałyprzyjmowanesązwykłąwiększościągłosów,cooznacza,żewy-starczy,abyzauchwałązagłosowałowięcejosóbniżprzeciwkoniej.

PRZYKŁAD: Stowarzyszenie „Wesołe Krasnale” ma 15 członków. Na Walnym Zebraniu obecnych jest 12 osób (wymagane kworum). Za uchwałą o staraniu się o status orga-nizacji pożytku publicznego jest 6 osób przeciw 4, 2 osoby wstrzymały się od głosu. Uchwała przechodzi.

Niektóredecyzjewstowarzyszeniupowinnybyćpodejmowaneprzezwiększośćczłon-kówstowarzyszenia,chodzinp.ozmianęstatutuczyrozwiązaniestowarzyszenia.Wtakiejsytuacjiwstatuciezapisujesięinformację,żeuchwałyzapadająbezwzględ-nąwiększościągłosówalbokwalifikowanąwiększościągłosówprzyobecnościodpo-wiednioconajmniejpołowyczłonkówuprawnionychdogłosowaniaalbo2/3człon-kówuprawnionychdogłosowania,oczympisaliśmyjużwcześniej.Cotooznacza?

• Wprzypadkubezwzględnejwiększościgłosów„za”uchwałąmusiza-głosowaćponadpołowauprawnionychdogłosowaniaczłonkówstowa-rzyszenia.

PRZYKŁAD:Stowarzyszeniema15członków.Nawalnymzebraniuobecnychjest12osób(wymaganekworum).Chcązmienićstatut.Uchwałaozmia-niestatutuzapadabezwzględnąwiększościągłosówprzyobecnościprzy-najmniejpołowyczłonkówuprawnionychdoglosowania..Oznaczato,żeabyprzyjąćtęuchwałę„za”musizagłosowaćprzynajmniej7osób(wię-cejniżpołowa).

• Wwypadkukwalifikowanejwiększościgłosówustalasięliczbęczłon-kówmogącąpodjąćdanąuchwałę,np.2/3albo3/4.

PRZYKŁAD 1: Stowarzyszenie ma 15 członków. Na walnym zebraniu obecnych jest 12 osób (wymagane kworum). Chcą rozwiązać stowarzyszenie. Uchwała o rozwiązaniu stowarzyszenia zapada większością 2/3 głosów przy obecności co najmniej połowy członków uprawnionych do głosowania. Oznacza to, że aby przyjąć tę uchwałę „za” musi zagłosować przynajmniej 8 osób (2/3 z 12).

PRZYKŁAD 2: Stowarzyszenie ma 15 członków. Chcą rozwiązać stowarzyszenie. Uchwała o rozwiązaniu stowarzyszenia zapada większością 2/3 głosów przy obecności co najmniej 2/3 członków uprawnionych do głosowania. Oznacza to, że aby podjąć uchwałę o rozwiązaniu stowarzyszenia na walnym zebra-niu musi być co najmniej 10 członków (2/3 z 15) i to jest pierwszy warunek. Drugi jest taki, że co najmniej 7 osób (2/3 z 10 obecnych) musi zagłosować „za” przyjęciem uchwały o rozwiązaniu stowarzyszenia.

PodejmowanieuchwałprzezzarządikomisjęrewizyjnąWstatuciemusiznaleźćsięinformacja,wjakisposóbtewładzepodejmujądecyzje.Podobniejakwprzypadkuwalnegozebrania,decyzjezapadajązapomocąuchwał.Pamiętajmyjednak,żewpraktyceniemapotrzebypokażdychobradachzarząduczykomisjirewizyjnejposiadaćstertyuchwał.Zasadajesttaka,żenajważniejszedecy-zje,czyteżdecyzje,któremająkonsekwencjedlainnychczłonkówstowarzyszenia(np.ustaleniewysokościskładekczłonkowskichprzezzarząd)musząbyćpodejmo-wanezapomocąuchwał.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:UchwaływszystkichwładzStowarzyszeniazapadająwgłosowaniujawnymzwykłąwiększościągłosów,przyobecnościconajmniejpołowyczłonkówuprawnionychdogłosowania,chyba,żedalszepostanowieniastatutustanowiąinaczej.

6. Źródła majątku, czyli informacje o tym skąd stowarzyszenie będzie miało pieniądze na działalność

„Majątekzałożycielski”stowarzyszeniastanowiąludzie(członkowie).Jednakpoto,byprowadzićszerokądziałalność,realizowaćwyznaczonecele,stowarzyszeniezdoby-wapieniądzenaswojedziałania.Wstatuciewpisujesięinformacje,jakiemogąbyćźródłapochodzeniamajątkustowarzyszeniaMożnawpisaćróżnemożliweźródłafi-nansowania,wartobybyłtoszerokikatalogmożliwościtakbywprzyszłościtenza-pisstatutowynieograniczałnaszychdziałań(np.składki,darowizny,dotacje,udzia-ły,sponsoring).Majątkiemstowarzyszeniamogąbyćtakżenieruchomości(np.dom),bądźruchomości(np.samochód).

To,oczymmusimypamiętać,toinformacja,żejednymzeźródełfinansowaniasto-warzyszeniasąobowiązkoweskładkiczłonkowskie. Wynika to z ustawy Prawo o sto-warzyszeniachiwarunektenmanacelupodkreślenieniezarobkowegocharakterustowarzyszenia.Choćwpraktyceczęstoskładkiczłonkowskiemająniewielkiezna-czeniewbudżecieorganizacjitodlaniewielkichstowarzyszeń,mogąbyćjedynymźródłemdochodu.Wstatuciezazwyczajniewpisujesięwysokościskładekczłonkow-skich,ponieważjesttorozwiązanieniepraktyczne.Decyzje,codoustaleniawysoko-ścikwotyskładekczłonkowskich,najlepiejpozostawićwgestiizarządulubwalne-gozebraniaczłonków.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.ŹródłamipowstaniamajątkuStowarzyszeniasą:a.składkiczłonkowskie,b.darowizny,zapisyispadki,środkipochodzącezofiarnościpublicznej,zesponso-ringu,


28


29


c.dotacje,subwencje,udziały,lokaty,d.dochodyzwłasnejdziałalności.2.Stowarzyszenieprowadzigospodarkęfinansowązgodniezobowiązującymiprze-pisami.3.Decyzjewsprawienabywania,zbywaniaiobciążaniamajątkuStowarzyszeniapo-dejmujeZarząd.

Jeśli stowarzyszeniechceprowadzićdziałalnośćgospodarczą lubodpłatnąpożyt-kupublicznegotowtymmiejscustatutumusząznaleźćsiętakżezapisydotyczącetychrodzajówdziałalności.Więcejotym,jakmogąonebrzmiećpiszemywroz.IV.

7. sposób reprezentowania stowarzyszenia oraz zaciągania zobowiązań majątkowych

Wstatuciemusiznaleźćsięzapisotym,ktoreprezentujestowarzyszenienazewnątrz,czyliktomoże,wimieniustowarzyszenia,podpisywaćumowy,otwierać rachunkibankowe,podpisywaćformularzedoKRSitp.Organemuprawnionymdoreprezen-tacjijestzarządstowarzyszenia.Sytuacja,wktórejwszystkieosobynp.z5-osobowe-goskładuzarządumusząpodpisywać,np.umowęlubprzelewbankowy,częstomożesprawiaćkłopot.Dlategoteżpodajesię,ileosóbzzarządureprezentujeorganizację,czylimożeskładaćoświadczeniawoliwimieniuorganizacji.

Wyjątkowymdokumentemjestsprawozdaniefinansowestowarzyszenia,podktó-rymzgodniezart.52ust.2ustawyorachunkowości,podpisująsięwszyscyczłon-kowiezarządu.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:DoskładaniaoświadczeńwoliwimieniuStowarzyszenia,wtymwsprawachmająt-kowych,uprawnionychjestdwóchczłonkówzarządudziałającychłącznie.

8. zasady dokonywania zmian statutu

Statutstowarzyszeniapowinienokreślać,wjakisposóbmożnagozmienić.Jesttobardzoważnadecyzja,więcnależydokompetencjinajwyższejwładzystowarzysze-nia–walnegozebraniaczłonków.Uchwałyozmianie statutupodejmowanesązazwyczajkwalifikowanąbądźbez-względnąwiększościągłosówprzyobecnościconajmniejpołowyogólnejliczbyczłon-ków.Jesttopewnezabezpieczeniedlastabilnościstatutu,któryjestpodstawowymdokumentemokreślającymzasadydziałaniastowarzyszeniainiepowinienpodlegać

zbytczęstymzmianom.Ponadto,informacjewnimzawartesąistotnedlawszyst-kichczłonkówstowarzyszenia,dlategoteżdecyzjeojegozmianiepowinnybyćkon-sultowaneipodejmowanewjaknajszerszymgronie.

Wpraktyce,najczęściejpropozycjezmianwstatucieopracowujegrupaczłonkówstowarzyszenia–zarząd,albonp.specjalnakomisjads.zmianystatutupowołananawcześniejszymwalnymzebraniu.Następniepropozycjetychzmian,popraweksąroz-syłanedoczłonkówstowarzyszeniawrazzinformacjąoterminiewalnegozebrania.Nazebraniuczłonkowiemająmożliwośćzgłoszeniauwagdopopraweklubprzed-stawieniaswoichpropozycjizmian.Poto,bystatutzostałzmieniony,musizapaśćuchwałaozmianiestatutu(zatwierdzenieprzyjętychzmian).Czasemstatutdziała-jącegojużjakiśczasstowarzyszeniawymagananiesieniatakwielupoprawek(np.jeśliorganizacjastarasięostatusorganizacjipożytkupublicznego),żepraktyczniejjestzmienićgocałkowicieiprzyjąćnowytekststatutu.Przyjmujemywtedyzupeł-nienowytekststatutu,choćwrzeczywistościoczywiścieczęśćparagrafów„stare-go”i„nowego”statutujesttakasama.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:UchwałęwsprawiezmianystatutuStowarzyszeniapodejmujeWalneZebraniebez-względnąwiększościągłosów,wobecnościprzynajmniejpołowyczłonkówupraw-nionychdogłosowania.

9. sposób rozwiązania się stowarzyszenia

Cechycharakteryzującestowarzyszenie tom.in.dobrowolność isamorządnycha-rakterorganizacji.Oznaczato,żeludzie(członkowie),którzyjetworząmogąrów-nieżpodjąćdecyzjęolikwidacjistowarzyszenia–samorozwiązaniustowarzyszenia.Decyzja taka jest bardzoważna zpunktuwidzenia stabilności stowarzyszeniaiwzwiązkuztymmusibyćzastrzeżonadlanajważniejszejwładzystowarzyszenia–walnegozebraniaczłonków.Statutpowinienokreślać,jakąliczbągłosówwalneze-braniepodejmujetakąuchwałę.

Dobrąpraktykąiswegorodzajugwarantemstabilnościstowarzyszeniajestzastosowaniepodwójnegozabezpieczeniazewzględuna:• minimalnąliczbęczłonkówobecnychnazebraniu,np.próg2/3wszyst-kichczłonków,• liczbęosób,któremuszązagłosować„za”,bydecyzjabyłaprawomocna,np.2/3członkówobecnychnazebraniu.

Częstowstatuciepodajesięrównieżinformacje,ktozostanielikwidatoreminacobędzieprzeznaczonymajątekzlikwidowanegostowarzyszenia.Majątekzlikwidowa-

30


31

2Alternatywąjestwpisaniewtymmiejscuinformacjionieposiadaniuosobowościprawnej.

iV. Co jeszCze MoŻe zawierać statut stowarzyszeniaWrozdzialeIII,opisanezostałyzapisy,które,zgodniezart.10ust.1ustawyPrawoostowarzyszeniach,musząznaleźćsięwstatuciestowarzyszenia.Stowarzyszeniamogątakżeprowadzićdziałalnośćgospodarczą,działalnośćodpłatnąpożytkupub-licznegoczypowoływaćoddziałyterenowe, itd.Wtedywstatuciepróczwymaga-nychustawązapisówumieszczasiętakżeregulacjedotyczącetychszczególnychdladanegostowarzyszeniaustaleń.Poniżejprzedstawioneiomówionezostałynajczęś-ciejwymienianewstatutachregulacjedodatkowe.

1. informacje o jednostkach terenowych – oddziały, koła

Każdestowarzyszeniemożetworzyćswojeterenowejednostkiorganizacyjne–koła,oddziały.

Jeślistowarzyszeniechcetworzyćswojeoddziałytowstatuciezarządugłównegomusząznaleźćsięodpowiedniezapisydotyczącezagadnieńopisanychponiżej.

Możliwośćtworzeniaoddziałów/kółstowarzyszenia

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:Rozdział.Jednostkiterenowe

1.Stowarzyszeniemożepowoływaćterenowejednostkiorganizacyjne–oddziały.2.OddziałyStowarzyszeniaposiadająosobowośćprawną1.3.CzłonkowieOddziałuuczestnicząwWalnymZebraniuCzłonkówStowarzyszeniazapośrednictwemwybranychdelegatówOddziału.SzczegółowezasadyzawartesąwregulaminieWalnegoZebraniaCzłonkówStowarzyszenia.

Określeniezasadtworzeniaoddziałów/kółstowarzyszenia

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:

ZasadytworzeniaOdziałterenowymożezostaćpowołanynawniosekKomitetuZałożycielskiegoOddzia-łupowołanegoprzezZebranieZałożycielskieOddziałulicząceniemniejniż15człon-kówzwyczajnychStowarzyszeniadziałającychnadanymterenie.Uchwałęoutwo-rzeniuoddziałupodejmujeZarządStowarzyszenia.

Określeniestrukturyorganizacyjnejjednostekterenowych.Wstatuciewpisujesięzasadydziałaniaoddziału:strukturęorganizacyjnąikompe-tencjeposzczególnychwładz.Sąonetakiesamejakwkażdyminnymstowarzysze-

negostowarzyszenianiemożezostaćpodzielonypomiędzyjegoczłonków,alemusibyćprzeznaczonynajakiścelspołecznynp.nastowarzyszenieczyfundacjęopodob-nychcelachdziałania.Jeślitakichzapisówbrakuje,decyzjęwtychsprawachpodej-mujewalnezebranieczłonków.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:1.UchwałęorozwiązaniuStowarzyszeniapodejmujeWalneZebranieCzłonkówkwa-lifikowanąwiększością2/3głosówprzyobecnościconajmniej2/3członkówupraw-nionychdogłosowania.2.PodejmującuchwałęorozwiązaniuStowarzyszeniaWalneZebranieCzłonkówokre-ślasposóbjegolikwidacjiorazprzeznaczeniamajątkuStowarzyszenia.

32


33

niu.Zatemwrozdzialepoświęconym jednostkomterenowymwpisujesiępodziałnatrzywładzedodającwodpowiednichfragmentachsłowa:„oddział”,„koło”itp.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:UchwaływszystkichwładzOddziałuStowarzyszeniazapadająwgłosowaniujawnymzwykłąwiększościągłosów,przyobecnościconajmniejpołowyczłonkówuprawnio-nychdogłosowaniachyba,żedalszepostanowieniastatutustanowiąinaczej.

Różnicąmogąbyćpostanowieniakońcowedotyczącemożliwościrozwiązaniaoddzia-łu.Tuczęstowstatuciestowarzyszenia,któremazamiartworzyćjednostkiterenowe,próczwynikającejzzasadsamorządnościmożliwościrozwiązaniasięstowarzyszeniaprzezczłonkówdodajesiętakżemożliwośćinterwencjizarządujednostkimacierzystej.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:Postanowieniakońcowe1.ZarządStowarzyszeniamaprawoniewyrazićzgodynaprzeprowadzenieprzezOddziałdziałańniezgodnychzcelamistatutowymiStowarzyszenia,lubtakich,któ-rezdaniemZarząduStowarzyszeniamogązaszkodzićwizerunkowiStowarzyszenia.2.UchwałęorozwiązaniuOddziałuStowarzyszeniapodejmujeWalneZebranieOd-działukwalifikowanąwiększością2/3głosówprzyobecności conajmniejpołowyczłonkówuprawnionychdogłosowania.DecyzjęorozwiązaniuOddziałuStowarzy-szeniamożepodjąćtakżeWalneZebranieCzłonkówkwalifikowanąwiększością2/3głosów,przyobecnościconajmniejpołowyczłonkówuprawnionychdogłosowania,nawniosekZarząduStowarzyszenia,lubKomisjiRewizyjnejOddziału,postwierdze-niunieprawidłowościwdziałaniachOddziałuStowarzyszenia.

Ozasadachtworzeniajednostekterenowychwięcejmożnaprzeczytaćwbroszurzezserii„WartoWiedziećWięcej”(3w*):„Jakzałożyćstowarzyszenie?”.

2. Działalność odpłatna pożytku publicznego

Zgodnie zustawąodziałalnościpożytkupublicznego iowolontariacie stowarzy-szeniemożeprowadzićnieodpłatnąiodpłatnądziałalnośćpożytkupublicznego.Cotooznacza?Otóż,jeślistowarzyszenieorganizujewydajebroszurkę,tomożejąroz-daćzadarmo(działalnośćnieodpłatna)albosprzedawaćpokosztachczylizatyle,zailejąwyprodukowano(działalnośćodpłatna).Naodpłatnejdziałalnościstatutowejniezarabiasięwięcanigrosza,tylkoodzyskujekosztyprodukcjitowarubądźusługi.Poto,byprowadzićdziałalnośćodpłatnąnietrzebamiećstatusuorganizacjipożyt-kupublicznego.

Jeśli stowarzyszeniechceprowadzićdziałalnośćodpłatnąpożytkupublicznegotozakrestejdziałalnościpowinienzostaćwymienionywstatucielubinnymakciewe-

wnętrznymstowarzyszenia.Zasadętęwprowadziłanowelizacjaustawyodziałalno-ścipożytkupublicznegoiowolontariacie(art.10ust.3).Wprzypadkunowopowstającegostowarzyszeniawartosięzastanowićczyzapisaćwsta-tucieinformacjęoprowadzeniuprzeznienieodpłatnejiodpłatnejdziałalnościpożytkupublicznego.Zapisytakiepojawiająsięprzysposobachrealizacjicelówstatutowych.Po-nadtowartowtedywprostwstatucieumieścićustawowywymógoprzeznaczeniuprzy-choduzdziałalnościpożytkupublicznegowyłącznienadziałalnośćpożytkupublicznego.

PRZYKŁADOWEZAPISYWSTATUCIE:

Rozdział.Celeisposobyiichrealizacji1.Stowarzyszenierealizujeswojecelewramachnieodpłatnejdziałalnościpożytkupublicznegopoprzez:a.organizowaniewarsztatówtwórczychdladzieciimłodzieży,szczególniezajęćpla-stycznych,muzycznych,teatralnychorazfilmowych,b.propagowanieiorganizowaniewymianymiędzykulturowej,wszczególnościpo-przezorganizacjęwyjazdów,warsztatów,prelekcji,organizowaniekonferencji,se-minariów,szkoleńiwykładów,c.organizowanieimprezkulturalnych,d.wydawanieksiążek,czasopism,broszurzwiązanychzcelamiStowarzyszenia,fundowaniestypendiów,e.pozafinansowewspieranierodzinwtrudnejsytuacjiżyciowej.2.Stowarzyszenierealizujeswojecelewramachodpłatnejdziałalnościpożytkupub-licznegopoprzez:a.organizowaniewarsztatówtwórczychdladzieciimłodzieży,szczególniezajęćpla-stycznych,muzycznych,teatralnychorazfilmowych,b.organizowanieimprezkulturalnych,c.wydawanieksiążek,czasopism,broszurzwiązanychzcelamiStowarzyszenia.3.Przychodyzodpłatnejdziałalnościpożytkupublicznegosąprzeznaczanewyłącz-nienadziałalnośćpożytkupublicznego.

Rozdział.Majątek1.ŹródłamipowstaniamajątkuStowarzyszeniasą:a.składkiczłonkowskie,b.darowizny,zapisyispadki,środkipochodzącezofiarnościpublicznej,zesponso-ringu,c.dotacje,subwencje,udziały,lokaty,d.dochodyzwłasnejdziałalności,e.przychodyzodpłatnejdziałalnościpożytkupublicznego.2.Stowarzyszenieprowadzigospodarkęfinansowązgodniezobowiązującymiprze-pisami.3.Decyzjewsprawienabywania,zbywaniaiobciążaniamajątkuStowarzyszeniapo-dejmujeZarząd.

iV. Co jeszCze MoŻe zawierać statut stowarzyszenia

34


35

iV. Co jeszCze MoŻe zawierać statut stowarzyszenia

* Działalność odpłatna pożytku publicznego i działalność gospodarcza nie mogą być prowadzone w tym samym zakresie. Muszą być też obydwie wyodrębnione rachunkowo

(art. 10 ust. 3 ustawy o pożytku).

Więcejoodpłatnejdziałalnościpożytkupublicznegowserwisiewww.poradnik.ngo.pl.

3. Działalność gospodarcza

Stowarzyszeniamogąprowadzićdziałalnośćgospodarcząjakodziałalnośćpomoc-niczą,toznaczy,żedziałalnośćgospodarczaniemożebyćpodstawowądziałalnoś-ciąstowarzyszenia,tylkododatkową,wspierającą.Dochódzniejwcałościmusibyćprzeznaczonynarealizacjęcelówstatutowych.Oznaczato,żeinaczejniżnp.współ-dzielniach,członkowiestowarzyszenianiemogąpodzielićgomiędzysiebie.Prowa-dzeniedziałalnościgospodarczejjestjednymzesposobówzdobyciaśrodkównadzia-łaniastatutoweorganizacji.

Cojestkoniecznedotego,abyprowadzićdziałalnośćgospodarczą?• Jeślistowarzyszeniechceprowadzićdziałalnośćgospodarczą,towsta-tuciemusiznaleźćsięzapismówiącyotakiejmożliwości.Możetobyćogól-nyzapisotym,żestowarzyszeniemożeprowadzićdziałalnośćgospodar-cządlarealizacjicelówstatutowychicałośćśrodkówprzeznaczanatencel. Wstatuciewymieniasięwtedyogólnedziedzinyprowadzonejdziałalnościgospodarczej(np.działalnośćwydawnicza). Niektórestowarzyszeniaprzyj-mująniecoinnerozwiązanie,wynikającerównieżzpraktykirejestrowejijużnapoziomiestatutuokreślajądokładnierodzajprowadzonejdziałalności.WtymceluposługująsięopisamidziałalnościzawartymiwPolskiejKla-syfikacjiDziałalności(PKD).Choćniematakiegoobowiązkujesttootylepraktycznerozwiązanie,żeodrazuskłaniadodokładnegozastanowieniasię,jakatobędziedziałalność.Używając,odrazuwstatucie,opisówiko-dówPKDdoopisudziałalnościgospodarczejbędziemyjepóźniejmieligo-towe,gdybędziemyzgłaszaćdziałalnośćgospodarcządoKrajowegoReje-struSądowego.• Abyrozpocząćdziałalnośćgospodarczą,trzebazgłosićjejprowadzeniedoKrajowegoRejestruSądowego(dorejestruprzedsiębiorców).

Zapisystatutowedotyczącedziałalnościgospodarczejwstowarzyszeniupojawiająsięwięcwstatucieprzynajmniejwdwóchmiejscach.Popierwsze,jakoosobnypa-ragrafczynawetrozdziałpoświęconymdziałalnościgospodarczej,apodrugie,przyźródłachmajątkustowarzyszenia.

PRZYKŁADOWEZAPISYWSTATUCIE:

Rozdział.Majątek1.ŹródłamipowstaniamajątkuStowarzyszeniasą:składkiczłonkowskie,a.darowizny,zapisyispadki,środkipochodzącezofiarnościpublicznej,zesponsoringu,b.dotacje,subwencje,udziały,lokaty,c.dochodyzwłasnejdziałalności,d.dochodyzdziałalnościgospodarczej.2.DochódzdziałalnościgospodarczejStowarzyszeniasłużywyłącznierealizacjice-lówstatutowychiniemożebyćprzeznaczonydopodziałumiędzyjegoczłonków.

Rozdział.Działalnośćgospodarcza1.Stowarzyszeniemożeprowadzićdziałalnośćgospodarcząnaogólnychzasadach,określonychwodrębnychprzepisach.Stowarzyszenieprowadzidziałalnośćgospo-darcząwyłączniewrozmiarachsłużącychrealizacjicelówstatutowych.2.Stowarzyszenieprowadzidziałalnośćgospodarczą,wzakresie:a.działalnościwydawniczejipoligraficznej,b.reklamy,c.działalnościzwiązanejzorganizacjątargów,wystawikonferencji,d.sprzedażydetalicznejksiążek,gazetiartykułówpiśmiennych,e.działalnościedukacyjnej.

4. Inne postanowienia statutu

Wstatuciemożnazawrzećtakżeinneregulacjedotyczącestowarzyszenia.Np.za-sadyprzyjmowaniaczłonkówbędącychcudzoziemcami,którzyniemieszkająwPol-sce,czyteżinformacjeotym,żestowarzyszeniemożebyćczłonkiemmiędzynaro-dowejorganizacji.

Otoprzykładowekwestie,któremogązostaćuregulowanewstatucie:• połączenie/podziałzinnąorganizacją,• powoływanieinnychorganów(np.sądukoleżeńskiegoczyradyprogra-mowej),• określeniespecjalnychwymagańwobecczłonkówstowarzyszenia,• określenielikwidatorówstowarzyszeniaorazwskazaniecelu,naktóryprzeznaczonyzostaniemajątekzlikwidowanegostowarzyszenia.

PRZYKŁADOWYZAPISWSTATUCIE:PodejmującuchwałęorozwiązaniuStowarzyszeniaWalneZebranieCzłonkówokre-ślasposóbjegolikwidacjiorazprzeznaczeniamajątkuStowarzyszenia.

36


37

V. Co Musi zawierać statut orGanizaCji poŻytku puBLiCzneGo Niemawzorcowegostatutuorganizacjipożytkupublicznego.Sątylkopewnewarun-kiwymienionewart.20iart.21ustawyodziałalnościpożytkupublicznegoiowo-lontariacie.Tewymaganiapowinnywynikaćzzapisówstatutowychstowarzyszenia,fundacjilubinnejorganizacji,któraubiegasięostatusorganizacjipożytkupublicz-nego.Wartopamiętać,żeostatusorganizacjipożytkupublicznegomożeubiegaćsięorganizacja,któradziałałaconajmniejdwalata.

Ogólnietewarunkidotycząinformacjio:• celachisposobachrealizacjicelówstatutowych(m.in.celemusząbyćzgodnezkatalogiemcelówpodanychwart.4ustawyodziałalnościpożyt-kupublicznego),• przeznaczeniucałegodochoduorganizacjinadziałalność statutową(działalnośćpożytkupublicznego), zwłaszcza jeśliorganizacjaprowadzidziałalnośćgospodarczą,• organiekontroliwewnętrznej(musibyćpowołanyiniemożebyćwża-densposóbzależnyodzarządu),• wymaganiachwobecczłonkóworganukontroliwewnętrznej(m.in.mu-szątobyćosoby,któreniesąskazaneprawomocnymwyrokieminiepowią-zanezżadensposóbzczłonkamizarządunp.niemogąbyćspokrewnione),• wymaganiachwobecczłonkówzarządu(muszątobyćosobynieskaza-ne prawomocnym wyrokiem),• zabezpieczeniachdotyczącychwyprowadzaniamajątkuorganizacjipozaorganizację(m.in.powinnobyćzabronioneudzielaniepożyczeknarzeczczłonkóworganizacjiczyteżjejpracowników).

Więcejnatentematwserwisiewww.poradnik.ngo.pl,atakżewbroszurachzserii3w*(„WartoWiedziećWięcej”):Organizacjepożytkupublicznego–uzyskaniestatu-su,przywileje,obowiązkiikontrola”oraz„Ustawaodziałalnościpożytkupubliczne-goiwolontariacie”.

Vi. Co jeszCze warto wieDzieć o statuCie

1. Co to jest działalność statutowa stowarzyszenia?

Działalnośćstatutowastowarzyszeniatodziałania,którepodejmujesię,abyrealizo-waćcele,wyznaczoneizapisanewstatucie.Działalnośćtaniemożebyćnastawionanazysk,czyliniemożebyćtodziałalnośćgospodarcza,którawstowarzyszeniujestdziałalnościąpomocniczą.Działalnośćstatutowajestdziałalnościąnotforprofit,akonkretnedziałania,zada-niamogąbyćrealizowanezarównowramachnieodpłatnej,jakiodpłatnejdziałal-nościstatutowej.Więcejinformacjiostatutowychzapisachdotyczącychdziałalnościodpłatnejinieod-płatnejpiszemywroz.IV.2orazwserwisiewww.poradnik.ngo.pl.

2. Co to jest kopia statutu potwierdzona za zgodność z oryginałem?

Organizacja,którastarasięodotację,częstomusidołączyćdownioskustatutorygi-nalnybądźkopięstatutupotwierdzonązazgodnośćzoryginałem.Wjakisposóbmoż-natozrobić?Czasemdotującyzastrzegasobiesposóbpotwierdzeniastatutu,więctrzebatosprawdzić,np.wwytycznychdowniosku.Stowarzyszeniepowinnomiećconajmniejjedenegzemplarzstatutuuwierzytelnio-nyprzezsąd.WtymceluwystępujesięzwnioskiemouwierzytelnieniestatutudoKrajowegoRejestruSądowego,koszttakiegopoświadczenia,zgodniezart.64usta-wyokosztachsądowychwsprawachcywilnych,wynosi40zł.Zazwyczajstowarzyszeniemajedenegzemplarztakpoświadczonegostatutu.Jeśliza-temdozłożeniadokumentówwymaganejestprzedłożeniestatutu,możnadołączyćkopiępoświadczonązazgodnośćzoryginałemprzezzarządstowarzyszenia.Wtakimwypadkukopiujesięuwierzytelnionystatut,przybijanapierwszejstroniepieczątkę„zazgodnośćzoryginałem”,aosobyzarządzające(zgodniezesposobemreprezenta-cjiokreślonymwstatucie)podpisująsiępodkopią.

Możnateżuwierzytelnionystatutpoświadczyćunotariusza.

3. Czy każda zmiana statutu wymaga zgłoszenia do krs?

Tak.Zawszepotym,jakzmienimyjakiśzapiswstatucie–nawet,jeślisątozmianytylkoporządkujące,np.zmieniamynumerację–dopisujemyjedenparagrafiusuwamydwainne,musimyzgłosićtęinformacjędosąduwciągu7dnioddatydokonaniazmian.

38


39

4. kiedy używamy statutu?

Wszystkiedziałanianaszegostowarzyszeniamuszabyćzgodnezestatutem,zatemdefactokorzystamyzniegoprzezcałyczas.Jeślichodziodokumentjakocałośćtojestnamonpotrzebnynajczęściejjakozałącznikdoskładanegowniosku.Wartonaetapiewymyślaniazałożeńdoprojektu/wnioskusprawdzićczynapewnonaszsta-tutpozwalanaprowadzenietakiejdziałalności.Ponadtodozapisówstatutowychodwołujemysięzawsze,jeśliwstowarzyszeniuzda-rzysięsytuacjanadzwyczajna,np.odwołaniewszystkichczłonkówzarządu.

5. a gdy napiszemy statut

Gdynapiszemyjużstatutodpowiadającyprzepisom,potrzebomstowarzy-szeniaifilozofiiprowadzeniadziałańtopamiętajmy,że:• statutjestuchwalany/przyjmowanyjednogłośnienawalnymzebraniuzałożycieli,• uchwalonystatutpowinienbyćpodpisanyprzezkomitetzałożycielski3, najlepiej,jeślikażdastronajestparafowana,apodpisynakońcu,• statutjestzałącznikiemdownioskuorejestracjęstowarzyszenia(skła-damy2oryginalneegzemplarze).

Więcejorejestracjistowarzyszeniaznajdujesięwbroszurzezserii„WartoWiedziećWięcej”(3w*):„Jakzałożyćstowarzyszenie?”.

3Wprzypadkuuchwalaniazmianwstatuciedziałającegostowarzyszeniapodstatutempodpisująsięczłonkowiezarzą-duzgodniezesposobemreprezentacji.

Vii. przykŁaD statutu stowarzyszenia

UWAGA: Poniższywzórstatutunieuwzględniazapisówdotyczącychtworzeniaod-działów,odpłatnejdziałalnościpożytkupublicznegoorazdziałalnościgospodarczej.Tojakmogąbrzmiećtezapisywprzypadkustowarzyszenia,którechce:zakładaćod-działy,prowadzićdziałalnośćodpłatnąpożytkupublicznegolubprowadzićdziałal-nośćgospodarczą,proponujemywroz.IVniniejszejbroszury.Możnaskorzystaćznichiwzależnościodpotrzebużyćwstatucieswojegostowarzyszenia.

statut stowarzyszenia przyjaciół szkoły „ekierka”

RozdziałI.Postanowieniaogólne§ 1

1.StowarzyszeniePrzyjaciółSzkoły„Ekierka”,zwanedalejStowarzyszeniem,działanapodstawieUstawyzdn.7kwietnia1989r.Prawoostowarzyszeniachorazposta-nowieńniniejszegostatutu.2.StowarzyszeniemożeużywaćnazwyskróconejStowarzyszenie„Ekierka”.

§ 2SiedzibąStowarzyszeniajestmiastoWrocław.

§ 31.Terenemdziałania StowarzyszeniajestobszarRzeczpospolitejPolskiejzeszczegól-nymuwzględnieniemWrocławiaiwojewództwadolnośląskiego.2.Dlarealizacjicelówstatutowychstowarzyszeniemożeprowadzićdziałaniapozagranicamikrajunaterenieinnychpaństw,zposzanowaniemtamtejszegoprawa.

§ 4Stowarzyszenieposiadaosobowośćprawną.Powołanejestnaczasnieokreślony.

§ 5Stowarzyszeniewspółpracujezkrajowymi,zagranicznymiimiędzynarodowymior-ganizacjamipozarządowymiiinnymiinstytucjami.Możepozostawaćczłonkiemtychorganizacjinazasadachpełnejautonomii.

§6Stowarzyszenieopieraswojądziałalnośćnapracyspołecznejczłonków.Doprowa-dzeniaswoichdziałańmożezatrudniaćpracownikóworazpowoływaćbiura.

40


41

Vii. przykŁaD statutu

RozdziałII.Celeisposobyichrealizacji§7

Celemstowarzyszeniajestinicjowanie,wspieranieiorganizowaniedziałalnościoświa-towejorazkulturalnejwszczególnościnarzeczdzieciimłodzieży,atakżewszech-stronnewspieraniedzieciimłodzieżyorazrodzinwtrudnejsytuacjiżyciowej.

§ 8Stowarzyszenierealizujeswojecelepoprzez:a.organizowaniewarsztatówtwórczychdladzieciimłodzieży,szczególniezajęćpla-stycznych,muzycznych,teatralnychorazfilmowych,b.propagowanieiorganizowaniewymianymiędzykulturowej,organizowaniekon-ferencji,seminariów,szkoleń,warsztatówiwykładów,c.organizowanieimprezkulturalnych,d.wydawanieksiążek,czasopism,broszurzwiązanychzcelamiStowarzyszenia,e.udzielaniewsparciafinansowego ipozafinansowegoosobomwtrudnej sytua-cjiżyciowej.

RozdziałIII.CzłonkowieStowarzyszenia§9

1.CzłonkamiStowarzyszeniamogąbyćosobyfizyczneiprawne.OsobaprawnamożebyćjedynieczłonkiemwspierającymStowarzyszenia.2.Stowarzyszenieposiadaczłonków:a. zwyczajnych, b.wspierających,c. honorowych.

§101.CzłonkiemzwyczajnymStowarzyszeniamożebyćkażdaosobafizyczna,którazło-żypisemnądeklaracjęzawierającąrekomendacjędwóchczłonkówStowarzyszenia.2.PrzyjęcianowychczłonkówdokonujeZarząduchwałąpodjętąniepóźniejniżwcią-gudwóchmiesięcyoddatyzłożeniadeklaracji.3.CzłonkiemwspierającymStowarzyszeniamożezostaćosobafizyczna iprawnadeklarującapomocfinansową, rzeczową lubmerytorycznąwrealizacjicelówSto-warzyszenia.4.Członkiemwspierającymstajesiępozłożeniupisemnejdeklaracjinapodstawieuchwa-łyZarządupodjętejniepóźniejniżwciągudwóchmiesięcyoddatyzłożeniadeklaracji.5.CzłonkiemhonorowymStowarzyszeniamożebyćosobafizyczna,którawniosławybitnywkładwdziałalnośćirozwójStowarzyszenia.6.CzłonkiemhonorowymstajesiępoprzyjęciuuchwałyprzezWalneZebranienawniosekZarządualboconajmniej6członkówStowarzyszenia.

§11Członkowiezwyczajnimająprawo:a.biernegoiczynnegouczestniczeniawwyborachdowładzStowarzyszenia,b.korzystaniazdorobkuiwszelkichformdziałalnościStowarzyszenia,

c.udziałuwzebraniach,wykładachorazimprezachorganizowanychprzezStowarzyszenie,d.zgłaszaniawnioskówcododziałalnościStowarzyszenia.

§12Członkowiezwyczajnimająobowiązek:a.braniaudziałuwdziałalnościStowarzyszeniaiwrealizacjijegocelów,b.uczestniczeniawwalnychzebraniachczłonków,c.przestrzeganiastatutuiuchwałwładzStowarzyszenia,d.regularnegoopłacaniaskładek.

§131.Członkowiewspierającyihonorowinieposiadająbiernegoorazczynnegoprawawyborczego,mogąjednakbraćudziałzgłosemdoradczymwstatutowychwładzachStowarzyszenia,pozatymposiadajątakieprawajakczłonkowiezwyczajni.2.Członekwspierającymaobowiązekwywiązywaniasięzzadeklarowanychświad-czeń,przestrzeganiastatutuorazuchwałwładzStowarzyszenia.3.Członkowiehonorowisązwolnienizeskładekczłonkowskich.

§141.CzłonkostwowStowarzyszeniuustajenaskutek:a.dobrowolnejrezygnacjipisemnejzprzynależnościdoStowarzyszeniazłożonejnaręceZarządu,b.wykluczeniaprzezZarząd:-zpowodunieusprawiedliwionegozaleganiazopłatąskładekczłonkowskich,-zpowodurażącegonaruszeniazasadstatutowych,nieprzestrzeganiapostanowieńiuchwałwładzStowarzyszenia,-zewzględunabrakprzejawówaktywnejdziałalnościnarzeczStowarzyszenia.c.utratyprawobywatelskichnamocyprawomocnegowyrokusądu,d.śmierciczłonkalubutratyosobowościprawnejprzezczłonkawspierającego.2.OduchwałyZarząduwsprawiepozbawieniaczłonkostwawStowarzyszeniuprzy-sługujeodwołaniedoWalnegoZebraniaCzłonkówwterminie14dnioddatydorę-czeniastosownejuchwały.OdwołaniejestrozpatrywanenanajbliższymWalnymZe-braniuCzłonków.UchwałaWalnegoZebraniajestostateczna.

RozdziałIV.WładzeStowarzyszenia§15

WładzamiStowarzyszeniasą:a.WalneZebranieCzłonków,b.Zarząd,c.KomisjaRewizyjna.

§161.WładzeStowarzyszeniawybieranesąprzezWalneZebranieCzłonkówwgłosowa-niujawnymzwykłąwiększościągłosów,przyobecnościconajmniejpołowyczłon-kówuprawnionychdogłosowania.

42


43

2.Wrazie,gdyskładwładzStowarzyszeniaulegniezmniejszeniuwczasietrwaniakadencjiuzupełnienieichskładumożenastąpićwdrodzekooptacji,którejdokonująpozostaliczłonkowieorganu,któryuległzmniejszeniu.Wtrybietymmożnapowo-łaćniewięcejniżpołowęskładuorganu.

§17UchwaływszystkichwładzStowarzyszeniazapadająwgłosowaniujawnymzwykłąwiększościągłosów,przyobecnościconajmniejpołowyczłonkówuprawnionychdogłosowania,chyba,żedalszepostanowieniastatutustanowiąinaczej.

§181.KadencjawszystkichwybieralnychwładzStowarzyszeniatrwa5lat.2.Zarządskładasięz3do5osób,spośródktórychnapierwszymposiedzeniuwybie-ra prezesa, sekretarza i skarbnika.3.KomisjaRewizyjnaskładasięz3do5osób,wtymprzewodniczącegowybierane-gonapierwszymposiedzeniukomisji.

WalneZebranieCzłonków§19

1.NajwyższąwładząStowarzyszeniajestWalneZebranieCzłonków.2.WalneZebraniemożebyćzwyczajneinadzwyczajne.3.ZwyczajneWalneZebraniazwołujeZarządrazwroku,jakosprawozdawcze,icopięćlat,jakosprawozdawczo-wyborcze,zawiadamiającczłonkówojegoterminie,miej-scuiproponowanymporządkuobradconajmniejna14dniprzedterminemWalnegoZebrania.Jeślinazebraniuniemawymaganegokworumzwołujesięzebraniewdru-gimterminieniepóźniejniżwciągumiesiącaoddniazwołaniaWalnegoZebraniaCzłonków.WdrugimterminieuchwałyWalnegoZebraniasąpodejmowanewgłoso-waniujawnymzwykłąwiększościągłosówbezwzględunaliczbęobecnychczłonków.4.WalneZebranieobradujewguchwalonegoprzezsiebieregulaminuobrad.5.NadzwyczajneWalneZebraniezwołujeZarząd:a.zwłasnejinicjatywy,b.nażądanieczłonkówKomisjiRewizyjnej,c.napisemnywniosekconajmniej1/3ogólnejliczbyczłonkówzwyczajnychStowa-rzyszenia.6.NadzwyczajneWalneZebraniepowinnozostaćzwołaneprzedupływem21dnioddatyzgłoszeniawnioskulubżądaniaiobradowaćnadsprawami,dlaktórychzo-stałozwołane.

§20DokompetencjiWalnegoZebranianależy:a.określeniegłównychkierunkówdziałaniairozwojuStowarzyszenia,b.uchwalaniezmianstatutu,c.wybóriodwoływaniewszystkichwładzStowarzyszenia,d.udzielanieZarządowiabsolutoriumnawniosekKomisjiRewizyjnej,

e.rozpatrywanieizatwierdzaniesprawozdańwładzStowarzyszenia,f.rozpatrywanieodwołańoduchwałZarządu,g.podejmowanieuchwałyorozwiązaniuStowarzyszeniaiprzeznaczeniujegoma-jątku,h.podejmowanieuchwałwsprawieprzyjęciaczłonkahonorowego,i.podejmowanieuchwałwewszystkichsprawachniezastrzeżonychdokompetencjiinnychwładzStowarzyszenia.

Zarząd§21

1.Zarząd jestpowołanydokierowaniacałądziałalnościąStowarzyszeniazgodniezuchwałamiWalnegoZebraniaCzłonków,reprezentujeStowarzyszenienazewnątrz.2.Zarządskładasięz3do5osób,spośródktórychnapierwszymposiedzeniuwybie-ra prezesa, wiceprezesa i skarbnika.3.PosiedzeniaZarząduodbywająsięwmiarępotrzeb,nierzadziejjednakniżraznakwartał.PosiedzeniaZarząduzwołujeprezes.

§ 22DokompetencjiZarządunależy:a.kierowaniebieżącąpracąStowarzyszenia,a.realizowanieuchwałWalnegoZebrania,c.zarządzaniemajątkiemStowarzyszenia,d.planowanieiprowadzeniegospodarkifinansowej,e.reprezentowanieStowarzyszenianazewnątrzidziałaniewjegoimieniu,f.przyjmowanieiwykluczanieczłonkówStowarzyszenia,g.zwoływanieWalnegoZebrania,h.ustalaniewysokościskładekczłonkowskich.

KomisjaRewizyjna§ 23

1.KomisjaRewizyjnapowołanajestdosprawowaniakontrolinaddziałalnościąSto-warzyszenia.2.KomisjaRewizyjnaskładasięz3do5osóbwtymprzewodniczącegowybierane-gonapierwszymposiedzeniukomisji.3.PosiedzeniaKomisjiRewizyjnejodbywająsięwmiarępotrzeb,nierzadziejjednakniżrazwroku.PosiedzeniaKomisjizwołujeprzewodniczący.

§ 24DokompetencjiKomisjiRewizyjnejnależy:a.kontrolacałokształtudziałalnościStowarzyszenia,b.ocenapracyZarządu,wtymcorocznychsprawozdańibilansu,c.składaniesprawozdańnaWalnymZebraniuCzłonkówwrazzocenądziałalnościStowarzyszeniaiZarząduStowarzyszenia,

44


45

d.wnioskowaniedowalnegozebraniaczłonkówoudzielanieabsolutoriumZarządowi,e.wnioskowanieoodwołanieZarządulubposzczególnychczłonkówZarząduwra-ziejegobezczynności,f.wnioskowanieozwołanieNadzwyczajnegoWalnegoZebraniaCzłonków.

RozdziałV.Majątekigospodarkafinansowa§ 25

1.ŹródłamipowstaniamajątkuStowarzyszeniasą:a.składkiczłonkowskie,b.darowizny,zapisyispadki,środkipochodzącezofiarnościpublicznej,zesponso-ringu,c.dotacje,subwencje,udziały,lokaty,d.dochodyzwłasnejdziałalności.2.Stowarzyszenieprowadzigospodarkęfinansowązgodniezobowiązującymiprze-pisami.3.Decyzjewsprawienabywania,zbywaniaiobciążaniamajątkuStowarzyszeniapo-dejmujeZarząd.

Sposóbreprezentacji§26

DoskładaniaoświadczeńwoliwimieniuStowarzyszenia,wtymwsprawachmająt-kowych,uprawnionychjestdwóchczłonkówzarządudziałającychłącznie.

RozdziałVI.Postanowieniakońcowe§27

UchwałęwsprawiezmianystatutuStowarzyszeniapodejmujeWalneZebraniebez-względnąwiększościągłosów,wobecnościprzynajmniejpołowyczłonkówupraw-nionychdogłosowania.

§ 281.UchwałęorozwiązaniuStowarzyszeniapodejmujeWalneZebranieCzłonkówkwa-lifikowanąwiększością2/3głosówprzyobecnościconajmniej2/3członkówupraw-nionychdogłosowania.2.PodejmującuchwałęorozwiązaniuStowarzyszeniaWalneZebranieCzłonkówokre-ślasposóbjegolikwidacjiorazprzeznaczeniamajątkuStowarzyszenia.

jak napisać statut stowarzyszenia? napisac statut...się, czy ze wszystkim się zgadzają, czy są...

Documents

Transcript of jak napisać statut stowarzyszenia? napisac statut...się, czy ze wszystkim się zgadzają, czy są...