Z serii:

El\bieta Baumgartner

Zagadnienia:

Rynek kapita]owy. Gie]da w USA i w Polsce. Akcje,obligacje, prawa poboru, warranty, kontrakty terminowe,opcje CALL i PUT. Z]oto. Fundusze inwestycyjne. Handelwalutami. Jak wybra~ maklera. Jak robi~ pieniqdze nagie]dzie. Jak oceni~ sp*]k[, jak czyta~ wykresy.

Jak dzia]a gie]daPodr[cznik dla inwestor*w

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragmentpełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.

Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnierozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przezNetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym możnanabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione sąjakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgodyNetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.

Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepieinternetowym e-booksweb.pl - Audiobooki, ksiązki audio,e-booki .

Jak dzia]a gie]da

El\bieta Baumgartner

Poradnik “Sukces”255 Park Lane

Douglaston, NY 11363, USAtel. 718/224-3492

www/poradniksukces.com

Ok]adka: Przemys]aw Skok, Skok Communication Arts Co., tel. 1-718/224-2948

Wydawca: Polpress Services, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718/224-3492

Redakcja: Roman Kupczak, Danuta Marciszek

International Standard Book Number ISBN 0-9633932-8-6

Copyright 2007 by Polpress Services

Kopiowanie ca]o<ci lub fragment*w tej ksiq\ki bez pozwolenia jej wydawcy stanowinaruszenie praw autorskich.

Tre<~ niniejszej ksiq\ki ma charakter og*lnej informacji i nie powinna by~ traktowanajako pr*ba sprzedania jakichkolwiek papier*w warto<ciowych. Przed zainwestowaniempieni[dzy czytelnik powinien rozwa\y~ swojq w]asnq sytuacj[ i ew. zasi[gnq~ opiniidoradcy inwestycyjnego.

Spis tresci

1. Rynek kapita]owy 3

1. 1. >wiat finans*w si[ zmienia 31. 2. Rynek finansowy 41. 3. Bank Rezerw Federalnych 51. 4. Komisja Papier*w Warto<ciowych i Gie]dy 71. 5. Banki komercyjne 81. 6. Domy maklerskie 91. 7. Towarzystwa inwestycyjne 101. 8. Towarzystwa ubezpieczeniowe i fundusze emerytalne 101. 9. Gie]dy papier*w warto<ciowych 101. 10. Gdzie dowiedzie~ si[ wi[cej 12

2. Pierwotny rynek akcji 13

2. 1. Rodzaje ofert 132. 2. Dlaczego sp*]ki wydajq akcje 132. 3. Pierwotna oferta publiczna 142. 4. Oferta niepubliczna 18

3. Ameryka#skie gie]dy 21

3. 1. Wt*rny rynek papier*w warto<ciowych 213. 2. New York Stock Exchange 223. 3. Jak dzia]a New York Stock Exchange 233. 4. American Stock Exchange 263. 5. Gie]dy regionalne 26

4. OTC – gie]da bez parkietu 274. 1. OTC a gie]dy 274. 2. NASDAû 284. 3. OTC Bulletin Board 314. 4. NûB Pink Sheets 324. 5. Im ni\ej tym niebezpieczniej 32

5. Jak mierzy~ puls gie]dy 34

5. 1. Rola wska^nik*w gie]dy 345. 2. >rednie gie]d 355. 3. Wska^niki obligacji 375. 4. Wska^niki rynku 385. 5. Wska^niki ekonomiczne 42

6. Akcje 45

6. 1. Wst[p do akcji 456. 2. Gdzie obserwowa~ akcje 466. 3. Akcje zwyk]e czy preferowane 486. 4. Sp*]ki du\e czy ma]e 486. 5. Doch*d czy przyrost kapita]u 496. 6. Cykliczne czy defensywne 516. 7. Akcje klasy A czy B 51

6. 8. Tracking stock 516. 9. Splits, spin-offs, buy-backs i inne dziwno<ci 526. 10. Fundusze akcyjne 546. 11. Gdzie dowiedzie~ si[ wi[cej 55

7. Obligacje i inne fixed-income securities 56

7. 1. Co to jest obligacja 567. 2. Obligacje skarbowe 577. 3. Obligacje agencji rzqdowych 597. 4. Obligacje komunalne 607. 5. Obligacje sp*]ek 617. 6. CATS i LYONS, czyli obligacje zerowe 627. 7. Obligacje zamienne 637. 8. Inne fixed-income securities 637. 9. Ryzyko fixed-income securities 657. 10. Mierniki obligacji 667. 11. Rynek obligacji 67

8. Inne instrumenty finansowe 698. 1. Trusty nieruchomo<ciowe 698. 2. Sp*]ka komandytowa 708. 3. Z]oto i metale szlachetne 72

9. Instrumenty pochodne 77

9. 1. Rights 779. 2. Warrants 779. 3. Opcje 789. 4. Kontrakty terminowe (futures) 839. 5. Opcje na futures 86

10. Fundusze inwestycyjne 87

10. 1. Fundusze powiernicze 8710. 2. Fundusze zamkni[te 9110. 3. Unit Investment Trust 9210. 4. Exchange Traded Funds 9310. 5. Hedge funds – fundusze zabezpieczajqce 9610. 6. Offshore funds 9810. 7. Mierniki funduszy inwestycyjnych 9810. 8. Jak wybra~ fundusz inwestycyjny 10110. 9. Pomoc w Internecie 104

11. Handel walutami 10611. 1. Konta zagraniczne 10611. 2. Opcje na waluty 10611. 3. Kontrakty terminowe na waluty 10711. 4. Currency Trading Companies 10811. 5. Opcje na terminowe kontrakty walutowe 109

12. Tw*j makler 110

12. 1. Maklerzy pe]noserwisowi 11012. 2. Dyskontowi maklerzy 112

12. 3. Maklerzy niezale\ni – full and discount service 11312. 4. Maklerzy na sieci 11412. 5. Maklerzy umo\liwiajqcy day trading 11812. 6. Jak wybra~ maklera 11812. 7. Boiler rooms 11912. 8. Jak sprawdzi~, z kim mamy do czynienia 12312. 9. Arbitra\, czyli jak dochodzi~ swego 124

13. Twoje konto maklerskie 129

13. 1. Wype]nienie podania 12913. 2. Rodzaje kont 13413. 3. Co trzeba wiedzie~ o koncie maklerskim 13613. 4. Konto got*wkowe 13913. 5. Konto po\yczkowe 14013. 6. Zmiana maklera 144

14. Jak obraca si[ papierami warto<ciowymi 147

14. 1. Co trzeba wiedzie~ 14714. 2. Online trading 14914. 3. Zlecenia gie]dowe 15014. 4. Realizacja zlecenia 15314. 5. Handel akcjami po godzinach 15414. 6. Pu]apki szybkiego rynku 15714. 7. Program trading 15814. 8. “Bezpieczniki” na Wall Street 158

15. Jak si[ robi pieniqdze na gie]dzie 160

15. 1. Dywidenda 16015. 2. Pozycja d]uga czy kr*tka 16115. 3. Kup i trzymaj 16315. 4. Metoda wypo<rodkowania ceny 16515. 5. Day trading 16615. 6. Dobre rady dla ka\dego inwestora 167

16. Jak oceni~ sp*]k[ 172

16. 1. Analiza fundamentalna 17216. 2. Analiza ilo<ciowa 17416. 3. Mierniki warto<ci akcji 17716. 4. Przyk]adowy raport sp*]ki 17916. 5. Jak oceni~ sp*]k[ 18216. 6. Jak interpretowa~ rekomendacje analityk*w 18316. 7. Gdzie zdoby~ informacje o sp*]ce 185

17. Czytanie wykres*w 186

17. 1. Co to jest analiza techniczna 18617. 2. I ty mo\esz by~ technikiem 18617. 3. >rednie ruchome 18817. 4. Wska^niki cenowe 19017. 5. Wska^niki impetowe 19317. 6. Inne wska^niki 194

18. Jak inwestowa~ na gie]dach zagranicznych 196

18. 1. Fundusze zagraniczne 19618. 2. American Depository Receipts 19718. 3. WEBS – <wiat w koszyku 19818. 4. Jak kupowa~ na zagranicznych gie]dach 199

19. Inwestowanie pasywne 201

19. 1. Teoria Wsp*]czesnego Portfela 20119. 2. Fundusze indeksowe 20219. 3. Fundusze indeksowe ze wspomaganiem 20419. 4. Fundusze, kt*rymi obraca si[ na gie]dzie 20519. 5. Jak inwestowa~ pasywnie 205

20. Jak inwestowa~ w akcje po é100 miesi[cznie 208

20. 1. Zalety regularnego inwestowania 20820. 2. Automatyczne inwestowanie w funduszach 20920. 3. Metoda Darka Michalskiego 21120. 4. Akcje bez maklera 21220. 5. Stw*rz sw*j w]asny fundusz powierniczy 214

21. Opodatkowanie zysk*w z inwestycji 215

21. 1. Jakie podatki p]acq inwestorzy 21521. 2. Bezpodatkowe inwestycje 21621. 3. Jak minimalizowa~ podatki od inwestycji 217

22. Kto chce nabi~ inwestora w butelk[ 22022. 1. Jak topniejq i powstajq fortuny 22022. 2. Zarzqd sp*]ki 22222. 3. Ludzie od public relations 22222. 4. Analitycy 22322. 5. Dziennikarze, wydawcy 22422. 6. Maklerzy-specjali<ci gie]dowi 22422. 7. Market makers 22522. 8. Maklerzy 22622. 9. Chop houses 22722. 10. IPO – gra o miliard dolar*w 22822. 11. Inwestycyjne “porady” w Internecie 23022. 12. Jak si[ broni~ 23022. 13. 231

23. S]owniczek gie]dowy 232

24. Za]qcznik. Ksiq\ki Poradnika Sukces 246

S]owo wst[pne

Nigdy Polacy na obczy^nie nie mieli wi[cej mo\liwo<ci ni\ obecnie, aby osz-cz[dza~ i inwestowa~ pieniqdze. Dla przeci[tnej osoby, nawet z niewielkimi pieni[-dzmi, dost[p do rynk*w papier*w warto<ciowych stoi w USA szeroko otwarty.Trzeba jednak pami[ta~, \e rynki kapita]owe, a w szczeg*lno<ci gie]da, mogqprzynie<~ nam zar*wno bogactwo, jak i ogromne rozczarowanie. W swojej praktycejako przedstawiciel najwi[kszych bank*w inwestycyjnych widzia]em fortuny robio-ne w ciqgu kilku dni lub tygodni, ale r*wnie\ widzia]em ]zy w oczach os*b, kt*restraci]y wszystko, poniewa\ chcia]y przechytrzy~ rynek i post[powa~ wbrew jegoutartym prawom.

Wszyscy Czytelnicy, kt*rzy znajq mnie z poprzednich publikacji Poradnika Sukceslub wyk]ad*w, wiedzq, ile uwagi po<wi[cam opracowaniu szczeg*]owego planuinwestycji dla ka\dego klienta. Robi[ to nie dlatego, \e nie wierz[ w umiej[tno<cidanej osoby, ale robi[ to dla jej dobra. Plan opisany w rozdziale 19. jest jednq znajstarszych technik inwestycyjnych na gie]dzie i jednym z najbardziej sprawdzo-nych sposob*w na sukces w inwestowaniu. Je<li chodzi o inwestowanie, bardzowa\ne jest r*wnie\ realistyczne podej<cie inwestora do mo\liwo<ci rynku. Inwestor,kt*ry przyk]adowo zarabia] przez ostatnie 12 lat po 18% rocznie, czuje, \e sta~ go nawi[cej. Natomiast osoba, kt*ra trzyma]a dotychczas pieniqdze na 2-procentowymrachunku oszcz[dno<ciowym w lokalnym banku, b[dzie zachwycona, je\eli nauczysi[ osiqga~ <redni zysk na poziomie na przyk]ad 9%, czyli przesz]o cztery razy wi[cejni\ przed przeczytaniem tej ksiq\ki.

Ameryka#skie instytucje finansowe oferujq inwestorom wiele instrument*w inwe-stycyjnych, od ryzykownych po bardzo bezpieczne. Majqc tyle mo\liwo<ci mo\na si[tylko zastanawia~, czemu s]owo “gie]da” nadal wywo]uje tyle kontrowersji i strachu.A przecie\ fakty m*wiq same za siebie. Wi[kszo<~ inwestor*w, kt*rzy powierzyliswoje oszcz[dno<ci funduszom powierniczym lub bezpo<rednio nabyli akcje do-brych sp*]ek z celem zatrzymania ich na d]u\szy czas, nie tylko nie straci]a pieni[-dzy, ale ma ich dzisiaj znacznie wi[cej.

Jako doradca jednego z najstarszych bank*w inwestycyjnych na <wiecie i jakokierownik regionalnej firmy inwestycyjnej powtarzam, gdzie jest to tylko mo\liwe,\e nie ma znaczenia z jakq kwotq rozpoczynamy inwestowanie. Najwa\niejsze cechydobrego inwestora to, po pierwsze – poczucie dyscypliny, po drugie – konsekwencjaw realizacji podj[tych decyzji oraz – r*wnie wa\ne – poczucie respektu dla czasu.Stare polskie powiedzenie, \e “nie od razu Krak*w zbudo wano”, powin no by~pierwszym przykazaniem dla ka\dego, kto chce zbli\y~ si[ do gie]dy. Je\eli wypra-cujemy w sobie powy\sze cechy, to osiqgni[cie sukcesu finansowego jest tylkokwestiq czasu.

|ycz[ wszystkim Czytelnikom jak najwi[kszych sukces*w i zapraszam do wsp*]-pracy. Z pozdrowieniami,

Dariusz G. Michalski, JD, LL.M.

1

Od autorki:

Darek Michalski jest d]ugoletnim komentatorem i wsp*]pracownikiem PoradnikaSukces. Mo\na go spotka~ na seminariach i wyk]adach organizowanych na tereniemetropolii nowojorskiej i w New Jersey. Z wykszta]cenia jest prawnikiem, azawodowo zajmuje si[ doradztwem inwestycyjnym dla klient*w presti\owego bankuna Wall Street – Goldman Sachs. Prowadzi r*wnie\ biura maklerskie firmy Ray mondJames Financial Services. W roku 1999 inna firma inwestycyjna, Edward Jones,biorqc pod uwag[ pracownik*w ponad 6,000 swych oddzia]*w, uzna]a go za czo]o-wego w Stanach Zjednoczonych propagatora techniki inwestycyjnej Dollar CostAveraging. Swojq wiedzq i do<wiadczeniem Darek Michalski bardzo przyczyni] si[do powstania niniejszej ksiq\ki.

El\bieta Baumgartner

2

1. Rynek kapita]owy

1. 1. >wiat finans*w si[ zmienia

Jeszcze kilka lat temu szli<my do banku, by deponowa~ swoje oszcz[dno<ci iotworzy~ konto czekowe. Aby zainwestowa~ w akcje, udawali<my si[ do maklera, ado agenta ubezpieczeniowego – by wykupi~ polis[ na \ycie. Je\eli odpowiada]y nambezprowizyjne fundusze, dzwonili<my prosto do towarzystwa funduszy powierni-czych. Ale to si[ zmienia. Obecnie firmy maklerskie oferujq ksiq\eczki czekowe ikarty kredytowe, a niekt*re – ubezpieczenia. W banku mo\emy zainwestowa~ wfundusze powiernicze czy naby~ annuity, a nawet otworzy~ dyskontowe kontomaklerskie. Wsp*]czesny agent ubezpieczeniowy ch[tnie zostanie naszym doradcqfinansowym i wyjdzie naprzeciw wszystkim finansowym potrzebom. Bankier,makler i agent ubezpieczeniowy nie majq teraz oddzielnych r*l. Ka\dy <wiadczyszeroki wachlarz finansowych us]ug, a r*\nice mi[dzy nimi coraz bardziej si[zacierajq.

Produkty finansowe te\ si[ zmieniajq. Przed kilkunastu laty Amerykanin wybiera]tylko pomi[dzy rzqdowq obligacjq a akcjq renomowanej sp*]ki. Dzi< natomiast mado rozwa\enia tzw. zera, obligacje zabezpieczone hipotekami, obligacje zamienne,ponad 20,000 r*\nych akcji. Mo\e kupi~ indeksy, opcje lub kontrakty terminowe (fu-tures). Funduszy powierniczych namno\y]o si[ ju\ ponad 13,000 i nied]ugo przekro-czq ilo<ciq liczb[ akcji w obrocie. Do tego dochodzi ponad 3,000 zamkni[tychfunduszy powierniczych i drugie tyle hedge funds, niezliczona liczba Unit Invest-ment Trusts i mrowie produkt*w wt*rnych.

Zmienia si[ te\ dost[p do informacji. W przesz]o<ci potrzebowali<my maklera,gdy\ tylko on m*g] uzyska~ raporty sp*]ek, analizy i statystyki. Teraz, dzi[kirozwijajqcej si[ technice, mamy informacj[ w zasi[gu r[ki prawie na r*wni zprofesjonalistami z Wall Street, a pod]qczony do Internetu komputer daje namnatychmiastowe doj<cie do gie]dy.

Wsp*]czesny inwestor, a szczeg*lnie imigrant, powinien orientowa~ si[ w szybkozmieniajqcym si[ <wiecie finans*w, by nie by~ na ]asce finansowego doradcy.

>wiat finans*w si[ zmienia 3

1. 2. Rynek finansowy

Na rynku finansowym odbywa si[ wymiana kapita]u i kredytu w gospodarce.Oznacza to zawieranie um*w kredytowych, emisj[ papier*w warto<ciowych. Otoprzyk]ady rynk*w finansowych: rynek akcji (stock market), rynek obligacji (bondmarket), rynek towarowy (commodities market), rynek walutowy (foreign exchangemarket).

Rynek finansowy sk]ada si[ z rynku pieni[\nego i kapita]owego.

Rynki pieni[\ne

Rynek pieni[\ny jest cz[<ciq rynku finansowego, gdzie instytucje i osoby prywat-ne dokonujq finansowania bie\qcej dzia]alno<ci. Instytucje finansowe (komercyjnebanki, kasy oszcz[dno<ciowo-po\yczkowe, unie kredytowe, firmy ubezpieczeniowe,plany emerytalne) przyjmujq pieniqdze od depozytariuszy, kt*rzy majq nadwy\kifinansowe, oraz po\yczajq je jednostkom potrzebujqcym <rodk*w na kr*tki czas.Czyniqc to tworzq r*\ne finansowe instrumenty, jak konta oszcz[dno<ciowe,czekowe, terminowe (CD), bony komercyjne itp. Rynek pieni[\ny jest wi[c rynkiemkr*tkoterminowych instrument*w d]u\nych.

Rynki kapita]owe

Na rynku kapita]owym sp*]ki zdobywajq <rodki na <redni i d]ugi termin w celufinansowania inwestycji. Sp*]ki majq mo\no<~ zdobycia kapita]u przez emisj[ in-strument*w rynku kapita]owego, do kt*rych nale\q akcje (stocks) oraz papieryd]u\ne o terminie d]u\szym ni\ rok. Innymi s]owy, rynek kapita]owy (capital market)umo\liwia sprzeda\ i kupno papier*w warto<ciowych oraz obs]ug[ kredytowq.

W ramach rynku kapita]owego rozr*\nia si[ rynek pierwotny i wt*rny.

Rynek pierwotny (primary market) – to cz[<~ rynku kapita]owego, na kt*rymemitent papier*w warto<ciowych zbiera kapita]. Emitent sprzedaje po cenie emisyj-nej swoje akcje czy obligacje inwestorom, kt*rzy uznali je za dobrq lokat[. Czyni toprzy pomocy domu maklerskiego (underwriter). Oferta mo\e by~ publiczna (publicoffer) lub prywatna (private placement). Oferty publiczne sq <ci<le regulowane przezKomisj[ Papier*w Warto<ciowych i Gie]dy (patrz rozdzia] 2). Oferty prywatne(niepubliczne) polegajq na bezpo<redniej sprzeda\y walor*w ograniczonej liczbieinwestor*w instytucjonalnych lub os*b prywatnych. Subskrypcja prywatna (wodr*\nieniu od publicznej) nie musi spe]nia~ pe]nych wymog*w rejestracyjnychKomisji Papier*w Warto<ciowych i Gie]dy, bo nie jest przedmiotem obrotu publicz-nego (patrz rozdzia] 2.4).

Rynek wt*rny – to cz[<~ rynku kapita]owego, gdzie odbywa si[ kupno i sprzeda\papier*w pomi[dzy inwestorami. Osiqgni[te zyski nie zasilajq emitenta akcji kapita-]em. Wt*rny rynek jest uzupe]nieniem rynku pierwotnego, gdy\ niewielu inwe-stor*w nabywa]oby akcje sp*]ki wiedzqc, \e nie mogq ich odsprzeda~. Wt*rny rynekma miejsce na gie]dach papier*w warto<ciowych i poza nimi (patrz rozdzia] 3.1).

Emisji akcji i wprowadzeniu ich na rynek pierwotny, po czym wt*rny, po<wi[conyjest rozdzia] 2. Na rynku kapita]owym dzia]a wiele instytucji om*wionych poni\ej.

4 Rynek kapita]owy

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragmentpełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.

Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnierozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przezNetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym możnanabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione sąjakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgodyNetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.

Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepieinternetowym e-booksweb.pl - Audiobooki, ksiązki audio,e-booki .