International Workshop

ELECTROMAGNETICFIELDSIN THE WORKPLACE

PROGRAMME

-7.09005

Wa

sw

oan

5.2

,r

a, P

ld

International Workshop onELECTROMAGNETIC FIELDS IN THE WORKPLACEMiêdzynarodowe SeminariumPOLA ELEKTROMAGNETYCZNE W ŒRODOWISKU PRACY

REJESTRACJA UCZESTNIKÓW11.00-11.30 UROCZYSTE OTWARCIE

OGÓLNE ZAGADNIENIA EKSPOZYCJI NA POLA ELEKTROMAGNETYCZNE I ZWI¥ZANE Z NIMI UREGULOWANIA PRAWNE

Podstawy naukowe zaleceñ ICNIRP oraz dyrektywy europejskiej dotycz¹cych pól elektromagnetycznych

Dyrektywa europejska dotycz¹ca ekspozycji zawodowej na pola elektromagnetyczne: jej cel i rola w ¿yciu pracuj¹cych

Stosowana w Polsce metoda oceny ekspozycji pracowników, zale¿na od d³ugoœci ekspozycji i jej poziomu

OBIAD

Œrodki ostro¿noœci w odniesieniu do pól elektromagnetycznych: uzasadnienie i skutecznoœæ

Nowe dane dotycz¹ce odczuwania pr¹du elektrycznego kwestionuj¹ce progi bezpieczeñstwa

Ochrona przed poœrednimi skutkami zak³óceñ elektromagnetycznych

PRZERWA NA KAWÊ

DAY 1. 5-th September 2005 (Monday)/5 wrzeœnia 2005 r. (poniedzia³ek)

10.00-11.00 REGISTRATION AND WELCOME COFFEE

OPENING

– Danuta Koradecka, CIOP-PIB, Poland– Anna Hintz, Chief Labour Inspector, Poland

– Stefan Hahn, URSI, Poland– Kjell Hansson Mild, NIWL, Sweden

SESSION 1. GENERAL ASPECTS OF EMF EXPOSURE AND REGULATIONSS1

– D. Koradecka, CIOP-PIB , Poland (chair)– Kjell Hansson Mild, NIWL, Sweden (co-chair)

11.30-11.55 Scientific background to the ICNIRP guidelines and the EU directive on EMFS1.1

– Maila Hietanen, FIOH, Finland11.55-12.20 The EU Directive for occupational exposure to EMF: its purpose and its role S1.2 in working life

– Georges Herbillon, European Commission12.20-12.45 EMF exposure level- and duration-dependent approach to workers S1.3 exposure assessment used in Poland

– Jolanta Karpowicz, Krzysztof Gryz, CIOP-PIB, Poland12.45-13.45 LUNCH /

SESSION 1. (cont.)S1 – Georges Herbillon, European Commission (chair) – Representative of Sanitary Inspectorate (co-chair)

13.45-14.05 Precautionary measures for EMF exposures: justification and effectivenessS1.4

– Paolo Vecchia, ISS, Italy14.05-14.30 New data on electric current perception challenge safety limitsS1.5

– Norbert Leitgeb, Graz University of Technology, Austria14.30-14.55 Protection from indirect effects due to EMF interference S1.6

– Paolo Rosii, Rosaria Falsaperla, ISPESL, Italy14.55-15.20 COFFEE BREAK /

g

g

SESSION 2. INSTRUMENTATION AND TECHNIQUES FOR EXPOSURE ASSESSMENTS2

– Paolo Vecchia, ISS, Italy (chair) – Representative of Ministry of Economic Affairs and Labour (co-chair)

15.20-15.45 EMF characteristics and needs for exposure assessment techniquesS2.1

– Jolanta Karpowicz, Krzysztof Gryz, CIOP-PIB, Poland – Kjell Hansson Mild, NIWL, Sweden15.45-16.10 Principles of quasi-static electromagnetic dosimetryS2.2

– Daniele Andreucetti, IFAC-CNR, Italy16.10-16.35 Principles of Electromagnetic Dosimetry for RF and MWS2.3

– Luca Catarinucci, Luca Tarlicone, University of Lecce, Italy16.35-17.00 BREAK / 17.00-18.30 POSTER SESSION AND RECEPTION

DAY 2. 6-th September 2005 (Tuesday)/6 wrzeœnia 2005 r. (wtorek)

SESSION 3. OCCUPATIONAL EXPOSURE TO EMF IN VARIOUS SETTINGSS3

– Maila Hietanen, FIOH, Finland (chair) – Ryszard Wiaderkiewicz, Medical University of Silesia, Poland (co-chair)

9.00-9.25 Occupational exposure to power frequency fields in some electrical S3.1 transformation stations in Romania

– Cristian Goiceanu, Razvan Danulescu, IPH, Romania9.25-9.50 Frequency- and time-domain assessment of EMF existing in the vicinity S3.2 of electric power installations

– Krzysztof Gryz, Jolanta Karpowicz, CIOP-PIB, Poland10.15-10.40 High exposure magnetic fields of induction ovens placed in the framework S3.3 of the European Directive 2004/40/EC

– Gilbert Decat, L. Deckx, VITO; E. De Graef, Umicore and F. Joniet, CBMT, Belgium10.15-10.40 EMF exposures from induction heatersS3.4

– Philip Chadwick, MCL, UK10.40-10.55 COFFEE BREAK/

SESSION 3. (cont.)– Norbert Leitgeb, Graz University of Technology, Austria (chair)– Monica Sandström, NIWL, Sweden (co-chair)

10.55-11.20 Magnetic field near electrical welding equipmentS 3.5

– Kjell Hansson Mild, NIWL, Sweden

APARATURA POMIAROWA I METODYKA OCENY EKSPOZYCJI

Charakterystyka pola elektromagnetycznego i potrzeby w zakresie technik oceny ekspozycji

Zasady qusistatycznej dozymetrii elektromagnetycznej

Zasady dozymetrii elektromagnetycznej pól radio- i mikrofalowych

PRZERWA

SESJA PLAKATOWA

EKSPOZYCJA ZAWODOWA NA POLA ELEKTROMAGNETYCZNE NA RÓ¯NYCH STANOWISKACH PRACY

Ekspozycja zawodowa na pola elektromagnetyczne czêstotliwoœci przemys³owej w rozdzielniach elektroenergetycznych w Rumunii

Ocena w dziedzinie czêstotliwoœci i czasu pól elektromagnetycznych przy instalacjach elektroenergetycznych

Ekspozycja na silne pola magnetyczne pieców indukcyjnych rozpoznana zgodnie z Dyrektyw¹ 2004/40/WE

Ekspozycja na pola elektromagnetyczne nagrzewnic indukcyjnych

PRZERWA NA KAWÊ

Pola magnetyczne w pobli¿u urz¹dzeñ spawalniczych

11.20-11.45 Electromagnetic fields near plastic welding and glue drying machines S3.6

– Olle Stensson, NIWL, Sweden11.45-12.10 EMF in medicine � occupational exposure during diagnosticS3.7 and therapeutic use

– Jolanta Karpowicz, Krzysztof Gryz, CIOP-PIB, Poland12.10-12.35 Exposure assessment of non-ionizing radiation in physiotherapyS3.8

– Mihael Israel, Mihaela Ivanova, National Centre of Public Health Protection; P. Tschobanoff, Military Medical Academy, Bulgaria12.35-13.25 LUNCH /

SESSION 3. (cont.)– Kari Jokela, STUK, Finland (chair)– Philip Chadwick, MCL, UK (co-chair)

13.25-13.50 EMF in wireless telecommunications S3.9

– Tommi Alanko, FIOH, Finland13.50-14.15 RF fields at FM/TV broadcast stationsS3.10

– Lauri Puranen, STUK, Finland14.15-14.40 Military radars and assessing of exposure levels of workersS3.11

– Roman Kubacki, WIHE, Poland14.40-15.05 Carcinogenic risks in workers exposed to pulse-modulated (radar) S3.12 microwave radiation

– Stanis³aw Szmigielski, El¿bieta Sobiczewska, Roman Kubacki, WIHE, Poland15.05-15.20 COFFEE BREAK/

SESSION 3. (cont.)– Gilbert Decat, VITO, Belgium (chair)– Stanis³aw Szmigielski, WIHE, Poland (co-chair)

15.20-15.45 Electric and magnetic fields in office environmentsS3.13

– Monica Sandström, NIWL, Sweden15.45-16.10 Assessment of magnetic field exposure from EAS devices and metal detectorsS3.14

– Kari Jokela, STUK, Finland16.10-16.35 Electromagnetic fields in the electrochemical industryS3.15

– Eduardo Figueroa-Karlström, NIWL, Sweden16.35-17.00 EMF exposure assessment of railways systems' workers: the experience S3.16 in Italy

– Paolo Rossi, Rosaria Falsaperla, ISPESL, Italy

Pola elektromagnetyczne w przy zgrzewarkach dielektrycznych i urz¹dzeniach do suszenia kleju

Pola elektromagnetyczne w medycynie – ekspozycja zawodowa przy zabiegach diagnostycznych i terapeutycznych

Ocena ekspozycji na promieniowanie niejonizuj¹ce przy stosowaniu fizykoterapii

OBIAD

Pola elektromagnetyczne w komunikacji bezprzewodowej

Pola radiofalowe stacji nadawczych radiowych i telewizyjnych

Radary wojskowe i okreœlenie ekspozycji pracowników

Ryzyko nowotworowe u pracowników nara¿onych na modulowane impulsowo (radarowe) promieniowanie mikrofalowe

PRZERWA NA KAWÊ

Pola elektryczne i magnetyczne w œrodowisku biurowym

Ocena ekspozycji na pola magnetyczne elektronicznych systemów przeciwkradzie¿owych i wykrywaczy metali

Pola elektromagnetyczne w przemyœle elektrochemicznym

Ocena ekspozycji pracowników kolei na pola elektromagnetyczne: doœwiadczenia w³oskie

g

h

17.15-19.45 WARSZAWA GUIDED SIGHTSEEING – bus pick-up from the Kyriad hotel from 17.15

– odjazd autobusów sprzed hotelu Kyriad o godz. 17.15

19.30-21.00 DINNER – WARSAW UNIVERSITY LIBRARY RESTAURANT, Dobra st. 56/66

DAY 3. 7-th September 2005 (Wednesday)/7 wrzeœnia 2005 r. (œroda)

SESSION 4. EMF EXPOSURE ASSESSMENT AND EU DIRECTIVE PRACTICAL S4 IMPLEMENTATION – ROUND TABLE

–– Kjell Hansson Mild, NIWL, Sweden (chair)– Jolanta Karpowicz, CIOP-PIB, Poland (co-chair)

9.00-9.10 EMF-NET � scientific support for practical guidelines for workers EMF S4.1 exposure assessment (activities of EMF-NET/MT2)

��

– Jolanta Karpowicz, CIOP-PIB, Poland9.10-9.35 The occupational EMF directive: the development of European S4.2 standards for exposure assessment

– Philip Chadwick, MCL, UK9.35-10.00 Application of EMF emission measurement techniques for compliance S4.3 with the 2004/40/EC Directive

– Dina Simunic, Uviversity of Zagreb, Croatia and Peter Gajsek, Non-Ionising Radiation Institute, Slovenia10.00-10.25 Reduction of exposure to electromagnetic fields: principles of shielding S4.4 and mitigation

– Paolo Rossi, Rosaria Falsaperla, ISPESL, Italy10.25-10.50 Occupational safety and health in electromagnetic fields. National Labour S4.5 Inspectorate inspection activities

–11.10-12.15 Floor open for participant's contributions and free discussion concerning the implementation of 2004/40/EC Directive

– moderator Kjell Hansson Mild with the help of Jolanta Karpowicz10.50-11.10 COFFEE BREAK /

ZWIEDZANIE WARSZAWY

KOLACJA – RESTAURACJA BIBLIOTEKA (Gmach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Dobra 56/66)

OCENA EKSPOZYCJI ZAWODOWEJ I PRAKTYCZNE WDRO¯ENIE DYREKTYWY EUROPEJSKIEJ OBRADY OKR¥G£EGO STO£U

EMF-NET wsparcie naukowe praktycznych zaleceñ oceny ekspozycji pracowników na pola elektromagnetyczne (dzia³alnoœæ EMF-NET/MT2)

Dyrektywa dotycz¹ca ekspozycji zawodowej na pola elektromagnetyczne: rozwój norm europejskich oceny ekspozycji

Wykorzystanie technik pomiaru emisji pól elektromagnetycznych do oceny zgodnoœci z wymaganiami Dyrektywy 2004/40/WE

Ograniczanie ekspozycji na pola elektromagnetyczne: zasady ekranowania i os³abiania pól

Bezpieczeñstwo i higiena pracy w polach elektromagnetycznych. Dzia³ania kontrolne PIP

Tomasz Gdowski, Leszek Zaj¹c, National Labour Inspectorate, Poland

Prezentacje w³asne uczestników i dyskusja dotycz¹ca wdro¿enia Dyrektywy 2004/40/WE

PRZERWA NA KAWÊ

.

SESSION 5. PROBLEMS AND PERSPECTIVES FOR COMPUTATIONAL DOSIMETRY OF S5 WORKERS EXPOSED TO EMF SESSION CO-ORGANISED BY EMF-NET / Mt2

– Paolo Rossi, ISPESL, Rosaria Falsaperla, ISPESL, Italy (chair)– Wojciech Gwarek,Warsaw Institute of Technology, Poland (co-chair)

13.15-13.25 EMF-NET activities on implementation of computational dosimetry for S5.1 occupational exposure to EMF

– Paolo Rossi, ISPESL, Italy13.25-13.50 Numerical techniques for quasi-static electromagnetic dosimetryS5.2

– Daniele Andreucetti, IFAC-CNR, Italy13.50-14.15 How to determine compliance with the Directive's exposure limit values S5.3 (ICNIRP basic restrictions) for electric welding

– Yngve Hamnerius, Mikael Persson, Chalmers Universityof Technology, Sweden14.15-14.40 Modelling of human body with metal implant exposed to the magnetic fieldS5.4

– Bartosz Sawicki, Jacek Starzyñski, Stanis³aw Wincenciak, Warsaw University of Technology, Poland14.40-15.05 A 3D approach to numerical dosimetry in quasi-static conditions: problems S5.5 and examples of solutions

– Nicola Zoppetti, IFAC-CNR, Italy15.05-15.20 COFFEE BREAK/

SESSION 5. (cont.)– Daniele Andreuccetti, IFAC-CNR, Italy (chair)– Stanis³aw Wincenciak, Warsaw University of Technology, Poland (co-chair)

15.20-15.45 Variety of electromagnetic software applications which features developed S5.6 for other purposes are useful for EMF exposure assessment

– Wojciech K.Gwarek, Warsaw University of Technology, Poland15.45-16.10 Analysis of EMF hazards in the vicinity of dielectric heaters - results S5.7 of measurements and numerical simulation by various methods

–

– Krzysztof Gryz, Jolanta Karpowicz, Marcin Molenda, Patryk Zradziñski, CIOP-PIB; Andrzej Wiêckowski, Ernest Mielniczek, Warsaw Institute of Technology, Poland

PROBLEMATYKA I PERSPEKTYWY DOZYMETRII OBLICZENIOWEJ DOTYCZACEJ PRACOWNIKÓW EKSPONOWANYCH NA POLA ELEKTROMAGNETYCZNE (sesja wspó³organizowana przez EMF-NET / MT2)

Wdra¿ania dozymetrii obliczeniowej do oceny ekspozycji zawodowej na pola elektromagnetyczne w dzia³alnoœci EMF-NET

Techniki numeryczne do quasisatycznej dozymetrii elektromagnetycznej

Jak okreœlaæ zgodnoœæ z miarami wewnêtrznymi ekspozycji (wed³ug ICNIRP i dyrektywy europejskiej) przy spawaniu elektrycznym

Modelowanie eksponowanego na pole magnetyczne cia³a cz³owieka z implantem metalowym

Trójwymiarowa dozymetria numeryczna w warunkach quasistatatycznych: problemy i przyk³ady rozwi¹zañ

PRZERWA NA KAWÊ

Ró¿norodnoœæ programów do modelowania elektromagnetycznego, które z opcji opracowanych dla innych zastosowañ s¹ przydatne w modelowaniu ekspozycji na pola elektromagnetyczne

Analiza zagro¿eñ elektromagnetycznych przy zgrzewarkach dielektrycznych wyniki pomiarów i symulacji numerycznych przy u¿yciu ró¿nych metod

POSTER SESSION – 5 September, 17.00-18.30– 5 wrzeœnia, 17.00-18.30

Clothing intended for workers' protection against electromagnetic radiation

– A. Andrzejewska, A. Kurczewska, CIOP-PIB, Poland

LipoAtrophia Semicircularis: a new office disease in relation with EMF/ESD?

– B.Curvers, KBC Bank, Belgium

Evaluation of some occupational radiofrequency/extremely low frequency exposure studies performed in Turkey

– S. Dasdag, Dicle University, Turkey

Is electroststic discharge produced under office working conditions in such a way that it cab trigger LipoAtrophia Semicircularis?

– G. Decat, M. Wevers, P. Kessels, G. Meynen, K. Scheepers, K. Duyssems, L. Deckx,

P. Van Tichelen; Z. Grabarczyk, Ge. Fotis � VITO, Belgium; KBC Bank, Belgium; CIOP-PIB, Poland; National Technical University, Greece An industrial experience on EMF at workplaces feedback of the electronic group THALES

– D. Fabiou, THALES Research and Technology, France

Possible non compliance technologies with the EU Directive 2004/40/EC

– P. Gajsek, Non-Ioniosing Radiation Institute, Slovenia, Dina Simunic, Uviversity of Zagreb, CroatiaPulsed Electromagnetic Field (PEMF) home therapy for fractures, delayed unions and non-unions and other musculoskeletal disordes New concept treatment

– W. Glinkowski, A. Górecki, Medical University of Warsaw, Poland

Assessment of the occupational level and exposure factor � experience from the use of national regulation established in Poland for induction heaters

– K. Gryz, J. Karpowicz, CIOP-PIB, Poland

SESJA PLAKATOWA

Ubiór przeznaczony do ochrony pracowników przed promieniowaniem elektromagnetycznym

LipoAtrophia Semicircularis: nowa choroba biurowa zwi¹zana z elektromagnetycznymi wy³adowaniami elektrostatycznymi (EMF/ESD)?

Ocena badañ ekspozycji zawodowej na pola elektromagnetyczne czêstotliwoœci radiowych / ma³ych czêstotliwoœci przeprowadzonych w Turcji

�

Technologie, które mog¹ byæ niezgodne z wymaganiami Dyrektywy 2004/40/WE

��

Terapia domowa impulsowa polem elektromagnetycznym (PEMF) w leczeniu z³amañ, zrostów opóŸnionych i stawów rzekomych oraz innych schorzeñ narz¹du ruchu ��nowabezpieczna koncepcja leczenia

Ocena poziomu ekspozycji zawodowej i wskaŸnika ekspozycji � doœwiadczenia ze stosowania polskich uregulowañ prawnych przy nagrzewnicach indukcyjnych

g

.

Czy wy³adowanie elektrostatyczne s¹ wytwarzane w warunkach biurowych w taki sposób, ¿e mog¹ wywo³ywaæ LipoAtrophia Semicircularis?

Doœwiadczenie przemys³owe dotycz¹ce pól elektromagnetycznego na stanowiskach pracy opinia zak³adów elektronicznych THALES

16.10-16.35 High performance FDTD for human-antenna interaction problems S5.8 in the near field

– Luca Catarinucci, L. Tarlicone, University of Lecce, Italy16.35-17.00 Development of flexible human voxel models for near-field SAR evaluation S5.9 in different posture conditions

– Rolando Pontalti, Alessandro Vaccari, Carla Malacarne, Luca Cristoforetti, ITC-IRST, Italy

Wysoka u¿ytecznoœæ metody FDTD w przypadku zagadnieñ interakcji cz³owiek-antena w polu bliskim

Rozwój elastycznych modeli wokselowych cia³a cz³owieka do oceny SAR w polu bliskim przy ró¿nych pozycjach cia³a

Thinking about the development of a guide to implement the 40/2004/CE EMF Directive in the Basque country (Spain).

– J.M. López de Ipiña, J. Rubio, B. Rubio, J. Algorta, E Larrarte, J. Margareto, M.N. De la Peña -LEIA Foundation – Global Safety Unit (UDS), LEIA Foundation – Clinical Trials Unit (UEC), OSALAN - Basque Institute for Occupational Safety and HealthRisk evaluation and risk communication to personnel working in open and closed distribution systems

– M.Israel, V. Zaryabova, M. Ivanova, National Centre of Public Health Protection, Bulgaria

Exposure of workers to complex EMF existing in buildings located in urban area

– J. Karpowicz, K.Gryz, CIOP-PIB, Poland

EMF-NET

– P. Ravazzani, ICR, Italy

Methods of reduction of electromagnetic radiation around the induction heating devices

– K. Kurek A. Smalcerz, Silesian University of Technology, Poland

EMF in the vicinity of radiodiagraphy equipment

– M. Molenda, P.Zradziñski, CIOP-PIB, Poland, K. Pachocki, Z.Ró¿ycki, National Institute of Hygiene, PolandDetermination and evaluation of low-frequency electromagnetic fields of high-voltage power substations

– R. Voncina, Slovenian Power Research Institute; R. Lapuh, Ministry of Higher Education, Science and Technology, Metrology Institute, Slovenia The effect of electromagnetic field on the cytochrome P450 system in rat liver

– R. Wiaderkiewicz, P. Czekaj, J. Karpowicz, K. Gryz, A. Wiaderkiewicz, A. Pa³asz,J. Skowroñ, K. Miranowicz-Dzier¿awska, Medical University of Silesia, Poland. CIOP-PIB, PolandEMF hazard's calculation for workers exposed while welding devices operating

– P. Zradziñski, M. Molenda, CIOP-PIB, Poland

Plany opracowania przewodnika w zakresie wdro¿enia Dyrektywy 2004/40/WE dotycz¹cej pól elektromagnetycznych w Kraju Basków (Hiszpania)

Ocena ryzyka i informowanie o nim pracowników napowietrznych i wnêtrzowych rozdzielni elektroenergetycznych

Ekspozycja pracowników na z³o¿one pola elektromagnetyczne wystêpuj¹ce w budynkach w œrodowisku miejskim

EMF-NET

Metody ograniczenia pola elektromagnetycznego pochodz¹cego od indukcyjnych urz¹dzeñ grzejnych

Pola elektromagnetyczne przy aparatach rentgenowskich

Ograniczanie i i ocena pól elektromagnetycznych ma³ej czêstotliwoœci w elektroenergetycznych rozdzielniach wysokiego napiêcia

Skutek oddzia³ywania pól elektromagnetyczny na uk³ad cytochromu p450 w w¹trobie szczura

Obliczenia odnoœnie zagro¿enia elektromagnetycznego pracowników obs³uguj¹cych zgrzewarki rezystancyjne

International Program Committee

Danuta Koradecka, CIOP-PIB, Poland (chair person)Maila Hietanen, FIOH, Finland (vice-chair person)Kjell Hansson Mild, NIWL, Sweden (vice-chair person)Gilbert Decat, VITO, BelgiumRosaria Falsaperla, ISPESL, ItalyKrzysztof Gryz, CIOP-PIB, PolandJolanta Karpowicz, CIOP-PIB, PolandPaolo Rossi, ISPESL, ItalyMonica Sandström, NIWL, Sweden

Miêdzynarodowy Komitet Programowy Organising Committee (CIOP-PIB)

Daniel Podgórski (chair person)Jolanta Karpowicz (vice-chair person)Krzysztof GryzDorota BieleckaKatarzyna Buszkiewicz Marcin MolendaDariusz Pleban Agnieszka WolskaPatryk Zradziñski

Komitet Organizacyjny