INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a...

33
1 IN IN Ż Ż YNIERIA YNIERIA BIOMATERIA BIOMATERIA Ł Ł OWA OWA

Transcript of INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a...

Page 1: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

1

ININŻŻYNIERIA YNIERIA BIOMATERIABIOMATERIAŁŁOWAOWA

Page 2: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

2

InInżżynieria biomateriaynieria biomateriałłóóww jest interdyscyplinarną dziedzinąwiedzy, łączącą w sobie obok inżynierii materiałowej elementy medycyny, biomechanikę, mikrobiologię i immunologię.

InInżżynieria biomateriaynieria biomateriałłóóww zajmuje się więc wytwarzaniem(syntezą, strukturą, właściwościami) materiałów

dla medycyny, czyli materiałów, które mogą ratować życie,poprawiać jego komfort, czy też przyczyniać się

do jego wydłużania.

Page 3: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

3

Biomechanika

Mikrobiologia

Medycyna

Cybernetyka

Genetyka

FarmakologiaBiochemia

Informatyka Inżynieria komórki

Inżynieria biomateriałów

Page 4: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

4

WYMAGANIA STAWIANE BIOMATERIAŁOM:

• BiologiczneBiologiczne - biozgodność, aktywnośćbiologiczna

• MechaniczneMechaniczne - wytrzymałość, sprężystość, wytrzymałość zmęczeniowa

• Stan powierzchniStan powierzchni - odporność korozyjna, morfologia powierzchni

• TribologiczneTribologiczne - odporność na zużycie, współczynnik tarcia

• TechnologiczneTechnologiczne - obrabialność, kształtowanie powierzchni

• FizyczneFizyczne - gęstość, lepkość, przewodnośćcieplna i elektryczna, właściwości magnetyczne

• CenaCena

Page 5: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

5

BIOMATERIAŁ to każda substancja inna niż lek albo kombinacja substancji syntetycznych lub naturalnych, która może być użyta w dowolnym okresie, a której zadaniem jest uzupełnienie lub zastąpienie tkanek narządu albo jego części lub spełnienia ich funkcji.

Page 6: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

6

Sztuczne oko

Implant ślimakowy

Sztuczne płuco

Stymulator oddychania

Trzustka

Proteza ręki

Sztuczna skóraProtezy nogi

i stawów

Sztuczne naczynia

Proteza członka

Pęcherz moczowy

Endoprotezy

Sztuczne serce

Protezy piersi

Implanty chrząstek stawowych

Implanty zębne

Protezy chrząstek nosa, ucha, bródki

Page 7: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

7

MATERIAŁY I PROCESY INSPIROWANE PRZEZ ORGANIZMY ŻYWE

PROCESY BIOMIMETYCZNE – NARASTANIE HYDROKSYAPATYTU

EFEKT: Właściwości fizyczne i chemicznezbliżone do naturalnych tkanek,

nieosiągalne przy użyciu zwykłych technologii

b Hydroksyapatyt na podłożu

celuloza -TEOS po 30 dniach inkubacji

x 5000 x 5000

a x 500x 500

Page 8: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

8

BIOMIMETYKA – NAŚLADOWANIE STRUKTUR I PROCESÓW WYSTĘPUJĄCYCH W ORGANIZMACH ŻYWYCH

Struktury laminatowe i włókniste

Struktury inteligentne

aProcesy narastania hydroksyapatytu w SBF

Struktury gradientowe (gradient porowatości, modułu Younga, bioaktywności)

Page 9: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

9

FUNKCJE BIOMECHANICZNEbudowa struktur:- laminatowa, złożona na przemian z twardych i miękkich warstw

wzorzec dla syntetycznych kompozytów warstwowych

- sieci wzajemnie przenikających się włókien wzorzec dla kompozytów włóknistych

1D

2D

MIĘSIEŃ(struktura włóknista)

BIOMIMETYKA - MATERIAŁY I PROCESY INSPIROWANE PRZEZ ORGANIZMY ŻYWE

3D

Page 10: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

10

INŻYNIERIA TKANKOWAMateriały biologiczneBiologia komórkiBiochemiaInżynieria biomedycznaTransplantologia

INŻYNIERIATKANKOWA

LUDZKIE TKANKI I NARZĄDY ZASTĘPCZE

komórkimatryca

Materiały na podłoża:• polimery resorbowalne• ceramika bioaktywna• kompozyty węglowo-polimerowe

i ceramiczno-polimerowe

Page 11: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

11

implantacja in vivo

INŻYNIERIA TKANKOWAPodłoża z polimerów

resorbowalnych

hodowle komórkowe in vitro

NOWE TKANKI:KośćChrząstkaWątrobaJelitoMoczowód

KOMÓRKI:Osteoblasty-kość

Chondrocyty-chrząstka

Hepatocyty-wątrobaEnterocyty-jelito

Komórki nabłonka dróg moczowych

-moczowód

HODOWLA KOMÓREKI IMPLANTACJA

Page 12: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

12

SUBKOSTNE ZEWNĘTRZNE BLASZKI UŁOŻONE OBWODOWO

OKOSTNA

PŁYTKI POMIĘDZY KANAŁAMI HAVERSA

NACZYNIA WŁOSKOWATE W KANAŁACH HAVERSA

ŻYŁA

TĘTNICA

NACZYNIA WŁOSKOWATE W KANAŁACH VOLKSMANNA

Kość jako naturalny biomateriał

Page 13: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

13

Reakcja organizmu na Reakcja organizmu na zaimplantowanyzaimplantowany materiamateriałł

Od 1 sekundy do 1 godziny

Adsorpcja protein Atak komórek(neutrofile,makrofagi)

Od 30 minuty do 2 dnia

Od 2 dnia do 10 dnia

Zwarta, nieunaczynionakolagenowa kapsułaWydzielanie cytokininy

Tworzenie się wielkich komorek

3 tydzien +

Page 14: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

14

MateriaMateriałły stosowane w y stosowane w implantologiiimplantologii

Obecnie najczęściej używa się stopów tytanu (Ti-6Al-4V)oraz stali austenitycznej (316 L).

W nowej generacji stopów znalazły się takie, które mająmniejszy moduł sprężystości oraz większą biotolerancję:

Ti-12Mo-6Zr-2FeTi-15Mo-5Zr-3AlTi-15Mo-3Nb-30(21SRx)Ti-13Nb-13ZrTi-15Mo-3Nb-0.2Si itd.

Page 15: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

15

MateriaMateriałły stosowane w y stosowane w implantologiiimplantologii

0

50

100

150

200

250m

oduł

You

nga

[GPa

]

kość

zbi

ta

stal

nie

rdze

wna

316

stop

Co-

Cr-

Mo

czys

ty ty

tan

Ti-1

3Nb-

13Zr

Ti-1

2Mo-

6Zr-

2Fe

Ti-1

5Mo-

3Nb-

30(2

1srx

);B

ioce

ram

ika

hydr

oksy

apat

ytow

a

materiał

WARTOŚCI MODUŁÓW SPRĘŻYSTOŚCI

Page 16: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

16

MateriaMateriałły stosowane w y stosowane w implantologiiimplantologii

Najmniej rozwiązane są problemy relacji implantu z tkanką kostną

Czynniki wpływające na tą relację:• biochemia• stan tkanki• metabolizm tkanki• uwarunkowania genetyczne• struktura wierzchnia

- porowatość- chropowatość- przyjazne pierwiastki

Page 17: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

17

Warstwa powierzchniowa Warstwa powierzchniowa implantimplantóóww

Bariery dyfuzyjne (podwyższenie odporności na korozję)

Biofunkcyjność (odporność na ścieranie)

Poprawa osteointegracji (ceramiczne warstwy bioaktywne)

CELE

Komórki kostne wykazują dużą wrażliwość na podłoże, na którym mają wzrastać i różnicować się !!!

Jaka warstwa byłaby przyjazna, odpowiednio odkształcalna i wytrzymała (zwłaszcza zmęczeniowo) ??

Page 18: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

18

Warstwa powierzchniowa Warstwa powierzchniowa implantimplantóóww

Można wyróżnić czterytypy warstw pośrednich:

warstwy dyfuzyjne związków tytanuwarstwy diamentowe (NCD, DLC)powłoki hydroksyapatytowewarstwy kompozytowe (nowość)

Page 19: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

19

Warstwa powierzchniowa Warstwa powierzchniowa implantimplantóóww

Sposoby nanoszenia warstw:

metody wykorzystujące plazmę, fotony i jony

procesy PDT – Plasma Diffusion Treatment;

RFCVD – Radio Frequency Chemical Vapour Deposition;

MWCVD – Microwave CVD;

PLD – Pulsed Laser Deposition;

metoda zol-żel

Page 20: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

20

Warstwa powierzchniowa Warstwa powierzchniowa implantimplantóóww

Niestety występuje nadal wiele problemów:

odspajanie się warstwy

jej pękanie (zwłaszcza w przypadku HA)

bioelektryczne niedopasowanie

występowanie efektu piezoelektrycznego

optymalny dobór struktury

Page 21: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

21

ProblemProblemy wspy wspóółłczesnej czesnej implantologiiimplantologii

Międzyfazowa stabilizacja z tkanką gospodarza

Biomechaniczne i bioelektryczne niedopasowanie(moduł Younga, przewodnictwo elektryczne)

Brak zdolności do samoreparacji

Brak zdolności do modyfikacji struktury i właściwości w odpowiedzina działanie mechanicznych obciążeń (funkcjonalna adaptacja)

Podtrzymywanie stabilnego przepływu krwi – atrombogenność

Szybka degradacja i postępująca dysfunkcja implantu

Zanikanie otaczających implant tkanek

Page 22: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

22

Endoproteza stawu biodrowego

Page 23: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

23

A

B

C

Page 24: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

24

Page 25: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

25

Page 26: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

26

Page 27: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

27

Page 28: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

28

Page 29: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

29

PDN Prosthetic Disc Nucleus

Proteza „hydrauliczna”(żelowa część wewnętrzna zamknięta w polietylenowym koszyku)

Page 30: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

30

PDN Prosthetic Disc Nucleus

Page 31: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

31

Link SB Charité Disc

Polietylenowy krążek znajduje siępomiędzy dwoma metalowymi

podstawami

Page 32: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

32

The Prestige disc

The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel)

Page 33: INŻYNIERIA BIOMATERIAŁOWA - pg.gda.pl Inzynieria biomaterialowa.pdf · The Prestige disc is a metal-on-metal design (stainless steel) 33. Title: Slajd 1 Author: Beata Created Date:

33