{543}{643}Napisy przygotowa: Quohog | Napisy do tej wersji dopasowa: Niereformowalny{669}{836}KTO SIEJE WIATR{838}{1108}Dajcie mi t star dobr wiar,{1120}{1228}adnej innej mi nie trzeba.{1312}{1707}Dajcie mi t star dobr wiar,{1709}{1828}adnej innej mi nie trzeba.{1888}{2219}Bya dobra dla maego Dawida,{2221}{2316}wic dobra jest i dla mnie...{4474}{4522}Dzie dobry dziewczta i chopcy.{4690}{4714}Witam naszych goci.{4930}{5001}Na dzisiejszej lekcji,{5003}{5097}bdziemy kontynuowa nasz dyskusj na temat{5099}{5146}darwinowskiej teorii pochodzenia czowieka.{5182}{5205}Jak mwiem wczoraj,{5207}{5241}teoria Darwina dowodzi,{5243}{5314}e czowiek wyksztaci si|z bardziej prymitywnych istot,{5326}{5397}od morskich pierwotniakw,{5399}{5505}poprzez mapy, a w kocu powsta czowiek.{5507}{5555}Pewnie powiecie, e to dlatego czasami ludzie{5557}{5604}zachowuj si jak mapy.{5640}{5723}Ale tym co Pan Charles Darwin|usiuje w ten sposb dowie...{5725}{5760}Bertram T. Cates?{5784}{5807}Ale, Sam.{5809}{5855}Przecie znasz mnie od dziecka.{5857}{5928}Bert, jeste oskarony{5940}{6083}o naruszenie ustawy nr 31428 prawa stanowego,{6085}{6119}ktra czyni niezgodnym z prawem,{6121}{6155}nauczanie w publicznych szkoach{6157}{6203}teorii dotyczcych stworzenia czowieka,{6205}{6239}ktre s sprzeczne z bibli{6241}{6299}oraz nauczania, e czowiek pochodzi{6301}{6371}od prymitywnych gatunkw zwierzt.{6373}{6456}Bertramie Cates, jeste aresztowany.{6493}{6562}"Nauczyciel aresztowany za teori ewolucji"{6564}{6591}"Jestemy ludmi czy mapami?"{6593}{6661}"wite Hillsboro wraca do redniowiecza"{6663}{6723}"Mapi proces w Hillsboro"{6726}{6761}Mapi proces!{6763}{6785}Tu to samo...{6787}{6845}"Mapi rozum w Hillsboro."{6847}{6894}Cay wiat si z nas mieje.{6906}{6930}Ta jest z Chicago...{6942}{6966}"wite Hillsboro -{6978}{7050}"gupota czy ciemnota?"{7062}{7109}Mwi wam, posunlimy si za daleko.{7111}{7145}Niech si miej.{7147}{7181}Toczymy walk w imi Pana, prawda, pastorze?{7183}{7241}Wol, aby jaki poganin mia si ze mnie,{7243}{7290}ni aby moi synowie miali si z biblii.{7302}{7337}Z Chrystusa te si miali,{7339}{7373}bili go i opluwali,{7375}{7409}a on nadstawia drugi paluszek.{7411}{7434}Amen.{7446}{7493}Pastorze, my nie chcemy im oddawa.{7495}{7541}Chcemy tylko ich powstrzyma.{7543}{7566}Tom, jeste prokuratorem.{7578}{7601}Co moemy zrobi?{7603}{7649}Postawcie si w mojej pozycji...{7651}{7709}Etyka zawodowa nie pozwala mi|wypowiada si w tej sprawie.{7711}{7746}Wic lepiej wracaj na studia.{7758}{7782}Panowie, pytam was...{7794}{7853}co nas waciwie obchodzi|opinia reszty wiata.{7855}{7914}Frank, czy w twoim hotelu|mieszka kiedy jaki Francuz?{7938}{7985}Albo kiedy ty ostatnio|sprzedae funt kaszy{7987}{8021}jakiemu mdrali z Nowego Jorku?{8023}{8069}Niebiosa wybray nas abymy|sprowadzili zbkanych,{8071}{8165}z powrotem do pasterza,|z powrotem do owczarni.{8167}{8201}Nie jestemy owcami, pastorze.{8203}{8261}Wol by raczej owc ni judaszow koz.{8263}{8310}Chwileczk.|Chwileczk.{8334}{8369}Jako burmistrz Hillsboro,{8371}{8406}bd popiera prawo obowizujce|w tutejszej spoecznoci,{8418}{8477}obojtnie jak to wpynie|na moj karier polityczn.{8479}{8537}Zamierzam zignorowa te...|te zniewagi,{8539}{8585}tak jak ignoruj muchy na cianie.{8587}{8645}Twoja kadencja i tak koczy si|za 2 miesice,{8647}{8705}a na pewno nie zostaniesz znw wybrany.{8707}{8742}Bye fatalnym burmistrzem.{8814}{8838}Przyjaciele,{8874}{8921}jak wiecie moj domen s cyfry...{8923}{8981}rachunki, czeki, bilanse.{8983}{9053}Mj bank kieruje si zasad|praktycznego realizmu...{9055}{9089}i ja te.{9091}{9125}Czy jestecie wiadomi, moi przyjaciele,{9127}{9186}e aden szanujcy si uniwersytet w tym kraju{9198}{9257}nie przyjmie do siebie|adnego naszego ucznia,{9259}{9318}jako nienadajcego si,|i to wanie z powodu tego prawa?{9330}{9353}Nie wiem czyj to by pomys,{9355}{9413}aby zawiesi nad Hillsboro{9415}{9450}szyld z napisem "Skansen".{9462}{9533}Ale ja nie zamierzam inwestowa w antyki.{9535}{9581}Chc, aby mj bank mia kredyty{9583}{9677}w Nowym Jorku, Pensylwanii, Illinois,{9679}{9761}i chc, aby mj syn studiowa kiedy w Yale.{9763}{9833}Wierz, jak kady z was,{9835}{9917}w podstawowe zasady zawarte w biblii,{9919}{9990}ale nie moemy przymyka oczu na wszelki postp,{10002}{10026}na wszystko co reprezentuje...{10038}{10095}Chwileczk!{10097}{10156}"Matthew Harrison Brady chce wystpi|jako oskaryciel{10168}{10204}w mapim procesie."{10278}{10337}Matthew Harrison Brady.{10339}{10385}Bg zsya nam swoj praw rk.{10387}{10421}A ja mu bd asystowa.{10423}{10457}Ludzie bd walili do nas z caego kraju.{10459}{10529}Miasto bdzie pkao w szwach.{10531}{10589}Zrobi si wiksze ni Chattanooga.{10591}{10649}Ludzie bd potrzebowali noclegw...{10651}{10685}i bd chcieli je.{10687}{10769}To uczyni Hillsboro sawnym.{10771}{10829}Dzikujmy Panu.{10831}{10867}Mdlmy si.{10869}{10927}Lepiej zacznij si modli, synu.{10929}{11011}Wyobra sobie... jedzie tu|sam Matthew Harrison Brady.{11013}{11059}Gosowaem na niego w wyborach prezydenckich,{11061}{11083}dwa razy...{11085}{11179}najpierw w 1900, a potem znw w 1908{11181}{11251}Byem zbyt mody i nie mogem gosowa,|kiedy startowa po raz pierwszy,{11253}{11299}ale mj ojciec wtedy gosowa.{11301}{11395}Raz go nawet widziaem w Chattanoodze.{11397}{11456}Kiedy przemawia ziemia si trzsa.{11504}{11539}Kto ci bdzie broni, synu?{11541}{11563}Jeszcze nie wiem.{11565}{11611}Napisaem do gazety w Baltimore.{11613}{11647}maj kogo przysa.{11649}{11720}Oby mia donony gos.{11768}{11864}Pewnie kolejny dziennikarz.{11888}{11924}Stae si sawny.{11960}{12019}Och, Bert, nie obra si.{12021}{12067}Trzeba zachowa pozory.{12069}{12115}Czort wie, kto idzie.{12117}{12164}W porzdku, Mort.{12830}{12853}Kto tam?{12855}{12878}Mort.{12914}{12985}Rachel. Wejd.{12998}{13058}Masz prezent dla Berta.{13082}{13153}Mort, nie mw mojemu ojcu,|e tu byam.{13155}{13201}Pastor nie opowiada mi o swoich sprawach.{13203}{13261}Wic i ja jemu nie musz.{13263}{13286}Czy Bert dobrze si czuje?{13298}{13322}Jasne.{13334}{13381}Areszt to najbezpieczniejsze miejsce na wiecie.{13383}{13442}Chod.{13718}{13765}Powiesz im, e ci przykro.{13767}{13825}Powiedz im, e si pomylie.{13827}{13862}Prosz pow...{13898}{13934}Mam obieca, e jeli uwolni moje ciao,{13946}{13982}to ja aresztuj swj umys?{14054}{14113}Zniosa by to, Rachel?{14115}{14138}Przynajmniej bylibymy razem.{14150}{14186}To nie byoby...{14234}{14282}To nie byoby to samo.{14510}{14593}Rachel, czy pamitasz{14595}{14690}te ciepe, ciemne noce nad rzek,{14726}{14785}patrzenie w wod,{14787}{14870}rozmowy o... cudzie istnienia,{14882}{14930}o tym, po co s gwiazdy...{14942}{15013}i co jest po drugiej stronie ksiyca?{15015}{15073}Tego by ju nie byo, Rach.{15075}{15109}Mogoby by.{15111}{15146}Nie.{15158}{15229}To by zostao w tej aresztowanej czci mzgu...{15231}{15266}C...{15374}{15434}Wic to tu rozstrzygnie si{15446}{15493}los nauki na nastpne 10.000 lat.{15495}{15554}O tempora, o mores.{15578}{15637}widz, e mamy...{15639}{15721}po swojej stronie i nauk, i urod.{15723}{15745}Kim Pan jest?{15747}{15781}To twoje pismo?{15783}{15806}Tak.{15818}{15841}A to moje.{15843}{15877}Jestem Hornbeck. E.K. Hornbeck,{15879}{15913}Z redakcji Baltimore Herald.{15915}{15937}Nareszcie.{15939}{15985}Czytaj.{15987}{16021}Moja maszyna wypiewaa{16023}{16105}sodk, smutn pie|o heretyku z Hillsboro...{16107}{16166}B. Cates, wspczesny Dreyfus.{16178}{16226}Ok. Romeo z podrcznikiem biologii.{16250}{16286}Skosztujesz?{16298}{16321}Nie bj si.{16323}{16346}Maa Ewo, nie jestem wem.{16358}{16405}A to nie jest owoc z drzewa mdroci.{16407}{16441}O, nie.{16443}{16466}Ono nie ronie...{16478}{16525}w "witym Hillsboro."{16527}{16561}Najwyej par krzeww ignorancji,{16563}{16622}ale nie drzewo mdroci.{16634}{16670}Spytaj Adama.{16682}{16729}Robi Pan tu ze mnie mczennika.{16731}{16765}Czemu nie?{16767}{16802}Mczennicy zawsze maja racj,{16814}{16837}tak jak ty,{16839}{16909}ale na aureol jeszcze za wczenie.{16911}{16987}Najpierw rzuc ci na aren...{16989}{17030}z lwem.{17054}{17077}Czyli z Brady'm?{17079}{17125}Nie chc, aby Bert by mczennikiem.{17127}{17174}Co ty chcesz w ogle udowodni?{17186}{17221}Rach, niczego nie chc udowadnia.{17223}{17258}Chc jedynie uczy modzie,{17270}{17305}e czowiek nie zosta zasadzony na ziemi,{17307}{17353}jak Geranium w doniczce.{17355}{17401}e powstanie wiata to nie cud,{17403}{17437}ktry dokona si w zaledwie 7 dni.{17439}{17474}Ale to amanie prawa.{17486}{17533}Zawd nauczyciela to suba publiczna.{17535}{17617}Musimy wykonywa|zalecenia wadz szkolnych.{17619}{17677}Czy oskarony ma co na swoj obron?{17679}{17785}Jeli nie, zostajesz skazany...{17787}{17858}na doywotni sub|na rzecz spoeczestwa.{17870}{17953}mietnik na zbdne myli|znajduje si w hallu.{17955}{18025}Nie widz w tym nic miesznego,|Panie Hornbeck.{18027}{18073}Sprzeciw przyjty. Ja te nie.{18075}{18133}Wic niech Pan nas zostawi w spokoju.{18135}{18217}Prasa ju i tak zatrua Bertowi ycie.{18219}{18277}Po co Pan tu przyjecha?{18279}{18361}eby powiedzie naszemu modemu Sokratesowi,{18363}{18434}e Baltimore Herald nie popiera cykuty,{18446}{18482}i przysya mu obroc.{18494}{18529}Kogo?{18531}{18553}Kogo?{18555}{18613}Nie wiem, ale co za rnica?{18615}{18674}Kady adwokat ma swoje sztuczki.{18716}{18764}Obud si, Koperniku.{18776}{18823}Prawo nadal broni ustawodawcw,{18825}{18895}a ich terra firma|jest nadal ppkiem wiata.{18897}{18956}wic dlaczego wy, Pan i redakcja,|zawracacie sobie gow?{18992}{19039}Bo ja wiem, e wschd soca{19041}{19076}to zudzenie optyczne.{19112}{19159}Mj nauczyciel mi to powiedzia.{19161}{19219}Nie wyglda Pan na takiego,|ktry chce walczy.{19221}{19243}Jest Pan taki...{19245}{19292}Cyniczny?|Prawda.{19304}{19351}Na tym polega mj geniusz.{19353}{19375}Robi okropne rzeczy,{19377}{19411}za ktry ludzie mnie kochaj...{19413}{19483}i mie rzeczy, za ktre mnie nienawidz.{19485}{19544}Uwielbiaj mnie za to,|e mog mnie nie znosi.{19604}{19663}Ale nie martw si, maa Ewo.{19665}{19784}Przynajmniej jestem|po twojej stronie barykady.{20032}{20198}Dajcie mi t star dobr wiar,{20200}{20248}adnej innej mi nie trzeba.{22834}{22905}Panie Matthew Harrison Brady...{22907}{22995}jako burmistrz Hillsboro|chc powiedzie,{22997}{23056}e miasto to jest dumne,|i moe goci{23068}{23163}wielkiego wojownika, ktry zawsze|walczy o sprawy zwykych ludzi.{23165}{23212}Nasze kobiety nie mogyby gosowa,{23224}{23331}gdyby nie wywalczy Pan|dla nich praw wyborczych.{23333}{23392}Pan Prezydent Wilson nie zasiadby w Biaym Domu{23404}{23427}i nie wygra wojny,{23429}{23547}gdyby Pan nie by jego Sekretarzem Stanu.{23549}{23655}Na koniec, chciabym ogosi,|e gubernator...{23657}{23733}upowani mnie do nadania Panu Brady'emu{23735}{23872}honorowego stopnia pukownika|naszej stanowej milicji.{23920}{24021}- piewajmy!|- Jeli jest dobra dla Pana Brady...{24023}{24082}wic jest i dobra dla mnie.{24240}{24299}Pukownik Brady...{24301}{24348}Brzmi adnie.{24408}{24527}Przyjaciele, Pani Brady i ja jestemy zachwyceni{24529}{24558}mogc przebywa wrd was.{24582}{24659}Wszyscy na Pana gosowalimy...|3 razy!{24661}{24732}Mam nadziej, e nie w jednych wyborach.{24792}{24851}Szkoda tylko...{24853}{24936}e zgotowalicie mi|a tak gorce powitanie.{24963}{24987}Panie Brady!{25012}{25034}To dla Pana.{25036}{25070}Och, Bg zapa.{25072}{25094}I dla Pani Brady.{25096}{25130}Dzikuj.{25132}{25178}A teraz...{25180}{25274}czy mog zapyta, kto tu jest|waszym duchowym przywdc?{25276}{25323}Pastor Jeremiah Brown.{25360}{25382}Witam, pastorze.{25384}{25443}Prosz stan obok mnie.{25488}{25536}Drodzy przyjaciele z Hillsboro...{25572}{25655}wiecie po co tu przyjechaem.{25657}{25727}Nie tylko po to, by oskary przestpc,{25729}{25811}modego czowieka,|ktry podway Sowo Boe.{25813}{25847}Przyjechaem tu...{25849}{25895}poniewa to, co si stao|w tutejszej szkole{25897}{25991}wywoao na was nagonk w caym kraju.{25993}{26051}My nie chcielimy tej walki.{26053}{26099}Jestemy prostymi ludmi,{26101}{26171}ktrzy pragn y w braterstwie i pokoju,{26173}{26231}kocha naszych bliskich,{26233}{26327}i uczy nasze dzieci,|aby yy zgodnie z nakazami Boga.{26329}{26411}A czego ucz ich ci bawochwalcy,{26413}{26471}kapani "zolucji"?{26473}{26567}Chc by nasze dzieci mierzyy|odlegoci pomidzy gwiazdami,{26569}{26633}nie pamitajc o Tym,|ktry umieci je na niebie.{26635}{26681}Czeka ich zguba!{26683}{26765}Gdy czowiek, ktry wierzy,|e pochodzi od zwierzcia,{26767}{26813}na zawsze pozostaje zwierzciem!{26815}{26873}I jak mody wilk zwraca si przeciwko staremu,{26875}{26957}tak te niewinne, zagubione dzieci,{26959}{27005}zwrc si przeciwko swoim ojcom,{27007}{27068}a na Ziemi zapanuje Sodoma i Gomora{27070}{27128}zalej j plagi ognia, nienawici i mierci.{27130}{27165}Nieprawda.{27213}{27240}Kim Pan jest?{27276}{27312}Jestem Hornbeck.{27324}{27384}E.K. Hornbeck z Baltimore Herald.{27421}{27468}Tak, znam Pask gazet...{27492}{27539}i Paskie artykuy.{27541}{27587}Panie i Panowie,{27589}{27624}moja redakcja z radoci donosi,{27636}{27672}e przesya swoich dwch przedstawicieli{27684}{27743}do "witego Hillsboro"...{27745}{27803}najbardziej utalentowanego dziennikarza Ameryki...{27805}{27828}czyli mnie...{27852}{27971}i najsprytniejszego prawnika XX wieku,{27973}{28023}Henry'ego Drummonda.{28047}{28064}Kim jest Henry Drummond?{28066}{28112}Wylemy go do pieka!{28114}{28161}Wygonimy z miasta!{28164}{28199}Nie wpucimy go!{28201}{28224}Nigdy!{28444}{28514}Przyjmiemy Henry'ego Drummonda.{28516}{28562}Jeli wrg przysya swojego Goliata,{28564}{28611}to znaczy, e jest o co walczy.{28623}{28718}Henry Drummond od 40 lat|budzi groz na salach sdowych.{28720}{28778}O jego procesach pisz wszystkie gazety.{28780}{28874}Cay wiat bdzie wiatkiem|naszego zwycistwa nad Drummondem.{28876}{28946}Gdyby wity Jerzy zabi jaszczurk|zamiast smoka,{28948}{28983}kto by o nim pamita?{29020}{29114}Pokonamy tu, w Hillsboro,|nie tylko zwolennikw szatana,{29116}{29162}ale samego szatana osobicie!{29164}{29235}Jeli jest dobra dla Pana Brady...{29392}{29439}wic jest i dobra dla mnie.{29802}{29849}Pan jest tu obcy, prawda?{29851}{29933}Szuka Pan miego, czystego kta?{29935}{30005}Miaem miy i czysty kt, prosz Pani,{30007}{30066}ale opuciem go przyjedajc tutaj.{30820}{30844}Rachel.{31000}{31060}Przygotowaem ci kolacj.|Jest na stole.{31324}{31383}Znw zapanuje pokj, moja crko.{31385}{31419}Dzikujmy Bogu,{31421}{31468}e grzesznik stoi nagi i odkryty.{31480}{31515}Nie wygaszaj kazania.{31517}{31539}Musz ci co powiedzie.{31541}{31576}Jeste zdenerwowana, crko.{31588}{31611}Zjedz co teraz i porozmawiajmy rano.{31613}{31696}Nie. Teraz. Ja nie opuszcz Berta.{31756}{31815}Nie rozumiem.{31817}{31863}Syszaa, co powiedzia Pan Brady.{31865}{31923}Kocham go, tato. Kocham.{31925}{31983}Nie. To mio Judasza.{31985}{32031}Ten czowiek nie moe ci da nic prcz grzechu.{32033}{32079}Mwiem ci to od pocztku.{32081}{32104}Co on zrobi...{32116}{32151}Co on zrobi takiego strasznego?{32153}{32212}Dlaczego tak go nienawidzisz?{32224}{32320}Bo kocham Boga i nienawidz jego wrogw.{32332}{32355}Bert te kocha Boga.{32357}{32416}Wic po mu Henry Drummond?{32428}{32475}Po co tu przywid Henry'ego Drummonda?{32477}{32583}Aby sczy ten swj ateistyczny jad|w uszy naszych obywateli.{32585}{32619}Jeste nauczycielk.{32621}{32703}Wiesz, jak atwo jest|wpoi ludziom dobro{32705}{32739}i jak atwo ich nakoni do zego.{32741}{32775}Bert nic takiego nie robi.{32777}{32835}Ten agnostyk zatru ci umys.{32837}{32884}Padnij na kolana i pro o przebaczenie.{32896}{32919}Przebaczenie za co?{32921}{32979}Bo zdradzia mnie i swoj wiar.{32981}{33028}Nikogo nie zdradzam.{33064}{33135}Cae szczcie, e matka tego nie doczekaa.{33137}{33160}Tato, prosz, posuchaj.{33172}{33219}Jeli patrzy na nas z nieba,{33221}{33327}bagam j aby ci przebaczya|... i mnie te.{33329}{33387}Tato, kiedy byam maa,{33389}{33471}budziam si przeraona w rodku nocy{33473}{33519}i wydawao mi si, e cay dom|jest przewrcony do gry nogami{33521}{33556}i jeli nie bd trzymaa si ka,{33568}{33627}to spadn prosto do nieba...{33629}{33663}Wybacz jej, matko.{33665}{33699}Wybacz jej, Panie...{33701}{33735}chciaam biec do ciebie,{33737}{33831}aby mi powiedzia, e nic mi nie grozi.{33833}{33903}ale zawsze bardziej baam si|ciebie ni tego upadku.{33905}{33952}Teraz jest tak samo.{34072}{34119}Panie, powiedz mi, co mam zrobi!{34121}{34155}Wska mi drog!{34157}{34180}Tato, tato!{34192}{34228}Kocham swoj crk.|Jak j mam ratowa?{34240}{34287}Tato, prosz ci, wsta.{34289}{34336}I pokropi was czyst wod,{34348}{34395}abycie stali si czystymi.{34397}{34503}I oczyszcz was od wszelkiej zmazy|i wszystkich waszych bokw,{34505}{34563}i dam wam serce nowe,{34565}{34624}i ducha nowego tchn do waszego wntrza,{34636}{34743}i odbior wam serce kamienne,{34745}{34828}a dam wam serce z ciaa.{35815}{35862}Witaj, szatanie. Witaj w piekle.{35864}{35898}Witaj, Hornbeck.{35900}{35935}Hillsboro, wite Hillsboro{35947}{35995}Klamra u biblijnego pasa.{36055}{36102}Gdzie nocujemy?{36104}{36162}W hotelu, ktry jak wszystko w tym miecie{36164}{36222}nie zasuguje na swoje miano.{36224}{36258}Za mn, a ja odkryj przed tob{36260}{36330}jego skrzypice i cieknce puapki.{36332}{36367}Moe bibli?{36379}{36426}Hot dogi, tylko 5 centw!{36428}{36462}Oto dylemat.{36464}{36535}Co nakarmi - odek czy dusz{36559}{36583}Hot doga.{36608}{36678}co Pan sdzi o tym procesie?{36680}{36739}Nic. Wygaszanie opinii nie suy interesom.{36764}{36798}Jest Pan ewolucjonist?{36800}{36847}Niewiernym? Grzesznikiem?{36859}{36918}Najgorszym z moliwych.|Pisuj do prasy.{36920}{36954}Chcesz hot doga?{36956}{36990}Nie, dzikuj.{36992}{37051}Zatem Pan musi mie Boga w sercu.{37063}{37099}Nie, nie, wrzody na odku.{37219}{37254}Panie i Panowie,{37256}{37374}degeneracja nie jest teori|lecz dowiedzionym faktem.{37376}{37494}Moi przyjaciele, to nie czowiek|wywodzi si z mapy,{37496}{37614}to mapa w drodze degeneracji|powstaa z czowieka.{37616}{37675}Spjrzcie na t tu istot.{37687}{37782}Oto widzicie przykad nieaski,{37784}{37866}w jak czowiek moe popa|w wyniku swego zezwierzcenia.{37868}{37903}Spjrzcie na te krzaczaste brwi.{37915}{37950}Spjrzcie na te kaprawe oczka.{37952}{38047}Wiemy, e Bg wyrzuci z nieba szatana...{38059}{38154}i wiemy te, e zdegenerowa|czowieka do tej oto istoty.{38156}{38214}Nie gap si na mnie, synu.{38216}{38286}Taka jest cena grzechu, przyjaciele.{38288}{38323}Niech to bdzie dla was nauczk.{38335}{38371}Patrzcie i strzecie si.{38383}{38430}Dzikuj wam.{38432}{38509}Wasze datki bd mile widziane.{38521}{38545}Dziadku.{38557}{38592}Witam Pana w Hillsboro.{38594}{38677}Wystpisz jako wiadek oskarenia czy obrony?{38833}{38857}Pan.{38881}{38929}To Pan jest Henry Drummond?{38941}{38964}Tak.{38966}{39037}Jestem Royce McHenry, farmer.{39049}{39084}Mio mi, Panie McHenry.{39086}{39168}Chc Panu powiedzie, e jestemy prostymi ludmi.{39170}{39216}Ale nie potrzebujemy obcych,|ktrzy chc nam mwi,{39218}{39274}jak i co mamy myle.{39286}{39357}Nie mam takiego zamiaru, Panie McHenry.{39359}{39430}Wic niech Pan wraca tam,|skd Pan przyjecha.{39574}{39597}Krewki facet.{39599}{39658}Wczoraj przyjecha ich mesjasz.{39670}{39754}Drummond, daj swojemu wrzodowi|odpocz i wracaj do domu.{39766}{39813}Tu nie wygrasz.{39815}{39897}Jako stary prawnik wiem,|e czowiek waciwie nigdy nie wygrywa.{39899}{39957}W tym miasteczku jest tylko|jeden mylcy facet,{39959}{39993}ale siedzi w areszcie.{39995}{40042}Dlatego przyjechaem.{40438}{40510}Proci ludzie, drugie pokolenie.{40801}{40860}Panie Drummond...{40862}{40932}jestemy uczniami Pana Cates'a.{40934}{40981}Wszyscy go bardzo lubimy.{41041}{41112}Mamy nadziej, e Pan go obroni.{41114}{41161}Ja tez, synu, ja te.{41521}{41544}Sarah!{41546}{41608}Mio ci widzie, Henry.{41620}{41691}Szkoda tylko, e spotykamy si|w takich okolicznociach.{41693}{41769}Sarah, wygldasz przelicznie.{41771}{41817}Znasz Pana Hornbecka?{41819}{41853}Dzie dobry, Pani Brady.{41855}{41878}Dzie dobry, Panie Hornbeck.{42010}{42034}Wybaczcie.{42094}{42142}Henry! Henry Drummond!{42154}{42177}Jak si masz, Henry.{42179}{42237}Witaj, Matt.{42239}{42285}Widz, e masz ju przyjaci|wrd modziey.{42287}{42333}Tak, lubi dzisiejsz modzie.{42335}{42369}Pokj 206, Panie Drummond.{42371}{42405}Dzikuj.{42407}{42441}Przybyo nam lat, co, Henry?{42443}{42477}Matt, wiesz, e lekarz zabroni ci{42479}{42537}objada si w czasie upaw.{42539}{42573}Nie martw sie, mamo.{42575}{42621}Musz nabra si przed walk.{42623}{42657}Zabior Pana baga.{42659}{42681}Dzikuj.{42683}{42753}Och, to znw Pan, Hornbeck.{42755}{42801}Czytaem wczoraj Paski artyku.{42803}{42862}Musz powiedzie, e szalenie stronniczy.{42874}{42922}Panie Brady, obowizkiem prasy{42934}{43018}jest pociesza zaniepokojonych...|i niepokoi zadowolonych.{43078}{43114}Nie lubi tego faceta.{43126}{43209}Henry, poznaj paru mieszkacw Hillsboro.{43211}{43257}Pan Carter, burmistrz.{43259}{43282}Witamy w Hillsboro.{43319}{43389}Prokurator, Pan Davenport.{43391}{43425}Bdzie mi pomaga.{43427}{43473}Panie Drummond, zapewniam Pana,{43475}{43521}e cho nie podzielamy Pana pogldw,{43523}{43570}przyznajemy, i ma Pan prawo je gosi.{43619}{43665}Henry Drummond i ja...{43667}{43726}stoczylimy wiele bojw o prawa|prostych ludzi w tym kraju.{43738}{43774}Dwa razy by szefem mojego|stanu wyborczego.{43786}{43809}Prawda, Henry?{43811}{43833}Tak, Matt.{43835}{43869}A teraz, po tylu latach,{43871}{43954}stajemy po przeciwnych stronach barykady.{43966}{44014}Na tym polega ewolucja.{44050}{44073}Dobrego dnia, Panowie.{44075}{44133}Dobrego dnia, chopcy i... dzikuj.{44135}{44158}Sarah.{44170}{44206}Dobrego dnia, Henry.{45139}{45259}Przerwijmy na razie fotografowanie.{45295}{45343}Panie Drummond, czy obrona moe ju przystapi{45355}{45414}do wyboru nastpnego czonka awy Przysigych?{45416}{45439}Obrona jest gotowa, Wysoki Sdzie.{45451}{45522}Pukowniku Brady, czy oskarenie jest gotowe?{45524}{45558}Oskarenie jest gotowe, Wysoki Sdzie.{45560}{45595}Dobrze, Mort, wezwij kandydata{45607}{45667}na ostatnie, dwunaste, miejsce w awie.{45739}{45775}Jessie H. Dunlup.{45908}{45943}Prosz o spokj!{45991}{46015}Prosz o spokj!{46051}{46075}Uprzedzam publiczno,{46087}{46111}e sd nie bdzie tolerowa{46123}{46183}adnego zamieszania na sali.{46232}{46278}Mam nadziej, e wyraam si jasno.{46280}{46339}Nie bd si powtarza.{46376}{46471}Daj dziennikarzom jedn minut|na zakoczenie rozmw telefonicznych.{46591}{46662}Przez caa noc i dzisiejszy ranek,{46664}{46723}legiony maluczkich i witych{46735}{46783}napywaj zewszd polnymi drogami{46795}{46878}jak ich tuciutki mesjasz grzmi i grucha.{46880}{46938}Arcykapan i boyszcze tumw,{46940}{46986}Matthew Harrison Brady,{46988}{47070}na zmian, opycha si pieczonymi kurcztami{47072}{47118}i czka frazesami.{47120}{47167}odkd tylko tu przyjecha.{47204}{47251}Moemy kontynuowa, pukowniku Brady?{47263}{47322}Wysoki Sdzie, zanim zaczniemy,{47324}{47370}czy Sd przyjmie wniosek{47372}{47418}w sprawie procedury?{47420}{47515}Zechce Pan przedstawi ten wniosek?{47527}{47599}Zauwayem, e temperatura w sali{47611}{47706}wynosi aktualnie 36 stopni Celsjusza...{47708}{47755}i moe jeszcze wzrosn!{47875}{47946}Chyba powaga Sdu nie ucierpi,{47948}{48031}jeli pozbdziemy si nadmiaru wierzchnich okry.{48055}{48114}Czy obrona ma jakie zastrzeenia{48116}{48174}do wniosku pukownika Brady'ego?{48176}{48246}Nie wiem, czy Sd zdoa zachowa powag{48248}{48318}na widok moich szelek.{48320}{48415}Zaryzykujemy, Panie Drummond.{48427}{48499}Ci, ktrzy maj ochot,|mog zdj marynarki.{48679}{48750}Czy szanowny obroca{48752}{48787}prezentuje nam tu najnowsz mod{48799}{48871}wielkiej metropolii Chicago?{48920}{48954}Ciesz si, e Pan spyta.{48956}{49003}Specjalnie je woyem.{49015}{49086}Tak si skada,|e te szelki kupiem{49088}{49134}w paskim rodzinnym miecie, Panie Brady...{49136}{49183}Weeping Water, Nebraska.{49375}{49459}Panowie, kontynuujmy wybr|ostatniego czonka awy.{49496}{49554}Podaj nazwisko i zawd, Jess.{49556}{49615}Jessie H. Dunlap, farmer.{49651}{49687}Panie Davenport.{49735}{49807}Wierzy Pan w bibli, Panie Dunlap?{49831}{49891}Wierz w Sowo Boe,{49903}{49960}i wierz w Matthew Harrison Brady'ego.{50020}{50056}Alleluja, bracia.{50129}{50188}Oskarenie akceptuje tego czowieka.{50224}{50260}Panie Drummond?{50272}{50308}Nie mam pyta. Nie przyjmuj go.{50389}{50472}Czy Pan Drummond odmawia|temu czowiekowi miejsca w awie{50474}{50520}tylko dlatego, e wierzy w bibli?{50522}{50568}Jeli znajdzie Pan tu ewolucjonist,{50570}{50629}te go Pan odrzuci.{50641}{50736}Sprzeciwiam si odrzucaniu|zacnego obywatela{50738}{50785}bez zadawania mu choby jednego pytania.{50845}{50893}Dobrze. Zadam mu pytanie.{51190}{51225}Jak si Pan miewa?{51227}{51274}C... troch gorco.{51286}{51321}Mnie te.{51323}{51358}Jest Pan wolny.{51586}{51633}Jeste wolny, Jessie.{51635}{51657}Moesz zej.{51659}{51682}Wysoki Sdzie,{51715}{51787}nie podoba mi si ta...{51799}{51834}artobliwa nuta, jak obrona{51836}{51882}wnosi do rozprawy.{51884}{51942}Sd si z Panem zgadza pukowniku Brady.{51944}{52014}A ja si nie zgadzam|na tytuowanie go pukownikiem.{52016}{52110}Pierwsze sysz,|aby Pan Brady by w wojsku.{52112}{52158}Nadano mu honorowy stopie{52160}{52242}pukownika stanowej milicji,|tu, w Hillsboro.{52244}{52315}Uywanie tego tytuu|dziaa na niekorzy mojego klienta.{52327}{52386}Przywouje na myl oskaryciela,|jako wodza,{52388}{52422}jadcego na biaym koniu,{52424}{52518}na czele armii bojownikw,{52520}{52599}walczcych o prawo i moralno.{52687}{52722}Prosz mi wierzy,|chcemy aby Paski klient{52724}{52759}zosta sprawiedliwie osdzony.{52771}{52855}Bez adnych uprzedze.{52867}{52914}co Pan proponuje?{52916}{52986}Zdegradujcie go. Do szeregowca.{52988}{53022}Nie bd oponowa,{53024}{53071}jeli Sd bdzie go nazywa|szeregowym Brady.{53407}{53455}Zaatw to jako, Jason.{53491}{53526}Wezwij go tutaj.{53528}{53563}Panie Drummond.{53671}{53706}Zna Pan naszego burmistrza, Panie Drummond?{53708}{53731}Tak.{53743}{53778}Ma pewn propozycj.{53780}{53874}Z upowanienia...{53876}{53946}Jestem pewien, e gubernator|nie wnisby sprzeciwu...{53948}{53983}mianuje Pana, Panie Drummond,{53995}{54067}tymczasowym honorowym pukownikiem|stanowej milicji.{54103}{54126}C...{54128}{54187}Panowie, co mog powiedzie...{54211}{54294}Nieczsto nadaj czowiekowi tytu{54296}{54354}tymczasowego honorowego pukownika.{54356}{54391}Dzikuj.{54475}{54534}Pukowniku Brady,|pukowniku Drummond,{54536}{54583}Przesuchamy teraz nastpnego kandydata.{54667}{54703}George Sillers!{54715}{54763}Teraz ty, George.{54907}{54966}Podaj nazwisko i zawd, George.{54968}{55051}George Sillers.|Pracuj w magazynie pasz.{55123}{55206}Czy uwaa si Pan za czowieka religijnego?{55208}{55254}Tak, jak kady z nas.{55256}{55327}W Hillsboro to oznacza bardzo wiele.{55387}{55423}Panie Sillers,{55435}{55473}czy ma Pan dzieci?{55475}{55531}Nic mi o tym nie wiadomo.{55580}{55650}Zamy, e ma Pan syna lub crk.{55652}{55698}Co by Pan pomyla,|gdyby Pana dziecko powiedziao,{55700}{55734}po powrocie ze szkoy,{55736}{55771}e jego bezbony nauczyciel...{55783}{55854}Sprzeciw! Wybieramy dopiero przysigych.{55856}{55902}A oskarenie orzeka o winie,{55904}{55951}jeszcze przed rozpoczciem rozprawy.{55978}{56014}Podtrzymuj sprzeciw.{56062}{56110}Panie Sillers, czy istniej|jakie osobiste wzgldy{56122}{56229}ktry mogyby ustosunkowa Pana|pozytywnie do oskaronego?{56231}{56254}Do Catesa?{56279}{56338}Waciwie go nie znam.{56350}{56409}Raz kupi u mnie troch torfu.{56411}{56451}Zapaci.{56453}{56527}Pan Sillers wyglda na uczciwego|i bogobojnego czowieka.{56529}{56571}Akceptuj go.{56573}{56619}Dzikuj, pukowniku Brady.{56621}{56662}Pukowniku Drummond?{56818}{56853}Panie Sillers,{56855}{56937}Usyszelimy tu, e jest Pan|czowiekiem religijnym.{56939}{56974}Jak wiele czasu powica Pan religii?{56986}{57057}C, mam sporo pracy w skadzie pasz.{57059}{57105}ona zajmuje si religi|w imieniu nas obojga.{57107}{57142}Och, rozumiem, rozumiem.{57166}{57202}Pan dba o ycie doczesne,{57214}{57249}a ona o przysze.{57251}{57322}Sprzeciw, ta uwaga nie ma|nic do rzeczy.{57334}{57370}Podtrzymuj sprzeciw.{57406}{57441}Prosz powiedzie, Panie Sillers,{57443}{57501}czy zajmujc si religi,{57503}{57556}Pan albo ona, trafilicie kiedy|na nazwisko Karola Darwina?{57568}{57615}Dopiero niedawno.{57617}{57664}Prosz mi powiedzie...{57670}{57720}Czy takiego czowieka jak Darwin,{57722}{57766}zaprosiby Pan na niedzielny obiad?{57778}{57850}Wysoki Sdzie, mj oponent z Chicago{57862}{57909}gmatwa spraw zadajc hipotetyczne pytania.{57911}{58017}wiem ju, e Pan Sillers|zbytnio si nie przykada do religii.{58019}{58053}Teraz, ze wzgldu na Pana,{58055}{58152}prbuj ustali, czy nie pracuje|nad teori ewolucji.{58154}{58201}Ja tylko pracuj w skadzie pasz.{58280}{58338}Panie Sillers, czy potrafi Pan obiektywnie...{58340}{58398}Sprzeciw! Oskarenie ju przyjo tego czowieka.{58400}{58434}Chc uczciwego procesu.{58436}{58458}Ja rwnie.{58460}{58506}Poziom dyskusji sdziw przysigych{58508}{58566}musi odpowiada oglnie przyjtym|normom spoecznym...{58568}{58626}Jak Pan to osignie?{58628}{58662}Zmieli w maszynce firmy Brady'ch{58664}{58710}aby byli wszyscy jednakowi?{58712}{58758}akceptuj Pana, Panie Sillers.{58760}{58818}Wysoki Sdzie! To s kpiny!{58820}{58867}Panowie, naruszacie powag Sdu.{58879}{58939}awa przysigych zostaa skompletowana.{58987}{59022}Z powodu upau...{59024}{59095}Sd przerywa rozpraw do godziny 10:00 jutro rano.{59156}{59203}Chwileczk, prosz!{59239}{59287}Prosz o spokj.{59299}{59346}Pastor Brown prosi mnie o zawiadomienie,{59348}{59417}e dzi wieczorem na ce|odbdzie si wsplna modlitwa{59419}{59512}"O sprawiedliwo i wsparcie duchowe".|Zapraszamy wszystkich.{59524}{59584}Wysoki Sdzie, protestuj.|To bya reklama handlowa.{59623}{59673}Reklama handlowa?{59675}{59709}Produktw pastora Browna.{59711}{59734}Dlaczego Sd nie ogosi,{59746}{59781}e odbdzie si spotkanie ewolucjonistw.{59783}{59841}Nic nie wiem o takim zebraniu.{59843}{59889}To cakiem zrozumiae.{59891}{59913}Czy nie wystarczy,{59915}{59961}e kady, kto wchodzi na sale sadow,{59963}{60033}musi przej pod transparentem|z napisem "Czytajcie bibli"?{60035}{60081}dam, aby go zdjto, Wysoki Sdzie.{60083}{60130}Nie! Nie!{60178}{60225}Jeli nie, to prosz zawiesi tam drugi,{60227}{60285}rwnie duy.{60287}{60322}z napisem "Czytajcie Darwina".{60442}{60490}Sami widzicie, co to za czowiek.{60502}{60537}Spokj!{60539}{60586}Wysoki Sdzie, chcemy aby szanowny mecenas z Pnocy{60598}{60681}mia w tym procesie rwne szanse.{60683}{60729}Pamitajmy, e jest naszym gociem.{60731}{60778}Do diaba!|Jestem prawnikiem, a nie gociem.{60790}{60825}wic zachowuj si jak prawnik.{60827}{60897}Nie wygaszaj na tej sali|bezecestw i przeklestw,{60899}{60954}ktre deprawuj nasz modzie.{60956}{61027}Udzielam Panom upomnienia.|Sd ogosi przerw.{61039}{61122}Moje zachowanie nie powinno ci obchodzi.{61124}{61158}Ale jzyk owszem!{61160}{61218}Nie przeklinam tylko po to,|aby kl!{61220}{61279}Jzyk jest marnym rodkiem komunikacji.{61291}{61338}Musimy uywa wszystkich sw, jakie znamy.{61340}{61423}Szczeglnie, e tych, ktre wszyscy|rozumiemy jest cholernie mao!{61548}{61607}Henry Drummond, ateista!{61609}{61703}Pan! Co Pan teraz napisze|w swojej gazecie?{61705}{61788}"Kto z diabem igra,|ten si osmali."{62217}{62289}Zaatwimy si, Cates. Wypdzimy ci z miasta.{62373}{62396}C, tak czy inaczej,{62398}{62456}Baltimore Herald jest z tob...{62458}{62505}a do samego linczu.{62685}{62709}Bert...{62745}{62804}Bert, musisz to wszystko odwoa.{62806}{62840}Kim Pani jest, moda damo?{62842}{62888}To Rachel Brown, moja narzeczona.{62890}{62925}Crka pastora Browna?{62937}{62984}Nie widzisz, co si dzieje, Bert.{62986}{63056}Oni ci wykorzystuj przeciwko|tutejszym ludziom.{63058}{63128}Twoje przekonania nie maj tu|nic do rzeczy.{63130}{63164}Oni robi co zego,|a ty im pomagasz.{63166}{63212}Nie, moda damo,|to nie jest takie proste...{63214}{63284}dobro czy zo, czer czy biel,|dzie czy noc.{63286}{63332}Czy Pani wie, e na biegunie{63334}{63380}dzie trwa sze miesicy?{63382}{63440}Bert i ja nie yjemy na biegunie.{63442}{63476}Mieszkamy w Hillsboro.{63478}{63524}A tu, kiedy soce zachodzi,|jest ciemno.{63526}{63584}Czemu Pan tu przyjecha i chce to zmienia?{63586}{63632}Nie przyjechaem zmienia Hillsboro.{63634}{63693}Chc tylko broni jego prawa|do bycia innym.{63705}{63741}Tylko tyle.{63753}{63777}A ty co na, chopcze?{63789}{63860}Ja ju nic nie wiem.{63862}{63920}Chciaem owieci ich dzieci.{63922}{63980}Da wiedz, z ktrej mogliby skorzysta.{63982}{64041}A oni mi z niej ukrcili|stryczek na szyi.{64053}{64088}Masz nauczk, Cates.{64090}{64160}Stracone zudzenia s nagrod bohaterw.{64162}{64232}Skocz z papierowym medalem na piersi:{64234}{64292}"Bert Cates, najwikszy idiota|na wiecie - umar walczc."{64294}{64376}Nie oszukujmy si... dla niego jestem|tematem artykuw. Dla Pana - spraw.{64378}{64424}A dla siebie?{64426}{64460}Dobrze, nie oszukujmy si.{64462}{64532}Sam si w to wpakowae.{64534}{64581}Nie przez jego artykuy.{64593}{64617}Nie przez moj spraw,{64629}{64701}moe nawet nie przez ich dzieci.{64713}{64808}Wpakowae si poniewa w co wierzye,|sam dla siebie.{64810}{64856}Nie sdziem, e tak to si skoczy.{64858}{64892}Moe by gorzej.{64894}{64952}Ci ludzie s jak wygodniae wilki.{64954}{65000}Patrz na mnie, jakbym by morderc.{65002}{65036}Bo jeste.{65038}{65096}Wiesz, e umiercie ich najpikniejsz ba,{65098}{65133}i za to cigaj na ciebie{65145}{65228}gniew boy, Brady'ego i prawo stanowe.{65230}{65276}Pan wszystko obraca w art.{65278}{65313}Moda damo...{65337}{65384}wiem co czuje Bert.{65386}{65433}Czuje si najbardziej samotn|osob na wiecie.{65445}{65481}Jakby szed pust ulic{65493}{65576}syszc tylko odgos swoich krokw.{65578}{65649}Ale wystarczy, aby zapuka|do ktrychkolwiek drzwi{65661}{65708}i powiedzia: "Jeli mnie wpucicie,{65710}{65828}bd y i myla,|tak jak sobie tego yczycie".{65830}{65900}a natychmiast otworz si|wszystkie drzwi i okna,{65902}{65973}i ju nigdy nie bdziesz samotny.{66021}{66068}Wszystko zaley od ciebie, Cates.{66070}{66140}Powiedz tylko sowo, a si wycofam...{66142}{66224}jeli oczywicie wierzysz,|e to prawo jest suszne,{66226}{66272}a ty bye w bdzie.{66274}{66308}W takim przypadku, prosz po prostu powiedzie,{66310}{66356}a ja pakuj manatki i wracam do Chicago,{66358}{66416}gdzie jest teraz zaledwie 40 stopni w cieniu.{66418}{66536}Bert, odkd pamitam, co niedziela|chodziam do kocioa mojego ojca.{66538}{66584}Tutaj mieszkam.{66586}{66644}Tu urodz si moje dzieci.{66646}{66693}Jak bdziemy mogli tu y?{66747}{66807}A jak bdziemy y jeli si poddam?{66843}{66866}Jak twj ojciec?{66868}{66915}Alleluja, ciemnoto!{66927}{66962}Rach, to co si dzieje w tym miasteczku{66964}{67011}nie wszdzie nazwano by religi chrzecijask.{67140}{67200}Rach, nie mog y tak,|jak ty by tego chciaa.{67236}{67284}Musisz wybra.{67308}{67355}Jego koci albo nasz dom.{67357}{67392}W obu na raz nie moesz mieszka.{67464}{67500}Wybacz, Bert.{67512}{67560}Musze ci ju zabra.{68028}{68076}Bye kiedy zakochany, Hornbeck?{68088}{68148}Tylko w dwiku wasnych sw,|dziki Bogu.{68220}{68268}Odwiedzaem ich miasta...{68280}{68339}i widziaem otarze,|na ktrych przyszo swoich dzieci{68341}{68412}skadaj w ofierze bogom nauki.{68436}{68471}A co dostaj w zamian?{68473}{68520}Zagubienie i zniszczenie.{68532}{68591}Nowe sposoby zabijania si na wojnach.{68593}{68663}Wierzcie mi, Panowie, droga nauki|wiedzie ku przepaci.{68665}{68735}Panie Brady, czy Pan naprawd wierzy,{68737}{68834}e wikszo Amerykanw|podziela Paskie pogldy?{68845}{68915}To nie tylko pogldy|M.H.Brady'ego, Panie Hornbeck.{68917}{68963}Nie ma takiego stanu,{68965}{69023}w ktrym ewolucjonici mieliby przewag.{69025}{69107}Nasi obywatele mwi sami za siebie.{69109}{69167}Panie Brady, wic jak Pan wyjani|nieprzychylne komentarze{69169}{69216}na temat Paskiej krucjaty.{69228}{69299}Te ataki wywouje krzykliwa mniejszo,{69301}{69359}ktra akurat rzdzi pras.{69361}{69419}Mam nadziej, e wy, Panowie{69421}{69492}bdziecie bardziej obiektywni.{69564}{69683}Pobogosaw Panie te wite dary,|ktre spoywa mamy,{69685}{69755}i niech bdzie pochwalone imi Twoje, amen.{69757}{69839}Jedz, Henry.|Za ciebie te zmwiem modlitw.{69841}{69912}Ewolucjonistw Bg nie obchodzi,{69924}{69971}bo ycie wieczne nie ma dla nich uroku...{69973}{70008}Sarah.{70104}{70128}Usid ze mn.{70153}{70188}Matt jest zajty.{70224}{70308}Gdzie twj kapelusz z niebieskim pirkiem?{70320}{70355}Z niebieskim pirkiem?{70357}{70428}Wkadaa go na wszystkie konwencje.|Bya w nim taka pikna.{70489}{70523}A gdzie si podzia{70525}{70584}twj wziutki, czarny krawat?{70596}{70662}Niezbyt atrakcyjny...|jak stare sznurowado.{70686}{70734}Wrci do buta.{70746}{70793}Jak si miewasz, Sarah?{70795}{70865}Posiwiaam, Henry. A ty?{70867}{70901}Posmutniaem.{70903}{70949}Nie wierz. widziaam ci dzi w sdzie.{70951}{71012}Tryskae humorem, jak zawsze.{71014}{71096}To Matt. Budzi we mnie|najgorsze instynkty.{71098}{71144}Brakowao nam ciebie, Henry.{71146}{71228}Tak trudno jest o prawdziwych przyjaci.{71230}{71313}Nie przypuszczaam, e nasze pogldy|kiedy nas rozdziel.{71446}{71492}Nadal ma donony gos.{71494}{71553}Bo nadal ma co do powiedzenia.{71565}{71612}Na temat tego, jak inni maja y?{71614}{71684}Och, nie bd cyniczny.{71686}{71756}Kady czowiek marzy o tym,|aby si kim opiekowa{71758}{71829}i by za to kochanym.{71841}{71900}Ty chyba mogaby mnie przekona.{71902}{71949}Bo on nie ma kapelusza|z niebieskim pirkiem.{71986}{72032}Wiesz...{72034}{72116}Matt chyba nie nadawa si na prezydenta,{72118}{72188}ale byem gotw go wybra nawet na krla.{72190}{72248}Po to aby ty bya moja krlow.{72250}{72281}A ty kim by wtedy by?{72283}{72330}Opozycjonist Waszej Wysokoci.{72400}{72470}"Wierz, e Hillsboro..."|Przepraszam...{72472}{72506}"...stanie si wityni{72508}{72602}dla tych milionw, ktre widz sens{72604}{72675}w wypenianiu woli Boej."{72687}{72735}To wszystko na dzi, Panowie.{72766}{72873}Suchajcie Sowa Boego!{72875}{72993}Ono mwi nam, e wiat|zosta stworzony w 6 dni.{72995}{73077}Na pocztku ziemia bya|bezadem i pustkowiem,{73079}{73150}a Bg rzek:|"Niechaj si stanie wiato."{73186}{73222}I staa si wiato!{73259}{73317}I Bg ujrza wiato,|a wiato Boga.{73319}{73366}I wiato zapytaa:|"Jestem dobra, Panie?".{73378}{73438}I Bg odpowiedzia:|"Jeste dobra".{73486}{73557}I tak upyn wieczr i poranek|pierwszego dnia.{73559}{73606}I potem Bg rzek:|"Niechaj powstanie niebo."{73618}{73654}I kiedy to powiedzia, powstao niebo.{73690}{73761}I tak upyn wieczr i poranek|drugiego dnia.{73763}{73878}Trzeciego dnia Bg stworzy suchy ld, trawy i drzewa,{73880}{73950}a czwartego dnia soce, ksiyc i gwiazdy,{73952}{74016}i ogosi, e s dobre.{74018}{74076}Pitego dnia zapeni wody rybami,{74078}{74112}i powietrze ptactwem,{74114}{74172}i stworzy wielkiego wieloryba,{74174}{74257}i pobogosawi je!{74329}{74376}Ale...{74378}{74461}rankiem szstego dnia,{74473}{74580}kiedy Bg wstawa,|oko jego byo ciemne,{74582}{74641}a twarz zatroskana.{74665}{74689}Dlaczego?{74701}{74725}Dlaczego Bg by zatroskany?{74737}{74760}Dlaczego? Powiedz nam!{74762}{74797}Powiedz nam dlaczego by zatroskany!{74857}{74916}Bg spojrza na swoje dzieo,{74918}{74976}lece u jego stp i powiedzia:{74978}{75024}"Ono nie jest do dobre!{75026}{75073}Ono nie jest skoczone!"{75085}{75145}"Stworz...{75169}{75196}czowieka!"{75271}{75294}Czy wierzymy?{75296}{75318}Tak!{75320}{75351}Czy wierzymy w Sowo Boe?{75353}{75379}Tak!{75391}{75414}Czy wierzymy w prawd Sowa Boego?{75416}{75441}Tak!{75443}{75489}Czy przeklinamy tego,|ktry mu przeczy?{75491}{75513}Tak!{75515}{75561}Czy chcemy, aby ten grzesznik{75563}{75609}smay si w ogniu piekielnym?{75611}{75645}Tak!{75647}{75694}Co si stao z cich modlitw?{75706}{75789}O Panie, zelij grzmoty i byskawice,{75791}{75849}ukaraj tego grzesznika,{75851}{75933}jak zesae je na swych wrogw|w czasach faraonw.{75935}{76017}Niechaj pozna ostrza tego miecza!{76019}{76113}Niechaj jego dusza przez caa wieczno{76115}{76209}wije si w mczarniach!{76211}{76233}Nie!{76235}{76258}Nie, ojcze!{76270}{76305}Nie mdl si o potpienie dla Berta!{76307}{76389}Panie, przeklnij i tych,{76391}{76449}ktrzy prosz o ask dla grzesznika,{76451}{76534}choby byli krwi z mojej krwi|i ciaem z mojego ciaa!{76546}{76665}Pastorze Brown...|wiem, e ta modlitwa{76667}{76725}pynie z twojej gbokiej wiary,{76727}{76780}ale moe troch przesadzie.{76792}{76828}Jeli zniszczysz to,|co chciae uratowa,{76840}{76899}pozostanie jedynie pustka.{76901}{76971}Pamitasz przypowie Salomona{76973}{77043}"Kto zamieszanie wnosi w dom swj,{77045}{77104}odziedziczy wiatry."{77140}{77223}Biblia uczy, e Bg wybacza|swoim dzieciom,{77225}{77343}i my, jego dzieci,|musimy wybacza swoim blinim.{77345}{77416}Przyjaciele, wracajcie do domw.{77440}{77464}Idcie.{77476}{77524}I niech Bg was wszystkich bogosawi.{77950}{77997}Odprowadzimy ci do domu, kochanie.{77999}{78069}Nie mog tam wrci.|On mnie nienawidzi.{78071}{78117}Nic podobnego.{78119}{78202}Przekl mnie. Mj wasny ojciec|skaza mnie na potpienie.{78214}{78261}aden czowiek nie ma takiej mocy.{78263}{78309}On zawsze to robi.{78311}{78382}Przekl Berta i maego Stebbinsa.{78406}{78453}Maego Stebbinsa?{78455}{78549}Od tego to si wszystko zaczo.{78551}{78621}May Stebbins by niewinnym dzieckiem.{78623}{78682}Bg nie gniewa si na niewinnych,|moja droga.{78730}{78790}Tak powiedzia Bert.{78802}{78886}Mwi tak, kiedy bylimy razem.{78922}{79005}Gdybym moga to Panu wytumaczy,{79007}{79065}na pewno by mnie Pan zrozumia.{79067}{79102}Panie Brady, prosz, ja...{79114}{79149}Pomoemy ci.{79151}{79198}Chod. Wracamy do domu.{79835}{79870}Zaraz przyjd, Sarah.{79872}{79907}Dobrze, Matt.{79919}{79942}Dobranoc, Henry.{79944}{79991}Dobranoc.{80255}{80291}Jeszcze nie pisz?{80303}{80339}Za gorco na spanie.{80387}{80458}Nie ma si co oszukiwa, Henry.{80460}{80519}Ju nie jestemy tacy jak dawniej.{80568}{80626}Sdzc po tym, ile jedzenia|dzi w siebie wpakowae,{80628}{80675}to nic si nie zmienie przez 40 lat.{80915}{81071}Dziwne, jak mog si rozej|drogi dwch bliskich sobie ludzi.{81107}{81190}Taka jest kolej rzeczy.{81192}{81251}Kiedy si rozumielimy...{81275}{81335}podziwialimy si, Henry.{81383}{81454}Dlaczego, stary przyjacielu...{81456}{81514}tak bardzo si ode mnie oddalie?{81516}{81562}Wszelki ruch jest wzgldny, Matt.{81564}{81635}Moe to ty oddalie si ode mnie|przez to, e stoisz w miejscu.{81731}{81779}Jeli postp oznacza odejcie od Boga,{81815}{81862}porzucenie wiary naszych ojcw...{81864}{81910}Widziaem dzi demonstracj tej wiary.{81912}{81958}Przeraziem si.{81960}{81994}to co widziae jest odbiciem...{81996}{82031}przemocy i nienawici,{82043}{82114}jakie panuj na wiecie,|Henry... twoim wiecie.{82116}{82150}Zostali sprowokowani,{82152}{82210}poniewa poczuli, e ich wiara|zostaa zagroona.{82212}{82282}To s proci ludzie, Henry,|biedni ludzie.{82284}{82318}Ciko pracuj...{82320}{82355}i chc w co wierzy...{82379}{82426}co piknego.{82428}{82510}Szukaj czego lepszego,|od tego co ich otacza.{82512}{82547}Raj za szyb wystawow.{82559}{82594}Czemu chcesz im to odebra, Henry?{82596}{82631}To wszystko co maj...{82643}{82691}zoty kielich nadziei.{82787}{82835}Jak moja zota tancerka.{82895}{82918}Jak co?{82920}{82978}Zota tancerka.{82980}{83063}Staa na wystawie sklepu w Wakeman, Ohio.{83075}{83173}Posiadanie jej byo|moim najwikszym marzeniem.{83219}{83291}miaem wtedy 7 lat i byem|wytrawnym znawc koni na biegunach.{83339}{83410}Miaa jasnoczerwona grzyw|i niebieskie oczy,{83412}{83471}caa bya zota|we fioletowe atki.{83483}{83518}A kiedy soce owietlio strzemiona,{83520}{83602}jej widok by olniewajcy.{83604}{83675}Niestety jej cena bya rwna tygodniowej|pensji mojego ojca,{83711}{83831}Tak wic od zotej tancerki cigle|dzielia mnie wielka, szklana szyba.{83903}{83927}A kiedy...{83963}{83998}Pomylmy...{84000}{84046}To nie moga by gwiazdka.{84048}{84106}Wic to musiay by moje urodziny.{84108}{84142}Obudziem si rano,{84144}{84215}i obok ka ujrzaem|moj zota tancerk.{84227}{84262}Mama oszczdzaa na zakupach,{84264}{84334}a tata przez miesic pracowa po nocach.{84336}{84370}Wskoczyem na siodo,{84372}{84419}zaczem si buja...{84455}{84490}a ona si rozleciaa.{84492}{84550}Na dwa kawaki.|Drewno byo sprchniae.{84552}{84647}Cao trzymaa si na sowo honoru.{84671}{84731}Z wierzchu blichtr i poysk,|a w rodku pusto.{84743}{84838}Tak samo odebraem t dzisiejsz|demonstracj wiary, Matt...{84840}{84874}Wszystko blichtr i poysk.{84876}{84910}Mwisz, e dajesz ludziom nadziej.{84912}{84947}A ja myl, e ty im j kradniesz.{84959}{84991}O, nie, Henry...{84993}{85051}Jeli drog do tego raju...{85053}{85112}jest ignorancja, bigoteria i nienawi...{85160}{85208}Mwi: "To do diaba z nim."{85495}{85554}Uczylimy si o pochodzeniu gatunkw.{85556}{85590}To bardzo interesujce, Howardzie.{85592}{85627}Bardzo interesujce.{85651}{85686}Mw dalej, Howardzie,{85688}{85771}czego jeszcze Pan Cates|uczy was na lekcjach.{85807}{85842}Mwi, e na pocztku{85844}{85902}Ziemia bya za gorca,|aby mogo na niej istnie ycie,{85904}{85938}a potem troch si ochodzia{85940}{85987}i komrki zaczy si rozwija.{86084}{86106}Panie McKinnon.{86108}{86154}Panie Galbraith.{86156}{86215}Myl, e pozostali Panowie si znaj.{86488}{86512}Komrki, Howardzie?{86524}{86571}Mae yjtka, w wodzie.{86573}{86631}A potem z tych maych yjtek|zrobiy si wiksze,{86633}{86679}a w kocu wyszy na ld.{86681}{86739}Jak dugo to trwao wedug Pana Cates'a?{86741}{86823}Kilka milionw lat... moe duej.{86825}{86884}A potem pojawiy si ryby, gady i ssaki.{86896}{86919}Czowiek jest ssakiem.{86921}{86967}Jak psy...{86969}{87004}i bydo.{87028}{87063}Czy tak powiedzia?{87065}{87088}Tak, prosz Pana.{87136}{87159}Howardzie,{87161}{87219}W jaki sposb wyoni si czowiek|z tej olizgej masy{87221}{87255}robakw i ww,{87257}{87316}wedug twojego... Pana profesora?{87352}{87423}Czowiek tak jakby ewolutowa...{87425}{87483}z map starego wiata.{87485}{87531}Syszelicie przyjaciele?{87533}{87568}Mapy ze starego wiata!{87604}{87627}Czyli wedug Pana Cates,{87629}{87663}nie pochodzimy nawet{87665}{87723}od poczciwych, starych map amerykaskich.{87725}{87760}Howardzie, posuchaj uwanie.{87772}{87844}Czy w tym caym wykadzie|o robakach i ewolucji{87856}{87915}szlamu i muu,{87917}{87988}Pan Cates wspomnia kiedy o Bogu?{88072}{88107}Nic takiego nie pamitam.{88109}{88192}A o cudzie Stworzenia,{88204}{88264}opisanym w piknej ksidze rodzaju?{88276}{88288}Nie, prosz Pana.{88312}{88347}Panie i Panowie...{88349}{88395}Sprzeciw!{88397}{88443}Prosz Sd o przypomnienie|mojemu uczonemu przeciwnikowi,{88445}{88491}e nie znajduje si na wiecu wyborczym.{88493}{88551}Ma przedstawi przysigym dowody.{88553}{88599}Nie musi robi wraenia na Paniach,|gdy nie zasiadaj w awie.{88601}{88696}Wysoki Sdzie...nie chc wygasza mowy.{88732}{88780}Wic nie ma takiej potrzeby.{88792}{88852}Jestem przekonany, e sdziowie przysigli,{88864}{88972}widzc jak rozpaczliwie zagubiony czuje si ten chopiec.{88996}{89128}Wmwiono mu, e wypezn|z bota i gnoju jak zwierz.{89140}{89175}Powiadam, e ci szydzcy|z biblii ludzie,{89177}{89248}ci ewolucjonici, wa nam trucizn!{89260}{89331}Cae szczcie, e prawo tego stanu{89333}{89439}da, aby ci handlarze trucizn|nazywali swe produkty po imieniu,{89441}{89523}tak abymy wiedzieli dokadnie,|co sprzedaj.{89525}{89583}Twierdz, e jeli to prawo|nie zostanie utrzymane w mocy,{89585}{89631}ten chopiec i jego pokolenie{89633}{89703}zostan odarci z wiary|przez bezbon nauk!{89705}{89823}Ale, jeli Bertrama Catesa|spotka przewidziana prawem kara,{89825}{89872}wierni na caym wiecie,|ktrzy nas obserwuj,{89884}{89967}ktrzy suchaj kadego naszego sowa,{89969}{90052}powstan i okrzykn|ten sd bogosawionym!{90088}{90124}wiadek jest Paski.{90352}{90424}Rad jestem, e pukownik|nie wygosi przemwienia.{90484}{90543}Howardzie...{90545}{90616}Powiedziae, e na Ziemi|byo kiedy bardzo gorco.{90628}{90675}Tak mwi Pan Cates.{90677}{90724}Mylisz, e byo bardziej gorco|ni teraz?{90748}{90783}Chyba tak.{90785}{90832}Pan Cates czyta nam o tym z ksiki.{90856}{90892}Z tej ksiki?{90928}{91022}Teoria Karola Darwina, o ewolucji i pochodzeniu czowieka.{91036}{91060}Tak, prosz Pana.{91100}{91184}T wanie ksik Pan Cates czyta|wam w klasie.{91220}{91256}Powiedz mi, Howardzie,{91304}{91363}czy uwaasz, e byo w tym co zego?{91365}{91423}Nie wiem...{91425}{91460}Sprzeciw, Wysoki Sdzie.{91472}{91603}Obrona da, aby 15-letni chopiec|wypowiada si w kwestii moralnej.{91605}{91663}Prbuj tylko wykaza, e zarwno Howard,{91665}{91712}jak i pukownik Brady, czy Karol Darwin,{91724}{91772}czy kada z osb znajdujcych si|na tej sali, cznie z Panem,{91784}{91819}ma prawo myle.{91821}{91951}Pukowniku Drummond, nie sdzimy tu prawa do mylenia.{91953}{92011}Z caym szacunkiem dla Wysokiego Sdu, owszem.{92013}{92107}Broni tu wanie prawa do mylenia.{92109}{92180}Przez ten proces znalazo si ono|w miertelnym niebezpieczestwie.{92192}{92215}Mamy osdzi czowieka!{92217}{92252}Mylcego czowieka!{92288}{92335}Ktremu grozi si kar za to,{92337}{92396}e chce mwi to, co myli.{92432}{92455}Pukowniku Drummond,{92457}{92516}prosz inaczej sformuowa pytanie.{92564}{92600}Dobrze wic, Howardzie...{92612}{92683}czy caa ta gadka o ewolucji...{92685}{92720}sprawia ci jakkolwiek przykro?{92732}{92744}Sucham?{92756}{92803}Czy zrobia ci co zego?{92805}{92852}Czy czujesz si gorzej?{92876}{92995}Czy moe gorzej grasz w baseball?{92997}{93056}Czy to wpyno na si twojego ramienia?{93068}{93091}Nie, prosz Pana.{93093}{93128}Jestem makutem.{93145}{93192}Spryciarz z ciebie.{93194}{93240}Nadal szanujesz ojca i matk?{93242}{93265}Pewnie.{93277}{93312}Od niadania nikogo nie zamordowae?{93314}{93337}Sprzeciw.{93349}{93409}To jest perfidna kazuistyka.{93589}{93624}Pan mecenas uywa sowa,{93626}{93685}ktrego awa nie rozumie.{93709}{93744}Kazuistyka.{93746}{93792}Naginanie argumentw dla uzasadnienia tezy,{93794}{93877}tu w odniesieniu do pytania o zabjstwo.{93913}{93949}Podtrzymuj sprzeciw.{94009}{94081}Niech Pan spyta tego chopca, czy jego wiara|w bibli nie zostaa zachwiana.{94141}{94200}Jeli bd potrzebowa paskiej pomocy,|pukowniku Brady,{94202}{94296}pokornie o ni poprosz.{94298}{94392}Su uprzejmie, pukowniku Drummond.{94394}{94465}To chyba jedyny czowiek,|ktry siedzc potrafi puszy si jak paw.{94537}{94573}Howard, powiedz...{94585}{94633}czy wierzye we wszystko, co mwi Pan Cates?{94657}{94693}Nie jestem pewien.{94705}{94728}Musiabym pomyle.{94730}{94765}Bardzo dobrze. Bardzo dobrze.{94813}{94873}Twj tata jest farmerem, tak?{94885}{94896}Tak, prosz Pana.{94898}{94932}Macie traktor?{94934}{94956}Nowiutki.{94958}{95016}Czy posiadanie traktora jest grzechem,{95018}{95065}skoro nie mwi si o nim w biblii?{95077}{95100}Nie.{95102}{95161}Mojesz nigdy do nikogo nie dzwoni.{95173}{95280}Czy uwaasz, e telefon|to narzdzie szatana?{95282}{95305}Nie przyszo mi to do gowy.{95317}{95365}Ani nikomu innemu!{95377}{95436}Wysoki Sdzie, obrona popenia|ten sam, stary bd,{95438}{95484}co wszyscy bezbonicy...{95486}{95532}myli rzeczy materialne,{95534}{95628}z duchowym przesaniem Pisma witego.{95630}{95676}Dlaczego Pan mci w gowie|temu dziecku?{95678}{95745}Czy sowo "przyzwoito"|nic dla Pana nie znaczy?{95747}{95818}Kiedy dziaa na niekorzy|mojego klienta - nie.{95830}{95926}Wtedy nie ma ona dla mnie|adnego znaczenia.{96040}{96115}Za to prawda ma znaczenie...|jako cel dziaania!{96163}{96210}Ale...{96212}{96306}jednym z najwikszych idiotyzmw|naszych czasw jest to,{96308}{96402}e wpisujemy ludzkie postpowanie|w siatk moralnoci,{96404}{96510}na ktrej kady czyn czowieka|jest dokadnie wyznaczony...{96512}{96558}krzyujcymi si liniami dobra i za,{96560}{96595}a jego miejsce jest precyzyjnie opisane...{96607}{96703}w sekundach, minutach i stopniach.{96847}{96942}Howardzie, czy zrozumiae to,|co powiedziaem?{96944}{96979}Nie, prosz Pana.{97015}{97062}Moe kiedy zrozumiesz.{97064}{97123}To wszystko, synu.|Dzikuj ci. Jeste wolny.{97134}{97169}On moe nie rozumie, ale ja tak.{97171}{97254}Ju widziaem, jak potrafisz ogupi ludzi.{97256}{97302}W procesie wydawnictwa Endicott,{97304}{97374}wmwie Przysigym, e to nie ksika|jest obsceniczna, ale ich wasne myli.{97376}{97458}Oszukae ich! Ogupie!{97460}{97495}Tu nie prbuj takich sztuczek!{97507}{97566}Nie prbuj nikogo ogupi!{97568}{97626}Nie chc jedynie dopuci do tego,|by wstecznicy{97628}{97762}zamiecali nasz konstytucj|stekiem redniowiecznych bzdur.{97764}{97810}To nie jest Sd Federalny, pukowniku Drummond.{97812}{97858}Gdzie trzeba ich powstrzyma!{97860}{98002}Wysoki Sdzie, on chce abymy|zamiast przestpcy osdzali tu prawo!{98004}{98063}Ale nic z tego, mamy nastpnego wiadka.{98075}{98131}Wzywam pann Rachel Brown.{98133}{98167}Rachel Brown!{98169}{98240}Rachel Brown, prosz o podejcie!{98264}{98324}Wiedziae o tym?{98336}{98384}On nie, ale my powinnimy byli|to przewidzie.{98516}{98551}Rach, co mu powiedziaa?{98553}{98600}Spokojnie, synu.{98792}{98815}Siadaj, Samsonie.{98817}{98864}Za chwil zetn ci wosy.{98876}{99032}Rachel, czy przysiga Pani mwi|prawd, ca prawd i tylko prawd?{99068}{99092}Przysigam.{99116}{99140}Moja droga,{99152}{99187}chc tylko aby powtrzya tylko to,{99189}{99236}co powiedziaa mi wczoraj wieczorem.{99248}{99295}Panie Brady, prosz...{99297}{99367}Rachel, chciaa aby ludzie|zrozumieli, prawda?{99369}{99416}- Tak.|- Wic odpowiadaj na moje pytania.{99440}{99475}Panno Brown,{99477}{99548}zna Pani bardzo dobrze oskaronego, Bertrama Catesa?{99572}{99631}Jestemy zarczeni.{99633}{99679}Czy oboje uczszczacie|do tego samego kocioa?{99681}{99740}Tak...uczszczalimy.{99752}{99788}A teraz?{99800}{99823}Co?{99825}{99860}Nadal chodzicie do tego samego kocioa?{99896}{99920}Nie.{99932}{99980}Czy Pan Cates porzuci koci?{100004}{100040}Nie, niezupenie.{100052}{100075}Nie jego ducha.{100077}{100135}Ale ciao owszem.{100137}{100255}Pan Cates opuci koci,|do ktrego chodzilicie razem.{100257}{100280}- Tak.|- Dlaczego?{100340}{100364}Z powodu maego Stebbinsa.{100376}{100423}May Stebbins.{100425}{100472}Prosz nam o tym opowiedzie.{100484}{100529}To byo dwa lata temu.{100541}{100612}May Stebbins mia wtedy 13 lat.{100614}{100661}By jednym z uczniw Berta.{100673}{100720}Mieszka obok internatu,{100722}{100819}i czsto przychodzi do Berta|popatrze przez mikroskop.{100821}{100879}Bert mwi, e by bardzo bystry i...{100881}{100940}i mg zosta nawet naukowcem.{100952}{100976}Tak?{101024}{101108}Kiedy poszed popywa w rzece z kolegami.{101138}{101234}Zapa go skurcz... |i uton.{101321}{101345}Co dalej.{101393}{101440}Na pogrzebie...{101442}{101524}mj tata powiedzia, e Tommy|nie dostpi aski,{101526}{101632}poniewa... poniewa jego ojciec|nie pozwoli go ochrzci.{101634}{101680}Powtrz dokadnie, co twj ojciec mwi!{101682}{101740}e dusza Tommy'ego wije si w ogniu piekielnym!{101742}{101809}Cates, ty grzeszniku!{101811}{101857}Religia ma dawa ludziom pocieszenie,{101859}{101906}a nie sia groz!{101978}{102013}Prosz o spokj.{102015}{102049}Siadaj, Bert.{102051}{102109}Bert uwaa za niesprawiedliwe to,{102111}{102170}e mae dziecko nie moe i do nieba!{102182}{102241}On nie odrzuci Boga, tylko Koci!{102243}{102266}Bardzo dobrze, moja droga.|Czyli prawd jest,{102278}{102337}e z powodu tego, co si stao|z maym Stebbinsem,{102339}{102386}Bert Cates odszed od Kocioa!{102410}{102446}Nie powiedziaa nic zego.{102458}{102505}Zaczynamy rozumie, jakie przeycia{102507}{102595}mog spowodowa, e mody czowiek bdzi.{102597}{102631}Sprzeciw!{102633}{102668}To, czy mj klient zbdzi{102680}{102715}jest kwesti interpretacji.{102717}{102751}Strike it from the record.{102753}{102776}Podtrzymuj sprzeciw.{102788}{102811}Prosz, aby sdziowie{102813}{102871}zignorowali uwag oskarenia.{102873}{102919}Dobrze.{102921}{103027}Moja droga, opowiedz sdziom|nieco wicej o pogldach Pana Catesa{103029}{103069}na temat religii.{103071}{103117}Sprzeciw!{103119}{103165}Plotki nie s materiaem dowodowym.{103167}{103237}Oddalam sprzeciw.{103239}{103273}Prosz dalej, pukowniku Brady.{103275}{103381}Po prostu opowiedz nam o rozmowach,|jakie prowadzia z oskaronym.{103383}{103417}Rachel, nie wolno ci.{103419}{103453}To, co ci mwiem,{103455}{103501}to byy pytania...|jakie czowiek zadaje sobie w duchu.{103503}{103549}Powtrzone gono,{103551}{103585}zabrzmi jak odpowiedzi.{103587}{103610}Ja... ja nie mog.{103622}{103681}Nie suchaj go, Rachel.|To dla jego dobra.{103683}{103717}Mw.{103719}{103765}Panie Brady, powiedziaam to Panu|w zaufaniu...{103767}{103826}Chcemy pozna tylko prawd, Rachel,|tylko prawd.{103850}{103909}Nie pamitam.{103911}{103970}Rachel, zeznajesz pod przysig.{103982}{104053}Nie wolno ci zataja wanych informacji.{104055}{104113}Prosz opisa Sdowi, co Pani czua.{104115}{104161}kiedy Bert Cates powiedzia Pani,{104163}{104245}"Bg nie stworzy czowieka.|To czowiek stworzy Boga."{104247}{104282}Bert tego nie powiedzia!{104294}{104365}Mia al o maego Stebbinsa!{104367}{104449}Powiedzia tylko, e mciwy bg|narodzi si z ludzkiej bigoterii,{104451}{104486}a szatan z ludzkiego pieka!{104498}{104546}A czy patrzc na ksiyc,{104558}{104617}wspomina o krlestwie niebieskim?{104619}{104665}Czy te mwi, e nie ma tam nic,{104667}{104737}oprcz gwiazd, ksiycw,|galaktyk i midzygwiezdnego pyu?{104739}{104821}Powiedz, co mwi o witym|stanie maeskim?{104823}{104857}Czy nie porwnywa go|z hodowl zwierzt?{104859}{104893}Sprzeciw!{104895}{104989}Ci ludzie musz wiedzie,|co si dziao w jego umyle,{104991}{105049}eby przywrci mu rozum!{105051}{105121}Mw! Mw wszystko!|Mw! Mw!{105123}{105146}Matt!{105338}{105374}W tej sytuacji...{105422}{105494}chyba powinnimy... zwolni wiadka.{105650}{105733}Pukowniku Drummond,|czy zgadza si Pan, aby zwolni wiadka{105735}{105836}i przeoy pytania na inny termin?{105848}{105931}Wysoki Sdzie, obrona powinna|mie moliwo podwaenia zezna{105933}{105992}jakie oskaryciel wymusi na wiadku.{106016}{106052}Prosz jej nie mczy.|Niech Pan j zwolni.{106088}{106147}Prosz o chwileczk...{106149}{106243}Chcesz, aby kade jej sowo|znalazo si w protokole?{106245}{106292}To nie jest takie wane.{106304}{106352}Przecie oni rozszarpali ci na strzpy.{106364}{106399}Musi Pan j zwolni.{106401}{106459}I posa ci do wizienia?{106461}{106484}Prosz j puci.{106496}{106531}O, amerykaska gupoto,{106533}{106591}ona podaa im twoj gow na tacy.{106593}{106627}Niech Pan si nie wtrca!{106629}{106675}To nie Pana sprawa.{106677}{106724}Nie wi mi rk, chopcze.{106760}{106820}Albo Pan j puci,|albo przyznam si do winy.{107000}{107036}Nie mam pyta.{107107}{107191}wiadek moe odej.{107503}{107551}Mog prosi o autograf?{107647}{107719}Czy oskarenie chce wezwa kolejnego wiadka?{107767}{107815}Nie w tej chwili, Wysoki Sdzie.{107857}{107916}Moemy zatem odda gos obronie.{107918}{107964}Pukowniku Drummond.{107966}{108025}Powouj na wiadka Doktora Amosa Kellera...{108049}{108120}z Wydziau Zoologii|na Uniwersytecie w Chicago.{108122}{108156}Sprzeciw!{108158}{108192}Na jakiej podstawie?{108194}{108264}Jakie znaczenie dla tego procesu{108266}{108360}moe mie zeznanie|profesora zoologii?{108362}{108408}Ogromne.{108410}{108480}Mj klient uczy teorii ewolucji.{108482}{108516}Kade zeznanie, ktre moe mie zwizek{108518}{108564}z tym, tak zwanym, naruszeniem prawa{108566}{108589}powinno zosta przez Sd dopuszczone.{108601}{108648}Zbdnie, nie na temat, niedopuszczalne.{108650}{108684}Ale dlaczego?{108686}{108744}Czy gdyby Bertram Cates by oskarony o morderstwo,{108746}{108828}nie powoano by biegych|do zbadania broni?{108830}{108960}I czy odrzucono by opini,|e z tej broni nie da si wystrzeli?{108962}{109045}Nie bardzo rozumiem,|co Pan ma na myli.{109093}{109141}Wysoki Sdzie,{109153}{109308}Obrona chce, aby Pan Keller wyjani przysigym{109310}{109392}na czym dokadnie polega teoria ewolucji.{109394}{109464}Jak mog wyda werdykt,|skoro nic o niej nie wiedz?{109466}{109584}Ustawa, ktrej tu bronimy,|wyklucza takie zeznanie.{109586}{109633}Obywatele tego stanu|wyranie powiedzieli,{109645}{109704}e nie ycz sobie,|aby te zoologiczne brednie{109706}{109752}opowiadano w ich szkoach.{109754}{109836}Dlatego nie zgadzam si,|aby agnostycy{109838}{109944}uywali tej sali jako mwnicy,{109946}{109969}z ktrej bd wykrzykiwa|swoje herezje{109981}{110005}prosto na pierwsze strony gazet.{110077}{110112}Pukowniku Drummond,{110114}{110197}Sd stwierdza, e zoologia|nie ma nic wsplnego ze spraw.{110215}{110263}Agnostycy?{110419}{110467}Powouj doktora Allen Pagea,{110479}{110526}pastora kocioa kongregacjonalistw,{110528}{110598}profesora geologii i archeologii.{110600}{110622}Sprzeciw.{110624}{110694}Podtrzymuj sprzeciw.{110696}{110742}Czy Wysoki Sd jednym tchem zaprzecza{110744}{110848}istnieniu zoologii, geologii i archeologii?{110850}{110920}Sd nie zaprzecza,|e istniej takie nauki,{110922}{110995}ale nie maj one nic wsplnego ze spraw.{111175}{111211}Powouj Waltera Aaronsona,{111223}{111282}antropologa, filozofa, pisarza,{111284}{111355}ktry jest jednym z najbardziej wiatych|umysw naszych czasw. Jaki sprzeciw?{111367}{111391}Sprzeciw!{111403}{111450}Wysoki Sdzie, obrona|sprowadzia do Hillsboro,{111452}{111546}niemaym nakadem rodkw,|6 wiatych uczonych.{111548}{111643}Na ich zeznaniach opiera si|obrona mojego klienta...{111679}{111714}Zamierzam wykaza,{111716}{111870}e to, co Bertram Cates mwi w szkole nie byo przestpstwem.{111872}{111931}Dla wszystkich wiatych umysw s to fakty|rwnie niepodwaalne jak geometria.{112003}{112039}Ale w naszej spoecznoci,|pukowniku Drummond,{112051}{112086}i w naszym suwerennym stanie,{112088}{112134}jest wanie dokadnie odwrotnie.{112136}{112182}Jzyk prawa jest jasny, Wysoki Sdzie.{112184}{112218}Nie potrzebujemy opinii ekspertw{112220}{112278}na temat prawa, ktre jest od dawna stosowane.{112280}{112362}Czego wam trzeba?|Szubienicy, eby go powiesi?.{112364}{112422}Pan ublia caej naszej spoecznoci.{112424}{112495}A ta spoeczno ublia caemu wiatu!{112555}{112627}Wysoki Sdzie, prosz o pozwolenie|na wycofanie si z tej sprawy.{112651}{112698}Panie Drummond,|nie moe si Pan teraz wycofa!{112700}{112747}Dlaczego nie?|5 minut temu sam tego chciae!{112787}{112811}Pukowniku Drummond,{112823}{112882}jakie Pan ma powody?{112884}{112954}Jest ich ze dwiecie!{112956}{113014}Ale jeli to mao,|to mam jeszcze jeden.{113016}{113110}Mj klient ju zosta uznany za winnego.{113112}{113230}Czy Pan Drummond sugeruje,|e ta szczero reakcji{113232}{113327}moe przeszkodzi Sdowi|w wydaniu sprawiedliwego wyroku?{113339}{113434}Ze prawo nie pozwala|na sprawiedliwe wyroki.{113436}{113494}Pozwala tylko niszczy i kara.{113496}{113525}Ale ostrzegam was.{113537}{113573}Ze prawo jest jak zaraza,{113585}{113632}ktra zabija kadego, kogo dotknie,{113634}{113681}zarwno przeciwnikw, jak i sojusznikw.{113693}{113716}Pukowniku Drummond...{113718}{113776}Nie rozumiecie...{113778}{113884}e jeli dzi zabronicie nauczania|teorii ewolucji w szkoach pastwowych,{113886}{113969}to jutro bdziecie mogli|zakaza tego w prywatnych,{113981}{114041}a pojutrze zabronicie|czytania na ten temat,{114053}{114124}a potem w ogle wyrzucicie|ksiki i gazety.{114126}{114197}Potem napucicie katolikw na protestantw,{114209}{114256}a potem jednych protestantw na drugich{114258}{114340}i bdziecie mogli narzuci|wszystkim ludziom swoj religi.{114342}{114388}Jedno pociga za sob drugie!{114390}{114485}Bo fanatyzm i ignorancja|s wiecznie ywe{114497}{114533}i potrzebuj pokarmu.{114557}{114605}I wkrtce, Wysoki Sdzie...{114629}{114736}powiewajc sztandarami|i przy dwiku werbli,{114738}{114844}bdziecie maszerowa wstecz!|Wstecz!{114846}{114940}A do XVI wieku,{114942}{115012}kiedy to bigoci spalili czowieka,{115014}{115085}za to, e chcia nie|owiecenie ludzkim umysom.{115153}{115249}Mam nadziej, e Pan nie zarzuca|bigoterii temu Sdowi.{115261}{115308}Wysoki Sd ma prawo mie|tak nadziej.{115310}{115357}Mam znacznie wiksze prawa.{115369}{115416}I znacznie wiksz wadz!{115418}{115476}I skorzystam z niej.{115478}{115560}Pukowniku Drummond, jutro o godzinie|10:00 rano, w tym miejscu,{115562}{115624}bdzie Pan odpowiada za obraz Sdu.{115626}{115709}Do tego czasu pozostanie Pan w areszcie.{115721}{115769}Kaucja wynosi $2,000.{115781}{115805}$2,000...{115841}{115883}Dlaczego nie $4,000?{115907}{115951}Zatem $4,000, pukowniku Drummond.{115963}{116034}Wysoki Sdzie,|moja redakcja wpaci kaucj.{116036}{116154}Czy Pascy pracodawcy upowanili Pana|do skadania takich zobowiza?{116156}{116203}Zaraz do nich zatelegrafuj.{116215}{116250}Zgoda. Do tego czasu,{116252}{116357}pukownik Drummond moe korzysta|z wygd miejskiego aresztu.{116465}{116501}Wysoki Sdzie...{116549}{116620}Dam swoj farm w zastaw za Pana Drummonda.{116622}{116704}Nie wiemy, ile jest warta Paska farma.{116706}{116755}Powinno wystarczy.{116767}{116850}Przepisy mwi, e kaucja|powinna zosta wpacona gotwk.{116852}{116923}Mj bank udzieli poyczki gotwkowej{116935}{116982}pod zastaw tej farmy.{116984}{117055}Jej warto znacznie przewysza|wysoko kaucji.{117127}{117160}Zgoda.{117162}{117209}Prosz si zgosi do kancelarii.{117281}{117316}Kim Pan jest?{117318}{117377}Nazywam si John Stebbins.{117425}{117509}Sd wznowi rozpraw|jutro o 10:00 rano.{117697}{117744}"Powiesimy Berta Catesa{117746}{117805}na najwyszej jaboni."{118021}{118129}"A Bg dalej powiedzie nas w bj."{118417}{118465}Noc przepi spokojnie.{118501}{118585}Rano daj jej te piguki|i zatrzymaj j w ku.{118645}{118681}Dzikuj ci, John.{118789}{118825}Rachel.{118885}{118921}Rachel.{119041}{119089}"Powiesimy Berta Catesa{119101}{119148}na najwyszej jaboni."{119150}{119257}"A Bg dalej powiedzie nas w bj."{120151}{120210}"Powiesimy Henry'ego Drummonda{120212}{120271}na najwyszej jaboni."{120499}{120535}"A Bg dalej..."{121133}{121181}Huligani wszystkich krajw,|czcie si!{121217}{121300}Nie macie do spalenia nic,|oprcz waszych mylicieli.{121302}{121372}Oto ci, ktrzy tworz nasze prawo.{121374}{121421}To jest demokracja.{121433}{121493}Ty pewnie masz jaki lepszy pomys.{121627}{121723}Wyglda na to,|e odchodzisz w blasku chway.{121795}{121890}Zrobie dzi w sdzie|wielkie wraenie, Henry{121892}{121950}"Wysoki Sdzie, wkrtce bdziecie{121952}{121999}szczu ludzi przeciwko sobie"...{122011}{122071}"Religi przeciwko religii",|i tak dalej, i tak dalej,{122083}{122118}a do znudzenia.{122120}{122179}Henry, obud si wreszcie.{122191}{122226}Darwin si pomyli.{122228}{122274}Czowiek jest nadal map,{122276}{122346}i nadal oddaje cze totemom.{122348}{122394}Kiedy pierwszy raz|stan na dwch nogach,{122396}{122430}spojrza na gwiazdy...{122432}{122479}...pomyla, e to co do zjedzenia.{122491}{122514}A kiedy nie mg ich dosign,{122516}{122599}uzna, e te smakoyki|nale do jakiego wikszego stworzenia...{122635}{122694}...i tak narodzi si Jahwe.{122696}{122755}Zazdroszcz ci takiego|rozumienia historii.{122767}{122814}Wyranie uatwioby mi ono ycie.{122816}{122874}O, nie! Nie tobie!{122876}{122959}Nie, ty nadal usiowaby zrozumie to,{122971}{123054}co ironicznie okrela si jako ras ludzk.{123056}{123115}Przejrzyj na oczy.{123127}{123186}Nie widzisz, e przyszo nie istnieje?{123188}{123258}Zdaje ci si, e czowiek|nadal ma przed sob wielkie zadania?{123260}{123354}A ja ci mwi, e ju rozpocz marsz wstecz{123356}{123426}do gupiego, sonego morza,|w ktrym si narodzi.{123428}{123475}A co z takimi ludmi|jak Bert Cates?{123511}{123535}Cates?{123595}{123654}To mapa, ktra usiowaa pofrun.{123656}{123702}Wspi si na szczyt swojego totemu{123704}{123751}ale...kiedy skoczy,{123775}{123834}na dole nie byo nikogo,|kto by go zapa...{123836}{123870}Nawet ciebie.{123872}{123894}Ty tam bye.{123896}{123966}Widziae jak potraktowali moich wiadkw.{123968}{124014}Potrzebuj kielicha.{124016}{124062}A ja potrzebuj cudu.{124064}{124098}Cudu?{124100}{124147}Tu masz ich cay worek.{124183}{124243}W prezencie od Matthew Harrisona Brady'ego.{125047}{125083}Wysoki Sdzie...{125263}{125287}Wysoki Sdzie, ja...{125299}{125382}chciabym przeprosi za wszystkie|niestosowne uwagi,{125384}{125467}ktre doprowadziy do oskarenia|mnie o obraz Sdu.{125503}{125611}Wygosiem je pod wpywem impulsu|i bardzo tego auj.{125647}{125694}Moi przyjaciele...{125696}{125730}Pukowniku Drummond...{125732}{125826}Czowiek, ktry narodzi si|by uchroni ludzko od grzechu{125828}{125899}naucza, e naley przebacza.{125911}{125950}Ja te w to wierz.{125952}{126010}Przyjmuj przeprosiny pukownika Drummonda...{126012}{126070}i cofam oskarenie o obraz Sdu.{126072}{126094}Dzikuj, Wysoki Sdzie.{126096}{126118}I ja chciabym doda,{126120}{126250}e nie czuj urazy do mojego|szanownego oponenta z Chicago.{126252}{126323}Wiemy, e czasami lubi|wsi na swojego konika,{126335}{126394}moe wic wycignie z tego nauczk.{126396}{126466}Niechaj zachowa w sercu|sowa Tego, ktry powiedzia:{126468}{126551}"Jeli kto jest spragniony,|niechaj przyjdzie do mnie."{126599}{126646}Oto dlaczego nie ma adnych wrogw,{126648}{126695}tylko przyjaciele go nienawidz.{126791}{126899}Moe rzeczywicie mgbym si wiele|nauczy uczonego mecenasa Brady'ego.{126911}{126982}Wysoki Sdzie, prosiem wczoraj o zgod...{126984}{127031}na wycofanie si ze sprawy.{127043}{127066}Ale jeli Sd pozwoli,{127068}{127162}chciabym nadal wystpowa|jako obroca Bertrama Catesa.{127164}{127270}Sd przychyla si do proby|pukownika Drummonda.{127272}{127294}Prosz kontynuowa, pukowniku Drummond.{127296}{127342}Dzikuj.{127344}{127414}Wczoraj Sd nie dopuci do zezna naukowcw{127416}{127498}na temat teorii Darwina.{127500}{127606}Czy Sd dopuci opini biegego{127608}{127667}na temat ksigi znanej jako Pismo wite?{127765}{127801}Jakie zastrzeenia, pukowniku Brady?{127847}{127930}Jeli Pan mecenas chce broni pozwanego{127932}{127978}przy pomocy Pisma witego,{127980}{128050}oskarenie nie widzi przeszkd.{128052}{128110}Dobrze. Powouje na wiadka{128112}{128230}jednego z najznakomitszych znawcw biblii...{128232}{128279}Matthew Harrisona Brady'ego.{128315}{128362}Wysoki Sdzie, to niedopuszczalne!{128364}{128424}Mdlmy si, bracie.{128426}{128509}C, to daleko odbiega od normy.{128521}{128556}Nigdy dotd nie syszaem,{128558}{128644}aby obroca powoywa oskaryciela|na wiadka.{128646}{128729}Wysoki Sdzie, cay ten proces|odbiega od normy...{128765}{128872}Ale jeli ma to posuy|prawdzie i sprawiedliwoci...{128874}{128896}bd zeznawa jako wiadek.{128898}{128945}Ale, pukowniku Brady...{128971}{129054}Sd Pana poprze, jeli odmwi Pan...{129056}{129102}zeznawania przeciwko swojej sprawie.{129104}{129138}Wysoki Sdzie,{129140}{129222}nie bd zeznawa przeciwko.{129224}{129282}Zamierzam przemawia tak,|jak to robiem cae ycie,{129284}{129367}w obronie prawd|zawartych w Pimie witym.{129481}{129504}Nie, nie, nie.{129506}{129564}Nie musi skada przysigi.{129566}{129672}Mog j zoy.|Nie widz przeszkd.{129674}{129768}Nie. wierz, e bdzie Pan|mwi prawd.{129770}{129894}Nie myl si chyba, nazywajc Pana|autorytetem w sprawach biblii?{129937}{130056}Chyba nie przesadz, jeli powiem,|e j pilnie studiowaem,{130058}{130128}i zawsze staraem si y|zgodnie z jej nakazami.{130130}{130164}Znakomicie.{130166}{130260}Pewnie potrafi j Pan wyrecytowa|ca z pamici?{130262}{130345}Rzeczywicie, obszerne jej|fragmenty znam na pami.{130381}{130453}Ale tego dziea zapewnie tak pilnie|Pan nie studiowa?{130465}{130489}"O pochodzeniu gatunkw".{130501}{130524}Nie interesuj mnie...{130526}{130572}pogaskie hipotezy|zawarte w tej ksice.{130574}{130608}Nie czyta jej Pan?{130610}{130636}I nie zamierzam.{130638}{130732}Jak wic mia Pan czelno|wywoa t wit wojn{130734}{130780}przeciwko czemu, o czym|nie ma Pan zielonego pojcia?{130782}{130840}skd ta niezachwiana pewno,{130842}{130960}e wiedza naukowa, przedstawiona|w pracach Karola Darwina,{130962}{131020}jest nie do pogodzenia{131022}{131092}z duchem Ksigi Rodzaju?{131094}{131141}Czy moe Pan powtrzy pytanie?{131189}{131225}Sprbujmy inaczej.{131273}{131332}Na stronie 10 pracy|"O pochodzeniu gatunkw",{131334}{131357}Darwin pisze...{131369}{131416}Sprzeciw, Wysoki Sdzie.{131418}{131488}Pukownik Brady zosta powoany,|jako autorytet w sprawach biblii.{131490}{131572}A szanowny Pan z Chicago|usiuje wykorzysta okazj,{131574}{131620}aby przedstawi naukowe dowody,{131622}{131692}ktre Sd ju uprzednio odrzuci.{131694}{131764}Niech wic wypytuje pukownika Brady'ego z biblii,{131766}{131884}tylko biblii,|i niczego poza ni.{131887}{131947}Prosz ograniczy pytania do biblii.{132043}{132066}Zgoda.{132068}{132103}Zapomnijmy o tym.{132175}{132235}Pogramy na Paskim boisku, pukowniku.{132295}{132355}Upewnijmy si najpierw co do jednego.{132367}{132474}To jest ksiga,|ktrej jest Pan znawc, tak?{132476}{132510}Zgadza si.{132512}{132570}Czy wedug Pana,|kade zawarte w niej sowo{132572}{132606}naley rozumie dosownie?{132608}{132726}Tak, dokadnie tak,|jak jest to napisane.{132728}{132774}A ten fragment...{132776}{132811}w ktrym...{132835}{132966}wieloryb poyka Jonasza.{132968}{133002}Sdzi Pan, e co takiego|miao miejsce?{133004}{133062}W biblii nie jest napisane "wieloryb".{133064}{133111}Pisze, e "dua ryba"{133171}{133219}Mwic cile, tu jest napisane|"wielka ryba".{133255}{133315}Ale to chyba adna rnica.{133327}{133398}Wic co Pan o tym sdzi?{133400}{133482}Wierz, e Bg mg stworzy|wieloryba i czowieka,{133484}{133543}i spowodowa, by robili to,|czego on pragnie.{133567}{133651}Niech Bg ci bogosawi,|Matthew Harrison Brady.{133663}{133687}Amen.{133759}{133830}Prosz zapisa te okrzyki|do protokou.{133832}{133903}Przypominam sobie opowie o tym,{133939}{133998}jak to Jozue zatrzyma Soce.{134000}{134066}Czy Pan, jako ekspert, wierzy|w ni rwnie gboko,{134068}{134119}jak w t o Jonaszu?{134155}{134191}Nieza sztuczka.{134227}{134311}Ja sobie nie kpi|z cudw boskich,{134323}{134358}jak wy, niedowiarki.{134360}{134394}Zastanawia si Pan,{134396}{134467}co staoby si z Ziemi,|gdyby Soce naprawd si zatrzymao?{134479}{134539}To Pan nam powie,|kiedy bdzie wiadkiem.{134563}{134622}Skoro napisali, "Soce si zatrzymao",{134624}{134718}to musieli sdzi,|e kry ono wok Ziemi.{134720}{134754}Pan te tak uwaa?{134756}{134802}Czy moe jest odwrotnie i to...{134804}{134850}Wierz w bibli.{134852}{134898}Ale nie w ukad soneczny.{134900}{134923}Soce si zatrzymao.{134935}{134958}Dobrze.{134960}{135030}Jeli wic to prawda...{135032}{135103}jeli Jozue rzeczywicie zatrzyma Soce...{135139}{135210}to ziemia przestaa obraca si|wok wasnej osi,{135212}{135258}kontynenty powpaday jeden na drugi,{135260}{135306}gry odfruny w kosmos,{135308}{135390}a ziemia spalona popi,{135392}{135439}rozbia si o soce.{135487}{135571}Jak to moliwe,|e taki kataklizm umkn ich uwadze.{135583}{135606}W ogle si nie wydarzy,{135608}{135654}Musia si wydarzy,|zgodnie z prawem natury,{135656}{135703}a moe Pan nie wierzy|w prawa natury Panie Brady?{135715}{135822}Czy prcz Darwina, chciaby Pan|zakaza w szkoach rwnie Kopernika{135824}{135967}i uniewani wszelkie naukowe|odkrycia dokonane od czasw Jozuego?{135979}{136050}Prawo naturalne zrodzio si|w umyle Boga.{136052}{136110}Tylko on moe je zmienia i uniewania.{136112}{136182}Nie wiem dlaczego wy, apostoowie nauki,{136184}{136230}mimo caej waszej wiedzy,{136232}{136291}nie potraficie poj|tego prostego faktu.{136447}{136494}Prosz posucha.{136496}{136555}Ksiga Rodzaju, 4-16.{136603}{136662}"I wyszedszy Kain|od oblicza paskiego,{136664}{136771}mieszka wygnacem na wschd od Edenu,{136783}{136831}i pozna Kain on swoj."{136879}{136927}Skd ona si wzia?{136963}{136975}Kto?{136987}{137046}Pani Kainowa. ona Kaina.{137048}{137095}Skoro na pocztku byli tylko|Kain i Abel,{137107}{137130}oraz Adam i Ewa,{137132}{137190}to skd tam si wzia dodatkowa kobieta?{137192}{137226}Zastanawia si Pan kiedy nad tym?{137228}{137262}Nie.{137264}{137311}Poszukiwania zostawiam wam, agnostykom.{137455}{137478}Nigdy to Pana nie drczyo?{137480}{137502}Nigdy.{137504}{137527}Nie prbowa si Pan dowiedzie?{137539}{137562}Nie.{137564}{137610}Moe kto dokona drugiego stworzenia{137612}{137646}w ssiednim okrgu.{137648}{137707}Wierz w bibli. To mi wystarcza.{137791}{137826}Starch pomyle,{137828}{137874}jaki byby stan dzisiejszej nauki,{137876}{137947}gdyby kady by tak dociekliwy jak Pan.{138007}{138079}Ta ksiga a si roi od "zrodze".{138127}{138222}"Arfaksad zrodzi Salego...{138224}{138270}a Sale zrodzi Hebera..."{138272}{138331}i tak dalej, i tak dalej.{138343}{138379}Czy to bardzo wane osoby?{138403}{138510}To cae pokolenia|witych mczyzn i kobiet.{138512}{138582}A jak oni zaatwiali te sprawy?{138584}{138618}Nie rozumiem?{138620}{138798}Czy w tamtych czasach ludzie...|rodzili si tak samo jak dzisiaj?{138800}{138846}Proces jest ten sam.{138848}{138919}Waszym naukowcom chyba|nie udao si go ulepszy.{139039}{139074}Innymi sowy,{139076}{139158}zostali poczci i urodzeni{139160}{139267}w wyniku normalnych czynnoci|biologicznych, znanych jako seks.{139327}{139375}Co Pan sdzi o seksie, pukowniku Brady?{139411}{139494}Jaki jest cel tego pytania?{139496}{139590}Nie pytam Pana jako ojca, ma,{139592}{139627}czy nawet kandydata na prezydenta.{139639}{139687}Jest Pan tutaj jako znawca biblii.{139699}{139758}Jak biblia ocenia seks?{139760}{139819}Jest uwaany za grzech pierworodny.{139855}{139951}Czyli wszyscy ci wici ludzie|zrodzili si z grzechu?{140023}{140085}Czy przez to grzeszenie nie s mniej wici?{140087}{140157}Wysoki Sdzie, co to ma wszystko|wsplnego ze spraw{140159}{140218}przeciwko Bertramowi Catesowi?{140230}{140277}Pukowniku Drummond, sd chciaby wiedzie{140279}{140349}czy te wszystkie pytania|maj jaki zwizek ze spraw.{140351}{140397}Sd odrzuci wszystkich moich wiadkw.{140399}{140433}Prosz mi pozwoli|spokojnie przesucha{140435}{140493}przynajmniej tego jednego.{140495}{140529}Wysoki Sdzie,{140531}{140566}jestem gotw siedzie tu{140578}{140662}i znosi blunierstwa i szyderstwa|Pana Drummonda.{140674}{140781}Potpiajc wszystko co wite,|dziaa on tylko na korzy oskarenia.{140783}{140841}Sprzeciw! Sprzeciw! Sprzeciw!{140843}{140889}Dlaczego?{140891}{141021}Czyby nasz szanowny agnostyk|uznawa jednak jakie witoci?{141023}{141046}Tak!{141070}{141118}Rozum jednostki.{141178}{141273}W zdolnoci dziecka|do opanowania tabliczki mnoenia{141275}{141321}jest wicej witoci,{141323}{141441}ni we wszystkich waszych okrzykach|"Amen" czy "Hosannaa"!{141443}{141561}Myl jest potniejsza ni katedra,{141563}{141598}a postp ludzkiej wiedzy{141610}{141681}wikszym cudem ni jakiekolwiek|laski zamienione w we,{141683}{141729}czy rozstpienie si wody.{141731}{141814}Czy mamy zrezygnowa z postpu,{141826}{141898}tylko dlatego, e Pan Brady|straszy nas bajkami.{141970}{142005}Panowie,{142007}{142053}Postp ma swoj cen.{142055}{142089}Czasem trzeba za niego paci.{142091}{142149}To tak, jakby za lad|sta sprzedawca i mwi:{142151}{142221}"Prosz bardzo, moesz mie telefon,{142223}{142305}"ale oznacza to utrat|caego uroku samotnoci."{142307}{142378}Moe Pani gosowa,|ale to te ma swoj cen.{142390}{142498}Traci Pani prawo do chowania si|za puderniczk.{142534}{142605}"Prosz Pana, moe Pan lata,"|ale wtedy...{142607}{142666}ptaki strac swj czar,{142678}{142738}a chmury bd mierdziay benzyn.{142762}{142846}Darwin poprowadzi nas na szczyt gry,{142858}{142882}abymy mogli obejrze si w ty{142894}{142929}i zobaczy drog, ktr przeszlimy.{142931}{143002}Ale w zamian za to wtajemniczenie,{143014}{143121}musimy porzuci wiar w poezj|Ksigi Rodzaju.{143123}{143181}Nie wolno nam porzuca wiary!{143183}{143229}Wiara jest najwaniejsza!{143231}{143313}Wic dlaczego Bg pokara nas|zdolnoci mylenia?{143315}{143421}Panie Brady, dlaczego odrzuca Pan|t jedyn cech,{143423}{143493}ktr wywysza czowieka ponad|wszystkie inne stworzenia na ziemi?{143495}{143553}Zdolno rozumowania...{143555}{143601}Jakie inne mamy zalety?{143603}{143625}So jest wikszy,{143627}{143674}ko szybszy,{143686}{143734}motyl duo pikniejszy,{143746}{143793}komar bardziej podny,{143795}{143889}nawet zwyka gbka|jest bardziej wytrzymaa.{143891}{143926}A moe gbka potrafi myle?{143938}{143961}Nie wiem.{143963}{144010}Jestem czowiekiem, a nie gbk.{144046}{144105}Sdzi Pan, e gbka myli?{144107}{144202}Jeli Bg chce, aby mylaa,|to myli.{144226}{144309}Czy czowiek ma te same|prawa co gbka?{144311}{144346}Oczywicie.{144358}{144489}Ten czowiek chce mie|te same przywileje, co gbka.{144491}{144526}Chce myle!{144742}{144777}Paski klient si myli!{144779}{144861}Da si omami! Zbdzi!{144863}{144897}Szkoda, e nie wszyscy|mamy tak pewno,{144899}{144982}co jest suszne, a co nie,|Panie Brady.{145114}{145185}Ile lat moe mie ten kawaek skay?{145187}{145245}Bardziej interesuje mnie skaa wiekuista{145247}{145282}ni wiek skay.{145318}{145353}Dr Page z Oberlin College mwi,{145355}{145426}e ten kamie ma co najmniej|10 milionw lat.{145462}{145497}Pukowniku Drummond,{145499}{145594}w kocu udao si Panu|przemyci opini naukowca.{145618}{145642}Prosz spojrze, Panie Brady...{145678}{145773}oto skamieniae szcztki|morskich istot,{145775}{145858}ktre yy tutaj miliony lat temu,{145870}{145929}kiedy te gry znajdoway si pod wod.{145931}{145954}Wiem.{145966}{146001}W biblii jest dokadny opis Potopu.{146003}{146061}Ale Panu profesorowi pomyliy si daty.{146063}{146134}Ten kamie nie moe|mie wicej ni 6.000 lat.{146146}{146181}Skd Pan to wie?{146183}{146241}Wybitny znawca biblii, biskup Usher,{146243}{146337}ustali dokadna dat stworzenia.{146339}{146410}miao ono miejsce w 4004 roku przed Chrystusem.{146458}{146553}To... opinia Biskupa Ushera.{146555}{146578}To nie opinia.{146590}{146613}To fakt,{146615}{146685}stwierdzony na podstawie|skrupulatnych oblicze...{146687}{146769}wieku prorokw ze Starego Testamentu.{146771}{146841}Wiemy, e Bg rozpocz akt tworzenia{146843}{146937}23 padziernika 4004 roku|przed Chrystusem,{146939}{146986}o godzinie 9 rano.{147082}{147130}Czasu wschodnio...{147154}{147225}czy zachodnioamerykaskiego?{147227}{147274}To nie mg by czas letni,{147286}{147345}poniewa Bg stworzy Soce|dopiero czwartego dnia.{147347}{147369}Zgadza si.{147371}{147394}Czy ta pierwsza doba...{147406}{147453}miaa 24 godziny?{147455}{147489}Biblia mwi, e to by dzie.{147491}{147525}Ale nie byo Soca,{147527}{147585}wic skd wiadomo, jak dugo trwa?{147587}{147621}To by dzie.{147623}{147693}Dzie w dosownym znaczeniu| czyli 24-godzinna doba?{147695}{147718}Nie wiem.{147730}{147766}A jak Pan myli?{147814}{147898}Nie myl o rzeczach|nad ktrymi si nie zastanawiam,{147910}{147981}A czy czasami zastanawia si Pan|nad rzeczami, o ktrych Pan myli?{147983}{148017}Czy to moliwe, e ten pierwszy dzie...{148019}{148065}mia na przykad 25 godzin?{148067}{148126}Nie ma sposobu, by to zmierzy.{148138}{148185}Mg wic mie 25 godzin?{148187}{148210}To moliwe.{148222}{148282}Czyli twierdzi Pan, e pierwszy dzie{148294}{148341}opisany w Ksidze Rodzaju{148343}{148401}mg by nieokrelonej dugoci?{148403}{148426}Twierdz tylko,{148438}{148521}e to nie musiaa by 24-godzinna doba.{148523}{148594}A wic moga trwa 30 godzin,|ale moga te trwa tydzie.{148606}{148690}Moga trwa miesic, rok, tysic lat,{148702}{148737}albo nawet 10 milionw lat!{148739}{148762}Protestuj!{148774}{148845}To jest bezprawie!{148847}{148905}Jaki jest cel tego przesuchania?|Do czego Pan zmierza?{148907}{148977}Powiem wam do czego on zmierza!{148979}{149050}On chce obali wiar w bibli|i w Boga.{149086}{149134}To nieprawda i Pan dobrze o tym wie.{149170}{149301}Biblia to wielkie dzieo,|wspaniae, ale nie jedyne.{149303}{149344}To Sowo Boe.{149346}{149433}Bg przemwi do ludzi,|ktrzy napisali biblie.{149435}{149505}Skd Pan wie, e Bg|nie przemwi do Karola Darwina?{149507}{149589}Bo Bg kaza mi przeciwstawi si|zu, ktrego on naucza.{149591}{149637}- Bg do Pana mwi?|- Tak!{149639}{149673}- Mwi Panu, co jest dobre, a co ze?|- Tak.{149675}{149709}- A Pan to powtarza?|- Tak.{149711}{149746}Czyli Pan, Matthew Harrison Brady,{149758}{149913}przekazuje wiatu rozkazy Boga.{149915}{150022}Prosz, poznajcie Proroka z Nebraski!{150058}{150105}A wic to tak!{150107}{150177}Bg mwi Brady'emy, co jest dobre!{150179}{150226}I ten, kto nie zgadza si|z Brady'm przeciwstawia si Bogu!{150238}{150286}Nie! Kady czowiek jest wolny!{150298}{150381}Wic co Bertram Cates|robi w wizieniu?{150383}{150453}Co byoby gdyby to Pan Cates|mia si przebicia{150455}{150513}i nakoniby wadze stanowe,|do wprowadzenia ustawy,{150515}{150597}e w szkoach mona naucza|wycznie nauki Darwina?{150599}{150622}Bzdura! Bzdura!{150634}{150693}Na wiecie jest tylko|jedna wielka prawda.{150695}{150717}Ewangelia...{150719}{150789}Ewangelia wedug Brady'ego.{150791}{150885}Bg przemawia do Brady'ego,|a Brady przemawia do wiata!{150887}{150957}Brady, Brady, Brady wszechmogcy!{150959}{150993}Pan...Pan jest moj si!{150995}{151041}A moe jaki mniej wybitny czowiek...{151043}{151090}jaki Cates albo Darwin{151102}{151197}mia czelno pomyle,|e Bg przemwi do niego?{151199}{151269}I powiedzie,|e nie tylko Brady ma racj?{151271}{151329}Czy musi by karany za to,{151331}{151425}e ma inne pogldy|ni samozwaczy prorok?{151427}{151474}Uzupenijmy bibli|i dodajmy ksig Brady'ego.{151486}{151557}Podzielimy Picioksig i wpasujemy Pana{151559}{151593}pomidzy Ksig Liczb i Ksig Powtrzonego Prawa!{151595}{151618}Przyjaciele...{151630}{151677}Wysoki Sdzie, moi stronnicy..{151679}{151701}Panie i Panowie...{151703}{151725}wiadek jest wolny!{151727}{151761}Przecie wszyscy wiecie,|w co wierz.{151763}{151809}W co wierz...{151811}{151845}Wierz w Ksig Rodzaju,{151847}{151893}Wyjcia, Kapask, Liczb, Powtrzonego Prawa,{151895}{151941}Jozuego, Sdziw, Pierwszego Samuela,{151943}{152001}Drugiego Samuela, Pierwsz Krlewsk, Drug Krlewsk,{152003}{152085}Izajasza, Jeremiasza,|Lamentacji, Ezechiela...{152087}{152158}Sd ogasza przerw do jutra|do godziny 10:00 rano.{152467}{152491}Matt{152515}{152551}Matt, kochanie,{152563}{152599}chodmy do domu.{152623}{152646}Do domu?{152648}{152683}Do hotelu.{153230}{153266}Kto tam?{153350}{153373}Gdzie on jest?{153375}{153397}Musz z nim pomwi.{153399}{153457}Nie teraz, Rachel. On si le czuje.{153459}{153493}Wanie teraz.{153495}{153529}Musi powiedzie Bertowi,|e to nie bya moja wina.{153531}{153565}Rachel, prosz.|Bd cicho, on pi.{153567}{153613}Dlaczego mam by cicho?{153615}{153686}Niech cay wiat dowie si,|e Matthew Harrison Brady to oszust.{153698}{153722}Rachel!{153974}{153998}Przepraszam.{154292}{154435}Spaam dzi w cigu dnia.{154437}{154519}nio mi si, e siedz|na miejscu dla wiadkw...{154521}{154567}przykuta acuchami.{154569}{154627}Bagaam go, eby mnie puci.{154629}{154687}Och, Rachel, Rachel,|to by koszmar dla nas wszystkich.{154689}{154735}Ja swj przeyam na jawie.{154737}{154784}Zwrciam si do Pani ma o pomoc.{154796}{154856}Zachca mnie, abym otworzya|przed nim serce,{154868}{154915}a potem przekrci moje sowa.{154917}{154951}Oszuka mnie.{154953}{154999}Dlaczego to zrobi?{155001}{155035}Nie wiem.{155037}{155084}Nie wiem dlaczego.{155168}{155215}Moe za bardzo mu zaleao.{155217}{155276}Moe by zmczony albo przestraszony.{155288}{155323}Mwiam swoim uczniom,{155325}{155383}e Matthew Harrison Brady|to wielki czowiek...{155385}{155419}niemal drugi po Bogu.{155421}{155467}Co mam im powiedzie teraz?{155469}{155515}Nadal jest wielkim czowiekiem.{155517}{155563}Nie, skoro mg popeni takie zo,{155565}{155611}to on sam,{155613}{155647}i wszystko co gosi{155649}{155671}rwnie musi by ze.{155673}{155708}Przesta! Przesta!{155762}{155821}Modo jest taka niewinna.{155823}{155905}Co ty moesz wiedzie o tym,|co jest dobre, a co ze?{155907}{155953}Co si skada na sum ludzkiego ycia?{155955}{155977}On mnie oszuka.{155979}{156025}Sama si oszukaa.{156027}{156085}Najpierw widziaa w nim witego,{156087}{156170}wic wszystko, co mwi i robi|musiao by dobre.{156182}{156217}Teraz widzisz w nim diaba,{156219}{156289}wic wszystko, co mwi i robi|musi by ze.{156291}{156388}Mj m nie jest ani witym,|ani diabem.{156390}{156437}Jest zwyczajnym czowiekiem...{156461}{156509}i popenia bdy.{156521}{156556}Jak Pani moe go broni?{156558}{156604}Nie jego broni.{156606}{156688}Broni tych 40 lat,|ktre z nim przeyam,{156690}{156772}patrzc jak ugina si|pod ciarem ludzi, takich jak ty.{156774}{156808}Jeli nawet si myli,{156810}{156856}to przynajmniej w co wierzy.{156858}{156904}A ty?{156906}{156988}Czy wierzysz w Bertrama Catesa?{156990}{157048}Ja wierz w swojego ma.{157050}{157085}A ty w co wierzysz?{157145}{157169}Matt.{157181}{157217}Spaem, ale...{157277}{157325}W czym mog ci pomc,|moje dziecko?{157373}{157433}Ju nie jestem dzieckiem,|Panie Brady...{157457}{157481}ani Paskim...{157529}{157565}ani niczyim innym.{157841}{157877}Czego ona chciaa, Sarah?{157973}{158021}Czuje si pokrzywdzona, Matt.{158081}{158117}Ty j skrzywdzie.{158141}{158165}Matt,{158189}{158260}zawsze bye dobrym czowiekiem.{158262}{158332}Dlatego ci kochaam.{158334}{158429}Ludzie mwili, e popeniasz bdy,|podejmujesz niewaciwe decyzje.{158441}{158489}Trzy razy moge by prezydentem,{158501}{158560}ale ja nigdy w ciebie|nie wtpiam, Matt,{158562}{158632}bo zawsze bye uczciwy.{158634}{158693}Nigdy nie amae zasad|tylko po to, aby wygra.{158705}{158740}Nie chciaem jej skrzywdzi.{158742}{158776}Sarah...{158778}{158812}Sarah, ale zwyciajc tutaj,{158814}{158837}mgbym wystawi Bogu pomnik,{158849}{158873}ktry trwaby 1000 lat!{158885}{158908}Ale Matt,{158910}{158968}ludzie musz budowa wasne pomniki.{158970}{159005}Nie moesz tego robi za nich, Matt.{159017}{159089}Bo wtedy to jest twj pomnik,|nie ich,{159101}{159208}i strc go z piedestau,|jak tylko zauwa w nim jak rys.{159210}{159305}Rys we mnie, tak, Sarah?{159413}{159472}Dzi si od ciebie odwrcili, Matt.{159474}{159521}Nie rozumieli mnie.{159545}{159604}Ale ja im wytumacz.{159606}{159652}Bd musieli zrozumie.{159654}{159688}Przemwienie.|Gdzie jest moje przemwienie...{159690}{159736}Matt...{159738}{159772}Zmusz ich, aby mnie suchali.{159774}{159796}Matt!{159798}{159832}Gdzie moja mowa!{159834}{159856}Ju oni zrozumiej!{159858}{159892}Matt, prosz ci, uspokj si.{159894}{159929}Tu... tu jest.|Wszystko sobie zanotowaem.{159941}{159952}Sarah.{159954}{159988}Tu nie chodzi o Catesa.{159990}{160048}To sam Bg jest sdzony.{160050}{160108}Bd... bd musieli mnie posucha.{160110}{160157}Bd mnie sucha.{160265}{160301}Posuchaj, kochany.{160385}{160432}Oni si ze mnie miali.{160434}{160468}Cicho, kochanie.{160470}{160528}Nie znosz, kiedy si ze mnie miej.{160530}{160565}Ju dobrze, kochanie.{160589}{160649}Ju dobrze.{160661}{160685}Kochanie...{160709}{160733}Kochanie...{162329}{162400}Przyniosa mi czyste koszule?{162402}{162461}Bert, opuciam ojca.{162509}{162581}Strasznie tu narozrabiaam, prawda?{162617}{162652}To nie bya twoja wina, Rach.{162654}{162688}Wiem, jaki jest Brady...{162690}{162736}To nie przez niego.{162738}{162773}Ju dawno powinnam bya odej.{162797}{162821}Chc...{162881}{162917}Nie musisz nic mwi.{162953}{163001}ciesz si, e przysza.{163061}{163109}Usid.{163421}{163517}Witamy po naszej stronie, panno Brown.{163673}{163708}Co to jest?{163710}{163745}Mikrofon{163757}{163792}Bdziecie nadawa?{163794}{163840}Mamy poczenie z rozgoni w Chicago.{163842}{163912}Nadamy werdykt zaraz po ogoszeniu.{163914}{163972}Radio...{163974}{164020}Mj Boe, to dopiero zburzy|wiele murw.{164022}{164068}Na antenie nie wolno mwi "Boe".{164070}{164093}Czemu nie, u diaba?{164105}{164129}Nie mona te mwi "u diaba".{164141}{164201}Strasznie mda bdzie ta rozrywka.{164285}{164345}Pukowniku...{164357}{164404}Panu ta zabawka nie jest potrzebna,{164406}{164452}nie przy Paskich pucach.{164454