Dr Anna Sugier-Szerega

Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej

Katolicki Uniwersytet Jana Pawła II

Edward Munch „Krzyk” 1893,

w latach 1892-1895 cztery obrazy pod

tytułem Krzyk, różne techniki malarskie.

Serię tę nazwał Fryz życia, a poświęcona

była śmierci, strachowi i miłości.

W XX w. - ekspresjonistyczna grupa

Die Brücke –I wystawa 1906

1951 ekspresjonizm abstrakcyjny

Ugrupowanie Secesja Wiedeńska 1897, późniejsi

przedstawiciele: Alfons Mucha, Gustav Klimt, Aubrey

Beardsley, August Rodin (rzeźbiarz), Emile Gallé, Otto

Eckmann (projektanci mebli), jubilerzy René Lalique, August

Endell, Louis Tiffany, Polacy: Ferdynand Ruszczyc, Witold

Wojtkiewicz, Józef Mehoffer, Stanisław Wyspiański

Art. Nouveau - Francja

Jugendstil Niemcy -

Modernismo –Hiszpania

Młoda Polska, secesja -

Polska

Stil modiern - Rosja

https://www.google.pl/search?q=alfons+mucha+obrazy&biw=1137&bih=560

&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwj4h6CF3ajQAhWG6CwKHSAMD

dQQ_AUIBigB&dpr=0.9

https://www.google.pl/search?q=alfons+mucha+obrazy&biw=1137&bih=560

&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwj4h6CF3ajQAhWG6CwKHSAMD

dQQ_AUIBigB&dpr=0.9#tbm=isch&q=gustav+klimt+obrazy

https://www.google.pl/search?q=secesja+w+malarstwie+wyspia%C5%84skieg

o&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ved=0ahUKEwjjpKDEi7jJAhUIvXIKHQ

odDisQsAQILQ&biw=1440&bih=954&dpr=0.8

Henri Matisse, Maurice de Vlaminc, Raoul Dufy

https://www.google.pl/search?q=secesja+w+malar

stwie+wyspia%C5%84skiego&tbm=isch&tbo=u&sour

ce=univ&sa=X&ved=0ahUKEwjjpKDEi7jJAhUIvXIKH

QodDisQsAQILQ&biw=1440&bih=954&dpr=0.8#tbm=

isch&q=fowizm+malarstwo

Prekursor: Paule Cézanne

Paryski Salon Jesienny (1909)

Salon Niezależny (1911)

George Braque (kontynuator Cézanne̓ a) – okres analityczny do 1912) oraz syntetyczny później

https://www.google.pl/search?q=secesja+w+malarstwie+wyspia%C5%84skiego&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ved=0ahUKEwjjpKDEi7jJAhUIvXIKHQodDisQsAQILQ&biw=1440&bih=954&dpr=0.8#tbm=isch&q=kubizm+malarstwo

http://www.picasso.fineart24.pl/galeriapicasso/okres-roowy

Okresy twórczości: błękitny, różowy, kubizmu

ortodoksyjnego, krzywoliniowego, portretów i

aktów;

Kobiety, byki, corrida

Futuryzm 1912 pierwsza wystawa, Umberto

Bocionni, Giacomo Balla, Carlo Carrá

https://www.google.pl/search?q=Futuryzm+w+malarstwi

e&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ved=0ahUKE

wiDi_-

HkrjJAhViv3IKHSy8D0UQsAQILQ&biw=1260&bih=5

86&dpr=0.8

Dadaizm: Hans Arp, Francis Picabia, Max Ernst, Marcel

Duchamp (ready mades)

http://www.understandingduchamp.com/

Prekursor: Giorgio de Chirico, Joan Miro, Salvador

Dali, René Magritte, wcześniejsi dadaiści: Francis

Picabia, Max Ernst, Marcel Duchamp, Hans Arp

Pierwsza wystawa zbiorowa 1925

Sukces 1938 Salvador Dali

Po 1954 w Europie renesans surrealizmu i sukces na

Biennale Weneckim

W Polsce 1955 Kazimierz Mikulski

https://www.google.pl/search?q=salvador

+dali+obrazy&biw=1440&bih=954&tbm=i

sch&tbo=u&source=univ&sa=X&sqi=2&v

ed=0ahUKEwjljun2k7jJAhWJmHIKHez3

D30QsAQIZA&dpr=0.8

Geometryczny: Piet Mondrian, Theo Van Doesburg,

Kazimierz Malewicz, Wassily Kandinsky, Paul Klee

Niegeometryczny (automatyzm abstrakcyjny):

Jackson Pollock (action painting), Willem de

Kooning, Robert Motherwell, Harold Resenberg

Inne odmiany: colourfield painting, taszyzm

(plama), informel: Hans Hartung, Tadeusz Kantor,

Jan Lebenstein, Jerzy Tchórzewski, Alfred Lenica

https://www.google.pl/search?q=salvador+dali+obrazy&biw=

1440&bih=954&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&sqi=2&ve

d=0ahUKEwjljun2k7jJAhWJmHIKHez3D30QsAQIZA&dpr=0.8#tb

m=isch&q=abstrakcjonizm

Robert Rauschenberg – combine painting –

50 lata

Sztuka assemblage ̓u – Daniel Spoerri

Happening Allan Kaprow, Joseph Beuys, w

Polsce Tadeusz Kantor

Performance – Robert Rauschenberg, Yves

Klein, Yoko Ono, w Polsce Jerzy Bereś,

Katarzyna Kozyra

Rzeźba abstrakcyjna Henry Spencer Moor:

Sztuka konceptualna (concept art.): sztuka ziemi (land art)i sztuka miejsca: Robert Smithson Spiralny falochron, Walter de Maria Pole błyskawic, Javacheff, Keith Haring

Pop-art.: Peter Blake, Richard Hamilton, w USA: Roy Lichtenstein, James Rosenquist, Tom Wesselmann, i Słowak –Andy Warhol

https://www.google.pl/search?q=salvador+dali+obr

azy&biw=1440&bih=954&tbm=isch&tbo=u&source

=univ&sa=X&sqi=2&ved=0ahUKEwjljun2k7jJAhWJ

mHIKHez3D30QsAQIZA&dpr=0.8#tbm=isch&q=an

dy+warhol+galeria

XIX/XX wiek nadal historyzm i eklektyzm, moda na

secesję ( w arch. Victor Horta, Hector Guimard, Antonio

Gaudi w Barcelonie, Secesja Wiedeńska)

Bauhaus (uczelnia artystyczna założona w 1919 roku w

Weimarze przez Waltera Gropiusa), Ludwig Mies van der

Rohe.

Symbolem Empire State Building -448 m.

(Wiliam Ramb, Richmond H. Shreve,

Artur Loomis Harmon),

Szklany wieżowiec Seagram Building,

Manhattan

38 pięter, 157 m

• Brutalizm: Luis I. Kahn, Owen Luder, Alison i Peter

Smihson,

• Stanowi dział kultury wyższej,

• Inaczej poważna, symfoniczna

Profesjonalna

• Stanowi dział kultury popularnej

• Rock, jazz użytkowa

XIX/XX kontynuacja impresjonizmu (Claude

Debussy, Maurice Ravel),

kierunków narodowych (Manuel de Falla, George

Gershwin, Edward Grieg, Władysław Żeleński),

neoklasycyzmu (Siergiej Prokofjew, Igor

Strawiński, Dymitr Szostakowicz), stylu

późnoromantycznego (Gustav Mahler, Richard

Strauss)

Okres atonalny: Aleksander Skriabin, Charles

Edward Ives, Karol Szymanowski

Dodekafonia (Arnold Schönberg, Anton Webern)

Muzyka aleatoryczna: John Cage, Kazimierz

Serocki, Tadeusz Baird

Muzyka konkretna: Pierre Schaffer, Karlheinz

Stockhausen

Sonoryzm: Krzysztof Penderecki, Kazimierz

Serocki, Henryk Górecki, Wojciech Kilar

http://ninateka.pl/kolekcje/trzej-

kompozytorzy/penderecki/audio/tren-na-52-

instrumenty-smyczkowe

Muzyka elektroniczna: i wynalezienie syntezatora 1955r:

John Cage, Yannis Xenakis, Karlheinz Stockhausen

Elektroniczna XX w. Jean Michel Jarre, Vangelis

Blues, ragtime, swing

Nurty: bebop,cool, free jazz

Benny Goodman – swing, King Oliver – trąbka,

Louis Amstrong – trąbka,

https://www.youtube.com/watch?v=kmfeKUNDDYs

&index=2&list=RDMxxPP8VMk44

George Gershwin –jazz rozrywkowy, Charlie Parker

i Thelonious Monk – mistrzowie bebopu

Realizm/spektakularyzm

Reforma teatru: w Rosji: Mikołaj Jewreinow,

Konstanty Stanisławski i Wsievołod Meyerhold

(Teatr MchAT), w Anglii –Edward G. Criaig, we

Włoszech Adolphe Appia , w Polsce Leon Schiller

Teatr okrucieństwa (Antonin Artaud)

Teatr epicki Bertold Brecht

Antyteatr, teatr absurdu (Jean Genet, Samuel

Beckett, Sławomir Mrożek)

Teatr alternatywny

Teatr polityczny→→ teatr guerilla, Teatr faktu

Twórczość happeningowa: John Cage, Allan

Kaprow, Tadeusz Kantor

Teatr enwironmentalny

Teatr plastyczny

Teatr badania metody aktorskiej i teatru ubogiego

Jerzy Grotowski

1 film: Ludwik i August Lumiére (Wyjście robotnic z fabryki

Lumiere – 2 minuty) 28 grudnia 1895 rok

http://www.youtube.com/watch?v=4nj0vEO4Q6s

Edward S. Porter Życie amerykańskiego strażaka (1902)

Awangarda filmowa: Pies andaluzyjski Luis Buñuele (1928),

Sergiej Einstein

Filmowe arcydzieło wszechczasów Orson Welles –Obywatel

Kane 1941 http://www.youtube.com/watch?v=zyv19bg0scg

Neorealizm, 1945 Roberto Rossellini Rzym Miasto

otwarte, Vittorio de Sica Dzieci ulicy 1946,

Złodzieje rowerów 1948,

Neorealizm psychologiczny Frederico Fellini La

Strada 1954, Słodkie życie, Osiem i pół

Szkoła realistyczna, Hollywood, John Huston

Asfaltowa dżungla, Nicholas Ray Buntownik bez

powodu

Czarny film John Huston Sokół Maltański

Francja Nowa Fala: Alan Resnais Hiroszima moja miłość François Truffaut 400 batów, Claude Lelouch Kobieta i mężczyzna

Nurt prowokujących eksperymentów: Piere Paolo Pasolini, Marco Ferri,

Ingmar Bergman

Nurt kina autorskiego: Woody Allen Martin Scorseze, Miloš Forman, Olivier Stone , Jim Jarmusch

Polska szkoła filmowa: Andrzej Wajda, Andrzej Munk, Jerzy Skolimowski, Roman Polański

Kino gatunków

Film rysunkowy

Film lalkowy

Animacja 3D