Jak dbać - Lux Med · Jak dbać o siebie jesienią i zimą? s. 6-7 Aby wiosną móc odsłonić...

bliskoISSN 2081-1039

zdrowiaMagazyn Pacjentów Centrów Medycznych Grupy LUX MED www.luxmed.pl

nr 4

/58

rok

XV k

war

taln

ik je

sień

201

3

Jak dbać o siebie jesienią i zimą? s. 6-7

Aby wiosną móc odsłonić nogi – od estetyki

po zdrowie s. 9

Ground Miles Challenge – zapraszamy

do chodzenia s. 4

2 b l i s k o z d r o w i a 4 / 2 0 1 3 j e s i e ń

W N U M E R Z E

A K T U A L N O Ś C I3 Portal Pacjenta – dla wygody3 Warsztaty z metod liftingu twarzy3 Turystyka medyczna3 Za nami 5. edycja Akademii Pielęgniarek i Położnych4 Nowe placówki Grupy LUX MED4 Ground Miles Challenge4 Teoria i praktyka5 Pokonaj nowotwór – programy onkologiczne Grupy LUX MED5 Laparoskopowa operacja prostaty5 LUX MED zadbał o bezpieczeństwo uczestników Maratonu Warszawskiego5 Rabaty, oferty specjalne, konkursy

T E M AT N U M E R U6 Jak dbać o siebie jesienią i zimą?8 Nie daj się sezonowej depresji

9 Aby wiosną móc odsłonić nogi

S Z P I TA L10 Przerost migdałka gardłowego

u dzieci – czy leczyć operacyjnie?

P O R A D N I K12 Kobieta w ciąży na pokładzie samolotu13 Profilaktyka w rękach pracodawcy

O N K O N AW I G ATO R 14 Rak płuc – cichy zabójca

N A S I S P E C J A L I Ś C I15 Obok kwalifikacji potrzebne jest serce

Ad res re dak cji: ul. Postępu 21c, 02-676 War sza wa, tel. 22 450 42 69, e -ma il: info@lu xmed.pl

Wydawca: LUX MED Sp. z o.o. z siedzibą: ul. Postępu 21c, 02-676 Warszawa

Projekt redakcyjny, graficzny i realizacja: Mediapolis Sp. z o.o., tel. 22 313 22 00, www.mediapolis.com.pl

Foto w numerze: archiwum LUX MED, Shutterstock. Foto na okładce: Shutterstock. Data wydania: październik 2013 rok.

Spis treści

P O R A D N I K s. 13

Zarówno w pracy biurowej, jak i fizycznej nasz kręgosłup oraz stawy podlegają wielu obciąże-niom i napięciom. W natłoku zajęć przybieramy najwygod-niejszą pozycję, niekoniecznie najzdrowszą.

S Z P I TA L s. 10

Klinicznie przerost migdałka gardłowego objawia się przede wszystkim upośledzeniem drożności nosa i zmianą toru oddychania – na oddychanie przez usta w czasie czuwania i we śnie, co może powodować chrapanie i bezdechy senne.

T E M AT N U M E R U s. 8

Nie wstydź się mówić o swoich problemach. Nie udawaj, że wszystko jest w porządku. Taka postawa może tylko pogorszyć Twój stan. Depresja sezonowa jest poważnym problemem, a lekceważenie jej może w znacznym stopniu utrudnić normalne życie.

O N K O N AW I G ATO R s. 14

Istnieje kilka czynników ryzyka, które mogą zwięk-szyć prawdopodobieństwozachorowania. Głównym jest palenie tytoniu. Rak płuc najczęściej wystę-puje (w 9 na 10 przypadków zachorowań) u palaczy lub osób, które przebywają w otoczeniu palących.

4 / 2 0 1 3 j e s i e ń b l i s k o z d r o w i a 3

A K T U A L N O Ś C I

Za nami 5. edycja Akademii Pielęgniarek i Położnych

21 września br. odbyło się już kolej-ne spotkanie Akademii. W wyda-

rzeniu wzięło udział 350 osób, a wśród nich: pielęgniarki, położne, higienistki i asystentki stomatologiczne oraz ratow-nicy medyczni. W tym roku tematem wio-

dącym była onkologia. Podczas Akademii Polski Komitet Zwalczania Raka przeka-zał na ręce Prezes Anny Rulkiewicz medal im. Marii Skłodowskiej-Curie za aktyw-ność LUX MED w zakresie profilaktyki chorób nowotworowych.

Portal Pacjenta – dla wygody

Portal Pacjenta jest nowo-czesną, bezpłatną platformą

internetową, z której co miesiąc korzysta już blisko 200 tys. Pacjentów Grupy LUX MED. Poza podstawowymi funkcjami, takimi jak e-rezerwacja wizyt dla siebie i dziecka czy podgląd grafiku pracy lekarzy, Portal umożliwia już jego użytkow-nikom odbieranie wyników badań laboratoryjnych drogą internetową, także za pośred-nictwem darmowych aplikacji mobilnych dla urządzeń z sys-temem iOS i Android – bez wy-

chodzenia z domu czy z pracy. Pacjenci, którzy korzystają z na-szego Portalu, mają także do-stęp do internetowych opisów badań laboratoryjnych opatrzo-nych komentarzem lekarskim – dzięki temu otrzymują naj-ważniejsze informacje o stanie swojego zdrowia i ewentualne zalecenia medyczne bez odwie-dzania placówki. Więcej infor-macji znajduje się na stronie www.luxmed.pl w zakładce Nie-zbędnik. Zachęcamy do korzystania z Por-talu Pacjenta!

Głównym tematem tej edycji Akademii była onkologia.

W wersji anglojęzycznej naszej strony internetowej została uruchomiona zakładka „Medical tourism in

Poland” („Turystyka medyczna w Polsce”). Umieściliśmy w niej informacje zachęcające zagranicznych Pacjentów do wykonywania zabiegów m.in. z zakresu chirurgii plastycznej w Szpitalu LUX MED.Doświadczony zespół specjalistów, nowoczesny sprzęt,

indywidualne podejście do Pa-cjenta, a także konkuren-

cyjne ceny to atuty pla-cówki, dzięki którym możemy zapewnić wy-soką jakość i komfor-towe warunki także osobom z zagranicy.

Więcej informacji na stronie: www.luxmed.pl/

en/hospital/offer/medical-to-urism.html.

Turystyka medyczna

Warsztaty z metod liftingu twarzyJuż po raz drugi w naszym Szpitalu odbyły się warsztaty, podczas których chirurdzy plastycy pod okiem dr. Ciro Accardo – uznanego włoskiego chirurga – wykonywali zabiegi, wykorzystując małoinwazyjną metodę Happy Lift. Tym razem specjaliści Szpitala LUX MED przepro-wadzili całościowe liftingi twarzy przy użyciu różnych nici. Zabiegom zostały poddane kobiety, które chciały sku-tecznie odmłodzić swój wygląd poprzez podniesienie opa-dających tkanek skóry.

Doktor Ciro Accardo szkoli naszych specjalistów.


Celem kampanii jest zachęcenie ludzi na całym świecie do chodzenia – aktywności, która zmniej-sza ryzyko chorób serca i udaru.

Bupa i Światowa Federacja Serca wybrały chodzenie, ponieważ jest to najbardziej dostępna forma aktywno-ści fizycznej – jest darmowa, w zasięgu większości z nas i można ją łatwo wkomponować w plan dnia. Choroby układu sercowo-naczyniowego (w tym cho-roby serca i udary) to najczęstsza przyczyna śmierci ludzi na całym świecie, odpowiedzialna za ponad 17 mln zgonów rocznie. Według danych Światowej Or-ganizacji Zdrowia (WHO) 80% wszystkich chorób ser-ca i udarów można uniknąć, eliminując czynniki ryzy-ka. Istnieje wiele sposobów, by zmniejszyć to zagrożenie – należy do nich m.in. większa aktywność fizyczna, na przykład chodzenie.

Bardzo ważny celDo kampanii włączyli się pracownicy Bupa na ca-łym świecie, w tym także z LUX MED. 62 tys. pracowników, ich rodziny, przyjaciele i lokalne spo-łeczności zaangażowali się, by razem osiągnąć wy-znaczony cel. Po wspólnym przejściu przez ochotników 8 mln kilometrów Bupa przekaże Światowej Federacji Serca środki pieniężne na wsparcie programów, które uchronią tysiące dzieci w Afryce i Azji Połu-dniowej przed chorobami serca i przedwczesną śmiercią w wyniku reumatycznej choroby serca.

Darmowa aplikacjaAby wspierać spacerowiczów, Bupa przygotowała dar-mową aplikację na smartfony „Ground Miles”, którą można pobrać z iTunes albo Android App Store, wpi-sując w wyszukiwarkę hasło „Ground Miles”. W GMC można wziąć udział samemu albo w grupach. Dla osób korzystających z aplikacji przygotowane zostały specjalne nagrody. Do obsługi aplikacji Ground Miles wymagane są następujące wersje oprogramowania:

iPhone: iOS 5.0 lub nowsza. Aplikacja jest kompa-tybilna z urzędzeniami iPhone 4, 4S, 5, 5C, 5S, iPa-dami, iPodami Touch. Aplikacja została zoptymali-zowana pod kątem iPhone 5.

Android: Android 4.0 i wyższa.

Ground Miles Challenge

W ostatni weekend września w naszym Szpitalu dr n. med. Lubomir Lembas po-prowadził kurs medyczny zatytułowany: „Przeszczep tkanki tłuszczowej w okolice jarzmowe”. Program obejmował wykłady oraz zajęcia praktyczne na sali operacyjnej. Każdy z uczest-ników mógł pod okiem dr. Lembasa samo-dzielnie pobrać tłuszcz, a po jego prawidło-wym wypreparowaniu przeszczepić w okolice jarzmowe Pacjentów. Przeprowadzony kurs to kolejny element działalności szkoleniowej Szpitala LUX MED, który rozwija się jako ośrodek podnoszący kwalifikacje personelu medycznego. Uczest-nicy spotkania otrzymali punkty Okręgowej Izby Lekarskiej.

Teoria i praktyka

Doktor Lubomir Lembas wykonuje przeszczep tłuszczu.

ElblągNasi Pacjenci mogą już korzystać z nowoczesnego Centrum Medycz-nego LUX MED w Elblągu przy ulicy Stoczniowej 2. W nowo otwar-tej placówce na Pacjentów czekają lekarze specjaliści. Na miejscu moż-na także wykonać szczepienia i ba-dania diagnostyczne m.in. laborato-ryjne, EKG i spirometrię.

We wrześniu otworzyliśmy także drugą część placówki przy ulicy Pusz-karskiej 7H w Krakowie, gdzie mie-ści się Dział Rehabilitacji oraz Po-radnia Ogólna. Pacjenci mogą w niej korzystać z konsultacji lekarzy wie-lu specjalności, a także szczepień i badań diagnostycznych. Na terenie Centrum Medycznego znajduje się także otwarta wcześniej Poradnia Pediatryczna.

Kraków

NOWE PLACÓWKI GRUPY LUX MED

W Światowy Dzień Serca 29 września Bupa i Światowa Federacja Serca

(World Heart Federation – WHF) ogłosiły promującą chodzenie

międzynarodową kampanię pod nazwą „Ground Miles Challenge” (GMC).



Pokonaj nowotwór – programy onkologiczne Grupy LUX MED

KRÓTKO

Rabaty, oferty specjalne, konkursy Klub LUX MED to nasz nowy program przeznaczony dla osób, które chcą korzystać z rabatów na produkty dostępne w e-sklepie LUX MED, otrzy-mywać oferty specjalne przygotowywane przez naszych Partnerów (m.in. salony kosmetyczne i sklepy internetowe), brać udział w bezpłatnych kon-sultacjach ze specjalistami oraz konkursach z atrakcyjnymi nagrodami. Dzięki szybkiej i bezpłatnej rejestracji już po chwili można korzystać ze wszystkich przywilejów członka Klubu. Więcej informacji na www.luxmed.pl/klub.

Program Nowotwór Złośliwy Piersi: badania diagnostyczne: rezonans magnetyczny (MR) sutków – badanie

screeningowe + kontrast, konsultacja chirurga onkologa podsumowująca MR z omówieniem wy-

ników i wydaniem zaleceń na przyszłość, usługa Doradcy Hospitalizacyjnego w okresie 3 miesięcy od daty akty-

wacji pakietu, koordynacja wykonania badań i konsultacji przez Asystenta Programu.

Program Nowotwór Złośliwy Płuc: konsultacja kwalifikująca do programu przeprowadzona przez chirurga

onkologa, badania laboratoryjne: morfologia + rozmaz automatyczny, OB, badania diagnostyczne: tomografia komputerowa – TK screeningowe

klatki piersiowej – niskodawkowe (badanie nie wymaga podania kon-trastu),

konsultacja onkologa podsumowująca program z omówieniem wyników i wydaniem zaleceń na przyszłość,

usługa Doradcy Hospitalizacyjnego w okresie 3 miesięcy od daty akty-wacji pakietu,

koordynacja wykonania badań i konsultacji przez Asystenta Programu.

Z jego powodu umierają członkowie naszych ro-dzin, przyjaciele i współ-

pracownicy, głównie dlatego, że zbyt późno zdiagnozowano ich chorobę. Aby zmienić ten stan rzeczy, eksperci Grupy LUX MED opracowali profi-lowane programy diagnostycz-ne, które pozwalają wykryć dwa najgroźniejsze nowotwory zło-śliwe – raka piersi i płuc – we wczesnym stadium ich rozwo-ju. Badania diagnostyczne pro-wadzone w ramach programu wykonywane są w Warszawie. Ich wyniki omawiają doświad-czeni eksperci onkologii, którzy w przypadku wykrycia choro-by mogą odpowiednio wcze-śnie rozpocząć specjalistyczne leczenie.

Co roku w Polsce ok. 140 tys. osób dowiaduje się,

że ma raka.

Zakres usług wchodzących w pakiet danego programu

LUX MED zadbał o bezpieczeństwo uczestników Maratonu WarszawskiegoKolejna, 35. już edycja Maratonu Warszawskiego odbyła się 29 wrze-śnia br. Zabezpieczenie medyczne podczas wydarzenia zapewniła flo-ta karetek specjalistycznych i ra-towniczych LUX MED, a także zespół stacjonujący w namiocie me-dycznym w okolicach mety. Przed Stadionem Narodowym otworzy-liśmy też punkt konsultacyjny, w któ-rym wszyscy zainteresowani mogli skorzystać z porad fizjoterapeuty w zakresie bezpiecznego uprawia-nia sportu, zmierzyć poziom glu-kozy i cholesterolu w organizmie, ciśnienie tętnicze, a także przepro-wadzić analizę masy ciała.

Specjaliści ze Szpitala LUX MED wykonali pierwszą laparoskopową prostatektomię radykalną (całościowe wycięcie prostaty). Zabiegowi

został poddany Pacjent, u którego zdiagnozowano podwyższony poziom PSA, a w czasie biopsji wykryto nowotwór. Po wycięciu prostaty z nowo-tworem lekarze odtworzyli ciągłość dróg moczowych, wykorzystując me-todę laparoskopową.

Laparoskopowa operacja prostaty



Jak dbać o siebie jesienią i zimą?

N A S Z E K S P E RTlek. med. Małgorzata Gryga, specjalista medycyny rodzinnej, Kierownik Medyczny, Medycyna RodzinnaKraków

Jesienno-zimowy jadłospisPrawidłowa dieta zapewnia odpo-wiednie odżywienie naszego organi-zmu, dając tym samym energię do co-dziennego działania, uaktywnia nasze naturalne siły obronne, poprawia prze-mianę materii i kondycję m.in. śluzówek przewodu pokarmowego czy układu oddechowego, a więc chroni nas przed szkodliwym działaniem czynników

zewnętrznych, w szczególności wi-rusów i bakterii. Planując racjonalne żywienie, powin-niśmy przede wszystkim ustalić wła-ściwe godziny i częstotliwość posił-ków. Optymalnie zaleca się 4 główne posiłki dziennie co około 3 do 5 go-dzin – jest to taka ilość, którą można w nieobciążający sposób wkompono-wać nawet w bardzo aktywny rozkład dnia. Każdy z tych 4 posiłków powi-nien zawierać składnik węglowoda-

Ruch i dobra zabawaZima, śnieg i mroźne powietrze jed-nych zachęcają do aktywności, a in-nych do zalegania na kanapach pod kocem i przed telewizorem. Należy pamiętać, że umiarkowana aktywność fizyczna o każdej porze roku stanowi nieoceniony pozytywny impuls dla naszej odporności. Ruch wzmaga wy-trzymałość układu krążenia, układu oddechowego i stymuluje mechani-zmy obronne, sprzyja też odprężeniu psychicznemu i jest szczególnie zale-caną formą relaksu. Organizm wypo-częty i pełen endorfin, czyli hormonów szczęścia, jest znacznie lepiej przygo-towany do zmagania się z trudami codzienności i wpływem szkodliwych czynników środowiska. Każda regu-larna aktywność fizyczna na świeżym powietrzu jest pożądana dla kształto-wania sprawności i chroni nas przed chorobami cywilizacyjnymi, takimi jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca i oty-łość, czy coraz częściej pojawiającą się wśród młodych ludzi depresją.

T E M AT N U M E R U

Niezależnie od tego, czy lubimy zimne pory roku, czy też kojarzą się nam one jedynie

z przeziębieniem i brakiem słońca, powinniśmy się do nich dobrze przygotować,

nauczyć się dbać o zdrowie i odporność.

Budowanie odporności i kondycji naszego cia-ła to złożony proces, na który składają się przede wszystkim: do-

brze zbilansowana dieta, właściwa aktywność fizyczna oraz – często po-mijany w codziennym pędzie – wy-poczynek.

nowy, element białkowy i właściwe proporcje tłuszczów.Węglowodany, szczególnie wartościo-we dla naszego organizmu podczas jesienno-zimowych miesięcy, to pieczy-wo graham, makarony pełnoziarniste, płatki owsiane, otręby pszenne, ryż, ziemniaki, kasze, a w szczególności kasza jaglana. Aktualne doniesienia naukowe mówią, że zawarte w ka-szy jaglanej antyoksydanty wpływają ochronnie na naszą odporność i zapo-biegają powstawaniu wielu poważnych chorób zapalnych oraz nowotworów. Dbając o właściwe odżywianie, należy wystrzegać się węglowodanów łatwo przyswajalnych, takich jak cukier ra-finowany, słodycze, ciasta. Zwiększają one beztlenową fermentację w jeli-tach, co prowadzi do niszczenia ich właściwej flory bakteryjnej, rozrostu

komórek grzybów, niedoborów wita-min z grupy B i osłabienia możliwości regeneracyjnych naszego organizmu. Białko o wysokiej wartości odżyw-czej to przede wszystkim białko ja-ja kurzego, ryby, mleko i przetwory mleczne oraz chude mięsa, czyli drób, cielęcina i chuda wołowina. Komponując jesienno-zimowy ja-dłospis, należy zwrócić uwagę na zwiększenie podaży kwasów tłusz-czowych omega 3 zawartych m.in.

w rybach morskich, owocach morza oraz naszych polskich olejach: rze-pakowym i lnianym. Kwasy ome-ga 3 hamują aktywność cytokin – czynników odgrywających ważną rolę w promowaniu stanu zapalnego i rozwoju chorób nowotworowych.Planując właściwy skład jesienno-zi-mowej diety, dbajmy również o atrak-cyjny wygląd przygotowanych dań i urozmaicajmy je warzywami, kom-pozycjami ziół oraz przyprawami, które lubimy i stosujemy w codzien-nej kuchni. Spożywajmy nawet do siedmiu porcji warzyw i owoców dziennie. Potrawy należy przygotowywać na bazie produktów o wysokiej jakości zdrowotnej – odwiedzajmy więc sklepy z ekologiczną żywnością, przygoto-wujmy w okresie lata i jesieni mrożon-ki ze świeżych warzyw i owoców, po które sięgniemy zimą, oraz naturalne domowe soki i przetwory. Szczegól-nie cenne dla naszego zdrowia i od-porności są owoce jagodowe, cytrusy, brokuły, kalafior, ziemniaki, ogórki, brukselka, pomidory, papryka, cebu-la, czosnek, a z przypraw: natka pie-truszki, bazylia, rozmaryn, tymianek, oregano, mięta. Do zimowej herba-ty możemy bez obaw, zamiast białe-go cukru, dodać cukier brązowy lub miód, domowy malinowy sok lub imbir, które rozgrzeją nas i zadzia-łają przeciwzapalnie, chroniąc przed przeziębieniem. Dbając o kondycję naszą i naszych bliskich, unikajmy żywności wysoko przetworzonej, w której znajdują się azotany i pestycydy. Nie jedzmy więc gotowych dań, fast foodów, konserw i uważnie czytajmy etykiety na opa-kowaniach.

Szczególnie cenne dla naszego zdrowia i odporności są owoce jagodowe, cytrusy,

brokuły, kalafior, ziemniaki, ogórki, brukselka, pomidory, papryka, cebula, czosnek,

a z przypraw: natka pietruszki, bazylia, rozmaryn, tymianek, oregano, mięta.


przed wiatrem i wilgocią oraz zapewni odpowiednie odparowywanie potu. Naj-lepiej ubierać się warstwowo i wykorzy-stywać naturalne tkaniny. Nie wolno zapominać o właściwym obuwiu, czapce i rękawiczkach. Aktualnie na rynku jest coraz więcej specjalistycznych ubiorów

dla sportowców, które skutecznie chronią i jednocześnie nie

krępują ruchów.

Przyjemna regeneracja

Dbając o właściwą kondycję naszego orga-

nizmu, nie możemy zapo-minać o wypoczynku. Relaks

jest czynnikiem, który na rów-ni z dietą i aktywnością fizyczną

wpływa na kształtowanie się od-porności. Podstawowym elementem wypoczynku jest sen, który powinien trwać nieprzerwanie około 8 godzin. Długie jesienno-zimowe wieczory i ciemne ranki sprzyjają drzemkom, które, jeżeli są racjonalnie wkom-ponowane w codzienny plan dnia, mają dobroczynne znaczenie dla naszej sprawności psychofizycznej, a w przypadku pań skutecznie wspo-magają regenerację skóry i spłycają zmarszczki. Należy jednak pamiętać, aby wypoczywać, a nie nadmiernie leniuchować.Wypoczynek to jednak nie tylko sen – to każda sytuacja, która działa na nas odprężająco, ułatwia wyciszenie, oderwanie się od codziennego pędu. Możemy na przykład zaplanować spa-cer, kolację w ulubionej restauracji, fi-liżankę gorącej czekolady w kawiarni


albo odprężający masaż czy kąpiel. Ważne, aby pozwolić naszemu orga-nizmowi spokojnie się zregenerować i powrócić do sił witalnych.

Pod ochroną kosmetyków Jesienią i zimą nie zapominajmy także o właściwej pielęgnacji skóry i włosów. Mroźne powietrze na zewnątrz oraz suche wewnątrz, częste zmiany tem-peratury i wilgotności niekorzystnie odbijają się na kondycji skóry. Staje się ona nadmiernie sucha i skłonna

do wyprysków oraz podrażnień, a włosy tracą połysk i witalność. Używajmy więc kremów, bal-samów i szamponów bogatych

w składniki nawilżające i odżyw-cze. Do oczyszczania twarzy na-

leży stosować delikatne żele z gru-py emolientów lub mleczka myjące, które ochronią naturalną barierę lipi-dową skóry, właściwie nawilżą oraz złagodzą podrażnienia. Starajmy się unikać mydła. Dobry krem na dzień dostosowany do pory roku i zaopatrzo-ny w filtry UV ochroni skórę twarzy przed drażniącym działaniem zimna i szczególnie niekorzystnym wpływem promieni słonecznych. Krem na noc nie może działać tylko regenerująco i przeciwzmarszczkowo, powinien rów-nież dostatecznie nawilżać. Sztyfty lub balsamy ochronne do ust zabezpieczą je przed podrażnieniami i pękaniem. Ciało pielęgnujmy emolientami – aktu-alnie dostępna jest w aptekach szeroka gama tego rodzaju żeli, płynów do ką-pieli i balsamów. Wskazane są również kosmetyki zawierające mocznik, który działa zbawiennie na naszą skórę, po-prawiając jej nawilżenie, a także kwas hialuronowy, masło shea czy masło ka-kaowe. Nie zapominajmy o maseczkach, które są szczególnie bogate we wszelkie dobroczynne substancje – powinno się je nakładać regularnie. Warto również sięgnąć po produkty naturalne, takie jak olejek z jojoby, który wspaniale regene-ruje skórę, olejek kokosowy do pielę-gnacji włosów czy olejki eteryczne do relaksujących kąpieli.Zima stawia przed nami szereg zadań i problemów, z którymi uporamy się szybko i sprawnie, jeżeli będziemy cie-szyć się dobrą kondycją psychofizyczną i właściwymi pokładami energii. Się-gnijmy zatem po to, co najlepsze dla naszego ciała i ducha, aby w spoko-ju i komforcie oczekiwać na pierwsze wiosenne promienie słońca.

Planując aktyw-ność fizyczną, nale-ży pamiętać, żeby było to coś, co sprawi nam przyjemność, a nie będzie traktowane jako przymus. Warto też wziąć pod uwagę możliwo-ści fizyczne nasze i naszych bliskich. Zimą możemy korzystać z wielu form aktywności. Jazda na nartach czy łyż-wach przestała być już sportem zare-zerwowanym jedynie dla wybranych. Jedną ze szczególnie polecanych form wysiłku fizycznego dla osób w każdym wieku i niezależnie od pory roku jest nordic walking. Spacer z kijkami zdo-bywa coraz większe rzesze fanów. Jest to sport niewymagający dużych nakła-dów finansowych, nauka chodzenia jest bardzo prosta i dla nordic walking nie ma praktycznie żadnych ograni-

czeń wiekowych. Możemy uprawiać go zarówno indywidualnie, jak i gru-powo w szerokim gronie rodziny czy przyjaciół. Ten sport wspaniale buduje wytrzymałość naszego serca i płuc, od-ciąża stawy, rozluźnia mięśnie karku. Podczas takiego marszu angażujemy 90% mięśni naszego ciała i spalamy znacznie więcej kalorii niż przy tra-dycyjnym chodzeniu. Trenując jesienią i zimą, musimy pa-miętać o odpowiednim ubiorze, który zabezpieczy nas przed nadmiernym wy-ziębieniem lub przegrzaniem, ochroni


Nie daj sięsezonowej depresji Krótsze dni, chłód za oknem, brak kolorów – szarość, często padający deszcz lub śnieg. Wielu z nas

najchętniej wskoczyłoby z kubkiem ciepłej, miodowej herbaty pod koc i leżało tak na kanapie,

oglądając telewizję.

N A S Z E K S P E RT

Karolina Pejka-Balcer, psycholog, LUX MED Bydgoszcz


Okres jesienno-zi-mowy wymaga od nas przysto-sowania się do zmian. Niektóre

osoby w tym czasie mogą regularnie mieć gorsze samopoczucie i obni-żony nastrój. Inni skarżą się nie tyl-ko na przygnębienie i niski poziom energii, lecz także na wiele innych objawów, takich jak m.in. wzmożo-ny apetyt, a nawet przejadanie się, niepokój czy problemy z pamięcią i koncentracją. Potrzebują również więcej snu, który nie przynosi ocze-kiwanego wypoczynku. Istnieją jednak „domowe” metody pomagające w zminimalizowaniu prawdopodobieństwa wystąpienia sezonowej depresji. Wystarczy tylko w porę zacząć wdrażać je w życie! Im szybciej, tym lepiej.

Zaopiekuj się sobą

1 Ruch, ruch i jeszcze raz ruch. Najlepiej uprawiany na świe-

żym powietrzu i to od zaraz. Gdy dopadnie Cię sezonowa chandra, może już być za późno. Aktywność fizyczna zwiększa produkcję en-dorfin – hormonów, które wywołu-ją doskonałe samopoczucie. Dlate-go już teraz zacznij przyzwyczajać swój organizm do regularnych ćwi-czeń. Nawet nie zauważysz, jak szybko przeminie jesień, zima...

a latem zaprezentujesz wszystkim nienaganną sylwetkę i kondycję.

2 Przejdź na odpowiednią die-tę. Słodycze zastąp czymś, co

jest i pyszne, i zdrowe. Dostarczaj organizmowi witaminy z grupy B, które mają działanie antydepresyjne (witaminę tę znajdziesz w nabiale, orzechach, warzywach liściastych, jajach, chlebie razowym). W jesien-nej diecie nie może zabraknąć także magnezu, który znajdziesz m.in. w roślinach strączkowych i orzechach.

3 Pamiętaj o odpowiedniej ilości snu. Zdrowy sen nie tylko po-

maga zregenerować organizm, ale tak-że chroni przed licznymi chorobami. Pozwala pozbyć się zmęczenia i na-pięcia fizycznego. Jest więc świetnym sposobem na odzyskanie energii, któ-rej w okresie jesienno-zimowym czę-sto nam brakuje.

4 Na nasz nastrój wpływa także otoczenie, w którym przeby-

wamy. Zmień coś w mieszkaniu, udekoruj parapet, przemaluj ściany. Ciepłe kolory liści za oknem mogą stać się niesamowitą inspiracją. Za-dbaj o to, by w Twoim domu było przyjemnie i przytulnie.

5 Zatroszcz się o swój wygląd. Kup nowy szalik, przefarbuj

włosy na inny kolor. Przerób stary płaszcz. Koncentrowanie myśli na czymś innym niż na kroplach desz-czu bębniących w szyby okien wzmac-nia pozytywne działania. A my czu-jemy się lepiej, bo jesteśmy piękni.

6 Znajdź pasję. Nie musisz mieć wielkiego talentu ani

pieniędzy. Nie trać czasu na robie-nie miliona niepotrzebnych rzeczy i nie spędzaj całego wieczoru przed telewizorem. Czas na działanie. Książka, pamiętnik, gotowanie, ry-sowanie, gry planszowe... Po pro-stu rób coś!

7 Śmiej się. Spędzaj czas z oso-bami, które poprawiają Ci hu-

mor, chodź do kina na komedie, czytaj zabawne książki. Śmiech jest jednym z najlepszych lekarstw na sezonowe zaburzenia nastroju, po-nieważ podobnie jak ćwiczenia fi-zyczne podnosi poziom endorfin w organizmie.

8 Myśl optymistycznie. Kiedy czujesz, że Twój nastrój obni-

ża się i z dnia na dzień tracisz ener-gię do działania, pomyśl o tym, w ja-ki sposób możesz poprawić swoją sytuację. Rób fascynujące plany, wy-znaczaj sobie cele, rozpisuj etapy ich realizacji. Pamiętaj, jeśli pomożesz marzeniom, one mogą się spełnić.

Nie wstydź się prosić o pomocJeśli mimo stosowania wyżej wy-mienionych wskazówek coraz czę-ściej jesteś w złym nastroju i towa-rzyszy Ci zmęczenie... Nie możesz spać... W ciągu dnia objadasz się niezdrowymi posiłkami... Nic Ci się nie chce, nie masz żadnej mo-tywacji do działania. Jeśli objawy te są coraz intensywniejsze, a wszel-kie próby poradzenia sobie z nimi nie dają spodziewanego efektu – skorzystajmy z pomocy psycho-loga lub psychiatry.Nie lekceważ też tych objawów u dzieci. Depresja sezonowa u naj-młodszych przejawia się podobnie jak u dorosłych. Różnica polega jednak na tym, że dzieci są dużo bardziej rozdrażnione niż starsze osoby, a winą za swój stan obar-czają środowisko zewnętrzne, np. nauczycieli. Unikają więc szkoły, a co za tym idzie – pogarszają swo-je wyniki w nauce. Często także skarżą się na objawy somatyczne, takie jak bóle głowy i brzucha.Nie wstydź się mówić o swoich problemach. Nie udawaj, że wszyst-ko jest w porządku. Taka postawa może tylko pogorszyć Twój stan. Depresja sezonowa jest poważnym problemem, a lekceważenie jej mo-że w znacznym stopniu utrudnić normalne życie.


N A S Z E K S P E RTlek. med. Jarosław Rosochacki, specjalista chirurg, flebolog, Szpital LUX MED

Aby wiosną móc odsłonić nogiOpuchnięte nogi po wielogodzinnych podróżach, nocne skurcze łydek, siatka drobnych

naczynek pojawiających się pod skórą po słonecznych kąpielach i żylaki niepozwalające

odkrywać nóg to zmora wielu z nas.


Przewlekła niewydolność żylna dotyka ponad po-łowy dorosłych Polaków. Jej najlepiej rozpozna-walne objawy to żylaki,

ale również poszerzenia drobnych na-czynek, tzw. pajączki, czy po prostu obrzęki pojawiające się wokół kostek szczególnie wieczorem. Nieleczona z czasem powoduje uszkodzenie skó-ry, przebarwienia, a nawet otwarte ra-ny. Pogarszają one jakość naszego ży-cia, a czasami są przyczyną groźnych powikłań.

Od estetyki po zdrowieJesień i zima to najlepsze pory roku na zajęcie się leczeniem żylaków. Warto przyjrzeć się uważnie swoim nogom i wykorzystać ten czas na wi-zytę u specjalisty oraz podjęcie le-czenia. Skuteczne leczenie żylaków to przede wszystkim prawidłowa dia-gnostyka. Każdy Pacjent z objawami niewydolności żylnej wymaga prze-badania przez doświadczonego fle-bologa, a następnie zrobienia USG---Doppler obu kończyn dolnych. Dokładna diagnostyka pozwala pre-cyzyjnie dobrać rodzaj terapii do stopnia zaawansowania choroby, śle-dzić postępy leczenia i zapobiegać nawrotom.W ramach Centrum Leczenia Cho-rób Żył Szpitala LUX MED zajmu-jemy się zarówno problemami żył z pogranicza estetyki, takimi jak pajączki i drobne poszerze-nia żylne, jak

i operacjami żylaków. Pajączki, czyli poszerzenia drobnych naczynek krwio-nośnych, są leczone za pomocą skle-roterapii. Zabieg polega na wstrzyk-nięciu do poszerzonego naczynka środka powodującego jego zamknię-cie. Dla precyzyjnego wykonania za-biegu stosuje się specjalne urządzenia pozwalające zamykać pajączki o na-wet najmniejszej średnicy.

Leczenie żylaków podudziPacjenci najczęściej zgłaszają się do nas z powodu żylaków podudzi. Istnieje kilka metod leczenia tego schorzenia. Operacje wykonywane najbardziej rozpowszechnioną me-todą klasyczną polegają na tzw. strip-pingu, czyli wprowadzeniu specjal-nej sondy do światła naczynia i usunięciu mechanicznym zmienio-nej chorobowo żyły. Zabieg jest prze-prowadzany w znieczuleniu prze-wodowym. Cięcie wykonuje się w okolicy pachwiny, gdzie odnajdu-je się ujście niewydolnej żyły odpisz-czelowej, podwiązuje ją i przecina. Do żyły wprowadza się stalową son-dę i przywiązuje do niej koniec na-czynia, a następnie usuwa się cały niewydolny odcinek. Niestety metoda ta wiąże się z do-legliwościami po za-biegu, krwiaka-

mi wchłaniającymi się czasami przez wiele tygodni i z częstymi nawrota-mi. Drugą z metod, którą można za-stosować u większości chorych, jest leczenie falą radiową VNUS Closu-re Fast. Polega ona na wprowadzeniu do chorego naczynia cewnika emi-tującego fale radiowe bezboleśnie za-mykające żyłę. Zabieg wykony-wany jest w znieczuleniu miejscowym. Położenie cewnika kontro-

luje się za pomocą ultrasonografu, a mocą, z jaką działa fala elektroma-gnetyczna na ścianę naczynia, steru-je komputer. Dodatkowo, jeśli to ko-nieczne, wykonując drobne nacięcia, usuwamy żylaki na udzie i podudziu. Pacjent wraca do domu już w kilka godzin po zabiegu, a następnego dnia może powrócić do swoich normal-nych zajęć. Warto podkreślić, że sku-teczność zabiegu wykonywanego tym sposobem jest 10-krotnie wyższa niż zabiegów tradycyjnych. Jest to me-toda traktowana jako „złoty standard” zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych. Szczególnie zale-cana jest osobom starszym i Pacjen-tom z obciążeniami.

Jesień i zima to najlepszy czas

na zajęcie się leczeniem żylaków. Warto przyjrzeć się

uważnie swoim nogom i wykorzystać ten okres na wizytę u specjalisty.

WA RTO PA M I Ę TA Ć

Jeśli zaobserwowaliśmy na no-gach zmiany:

pajączki, poszerzone żyły, opuchnięcia,

warto jak najszybciej skonsultować się ze specjalistą. To wpłynie korzystnie nie tylko na zdrowie, ale także na wygląd naszych nóg.


31 0 b l i s k o z d r o w i a 4 / 2 0 1 3 j e s i e ń


Migdałki umożliwiają kontrolowany i bezpieczny kontakt ze środowiskiem zewnętrznym, co pozwala

– szczególnie w wieku dziecięcym – na systematyczną adaptację do środowiska. W niektórych sytuacjach

mogą być również siedliskiem bakterii chorobotwórczych działających alergizująco i toksycznie.

lek. med. Elżbieta Oziębło, otolaryngolog, Szpital LUX MED

S Z P I TA L

Migdałek gardłowy jest częścią układu limfatycznego. Obok migdałków podniebiennych,

migdałka językowego, pasm chłon-nych i grudek chłonnych tylnej ścia-ny gardła oraz migdałków trąb- kowych wchodzi w skład drogi oddechowo-pokarmowej zwanej pierścieniem Waldeyera.Od chwili urodzenia dziecka struk-tury jego migdałka mają kontakt z antygenami środowiska zewnętrz-nego, stąd też zbierające się na jego powierzchni bakterie. Rozrost tkan-ki limfatycznej migdałka gardłowe-go następuje około 6. miesiąca ży-

cia, kiedy z organizmu dziecka usuwane są przeciwciała przekaza-ne mu przez matkę. Uaktywniają się wtedy mechanizmy obronne, a jego układ immunologiczny za-czyna działać samodzielnie. Między 3. a 7. rokiem życia migdałek gar-dłowy rośnie najszybciej. Dzieje się tak na skutek stałej stymulacji przez antygeny docierające do organizmu z wdychanym powietrzem, a także pod wpływem czynników infekcyj-nych, alergicznych, dietetycznych, jak również predyspozycji genetycz-nych. Po 7.-8. r.ż. migdałek gardło-wy ulega stopniowemu zanikaniu. Około 20. r.ż. widzimy jedynie mig-dałki szczątkowe.

Funkcje migdałkówPodstawową rolą migdałków jest ochrona organizmu przed patoge-nami środowiska zewnętrznego. Tkanki migdałka rozpoznają je, prze-syłają informacje o nich do mózgu i uruchamiają mechanizmy immu-

nologiczne. Pofałdowanie migdałka sprawia, że zwiększa się powierzch-nia kontaktu z antygenami, przez co wydłuża się czas wystąpienia od-powiednich reakcji obronnych. Dzię-ki funkcji pełnionej przez nabłonek migawkowy migdałek gardłowy bie-rze udział w mechanicznym oczysz-czaniu wdychanego powietrza, a an-tygeny transportowane są w głąb jego podścieliska.

Od normy do patologii Wyróżnia się dwa rodzaje przerostu migdałka gardłowego: fizjologiczny i patologiczny. O przeroście fizjologicznym świad-czy odwracalny charakter zmian

Leczenie operacyjne poprzez wykonanie

adenotomii lub tonsillektomii

pozwala osiągnąć dobre efekty

w krótkim czasie.

Przerost migdałka gardłowego u dzieci – czy leczyć operacyjnie?

4 / 2 0 1 3 j e s i e ń b l i s k o z d r o w i a 1 1

S Z P I TA L

oraz brak objawów upośledzenia funkcji oddechowych i połykania. Z patologicznym przerostem mamy do czynienia wtedy, gdy rozrost tkan-ki limfatycznej pierścienia Waldey-era powoduje upośledzenie czyn-ności innych narządów i funkcji niezbędnych do prawidłowego roz-woju. Patologiczny przerost trze-ciego migdałka powoduje mecha-niczne zwężenie nozdrzy tylnych i trąbek słuchowych skutkujące za-burzeniem oddychania przez nos i wentylacji jamy ucha środkowego. Przyczyny przerostu patologiczne-go nie są dokładnie poznane. Wy-mienia się przy tym czynniki m.in. związane z dziedziczeniem, hor-monalne oraz indywidualne reakcje zapalne i alergiczne.

Objawy i ich konsekwencjeKlinicznie przerost migdałka gar-dłowego objawia się przede wszyst-kim upośledzeniem drożności no-sa i zmianą toru oddychania na oddychanie przez usta w czasie czuwania i we śnie, co może po-wodować chrapanie i bezdechy senne. Upośledzenie drożności trą-bek słuchowych może skutkować zapaleniami ucha środkowego i nie-dosłuchem. Innym objawem jest nosowanie tylne zamknięte ze zmia-ną barwy głosu. Pogorszenie droż-ności nosa może skutkować prze-wlekłym katarem połączonym ze ściekaniem wydzieliny po tylnej

ścianie gardła, co należy odróżnić od zapalenia zatok przynosowych. Konsekwencją przerostu migdałka gardłowego są nawracające zapa-lenia górnych i dolnych dróg od-dechowych. Dodatkowo przerost migdałka gardłowego u dzieci mo-że być przyczyną ich nadpobudli-wości, moczenia nocnego i zabu-rzeń wzrostu.

Skuteczne leczenieDzieci z przerostem układu limfa-tycznego gardła można leczyć ope-racyjnie. Wykonując adenoidektomię (chirurgiczne wycięcie migdałka gardłowego) i tonsillektomię (usu-nięcie migdałków podniebiennych), usuwa się przeszkodę utrudniają-cą połykanie i oddychanie. Udroż-nienie nosogardła odblokowuje trąbkę słuchową, powraca zatem możliwość wentylacji ucha środ-kowego, następuje osuszenie jamy bębenkowej i poprawa słuchu oraz wraca możliwość prawidłowego rozwoju mowy. Poprawia się sen i kontrola ośrodkowego układu ner-wowego mikcji, co skutkuje ustą-pieniem moczenia nocnego.Podczas rozpoznania należy uzy-skać jak najwięcej informacji o możliwych przyczynach prze-rostu migdałka. Potrzebne są da-ne o częstości występowania in-fekcji i ich przebiegu, a także alergiach i diecie chorego. Warto zapytać o objawy przerostu mig-dałka gardłowego i ewentualne

adenotomie wśród rodzeństwa i rodziców dziecka. Istotna jest ocena całokształtu obrazu klinicz-nego z uwzględnieniem nasilenia objawów, czasu ich trwania, okre-sów remisji i stosowanego wcze-śniej leczenia.Przy wyborze sposobu postępowa-nia należy wziąć pod uwagę wszyst-kie aspekty kliniczne, nasilenie i czas trwania objawów, prawdo-podobne i potwierdzone przyczy-ny przerostu, wyniki badań wyko-nanych w kierunku ewentualnych

wrodzonych i rozwojowych zabu-rzeń twarzoczaszki czy skutków przebytych urazów. Istotny jest też wiek chorego. Jeśli to możliwe, w pierwszej kolejności powinny być rozpoznane i wyeliminowane środowiskowe czynniki przerostu tkanki limfatycznej pierścienia gar-dłowego. W efektywnym leczeniu znaczenie będzie miała poprawa diety ze zrów-noważeniem ilości węglowodanów, wyeliminowanie alergenów wziew-nych przez czasową zmianę klima-tu czy przerwa w chodzeniu do przedszkola. Należy pamiętać rów-nież o udowodnionym wpływie bier-nego palenia tytoniu na przerost tkanki limfatycznej nosogardła. Niełatwo jest odpowiedzieć na py-tanie, jak długo trzeba czekać na efekt leczenia zachowawczego. Uporczywa terapia bywa uciążliwa dla dziecka również ze względu na przyjmowane w tym czasie le-ki i ich działania uboczne. Częsta nieobecność na zajęciach przed-szkolnych lub szkolnych skutkuje zaległościami w nauce, pogorsze-niem wyników i dodatkowym stre-sem. Leczenie operacyjne poprzez wykonanie adenotomii lub tonsil-lektomii pozwala osiągnąć dobre efekty w krótkim czasie.

Przy ustalaniu rozpoznania należy uzyskać jak najwięcej informacji o możliwych

przyczynach przerostu migdałka. Potrzebne są dane o częstości występowania infekcji

i ich przebiegu, alergiach, diecie.

Po zabiegu sen jest najlepszym sposobem na regenerację sił.

R O Z M I E S Z C Z E N I E M I G D A Ł K Ó W W J A M I E U S T N E J

migdałek gardłowy

migdałek językowy

migdałek podniebienny


Kobieta w ciąży na pokładzie samolotu

N A S Z E K S P E RTlek. med. Edward Wielgołaski,Dyrektor Centrum Medycyny Lotniczej,LUX MED Warszawa

P O R A D N I K

Jeśli przyszła mama jest aktywna zawodowo, często podróżuje, to nie ma powodów, by rezygnowała

z dotychczasowego trybu życia. Jeśli ciąża przebiega bez komplikacji, można śmiało realizować swoje

plany i latać samolotami.

Kobieta w ciąży powinna być jednak – i tylko ze względów bezpieczeń-stwa – traktowana jak osoba o ograniczonej

możliwości poruszania się. Warto też wiedzieć, jak się przygotować do podróży, w którym trymestrze najlepiej planować wylot, gdzie usiąść w samolocie i jak zapinać pasy...

Przed podróżąChociaż nie ma żadnych ogólnych ograniczeń, jeśli chodzi o podróżo-wanie samolotem kobiet w ciąży, to szczegółowe zasady są indywidualnie ustalane przez przewoźnika lotnicze-go. Niektóre linie lotnicze wymagają, aby kobieta miała przy sobie potrójną kopię zaświadczenia od swojego po-łożnika, że została zbadana w ciągu 72 godzin (24 godziny są preferowa-ne) przed wylotem. Zanim przyszła mama wykupi lot, warto, by najpierw zastanowiła się nad terminem podróży. Najlepiej, by lot przypadł na drugi trymestr ciąży. Przyszłej mamie przestają już wtedy dokuczać mdłości, a u dziecka roz-winięte już są wszystkie najważniej-sze organy. Ciężarna otrzymuje spe-cjalne miejsce w samolocie, aby było jej wygodnie – z dużą ilością prze-strzeni wokół siebie. Siedzenie „na skrzydle”, na środku samolotu zapew-nia najspokojniejszą podróż.Lot w zaawansowanej ciąży może się odbyć jedynie na własną odpo-wiedzialność pasażerki. Mając na uwadze bezpieczeństwo przyszłych matek i ich dzieci, linie lotnicze nie

wpuszczą na pokład kobiet, których ciąża zbliża się ku końcowi, tj. w 36. tygodniu w przypadku ciąży poje-dynczej i 32. tygodniu w sytuacji cią-ży mnogiej. Przed 32. tygodniem ciąży nie są wymagane specjalne for-mularze. W zaświadczeniu od leka-rza wystarczy zawrzeć informację o stanie zdrowia Pacjentki i o za-awansowaniu ciąży. Po 32. tygodniu ciąży należy pobrać formularz MEDIF i przesłać go co najmniej 48 godzin przed wylotem do prze-woźnika, a po przesłaniu upewnić się, nawet telefonicznie, że dokument dotarł do miejsca przeznaczenia.Do lekarza położnika należy udać się nie tylko wtedy, gdy zaawanso-wanie ciąży wymaga posiadania po-zwolenia na lot, ale również w przy-padku, gdy kobieta zbliża się do daty granicznej wyznaczonej przez

linię lotniczą. Jeśli ciąża rozwija się prawidłowo, lekarz wyda zaświad-czenie o braku przeciwwskazań do podróży. Kiedy lot powrotny będzie odbywać się u obcojęzycznego prze-woźnika, warto, aby orzeczenie le-karskie było przetłumaczone na ję-zyk angielski.

Na lotnisku Ponieważ w samolocie panuje niska wilgotność, warto zaopatrzyć się w bu-telkę niegazowanej wody mineralnej. Najlepiej kupić ją w sklepie bezcło-wym, gdyż wówczas bez problemu można wnieść ją na pokład.Gdy przyszła matka decyduje się le-cieć klasycznymi liniami, przy rezer-wacji biletu może wybrać sobie miej-sce takie, jakie jej zdaniem jest najlepsze. Powinno ono znajdować się przy przejściu. Dobrze pomyśleć

o wykupieniu priorytetowej odprawy (tanie linie). Taka usługa kosztuje od 20 do 49 zł w zależności od przewoź-nika. Kobieta będzie mogła wtedy wejść jako pierwsza na pokład samo-lotu i wybrać wygodne miejsce.

W samolocieCzas trwania podróży kobiety w cią-ży nie powinien przekraczać czterech godzin. Pasażerka powinna spacero-wać co pół godziny w czasie spokoj-nego lotu oraz zginać i prostować nogi w kostkach. To pozwoli zapo-biec ewentualnym kłopotom z krą-żeniem (zastojowi krwi w kończy-nach dolnych). Zapinanie pasów, choć niezbyt komfortowe dla przyszłych matek, jest obowiązkowe przy starcie i lądowaniu. Należy je zapiąć na wy-sokości miednicy, tak by nie uciskały brzucha. W ten sposób kobieta w cią-ży będzie mogła spokojnie i – co naj-ważniejsze – bezpiecznie (choćby w przypadku wystąpienia nieocze-kiwanych turbulencji) odbyć podróż.

Samolotem nie mogą latać noworodki, ponieważ ich pęcherzyki płucne nie są jeszcze całkowicie rozwinięte. Również niemowlęta są szczególnie wrażliwe na zmiany ciśnienia panującego w kabinie (reagują płaczem i niepokojem). Aby temu zapobiec, należy je poić butelką zwłaszcza podczas startu i lądowania.

WA RTO W I E D Z I E Ć

Lot w zaawansowanej ciąży może się odbyć jedynie na własną

odpowiedzialność pasażerki.

N A S Z E K S P E RTdr n. med. Grzegorz Juszczyk,Dyrektor Działu Profilaktyki, Grupa LUX MED

Profilaktyka w rękach pracodawcyBardzo często osoby zarządzające kadrami w firmach zadają nam pytanie: „Mamy już wykupione

pakiety medyczne, ale czy możemy zrobić coś jeszcze, aby zadbać o zdrowie i kondycję naszych

pracowników?”.


G R U PA L U X M E D

P O R A D N I K

W dalszych rozmo-wach okazuje się, że dodatko-we możliwości zadbania o zdro-

wie pracowników są bardzo różno-rodne. Oto przykłady niektórych z nich.

Pod okiem dietetykaDieta w połączeniu z aktywnością fizyczną jest kluczowym obszarem naszego życia, który ma ważny wpływ na zdrowie. Warto zadać sobie py-tanie, czy sposób, w jaki nasi pra-cownicy się odżywiają, może wpły-wać na ich wydajność w pracy? Odpowiedź oczywiście brzmi: tak. Dlatego warto ich w tym wesprzeć. Możemy zorganizować dla naszej firmy współpracę z dietetykami, któ-rzy ocenią np. menu zakładowej stołówki, jak również codzienne na-wyki żywieniowe pracowników. Za-proponowanie „dietetycznego ja-dłospisu” w menu będzie pierwszym krokiem do zdrowszego odżywia-nia. Nie zalecamy jednak drastycz-nych zmian, szczególnie na samym początku, gdyż pracownicy lubią samodzielnie dokonywać wyborów żywieniowych. Jeśli ocena codziennej diety wyka-że nieprawidłowości, a grupa chęt-nych do zmiany nawyków będzie duża – można zaprosić dietetyków na dyżury w firmie, aby pracow-nicy mogli skorzystać z konsultacji pozwalających im monitorować stosowanie zaleceń w czasie pracy.

Ergonomia w pracyZarówno w pracy biurowej, jak i fi-zycznej nasz kręgosłup oraz stawy podlegają wielu obciążeniom i na-pięciom. W natłoku zajęć przybie-

ramy najwygodniejszą pozycję, niekoniecznie naj-zdrowszą dla naszego układ ruchu. Przyczyną później-szych dolegliwości (bóle pleców, karku, nadgarst-ków) może być albo nie-zbyt ergonomiczny układ stanowiska pracy, albo też brak umiejętności korzy-stania z ergonomicznych udogodnień, takich jak re-gulowane krzesła biurowe czy podnośniki . Możemy zatem zaprosić do współpracy ergonomi-stów, którzy ocenią oba ele-menty. Wyniki takiej oceny pozwolą nam zmodyfiko-wać stanowiska i/lub za-planować odpowiednie szkolenia z umiejętności unikania nadmiernych obciążeń oraz z ćwiczeń relaksacyjnych. Dzięki ta-kiemu podejściu zmniejszymy ry-zyko pojawienia się dolegliwości bó-lowych i urazów.

Stres pod kontroląStres jest naturalną reakcją organi-zmu na sytuację zagrożenia. Nieste-ty, reakcja ta wyzwala się także wsku-tek pojawiających się w naszych głowach myśli – niekoniecznie od-zwierciedlających „prawdziwe” za-grożenie. W efekcie wiele codzien-nych ataków hormonów stresu jest wynikiem naszego sposobu myśle-nia, wyjaśniania przyczyn różnych zdarzeń i obaw o ich konsekwencje.

Stres jest nieodłącznym elementem naszego życia i nie da się go unik-nąć, ale można się nauczyć go ogra-niczyć. Osoby, które poznały me-chanizmy powstawania reakcji stresowej i wypracowały skuteczne techniki redukowania napięcia, znacznie lepiej funkcjonują w pra-cy i w życiu codziennym, rzadziej także zapadają na różne choroby – od przeziębienia po depresję. Zor-ganizowanie takiego szkolenia na temat stresu dla pracowników bę-dzie dobrą inwestycją, bo – jak po-kazuje szereg badań – brak kontro-li nad stresem w miejscu pracy powoduje realne straty finansowe w firmie.

Codzienna porcja ruchuAktywność fizyczna jest fundamen-tem sprawnego funkcjonowania na-szego organizmu, a tymczasem ma-my coraz mniej okazji do ruchu. W pracy pomagają nam maszyny, w biurach częściej siedzimy, niż cho-dzimy, a nowe technologie pozwa-lają nam załatwiać wiele spraw z po-ziomu kanapy. Nasz umysł na myśl o regularnej aktywności, uprawianiu sportu czy zaplanowaniu treningu po dniu w pracy szybko podsuwa wiele wymówek. A przecież w zwięk-szaniu ilości codziennego ruchu nie musi chodzić o zaplanowany sport – jeśli mamy kłopot z mobilizacją, wystarczy poszukać angażującej nas ruchowo alternatywy. Zamiast ko-lejnej narady – możemy przedysku-tować dany temat w czasie krótkiego spaceru wokół biura. Jeden na kilka telefonów do współpracowników możemy zastąpić pójściem do tej oso-by. A gdy mamy do pokonania kilka pięter – wybierzmy schody zamiast windy. Kiedy idziemy po centrum handlowym, przyspieszmy kroku, aby zwiększyć obciążenie układu krwionośnego – w efekcie szybciej zrobimy zakupy i będziemy miały dodatkowy trening. To tylko kilka prostych rad, jakie mo-gą otrzymać pracownicy w ramach programu zachęcającego do poszu-kiwania ruchu każdego dnia. Do-datkowo w firmie można poszukać rozwiązań umożliwiających np. do-jazd do pracy rowerem. Uchwyty, daszek, prysznic są może inwesty-cjami, ale takimi, które się opłacają – ominięcie korków i lawina endor-fin po porannej przejażdżce jedno-śladem szybko wyzwoli w pracow-nikach zapał do pracy i kreatywność.

Chętnie podzielimy się naszymi doświadczeniami z doradztwa i wdrażania programów prozdrowotnych w firmach. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do kontaktu: [email protected]

Chwila relaksu dla kręgosłupa.

W Polsce od kilku lat liczba zacho-rowań na ten nowotwór stale wzrasta i wyno-

si obecnie około 23 tys. rocznie. Pra-wie tyle samo osób umiera w Polsce na raka płuc. Oznacza to, że choroba ta zabija więcej osób niż rak piersi, prostaty, jelita, wątroby, nerek i czer-niak razem wzięte.

Tylko nie pal...Profilaktyka pierwotna obejmuje wszelkie działania, które zapobiegają rozwojowi nowotworu. Zwalczanie raka płuc polega przede wszystkim na niepaleniu tytoniu oraz na ochro-nie przed paleniem biernym. Jedną z metod walki z tym nałogiem jest ograniczenie lub zakaz reklamy wyrobów tytoniowych obowiązujący między innymi w Unii Europejskiej. Istnieje także obowiązek umieszcza-nia przez producentów napisów ostrze-gawczych na opakowaniach tych wy-robów. Ryzyko zachorowania na raka płuc zmniejsza się o połowę już po 5 latach od momentu rzucenia pale-nia, a po 10–15 latach jest ono tak niskie jak u osób, które nigdy nie paliły. Bitwa z rakiem płuc wcale nie musi być przegrana. Nadzieją może stać się wczesne wykrywanie choroby, tzw. profilaktyka wtórna, polegająca na regularnym badaniu osób zdrowych, bez objawów, za to znajdujących się w tzw. grupie ryzyka.Istnieje kilka czynników ryzyka, któ-re mogą zwiększyć prawdopodobień-stwo zachorowania. Głównym jest palenie tytoniu. Rak ten najczęściej występuje (w 9 na 10 przypadków zachorowań) u palaczy lub osób, któ-

re przebywają w otoczeniu palących. Na przykład jeśli ktoś wypala 20 pa-pierosów dziennie przez 40 lat, to jest około 8 razy bardziej narażony na ryzyko zachorowania na raka płuc niż osoba, która paliła 40 papierosów dziennie przez 20 lat. U biernych pa-laczy ryzyko zachorowania na raka płuc wzrasta o około 25% (dotyczy małżonków osób palących) i o około 17% w przypadku osób, które są na-rażone na przebywanie w dymie ty-toniowym w pracy.

Inne zagrożeniaKolejnym istotnym czynnikiem ry-zyka zachorowania na raka płuc jest ekspozycja na azbest. Osoby, które miały lub mają kontakt z tym mate-riałem i są jednocześnie palaczami tytoniu, są od 60 do 90 razy bardziej narażone na zachorowanie na raka płuc i około siedmiokrotnie bardziej zagrożone prawdopodobieństwem zgonu z powodu tej choroby w po-równaniu z ogólną populacją. Innymi substancjami karcynogen-nymi są: niektóre gazy (np. radon),

metale ciężkie (chrom, nikiel), pali-wa (np. benzyna), spaliny silników wysokoprężnych. Czynnikiem, który może mieć wpływ na wzrost zacho-rowalności na raka płuc, jest zanie-czyszczenie środowiska. Pewną rolę odgrywają także czynniki genetycz-ne. U osób, u których w rodzinie wy-stępowały przypadki raka płuc, ry-zyko zachorowania jest większe.

Pamiętaj o badaniachRak płuc przebiega często w sposób bezobjawowy. Charakterystyczne ob-jawy pojawiają się zwykle późno, dla-tego rozpoznanie następuje najczę-ściej już w zaawansowanej fazie choroby. Zaledwie 13% zachorowań udaje się wykryć na tyle wcześnie, by można było podjąć leczenie chirur-giczne. Istnieje kilka sposobów wy-krywania raka płuc. Do podstawo-wych metod zaliczamy: zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej, ba-danie cytologiczne plwociny oraz bronchoskopię. U Pacjentów zagro-żonych rozwojem raka płuc zaleca się stosowanie tomografii kompute-rowej jako metody przesiewowej, któ-ra pozwala wykryć nawet niewielkie zmiany.

Sposoby leczenia Istnieją trzy standardowe metody le-czenia chorych na raka płuc: leczenie chirurgiczne (operacyjne), radiotera-pia (napromienianie) oraz chemio-

terapia. W zależności od rodzaju no-wotworu, stopnia rozwoju choroby, ogólnego stanu zdrowia oraz wieku chorego można zastosować jedną lub więcej z wyżej wymienionych metod. W I i II stopniu zaawansowania cho-roby stosuje się leczenie operacyjne oraz chemioterapię po zabiegu. W stop-niu IIIA – leczenie operacyjne oraz ewentualnie chemioterapię lub ra-dioterapię przed operacją. W stopniu IIIB – radioterapię, która może być ewentualnie połączona z chemiote-rapią. Natomiast w IV stopniu za-awansowania choroby stosujemy che-mioterapię paliatywną lub tylko leczenie objawowe.W zaawansowanym niedrobnoko-mórkowym raku płuc chemioterapia jest metodą leczenia pierwszego rzu-tu. Może być stosowana zarówno z ra-dioterapią (wydłuża przeżycie, ale zwiększa toksyczność leczenia) lub bez niej, w zależności od sytuacji cho-rego. Radioterapia jest metodą lecze-nia u chorych niezakwalifikowanych z różnych względów do operacji. W ich przypadku stosuje się radioterapię ra-dykalną, której celem jest całkowite zniszczenie komórek nowotworo-wych, oraz radioterapię paliatywną, której celem jest zmniejszenie wy-miarów guza i poprawa komfortu ży-cia Pacjenta.Konsultacja: prof. dr hab. Zbigniew Wronkowski, onkolog LUX MED, Prezes Polskiego Komitetu Zwalcza-nia Raka

Według Światowej Organizacji Zdrowia rak płuc jest najczęściej występującym

nowotworem złośliwym na świecie. Co roku stwierdza się około 1,3 mln

nowych zachorowań.

Rak płuc – cichy zabójcaN A S Z E K S P E RT

lek. med. Beata Ziemkiewicz- -Janota, Dyrektor ds. Medycznych, Polski Komitet Zwalczania Raka

WA RTO W I E D Z I E Ć

przewlekły, utrzymujący się kaszel z odksztuszaniem wydzieliny; pojawienie się krwi w plwocinie; duszność; chrypka; utrata apetytu i spadek wagi;

bóle w klatce piersiowej; płytki oddech i trudności z oddychaniem; gorączka pojawiająca się bez racjonalnego powodu; świszczący oddech; powtarzające się zapalenia oskrzeli i płuc.

Objawy, które powinny zmusić nas do pilnej wizyty u lekarza:

Jeśli chcesz zminimalizować

ryzyko zachorowania na raka płuc, nie pal. Jeśli palisz, rzuć

ten nałóg.


Swoje zaangażowanie zamienia w dobro Pacjentów, z którymi pracuje,

a marzenie o lepszym świecie towarzyszy mu od dziecka. Czego jeszcze

możemy się dowiedzieć o Sebastianie Zduńskim, Kierowniku „Projektu

Rehabilitacja” Grupy LUX MED?

Skąd pomysł, żeby zostać fizjo-terapeutą? Przede wszystkim zawsze chciałem pomagać innym i zmieniać świat na lepsze. Od kiedy pamiętam, intere-sowałem się holistycznym podejściem do zdrowia człowieka oraz tym, jaki wpływ ma ruch i aktywność fizyczna na nasze codzienne samopoczucie. Fizjoterapia to nauka usytuowana dokładnie pomiędzy naukami me-dycznymi a naukami o kulturze fi-zycznej. Naturalnym wyborem kie-runku dalszego rozwoju były studia na wydziale rehabilitacji ruchowej.Już podczas pierwszego semestru nauki przeczytałem maksymę prof. Wiktora Degi, która utwierdziła mnie w przekonaniu o właściwym wybo-rze: „Ruch jako lek nie ma substancji ani opakowania. Substancją tego le-ku jest pomysł zrodzony z nauki i do-świadczenia. Przekazanie go chore-mu wraz z osobowością i sercem czyni

ten lek niezastąpionym”.

Fizjoterapeuci to z reguły pasjo-naci sportu. Czy w Pana przypad-ku ta reguła się potwierdza? Oczywiście, sport jest w moim życiu obecny od dawna. Już od dziecka jeż-dżę na nartach, pływam, biegam, nurkuję, interesuję się sztukami wal-ki, uprawiam nordic walking, a także jestem żeglarzem z patentem sterni-ka jachtowego. Moim sukcesem było zdobycie pierwszego miejsca w re-gatach jachtów kabinowych Citizen Cup Polska organizowanych na Je-ziorze Zegrzyńskim.

A czy znajduje Pan czas na inne pasje? Moją obecną i najbardziej czasochłon-ną pasją jest wychowywanie 1,5-rocz-nego synka Aleksandra. W związku z tym wolnych chwil praktycznie nie mam. Pasję tę dzielę razem z moją żoną Anią, która notabene jest leka-rzem, doktorem nauk medycznych w dziedzinie neurologii. Staramy się

w miarę możliwości spędzać z naszym ukochanym

synkiem tak dużo cza-su, jak to tylko moż-liwe i na ile pozwa-lają nam obowiązki związane z pracą.

Mam nadzieję, że jak syn troszkę pod-rośnie, będę mógł wprowadzać go stopniowo w tajni-ki różnych aktyw-

ności sportowych i po cichu liczę na to, że którąś z nich pokocha i będzie-my mogli realizować ją wspólnie.

Jest Pan członkiem zarządu głów-nego Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii. Z jakimi obowiązka-mi wiąże się sprawowanie tej funkcji?W zarządzie głównym Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii jestem od-powiedzialny za sprawy międzyna-rodowe oraz kontakty z od-działami terenowymi. Zwykle kilkanaście razy w roku spo-tykamy się na ze-braniach w róż-nych częściach Polski, które naj-częściej łączą się z konferencjami naukowymi związa-nymi z tematyką reha-bilitacji i fizjoterapii. Taka działalność wy-maga wielu podróży po kraju. Na szczę-ście z Warszawy oprócz mnie w za-rządzie jest także kierownik rehabi-litacji ze szpitala MSW i zwykle podróżujemy wspólnie. Aktualnie bardzo dużo prac związanych jest z koniecznością uregulowania za-wodu fizjoterapeuty w Polsce. Jest to niezmiernie ważny temat, zważyw-szy na to, iż w większości krajów UE zawód ten jest już uregulowany.

Ostatnio Pańskie zaangażowanie było docenione i został Pan uhono-rowany statuetką za szczególny wkład i pracę na rzecz PTF-u. Gratulujemy i pyta-

my, czym dla Pana jest ta nagroda?

Dziękuję. Statuetka jest dla mnie podsumowaniem

dotychczasowej pracy, ale przede wszystkim motorem napędowym, który stymuluje mnie do dalszych wysiłków. Mam nadzieję, że starania te będą w bezpośredni sposób prze-kształcały się w dobro Pacjentów, z któ-rymi codziennie pracujemy ja i moi koledzy fizjoterapeuci nie tylko w Grupie LUX MED, ale także w ca-łej Polsce.

C U R R I C U L U M V I TA E

W 2002 r. ukończył studia na Wydziale Rehabilitacji Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie.

W 2010 r. zdał państwowy praktyczny i teoretyczny eg-zamin specjalizacyjny w dzie-dzinie fizjoterapii przepro-wadzony przez Centrum Egzaminów Medycznych.

Absolwent MBA. Od 2007 r. jest członkiem

zarządu Oddziału Mazo-wieckiego Polskiego Towa-rzystwa Fizjoterapii.

W kadencji 2011–2015 zo-stał wybrany do zarządu głównego Polskiego Towa-rzystwa Fizjoterapii.

Od 2004 r. jest Kierownikiem Rehabilitacji w Centrum AVI, które od 2008 roku jest częścią Grupy LUX MED.

Od lipca 2013 r. kieruje pro-jektem mającym na celu ujed-nolicenie standardów fizjote-rapii w Grupie LUX MED.

Sebastian Zduński, specjalista fizjoterapii, Kierownik „Projektu Rehabilitacja” Grupa LUX MED

Obok kwalifikacji potrzebne jest serce


N A S I S P E C J A L I Ś C I

Sebastian Zduński z żoną Anią i synem Aleksandrem.

W-LUX-01236 LuxMed_Bupa_new 210x297 kwartalnik.indd 1 13-10-17 16:10

Jak dbać - Lux Med · Jak dbać o siebie jesienią i zimą? s. 6-7 Aby wiosną móc odsłonić...

Documents

Transcript of Jak dbać - Lux Med · Jak dbać o siebie jesienią i zimą? s. 6-7 Aby wiosną móc odsłonić...