Informacja na temat

spotkania Prezesów Głównych

Urzędów Statystycznych

Polski, Niemiec i Czech

w Zielonej Górze

w dniach 25 i 26 października 2010 r.

W dniach 25 - 26 października br. w Zielonej Górzeodbyło się oficjalne spotkanie PrezesówCentralnych Urzędów Statystycznych Polski,Niemiec i Czech. W spotkaniu uczestniczyli PanJózef Oleński - Prezes Głównego UrzęduStatystycznego, Pani Iva Ritschelova - PrezesCzeskiego Urzędu Statystycznego, Pan RoderichEgeler - Prezes Federa lnego UrzęduStatystycznego Niemiec - DESTATIS, StanislavDrapal - Wiceprezes Czeskiego UrzęduStatystycznego, Irene Schneider-Böttcher -Prezes Urzędu Statystycznego Saksonii, KarlheinzAnding - Prezes Urzędu Statystycznego Bawarii,Jan Cuper - Dyrektor Regionalnego Urzędu

Statystycznego w Preszowie, Bernd Stoertzbach - Szef Wydziału Współpracy Międzynarodowej - DESTATIS,Eduard Durnik - Dyrektor Departamentu w Czeskim Urzędzie Statystycznym, Dominika Rogalińska - DyrektorDepartamentu Badań Regionalnych i Środowiska GUS, Marek Mroczkowski - Dyrektor DepartamentuEuropejskiego Systemu Statystycznego i Współpracy Międzynarodowej GUS, Roman Fedak - Dyrektor UrzęduStatystycznego w Zielonej Górze, Małgorzata Wojtkowiak-Jakacka - Dyrektor Urzędu Statystycznego weWrocławiu, Marek Cierpiał-Wolan - Dyrektor Urzędu Statystycznego w Rzeszowie, Dominik Rozkrut - DyrektorUrzędu Statystycznego w Szczecinie, Jacek Kowalewski - Dyrektor Urzędu Statystycznego w Poznaniu,Krystyna Motyl - Zastępca Dyrektora Urzędu Statystycznego w Zielonej Górze, Sławomir Banaszak -Kierownik Oddziału US Wrocław w Jeleniej Górze, Robert Wróbel - Kierownik Lubuskiego Ośrodka BadańRegionalnych oraz goście spoza resortów statystyki m.in.: Jan Świrepo - Wicewojewoda Lubuski, MarcinJabłoński - Marszałek Województwa Lubuskiego, Czesław Fiedorowicz - Prezes Konwentu EuroregionuSprewa-Nysa-Bóbr.

Podczas spotkania poruszone zostały trzy główne obszary tematyczne determinujące obecną i przyszłąwspółpracę w zakresie statystyki obszarów transgranicznych, będące jednocześnie asumptem dla jejefektywnego i wymiernego rozwoju.

Pierwszym blokiem tematycznym były prezentacje z zakresu doświadczeń oraz dobrych praktyk urzędówstatystycznych realizujących zadania w obszarze statystyki transgranicznej. W panelu poświęconemu dobrympraktykom, doświadczenia w zakresie współpracy transgranicznej przedstawili m.in.: Dyrektor R. Fedak,który omówił wspólne inicjatywy podejmowane przez Urząd Statystyczny w Zielonej Górze z UrzędemStatystycznym Landów Berlina i Brandenburgii. Panowie S. Drapal, E. Durnik i S. Banaszak oraz Pani GabrieleKöster zaprezentowali, na przykładzie współpracy Krajowego Urzędu Statystycznego Saksonii, CzeskiegoUrzędu Statystycznego i Urzędu Statysty-cznego we Wrocławiu, dotychczasowedoświadczenia oraz bieżące osiągnięcia wdziedzinie prezentacji informacji statystycznychw ujęciu transgranicznym. W swoichwystąpieniach omówili m.in. wspólny dorobekpublikacyjny, zakres informacyjny „Trans-granicznego polsko-czesko-niemieckiego BankuDanych”, poruszyli również problemymetodyczne oraz sposoby prezentowaniain fo rmac j i . Dyrek tor C ie rp ia ł -Wo lanzaprezentował doświadczenia współpracystatystycznej na pograniczu polsko-słowacko-ukraińskim. Podkreślił rolę informacji związanejz ruchem granicznym na zewnętrznej granicy UE

oraz na jej granicach wewnętrznych. Omówił badanie obrotów towarów i usług nagranicy zewnętrznej Unii Europejskiej na terenie Polski. Zaznaczył, iż każdebadanie przygraniczne powinno zostać poprzedzone delimitacją obszarówprzygranicznych. Dyrektor J. Cuper podkreślił natomiast, iż trwająca odkilkunastu lat współpraca w Euroregionie Podkarpackim, przyniosła wiele efektóww postaci wspólnie zrealizowanych badań oraz publikacji obrazujących sytuacjęspołeczno – gospodarczą.

Doświadczenia we współpracy niemieckiej omówił B. Stoertzbach. Przedstawiłdwa projekty współpracy między Niemcami, Belgią, Francją, Luksemburgiemoraz Niemcami, Szwajcarią i Francją. Efektem współpracy była m.in. wspólnabaza danych oraz szereg publikacji zawierających porównywalne danestatystyczne z obszarów współpracujących ze sobą regionów. Sukcesemwspółpracy było wypracowanie porównywalnych i zharmonizowanychwskaźników statystycznych. Zaznaczył, iż projekt miał wsparcie ze strony władzposzczególnych regionów, które zainteresowane były współpracą gospodarczą,władze regionów wystąpiły do instytucji statystycznych o wsparcie informacyjnewspomagające procesy decyzyjne.

Kolejnym obszaremtematycznym były kwestie związane z rolą iznaczeniem statystyki w zakresie zaspokajaniapotrzeb informacyjnych obszarów transgranicznychoraz określenie celów i priorytetów omawianejwspółpracy.

Wicewojewoda J. Świrepo podkreślił rolę, jakąodgrywa informacja statystyczna w procesiedecyzyjnym administracji rządowej. Zwrócił uwagęna potrzebę pozyskiwania szybkiej i porównywalnejinformacj i zakresu procesów społeczno-gospodarczych zachodzących na pograniczu polsko –niemieckim, szczególnie informacji z zakresu rynkupracy, zwłaszcza w kontekście przyszłorocznegootwarcia niemieckiego rynku pracy.

Marszałek Województwa Lubuskiego Marcin Jabłoński w swoim wystąpieniupodkreślił wagę ścisłej współpracy samorządu województwa z UrzędemStatystycznym. Omówił podejmowane działania mające na celu maksymalnewykorzystanie możliwości tkwiących we współdziałaniu Urzędu Statystycznego wZielonej Górze i samorządu województwa. Znalazło to wyraz w podpisanymporozumieniu, które reguluje wzajemne oczekiwania i zasady, na podstawiektórych podejmowana jest współpraca. W kolejnym etapie współpraca przybrałaniezwykle wartościowy praktyczny wymiar, w solidnych, profesjonalnieprzygotowanych opracowaniach, planach i projektach. Zaznaczył, iż samorząd takw Polsce jak i w krajach, które są reprezentowane podczas spotkania, ma ogromnąrolę w determinowaniu rozwoju swoich regionów. Podkreślił, iż statystycygromadzą i porządkują informacje, które są dla samorządowców nieocenionympunktem odniesienia dla wieloletnich planów i obecnie aktualizowanych strategiirozwoju regionów.

Prezes GUS Józef Oleński zaznaczył, iż w zintegrowanej Europie szczególneznaczenie ma statystyka regionalna, a zharmonizowane dane z obszarów

transgranicznych stanowią bezcenne źródło dla władzsamorządowych i rządowych kreujących politykęregionalną. Podkreślił również, iż statystyka maobowiązek opisywać procesy społeczno –ekonomiczne zachodzące na obszarach trans-granicznych. Priorytetem powinno być zapewnieniedanych z takich obszarów badawczych jakdemografia, w tym procesy migracyjne zachodzące naobszarach transgranicznych, kapitał ludzki,infrastruktura ekonomiczna i społeczna, ochronaśrodowiska, procesy zachodzące na rynku pracy,przepływ siły roboczej, obserwacja zjawisk z zakresuprzepływu kapitału i usług.

O przyszłych kierunkach rozwoju statystykitransgranicznej mówiła również Prezes Czeskiego Urzędu Statystycznego Iva Ritschelova, która podkreślałakonieczność prowadzenia prac związanych porównywalnością informacji oraz metadanych, tworzenia bazydanych oraz prowadzenia badań statystycznych w zakresie procesów demograficznych, dobrostanu idobrobytu ludności.

Dyrektor J. Kowalewski przedstawił ciekawe rozważania na temat wpływu aglomeracji miejskich na rynekpracy pogranicza polsko-czesko-niemieckiego, a w szczególności na stopę bezrobocia na różnych poziomachagregacji. Podkreślił, iż wspólny rynek pracy wymusza zintensyfikowanie działań, w zakresie prowadzeniawspólnych badań rynku pracy. Zaprezentował również badanie prowadzone przez US Poznań dot. dojazdów dopracy, w którym wykorzystano wyłącznie rejestry administracyjne. Wyniki badania pozwoliły na określeniekierunków natężenia dojazdów do pracy, a tym samym oddziaływania poszczególnych ośrodków miejskich nakrajowy, regionalny oraz lokalny rynek pracy. Zaznaczył, iż oddziaływanie wielu ośrodków miejskich niekończy się w ramach granic Polski.

Interesującą prezentację przedstawiła Dyrektor D. Rogalińska, zwracając uwagę, iżw obszarze transgranicznym bardzo istotne znaczenie ma szeroko rozumiana statystyka związana z ochronąśrodowiska. Dyrektorzy D. Rozkrut oraz M. Cierpiał-Wolan omówili podczas swoich wystąpień, kierunki iperspektywy rozwoju statystyki transportu oraz turystyki na obszarach transgranicznych.

W trzecim panelu poruszone zostały kwestie finansowania wspólnych przedsięwzięć transgranicznych.

Prezes Federalnego Urzędu Statystycznego Niemiec R. Egeler zaznaczył, iż powinniśmy podjąć decyzję wzakresie dalszego rozwoju transgranicznej bazy danych, zwrócił uwagę na konieczność rozwoju współpracy

dwustronnej. Podkreślił, iż badania powinnyobejmować aspekt finansowy, uwzględniającyograniczenia budżetowe i kryzys finansowy.

Uznano, iż znaczącym wsparciem mogłyby być środkiUnii Europejskiej, szczególnie środki znajdujące się wprogramach operacyjnych w ramach EuropejskiejWspółpracy Terytorialnej. Możliwości finansowaniawspólnych inicjatyw statystyków polskich, czeskich iniemieckich, w szerokim zakresie przedstawiła PaniAleksandra Mitela-Grzybek, specjalista UrzęduMarszałkowskiego Województwa Lubuskiego wzakresie Programów Europejskiej WspółpracyTerytorialnej.

W podsumowaniu spotkania ustalono, iż priorytetem dla statystyk krajowych orazregionalnych powinna pozostać statystyka transgraniczna. Statystycy winni ściślewspółpracować z jednostkami samorządu terytorialnego, instytucjami i organizacjamiwspółpracującymi w obszarze transgranicznym. Dzięki precyzyjnemu rozpoznaniuzapotrzebowania na informacje, w następnym etapie, poprzez wspólne, ukierunkowaneprzedsięwzięcia, będzie można zaspokoić potrzeby użytkowników.

Wspólną konstatacją wszystkich uczestników spotkania było stwierdzenie, iż współpracatransgraniczna jest efektywna i twórcza jedynie w przypadku zainteresowania nią wszystkichurzędów statystycznych po obu stronach granic.