Jak Kupic Uzywany Samochod A4

Jakkupi u ywany samochd

Aleksander Sowa

kupi u ywany samochd

Wydawnictwa Komunikacji i cznoci Warszawa

Projekt okadki: Dariusz Litwiniec Redaktor: mgr Barbara Ciuch Redakcja techniczna i korekta: Maria takomy

629.1-46.004:347.451Praktyczny poradnik pomagajcy w zakupie u ywanego samochodu. Opisano w nim zalecenia i rady dotyczce puapek czyhajcych na kupujcych u ywane auta, kryteriw wyboru modelu, wymaganych dokumentw. Podano internetowe rda informacji, adresy gied samochodowych oraz wzory umowy kupna-sprzeda y. Odbiorcy: wszyscy zamierzajcy kupi u ywany samochd.

ISBN 83-206-1584-4

Copyright by Wydawnictwa Komunikacji i cznoci Sp. z o.o. Warszawa 2005

Utwr ani w caoci, ani we fragmentach nie mo e by powielany bd rozpowszechniany za pomoc urzdze elektronicznych, mechanicznych, kopiujcych, nagrywajcych i innych bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich.

Wydawnictwa Komunikacji i cznoci Sp. z o.o. ul. Kazimierzowska 52, 02-546 Warszawa

tel. (0-22) 849-27-51, fax (0-22) 849-23-22Dzia handlowy tel./fax (0-22) 849-23-45 tel. (0-22) 849-27-51 w. 555 Prowadzimy sprzeda wysykow ksi ek Ksigarnia firmowa w siedzibie wydawnictwa tel. (0-22) 849-20-32, czynna pon.-pt. 10.00-18.00 e-mail: [email protected] Pena oferta WK w INTERNECIE: http://www.wkl.com.pl Wydanie 1. Warszawa 2005 Skad i amanie: Fotoskad CRAFINI 05-840 Brwinw, ul. Wsplna 3/22 Druk: dzka Drukarnia Dzieowa S.A. 90-215 d, ul. Rewolucji 1905 r. nr 45

Spis treciWstp ....................................................................................................................... Puapki ..................................................................................................................... Koszty dodatkowe ............................................................................................... Sprzedajcy - zawodowy handlarz ..................................................................... Handlarze przygotowuj samochd do sprzeda y ......................................... Kiedy sprzedajcy kamie.................................................................................... Samochd po remoncie kapitalnym ............................................................... Skadak ............................................................................................................ Samochd po wypadku .................................................................................... Samochd z zagranicy .................................................................................... Samochd na gaz .............................................................................................. Samochd za po yczone pienidze ............................................................... Przed zakupem ................................................................................................... Przygotowanie do zakupu .............................................................................. Znajomo historii modelu ............................................................................ Typowe usterki wybranych modeli samochodw ............................................. Ktry samochd jest najlepszy? .......................................................................... Przebieg rzeczywisty ..................................................................................... Dokumenty .................................................................................................... Zakup w kraju .................................................................................................. Emocje .............................................................................................................. Miejsce ........................................................................................................... Doradcy .......................................................................................................... Cena ................................................................................................................. Rozmowa ze sprzedajcym .............................................................................. Jazda prbna ................................................................................................... Ogldziny samochodu ................................................................................... Zakup za granic .................................................................................................. Obowizki kupujcego ...................................................................................... Wzory wybranych dokumentw.......................................................................... Zakoczenie ........................................................................................................... Polsko-niemiecki sowniczek wybranych terminw samochodowych ................................................................................................ 74 78 80 Adresy gied samochodowych .............................................................................. Przydatne witryny internetowe ........................................................................ 6 7 8 10 13 16 17 17 18 19 20 23 25 25 26 28 35 40 44 49 49 50 51 51 52 53 56 65 66 68 73

WstpPozwl Szanowny Czytelniku1, e witajc Ci na samym wstpie bd yczy Ci dobrego, udanego zakupu u ywanego samochodu. Wiedz, e wedug mnie po przeczytaniu tej publikacji prawdopodobiestwo, e zakup Twojego auta oka e si udany, wzronie co najmniej kilkunastokrotnie. Tym serdeczniej wic zapraszam Ci do tej lektury. Skoro signe po t pozycj, to najprawdopodobniej zamierzasz w bli szej lub dalszej przyszoci (cokolwiek to znaczy) kupi samochd. Mo e masz tyle pienidzy, e mgby kupi auto nowe, ale ni szej klasy, albo u ywane, ale wiksze i lepiej wyposa one? I tu na pocztek pierwsza rada, jeli stoisz przed takim wyborem - kupuj samochd nowy i nie czytaj dalej! Mo liwe te , e mo esz sobie pozwoli wycznie na u ywany wz, kilkulub kilkunastoletni. Tutaj ju specjalnego wyboru nie masz- mo esz kupi auto albo dobre, albo ze. W ka dym razie, jeli zdecydowae si na zakup u ywanego samochodu, w tej ksi ce znajdziesz - mam nadziej - wiele cennych informacji na temat tego, jak nie kupi zomu i nie wyrzuci pienidzy w boto. Wiem, e czytasz ten tekst prawdopodobnie zmuszony do zakupu u ywanego samochodu - bo waciwie, jak pisaem wczeniej, zawsze lepiej jest kupi auto nowe - daje to (chocia by teoretycznie) wiksz gwarancj bezawaryjnoci i sprawnego dziaania. Oczywicie, zdarzaj si wyjtki, tak jak marki lepsze i gorsze, ale zapamitaj wa ne dla Ciebie sowa: Kupujc u ywany samochd stajesz si uczestnikiem gry o bezlitosnych, twardych reguach. Po jednej stronie jeste Ty, Szanowny Czytelniku, chccy kupi za jak najmniejsze pienidze mo liwie najmodszy samochd, w mo liwie najlepszym stanie. Po drugiej stronie bdzie sprzedajcy, ktry chciaby za wszelk cen sprzeda samochd, przy czym za wszelk cen"1

Skrywany we mnie szowinizm pozwala mi zakada, e jeste m czyzn, jednak gdybym si myli - witam Ci tym serdeczniej i pozwl, e dla uproszczenia bd si zwraca do Ciebie w tej formie.

Puapki 7 bdzie oznaczao dla sprzedajcego cen jak najwy sz. Stan auta prawdopodobnie bdzie odbiega od ideau. Musisz zda sobie spraw z regu tutaj rzdzcych i nauczy si ich na pami! Podstawow zasad przy sprzedawaniu i kupowaniu samochodu jest spopularyzowana przez kinematografi zasada, e nie ma tu absolutnie adnych zasad. Wiem, e ka dy czowiek powinien mie sumienie bd te inn form samokontroli, ale... nie licz na to. Prawda jest okrutna. Niestety. Czowiek, ktry bdzie Ci chcia sprzeda samochd, mo e mie nastpujc zasad moraln: Nie mam obowizku informowania kupujcego o wadach tego samochodu. Jak zapyta - powiem co innego. Najwa niejsze, abym sprzeda tego grata. Kupujcy po to ma oczy i rozum, aby ponosi odpowiedzialno za swoje czyny w myl powiedzenia: widziay gay, co bray". Czowiek jest istot tak a nie inn i jest to temat na inn publikacj. Sprzedajcy mo e by rwnie uczciwym czowiekiem i zakupu od takiego czowieka Ci ycz, ale... nie mo esz si da nacign". Nie bd w tej publikacji wartociowa ludzkich charakterw, zalet czy wad. Czasem tylko mo e je nieco przybli , bo nie chc, Szanowny Czytelniku, aby kupowa samochd po omacku". Pomog Ci, przygotuj - choby w jakim stopniu eby Ci nie oszukano. Ja na to nie pozwol.

PuapkiJak wspomniaem we wstpie, jedynie kupujc auto nowe i to z salonu masz gwarancj, e nie bdzie ono rdem kopotw - przynajmniej teoretycznie i na papierze. Przez kilka lat i okoo 100 tys. kilometrw nie powinno by problemw, a jednak czsto s. Pamitamy przecie zapalanie si paliwa podczas tankowania, wystrzay poduszek powietrznych w nagrzanych socem autach, odpadajcy lakier i przewracajcego si mercedesa. Wielu Czytelnikw zna samochodowe przysowie o rdzewiejcych w salonie fiatach, a tak e wie, co jest wart ka dy opel i ford. I gdzie zawsze jest ziarno prawdy, ale na pewno kupujc nowy samochd masz wiksz gwarancj zakupu auta dobrego", ni w przypadku zakupu z drugiej rki". Kupujc auto u ywane - Drogi Czytelniku - musisz liczy si z du ym prawdopodobiestwem, e jest ono ofert,

Jak kupi u ywany samochd

ktra mo e okaza si puapk. Zwykle na pocztku nie wiadomo, o co chodzi. Mo liwoci jest wiele, ale kiedy niczego nie wiadomo -wiadomo, e chodzi o pienidze...

Koszty dodatkowePrzed podjciem decyzji o zakupie samochodu u ywanego zastanw si, czy Ci na to sta, mo e si bowiem zdarzy tak, e kupisz bardzo dobre" auto za tak kwot, jak aktualnie dysponujesz, a po kilku dniach, tygodniach lub miesicach oka e si, e ten zakup nie by tak dobry. Wykryjesz takie wady i usterki, ktre bd wymaga znacznych nakadw finansowych. I to jest pierwsza puapka czyhajca na Ciebie - Szanowny Czytelniku - jako kupujcego. Nie wierzysz? Przypumy, e dokonasz zakupu u ywanego (nowego ju kupi nie mo na) Daewoo Espero 1,5 z roku 2000, wic zapacisz okoo 16-17 tysicy zotych. Po kilku dniach oka e si, e nie zauwa ye podczas jazdy prbnej usterki, ktr teraz ustalie - auto ma zu yte przednie hamulce, tarcze s zwichrowane, a klocki hamulcowe starte. Niby nic, jednak musisz by wiadomy, e jest to koszt okoo 500 z za same czci, bez tzw. robocizny. Bezwzgldnie powiniene po zakupie wymieni acuch lub pasek rozrzdu (chyba, e samochd ma tak may przebieg, e jest to zbyteczne, ale raczej na to nie licz) i jest to wydatek okoo 70-500 zotych. Do tego dochodzi wymiana oleju, konieczna bowiem nie wiadomo, ile poprzedni waciciel przejedzi na oleju, ktry by w silniku zakupionego auta. Wtpliwe jest aby przed zakupem wyrzuca w boto" pienidze na wymian oleju. Licz si wic z kosztem okoo 100-150 z. I tak, nawet nie wymieniajc wszystkiego, co powiniene zrobi po zakupie auta - Twoje auto staje si dro sze o 700-1200 z, a jeli do tego nie wzie pod uwag opon, ktre maj zbyt pytki bie nik, to do 16-17 tysicy musisz doliczy co najmniej kolejne 800-1200 z. Razem - ponad 2000 z. Pamitaj te , e samochd musisz zarejestrowa na siebie i jest to tak e dodatkowy koszt (ok. 160 zotych). Przegld jest patny okoo 90-160 zotych. Musisz te uda si do urzdu skarbowego i zapaci podatek, zale ny od tego, jaka kwota jest wpisana na umowie kupna--sprzeda y. Jeli na umowie wpisana jest kwota powiedzmy - 1000 z, to urzd skarbowy zwolni Ci z podatku. Jeli jednak byniesz intelektem" (lub ulegniesz namowom sprzedajcego, aby zani y koszt na umowie) i wpiszesz za wspomniane espero nie waciw warto 16 000 z, lecz 1600 z, to urzdnicy wykonaj nastpujcy manewr: sprawdz w tabeli aktualn redni cen giedow modelu i rocznika

Puapki

9

Twojego auta, a nastpnie na tej podstawie oblicz podatek, ktry bdziesz musia zapaci. Licz si z tym, e wedug urzdu skarbowego rednia cena tego modelu bdzie z pewnoci wy sza od tej, za jak w rzeczywistoci kupie swoje auto. Jeli kupujesz auto za granic, sprawa jest jeszcze gorsza, ale o tym pniej. Pierwsz puapk przy zakupie u ywanego samochodu mo na wic opisa maksym: Do kosztu zakupu musisz doliczy dodatkowe koszty, czasem

wysokie...I wierz mi - czasem mo e to by skarbonka bez dna, naprawd tak jest i rcz, e wielu z tych, ktrzy kupili bardzo wyeksploatowany samochd potwierdzi moje sowa. I jeszcze jedna sprawa: nie ma czego takiego, jak okazja" - chyba e okazja oszukania kupujcego". Zastanw si Czytelniku, czy sprzedaby dobry samochd za poow lub trzy czwarte jego rzeczywistej wartoci rynkowej bez powodu? Powody zawsze si znajd - wojsko, dziecko itd. Okazja najczciej procentuje albo powa nymi kopotami natury prawnoadministracyjnej, albo problemami czysto mechanicznymi, skutkujcymi dotkliwiej jako finansowe. Kupujesz samochd - przygotuj si na wydatki. Aby mie samochd, musisz go utrzyma, a to niestety kosztuje i to czasem cakiem sporo. Warto si wic zastanowi, jakiego auta szukasz.Tabela 1 Wysoko skadki (w zt) obowizkowego ubezpieczenia komunikacyjnego OC dla Warszawy, bez zni ek Pojemno skokowa w cm3 Do 900 901-1250 1251-1300 1301-1500 1501-1600 1601-1700 1701-1800 1901-2500 Ponad 2500 Wysoko rocznej skadki PZU 847 1124 1652 1652 1973 2192 2192 2392 2392 Wysoko rocznej skadki Warta 1385 1358 1385 1740 2015 2015 2110 2135 2290

10


Nawet prosta wydawaoby si kwestia ubezpieczenia jest istotna, kiedy trzeba opaci skadk. Przykad podano w tablicy. Jeli jeste kierowc w wieku do 25 lub 26 lat, to ubezpieczyciel za da skadki o 30% wy szej. Jeli samochd jest znacznej wartoci, dochodzi ubezpieczenie Auto Casco (AC), ktrego wysoko skadki bdzie liczona w procentach od faktycznej wartoci Twojego pojazdu. Nie pisz o tym, aby Ci Czytelniku przestraszy, ale po to, aby by wiadomy zagro e. Jednym z nich s na pewno koszty. Jeli si zastanowisz i wedug Twojej oceny sta Ci na zakup oraz utrzymanie samochodu - mo esz czyta dalej!

Sprzedajcy - zawodowy handlarzAbymy si dobrze zrozumieli - handlarz u ywanymi samochodami to taki sam zawd, jak ka dy inny i w adnym wypadku nie deprecjonuj go ani nie potpiam. Tak samo jak nie czyni tego w przypadku zawodu policjanta, ksidza czy takswkarza. Nieuczciwy ksidz, policjant czy bankier i tak samo nieuczciwy handlarz samochodami s - wedug mnie - godni potpienia. A e ta ksi eczka dotyczy akurat samochodu i tym samym handlarzy samochodami, musz Ci, Szanowny Czytelniku, przedstawi - mo liwie obiektywnie -jak sytuacja wyglda. Jednoczenie ycz Ci, aby na swojej drodze spotyka wycznie uczciwych nie tylko handlarzy samochodw, ale oglnie - uczciwych ludzi. Podczas zakupu sam musisz odpowiedzie sobie na pytanie podstawowe: czy czowiek, od ktrego kupujesz samochd, jest zawodowym handlarzem, czy te nie? Istniej dwie kategorie zawodowych handlarzy samochodami i o nich przeczytasz za chwil. Jeli jeste zainteresowany autem jakiego czowieka i chcesz si dowiedzie, czy jest handlarzem, zadaj mu bezporednie pytanie: - Czy jest Pan wacicielem samochodu? Licz si jednak z tym, e niezupenie zgodnie z prawd handlarz mo e Ci odpowiedzie: - Tak, oczywicie! I tutaj masz doskona okazj, aby to sprawdzi na pocztku, zanim auto Ci si spodoba. Popro sprzedajcego o dokumenty samochodu oraz jego wasne. By mo e wyjdzie" przy okazji, czy sprzedajcy mwi prawd. Jeli auto jest brata, matki, ony lub syna - w porzdku, ale pamitaj, e umow musisz podpisa z wacicielem. Gorzej, gdy oka e si, e auto jest szwagra, kochanki lub kolegi. Jeli nazwisko si nie zgadza, prawdziwego waciciela nie ma przy aucie i sprzedajcy twierdzi, e: - Auto sprzedaj w jego (jej) imieniu, ale nie ma go (jej) w Polsce...

Puapki

11

- Poszed do wojska... - jest w szpitalu, bo zostaa matk... to taka postawa mo e wiadczy o tym, e sprzedajcy jest zawodowym handlarzem, a w ka dym razie sugeruje Ci, e sprawa nie jest czysta. Oczywicie, dobry samochd mo esz kupi - czego Ci ycz z caego serca - rwnie od handlarza. Niemniej jednak powiniene by szczeglnie ostro ny, a tak cakiem szczerze to: jeli mo esz - unikaj zakupu u zawodowego handlarza. Zakup u czowieka, ktry zajmuje si zawodowo sprzeda aut, jest niestety obarczony znacznie wy szym ryzykiem. I mo na si zastanowi nad samochodem z komisu, ktry powinien by waciwie pewniejszy", stoi bowiem za nim waciciel autokomisu, ale rwnie w tym przypadku pewnoci nie ma! Pamitaj, e w autokomisie nie kupisz samochodu taniej. Przeciwnie - zapacisz na pewno wicej, ni gdyby kupowa ten sam samochd od waciciela. Przecie waciciel autokomisu musi zarobi. Wtym przypadku wy sz cen rekompensuje zazwyczaj udokumentowane pochodzenie, lepszy stan, dogodne warunki zakupu (np. kredyt albo raty) itd. Jeli na giedzie masz podejrzenie, e czowiek, od ktrego chcesz kupi samochd, jest zawodowym handlarzem, to kupno od niego jest waciwie 100procentowym bdem. Dlaczego? Handlarz sprzeda Ci samochd, ktry nie jest wart swojej ceny i albo bdzie to grat", do ktrego bdziesz dokada, albo kupisz dobre auto, ale zapacisz za nie za du o. Jakkolwiek by na to patrze - to niedobry pomys, lecz jest to wycznie moja osobista opinia, z ktr mo esz si zgodzi lub nie. Oczywicie nie powinienem dyskwalifikowa zawodowych sprzedawcw, ale... moja rada jest taka, jak napisaem wczeniej i nie cofam jej. Handlarze doskonale orientuj si w cenach samochodw i zwykle maj spor wiedz z zakresu budowy samochodu, wad i szczeglnie tego, jak je zamaskowa albo na jaki czas ukry. Ponadto musisz sobie - Drogi Czytelniku - zda spraw, e handlarz potrafi rozmawia z Tob i mo e wypra Ci mzg" na tyle, e mu uwierzysz. Zastanw si, czy potrzebowaby tej ksi eczki, gdyby kupi w swoim yciu 50 albo 100 aut? Tak samo handlarz doskonale wie, jak auto sprzedawa, bo - po prostu - robi to ju wielokrotnie. Na koniec tego podrozdziau, aby udowodni prawdziwo mojego stwierdzenia, opowiem prawdziw histori. To, o czym napisz, nadal jest praktykowane... Gieda w Niemczech przy granicy z Polsk. Na gied przyje d a Niemiec z samochodem, ktry zamierza sprzeda za 1000 euro, taka

12

jak kupi u ywany samochd

bowiem jest rzeczywista warto jego samochodu. Wystawia wic cen na samochodzie i czeka na klienta. Na terenie giedy od rana obecni s trzej Polacy, wsppracujcy ze sob - zawodowi handlarze, wietnie znajcy jzyk niemiecki, Niemcw (si rzeczy rwnie Polakw) oraz lokalny rynek i teren. Obserwuj przyje d ajcych Niemcw i upatruj sobie ofiar. Do auta wystawionego za cen 1000 euro podchodzi jeden z trzech handlarzy i zaczyna je skrupulatnie oglda, po czym wyra a ch zakupu i zaczyna negocjowa cen z niemieckim wacicielem. Oferuje cen 500 euro, na co oczywicie znajcy warto swojego auta Niemiec nie chce przysta. W pewnym momencie do targujcych si zacicie Polaka z Niemcem podchodzi czowiek (jest to drugi z handlarzy - nie zdradzajcy absolutnie znajomoci z negocjujcym cen) i zaczyna tak e oglda samochd, po czym gono wymiewa cen wystawion przez Niemca jako zbyt wygrowan i odchodzi niby zdegustowany. W chwil pniej do nadal targujcych si podchodzi nastpny z handlarzy udajc oferenta i oglda samochd, po czym stwierdza, e kupi to auto za najwy ej 400 euro, bo... (i zaczyna wymienia Niemcowi wady, ktre samochd niby ma). Sytuacja wyglda wic tak, e przy samochodzie stoi niemiecki waciciel i 2 obcych" Polakw, ktrzy oferuj mu cen odpowiednio 500 i 400 euro. Kiedy Niemiec jest ju odpowiednio zmikczony", do samochodu powraca trzeci z handlarzy i rzuca uwagi w stylu: - Nigdy Pan za tyle tego golfa nie sprzeda - zapomnij Pan!" lub inne podobne. Przez cay czas wszyscy trzej handlarze s dla siebie na pozr anonimowi. Jeli sprzedajcy auto wie, o co chodzi - numer nie przejdzie - jeli za nie, sprzedajcy w obawie o to, aby nie dosta jedynie 400 euro, sprzedaje samochd za cen 500 euro i odje d a z giedy zadowolony, e wreszcie sprzeda auto - cho, niestety, nie za cen, za ktr zamierza sprzeda. Handlarze zbieraj si razem, wioz samochd do Polski i sprzedaj go za 1200 euro, na czym ka dy z nich zarabia ponad 200 euro, albo wykonuj jeszcze bardziej perfidny manewr. Wyje d aj z giedy, po czym po chwili jeden z handlarzy wraca nowo kupionym samochodem, wystawia go na sprzeda za 1200 euro i spokojnie czeka na jakiego Polaka, a pozostali dwaj z ukrycia obserwuj rozwj wypadkw. I kiedy jaki Polak podchodzi do auta, pozostali dwaj handlarze wsppracuj ze sprzedajcym koleg tak, aby znale klienta, ktry kupi to auto za dobr" cen: - Oj, w superstanie Pan ma tego golfika... szkoda, e mam tylko 600 euro na auto, bo nie wahabym si ani sekundy..." albo

Puapki

13

- Poprzedni waciciel musia o niego bardzo dba, bo jak na ten rocznik to wyglda naprawd super...", a wreszcie handlarz, ktry teraz wystpuje w roli sprzedajcego ulega" i mwi: - O.K., niech bdzie moja strata, nie chce mi si ju tu sta... daje pan 7000 i sprzedaj", a klient, ktry oglda samochd, lecz cena wydawaa mu si za wysoka, ulega i kupuje... Handlarze zarabiaj tego dnia jedynie 500 euro na trzech, ale nie musz ju jecha z autem do Polski i nie trac czasu. Szukaj nastpnej giedy albo za tydzie powtarzaj proceder. Nie popeniaj przestpstwa (?), ale zastanw si, czy chciaby kupi takie auto? Albo raczej za tak cen? Myl wic, e teraz zgodzisz si z moj rad, e lepiej unikn spotka z handlarzem. Sytuacja, ktr Ci przedstawiem, dotyczy handlarzy obrotowcw". Ich potoczne okrelenie pochodzi od czasownika obraca" obraca samochodami. Drug kategori handlarzy stanowi picerzy" - dowiedz si, dlaczego i oni s szczeglnie niebezpieczni.

Handlarze przygotowuj samochd do sprzeda yO ile obrotowcy" zarabiaj - jak w opisanym przykadzie - manipulujc cen, o tyle picerzy" manipulujc autem. Myl, e znaczna cz Czytelnikw spotkaa si w swoim yciu midzy Wis a Odr z okreleniem picowa" albo te pic na wod". Aby nie byo wtpliwoci powiem, e jest to odpowiednik czasownika retuszowa". Jednak retuszerzy" to nie jest wedug mnie szczliwe lingwistycznie okrelenie i nie oddaje w peni soczystoci tego zjawiska, dlatego te pozostan przy okreleniu picerzy" - mniej wysmakowanym, acz jestem pewien, e lepiej przemawiajcym do Czytelnika. Picerzy" koncentruj si na mocno wyeksploatowanych autach, z reguy bardzo skorodowanych, takich, ktre mo na tanio kupi i po odpowiednim podrasowaniu" sprzeda o wiele dro ej. Czasem bywa tak, e s to obrotowcy", ktrzy na ostatniej giedzie nie sprzedali swojego auta i teraz szukaj nabywcy2. Szczeglnie w pewnych rejonach Polski jest wiele warsztatw picerskich" i bystry Czytelnik domyla si zapewne, e im bli ej granicy, tym wicej ich mo na spotka. Profesjonalny picer" wyznaje zasad: To lakier sprzedaje samochd.2

Nie wiadomo dlaczego zwanego np. jeleniem".

14


Jeli lakier jest dobrze poo ony", to auto wyglda z zewntrz jak nowe. Reszta w myl powiedzenia - czego oczy nie widz, tego sercu nie al. W cigu najwy ej kilku dni w warsztacie samochd przeznaczony do sprzeda y zostaje rozkrcony i przygotowany do malowania. Wszystkie ubytki w nadwoziu, tak e te spowodowane po prostu rdz (dziury w progach!) s dokadnie zalepiane kitem z dodatkiem wkna szklanego3, nastpnie nadwozie jest szlifowane. Kiedy ju wszystkie ubytki s zaszpachlowane, nakada si lakier, zwykle jak najmniejszym kosztem (piecowo). Po wyschniciu lakieru auto jest skadane, wntrze starannie oczyszczane, silnik i przedzia silnika s spryskiwane preparatem imitujcym konserwacj, a silnik czsto (szczeglnie kiedy ma wycieki) jest czyszczony lub myty. Na opony natryskuje si czernido, aby lepiej wyglday. Zwykle plastikowe elementy wntrza spryskuje si rwnie byszczykiem, aby robiy na potencjalnym kupujcym lepsze wra enie. Jeli tapicerka foteli zdradza, e auto ma sporo przejechanych kilometrw, handlarze zakadaj pokrowce. Na wytarte nakadki pedaw mo na tak e zao y nowe albo lepiej ozdobne nakadki. To, jak dalece s posunite wizualizacje auta, zale y oczywicie od tego, jak du o mo na zarobi sprzedajc efekt pracy handlarzy picerw jako tzw. auto zadbane" albo okazyjne", co dla handlarza oznacza r nic pomidzy tym za ile sprzeda, a tym za ile kupi i ile wo y w retusz auta. Koronnym zabiegiem jest oczywicie cofanie licznika kilometrw np. o 50 tys. km. Wskazanie to jest jednym z najwa niejszych wyznacznikw tego, jak mocno wyeksploatowane jest auto. Z reguy w ogoszeniach prasowych czy internetowych podaje si przebieg samochodu, aby pomc oceni jego stan. Dlatego te : nigdy nie ufaj wskazaniom licznika kilometrw. Najgorzej jest w wypadku auta o przebiegu okoo 100 tys. km. Jest to pewna psychologiczna granica dla kupujcego na zasadzie: mao - du o (may - du y przebieg). Wiadomo - ka dy chce kupi auto o przebiegu mniejszym ni 100 tys. km ni wikszym. Przebieg powiniene ustali na postawie przegldu kilku elementw. Przeczytasz o nich dalej. Jeli kupisz samochd przygotowany do sprzeda y przez picera", krtko bdziesz si cieszy jego zadbanym wygldem.3

Glasfazy".

Puapki

15

Jest niestety naprawd bardzo du o usugodawcw" oferujcych korekcj licznika (http://firmasonar.republika.pl/)

Miejsca, gdzie poo ono grub warstw szpachli, po kilku tygodniach zaczn pka. Faktyczny przebieg sukcesywnie bdzie dawa co jaki czas zna koniecznoci wymiany klockw hamulcowych, tarcz, rozrzdu,

16


zwikszonym zu yciem paliwa lub oleju, a wreszcie koniecznoci naprawy nadwozia lub silnika. Zapamitaj wic: wie o polakierowany samochd prawie zawsze oznacza kopoty. Lepiej unika takich aut, bo albo jest to auto po powa nym wypadku, albo przygotowane do sprzeda y przez zawodowego handlarza. Czsto jest tak, e auto ulega powa nemu wypadkowi. Czasem takiemu, e powinno by zomowane. Jeli jest w miar nowe lub drogie, picerzy" kupuj taki wrak i w cigu kilku - kilkunastu dni dokonuj naprawy powypadkowej. Naprawiaj samochd nie tak, aby by zdatny do u ytku, lecz tak, aby by zdatny do sprzedania jako bezwypadkowy.

Kiedy sprzedajcy kamieBy mo e to, co teraz napisz nie jest szczeglnie kulturalne, ale... niestety, kupujc samochd nie jeste - Szanowny Czytelniku - na herbatce u babci", dlatego te powiniene dowiedzie si, kim jest sprzedajcy samochd. Wiesz ju , dlaczego musisz by szczeglnie ostro ny wtedy, kiedy auto sprzedaje handlarz, ale... lepiej te nie kupowa od takswkarza lub od kogo, kto sprzedaje samochd wykorzystywany jako su bowy np. przez przedstawiciela handlowego albo kogo, kto ma niewielki sklep. W ka dym razie, jeli samochd by u ywany do pracy, to - w najlepszym przypadku - by intensywnie eksploatowany albo jest po prostu zu yty. I tutaj bardzo czsto okazuje si, e sprzedajcy kamie. Zadaj pytanie sprzedajcemu na temat tego, co Ci si nie podoba i nie patrz na auto, lecz uwa nie obserwuj jego reakcj - przy czym pamitaj, e prawd bdzie mwio jego ciao, a sowa nie zawsze. Szczeglnie takie sygnay jak dotykanie (niewiadomie, przypadkiem) ust lub nosa, rozbiegany wzrok, unikanie spotkania z Twoim spojrzeniem, niespokojne ruchy lub odwrotnie szczeglnie uwa ne spogldanie w Twoj stron, powinny wzbudzi Twoj ostro no! Takie gesty prawdopodobnie s oznak, e sprzedajcy kamie. Kiedy odczujesz, e sprzedajcy mija si z prawd - zrezygnuj z zakupu, gdy : ogromnym bdem jest kupowanie samochodu od kogo, kto kamie! Skoro kamie, to nie warto od takiego czowieka niczego kupowa - z pewnoci oszukuje Ci na temat auta, jego stanu lub pochodzenia. A skoro ju jestemy przy pochodzeniu samochodu, zainteresuj si jego

Puapki

17

poprzednim wacicielem - zapytaj o to. Najlepiej, aby sprzedajcy by pierwszym wacicielem. Jeli jest drugim, ju jest troch gorzej, jeli niczego konkretnego si o wacicielu (wacicielach) nie dowiesz - Twj zakup bdzie obarczony wikszym ryzykiem. Zwykle samochd kupiony od pierwszego waciciela - nawet jeli ma spory przebieg - jest w lepszym stanie technicznym, ni kupiony od kogo, kto kupi go wczeniej, a tamten jeszcze wczeniej itd. Pierwszemu wacicielowi trudniej jest ukry fakt uczestniczenia pojazdu w stuczce lub wypadku. Drugi waciciel zawsze mo e powiedzie - nie wiedziaem o tym. Zapytaj sprzedajcego, czy w umowie zgodzi si zawrze zapis, e auto nie brao udziau w wypadku lub skorzystaj z doczonych do tego poradnika wzorw umw. Wiesz ju jak sprawdzi, czy sprzedajcy kamie. Jeli tak, nie wahaj si, nie daj si oszuka!

Samochd po remoncie kapitalnymWidzisz samochd, ktry jest wyceniony na wicej ni egzemplarze z jego rocznika, poniewa - jak twierdzi sprzedajcy - ma wymienione filtry, tarcz sprzga, rozrzd, wiece i inne elementy (zwaszcza te, ktre s tak umiejscowione w konstrukcji wozu, e nie bardzo mo na to sprawdzi) i dlatego wanie sprzedajcy chce wicej". Niestety, czsto rwnie jest tak, e wymiana filtru oleju polega na przetarciu go czyst szmatk. O ile bardzo atwo sprawdzi, czy klocki hamulcowe lub tarcze byy wymienione, o tyle filtru oleju ju odkrci nie mo na. Dlatego nie ufaj takim zapewnieniom. Nie kupuj samochodu po remoncie, zwaszcza t/w. kapitalnym. Czy wykonywaby rzetelnie i fachowo, z wykorzystaniem nowych czci, napraw po to, aby sprzeda auto? Nie, bo po prostu si to nie opaca. Koszt rzetelnej naprawy jest niestety wysoki i ten, kto przeprowadzi dobrze tak operacj nie bdzie chcia auta sprzeda. Natomiast remont pod sprzeda ", polegajcy najczciej na podobnych operacjach jak opisane wczeniej, nie jest wart zapacenia wy szej ceny. Sprzedajcy, ktry wmawia Ci podobne bajki", prawdopodobnie delikatnie mwic mija si z prawd.

SkadakW naszym piknym, acz bardzo dziwnym kraju, gdzie 90% obywateli to podobno katolicy i co drugi to zodziej, byy kiedy przepisy, ktre

18


wymuszay na prywatnych importerach aut sprowadzanie oddzielnie nadwozia, a oddzielnie zespou napdowego. Auto byo w czciach przewo one przez granic i skadane. O ile taki zabieg przeprowadzony starannie przez dowiadczonego mechanika nie powoduje obni enia wartoci samochodu, o tyle niestety przeprowadzany w przygranicznych gara ach przez handlarzy nastawionych wycznie na zysk czsto mo e by brzemienny dla stanu auta. Jeszcze gorzej, kiedy nadwozie i zesp napdowy pochodz z dwch r nych aut - prawie na pewno oznacza to, e czci pochodz z auta po wypadku. Kiedy zabieg taki by wykonywany przed rejestrowaniem, waciciel po przedo eniu odpowiedniej liczby rachunkw uzyskiwa wpis do dowodu z aktualnego rocznika, mimo e np. karoseria (lub silnik) bya o 5 lat starsza. Przy korzystnej dla waciciela polityce produkcji mo e si okaza, e kupujesz auto z rocznika powiedzmy 98 - podczas gdy tak naprawd to auto jest rocznikiem 96, a to jest ogromna r nica. Przy czym, jeli wa ne dla trwaoci elementy (np. zawieszenie) pochodz z auta, ktre ulego wypadkowi, to na pewno nie bdzie to dobry zakup. Unikaj za wszelk cen najr niejszych skadakw! Dokadnie przestudiuj dowd rejestracyjny samochodu i porozmawiaj ze sprzedajcym. Dopiero potem przystp do ogldzin, a przy okazji sprawdzisz, czy sprzedajcy nie mija si z prawd.

Samochd po wypadkuOczywicie, stuprocentow pewno, e samochd nie mia wypadku w zasadzie mo esz mie, Szanowny Czytelniku, niestety wtedy i tylko wtedy, kiedy kupujesz auto nowe w salonie. Ka de auto u ytkowane nawet przez krtki czas jest nara one na wypadek lub stuczk, przy czym o ile stuczka nie jest szczeglnie grona, mo e nawet nie mie najmniejszego znaczenia w przypadku uszkodzenia zderzaka lub kloszy lamp, o tyle ka de powa niejsze uszkodzenie ma wpyw i na trwao auta, i na jego cen. Jeli wypadek by powa ny, mo e mie te wpyw na prowadzenie pojazdu i oczywicie na bezpieczestwo. Osobicie znam wiele warsztatw samochodowych, ktre skupuj wszystkie rozbite auta - zreszt z pewnoci widziae ogoszenia w prasie motoryzacyjnej typu: ,AAAA Skupujemy wszystkie auta rozbite natychmiast. Pacimy gotwk". Wiem o praktykowanym procederze polegajcym na czeniu dwch rozbitych aut w jedno, sprzedawane potem jako bezwypadkowe. Na

Puapki

19

przykad kupuje si dwa rozbite prawie nowe auta - jedno po bardzo silnym zderzeniu czoowym, a drugie po dachowaniu. Z wraku po dachowaniu wycina si dach i wstawia nieuszkodzony ze supkami od samochodu po czowce". Po lakierowaniu miejsca czenia mog by nie do odr nienia dla niefachowca. Wprawdzie jeli taka naprawa jest wykonana solidnie - a w zasadzie musi taka by - to auto nadaje si do dalszej eksploatacji, lecz jego cena nie powinna wynosi tyle, ile cena auta bezwypadkowego z tego samego rocznika. Przy wspczesnej technologii produkcji takie auto musi zacz szybciej korodowa i na pewno bdzie mniej bezpieczne. Ka da naprawa powypadkowa wi e si z ogromnymi kosztami, dlatego te czsto waciciel decyduje si na napraw ju z myl nie o dalszej eksploatacji, ale o... sprzeda y, a to oczywicie decyduje o jakoci tej naprawy. Nie jest niczym szczeglnie niespotykanym, e po dzwonie" (czyli zderzeniu) tak silnym, e odpalaj obie czoowe poduszki powietrzne, auto jest klepane", nacigane, szpachlowane, w miejsce poduszek powietrznych (waciwie - poduszek gazowych) s wstawiane pakuy albo papier, pknite zalepki oraz fragmenty tablicy rozdzielczej wymienia si na nieuszkodzone i... kupujcy nabywa samochd bezwypadkowy i dobrze wyposa ony (2 x airbag). Oczywicie pasw bezpieczestwa tak e si nie wymienia, tym bardziej ich pirotechnicznych napinaczy. Std dobra rada: Jeli podejrzewasz, e samochd uczestniczy w wypadku -zrezygnuj z zakupu, bo mo e si wkrtce okaza, e pod lakierem pojawi si pcherze, lakier bdzie si kruszy, opony zaczn si nierwnomiernie zu ywa, podczas jazdy za (szczeglnie przy wikszych prdkociach) samochd nie bdzie prowadzi si pewnie lub po prostu bdzie ciga". Jeli kupujesz auto za kilkanacie lub kilkadziesit tysicy zotych, porozmawiaj ze sprzedajcym tak, aby mo liwa bya kontrola geometrii zawieszenia w autoryzowanej stacji obsugi - koszt takiej operacji (od 90 do kilkuset zotych) z pewnoci nie bdzie stanowi pienidzy wyrzuconych w boto. Zreszt podejrzewam, i sprzedajcy nie bdzie chcia si na to zgodzi. Jeli si zgodzi i oka e si po badaniu, e miae racj, sprzedajcy i tak do koca mo e twierdzi, e o niczym nie wiedzia, zwaszcza gdy nie jest pierwszym wacicielem.

Samochd z zagranicyNiektre modele samochodw lub poszczeglne wersje nie byy oferowane na polskim rynku, dlatego te ich cena jest wy sza (lub po prostu

20


inna) od ceny rwienikw". Zwykle jest tak, e samochody kupione na tzw. zachodzie" maj lepsze wyposa enie od sprzedawanych u nas. Dlatego te takie auta czsto kusz nabywcw, bo s po prostu atrakcyjniejszymi ofertami. I co tu du o mwi- nie mo na porwnywa poloneza np. z 1998 roku z golfem czy astr z tego samego rocznika. R nice w technice, wyposa eniu lub nawet prowadzeniu s ogromne, jednak w cenach ju nie tak widoczne. Przy podobnym przebiegu stan techniczny prawdopodobnie tak e bdzie przemawia na korzy auta z zachodu", nie tylko ze wzgldu na stan i rodzaj drg, lecz tak e ze wzgldu na mentalno kierowcw oraz (szczeglnie) sposoby dokonywania napraw. Chciabym jednak zwrci uwag, e mimo wszystko zakup auta z zagranicy - zwaszcza nie zarejestrowanego w Polsce - jest obarczony nieco wikszym ryzykiem. Gwnie dlatego, e nieznane jest pochodzenie tego samochodu oraz brak informacji o poprzednich wacicielach. Jeli auto ma pen dokumentacj - sprawa jest janiejsza, ale pamitaj o jednym: jeli usyszysz od sprzedajcego Polaka zdanie: Samochodem jedzi dziadek w Niemczech, po dobrych drogach, wic jest w superstanie! powiniene wzmc swoj czujno. Taki tekst jest najczstsz bzdur wmawian kupujcym. Po prostu w to nie wierz! Musisz tak e by szczeglnie ostro ny w przypadku samochodw sportowych - przewa nie s mocno wyeksploatowane, oraz samochodw pochodzcych spoza rynkw europejskich. Dotyczy to m.in. aut amerykaskich - mo esz mie kopoty z zarejestrowaniem takiego auta, ze wzgldu na odmienno przepisw homologacyjnych i warunkw technicznych dopuszczajcych pojazd do ruchu. Wicej informacji na temat kupna samochodu za granic znajdziesz w rozdziale Zakup za granic".

Samochd na gazBywa, e chcesz kupi samochd z instalacj zasilania gazem pynnym, tzw. LPG (ang. Liquefied Petroleum Gas)4 i jest to jak najbardziej zrozumiae. Mimo e samochd na gazie" pali od 10 do 20% wicej paliwa gazowego ni benzyny, a koszt badania technicznego jest wy szy o kilkadziesit zotych, to i tak, przy obecnej cenie gazu i benzyny bezoowiowej 95, samochd z instalacj LPG jest doskona propozycj dla tych, ktrzy lubi oszczdza, i dla tych, ktrych auta spalaj du o paliwa.4

Pynne paliwo gazowe.

Puapki

21

Ale i w przypadku samochodu na gaz jest kilka wa nych spraw. Po pierwsze dokumentacja instalacji gazowej. Jest ona niezbdna, aby auto uzyskao pozytywny wynik badania technicznego. Konieczny jest tak e wpis do dowodu rejestracyjnego auta, e instalacja jest zamontowana. Warto tak e zwrci uwag na dat utraty homologacji na butl. Po drugie samochody z instalacj gazow w Polsce to w wikszoci konstrukcje bardzo proste, tzw. mieszalnikowe, zwykle polonezy, du e fiaty i inne, zasilane ganikiem. S auta o wtrysku mechanicznym (przede wszystkim Mercedes 123, 124, 126), ktre raczej le znosz zasilanie gazem. Samochody o wtrysku elektronicznym i z sond lambda maj elektronicznie regulowany dopyw gazu. Samochody wyposa one w silniki o wtrysku wielopunktowym (multi-point injection) i plastikowy kolektor wymagaj zastosowania drogiej instalacji z sekwencyjnym wtryskiem gazu. Wyjtkiem jest Daweoo Matiz, do ktrego mo na zamontowa prostsz instalacj. Tak wic instalacja LPG niejedno ma imi. W wikszoci samochodw da si zamontowa instalacj, ktra bdzie dobrze dziaaa. Jednak sprzedawcy czsto dokonuj podrasowania" szczeglnie kosztownych i paliwo ernych aut - zakadaj instalacj LPG, aby skusi kupujcego niskimi kosztami eksploatacji samochodu. Niestety, zakadaj instalacje niestarannie; s to konstrukcje najprostsze, ktre le wsppracuj z silnikiem, w efekcie czego doprowadzaj do jego przedwczesnego zu ycia. Dlatego kupujc auto na gaz musisz - Drogi Czytelniku - zwrci uwag na rodzaj zastosowanej instalacji. Przyda Ci si wiedza o modelu samochodu, ktry zamierzasz kupi. Zapamitaj: Samochd z instalacj gazow niedostosowan do parametrw silnika to samochd gorszy ni bez jakiejkolwiek instalacji. Instalacja gazowa jest mimo wszystko urzdzeniem wielce precyzyjnym (nawet wydajno parownika w stosunku do pojemnoci skokowej ma znaczenie przy najprostszych instalacjach), dlatego te jej waciwe dobranie ma decydujce znaczenie i dla samego jej dziaania, i dla trwaoci silnika. W samochodach z silnikiem zasilanym wtryskowo konieczny jest odpowiedni sterownik - ukad elektroniczny symulujcy prac ukadu wtrysku benzyny, wyczanego na czas zasilania LPG. Urzdzenie takie to emulator. Jeli go nie bdzie lub nie bdzie dziaa prawidowo, komputer auta bdzie wskazywa usterk i elektronika bdzie pracowaa w trybie awaryjnym.

22


Ewentualnym objawem uszkodzenia bdzie tak e brak mo liwoci zasilania benzyn lub strzay" w kolektorze, spowodowane cofniciem si pomienia. Nie pomog klapy" i gwizdki" czy wymiana kolektora na metalowy. Instalacja jest le dobrana albo wadliwie wyregulowana, co te zdarza si bardzo czsto. Jeli si ma samochd na gaz, zwykle cay czas jedzi si na gazie, wo c w zbiorniku paliwa kilka - kilkanacie litrw benzyny, ktra z czasem ulega zanieczyszczeniu. Wytrca si z niej woda, co powoduje korodowanie zbiornika. Czsto te uszkodzona jest pompa paliwa i zapchane filtry paliwa. Je eli jednak znajdzie si samochd w stosunkowo dobrym stanie z poprawnie dziaajc instalacj gazow, to mo e to by bardzo dobry zakup, chocia by dlatego, e samo zamontowanie instalacji to koszt od 1300 do kilku czy kilkunastu tysicy zotych i nigdy nie odzyska si tej kwoty przy odsprzeda y. Dla Ciebie Czytelniku jako kupujcego jest to wic korzystna sytuacja. Niestety, dobrych ofert nie jest du o. Podczas jazdy prbnej nale y jecha na LPG, ale rwnie na etylinie. Rozruch silnika powiniene Czytelniku rwnie wyprbowa na obu systemach zasilania. W przypadku zasilania gazem rozruch mo e by nieco trudniejszy, ale powinien by mo liwy i na benzynie, i na gazie. Doskonaym pomysem jest udanie si ze sprzedajcym do profesjonalnego punktu monta u instalacji LPG i dokonanie ogldzin auta bdcego przedmiotem handlu. Niewielkim kosztem (kilkudziesiciu zotych) na pewno bdzie mo na si zorientowa, czy instalacja bdzie dawaa oszczdnoci, czy te bdzie rdem kopotw. Przy okazji trzeba pamita, e zczka do tankowania gazu w aucie pochodzcym z zagranicy mo e nie pasowa na polskich stacjach benzynowych. Warto te szuka samochodw z zaworem gazu umieszczonym obok wlewu paliwa - jest to rozwizanie na pewno bardziej estetyczne, ale niestety rzadko stosowane. W przypadku pewnej grupy aut nie musimy mie obaw co do tego, czy instalacja jest dobrze dobrana. S to samochody z seryjnie montowan instalacj LPG, np. Fiat Multipla oraz Fiat Punto. Co do instalacji montowanych przez autoryzowanych sprzedawcw, trudno si wypowiada. Nigdy nie wiadomo, jak instalacja zostaa zamontowana. Cenicym mo liwoci przewozowe szczeglnie godne polecenia s auta ze zbiornikiem (butl) gazu w miejscu koa zapasowego. Cho rozwizanie takie niczego nie zmienia - koo zapasowe i tak zajmuje dodatkowe miejsce w baga niku, to mo na z zapasu" zrezygnowa udzc si, e w razie zapania gumy" uratuje nas uszczelniacz

Puapki

23

w aerozolu. Auto z gazem w kole zapasowym" jest praktyczniejsze, a w przypadku kombi czy auta kompaktowego - du o praktyczniejsze.

Samochd za po yczone pienidzeZaczn tak, jak ma w zwyczaju mawia mj znajomy: Kredyt ma same wady nie dosy, e trzeba go spaca, to najpierw trzeba go jeszcze dosta". To stwierdzenie daje do zrozumienia, e samochd na kredyt nie jest najlepszym wyjciem, ale - niestety - czsto wyjciem jedynym. Warto w takim przypadku nieco na ten temat wiedzie. Przede wszystkim - wysoko oprocentowania. Ka demu czowiekowi wydawa si mo e oczywiste, e im oprocentowanie jest ni sze, tym kredyt jest taszy. Prawda jest waciwie zawsze inna. Ale to niestety dopiero pocztek. Co ze stop procentow? Staa czy zmienna? A jakie raty - stae czy malejce? Podobno kredyty walutowe s tasze od tych w zotwkach? Co to jest RRSO? Pyta rodzi si wiele i udzielenie na nie penej odpowiedzi na kartach tej ksi ki z oczywistych wzgldw nie jest mo liwe. Co zatem warto wiedzie? Po yczajc pewn kwot musimy j odda z nawizk w postaci odsetek i innych kosztw. Jeli oferta kusi niskim oprocentowaniem lub odsetkami 0%, to kredyt oddamy razem z innymi kosztami, ktre rzeczywicie nie bd odsetkami, ale Ty - Szanowny Czytelniku - bdziesz te inne koszty" musia zapaci. Mo na by zaryzykowa tutaj powiedzenie jak nie kijem - to pak" i myl, e w odniesieniu do kredytw 0% sporo jest prawdy w tym porzekadle. Bardzo czsto jest tak, e kredyty wysoko oprocentowane prawie zupenie nie s obci one innymi kosztami i dlatego, cho pozornie wygldaj na dro sze, s tasze. Dla Ciebie bdzie wa na RRSO, czyli rzeczywista roczna stopa oprocentowania. Najprociej mwic jest ona kosztem, jaki poniesiemy z tytuu zacignicia kredytu w postaci odsetek od zacignitej sumy, dodatkowych opat, prowizji itp. Jeli bierzesz kredyt, to radz Ci jako form spaty wybra raty malejce. Wprawdzie na pocztku bdziesz paci du o, ale im bli ej chwili, w ktrej uwolnisz si od banku, tym mniej bdziesz paci. Ma to tak e ogromne znaczenie z uwagi na fakt, e Twj kredyt bdzie dro szy tak e o tyle, ile spacane auto utraci na wartoci. Pewnie syszae od wielu ludzi, e najtasze s kredyty walutowe. Z punktu widzenia oprocentowania rzeczywicie mo na odnie takie

24


wra enie, bo jeli kredyt zotwkowy jest oprocentowany na 13%, a kredyt w CHF (frankach szwajcarskich) 4,5%, to faktycznie mo na by tak pomyle. Niestety, prawda jest taka, e nie mo na oszacowa prawdziwego (rzeczywistego) kosztu kredytu walutowego. Dlaczego? Poniewa nikt - nawet najlepszy analityk, nie jest Ci w stanie poda kosztu ryzyka, jakie niesie ze sob wahanie cen konkretnej waluty. Dla przykadu - kurs euro zawiera si w granicach 3,7 do prawie 4,8 z. Zastanw si, o ile dro szy mo e by kredyt w chwili, kiedy kurs waluty, w ktrej po yczye pienidze, zmieni si wzwy ? Oczywicie, jest rwnie prawdopodobiestwo, e oddasz mniej ni po yczye, ale liczenie na to porwnywabym do rosyjskiej ruletki. A skoro ju napisaem o analityku, to maa uwaga na temat doradcw kredytowych, analitykw i ekonomistw- pamitaj Szanowny Czytelniku, e obdarzajc zaufaniem tych ludzi obdarzasz zaufaniem kogo, kto ze stuprocentow pewnoci odpowie Ci, dlaczego jego wczorajsza prognoza nie sprawdzia si. Ustawa o kredycie konsumenckim narzucia na banki obowizek podawania kosztu kredytu w postaci rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO), ale prawda jest taka, e banki potrafi i to obostrzenie tak umiejtnie wymanewrowa, e mwi si o oprocentowaniu realnym", co nie jest oczywicie tym samym co oprocentowanie rzeczywiste". Dlatego pytaj doradc kredytowego o kwot, jak bdziesz musia zapaci za zacignicie kredytu, ale zawsze wymagaj, aby podano Ci rzeczywisty cakowity koszt, jaki bdziesz musia ponie. Pamitaj te , e rzeczywisty to nie to samo co realny. Banki i inne instytucje trudnice si lichw (bo tak powinno si wedug mnie okrela dziaalno tych, ktrzy po yczaj pienidze po to, aby na tym zarobi) bd stosoway najr niejsze metody, aby prawd pozna dopiero w chwili, kiedy kredyt bdziesz musia spaca. Wiem, e by mo e nara si tymi sowami bankowcom, ale wolabym, aby wiedzia, co robisz. Nigdy - pod adnym pozorem - nie wpacaj adnych pienidzy komu, kto obiecuje Ci, e zaatwi" kredyt albo da jakiej opaty za zo enie wniosku kredytowego. Zawsze dokadnie czytaj umow - nawet jeli ma kilkanacie stron. Co wicej - im du sza jest umowa, tym czytaj wnikliwiej. Pytaj pracownika banku, jeli czego nie rozumiesz - nie wstyd si tego, nikt nie wie wszystkiego! I daj jasnej, zrozumiaej i wyczerpujcej odpowiedzi. Zwr te uwag na to, co stanowi umowa w przypadku nieterminowych wpat (jak s oprocentowane odsetki karne).

Przed zakupem

25

Podsumowujc ten temat powiem jeszcze raz, e najlepiej zaciga kredyty krtkoterminowe - lepiej z wy szymi ratami, ale krtszym okresem spaty. Taniej jest wzi kredyt wy ej oprocentowany i bez dodatkowych kosztw ni oprocentowany ni ej, ale z opatami dodatkowymi. Lepiej bra kredyt w zotwkach ni w walucie obcej. A najlepiej... nie bra kredytu w ogle. Ale o tym wie ka dy...

Przed zakupemPrzygotowanie do zakupuZnasz ju Szanowny Czytelniku wa niejsze zagro enia, ktre na Ciebie czyhaj, wic w tym rozdziale dowiesz si, jak si do zakupu przygotowa. Cz odpowiedniej wiedzy ju posiadasz, czciowo jeste do zakupu przygotowany, jednak... to jeszcze nie wszystko. Do zakupu musisz si po prostu przygotowa jak do sprawdzianu z geografii w podstawwce i bynajmniej nie oznacza to zebrania odpowiedniej kwoty pienidzy, niezbdnej do zakupu, zarejestrowania i opacenia samochodu. Jeli przygotujesz si solidnie - nie tak atwo dasz si wywie w pole, nie tak atwo dasz si oszuka. Zapamitaj: O cenie samochodu, zwaszcza starszego, decyduje nie rocznik, ale przede wszystkim jego stan techniczny. Na pocztek proponuj, aby dokadnie zapozna si z obowizujcymi cenami. Nie wystarczy przy tym przeledzi ceny w ogoszeniach giedowych czy w prasie, cho przyznaj, e jest to dobra droga (pod warunkiem, e nie zapomnisz o tym, i zawsze powiniene traktowa te ceny orientacyjnie). O cenie samochodu nie decyduj tylko marka i model, lecz tak e (a w przypadku samochodw starszych przede wszystkim) stan samochodu i wszystko, co jest z nim zwizane, czyli przebieg, liczba poprzednich wacicieli, bezwypadkowo, a nawet to, czy waciciel by palaczem, czy unika papierosowego dymu. Pamitaj o tym, e elementami, ktre mog decydowa o nieznacznie wy szej cenie s: - oryginalny lakier (bezwypadkowo), - niewielki przebieg (na podstawie innych wskazwek ni licznik kilometrw), - bogate wyposa enie dodatkowe, - dodatki (np. komplet opon zimowych z felgami),

26


- tuning samochodu, cho raczej odradzabym Ci zakup tunin-gowanego auta, chyba e wanie takiego szukasz, ale licz si ze znacznym zu yciem silnika. Przed podjciem decyzji o zakupie przestudiuj dokadnie oferty w komisach, prasie i Internecie. Na trzeciej stronie okadki podano linki do odpowiednich stron internetowych - znajdziesz tam oferty, ktre pozwol Ci zorientowa si w cenach. Dodatkowym atutem jest mo liwo obejrzenia zdj oferowanego samochodu, czsto w du ej rozdzielczoci - czego nie uzyskasz w prasie. Myl, e przegldanie stron internetowych z ogoszeniami wprawdzie pozwoli Ci - Drogi Czytelniku - na zorientowanie si w obowizujcych cenach, lecz niestety pozbawi rzeczywistego kontaktu z samochodem i sprzedajcym. Dlatego te (chocia uwa am, e gieda nie jest najlepszym miejscem na zakup samochodu) w treci ksi ki zamieciem adresy najwa niejszych gied samochodowych w Polsce - bo jest to (tym razem) najlepsze miejsce na zorientowanie si w cenach i rzeczywistym stanie samochodw z r nych rocznikw. Ponadto gieda daje Ci mo liwo obcowania ze sprzedajcym - zawsze mo esz targowa si tylko na prb oraz w celu obserwowania zachowa sprzedajcych i dokadnych ogldzin auta. Adresy gied znajduj si na kocu ksi ki.

Znajomo historii modeluZ pewnoci jest tak, e masz przygotowan sum, za ktr chcesz kupi samochd. Bardzo dobrze jest, kiedy chcesz kupi wycznie okrelony model, np. Poloneza Caro 1,9D lub Nissana Sunny 1,4 sedan albo te Fiata 126p. Dlaczego? Kupujc samochd, powiniene zna histori modelu. I to nie dlatego, abym namawia Ci do emocjonalnego zwizku z samochodem, ktry powinien peni zasadniczo utylitarne funkcje, ale dlatego, e pozwoli Ci to - Szanowny Czytelniku - unikn wielu nieprzewidzianych sytuacji, uatwi zakup i na pewno ochroni (choby czciowo) przed oszukaniem przez sprzedajcego. Podejrzewam, e wolaby unikn zakupu skadaka po retuszu, a s modele samochodw, ktre bez wikszych zmian byy produkowane bardzo dugo m.in. nale do tej grupy Fiat 126p, czy wanie FSO Polonez, jak rwnie inne auta, tzw. zachodnie - szczeglnie marek niemieckich wy szych klas. Gdzie tkwi zagro enie?

Przed zakupem 2 7

Producenci waciwie nieustannie modyfikuj i ulepszaj produkowane samochody pomidzy powa nymi modernizacjami modelu, przeprowadzajc tzw. face liftingi5. Na przykad model A jest wprowadzany do sprzeda y w roku 1990, a zastpiony cakiem nowym modelem 7 lat pniej. W tym czasie s przeprowadzane drobne zmiany konstrukcji -wprowadzanie nowych jednostek napdowych i usuwanie wadliwych podzespow na rzecz trwalszych. Okrelone wersje silnikw i wyposa enia trafiaj zwykle pniej do naszego kraju ni np. do Niemiec. Znajomo tych wszystkich niuansw na pewno ochroni Ci przed pewnymi wybiegami nieuczciwych sprzedawcw. Mo e si bowiem zdarzy tak, e chcesz kupi Forda Fiest 1,1 z lat 1991 - 1993, ktra nie bya w Polsce sprzedawana z 2 poduszkami powietrznymi. Widzisz na giedzie taki samochd i syszysz, jak sprzedajcy twierdzi, e by on kupiony w Polsce, w salonie. Powinno to wzmc Twoj czujno co do uczciwoci sprzedajcego - po co kama, jeli wszystko jest w porzdku? Wybrane modele aut szczeglnie s wra liwe na tego typu zmiany - dobrze zapewne Czytelnikowi znany VW Golf II generacji by produkowany od roku 1983 do roku 1992, a wic prawie 10 lat, a podczas tego okresu przechodzi kilka razy powa ne modyfikacje. 1983: rozpoczcie produkcji Golfa II w wersjach C, CL, GL i Diesel 1984: Golf II GTI 1986: wprowadzenie silnika 1,8 /90 KM, wersja GT i wersje z ABS 1987: nowe silniki 1,3/55 KM oraz 1,6/ 70 KM; znikaj trjktne szybki w drzwiach 1988: silnik 1,6 TD/80 KM oraz Golf Rally. 1990: Golf Country. 1992: zakoczenie produkcji. Warto zna histori modelu choby po to, aby rozpozna, e auto jest skadakiem - ogldasz samochd i widzisz, e zamontowany w nim silnik by oferowany przez producenta tylko do roku 1998, a sprzedajcy uparcie twierdzi, e auto jest z rocznika 2000. Wystarczy wykona remont i przedstawi odpowiednie rachunki przy rejestrowaniu, aby w dowodzie wpisa rocznik, z ktrego pochodziy istotne czci. A jak remont" prawdopodobnie wyglda? Silnik z rozbitego auta - np. po dachowaniu albo uderzeniu w bok lub ty, a nadwozie naprawione po mocnym zderzeniu czoowym, w ktrym oryginalny silnik uleg zniszczeniu. Projektowana zmiana przepisw, w myl ktrej5

Face lifting (czyt. feis lifting, ang.) - gruntowne odmodzenie, zmiana wizerunku.

28


nie bdzie si wymagao w dowodzie rejestracyjnym numerw silnika, umo liwi sytuacj jeszcze groniejsz - mo e si zdarzy, e kupisz auto z silnikiem, ktry pochodzi ze skradzionego samochodu!!! Koncern Honda produkuje samochody w Japonii i w Anglii i mo esz si ze mn spiera, ale ka dy u ytkownik samochodw Honda potwierdzi to, co teraz napisz (pod jednym wszak e warunkiem - e jedzi zarwno samochodami wyprodukowanymi w Japonii, jak i w Anglii). Samochody wyprodukowane w Japonii wykazuj o wiele wiksz bezawaryjno, ale by okres, e ich import by obci ony cem a 35-procentowym i dlatego nawet w salonach byy one du o dro sze. Odpowied sprzedajcego na Twoje pytanie o pochodzenie auta pozwoli Ci si zorientowa co do poziomu moralnego tego czowieka i mo e uatwi decyzj o zakupie. Jeli sprzedajcy bdzie Ci wmawia, e nie ma r nicy midzy Hond japosk a brytyjsk, to albo jest kamc, albo ... nie ma pojcia, o czym mwi. Wyobra sobie tak sytuacj! Aby nie da sobie wmwi bzdur, musisz mie podstawow wiedz o modelu, ktry zamierzasz kupi. Nie mo esz kupi kota w worku - musisz wiedzie jak ten kot wyglda - w przeciwnym razie sprzedajcy sprzeda ci psa" i wmwi, e to kot". Pocieszajce jest to, e o roczniku auta i jego pochodzeniu wiadczy wiele elementw, wic identyfikacja nie powinna by trudna - czasem wystarczy obejrze tabliczk znamionow na nadwoziu i wszystko jest jasne. Zapamitaj: Lepiej nie by laikiem, ale ... laika udawa. Pozwl, aby sprzedajcy pomyla, e ma do czynienia z kim, kto niewiele wie o samochodzie, ktry zamierza kupi i o samochodach oglnie - jeli jest uczciwy, nie bdzie Ci oszukiwa, bo i po co, ale jeli jest kamc albo co ukrywa - upisz jego czujno. Sprzedajcy pomyli, e ma przed sob jelenia", ktrego atwo oszuka. Tobie bdzie atwiej odkry jego prawdziwe oblicze. Kupno u ywanego auta to twarda gra - lepiej mie asa w rkawie.

Typowe usterki wybranych modeli samochodwPisaem, e znajomo modelu auta, ktre zamierzasz - Szanowny Czytelniku naby, jest du ym uatwieniem, ze wzgldu na zmiany w konstrukcji, ktre umo liwiaj identyfikacj rocznika lub pochodzenia. I tak jest rzeczywicie. Aby Ci nieco pomc poni ej postaram si

Przed zakupem

29

przedstawi charakterystyk pewnych modeli aut. Nie bd rozczarowany, jeli nie znajdziesz tutaj modelu auta, ktre chciaby kupi. Niestety, nie jest mo liwe przedstawienie wszystkich usterek wszystkich aut - trzeba by napisa inn publikacj na ten temat, np. pt: Usterki samochodw" czy Typowe usterki samochodw" w formie encyklopedycznej. Dobierajc modele aut do poni szej listy kierowaem si r nymi kryteriami, przede wszystkim chciaem zwrci Ci uwag, e o ile usterki zawieszenia w polskich warunkach s waciwie typowe dla ka dego samochodu, o tyle pewne modele maj po prostu swoje sabe strony - jeli bdziesz je zna, to atwiej Ci bdzie unikn wpadki podczas zakupu i waciwie oceni stan techniczny wybranego pojazdu. Staraem si dobra auta mo liwie z najszerszego wachlarza modeli wystpujcych na naszym rynku, uwzgldniajc najpopularniejsze, ale r nych klas i z r nych okresw produkcji oraz r nych producentw. Poni sz list wskazwek traktuj w ten sposb, e oprcz typowych ogldzin auta, podczas ktrych musisz sprawdzi najwa niejsze podzespoy, uczulam Ci na tzw. typowe usterki modelu - a wic musisz danemu elementowi przyjrze si dokadniej, bo zu ywa si on czciej w tym modelu ni w innych. Jeli na licie nie znajdziesz modelu, ktry zamierzasz kupi - musisz poszuka we wasnym zakresie. Polecam internet jako doskonae rdo wiadomoci, czsto bowiem mionicy pewnych modeli wymieniaj si uwagami na temat u ytkowania swoich pojazdw na r nego rodzaju stronach tematycznych lub forach dyskusyjnych. Du o na temat usterek wiedz tak e mechanicy, z tym e zazwyczaj trudno z nimi rozmawia, bo objawiaj typowe wypaczenie zawodowe, ale na pewno wiedz bardzo du o. Byleby tylko chcieli si t wiedz z Tob, Czytelniku podzieli. W poni szym zestawieniu staraem si dobiera te usterki, ktre wystpuj w danym modelu niezale nie od wersji silnikowej, aby unikn pewnej specjalizacji. Podkrelam, e lista typowych usterek jest orientacyjna. Audi 80 (1982-1986) - zu ycie wntrza (tapicerki), awarie instalacji elektrycznej wra liwej na wilgo, korozja nadwozia i wyeksploatowanie, zu ycie elementw zawieszenia. Audi 80 (1991-1996) - wybicie cznikw stabilizatora i zu ycie o ysk kolumn resorujcych, awarie wcznika (termicznego) wentylatora chodnicy, nieszczelnoci pompy cieczy chodzcej, wycieki oleju z odpowietrznika skrzyni korbowej, zu ycie turbospr arki (1,9 tdi), zerwanie paska napdu rozrzdu, niesprawnoci alternatora i zamka centralnego.

30


Citroen AX (1991-1997) - korozja nadwozia, korozja ukadu wylotowego, wycieki oleju ze skrzynki przekadniowej i silnika, zu ycie posi napdowych, usterki wyposa enia elektrycznego, luzy w ukadzie kierowniczym oraz w zawieszeniu. Daewoo Espero - pknicia spr yn przedniego zawieszenia, luzy w mechanizmie zmiany biegw (zewntrznym), usterki sterowania elektrycznym podnoszeniem i opuszczaniem szyb, usterki zamka centralnego (siowniki), wybicie kocwek dr kw kierowniczych, skorodowanie tumika tylnego, popkanie plastikowych elementw w kabinie auta. Daewoo Tico - zu ycie o ysk tylnych k, niedziaanie hamulca rcznego, zu ycie amortyzatorw, rozszczelnienie przewodu wspomagania ukadu hamulcowego (twardniejcy hamulec), uszkodzenie wizek elektrycznych (pknicie przewodw - zwaszcza owietlenia tablicy rozdzielczej oraz tylnej tablicy rejestracyjnej), korozja - zwykle na progach i na drzwiach, uszkodzenie lusterek i problemy z podnoszeniem i opuszczaniem szyb, drobne uszkodzenia nietrwaych elementw wntrza wykonanych z plastiku. Fiat 126p - przedwczenie nie zu ywaj si chyba tylko szyby i to tylko te z przodu, z tyu oraz tylne boczne, bo te w drzwiach maj ju czsto porysowane szko, a linki s pozrywane. Korozja (dotyczy caego auta, a zwaszcza: podszybia, drzwi, progw, botnikw, a nawet dachu, rwnie miejsc mocowania resoru w podwoziu i np. wahaczy tylnych), drobne usterki silnika (ganika, zaworw i rozdzielacza zaponu), spadek cinienia oleju, wypadanie zalepki wau korbowego, zu ycie uo ys-kowania wau korbowego. Fiat Bravo i Brava (1995-1999) - uszkodzenia ukadu smarowania silnika i w efekcie zu ycie wau rozrzdu, uszkodzenie popychaczy i dwigni zaworw, awarie wtrysku paliwa (nierwna praca silnika na biegu jaowym), zu ycie sprzga, wybicie sworzni wahaczy przednich i gumowych elementw zawieszenia przedniego, zu ycie o ysk sto kowych tylnych wahaczy, zatarcie mechanizmu tylnej wycieraczki, korozja klamek wewntrznych, korozja linki hamulca rcznego. Fiat Punto II - awarie sprzga (nietrway zesp dociskowy), przepalanie si arwek H7, zaparowanie reflektorw i zapieczenie krca osadczego ramion wycierakw, niesprawno sondy lambda, wycieki oleju ze skrzynki przekadniowej, awarie belki skrtnej, zu ycie amortyzatorw, usterki pompy cieczy chodzcej i sterownika silnika, pknicie obudowy alternatora, podatno lakieru na zarysowania i odpryski, awarie sprys-kiwaczy tylnej szyby i luzy w przekadni kierowniczej.

Przed zakupem 31

Fiat Siena i Palio Weekend (1997-2002) - zu ycie wahaczy przednich, wybicie tulei gumowych dr ka stabilizatora, gono hamulcw tylnych k, zu ycie amortyzatorw (zwaszcza tylnych w Palio), problemy z instalacj elektryczn (kierunkowskazy), awarie ukadu grzewczo--wentylacyjnego (uszkodzenie ukadu sterowania wentylatorem i rozdziaem nadmuchu powietrza), zu ycie uszczelniaczy posi napdowych, niesprawno alternatora i wentylatora chodnicy. Fiat Uno (1989-1993) - zu ycie elementw zawieszenia (amortyzatorw, elementw gumowo-metalowych, wahaczy), wycieki oleju - zwaszcza w silniku 0,9 dm3, korozja nadwozia, usterki instalacji elektrycznej. Ford Fiesta (1989-1995) - awarie mechanizmu automatycznego ssania i w zwizku z tym trudnoci z uruchomieniem zimnego silnika, w silnikach 1,4 oraz 1,6 awarie hydrauliki zaworw, korozja podwozia i nadwozia, wycieki oleju z silnika, a w silnikach Diesla podatno na zerwanie paska napdu rozrzdu. Mercedes-Benz 190 (1986-1989) - wycieki oleju z silnika i tylnego mostu, uszkodzenie pompy cieczy chodzcej, wybicie przegubw wau napdowego, korozja (krawdzie drzwi), zu ycie wakw rozrzdu, zu ycie uszczelniacza posi napdowej. Mitsubishi Galant (1990-1993) - zu ycie tylnych tulei gumowych przednich wahaczy, cznikw stabilizatora, zu ycie amortyzatorw, zwichrowanie (od przegrzania) tarcz hamulcowych, zapieczenie hamulcw tylnych, korozja nadwozia (dachu przy szybach, dolnych krawdzi drzwi, pokrywy przedziau silnika). Nissan Micra (do 1993) - uszkodzenie zespou dociskowego sprzga, przepalenie uszczelki gowicy, korozja nadwozia (zwaszcza krawdzi drzwi i pokrywy przedziau silnika), zu ycie elementw zawieszenia. Nissan Micra (od 1993) - podatno powok lakierniczych na zarysowania, zbyt szybkie zu ywanie si acucha napdu rozrzdu (sycha go - czsto jako efekt jazdy na wysokich biegach z ma prdkoci obrotow silnika), korozja tumika kocowego. Nissan Primera (1990-1993) - zu ycie przegubowego cznika przedniego zawieszenia, wybicie cznikw stabilizatora tylnego, wyskakiwanie" 5. biegu, w starszych egzemplarzach ukrcenie posi (z powodu korozji pod gum tumika drga), zu ycie poduszek gumowych zawieszenia silnika, wyciekanie oleju z przekadni kierowniczej, uszkodzenie elastycznych przewodw hamulcowych.

32


Opel Ascona - wycieki oleju z silnika spod pokrywy zaworw oraz na uszczelnieniach miski olejowej i wau korbowego. Opel Astra I - awarie napinacza paska napdu rozrzdu (do 1997 r.), nadmiernie szybkie zu ywanie si pompy cieczy chodzcej (nieszczelnoci), problemy z rozdzielaczem zaponu i aparatur wtryskow, korozja nadwozia - zwaszcza samochodw w biaym kolorze (pod uszczelkami szyb z tyu i na drzwiach). Opel Astra II - w pierwszych egzemplarzach awarie zczy elektrycznych w ukadach sterowania centralnym zamkiem oraz elektrycznymi szybami; szybka korozja ukadu wylotowego. Opel Corsa A - wycieki oleju spod pokrywy zaworw, zaawansowana korozja nadwozia (w modelach sprzed 1989 roku), odgosy elementw wyposa enia wntrza, korozja przewodw hamulcowych, defekty ogumienia, uszkodzenia ukadu zaponowego (zawilgoconego), wycieki oleju, zu ycie gum stabilizatora, uszkodzenie przecznika kierunkowskazw. Opel Omega B - awarie rozrzdu (do 1995), luzy (stuki) w ukadzie kierowniczym, wycieki z ukadu chodzenia (do 1995), szybkie zu ycie wntrza (przyciski na tablicy rozdzielczej), korozja nadwozia, nieszczelnoci w ukadzie klimatyzacji (do 1995), niedziaanie pilota centralnego zamka (do 1996). Wikszo usterek nie wystpuje w modelach po 1997 roku. Opel Tigra - szybkie zu ycie klockw hamulcowych, szybkie zu ycie silnikw, najczciej wskutek ostrej jazdy. Opel Vectra A - wybicie sworzni wahaczy oraz elementw metalowo-gumowych w zawieszeniu przednim, luzy na kocwkach dr kw kierowniczych, awarie pompy cieczy chodzcej, niesprawnoci w ukadzie zaponowym (uszkodzony aparat zaponowy), wypalenie uszczelki gowicy, korozja ukadu wylotowego, awarie ukadu wtryskowego, skorodowanie przewodw hamulcowych, nierwnomierne dziaanie hamulcw. Peugeot 106 (1991-1996) -zu ycie gumowych elementw zawieszenia (silentblockw) oraz oson gumowych (przeguby), zu ycie uo yskowania w belce tylnego zawieszenia, zapieczenie toczkw tylnych hamulcw, nieprecyzyjne dziaanie skrzynki przekadniowej (wersja 1,0) spowodowane zu yciem plastikowych i gumowych elementw wewntrznego mechanizmu zmiany biegw, awarie alternatora oraz pompy cieczy chodzcej, awarie wyposa enia elektrycznego, korozja nadwozia i ukadu wylotowego.

Przed zakupem

33

Peugeot 205 (1987-1998) - zu ycie tarcz hamulcowych, zu ycie przegubw napdowych, awarie rozrusznika oraz alternatora, nietrwaa linka hamulca awaryjnego (postojowego), zu ycie elementw zawieszenia, korozja. Peugeot 309 (1989-1993) - zu ycie elementw zawieszenia (tulei gumowometalowych, kocwek wahaczy, zu ycie zespow dr kw skrtnych), zu ycie przekadni kierowniczej, usterki rozrusznika i pompy cieczy chodzcej. Polonez: Caro, Caro Plus, Atu, Atu Plus - korozja (progi, krawdzie drzwi, podwozie - w starszych modelach rwnie przedni pas i klapa baga nika), wybicie kocwek dr kw kierowniczych, zu ycie sworzni przedniego zawieszenia, luzy przekadni kierowniczej i zu ycie hamulcw (okadziny i tarcze), niedziaanie hamulca rcznego (problemy z hamulcami nie dotycz samochodw z ukadem Lucas, m.in. 1,4 mpi), haaliwo tylnego mostu, klekotanie krzy akw mostu, wycieki oleju z tylnego mostu, silnika i skrzynki biegw, nietrwao tulei gumowo-metalowych i amortyzatorw. Renault 5 (1989-1996) - korozja nadwozia i podwozia, niesprawnoci ganika oraz zaponu, nadmierne luzy w zawieszeniu, wycieki ze skrzynki przekadniowej i silnika. Renault Clio (1990-1996) - niesprawnoci alternatora, usterki rozrusznika, usterki sterownika silnika, korozja nadwozia i podwozia, korozja ukadu wylotowego, usterki instalacji elektrycznej (przeczniki). Renault Clio (od 2001 r.) - pkanie spr yn tylnego zawieszenia, awarie centralnego zamka, haaliwo oson katalizatorw, niepoprawno zamontowania stopki anteny radiowej, awarie wyposa enia elektrycznego (cewki zaponowe, sterownik silnika), wybicie elementw zawieszenia (kocwki dr kw kierowniczych i gumowe tuleje stabilizatora), zu ycie o ysk k przednich, awarie rozrusznika. Renault Scenie (2000-2003) - wycieki oleju z turbospr arki (1,9 dci), wycieki oleju ze skrzynki przekadniowej, zu ycie sworzni wahaczy przednich, wybicie dr kw kierowniczych, zu ycie tylnych amortyzatorw, awarie instalacji elektrycznej, korozja ukadu wylotowego - szczeglnie tumika tylnego. Seat Toledo (1991-1999) - znaczne zu ycie elementw wykoczenia wntrza, zu ycie elementw zawieszenia, korozja nadwozia - zwaszcza w samochodach sprzed modernizacji (sprzed 1995 r.) Skoda Fabia - awarie ukadu kierowniczego (wspomagania i przekadni kierowniczej), nadmierne luzy dr kw kierowniczych, w silnikach

34

iak kupi u ywany samochd

1,4 dm3 (60 i 68 KM) przepalenie uszczelki gowicy, niesprawnoci czujnika temperatury cieczy chodzcej, usterki pompy cieczy chodzcej, awarie ukadu hydraulicznego kasowania luzw zaworw, awarie sterownika silnika, uszkodzenia wtryskiwaczy, zu ycie stabilizatora i jego cznikw, zu ycie amortyzatorw, awarie wspomagania sprzga, usterki instalacji elektrycznej (alarm, centralny zamek, podnoniki szyb i poduszki powietrzne). Skoda Octavia (od 1996 r.) - niestabilno biegu jaowego (do 2000 r.), pknicia obudowy skrzynki przekadniowej, awarie przepywomierza powietrza (td), uszkodzenia przekanikw sterownika silnika, uszkodzenia przekanika wiec arowych (td), uszkodzenia dolnych plastikowych oson silnika (td), zu ycie gumowych tulei stabilizatora, wycieki w ukadzie przeniesienia napdu (przeguby posi napdowych). Suzuki Swift (1988-1996) - awarie elektrycznie podnoszonych i opuszczanych szyb, niesprawnoci stacyjki, nietrwao zespou dociskowego sprzga, usterki ukadu zaponowego, zu ycie elementw zawieszenia. Toyota RAV4 (od 2000 r.) - czste wiecenie si kontrolki check engine" (ze paliwo, bdy elektroniki), przyspieszone zu ycie opon, tarcz i klockw hamulcowych. Toyota Starlet (1989-1996) - nierwnomierne dziaanie hamulca rcznego, przepalenie uszczelki gowicy, nadmierne zu ycie oleju silnikowego. Volkswagen Golf III (1993-1999) -zazwyczaj oglne wyeksploatowanie, awarie elektrycznej pompy paliwa, wycieki oleju spod pokrywy zaworw oraz uszczelniaczy wau rozrzdu i wau korbowego silnika, nierw-nomierno pracy silnika na biegu jaowym, wskazujca na rozszczelnienie gumowej podkadki midzy ukadem wtryskowym a kolektorem dolotowym (faszywe" powietrze), zerwanie linki sprzga spowodowane uszkodzeniem mechanizmu, zu ycie gumowych elementw wahaczy przednich, wybicie sworzni przedniego zawieszenia, twardnienie hamulca spowodowane rozszczelnieniem tzw. maego kolanka (gumowego przewodu w ukadzie wspomagania hamulcw), awarie wyposa enia elektrycznego (wypalenie obrotowego wycznika dmuchawy, awarie zamka i szyb sterowanych elektrycznie oraz elektrycznie sterowanych lusterek), chybotliwo foteli (zu ycie plastykowych prowadnic). Volkswagen Polo II (1990-1993) - popkanie przewodw ukadu chodzenia, awarie ukadu zaponowego, uszkodzenie pomp paliwa i cieczy chodzcej, korozja nadwozia, korozja ukadu wylotowego, zu ycie zawieszenia.

Przed zakupem

35

Mam nadziej - Szanowny Czytelniku - e zdajesz sobie teraz spraw z faktu, i cz usterek w samochodach jest po prostu typowa i trzeba na pewne elementy podczas ogldzin lub podczas jazdy prbnej zwrci szczegln uwag, bo - jak mawiaj mechanicy - ten typ tak ma". Nie zdziw si, e w nowszych autach widz wicej usterek ni w starszych - jest to normalne, gdy w aucie starym ma prawo zepsu si ju wszystko, ale w nowym bd prawie nowym czciej mo na mwi o tzw. typowej usterce.

Ktry samochd jest najlepszy?To naprawd doskonae pytanie - z rodzaju tych, ktre uwielbiaj politycy. Dlaczego? Poniewa odpowiedzi na tak postawiony problem jest bardzo du o i nie bd nawet usiowa tutaj podejmowa prby ich sklasyfikowania, ale - i cho niektrzy pomyl, e jestem niekompetentny (lub szalony) sprbuj jednak na to pytanie odpowiedzie. Samochd wybiera si wedug mo liwoci finansowych i - na drugim miejscu - wedug potrzeb. Jeli hierarchia kryteriw jest odwrotna, to sytuacja jest zwykle bardzo komfortowa. Wyboru dokonujemy rwnie powodowani swego rodzaju przywizaniem do danej marki. Tym kryterium kieruje si ponad 70% nabywcw nowych aut. Jest to zrozumiae - jeli bdc pann lub kawalerem jedzilimy Volkswagenem Polo, to kiedy mamy ju rodzin, zwykle bdziemy szuka Vento lub Passata. Chyba e nie mielimy pozytywnych dowiadcze je d c Polo. No wanie - dotarem wic do sedna sprawy: do awaryjnoci. Dla mnie spraw niezmiernie wa n jest to, czy auto psuje si czsto czy rzadko, bo psu si musi - jest to przecie tylko ukad okrelonej liczby czci mechanicznych i elektronicznych. Jeli ktry element tego ukadu jest zu yty bd wadliwy auto bdzie si psuo. Dlatego te awaryjno jest kryterium decydujcym o tym, czy samochd jest lepszy, czy gorszy - szczeglnie w przypadku samochodw u ywanych. Owszem, kolor, wygoda, ekonomiczno czy osigi s rwnie bardzo wa ne, ale tylko w poczeniu z tym, czy dany model psuje si czciej, czy rzadziej. Na tej postawie mo na przyj tez, e auto A jest lepsze (lub gorsze) od auta B. Jasne, e zawsze jest to sprawa indywidualna, ale... no wanie, jak to oceni? Niemcy s tym narodem, ktry jest z pewnoci technicznie dalej zaawansowany ni my. To wanie oni stworzyli TUV6 i dziki ich badaniom mamy jasno co do poszczeglnych modeli. W reklamach mo na mwi wszystko, ale6

Niemieckie Stowarzyszenie Nadzoru Technicznego.

36


dopiero coroczny raport TUV obna a nag prawd. Ranking powstaje na podstawie wynikw bada milionw samochodw zgaszajcych si na obowizkowe badanie techniczne, nie za jak mo na by sdzi - na podstawie awarii na trasie". Samochody s klasyfikowane w 5 kategoriach na podstawie wieku: - od 2 do 3 lat, - od 4 do 5 lat, - od 6 do 7 lat, - od 8 do 9 lat, - od 10 do 11 lat. Ka de badanie dotyczy gwnych grup podzespow auta, takich jak: podwozie, owietlenie, ukad hamulcowy i ukad wylotowy. Luz w zawieszeniu lub wyciek oleju ze skrzynki biegw zaklasyfikowane zostan do kategorii podwozie. Stowarzyszenie zbiera dane na temat stosunku liczby samochodw zgaszajcych si do obowizkowego badania technicznego do liczby samochodw, ktre s kierowane na ponowne badanie techniczne. Innymi sowy, w rankingu bierze si pod uwag procent samochodw, w ktrych wykryto usterki dyskwalifikujce do dalszego poruszania si po drogach. Im ten procent jest mniejszy, tym dany model jest mniej awaryjny. Poni ej przedstawiam list pierwszych 15 najmniej awaryjnych modeli samochodw w Niemczech wg TUV w 2005 roku w poszczeglnych kategoriach wiekowych. Oczywicie pena lista jest du sza (zawiera 110 modeli), jednak skupiem si na pierwszych 15. Liczba obok modelu oznacza procent samochodw, w ktrych wykryto usterki dyskwalifikujce do dalszej jazdy. Znasz ju - Szanowny Czytelniku - list najmniej awaryjnych aut i wida, e w zasadzie pewne modele i marki powtarzaj si we wszystkich kategoriach, a ich awaryjno jest mniejsza od redniej w ich kategorii. A co z kocem listy? Poni ej znajdziesz tabele, w ktrych przedstawiem auta, zajmujce ostatnie 15 miejsc w swojej kategorii. Samochd zajmujcy ostatnie miejsce jest samochodem najbardziejTabela 2 Modele najmniej awaryjne w 2005 r. w kategorii samochodw od 2 do 3 lat (rednia awaryjno w tej kategorii to 6,5%) 1. Porsche Boxter 2. Mazda Demio 2. Audi A4 4. Subaru Forester 5. Subaru Legacy 2,8 3,2 3,2 3,3 3,3 6. Toyota Yaris 7. Audi A2 7. Nissan Primera 9. Mercedes SLK 10. Mazda MX-5 3,4 3,5 3,5 3,6 3,8 10. Porsche 911 10. Toyota RAV4 13. Opel Corsa 14. Toyota Corolla 15. Toyota Avensis 3,8 3,8 3,9 4,0 4,2

Przed zakupem Tabela 3 Modele najmniej awaryjne w 2005 r. w kategorii samochodw od 4 do 5 lat (rednia awaryjno w tej kategorii to 11,3%) 1. Toyota Yaris 2. Mazda Demio 2. Toyota RAV4 4. Toyota Avensis 5. Mazda MX-5 4,3 4,4 4,4 4,5 4,6 5. Porsche Boxter 7. Mercedes SLK 8. Porsche 911 8. Subaru Forester 10. Subaru Legacy 4,6 11. Toyota Corolla 4,7 12. Nissan Almera 4,9 13. Honda Accord 4,9 14. Suzuki Baleno 5,0 15. Mercedes S 5,3 6,2 6,5 6,8 6,1

37

Tabela 4 Modele najmniej awaryjne w 2005 r. w kategorii samochodw od 6 do 7 lat (rednia awaryjno w tej kategorii to 17%) 1. Toyota Starlet 2. Porsche Boxter 3. Toyota RAV4 4. Porsche 911 5. Mercedes SLK 6,0 6,2 6,6 7,0 7,1 6. Toyota Carina 7. Subaru Legacy 8. Toyota Corolla 9. Nissan Almera 10. Mazda 626 7,5 8,2 8,9 9,0 9,1 11. Mazda 323 12. Mazda MX-5 13. Mitsubischi Colt 14. Honda Civic 14. Saab 900 9,4 10,5 10,9 11,0 11,0

Tabela 5 Modele najmniej awaryjne w 2005 r. w kategorii samochodw od 8 do 9 lat (rednia awaryjno w tej kategorii to 22,4%) 1. Porsche 911 2. Toyota Starlet 3. Toyota Corolla 4. Subaru Legacy 5. Toyota Carina 7,0 10,8 10,9 11,3 12,1 6. Suzuki Baleno 7. Mazda MX-5 8. Mercedes S 9. Mercedes C 10. Mercedes E 13,2 13,8 14,1 14,7 15,6 11. Honda Civic 11. Suzuki Vitara 13. Mitsubischi Colt 13. Volvo 940/960 15. Daihatsu Cuore 16,6 16,6 16,8 16,8 17,2

Tabela 6 Modele najmniej awaryjne w 2005 r. w kategorii samochodw od 10 do 11 lat (rednia awaryjno w tej kategorii to 27,7%) 1. Porsche 911 2. Mazda MX-5 3. Mercedes S 4. Toyota Carina 5. Toyota Corolla 8,0 13,8 15,0 15,1 15,3 6. Subaru Legacy 7. Toyota Starlet 8. Mercedes 190 9. Mercedes E 10. Suzuki Vitara 16,0 17,0 17,2 17,4 18,2 11. Honda Accord 11. Volvo 940/960 13. Mitsubischi Colt 14. Volvo850 15. Mazda 323 21,1 21,1 21,2 21,8 22,0

38


Tabela 7Modele najbardziej awaryjne i wybrane inne w 2005 r. w kategorii samochodw od 2 do 3 lat 110. VWSharan 109. Seat Alhambra 108. Chrysler Voyager 107. Ford Calaxy 106. Opel Zafira 105. Opel Frontera 16,6 15,0 14,5 13,6 12,8 12,1 103. Nissan Serena 11,5 97. Peugeot 406 10,0 7,6 7,5 7,1 6,1 5,6 5,2

102. Fiat Palio Weekend 11,3 76. Fiat Punto 101. Peugeot 106 100. Renault Kangoo 99. BMW 3 98. Renault Laguna 97. Daewoo Nubira 11,1 73. Opel Astra 10,9 69. Fiat Seicento 10,8 45. Skoda Octavia 10,2 39. VW Polo 10,0 34. Skoda Fabia

104. Chrysler PT Cruiser 11,6

Tabela 8 Modele najbardziej awaryjne i wybrane inne w 2005 r. w kategorii samochodw od 4 do 5 lat 105. Chrysler Voyager 26,0 98. Ford Calaxy 17,9 91. Citroen Saxo 88. Fiat Punto 69. Renault Megane 54. Opel Astra 37. Skoda Octavia 26. VW Polo 17. YWColf 15,7 15,3 12,8 11,1 9,4 8,4 7,5

104. Fiat Palio Weekend 25,4 103. Daewoo Nubira 102. Seat Alhambra 101. Skoda Felicia 100. VWSharan 21,2 19,5 18,8 18,6

98. Alfa Romeo 145/146 17,9 96. Nissan Serena 95. Renault Twingo 94. Opel Omega 93. Ford Ka 92. KiaSephia 17,5 17,3 17,0 16,3 16,0

100. Suzuki Wagon R+ 18,6

Tabela 9Modele najbardziej awaryjne i wybrane inne w 2005 r. w kategorii samochodw od 6 do 7 lat 87. Renault Twingo 86. Chrysler Voyager 85. Renault Clio 84. Daewoo Nubira 83. Fiat Cinquecento 33,9 31,3 27,7 26,4 24,8 80. Citroen Berlingo 79. Seat Toledo 78. Citroen ZX 77. Opel Omega 76. Mazda 121 75. BMW 3 74. Reanault Megane 23,7 23,6 23,5 23,4 22,8 22,6 22,2 73. VW Passat 63. Fiat Punto 45. Opel Astra 38. Skoda Octavia 37. VWColf 26. VWPolo 21. Opel Corsa 21,9 20,3 16,8 14,9 14,6 12,7 11,9

82. Alfa Romeo 145/146 24,3 81. Skoda Felicia 23,8

awaryjnym w swojej klasie. W tabelach postanowiem zamieci tak e wybrane modele (najpopularniejsze w Polsce), ktre znajduj si pomidzy pierwsz i ostatni pitnastk (modele pod grub lini) - wychodzc

Przed zakupem Tabela 10Modele najbardziej awaryjne i wybrane inne w 2005 r. w kategorii samochodw od 8 do 9 lat 70. Alfa Romeo 145/146 36,4 69. Renault Twingo 68. Seat Toledo 67. Renault Espace 66. Chrysler Voyager 65. Citroen ZX 64. Volvo 440/460 36,3 35,5 34,4 32,5 32,1 31,9 63. Renault Clio 62. Renault 19 62. Citroen AX 60. Fiat Punto 59. BMW 3 58. Renault Laguna 57. Skoda Felicia 30,9 56. Hyundai Accent 30,8 53. Fiat Cinquecento 30,8 38. Ford Fiesta 29,4 34. Opel Astra 28,7 32. VW Golf 27,6 28. VW Polo 27,5 20. Opel Corsa 27,4 26,6 22,7 20,7 20,5 19,6 18,3

39

Tabela 11 Modele najbardziej awaryjne i wybrane inne w 2005 r. w kategorii samochodw od 10 do 11 lat 59. Seat Toledo 58. Renault Twingo 57. Renault Clio 56. Citroen ZX 55. Ford Escort 54. Renault Espace 53. Volvo 440/460 40,9 38,6 36,9 36,2 36,0 35,9 35,7 52. Renault 19 51. Peugeot 205 51. Opel Omega 49. Fiat Uno 48. BMW 3 47. Peugeot 405 46. Ford Scorpio 34,5 33,7 33,7 33,5 32,8 31,7 31,4 45. Citroen AX 39. Opel Astra 38. Ford Fiesta 34. Audi 80 33. Fiat Cinquecento 30. VWColf 25. Opel Corsa 31,1 29,0 28,6 27,9 27,6 26,5 24,8

z zao enia, e pozycja samochodw najpopularniejszych bdzie tak samo wa na dla Czytelnika, jak najmniej i najbardziej awaryjnych. Niestety, ograniczona objto ksi ki uniemo liwia przedstawienie penych list. Raport sporzdzono po przebadaniu 7,5 miliona samochodw, ale nie uwzgldniono wszystkich wiatowych marek i modeli, bo jest to bardzo trudne, nie uwzgldniono te wielu modeli je d cych po naszych drogach - chocia by malucha, poloneza, ady, tico, matiza i innych aut popularnych w naszym kraju. Nie uwzgldnia si ich, samochody te bowiem na niemieckim rynku (a raport jest sporzdzany na jego podstawie) wystpuj sporadycznie albo maj wicej ni 11 lat, a w takim aucie ma prawo zepsu si wszystko. Zreszt co tu du o kry - w naszym kraju auto 5- czy 6-letnie jest waciwie autem prawie nowym, a w krajach o wy szej stopie yciowej - ju starym. To, niestety, nasza szara rzeczywisto. Nadal nie powiedziaem Ci - Szanowny Czytelniku - ktre auto jest najlepsze, ale na podstawie zaprezentowanego raportu wiesz ju , ktre

40


auta s mniej, a ktre bardziej awaryjne i w zestawieniu z wasnymi preferencjami oraz potrzebami mo esz sobie na tak postawione pytanie odpowiedzie samodzielnie. Pamitaj jednak, czego ten raport dotyczy. Mo e si zdarzy, e kupisz auto, ktre zajmuje 1. miejsce jako najmniej awaryjne, a Twj ssiad kupi samochd z koca tej listy, ale to Ty pierwszy pojedziesz do warsztatu, bo zdarzy Ci si wypadek. Niemniej jednak wiedza na temat usterek poszukiwanego modelu, a tak e jego pozycja w rankingu bezawaryjnoci z pewnoci bdzie uatwieniem podczas zakupu - inaczej te bdziesz mg spojrze na to, jak si ksztatuj ceny poszukiwanego przez Ciebie modelu i dlaczego. Na koniec wa na uwaga to, ktre u ywane auto jest najlepsze, zale y te od jego stanu (zawsze lepsze jest to, ktre jest w lepszym stanie technicznym).

Przebieg rzeczywistyCelowo u yem sformuowania rzeczywisty, nader bowiem czst technik remontu" samochodu jest operacja za pomoc wiertarki. I cho ka demu czowiekowi wiertarka powinna si kojarzy z czasownikiem wierci, to tym razem jest zupenie inaczej. amie si plomb (jeli jest), po podczeniu linki napdu prdkociomierza do wiertarki wcza si wsteczny bieg w wiertarce i auto zaczyna si odmadza". Potem Ty - Szanowny Czytelniku, widzisz na giedzie zadbane autko, np. poloneza, z adnymi pokrowcami na siedzeniach, z efektownie wygldajcymi nakadkami na progi, z czystym silnikiem i oglnie robice dobre wra enie. Spogldasz na licznik kilometrw i okazuje si, e przebieg jest niewielki, a wic samochd jest wart obejrzenia, a mo e nawet zakupu. Jednak po zdjciu pokrowcw okazuje si, e siedzenia s zniszczone i wysiedziane, na siedzeniu kierowcy po lewej stronie wystaje gbka, pod plastikowymi nakadkami na progach jest rdza, a silnik jest owszem - byszczcy, umyty i nie wida wyciekw oleju, ale dlatego, e razem z olejem wlano preparat uszczelniajcy (na jaki czas), a po odkrceniu korka wlewu oleju w pokrywie gowicy wydobywa si czarny dym. Samochd ma wic ju pewnie przejechanych ze 150 tys. kilometrw, tymczasem sprzedajcy twierdzi, e tylko 70 tys. km. Raczej mao prawdopodobne. Tak jak mao prawdopodobne jest to, e przejechanych jest 70 tys. km, a gumowe nakadki na pedaach zupenie nie s wytarte. W eksploatowanym samochodzie akurat nakadki na peday musz si ciera i kiedy przejechanych jest ju ponad 150 tys. km na pewno s wytarte

Przed zakupem

41

tak, e przynajmniej jedna z nich (zwykle na hamulcu) odsania ju blach. Z drugiej strony nikt przed sprzeda auta nie wymienia takich elementw po to, aby inwestowa w pojazd, ktry ma by sprzedany po uczciwej cenie, chyba e oszukuje i chce sprzeda du o dro ej. I tutaj nasuwa mi si uwaga, o ktrej ju pisaem, ale napisz raz jeszcze. Z du ostro noci ogldabym samochd, ktry ma przyzwoity wygld, ale przebieg mniejszy ni inne auta z jego rocznika, a sprzedajcy twierdzi, e: - Samochd sta w gara u, bo nie mia nim kto jedzi... - Kupiem go od dziadka, ktry jedzi nim tylko w niedziel do kocioa... itp. Zapamitaj, Szanowny Czytelniku: Licznik kilometrw jest ostatnim wskanikiem, na ktry powiniene patrze, ustalajc przebieg samochodu. Chciabym mc poda tutaj jednoznaczne wskazwki, wiadczce o przebiegu samochodu, ale jest to niezwykle trudne. Zmieniaj si one w zale noci od przebiegu auta, s zale ne tak e od stylu jazdy kierowcy i innych czynnikw (wicej na ten temat przeczytasz w punkcie Ogldziny samochodu"). Chciabym Ci natomiast uczuli na podstawow spraw - mianowicie wedug mnie w u ywanym samochodzie nie liczy si przebieg - liczy si stan techniczny. I albo stan techniczny jest dobry, albo zy. To, jaki przebieg wskazuje licznik kilometrw, jest uzale nione od tego, jak bardzo pomysowy i uczciwy jest sprzedajcy. Pisaem o tym, e sprzedajcy nader czsto twierdz, jakoby auto zostao kupione od dziadka, ktry akurat (przypadkiem) mao jedzi. Moim zdaniem auto kupuje si po to, aby nim jedzi, nie aby stao. Owszem, taka sytuacja jest mo liwa - s ludzie, tzw. autofile, ktrzy bardzo dbaj o samochody. Spotyka si ich najczciej wrd ludzi starszych wiekiem, tyle e wedug statystyk stanowi oni nie wicej ni 2,5% wszystkich wacicieli samochodw i najmniej chtnie rozstaj si ze swoimi pojazdami, co w gruncie rzeczy nie powinno dziwi. Powinno natomiast dziwi, e tak czsto spotyka si na giedach samochody od takich wacicieli. Na 100 sprzedajcych o wiele wicej ni 3 twierdzi, e autem jedzi dziadek, ktry bardzo o wz dba". W mojej ocenie auto rednio przeje d a rocznie ok. 15-20 ty. km. W przypadku samochodu typowo miejskiego mo e to by nieco mniej,

42


a jeli samochd zalicza si do klasy wy szej, mo e to by nieznacznie wicej. Jeli wic kto stara si sprzeda 10-letniego poloneza z przebiegiem na liczniku 93 tys. km, to waciwie wicej ni pewne, e przebieg jest nieprawdziwy. Oczywicie, mo e si zdarzy taka sytuacja, ale jak wczeniej opisaem, szanse trafienia na taki samochd wynosz mniej wicej 1:50. O tym, e liczniki si cofa" ju wiesz - wiesz te , e oszukuje si kupujcego za pomoc silnika elektrycznego. Na domiar zego takiego odmodzenia" nie mo na sprzedajcemu udowodni, bo z reguy nie pozostawia ono ladw. Ale to tylko jedna z metod. Stosuje si te w tym samym celu o wiele prostsz metod - odczenie linki. Samochd jedzi, ale przebieg nie jest wskazywany. Jedynym utrudnieniem dla oszusta jest to, e bdzie jedzi bez wskaza prdkociomierza. Metoda ta - najbardziej prymitywna - jest dosy czsto stosowana przez amatorskich oszustw. Korekcj przebiegu" wykonuje si te inaczej. Wyjmuje si licznik i dokonuje zmian przy u yciu ostrego narzdzia, np. wkrtaka (rubokrta). Licznik kilometrw to kilka (zwykle 5 do 7) waeczkw z cyframi od 0 do 9. Wystarczy zmieni (obrci) pierwszy waeczek i z przebiegu 193 666 km bdziemy mieli przebieg 93 666 km lub te obrci drugi waeczek i z przebiegu 193 666 km bdziemy mie np. 153 666 km. Proste, prawda? Mo na te rozebra cay zestaw wskanikw i waeczki uo y w odpowiedniej kolejnoci, ale jest to metoda bardziej pracochonna, wymagajca wikszej precyzji i du o atwiej w tym wypadku uszkodzi licznik. A jeli licznik jest elektroniczny?-zapytasz mnie Czytelniku. W kocu wikszo nowoczesnych aut ma liczniki kilometrw w postaci ciekokrystalicznego wywietlacza. Pewna grupa samochodw nie dysponuje adnym wskanikiem analogowym, jak np. Toyota Yaris. Producenci samochodw wprowadzili takie rozwizania po to, aby ukrci proceder oszustw, ale jeli mylisz, Szanowny Czytelniku, e obecno cyfrowego wskanika kilometrw gwarantuje, e wskazanie jest rzeczywiste, to po prostu jeste naiwny i to najlepszy dowd, e niniejsza publikacja bya Ci niezbdna! Ot w przypadku licznikw cyfrowych cofnicie licznika wymaga mniej zachodu, mniej czasu i mniej pracy, za to wikszej wiedzy i troch sprztu. Ale i wiedz, i sprzt mo na zastpi pienidzmi. Koszt cofnicia licznika cyfrowego zamyka si zwykle w kwocie 100-250 z. Czasem 350 z. I tyle. Podcza si odpowiednie urzdzenie, nieco przypominajce komputer przenony tzw. laptop lub jeszcze bardziej palmtop, do odpowied-

Przed zakupem

43

niego wtyku w tablicy rozdzielczej lub bezporednio do gniazda diagnostycznego i przeprogramowuje si wskazanie licznika kilometrw. Czysto, szybko i bez najmniejszych ladw. Taka operacja nazywa si najczciej adnie korekt przebiegu", a wykonuj j wyspecjalizowani w tej dziedzinie fachowcy, ogaszajcy si w prasie motoryzacyjnej lub w Internecie, oraz niektre warsztaty samochodowe. Czy mo na si tego ustrzec? Tak - mo na! Po pierwsze i najwa niejsze: najpierw Drogi Czytelniku oce stan auta, a potem popatrz na wskazanie licznika kilometrw, porwnaj i pamitaj, o czym pisaem wczeniej (15-20 ty. km rocznie). Po drugie, jeli jest to licznik analogowy, dokadnie przypatrz si jego szybce oraz jemu samemu - najlepiej w socu i pod r nymi ktami padania wiata. Odciski palcw na wewntrznej stronie szybki, zabrudzenia, nierwne uo enie wskazwki prdkociomierza, zarysowania, lady lutowania wiadcz o prawdopodobnym podrasowaniu przebiegu, a na pewno o ingerencji w zestaw wskanikw, ktry w zasadzie nie psuje si i nie powinien podlega adnym naprawom. Jeli liczniki s cyfrowe, oszustwo wykry jest o wiele trudniej i wpatrywanie si w licznik niczego nie da. Warto wiedzie, e wskazania licznika kilometrw s zapisywane w aucie dwojako - w samych licznikach oraz w sterowniku samochodu, tyle e wskazania sterownika s widoczne dopiero po podczeniu auta (BMW, Chrysler) do zcza diagnostycznego, np. w serwisie naprawczym i to tylko wtedy, kiedy korekta" bya wykonana nie do koca fachowo. Prawidowo wykonana korekta zmienia zapis i w liczniku, i w sterowniku, nie pozostawiajc absolutnie adnych ladw i uniemo liwiajc udowodnienie oszustwa. Ale nie ma zbrodni doskonaej" i masz szans na wykrycie prby oszustwa. Bardzo czsto samochody po wizytach w stacjach obsugi, czy ewentualnie w lepszych warsztatach otrzymuj r nego rodzaju karteczki (np. z nazw zastosowanego oleju) czy naklejki - np. na supku lub drzwiach od strony supka z wpisanym przebiegiem. Jeli przebieg wpisany jest inny ni wskazuje licznik, sprawa jest jasna. Jeli w mercedesach, skodach lub saabach liczba wskazujca do nastpnego przegldu (koniecznoci wizyty w ASO) nie pokrywa si z drugim wskanikiem (przebiegu kilometrw wanie), sprawa rwnie jest niepewna. Podobnie jest jeli wskazwka prdkociomierza jest uszkodzona, zabrudzona albo nie le y rwno niektre samochody wymagaj demonta u wskazwki, aby podczy si do mikroprocesora. Jeli wieci si kontrolka check engine", to i tak nie masz co kupowa tego auta - albo jest co nie tak z silnikiem, albo z elektronik samochodu, albo kto nieumiejtnie zmieni wskazanie licznika. Myl wic, e po tym kuble zimnej wody wiesz ju , dlaczego wskazanie licznika kilometrw nie jest wyznacznikiem stanu samochodu.

44


DokumentyKa de auto ma jakie dokumenty. Jeli ich nie ma, s nieczytelne, jest to kserokopia albo to, co jest w dokumentach nie pokrywa si np. z numerami samochodu - nawet nie zastanawiaj si nad kupnem takiego auta (we Woszech jest wanie ksero, ale to wyjtek). Odradzam rwnie kupowanie takiego auta na tzw. czci, jeli bowiem oka e si, e kupie auto kradzione, popenisz przestpstwo nieumylnego paserstwa, ktre jest cigane z urzdu (art. 293 kodeksu karnego RP). Dlaczego dokumenty s a tak wa ne, niech wyjani Ci przykad i to przykad najlepszy, bo autentyczny. Pan Stanisaw kupowa na giedzie samochd - wzi 10 tys. zotych kredytu konsumpcyjnego z banku i postanowi je przeznaczy na zakup dobrego auta. Sprzeda swojego kilkunastoletniego wysu onego Fiata 126p i przemyla ca spraw. Mg wybra kilkunastoletniego Golfa II generacji albo Poloneza Caro Plus lub Atu Plus. Zdecydowa, e kupi Golfa, bo cho auto jest starsze, to ze wzgldu na jego walory u ytkowe i mniejszy silnik (postanowi szuka silnika 1,3) bdzie dla niego bardziej odpowiednie. Auto zamierza u ywa do dojazdw do pracy i jako auto rodzinne dla jego trzyosobowej rodziny. Na giedzie znalaz idealny egzemplarz, piciodrzwiowy w bardzo dobrym stanie technicznym i za atrakcyjn cen. Wyjanienia sprzedajcego, ktry sprawia wra enie uczciwego czowieka, go przekonay - sprzedajcy chcia si pozby auta, bo zamierza wyjecha na rok do pracy w Holandii. Twierdzi, e jak zarobi, to kupi sobie o wiele lepsze, a przez rok nieu ywany samochd straci na wartoci i nie bdzie mia go kto pilnowa. To przekonao pana Stanisawa. Po krtkich ogldzinach i jedzie prbnej okazao si, e samochd jest wart swojej ceny. Pan Stanisaw nie zadawa wicej pyta i zdecydowa si. Kontrahenci si wzajemnie wylegitymowali, podpisali

Jak Kupic Uzywany Samochod A4

Documents

Transcript of Jak Kupic Uzywany Samochod A4