IV Ogólnopolska Konferencja Naukowaue.poznan.pl/.../2014-04-11-streszczenia-all.docx · Web...
56
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu IV Ogólnopolska Konferencja Naukowa Matematyka i informatyka na usługach ekonomii Poznań, 25 kwietnia 2014 r.
Transcript of IV Ogólnopolska Konferencja Naukowaue.poznan.pl/.../2014-04-11-streszczenia-all.docx · Web...
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
IV Ogólnopolska Konferencja Naukowa
Matematyka i informatyka na usługach ekonomii
Poznań, 25 kwietnia 2014 r.
PATRONAT HONOROWY
Jego Magnificencja Rektor
Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu
Prof. dr hab. Marian Gorynia, prof. zw. UEP
RADA NAUKOWA
Prof. dr hab. Andrzej S. Barczak – Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Prof. dr hab. Marek Gruszczyński – Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Prof. dr hab. Witold Jurek – Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
Prof. dr hab. Jerzy Kisielnicki – Uniwersytet Warszawski
Prof. dr hab. Emil Panek – Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
Prof. dr hab. Danuta Strahl – Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
ORGANIZATOR:
Katedra Ekonometrii
Wydziału Informatyki i Gospodarki Elektronicznej
Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu
UCZESTNICY KONFERENCJI
prof. dr hab. Witold Abramowicz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
prof. dr hab. Andrzej S. Barczak Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach [email protected]
prof. dr hab. Marek Gruszczyński Szkoła Główna Handlowa [email protected]
prof. dr hab. Witold Jurek Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
prof. dr hab. Jerzy Kisielnicki Uniwersytet Warszawski [email protected]
prof. dr hab. Donata Kopańska-
Bródka
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach [email protected]
prof. Vincent Merlin Université de Caen Basse Normandie [email protected]
prof. dr hab. Emil Panek Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
prof. dr hab. Honorata Sosnowska Szkoła Główna Handlowa [email protected]
prof. dr hab. Danuta Strahl Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu [email protected]
prof. dr hab. Tomasz Tokarski Uniwersytet Jagielloński [email protected]
prof. dr hab. Jan Zawadzki Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w
Szczecinie
dr hab. Dorota Appenzeller, prof.
nadzw. UEP
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr hab. Dariusz Błaszczuk Akademia Finansów i Biznesu Vistula [email protected]
dr hab. Mirosław Bochenek, prof.
nadzw. UMK
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [email protected]
dr hab. Grażyna Dehnel, prof. nadzw.
UEP
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr hab. Elżbieta Gołata, prof. nadzw.
UEP
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr hab. Paweł Kliber Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr hab. Krzysztof Malaga, prof.
nadzw. UEP
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr hab. inż. Willy Picard Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr hab. Henryk J. Runka, prof. UEP Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr hab. Wojciech Rybicki, prof. nadzw.
WSOWL
Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im.
Gen. T. Kościuszki we Wrocławiu
dr hab. Elżbieta Rychłowska-Musiał Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr inż. Łukasz Balbus Uniwersytet Zielonogórski [email protected]
dr Barbara Będowska-Sójka Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr Eliza Buszkowska Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]
dr Mariola Chrzanowska Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
w Warszawie
dr Nina Drejerska Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
w Warszawie
dr Renata Dudzińska-Baryła Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach [email protected]
dr Agata Filipowska Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr Przemysław Garsztka Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr Radosław Hofman Future Energy Sp. z o. o.
dr Alicja Jajko-Siwek Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr Monika Kaczmarek Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr Agata Kliber Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr Michał Konopczyński Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr Adam Krawiec Uniwersytet Jagielloński [email protected]
dr Bogumiła Krzeszowska Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach [email protected]
dr Kinga Ławicka Instytut Metod i Technik Przetwarzania Informacji
Sp. z o.o.
dr Maciej Malaczewski Uniwersytet Łódzki [email protected]
dr Ewa Michalska Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach [email protected]
dr Piotr Płuciennik Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]
dr Aneta Ptak-Chmielewska Szkoła Główna Handlowa w Warszawie [email protected]
dr Anna Rutkowska-Ziarko Uniwersytet Warmińsko-Mazurski [email protected]
dr Karolina Sobczak Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr Maria Szmuksta-Zawadzka Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w
Szczecinie
dr Tomasz Szubert Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
dr inż. Bartosz Wachnik Politechnika Warszawska [email protected]
mgr Maciej Beręsewicz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Karol Fabisz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Filip Gęstwicki Uniwersytet Warmińsko-Mazurski [email protected]
mgr Sergiusz Herman Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Tymoteusz Hossa Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Artur Kurek Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Jacek Małyszko Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Katarzyna Mroczek Uniwersytet Jagielloński [email protected]
mgr Jan Murak Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu [email protected]
mgr Magdalena Okupniak Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Jakub Opałka Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr inż. Zbigniew Paszkiewicz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Wioletta Sokołowska Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Damian Sołtysiak Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Łukasz Wawrowski Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Dawid Węckowski Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
mgr Joanna Witoch Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
lic. Michał Mucha Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu [email protected]
STRESZCZENIA
prof. Michel LE BRETONInstitut Universitaire de France and Toulouse School of Economicsprof. Dominique LEPELLEYCEMOI, Faculté de Droit et d'Economie, Université de La Réunionprof. Vincent MERLINCNRS and Normandie Universitée, UCBN, CREM. UFR des Sciences Économiques et de GestionAutor do korespondencji: [email protected]
Evaluating the likelihood of the referendum paradox for mixed voting systems
A referendum paradox (Nurmi, 1999) occurs, in a two party competition, each time a party gets a majority of the seats in the parliament while it did not obtain a majority of votes nationwide. Feix, Lepelley, Merlin and Rouet (2004), Wilson and Pritchard (2007) and Lepelley, Merlin and Rouet (2011) computed the probability of the referendum paradox under a priori voting models when two parties compete in D equal sized districts: the Impatial Culture (IC) assumption and a variant of the Impartial Anonymous Culture (IAC*) assumptions. They proove that the paradox could occur 15% to 20% of the time when the elections are close.
The same paradox may occur for mixed electoral systems. On the top of electing D representatives in districts, the voters also elect L members of the parliament at large. Hence, the parliament is of size D+L. Blais and Massicote (2009) propose an extensive survey of all the mixed electoral systems that are used worldwide. In this paper, we estimate the probability of the referendum paradox for three different mixed systems: 1) when the all the L at large seats are attributed to the party which obtained a majority of votes nationwide 2) when the L seats are apportioned according to the proportional rule and 3) when the L seats are apportioned on the basis of the wasted votes, that is, the sums of the votes of the party candidates that were not elected in districts. We perform our estimations under the IC and IAC* hypothesis for different values of L and D. In an electoral design perspective, we are then able to suggest which values for L/D are sufficiently large for the referendum paradox to become negligible, and which mixed system is more able to drastically reduce the likelihood of the paradox. In particular, we conclude that using a proportional rule to allocate the L at large seats barely reduces the likelihood of the paradox, unless L is extremely large compared to D.
dr inż. Łukasz BALBUSUniwersytet Zielonogórski, Wydział Matematyki, Informatyki i Ekonometrii, Zakład Ekonomii Matematycznej i [email protected]
Ilościowa teoria równowag w dużych grach ze strategicznymi komplementarnościami
Rozważamy problem istnienia, oraz znalezienia sposobu obliczania równowagi Nasha w grze z dużą ilością graczy. Pokazujemy istnienie równowag w sensie Mas Colella używając twierdzeń o punkcie stałym dla monotonicznych operatorów. Operatory te są określone na przestrzeni rozkładów prawdopodobieństwa, które są uporządkowane za pomocą stochastycznej dominacji. Wprowadzamy również rezultaty dotyczące jednoznaczności równowag, oraz monotonicznych komparatywnych statyk, w przypadku zmiany parametru gry.
mgr Maciej BERĘSEWICZUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra [email protected]
Internetowe źródła danych w badaniu wtórnego rynku nieruchomości
Rosnący dostęp do komputerów, urządzeń mobilnych oraz wiążący się z ich użytkowaniem dostęp do Internetu zmienia otaczającą rzeczywistość. Internetowe źródła informacji odgrywają coraz większą rolę w codziennym życiu. Cyfryzacja społeczeństwa oraz istnieniem wirtualnej gospodarki powoduje, ze klasyczne źródła informacji, w tym rejestry administracyjne, mogą nie w pełni zaspokajać potrzeby informacyjne społeczeństwa. Efektem tego jest występowanie braków w pokryciu informacyjnym coraz większej liczby dziedzin gospodarki. Jednym z takich przykładów może być wtórny rynek nieruchomości, który jest w niewielkim stopniu pokryty przez oficjalne źródła danych statystycznych. W związku z tym powstaje problem reprezentatywności pozyskiwanych informacji w klasycznym paradygmacie badań statystycznych: populacja generalna, metody selekcji próby, estymacji, w tym z uwzględnieniem zmiennych wspomagających.
Celem artykułu jest ocena internetowych źródeł danych w badaniu wtórnego rynku nieruchomości. Wskazane zostaną problemy metodologiczne związane z wykorzystaniem portali jako źródeł danych statystycznych. Omówione zostaną wybrane portale internetowe w kontekście możliwości ich wykorzystania na potrzeby opisu wtórnego rynku mieszkaniowego w Poznaniu. Przeprowadzona zostanie analiza porównawcza danych zawartych na portalach OtoDom oraz Gratka. Wszelkie obliczenia zostaną wykonane w pakiecie statystycznym R.
dr hab. Dariusz J. BŁASZCZUK Akademia Finansów i Biznesu Vistula, Instytut Zarządzania [email protected]
Cele polityki gospodarczej: zależność między stopą inflacji a stopą bezrobocia w krajach OECD w latach 1990 – 2013
Cele polityki gospodarczej bywają różne, przy czym politycy gospodarczy dążą do osiągnięcia jednocześnie optymalnej wielkości każdego z nich. Bez względu na liczbę celów, dążenie takie oznacza, na dłuższą metę, nie tylko nieosiągnięcie maksymalnego tempa PKB, ale także niestabilność polityczną.
Wniosek ten jest wynikiem analizy teoretycznej metodami graficzną i analityczną na przykładzie: tempa PKB, stopy bezrobocia oraz stopy inflacji przeprowadzonej na podstawie prawa Okuna, krótkookresowej krzywej Philipsa oraz zależności między stopą inflacji a tempem PKB. Następnie te trzy koncepcje połączone są w jeden model, którego rozwiązaniem (o ile ono istnieje) jest empiryczny punkt równowagi długookresowej, różny od punktu optymalnego dla danej gospodarki. W dalszej kolejności analiza rozszerzona jest na większą liczbę celów.
Rozważania teoretyczne kończą się wskazaniem, że celem długookresowym polityki gospodarczej powinna być maksymalizacja tempa PKB przy zachowaniu poziomów pozostałych celów w określonych granicach. Sposobem jego osiągnięcia w okresie długim, przy zachowaniu stabilności politycznej, są odpowiednie oddziaływania na zależności między każdą parą celów. W dalszej kolejności następuje analiza empiryczna na podstawie danych kwartalnych, oddzielnie dla każdego kraju OECD, zależności między stopą inflacji a stopą bezrobocia w okresie ostatnich dwu cykli koniunkturalnych (Juglara).
Analiza tych zależności pozwala na zbudowanie „mapy grup strategicznych”, opartej na dwu kryteriach: poziomie stopy bezrobocia oraz współistniejącym z nim poziomie stopy inflacji. Analiza tych „map” pozwala na wyprowadzenie wstępnych wniosków dla polityki gospodarczej. Przedmiotem dalszych badań będą zależności między parami innych celów polityki gospodarczej oraz rozwiązanie optymalne.
dr hab. Mirosław BOCHENEK, prof. UMK Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Katedra [email protected]
Rys historyczny stosowania narzędzi geometrycznych w ekonomii
Pierwsze próby stosowania narzędzi matematyki w ekonomii podejmowano na początku XIX w. Kilka dekad później w nauce tej zastosowano rozumowanie matematyczne. Ich efektem były nowatorskie koncepcje teoretyczne, które zachowały aktualność do dnia dzisiejszego. W pierwszej połowie XIX w. zainicjowano stosowanie narzędzi geometrycznych, które o dziwo nie są przedmiotem krytyki przeciwników matematyzacji ekonomii. Zamierzeniem autora artykułu jest przedstawienie – w ujęciu historycznym – procesu rozwoju koncepcji ekonomicznych, których elementami składowymi są różnego rodzaju krzywe, ujmowane w dwuwymiarowej przestrzeni. Celem artykułu jest również wskazanie rzeczywistych autorów tych koncepcji, gdyż ich zasługi są niesłusznie przypisywane w sposób dowolny innym twórcom.
dr Eliza BUSZKOWSKAUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Prawa i Administracji, Katedra Nauk Ekonomicznychdr Piotr PŁUCIENNIKUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Matematyki i Informatyki, Pracownia Ekonometrii FinansowejAutor do korespondencji: [email protected]
Czy kruszce są dobrą inwestycją na obecny kryzys?
Jak pokazują doświadczenia z przeszłości, w okresach zawirowań relatywnie dobrą inwestycją były metale szlachetne. W referacie przedstawimy wyniki badań dotyczących wpływu kryzysu subprime w USA oraz kryzysu zadłużeniowego państw Europy Południowej na ceny metali szlachetnych: złota, srebra, platyny i palladu. Kruszce te są traktowane powszechnie jako mało intratna, ale bezpieczna forma inwestycji. Sprawdzimy czy jest tak również i w obecnym kryzysie. Analiza zostanie przeprowadzona w oparciu o wyniki estymacji wielowymiarowych modeli VAR-BEKK.
dr Mariola CHRZANOWSKASzkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wydział Zastosowań Informatyki i Matematyki, Katedra Ekonometrii i Statystyki
dr Nina DREJERSKA Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wydział Nauk Ekonomicznych,Katedra Polityki Europejskiej, Finansów Publicznych i MarketinguAutor do korespondencji: [email protected]
Nieparametryczny model regresji jako narzędzie analizy sytuacji mieszkańców podmiejskiej strefy Warszawy na rynku pracy
W myśli teorii jądro-peryferia, metropolia (czy też ośrodek regionalny) w znaczący sposób wpływa na rozwój strefy znajdującej się w bezpośrednim sąsiedztwie. Zatem silny wpływ Warszawy na rejony sąsiednie jest oczywisty i empirycznie udowodniony przez wielu autorów. Równocześnie specyfika gmin wiejskich, czy też wiejsko-miejskich, kształtuje lokalny rynek pracy. Tradycyjnie był on osadzony w szeroko pojętym sektorze rolniczym ale obecnie podlega zmianom, szczególnie w okolicach dużych miast, w kierunku np. dojazdów do pracy w sektorze usług zlokalizowanych w mieście centralnym dla danego obszaru funkcjonalnego. Jest zatem interesującym sprawdzenie jak kształtuje dynamiczny rynek pracy strefy podmiejskiej Warszawy? Czy rzeczywiście gminy położone w sąsiedztwie są jedynie „sypialnią” Warszawy?
Celem opracowania jest analiza specyfiki osób pracujących zamieszkujących strefę podmiejską Warszawy. Obszar badawczy stanowi 30 gmin strefy podmiejskiej Warszawy, a dane empiryczne pochodzą z projektu badawczego N N114 145240 pt. „Ekonomiczno-społeczne uwarunkowania rozwoju obszarów wiejskich województwa mazowieckiego stanowiących strefę podmiejską i zewnętrzną Warszawy”. Jako metodę badawczą wykorzystano nieparametryczny model regresji (algorytm C&RT i QUEST). Za zmienne przyjęto wybrane cechy społeczno-demograficzne ankietowanych oraz wybrane charakterystyki ich miejsc pracy.
dr Renata DUDZIŃSKA-BARYŁA, dr Ewa MICHALSKAUniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Wydział Informatyki i Komunikacji, Katedra Badań OperacyjnychAutor do korespondencji: [email protected]
Wizualizacja wybranych pojęć i zagadnień ekonomicznych
W dobie technologii informacyjnych wykorzystywanie narzędzi informatycznych w analizie i wizualizacji problemów ekonomicznych staje się koniecznością. Graficzna prezentacja wyników analiz, jak również różnorodnych zależności ekonomicznych przyczynia się do lepszego ich zrozumienia. Nowoczesne oprogramowanie umożliwia także wyeksponowanie dynamiki zjawisk ekonomicznych. Celem pracy jest przestawienie sposobu dynamicznej wizualizacji wybranych pojęć i zagadnień ekonomicznych z wykorzystaniem programu GeoGebra.
dr Przemysław GARSZTKA Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Ekonometriidr Anna RUTKOWSKA-ZIARKOUniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Ekonomicznych, Katedra Metod IlościowychAutor do korespondencji: przemysł[email protected]
Zastosowanie kwantylowych miar ryzyka w ocenie wybranych funduszy inwestycyjnych
Kwantylowe miary ryzyka należą do grupy miar dolnostronnych. Ich istotną cechą jest pomiar ryzyka zaistnienia rzadkich ale bardzo niekorzystnych dla inwestora sytuacji. Wśród różnych podejść do konstrukcji miar kwantylowych można wyróżnić zbiór kwantylowych miar ryzyka mających cechy koherentnych miar ryzyka. Niestety najpopularniejsze stosowane miary nie wykazują tej własności.
W pracy zastosowane zostaną kwantylowe miary ryzyka do zbadania efektywności zarządzania portfelem. Propozycje zastosowania jednej z takich miar odnoszącą, podobnie jak ma to miejsce dla wskaźnika Sharpe’a, ryzyko portfela do jego zyskowności przedstawił Cambell (2001). Zbudował on miarę ryzyka, porównującą VaR z wartością zainwestowanego kapitału uwzględniającą kapitalizację po stopie wolnej od ryzyka. Celem badania jest porównanie efektywności zarządzania wybranych funduszy inwestycyjnych dostępnych na polskim rynku za pomocą podejścia proponowanego przez Cambell z zastosowaniem różnych kwantylowych miar ryzyka. Analiza obejmie fundusze o różnym deklarowanym poziomie ryzyka od funduszy bezpiecznych przez zrównoważone, a także fundusze akcyjne.
mgr Sergiusz HERMANUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra [email protected]
Zagrożenie upadłością polskich spółek akcyjnych a efektywność ich funkcjonowania
Problem upadłości przedsiębiorstw jest kluczowy z punktu widzenia decyzji podejmowanych przez menadżerów, inwestorów oraz udziałowców spółek akcyjnych. Prace nad rozwojem metod pozwalających na prognozowanie tego zjawiska trwają nieustannie od lat 60. ubiegłego wieku. Ich efektem jest szeroka gama narzędzi matematycznych, zróżnicowanych pod kątem swojej złożoności oraz przyjmowanych założeń. Ich wspólną cechą jest wykorzystanie wskaźników finansowych w roli zmiennych objaśniających, najlepiej – zdaniem autorów – obrazujących pogarszającą się kondycję finansową przedsiębiorstw. Jednocześnie w literaturze coraz częściej podkreśla się, iż główną przyczyną upadłości przedsiębiorstw jest ich nieumiejętne zarządzanie, czego obrazem jest efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Należy wyróżnić dwa zasadnicze cele przeprowadzonego badania. Pierwszy z nich polega na zweryfikowaniu zależności pomiędzy poziomem efektywności funkcjonowania spółek akcyjnych w Polsce a ich kondycją finansową. W drugiej części artykułu zbadano jaki wpływ na jakość dotychczas stosowanych modeli prognozowania upadłości przedsiębiorstw może mieć uwzględnienie w nich efektywności funkcjonowania badanych spółek akcyjnych. W przeprowadzonej analizie wykorzystano dane finansowe 100 spółek akcyjnych reprezentujących branże budownictwa oraz przetwórstwa przemysłowego. Obliczenia wykonano z wykorzystaniem metody Data Envelopment Analysis (DEA) oraz wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej.
dr Alicja JAJKO-SIWEKUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Ekonomii, Katedra Statystyki i [email protected]
Zastosowanie drzew klasyfikacyjnych i regresyjnych do oceny redystrybucji dochodowej w polskim systemie emerytalnym
W nowym polskim systemie emerytalnym zastosowany został mechanizm redystrybucji dochodowej, którego celem jest uzyskanie równomiernego rozkładu dochodów pomiędzy beneficjentami systemu oraz ograniczenie strefy ubóstwa. Pomiar zakresu i kierunków redystrybucji napotyka jednak na szereg trudności związanych między innymi z problemem wyboru i możliwości zastosowania odpowiedniej metody obliczeniowej.
Celem pracy jest zastosowanie do oceny redystrybucji funkcjonującej w polskim systemie emerytalnym metody drzew klasyfikacyjnych i regresyjnych. W opracowaniu zostanie wskazany zakres i kierunek redystrybucji środków emerytalnych związany z: płcią, rodzajem tablic trwania życia użytych do kalkulacji świadczeń, wiekiem emerytalnym, stażem pracy, przerwami w pracy wynikającymi z wychowywania dzieci oraz z poziomem wynagrodzeń i z indywidualnym wzrostem wynagrodzeń uczestników systemu.
Pierwotnym wskaźnikiem, służącym do oceny redystrybucji będą stopy zastąpienia wynagrodzenia przez świadczenie emerytalne uzyskane w wyniku symulacji. Do ich oszacowania zostanie wykorzystany polski model emerytalny działający według przepisów prawa obowiązujących w 2013 r. oraz wartości czynników makroekonomicznychi społecznych podawane przez GUS. Natomiast zasadniczą metodą pomocną w ocenie redystrybucji dochodowej będą drzewa klasyfikacyjne i regresyjne konstruowane przy użyciu algorytmu CART.
dr Agata KLIBERUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Matematyki Stosowanej
dr Barbara BĘDOWSKA-SÓJKAUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra EkonometriiAutor do korespondencji: [email protected]
Zależności między notowaniami kontraktów CDS a dochodowością obligacji na przykładzie krajów Europy Środkowej
W artykule zbadano kierunki przyczynowości między zmianami notowań kontraktów CDS oraz obligacji. Badanie ogranicza się do regionu Europy Środkowej i obejmuje lata 2008-2013. Wykorzystane zostały modele zmienności (GARCH) oraz test przyczynowości dla warunkowej średniej i wariancji zaproponowany przez Honga (2001). Wykorzystano również analizę głównych składowych w celu określenia czynników ryzyka na rynku kontraktów CDS.
dr hab. Paweł KLIBER Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Ekonomii [email protected]
Optymalna konsumpcja w modelu z wieloma dobrami
W klasycznych zastosowaniach teorii sterowania optymalnego do zagadnienia dynamicznej optymalizacji konsumpcji przyjmuje się, że w gospodarce istnieje jedno dobro, służące zarówno jako dobro konsumpcyjne, jak i jako nakład inwestycyjny. W artykule rozważymy rozszerzenie tego modelu na przypadek wielu dóbr. Zajmiemy się zagadnieniem maksymalizacji społecznej funkcji użyteczności w gospodarce z wieloma dobrami konsumpcyjnymi różnej jakości. Pokażemy, że problem decyzyjny można odpowiednio zagregować i potraktować jak klasyczne zadanie optymalizacji wzrostu w modelu Solowa, które można rozwiązać standardowymi metodami teorii sterowania optymalnego.
dr Michał KONOPCZYŃSKIUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Ekonomii [email protected]
Internalizacja pozytywnych efektów zewnętrznych akumulacji kapitału za pomocą polityki podatkowej lub subsydiów
Proponowany artykuł stanowi kontynuację pracy opublikowanej w 2014 roku w Studia Oeconomica Posnaniensia pod red. prof. Mariana Matłoki. Przedstawiono tamże model wzrostu AK opisujący gospodarkę prywatną (bez wyróżnionego sektora publicznego) w warunkach doskonałej mobilności kapitału. Badano własności gospodarki zdecentralizowanej (wolnorynkowej) oraz „centralnie planowanej”, która uwzględnia efekty zewnętrzne akumulacji kapitału. Ze względu na fakt, że pojedyncze podmioty efektów tych nie uwzględniają, równowaga w gospodarce zdecentralizowanej jest suboptymalna – poziom dobrobytu osiągany w gospodarce centralnie planowej jest wyższy.
W proponowanym referacie do modelu wprowadzony zostanie rząd (sektor publiczny), który poprzez instrumenty polityki fiskalnej (stawki podatkowe) będzie miał możliwość takiego oddziaływania na gospodarkę, aby decyzje podejmowane w ramach gospodarki zdecentralizowanej prowadziły de facto do wyniku równie dobrego jak w gospodarce centralnie planowej. W literaturze określa się takie działanie mianem internalizacji efektów zewnętrznych, albo replikacji gospodarki centralnie planowanej. Pokażemy, że internalizacja pozytywnych efektów zewnętrznych akumulacji kapitału wymaga od rządu subsydiowania kapitału, a jego skala jest wprost zależna od elastyczności produkcji względem kapitału.
prof. dr hab. Donata KOPAŃSKA-BRÓDKAUniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Wydział Informatyki i Komunikacji, Katedra Badań [email protected]
Porządkowanie losowych wariantów decyzyjnych z uwzględnieniem skośności rozkładu
Akt podejmowania decyzji to wskazywanie w zbiorze wszystkich możliwości takiego wariantu decyzyjnego, który względem przyjętego kryterium jest najlepszy. W sytuacji ryzyka, kiedy możliwe decyzje reprezentowane są przez zmienne losowe, problem wyboru wiąże się z uporządkowaniem tych zmiennych. Powszechnie stosowane są dwa podstawowe podejścia do reprezentacji preferencji decydenta w zbiorze wariantów decyzyjnych o losowych wynikach. Podejście obiektywne, w którym wybory dokonywane są tylko i wyłącznie na podstawie probabilistycznych informacji o możliwych decyzjach oraz podejście uwzględniające indywidualne cechy i preferencje decydenta. W artykule identyfikowane będą warunki zgodności wyborów w oparciu o te dwa podejścia w sytuacji, kiedy prawostronna skośność rozkładów prawdopodobieństwa losowych wariantów decyzyjnych jest cechą pożądaną. Wskazane propozycje zasad decyzyjnych będą stosowane do problemu wyboru optymalnego portfela akcji w sytuacji, kiedy zastosowanie modelu Markowitz’a ze względu na preferencje inwestora jest niewystarczające bądź nie są spełnione założenia takiego modelu.
dr Adam KRAWIECUniwersytet Jagielloński, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Instytut Ekonomii i Zarządzania oraz Uniwersytet Jagielloński, Centrum Układów Złożonych im. Marka [email protected]
Model duopolu jako dwuwymiarowy układ dynamiczny
Wśród modeli konkurencji niedoskonałej model Cournota jest jednym z najstarszych i najczęściej badanych. W modelu tym firma dostosowuje wielkość produkcji do zmian produkcji konkurujących firm w celu maksymalizacji zysku. Model Cournota był rozważany przy różnych założeniach dotyczących rynkowej funkcji popytu, funkcji kosztów konkurujących firm czy też oczekiwań działań podejmowanych przez konkurencję. W pracy zakładam, że firmy, nie mając pełnej informacji o rynku, przyjmują zasadę ograniczonej racjonalności. Adaptują swoje działania w oparciu o lokalną ocenę krańcowego zysku. Każda firma zwiększa produkcję, gdy krańcowy zysk jest dodatni i zmniejsza ją, gdy krańcowy zysk jest ujemny. Przyjmuję również różne kwadratowe funkcje kosztów firm uczestniczących w rynku. Ograniczając się do analizy dwóch firm otrzymałem model duopolu w postaci dwuwymiarowego układu dynamicznego
q̇1 (t )=α 1 q1 (t ) [a−b (q1 ( t )+q2 ( t ) )−( b+2 e1) q1 ( t )−d1 ] ,q̇2 ( t )=α2 q2 (t ) [a−b ( q1 (t )+q2 (t ) )− (b+2e2 ) q2 (t )−d2 ],
gdzie q1 i q2są odpowiednio wielkością produkcji firmy ,,1'' i ,,2''; pozostałe wielkości oznaczają stałe. Układ posiada cztery punkty krytyczne, z których jeden odpowiada równowadze Nasha.
W pracy zbadam dynamikę modelu duopolu wykorzystując metody analityczne i numeryczne badania układów dynamicznych. Zbadam również strukturalną stabilność tego modelu.
dr Bogumiła KRZESZOWSKAUniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Wydział Informatyki i Komunikacji, Katedra Badań [email protected]
Wielokryterialne harmonogramowanie projektu w przypadku rozmytych czasów trwania czynności
W zarządzaniu projektami planowanie jest jedną z najważniejszych funkcji. Plan definiuje nie tylko cele, jakie mają zostać osiągnięte i działania jakie należy podjąć, ale także ramy czasowe, w których cele te powinny zostać osiągnięte. Aby móc w pełni określić ramy czasowe realizacji celów projektu należy przygotować jego harmonogram. W praktyce zarządzania projektami mamy do czynienia z niezwykłą dynamiką działań i warunków, które prowadzą niepewności informacji i danych. Dlatego też stosowanie deterministycznego podejścia do harmonogramowania projektu obarczone jest ryzykiem dla terminowości realizacji projektu. Z tej przyczyny zasadnym jest stosowanie podejścia opartego na liczbach rozmytych do harmonogramowania projektu.
W artykule tym podejście oparte na liczbach rozmytych zastosowane zostanie do problemu wielokryterialnego harmonogramowania projektu. Celem opracowania jest budowa wielokryterialnego modelu harmonogramowania projektu uwzględniającego dwa kryteria: minimalizacji czasu trwania projektu oraz maksymalizacji zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Stosowanym parametrem rozmytym zadania będzie czas trwania czynności.
mgr Artur KUREKUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Gospodarki Międzynarodowej, Katedra Finansów Mię[email protected]
Informatyka determinantem rozwoju rynków finansowych
We współczesnym świecie, jednym z kluczowych czynników rozwoju gospodarczego jest innowacyjność. Nowe technologie pozwalają osiągnąć przewagę konkurencyjną, która ma istotne znaczenie dla rozwoju przedsiębiorstw a nawet całych gospodarek. Ostatnie lata przyniosły dynamiczny rozwój technologii informatycznej. Jej rozwój wpłynął na wiele dziedzin naszego życia. Wykorzystujemy ją bowiem nie tylko na płaszczyźnie społecznej, ale również na płaszczyźnie zawodowej i gospodarczej.
Podstawowym celem referatu jest przedstawienie jak rozwój technologii informatycznej wpłynął na funkcjonowanie rynków finansowych. Autor przedstawi tezę, iż informatyka stała się determinantem rozwoju tych rynków. Rozwój technologii informatycznej połączony bowiem z powszechnym dostępem do niej, stał się katalizatorem rozwoju rynków pieniężnych oraz kapitałowych.
W referacie autor skupi się przede wszystkim na rynkach kapitałowych. Podstawowy cel referatu zostanie wykazany poprzez przywołanie kilku kluczowych argumentów. Autor przedstawi jak rozwój informatyki przyczynił się do zwiększenia roli rynków kapitałowych we współczesnym świecie. Zwróci także uwagę jak rozwój technologii informatycznej stał się motorem do wykreowania instrumentów pochodnych, które znacząco wpływają na funkcjonowanie rynków kapitałowych. Podstawowa teza referatu zostanie również wykazana, poprzez przeanalizowanie jak rozwój technologii informatycznej pozwolił na praktyczne wykorzystywanie narzędzi analitycznych, które obecnie wspomagają lub nawet bezpośrednio wyznaczają poszczególne cele inwestycyjne.
Zdaniem autora rozwój technologii informatycznej nadal będzie zmieniał otaczający nas świat i wpływał na funkcjonowanie rynków finansowych.
dr Maciej MALACZEWSKI Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra [email protected]
Zasoby naturalne w procesie produkcyjnym a długookresowy wzrost gospodarczy
Rola zasobów naturalnych w procesach produkcyjnych stanowi jedną z najistotniejszych kwestii o znaczeniu nie tylko dla ekonomiki gospodarowania, ale także polityki gospodarczej. Jeżeli bowiem zasoby naturalne są substytucyjne wobec innych form kapitału, to optymalne jest jak najszybsze ich wydobycie i produkcja, której celem jest uzyskanie jak najwyższego tempa akumulacji odnawialnych form kapitału, np. fizycznego. Jeśli są komplementarne, to nacisk powinien zostać położony na rozwój technologii, której celem będzie oszczędzanie zasobów naturalnych w procesach produkcyjnych.
Celem pracy jest próba odpowiedzi na pytania o teoretyczne zależności pomiędzy długookresowym wzrostem gospodarczym, postępem technicznym a zużyciem zasobów naturalnych, uwzględniające postulaty zarówno nowoczesnej teorii wzrostu, jak i ekonomii ekologicznej. Głównym przedmiotem badań jest relacja pomiędzy zasobami naturalnymi a innymi formami kapitału w procesie produkcyjnym, a przez to – wpływ zużycia zasobów naturalnych na tempo wzrostu gospodarczego oraz rola, jaką w tym wpływie odgrywa endogeniczny postęp techniczny oraz rozwój kapitału ludzkiego. Praca ma charakter teoretyczny i zawiera model długookresowego wzrostu gospodarczego.
mgr Jacek MAŁYSZKO, mgr Dawid WĘCKOWSKI, prof. dr hab. Witold ABRAMOWICZUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Informatyki EkonomicznejAutor do korespondencji: [email protected]
Modelowanie użytkowników z wykorzystaniem tożsamości źródeł informacyjnych
Reprezentacja stałych potrzeb informacyjnych użytkowników w sposób umożliwiający ich przetwarzanie w wielu systemach jest jednym z problemów, których rozwiązanie może pomóc w procesie zarządzania tożsamością użytkowników w internecie przyszłości. Problem ten był jednym z głównych obszarów badawczych projektu Ego – Virtual Identity. W projekcie zaproponowano, aby do ustalenia ich struktury wykorzystano hierarchię kategorii i stron z Wikipedii, dzięki czemu możliwe jest modelowanie szerokiego zakresu zainteresowań użytkownika i przeprowadzanie na nim różnych wnioskowań, a jednocześnie mogą być przetwarzana przez wiele systemów z uwagi na ściśle ustaloną i powszechnie znaną strukturę. W trakcie prac nad projektem przygotowano szereg rozwiązań umożliwiających automatyczne generowanie takich tożsamości na podstawie analizy aktywności użytkownika w Sieci.
Mechanizmy i strukturę tożsamości, opracowane w projekcie Ego, można wykorzystać do reprezentacji nie tylko potrzeb informacyjnych, ale również innych bytów, jak choćby informacji zawartej w dokumencie czy też w całym źródle informacyjnym, na przykład portalu internetowym czy kanale RSS. Tak przygotowane indeksy można by wykorzystać m. in. do celów filtrowania informacji czy też systemów rekomendacji. Dodatkowo, takie tożsamości mogą być wykorzystane w procesie generowania początkowych tożsamości użytkowników, czyli tzw. tożsamości stereotypowych. W niniejszym artykule omówiono wypracowane koncepcje takich rozwiązań oraz zaprezentowano eksperymenty mające na celu określić poprawność zaproponowanej metody generowania tożsamości źródeł informacyjnych.
lic. Michał MUCHA, mgr Karol FABISZ, mgr Tymoteusz HOSSA, dr Agata FILIPOWSKAUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Informatyki Ekonomicznej
dr Radosław HOFMANFuture Energy Sp. z o. o.
dr Kinga ŁAWICKA Instytut Metod i Technik Przetwarzania Informacji Sp. z o.o.Autor do korespondencji: [email protected]
Grupowanie prosumentów energii elektrycznej dla usprawnienia procesów prognozowania produkcji i zużycia energii elektrycznej
Polski rynek energii elektrycznej w najbliższych latach będzie podlegał wielu zmianom. Wśród planowanych przedsięwzięć są projekty dotyczące zbudowania inteligentnych sieci energetycznych tzw. smart grid, których głównymi założeniami są: wprowadzenie inteligentnego pomiaru energii elektrycznej, komunikacji między uczestnikami rynku i zintegrowaniu rozproszonych źródeł energii, jakimi są np. źródła odnawialne.
Gromadzenie danych o zużyciu energii w czasie, może dostarczyć ważnych informacji, które są potrzebne do zbudowania profilu zużycia energetycznego danego odbiorcy. Wzbogacenie takich profili o kolejne dane mające wpływ na zużycie energii elektrycznej przez danego odbiorcę np. rodzaj ocieplenia budynku, obszar geograficzny czy określenie źródła energii używanej do ogrzewania domu, umożliwia opracowanie dynamicznej i inteligentnej taryfy opłat. Prognozy zużycia energii dla użytkowników, w połączeniu z możliwością dokładnego oszacowania kosztu dostarczenia energii sprawiają, że taryfy te mogą być bardzo dobrze dopasowane do profili użytkowników.
Oprócz „klasycznych” odbiorców prądu energetycznego w inteligentnych sieciach energetycznych reprezentowani są także mikroproducenci energii elektrycznej. W przeciwieństwie do tradycyjnych źródeł produkcji, mikrogeneracja cechuje się dużym rozproszeniem i mniejszą jednostkową mocą wytwórczą, która zależy od szeregu czynników zewnętrznych, przez co występuje tu także problem prognozowania. Własności te wymuszają wprowadzenie odpowiednich mechanizmów administracyjnych, które pozwolą kontrolować ten sektor producentów energii.
Wspomniane wyzwania wymuszają tworzenie nowej klasy systemów informatycznych, pozwalających na administrowanie odbiorcami energii, jak i producentami z mikrogeneracji. Artykuł ten ma za zadanie przedstawić jedno z możliwych podejść do tego zagadnienia opracowanego dla systemu FEMS (Future Energy Management System), wraz z możliwymi przykładami zastosowania.
mgr Jan MURAKUniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wydział Nauk Ekonomicznych, Instytut Ekonomii, Katedra Ekonomii [email protected]
Zbrodnia i kara w piłce nożnej
W pracy tej dokonano empirycznej weryfikacji przewidywania ekonomicznej teorii przestępstwa, rozwiniętej przez Beckera i Tullocka, mówiącego, że wzrost liczby osób odpowiedzialnych za przestrzegania prawa zmniejszy liczbę dokonywanych przestępstw. W wielu wcześniejszych badaniach nie potwierdzono tej predykcji, co było najprawdopodobniej związane z wystąpieniem efektu monitoringu, odpowiedzialnego za zwiększenie udziału wykrytych przestępstw. Wykorzystanie danych zebranych z meczów piłkarskich rozegranych w trakcie dwóch sezonów ligi włoskiej, które mogą być dobrym odpowiednikiem zazwyczaj używanych informacji o przestępczości, oraz metody zmiennych instrumentalnych, która umożliwia dokładniejszą ocenę wpływu zmiennej objaśniającej na objaśnianą, kiedy ta pierwsze jest skorelowana z błędem losowym, pozwoliło w znacznym stopniu rozwiązać ten problem. W związku z przyjętym założeniem, że na decyzję o popełnieniu faulu duży wpływ ma aktualna sytuacja w spotkaniu piłkarskim, za jednostkę badawczą przyjęto poszczególne minuty meczu. Oznacza to, że zbudowane modele ekonometryczne badały prawdopodobieństwo dokonania faulu w danej minucie. Otrzymane wyniki już na etapie statystyki opisowej uprawdopodobniły istnienie efektu odstraszania oraz pokazały, że jest on silniejszy w tych częściach boiska, w których zostali umiejscawiani dodatkowi sędziowie piłkarscy. Estymowane w dalszym etapie modele potwierdziły te przypuszczenia, wzmocniły efekt odstraszania a także zasugerowały istnienie efektu monitoringu. Osiągnięte rezultaty wykazały również użyteczność sportu i metody zmiennych instrumentalnych w empirycznych weryfikacjach teorii ekonomicznych.
mgr Magdalena OKUPNIAKUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra [email protected]
Metody identyfikacji obserwacji odstających w badaniach gospodarczych
Jednym z problemów, towarzyszącym wielu badaniom statystycznym, zwłaszcza z zakresu statystyki gospodarczej, jest obecność obserwacji nietypowych, czyli takich u których wartości badanych zmiennych różnią się znacząco od pozostałych. Obserwacje nietypowe mogą powodować obciążenie estymatorów. Przyczyny ich występowania są różne, co w znacznym stopniu utrudnia ich identyfikację. W referacie przedstawione zostaną wybrane metody pozwalające na detekcję wartości odstających podzielonych według Barnetta na klasy metod weryfikacji hipotez statystycznych o jednorodności próby. Podstawę analizowanych metod stanowią statystyki pozycyjne. Uzupełnieniem części metodycznej będzie prezentacja wyników badania przeprowadzonego na podstawie danych dotyczących przedsiębiorstw.
mgr Jakub OPAŁKA, mgr Wioletta SOKOŁOWSKA, dr Monika KACZMAREK, mgr Tymoteusz HOSSA Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Informatyki EkonomicznejAutor do korespondencji: [email protected]
Automatyczna analiza wydźwięku wypowiedzi z serwisów społecznościowych z zastosowaniem technologii SAP HANA na potrzeby podejmowania decyzji biznesowych
Wypowiedzi publikowane w ramach portali społecznościowych stanowią jedno z największych dostępnych źródeł danych pozwalających na przeprowadzenie analizy preferencji oraz opinii klientów na temat poszczególnych marek i produktów. Niewątpliwie, informacje te są kluczowe w celu podejmowania racjonalnych decyzji biznesowych przez przedsiębiorstwa. Jednakże, ilość dostępnych danych oraz wielość źródeł, które należałoby poddać analizie, jest zbyt duża, aby można było ją efektywnie przeprowadzić bez wykorzystania technologii informatycznych umożliwiających automatyczną analizę języka naturalnego oraz automatyczną ocenę wydźwięku publikowanych tekstów.
Nowe technologie i rozwiązania klasy Business Intelligence stanowią odpowiedź na potrzeby przedsiębiorstw w zakresie automatycznej analizy wydźwięku wypowiedzi. Jednym z tego rodzaju systemów jest SAP High Performance Analytics Appliance (SAP HANA) łączący funkcje bazy danych oraz przetwarzania danych w pamięci operacyjnej komputera. Poprzez dostarczanie na tej samej architekturze zaawansowanych funkcji, takich jak np. analiza tekstu, przy jednoczesnym wyeliminowaniu nadmiarowości danych i opóźnień w ich przetwarzaniu, SAP HANA stanowi platformę umożliwiającą budowę i wdrożenie nowej generacji aplikacji, dzięki którym możliwa jest analiza danych w czasie niemal rzeczywistym.
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie potencjału wykorzystania technologii SAP HANA i przetwarzania w pamięci do przeprowadzenia automatycznej analizy wydźwięku wypowiedzi z serwisów społecznościowych. Na początku omówione zostaną scenariusze wskazujące na możliwości wykorzystania nowych form komunikacji i technologii w budowaniu świadomości marki i relacji z klientami. Po omówieniu obecnego stanu wiedzy w obszarze automatycznej analizy wydźwięku, przedstawione zostanie studium przypadku – analiza wydźwięku anglojęzycznych wiadomości Twittera dotyczących wybranych firm i ich produktów z wykorzystaniem technologii SAP HANA.
mgr inż. Zbigniew PASZKIEWICZUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Technologii [email protected]
Metoda rekomendacji szablonów czynności w procesach współpracy w sektorze budowlanym oparta na technikach eksploracji procesów
W sektorze budowalnym, organizacje stosują strategie specjalizacji i integracji działań w ramach nieprzewidywalnych i wyłaniających się procesów współpracy. Warunkiem efektywnej współpracy jest dobór właściwych partnerów i świadczonych przez nich usług. Opracowane dotychczas metody komputerowego wsparcia doboru partnerów i usług są niedostosowane do specyfiki procesów współpracy w sektorze budowlanym, w których konieczne jest uwzględnianie czynników społecznych.
W artykule przedstawiono prototypową implementację metody RMV automatycznego formułowania rekomendacji pozwalającej na dobór odpowiedniego zbioru partnerów i usług do procesów współpracy w sektorze budowlanym. W metodzie RMV rekomendacje mają postać szablonów czynności, które zawierają informacje o czynnościach, organizacjach zaangażowanych w wykonanie czynności, cechach organizacji i cechach relacji społecznych pomiędzy tymi organizacjami. Szablony czynności są odkrywane na gruncie eksploracji procesów w wyniku analizy dzienników zdarzeń stanowiących zapis aktualnej i przeszłej realizacji procesu współpracy.
Prototypowa implementacja metody RMV jest częścią systemu ErGo wykorzystywanego do zarządzania wykonaniem inwestycji budowlanej realizowanej przez firmy deweloperskie. Funkcjonalność systemu ErGo obejmuje planowanie wykonania inwestycji budowlanej, dobór podwykonawców, zawarcie umów z podwykonawcami i kontrolę realizacji umów.
dr Aneta PTAK-CHMIELEWSKA Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Kolegium Analiz Ekonomicznych, Instytut Statystyki i Demografii, Zakład Analizy Historii Zdarzeń i Analiz [email protected]
Analiza przeżycia małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce
Tematyka przeżycia przedsiębiorstw (firms survival) jest tematem dość dobrze rozpoznany w literaturze zachodnioeuropejskiej ale stosunkowo nowym w Polsce. Prace na ten temat były związane z przeżyciem przedsiębiorstw zarówno dużych dla których dane były łatwiej dostępne jak i dla małych i mikro jednostek. Mechanizmy próbujące wyjaśnić zachowanie i przyczyny powodzenia na rynku dużych korporacji są oparte głównie na teoriach industrialnych opartych na teoriach konkurencji i zachowań rynkowych. Przyczyny sukcesu lub porażki mikro i małych przedsiębiorstw są często wyjaśniane za pomocą mechanizmów i teorii behawioralnych, ewolucyjnych czy swoistej teorii ekologicznej. Sama osoba przedsiębiorcy i jego udział w przeżywalności przedsiębiorstw jest wyjaśniany z kolei za pomocą teorii kapitału ludzkiego i kapitału społecznego.
W Polsce problematyka i próby wyjaśnienia przyczyn i mechanizmów stojących za wyższa lub niższą przeżywalnością przedsiębiorstw dopiero są od niedawna podejmowane. Często w badaniach jest poruszane podejście teorii ekologicznej odwołujące się do mechanizmów tzw. liability of smallness czy liability of newness które wyjaśniają sukces lub porażkę firmy jej wiekiem i wielkością. Firmy duże i starsze maja zdecydowanie większe szanse na przetrwanie. Jednocześnie podkreślana jest również rola niszy rynkowych, na których większe szanse z kolei mają przedsiębiorstwa małe elastycznie dostosowujące się do unikalnych wymagań rynku.
W pracy podjęto próbę usystematyzowania rozpatrywanych czynników wpływających na przeżycie przedsiębiorstw. Czynniki pogrupowano na czynniki zewnętrzne i czynniki wewnętrzne (przedsiębiorstwo i przedsiębiorca). Wskazano na teorie użyteczne w określeniu wpływu tych czynników na zachowania i przeżycie przedsiębiorstw. Zaproponowano modele analizy historii zdarzeń jako najbardziej przydatne do oceny przeżycia przedsiębiorstw. Metody zostały dość szeroko omówione przez różnych badaczy polskich więc ich przegląd został podany dość syntetycznie. Zaproponowano podejście nieparametryczne w analizie historii zdarzeń z wykorzystaniem tablic trwania życia. Źródłem danych do oceny przeżywalności przedsiębiorstw w Polsce było badanie panelowe prowadzone przez GUS na próbie 3.000 mikro i małych przedsiębiorstw (do 50 osób pracujących). Płynące w pracy wnioski mogą być bardzo przydatne do określenia polityki ukierunkowanej na wsparcie mikro i małych przedsiębiorstw w Polsce.
dr hab. Henryk J. RUNKA, prof. nadzw. UEPUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Ekonomii [email protected]
Zastosowanie stożków drugiego rzędu w optymalizacji i ekonometrii
Wiele problemów optymalizacyjnych można formułować jako problemy optymalizacyjne na stożkach drugiego rzędu (problemy SOCO – second order cone optimization). Stanowią one klasę problemów optymalizacji wypukłej, w których minimalizuje się funkcję liniową na zbiorze wypukłym, powstałym z przecięcia półprzestrzeni oraz układów afinicznych z iloczynem kartezjańskim stożków drugiego rzędu.
Do klasy problemów optymalizacyjnych transformowalnych w problemy SOCO należą problemy szacowania parametrów modeli ekonometrycznych regresji liniowej, nieliniowej i kwantylowej.
dr Anna RUTKOWSKA-ZIARKO, mgr Filip GĘSTWICKIUniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Ekonomicznych, Katedra Metod IlościowychAdres do korespondencji: [email protected]
Efekt wielkości spółki a skuteczność strategii inwestycyjnych opartych na wskaźnikach rynkowych
Przedmiotem niniejszych badań są anomalie związane z wpływem wysokości wskaźników rynkowych na kształtowanie się cen akcji. Badania te zostały przeprowadzone dla spółek branży spożywczej notowanych na GPW w Warszawie. Zbadano czy portfele zbudowane z akcji spółek o niskich wartościach wskaźników rynkowych przynosiły w przyszłości wyższe stopy zwrotu w porównaniu z portfelami zbudowanymi ze spółek o wysokich wartościach tych wskaźników.
W pracy poza klasycznymi i najpopularniejszymi wskaźnikami rynkowymi odnoszącymi cenę akcji do zysku netto, czy też wartości księgowej, zastosowano także wskaźniki zbudowane w oparciu o przychody ze sprzedaży oraz wartość kapitału pracującego. Ponadto uwzględniono efekt wielkości spółki w kształtowaniu się stóp zwrotu. Spółki zostały podzielone na „duże” i „małe” ze względu na wielkość kapitalizacji. Pozwoliło to na przeanalizowanie różnic w kształtowaniu się wskaźników rynkowych w poszczególnych grupach, jak również porównanie skuteczności strategii inwestycyjnych opartych na wskaźnikach rynkowych dla grupy spółek „małych” i „dużych”. Celem pracy jest zbadanie występowania związku pomiędzy wartością wybranych wskaźników rynkowych oraz wielkością spółki, a przyszłą stopą zwrotu portfeli zbudowanych ze spółek branży spożywczej notowanych na GPW.
dr hab. Wojciech RYBICKI, prof. WSOWLWyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. generała Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu, Wydział Zarzą[email protected]
O mechanice dyskontowania - uwagi porządkujące, interakcje, implikacje, wątpliwości...
Intencją sparafrazowania tytułu głośnej pracy Roberta Lucasa było podkreślenie wagi zagadnień, poruszanych w awizowanym komunikacie. Nie sposób przecenić znaczenia sztuki "właściwej wyceny rzeczy" (w obszarze ekonomii i "beyond economics"). Szczególnie delikatną materię stanowi "filozofia i technologia ważenia" przyszłych stanów, zdarzeń i ich sekwencji - z perspektywy podmiotów działających i spekulujących "tu i teraz". W pracy sygnalizuje się -i komentuje- kluczowe elementy ponadczasowego dyskursu tych kwestii. Subiektywizm procedur dyskontowania strumieni wielkości ekonomicznych - odzwierciedla preferencje podmiotów wyceniających (jednostek, grup, instytucji) oraz (dyskusyjne!) postulaty pierwotne rozmaitej natury: etycznej, społecznej, politycznej. Znajduje to wyraz w ewaluacji korzyści i kosztów, stóp substytucji użyteczności, czystych preferencji czasowych („stóp niecierpliwości”).
Ważną kwestią, dyskutowaną w artykule, jest identyfikacja źródeł (genezy) oraz celów dyskontowania, jako: działania instynktownego (dostosowawczego), strategicznej (społecznej) aktywności intelektualnej, racjonalnej (rutynowej) kalkulacji "bankiersko-kupieckiej". Autor podziela (spopularyzowany już) pogląd, iż podstaw znaczącej części "zachowań ekonomicznych" (także - społecznych) można doszukiwać się w ogólnych prawidłowościach biologicznych (uznanych przez teorię, systematyzującą olbrzymi materiał obserwacji). Tradycja „interakcji” idei zachowania gatunku, demografii i teorii wzrostu gospodarczego (a także – podejmowania decyzji w warunkach ryzyka), sięga rodu Bernoullich, T. Malthusa, K. Darwina (i A. Wallace'a), V. Volterry, po J. Hirshleifera, A. Rogersa, A. Robsona i O. Galora (z D. Weilem). Tzw. "bio-ekonomia" wskazuje środki "roztropnego sterowania uogólnioną sferą ekonomiczną" - w sensie H. Hotellinga i realizacji idei sustainability (reguła J.Hartwicka). „Uzgodnienie przyrodniczego benchmarku” może pomóc w wyjaśnianiu naturalnych motywów.
Przypomina się następnie, że impulsy dla intensyfikacji, w ostatnim półwieczu, studiów i propozycji w zakresie dyskontowania, płynęły z biegunowo różnych sfer: "indywidualistycznej" - psychologii (w tym, także - ekonomii behawioralnej), "holistycznej" - makroekonomii trwałego rozwoju oraz "etycznej" - idei sprawiedliwości międzypokoleniowej. Przy tej okazji streszcza się "burzliwą" historię rozsadzania samuelsonowskiego paradygmatu stałości stopy dyskontowej i stacjonarnej niecierpliwości. Wykładniczy (jednoparametrowy) funkcjonał (jedyny, gwarantujący zgodność czasową) zastąpiły konstrukcje, podbudowane inną filozofią (na ogół, w duchu malejącej niecierpliwości, a zarazem - bardziej "przyjazne" odległej przyszłości), o "hiperbolo-podobnych" własnościach analitycznych. Proponuje się zastosowanie logarytmiczno-normalnych funkcjonałów dyskonta, porównując ich własności z „klasycznymi”.
Interesujący fenomen pojawia się w "przypadku stochastycznym": operatory uśredniania, pewnych ekwiwalentów oraz dyskontowania nie komutują, co ma znaczenie dla "poprawnej" wyceny strumieni. Wspomina się też o „zagadce Weitzmana-Golliera, znanych analogiach pomiędzy percepcją ryzyka, a preferencjami czasowymi i problemie "endogenizacji" tych preferencji. Demonstruje się "iluzję altruizmu dynastycznego" i różnice między dyskontowaniem intergeneracyjnym, a intrageneracyjnym.
„Last but not least”, porusza się zagadnienie agregacji preferencji czasowych - „technicznie”: stóp oraz czynników dyskontowych. Jest to próba powiązania efektów (heterogenicznych) mikroekonomicznych z wymiarem makro. Efekty agregacji stałych (w czasie) stóp nie są zgodne z intuicją : stopa społeczna jest stosunkowo mała i zależna od czasu.
dr Karolina SOBCZAKUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Ekonomii [email protected]
Wpływ asymetrii w strukturze produkcji na dostosowania gospodarek w kategoriach realnych do asymetrycznych szoków międzynarodowych
Gospodarki o odmiennych strukturach produkcji inaczej reagują na asymetryczne zaburzenia ze sfery realnej, na przykład szoki produktywności. Gdy mowa o gospodarkach tworzących unię monetarną, przekłada się to na inne mechanizmy dostosowania gospodarek w kategoriach realnych do zaburzeń asymetrycznych. W przypadku gospodarek o podobnych strukturach produkcji dostosowanie pomiędzy nimi odbywa się poprzez zmiany wskaźnika warunków wymiany międzynarodowej (ang. terms of trade). Gdy gospodarki różnią się pod względem struktur produkcji, wyniki dostosowania są inne, nie tylko ilościowo, ale też jakościowo, a także wykazują dodatkowy mechanizm tego dostosowania – poprzez przesunięcia w strukturze produkcji, w stronę bardziej lub mniej produktywnych firm, zachodzące w gospodarce o bardziej zróżnicowanej strukturze. Ma to szczególne znaczenie, gdy dwa kraje tworzą unię monetarną i nominalny kurs walutowy przestaje być narzędziem dostosowania gospodarki do asymetrycznych szoków międzynarodowych. Jedyną możliwością dostosowania, jaka pozostaje gospodarce w takiej sytuacji, jest dostosowanie poprzez reakcje zmiennych wyrażonych w kategoriach realnych.
Analiza zaproponowanych konstrukcji teoretycznych oraz otrzymane na jej podstawie wyniki pozwalają stwierdzić, że różnice w strukturze produkcji i powiązaniach handlowych z zagranicą przekładają się na różnice w dostosowaniach do asymetrycznych zaburzeń ze sfery realnej. Tym samym, realne aspekty funkcjonowania gospodarki, takie jak: wymiana handlowa pomiędzy krajami lub różnice w strukturach produkcji, determinują wyniki gospodarcze oraz zachowanie gospodarek w kategoriach fluktuacji PKB.
mgr Wioletta SOKOŁOWSKA, mgr Tymoteusz HOSSA, dr Monika KACZMAREK, mgr Jakub OPAŁKA Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Informatyki EkonomicznejAutor do korespondencji: [email protected]
Nowatorskie technologie i rozwiązania Business Intelligence a ich możliwe wykorzystanie w podejmowaniu decyzji biznesowych na rynku energii – studium przypadku – zastosowanie SAP HANA w energetyce
Efektywne pozyskiwanie, przechowywanie oraz analiza stale rosnącej ilości danych w celu podejmowania racjonalnych decyzji biznesowych stanowi coraz większe wyzwanie dla wielu organizacji. Z uwagi na specyficzne uwarunkowania rynkowe oraz rolę jaką w gospodarce każdego kraju odgrywa sektor energetyczny, przedsiębiorstwa funkcjonujące w tym obszarze potrzebują szybkiego dostępu do sprawnego aparatu predykcyjnego i analitycznego umożliwiającego precyzyjną i przekrojową analizę znacznego wolumenu informacji.
Szansą na sprostanie rosnącym wymogom rynku energii elektrycznej oraz na zwiększenie przewagi konkurencyjnej firm staje się wykorzystanie nowych technologii i rozwiązań klasy Business Intelligence. Jednym zyskujących na popularności systemów jest SAP High Performance ANalytic Appliance (SAP HANA) – nowoczesna architektura powstała w 2011 roku wykorzystująca przetwarzanie danych w pamięci operacyjnej komputera (in-memory computing). Pod pewnym względami HANA nie różni się znacznie od powszechnie stosowanej do tej pory technologii baz danych – umożliwia wprowadzanie, wyciąganie oraz przetwarzanie informacji. Jednak w odróżnieniu od niej, stanowi w pełni funkcjonalną platformę, składająca się z wielu elementów, które jak pokazują wyniki przeprowadzonych eksperymentów, potrafią przyspieszyć wykonywanie złożonych operacji nawet 1000 razy.
Celem tego artykułu jest wskazanie na możliwości wsparcia potrzeb informacyjnych przedsiębiorstw funkcjonujących na rynku energii elektrycznej poprzez wykorzystanie technologii SAP HANA i przetwarzania w pamięci. W pierwszej kolejności rozpatrzone zostaną ogólne scenariusze wskazujące na możliwości wykorzystania nowych technologii ze wskazaniem na potencjalne korzyści dla organizacji. Następnie przedstawione zostanie studium przypadku – aplikacja stworzona dla potrzeb analityka rynku energii, która bazuje na wykorzystaniu technologii SAP HANA.
mgr Damian SOŁTYSIAKUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Ekonomii [email protected]
Model Goodwina-Solowa z podażą pracy zależną od płac
Oryginalny model Goodwina opisuje cykliczne zmiany produkcji, bezrobocia i płac. Zmienne modelu w przestrzeni fazowej krążą po swoich orbitach nie wykazując zbieżności do żadnego ustalonego punktu równowagi. Jednym z wielu rozwinięć modelu Goodwina jest jego połączenie z modelem wzrostu Solowa poprzez wprowadzenie neoklasycznej funkcji produkcji, umożliwiającej substytucję między pracą i kapitałem. Powstały w ten sposób model Goodwina-Solowa badany był pierwotnie przez P. Flaschela, który udowodnił jego globalną, asymptotyczną stabilność. Ograniczeniem zarówno modelu Goodwina jak i modelu Goodwina-Solowa jest założenie o egzogenicznym wzroście podaży pracy ze stałą stopą wzrostu. W warunkach swobodnego przepływu siły roboczej w ramach Unii Europejskiej założenie to odbiega od rzeczywistości. Podaż pracy, obok czynników demograficznych, coraz bardziej zależy bowiem od dynamiki płac. Z tego względu w artykule zbadano nową wersję modelu Goodwina-Solowa, uwzględniającą powyższą zależność. Artykuł zawiera dowód istnienia i jednoznaczności równowagi w badanym modelu jak również dowód jej globalnej. asymptotycznej stabilności. Rozważania teoretyczne zilustrowane są symulacjami komputerowymi.
prof. dr hab. Honorata SOSNOWSKASzkoła Główna Handlowa w Warszawie, Kolegium Analiz Ekonomicznych, Katedra Matematyki i Ekonomii Matematycznej, Zakład Ekonomii [email protected]
Eliminacja ocen ekstremalnych w metodach podejmowania decyzji na przykładzie konkursu skrzypcowego im. Wieniawskiego
Grupowe metody podejmowania decyzji mają zastosowanie między innymi w konkursach muzycznych i sportowych. Sosnowska (2013) przeprowadziła analizę metody głosowania jury w konkursie chopinowskim z 2010 roku. Metoda ta oparta jest między innymi o eliminacje ocen ekstremalnych tak aby nie zaburzały one opinii większości. Komplikacja metody powoduje, że nie spełnia ona większości badanych w teorii społecznego wyboru postulatów takich jak nieograniczoność dziedziny, warunek Pareto czy niezależność od nieistotnych alternatyw. W niniejszej pracy zanalizujemy metodę podejmowania decyzji jury na drugim ważnym polskim konkursie muzycznym, konkursie skrzypcowym im. Wieniawskiego. Metoda ta jest znacznie prostsza niż przyjęta w konkursie chopinowskim i spełnia większość badanych przez teorie społecznego wyboru warunków. Prostsza jest tez na tle metod przyjętych w konkursie królowej Elżbiety i konkursie im. Czajkowskiego.
dr Maria SZMUKSTA-ZAWADZKAZachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Studium Matematyki
prof. dr hab. Jan ZAWADZKIZachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Ekonomiczny, Katedra Zastosowań Matematyki w EkonomiiAutor do korespondencji: [email protected]
Wykorzystanie metody wskaźnikowej i wyrównywania wykładniczego w prognozowaniu zmiennych ze złożoną sezonowością
W pracy zostanie przedstawiona propozycja wykorzystanie metody wskaźnikowej i wyrównywania wykładniczego w prognozowaniu zmiennych o wysokiej częstotliwości prognozowania. Egzemplifikacją rozważań teoretycznych będzie przykład empiryczny.
dr Tomasz SZUBERTUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Ekonomii, Katedra Statystyki i [email protected]
Modelowanie decyzji ekonomicznych z wykorzystaniem regresji logistycznej
Podejmowanie racjonalnych decyzji leży w interesie każdego człowieka, zaś szczególnie ważne są wybory ekonomiczne (związane z gospodarowaniem zasobami i pracą zawodową), bowiem zaspokajają jednocześnie potrzeby niższego (np. bezpieczeństwo finansowe) jak i wyższego rzędu (np. samorealizacja w zawodzie), a dodatkowo od powodzenia w tej sferze życia zależy sukces w innych jego aspektach.
Celem referatu będzie zbadanie decyzji ekonomicznych, podjętych przez mieszkańców Polski w latach 2012-2013. Analizie zostaną poddane następujące aspekty życia związane z ekonomią: zmiana zatrudnienia lub podjęcie dodatkowej pracy, podnoszenie kwalifikacji zawodowych, otwarcie własnej działalności gospodarczej, inwestowanie w fundusze, akcje i obligacje, prace w ramach wolontariatu, kupowanie produktów przez Internet oraz korzystanie z usług bankowych. Oprócz badania decyzji już podjętych, analizowane też będą wybory dopiero rozważane (np. wyjazd za granicę w celach zarobkowych).
Wszystkie wymienione wyżej decyzje zostaną potraktowane jako zmienne dychotomiczne (decyzja podjęta lub nie), a w toku badania będą poszukiwane czynniki determinujące fakt dokonania takiego wyboru. Do czynników tych zostanie zaliczone całe spektrum cech demograficznych (płeć, wiek, stan cywilny itp.), społecznych (wykształcenie, miejsce zamieszkania itp.) i ekonomicznych (dochody, czas pracy, itp.), a także zostanie uwzględniona historia wcześniej podejmowanych wyborów.
Z uwagi na dychotomiczny charakter zmiennych objaśnianych, do analizy zostanie zastosowana regresja logistyczna, która posłuży do wyznaczenia prawdopodobieństw zajścia określonego zdarzenia, utożsamianego z podjęciem danej decyzji.
Źródłem danych będą najnowsze wyniki ogólnopolskiego sondażu społecznego, prowadzonego w ramach badań panelowych „Diagnoza społeczna” na próbie ponad 10 tys. respondentów, co zapewni dużą wiarygodność otrzymanych szacunków.
prof. dr hab. Tomasz TOKARSKI, mgr Katarzyna MROCZEKUniwersytet Jagielloński, Instytut Ekonomii i Zarządzania, Katedra Ekonomii MatematycznejAutor do korespondencji: [email protected]
Efekt grawitacyjny a zróżnicowanie wydajności pracy krajach UE
Celem opracowania jest próba statystycznej analizy wpływu tzw. efektu grawitacyjnego na przestrzenne zróżnicowanie wydajności pracy w 28 krajach UE w latach 2000-2012. Analizy te bazują na koncepcji makroekonomicznej funkcji produkcji Cobba-Douglasa rozszerzonej o ów efekt.
W analizach makroekonomicznych przyjmuje się założenie, że efekt grawitacyjny łączący dwa kraje (przez analogię do prawa grawitacji Newtona) jest wprost proporcjonalny do iloczynu potencjału ekonomicznego tych krajów (mierzonego np. wartością kapitału rzeczowego lub technicznego uzbrojenia pracy) oraz odwrotnie proporcjonalny do kwadratu odległości geograficznej dzielącej owe kraje (najczęściej ich stolice). Dlatego też kraje o wysokim potencjale ekonomicznym położone blisko siebie silniej oddziałują na siebie, niż kraje o niskim potencjale ekonomicznym położone daleko od siebie.
Struktura opracowania przedstawia się następująco. W punkcie 2 opisane jest jego przestrzenne zróżnicowanie efektu grawitacyjnego w krajach UE w latach 2000-2012. Punkt 3 zawiera opisowe analizy przestrzennego zróżnicowania oszacowań technicznego uzbrojenia i wydajności pracy w rozważanych w pracy gospodarkach. W punkcie 4 znajdują się wyniki statystycznych analiz oddziaływania efektu grawitacyjnego oraz technicznego uzbrojenia pracy na przestrzenne zróżnicowanie wydajności pracy w krajach UE. Opracowanie kończy punkt 5, w którym znaleźć można podsumowanie prowadzonych w nim rozważań oraz ważniejsze wnioski.
dr Bartosz WACHNIKPolitechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Organizacji Systemów [email protected]
Zagadnienia niedoskonałości w dostępie do informacji wśród dostawców i odbiorców projektów informatycznych. Podsumowanie badań w okresie 2012 – 2013
Rynek systemów informatycznych należy do grupy rynków w których występuje niedoskonałość w dostępie do informacji wśród dostawców i odbiorców. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie rezultatów badań dotyczących zagadnień niedoskonałości w dostępie do informacji wśród dostawców i odbiorców projektów informatycznych polegających na wdrożeniu aplikacji klasy ERP, CRM, DMS, BI, e-commerce. Istotnym problemem mającym wpływ na realizację skomplikowanych projektów informatycznych w obecnych turbulentnych uwarunkowaniach przedsiębiorstw jest utrudnienie w dostępie do informacji a w szczególności asymetria informacji, która występuje między uczestnikami projektu. Problem w dostępie do informacji oraz asymetrii informacji występuje na każdym etapie realizacji projektu informatycznego, nie tylko w fazie negocjacji kontraktu. Dlatego też badania zagadnienia niedoskonałości w dostępie do informacji są prowadzone w trakcie realizacji całego projektu a nie tylko na etapie zakupu systemu informatycznego.
W pierwsze części publikacji zostanie omówione istotę niedoskonałości w dostępie do informacji oraz asymetrii w świetle literatury. W części drugiej przedstawiono istotę niedoskonałości w dostępie do informacji w projektach informatycznych zarówno wśród dostawców jak i klientów w całym cyklu życia projektów. W kolejnej części opisano założenia badawcze oraz stosowaną metodykę. Ostatnia część została poświęcona przedstawieniu rezultatów badań oraz ich omówieniu. Całość zakończona została podsumowaniem. Wyniki badań mogą być interesujące dla badaczy zajmujących się tematyką realizacji projektów informatycznych oraz praktyków realizujących projekty informatyczne.
mgr Łukasz WAWROWSKIUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra [email protected]
Estymacja stopy ubóstwa w przekroju podregionów z wykorzystaniem modelu Faya-Herriota
Ubóstwo ekonomiczne jest problemem występującym w każdym społeczeństwie. Prowadzone przez statystykę publiczną badania dotyczące warunków życia pozwalają na pomiar tego zjawiska. Jednymi z takich badań są przeprowadzane rokrocznie Badanie Budżetów Gospodarstw Domowych oraz Europejskie Badanie Dochodów i Warunków Życia Ludności. Z racji zastosowanej metodologii wyniki wyżej wymienionych badań publikowane są na bardzo ogólnym poziomie agregacji przestrzennej — kraju i regionu. Informacje dla bardziej szczegółowych przekrojów nie są dostępne z powodu zbyt małej liczebności próby, która prowadzi do dużych błędów średniokwadratowych otrzymanych szacunków, a co za tym idzie niewiarygodności tych ocen. W celu otrzymania oszacowań na niższym, aniżeli publikowanym poziomie agregacji wykorzystuje się metody statystyki małych obszarów, które pozwalają na estymację parametrów przy małej liczebności próby wykorzystując w tym celu dostępne źródła danych.
Celem artykułu jest próba oszacowania wskaźnika zagrożenia ubóstwem w przekroju podregionów. Taka estymacja będzie możliwa poprzez wykorzystanie danych z różnych źródeł charakteryzujących poziom życia gospodarstw domowych oraz zastosowanie modelu Faya-Herriota (1979). Rezultatem będzie otrzymanie wiarygodnych szacunków na dotąd nieobserwowanym poziomie agregacji.
mgr Joanna WITOCH Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej, Katedra Badań [email protected]
O możliwości zastosowania rachunku Gentzena w badaniach operacyjnych
Jednym z najważniejszych pojęć badań operacyjnych jest pojęcie reguły decyzyjnej pozwalającej na podjęcie trafnej decyzji. Reguła taka jest zdaniem wiążącym podejmowane decyzje z przesłankami ich podejmowania. Postępująca informatyzacja otoczenia procesu decyzyjnego pozwala na daleko idące rozszerzenie zbioru uwzględnianych przesłanek, zwiększając trafność podejmowanych decyzji. Nieuniknionym kosztem takiej modyfikacji jest wzrost złożoności reguły logicznej. Sukcesem nie jest podjęcie decyzji, ale udowodnienie a priori jej trafności. Dowodząc natrafiamy na problem zapisu złożoności rozumowania. Jak zapisać sposób wyciągania wniosków, aby mogły być jednoznacznie odczytywane i powtarzane? W jaki sposób przekazać do komputera sposób budowania reguły decyzyjnej tak, aby konkluzja była trafna?
Problem stanowi również zapis języka naturalnego, ze względu na jego specyfikę. Postulowana jednoznaczność i uniwersalność dowodów wymaga wprowadzenia rachunków mających na celu uschematyzowanie rozumowania.
Każda decyzja jest podjęta w oparciu o pewną na ogół nieznaną regułę decyzyjną. Systemy typu Hilberta nie umożliwiają rekonstrukcji poprzednika reguły decyzyjnej. Pomysł Gentzena polegał natomiast na tym, żeby skonstruować system, w którym można odtworzyć dowód twierdzenia z podformuł. Ideę tą można wykorzystać do rekonstrukcji rozumowania.
Proponowany referat zawiera rozważania na temat budowy i funkcji systemów Gentzena, ich logicznego sensu i możliwości zastosowań. Przedstawia systemy Gentzena w formie w jakiej podał je twórca, następnie rozważa rachunki dla logiki klasycznej, intuicjonistycznej, liniowej i modalnej. Zawiera również analizę związku pomiędzy figurami wnioskowania a tablicami Betha.
