30.11.2012 godz. 19, Aula UAM

z tym numerem

IKS-a taniej w mieście!

wię

cej

na

ww

w.k

ult

ura

po

zna

n.p

l

Wydawnictwo MiejskiePosnania

listopad nr 11 (253)/2012

Cena 4,90 zł (w tym 5% VAT) ISSN 1231-9139

kalendarium wydarzeń calendar of eventslistopad November

Fotografie Ryszarda Horowitza zamieszczone w albumie Poznańskie impresje są efektem sesji

zdjęciowej przeprowadzonej w Poznaniu latem 2010 r. Poznań znalazł się w elitarnym gronie miast, obok Nowego Jorku i Krakowa, sfotografowanych przez

tego wybitnego artystę.

Na podstawie albumu powstał zestaw pocztówekz wybranymi zdjęciami Ryszarda Horowitza,

a niedawno także wielkoformatowy kalendarz na 2013 r.

2013

Widok z ratusza / View

from Tow

n hall

Album, pocztówki i kalendarz dostępne są w Salonie Posnania (Ratajczaka 44) i na sklep.wmposnania.pl

całoroczna gra kulturalnaz nagrodami

więcej na stronach 8 i 9

www.wmposnania.pl/indeks facebook.com/kulturapoznan kulturapoznan.pl

1

Tym znakiem oznaczamy przedsięwzięcia, na które macie zniżki

Rabatka-50%Klubokawiarnia MeskalinaStary Rynek 6 (przy Galerii Miejskiej Arsenał)Prawdziwy bastion poznańskiej bohemy, która się tu bawi, ale też prowadzi niekończące się dyskusje i pracuje nad kolejnymi artystycznymi projektami. Ileż świetnych pomysłów urodziło się właśnie w Meskalinie! W tym miesiącu macie 50% zniżki (za bilet zapłacicie więc tylko 10 zł) na kon-cert Halli Nordfjörd i Petera J. Birscha, którzy wystąpią 26.11. o g. 20(jeden numer IKS-a = jeden bilet)

-30%Cafe Zielona Gęś i Pod Minogą(ul. Nowowiejskiego 6 i 8)Ulica Nowowiejskiego to najbardziej klubowa ulica w Poznaniu. Nocne życie często przenosi się tu na chod-nik i trwa do bladego świtu. Labiryn-towe zakamarki biegnące od piwnic po strychy kamienic pod szóstką i pod ósemką mają szczególny klimat. Pełno tu małych kameralnych salek i tajemni-czych przejść. Można w nich i tańczyć, i gadać, i obejrzeć dobry film, i posłu-chać koncertu. Z listopadowym IKS-em macie 30% zniżki.

-20%.Fripul. Stary Rynek 52 B (podcienia, wejście od ul. Wodnej)Jeśli idąc Starym Rynkiem usłyszy-cie nagle świetny jazzowy kawałek, to znaczy, że jesteście tuż obok Fripa. Koniecznie wejdźcie do środka! W tym miesiącu z 20% zniżką kupicie tu pole-caną przez Tomasza Konwenta na naszych łamach płytę Passborg’s Ode-ssa X-tra large Live

-15%Museum Cafeul. Wodna 27 (dziedziniec Muzeum Archeologicznego, wejście od ulicy Klasztornej)Kiedy przekroczy się próg dziedzińca Pałacu Górków, człowiek znajduje się nagle w zupełnie innym świecie, zupeł-nie innym czasie. To miejsce ma niepo-wtarzalny klimat. Można tu też posma-kować mnóstwa wyrafinowanych pyszności pieszczących podniebienie. W listopadzie macie na wszystko 15% zniżki.

-1 złMeskalul. Nowowiejskiego 17Klub legenda! Regularnie spotykają się w nim alternatywni artyści i anima-torzy kultury. Z listopadowym IKS-em każde lane piwo dostaniecie tu taniej o złotówkę.

-10%Gazeta Cafeul. 27 Grudnia 3Prasa, książki, płyty, spotkania z cieka-wymi ludźmi, a do tego... kawa! Z listo-padowym IKS-em wypijecie ją ze zniżką 10%.

-10%Green Wayul. Taczaka 2ul. Zeylanda 3ul. 23 Lutego 11Wegetariańskie obiady, ciasta, wege-tariańskie towarzystwo, a od jesieni także spotkania na temat wegetariań-skiej kuchni. Na ile sposobów można przyrządzić soję czy soczewicę? Prze-konajcie się sami! Z listopadowym IKS-em macie tu zniżkę 10%

-10%Czekoladaul. Żydowska 29Miejsce, które zainspirował film Cze-kolada, czekoladowe bywa tu nawet... mydło! Na jesień polecamy tu szcze-gólnie jarskie smakołyki doprawione na przeróżne sposoby. Z listopadowym IKS-em wszystkiego posmakujecie ze zniżką 10%.

-10%Restauracja Togaplac Wolności 13Jeśli ktoś traktuje jedzenie jak sztukę, jeśli szuka wyrafinowanych smaków, jeśli interesuje go kuchnia staropolska – koniecznie powinien zajrzeć do Togi. To miejsce, w którym bywają najsłyn-niejsi smakosze z Piotrem Bikontem na czele! Z listopadowym IKS-em macie 10% zniżki na wszystkie specjały.

-10%Wojartwww.wojart.plW nowym sezonie kultowe komedie z doborową obsadą aktorską. Na sce-nie m.in. Jerzy Bończak! Z listopado-wym IKS-em bilety na jesienne spekta-kle można kupić w CIM (ul. Ratajczaka 44) ze zniżką 10%.

-10%CIM i Salon Posnaniaul. Ratajczaka 44Poznańskie książki, poznańskie pamiątki, poznańskie informacje – to nasza specjalność! Z listopadowym IKS-em wszystkie posnaniana kupicie ze zniżką 10%.

RabaTKa to IKS-owa Kart(k)a Rabatowamożecie z niej korzystać wielokrotnie od 1 do 30 listopada.

Wystaczy mieć przy sobie najnowszy numer IKS-a.

2

w n u m e r z e listopad 2012

FORUMKrzysztof Moraczewski

4 Czy to, czego słuchamy, mówi coś o tym, kim jesteśmy

ReCeNZUJeMyEwa Obrębowska-Piasecka

7 Magia kuchni Borejkównowy tom Jeżycjady Małgorzaty Musierowicz

W INSTyTUCIe KULTURy STOSOWANeJre(da)ktor Ewa Obrębowska-Piasecka

8 Całoroczna gra w kulturalne zaliczenia

SZTUKA Od KUCHNI (MUZyCZNA)Anna Kochnowicz

10 Łosoś po dyrygenckuu Joli i Marcina Sompolińskich

ROZMAWIAMyMalwina Kotz

12 Orkiestra to muzeum instrumentówmówi Zbigniew Kozub

Tomasz Janas

14 Chicago wciąż leci!mówi Wojciech Juszczak

Ewa Obrębowska-Piasecka

16 Myślę o Otellumówi Paweł Szkotak

PRZedSTAWIAMyMonika Nawrocka

18 Cisza też jest muzyką5 zmysłów. Pauza

Jakub Łukaszewski

20 Nowe brzmienie Poznaniamały alfabet młodej muzyki

MOdeRNISTyCZNy POZNAńMarcin Stachowiak

22 A kiedyś była złota!Arena

WSPOMINAMyJagoda Ignaczak

24 Byliśmy entuzjastamiKrystyna Kostrzemska-Suska

Daina Kolbuszewska

25 Katedra – historia poprawiona na Trakcie

dZIAłAMyŁukasz Tomaszewski-Wilk 26 Byłem wolny

o swoich skokach spadochronowychWitold Gostyński 28 W rodzinnym domu autora Warszawianki

Włoszakowice

KINO (Natalia Grudzień, Przemysław Toboła,

Bartosz Żurawiecki) 29

TeATR (Monika Nawrocka) 32

MUZyKA (Ryszard Gloger i Wojciech

Skrzydlewski, Tomasz Konwent, elżbieta Woźna) 40

szTukA (Aleksandra Glinka, Grażyna Soroka) 53

MUZeA (Piotr Korduba, Jacek Kowalski, Grażyna Soroka) 59

CeNTRA KULTURy (Tomasz Bombrych, Natalia Grudzień

Monika Nawrocka, ewa Obrębowska-Piasecka,

Joanna Przygońska, Grażyna Soroka) 66

vARIA (elżbieta Woźna) 81

STAJeMy NA GłOWIe II Kalendarium polskie (elżbieta Woźna)

XII Kalendarium sportowe (Leszek Gracz)

XIII Plan centrum Poznania XIV Calendar of events in English

Tym znakiem oznaczamy przedsięwzięcia, na które macie zniżki.

Tym znakiem firmowane są instytucje i imprezy dotowane przez Urząd Miasta Poznania.

Tym znakiem firmowane są instytucje i imprezy dotowane przez Urząd Marszałkowski w Poznaniu.

Tym znakiem oznaczono imprezy, którym patronuje IKS.

3

Czego słucha prezydent Poznania?Najchętniej odpowiedziałbym że nie słucham niczego (i nikogo). Ale to nie jest cała prawda. Muzyki słucham przeważnie „przy okazji”, bo na to, żeby poświęcić jej cały czas, niestety, nie mogę sobie pozwolić. Te okazje są różne. Kiedy jadę samochodem, włączam radio z muzyką klasyczną w lekkim wydaniu. W domu najczęściej brzmią piosenki z lat 60., 70. i 80. (dzieci słuchają ich głośniej, my z żoną ciszej). Okazje specjalne to koncerty na znakomitym poziomie, których jest w Poznaniu bardzo dużo. To sytuacje, w których słuchać muszę, ale – na szczęście – nie mam nic przeciwko temu. I filharmonia, i opera, i operetka są miejscami, w których czuję się znakomicie. Lubię muzykę. Prezydent Poznania – miasta bardzo muzycznego – nie może jej nie lubić, bo musiałby podać się do dymisji albo popaść w depresję.

Ryszard GrobelnyPrezydent Miasta Poznania

XA czego słuchają bohaterowie i autorzy naszych tekstów? To lejtmotyw tego numeru.

4Czy to, czego słuchamy, mówi coś o tym, kim jesteśmy?Na to pytanie odpowiada tekst Krzysztofa Moraczewskiego. A cały numer „gra” w wielu tonacjach za sprawą bohaterów i autorów naszych tekstów. Mamy jednak nadzieję, że zmierzamy do harmonii. Zagracie Państwo z nami?

7Magia kuchni Borejków

Nowego tomu Jeżycjady Małgorzaty Musierowicz

doczekała się wreszcie Ewa Obrębowska-Piasecka i wielu

innych czytelników.

NASZ PREZENT!Do numeru dołączamy sztukę Wieczny kwiecień nagrodzoną w tegorocznej edycji konkursu Metafory Rzeczywistości Teatru Polskiego. Premiera już w tym miesiącu! A na str. 16 rozmowa z Pawłem Szkotakiem

8Instytut Kultury

StosowanejWażne wieści dla studentów, którzy mają indeksy IKS-a!

Zaliczenia w listopadzie wpisują Ewa Wójciak i Adam Ziajski. Co trzeba zrobić, żeby je dostać? Sprawdźcie!

w n u m e r z e listopad 2012

Wiec

zny k

wiecień

Jaro

sław Ja

kubowsk

i

Dramat nagrodzony w konkursie Teatru Polskiego w PoznaniuV Metafory Rzeczywistości 2012

4

Muzyka jest ludzkim zachowaniem pośród innych zachowań, nie da się jej wyizolować i „oczyścić”. Ale też słuchamy przecież muzyki dla niej samej, dokonujemy wyborów, które także się liczą, a które nie mówią o niczym poza naszymi estetycznymi zapatrywaniami i gustami. Muzyka jest wewnątrz społeczeństwa, a zarazem światem dla siebie, problem zaś to relacja między tymi jej wymiarami, nie wybór między nimi.

Osobiście, jeśli od osobistego wyznania wypada zacząć, mam niejako trzy tryby

słuchania muzyki. Najpierw jest muzyka, któ-rej słucham zawodowo, z obowiązku kulturo-znawcy wyspecjalizowanego w problemach kultury muzycznej. Zwykle notuję coś na jej temat i więcej do niej nie wracam, chyba że z profesjonalnych powodów, bo brak mi moty-wacji osobistej. Po drugie jest muzyka, o której czytam, do której wracam myślami, poświęcam wiele uwagi na wykładach i w pisanych tek-stach, ale której słucham bardzo rzadko, gdyż frapują mnie w niej kwestie teoretyczne i histo-ryczne, ale jako pewien brzmiący twór dźwię-kowy mnie nie pociąga. Po trzecie, jest muzyka, do której wracam bez przerwy, do której słu-chania nie potrzebuję motywacji innej niż ta, że nie słyszałem jej już od paru tygodni i jakoś mi bez niej pusto. Być może z mojego zawodu wynika, że zaginął mi czwarty tryb słuchania muzyki, to znaczy słuchanie ze względów spo-łecznych, dla zamanifestowania mojej przyna-leżności do takiego, a nie innego kręgu słucha-czy, co zwykle oznacza dużo więcej niż wybór tylko muzyczny. Pod tym kątem bardziej mnie interesują wybory innych niż moje własne, zbyt

dużo czytałem na temat muzyki jako znaku dystynkcji społecznej, by nie śmiać się na głos, jeśli złapię samego siebie na takim słuchaniu.Sztuka jako znak dystynkcji społecznej, jak nazwał to Pierre Bourdieu, jako sposób ma-nifestowania swej odrębności i – najczęściej – wyższości, to temat niemal już banalny. Muzyki jednak kwestia ta zdaje się dotyczyć w stopniu bardziej nawet jaskrawym niż sztuk wizualnych czy literatury. Nakładają się przy tym na siebie przynajmniej trzy różne wątki.

Elitaryzm: hipsterskie motety?Pierwszy wątek jest tradycyjny, o średniowiecz-nym jeszcze rodowodzie, co nie oznacza, by tra-cił na aktualności. Paryski teoretyk muzyki i ojciec socjologii muzyki Johannes de Grocheo około 1300 r., w traktacie Ars musicae, odróżnił trzy rodzaje muzyki. Zostawmy z boku osob-ną i zrozumiałą kategorię liturgicznej muzyki Kościoła, musica ecclesiastica. Ciekawsze jest odróżnienie „muzyki prostej”, musica simplex, którą dzisiaj nazwalibyśmy muzyka popular-ną, od „muzyki złożonej” – musica composita. Ta druga to przede wszystkim motet z jego zło-żonymi regułami metrycznymi i kontrapunk-tycznymi, wielotekstowością, izorytmią, itd. Podział ten jednak nie jest czysto techniczny – jest po pierwsze społeczny. Motet to muzyka litterati, piśmiennych i wykształconych, a na-wet mocniej: ze względu na swą skrajną kom-plikację i wyrafinowanie jest to muzyka nowej wówczas grupy ludzi, tj. ludzi uniwersytetu. Niewielu poza nimi potrafi rzeczywiście pojąć subtelności motetu, zaś im musica simplex nie przystoi, a nawet zagraża, gdyż słuchając jej, rezygnują z tego osobnego statusu, który jest tak świeży i tak jeszcze niepewny, że trzeba go

F O R U M

Czy to, czego słuchamy, mówi coś o tym, kim jesteśmy?pisze Krzysztof Moraczewski, rysuje Robert Lemke

5

potwierdzać i manifestować na wszelkie spo-soby. Już ponad stulecie wcześniej odpowied-nikiem motetu poza kręgiem uczonych, wśród rycerstwa, był trobar clus, doprowadzony do perfekcji przez Marcabru: pieśń „ciemna”, „za-słonięta” czy „zamknięta” – skrajnie elitarna forma-poetycko muzyczna, zawsze z trudem znajdująca odbiorców, ale wedle opinii wyraża-nych przez samych trubadurów, wyznaczająca krąg ludzi prawdziwie wyrafinowanych. Dla innych pozostaje prostszy i zawsze podejrze-wany o komercyjność (tak właśnie – nie jest to problem naszych czasów) trobar clar.Można by tak długo. Artystyczne elitaryzmy mają wiele odcieni i każdy przypadek jest inny, ale układają się w tysiącletni ciąg, aż po kompo-zytorów amerykańskiej awangardy, ową – jak ją kąśliwie nazywano – Ph.D. Music, uprawianą tylko na uniwersytetach, która, jak deklarował Milton Babbitt, wcale nie potrzebuje słuchacza. Nie chodzi tylko o muzykę prawem kaduka nazywaną „akademicką” (odrzucenie poprzez dyskredytującą nazwę to też znak dystynkcji) – to by się zdziwił Schubert, że został akademi-kiem! Ta sama linia przecięła sztucznie wydzie-loną całość, zwaną muzyką popularną. Rock progresywny, czy dzisiejsza „nowa elektronika”, niosły i niosą ze sobą podobną ambicję – chcą być i stają się nowym trobar clus postindustrial-nego społeczeństwa, oddzielają wtajemniczo-nych i laików, wyznaczają nową elitę, w różnym stopniu świadomą dawniejszych elit, ale chęt-nie używającą słów o elitarnych konotacjach – nikt nie stosuje w dzisiejszej muzyce szacow-nego terminu „awangarda” tak zapamiętale, jak twórcy minimal techno.

Przejdźmy się do poznańskich pubów i porozma-wiajmy z dwudziestoletnimi hipsterami,

by doświadczyć tego, jak tworzą się elity, na własnej skórze.

Kontrkultura: walczące subkultury?Drugi wątek zawdzięczamy kontrkulturze i jej dziedzictwu. W tej optyce wybory muzyczne jawią się jako znaki wyborów innego rodzaju: politycznych, religijnych, wszelkiej maści wy-borów światopoglądowych. Muzyka jest w nich niesamodzielna, wchodzi w skład całego kom-

pleksu znaków, łączy się z obyczajowością i wy-borem innego języka, ze stylem życia. Amery-kańscy piosenkarze, określani pod koniec lat pięćdziesiątych jako muzycy „folk”, nie wyra-stali z kontrkultury, ale dostarczyli jej modelu protest songu. To, co pół wieku temu Amery-kanie słyszeli jako znajomy „ludowy” idiom, nam natychmiast przywodzi na myśl Wood-stock. Niektórzy z owych piosenkarzy pozostali na to obojętni, inni – jak Bob Dylan – odnaleźli w kontrkulturze swoje powołanie. Niewinna rozrywka, trochę szybciej grany rhythm and blues nazywany rock’n’rollem, stał się w ciągu dziesięciu lat aktem politycznym. Nie każdy się z tego ucieszył – sławny badacz pisze dziś o tym, jak kontrkultura zniszczyła rock’n’rolla. Potem przyszło różnicowanie się poglądów, rozpad kontrkultury na subkultury i niemal la-boratoryjnie czysta sytuacja, wprost marzenie socjologa muzyki. Co subkultura, to inny świa-topogląd, inny styl życia, inna obyczajowość, inne poglądy polityczne i inny styl muzyczny. Style muzyki popularnej stały się anarchistycz-ne, pacyfistyczne, neonazistowskie, rasistow-skie bądź antyrasistowskie, często bez względu na ich genezę: fanatyczni skinheadzi grają mu-zykę o afroamerykańskim rodowodzie. W ta-kim przypadku przyznawanie się do słuchania jakiejś muzyki to nie tylko deklaracja, ale też wyzwanie, określenie tożsamości, ale i element światopoglądowej walki. W nostalgicznych

X Czego słucha Robert Lemke?Lubię i to, co koi, i to, co nakręca, daje kopa.Raz odpędzam demony, a innym razem staram się je oswoić. Muzyka leczy moją duszę. Strasznie trudno jest mi o muzyce mówić, wolę ją rysować i malować.

6

często tekstach o świecie polskich subkultur muzycznych lat osiemdziesiątych wciąż nie ma studium o elemencie, który stanowił co-dzienność tego świata, to znaczy o fizycznej przemocy, stanowiącej przecież – by tak powie-dzieć – element strukturalny, a nie nieszczęśli-wy przypadek. Dzisiaj te wojujące tożsamości muzyczne są przytłumione, zamknięte w coraz mocniej izolowanym świecie zakonserwowa-nych subkultur, ale to nie znaczy, że wymarłe.

Tym razem nie rozmawiajmy w pubach, ale na ulicy i na squatach.

Tożsamość: świat na sprzedaż?Jest i trzeci wątek: tożsamościowy, ale innego rodzaju, tym razem chodzi bowiem o tożsamość etniczną. Przypomnijmy: sławny atak twórców chicagowskiego techno na jazz nie dotyczył muzyki, ale właśnie kwestii afroamerykańskiej tożsamości, której jazz stał się symbolem, toż-samości, jaka – zdaniem na przykład Kodwo Eshuna – stała się pocieszającym rezerwuarem pamięci krzywdy rasowej i czarnoskórego hu-manizmu, a odpowiada na zapotrzebowanie sentymentalnych białych, nie Afroamerykanów. A zatem cyborg na miejsce Martina Luthera Kinga, odczłowieczone techno na miejsce ul-trahumanistycznego jazzu. Nie sposób określić, gdzie się kończy kwestia etnicznej tożsamości, a gdzie zaczyna – biorę tutaj określenie Anny Nacher – „etnowyprzedaż”. Ile ta zapośredni-czona przez muzykę etniczność znaczy dla słu-chacza? Gość poznańskiego Ethno Portu posłu-cha Le Trio Joubran i nawet nie zorientuje się, że palestyńscy muzycy „przykroili” wszystko do europejskiego ucha, ponieważ wiedzą, że tylko to przyniesie im sukces. Co roku mam wiele wstydliwej uciechy wykładowcy, przyglądając się twarzom niektórych studentów, osłuchanych z World Music, kiedy pierwszy raz słyszą, jak brzmi niespreparowana muzyka spoza Europy. Nie o to chodzi, że Le Trio Jourban robią coś „źle” – bardziej o to, dla kogo ta tożsamość? Coś najbardziej własnego i towar zarazem, skompli-kowany splot, a nie manipulacja.

Żeby na ten temat serio porozmawiać, trzeba by się pewnie wybrać na spotkanie europejskich

aktywistów walczących o wolność Afryki.

Bez przerwy i wciąż na nowoTe trzy wątki i wiele innych nakładają się na siebie i wzajemnie modyfikują, wybór tożsamościowy dla muzyka może być wyborem politycznym a elitarystycznym dla słuchacza, i na odwrót. Mu-zyka jest ludzkim zachowaniem pośród innych zachowań, nie da się jej wyizolować i „oczyścić”. Ale też słuchamy przecież muzyki dla niej sa-mej, dokonujemy wyborów, które także się liczą, a które nie mówią o niczym poza naszymi es-tetycznymi zapatrywaniami i gustami. Muzyka jest wewnątrz społeczeństwa a zarazem światem dla siebie, problem zaś to relacja między tymi jej wymiarami, nie wybór między nimi.Od osobistego wyznania zacząłem i na nim skoń-czę. Z zawodowego obowiązku słucham muzyki popularnej i właściwie nigdy do niej nie wracam, za bardzo mnie nudzi – to mój pierwszy tryb słu-chania. Dużo myślę i czasem piszę o muzyce poza-europejskiej, ale słucham jej poznawczo, z wielką ciekawością, lecz nastawiając ucho na rozwikły-wanie pytań. Tak też traktuję na przykład Johna Cage’a i jego następców: wykładam o nich, piszę o nich, nieustannie prowokują mnie do nowych dociekań, ale ich muzyki właściwie nie słucham. Wiele utworów Cage’a znam tylko z opisów, ni-gdy nie starałem się ich usłyszeć, bo nie wiem, co akt słuchania mógłby wnieść nowego, czego nie daje lektura. To mój drugi tryb. W trzecim trybie, tym dla siebie, nie troszczę się specjalnie o logikę wyborów. Słucham dużo Bartóka, Bacha, Josquina, Lutosławskiego i Szostakowicza. Mało spójny wybór. Mam też słabość do Pucciniego. Przede wszystkim słucham jednak kwartetów smyczkowych Beethovena, bez przerwy i wciąż na nowo. Konserwatywnie, nierelatywistycznie, wbrew wszystkim moim naukowym przekona-niom – które żywię szczerze – moje ucho wierzy w ponadkulturową wyższość tej muzyki. No, i co to mówi o mnie?

dr hab. Krzysztof Moraczewski – kulturo-znawca, pracownik Instytutu Kulturoznaw-stwa UAM. Zajmuje się zagadnieniami teorii i historii kultury, zwłaszcza kultury muzycznej. Lubi bezwstydnie pożyczać udane powiedzenie Vladimira Nabokova i powtarzać, że ma raczej bibliografie niż biografię.

7

Czekałam na tę książkę tak, jak się czeka na przyjaciół, którzy wyjechali w długą podróż. Bardzo się cieszę, że już wrócili.

Czytałam jednym tchem – jak zawsze, zapominając o bożym świecie, połykając

litery, żeby już wiedzieć, co u nich, i odetchnąć z ulgą, że u nich dobrze: pomimo przeciw-ności losu, zawirowań, niesprzyjającej aury, nasilającej się społecznej agresji, politycznych absurdów, a także (w tym tomie szczególnie) – coraz wyraźniejszych symptomów ekono-micznego kryzysu.Jeśli u nich dobrze, to znaczy, że u mnie prze-cież też, bo świat jednak nie zwariował do końca i przy Rosevelta 5 wciąż pije się herbatę, obsia-dając tłumnie kuchenny stół. Wciąż można tam wpaść znienacka, żeby pogadać jak człowiek z człowiekiem, poczuć się bezpiecznie i pew-nie, połaskotać mózgowe zwoje, prowadząc słowne szermierki, pękać ze śmiechu nad kolej-nym dowcipem, a wreszcie wypłakać się wtedy, kiedy można już tylko płakać. A czasem też po prostu pomilczeć i posłuchać. Pobyć tam.Oczywiście nie napiszę, o czym jest tym razem. Nie zdradzę, jak potoczą się losy Laury jako panny młodej, idącej do ołtarza u boku „naszego pana polonisty” Adama, co wynik-nie ze spotkania Józefa i Trolli, jak skończy się spotkanie Gabrysi i Janusza Pyziaka, co powie-dzą sobie w sylwestrową noc Mila i Ignacy, jak zostanie przyjęty prezent Józefa Pałysa, czy pan Gruszka stanie na wysokości zadania. Słowem też nie wspomnę o kłódkach! Nie jestem małpą i nie odbiorę czytelnikom przyjemności zanu-rzenia się po uszy w zawiłości intrygi.Powiem tylko, że pean Bernarda Żeromskiego na temat zielonego jedzenia to absolutna perła.

Że Łusia dostarczy (niezawodnie!) całej kolekcji cudownych językowych lapsusów. Że Laura da popisową arię niefrasobliwości (to mój ulubiony monolog). Że Ida nie odpuści sobie żadnej (spontanicznej) złośliwości. Że będą (to oczywiste) literackie zagadki do rozwiązania.Będą też literackie prezenty: niemal każdy z bohaterów dostaje tu dedykację z zaświa-tów od legendarnego profesora Dmuchawca. Razem z nimi dostajemy je i my – nie do pospiesznego czytania, tylko smakowa-nia, sięgania do źródeł, wracania po latach. Były tomy inspirowane powieściami i dra-matami. McDusia to antologia poezji. Słów z tajemnicą.A jednak nie w samych słowach zawiera się to, co w tej książce najważniejsze, tylko w tym, co z nich wynika bądź nie wynika. Jeżycjada jest od zawsze pochwałą zdrowego rozsądku, zwy-kłej ludzkiej przyzwoitości, uczciwości, lojal-ności. Cytaty z łacińskich poetów namiętnie przytaczane przez Ignacego Borejkę znakomi-cie uzupełniają proste prawdy wyrażane (jak u Szekspira) nie przez głównych bohaterów dramatu, ale przez (na przykład) taksówkarza. I wszystko się zgadza. Wszystko jest na miej-scu, choć Dziwny jest ten świat, jak śpiewa Cze-sław Niemen w jednym z kluczowych momen-tów tej książki.Od kilku tomów ulubionym bohaterami tej sagi stają się dla mnie chłopcy, a szczególnie „fajny chłopak z Jeżyc”, czyli Józef. Po wiel-kopolsku pragmatyczny, konkretny, a tym razem mówiący także z wyraźnym jeżyckim akcentem. Ech… Dobrze, że są na świecie takie chłopaki!

Ewa Obrębowska-Piasecka

R e C e N Z U J e M y

Magia kuchni Borejkównowy tom Jeżycjady Małgorzaty Musierowicz

McDusia Małgorzaty Musierowicz akapit Press, 2012

8

Żeby zaliczyć wykład, wystarczy pojawić się w Te-atrze Ósmego Dnia na dowolnej listopadowej imprezie związanej z jubileuszem 20-lecia ośrodka przy ul. Ra-tajczaka 44: spektaklu, spotkaniu, wystawie (szcze-gółowy program na str. 36 listopadowego numeru IKS-a ) i zgłosić się do sekretariatu po stempel Insty-tutu Kultury Stosowanej w odpowiedniej rubryce Wa-szego indeksu.zaliczenie wykładu: 3 punkty

Żeby zaliczyć ćwiczenia, macie do dyspozycji białą kartkę formatu A4. Możecie ją wykorzystać w taki spo-sób, jaki podpowie Wam wyobraźnia (pisząc wierszem lub prozą, umieszczając na niej jakieś hasło, rysując), żeby wyrazić swój bunt wobec... No właśnie – wobec czego? Mamy nadzieję, że tego właśnie dowiemy się od Was. Pieczątkę z zaliczeniem dostaniecie po od-daniu efektu Waszej ekspresji w sekretariacie Teatru Ósmego Dnia. W grudniu te prace zostaną pokazane na wystawie Bunt:A4, która będzie towarzyszyć festi-walowi Off: premiery / prezentacje.zaliczenie ćwiczeń: 5 punktów

W Instytucie Kultury Stosowanej...

lady heroinaEwa Wójciak

Adam Michnik nazwał ją polską „Iron Lady”. Z brytyjską „Żela-zną Damą” łączy ją bezkompro-

misowość oraz mocny charakter, dzielą – poglądy polityczne. Ewa

Wójciak jest osobą, u której serce mieści się zdecydowanie po lewej

stronie. W stosunku do władzy nie ma złudzeń. Za komuny

nie bała się stanąć w kontrze do systemu. Dziś broni tych,

którzy w demokratycznym spo-łeczeństwie zostają zepchnięci

na margines. W 2009 r. na majo-wej demonstracji w obronie

Rozbratu podkreślała siłę squatu jako miejsca alternatywnych działań. Pod koniec sierpnia

2012 r. pojawiła się z poezją na pikniku popierającym protest

mieszkańców kamienicy na ul. Stolarskiej. Jacek Zembrzuski powiedział o niej „heroina Óse-

mek”. Była jedną z nielicznych kobiet w męskim świecie alter-natywnego teatru. Do zespołu

dołączyła na początku lat 70. W latach 80., gdy peerelowskie

władze postawiły ją przed wybo-rem: zostać w Polsce z rodziną

czy bez prawa powrotu dołączyć do Ósemek, wybrała paszport

z biletem w jedną stronę. Teatr był dla niej najważniejszy. Jest

w nim do dziś. Od 2001 roku pełni w zespole funkcję dyrek-

tora naczelnego i artystycznego.

aleksandra glinka

Studencie!# czy wpisałeś się już na listę studentów IKS-a?

jeśli nie – wciąż możesz to zrobić w aplikacji na facebook.com/kulturapoznan

# czy masz indeks IKS-a? jeśli nie – wciąż możesz go za darmo odebrać w naszym dziekanacie w Centrum Informacji Miejskiej przy ul. Ratajczaka 44

# jeśli jesteś już na liście studentów i masz indeks, możesz zacząć się z nami bawić – w tym miesiącu można zdobyć aż dwa zaliczenia i 16 punktów!

# sylwetki wykładowców, u których zdobywacie listopadowe zaliczenia, Ewy Wójciak i Adama Ziajskiego, zamieszczamy obok

re(da)ktor Ewa Obrębowska-Piasecka

Zaliczenie nr 1

9

Zaliczenie nr 2Żeby zaliczyć wykład, wystarczy pojawić się w Scenie Roboczej na dowolnej listopadowej imprezie (program na str. 38 listopadowego numeru IKS-a) albo odwie-dzić barak nr 1 przy ul. Grunwaldzkiej 55 w któryś z listopadowych piątków w godzinach 11-15 i zgłosić się do biura po stempel Instytutu Kultury Stosowanej w odpowiedniej rubryce Waszego indeksu.zaliczenie wykładu: 3 punkty

Żeby zaliczyć ćwiczenia, trzeba odebrać w siedzi-bie Sceny Roboczej pewną ilustrację i ją uzupełnić. Szczegóły poznacie na miejscu. Po wykonaniu zada-nia otrzymacie stempel Instytutu Kultury Stosowanej w odpowiedniej rubryce Waszego indeksu.zaliczenie ćwiczeń: 5 punktów

trwa nasza całoroczna gra w kulturalne zaliczenia

nagrody dla prymusów# całoroczna „sieciówka” MPK na przyszły rok akademicki (fundator:

Solar) możliwość bezpłatnego korzystania przez cały przyszły rok akademicki z roweru miejskiego (fundator: Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Poznań)

# możliwość zwiedzenia z dziesiątką przyjaciół prawdziwego browaru, a na finał kurs degustacji piwa w browarowym pubie (fundator: Kompania Piwowarska)

# całoroczny zapas „mieszanki studenckiej” i innych przekąsek (fundator: Lorenz)

# całoroczne imienne bilety VIP-owskie na przyszły rok akademicki do partnerów, z którymi przygotowujemy kolejne zaliczenia (fundatorzy: poznańskie instytucje kultury)

# jeden semestr dowolnie wybranego kursu językowego (fundator: empik)

Wdzięk i upór Adama ZiajskiegoKto pasowałby lepiej do tematu „praca” niż facet, który nie tylko powtarza „róbmy swoje”, ale też „swoje robi”? Jest fenomenalnym przykładem łączenia wrodzonego wdzięku z uporem i żelazną konsekwencją.Artystyczną działalność zaczął jeszcze przed maturą: przyszedł do studenckiego Ośrodka Teatralnego Maski z gotowym spektaklem Trzeba ją mieć… i natych-miast odniósł sukces! Jako student kultu-roznawstwa na UAM założył Teatr Strefa Ciszy, w którym namiętnie zgłębiano warsztat aktorski (i trochę przynudzano).Przełom nastąpił w połowie lat 90. zeszłego wieku, kiedy podczas festiwalu Malta Strefa pokazała swoje plenerowe spektakle: Judasze i Wodewil miejski (grany w… fontannie na placu Wolno-ści). Istne szaleństwo! Od tego momentu jest coraz lepiej, ciekawiej, odważniej, a zespół zdobywa wciąż nowe „niete-atralne przestrzenie” i serca kolejnych widzów.Adam nie ogranicza się tylko do pracy artystycznej: był jednym z organizatorów Poznańskiego Kongresu Kultury, a także inicjatorem pomysłu Sceny Roboczej. Dawno wpadł na to, że działając wspól-nie, można zajść o wiele dalej i zrobić o wiele więcej za o wiele mniejsze pienią-dze. Wciąż mu się to udaje.

natalia grudzień, eop

Na zaliczenie tych wykładów i ćwiczeń macie cały listopad.Zdobyte punkty wpiszcie do Waszego indeksu elektronicznego.

więcej informacji na wmposnania.pl/indekskontakt: indeks@wm.poznan.pl

10

Kiedy, gubiąc się wśród małych osiedlowych uliczek i nielogicznie poukładanych nume-rów, odnalazłam poszukiwany dom, zapadał zmierzch. Za płotem dwa psy głośno szcze-kały, skutecznie powstrzymując mnie przed samodzielnym wejściem na posesję.Sprawiły jednak, że nim odnalazłam dzwo-nek, na progu domu pojawił się, z trzecim wielorasowcem przy nodze, Gospodarz.– Hałasują, ale nie robią nic złego – wyjaśnił, otwierając furtkę.Fuga, Tenor i Gucio zostały na dworze, a my weszliśmy do środka, od razu do salonu. I tak się zagadaliśmy, że planowany obiad stał się późną kolacją.Dlaczego po skrzypcowej maturze wybrałeś studia dyrygenckie?Bo trafiłem na kiepskiego dyrygenta, kiedy jako uczeń grałem w orkiestrze. A tak poważnie: w którymś momencie po prostu zdałem sobie sprawę, że nic innego mnie w życiu nie intere-suje. Mogę być dyrygentem, albo… motorni-czym. Tak sobie powtarzałem.Ciekawa opozycja!Z motorniczym nie wyszło.Za to jako dyrygent „jeździsz” po różnych „trasach”. Z jednej strony muzyka Baroku i Oświecenia na historycznych instrumen-tach, z drugiej – muzyka współczesna, a po drodze: operetka, opera…Ale w środku wiele nieodwiedzanych tery-toriów. Bo nie jest moją muzyką na przy-kład Mahler, którego uwielbiam słuchać, czy Wagner. Może jeszcze do nich nie dojrzałem. To, co wymieniasz, nie znajduje się na jakichś antypodach – ci odlegli kompozytorzy mają ze sobą wiele wspólnego! Igor Strawiński wyrasta z klasyki, Arvo Pärt łączy się ze średniowie-czem. Nic nie dzieje się w próżni. A mnie zaj-mowanie się Barokiem nauczyło pokory.

To znaczy?To cały system kodów kulturowych. Trzeba je poznać, by zrozumieć porządek rzeczy zapi-sany na pięciolinii. Mówi się nawet, że wykonu-jąc muzykę dawną, więcej trzeba wiedzieć niż umieć. Praca nad partyturą to w ogóle prze-dzieranie się przez warstwy. Pierwsza jest czy-sto techniczna, związana z nutami, następnie dochodzi rozumienie formy, a dopiero potem zadajemy sobie pytanie, dlaczego jest tak, a nie inaczej. To najbardziej niebezpieczny czas: nabieramy przekonania, że wszystko już wiemy. Czuję się gotowy do pracy dopiero wtedy, kiedy po tym właśnie etapie mnożą mi się wątpliwo-ści. Mój profesor, Renard Czajkowski, powta-rzał: „dyrygent musi być przede wszystkim stary”. Nie chodziło o metrykę. Suma doświad-czeń – to podstawa.To każdy dyrygent. A dobry?Musi umieć przede wszystkim uruchomić i wykorzystać potencjał muzyków budujących orkiestrę. Stworzyć też szansę, by ujawniła się indywidualność poszczególnych artystów. Nie może bezwzględnie narzucać swojej wizji. Wszyscy muszą mieć poczucie współtworzenia. Powinien mieć także intuicję, która podpowie mu, jak komunikować się z zespołem, bo każdy ansambl jest inny. Jest ona tym ważniejsza, że nie ma czasu na zbyt wiele prób przed koncer-tami. Tu wszystko działa na zasadzie „sprzęże-nia zwrotnego”, a każdy, najmniejszy ruch ręki powoduje określoną reakcję muzyków. Najwspa-nialsze kreacje powstają w zespołach, które pra-cują z jednym dyrygentem latami i dzięki temu mają pozawerbalny system porozumienia. Wtedy zamiast opowiadać, co jest w każdym takcie, wystarczy powiedzieć: „to jest centralny dźwięk tej frazy” i wszyscy rozumieją, o co chodzi.Wspomniałeś o dyrygowaniu ręką, a co z plecami?

S Z T U K A O d K U C H N I ( M U Z y C Z N A )

Łosoś po dyrygenckuu Joli i Marcina Sompolińskich

Marcin Sompoliński

– ur.13.10. 1964

r. w Gdyni,

dyplom dyrygenta

uzyskał w 1989 r.,

w 2007 roku

został profesorem

tej uczelni.

Współpracuje

z wieloma

orkiestrami w kraju

i zagranicą, wśród

najważniejszych

dokonań – koncerty

monograficzne Arvo

Pärta i koncert Giya

Kanczeliego.

4.12.2012 podczas

X Poznańskiego

Festiwalu

Mozartowskiego

poprowadzi orkiestrę

Sinfonietta

Polonia.

11

Też są ważne. Przez nie czujesz, jaka jest atmos-fera na widowni.Naprawdę?Tak, od pierwszej minuty wiem, co się dzieje, mimo że stoję tyłem do słuchaczy. Potrafię odróżnić ciszę skupienia od ciszy obojętności.A co lubisz najbardziej w swojej pracy?Pracować nad prawykonaniami.Bo?Bo wszyscy jesteśmy straszliwie zepsuci przez wspólczesne media.Nie rozumiem…Popatrz, zwykli słuchacze, żyjący w XIX wieku, poznawali utwory, grając je sobie na fortepianie. Jeśli mieli dużo szczęścia, to jedną symfonię mogli usłyszeć raz na przestrzeni 5-7 lat. Szli na spotkanie z nią, mając własną wizję. Dzi-siaj, siadając przy komputerze, kilkoma klik-nięciami otwieramy dostęp do 50 nagrań tego samego utworu! I co się dzieje? Te wykonania nakładają się na siebie, zabijają naszą wyobraź-nię. Mam zasadę: nie słucham tego, nad czym pracuję, aż do momentu, kiedy nie będzie mi to niczym grozić (mniej więcej miesiąc przed kon-certem). To po to, żeby uniknąć mimowolnych kalek. Jaka jest ich siła, boleśnie przekonałem się, dyrygując Aidą. Poprosiłem śpiewaków, by zrezygnowali z jednego zwolnienia, przez trzy próby tak robili, na czwartej powrócili do utrwalonej już wersji. Kalki sprawiają, że wszy-scy śpiewają tak samo.A skąd się wzięły Twoje słynne Speaking Concerts?To był mój „protest song”.Słucham?Kiedyś, lata temu, jako młody dyrygent, pro-wadziłem gdzieś w Polsce koncert edukacyjny. Zmęczony alkoholem prelegent nie tylko opo-wiadał straszliwe głupstwa, ale nawet nie mógł zapamiętać mojego nazwiska. Przeliterowa-łem je, a on przedstawił mnie jako Stanisława Olgierda Marię Polińskiego. No to zacząłem robić koncerty sam.Nie przeklinasz tej roboty?Jest jej sporo, ale ona ma sens!Jakieś dowody?Chociażby taki, że kiedy po poprzednim kon-cercie, o północy, ruszyliśmy ze sprzedażą

biletów na następny, w ciągu godziny poszło ich 200.

W tym momencie do pokoju weszła Jola, żona Marcina, wymownie patrząc na zegar. Grzecz-nie przeszliśmy do kuchni. Czas był najwyższy na część drugą spotkania.Najpierw w garnku wylądował mrożony szpi-nak zmieszany ze śmietaną i czosnkiem, potem na gazie znalazły się ziemniaki. Nasza roz-mowa zeszła na opowieści o ogrodzie, na który nigdy nie ma czasu. Psy kręciły się wokół stołu, dopraszając się głaskania. Marcin zajął się mar-chewkami. Kroił je w cienkie słupki z precyzją chirurga. Potem na patelnię wlał olej, w garnku do gotowania na parze ułożył kawałki świe-żego łososia. Po chwili cierpliwie mieszał mar-chewki, pilnując, by skarmelizowały się bez przypalenia. Na kolejnym palniku bulgotała woda z octem – posłużyła jako kąpiel dla suro-wych jajek, ostrożnie do niej wbijanych.Po kilku minutach nasze talerze wyglądały następująco: centralne miejsce zajął szpinak, wyrazisty i lekki jednocześnie, na nim uło-żony został kawałek soczystego łososia, a na wierzchu – jajko w „koszulce” („koszulkę” osiąga się właśnie dzięki zakwaszeniu wody – białko ścina się natychmiast, tak podane jest najdelikatniejsze w smaku). Potrawę dopeł-niły słodkie marchewki i kulka ziemniacza-nego puree.– Lubię gotować, to moja największa pasja obok muzyki – wyznał Marcin, stawiając przy tale-rzach kieliszki z białym wytrawnym winem.Jak smakowało? Jak dobry koncert: naturalny smak nie został zmieniony, ale wzmocniony. Wszystko harmonijnie się uzupełniało. Autor tego dzieła podkreślał wcześniej kilka razy, że 99% informacji o wykonaniu dzieła zapisanych jest w partyturze, 1% to miejsce na kreację. Tak samo podszedł do jedzenia. „Na bis” pojawił się kieliszek wiśniówki z własnych owoców. Wybornej.

Anna Kochnowicz

X Czego słucha Anna Kochnowicz?Anna Kochnowicz w wolnym czasie słucha fla-menco i jazzu.

12

Kompozytor to zawód? Skrzypek czy trębacz chwyci za instrument i może niejako ad hoc dowieść swoich umiejętności. A Pan?Kompozytor rzeczywiście ma z tym problem i – w takim ujęciu – to chyba nie jest zawód. Nie wiem, jak to nazwać. Hobby? Pasja? Muzyk z orkiestry co tydzień wchodzi w nowy kierat repertuarowy, narzucony mu przez instytucję, w której pracuje. A pisać nie da się „na zawołanie”. Więc jak pisać? Czajkowski mawiał: nie ma natchnienia, jest tylko ciężka praca, natchnienie przychodzi do tych, którzy ciężko pracują. Wojciech Kilar nie wstydzi się jednak własnego lenistwa twórczego. Mówił niejednokrotnie, że w momentach oczekiwania na pomysł, gdy nic nie przychodzi mu do głowy, zwyczajnie poddaje się słodkiemu nicnierobie-niu. Jest i przypadek Strawińskiego: miał dom w Beverly Hills, a studio w centrum Los Angeles. Codziennie wychodził do pracy o 8 rano i wracał o 15, zachowując się jak urzędnik.A Pan?Nie jestem „wyoutowanym” kompozytorem – wiążą mnie etaty i funkcje. W poznańskiej Akademii Muzycznej jestem kierownikiem Katedry Kompozycji i Teorii Muzyki, a na Uni-wersytecie Artystycznym prowadzę Pracownię Udźwiękowienia Filmów na Wydziale Anima-cji. Siłą rzeczy komponuję pomiędzy zajęciami. Marcin Świetlicki powiedział kiedyś w wywia-dzie dla Tygodnika Powszechnego, że nie wierzy w poetów, którzy są (przykładowo) dyrektorami instytutów, w pisanie wierszy pomiędzy zebra-niami. To wciąż jakiś ideał twórcy – również kompozytora. Prawdziwy artysta to taki, który zupełnie wyzbędzie się cywilizacji, wyjedzie, będzie pisał z innego świata.To dlaczego był Pan i dziekanem, i człon-kiem rad programowych, i prezesem poznań-skiego oddziału Związku Kompozytorów Polskich…

…i dyrektorem Poznańskiej Wiosny Muzycznej. Tak, trochę tego było. Mnie na pisanie zawsze brakuje czasu i właściwie już mnie to męczy. Nie można się w pełni poświęcić tworzeniu, kiedy wciąż gonią egzaminy, zajęcia, rady. Ale co począć? Sytuacja finansowa kompozytora jest dziś katastrofalna. To najmniej opłacalny instrument w całej orkiestrze. Na festiwalach muzyki nowej kompozytor nie dostaje hono-rarium za wykonanie jego dzieła (nie mówię o sytuacji, gdy dochodzi do realizacji zamówień, które zresztą też nie są zbyt hojne). Do wyko-nania angażowani są natomiast instrumenta-liści, którym – rzecz jasna – płaci się. Dlatego niewielu kompozytorów jest w stanie utrzymać się z tego „zawodu” bez etatów. To zawsze były pojedyncze nazwiska: Lutosławski, Penderecki, Kilar, Górecki... Ech… nawet Górecki był przez długi czas nauczycielem i rektorem.Jak się pisze na zamówienie? Zna Pan dewizę: the greatest inspiration is the deadline?Oczywiście, że znam. To prawda! Zawsze pisa-łem na zamówienie – choć nie zawsze finansowe. Prawie nie mam w dorobku utworów pisanych ot, tak sobie. Zawsze piszę z myślą o festiwalu albo na prośbę artysty. Zawsze pod konkretny termin. Deadline zatem jest i męczy, bo pozo-staje niedosyt, że gdyby było więcej czasu, utwór byłby lepszy.Niedosyt nie rodzi kolejnych wersji tego samego utworu?Oczywiście, że tak, to naturalne. Pierwsze wykonanie daje zawsze pozytywne i negatywne odczucia. Dopiero później pewne rzeczy usta-wiają się właściwie i balansują.Różni muzycy to różne wykonania. Czasem tak natchnione i fantazyjne, że niewiele mają wspólnego z rzeczywistością. Ponoć kompo-zytor przewraca się w takich chwilach w gro-bie. Co z żyjącym twórcą, słuchającym na sali

R O Z M A W I A M y

Orkiestra to muzeum instrumentówrozmowa ze Zbigniewem Kozubem, kompozytorem

Fot.

Arch

iwum

pry

wat

ne

Zbigniew Kozub – ur. 17.03.1960

w Szczecinie, od ponad trzydziestu lat związany

z Poznaniem. Kompozytor, profesor

AM i UAP. Przez dziewięć lat dyrektor

festiwalu muzyki współczesnej

Poznańska Wiosna Muzyczna. Autor

zarówno dzieł chóralnych, wokalno-

-instrumentalnych, symfonicznych,

kameralnych, solowych, jak i muzyki

radiowej i filmowej. entuzjasta komputerów,

nowinek technicznych i gadżetów

elektronicznych. Po godzinach zapalony

fotograf i plastyk.

13

koncertowej w wersji „live” tego, co dotychczas znajdowało się tylko na papierze?Jerzy Maksymiuk prowadził kiedyś prawykona-nie Kronik Mazurskich Zbigniewa Penherskiego, swojego kolegi ze szkolnej ławy. Penherski strasznie się wtrącał, poprawiał, narzucał swoją wizję. W którymś momencie Maksymiuk wark-nął do orkiestry: proszę państwa, umawiamy się, że kompozytor nie żyje i gramy dalej! Penherski zszedł ze sceny i… poszedł do domu.Zawsze daję bardzo dużą swobodę interpretacji wykonawcom i dyrygentom. Współpracuję na przykład z Marcinem Sompolińskim, który ma u mnie chyba monopol. To dobry muzyk i sym-fonik, niejednokrotnie poprawiał mi partytury, a ja już nawet nie oponowałem. Raz, że on się robił nerwowy, a dwa – trzeba przyznać – zawsze robił to dla dobra utworu.Dopuścił się Pan kiedyś kompozytorskiej „ściemy”? Pisania czegoś na szybko? Kompo-zytorskich grzeszków?Oho, nawet najwięksi mieli takie momenty. Całe szczęście, nie pisałem nigdy muzyki politycznie zaangażowanej. Ale mam na koncie trochę luź-nych aranżacji: kiedyś organizowany był festyn dzielnicy Wilda, w której mieszkałem. Żył wtedy jeszcze Jerzy Kurczewski i namówiliśmy go, żeby zaśpiewał mój kawałek ze słowami: Wilda jest nasza, Wilda będzie trwać. I to naprawdę poszło! Zdecydowanie nie była to twórczość wysokich lotów. Niektórzy do dziś wypominają mi, że nigdy nie zapomną tej szmiry, tego kiczu. A dla mnie to była radocha, bo to mój jedyny utwór wykonany przez samego Kurczewskiego. Też zresztą wildzianina.Znajdujemy się teraz w niewielkiej akademic-kiej sali i zewsząd otoczeni jesteśmy sprzętem, który przywodzi na myśl raczej pracownię informatyczną niż klasę kompozycji. Czy komponowanie na tradycyjny aparat wyko-nawczy oraz komputery pojawiło się u Pana naturalnie (po prostu przyszła na to kolej), czy był to impuls kierowany fascynacją?Podstawą dotknięcia dźwięku jest dla mnie jego barwa. Ona najbardziej mnie fascynuje. Właści-wie od samego początku pojawienia się elektro-niki byłem jej wielkim admiratorem. Miały na to oczywiście wpływ Warszawskie Jesienie lat 80.

i 90. – obserwowałem bacznie wszystko, co tam się działo. Zdecydowana większość zachodnich orkiestr przywoziła wtedy syntezatory włączone do swojego składu. Wyraźnie usłyszałem, że wystarczy lekko podbarwić orkiestrę i tworzy się zupełnie nowa jakość. Wtedy też zrozumiałem, że to jest przyszłość dla nowych barw. Samą orkiestrę traktuję jako muzeum instrumentów muzycznych. Fascynuje mnie łączenie żywego z nieżywym.Artyści lubią wykonywać współczesną muzykę?Niektórzy tak. Są pasjonaci, ale jest ich bardzo mało. Chcąc nie chcąc, dotykamy teraz profilu kształcenia na wydziałach instrumentalnych, który nie preferuje muzyki nowej. A szkoda. W naszej Akademii regały biblioteczne pełne są dwudziestowiecznych dzieł, naprawdę dobrej muzyki, ale to są w ogóle nieużywane nuty! Zresztą to problem nie tylko naszej uczelni, ale szkolnictwa w ogóle. Nawet w Ameryce profil kształcenia oparty jest głównie na XIX wieku. Wróciłem właśnie z Las Palmas, byłem na piątko-wym koncercie. Genialna sala, akustyka, orkie-stra. Wie pani jaki to był koncert? Beethoven, Beethoven, Beethoven! Myślałem, że zwariuję.A od czego Zbigniew Kozub nie wariuje? Czego mógłby słuchać do końca świata i jeden dzień dłużej?Szekspirem muzyki jest Bach. Bach to podstawa wszelkiej logiki w muzyce, balansu kontra-punktu z harmonią, ekspresji z liczbami i afek-tami. Biblia, która stanowi podstawę myślenia. I jeszcze Mozart. To dla mnie wyżyny. Najwięk-szą siłę czerpię jednak z Chopina. Fenomenalny kompozytor. Jako dziecko na gramofonie Bam-bino zdzierałem nagranie Koncertu fortepiano-wego e-moll – i mimo lat, które minęły od tego czasu, ciągle przechodzą mi ciary po kręgosłupie. To jest dowód na istnienie geniuszu, absolutu.Kto kiedyś powie, że ceni i – przede wszystkim – lubi twórczość Kozuba?Nie piszę dla krytyków, modernistów, teorety-ków ani kompozytorów. Staram się pisać dla człowieka – inteligentnego i wykształconego.

rozmawiała Malwina Kotz

X Czego słucha Malwina Kotz?Słucham Słowa, które staje się Ciałem, i Myśli - które stają się Muzyką.

Koło Artystycz-no-Naukowe Studentów Kompozycji i Teorii Muzyki akademii Muzycznej zaprasza na Ogólnopolską Studencką Konferencję Naukową oraz Międzyuczel-niany Koncert Kompozytorski Neofonia, która odbędzie się 22 i 23.11.

14

Przed nami siódma edycja festiwalu Made In Chicago. Czy pamiętasz jeszcze emocje, jakie towarzyszyły Ci na początku?O tak. Zwłaszcza niezapomniany finał w 2006 r. – światowa premiera Harambee Suite Nicole Mitchell. Po tym koncercie byłem pewien, że warto robić festiwal. Później przeżyłem dwa dni mgły i odwołanych w kraju lotów, podróż z 20 muzykami zatłoczonym pociągiem do War-szawy (musieliśmy wynająć osobny przedział na bagaże!), dantejskie sceny na lotnisku (wynaję-liśmy dla muzyków salę konferencyjną w hotelu naprzeciwko, bo nigdzie nie można było szpilki wcisnąć!) i wielką niewidomą: poleci Chicago czy nie poleci? Poleciało… I lata już od 7 lat.Czy właśnie tak wyobrażałeś sobie rozwój tego przedsięwzięcia? Zawsze mam zaplanowane minimum dwie edycje do przodu, inaczej nie można poważnie myśleć o takiej imprezie. Ale festiwal reprezentuje też na bieżąco to, co dzieje się na scenie jazzowej Chicago, więc w naturalny sposób jego program jest często korygowany w ostatniej chwili. W związku z tym, że jest to scena bardzo różnorodna i żywotna, każda edycja festiwalu jest zaskoczeniem nie tylko dla publicz-ności, ale i dla mnie. Zresztą wierzę, że poprzez wspólną radość odkrywania, a nie potwierdzanie własnych gustów, buduje się najsilniejszy zwią-zek z publicznością. To oczywiście niesie ze sobą pewne ryzyko, ale jeśli się powiedzie – efekt jest nieporównywalny z niczym. Całe życie pamię-tasz frajdę, którą czujesz po powrocie do domu ze świetnego i zaskakującego koncertu.Koncerty odbywały się w różych miejscach. Czy któreś z nich uważasz za najlepsze dla muzyki z Chicago?Jestem wielkim fanem koncertów w Scenie na Pię-trze. Tu najlepiej udaje się odtworzyć specyficzny klimat, odpowiedni dystans dzieli muzyków

i widzów, ta sala daje też spory komfort grania. Niestety, powoli staje się za mała dla festiwalu. Nieźle sprawdza się Pawilon, Aula Nova i oczy-wiście Blue Note dla koncertów klubowych.Czy czujesz, że jesteście dostrzegani, doceniani przez publiczność i miejskich decydentów?To, że Miasto Poznań wspiera od sześciu lat szaloną ideę festiwalu Made In Chicago, uwa-żam za pozytywny fenomen. Pamiętajmy, że nie mówimy o oczywistym festiwalu „gwiazd jazzu”, do którego stosunkowo łatwo przekonać decy-dentów i publiczność, ale o festiwalu „tematycz-nym”, który prezentuje wybraną scenę muzyczną czy tendencję. Kariera gwiazd Made in Chicago rozwija się wraz z festiwalem – jak w przypadku Nicole Mitchell czy Dee Alexander, które swoje autorskie projekty po raz pierwszy w Europie pokazały właśnie w Poznaniu. To ogromna satys-fakcja dla organizatorów i widzów – być świad-kiem czegoś takiego. Widzowie to czują i doce-niają. Korzyścią dla miasta jest z pewnością to, że za stosunkowo niski budżet Poznań wyróżnia się na mapie ponad 100 festiwali w kraju oryginalną i rozpoznawalną imprezą, nawiasem mówiąc – trudną do podrobienia.Również w Chicago festiwal został doceniony. Czy odczuwasz wsparcie z „tamtej” strony?Festiwal byłby niemożliwy, gdyby nie współ-praca z Jazz Institute of Chicago. Instytut jest katalizatorem wielu projektów, które poznań-ska publiczność usłyszała zaraz po ich premie-rze w Chicago. Kilka razy udało się zdobyć też wsparcie finansowe Illinois Arts Council. Teraz wiadomo, że z tym gorzej – w USA kryzys, choć (nie chcę zapeszać) w tym roku jesteśmy blisko zdobycia grantu – decyzja zapadnie wkrótce. Chcemy czy nie, Poznań jest postrzegany jako europejska stolica jazzu z Chicago.

Rozmawiał Tomasz Janas

R O Z M A W I A M y

Chicago wciąż leci!mówi Wojciech Juszczak, dyrektor artystyczny estrady Poznańskiej i szef festiwalu Made In Chicago

program festiwalu na

str. 44więcej na:

madein - chicago.pl

Wojciech Juszczak

Fot.

Arch

iwum

pry

wat

ne

15

¦ Sun Rooms TrioAutorskie trio znanego w Poznaniu wibrafo-nisty Jasona Adasiewicza zadebiutowało przed dwoma laty płytą Sun Rooms określoną przez redakcję New York Timesa jako „jedno z 10 naj-lepszych nagrań jazzu i popu 2010 roku”. Pro-pozycję zespołu określa współbrzmienie wibra-fonu, kontrabasu i perkusji.¦ Harrison Bankhead SextetHarrison Bankhead – sporej postury, a jedno-cześnie pełen pozytywnej energii kontraba-sista – jest jednym z ulubieńców poznańskiej publiczności, a także artystą uczestniczącym w największej liczbie festiwalowych koncertów. Jego nienaganne brzmienie, feeling, wyczucie rytmu, a także niewątpliwa sceniczna charyzma sprawiają, że zapraszają go do współpracy różni liderzy. Podczas dotychczasowych edycji festi-walu Bankhead był zazwyczaj muzykiem towa-rzyszącym (tylko czy aż?), fundamentem ryt-micznym wielu zespołów. Tym razem przyjedzie sam jako lider autorskiego zespołu. Jego sekstet wydał przed dwoma laty płytę Morning Sun / Harvest Moon. W składzie instrumentalnym są: dwa saksofony (m.in. znany też w Poznaniu Edward Wilkerson), dwa zestawy perkusyjne, skrzypce i – oczywiście – kontrabas.¦ Mary Halvorson GroupCo prawda mieliśmy już w historii festiwalu (przed dwoma laty) wieczór zatytułowany Guitar Summit, kiedy wystąpili trzej gitarzyści pochodzący z różnych pokoleń i odwołujący się do odmiennych estetyk, jednak gitara rzadko pojawia się podczas Made In Chicago, szcze-gólnie jako instrument wiodący. Tym razem rzecz będzie tym bardziej ekscytująca, że ze swym własnym triem wystąpi gitarzystka Mary Halvorson. Dodajmy, że raczej nie należy się spodziewać pastelowych i delikatnych brzmień, artystka jest bowiem uczennicą mistrza awan-gardy – Anthony Braxtona. Zapowiada się fantastycznie!¦ Living By LanternsW tym szczególnym projekcie spotkali się muzycy z Chicago i nowego Jorku, by praco-wać nad odnalezionymi utworami napisanymi

przed laty przez słynnego ekscentryka Sun Ra. Pomysłodawcy całości, Mike Reed i Jason Ada-siewicz, nie kopiują jednak muzycznych paten-tów Sun Ra, a w oparciu o fragmenty zaczerp-nięte z odnalezionych starych taśm, stworzyli „bogaty melodycznie i harmonicznie zbiór tematów”.¦ The AwakeningOto wielki powrót na muzyczne sceny! The Awakening to jeden z najgłośniejszych zespo-łów sceny funky fusion lat 70. Grupa wydała wówczas dwa głośne, znakomite albumy. Po dekadach nieistnienia, przed kilkoma laty powróciła na scenę, w składzie zbliżonym do oryginalnego, i zagra w Poznaniu.Blowin’ In From ChicagoBlowing In From Chicago to tytuł klasycznej płyty z 1957 roku, należącej dziś do chicagow-skiego jazzowego kanonu. Zagrali na niej dwaj słynni saksofoniści tenorowi Clifford Jordan i John Gilmore (u tego drugiego lekcje brał John Coltrane!). Dziś, ponad pół wieku później, współcześni artyści z Chicago chcą odwołać się do tej tradycji i dopisać jej własny rozdział. Na czele grupy, jak przed laty, zagrają dwaj sakso-foniści tenorowi. Tym razem będą to Ed Wil-kerson i Ari Brown. T.J.X Czego słucha Tomasz Janas?Nieustająco Beatlesów, Jana Sebastiana Bacha, Davida Byrne’a i Toma Waitsa, a w chwili, w któ-rej to piszę, Esprit D’Armenie Jordi Savalla.

X Czego słucha Wojciech Juszczak?Jazzu – głownie scena Chicago, AACM, muzyki klasycznej – ze wskazaniem na muzykę barokową, pianistykę okresu roman-tyzmu oraz muzykę XX wieku (szczególnie impresjonizm), muzyki etnicznej – hołd dla Afryki Mali, muzyki rockowej – z senty-mentu King Crimson i wczesnego krautrocka niemieckiego (Tangerine Dream). Lubię avantrockową scenę Montrealu – Goodspeed, Esmerine, Silver Mt Zion, Patrick Watson albo zespoły wywodzące się ze sceny avantfolkowej, jak Wilco.

Krótki przewodnik po festiwalu Made in Chicago

16

Jak myślisz, czym przekonałeś komisję kon-kursową do tego, żeby powierzyła Ci dyrekcję Teatru Polskiego na kolejną kadencję?To właściwie pytanie do komisji, a nie do mnie. Sądzę, że dobrze przepracowanymi dziewię-cioma sezonami.Co było w tych sezonach najważniejsze?Wiele rzeczy. Dla mnie największy sukces to nasza publiczność. Mamy ją! Niezależ-nie od tego, że pozytywnie oceniam dorobek artystyczny moich poprzedników – Pawłów Wodzińskiego i Łysaka – z frekwencją w Teatrze Polskim było bardzo źle. To się zresztą zaczęło psuć dużo, dużo wcześniej. Przez wiele lat w Poznaniu istniał właściwie tylko Teatr Nowy. Mówiło się o zakopanej pod naszym teatrem żabie, o klątwie Horzycy, i rzeczywi-ście zdarzało się tak za poprzednich dyrekcji, że aktorów na scenie było więcej niż widzów na widowni. Przez pierwsze sezony zabiegali-śmy o tę widownie, a teraz, kiedy już ją mamy, chcemy ją zatrzymać i zabiegać o nową, ale nie tanimi chwytami. Nie gramy fars, nie gramy spektakli dla dzieci, ani razu nie zaparkował pod teatrem autobus z tak zwaną „wycieczką z prowincji”. Proponujemy coś mało popular-nego: dużo współczesnej dramaturgii, prapre-miery autorów nieznanych w Polsce i w Pozna-niu. Zatem to, że widzowie do nas przychodzą, jest naszym największym sukcesem.Cieszę się też z tego, że udało się – mimo kry-zysu i niesprzyjających okoliczności – wyre-montować Malarnię. Dzięki temu zostanie coś nowoczesnego, trwałego, co jeszcze długo będzie teatrowi służyć.A sukcesy artystyczne?Na pewno ważne – poza premierami i poza codziennym graniem, czyli teatralnym chle-bem powszednim – są jeszcze dwa wydarze-nia. Pierwsze to nasz konkurs dramaturgiczny

Metafory Rzeczywistości, który dość szybko stał się jednym z najważniejszych w Pol-sce. Sztuki autorów, którzy go wygrywali, wystawiane są i na naszej scenie, i w innych teatrach. Od innych tego typu przedsięwzięć odróżnia nasz konkurs to (co podkreślają zresztą wszyscy uczestnicy), że towarzyszą mu warsztaty, podczas których dramaturdzy pra-cują z reżyserami i aktorami. A wydarzenie drugie to nasz festiwal Bliscy Nieznajomi. Jego siłą jest tematyczność. Nie jesteśmy w stanie z niskim budżetem ścigać się z innymi festiwa-lami w zapraszaniu najlepszych przedstawień ze świata. Proponujemy zatem coś innego: naj-lepsze przedstawienia na dany temat.Nigdy chyba jeszcze nie było tak, że dwóm poznańskim teatrom dramatycznym szefują faceci, którzy pracowali razem, z jednego pieca chleb jedli, a do tego obaj wyrastają z nurtu alternatywnego. Piotr Kruszczyński to dla Ciebie nowy rodzaj konkurencji? Jest teraz trudniej? Ciekawiej?Na pewno traktuję Piotra o wiele życzliwiej niż wszystkich innych dyrektorów. Łączy nas to wszystko, o czym mówiłaś, a do tego podobne spojrzenie na świat i teatr. To rze-czywiście sytuacja zadziwiająca i w Pol-sce raczej niespotykana. Wierzę, że obaj będziemy mądrzy i spróbujemy z niej wycią-gnąć to, co najlepsze, czyli zrobić coś razem. Rozmawiamy o tym, ale za wcześnie jeszcze, żeby to upubliczniać. Poza tym nie chciał-bym mówić o tym sam, tylko w towarzy-stwie mojego kolegi z drugiej strony Mostu Teatralnego.Spodziewałam się po tej sytuacji raczej bar-dzo zdrowej i bardzo ciekawej dla widzów konkurencji.Konkurencja będzie, oczywiście, zawsze. Ona jest trochę nierówna, bo my mamy znacznie

R O Z M A W I A M y

Myślę o Otellumówi Paweł Szkotak, dyrektor Teatru Polskiego

17

mniejszy budżet niż oni. Ale – choć nie powi-nienem tego mówić ani jako dyrektor, ani jako reżyser – pieniądze nie są w teatrze najważniejsze.Z większą ciekawością chodzisz teraz na pre-miery do Nowego?Tak. Tam się naprawdę dzieją ciekawe rzeczy.W naszym indeksie Instytutu Kultury Sto-sowanej tekst poświęcony Tobie zatytuło-wano „tradycyjnie alternatywny”. To trafiony tytuł?Tak się o mnie mówi. Czasem słyszę też, że uprawiam teatr środka. Sam nigdy tak o sobie nie myślałem…Twoi poprzednicy – Pawłowie – postrzegani są jako artyści znacznie bardziej radykalni niż Ty, choć całe życie – inaczej niż Ty – zwią-zani byli z teatrem tradycyjnym. Dlaczego?Teatr to dla mnie wielka pasja i wielkie ryzyko uprawiane przez wiele lat bez żadnych zabezpie-czeń finansowych. Teatr Biuro Podróży działa już ponad dwie dekady. Nie jestem radykalny? Może powinienem ubierać się inaczej, ale jakoś nie umiem. A może trzeba robić jakieś obycza-jowe skandale? Nie wiem.Cóż, skandal artystyczny wydaje się dziś wła-ściwie niemożliwy.To prawda. Jest taka cecha współczesnego świata, która mi przeszkadza. Ludzie coraz mniej się ze sobą komunikują, a coraz bardziej promują. Coraz mniej jest w rozmowach mię-dzy ludźmi, także między twórcami i publicz-nością, wymiany myśli, a coraz więcej „pijaru”. Coraz mniej wartości, a coraz więcej reklamy. I to powoduje ogromne zubożenie w kontak-tach między ludźmi. Wygrywają sprytniejsi.Zawsze wygrywali w tego typu zawodach.Ale taka potęga „pijaru” jak dziś przyszła jed-nak z nowym ustrojem.I jest bardzo kusząca: wszyscy chcą mieć jak największą „oglądalność”, „klikalność”, „lubialność”. Na bazie takich kryteriów doko-nują samooceny i są oceniani przez innych – także w pracy.I to się niepostrzeżenie staje także źródłem cierpienia.Ale popromujmy się jednak trochę. W tym numerze IKS-a czytelnicy znajdą nasz

wspólny prezent dla nich – sztukę Wieczny kwiecień nagrodzoną w tegorocznej edycji Metafor Rzeczywistości. Masz do tego tekstu jakiś szczególny stosunek?To ciekawy tekst. Rzeczywistość dopisała do niego kolejne rozdziały: wciąż odbywają się kolejne manifestacje, protesty… One pokazują, że jesteśmy jako społeczeństwo bardzo podzie-leni. To głębokie pęknięcie światopoglądowe…… które w demokracji nie powinno specjalnie dziwić.Nie powinno. Ważne jednak, żebyśmy się pięk-nie różnili i umieli ze sobą rozmawiać, a tego wciąż nie umiemy. Wieczny kwiecień będzie pewnie interpretowany publicystycznie, ale jest on „metaforą rzeczywistości”. To opowieść o chłopaku, który nie potrafi się odnaleźć ani po jednej, ani po drugiej stronie narodowego sporu. Dla niego najważniejsza kwietniowa data to rocznica śmierci Kurta Cobaina. Pre-miera w listopadzie.Warto powiedzieć, że w listopadzie wystawimy także drugi nagrodzony tekst: Zażynki, który podnosi równie ważne tematy: aborcji, religij-ności, emigracji… Sztuka Anny Wakulik zosta-nie pokazana w londyńskim Royal Court. Ten teatr to mekka współczesnej światowej drama-turgii, więc Anna Wakulik odniosła ogromny sukces. A z nią także nasz konkurs.A co w tym sezonie zaproponuje widzom sta-ry-nowy dyrektor jako reżyser?Dojrzałem do kolejnego – trzeciego już po Mak-becie i Hamlecie – Szekspira. W tym sezonie będę robił Otella.Czyżbyś wchodził w kryzys wieku średniego?Myślę o tym tekście od kilku lat. Siedzę, czy-tam, porównuję różne tłumaczenia. Na Leara jeszcze za wcześnie.

Rozmawiała Ewa Obrębowska-Piasecka

X Czego słucha Paweł Szkotak?Ostatnio nie mogę się uwolnić od E lucevan le stelle z opery Tosca Giacomo Pucciniego. Poprzez tę nieśmiertelną arię myślę o Otellu.

X Czego słucha Ewa Obrębowska-Piasecka?Słucham zwykle tego, co (grają, śpiewają, mówią, włączają) ludzie, z którymi jestem.

Paweł Szkotak

18

Chodzi o „aktywizację w sferze kultury osób z dysfunkcjami słuchu”, a tak po ludzku: o głośny (nomen omen) sprzeciw wobec wykluczenia osób niepełnosprawnych oraz dzielenie się kulturą, która naprawdę należy do nas wszystkich.

5 zmysłów. Pauza to prospołeczny projekt edukacji kulturalnej skierowany do osób

niesłyszących. Jest kontynuacją akcji 5 zmy-słów. Audiodeskrypcja, podczas której odbyła się pierwsza w Polsce wystawa sztuk wizual-nych dla osób niewidomych. Na trwające od 15 września przedsięwzięcie składa się z nie-mal 60 wydarzeń, zarówno kulturalnych jak i edukacyjnych, które dzięki wsparciu spon-sorów są całkowicie bezpłatne. Przez dwa miesiące, praktycznie codziennie, niesłyszący biorą udział w warsztatach, spotkaniach oraz seminariach.

Lekcja dla motyliDokładnie o dziesiątej rano w Studiu Pol-skiego Radia pojawiła się grupa niesłyszącej młodzieży wraz z opiekunem, muzycy, dyry-gentka Anna Mróz oraz tłumaczka języka migowego Dorota Wiśniewska. Muzycy zasie-dli przy swoich instrumentach, a obok nich

porozsadzano niesłyszących w taki sposób, by widzieli nuty i byli w stanie poczuć drga-nia pojawiające się podczas wydawania przez instrumenty dźwięków. Na początku grupa czuła się nieswojo (ja też), jednak po chwili wszelkie obawy zniknęły. Muzycy zaczęli grać pod dyrekcją Anny Mróz, która przed każdą sekwencją starała się jak najwięcej powiedzieć o tym, co się zaraz wydarzy. Posługiwała się prostymi symbolami, by łatwiej było nie-słyszącym odkryć to, co chce im przekazać za pomocą muzyki. By ją czuli i przeżywali. Oczywiście towarzyszyła jej tłumaczka: z werwą przekładała słowa dyrygentki na „język motyli”, które również nie słyszą. Język piękny, barwny i ekspresyjny – dokładnie taki, jak ich trzepoczące skrzydła.

Słuchanie całym ciałemAnna Mróz opowiada o zajęciach: – Warsz-taty z niesłyszącą młodzieżą wyglądają zupeł-nie inaczej niż codzienna praca ze słyszącymi muzykami. W trakcie tych spotkań trzeba poruszyć wszystkie zmysły i starać się mówić jak najbardziej obrazowo. Czysto techniczna pogadanka o tym, co gramy, nie ma sensu, ponieważ nie pozwala na wyobrażenie sobie muzyki. Muszę mówić granymi przez orkie-strę obrazami, by niesłyszący mogli poczuć

P R Z e d S T A W I A M y

Cisza też jest muzyką5 zmysłów. Pauza

19

dźwięki, ich natężenie. Na pierwszy rzut oka widać, że osoby niesłyszące „słuchają” muzyki całym swoim ciałem. Dostrzegam to po ich oczach i twarzach. To naprawdę widać! Dzięki pracy z nimi, ja sama, a myślę, że i pozostali muzycy z orkiestry, również „inaczej sły-szymy” i bardziej emocjonalnie odczuwamy muzykę. Moja Mama – Agnieszka Ducz-mal, która poprowadzi finałowy koncert – w podobny sposób pracuje na tych warszta-tach. Staramy się za pomocą obrazów, zabawy z instrumentami i sprawienia, że drgania powstające podczas gry stają się rzeczywiście odczuwalne, pokazać niesłyszącym świat, którego nie znają. Naprawdę nie rozumiem, dlaczego osoby niesłyszące odsuwa się od muzyki – cisza też jest muzyką.Kiedy zakończył się koncert, młodzież mogła zadawać pytania, dotykać instrumentów oraz próbować na nich grać. Nie trzeba było pytać, co czują. Mówiły to ich oczy, z których biła radość. Opowiedzieli mi też o tym, że rzeczy-wiście poczuli na swoim ciele muzykę. Opo-wiadanie o tym doświadczeniu nie było łatwe, bo nie słyszą od urodzenia i wielu rzeczy nie potrafili nazwać. Najczęściej mówili o tym, że w niektórych momentach serce biło im bar-dzo szybko, a w innych czuli pewnego rodzaju ciepło bądź spokój. Czuli drgania. Odróżniali drżenie skrzypiec i kontrabasu, który cieszył się największą popularnością ze względu na zakres dźwięków, jaki wydaje, i towarzyszące im wibracje. Muzyka przestała być dla nich abstrakcyjnym pojęciem. Zdefiniowali ją za pomocą innego zmysłu.

To początek świataMówi Paweł Gogołek, pomysłodawca i produ-cent przedsięwzięcia:– Prawda jest taka, że projekt ten jest bezpo-średnio adresowany do osób niesłyszących, ale jego realizacja w dużym stopniu przeznaczona dla nas – osób pełnosprawnych. Pomaga nam zrozumieć, że niepełnosprawność nie wiąże się z nieszczęściem i smutkiem. Nie jest koń-cem świata, który oznacza niemożliwość reali-zacji swoich marzeń i celów. Wręcz przeciwnie – osoby niesłyszące mogą, chcą i mają ochotę robić dokładnie to samo, co osoby słyszące, a naszym zadaniem jest im to umożliwić.Po udziale w tych warsztatach jestem o tym przekonana znacznie bardziej niż dotąd. I mnie otworzyły one zmysły na nieznany świat.

Monika NawrockaX Czego słucha Anna Mróz?Słucham klasyki, ale nie jest prawdą, że wyko-nujący ten zawód nie słuchają niczego innego. Lubię także jazz i muzykę popularną. Czasami jednak nawet i my, muzycy, mamy ochotę na odrobinę ciszy. Szczególnie wtedy, kiedy dużo jeździmy i gramy. Zwykle nie trwa to jednak zbyt długo.X Czego słucha Monika Nawrocka?Duduka, kiedy nie mogę zasnąć (nie zdarza się to jednak często). To, czego słucham, zależy od mojego humoru: czasem jest to Edyta Geppert albo Grechuta, a innym razem Tom Waits. Gościem bywa Led Zeppelin, ale też sam Wło-dzimierz Wysocki. Słucham muzyki, ale nie lubię, kiedy słychać ją w tle. Nie zaprzeczam jednak, że bardzo często potrzebuję ciszy.

Fot. M. Lapis. All Rights Reserved, www.pressphoto.pl

W finałowym koncercie w Auli UAM 14.11. o g. 19 osoby niesłyszące biorące udział w warsztatach zagają z Orkiestrą Kameralną Polskiego Radia Amadeus pod dyrekcją Agnieszki duczmal.więcej na: www.5zmyslow.pl

20

AN ON BAST (Anna Suda). Artystka obecna na poznańskiej scenie muzyki elektronicznej od 2005 r. Wydała kilka ep’ek i albumów głów-nie w netlabelach (internetowych wytwórniach udostępniających nagrania w wersji cyfrowej). Swoją twórczość określa jako „delicate synthe-tic music”, gdzie przestrzenny idm (to skrót od: intelligent dance music) pełen jest melo-dii, zgrzytów, tekstów, klików i wszystkiego, co pomiędzy. Jeśli ktoś słyszał choć jeden utwór Miry Calix albo kojarzy brytyjską wytwórnię WARP, powinien wiedzieć, o co chodzi. An On Bast równie często, jak ze współczesnej muzyki eksperymentalnej, czerpie inspiracje z Mozarta, Arvo Parta, książek Hessego czy metafizyki Bergsona. Francuskim filozofem inspirował się też Igor Strawiński, pisząc swoje Święto wiosny. Nie dziwi więc, że swego czasu Suda elektronicznie reinterpretowała to kla-syczne dzieło. W czerwcu tego roku An On Bast wspólnie z trębaczem Maciejem Fortuną wydali płytę 1. Elektroakustyczny duet promo-wał ten album podczas październikowego kon-certu w Poznaniu.BLIMP. Najbardziej niedoceniony poznański zespół. Po dwóch kasetach, na których muzycy eksplorowali rejony minimal rocka i post-punka, Blimp wydaje dwie płyty (Superpolen i Pressure: Pleasure), jakich na polskiej scenie próżno było dotąd szukać. Na pierwszej z nich, bardziej mrocznej, słychać echo krautrocka spod znaku Can i Kreidler. Druga to połącze-nie eksperymentalnej elektroniki z popową melodyką. Sztandarowym przykładem tego zabiegu jest utwór, w którym głosu użyczył sam Artur Rojek. Właśnie „użyczył”, a nie zaśpie-wał, bo jego wokal został skrzętnie poszatko-wany, a pocięte fragmenty połączone w sposób nieznany dotąd radiowym szlagierom. Mimo oryginalnego brzmienia i dobrej dystrybucji

(Pressure: Pleasure można było kupić w każdym empiku) wydany w 2002 r. album przeszedł bez echa. Lider zespołu Radek Dziubek deklarował w jednym z wywiadów: Chcemy być wiarygodni w oczach ludzi interesujących się muzyką inde-pendent w tym kraju. Nie musimy podlizywać się mainstreamowi i dawać d… każdemu, kto ma ochotę nas przelecieć. Sam Blimp od wielu lat milczy. Jeden z jego członków, Mariusz Szy-pura, założył projekt Silver Rocket. Natomiast Radek Dziubek kontynuuje działalność w pro-jektach Innercity Ensemble i Grobbing Thristle, które czerpią z jazzu, noise’u, muzyki drone i ambient.KAKOFONIKT. Audio-wizualny kolektyw, którego nagrań próżno szukać na jakimkolwiek nośniku. W pamięci słuchaczy zapisał się nieza-pomnianymi występami na żywo, które zawsze są jednym, rozciągniętym do kilkudziesięciu minut utworem. Nigdy nie ma dwóch takich samych koncertów KakofoNIKT, ale każdy z nich jest obrzędem na miarę XXI wieku. Muzyczny rytuał budują dźwięki saksofonu, gitary basowej, thereminu, piły, didgeridoo, przedmiotów znalezionych (np. rur), zabawek, syntezatora, samplera i zawsze czegoś jeszcze. Ważną rolę podczas występów KakofoNIKT odgrywają też wizualizacje. Lider kolektywu Patryk Lichota gościnnie udziela się w avant-punkowym zespole Mnoda oraz jako regularny członek w improwizującym trio Kurort, które tworzy wraz z Piotrem Tkaczem i Pawłem Bukowskim. Mało kto wie, że w 2009 r. Kako-foNIKT wystąpił na gdyńskim Open’er Festi-walu.SZYMON KALISKI. Idealnym tłem dla jego muzyki jest zimowa podróż opuszczoną auto-stradą. Kaliski tworzy muzykę długą, rozcią-gliwą, jednostajną. To ambient, którego bazą są nagrania terenowe (np. szum morza) oraz

P R Z e d S T A W I A M y

Nowe brzmienie Poznaniamały alfabet młodej muzyki

Rys.

R. L

emke

21

dźwięki instrumentów akustycznych (pianino, gitara) odpowiednio zmodyfikowane (pogłosy, echa, zapętlenia) m.in. przez samodzielnie napisany program komputerowy. Powstaje w ten sposób muzyka krucha, delikatna, ulotna. Może właśnie dlatego do drugiego albumu artysty, wydanego przez specjalizującą się w neoklasycznych dźwiękach oficynę Hiber-nate, dodawana była pocztówka? Na początku października ukazał się najnowszy, czwarty już, album Kaliskiego. From Scattered Acci-dents wydał singapursko-tokijski label Kitchen. Na płycie znajdują się m.in. dwie kompozy-cje z gościnnym udziałem Petera Brodericka i Aarona Martina – tuzów współczesnego ambientu.MOORYC. Absolwent Akademii Muzycznej, który coraz śmielej radzi sobie na europejskiej scenie klubowej. Dla Maurycego Zimmermanna szczególnie udany był mijający rok. W sierpniu jedna z bardziej renomowanych elektronicz-nych tłoczni – niemiecka Freude Am Tanzen – wydała jego winylowy singiel All Those Moments z powoli rozwijającym się utworem, w którym słychać rozmarzony głos samego Mooryca. All Those Moments bardziej niż techno szlagier przypomina dobry elektroniczny pop. W lutym w wersji cyfrowej ukazał się też album pozna-niaka. Ciekawy nie tylko dlatego, że utwory 31-latka na swój warsztat wzięli znani europej-scy producenci tj. Marek Hemmann i Douglas Greed. Mooryc stara się znaleźć złoty środek pomiędzy muzyką taneczną i awangardą. Nie dziwią zatem wspólne koncerty z an_ARCHE NewMusicEnsemble, grupą Filipa Wałcerza i Rafała Zapały.NIWEA. Duet, którego pierwszoplanową postacią jest związany z artystyczną grupą Penerstwo Wojciech Bąkowski. Bąkowski bawi się językiem polskim, stosuje neologizmy, pro-stymi i krótkimi zdaniami, niczym współczesny Miron Białoszewski, przylepia się do rzeczywi-stości. Dźwiękowo Niwea to chłodne, surowe, minimalistyczne bity generowane przez Dawida Szczęsnego. Ascetyzm przekazu wzmacnia wygląd wydawnictw Niwei. Kolejne płyty mają numery 01, 02 i monochromatyczne okładki. Bąkowski nagrywa też solo. W 2010 r. tylko na

płycie winylowej ukazał się Zsyp – słuchowisko będące zapisem blokowej egzystencji.WO (WOJCIECH MORAWSKI). W swojej pracy skoncentrowany jest głównie na dźwięku jako informacji akustycznej. Dźwięk jako meta-data – informacja o informacji. Krótki, szybko gasnący w głośnikach impuls. Osobnym ele-mentem muzycznym jest eksploracja górnego pasma słyszalności, dźwięków, które nie wystę-pują w życiu codziennym w tak intensywnym nasyceniu. W maju 2010 r. zadebiutował jako twórca muzyki teatralnej, komponując ścieżkę dźwiękową do spektaklu Stream Teatru Usta Usta Republika. W tym samym roku na Can-DID Festiwal w razem z An On Bast, Marci-nem Pietruszewskim i Tomaszem Czają szukał przełożenia idei free impro na trzy laptopy i saksofon. WO jest pomysłodawcą i organiza-torem cyklicznych koncertów ambitnej muzyki elektronicznej – CYKLOTRONIKA w Meskalu i Galerii Arsenał, w ramach których swą twór-czość prezentowali najciekawsi twórcy elek-troniki z Polski i świata. We wrześniu 2010 r. Morawski wydał swoją debiutancką płytę Format survivers w netlabelu 3LoopRecords, a w grudniu wyszła jego płyta 1234. Wszystkie użyte na płycie sample pochodzą z płyt Elvisa Presleya. I choć dźwięki pochodzą z takich utworów jak My Boy, If I can dream czy Guitar man, nie łudźmy się, że je rozpoznamy. WO jest zadeklarowanym wegetarianinem i ekologiem. Każde opakowanie płyty 1234 było inne. Zgod-nie z ideą recyklingu Morawski wykorzystał dostarczone przez znajomych śmieci: bilety relacji Leszno-Poznań albo japońskie opakowa-nia przywiezione przez żonę. Artysta popula-ryzuje też wiedzę związaną z techniczną stroną muzyki, biorąc udział w konferencjach i dysku-sjach poświęconych technologiom muzycznym oraz prowadząc warsztaty dotyczące produkcji muzyki.

Jakub Łukaszewski

XCzego słucha Jakub Łukaszewski?Daphni – Jiaolong, Rrose – Preretinal, Motion Sickness Of Time Travel – Motion Sickness Of Time Travel, Ela Orleans – NEO PI-R, Vladislav Delay – Vantaa.

22

Poznańska hala widowiskowo-sportowa Arena została zbudowana w latach 1972-

-1974. Projekt stworzył architekt Jerzy Turze-niecki, wzorując się na rzymskim Małym Pałacu Sportu (Palazzetto dello Sport), trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że włoski oryginał jest nieco lepiej zaprojektowany i dużo staran-niej wykonany. Wadę tę należy jednak uspra-wiedliwić brakami materiałowymi i pewnym technologicznym zapóźnieniem, z jakim zma-gała się ówczesna Polska.

Gotyckie łuki i wysoki połyskCiekawostkę stanowi niespotykany kształt hali oraz fakt, iż nie został on podyktowany jedynie fantazją projektanta, ale wynikiem naukowych wyliczeń, które dowiodły, że wycinek kuli jest najbardziej korzystny dla zmieszczenia w nim jak największej liczby miejsc dla widzów. Wartości nacisków i konieczna wytrzyma-łość poszczególnych elementów konstrukcji, zostały obliczone w Poznańskim ZETO, czyli Zakładzie Elektronicznej Techniki Oblicze-niowej – będącym jedną z pierwszych w Polsce firm zajmujących się informatyką. Sprzętem

wykorzystanym do tych działań był komputer Mińsk 22.Konstrukcja hali jest wykonana z żelbeto-wych prefabrykowanych elementów, wspierają ją zewnętrzne także żelbetowe słupy, przywo-dzące na myśl łuki przyporowe, znane wszyst-kim ze średniowiecznych gotyckich katedr. Kopułę Areny pokryto aluminiową blachą pomalowaną na złoty kolor, który stanowił jeden ze znaków rozpoznawczych hali. Jednak dzisiaj farba nieco się już zmyła, a dach zmie-nia swoją barwę na stalową.We wnętrzach Areny, służących w czasie imprez jako szatnie i bary, podziwiać można posadzki wykonane z marmurowych łupków zatopionych w betonie, palmy w doniczkach i lady ze sklejki na wysoki połysk. Jest to swo-isty relikt i warto zwrócić na nie uwagę, gdyż w Poznaniu coraz rzadziej znajduje się takie perełki PRL-owskiego wykończenia i wypo-sażenia wnętrz oraz designu.

Masowe imprezy i szkolne lekcjeZarówno w czasie, kiedy została oddana do użytku, jak i dzisiaj, Arena była i jest bardzo

M O d e R N I S T y C Z N y P O Z N A ń

A kiedyś była złota!Arena

Symbolowi nowoczesności miasta w czasach PRL-ubardzo przydałby się dziś remont. Na pewno nie należy go jednak burzyć!

23

Fot.

M. S

tach

owia

k

intensywnie użytkowana, i to na różne sposoby. Odbywają się w niej zawody sportowe, trenują tam pierwszoligowi koszykarze, organizowane są wielkie imprezy muzyczne, a uczniowie oko-licznych szkół podstawowych mają tu lekcje WF.Wnętrze Areny zostało zaprojektowane tak, aby pomieścić w nim jak najwięcej osób w bez-piecznych i komfortowych, oczywiście jak na lata 70., warunkach. Na trybunach znajdują się miejsca siedzące dla 4200 osób, a w razie potrzeby na parkiecie zmieści się 1500 osób. Czyni to Arenę największą halą w Poznaniu i jednym z największych tego typu obiektów w Polsce (największą halą jest obecnie gdań-ska Ergo Arena, mieści prawie 15000 osób).

Nie po poznańsku ani nie światowoArena jest, niestety, przykładem mało poznań-skiego gospodarowania. Poznaniacy szczycą się przecież oszczędnością i szanowaniem posia-danych dóbr oraz niechęcią do wyrzucania pie-niędzy w błoto. W przypadku Areny te poznań-skie cechy pozostają w uśpieniu, bowiem jest to jeden z bardziej zaniedbanych budynków w Poznaniu, w którym od lat nie przepro-

wadzono nawet najbardziej podstawowych remontów. Wobec tego stan obiektu coraz bar-dziej się pogarsza i coraz większe środki będą potrzebne dla przywrócenia mu przyzwoitego stanu technicznego i wyglądu zewnętrznego.W marcu tego roku związany z Poznaniem kompozytor i laureat Oscara Jan A.P. Kacz-marek wysunął postulat zburzenia Areny i wybudowania na jej miejscu centrum kultu-ralnego. Pomysł to bardzo nietrafiony, Arena jest bowiem nie tylko użytecznym budynkiem, chętnie i często wykorzystywanym dla różnych celów. Była jednym z symboli nowoczesności miasta w czasach PRL. Pomysł zburzenia Areny wydaje się jeszcze dziwniejszy, gdy pada z ust człowieka bywałego w świecie, który zapewne wie, jak ceni się podobne budynki w krajach, gdzie nie kojarzą się z niechcianą socjalistyczną przeszłością, ale z latami gospodarczej powo-jennej prosperity.

Marcin StachowiakX Czego słucha Marcin Stachowiak?Zupełnie nie słucham muzyki. Za to bardzo lubię słuchać audiobooków.

Więcej na blogu Modernistyczny Poznań: www.modernistyczny-poznan.blogspot.com

24

Przygotowania do powstania Polskiego Teatru Tańca – Baletu Poznańskiego

trwały ponad 2 lata. Pierwsze umowy z tance-rzami zostały podpisane już w marcu 1971 r. Tę grupę traktowano równocześnie i jako samo-dzielną, i jako wchodzącą w skład Opery. Była to dziwna i trudna sytuacja. Wielu kwestii nie wyjaśniono na początku, dużo się działo nieofi-cjalnie, były domysły, plotki, ironiczne uwagi, kłótnie, nieodpowiadanie na „dzień dobry”. Właściwie doszło do otwartego konfliktu między osobami, którym Conrad Drzewiecki zaproponował pracę w nowym zespole, a tymi, których nie wybrał. Stwierdzić, że panowało niezadowolenie, to mało. To była zawiść, która zepsuła atmosferę pracy, czuło się to i w garde-robie, i na scenie, do tego stopnia, że kilka osób poszło protestować do sekretarza partii. Pro-tokołowałam burzliwe zebranie, które odbyło się w Operze w grudniu 1972 r. Oficjalnie ogłoszono na nim powstanie nowego zespołu pod nazwą Poznański Teatr Baletu. To zebra-nie trwało kilka godzin, byli na nim dyrekto-rzy Opery, przedstawiciele Wydziału Kultury, Rady Zakładowej i, oczywiście, partii. Co cie-kawe, nie uczestniczył w nim Conrad Drze-wiecki. Przeciwnicy powstania nowego zespołu mówili, że jego stworzenie obniży poziom przedstawień operowych, że tancerze nowego teatru więcej zarabiają, że Conrad Drzewiecki przygotowuje repertuar tylko dla wybranej grupy i nie realizuje premier dla Opery, że powstało „państwo w państwie”, i że to jest półprywatny zespół Conrada. Patrząc na to wszystko z perspektywy czasu, myślę, że było w tym trochę racji, bo przecież Conrad „wyjął” z Opery najlepszych tancerzy, a tam trzeba było utrzymać repertuar. Inaczej jednak nie miałby szansy rozwijania swoich wizji.

Wyznaczono nam studio do prób i pomiesz-czenia dla administracji w szkole baletowej z osobnym wejściem od Koziej. Na początku nie było nawet garderób, remonty trwały wiecznie. Zresztą udoskonalania i przeróbki, żeby jakoś się tu zmieścić, towarzyszą nam do dziś. Pamiętam, jak zaklejaliśmy afiszami okna na parterze, żeby nam ciekawscy nie zaglądali, bo nie mieliśmy żadnych zasłon. Było biednie i trudno, ale ludzie byli entuzjastami, bardzo chcieli robić coś nowego.Propozycje choreograficzne Conrada Drze-wieckiego nie przez wszystkich były rozu-miane i akceptowane. Teatr przeżył różne kryzysy. Po odejściu Conrada w 1987 r. (podjął tę decyzję z dnia na dzień), czuliśmy się porzu-ceni. Trudny okres przejściowy trwał prawie rok, mówiło się o zlikwidowaniu teatru. Jestem szczęśliwa, że do tego nie doszło. Ten teatr to moje życie. Przez wszystkie lata jego istnienia odnotowywałam w oficjalnych dokumentach i w swoim dzienniku fakty i zdarzenia z jego codzienności. Byłam przede wszystkim inspi-cjentem i inspektorem baletu, często tłuma-czem (urodziłam się w Berlinie i perfekcyjnie znam język niemiecki), ale także tancerką. Nie tańczyłam wielkich ról solowych, ale każde wejście na scenę było dla mnie wielkim prze-życiem. Miałam to wielkie szczęście, że two-rzono dla mnie specjalne role, i choć nie były one pierwszoplanowe, to intensywności bycia na scenie można mi pozazdrościć.

wysłuchała Jagoda Ignaczak

X Czego słucha Krystyna Kostrzemska-Suska?Jestem „dźwiękolubna”. To, czego słucham, zależy oczywiście od nastroju, ale najbardziej lubię muzykę klasyczną i etniczną, szczególnie silnie zrytmizowaną.

W S P O M I N A M y

Byliśmy entuzjastamiopowiada Krystyna Kostrzemska-Suska, legenda Polskiego Teatru Tańca, związana z nim od samego początku

Jubileusz Polskiego

Teatru Tańcasezon XL

Polski Teatr Tańca

powstał w 1973 r.

W sezonie

jubileuszowym

będziemy na

łamach IKS-a

przypominać

sylwetki

znakomitych

artystów

związanych z tym

zespołem.

Krystyna Kostrzemska-Suska

25

W czwartek 15 lutego 1945 r. o godz. 17 rozległy się dwa krótkie wystrzały pobli-skiej artylerii i niebawem cała katedra… stanęła w płomieniach.

Wieże zapalone pociskami armatnimi spłonęły i runęły na Plac Katedralny

(…) Główna nawa była wypalona, sklepienia i ściany nadniszczone, a skarbiec i wszystkie ołtarze ograbione – wspominał widok Katedry w 1945 r. arcybiskup Walenty Dymek. Ocalały natomiast – w niewielkim stopniu naruszone! – wszystkie kaplice. Rachunek wojennych strat Katedry (wliczono w niego także wszystko, co Niemcy wywieźli w czasie wojny z kościoła i skarbca) wyniósł ok. 3,5 mln zł w złocie.Przeto ogłaszam… pełen ufności w pomoc Bożą, zapoczątkowanie odbudowy Katedry Poznańskiej.Po wyzwoleniu Poznania przystąpiono do odbudowy Ostrowa Tumskiego (najpierw semi-narium duchownego i pałacu arcybiskupiego, w następnej kolejności – Katedry) pod okiem komisji złożonej m.in. z historyków sztuki i konserwatorów.Najważniejsza decyzja dotyczyła kształtu, w jakim świątynia ma zostać odbudowana. Ostatecznie (zasadniczo) przywrócono nawie głównej i nawom bocznym formy gotyckie i usunięto z nich później-sze naleciałości. Kaplice pozostawiono w stanie, w jakim znajdowały się w 1939 r.Zamiast autentycznej historii, zaprezento-wano historię poprawioną według estetycz-nych preferencji tych, którzy decydowali...Regotyzację przeprowadzono jednak nie do końca konsekwentnie, nie udało się też ustrzec błędów. Część „poprawek” dokonywana była na życzenie strony kościelnej w imię monumenta-lizacji pierwszej polskiej katedry.W latach 1951-55 trwały w ambicie i prezbite-rium Katedry badania wykopaliskowe, które

doprowadziły m.in. do odkrycia nagrobków pierwszych władców Polski (nie wszyscy histo-rycy są w tej kwestii zgodni).Świątynię oddano do użytku 29 czerwca 1956 r., arcybiskup Walenty Dymek, z powodu postę-pującej choroby, obserwował tę wielką uroczy-stość z okna pałacu biskupiego.…zarówno w czasie odbudowy, jak i obecnie, decyzja o regotyzacji była i jest nadal akcep-towana.Późnogotycki ołtarz główny znajdujący się obecnie w Katedrze został zakupiony w 1952 r. z kościoła w Górze Śląskiej. Zastąpił on całko-wicie zachowany barokowy ołtarz, rozebrany pod koniec lat 40.W rodzinie Anieli Sławskiej, znanej historyk sztuki związanej od 1945 r. z Muzeum Narodo-wym w Poznaniu, żywa jest historia dotycząca właśnie ołtarza z Góry Śląskiej.Elżbieta Kwiatkowska, siostrzenica Anieli Sławskiej: – Mieszkaliśmy z rodzicami w małej wsi koło Góry Śląskiej na początku lat 50. [był to moment, kiedy w Katedrze niemal całkowi-cie odremontowanej wciąż brakowało ołtarza głównego – DK]. Ciocia przyjeżdżała nas odwie-dzać. Któregoś razu poszła do kościoła parafial-nego w Górze i nagle, z bocznej ławki, w której usiadła, zobaczyła oparty o ścianę, zakurzony, piękny ołtarz. Staraniem cioci, i oczywiście wielu innych, zaangażowanych w to potem osób, ołtarz trafił do Katedry.Część historyków uważa, że podjęcie przez komisję nadzorującą odbudowę decyzji o roz-biórce barokowego ołtarza było pod względem konserwatorskim niesłuszne.

Daina Kolbuszewska

X Czego słucha Daina Kolbuszewska?Bez względu na to, dokąd prowadzą mnie kolejne muzyczne fascynacje, zawsze mam pod ręką J.S. Bacha i Ch. Mingusa.

W S P O M I N A M y

Katedra – historia poprawionana Trakcie

Terra Incognita – odkryj Ostrów Tumski!Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT zaprasza do udziału w całorocznej akcji, podczas której odkryjemy wielką historię Ostrowa Tumskiego!Z nami dowiesz się więcej!Reportaż: 11.11. g. 15.10, Radio emausPrelekcja dainy Kolbuszewskiej Jak odbudowano Katedrę ze zniszczeń wojennych? 14.11. g. 19, Cafe MisjaWycieczka: 17.11. g. 12, spotkanie przy kościele NMPwstęp bezpłatny

Fot.

Arch

iwum

MKZ

26

Potrzebowałem czegoś bardzo spektakularnego, żeby się sprawdzić. Szybowce? Balony? Nie. Chciałem być sam. Absolutnie sam.

Długo gryzłem się z tym tematem. W końcu zadzwoniłem do Bartka Miary

z Leszczyńskiego Stowarzyszenia Spadochro-niarzy FENIKS, kóre organizuje kursy na lot-nisku w Lesznie. Okazało się, że jest wolny ter-min na 14 lipca. No i się zapisałem, zrobiłem badania lekarskie, zaświadczenia, ubezpiecze-nia… Stało się.

Przed skokiemNa początku szkolenia dostaliśmy kartki z sześcioma oświadczeniami: że zrzekamy się ewentualnych roszczeń względem wszyst-kich i wszystkiego oraz że jesteśmy świadomi, iż możemy ulec wypadkowi prowadzącemu do ciężkich, nieodwracalnych obrażeń lub (a w zasadzie głównie) śmierci. Potem zaczę-liśmy dwudniowe szkolenie teoretyczne, na którym poznaliśmy potrzebne nam zagad-nienia: prawo lotnicze, budowa i eksploata-cja spadochronów (podstawowego i zapaso-wego), człowiek – możliwości i ograniczenia, meteorologia, procedury operacyjne, teoria skoku, technika skoku. Na sucho mogliśmy przeanalizować, co właściwie chcemy zrobić, czy jesteśmy tego pewni i czy nie wolimy stąd uciec. Dzień później mieliśmy też ćwicze-nia naziemne. Polegały na nauce oddziela-nia się od samolotu, opanowaniu czynności po otwarciu spadochronu (na trapezie), nauce lądowania na skoczni, nauce gaszenia i zwi-jania spadochronu po skoku. Co ciekawe, dopiero na płycie lotniska dowiedziałem się, iż określenie „wyskoczyć z samolotu” nie będzie tu dosłowne. Wolę mówić, że nie ska-

kałem z Wilgi, tylko się puściłem, a ona mnie zostawiła… na wysokości.Po tygodniu przyjechaliśmy zdać egzamin z wiedzy teoretycznej, dopuszczalne max. dwa błędy w każdej części tematycznej. Ci, którzy zdali, udali się na lotnisko, gdzie ponownie mieliśmy trening naziemny i odprawę.

Skok pierwszyA potem czekaliśmy… czekaliśmy… czekali-śmy… W końcu Azja, czyli Jacek Brzeziński, nasz instruktor i kierownik skoków, podjął decyzję: skaczemy!Byłem w ósmej parze uczniów-skoczków. Przydzielono mi spadochron o haśle wywo-ławczym „żółty”. Każda para, zanim wystar-towała, przeszła sprawdzenie sprzętu i ostat-nie próby oddzielenia od samolotu na ziemi. Zapamiętam na zawsze 21 lipca 2012 roku – samolot rusza, żwawo przyspieszając na trawiastym pasie startowym, po kilku sekun-dach czuć, że ogon się unosi, pędzi coraz szyb-ciej, trawa umyka spod kół i nagle samolot odrywa się od ziemi. Zaczynamy wzbijać się i zataczać okręgi nad Lesznem. Elewatory, jakieś 3 kilometry od lotniska, są ogromne. Po chwili przypominają wielkością baterie R20, potem R14, a w końcu małe paluszki AAA. Leszno i tereny okoliczne wyglądają przepięk-nie z góry. Na wysokości 500 metrów już nie widzę ludzi na ziemi, ale wzbijamy się dalej. Mój wysokościomierz pokazuje 800 metrów, serce bije mi jak młotem, nie wiem, czy oddy-cham, czy nie, nie wiem, czy jestem sobą, czy żyję, ale wiem, co mam robić, znam kolejność, wszystko powtarzam w myślach po raz milio-nowy, wiem, że jeśli zawiedzie spadochron główny, to zapasowy nawet sam się otworzy, jestem bezpieczny z tym sprzętem. Skoczek wyrzucający nakierowuje pilota na zadany tor

d Z I A ł A M y

Byłem wolnyłukasz Tomaszewski-Wilk opowiada o swoich skokach spadochronowych

Fot.

Arch

iwum

aut

ora

(2x)

27

lotu, daje sygnał pierwszemu uczniowi, żeby wyszedł na stopień, automatycznie przesu-wam się na jego miejsce – teraz on nie ma już powrotu. Patrzę, jak dostaje sygnał i już go nie ma. Teraz ja dostaję sygnał. Czuję, że jestem blady, ale próbuję się uśmiechać do wyrzuca-jącego. Chwytam drążek, przyciągam tułów, wystawiam lewą nogę, prawą, przeskakuję z nogi na nogę, patrzę w dół (choć nie powi-nienem), patrzę na wyrzucającego, klepnięcie w ramię, pozycja, puszczam się, poleciałem, spadam, mam liczyć, więc liczę: 121… 122… 123… Widzę, jak szmata się rozwija, linki się rozciągnęły, slajder zaczyna zjeżdżać, jest dobrze, może będę żył. 124… slajder prawie nad głową, 125… wszystko rozwinięte, spa-dochron rozpostarty, linki prosto, nic się nie poplątało, po prostu podręcznikowo. Odbez-pieczam linki sterujące i nasłuchuję radia. Latam sam jeden, latam, jest pięknie, wraże-nia jak żadne inne, to najcudowniejsze uczucie w moim życiu, euforia i strach, piękne widoki i… nagle słyszę głos instruktora. Musiałem nie słyszeć komend, więc krzyczy: „żółty” w prawo, potem w lewo. Jest pięknie, słońce już nisko, nie chcę spadać. Ale lot musi się

skończyć, słyszę komendę: „żółty: nogi razem, ugięte, napięte mięśnie, przygotuj się do lądo-wania, hamuj”. I przyziemiam, gaszę czaszę, zwijam spadochron, idę do instruktora. Jestem najszczęśliwszym człowiekiem na ziemi!

Będą następneWidziałem mężczyzn, którzy skoczyli i stwier-dzili, że więcej nie skaczą. To nie był strach, po prostu ocknęli się, wiedzą już, że żyją, udo-wodnili sobie, co mogą. Podziwiam każdego z nich i rozumiem. Ale ja dzień później sko-czyłem jeszcze raz. I jeszcze raz.Przez weekend jadłem dużo (głównie słody-czy), bo to konieczne przy takich emocjach, a mimo to schudłem dwa kilo w dwa dni. Dieta cud? Adrenalina puściła mi dopiero w poniedziałek wieczorem. Siedziałem i się trząsłem… Ale skoczę znów i będę skakał. To cudowne uczucie.Każdy może w życiu spróbować skoków. Ska-kanie jest bezpieczniejsze niż podróż na lot-nisko i z powrotem. Tam w górze jest się wol-nym, naprawdę wolnym, a sprzęt nawet sam wyląduje za nas, więc może warto skoczyć.

Łukasz Tomaszewski-Wilk

28

d Z I A ł A M y

W domu autora WarszawiankiWłoszakowice

Karol Kurpiński, zwany często polskim Rossinim, urodził się we Włoszakowicach, wsi położonej na skraju Przemęckiego Parku Krajobrazowego, zaledwie kilkadziesiąt kilometrów od Poznania.

Włoszakowice, jako własność szlachecka, wzmiankowane były już w 1401 r. Wieś

należała wówczas do Borków Gryżyńskich; następnie – dzięki udanym mariażom – prze-szła w ręce Opalińskich, a później Stanisła-wa Leszczyńskiego (przyszłego króla Polski). Od Leszczyńskiego, wraz z dobrami w Lesznie i Rydzynie, Włoszakowice kupił książę Alek-sander Józef Sułkowski. Na sztucznej wyspie otoczonej fosą i parkiem ze starymi drzewami, na miejscu wcześniejszej siedziby Opalińskich, zbudowano dla Sułkowskiego pałac myśliwski.Dziś odrestaurowany, późnobarokowy pałac jest siedzibą Urzędu Gminy i Gminnego Ośrodka Kultury. Trójkątny kształt rzutu pałacu bywa tłumaczony podobieństwem do kielni – symbo-lu wolnomularstwa, do którego należał ks. Suł-kowski. Do pałacu prowadzą dwubiegowe scho-dy i portal z kartuszem herbowym Sułkowskich – Sulima. Warto zajrzeć do wnętrza pałacu, w którym znajduje się trójkątna, zajmująca dwie

kondygnacje sala reprezentacyjna. Odbywają się w niej koncerty i doroczne (nieprzerwanie od 1968 r.) Konkursy Młodych Muzyków im. Ka-rola Kurpińskiego, organizowane przez jedyne w Polsce Towarzystwo Muzyczne im. Karola Kurpińskiego. W przyziemiu pałacu znajduje się tzw. skalna grota – dawna sala zebrań ma-sońskich, która dziś jest także miejscem licznych imprez kulturalnych. W pałacowej oficynie znaj-duje się muzeum poświęcone kompozytorowi.Karol Kurpiński urodził się tu w 1785 r., w istnie-jącym do dziś domu. 6 marca został ochrzczo-ny w miejscowym kościele pw. Świętej Trójcy, gdzie jego ojciec był organistą. Tu też pobierał od ojca pierwsze lekcje muzyki, prawdopodob-nie na czynnych do dziś organach. Kurpiński przeszedł do historii muzyki jako największy przed Moniuszką kompozytor operowy; obok oper był także autorem komedii, melodrama-tów, baletów oraz pieśni patriotycznych. Szcze-gólnie znane są jego pieśni z okresu powstania listopadowego, wśród nich Warszawianka, której prapremiera miała miejsce 5 kwietnia 1831 r. w Teatrze Narodowym w wolnej od Ro-sjan Warszawie. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Warszawianka była jedną z kandyda-tek do miana hymnu państwowego i pozostaje najsłynniejszą polską pieśnią rewolucyjną. Kompozytor zmarł 18 września 1857 r. w War-szawie i pochowany został na Cmentarzu Po-wązkowskim.

Witold GostyńskiX Czego słucha Witold Gostyński?Lubię słuchać – jak inżynier Mamoń (sam też jestem przecież inżynierem) – muzyki „którą już znam”: w Nowy Rok – tradycyjnie koncert z Wiednia; w niedzielę – z dziećmi Siesta Marcina Kydryńskie-go; w katedrach – fugi Bacha, chorał gregoriański; w stosownych okolicznościach – klasycy wiedeńscy, muzyka baroku (Water Music Haendla), piosenka francuska (Brassens, Brel), tradycyjny jazz.

Fot.

Z. S

zmid

t

29

k i n o k i n o

O statuetkę Złotego Zamku 16. edycji MFFD Off Cinema powalczy 37 tytu-łów. W programie, poza prezentacją filmów konkursowych, kilka nowości. Pierwszy człon nazwy festiwalu („mię-dzynarodowy”) dotyczy około jednej trzeciej tytułów. Zakwalifikowane do konkursu filmy to produkcje głównie europejskie, ale pojawiły się też tytuły z tak egzotycznych miejsc, jak Kuba czy Izrael. Natomiast dwie trzecie stano-wią filmy polskie. – Istnieje ciągle coś takiego, jak polska szkoła dokumentu, a polskie filmy dokumentalne należą do najlepszych na świecie. To nasza wielka tradycja i możemy być z tego dumni – tłumaczy tę przewagę organi-zator festiwalu, Mariusz Stańczyk z CK Zamek. Podczas festiwalu z tym poglą-

dem można podyskutować w ramach otwartej debaty pt. Czy istnieje polska szkoła dokumentu?Czym interesują się współcześni doku-mentaliści? – Filmy, które zakwalifikowa-liśmy do konkursu, wyróżnia poszukiwa-nie ciekawych bohaterów i podglądanie intymnych relacji między ludźmi – mówi ewa Kujawińska, członkini komisji se-lekcyjnej. Laureatów tegorocznych Zło-tych, Srebrnych i Brązowych Zamków wybierze jury pod przewodnictwem An-drzeja Titkowa – reżysera i scenarzysty, autora m.in. filmu Przechodzień o Ta-deuszu Konwickim. Obszerny przegląd jego twórczości i spotkanie z artystą to główne, oprócz prezentacji filmów konkursowych, elementy programu fe-stiwalu. Poza nim w jury zasiądą: reży-serzy Beata dzianowicz i Marcin Sauter (nagrodzony Złotym Zamkiem 2007), krytyk filmowy łukasz Maciejewski oraz Piotr Majdrowicz, inicjator i wieloletni były dyrektor Off Cinema. Formuła festiwalu zmienia się nie-znacznie z roku na rok. Zniesiono ograniczenie dla młodych twórców – prace na konkurs mogli nadsyłać już nie tylko debiutanci. Również w pro-gramie pojawiło się kilka nowości.

To przede wszystkim spotkania z au-torami filmów konkursowych, warsz-taty z krytyki filmowej i master class z zaproszonym twórcą. Mimo że ter-min ten kojarzy się raczej z sędziwym (i mogącym się pochwalić sporym dorobkiem) ekspertem danej dziedzi-ny, w tym roku zaproszono Tomasza Wolskiego – uznanego, ale młodego reżysera (rocznik ’77). Jego najnow-szy film Pałac o Pałacu Kultury i Nauki ubiega się o statuetkę Złoty Zamek. Ze względu na przedłużający się remont kompleksu Sali Wielkiej w CK Zamek (w efekcie modernizacji ma powstać m.in. kino studyjne), projekcje filmowe odbędą się w kinie Muza. Bilety kosz-tują 5 zł (jednorazowy), 15 zł (karnet na 5 filmów) i 25 zł (karnet na 10 filmów). Wstęp na spotkania i dyskusje odbywa-jące się w Sali pod Zegarem jest wolny.

Natalia Grudzień¦ więcej na: www.offcinema.pl

X czego słucha Natalia Grudzień? W trakcie pisania słuchałam punkowe-go zespołu Translola: Czyli mogę o tym napisać tym ulubionym długopisem, (...) cieszę się, że długopis ten jest tańszy niż żelpen, gdy nim piszę, nikt mnie nie zgani, że ten romans był tak tani.

X muza, pałace i zamkiMiędzynarodowy Festiwal Filmów dokumentalnych Off Cinema 21-25.11.

Kadr z filmu Tomasza Wolskiego Pałac

Fot.

Arch

iwum

org

aniza

toró

w

30

k i n ok i n o k i n o

Niektóre fragmenty filmu wywołują gorzki, bardzo gorzki śmiech i nasu-wają pytanie: o co naprawdę walczy-liśmy, za czym tęskniliśmy po naszej stronie muru?Film Barbara Christiana Petzolda (na-groda za reżyserię Festiwalu w Berlinie) rozgrywa się na początku lat osiemdzie-siątych XX wieku w Niemieckiej Repu-blice demokratycznej. Nie mitologizuje jednak minionego systemu, nie prze-rabia go na nostalgiczne gadżety, nie pokazuje także w tonacji heroicznej, jak to zwykli czynić polscy twórcy. Za to niezwykle sugestywnie oddaje klimat tamtych czasów. Ich szarość, marazm, beznadzieję, konformizm. A także trud powszedniej walki z opresją, ciężar etycznych wyborów, do jakich bywali-śmy w komunie zmuszani.Tytułowa bohaterka jest lekarką, która musiała się czymś narazić władzy, zosta-ła bowiem zesłana z Berlina do prowin-cjonalnego szpitala. I tu jednak Stasi nie daje jej spokoju. Przeszukuje mieszkanie, poddaje upokarzającym rewizjom osobi-stym. Kobieta zaprzyjaźnia się z kolegą po fachu, bierze też pod opiekę zbunto-

waną uciekinierkę z domu poprawczego. Rzeczywistość trzyma Barbarę za gardło, czepia się jej nóg i nie pozwala choćby pomarzyć o lepszym życiu, mimo iż boha-terka ma narzeczonego w RFN-e, do któ-rego planuje uciec.W jednej ze scen widzimy, jak zachod-nioniemiecki samochód budzi ekscytację NRd-owskiego obywatela posiadającego wysłużonego trabanta. W innej przyglą-damy się dziewczynie kartkującej z wy-piekami na twarzy przemycony z Zachodu katalog domu towarowego. Te fragmenty filmu wywołują gorzki, bardzo gorzki śmiech i nasuwają pytanie, o co napraw-dę walczyliśmy, za czym tęskniliśmy po naszej stronie muru – za wolnością czy za dobrami konsumpcyjnymi? Barbarę warto obejrzeć choćby po to, by uświa-domić sobie, że jedno z drugim nie jest tożsame.

B.Ż.X Czego słucha Bartosz Żurawiecki? Po pierwsze, słucham kompozytorów, którzy już nie żyją. Po drugie, obciacho-wego popu z lat 70. i 80. Po trzecie, diw wszelakich – od Marleny dietrich po An-tony’ego i Rufusa Wainwrighta.

Bartosz Żurawiecki poleca

Nie płeć się liczy, lecz osobowośćNa zawsze Laurence Xaviera DolanaKanadyjczyk, Xavier dolan, stał się sen-sacją kina, gdy w wieku 19 lat zadebiu-tował jako scenarzysta i reżyser znako-micie przyjętym, pokazanym na festiwalu w Cannes, filmem Zabiłem moją matkę, w którym zagrał także główną rolę. Nie-długo potem potwierdził talent Wyśniony-mi miłościami. Na kolejną produkcję – po polsku nosi ona tytuł Na zawsze Laurence – dostał dolan solidny budżet. Wykorzy-stał go wszechstronnie, robiąc film długi (prawie trzygodzinny), w gruncie rzeczy kostiumowy (bo sięgający lat 80. XX wie-ku, możemy podziwiać na ekranie paradę strojów z tamtego okresu), wizualnie roz-buchany i naładowany znanymi „kawał-kami” muzyki klasycznej i popowej.W warstwie fabularnej to opowieść o ty-tułowym Laurencie (Melvil Poupaud), który wyznaje swojej narzeczonej (na-grodzona w Cannes Suzanne Clement), że czuje się kobietą. Obserwujemy, jak to oświadczenie wpływa na relacje między bohaterami, jak ewoluują one przez kolej-ne lata. A także, jak zmienia się sam Lau-rence i stosunek otoczenia do niego/niej.dolan – istna Zosia Samosia – nie tylko napisał scenariusz, a film wyreżysero-wał i zmontował, lecz także zrobił do niego kostiumy. Wyjątkowo natomiast w nim nie zagrał (chociaż miga przez moment na ekranie), jednakże czuć jego obecność w każdym kadrze tego dzieła.

Kobieta pod presjąBarbara Christiana Petzolda

Fot.

Arch

iwum

dys

trybu

tora

k i n o

31

k i n o k i n o

Przemysław Toboła poleca

Atlas chmur (Cloud Atlas)reż. Andy Wachowski, Lana Wachow-ski, Tom Tykwer dramat science-fiction. ekranizacja po-wieści davida Mitchella, gdzie twórcy cyklu Matrix i V jak Vendetta połączyli siły twórcze z autorem Biegnij Lola, bie-gnij i Niebo, by powstała piorunująca mieszanka stylów narracji i konwencji filmowych: od powieści podróżniczej, przez nowelę obyczajową z lat 30. XX w., aż po futurystyczną apokalipsę. Ale całość spina jak najbardziej staro-świecka metempsychoza.

Mistrz (The Master)reż. Paul Thomas Anderson dramat polityczny twórcy neurotycznej Magnolii i oscarowego Aż poleje się krew. Ortodoksyjny kaznodzieja, Lan-caster dodd (w tej roli charyzmatyczny Philip Seymour Hoffman) rusza na re-ligijną krucjatę poprzez bezdroża USA, w niespokojnych czasach po II wojnie światowej. W trudzie nawracania Jankesów towarzyszy złotoustemu zagadkowy włóczęga, Freddie Sutton (Joaquin Phoenix), weteran z US Navy, który bacznie śledzi poczynania święte-go mistrza.

Fot.

Arch

iwum

dys

trybu

tora

Odkąd ludzkość zorientowała się, iż Ziemia jest kulą, wyobraźnię człowieka zaprzątało pytanie o to, jak wyglądają istoty żyjące po tej drugiej stronie, na antypodach. Może chodzą na głowach? A może mają tylko jedną nogę, ale za to mocarną? Pomysłów było co niemiara, każdy nieprawdziwy, jak pokazały pierwsze udane wyprawy karawel dookoła naszego globu. Ostatnio w kinach zagościli nawet bohaterowie antyutopii Odwróceni zakochani (Upside Down) Juan diego Solanasa o dwóch sprzęgniętych planetach, które prawie się stykają grzbietami, a ich mieszkańcy, z ra-cji odwrotnej grawitacji, chodzą „do góry nogami” względem siebie. victor Kossakovsky, twórca filmu Niech żyją antypody, zaprasza jednak widza na inną, choć też niecodzienną wyprawę – śladami geograficznych opozycji: Argen-tyna i Chiny, Hiszpania i Nowa Zelandia, Chile i Rosja, Botswana i Hawaje. Gdzie jest góra, gdzie dół? Półkula północna i południowa? Perspektywa obrazu i wid-nokręgu zmienia się nieoczekiwanie, oszukując rutynową percepcję widza.Idylliczny spokój argentyńskiej pam-py zderza się z hałaśliwymi ulicami Szanghaju. Pisk strzyżonych owiec z nowozelandzkich pastwisk wdziera się w ciszę hiszpańskich wzgórz. Lwy

wygrzewające się w słońcu sawanny Botswany spoglądają w lawę płynącą z wulkanów Hawaii. Każdy z tych kra-jobrazów z pozoru pełen jest przeci-wieństw. Wszak dzieli je cała długość średnicy naszej planety. A jednak każ-de z tych miejsc łączy niewidzialny po-most biegnący poprzez środek Ziemi.Już po pierwszych kadrach filmu moż-na przecież odnaleźć wspólny rytm dla całej Ziemi na podobieństwo starożyt-nego chińskiego znaku yin-yang, śre-dniowiecznego pojęcia z europejskiej scholastyki coincidentia opositorum – poglądu filozoficznego twierdzącego, iż przeciwieństwa się dopełniają. Na-gle skomplikowane teorie nowoczesnej fizyki o falujących w ukrytym porząd-ku fraktalach stają się oczywistością, a przestroga mistrzów zen, że „mu-śnięcie skrzydła motyla zmienia drogę gwiazd”, robi się jasna dla każdego nie-dowiarka z cywilizacji Zachodu.

P.T.X Czego słucha Przemysław Toboła?Słucham namiętnie ostatniej płyty Ce-cilii Bartoli Mission z nieznaną dotąd muzyką wczesnego baroku Agostina Steffaniego (1654-1728), zapomniane-go włoskiego kompozytora, kolekcjo-nera sztuki, szpiega.

Śladami geograficznych opozycjiNiech żyją antypody (Vivan las Antipodas!) Victora Kossakovsky’ego

32

t e a t rt e a t r t e a t r

W połowie listopada na deskach Teatru Nowego zobaczymy Dyskretny urok burżuazji – najnowszy projekt Marcina LiberaMarcin Liber to tegoroczny laureat Lauru Konrada – głównej nagrody Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Reżyserskiej „In-terpretacje” dla najlepszego młodego reżysera teatralnego w Polsce. To także współzałożyciel niezależnego poznańskiego Teatru Usta Usta oraz artysta współpracujący z teatrami Biuro Podróży, Ósmego dnia, Porywacze Ciał. Jego najnowsze zainteresowania twórcze zwrócone są w stronę technik audiowizualnych, estetyki wideoklipu, nowych mediów oraz ele-mentów teatru tańca.O swoim najnowszym projekcie mówi:– Piotr Kruszczyński zaproponował mi współpracę, więc szukałem odpowiedniego tekstu, który wpisze się w nurt tego, czym właśnie zajmuje się poznański Teatr Nowy. Niedawno zobaczyliśmy tam na przykład Dwunastu gniewnych ludzi. Mnie też interesuje przestrzeń pomiędzy filmem a teatrem, pomyślałem więc o Dyskretnym uroku burżuazji Luisa Buñuela – filmie, który oglądałem wiele lat temu, jeszcze jako student, w dKF-ie w Collegium Novum. I to właśnie ten klasyk kina stał się pretekstem do zrealizowania mojego najnowszego projektu. Sięgnąłem także po Trzy monologi Franki Rame i dario Fo oraz po fragmenty tekstu Śmierć Człowieka-Wiewiórki Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk, które będą pełnić rolę komentarza do filmu. Teksty te możemy znaleźć w Czerwonej dekadzie wydanej przez Panga Pank w 2011 r. Film będzie jednak główną osią spektaklu. Pokażemy duże jego fragmenty (ale nie chcę zdradzać, które), a aktorzy będą dubbingować, bądź komentować i interpretować to, co się dzieje na ekranie. Wiele i tak już Państwo wiecie, bo w maju odbyło się przecież performatywne publiczne czytanie naszego „zdarzenia teatralno-filmowego”. dodam jeszcze, że ścieżka dźwiękowa w spektaklu, jest inna niż w filmie. Mnie najbardziej interesuje w tym przedsięwzięciu fasadowość: języka, postaw czy samego teatru. Fasadowość, która roz-bija i burzy, przez co tworzy coś nowego. Jestem ciekaw, na ile surrealistyczny film z lat 70. jest dziś aktualny, na ile aktualne pozostają stawiane w nim pytania. Chciałbym zadawać w swoim projekcie takie same pytania jak Buñuel.

Monika Nawrocka

¦ Dyskretny urok burżuazji scenariusz i reżyseria: Marcin Liber dramaturgia: Michał Pabian scenografia: Grupa Mixer muzyka (live act) Filip Kaniecki alias MNSL

Teatr Nowy (Duża Scena) 16.11. g. 20 – premiera 17 i 18.11. g. 20 20.11. g. 20 – premiera z legitymacją

Surrealistyczny świat

Fot.

A. L

ipie

c

t e a t r

33

t e a t r t e a t r

repertuar Poznań

art Stations FoundationPółwiejska 42tel. 61 859 61 22of fice@artstationsfoundation5050.comwww.artstationsfoundation5050.comStary Browar Nowy Taniec¦ Just Between Us! The Generation Project¦ Episode 4 and 5: Nathalie meets Katie and Justin meets Stefan – gen-eration under 20 oraz Episode 2: Jess meets Angus – men aged 50+ (Stary Browar, Studio Słodownia +3/double bill)17.11. g. 19¦ Bonus Track: Caro and Tonio – the couple (Stary Browar, Studio Słodownia +3) 18.11. g. 19bilety: 25 i 20 zł, karnety dwudniowe: 40 i 30 zł

Kwadrat Expo ul. Zbąszyńska 27tel/fax. 61 861 54 54biuro@kwadrat-expo.com.pl¦ XI Festiwal Zostań Gwiazdą Kaba-retu – I eliminacjaW konkursie wystąpi kabaret K2 oraz Kabaret dworski, a gościem wieczoru będzie Kabaret Młodych Panów.16.11. g. 20 (Scena na Piętrze, ul. Masz-talarska 8)bilety: 40 zł

Mój Teatrdyrektor artystyczny Marek Zgaińskiul. Gorczyczewskiego 2/1Atel. 668 85 64 44www.mojteatr.plbiuro@mojteatr.plbilety: 25 i 20 zł (dla studentów i uczniów)

Polski Teatr Tańca – Balet Poznański dyrektor naczelna i artystyczna ewa WycichowskaStudio: ul. Kozia 4tel. 61 852 42 41, 61 852 42 42fax 61 853 23 70www.ptt-poznan.plteatr@ptt-poznan.plrezerwacja biletów: impresariat@ptt-poznan.pltel. 61 852 40 08bilety: 30 i 20 złSpektakle poza Poznaniem¦ 3.11. łódź, Teatr Powszechny; w ra-mach Festiwalu Kultury Chrześcijań-skiejDesert choreografia Paulina Wycichowska¦ 11.11. g. 18 Tarnowo Podgórne, Hala Widowiskowo-SportowaAleksanderplatzchoreografia Paulina Wycichowska¦ 16.11. Złotów, Złotowskie Centrum Aktywności Społecznej Balladynachoreografia, kostiumy, scenografia Karina Adamczak–Kasprzak, Agata Am-brozińska-Rachuta¦ 16.11. Złotów, Złotowskie Centrum Aktywności Społecznej Wo-man w pomidorach (część żeńska)choreografia yossi Berg

¦ 23.11. Guangdong dance Festival, Kanton, Chiny w programie: Jesień-Nuembir w re-żyserii Jacka Przybyłowicza oraz Wio-sna-Effatha w reżyserii ewy Wyci-chowskiej

Studio Teatralne blumOK Wierzbakul. Wojska Polskiego 6/8blum@free.art.plwww.teatr-blum.plkonieczna jest wcześniejsza rezerwacja biletów:tel. 666 987 001 lub marketing.blum@gmail.com¦ Pudełko spektakl dla dzieci w wie-ku 1,5-5 lat3.11. g. 10 i 11.30¦ Ty i ja spektakl dla dzieci w wieku 1-5 lat4.11. g. 10 i 11.30uwaga! spektakle będą grane w Con-cordia design, ul. Zwierzyniecka 3; bi-lety: 35 zł rodzinny (dziecko plus dwoje opiekunów)

Studio – Teatr Castingowy mplusmPiątkowskie Centrum Kultury dąbrówkaos. B. Chrobrego 117mplusm@op.plwww.mplusm.one.pl

© M

eyer

Orig

inal

s / f

oto@

mey

eror

igin

als.

com

Silke Z./resistdance. Just Between Us! The Generation Project – episode 2

34

t e a t rt e a t r t e a t r

¦ Underground Christo Bojczewareżyseria Anna Szymczak30.10. g. 19uwaga! spektakl będzie grany w holu Biblioteki WFPiK UAM (Collegium Maius, ul. Fredry 10 – wejście od ul. H. Kowalczyka)Twórcy piszą: To opowieść o ludzkich pragnieniach, gniewie, zagubieniu w świecie i systemie, zagmatwanych międzyludzkich relacjach. Bohaterowie bułgarskiego pisarza przytłoczeni baga-żem żalu i wzajemnych pretensji prze-kraczają „senne” granice, by odnaleźć sens życia. Dostają jednak to, czego się nie spodziewają. Uważajcie na swoje marzenia! Możecie być naprawdę za-skoczeni.

Teatr animacji www.teatranimacji.plul. Św. Marcin 80/82tel. 61 853 72 20dyrektor naczelny Antoni Kończaldyrektor artystyczny Janusz Ryl-Krystianowski

kasa: wt.-czw. g. 10-12 i 15-17 pt. g. 10-12 i 15-18, sob.-niedz. g. 10-14bow@teatranimacji.plrezerwacje grupowe w dziale Marketingu – tel. 61 853 69 64 lub 61 64 65 215bilety: 16, 18 i 20 zł¦ Calineczka na motywach baśni H.Ch. Andersenareżyseria Artur Romański 3.11. g. 11 oraz 4.11. g. 11 i 13; 6, 7.11. g. 9.30 i 11.30; 8.11. g. 9.30¦ Śpiąca królewna Kataríny Aulitisovejreżyseria Lech Chojnacki9 i 13.11. oraz 20-23.11. g. 9.30 i 11.30 oraz 10 i 25.11. g. 11 i 13 także 14.11. g. 9.30¦ O Diabełku Widełku na podstawie tekstów Pierre’a Gripariego Dobry Dia-bełek i Aksamitka córka Diabłareżyseria Lech Chojnacki15, 16.11. g. 9.30 i 11.30; 17, 18.11. g. 11 i 13

¦ Bajka o czasie Liliany Bardijewskiejreżyseria Janusz Ryl-Krystianowski27-29.11. g. 9.30 i 11.30¦ Jaś i Małgosia Jana Brzechwyreżyseria Janusz Ryl-Krystianowski30.11. g. 9.30 i 11.30

Teatr ba-Ku Fundacja Barak Kulturyul. Św. Marcin 80/82 p. 329tel. 61 646 53 44www.barakkultury.plbarakkultury@barakkultury.pl

Teatr Muzyczny dyrektor naczelny i artystyczny daniel Kustosikul. Niezłomnych 1etel. 61 852 17 86kasa: pon. g. 9-14, wt.-pt. g. 9-19, sob. g. 15-18, niedz. – dwie godziny przed spektaklemtel. do kasy 61 852 29 27bow@teatr-muzyczny.poznan.plbilety: 15-40 zł¦ Człowiek z La Manchy Mitcha Leighareżyseria Paweł Szkotak7-9.11. g. 19 i 10.11. g. 18¦ Mayday Raya Cooneyareżyseria Grzegorz Chrapkiewicz14-16.11. g. 19 oraz 17.11. g. 18 i 20.30¦ Carewicz Gabrieli Zapolskiejreżyseria daniel Kustosik22 i 23.11. g. 19 oraz 24.11. g. 18¦ Baron cygański Johanna Straussa IIreżyseria daniel Kustosik29 i 30.11. g. 19¦ Okno na parlament Raya Cooneyauwaga! spektakl grany na scenie estra-dy Poznańskiej (ul. Masztalarska 8)reżyseria Paweł Pitera29 i 30.11. g. 19spektakle dla dzieci:¦ Sceny z życia smoków Beaty Krup-skiejreżyseria Arnold Pujsza20 i 21.11. g. 10

Ty i ja w Teatrze Blum

Fot.

Arch

iwum

Tea

tru B

lum

t e a t r

35

t e a t r t e a t r

¦ Królewna Śnieżka i siedmiu kra-snoludków na podstawie bajki J. i W. Grimmchoreografia Grzegorz Kawalec 27.11. g. 10 28-29.11. g. 10 i 12.15 spektakle gościnne:¦ I love you reżyseria david Foulkes5.11. g. 18¦ Ryszard Rynkowski koncert11.11. g. 17¦ Dobry wieczór kawalerskireżyseria Piotr Nowak18.11. g. 17 i 19¦ Shirley Vallentinereżyseria Maciej Wojtyszko19.11. g. 19¦ Michał Bajor koncert25.11. g. 17¦ Lewe interesy Robina Hawdonareżyseria Jerzy Bończak26.11. g. 18 i 21¦ Boeing, Boeing Teatru Komedia z Wrocławiareżyseria Wojciech dąbrowski, Paweł Okoński27.11. g. 17.30 i 20

Teatr Nowy dyrektor Piotr Kruszczyńskiul. dąbrowskiego 5tel. 61 848 48 85, fax 61 848 49 33 www.teatrnowy.plinfo@teatrnowy.plkasa: pon.-sob. g. 13-19, niedz. g. 16-19zamawianie biletów: Biuro Obsługi Wi-dzówtel. 61 847 24 40, 61 847 86 24bow@teatrnowy.plbilety: 15-60 złduża Scena¦ Peepshow uwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiaoprac. tekstu i reżyseria Piotr Krusz-czyński3 i 4.11. g. 19¦ Testament psa czyli historia mi-łosiernej Ariano Suassuna (spektakl gościnny)reżyseria Remigiusz Brzyk10 i 11.11. g. 19¦ Dyskretny urok burżuazjiuwaga! premiera!reżyseria Marcin Liber16.11. g. 20 (premiera); 17 i 18.11. g. 20 oraz 20.11. g. 20 (premiera z legitymacją)więcej na str. 32

¦ Obsługiwałem angielskiego króla Bogumiła Hrabalareżyseria Piotr Cieślak24 i 25.11. g. 17¦ Firma Pawła demirskiegoreżyseria Monika Strzępka28 i 29.11. g. 18Scena Nowa¦ Dom Lalki Szymona Adamczaka, Michała Siegoczyńskiego, Kuby Mokro-sińskiegouwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiareżyseria Michał Siegoczyński2-4.11. g. 19.30¦ Kwartet Ronalda Harwoodareżyseria i opracowanie muzyczne Ma-riusz Puchalski6 i 7.11. g. 19.30¦ Don Juan Molierareżyseria Aleksander Kaniewski10 i 11.11. g. 17.30¦ Nowa Scena Muzyczna: Moja Piaf14 i 15.11. g. 19¦ Pamięć wody Shelagh Stephensonreżyseria łukasz Wiśniewski17 i 18.11. g. 17¦ Kolacja na cztery ręce Paula Barzareżyseria Olaf Lubaszenko21 i 22.11. g. 18¦ Poper. Komedia z piosenkami Ja-nocha Levinauwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiareżyseria Ana Nowicka24 i 25.11. g. 20.30Trzecia scena¦ Oszust Carlo Goldoniegoreżyseria Sergio Maifredi10 i 11.11. g. 20.30 oraz 30.11. g. 20.30¦ Lena Piękniewska – koncert13 i 14.11. g. 20.30bilety: 25 zł¦ Bestia na podstawie dramatu Rozbi-ty dzban Heinricha von Kleista

Zażynki w Teatrze Polskim

Fot.

Arch

iwum

Tea

tru P

olsk

iego

36

t e a t rt e a t r t e a t r

inscenizacja Janusz Wiśniewski28 i 29.11. g. 20.30

Teatr Ósmego Dnia dyrektor ewa Wójciakul. Ratajczaka 44, II p.tel. 61 855 20 86fax 61 852 27 20 www.osmego.art.plteatr@osmego.art.plbilety w biurze teatru pon.-pt. w g. 11-14 lub przed spektaklamirezerwacja telefoniczna lub e-mailowabilety: normalny – 25 zł, ulgowy – 20 zł, grupowe – 15 zł (powyżej 10 osób, opiekunowie wstęp wolny)¦ Rehabilitacja. O trudach, zasko-czeniach i nieoczekiwanych konse-kwencjach powrotu do życia – spo-tkanie z Prof. Wiktorem Osiatyńskim, autorem książki Rehabilitacja4.11. g. 18; wstęp wolnyuwaga! rezerwacja darmowych wej-ściówek pod nr tel. 61 855 20 86 lub teatr@osmego.art.pl¦ SZTUKa DOKUMENTU. 20-lecie Ośrodka Teatru Ósmego Dnia¦ Radio w teatrze – reportaże Wandy Wasilewskiej i Agnieszki Czarkowskiej; Ratajczaka 44 – prezentacja filmu Mar-cina Kęszyckiego oraz wystawa foto-grafii podsumowująca 20 lat działalno-ści Ośrodka Teatru Ósmego dnia16.11. g. 19¦ Kapłana błaznem czytanie perfor-matywne tekstu CezaregoWodzińskiegoreżyseria Janusz Opryńskiwykonanie ewa Wójciak, Tadeusz Ja-niszewski19.11. g. 19¦ Ufam Tobie czytanie performatyw-ne na podstawie tekstów Romana dasz-czyńskiego i Pawła Wiejasaautorzy projektu Małgorzata Sikorska-Miszczuk oraz Marcin Liber23.11. g. 19

¦ Zawiadamiam Szanowną Władzęwykonanie ewa Wójciak, Adam Bo-rowski, Tadeusz Janiszewski, Marcin Kęszycki24.11. g. 19Twórcy piszą: To eksperyment teatral-ny w drodze od czytania do spektaklu. Inspiracją do powstania scenariusza stały się informacje prasowe o rosnącej liczbie anonimów, a także lektura książki Barbary Engelking, która odnalazła do-nosy pisane przez Polaków do Gestapo i usiłowała je rzetelnie skomentować, zrozumieć, a przez to mądrze i głęboko prześwietlić skłonność społeczeństwa do delatorstwa.Wykorzystaliśmy zatem donosy z okresu wojny oraz współczesne anonimy nad-syłane do Urzędu Skarbowego. Za ich pomocą chcemy pokazać, jak w obu wypadkach, mimo upływu lat i radykal-nie odmiennych okoliczności, źródłem jest przerażająca właściwość natury ludzkiej – zawiść, a skłonność ludzi do dobrowolnego angażowania się jako agent czy szpicel, do darmowej pracy donosiciela jest ponadczasowa. uwaga! Po czytaniu odbędzie się spo-tkanie, które poprowadzi prof. ewa Gu-derian-Czaplińska.¦ Bóg zapłać reżyseria: Kuba Kapral29 i 30.11. g. 19 (w ramach projektu Off: Premiery/Prezentacje)Twórcy piszą: Jest to projekt na wskroś antyklerykalny, chociaż nie antyreligijny. Wręcz przeciwnie. Poddaje analizie re-lacje pomiędzy państwem i społeczeń-stwem a Kościołem katolickim na wielu płaszczyznach: politycznej, światopo-glądowej, społecznej, historycznej oraz teologicznej. Przede wszystkim ostatnie dwie dekady, w szerszym jednak kon-tekście historycznym. Bogata warstwa emocjonalna wyrażająca wściekłość na pazerność i bezczelność kleru, indo-lencję polityków, bezsilność (bezwład?)

Rodziny teatrzyk muzyczny anny Szeptyckiej

Zaczarowała mnie ta niepozorna płyta. Ot, pioseneczki dla dzieci – pomyśla-łam, włączając ją od niechcenia. A tam wcale nie pioseneczki, tylko cały ślicz-ny rodzinny teatrzyk muzyczny skrzący się od barwnych dźwięków wielu in-strumentów, zgrabnych rymów i cze-goś jeszcze – autentycznego domo-wego ciepła, które ma swoje korzenie w długiej tradycji. Ma ta płyta piękną rodzinną historię. Autorką piosenek jest wnuczka hrabiego Aleksandra Fredry Anna Szeptycka: kresowianka, która po wojnie osiedliła się w Pozna-niu. Śpiewała te piosenki swoim dzie-ciom i wnukom, a kiedy ktoś się nimi zachwycał, zwykła mawiać: „Ach, nic specjalnego…”. Tymczasem rzecz jest jednak specjalna, a potomkowie Pani Anny postanowili się nią podzielić ze światem. To znakomity pomysł, tym bardziej, że kilkoro z nich zajmuje się zawodowo muzyką.Narzekaliśmy przed laty, że dzieci nie czytają książek. Żeby temu zaradzić, za-wiązała się znakomita akcja Cała Polska czyta dzieciom. Teraz czas na jej drugą część: Cała Polska śpiewa dzieciom. Piosenki Pani Anny Szeptyckiej znako-micie się nadają do tego, żeby ją zaini-cjować. Zapamiętajmy jej nazwisko!

eop¦ Premiera płyty W starym zamczy-sku na skale 10.11. w sieci empikwięcej na www.wstarymzamczysku.pl

t e a t r

37

t e a t r t e a t r

społeczeństwa. Mimo wszystko reflek-sja. I trochę pytań. Być może odpowie-dzi. Kto wie?

Teatr Polski dyrektor naczelny i artystyczny Paweł Szkotakul. 27 Grudnia 8/10tel. 61 852 56 27-9fax 61 852 64 95 www.teatr-polski.plkasa: wt.-sob. g. 10-19, niedz. i święta 16-19rezerwacje: tel. 61 852 05 41 i 61 852 56 28 oraz rezerwacja@teatr-polski.plbilety: 20-35 złduża Scena¦ Ich czworo. Obyczaje dzikich Ga-brieli Zapolskiejreżyseria Agnieszka Korytkowska Mazur3 i 4.11. g. 19¦ Wieczny Kwiecień Jarosława Ja-kubowskiego

uwaga! premiera!reżyseria Agnieszka Korytkowska-Mazur10 i 11 oraz 28 i 29.11. g. 19¦ Krawiec Sławomira Mrożkareżyseria Artur Tyszkiewicz17.11. g. 18 i 20 oraz 18.11. g. 18¦ Samobójca Nikołaja erdmanareżyseria Grigorij Lifanow23-25.11. g. 19Malarnia¦ Ocalenie wg Maksyma Gorkiego i Andrzeja Tarkowskiegoreżyseria Maciej Podstawny7 i 8.11. g. 18¦ Hamlet Williama Szekspirareżyseria: Paweł Szkotak13-16.11. g. 18¦ Zażynki Anny Wakulikreżyseria Katarzyna Kalwatuwaga! prapremiera!30.11. g. 19.30

Twórcy piszą: To opowieść o końcu mi-łości, o zmianie, jaka zachodzi w trady-cyjnych konstelacjach rodzinnych i mię-dzyludzkich, o marzeniach i aspiracjach, o styku tradycji z nowoczesnością, której konflikt ma miejsce na naszych oczach. Bohaterowie „Zażynek” wpisani są w pejzaż polskiego święta maryjnego, związanego z pogańskimi rytuałami – niegdyś była to uroczystość wyrastająca z kultów płodności, oddawania czci zie-mi, która rodzi i karmi. Potem przekształ-ciła się w hołd oddany wizerunkowi Mat-ki Boskiej. W czasie dożynek à rebours pojawia się śmierć – i w relacjach mię-dzy bohaterami, i w zarodku życia, który ma w sobie główna bohaterka.w ramach projektu Teatr Polska¦ Józef i Maria Petera Turrinireżyseria Paweł Szkotak9.11. g. 19 w Ośrodku Kultury w Środzie Wielkopolskiej

Nowe szaty króla w Teatrze im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie

Fot.

Arch

iwum

Tea

tru im

. Ale

ksan

dra

Fred

ry w

Gni

eźni

e

38

t e a t rt e a t r t e a t r

27.11. g. 18 w Miejskim domu Kultury w Wągrowcu

Teatr Strefa Ciszyul. Grunwaldzka 55 barak 1www.strefaciszy.com.plteatr@strefaciszy.com.pltel. 61 867 17 85 i 602 299 066Scena Robocza – ośrodek rezy-dencji teatralnej¦ 777 Republiki Usta Ustareżyseria Wojciech Wiński10.11. g. 19¦ Interface. Kreatywne działania – warsztaty teatralneewa Kaczmarek i Wojciech Wiński16 i 18.11. g. 19-21 oraz 17.11. g.19-22¦ Zegar bije Teatr Rodziny Nomadów Kulturyuwaga! premiera poznańska!reżyseria dariusz Skibiński24.11. g. 17 (premiera, a po niej spotka-nie – Fajrant z artystami) oraz 25.11. g. 17Twórcy piszą: Spektakl wywiedziony z tradycji kolędniczego „wertepu” – wędrownego przedstawienia granego od wsi do wsi, od chałupy do chałupy, od człowieka do człowieka. Czułego na reakcję widza i dla widza czułego. To liryczna opowieść o śmierci, miłości, wędrowaniu. Każda scena to nowa hi-storia, grana przez dzieci na tle starych sztandarów i wyszywanek, przetykana muzyką i dźwiękonaśladowczą narracją wykonywaną na żywo, na „uszach” wi-dza – by go oczarować, omamić, porwać w świat wyobraźni ludycznej, prostej, pełnej smaku i bezpretensjonalności. ¦ Minimal art. – warsztaty teatralnedariusz Skibiński29 i 30.11. g. 19-21

Teatr u Przyjaciółul. Mielżyńskiego 27/29tel. 61 851 67 95

www.uprzyjaciol.plteatr@uprzyjaciol.plwww.facebook.com/teatr.uprzyjaciolbilety: 15 zł¦ Niebostrzyg7.11. g. 20¦ Vitcatius10.11. g. 20¦ Ostatnia ucieczka Brunona Schulzareżyseria Tomasz Zajcheruwaga! premiera! 19.11. g. 20 (premiera), 21 i 23.11. g. 20Twórcy piszą: To próba syntezy i spoj-rzenia na twórczość literata z różnych perspektyw: Brunona Schulza – same-go autora, bohaterów wykreowanego przez niego świata, oraz Brunia – po-staci-denuncjatora treści jego utworu. A jest to treść żywa, która nie dość, że odnosi się do rzeczywistości, to na do-datek sama na nią napiera, prowokuje, próbując zdominować. To, o czym opo-wiemy, wydarzyło się w trzynastym, nadliczbowym i niejako fałszywym miesiącu roku, w którym Bruno Schulz próbował nie tylko napisać własne dzieło, ale też się przed nim uchronić.¦ Senne łagodne prześwity29.11. g. 20.30

Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszkidyrektor naczelna Renata Borowska-Juszczyńskaul. Fredry 9, tel. 61 659 02 00www.opera.poznan.plkasa: pon.-sob. g. 13-19, niedz. i święta g. 16-19tel. do kasy 61 659 02 31zamówienia: Biuro Obsługi Widzówtel. 61 659 02 80, 61 659 02 28bilety: 50-40 zł, 25 zł (dla dzieci), 40-20 zł (Opera Kieszonkowa)¦ Cyganeria Giacomo Pucciniegoreżyseria Ran Arthur Braun3.11. g. 19 i 4.11. g. 18

¦ Aida Giuseppe verdiegoreżyseria Marek Weiss-Grzesiński6 i 8.11. g. 18¦ Kwiaty polskie koncert marszał-kowskikierownictwo muzyczne Gabriel Chmura11.11. g. 18¦ Jezioro łabędzie Piotra Czajkow-skiegoreżyseria Kenneth Greve14 i 15.11. g. 19¦ Służąca panią Giovanni Pergolesireżyseria Natalia Babińska16, 20 i 27.11. g. 19.30 (Sala drabowicza)¦ Hamlet Ambroise Thomasareżyseria Ignacio Garcia 17.11. g. 19 i 18.11. g. 18¦ Piotruś i wilki Sergiusza Prokofiewareżyseria Marek Weiss-Grzesiński29.11. g. 18 i 30.11. g. 12¦ Lady Makbet Mceńskiego Powia-tu dymitra Szostakowiczareżyseria Marcelo Lombardero30.11. g. 19spektakle gościnne¦ Berek czyli upiór w moherzereżyseria Andrzej Rozhin5.11. g. 17.30 i 20.30¦ Nuda, rutyna i odcinanie kupo-nów – Kabaret Ani Mru Mru26.11. g. 18 i 20.30koncerty gościnne¦ Maciej Maleńczuk i psychodan-cing19.11. g. 18 i 20.30spektakle poza siedzibą¦ Black & Whitechoreografia Jacek Przybyłowicz, Itzik Galili oraz Rami Be’er10.11. g. 12 i 19¦ XII Poznańskie Dni Verdiego¦ Gala Verdiowska21.11. g. 19¦ Traviatainscenizacja i reżyseria Marek Weiss-Grzesiński

t e a t r

39

t e a t r t e a t r

23.11. g. 19¦ Verdi mniej znany koncert studen-tów Akademii Muzycznej24.11. g. 19.30 (Sala drabowicza)¦ Aidainscenizacja i reżyseria Marek Weiss-Grzesiński25.11. g. 18

Wielkopolska

Teatr im. aleksandra Fredry w Gnieźnie ul. Chrobrego 32tel. 61 426 22 91fax 61 426 20 27www.teatr.gniezno.pldyr. nacz. i art. Tomasz Szymański inf. dział Organizacji Widownitel. 61 426 16 15bilety@teatr.gniezno.plbilety: 20 i 25 zł, ulgowe 14 zł, wej-ściówka dla opiekunów grup zorganizo-wanych – 2 zł¦ Zemsta Aleksandra Fredryreżyseria Tomasz Szymański6-9.11. i 13-16.11. g. 10¦ Cha-cha Rafała Szamburskiegoreżyseria Andrzej Malicki18.11. g. 18¦ Nowe szaty króla na motywach ba-śni H.Ch. Andersenareżyseria daria Anfelli20-23.11. g. 10 24.11. g. 11 27-29.11. g. 10

Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu pl. Bogusławskiego 1dyrektor naczelny i artystyczny Igor Michalskitel. 62 760 53 00 i 62 751 07 38kasa biletowa: tel. 62 760 53 11 i 62 760 53 14sekretariat@teatr.kalisz.pl

bow@teatr.kalisz.plwww.teatr.kalisz.plduża scena¦ Trzy po trzy wg Aleksandra Fredryreżyseria Rudolf Zioło3 i 4.11. g. 19¦ Piotruś Pan wg Jamesa Matthew Barriego w przekładzie M. Słomczyń-skiegoadaptacja tekstu i reżyseria Michał der-latka8 i 9.11. g. 9 i 11.45¦ Tragedie antyczne wg eurypidesa scenariusz, reżyseria i muzyka Paweł Passini 14-16.11. g. 1117-18.11. g. 19¦ Szalone nożyczki Paula Pörtnera reżyseria i opracowanie muzyczne Mar-cin Sławiński22.11. g. 11 i 19 23-25.11. g. 19¦ Mayday Raya Cooneyareżyseria Igor Michalski29 i 30.11. g. 19Scena Kameralna¦ Marianna i smoki wg Cruelly La veyreżyseria Stefan Batonik4.11. g. 16 oraz 6.11. g. 9 i 10.30¦ Przełamując fale na podstawie scenariusza filmu Larsa von Trieraopracowanie tekstu i reżyseria Maciej Podstawny10 i 11.11. g. 19uwaga! spektakl dla widzów od lat 16¦ Pszczółka Majareżyseria i scenariusz Małgorzata Ka-łędkiewicz oraz Izabela Piątkowska14-16.11. g. 9¦ Czarodziejskie sztuczki na podsta-wie Stoliczku nakryj się W. i J. Grimmadaptacja sceniczna dariusz Sosiński21 i 23.11. g. 9.30; 22.11. g. 9.30 i 10.45 oraz 25.11. g. 16

Teatry – oprac. M.N.

Jerzy Bończakzaprasza na spektakl Lewe interesy– Media mówią, że mamy kryzys, a my im wierzymy, więc ostrożniej wyda-jemy pieniądze. Nie znam się na tym, bo nie jestem ekonomistą, ale myślę, że warto czasem popatrzeć na finan-sowe bolączki z przymrużeniem oka. Z tą intencją zapraszam na nasze Lewe interesy i obiecuję, że choć na chwilę oderwiecie się Państwo od codzien-nych trosk i problemów. Bawmy się, póki możemy! Głęboko wierzę w siłę komedii, która sprawia, że nabieramy dystansu i do siebie samych, i do rze-czywistości.

w repertuarze WojArtu

n Dobry wieczór kawalerski w Teatrze Muzycznym, 18.11. g. 17 i 19.30, bilet 100 zł

n One Woman Show Krystyny Sien-kiewicz w restauracji Italia, 23.11. g. 19, bilet 180 zł z kolacjąn Zamknięty świat w kinie Apollo,

24.11. g. 17, bilet 100 złn  Lewe interesy w Teatrze Muzycz-

nym, 26.11. g. 18 i 21, bilety 110 złUwaga! wyłącznie w CIM-ie (ul. Rataj-czaka 44) z listopadowym numerem IKS-a bilety na powyższe spektakle ze zniżką 10%.

m u z y k a

40

m u z y k a m u z y k a

MUSE – The 2nd Law (Warner Music) – Szósty album studyjny zespołu, który na starcie postrzegano jako imitację gru-py Radiohead. Tymczasem każdy kolejny krążek Muse to krok w stronę świeżych brzmień i eksperymentów. Trio nie kryje ciągot do rozdęcia formy piosenki, do symfonicznego patosu i ekstrawagan-cji wykonawczej. Na płycie stykają się utwory czerpiące zarówno z koturnowe-go rocka à la Queen, jak i muzyki dance lub dubstepu. Klasyczna moc perkusji, basu i elektrycznej gitary rozpływa się w elektronice instrumentów klawiszo-wych, chórów i efektów dźwiękowych. Charakterystyczny głos lidera Matthew Bellamy’ego po raz pierwszy uzupełnia śpiew solo basisty Chrisa Wolsten-holme’a, który wykonuje dwie własne piosenki. Wydaje się, że w tekstach utworów zespół precyzyjnie wyważył

proporcje między poważnym głębokim przesłaniem w czasach kryzysu ekono-micznego, fantazją, apokaliptycznymi wizjami i autoironią. Muse proponuje nam podróż po muzycznej galaktyce w hollywoodzkim stylu, podczas której co rusz znajdziemy odniesienia do tego, co usłyszeliśmy i pokochaliśmy przez ostatnie cztery dekady. (8,9)GRIZZLY BEAR – Shields (Warp) – de-kada działalności zespołu to doskonała ilustracja tego, jak z twórców pomysłów muzycznych kleconych w domowym zaciszu przeistoczyć się w szamanów nowojorskiego podziemia, a w końcu ulubieńców krytyków i wybrednych od-biorców. Na kolejnej fascynującej płycie muzycy podążają indywidualną drogą antymelodyjnych piosenek i odrzucenia schematów rocka. Żaden z dziesięciu utworów nie zostanie w uszach, a jed-nak pozostawi narastające napięcie piosenek, ich dramatyzm, transowość i czasem zgrzytliwy, noisowy finał. drewniane brzmienie gitar akustycznych wprowadza w przestrzeń wypełnioną elektroniką, instrumentami dętymi i sen-nym, marzycielskim śpiewem. Są też gi-tary elektryczne, preparowany fortepian, organy, wielogłosowe partie wokalne i bogata akustyka muzyki rozgrywającej się na wielu planach. Ta płyta to szyder-stwo rzucone światu komercji – oby po-mogło nazwie zespołu wbić się do świa-domości masowego odbiorcy. (9,10)SHEMEKIa COPELaND – 33 1/3 – (Te-larc) Największym talentem Shemeki Copeland jest śpiewanie bluesa. W nie-spełna piętnaście lat córka wielkiego bluesmana Johnny’ego Copelanda zna-lazła się wśród najlepszych wokalistek gatunku. Tytuł ostatniej płyty nawią-zuje do niedawnych urodzin artystki, a także niegasnącego sentymentu wo-kalistki do płyt winylowych na 33 i 1/3 obrotów. Potwierdza to w wybornym stylu na płycie, składającej się z kilku klasycznych utworów Sama Cooke’a, Johnny’ego Copelanda i Boba dylana, zestawionych z oryginalnymi kompo-zycjami producentów całości: Olivera

Wooda i Johna Hahna. W piosence Ain’t Gonna Be Your Tatoo pojawia się solo gitarowe Buddy’ego Guya. Równie atrakcyjnie inkrustują wszystkie nagra-nia dwaj inni gitarzyści – Oliver Wood i Arthur Nielsen. W utworze Some-body Else’s Jesus porywa niecodzienny zabieg skrzyżowania utworu gospel z brudnym rockowym brzmieniem w stylu Rolling Stonesów. (7,8)MARILLION – Sounds That Can’t Be Made (edel) – Trudno przecenić we-wnętrzną siłę, która nieustannie po-pycha ten zespół do nowych wyzwań artystycznych. Ich długa historia po-kazuje, jak pokonywać spadki formy i odradzać się w pięknym stylu – choć-by na płycie Marbles z 2004 r. Ryzyko nowego projektu to blisko 75 minut muzyki złożone w zaledwie 8 utworów. Fundament płyty stanowią trzy kilku-nastominutowe utwory Gaza, Mont-real i The Sky Above The Rain. W tych rozbudowanych kompozycjach zawiera się kwintesencja neoprogresywnego rocka, który z taką finezją od lat tworzy angielska grupa. Wokalista i autor tek-

Wojciech Skrzydlewski

i Ryszard Gloger polecają nowe płyty

Ocena w skali dziesięciostopniowej. Pierwsza cyfra oznacza muzyczne wykonanie, druga – produkcję i realizację.

m u z y k am u z y k a m u z y k a

41

stów, Steve Hogarth, staje na szczycie swoich umiejętności, a pełne wyrazu partie gitarowe wyczarowuje Steve Rothery. Cały zespół zdaje się być w sa-mym centrum ekstazy twórczej. Muzy-ka płynie, wybucha, porywa i sączy się subtelnie bez końca. (8,9)

DaVE MaTTHEWS baND – away From the World (RCA) – Na siódmej stu-dyjnej płycie zespół dave’a Matthewsa prezentuje mocny artystycznie zestaw utworów. Gdyby grali w latach 70., pewnie mieliby etykietkę jazz-rockową i należeli do muzycznej elity. dzisiaj ta-kie terminy się zdeaktualizowały, gdyż zmieniła się na lepszą kultura muzyczna większości zespołów rockowych. Per-fekcja instrumentalna to jednak za mało, równie ważna jest osobowość lidera i artystyczna jakość prezentowanych utworów. W tym zakresie dMB to świa-towa czołówka. Za produkcję muzyczną wziął się ponownie Steve Lillywhite, utwory napisał i świetnie zaśpiewał sam lider, a zespół instrumentalistów dał popis możliwości. W sumie powsta-ła bardzo dobra płyta z kilkoma doskona-łymi utworami (Belly belly nice, Mercy, Gaucho), które doskonale przyjmowane są na koncertach. Warto sięgnąć po wersję deluxe Cd, na której dodano trzy nagrania koncertowe. Czekamy na kon-certy w Polsce! (9,8)CaLEXICO – algiers (Anti) – dzię-ki konsekwencji artystycznej, duet Calexico (California + Mexico), czyli gitarzysta, autor piosenek i wokalista Joey Burns oraz perkusista John Con-vertino, „eksportowy” duet z Arizony

zdobył światową popularność. Jego działalność nagraniową i koncertową ceni coraz liczniejsze grono fanów na całym świecie. Najnowsza płyta tę tendencję jeszcze bardziej ugruntuje. Grają niebanalną mieszankę folku, roc-ka, „korzennej” muzyki z południa Sta-nów – Kalifornii, Teksasu – i Meksyku, co przypomina najlepsze kawałki z we-sternów i spaghetti westernów, poda-ne w psychodelicznym klimacie lat 70. Wartość sesji nagraniowej podnoszą wszystkie znane dotąd atuty Calexico – twórcze podejście do aranżacji, godne uwagi teksty i świetne partie wokalne. Równocześnie jest to muzyka pozba-wiona tandetnych naleciałości meksy-kańskich, znanych niestety z naszego rynku muzycznego. Nagrana w Nowym Orleanie Algiers (dzielnica tej metropo-lii) to najlepsza płyta Calexico, jednak warto sięgnąć też po wcześniejsze krążki tego duetu. (9,8)

LITTLE bIG TOWN – Tornado (Capitol) – Ten sympatyczny kwartet wokalny (panie Kimberly Road i Karen Fairchilds oraz panowie Jimi Westbrook i Phil Sweet) powstał na fali sukcesu The di-xie Chicks. Jednak po kilku słabszych płytach okazało się, że ich doskonałe harmonie wokalne i świetny repertuar mogą konkurować z najlepszymi ze-społami wokalnymi stylistyki country za oceanem, takimi jak Sugarland czy Lady Antebellum. Tornado, piąty krążek kwartetu, zawiera bardzo dobre piosenki (m.in. Pontoon, Sober i utwór tytułowy), utrzymane w tanecznych rytmach. Przy

takiej muzyce country, będącej nawiąza-niem do rocka i soulu, można się świet-nie bawić. dodatkowym atutem jest per-fekcyjna realizacja dźwiękowa. Szkoda, że płyta szybko się kończy. (8,9)RICHARD HAWLEY – Standing at the Sky’s Edge (Mute Records) – Po sukce-sach zespołowych Richard Hawley roz-począł karierę solisty w 2001 r. Jest silnie związany z rodzinnym Sheffield w Anglii, gdzie urodził się w rodzinie robotniczej. Szybko nauczył się gry na gitarze i zdo-był uznanie w lokalnym środowisku muzyków. Koncertował jako gitarzysta z wieloma pierwszoplanowymi wyko-nawcami brytyjskimi. Najnowszy krążek Hawleya ma zdecydowanie rockowy charakter. Słyszymy, co prawda, baryto-nowy śpiew artysty, jednak na pierwszy plan wybijają się jego doskonałe sola gitarowe i psychodeliczno-hipnotyczna aranżacja utworów. Po dobrej płycie – Trueloves Gutter z 2009 r. – Hawley na swoim szóstym albumie ukazuje arty-stycznie nowe oblicze. (8,8)

Ryszard GlogerWojciech Skrzydlewski

m u z y k a m u z y k a

Nordic Jazz Festival – Danish Delights zapowiada jego szef, Tomasz Konwent:Kraje północy europy od lat były znakomitym miejscem dla muzyki jazzowej. W latach 60. ubiegłego wieku chętnie przy-jeżdżali do nich amerykańscy muzycy awangardowi (Albert Ayler, Cecil Taylor, eric dolphy...) i znajdowali tam swoich pierwszych entuzjastów. Wielu z nich na stałe osiedliło się w danii czy Szwecji (don Cherry, John Tchicai, ed Thigpen czy Kenny drew), przyczyniając się do rozkwitu lokalnego śro-dowiska jazzowego. dziś nordycka scena jazzowa doczekała się reprezentacji własnych muzyków o szerokich horyzontach oraz wielkich umiejętnościach i uznawana jest za najbardziej twórczą w europie.Podczas festiwalu zaprezentujemy najciekawsze muzyczne zjawiska z tego regionu. Chcemy sięgać zarówno po artystów dobrze znanych na świecie, jak i tych, którzy w naszym przeko-naniu zasługują na szczególną uwagę, choć karierę światową mają jeszcze przed sobą. Chcemy prezentować zarówno pro-jekty międzynarodowe, które są siłą napędową nordyckiego jazzu, jak i narodowe. Naszym zamiarem jest komplementarna prezentacja: od środka jazzu, poprzez modern jazz, po muzykę awangardową. Wierzymy, że festiwal będzie ważną inicjatywą na jazzowej mapie Polski.Pierwsza edycja dedykowana jest scenie duńskiej, o której Lars Winther, szef Jazz Danmark, naszego partnera z danii, mówi: Wierzymy, że tworzymy w Danii muzykę o randze światowej, która przypadnie do gustu, a nawet podbije serca wymaga-jącej polskiej publiczności. Chociaż mówimy różnymi języka-mi i inaczej układały się losy naszych narodów, geograficznie dzieli nas tylko morze, które dziś bardzo łatwo pokonać.dania idealnie nadaje się do roli ambasadora nordyckiego jaz-zu, to właśnie w Kopenhadze odbywa się corocznie największy jazzowy festiwal w europie (ponad tysiąc koncertów w ciągu dziesięciu dni), to właśnie tutaj działają najwyżej oceniane w europie uczelnie jazzowe, w których kształci się wielu Pola-

ków. Oferta koncertowa takich miast jak Kopenhaga czy Aar-hus może wpędzić w depresję największe ośrodki muzyczne na świecie.Zapraszamy na pierwszą edycję Nordic Jazz Festival!

Program Nordic Jazz Festival Danish Delights (6-10.11.)

¦ 6.11. ¦ dragon Klub – Mały dom Kultury, g. 19.30Mark Solborg feat. Herb Robertsonwww.dragon.krzyk.pl¦ Meskalina g. 21Pasborg’s Odessa 5http://www.meskalina.com¦ 7.11. ¦ Blue Note g. 19.30Soren Bebe Trio¦ Blue Note g. 21Malene Mortensenwww.bluenote.poznan.pl¦ 8.11. ¦ Blue Note, g. 19.30Hans Ulrik with Henrik Gunde Trio¦ Meskalina g. 21Offpiste Gurus¦ 9.11.¦ Pawilon Nowej Gazowni g. 19.30Jakob Bro Trio¦ Pawilon Nowej Gazowni g. 21George Garzone danish Quartetwww.pawilon.org¦ 10.11.¦ Pawilon Nowej Gazowni g. 19.30eliel Lazo band z udziałem: yazz (vocal)¦ Pawilon Nowej Gazowni g. 21kirawokalistka Kira Skov z towarzyszeniem zespołuwww.pawilon.orgwięcej: www.nordicjazzfestival.pl

Nordycki jazz w Poznaniu

Pasborg’s Odessa 5

m u z y k a

42

Mark Solborg

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izat

orów

m u z y k a m u z y k a

43

m u z y k a

festiwale

VII Międzynarodowy Festiwal Flamenco Duende Poznań 2012, 8-11.11.gorący listopad w Stolicy Wielkopolski w andaluzyjskich rytmach¦ 9.11. g. 19 Scena Na Piętrze, ul. Masz-talarska 8El Lenguaje De Las Flores, czyli Mowa Kwiatów. Międzynarodowy projekt z pol-skim akcentem, który tworzą: Sandra Cisneros, Nadia Mazurbilety od 45 złna festiwalowej scenie Auli Magna Poli-techniki Poznańskiej, ul. Piotrowo 2 wystąpią:¦ 10.11. g. 20 Niño de Pura – jeden z najlepszych na świecie i najczęściej na-gradzanych współczesnych gitarzystów flamencobilety: 45, 75, 110 zł¦ 11.11. g. 19 gwiazda festiwalu – Be-lén Mayabilety: 60, 90, 130, 200 złponadto: warsztaty tańca prowadzone przez Belén Maya, warsztaty gry na gi-tarze flamenco – Niño de Pura, warsztaty tańca dla początkujących – Katarzyna Burgiel, warsztaty flamenco dla dzieci – dorota dzięciołklub festiwalowy: Klub Fabrika, ul. Mokra 5

szczegóły i bilety na festiwalowe wy-darzenia: www.festiwalflamenco.art.pl, na portalu: www.eventim.pl, w Centrum Informacji Miejskiej, w salonach empikkarnet na wszystkie koncerty: 250 zł

X Międzynarodowy Festiwal Chórów ChłopięcychW dniach 20-25 listopada Poznań po raz kolejny rozbrzmiewać będzie głosa-mi chórów chłopięcych z różnych stron świata. Usłyszymy zespoły z Kanady (Chór Chłopięcy Amabile), Ukrainy (Chór Chłopięcy dzwoneczek), Czech (Czeski Chór Chłopięcy), dwa poznańskie zespo-ły: Chór Chłopięcy i Męski Filharmonii Poznańskiej Poznańskie Słowiki oraz Po-znański Chór Chłopięcy. Wystąpią goście specjalni – zespoły prezentujące muzykę vocal play: Audiofeels oraz jego ukraiński odpowiednik, męski sekstet ManSound. Festiwalowi towarzyszyć będzie akcja charytatywna, podczas której organizato-rzy, we współpracy ze Stowarzyszeniem Wielkopolan Bona Fide, przeprowadzą zbiórki pieniędzy na leczenie chorego dziecka, podopiecznego Fundacji Niesie-my Nadzieję.¦ VI Koncert charytatywnyChór Chłopięcy dzwoneczek, Poznański Chór Chłopięcy20.11. g. 19, kościół pw. Wszystkich Świętych, ul. Grobla 1

Elżbieta Woźna poleca

Urodziny Mistrzadługo zastanawiałam się, jakie wydarze-nie muzyczne polecić w tym miesiącu, jednak uznałam, że żaden artysta nie może konkurować z Legendą, Mistrzem, czyli z Krzysztofem Pendereckim. Kompo-zytor w przyszłym roku obchodzi 80. uro-dziny i właśnie listopadowym koncertem Orkiestra Filharmonii Poznańskiej pod jego batutą otwiera rok Krzysztofa Pende-reckiego w naszym mieście. Trudno wy-mienić osiągnięcia, sukcesy artystyczne, wyróżnienia i odznaczenia Maestra. Jest znany i podziwiany na całym świecie od momentu skomponowania w 1959 r. Tre-nu ofiarom Hiroszimy, za który otrzymał nagrodę UNeSCO. Swego czasu miałam okazję i przyjemność towarzyszyć Orkie-strze FP podczas koncertu na Islandii. W programie była muzyka Krzysztofa Pendereckiego, dyrygował sam kompo-zytor. Wrażenia i emocje niezapomniane, również z powodów pozamuzycznych (białe noce, awaria samolotu).Na koniec ciekawostka. W ubiegłym roku Maestro nagrał płytę z Johnym Greenwoodem, muzykiem multiinstru-mentalistą, gitarzystą brytyjskiego zespołu Radiohead, a premierowy kon-cert obu artystów nagrodzony został owacją na stojąco w słynnym londyń-skim Barbican Hall.Zapraszam na koncert do auli UAM 23 li-stopada, szczegóły na 46 str. IKS-a.

X Czego słucha Elżbieta Woźna?Wszystkiego co nagrał Glen Gould.

Audiofeels zaśpiewają podczas koncertu Mistrzowie Vocal Play 21.11. g. 20 w auli UAM

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izat

orów

Fes

tiwal

u

m u z y k a

44

m u z y k a m u z y k a

¦ Koncert Mistrzowie Vocal PlayAudiofeels i ManSound21.11. g. 20 aula UAMbilety do nabycia na www.eventim.pl oraz w salonach empik¦ Koncert oratoryjnyw programie Mesjasz G.F. Händlaesteli Gomez – sopran, Marta Motkowicz – alt, Sylwester Smulczyński – tenor, Ma-rek Gasztecki – basPoznański Chór ChłopięcyCzeski Chór ChłopięcyOrkiestra Collegium FJacek Sykulski – dyrygent25.11. g. 19.30, kościół oo. Franciszka-nów na Górze Przemysła bilety do nabycia na www.eventim.pl oraz w salonach empikSzczegóły: www.poznanfestival.pl

VII Festiwal Jazzowy Made in Chicago, 22-25.11. Miłośnicy muzyki improwizowanej już po raz siódmy otrzymają potężną dawkę jaz-zu. Poznański festiwal Made in Chicago jest oryginalną i jedną z najciekawszych propozycji na mapie europejskich i pol-skich festiwali jazzowych. O programie i wykonawcach można przeczytać na str. 14-15 w rozmowie Tomasza Janasa z Wojciechem Juszczakiem. Warto też przypomnieć organizatorów festiwa-lu. Jazz Instytut of Chicago powstał w 1969 r. z inicjatywy dziennikarzy mu-zycznych, właścicieli klubów i wytwórni oraz muzyków jazzowych. Przez ponad 40 lat działalności stał się jedną z naj-

ważniejszych prospołecznych organizacji pozarządowych w USA, wspierającą róż-ne inicjatywy artystyczne i edukacyjne związane z muzyką jazzową w Chicago. executive director Jazz Institute of Chi-cago jest od 1996 r. fotografik Lauren deutsch. JIC organizuje co roku Jazz Club Tour, jednodniowy festiwal we wszyst-kich znaczących klubach Chicago, serię koncertów w różnych częściach miasta Jazz City i współtworzy Chicago Jazz Festival. Estrada Poznańska to miejska instytucja kultury i profesjonalna firma producencka, organizator ponad 100 wy-darzeń kulturalnych rocznie, m.in. festi-walu jazzowego Made in Chicago, cyklu koncertów Made in Jazz, Międzynarodo-wego Festiwalu Filmów Animowanych Animator, festiwalu Poznań Baroque, jak również spektakli, koncertów, wystaw oraz imprez plenerowych.Program:22.11. Pawilon Nowej Gazowni g. 20.30¦ Inauguracja Festiwalu – wstęp wolnySun Rooms Trio: Jason Adasiewicz – wibrafon, Mike Reed – perkusja, Nate McBride – kontrabasArr Trio: dave Rempis – saksofony, Tome-ka Reid – wiolonczela, Joshua Abrams – kontrabas23.11.¦ Scena na Piętrze g. 20.30Harrison Bankhead Sextet: Harrison Bankhead – kontrabas, Mars Williams – saksofony, klarnety, edward Wilkerson – saksofon tenorowy, klarnety, James Anders – skrzypce, ernie Adams – instru-menty perkusyjne, Avreeayl Ra – perku-sja, instrumenty perkusyjne, flet¦ Pawilon Nowej Gazowni g. 22.30Mary Halvorson Group: Mary Halvorson – gitara, Nate McBride – kontrabas, Tomas Fujiwara – perkusja, Taylor Ho Bynum – kornet24.11.¦ Scena na Piętrze g. 20Living By LanternsNew Myth/Old ScienceMike Reed – perkusja, Tomas Fujiwara – perkusja, Tomeka Reid – wiolonczela, Joshua Abrams – kontrabas, Greg Ward

– saksofon altowy, Ingrid Laubrock – sak-sofony, Taylor Ho Bynum – kornet, Mary Halvorson – gitara, Jason Adasiewicz – wibrafon¦ Pawilon Nowej Gazowni g. 22.30The Awakening: Ken Chaney – fortepian, Ari Brown – saksofon tenorowy, T.S. Gal-loway – puzon, ernie Adams – perkusja, Harrison Bankhead – kontrabas25.11.¦ Scena na Piętrze g. 20Koncert FinałowyBlowin’ In From Chicagoedward Wilkerson – saksofon teno-rowy, Ari Brown – saksofon tenorowy, Ken Chaney – fortepian, ernie Adams – perkusja, Harrison Bankhead – kontrabas¦ Pawilon Nowej Gazowni g. 22.30, wstęp wolnyJam SessionPawilon Nowej Gazowni:Program warsztatów/master class – wstęp wolny/rejestracja23.11. Ingrid Laubrock – saksofon teno-rowy g. 10-1424.11. James Sanders – skrzypce g. 10-1425.11. Greg Ward – saksofon altowy g. 10-14kontakt: Wojciech Juszczak – dyrektor artystycznywięcej: www.madeinchicago.pl, www.estrada.poznan.pl

Środo-WiskaZapraszamy do siedzi-by Towarzystwa Mu-zycznego im. H. Wieniawskiego, ul. Świętosławska 7, na kolejną prezentację z cyklu Środo-Wiska Wieniawskiego. Wstęp wolny.¦ 28.11. g. 18 – Ja wam to za-gram (film biograficzny o Wandzie Wiłkomirskiej), reż. Ch. Jezior, M. Białobrzeski, 2008.

Ari Brown

Fot.

K. M

acho

win

a

m u z y k am u z y k a m u z y k a

45

konkursy muzyczne

Wiolonczele i kontrabasyW dniach 12-18.11. odbędzie się IX Ogólnopolski Konkurs Wiolonczelowy im. dezyderiusza danczowskiego oraz IX Ogólnopolski Konkursu Kontrabasowy im. Bronisława Adama Ciechańskiego. Od początku (1974 r.) oba turnieje mają miejsce w tym samym terminie, a grę kandydatów ocenia to samo jury. Orga-nizatorem konkursów jest Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego we współpracy z poznańską Akademią Muzyczną przy poparciu samorządów Miasta i Urzędu Marszałkowskiego. Pra-com jury przewodniczy wiolonczelista, prof. Kazimierz Michalik. W konkursach zostaną przyznane nagrody finansowe o łącznej wartości 20 tys. zł. Wszystkie nagrody i wyróżnienia zostaną wręczone laureatom podczas uroczystego zakoń-czenia konkursów w dniu 18.11.Harmonogram przesłuchań:wiolonczele:I etap: 13-14.11. g. 10; II etap: 16.11. g. 10; III etap: 17.11. g. 16;kontrabasy: I etap: 15.11. g. 10; II etap: 17.11. g. 10; III etap: 18.11. g. 9.Przesłuchania odbędą się w Auli Akade-mii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego. wstęp wolny

Konkurs o Złotą Gitarę Polskiej akademii Gitary, 29.11.-1.12.29.11. zainaugurowany zostanie Konkurs o Złotą Gitarę Polskiej Akademii Gitary i Akademii Muzycznej w Poznaniu. Jest on konsekwencją popularności i sukce-su festiwalu, który odbył się w sierpniu br. już po raz piąty. Celem Konkursu jest wyłonienie najciekawszych i najwy-bitniejszych osobowości gitarowych spośród młodych polskich gitarzystów klasycznych oraz pomoc w ich promocji i rozwoju kariery artystycznej. do jury zostały zaproszone tak wybitne posta-ci, jak: gitarzyści Marcin dylla i łukasz Kuropaczewski, dyrektor Programu drugiego Polskiego Radia Małgorzata Małaszko-Stasiewicz, dyrektor Orkiestry

Kameralnej AUKSO Marek Moś, profesor wiolonczeli Uniwersytetu Muzycznego w Warszawie Andrzej Bauer oraz dzien-nikarz muzyczny Rzeczpospolitej Jacek Marczyński. Organizatorem Konkursu jest Bona Fide Stowarzyszenie Wielko-polan, a partnerem projektu Akademia Muzyczna. Przesłuchania trwać będą w dn. 29-30.11. w g. 9-20 w Sali Pre-zydenckiej Akademii Muzycznej. Finał Konkursu odbędzie się 1.12. o g. 18 w auli Nova.Szczegóły na www.akademiagitary.pl

muzyka klasyczna

akademia Muzyczna im. I. J. Paderewskiegoul. Św. Marcin 87tel. 61 856 89 00fax 61 853 66 76rektor Halina Lorkowskawww.amuz.edu.pl, e-mail: amuz@amuz.edu.pl¦ Koncert Orkiestry SinfoniettaPrzemysław Neumann – dyrygent8.11. g. 19 Aula Nova¦ Koncert Południe z Arte et scientiaorganizator: Wydział dyrygentury Chó-ralnej, edukacji Muzycznej i Muzyki Ko-ścielnej 12.11. g. 12 Aula Akademii¦ IX Ogólnopolski Konkurs Wioloncze-lowy im. Dezyderiusza Danczowskiego w Poznaniu – przesłuchania IX Ogólnopolski Konkurs Kontrabaso-wy im. Adama Bronisława Ciechań-skiego w Poznaniu – przesłuchania organizator: Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego, współorganiza-cja: Akademia Muzyczna 12-18.11. g. 9-22 Aula Akademii¦ Koncert mozartowskiwykonawcy: Studenci i pedagodzy Wy-działu Wokalno-Aktorskiego13.11. g. 19 Aula Nova¦ Koncert z cyklu Środy organowewykonawcy: studenci z klasy organów elżbiety Karolak i Sławomira Kamiń-skiego14.11. g. 19 Aula Nova

¦ Koncert Bebop and Roseswykonawcy: studenci i wykładowcy Za-kładu Jazzu i Muzyki estradowej 17.11. g. 19 Aula Nova¦ Koncert z cyklu Poniedziałki w Aka-demiiw programie muzyka fortepianowawykonawcy: studenci Katedry Fortepia-nu, Klawesynu i Organów19.11. g. 19 Aula Nova¦ Koncert z cyklu Poznańscy kompozy-torzy i ich gościew programie muzyka perkusyjnaorganizator: Związek Kompozytorów Pol-skich – Oddział w Poznaniu, współorgani-zator: Akademia Muzyczna20.11. g. 19 Aula Nova¦ Studencki koncert z cyklu Kreaspi-racje20.11. g. 19 Aula Akademii¦ Koncert z cyklu Wtorki wokalne stu-dentów klasy śpiewu solowego Andrzeja Ogórkiewicza i Marka Moździerza20.11. g. 19 Sala Kameralna¦ Koncert w ramach Festiwalu Sztuki Młodych 2012Koncert stanowi drugą część projektu Fe-stiwal Sztuki Młodych 2012, którego te-goroczna edycja organizowana jest przez poznańską Akademię Muzyczną. W maju w pierwszej części projektu jury wyło-niło największą osobowość artystyczną spośród dyplomantów zgłoszonych przez polskie uczelnie muzyczne. Podczas kon-certu zespoły studenckie wykonają utwo-ry współczesne wyłonione przez polskie uczelnie muzyczne w drodze wewnątrz-uczelnianych konkursów/eliminacji. 21.11. g. 17 Aula Nova¦ Koncert z cyklu Czwartki z muzyką dawnąwykonawcy: studenci i pedagodzy Zakła-du Instrumentów Historycznych22.11. g. 18 Aula Akademii¦ I Ogólnopolska Konferencja Naukowaorganizator: Koło Artystyczno-Naukowe Wydziału Kompozycji, dyrygentury, Teorii Muzyki i Rytmiki22-23.11. g. 10-18 Sala Prezydenckakoncert towarzyszący konferencji: 22.11. Aula Nova g. 19

m u z y k a

46

m u z y k a m u z y k a

¦ Spektakl Verdi nieznanywykonawcy: studenci i pedagodzy Wy-działu Wokalno-Aktorskiego24.11. g. 19.30 Teatr Wielki, Sala im. Wojciecha drabowicza¦ Koncert Pedagodzy i ich chóryorganizator: Wydział dyrygentury Chóralnej, edukacji Muzycznej i Muzyki Kościelnej25.11. g. 19 Aula Nova¦ Koncert z cyklu Wtorki wokalnewykonawcy: studenci i pedagodzy Zakła-du Pieśni i Kameralistyki Wokalnej27.11. g. 19 Sala Kameralna¦ Koncert z cyklu Arcydzieła kamerali-stykiwykonawcy: studenci i pedagodzy Mię-dzywydziałowego Studium Kameralistyki29.11. g. 19 Aula Akademii¦ Konkurs o Złotą Gitarę Polskiej Aka-demii Gitary – przesłuchaniaorganizator: Bona Fide Stowarzyszenie Wielkopolanwspółorganizator: Akademia Muzyczna 29-30.11. g. 9-20 Sala Prezydencka¦ III akademicki Konkurs Organowy Romuald Sroczyński in memoriam – kon-cert laureatóworganizator: Katedra Fortepianu, Klawe-synu i Organów30.11. g. 19 Aula Novana wszystkie koncerty wstęp wolny

Filharmonia Poznańska im. Tadeusza Szeligowskiegoul. Św. Marcin 81tel. 61 852 47 08, fax 61 852 34 51www.filharmoniapoznanska.pldyrektor Wojciech Nentwigdyrygent-szef Marek Pijarowskitel. kasy biletowej 61 853 69 35kasa czynna od pn. do pt. w g. 13-17 oraz godzinę przed koncertemrezerwacja w kasie i przez Internet¦ 423. Koncert Poznański Pamięci Ste-fana Stuligrosza Viva VivaldiChór Chłopięcy i Męski Filharmonii Po-znańskiej Poznańskie Słowiki Orkiestra Filharmonii Poznańskiej Maciej Wieloch – dyrygentMarta Boberska – sopran Urszula Kryger – mezzosopran Sylwester Smulczyński – tenorKrzysztof Szaniecki – prowadzenie kon-certuw programie: A. vivaldi – Sinfonia Rv 169 h-moll Al santo sepolcro, Stabat Mater Rv 621, Introdukcja i Gloria Rv 639&588 3.11. g. 18 Aula Uniwersyteckabilety: 15 zł (wejściówki)¦ Koncert 65-lecia Filharmonii PoznańskiejOrkiestra Filharmonii Poznańskiej Marek Pijarowski – dyrygentNikolai demidenko – fortepianw programie: S. Moniuszko – Uwertura fantastyczna Bajka, F. Chopin – I Kon-cert fortepianowy e-moll op. 11, L. van Beethoven – v Symfonia c-moll op. 67 9.11. g. 19, Aula Uniwersyteckabilety: 50, 45, 35, 30, 25, 20, 15 zł (wej-ściówki)¦ Koncert Pro Sinfonika Bliskie Spo-tkania III StopniaJadwiga Maćkowiak – scenariusz i re-żyseriaBarbara Pilarczyk – scenariuszKatarzyna łukaszewicz – choreografiaAgnieszka Ogrodnik – koordynacjaBartłomiej Stefański – scenografiaKoło Młodych Melomanów Klasa Mu-zyczna przy Szkole Podstawowej nr 2 im.

H. Sienkiewicza i Gimnazjum nr 2 im. J. Ko-chanowskiego w Murowanej Gośliniew programie: dzieje muzyki od jaskiniow-ców do Michaela Jacksona10.11. g. 15 Aula Uniwersyteckabilety: 15 zł (wejściówki)¦ Koncert Serenady na dobry wieczórOrkiestra Filharmonii Poznańskiej Christopher Hogwood – dyrygent, pro-wadzenie koncertuJohn Mark Ainsley – tenorTomasz Bińkowski – waltorniaTomasz Ślusarczyk – róg pocztowyw programie: W.A. Mozart – Serenada nr 9 d-dur Kv 320 cz. I, B. Britten – Serena-da na tenor, róg i smyczki op. 31, M. Re-ger – Serenada G-dur na flet, skrzypce i altówkę op. 141a, W.A. Mozart, Serena-da nr 9 d-dur Kv 320 cz. II16.11. g. 19 Aula Uniwersyteckabilety: 50, 45, 35, 30, 25, 20, 15 zł (wej-ściówki)¦ Urodziny Mistrza inauguracja roku Krzysztofa Pendereckiego105. Koncert targowyOrkiestra Filharmonii Poznańskiej Krzysztof Penderecki – dyrygentFumiaki Miura – skrzypceJulian Rachlin – altówkaw programie: K. Penderecki – Koncert podwójny na skrzypce i altówkę (pol-skie prawykonanie), L. van Beethoven – vII Symfonia A-dur op. 92 23.11. g. 19 Aula Uniwersyteckabilety: 65, 60, 50, 45, 35, 30, 20 zł (wej-ściówki)¦ Koncert Nasi GościeChór Filharmonii Czeskiej Orkiestra Filharmonii Poznańskiej Libor Pešek – dyrygentAdriana Kohútková – sopranLucie Hilscherová – mezzosopran Tomasz Zagórski – tenorPeter Mikuláš – basRyszard daniel Golianek – wprowadzenie słowne do koncertuw programie: A. dvořák – Stabat Mater op. 58 30.11. g. 19 Aula Uniwersyteckabilety: 65, 60, 50, 45, 35, 30, 20 zł (wej-ściówki)

Nikolai demidenko zagra 9.11. w koncercie jubileuszowym Filharmonii Poznańskiej

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izat

orów

m u z y k am u z y k a m u z y k a

47

Fundacja Muzyczna apollotel. 61 867 52 07, 609 969 666www.fundacjamuzycznaapollo.pl¦ Koncert Dwie kultury – jeden świat Stefan Tarara – skrzypceJoanna Marcinkowska – fortepianSinfonietta PoloniaJugendKammerOrchester BerlinCheung Chau – dyrygentTill Schwabenbauer – dyrygentw programie: K. Szymanowski – Uwertura koncer-towa e-dur op. 12, H. Wieniawski – II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22, F. Chopin – Wariacje B-dur na temat arii Là ci darem la mano z opery Don Juan Mozarta na fortepian i orkiestrę, R. Strauss – Poemat symfoniczny Dyl So-wizdrzał op. 28Wyjątkowe, polsko-niemieckie wyda-rzenie artystyczne. Koncerty w Ber-linie i w Poznaniu, uświetniające ob-chody Narodowego Święta Niepodle-głości Polski, są efektem polsko-nie-mieckich warsztatów artystycznych, odbywających się w obu miastach. Program koncertów ukazuje przeni-kanie się polskiej i niemieckiej kultury w ciągu wieków oraz wzajemne inspi-racje artystów, a także daje okazję do refleksji nad historycznym kontek-stem dwóch rocznic – 94. rocznicy

odzyskania przez Polskę niepodległo-ści oraz 23. rocznicy upadku muru berlińskiego. Stefan Tarara – laureat III nagrody XIv Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniaw-skiego w Poznaniu, jest pierwszym Niemcem w historii tego konkursu, uhonorowanym tak wysoką nagrodą. Natomiast Joanna Marcinkowska – poznańska pianistka, laureatka 21 międzynarodowych i krajowych kon-kursów, zwyciężyła m.in. na vII eu-ropejskim Konkursie Chopinowskim w darmstadt. Poznańska orkiestra Sinfonietta Polonia i JugendKam-merOrchester Berlin połączyły się dla realizacji tego projektu w jeden zespół, prowadzony na zmianę przez szefów obu orkiestr. 10.11. g. 17 sala koncertowa POSM II st. 11.11. g. 18 Große Sendesaal des Rund-funks Berlin-BrandenburgZaproszenia na koncert w Poznaniu: CIM oraz rezerwacja tel.: 609 969 666 i 602 357 048. Przy odbiorze zaprosze-nia organizatorzy proszą o wsparcie charytatywnego celu koncertu poprzez nabycie cegiełki na rzecz dzieci dotknię-tych dystrofią mięśniową, rozprowa-dzanych przez Lions Club Poznan Novus Mixed – partnera projektu.

P R O P O N u J ETOMaSZ

KONWENT

Pasborg’s Odessa X-tra

large Live

Wyobraźmy sobie połączenie wital-ności i humoru zespołów instrumen-tów dętych rodem z Nowego Orle-anu, wirtuozerię najlepszych orkiestr w historii jazzu z wykonawczą i kom-pozycyjną dyscypliną nowojorskiej sceny down-town. Pasborg’s Odessa to zespół niepodobny do żadnego innego! Stefan Pasborg jest dzisiaj jednym z najbardziej zapracowanych jazzowych perkusistów na Starym Kontynencie. Jego liczne projekty muzyczne przysporzyły mu fanów na całym świecie, poznał się na nim tak-że Tomasz Stańko, który zaprosił go do współpracy kilka lat temu. Na pły-cie temperatura grania sięga zenitu nie tylko dlatego, że jest to nagranie koncertowe. To zespół piekielnie do-brze zgrany: współpracują ze sobą od dość dawna, zagrali niezliczoną liczbę koncertów, nagrali już kilka płyt, po-rywająca motoryka wydaje się być ambicją każdego z członków zespo-łu. Ich muzyka to połączenie wody z ogniem, swobody i dyscypliny, kompozycji i improwizacji. Pasborg’s Odessa wystąpi w Poznaniu 6 listo-pada w ramach Nordic Jazz Festival – danish delights, warto zarezerwo-wać sobie czas!

Stefan Tarara wystąpi w czasie koncertu 10.11.

Fot.

C. Z

alew

ska

m u z y k a

48

m u z y k a m u z y k a

Orkiestra Kameralna Polskiego Radia amadeusAl. Marcinkowskiego 3tel. 61/851 66 86tel./fax 61/851 66 87www.amadeus.pldyrektor – dyrektor artystyczny Agniesz-ka duczmalwww.amadeus.pl¦ KoncertOrkiestra Kameralna Polskiego Radia AmadeusAgnieszka duczmal – dyrygentłukasz długosz – fletw programie: A. Corelli – Concerto gros-so op. 6 nr 8, J.J. Quantz – Koncert fle-towy G-dur nr 161, Qv5: 174, C. debus-sy – Kwartet smyczkowy g-moll op. 10 (ar. A. duczmal)18.11. g. 18 aula UAM Koncert listopadowy będzie atrakcyj-nym wydarzeniem artystycznym ze względu na bardzo zróżnicowany pro-gram, prezentujący utwory z różnych epok muzycznych. Obok Concerto

grosso A. Corellego (1653-1713) nazy-wanego także Koncertem na Boże Na-rodzenie, wykonany zostanie koncert fletowy niemieckiego kompozytora J.J. Quantza (1697-1773), wzorcowy przykład XvIII-wiecznego stylu galant. Koncert zamknie impresjonistyczny Kwartet smyczkowy C. debussy’ego (1862-1918), zaaranżowany na orkiestrę smyczkową przez Agnieszkę duczmal.

koncerty chóralne

¦ Kocham Cię Polsko – konkurs pieśni i poezji patriotycznej dla dzieci i młodzieży z okazji imienin ulicy Święty Marcin i Święta Niepod-ległościorganizatorzy: parafia pw. Świętego Marcina, Rada Osiedla Stare Miasto, CK Zamek10.11. g. 16 kościół pw. Świętego Mar-cina ¦ 134. Koncert Świętomarciński W blasku dźwięków

koncert studenckiego kwintetu instru-mentów dętych Akademii Muzycznej: Jakub domański – trąbka, Andrzej Re-giec – trąbka, Paulina Chudyńska – wal-tornia, Wojciech Turek – tubaw programie marsze wojskowe z okazji Święta Niepodległościpo koncercie śpiewane nieszpory ku czci świętego Marcina z udziałem Świę-tomarcińskiego Zespołu Śpiewaczegoorganizatorzy: parafia Świętego Marci-na, Rada Osiedla Stare Miasto, CK Za-mek11.11. g. 16.45 kościół pw. Św. Marcina

klubowe granie

blue Note Jazz Clubul. Kościuszki 76/77tel. 61 657 07 77www.bluenote.poznan.pl¦ 2.11. g. 20 Significant Time (Nor-wegia)Norweski kwartet grający muzykę wy-wodzącą się z jazzu, czerpiący jednak

Duo DramWspólny projekt świetnych pianistów – Sławka Jaskułke i Piotra Wyleżoła opiera się na dialogu między instrumentalistami, jedno-cząc jazzowe brzmienie z wyrafinowaną klasyką, osobliwe szaleństwo z odważną formą. dzieło zaskakuje i wzrusza, dotyka i inspiruje. dociera w najgłębsze zakamarki duszy, urzekając, zachęca do wspólnej wędrówki. dwa instrumenty połączone jednym miejscem, dwoje artystów połączonych jedną muzyką. ¦ 10.11. g. 20 blue Note

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izat

orów

m u z y k am u z y k a m u z y k a

49

inspirację z różnych gatunków, zwłasz-cza z muzyki klasycznej i współczesnej. Significant Time proponują dźwięki, które można odbierać jako eksperymen-talne i poszerzające percepcję, a także jako pełne energii i życia. ¦ 3.11. g. 20 Voo Voo¦ 6.11. g. 20 The Aristocrats + Wojtek Hoffmann¦ 7.11. g. 19.30 Nordic Jazz Festival: Soren bebe Trio (dania)¦ 7.11. g. 21.30 Nordic Jazz Festival: Malene Mortensen (dania)¦ 8.11. g. 19.30 Karolina Kozakpromocja nowego albumu Homemade¦ 11.11. g. 20 Paweł Kowalczyk Ko-valczyk FunkyJazz LiveFinalista 3. edycji Idola, charyzmatycz-ny wokalista, przez krytyków uznany za największy „czarny” głos polskiej sceny.¦ 12.11. g. 20 Mono (Japonia)¦ 13.11. g. 20 agata Kubiak Quartet (Polska/Wielka Brytania)Mieszkająca w Londynie polska woka-listka i skrzypaczka łączy w swej muzy-ce elementy jazzu, klasyki, folku i poezji śpiewanej.Agata Kubiak – wokal, Paweł Kukuła – klawisze, Jon Mapp – bass, Sebastian Kuchczyński – perkusja¦ 14.11. g. 20 Emerson, Lake & Palmer Tribute Project (Włochy)Koncert poświęcony twórczości super-grupy z lat 70. XX w. – jednemu z naj-ważniejszych prekursorów art-rocka. Repertuar eLP Tribute Project bazuje na materiale pochodzącym z pierwszych czterech albumów brytyjskiego tria. Oprócz ostrych rockowych brzmień są to także zaskakujące aranżacje utwo-rów klasycznych takich kompozytorów jak: Béla Bartók, Leoš Janáček, Jan Se-bastian Bach, Modest Musorgski. ¦ 15.11. g. 19.30 Progenergy¦ 16.11. g. 20 Kari amirian¦ 17.11. g. 20 LaboratoriumKrakowski legendarny zespół fusion jazzowy, łączący swe dawne inspiracje (Weather Report, Joe Zawinul, John

Mc Laughlin i Mahavishnu Orchestra) z elementami muzyki etnicznej, elektro-niki i rockiem. Powstała w 1970 r. gru-pa, składająca się z samych indywidu-alności, potrafi zintegrować się w jeden perfekcyjnie działający organizm. Marek Stryszowski – wokal, saksofony, Janusz Grzywacz – instr. klawiszowe, Marek Raduli – gitara, Krzysztof Ście-rański – gitara basowa, Grzegorz Grzyb – perkusja¦ 18.11. g. 20 Wild Shooter Band (Włochy) + Dr blues & Soul RevisionNiezwykle malownicza i spontaniczna kapela grająca solidnego rocka bazują-cego na bluesie i funku.¦ 19.11. g. 20 Moreland & arbuckle „roots rock”¦ 20.11. g. 20 John James & Friends (soul-jazz experience)Gość specjalny: Paweł Kaczmarczyk (fortepian). Zaśpiewają: John James, Mezo, Kasia Wilk, Kasia Rościńska, ewa Nawrot. ¦ 21.11. g. 19.30 KLUSKa – KLUbowe Spotkania Kabaretowe ¦ 22.11. g. 19.30 Gerry Jablonski and The Electric Band (Szkocja/Polska)Ich muzyka to blues z dużą dawką rocka, a nietypowy instrument prowa-dzący, czyli harmonijka, nadaje muzy-ce zespołu charakterystyczne, mocno energetyczne brzmienie.

¦ 24.11. g. 20 big Daddy Wilson (USA)„World music” w pełnym tej nazwy znaczeniu! Muzyka grana przez trio pod dowództwem Big daddy Wilsona to swoiste połączenie country-bluesa, roots i soul z niezwykle ciepłym bary-tonem lidera.¦ 25.11. g. 20 Łąki Łan¦ 26.11. g. 20 Orioxy (Szwajcaria)Ich muzyka jest pełna kontrastów, a każda kompozycja opowiada nam kolejną historię usnutą jak patchwork z jazzu, muzyki etnicznej wywodzącej się z innych kultur, popu, elektro, połą-czonych z artystycznym filmem, poezją i… politycznymi wiadomościami.¦ 27.11. g. 20 Maja Koman & UkuleleAutorski materiał z debiutanckiej płyty Pourquoi pas.¦ 29.11. g. 19.30 Hunter ¦ 30.11. g. 20 Kasia Wilk akustyczniekoncert-życzenie¦ 1.12. g. 20 Taneczne andrzejki w blue Note

Klub Crime StoryStary Rynek 68 (narożnik Starego Rynku i ul. Szkolnej)początek koncertów o g. 19.30rezerwacje: tel. 61 852 93 38wstęp: 5 zł

Zespół istnieje 8 lat. Pierwsza ich płyta zatytułowana po prostu Loco Star ukaza-ła się w 2004 r. drugi album Herbs wy-szedł cztery lata później. Formacja łączy w swoim brzmieniu różne rodzaje muzyki elektronicznej. elektronika wzbogacona jest żywymi instrumentami, w których słychać inspiracje jazzem. We wrześniu odbyła się premiera płyty Shelter. Skład: Marsija – śpiew, Tomek Ziętek – śpiew, trąbka, instrumenty klawiszowe, Pat – bass, śpiew, U1 – instrumenty perkusyjne, śpiew, Miłosz Pękala – cymbały, wibrafon, instrumenty perkusyjne, śpiew.¦ 6.11. g. 20, Klub Muzyczny Fabrikabilety 20 i 25 zł

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

Loco Star

m u z y k a

50

m u z y k a m u z y k a

Bluesowe czwartki z charyzmą:¦ 1.11. Bąkowski & Glinka Gitarowo-wokalny, akustyczny duet dzia-łający od 2008 r., mający na swoim kon-cie wiele udanych występów nie tylko w Poznaniu.adam Glinka to młody utalentowany gi-tarzysta z Poznania, znany ze współpracy w różnych, nieraz skrajnie odmiennych muzycznie, projektach. borys Kowalew-ski – wokalista, gitarzysta. Grał i śpiewał w formacjach takich jak: Infinity, Cry Baby, BJBP. Obecnie, prócz współpracy z Ada-mem Glinką, związany jest z zespołem Old School Rockers. Repertuar duetu to aku-styczny, gitarowo-wokalny blues, rock, pop. Standardy i covery w ciekawych in-terpretacjach oraz własne kompozycje.¦ 8.11. Dr blues & Soul Re VisionProgram Soul Re vision obejmuje w większości najciekawsze, najbardziej znane i lubiane standardy soulowe oraz rhythm & bluesowe. Liderem grupy jest dr Blues – Krzysztof Rybarczyk – wokali-sta i gitarzysta, wielbiciel czarnej muzyki i brzmienia zespołów z lat 40-70. XX w. dr Blues/Krzysztof Rybarczyk – gitara, śpiew, Piotr Kałużny – fortepian, Jarek Wachowiak – saksofon, Janusz Musie-lak – gitara, Joanna dudkowska – gitara basowa, Tomek Boguś – perkusja,

współpraca: Jarek Jurkowski, grający na instrumentach klawiszowych.¦ 15.11.Two TimerZespół powstał w 2008 r. Repertuar TT jest odzwierciedleniem bluesowo-rockowych zainteresowań muzyków. Inspirują ich różne odmiany elektrycz-nego bluesa. Obecny projekt muzyczny to kompilacja coverów bluesowych oraz kompozycji autorskich.Piotr Gorzkowski – śpiew, Wojtek Ru-dziński – harmonijka ustna, ernest Ka-łaczyński – gitara elektryczna, łukasz Rudnicki – gitara basowa, Tomasz Jasz-czyk – perkusja¦ 22.11. Wolna SobotaZespół odniósł sporo sukcesów na kilku znaczących festiwalach, m.in.: zwycięstwo oraz nagroda specjal-na dla najlepszego basisty na Kodex Blues Festiwal w Słupcy (2010), zwycięstwo na Festiwalu Bluesowo--Rockowym im. Miry Kubasińskiej Wielki Ogień w Ostrowcu Świętokrzy-skim (2010), Zwycięstwo na Galicja Blues Festival w Krośnie (2010), zwy-cięstwo harmonijkarza na vI Festi-walu Instrumentalistów Bluesowych „Solówka” w Nowej Soli (2011), zwy-cięstwo w XX Olsztyńskich Nocach Bluesowych (2011).

Maciej Frąckowiak – śpiew, gitara, Ma-ciej Syroczyński – gitara, Marcin Fu-kowski – gitara, Piotr Tarnawski – bas, Piotr Schupke – perkusja¦ 29.11. blues Drawers – koncert podsumowujący obchody Polskiego dnia Bluesa w PoznaniuGrupa Blues drawers istnieje od czerw-ca 2004 r. Powstała z inicjatywy gita-rzysty i wokalisty Piotra Kühna. Muzy-cy wykonują muzykę blues-rockową. Podczas koncertu zaprezentują materiał z ostatniej płyty, nowe kompozycje, a także utwory Tadeusza Nalepy, deep Purple, erika Claptona i in. Piotr Kühn – wokal, gitara, harmonijka, Krzysztof Rabiczko – perkusja, Tomasz Jusik – wokal, gitara, bas

Klub Muzyczny Fabrikaul. Mokra 5godziny otwarcia: wt.-niedz. g. 17-2e-mail: d.boc@fabrika.com¦ 2.11. g. 20 Zaduszki jazzowe – wstęp wolny¦ 4.11. g. 20 Duet ben Kafo – bilety 30 i 40 złAbdoul Aziz Sinka i Souleymane diaba-te pochodzą z Bobo-dioulasso w Bur-kina Faso. Grali z wieloma znanymi artystami z różnych krajów, wykonując

Nowa płyta Voo Voo Promocja studyjnego albumu grupy pod niezwykle stosownym do okazji tytułem Nowa płyta. dowodzona przez Wojcie-cha Waglewskiego grupa z nową ener-gią, w nowym studiu i z nowym realiza-torem nagrała nowe piosenki. Usłyszymy i zobaczymy Wojciecha Waglewskiego, Mateusza Pospieszalskiego, Karima Mar-tusewicza oraz Michała Bryndala. ¦ 3.11. g. 20 blue Noteorganizacja: Agencja Koncertowa Ra-nuswww.ranus.pl, tel. 601 84 25 45, tel./fax 61 830 20 11bilety: 50 i 60 stojące, 70 i 80 siedzące

Fot.

Mat

eria

ły A

genc

ji Ra

nus

m u z y k am u z y k a m u z y k a

51

muzykę w rozmaitych stylistykach. Grają muzykę tradycyjną z Zachodniej Afryki, często koncertują w jazzujących zespołach. Biorą udział w projektach interdyscyplinarnych. Instrumenty, na których grają muzycy, to bębny djembe i dun dun, harfa ngoni (mniejszy wariant kory) oraz balafon. Koncert poprzedzą warsztaty tańca i gry na bębnach. ¦ 9.11. g. 20.30 Power of Trinity – bi-lety: 20 i 25 złPower of Trinity – polski zespół grający muzykę będącą połączeniem ostrych brzmień, reggae oraz alternatywnych melodii. ¦ 11.11. g. 20 Leman acoustic – bilety: 10 i 15 złSong-writer ze Śląska, otrzymał nagrody i wyróżnienia w kategoriach wokalista i instrumentalista na przeglądach i festi-walach w całej Polsce.¦ 13.11. g. 19 Muzyczna Zębatka – przesłuchania konkursowe – wstęp wolny¦ 15.11 g. 20.30 Pink Froyd – bilety: 30 i 40 złW maju 2012 r. zespół powrócił z no-wym materiałem. Płyta Horse & Power to zbiór utworów, które powstały głównie latem zeszłego roku. Są to reminiscencje związane z ostatnimi tournees zespołu, opowieść o tym, jak poznana tam kul-tura i ludzie zmieniają na zawsze nasze myślenie o sobie i świecie. Jest żywym świadectwem tych przeżyć i przypomnie-niem, że muzyka nie zna granic – mówi Wojtek Mazolewski.¦ 16.11. g. 20 Tabu – bilety: 15 i 20 złNajbardziej energetyczny przedstawi-ciel polskiej sceny reggae rozpoczyna klubową trasę koncertową Insomnia tour 2. Zespół odwiedzi ponad 20 miast w całej Polsce, promując swoją naj-nowszą, trzecią płytę Endorfina. Tabu to śląski zespół założony w 2003 r. Ma za sobą ponad pół tysiąca koncertów w Polsce i poza granicami kraju. Jest laureatem wielu konkursów oraz plebi-scytów muzycznych.

¦ 18.11 g. 20 Dying For Some action – bilety: 10 złPrawdziwa energia ze Szwecji! ¦ 22.11. g. 20.30 Rock-H – bilety: 20 i 25 złFolk-rock band z Ukrainy – gwiazda wielu festiwali i projektów telewizyjnych – po raz pierwszy w Polsce! Zespół zaprezen-tuje utwory ze swoich dwóch albumów, które stały się megahitami ukraińskich rozgłośni radiowych i telewizji. ¦ 23.11. g. 20.30 Łona i Webber – bi-lety: 30 i 35 złłona, czyli Adam Zieliński oraz Andrzej Mikosz, czyli Webber, razem tworzą pol-ski hip-hop. Pierwszy z nich jest jednym z najlepszych autorów tekstów, a drugi czołowym polskim producentem. Mają dystans, dowcip, optymizm. Tym razem obok nich zestaw perkusyjny rozłoży Jose Manuel Alban Juarez. Jako support przed koncertami łony i Webbera wystąpi Ry-mek – redaktor Jacek Markiewicz, na co dzień prowadzący program Wyjaśniamy, objaśniamy.¦ 27.11. g. 19 Muzyczna Zębatka – przesłuchania konkursowe – wstęp wolny¦ 30.11 g. 20 Megitza – bilety: 15 i 25 złMegitza Quartet to zespół world music Małgorzaty Babiarz, pochodzącej z Pod-hala artystki, która przez kilkanaście lat rozwijała swoją karierę w USA. Latem 2012 r. wróciła do kraju z dwiema nowy-mi płytami – Legenda i Megitza. Megitza śpiewa i gra na kontrabasie, a jej muzyka jest dynamiczna, tętniąca życiem i ener-gią. W 2008 r. Megitza wydała debiu-tancką płytę Boleritza, na której gościnnie wystąpił Roby Lakatos, światowej sławy wirtuoz skrzypiec.Małgorzata Babiarz – wokal, kontrabas, Jakub Mietła – akordeon, Jarosław dzień – gitara, damian Niewiński – perkusja¦ 30.11. g. 21.30 andrzejki

Klubokawiarnia MeskalinaStary Rynek 6 (przy Galerii Miejskiej Ar-senał)www.meskalina.com

Czesław Śpiewa z zespołem

w Meskalinie Zespół Czesław Śpiewa, czyli duń-scy muzycy z polskim frontmanem, z dziesięciu wierszy polskiego no-blisty stworzyli unikatowy album: płyta Czesław Śpiewa Miłosza to melanż poezji w awangardowym brzmieniu. Koncert zapowiada się bardzo interesująco, jako wido-wisko z wirtuozerskimi popisami instrumentalnymi (wszyscy człon-kowie zespołu są absolwentami Royal danish Music Academy) oraz konferansjerką rodem z kabaretu artystycznego. Poza piosenkami z najnowszej płyty, artyści wyko-nają przeboje z dwóch poprzednich krążków zespołu, Debiut i Pop oraz utwory pierwszego zespołu Cze-sława Mozila – Tesco value. Mu-zycy zabierają swoich słuchaczy w zwariowaną podróż do krainy finezyjnych dźwięków tanga, popu, folku i awangardy. Używają do tego różnorodnych instrumentów. Szkla-ne dzwoneczki, rozmaite dęciaki, akordeony i ukulele to tylko kilka elementów spośród wielu trybików tej muzycznej machiny.¦ 13.11. g. 20, Klubokawiarnia Meskalinabilety: 55 zł przedsprzedaż 65 zł w dniu koncertu

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

m u z y k a

52

¦ 12.11. g. 20 Zapaska & bebobul koncert w ramach projektu Niezły film, lepsza książka – wstęp wolnyZapaska, czyli duet indie-pop z Ukrainy oraz post-rockowy duet BeBoBul wy-ruszają na wspólną trasę klubową po europie! Występ Zapaska & BeBoBul to 3 godziny niesamowitej mieszanki mu-zycznej (indie-pop/post-rock/shoegaze/indietronica/trip-hop/reggae) połączo-nej z wizualizacją tworzoną na żywo przez vJ yoli Kisiela.¦ 26.11. g. 20 Halla Nordfjörd, Peter J. Birschbilety: przedsprzedaż 15 zł, w dniu kon-certu 25 złKolejny występ islandzkiej artystki w Meskalinie!Halla Nordfjörd pochodzi z Rejkjaviku. Czym oczarowuje słuchaczy? Pięknym głosem i równie pięknymi melodiami,

które wykonuje, akompaniując sobie na gitarze. Peter J. Birsch czyli Piotr Jan Brze-ziński. Inspiracją dla tworzonej przez Petera muzyki jest amerykański folk i alt-country.

Z listopadowym IKS-em zniżka 50% na koncert 26.11.

¦ 29.11. g. 20 Jazzpospolitabilety: 15 zł przedsprzedaż, 25 zł w dniu koncertuJazzpospolita zagrała ok. 150 koncer-tów w Polsce, danii, Rosji, Bułgarii i Rumunii, występując m.in na takich festiwalach, jak: Open’er, Męskie Granie 2011 i 2012, Copenhagen Jazz Festival, Garana Jazz Festival, Kaliningrad City Jazz. W listopadzie 2012 ukaże się nowe wydawnictwo Jazzpospolitej, kolekcjo-nerska eP z remiksami.

inne koncerty

¦ W każdą sobotę o g. 12.15 odbywają się farne koncerty organowe i kameral-ne (dochód z koncertów przeznaczony jest na renowację Fary).

¦ Koncert Jessie Ware17.11. SQ Klub, Stary Browar g. 19Jessie Ware, artystka nazywana „nową Sade” zagra po raz pierwszy na koncer-tach klubowych w Polsce! Młoda Bry-tyjka w ostatnich miesiącach wyrosła na wielką nadzieję nowego popu. Roz-głos zdobyła dzięki nagraniom z SBTRKT (Aaron Jerome), koncertom u boku Jacka Peñate i wsparciu kultowego un-dergroundowego radia Rinse FM. Jessie pisze fantastyczne popowe piosenki, a swą klasę potwierdziła także znakomi-tym koncertem podczas tegorocznego gdyńskiego festiwalu Open’er. Jessie pracuje nad swym autorskim albumem.

Poznańska Koncertowa Jesień!Kolejna odsłona poznańskiej Koncerto-wej Jesieni, czyli organizowany od kilku lat przegląd najważniejszych wydarzeń na muzycznej scenie! Występy odby-wać się będą w hali nr 2 Międzynaro-dowych Targów Poznańskich. Będzie to kilkanaście koncertów zespołów z czołówki polskiej sceny rockowej. Te-goroczny przegląd uświetni występ bry-tyjskiej grupy Archive. Wystąpią:26.10. g. 19 Coma, Hope, 3.11. g. 18 Terrorym Fever 3, 4.11. g. 19 Poznań Rocks!: Strachy Na Lachy, Muchy, The Ploy, 9.11. g. 20.15 Ania dąbrowska, 11.11. g. 18 Kult, 16.11. g. 19 Hey, dry The River, 23.11. g. 18.30 Happysad, dust Blow, 30.11. g. 19 O.S.T.R., Jamal, 1.12. g. 20 Archive, 8.12. g. 19 Poznań Rocks!: Acid drinkers, Masturbator, Rust. Organizacja: Agencja Go Aheadbilety: www.go-ahead.pl, www.ticket-pro.pl, www.ebilet.pl, www.eventim.pl oraz w poznańskich punktach: CIM, Rock Long Luck, Carton Shop oraz Gazeta Cafe. Muzyka – oprac. E.W.

Orquesta buena Vista Social Club feat. Omara PortuondoW skład grupy wchodzą muzycy, weterani popularnego w latach 40. XX w., ha-wańskiego klubu, artyści biorący udział w nagraniu albumu oraz filmowego sukcesu o tym samym tytule. Buena vista Social Club to nie tylko miejsce, zaliczana przez magazyn Rolling Stone do listy albumów wszechczasów płyta, czy nominowany do Oscara film – to międzynarodowy fenomen, który spopularyzował kubańskie rytmy na całym świecie. Występ tych artystów jest niesamowitym przeżyciem, opowieścią pełną pasji, radości życia i porywającej muzyki, wypełniającej niegdyś legendarny hawański klub.¦ 12.11. Hala arena g. 19 więcej na makroconcert.pl

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izat

orów

g a l e r i e g a l e r i e

53

Trudno sobie to dziś wyobrazić, ale do końca XVIII w., tereny Zagłębia Ruhry należały do rolników. Od XIX w., kiedy odkryto na nich bogate złoża węgla, rudy cynku i ołowiu, obszar ulegał stopniowej industrializacji. W okolicy zaczęły wyrastać kopalnie, huty żelaza i stali, w okresie III Rzeszy mieściło się tu największe zagłębie produkcji czołgów i broni. Po wojnie obszar Zagłębia Ruhry stał się głównym centrum niemieckiego przemysłu. Od ponad dwudziestu lat, w związku z restrukturyzacją gospodarczą, kopalnie i huty są stopniowo zamykane, a tereny północnej Nadrenii i Westfalii ulegają diametralnym przeobrażeniom.Susan Sontag napisała, że „zbierać fotografie to zbierać świat”. Pixelprojekt_Ruhrgebiet to inicjatywa niezależnych fotografów zbierająca wizerunki przemysłowego krajobrazu Zagłębia, zmieniającego się w postindustrialny obszar pełen kultury, terenów zielonych i miejsc atrakcyjnych dla turystów. Wybrane przez Pietera Liedtke i Monikę Piotrowską fotografie z kolekcji Pixelprojekt_Ruhrgebiet będzie można zobaczyć podczas piątej edycji Festiwalu Fotodokumentu, która rusza pod koniec listopada.Na zdjęciach Britty Lauer wiązki rudych prętów, hałdy zardzewiałych puszek i kostki zużytych kabli tworzą abstrakcyjne instalacje. Fotografie Saschy Krausa pokazują jego samego wcielającego się w pracownika kiosku w essen, huty stali w duisburgu czy hodowcę gołębi w Bottropie. Na zdjęciach dirka Kruela imigranci w roboczych kombinezonach pracują przy rozbiórce koksowni w Keiserstuhl. Harald Hoffman przygląda się mniej widocznym bohaterom niemieckiej transformacji, kierując swój obiektyw na biednych mieszkańców Mülheim. Pieter Liedtke fotografuje surowe wnętrze Jahrhunderthalle w Bochum, którą, zamiast zgrzytu pracujących maszyn, wypełniają dźwięki orkiestry. Jaskrawo podświetlony kompleks dawnej kopalni węgla i huty stali w duisburgu, uchwycony przez Thomasa Pflauma, wydaje się pochodzić z innej rzeczywistości.Sztuka rewitalizacji – wystawa współczesnej fotografii niemieckiej, będąca głównym punktem festiwalu, zostanie pokazana w dwóch odsłonach. Na wystawie w galerii 2piR pojawią się fotografie Pietera Liedtke oraz Thomasa Pflauma, które, jak wspomina Monika Piotrowska, są pewnego rodzaju wprowadzeniem i ogólnym spojrzeniem na zrewitalizowany obszar Zagłębia Ruhry. Fotografie, które zobaczymy w Arsenale, skupiają się na detalach, migawkach z życia mieszkańców. Na festiwalu będzie też okazja do spotkania kuratorów oraz fotografów.

Aleksandra Glinka¦ 5. Festiwal Fotodokumentu Sztuka rewitalizacji – wystawa współczesnej fotografii niemieckiej28.11.-11.01.2013. – galeria 2piR w WSNHid14.12.-27.01.2013. – galeria Arsenałwięcej na: profotografia.pl

X Czego słucha Ola Glinka?Zaczynając dzień, słucham dźwięków miasta, wracając do domu – mruczenia kota, z głośników płynie erik Satie albo, z zupełnie innej bajki, industrialna elektronika. Przed snem wsłuchuję się w ciszę.

Sztuka rewitalizacjiProszę tylko pomyśleć: tereny nieczynnych fabryk i zakładów przemysłowych adaptowane

na muzea, hale koncertowe, restauracje, obiekty sportowe i rekreacyjne… Gdzie? W Zagłębiu Ruhry.

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

Thomas Pflaum, z serii Zagłębie Ruhry, 1993-2003

g a l e r i e

54

g a l e r i e g a l e r i e

galerie

Galeria Miejska Arsenał Stary Rynek 6tel./fax 61 852 95 01, tel. 61 852 95 02www.arsenal.art.plarsenal@arsenal.art.pldyrektor Wojciech Makowieckiczynna: wt.-sob. g. 12-19, niedz. g. 11-15¦ Konkurs im. M. Dokowiczwernisaż 9.11. g. 18 wystawa czynna do 18.11.Wystawa związana jest z 32. edycją Konkursu im. Marii dokowicz, organizo-wanego przez Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu.Maria dokowicz ukończyła poznańską uczelnię w 1932 r. W swoim testamencie zapisała 10 tysięcy dolarów na coroczne twórcze stypendium zagraniczne dla naj-zdolniejszego absolwenta. Stypendium jej imienia przyznawane jest od 1980 r. (z jedną przerwą w roku 1981). Uczestni-cy biorący udział w Konkursie typowani są przez kierowników katedr. W ten spo-sób każda katedra może zaprezentować najlepszy dyplom. Spośród dyplomantów Senat UAP wybiera dwóch laureatów stypendium – w kategorii artystycznej i projektowej. Ich nazwiska zostaną od-czytane podczas wernisażu wystawy pokonkursowej.Arsenał już po raz czwarty udostępni uczestnikom Konkursu swoją przestrzeń. Prace będzie można obejrzeć w salach na piętrze i na parterze.¦ Jakub Jasiukiewicz, 21122012wernisaż wystawy 30.11. g. 18finisaż 21.12. 201221122012 Jakuba Jasiukiewicza to wy-stawa, której tytuł ujęty w cyfrowym kodzie, nawiązuje do apokaliptycznych przepowiedni Majów. Finisaż ekspozycji przewidziany jest zresztą na 21 grudnia 2012 r. Artysta nie tyle poddaje refleksji pojęcie końca (końca świata?), ale bada narosłe wokół tego zagadnienia społecz-ne lęki, fobie, jak też i fantazje. W dużej

mierze inspiracją do stworzenia wystawy była literatura fantastyczna oraz pseudo-naukowe wykłady o zjawiskach paranor-malnych dostępne w Internecie. Na wy-stawę będzie składać się seria fotografii, film wideo oraz obiekt.s p ot k a ni a

¦ 7.11. g. 18 z cyklu Biały mazur. Kino kobiet w polskiej kinematografii wykład Moniki Talarczyk-Gubały Jadwiga i Do-rota Kędzierzawskie; spotkanie poświę-cone przede wszystkim zmarłej w 2012 r. nestorce polskiego kina, Jadwidze Kę-dzierzawskiej oraz bardziej znanej dorocie Kędzierzawskiej (córce Jadwigi), przed-stawicielce counter cinema w polskim kinie kobiet

¦ 15.11. g. 18 Emocje wobec sztuki w przestrzeni publicznej, spotkanie wo-kół wybranych projektów artystycznych w przestrzeni miejskiej Poznania popro-wadzi Agnieszka Szablikowska¦ 16.11. g. 17 sesja krytyczna z uczest-nikami jesiennej edycji Międzynarodowe-go Programu Rezydencji Artystycznych w Poznaniu; w spotkaniu udział wezmą wybrani artyści lokalnego środowiska artystycznego szczegóły na: www.m-pra.org¦ 21.11. g. 18 z cyklu Biały mazur. Kino kobiet w polskiej kinematogra-fii wykład Moniki Talarczyk-Gubały Teraz ona – Anna Jadowska. Młoda reżyserka Anna Jadowska wyróż-

Galeria Miejska Arsenał, Nibiru X (2012) – detal interaktywnej projekcji Jakuba Jasiukiewicza

Fot.

Mat

eria

ły G

aler

ii M

iejs

kiej

Ars

enał

g a l e r i eg a l e r i e g a l e r i e

55

nia się bezkompromisowym ujęciem problematyki kobiecej, co znajduje odzwierciedlenie w doborze tematów i gatunków filmowych, takich jak por-nografia czy kobiece kino drogi. Przed-miotem spotkania staną się takie jej filmy, jak wyreżyserowany wspólnie z ewą Stankiewicz Dotknij mnie, autor-skie Teraz ja!, TvN-owski Generał oraz najnowszy Z miłości. ¦ 22.11. g. 18 wykład Michała Piasec-kiego związany z prezentowaną wcze-śniej w Arsenale wystawą Podstawowe funkcje życioweprowadzenie: Michał PiaseckiMichał Piasecki ukończył Wydział Archi-tektury na Politechnice Warszawskiej, Institute of Advanced Architecture of Ca-talonia w Barcelonie oraz Msc Adaptive Architecture and Computation na Bartlett w Londynie. Jest współzałożycielem Bridge, interdyscyplinarnego studia spe-cjalizującego się w technologii augmen-ted reality oraz masowej personalizacji. Mieszka w Warszawie.

Galeria 2piRWyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i dziennikarstwaul. Kutrzeby 10, www.profotografia.pl¦ 28.11-11.01.2013 5. Festiwal Fotodo-kumentu Sztuka rewitalizacji – wystawa współczesnej fotografii niemieckiej

antyki. Galeria MokraBazar Poznański Galeria(były Pasaż Niebieski)ul. Paderewskiego 7, tel./fax 61 851 87 37www.galeriamokra.plinfo@galeriamokra.plmalarstwo polskie XIX w.

Galeria art StationsStary Browarul. Półwiejska 42, tel. 61 859 61 22office@artstationsfoundation5050.comwww.artstationsfoundation5050.comczynna codziennie w g. 12-19

¦ Moving Is Livingwystawa towarzysząca Mediations Biennale The Unknownczynna do 31.12.artyści: Carlos Cruz-diez, Loris Gréaud, Gerhard von Graevenitz, Sebastian Hempel, Žilvinas Kempinas, Tim Knowles, victor vasarelykuratorzy: Justyna Buśko, ewa dzie-wolska-Kawka, Marta Kabsch, Kamila Pakułos p ot k a ni a

¦ 6.11. g. 18 spotkanie z cyklu Art in Practice; łukasz Gorczyca (historyk sztuki, współtwórca magazynu artystycz-nego Raster oraz Galerii Raster) opowie o budowaniu tożsamości galerii ¦ 15.11. g. 16 Asf Teens – cykl spe-cjalnych oprowadzeń dla uczniów szkół gimnazjalnych oraz licealnych. Jego celem jest przybliżenie tematyki aktualnej wystawy w galerii Art Sta-tions. Wystawa Moving Is Living jest okazją do zapoznania się ze sposobami, w jakie sztuka i nauka wzajemnie się przenikają.¦ 17.11. g. 12 Zupełnie przypadkiem! warsztaty dla dzieci na wystawie Moving Is Living¦ 24.11. g. 16 oprowadzanie po wysta-wie Moving Is Living

Słodownia +1, Stary Browar¦ WaterfallsSłodownia +1, Stary Browarwystawa czynna do 12.11.wt.-niedz. g. 15-19udział biorą: Jan Berdyszak, Sławomir Brzoska, diana Fiedler, Paulina Komo-rowska-Birger, Rafał Górczyński, Jaro-sław Klupś, Karolina Komasa, Agnieszka Mori, Krzysztof Balcerowiak, Bartłomiej Buśko, Małgorzata Kopczyńska, Małgo-rzata Szymankiewicz, Krzysztof Sołowiej, Acci Baba, Carsten Aschmann, Joop Witteveen kuratorzy: Małgorzata Kopczyńska, Rafał Górczyński

organizator: Wydział Rzeźby i działań Przestrzennych UAPGłówną ideą wystawy jest próba ukaza-nia cienkiej granicy pomiędzy destrukcją a stabilnością – wodospad symbolizuje zarazem trwałość, jak i zmienność – cechy, które w obecnych czasach nie-zwykle często się przenikają lub znoszą się wzajemnie. Wodospad, jako symbol bardzo niejednoznaczny, jest końcem pewnego etapu, jest upadkiem (dosłow-nie – wody), ale upadkiem, który przynosi ukojenie, spokojny nurt.

artykwariatmalarstwo i sztuka użytkowa XIX i początku XX wiekuul. Paderewskiego 8 (hotel Bazar)tel. 61 855 10 16, fax 61 853 11 88www.artykwariat.plinfo@artykwariat.plczynna: pon.-pt. g. 11-19, sob. g. 10-16Artykwariat – umiejscowiony w histo-rycznym budynku hotelu Bazar – posiada w swojej kolekcji szeroką gamę dzieł sztu-ki europejskiej XIX i początku XX wieku. s p ot k a ni a

¦ 22.11. g. 19 druga część prezentacji Old Art & Design; spotkanie Historyczne inspiracje u współczesnych projektantów

Artykwariat: Francja, Épinay-Sur-Seine,

Schneider, Société Anonyme des verreries,

Le Verre Francais, 1926-1933 r.

Fot.

Arch

iwum

Ant

ykw

aria

tu

g a l e r i e

56

g a l e r i e g a l e r i e

poprowadzi Paweł Grobelny, absolwent Wydziału Architektury i Wzornictwa po-znańskiego Uniwersytetu Artystycznego; wstęp wolny po uprzednim zgłoszeniu tel. lub mailowym do dnia 19.11.

Galeria aT Uniwersytet Artystycznyul. Solna 4, tel. 61 826 66 02at@free.art.pl, www.galeria-at.siteor.plprowadzi Tomasz Wilmański¦ Breaking Apart dan Senn (Usa), Caroline daniel (Australia)wernisaż wystawy 5.11. g. 18czynna do 16.11. w g. 15-18

Galeria Sztuki Współczesnej Cechmanowiczul. Paderewskiego 7tel. 505 370 600www.galeria-cechmanowicz.plczynna: pon.-pt. g. 11-18sob. g. 11-14.30¦ Dariusz Miliński. Malarstwo wystawa czynna 1-30.11. dariusz Miliński (ur. w 1957 r.), artysta-plastyk. Uczestniczył w ponad 200 wy-stawach indywidualnych i przeszło 100 zbiorowych m.in. w Polsce, Niemczech, Francji, Belgi i USA. Brał udział w kilku-dziesięciu happeningach artystycznych

i przedstawieniach teatralnych. Jego pra-ce znajdują się w zbiorach prywatnych i państwowych w kraju i za granicą.

Galeria Sztuki Współczesnej Egoul. Wrocławska 19tel./fax 61 853 15 81www.galeriaego.pl, ego@galeriaego.plczynna: pon. g. 12-18, wt.-pt. g. 11-18, sob. g. 11-14

Galeria Garbary 48ul. Garbary 48tel./fax 61 852 91 70www.garbary48.com.plgaleria@garbary48.plczynna: pon.-pt. g. 10-18, sob. g. 10-14¦ Hubert Borys. Malarstwo wernisaż wystawy 20.11. g. 18, czynna do 30.11.

Galeria U Jezuitów ul. dominikańska 8galeriaujezuitow@gazeta.plczynna w czasie wystaw wt.-pt. w g. 12-16 (oprócz świąt)kierownictwo artystyczne Andrzej Maciej łubowski, tel. 606 440 250kierownictwo organizacyjne Ludomir Gał-dowski, tel. 783 488 822

Galeria Garbary 48 w listopadzie pokaże prace Huberta Borysa

Fot.

Arch

iwum

Gal

erii

Garb

ary

48

Punkt W poprzednim numerze Punktu au-torzy zastanawiali się nad życiem, które jest cenniejsze niż sztuka. A co się stanie, kiedy odwrócimy te wartości, przedkładając sztukę nad życie? Artyści i autorzy wizualni ósmego numeru magazynu próbują odpowiedzieć na tak postawiony temat. W numerze wizualne eseje m.in. doroty Buczkowskiej, Michała Smandka, Olgi Lewickiej, Jana Ber-dyszaka (a w nim niepublikowane dotychczas rysunki artysty) oraz teksty autorów takich jak: John Beck, Carsten Zorn, Agnieszka Gro-dzińska, Marcin Czerkasow.www.punktmag.pl

Rzeźby Juana Soriano Prace Soriano (1920-2006) to połącze-nie obserwacji i wyobraźni. Jak mówił sam artysta, pomysły przychodziły mu do głowy znienacka i dotyczyły otocze-nia dobrze mu znanego. Monumentalne rzeźby Soriano możemy oglądać na ca-łym świecie: od Ameryk, przez europę, aż po Azję, jak również w Ogrodzie Rzeźb w Podkowie Leśnej koło Warszawy.¦ Centrum Wykładowo-Konferen-cyjne Politechniki Poznańskiejwystawa Juan Soriano. Sny rzeź-bione, czynna do 14.12.

g a l e r i eg a l e r i e g a l e r i e

57

¦ Zaduszki u Jezuitówwystawa fotografii Mirosława Skrzyp-kowskiego – cmentarze gnieźnieńskie ze szczególnym uwzględnieniem grobów i krzyży zapomnianych; podczas wieczo-ru wystąpią aktorzy Teatru im. A. Fredry w Gnieźnie2.11. g. 19

Galeria Miejska Mosinapod patronatem ZPAP Okręgu Poznańskiego, UA w Poznaniu i MOKul. Niezłomnych 1tel. 61 819 15 91www.galeriamosina.kultura.gmina.plgaleriamosina@kultura.gmina.plkierownik artystyczny dorota Strzeleckaczynna: wt.-pt. g. 9-15, sob.-niedz. g. 10-13¦ Jacek Jagielski. Przezwyciężaniewernisaż 16.11. g. 17.30wystawa czynna do 2.12.więcej obok

Galeria mil’aRTdanuty Milianul. Wroniecka 6tel./fax 61 851 74 01czynna: pon.-pt. g. 11-18, sob. g. 11-14sztuka współczesna, prace ponad 60 au-torów m.in. prof. Leszka Rózgi, edwarda dwurnika, Tadeusza Siary

Poznańska Galeria NowaStowarzyszenie Twórcze Nowa Nowaul. Mielżyńskiego 20www.galerianowa.plwww.nowanowa.org.pl

Galeria ObokNaukowe Koło Medialne Fotografia UAMul. Słowackiego 20tel. 61 829 28 12www.galeriaobok.art.plgaleria@galeriaobok.art.plopiekun Janusz Kostrzewski¦ Grzegorz Czajka. Jagodowe cuda

wystawa czynna do 10.11.¦ Aleksandra Mielińska. Backstagewystawa czynna 12-24.11.¦ Zuzanna Szczerbińska. Flipbookswystawa czynna 26.11.-8.12.

PbG GalleryWysogotowo k. Poznaniaul. Skórzewska 35, tel. 61 665 17 02

Galeria /Restauracja Piano barSłodownia w Starym Browarzeul. Półwiejska 42tel. 61 859 65 70

www.pianobar.poznan.pl ¦ Piękno, które mijamy. Fotografia. Grzegorz Maćkowiakwystawa czynna do 30.11.

Galeria Profil CK Zamek, ul. Św. Marcin 80/82tel. 61 646 53 20profil@zamek.poznan.plprowadzi art. plast. Waldemar Idzikowskiczynna: wt.-niedz. g. 11-19¦ Andrzej Kalina. Kim jesteśmygrafika, obiekty graficzne i instalacjewernisaż 28.11. g. 18 wystawa czynna do 4.01.2013.

Znaki rozpoznawcze Jacka JagielskiegoProfesor Jacek Jagielski (ur. 1956), prorektor ds. artystycznych Uniwersytetu Ar-tystycznego w Poznaniu, prowadzi Pracownię Rzeźby na Wydziale Rzeźby i działań Przestrzennych. działalności naukowo-dydaktycznej towarzyszy indywidualna ak-tywność artystyczna.Zainteresowania artysty i jego wybory w obrębie sztuk wizualnych – poszukiwa-nie uproszczonej formy, przestrzenność realizacji, środki stosowane w instala-cjach i ich symbolika, stały się znakiem rozpoznawalnym twórczości tego autora. Od pierwszych realizacji wykorzystuje surowce naturalne, tradycyjne (kamień, drewno, papier, metal czy ceramika). Prace Jacka Jagielskiego prezentowane były na licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych. Wystawiał je m.in. w danii, Wielkiej Brytanii, Republice Czeskiej, estonii, na Słowacji, Litwie, w Niemczech, Szwecji, na Ukrainie, w Rosji i Szwajcarii. ¦ Galeria Miejska Mosina

Jacek Jagielski. Przezwyciężanie wernisaż wystawy 16.11. g. 17.30

Jacek Jagielski, W podróży, 2012

Jacek Jagielski, W podróży, 2012

g a l e r i e

58

Studia na ASP w Warszawie, dyplom w Pracowni Grafiki Warsztatowej prof. Andrzeja Rudzińskiego w 1980 r. Uprawia grafikę, rysunek, sztukę akcji i instalacje graficzne. Za swoje prace był wielokrotnie nagra-dzany i wyróżniany, zaliczany jest do grona czołowych grafików polskich, o znaczącym nazwisku w świecie. Brat Jerzego.¦ V Biennale Sztuki: Ślad istnienia – Poznań 2012wystawa czynna do 23.11.Kolejna edycja prezentacji prac twórców środowiska poznańskiego w ostatnich

dwóch latach. Artystom biorącym udział w biennale pozwala zaistnieć w prze-strzeni publicznej.Projekt realizowany jest we współpra-cy z Zarządem Okręgu ZPAP w Pozna-niu.s p ot k a ni a

¦ Mała Akademia Sztuki zajęcia plastyczne dla dzieci w wieku 4-9 lat, odbywają się raz w tygodniu w pon. w g. 17-18.15¦ Spotkania z Wyobraźniązajęcia plastyczne dla dzieci w wieku 7-14 lat, (grupy zorganizowane – klasy szkolne)

Galeria Starówkadziennego domu Pomocy Społecznej nr 4ul. Wielka 1, tel. 61 855 76 47czynna: pon.-pt. g. 10-16.30s p ot k a ni a

¦ 14.11. g. 16.45 spotkanie z podróżni-kiem Markiem Żakiem 20 tysięcy mil ka-nadyjskich podróży połączone z pokazem zdjęć

Galeria Stereoul. Słowackiego 30/10tel. 509 099 786, 503 178 965www.galeriastereo.pl

Galeria Szyperska w budynku ZPAPul. Szyperska 2, II piętro, tel. 61 852 70 18czynna pon.-pt. w g. 10-17 lub po umó-wieniu telefonicznym

Galeria takul. Mielżyńskiego 27/29www.galeriatak.pion.pl, tel. 61 222 37 35czynna: pon.-pt. w g. 12-18sob. 10-14¦ Konrad Kwasek. ś29.10.19958w29.10.2058otwarcie 23.11. g. 19 czynna do 30.01.2013Wystawa ukazuje znane motywy twór-czości artysty oraz rzeźby prywatne, ni-gdy wcześniej niepokazywane. Prezen-towane na wystawie rzeźby pochodzą z kolekcji Fundacji Pod Sukniami prowa-dzonej przez Romka Zańko.

Think ArtMyślenie Sztukąul. Za Groblą 3/4 m 101tel. 61 22 13 587 i 601 637 099www.thinkart.pl

Galerie – oprac. G.S.

Nagroda SaRP-u8 listopada Honorowa Nagroda Oddziału Poznańskiego Stowarzyszenia Archi-tektów Polskich 2012 trafi do rąk trzech architektów: eryka Sieińskiego, Stefana Wojciechowskiego oraz Grzegorza Ziemiańskiego. Wydarzeniu temu towarzyszy wystawa ich twórczości.Laureaci na początku lat 70., pracując w Inwestprojekcie w Poznaniu, tworzyli zespół projektowy, nagradzany w licznych konkursach urbanistycznych. Od po-łowy lat 80. Stefan Wojciechowski oraz Grzegorz Ziemiański zawodowo działali w Szwajcarii. eryk Sieiński pozostał w Poznaniu i od 1986 r. prowadził prakty-kę architektoniczną. Stefan Wojciechowski w 1994 powrócił do Polski – oprócz działalności projektowej powszechnie znane jest jego zaangażowanie w ochronę i kształtowanie ładu przestrzennego w Poznaniu. Grzegorz Ziemiański, wspólnie z żoną Iwoną, prowadzi działalność projektową w Lozannie w Szwajcarii.¦ wystawa twórczości architektów Eryka Sieińskiego, Stefana Wojcie-

chowskiego oraz Grzegorza Ziemiańskiego otwarcie 8.11. g. 18 czynna w listopadzie i grudniu w godzinach pracy OP SARP OP SaRP, Stary Rynek 56

e. Sieiński, S. Wojciechowski, Konkurs na studium programowo-przestrzenne zagospoda-rowania Chwaliszewa i starego koryta Warty w Poznaniu, 2005, I nagroda, www.esplan.pl

X Czego słucha Grażyna Soroka?Z przyjemnością Nat King Cole’a, Ala Stewarta, Oskar Peterson Trio

m u z e a m u z e a

59

muzea w Poznaniu

Archeologiczne pałac Górków, ul. Wodna 27tel. 61 852 82 51www.muzarp.poznan.pldyrektor Marzena Szmytwt.-czw. g. 10-15, pt. i sob. g. 10-18, niedz. g. 12-17, 1 i 11.11. zamkniętebilety: 8 zł, ulgowe 4 złw soboty wstęp bezpłatny¦ Pradzieje Wielkopolski – prezentuje życie ludzi w Wielkopolsce od epoki ka-mienia do schyłku starożytności¦ Tu powstała Polska – obejmuje czasy średniowiecza i przedstawia rolę, jaką odegrał nasz region w tworzeniu polskiej państwowości¦ Śmierć i życie w starożytnym Egipcie ¦ Archeologia Sudanu¦ Sztuka naskalna Afryki Północnejeks p o z yc je c z a s ow e

¦ Srebrny koń. Archeologiczne skar-by między Morzem Czarnym i Kauka-zemwystawa czynna do 9.01.2013.kuratorki wystawy: Agata drejer-Kowal-ska, Kamila dolata-GoszczWystawa daje możliwość obejrzenia w jednym miejscu starożytnych dzieł sztuki z kolekcji wielu muzeów: Museum für vor- und Frühgeschichte, Staatliche

Museen zu Berlin, Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, Muzeum Archeologicznego w Krakowie. To również okazja do zapoznania się ze wspólną pol-sko-niemiecką historią archeologii.Prezentowane na wystawie przedmioty pochodzą z okresu od połowy drugiego ty-siąclecia p.n.e. do vII wieku n.e. Obejrzeć można cenne i efektowne egzemplarze broni z epoki brązu, biżuterię i części stroju, wyroby antyczne ze szkła i kamieni szla-chetnych, rytualne kotły, starożytne lustra, ozdobne elementy uprzęży końskiej noma-dów ze Wschodu oraz wiele innych ekspo-natów niepokazywanych dotąd w Polsce. ¦ Malarstwo miniaturowe mistrza Mahmouda Farshchiana. Szkoła isfa-hańskaekspozycja czynna do 4.11. Wystawa prezentuje serię reprodukcji mi-niatur malarstwa Mahmouda Farshchiana – uważanego za największego żyjącego mi-strza irańskiego malarstwa miniaturowego.¦ Erich Blume (6 IX 1884-10 IX 1912)wystawa z cyklu Bliskie spotkania z..., poświęcona stuleciu śmierci ericha Blu-megoczynna 15.11.-31.12.erich Blume, berliński archeolog, przybył do poznańskiego Kaiser Friedrich Museum w 1908 r. Krótki czteroletni okres pracy zawodowej wystarczył, by jego dorobek na trwałe wpisał się do poznańskiego muzealnictwa i archeologii. Przeniósł na nasz grunt najlepsze osiągnięcia zarówno berlińskiego muzealnictwa, jak i metodyki badań archeologicznych. Wokół siebie zgromadził miłośników archeologii, któ-rych wyszkolił na znakomitych informato-rów i badaczy terenowych. Zginął w wie-ku 28 lat zastrzelony przez żonę.s p ot k a ni a w muzeum

¦ 24.11. Weekend skarbów

Archidiecezjalnew Akademii Lubrańskiegoul. Jana Lubrańskiego 1tel. 61 852 61 95www.muzeum.poznan.pldyrektor ks. dr Wiesław Garczarekwt.-pt. g. 10-17, sob. g. 9-15,

Fot.

Clau

dia

Plam

p, M

useu

m fü

r vor

- und

Frü

hges

chic

hte,

Sta

atlic

he

Mus

een

zu B

erlin

Urartyjski hełm z magazynów króla Argiszti I

z inskrypcją klinową, IX-vIII w. p.n.e.,

wystawa w Muzeum Archeologicznym

Jacek Kowalski poleca

Collegium sympatyczneTylko w dwóch miastach w Polsce stoją takie budowle, w których dawni uczeni pospołu wykładali, modlili się, mieszkali i jedli. dziedziniec z krużgankami, przy krużgankach celki, sale wykładowe, jadalnia, biblioteka. Tak zwane średnio-wieczne collegium. W Krakowie między innymi Collegium Maius na gwarnym Starym Mieście (bo są tam jeszcze inne), u nas Akademia Lubrańskiego na Ostrowie Tumskim. Wiem, paru po-znaniaków zaraz zauważy maniakalnie, że to „renesans”. Niech będzie, tyle tu renesansu ile gotyku, a w ogóle znaczna część ścian Akademii jest nowszej daty. Ale odkąd wróciło tu Muzeum Archidie-cezjalne, Akademia współtworzy jeden z najsympatyczniejszych zakątków Po-znania i mieści – nie waham się tego na-pisać – najlepsze i najsympatyczniejsze kościelne muzeum w Polsce, przytulnie zrośnięte z Wielkopolską: kolejne sale to stulecia, powiaty i miasteczka stojące na wyciagnięcie ręki. Żywe, nie papie-rowe, przemawiające. A w listopadzie będzie wystawa o cichym męczenniku, arcybiskupie Antonim Baraniaku. Pójść!

X Czego słucha Jacek Kowalski?Generalnie słucham Bacha, piosenek ludowych, dymszy, Szczepcia i Tońcia, Kabaretu Starszych Panów, Młynar-skiego, Kaczmarskiego, Trubadurów i rodzinnego wykonania Godzinek o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny.

m u z e a

60

m u z e a m u z e a

1.11. zamkniętebilety: 8 zł, ulgowe 5 zł¦ Sztuka gotycka, Skarbiec, Salon ofia-rodawców, Galeria sztuki nowożytnejeks p o z yc je c z a s ow e

¦ Arcybiskup Antoni Baraniak w służ-bie Kościoła i Ojczyznywystawa czynna 3-17.11.¦ 15-lecie Katolickiego Stowarzysze-nia Młodzieżywystawa czynna 19.11.-7.12.¦ Piękno drogą do wiary wystawa z okazji 100-lecia kościoła w Krzesinach, jedynego w Wielkopolsce drewnianego kościoła w stylu norweskimwystawa czynna do 7.12.s p ot k a ni a w muzeum

¦ 3.11. g. 10.45 sesja poświęcona ar-cybiskupowi Antoniemu Baraniakowi, zorganizowana przez UAM, połączona z otwarciem wystawy Arcybiskup An-toni Baraniak w służbie Kościoła i Oj-czyzny¦ 7.11. g. 17 spotkanie Zaduszki Lite-rackie zorganizowane we współpracy ze Związkiem Literatów i Radiem emaus¦ 24. 11. g. 11 finał konkursu poetyckie-go dla dzieci

Armii „Poznań” (Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowych)Cytadela Mała Śluza, tel. 61 820 45 03www.muzeumniepodleglosci.poznan.plkierownik Jarosław Bączykwt.-sob. g. 9-16, niedz. g. 10-161.11. zamknięte, 11.11. g. 10-16bilety: 4 zł, ulgowe 2 złw piątki wstęp bezpłatny¦ Wierni przysiędze – Armia „Poznań” w kampanii wrześniowej 1939 r.

Bambrów Poznańskichul. Mostowa 7pt.-sob. g. 10-14, grupy prosimy zgłaszać wcześniej, nr tel. 602 658 961wstęp bezpłatny¦ dzieje rolników z Bambergu, którzy przybyli na zaproszenie władz miasta Poznania do wsi podmiejskich w 1. poł. XvIII w.

EtnograficzneOddział Muzeum Narodowego w Poznaniuul. Grobla 25 (wejście od Mostowej 7)w budynku b. loży masońskiejtel. 61 852 30 06, www.mnp.art.plkierownik Aneta Skibińskawt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob. i niedz. g. 11-18, 1 i 11.11. zamkniętebilety: 7 zł, ulgowe 5 złw soboty wstęp bezpłatnyeks p o z yc je c z a s ow e

¦ Rzeczy Mówią 100 lat zbiorów etnograficznych w Po-znaniuwystawa czynna do 31.12. kurator Aneta SkibińskaNa jubileuszową prezentację dokonano takiego wyboru i sposobu ekspozycji, który ma sprzyjać „wysłyszeniu mowy rzeczy”. Każdy obiekt jest samodzielnym bohaterem z indywidualną „biografią”, własną historią do opowiedzenia. Opo-wieści te współtworzą historię muzeum, odkrywają informacje mówiące nie tylko o samym obiekcie, ale i o ludziach, któ-rych losy były z nim związane. ¦ Śladami Kanunu.

Kultura albańska w wieloetnicznym Kosowie czynna do 31.12.kurator Joanna Minksztymekspozycja poświęcona problematyce wielokulturowości Kosowa oraz współ-czesnym przemianom tożsamości jego mieszkańców.s p ot k a ni a w muzeum

¦ 10.11. g. 16 W listopadowym na-stroju. Od Zaduszek po andrzejkowe wróżby – prelekcja Witolda Przewoź-nego o jesiennych zwyczajach i obrzę-dach, rozpoczynających się od zadumy na cmentarzach, poprzez świętowanie dni Św. Marcina i dzień Niepodległości, aż po magiczne wróżby andrzejkowe.¦ 17.11. g. 16 z cyklu Przedmiot do roz-mowy, spotkanie z dr Joanną Minksztym Rozmowa z... pasem tyrolskimwięcej na 61 str.

FarmacjiAl. Marcinkowskiego 11tel. 61 851 66 15kierownik Stanisław Picpon., śr., pt. g. 9-15

Fot.

Arc

hiw

um M

NP

Stary Rynek 77, wystawa Miejska ikonosfera na

drukach… w Muzeum Historii Miasta Poznania

m u z e am u z e a m u z e a

61

wstęp bezpłatny¦ meble z apteki w Miłosławiu w sty-lu neorenesansu północnego z końca XIX w., naczynia apteczne: porcelanowe, cynowe, szklane od XvII w., sprzęt ap-teczny z XIX i XX w.

Historii Miasta Poznania Oddział Muzeum Narodowego w PoznaniuRatusz, Stary Rynek 1tel. 61 856 80 00, 61 852 56 13www.mnp.art.plkierownik Magdalena Mrugalska-Banaszakwt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob. i niedz. g. 11-18, 1 i 11.11. zamkniętebilety: 7 zł, ulgowe 5 złw soboty wstęp bezpłatny¦ historia Poznania od Xv w. do 1945 r.eks p o z yc ja c z a s owa

¦ Miejska ikonosfera na drukach reklamowych z widokami Poznania (1835-1939) wystawa czynna do 31.12.kurator dr Magdalena Mrugalska-Banaszakaranżacja plastyczna Piotr BarłógWystawa prezentuje widoki dawnego Poznania, utrwalone na historycznych reklamach, ulotkach czy drukach firmo-wych. Niektóre po raz pierwszy zostały wy-ciągnięte z magazynów czy archiwów, pokazują nieistniejące już fragmenty miasta, ocalając od zapomnienia miej-sca poznańskiej codzienności. Ilustracje te są nieocenionym źródłem ikonografii, tym bardziej cennym, że z reguły poka-zują fragmenty Poznania, które już dawno zniknęły z pejzażu miasta. s p ot k a ni a w muzeum

¦ 25.11. g. 12 spotkanie na wystawie Miejska ikonosfera na drukach reklamo-wych z widokami Poznania (1835-1939) z Waldemarem Karolczakiem, który opo-wie o najważniejszych poznańskich do-mach towarowych i ich reklamie

Instrumentów MuzycznychOddział Muzeum Narodowego w PoznaniuStary Rynek 45, tel. 61 852 08 57

www.mnp.art.plkierownik Janusz Jaskulskiwt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21sob. i niedz. g. 11-181 i 11.11. zamkniętebilety: 5,50 zł, ulgowe 3,50 złw soboty wstęp bezpłatny¦ kolekcja instrumentów lutniczych, fortepianów, instrumentów drewnianych i blaszanych

Komunikacji Miejskiej MPK Poznań ul. Głogowska 131/133tel. 61 839 62 07czynne dla grup po wcześniejszym uzgod-nieniu telefonicznym

¦ pamiątki związane z historią komuni-kacji miejskiej w Poznaniu: przedwojenne bilety, mundury, torby i akcesoria kon-duktorskie, kasowniki i automaty bileto-we oraz oryginalne elementy wagonów tramwajowych

Makiety Dawnego Poznania podziemia klasztoru Franciszkanów na Górze Przemysławejście od ul. Ludgardytel. 61 855 14 35www.makieta.poznan.plzwiedzanie codziennie (również wersje obcojęzyczne) od g. 11 do 171.11. zamkniętebilety: 14 zł, dzieci 10 zł, grupowe 10 zł

Pas tyrolskiMuzeum etnograficzne w Poznaniu przechowuje w swoich zbiorach ponad trzy-naście tysięcy obiektów. Jednym z nich jest tytułowy pas tyrolski, który będzie bohaterem listopadowego spotkania.Sto lat od otwarcia pierwszej wystawy etnograficznej w Poznaniu z magazynów wyciągnięto i pokazano obiekty, które „opowiadają swoją historię”. Wystawie towarzyszy cykl spotkań pt. Przedmiot do rozmowy. Pierwsze poświęcone będzie pasom tyrolskim, pochodzącym z XvI-XIX w. Pełniły one wiele funkcji i posiadały rozbudowaną symbolikę, nawiązującą do pasa jako oznaki walecz-ności, ale też do sfery erotycznej. Jak wszystkie przedmioty prezentowane na wystawie, posiadają też swoje tajemnice...¦ Muzeum Etnograficznez cyklu Przedmiot do rozmowy, spotkanie z Joanną Minksztym Rozmowa z... pasem tyrolskim17.11. g. 16

Fot.

J. M

iksz

tym

m u z e a

62

m u z e a m u z e a

¦ W podziemiach klasztoru Francisz-kanów można oglądać makiety daw-nego Poznania. Pierwsza przedstawia gród na Ostrowie Tumskim w czasach pierwszych Piastów, druga – miasto z początku XvII wieku. Półgodzinnym prezentacjom towarzyszy komentarz historyczny oraz efekty specjalne. Trzecia makieta, przedstawiająca Sta-ry Rynek, przeznaczona jest dla osób niewidomych.

Martyrologii Wielkopolan Fort VII (Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowych)al. Polskatel. 61 848 31 38www.muzeumniepodleglosci.poznan.plkierownik Krzysztof Płonkawt.-sob. g. 9-16, niedz. g. 10-161 i 11.11. otwartewstęp bezpłatny ¦ Męczeństwo więźniów Fortu VII w okresie II wojny światowej ¦ Więźniowie Fortu VII w więzieniach i obozach III Rzeszy – zmarli i zaginieni¦ Wysiedlenia mieszkańców Poznania i Wielkopolski do Generalnej Guberni w latach 1939-1941eks p o z yc je c z a s ow e

¦ …i ślad po nich zaginął. Zagłada chorych psychicznie w komorze ga-zowej w Forcie VII¦ Ja szukam życia i umrę cicho…życie i twórczość Stefana Balickiego

Mieszkanie-Pracownia Kazimiery Iłłakowiczówny (Oddział Biblioteki Raczyńskich) ul. Gajowa 4 m. 8tel. 61 847 36 45kierownik elżbieta Andrzejewska pon. g. 13-15, czw. g. 16-18 grupy wycieczkowe prosimy awizować telefonicznie pod nr. 61 853 66 71 w. 19 w g. 13-15 lub pod nr. 61 847 36 451.11. zamkniętewstęp bezpłatny¦ dorobek literacki, materiały ikono-graficzne, pamiątki po poetce

s p ot k a ni a w muzeum

¦ 7.11. g. 15 wręczenie Nagrody Po-etyckiej im. Kazimiery Iłłakowiczówny

NarodoweGaleria Malarstwa i Rzeźbyal. Marcinkowskiego 9tel. 61 856 80 00, 61 852 59 69www.mnp.art.pldyrektor Wojciech Suchockiwt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob. i niedz. g. 11-181 i 11.11. zamkniętebilety: 12 zł, ulgowe 8 złw soboty na wystawy stałe wstęp wolny ¦ nowy gmach: Galeria Sztuki Polskiej od oświecenia do współczesności¦ stary gmach: Galeria Sztuki Starożyt-nej, Galeria Sztuki Średniowiecznej, Ga-leria Sztuki Polskiej XVI-XVIII w., Galeria Malarstwa Obcegos p ot k a ni a w muzeum

¦ 9.11. g. 17 z cyklu Od Fidiasza do Banksy’ego, spotkanie Sztuka II poł. XV w., wstęp wolny¦ 10.11. g. 11.15 z cyklu Sito Sztuki, spotkanie dla dzieci (5-10 lat) Bo jak chuchnął, bo jak dmuchnął, to ten cały obraz..., prowadzenie: Agata Urbańska i Marianna Wiszniewska¦ 16.11. g. 18 Sztuka ubioru – nowy cykl spotkań poświęconych modzie, mający na celu pokazanie ubioru m.in. w kontekście sztuki oraz zwrócenie uwagi na historyczne odniesienia we współczesnej modzie; spotkanie listo-padowe pt. W zdrowym ciele zdrowy duch poprowadzi Piotr Szaradowski.¦ 17.11. g. 11.15 z cyklu Muzealna Akademia Dziecięca, spotkanie Kim je-steśmy? – portrety naszych przodków¦ 23.11. g. 17 z cyklu Od Fidiasza do Banksy’ego, spotkanie Sztuka XVI wieku we Włoszech, wstęp wolny¦ 23.11. g. 18 z cyklu Konwersatoria w Muzeum Narodowym w Poznaniu – Malarstwo w kontekście literatury – Literatura w kontekście malarstwa…, spotkanie z dr Agnieszką Palicką Arnold Böcklin – Źródło

Piotr Korduba poleca

Dajmy rzeczom głosPod opisem butów stróżowskich sprzed II wojny niejaka Gloria na-pisała „Przypominają mi pierwszy model martensów”. Przy sadziku, czyli klatce do suszenia sera, Tadu odnotował: „extra odlotowy dom dla chomika”. To nie żartobliwe wpisy w księdze muzealnych gości, ale efekt wciągnięcia zwiedzających wystawę Rzeczy mówią (Muzeum etnogra-ficzne) do specyficznej i zajmującej gry. Każdy z nas może bowiem dzięki multimediom dołożyć swój opis do wystawianych tam obiektów. Są to przedmioty kultu, dekoracje i sprzęty użytkowe związane z Polską, ale też z egzotycznymi kulturami. Nie tworzą zwartego gatunkowo zespołu, raczej intrygują lub zwyczajnie cieszą oko, jak np. „Kiecka kołowata odęta” z ło-wicza. Muzealnicy napisali, skąd są te przedmioty, kiedy zostały wykonane i do czego służą. Widzom zostawiają zaś ogromne pole, które można wypeł-nić dowolnie: w zależności od naszej fantazji, skojarzeń, wiedzy. dzięki tym opisom „rzeczy” przemawiają wieloma głosami. To świetny pomysł na ekspo-zycję jubileuszową (100-lecie zbiorów etnograficznych w Poznaniu), który nie usztywnia zwiedzających „najcenniej-szymi obiektami” i nie nuży nachalnym dydaktyzmem. Najbliższą podobną znajdziemy chyba dopiero w muzeum dzielnicy Neukölln w Berlinie.

X Czego słucha Piotr Korduba?Nie wstydzę się przyznać, że lubię de-misa Roussosa!

m u z e am u z e a m u z e a

63

Celem kierowanych głównie do stu-dentów konwersatoriów jest reflek-sja na temat przenikania się sztuki malarskiej i literackiej oraz dyskusja o wzajemnych wpływach i dynamicz-nej korespondencji pomiędzy obrazem a słowem. Udział w konwersatorium w cenie biletu do muzeum. Liczba miejsc ograniczona. decyduje kolej-ność zgłoszeń.¦ 23.11. g. 19 prelekcja z cyklu Ku nowej ekspozycji Muzeum Sztuk Użyt-kowych: Nie tylko piękne i użytkowe... Magdalena Weber-Faulhaber Wybrane eksponaty z kolekcji szkła i ceramiki, cz. I¦ 24.11. g. 11.15 z cyklu Sito Sztuki, spotkanie Słońcem malowane, świa-tłem przeplatane; prowadzenie: Agata Urbańska i Marianna Wiszniewska¦ 24.11. g. 11.15 z cyklu Świat obra-zów, wykład Olgi Gałuszek Salome z głową św. Jana Chrzciciela, 1838 – Wilhelm von Schadow; wstęp wolny¦ 24.11. g. 12.30 w klubie dyskusyj-nym Art forum z cyklu Kassel – Nowy Jork – Paryż. Najważniejsze wystawy sztuki współczesnej, spotkanie z Wło-dzimierzem Nowaczykiem Efekt Boubo-urgu. Refleksja XX wieku nad historią awangardy. Triada wystaw Paryż – Nowy Jork, Paryż – Berlin, Paryż – Mo-skwa; wstęp wolny¦ 24.11. g. 16.30 Dekoder – warsztaty twórczych interpretacji sztuki współ-czesnej, spotkanie z Agnieszką Szwa-chłą Łukasz Korolkiewicz: Smugi cienia, 1980, wstęp wolny¦ 25.11. g. 12 z cyklu Ku nowej ekspo-zycji Muzeum Sztuk Użytkowych, zaję-cia dla rodzin z dziećmi Nakrycia głowy i nie tylko

Nierozpoznani Cytadela, łąka między dzwonem Pokoju a Rosarium¦ Pierwsza w Polsce i największa na świecie plenerowa realizacja Magdale-ny Abakanowicz. Nierozpoznani to tłum 112 bezgłowych postaci podążających

przed siebie. dzieło zostało zrealizowane w 2003 r. w ramach obchodów 750-lecia lokacji miasta.

Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk NiepodległościowychCK Zamekul. Św. Marcin 80/82tel. 61 852 94 64www.muzeumniepodleglosci.poznan.plkierownik Krzysztof Głydawt.-pt. g. 9-17, sob.-niedz. g. 10-161.11. zamknięte, 11.11. otwartebilety: 6 zł, ulgowe 3 złw soboty wstęp bezpłatny¦ Powstanie Poznańskie 1956 – ocalona pamięć

eks p o z yc ja c z a s owa

¦ Malarstwo i grafika Edwarda Dwur-nika, Wojciecha Wołyńskiego, Jerze-go Piotrowicza i innychczynna do 31.12.

Powstania Wielkopolskiego 1918-1919Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk NiepodległościowychOdwach, Stary Rynek 3tel. 61 853 19 93www.muzeumniepodleglosci.poznan.plkierownik Marcin Wiśniewskiwt.-pt. g. 10-17sob. i niedz. g. 10-151.11. zamkniętebilety: 6 zł, ulgowe 3 złw soboty wstęp bezpłatny

Fot.

Arc

hiw

um M

NP

Wilhelm von Schadow, Salome z głową św. Jana Chrzciciela, 1838, 24 listopada Muzeum

Narodowe zaprasza na spotkanie z cyklu Świat obrazów

m u z e a

64

m u z e a m u z e a

¦ Polskie państwo powstańcze 1918- -1919 w byłym zaborze pruskimeks p o z yc ja c z a s owa

¦ Hallo! hallo!... Tu radiowy Poznań. 1927-1939ekspozycja przypomina historyczną i kul-turotwórczą rolę poznańskiego radia, któ-re powstało w 1927 r. kurator wystawy: Jan Szymański

Pracownia-Muzeum Józefa I. Kraszewskiego Oddział Biblioteki Raczyńskichul. Wroniecka 14, tel. 61 855 12 44kierownik Krzysztof Klupppon.-pt. g. 10-14 (inny termin można uzgodnić telefonicznie lub listownie)wstęp bezpłatny, 1.11. zamkniete¦ dary i pamiątki, które otrzymał pisarz w 1879 r. z okazji 50-lecia pracy literac-kiej (depozyt PTPN)eks p o z yc ja c z a s owa

¦ Stanisław Mrowiński – plakatywystawa czynna do 30.11.s p ot k a ni a w muzeum

¦ 6.11. g. 18 spotkanie z laureatami Po-znańskiego Przeglądu Nowości Wydaw-niczych Książka Lata 2012¦ 22.11. g. 18 z cyklu Kraszewscjada w Poznaniu wykład Krzysztofa Kluppa Związki J.I. Kraszewskiego z Wielkopolską

Rezerwat Archeologiczny Genius lociul. ks. Posadzego 3, tel. 61 852 21 67kierownik Agnieszka Stempinwt.-czw. g. 10-15, pt. g. 12-19sob. g. 11-19, niedz. g. 10-151 i 11. 11. zamkniętebilety: 6 zł, ulgowe 4 złw niedz. wstęp bezpłatny¦ unikatowe relikty wczesnopiastow-skiego ośrodka grodowego z X w. – ory-ginalne pozostałości obwarowań grodo-wych z X w. i relikty średniowiecznych murów z czasów biskupa Lubrańskiego

Salon Muzyczny – Muzeum Feliksa Nowowiejskiegoal. Wielkopolska 11

tel. 61 853 40 76inf. o koncertach: www.nowowiejski.plwt.-sob. g. 10-16 (grupy prosimy o wcze-śniejszy kontakt tel.)1 i 2.11. zamkniętebilety: 5 zł, ulgowe 4 zł, grupy szkolne bezpłatne¦ Salon istnieje w miejscu, gdzie żył i tworzył Feliks Nowowiejski w latach 1929-1939, i gdzie zmarł 18 stycznia 1946 r., po powrocie z wojennej tułaczki. W mieszkaniu pozostawiono pierwotny układ wystroju wnętrz z bogatym zbiorem pamiątek po kompozytorze.

Uzbrojenia – Cytadela PoznańskaOddział Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowychal. Armii Poznań, tel. 61 820 45 03www.muzeumniepodleglosci.poznan.plkierownik Arkadiusz Maciejewskiwt.-sob. g. 9-16, niedz. g. 10-161.11. zamknięte, 11.11. otwartebilety: 6 zł, ulgowe 3 zł w piątki wstęp bezpłatny¦ Między Wehrmachtem a Armią Czer-woną – poznaniacy w bitwie o swoje miasto w 1945 roku¦ Wystawa plenerowa ciężkiego sprzę-tu wojskowego XX w.

eks p o z yc je c z a s ow e

¦ Aprowizacja, czyli wojsko i wojna od strony kuchni¦ Za mundurem panny sznurem. Mun-dury, broń i oporządzenie polskich formacji wojskowych w latach 1914--1945¦ Broń pancerna Wojska Polskiego 1918-1945

Wielkopolskie Muzeum WojskoweOddział Muzeum Narodowego w PoznaniuStary Rynek 9, tel. 61 852 67 39www.mnp.art.plkierownik Jarosław łuczakwt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21sob. i niedz. g. 11-181.11. zamknięte, 11.11. otwartebilety: 7 zł, ulgowe 5 zł¦ m.in. pamiątki po kryptologach enigmy, broń i oporządzenie wojska w XvII w., broń i pamiątki narodowe z XvI-XIX w., kolekcja biżuterii patrio-tycznej, galeria starej broni, pamiątki z powstania wielkopolskiego 1918/19 (największy zbiór w kraju), pamiątki po Wojsku Polskim II Rzeczypospolitej i PSZ na Zachodzie

muzea wokół Poznania

adama Mickiewicza w ŚmiełowieOddział Muzeum Narodowego w Pozna-niutel. 62 740 31 64, www.mnp.art.plkierownik ewa Kostołowskawt.-pt. g. 9-16, sob.-niedz. g. 10-161 i 11.11. zamkniętebilety: 10 zł, ulgowe 7 złw soboty wstęp bezpłatny¦ Klasycystyczny pałac otoczony par-kiem krajobrazowym jest przykładem XvIII-wiecznej siedziby szlacheckiej. Wnętrza pałacowe mieszczą muzeum poświęcone pamięci Adama Mickie-wicza, który tu właśnie spędził lato 1831 r.

W listopadzie w Pracowni-Muzeum Józefa

I. Kraszewskiego obejrzeć można wystawę

plakatów Stanisława Mrowińskiego

m u z e am u z e a m u z e a

65

Archidiecezji Gnieźnieńskiej w Gnieźnieul. Kolegiaty 2, tel. 61 426 37 78www.muzeumag.pldyrektor ks. Jarosław Bogaczdo 30.04. 2013. wt.-sob. g. 9-161.11. zamkniętebilety: 6 zł, ulgowe 4 zł¦ skarby gnieźnieńskie, barokowa i go-tycka rzeźba sakralna, barokowe malar-stwo sakralne, tkaniny i hafty liturgiczne, Castrum doloris – portrety trumienne

Gród w Grzybowie Rezerwat ArcheologicznyOddział Muzeum Pierwszych Piastów na LednicyGrzybowo k. Wrześnikierownik Jacek Wrzesińskitel. 507 513 798e-mail: grod.grzybowo@onet.euczynne: pon.-pt. g. 8-161.11. zamkniętebilety: 4 zł, ulgowe 2 zł ¦ Gród w Grzybowie pochodzi z okresu formowania się państwa Piastów. Jest największym (4 ha powierzchni) grodem z X-XI w. na terenie Wielkopolski. Zacho-wane do dziś wały osiągają 8-9 metrów wysokości.¦ Między plemieniem a państwem s p ot k a ni a w muzeum

¦ do czerwca 2013: Grzybowska Aka-demia Małego Archeologa – warsztaty edukacyjne skierowane do dzieci w wie-ku przedszkolnym i szkolnym.

Martyrologiczne w ŻabikowieLuboń, ul. Niezłomnych 2, tel. 61 813 06 81www.zabikowo.home.pldyrektor Anna Ziółkowskawt.-pt. g. 9-15, sob.-niedz. g. 10-14wstęp bezpłatny¦ Więzienie Policji Bezpieczeństwa i Wychowawczy Obóz Pracyhistoria hitlerowskiego obozu karno-śled-czego, funkcjonującego w latach 1943-1945 w Żabikowie¦ Obozy Pracy Przymusowej dla Żydów 1941-1943. Reichsautobahnlager

Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno- -Spożywczego w Szreniawiepoczta Komorniki, tel. 61 810 76 29 www.muzeum-szreniawa.pldyrektor Jan Maćkowiakwt.-niedz. g. 9-15 (ostatnie wejście na pół godziny przed zamknięciem)1 i 11.11. zamkniętebilety: 10 zł, ulgowe 7 złw soboty wstęp bezpłatny¦ rolnictwo polskie od vIII do XvIII w., gleboznawstwo, uprawa roli i roślin, chów i hodowla zwierząt, pszczelar-stwo, przetwórstwo i przemysł rolno-spożywczy, rzemiosło wiejskie, narzę-dzia i maszyny rolnicze oraz historia społeczna wsi; dzieje lecznictwa zwie-rząt i weterynarii na ziemiach polskich; transport wiejski; zaopatrzenie wsi w wodęeks p o z yc ja c z a s owa

¦ Rolnictwo w modelarstwiewystawa czynna do 20.12.s p ot k a ni a w muzeum

¦ 26.11.-20.12. Zwyczaje i obrzędy bo-żonarodzeniowe – interaktywne pokazy dla zorganizowanych grup dzieci i mło-dzieży poświęcone zwyczajom i obrzędom wsi towarzyszącym Bożemu Narodzeniu (jasełka, szopka z żywymi zwierzętami, pokazy pracy twórców ludowych)

Pałac w RogalinieOddział Muzeum Narodowego w Poznaniutel. 61 813 80 30, www.mnp.art.plkierownik Joanna Nowakwt.-pt. g. 9-16, sob.-niedz. g. 10-16, 1 i 11.11. zamkniętebilety: 10 zł, ulgowe 7 złw środy wstęp bezpłatnynieczynna jest Galeria Rogalińskakorpus główny można zwiedzać z prze-wodnikiem, po uprzedniej rezerwacji¦ W muzeum zwiedzać można północne skrzydło pałacu, powozownię, a także wyremontowane, ale jeszcze niewyposa-żone wnętrza korpusu głównego.

Pierwszych Piastów na Lednicy Lednogóra, tel. 61 427 50 10www.lednicamuzeum.pldyrektor Andrzej M. Wyrwa1.11.-31.12. zamknięte dla zwiedzających

Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie ul. Kostrzewskiego 1tel. 61 426 46 41, www.mppp.pldyrektor Gerard Radeckiwt.-niedz. g. 9-171.11. zamknięte, 11.11 otwarte

Fot.

J. W

rzes

ińsk

i

Warsztaty ceramiczne w Rezerwacie Archeologicznym w Grzybowie

m u z e a

66

m u z e a m u z e a

bilety: 10 zł, ulgowe 7 złw niedziele wstęp bezpłatny¦ Początki państwa polskiego¦ Broń w dawnej Polsce¦ Piastów malowane dzieje¦ Gniezno w dawnych wiekacheks p o z yc ja c z a s owa

¦ Gniezno – Miasto Królówwystawa czynna do 16.12.kurator: Jakub Magrianautor: Stanisław PasicielIdeą wystawy jest przedstawienie roli Gniezna – pierwszej stolicy Polski, a zarazem siedziby arcybiskupów dys-ponujących wyłącznym przywilejem koronacji władców. Ukazuje okoliczno-ści kolejnych koronacji królewskich za panowania dynastii Piastów, sukcesję tronu piastowskiego przez Andegawe-nów i Władysława Jagiełłę, polityczny a jednocześnie sakralny charakter ce-remoniału koronacyjnego w wiekach średnich. Pokazuje trwałość tradycji historycznej Gniezna jako kolebki pań-stwa polskiego, również w czasach I Rzeczpospolitej.s p ot k a ni a w muzeum

¦ 18-20.11. warsztaty Średniowieczny Teatrzyk Kukiełkowy – przygotowane w oparciu o tematykę wystawy Gnie-zno – miasto królów; prowadzenie elż-bieta Bock-łuczyńska, reżyser teatralny; wstęp wolny

Powstańców Wielkopolskich im. gen. Józefa Dowbora- -Muśnickiego w Lusowieul. Ogrodowa 3tel. 61 814 69 52 dyrektor Michał Krzyżaniakwt.-sob. g. 9-15, grupy zorganizowane prosimy o wcześniejszy kontakt telefo-niczny, 1.11. zamkniętebilety: 3 zł, ulgowe 1,50 zł¦ kolekcja pamiątek po powstańcach wielkopolskich, pamiątki po gen. Józefie dowborze-Muśnickim i jego rodzinieeks p o z yc ja c z a s owa

¦ Barwa i broń wojsk wielkopolskichwystawa czynna do 31.01.2013więcej obok

Pracownia Literacka arkadego Fiedlera w Puszczykowieul. Słowackiego 1tel. 61 813 37 94, www.fiedler.pldyrektor Marek Fiedlerwt.-niedz. g. 10-15, bilety: 9 zł, ulgowe 8 zł¦ ekspozycja w starym domu rodzinnym Fiedlerów (książki A. Fiedlera, pamiątki z podróży) oraz kolekcja monumentów egzotycznych w Ogrodzie Tolerancji

Przyrodniczo-Łowieckie w Uzarzewie (Oddział MN Rolnictwa w Szreniawie) tel. 61 818 12 11www.muzeum-szreniawa.plkierownik Anna Makarewiczwt.-pt. g. 9-15, sob.-niedz. g. 10-15 (ostatnie wejście na pół godziny przed zamknięciem), 1 i 11.11. zamkniętebilety: 8 zł, ulgowe 6 zł, pawilon trofeów egzotycznych 3 złw soboty wstęp bezpłatnymuzeum znajduje się na terenie zespołu parkowo-pałacowego¦ w pałacu: historia łowiectwa¦ w powozowni: zwierzęta Wielkopolski w ich naturalnym środowisku, kolekcja ptaków i jaj¦ w pawilonie: trofea egzotyczne oraz zbiór papug

Regionalne w StęszewieRynek 8dyrektor Anna Krupeckatel. 61 813 40 12www.muzeumsteszew.plmuzeum@steszew.plwt.-niedz. g. 10-14 (grupy zorganizowane prosimy o telefoniczne zgłaszanie wycieczek)wstęp bezpłatny¦ historia Ziemi Stęszewskiej i miasta Stęszewa

Skansen i Muzeum Pszczelarstwa im. prof. Ryszarda Kosteckiego w Swarzędzu (Oddział MN Rolnictwa w Szreniawie)www.muzeum-szreniawa.pl

Mundur generała Józefa Dowbora-MuśnickiegoPod koniec października w Lusowie miały miejsce uroczystości z oka-zji 145. rocznicy urodzin oraz 75. rocznicy śmierci generała Józefa dowbora Muśnickiego. Zbiegło się to w czasie z otwarciem nowej wystawy czasowej, poświęconej barwie i broni wojsk wielkopol-skich. Muzeum zaprezentowało na niej nowe nabytki – kopie munduru generała Józefa dowbora Muśnic-kiego oraz munduru kaprala jednego z pułków strzelców wielkopolskich. Pokazano też elementy wyposażenia wojskowego używanego zarówno przez powstańców wielkopolskich jak i żołnierzy wojsk wielkopolskich w latach 1918-1920. Wystawa czynna jest od 31 paździer-nika br. ¦ Muzeum Powstańców Wielko-polskich im. gen. Józefa Dowbo-ra-Muśnickiego w LusowieBarwa i broń wojsk wielkopol-skichWystawa czynna do 31.01.2013.

Fot.

M. K

rzyż

ania

k

m u z e am u z e a m u z e a

67

skansen czynny codziennie od świtu do zmierzchu – unikatowa kolekcja uli kło-dowych, koszowych i figuralnychkierownik muzeum Jerzy Kamprowskiwt.-pt. g. 9-15sob.-niedz. g. 11-151 i 11.11. zamkniętebilety: 5 zł, ulgowe 3 złw soboty wstęp bezpłatny¦ historia bartnictwa i pszczelarstwa, rasy hodowanych pszczół, ich anatomia oraz produkty wytwarzane przez te poży-teczne owady ŚremskieŚrem, ul. Mickiewicza 89tel. 61 283 59 38,www.muzeum.srem.pldyrektor Mariusz Kondzielapon., śr., czw., pt. g. 8-15, wt. g. 8-17, druga sob. m-ca g. 11-17, grupy zorgani-zowane prosimy o wcześniejszy kontakt telefoniczny1.11. zamkniętebilety: 3 złeks p o z yc ja c z a s owa

¦ Zamek króla Przemysła II w Poznaniuwystawa czynna w listopadzies p ot k a ni a w muzeum

¦ 12.11.-7.12. g. 8-15 (pon.-pt.) zajęcia Wróżby, czary, przepowiednie

Wielkopolski Park Etnograficzny dziekanowice-Lednogóra(Oddział Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy)tel. 61 427 50 40www.lednicamuzeum.plkierownik Antoni Pelczyk1.11.-31.12. zamknięte dla zwiedzają-cych

Wikliniarstwa i Chmielarstwa w Nowym Tomyślu (Oddział MN Rolnictwa w Szreniawie)tel. 61 442 23 11www.muzeum-szreniawa.plkierownik Andrzej Chwaliński

wt.-sob. g. 9-15, sob.-niedz. g. 11-15 (ostatnie wejście na pół godziny przed zamknięciem)1 i 11.11. zamkniętebilety: 5 zł, ulgowe 3 złw soboty wstęp bezpłatny¦ historia wikliniarstwa i plecionkar-stwa w Polsce ze szczególnym uwzględ-nieniem terenu Wielkopolski, historia chmielarstwa w Polsce prezentująca re-jon nowotomyski

Zamek Górków w Szamotułachul. Wroniecka 30tel. 61 292 18 13www.zamek.org.pldyrektor Michał Kruszonawt.-pt. g. 9-16, sob.-niedz. g. 10-171.11. zamknięte, 11.11. otwartebilety: zamek 4 zł, ulgowe 2,50 zł; baszta 4 zł, ulgowe 2,50 zł; oficyna 3 zł, ulgowe 2 zł; spichlerz 3 zł, ulgowe 2 złw czwartki wstęp bezpłatny do jednego z obiektów¦ w zamku: wnętrza zamkowe¦ w baszcie Halszki: Historia ziemi sza-motulskiej, od pradziejów do 1945 r.¦ w oficynie: wystawa etnograficznaeks p o z yc ja c z a s owa

¦ Tebriz. Saruk. Kaszgajkobierce perskie ze zbiorów Fundacji Teresy Sahakian i Zamku Królewskiego w Warszawiewystawa czynna do 30.12.

Zamek Opalińskich w Sierakowieul. Stadnina 3 a, tel. 61 295 23 92www.muzeum-sierakow.pldyrektor Robert Jędrzejczakwt.-pt. g. 8.30-15.30, sob. g. 11-15, niedz. g. 13-17bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł¦ sarkofagi rodziny Opalińskich, wnę-trza zamkowe, badania archeologiczne zamku Opalińskich, zabytki kultury ma-terialnej Pojezierza Międzychodzko-Sie-rakowskiegoeks p o z yc ja c z a s owa

¦ W sieci codzienności wystawa prac Antoniego Ruta

Zamek w GołuchowieOddział Muzeum Narodowego w Pozna-niutel. 62 761 50 94www.mnp.art.plkierownik danuta Marekwt.-pt. g. 9-16, sob.-niedz. g. 10-161 i 11.11. zamkniętybilety: 10 zł, ulgowe 7 złwe wtorki wstęp bezpłatny¦ zbiory malarstwa zachodnioeuropej-skiego i polskiego XvI-XvII w., meble, tkaniny oraz wazy starożytne

Zamek w KórnikuBiblioteka Kórnicka PAN Kórnik, ul. Zamkowa 5tel. 61 817 00 81dyrektor Tomasz Jasińskiwt.-niedz. g. 10-16 (kasa do g. 15.30)1 i 11.11. otwartebilety: 14 zł, ulgowe 7 zł¦ Wśród eksponatów uwagę zwraca unikatowa kolekcja etnograficzno-przy-rodnicza zebrana przez Władysława Zamoyskiego podczas jego podróży do Australii i Oceanii w latach 1879-1881.s p ot k a ni a w muzeum

¦ 3, 4, 17, 18, 24, 25.11. g. 11-13 warsztaty Wychowanie i kształcenie na baczność – czyli lekcja historii, geografii, przyrody i matematyki w XIX wieku Spotkania kórnickie Najcenniejsze klej-noty kultury: Spotkajmy się w pięknym wieku XIX odbywają się w Klaudynówce (obok zamku w Kórniku); wstęp wolny

Ziemi Średzkiej w Koszutachtel. 61 285 10 23dyrektor Jacek Piotrkowskiwt.-pt. g. 9-15, sob. g. 10-141.11. zamkniętebilety: 5 złwe wtorki wstęp bezpłatnydworek szlachecki z XvIII w., pamiątki związane z przeszłością ziemi średzkiej. ¦ Mała siedziba ziemiańska w Wielko-polsce – meble, obrazy i przedmioty de-koracyjne z przełomu XIX i XX w.

Muzea – oprac. G.S.

68

c e n t r a k u l t u r yc e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

11 listopada na ludowoNie wiem, czy jest jakieś inne społeczeństwo, które potrafi cieszyć się w tak przygnębiający sposób, jak my w Polsce w rocznicę odzyskania niepodległości. Całe szczęście 11 listopada wypada również świętego Marcina. Z tej okazji poznaniacy świętują organizowane przez CK Zamek Imieniny ulicy. Tra-dycyjnie jemy rogale świętomarcińskie, ulicą idzie i jedzie korowód, a wzdłuż ulicy Święty Marcin stoją stragany i grajkowie, m.in. Kataryniarz Tadziu. Trochę mniej ludowo, a bardziej folkowo, jest na scenie przed Zamkiem. W tym roku około g. 14 wystąpi żywiołowa orkiestra dęta Tzigunz Fanfara Avantura (grali już w tym roku na Jarmarku Świętojańskim). Natomiast gwiazdą tegorocznego festynu będzie nie-dający się ująć w sztywne ramy gatunku zespół Lao Che (g. 19.30). Zespół zagra w ramach trasy koncertowej promującej najnowszą płytę pt. Soundtrack.Na 11 listopada sporo atrakcji szykuje stowarzyszenie Inner Art. Grupa znana głównie

z festiwalu murali Outer Spaces po raz pierwszy animowała czas poznaniakom w zeszłym roku. W tym roku ciekawie zapowiada się inspirowana działaniami nowozelandzkiego artysty Mike’a Hewsona akcja o nazwie Drugie Życie Ulicy. Będzie ona polegać na umieszczaniu w nieużywanych miejscach wokół i przy ulicy Święty Marcin (np. w witrynach sklepowych) wielkoformatowych fotomontaży prezentujących dane miejsce jako tętniące życiem. Projekt ma, póki co tylko „na papierze”, dać im „życie po życiu”. Inner Art zaanektuje też trzy podwórka: przy rogu ulicy Ratajczaka odbędzie się kiermasz rękodzieła (brama kramikowa, g. 14-19), dziedzińcem obok kina Muza zawładną grupy teatralne (g. 15, 16, 17), a podwórko pod numerem 61 zmieni się w miejsce gry, m.in. w cymbergaja i klasy (g. 14-18).do obchodów święta ulicy przygotowują się też inne instytucje, które mają swoje siedziby przy ul. Święty Marcin. Księgarnia Głośna idzie tropem „imiennym” i organizuje spotkanie z Marcinem Świetlickim promujące książkę Pierwsza połowa Marcina. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego. Kino Muza natomiast tropem narodowym zaprasza na film niemy pt. Bartek zwycięzca, zrealizowany w 1923 r. w oparciu o nowelę Sienkiewicza. Bohater filmu pochodzi z małej wsi Pognębin, znajdującej się na ziemiach pod zaborem pruskim. Projekcji towarzyszyć będzie muzyka na żywo w wykonaniu Kwartetu Jorgi.

Natalia Grudzień¦ więcej na: www.ckzamek.pl oraz inner.art.pl

Fot.

R. P

olak

Podczas Imienin Ulicy Święty Marcin wystąpi zespół Lao Che

c e n t r a k u l t u r y

69

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

Centrum Kultury Zamekul. Św. Marcin 80/82 tel. 61 646 52 76 kasa tel. 61 646 52 60dyrektor Anna Hryniewieckawww.zamek.poznan.pl

¦ Imieniny Ulicy Św. Marcin / 11.11.g. 10-18 kiermasz rogaliul. Św. Marcin | stragany staną na szerokim chodniku wzdłuż wieżowców Alfyg. 11-13 i 15-17 występy uliczne: Borys Kowalewski, Tadeusz Lis, Alek-sander Zoltan i Tadeusz Zajdowiczul. Św. Marcing. 12-19 marc Inner Art – działania na ulicy Św. Marcin (bramy i podwórka)g. 13 Korowód Świętomarciński kościół pw. św. Marcina g. 13.40-14.30 przekazanie klucza św. Marcinowi przez prezydenta Miasta Po-znania, koncert zespołu Tzigunz Fanfara Awantura scena przed CK Zamekg. 14-19 akcja Inner Art | Brama kra-mikowascena przed CK Zamekg. 18 koncert zespołu Czerwie Bandg. 19.15 Wspólnota Burego Misiag. 19.30 koncert zespołu Lao Cheg. 21 pokaz sztucznych ogniwięcej na 68 str.koncert y¦ Moja Muzyka #1119.11. g. 20 Sala pod Zegarem Koncert dorota Samsel – Podróżw ystaw y¦ The Castle in the Air. Seans wy-obraźniwystawa w nowych przestrzeniach wystawienniczych CK Zamekwernisaż 22.11. g. 18

wystawa czynna 23.11.-21.12. w g. 11-19 przestrzenie I piętraartyści: Kai Altoff, Francis Alÿs, Michel Blazy, Ulla von Brandenburg, Fernando Sánchez Castillo, Thea djordjadze, Ceci-lia edefalk, Tim eitel, Cerith Wyn evans, Spencer Finch, Adrian Ghenie, Jos de Gruyter and Harald Thys, João Maria Gusmão / Pedro Paiva, diango Hernan-dez, Ann veronica Jannsens, Sergej Jensen, dorota Jurczak, Tomasz Ko-walski, Gabriel Kuri, elad Lassry, Maria Loboda, Ursula Mayer, Simon dybbroe Møller, Navid Nuur, Susan Philipsz, Jo-sef Strau, Javier Tellezkurator: Adam BudakWystawa zaprasza za kulisy prawdy i zmyślenia; tam, gdzie to, co niema-terialne i efemeryczne, koresponduje z tym, co zmysłowe i urojone; gdzie realne i nierealne, obecne i nieobecne zderzają się ze sobą, nadając kształt ha-bitatowi tego, co zjawiskowe, magiczne i irracjonalne. Zamek funkcjonuje jako fenomenologiczna rama fikcji i fantazji; poddaje próbie zdolności zmysłów, jest medium i iluzją, nawiedzonym miejscem widm i półcieni, wijących się w swym histerycznym tańcu, niewinnych rozbły-sków słońca i nieobecnych bohaterów poszukujących swej pierwotnej opowie-

ści; tu mechanika cudu i tajemnica snu generują rytmikę ulotności i enigmy – pojawiania się i znikania, lekkości i prze-zroczystości, delirium złudzenia. Chmu-ra, mgła, zasłona, lustrzane odbicie zamazanej sylwetki widzianej z daleka, chóralna muzyka, której echa snują się w bezkresnych korytarzach – oto zacza-rowane krajobrazy umysłu i ciała, miej-sca i rekwizyty zawieszenia niewiary.Zaproszeni do wystawy artyści trak-tują architekturę jako psychologiczny konstrukt i obłąkanego partnera. Ich po-etyckie prace (utkane z obrazu, dźwięku i światła) analizują podświadome war-stwy historycznej przestrzeni i percep-cji. Jako labirynt zatraconej tożsamości, The Castle in the Air konstruuje historię niezaspokojonego pożądania i zbioro-wej halucynacji; ostateczną (rozpacz-liwą) prośbę pisania nowej (ponownie wyobrażonej) historii. (Adam Budak)k i no¦ Off Cinema / 21-25.11.16. Międzynarodowy Festiwal Filmów dokumentalnych Off Cinema zapre-zentuje twórczość dokumentalistów z całego świata – interesuje nas kino różnych nastrojów, temperatur, odcieni; dokument artystyczny, humanistyczny, filmy oryginalne, poruszające, odkrywa-

Ulla von Brandenburg, Kulisy, wystawa w CK Zamek

Fot.

Cour

tesy

Art

Con

cept

, Par

is

70

c e n t r a k u l t u r yc e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

jące jakąś prawdę o świecie. W poka-zach konkursowych, które odbędą się w kinie Muza, pokażemy 38 filmów z po-nad 200 zgłoszonych do konkursu. Oceni je jury pod przewodnictwem andrzeja Titkowa – reżysera, scenarzysty, po-ety i producenta filmowego, w którego skład wejdą także: Beata dzianowicz, łukasz Maciejewski, Marcin Sauter.W programie festiwalu także m.in.: deba-ta Czy istnieje polska szkoła dokumentu? (współpraca: miesięcznik Znak), pokazy filmów Andrzeja Titkowa, warsztaty krytyki filmowej (prowadzenie: Wojtek Kałużyński) i liczne pokazy specjalne.więcej na 29 str.

spotk a n i a¦ Czwartki o sztuce8.11. Surrealizm i surrealiści – wykład Agaty Miatkowskiej-Gołdyn; 15.11. Rzeźby i rzeźbiarze w Poznaniu – wykład Macieja Szymaniaka; 29.11. PRL i wzor-nictwo – wykład Macieja Szymaniaka. Wykłady odbywają się o g. 18 w Holu Balkonowym.¦ Klub Krótkiego Kina5.11. pokaz filmów Jacka Bławuta Pa-weł i Niezwykły lot boeinga 737 oraz spotkanie z reżyserem, 12.11. pokaz Wojownika reż. J. Bławut; 19.11. Przed 16. Off Cinema – pokaz filmów nagro-dzonych na festiwalu: Pierwszy dzień

reż. M. Sauter, Kredens reż. J. dam-mas, 7109 km reż. M. Filipowicz, Wy-cieczka reż. B. Kruhlik, Seans w kinie Tatry reż. I. Chojna. Spotkania odbywa-ją się w Sali Audiowizualnej o g. 19.15; 26.11. – pokaz filmów nagrodzonych na 16. MFFd Off Cinema.¦ W Centrum o Centrum – Strefa Święty Marcin 9.11. g. 18 Sala KominkowaPrzed rokiem zainaugurowano cykl spotkań poświęconych głównej ulicy naszego miasta. Równolegle, z ini-cjatywy Komisji Rewitalizacji Rady Miasta Poznania, przez wiele miesięcy trwała debata na temat Śródmieścia, w wyniku której powstały Założenia i Kierunki Zintegrowanego Programu Odnowy i Rozwoju Śródmieścia Pozna-nia na lata 2014-2030. O to, co z nich wynika dla ul. Św. Marcin, zapytany zostanie przewodniczący Komisji, Ma-riusz Wiśniewski.¦ Nocne zwiedzanie zamku 9.11. g. 21 wejście B¦ Uniwersyteckie Wykłady na Zam-ku 20.11. g. 18 Hol BalkonowyWykład zatytułowany Tolerancja po polsku. Etnologiczna rozprawa z mi-tem wygłosi prof. zw. dr hab. Michał Buchowski z Wydziału Historycznego UAMOrganizator: CK Zamek oraz Uniwersy-tet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Fundacja UAM¦ Niedziela na Zamku25.11. g. 11.15 Hol Balkonowy – wy-kład prof. Magdaleny Jaroszewskiej, wydawczyni wspomnień Mariana Re-jewskiego z pracy w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego w latach 1930-1945; g. 12 wejście B – zwiedza-nie zamku z przewodnikiem, g. 13 – zwiedzanie wystawy The Castle in the Air z przewodnikiem

oprac. – J. PrzygońskaProj

. pla

katu

e. H

ejno

wic

z

c e n t r a k u l t u r y

71

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

Estrada PoznańskaScena na Piętrzeul. Masztalarska 8, tel. 61 852 88 33www.estrada.poznan.pldyrektor Tomasz Karczewskidyrektor artystyczny Wojciech Juszczakbilety: pon., śr., czw. g. 15-18wt. i pt. g. 10-13 oraz godzinę przed impreząrezerwacja biletów: 61 855 26 81Scena na Piętrze¦ I eliminacja XI Festiwalu Zostań Gwiazdą KabaretuW konkursie wystąpią dwa kabarety: K2 i Kabaret dworski, gościem wieczoru bę-dzie Kabaret Młodych Panów; bilety: 40 zł16.11. g. 20 ¦ Galowa wizyta u Rodziny Fundacji Tespisudział wezmą: Joanna Rawik, Sława Przy-bylska, Tadeusz Woźniak, Janusz Tylman; prowadzenie: Romuald GrząślewiczPodczas Wieczoru Galowego na XX-lecie Fundacji Sceny na Piętrze Tespis zostaną wręczone Certyfikaty 2012 Homo Incitatorbilety: 70, 55, 40 zł19.11. g. 19¦ VII Festiwal Jazzowy Made In Chi-cago22-25.11, więcej na 44 str.Pawilon Nowa Gazownia¦ Warsztaty śpiewu białegoPodczas spotkania uczestnicy uczą się m.in.: odkrywać własny, niepowtarzalny i naturalny głos; rozwijać umiejętność śpiewania; wydobywać pełne mocy, energetyczne i wibrujące dźwięki (biały głos); bilety: 10 zł5-6.11. g. 18-21, obowiązują zapisy ¦ Warsztaty dziennikarskie To jest temat!Cykl spotkań, podczas których uczestnicy warsztatów poznają zasady pracy dzienni-karza radiowego w Poznaniu – od pozyski-

wania tematów, poszukiwania ciekawych historii, poprzez wybór form wykorzysty-wanych przy realizacji tematu do obróbki i prezentacji gotowej informacji dla potrzeb rozgłośni radiowej. Celem warsztatów jest nie tylko zaznajomienie ich uczestni-ków z elementami pracy dziennikarza, ale również pokazanie, że historie, które warto przekazać dalej – zaprezentować słucha-czom radia – są na wyciągnięcie ręki, w najbliższym otoczeniu – w tym przypad-ku w rejonie samego Starego Miasta...bilety: 10 zł8.11. g. 17-20, obowiązują zapisy¦ Warsztaty fotograficzne Idealne zdjęcia prosto z aparatuPoznając podstawowe pojęcia obróbki fotograficznej, uczestnicy warsztatów nauczą się wykorzystywać wbudowane w aparat narzędzia optymalizacji zdjęć oraz wykonywać poprawne kolorystycz-nie i tonalnie (jasnościowo) zdjęcia. Po-znają możliwości redukcji szumów, aby otrzymywać zdjęcia najlepszej jakości. Będą korzystać z trybów tematów foto-graficznych, aby jak najlepiej oddać kli-mat fotografowanej sceny; bilety: 10 zł12.11. g. 18-21, obowiązują zapisy¦ Warsztaty DIYdIy to innowacyjna, nowoczesna idea. Z angielskiego jest skrótem od „do it your-self”, czyli „zrób to sam”. dzięki filozofii dIy powstają rozmaite rzeczy: od prostych przedmiotów codziennego użytku, po

skomplikowane urządzenia elektroniczne. Warsztaty są próbą stworzenia kolekty-wu, społeczności młodych ludzi i artystów z różnych środowisk Poznania, którzy mieli-by stworzyć, zaprezentować własną wizję miasta; bilety: 10 zł13-15.11. g. 18-22, obowiązują zapisy¦ Warsztaty plastyczne Współczesne muraleJak odmienić wnętrze za pomocą rysunku na ścianach? Uczestnicy w ciągu jednego warsztatu przeistoczą przestrzeń Pawilo-nu za pomocą działań graficznych na pa-pierze opinającym wewnętrzne ściany budynku. Warsztaty poprzedzi wykład teoretyczny na temat współczesnych artystów murales, grafitti oraz historii kie-runku w sztuce i polityce; bilety: 10 zł16.11. g. 16-20, obowiązują zapisy ¦ Open MicOpen Mic to cykl imprez promujący wo-kalistów i jednocześnie kreujący muzycz-ną scenę Poznania. Pozwala uczniom Art Of voice Studio realizować swoje marzenia o śpiewaniu oraz rozwijać umiejętności pokrewnych dyscyplin, które znajdują za-stosowanie w scenicznej karierze. Poprzez kontakt z profesjonalną sceną, muzyka-mi oraz publicznością, Open Mic daje im przede wszystkim klucz do pokonania wła-snych barier i odkrywania samych siebie; bilety: 10 zł27.11. g. 20, bez zapisów

Oprac. G. S.

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

16 listopada w Scenie na Piętrze wystąpi Kabaret Młodych Panów

72

c e n t r a k u l t u r yc e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

Spoglądając dzisiaj na sztukę współczesną, można odnieść wrażenie, że czerpie ona swoje siły z energii wielkich miast. Traktowane już nie jako miejsca, a stan umysłu, wydają się być warunkiem sine qua non zaistnienia twórcy i jego sztu-ki. Tutaj każdy może być artystą, zwłaszcza awangardowym. Co się stanie, gdy „punkt ciężkości” przesuniemy na prowin-cję? Po wydarzeniach ostatnich miesięcy nasuwa się jedna odpowiedź – rewolucja!W tym szaleństwie jest metodaWielkopolska: rewolucje to innowacyjny program, w którym polscy artyści zmierzyli się z przestrzenią obcą i trudną, za to bardzo ciekawą. Konfrontacja dwóch, z pozoru odległych dzie-dzin, może przynieść zaskakujące efekty – i to dla obu stron. Pierwsze spotkania odbyły się już w kwietniu, by z czasem nabrać rozpędu. Rezydenci, wraz z lokalną społecznością, przygotowywali projekty artystyczne ściśle związane z danym regionem.Mariaż awangardowej sztuki z lokalnym kolorytem dokonał się za sprawą kuratorki projektu – Agaty Siwiak. Skąd pomysł na tego typu przedsięwzięcie? – Rewolucje kojarzą nam się z mia-stami, metropoliami, z centrum świata. Ich siła rażenia jest potężna. W tym projekcie wraz z artystami chcielibyśmy zająć się mikrorewolucjami, które podobnie jak mikrohistorie, nie są na językach wszystkich, nie rozpisują się o nich podręczniki i światowe media. A jednak są twórcze, szalone, wywrotowe – czasem dla jednej wioski, czasem dla grupy zawodowej. Mikrohistorie – makroopowieściSołectwo Kołata w Gminie Pobiedziska, Krzyż, Zakrzewo, Konin, Swarzędz, Biskupizna na moment zyskały status me-tropolii w wymiarze symbolicznym. Artyści, nawiązując do specyfiki każdego z tych miejsc, historii, tradycji czy folkloru, stworzyli projekty niezwykle bogate w treść. Kobiety z gmi-

ny Pobiedziska pod okiem Janusza Orlika oraz Magdy Hasiak uczestniczyły w warsztatach tanecznych oraz projektowa-nia mody. W Krzyżu reżyser i dramaturg Bartek Frąckowiak wykorzystał niezwykłą i tajemniczą postać Hansa Paasche i stworzył sztukę teatralną w oparciu o biografię tego wiel-kopolskiego „bohatera”. Seniorzy ze wsi Zakrzewo, wspólnie z Mikołajem Mikołajczykiem, tancerzem i choreografem, przy-gotowali spektakl Teraz jest czas. W Koninie Joanna Warsza badała kwestię romską, a w Swarzędzu Monika Jakubiak, artystka i projektantka, stworzyła projekt na przecięciu sztu-ki, edukacji i ekologii, w którym zwraca uwagę na analogię pomiędzy ginącą przyrodą a ginącymi zawodami. Nawiązanie dialogu, a przede wszystkim w(y)słuchanie się w opowieści bohaterów staje się warunkiem podstawowym i koniecznym dla dalszej współpracy. – Postanowiłam zabawić się w antro-pologa – mówi Agata Siwiak. Rewolucja, i co dalej?Po kilkumiesięcznych zmaganiach na prowincji, rewolucja powróci do źródła. W Poznaniu na początku grudnia zaprezen-towane zostaną wybrane projekty, m.in. spektakl z seniorami z Zakrzewa w choreografii Mikołaja Mikołajczyka czy wystawa efektów warsztatów pszczelarskich przeprowadzonych przez Monikę Jakubiak z młodzieżą niepełnosprawną intelektualnie. Najważniejsze jest jednak niewidoczne dla oka. Warun-kiem uczestnictwa w projekcie było otwarcie się na Innego. Mieszkańcy musieli poznać i zaakceptować nie tylko sztukę awangardową, ale co więcej, sami stali się jej częścią. Arty-sta wytrącony został z bezpiecznej przystani dużego miasta, a wędrówka na prowincję stała się sprawdzianem nie tyle dla sztuki, ile dla jego samego.

Tomasz Bombrych¦ program dostępny na: www.wielkopolska-rewolucje.pl

Fot.

ł. B

łaże

jew

ski

Rewolucja na prowincjisztuka awangardowa poza metropolią

c e n t r a k u l t u r y

73

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

W krainie CeltówXIX Dni bretanii (16-30.11.)

W tym roku już po raz 19. Poznań zamieni się na dwa tygodnie w krainę Celtów. W miejsce, w którym nie przestaje padać, ale mieszkańcy nie smucą się tego powodu, ponieważ twierdzą, że „deszcz pada tylko na głupców”. – Bretania jest krainą celtycką. Wiele wieków temu zasiedlili ją uchodźcy z wysp brytyjskich, którzy na statkach uciekli przed najeźdźcami. Legenda głosi, że ich statki były z kamienia, a tak naprawdę, te służyły im tylko jako balast. Przybysze założyli „Małą Brytanię”, która z czasem stała się dzisiejszą Bretanią. Kraina ta wyróżnia się spośród 22 regionów Francji za sprawą swej odrębnej tożsamości kulturowej. Bretończycy mają własny język, muzykę, pieśni, tańce i wiele, bardzo wiele legend. A dni Bretanii powstały z myślą o długich jesiennych wieczorach i o pradawnej celtyckiej tradycji święta Samhain, obchodzonego w listopadzie w związku z końcem lata. Nazywano je świętem gasnącego słońca. Był to sposób na oswojenie nadchodzących zimowych ciemności – powiedziała elżbieta Sokołowska z domu Bretanii.W tym roku organizatorzy zapraszają na wystawę akwarel „Od Rennes do Finistère…” autorstwa siedmiorga artystów ze Sto-warzyszenia Akwarelistów Polskich, którzy, choć na co dzień wykonują przeróżne zawody, w wolnym czasie malują bretońskie krajobrazy. W planach jest również wykład „Bretońskie kościoły i ich otoczenie” dr Antoniny Żaby – absolwentki Wydziału Bu-downictwa Politechniki Śląskiej oraz Konserwacji i Zabytkoznawstwa Sztuki Kościelnej na UMK w Toruniu. Spragnionych muzyki bretońskiej organizatorzy zapraszają na koncert Trio Audebert/Le Gac/Baron, który przeniesie widzów do świata instrumentów orientalnych (daf, oud), fletów i gitary akustycznej. dla nich również przygotowano warsztaty muzyczne z Gurvantem Le Gac i fletem poprzecznym. Teatromanom natomiast proponują spektakl l’Amer – gorycz i miłowanie oparty na legendach bretońskich w wykonaniu grupy teatralnej domu Bretanii pod kierunkiem Piotra Rogalińskiego, a miłośnikom literatury spotkanie z ewą Ho-uée – autorką książki Bretania tajemnicza. W krainie Celtów i templariuszy, która jest zbiorem legend i prawdziwych wydarzeń historycznych, ale także wskazówek praktycznych dla tych spragnionych samodzielnej wędrówki śladami średniowiecznego zakonu rycerskiego.dni Bretanii to nie tylko świetna propozycja dla miłośników kraju hortensji położonego nad Oceanem Atlantyckim w północno-za-chodniej Francji, gdzie zamiast piaszczystych plaż są skaliste wybrzeża, ale także dla tych, którzy dopiero chcą poznać to miejsce, niczym wyjęte z wiktoriańskiego romansu. Monika NawrockaProgram dostępny na: www.dombretanii.org.pl

Fot.

M. K

iela

s (d

om B

reta

nii)

XII-wieczna kaplica templariuszy w Pléboulle

74

c e n t r a k u l t u r yc e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

ośrodki kultury

Fundacja Edukacji Kulturalnej ad arteul. Hawelańska 1, tel. 61 223 28 68fundacja@adarte.plwww.adarte.pl¦ 21.11. g. 20 inauguracja festiwalu vi-viMotion – polska premiera audiowizual-nego live actu Audiographics, w którym muzyka tworzona przez Pavla Ambionta, uzupełniana jest przez obrazy Michała Mierzwy

aRS – Fundacja Wspierania Twórczości, Kultury i Sztukiul. Nowowiejskiego 15/15atel. 61 855 25 45ars@ars.org.pl, www.ars.org.pl¦ do 9 listopada wystawa malarstwa Zuzanny Soińskiej

Austriacki Ośrodek Kultury UaMCentrum egzaminacyjne ÖSdkierownik Bernadeta Sturzbecher ul. Zwierzyniecka 7tel. 61 829 24 24, tel./fax 61 829 25 20austruni@amu.edu.plwww.austria-uniwersytet.poznan.plczynne: pon.-pt. g. 9.30-15.30

Babiląd Ośrodek Rozwoju Osobistego Kobiet W krainie czarówul. Bukowska 31/ 6tel. 608 437 377info@babilad.pl, www.babilad.pl

Biblioteka Raczyńskich logo miastapl. Wolności 19tel. 61 852 94 42www.bracz.edu.pluwaga! z uwagi na rozbudowę Biblio-teki Raczyńskich, spotkania, wystawy i imprezy odbywają się w oddziałach i filiach BR

¦ 6.11. g. 18 (Pracownia-Muzeum J.I. Kraszewskiego, ul. Wroniecka 14) uroczy-stość wręczenia dyplomów Poznańskie-go Przeglądu Nowości Wydawniczych Książka Lata 2012 z udziałem laureatów: Anny Janko, Pawła Śpiewaka i dyrektora Instytutu Mikołowskiego im. Rafała Wo-jaczka, Macieja Meleckiego¦ 6.11. g. 17 (filia Wildecka, ul. Ro-bocza 4) jesienne spacery po literaturze czyli spotkanie z poznańskimi pisarkami Iwoną J. Walczak, Joanną Opiat-Bojarską i Małgorzatą Hayles¦ 13.11. g. 18 (Sala im. Conrada drze-wieckiego, Ogólnokształcąca Szkoła Bale-towa, ul. Gołębia 8) wieczór poświęcony Conradowi drzewieckiemu; w programie m.in. wykłady Taniec Conrada, czyli jak pisze się biografię człowieka, który doko-nał rewolucji w polskim balecie (Stefan drajewski), Praca pod kierunkiem Con-rada Drzewieckiego (Mirosław Różalski) oraz koncert¦ 11.11. g. 12.30 (Filia nr 2, os. Oświe-cenia 59) z cyklu Bajeczna Niedziela u Raczyńskich Paulina Holtz przeczyta fragmenty opowiadania Wojciecha Wi-dłaka Pan Kuleczka – Radość¦ 19.11. g. 18.30 (Filia nr 8, ul. Osi-nowej 14/16) spotkanie z Szymonem Ziółkowskim – lekkoatletą, młociarzem, uczestnikiem wszystkich Olimpiad od 1996 r., zdobywcą złotego medalu na

Igrzyskach Olimpijskich w Sydney, wie-lokrotnym medalistą Mistrzostw Świata i europy, multimedalistą Mistrzostw Polski; wstęp tylko na zaproszenia – do odbioru w Filii nr 8¦ 21.11. g. 18.30 (Filia Wildecka, ul. Robocza 4) spotkanie z piłkarzem Pio-trem Reissem¦ listopad (większość filii) Jesień z Tomkiem Wilmowskim, czyli Klub Przy-gody i Podróży; szczegóły na www.bracz.edu.pl¦ 13.11. g. 18 Biblioteka Raczyńskich zaprasza na Wieczór poświęcony Conra-dowi Drzewieckiemu

Centrum Sztuki Dzieckaul. Św. Marcin 80/82tel. 61 646 44 70www.csdpoznan.pldyrektor Jerzy Moszkowicz¦ 5-9.11. Miejska Straż Wyobraźni¦ 29.11. g. 9, 10.15 i 11.30 (CK Za-mek Sala pod Zegarem) Muzyczne sło-wo-światy, koncert multimedialny z cy-klu Muzyka i zabawa dla dzieci w wieku 7-12 lat; informacje i zgłoszenia: Agata Felikszewska-Igiel (aigiel@csdpoznan.pl)

Dom bretanii Fundacja Poznań – Ille-et-VilaineStary Rynek 37tel. 61 851 68 51fax 61 851 68 50www.dombretanii.org.pldyrektor Mariola Samulska-Musiał¦ 8.11. g. 18.30 wykład Piotra Sza-radowskiego z cyklu Jak z obrazka – moda francuska od Ludwika XIv do Paula Poireta¦ 10.11. warsztaty muzyczne oraz tań-ca bretońskiego¦ 13.11. g. 18.30 spotkanie z Hanną Zaworonko-Olejniczak, fotografem-repor-terem z Paryża, poświęcone jej albumowi Na obcej ziemi¦ 16-30.11. XIX dni BretaniiFo

t. M

ater

iały

org

aniza

toró

w

c e n t r a k u l t u r y

75

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

¦ 16.11. g. 19 otwarcie wystawy akwa-rel Od Rennes do Finistère… autorstwa siedmiorga artystów ze Stowarzyszenia Akwarelistów Polskich¦ 22.11. g. 18.30 wykład dr Antoniny Żaby Bretońskie kościoły i ich otoczenie¦ 24.11. g. 18 koncert Trio Audebert/Le Gac/Baron.¦ 25.11. warsztaty muzyczne z Gurvan-tem Le Gac (flet poprzeczny)¦ 28.11. g. 18.30 spotkanie z ewą Ho-uée, autorką książki Bretania magiczna¦ 30.11. g. 19 spektakl l’Amer – gorycz i miłowanie oparty na legendach bre-tońskich w wykonaniu grupy teatralnej domu Bretanii pod kierunkiem Piotra Ro-galińskiego.

Dom Literatury biblioteki Raczyńskichul. Wroniecka 14, tel. 61 855 12 44

Fundacja Mały Dom Kultury ul. Zamkowa 3/4mdk@krzyk.pl, www.mdk.krzyk.pl¦ 18.11. g. 12.30-14 warsztaty dla dzieci i rodziców – spotkanie z humory-styczną i urokliwą książką Pii Lindenbaum Zlatanka i ukochany wujek; wstęp wolny (obowiązują zapisy tel. pod nr. 696 310 592 lub mailowo julia@fundacjamdk.pl)¦ 25.11. g. 12.30-14 warsztaty Żywe obrazy dla osób w wieku 6-12 lat; koszt 25 zł za osobę, liczba miejsc ograniczo-na; obowiązują zapisy do 23.11., tel. pod nr. 696 310 592 lub mailowo julia@fundacjamdk.pl

Galeria Domu TrzeźwościAl. Marcinkowskiego 24kontakt@domtrzezwosci.orgczynna pon.-pt. g. 16-22, sob. g. 9-14, niedz. g. 16-21

Galeria Sztuki Starówkadziennego domu Pomocy Społecznej nr 4ul. Wielka 1, tel. 61 855 76 47czynna: pon.-pt. g. 10-16.30

Kluboksięgarnia Głośnaul. Św. Marcin 30/8-9glosna.poznan@gmail.comwww.glosna.pl¦ 5.11. g. 20 w ramach cyklu Ponie-działkowy Teatr TV w Głośnej pokaz sztu-ki Oskar – scenicznej adaptacji książki erica-emmanuela Schmitta Oskar i pani Róża ¦ 12.11. g. 20 w ramach cyklu Ponie-działkowy Teatr Tv w Głośnej pokaz sztu-ki Pielgrzymi Marka Pruchniewskiego¦ 13.11. w ramach cyklu Głośno o Ro-sji spotkanie Rosja w słowach – współ-czesna literatura rosyjska oraz promocja książki Krasnojarsk zero; goście Jędrzej Morawiecki i Bartosz Jastrzębski¦ 17.11. g. 12-18 warsztaty drama-turgiczno-reżyserskie, praca na tekście Hanifa Kureishiego Pozbawieni jutra; prowadzenie Marta Jagniewska i Andrzej Pakuła¦ 18.11. g. 18 czytanie warsztatowej adaptacji tekstu Pozbawieni jutra Hanifa Kureishiego (czytają uczestnicy warszta-tów pisarskich); reżyseria Andrzej Pakuładyskusja Joanna erbel

¦ 19.11. g. 20 w ramach cyklu Ponie-działkowy Teatr TV w Głośnej pokaz sztu-ki Rzecz o banalności miłości izraelskiej pisarki Savyon Liebrecht w przekładzie z hebrajskiego Michała Sobelmana¦ 26.11. g. 20 w ramach cyklu Ponie-działkowy Teatr TV w Głośnej pokaz sztu-ki Transfer Stanisława Bieniasza, przygo-towana przez Waldemara Krzystka¦ 27.11. w ramach cyklu Głośno o Rosji spotkanie Rosja w myślach – próba zmie-rzenia się ze stereotypami, symbolami oraz pojęciem duszy rosyjskiej; goście prof. Andrzej de Lazari i dr dorota Jew-dokimow

Klub Literacki DąbrówkaPiątkowskie Centrum Kultury dąbrówkaos. Bolesława Chrobrego 117imprezy prowadzi Jerzy Gruziński¦ 9.11. g. 18 vII Turniej Wierszy o Pier-ścień Dąbrówki ¦ 20.11. g. 18 Narodowe czytanie Pana Tadeusza; dr Lech Konopiński opowie o pobycie Adama Mickiewicza w Po-znańskiem i odczyta odnalezioną księgę Pòn Tadeja i mrówy

Księgarnia Między Słowamiuwaga! zmiana adresuul. Galileusza 8 (os. Kopernika)tel. 795 234 395miedzy.slowami@go2.plwww.ksiegarnia-miedzyslowami.blog-spot.com¦ dla dzieci¦ listopad warsztaty literackie, spo-tkania z bohaterami ulubionych ksią-żek, twórcze zabawy, zajęcia dla grup przedszkolnych i szkolnych (rezerwacje w wybranym terminie pod adresem: miedzy.slowami@o2.pl)¦ w każdą sobotę g. 12 rodzinne spotkania Między Słówkami; wstęp 5 zł (kupon wymienny na książki)¦ 5.11. g. 17 spotkanie z Czerwonym Kapturkiem na podstawie słuchowiska z serii Bajki Grajki, obowiązują zapisy

W ramamch cyklu Dramart Klubokawiarnia Głośna

zaprasza 17 i 18.11. na warszaty dramaturgiczno

– reżyserskie oraz czytanie warsztatowej adapta-

cji tekstu Pozbawieni jutra Hanifa Kureishiego

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

76

c e n t r a k u l t u r yc e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

¦ 12.11. g. 17 warsztaty plastyczne oraz pokaz znanych i lubianych ilustra-cji do wierszy i baśni w 110 rocznicę urodzin Marcina Szancera; obowiązują zapisy, wstęp 15 zł¦ 13-20.11. tydzień z Astrid Lindgren w 105 rocznicę urodzin pisarki¦ 17.11. g. 12 warsztaty plastycz-ne Kapelusze z ilustratorką elżbietą Krygowską-Butlewską na podstawie wierszy o grzybach Joanny Papuziń-skiej; wstęp 5 zł (kupon wymienny na książki)¦ 19.11. g. 17 z cyklu Mądra Mysz pre-zentuje spotkanie dla dzieci dotyczące opieki nad domowymi zwierzątkami Zu-zia i jej kotek; obowiązują zapisy, wstęp 8 zł (kupon wymienny na książki)¦ 24-30.11. Tydzień literackiego misia¦ dla dorosłych¦ 7.11. g. 17-19 warsztaty dekora-cyjne – ozdoby świąteczne, wykonane w różnych technikach decoupage’u; obo-wiązują zapisy, wstęp płatny¦ 13.11. g. 17-19 warsztaty dekora-cyjne – ozdabianie bombki od wewnątrz, metoda trójwymiarowa, obowiązują zapi-sy, wstęp płatny¦ 21.11. g. 19 wieczór poetycki z Ma-riuszem Grzebalskim; wstęp wolny¦ 26.11. g. 19 Coco Chanel – życie i twórczość ikony mody; prezentuje znawczyni tematu Henryka Stachowska; wstęp wolny¦ 28.11. g. 19 Kraje dalekie mogą być bliskie wieczór z kulturą irlandzką; wstęp wolny

Księgarnia z Bajkios. Przyjaźni 125os. Wichrowe Wzgórze 124tel. 61 820 05 82www.ksiegarnia-bajka.com.pl¦ listopad literackie imieninki dla chłopczyka lub dziewczynki – 90 mi-nut zabawy dla solenizanta i jego gości w wybranej bajce; rezerwacja terminów 61 820 05 82

Zaczarowany światMiejska Straż Wyobraźni (5-9.11.)

Już po raz 12. Centrum Sztuki dziecka w Poznaniu oraz Stowarzyszenie Artystycz-no-edukacyjne MAGAZyN przygotowało projekt artystyczny, który skierowany jest do młodzieży gimnazjalnej. Niezmiennie jego celem pozostaje pokazanie młodym ludziom świata, w którym żyją, ale który nie do końca znają… Tegoroczna akcja to seria interdyscyplinarnych warsztatów, które mają pobudzić wyobraźnię i wyzwolić twórczego ducha. Ich celem jest również wprowadzenie w świat sztuki, który może towarzyszyć młodym ludziom każdego dnia. Zaczarowany świat… W tym roku zaproszeni artyści skupią się na słowie, a właściwie na sposo-bie, w jaki można je wyrazić – znaku, obrazie i ruchu. Strażnicy Wyobraźni uzbrojeni w dobre pomysły będą pracowali w dwóch blokach warsztatowych: plastycznym i animacji poklatkowej. Zajęcia będą się odbywały w szkołach, zarówno w godzinach przedpołudniowych, jak i po południu. Godzina warsztatów dla grup będzie ustalana wcześniej. Udział w projekcie jest bezpłatny, także wystarczy tylko trochę chęci. Magdalena Parnasow-Kujawa poprowadzi zajęcia plastyczne pt. Przed i za…, Piotr Pawlak pt. Zamieńmy się oczami, Uczucia, Magazynowanie i transport, Krzysztof Wosik – Mój bohater, O czym marzy biała koszula, a Tadeusz Wieczorek – Mam w sobie moc kolorów, Kumulacja, czyli co nas wzbogaca. Na zajęciach tych mło-dzież będzie rysowała, malowała, kleiła i posługiwała się sprayem. Tak różnorakie sposoby ekspresji pozwolą uczestnikom na stworzenie oryginalnych prac, które będą mogły zostać zaprezentowane w szkole, bądź staną się impulsem do zorgani-zowania wystawy poza jej murami. Zajęcia z drugiego bloku – animacji poklatkowej, czyli takiej, w której animacje są tworzone z klatek – zdjęć – należeć będą do Martyny Nowak, prowadzącej spo-tkanie Rozpadanie – Wzrost, Zanik/Zanikani oraz Wojciecha Nowaka, który jest auto-rem zajęć Ja w oku kamery. Młodzież z zarejestrowanego fotograficznie przez siebie materiału, przy użyciu programu Movie Maker, stworzy krótką animację. Zmontuje narysowane na kartkach papieru proste znaki, ale także gesty, kolaż oraz ruch. Wspomniana metoda utrwalania obrazu wykorzystywana jest między innymi w klasycznym filmie animowanym oraz w filmach naukowych. Za jej pomocą reje-struje się wzrost roślin czy zachodzące zmiany w organizmie.Poznań dla młodych ludzi jest miastem koziołków z pięknymi kamienicami na Starym Mieście albo lasem betonowych bloków… To tylko dwa światy, a może być ich dużo więcej… Miejska Straż Wyobraźni postara się o to, by przestrzenie te się zwielokrot-niły, przy czym prawa w nich ustanowione były autorstwa uczestników warsztatów.

Monika NawrockaSzczegółowy harmonogram na: www.csdpoznan.pl oraz www.stowarzysze-niemagazyn.org

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

c e n t r a k u l t u r y

77

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

¦ listopad spotkania z bohaterami bajek dla dzieci przedszkolnych i wcze-snoszkolnych, każdego dnia z wybra-nym bohaterem literackim; zgłoszenia grup tel. 61 820 05 82¦ w każdą sobotę g. 11 Poranki lite-rackie dla najmłodszych; wstęp wolny¦ 6 i 13.11. g. 18-21 Trening skutecz-nego rodzica warsztaty dla rodziców i nauczycieli; zapisy i prowadzenie Pau-lina Broniewska tel. 608 667 734, mail: pe.broniewska@wp.pl¦ 11.11. g. 10-20 warsztaty dla kobiet z baśniami z książki Biegnąca z wilkami; prowadzenie Renata dziurdzikowska¦ 12.11. g. 19 z cyklu Klub Zwierciadła premiera książki Renaty dziurdzikow-skiej Możesz odejść bo cię kocham¦ 13.11. g. 16 spotkanie z Beatą Ostrowicką

¦ 23.11. g. 10 premiera najnowszej książki Agnieszki Tyszki oraz spotkanie z pisarką¦ 28.11. g. 16-18 warsztaty dla rodzi-ców i nauczycieli Na skrzydłach ksią-żek. Jak wprowadzać dziecko w świat wartości moralnych na podstawie baśni; prowadzenie Małgorzata Swędrowska

Muzułmańskie Centrum Kulturalno-Oświatowe w Poznaniuul. Biedrzyckiego 13tel. 61 864 10 48mcko.poznan@gmail.comwww.mcko.pl¦ 8.11. g. 18 z cyklu Poznaj Islam, pre-zentacja i wykład Ogólny zarys religii Islamu ¦ 22.11. g. 18 z cyklu Poznaj Islam, warsztat i wykład Kaligrafia arabska

Ogród BotanicznyUniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniuul. dąbrowskiego 165Pawilon ekspozycyjno-dydaktyczny(wejście na teren Ogrodu obok Centrum Ogrodniczego Botanik)czynny codziennie w g. 9-20tel. 61 829 20 23www.ogrod.amu.edu.pl¦ 16.11. g. 16 otwarcie wystawy prac Stanisława MrowińskiegoDrzewa w twórczości Stanisława Mro-wińskiego, czynna do 16.12.¦ 18.11. g. 10 z cyklu Spotkania week-endowe w Ogrodzie Botanicznym – Ru-munia pachnąca lipą, tymiankiem i różą, spotkanie poprowadzi mgr Agata Oża-rowska-Nowicka¦ 24.11. g. 10 z cyklu Spotkania week-endowe w Ogrodzie Botanicznym –

a oto program:¦ 2.11. (Fredry 5)otwarcie klubo/księgarnio/kawiarni¦ g. 18 wykład Dziady. Ile w Polakach pogaństwa?¦ g. 19 wernisaż wystawy Opowieści afrykańskie (Zbi-gniew Libera), spotkanie Czy artysta coś powinien?, prezen-tacja nowej, jeszcze nie wydanej książki darka Foksa¦ g. 20 koncert anplakt, Aria. Opowieści rewolucyjne (Krzysztof Piernik – głos, Maria łamkiewicz – skrzypce), dj set (dj Madey), (vegan) bankiet

¦ 3. 11.(Rozbrat, ul. Pułaskiego 21a)¦ g. 19. performance (Arti Grabowski), wernisaż wysta-wy Dziady i dziadówy (Mariusz Riki er), instalacja Sławek Bulgar¦ g. 20 koncert Są momenty (free jazz Stargard Gda), Bry-lewski/Siwczyk (grają/recytują wiersze swoje i Wojaczka), ognisko Dajemy znaki zaginionym duchom

eop

Dziady z anarchistami2-3.11.

Na Fredry wisiał przez lata niszczejący coraz bardziej szyld „Spółdzielnia nieruchomości”. Jakiś czas temu „nie” zniknęło. dlaczego? Bo Spółdzielnia Ruchomości założona przez poznań-skich anarchistów otwiera niebawem pod „piątką” swoją klubo-księgarnio-kawiarnię. Marek Piekarski (Sanczo) zaprasza na inaugurację, która wpisze się w dwudniową imprezę pod hasłem Dziady.– Wracamy do pradawnych obrzędów, ale w zupełnie nowej for-mie: będzie wystawa Zbigniewa Libery, będzie spotkanie na te-mat nowej książki darka Foksa, będzie ognisko, na którym damy znaki zaginionym duchom i wiele innych wydarzeń – zapowiada.

Fot.

M. P

ieka

rski

78

c e n t r a k u l t u r yc e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

Zoogamia, czyli zapylanie kwiatów przez zwierzęta; spotkanie poprowadzą mgr inż. Beata Grabowska, mgr inż. Tomasz Kubala¦ warsztaty artystyczne w Botaniku Listopad w Ogrodach wyobraźni, więcej na www.ogrod.amu.edu.pl

Ośrodek Języka Francuskiego UaMkierownik dr Marta de MezerCollegium H. Cegielskiegoul. 28 Czerwca 1956 r. nr 198tel./fax 61 829 29 47www.amu.edu.pl/allianceafpoznan@amu.edu.plsekretariat: pon.-pt. g. 10-15biblioteka i czytelnia: pon., wt., czw., pt. g. 10-15, śr. g. 10-17¦ wtorki klub Scrabble¦ listopad wystawa fotograficzna Zna-ne i mniej znane zamki nad Loarą autor-stwa Małgorzaty Kowalskiej

Piwnica duchowa Karmelitańskie Centrum DuchowościWzgórze św. Wojciechaklasztor oo. Karmelitów Bosychul. działowa 25, tel. 61 852 92 93wojciechciak@poczta.onet.plprowadzący o. Wojciech Ciak OCd¦ 6.11. g. 19. z cyklu Dialogi poetyckie, spotkanie Wspominki i ślady, czyli zapale-nie pamięci; prowadzenie Andrzej Sikorski¦ 13.11. g. 19 z cyklu Galeria spotkań, wykład Krzysztofa Kozłowskiego i Toma-sza Kowalskiego Czy Szekspir był katoli-kiem?; prowadzenie Jakub Żmidziński¦ 16.11. g. 19 Teatr droga¦ 25.11. g. 17 z cyklu Wielcy Mistycy, prezentacja poświęcona ks. Janowi Ziei; wybór tekstów i wprowadzenie Małgo-rzata Grzywacz, reżyseria Aleksander Machalica

PoemaCafeuwaga! nowy adres!ul. Langiewicza 2www.poemacafe.pl

¦ 8.11. g. 18.30 wieczór poetycki Kata-rzyny Kokoszyńskiej¦ 9.11. g. 20 Polskie tropy rosyjskich bardów koncert evgena Malinovskiyego; wstęp 25 zł¦ 15.11. g. 18.30 otwarcie wystawy malarstwa Witolda Zakrzewskiego Ob-razki z wystawy ¦ 29.11. g. 18.30 wieczór poetycki Zofii Grabowskiej-Andrijew

Stowarzyszenie Twórców i Sympatyków Kulturyprzy KWP w Poznaniu, www.stisk.pl¦ do 30.11. (Galeria 2. Piętro, Szkoła Podstawowa nr 62, ul. druskiennicka 32) W kręgu kultury romskiej – wystawa prac plastycznych środowiska romskiego z oka-zji zakończenia X Światowych Spotkań Romskich (malarstwo, rysunek, rzeźba)¦ do 30.11. (Green Galeria, ul. Zeylan-da 3) Interpretacja koloru – wystawa ma-larstwa danuty dagry-Grabowskiej¦ do 30.11. (Galeria 2. Piętro, Szkoła Pod-stawowa nr 62, ul. druskiennicka 32) wy-stawa obrazów Sławomira Szeleszkiewicza¦ do 30.11. (Green Way, ul. 23 Lutego 10) Z daleka i z bliska – wystawa prac Katarzyny Makowskiej

TraktCentrum Turystyki Kulturowejul. Zagórze 6A, tel. 61 279 70 20www.poznan.pl/trakt¦ 4.11. g. 19 (Cafe Misja, ul. Gołębia 1) prelekcja dainy Kolbuszewskiej Jak odbu-dowano katedrę ze zniszczeń wojennych?, wstęp wolny¦ 17.11. g. 12 wycieczka po Ostro-wie Tumskim Jak odbudowano katedrę ze zniszczeń wojennych?, zbiórka przy Kościele NMP, wstęp wolny

Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum animacji Kultury ul. Bolesława Prusa 3, tel. 61 664 08 50www.wbp.poznan.pl

(Nie)Tylko dla młodych!2 grudnia rusza Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza Ale Kino!, ale… już od 13 listopada będzie można nabyć bilety na pro-jekcje i wydarzenia festiwalowe. Festiwal, który korzeniami sięga lat 60., należy do najważniejszych wy-darzeń filmowych skierowanych do młodego kinomaniaka. Organizato-rzy festiwalu oraz zaproszeni goście (twórcy, producenci filmowi, akto-rzy, pedagodzy) przez tydzień będą uczyć i pokazywać, jak rozmawiać o sztuce filmowej z najmłodszymi uczestnikami. Festiwal to przede wszystkim praw-dziwa uczta kinomana. Program po-dzielony został na siedem sekcji (Ale Kino! Konkurs Filmy Aktorskie, Ale Kino! Konkurs Filmy Animowane, Pa-norama, Ale Kino! Najnajmłodszego Widza, Ale Kino! Z Piłką, Ale Kino! Ale Historia!, Ludzie dla Ludzi). Zobaczy-my zatem filmy z całego świata – za-równo te z zagranicznych festiwali, jak i mniej znane, kameralne, ale również na światowym poziomie.

Tomasz Bombrych

¦ Międzynarodowy Festiwal Fil-mów Młodego Widza Ale Kino!2-9.12.szczegóły na: www.alekino.com

c e n t r a k u l t u r y

79

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

domy kultury

Gminny Ośrodek Kultury komornikiul. Stawna 7/11, tel. 61 8107449e-mail gokkomorniki@wp.pl¦ do 26.11. wystawa ŚwięciOrganizatorzy piszą: Nie ma dnia bez patrona, to właśnie świętych wspomi-namy nie tylko na kartach kalendarza. Wizerunki są wędrówką poprzez histo-rię, sztukę, geografię, filozofię. Obco-wanie z sacrum, odczytywanie zawar-tej w dziele symboliki jest metodą na lepsze zrozumienie ich życia. Wystawa Święci ukazuje nie tylko ikonografię, rzeźbę i inne sztuki plastyczne, ale po-zwala na odczytanie wielu wartości za-wartych w personifikacjach. Wciąż ak-tualnych, bo zakorzenionych w naszej kulturze. Oblicza świętości zmieniały się poprzez wieki, mimo to ikonografia, symbolika, kanoniczność, replikacja nigdy nie straciły autentyzmu. Propo-nowana ekspozycja znajduje odzwier-ciedlenie w pielgrzymowaniu trwałych wartości i ich przenikaniu do codzien-ności.

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 droga dębińska 21tel. 61 833 79 10www.mdk1.pl¦ 17.11. g. 13 otwarcie XI Przeglądu Twórczości Nauczycieli. Na wystawie prezentowane będą obrazy olejne i na jedwabiu, rysunek, rzeźba oraz foto-grafia

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 ul. Za Cytadelą 121tel. 61 820 11 12mdk2@mdk2.plwww.mdk2.pl¦ 3.11. g. 10-12.30 z cyklu Mamy pro-jekt!, warsztaty sztuki współczesnej

Pop-art dla dzieci w wieku 7-12 lat; koszt 10 zł¦ 5.11. g. 16.30-18.15 z cyklu Sztucz-ki, zajęcia twórcze Jesienna mozaika dla dzieci w wieku 5-6 lat; koszt 8 zł¦ 5.11. g. 17 (Teatr Animacji, ul. Św. Marcin 80/82) dziecięca scena prezentacji teatralnych¦ 5.11. otwarcie wystawy prac uczestników młodzieżowej pracowni rysunku i malarstwa Ołówkiem i wę-glem¦ 10.11. g. 10-12.30 z cyklu Mamy projekt!, warsztaty architektonicz-ne Wymarzony plac zabaw dla dzieci w wieku 7-12 lat; koszt 10 zł¦ 12.11. g. 11 Mała Akademia Teatru ¦ 12.11. g. 16.30-18.05 z cyklu Sztuczki, zajęcia twórcze Puszka na skarby dla dzieci w wieku 5-6 lat; koszt 8 zł¦ 17.11. g. 10-12.30 z cyklu Mamy projekt!, warsztaty z designu Strój dla artysty dla dzieci w wieku 7-12 lat; koszt 10 zł¦ 19.11. g. 16.30-18.05 z cyklu Sztucz-ki, zajęcia twórcze Ściana cała w smo-kach dla dzieci w wieku 5-6 lat; koszt 8 zł¦ 23-25.11. vII edycja otwartych warsztatów tańca współczesnego¦ 23.11. Taneczny Klub Filmowy¦ 24.11. g.10-12.30 z cyklu Mamy pro-jekt! warsztaty ekologiczne Plastikowe potwory dla dzieci w wieku 7-12 lat; koszt 10 zł¦ 26.11. g. 16.30-18.05 z cyklu Sztuczki, zajęcia twórcze Diorama pod-wodnego świata dla dzieci w wieku 5-6 lat; koszt 8 zł

Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 ul. Jarochowskiego 1tel. 61 866 57 47, mdk3@tmpsc.plwww.mdk3lazarz.pl¦ 9.11. g. 17.30 spotkanie dla młodzie-ży od 11 lat inspirowane opowieścią

Antoine’a de Saint-exupery’ego Od czy-tania do działania. W świecie Małego Księcia¦ 10.11. g. 11 z cyklu TworzyMy, pla-styczne warsztaty Zdobienie słoiczków dla dzieci 3-5-letnich z rodzicami; obo-wiązują zapisy telefoniczne, wstęp 5 zł za dziecko (rodzice gratis)¦ 16.11. g. 17.30 Taniec renesansowy warsztaty taneczne dla dzieci ze szkół podstawowych; obowiązują zapisy tele-foniczne¦ 17.11. g. 11 z cyklu TworzyMy pla-styczne warsztaty Telefon sznurkowy dla dzieci 3-5-letnich z rodzicami; obowiązują zapisy telefoniczne, wstęp 5 zł za dziecko (rodzice gratis)¦ 23.11. g. 17.30 Kolaż inspirowany muzyką warsztaty interaktywne dla dzie-ci ze szkół podstawowych, obowiązują zapisy telefoniczne¦ 24.11. g. 11 z cyklu TworzyMy, pla-styczne warsztaty Gra planszowa dla dzieci 3-5-letnich z rodzicami; obowiązują zapisy telefoniczne, wstęp 5 zł za dziecko (rodzice gratis)¦ 30.11. g. 17.30 andrzejki; obowiązują zapisy telefoniczne

W ramach wystawy Święci w Gminnym

Ośrodku Kultury w Komornikach zobaczymy

prace m.in. Andrzeja Kołodziejczyka

Fot.

Mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

80

c e n t r a k u l t u r y

DK Stokrotka ul. Cyniowa 11tel./fax 61 867 19 19www.dkstokrotka.pldkstokrotka@tlen.pl¦ 3.11. g. 16 Poznańska jesień gitaro-wa II konkurs dla gitarzystów amatorów: solistów i zespołów gitarowych od duetu do oktetu¦ 8.11. g. 12 z cyklu Bezpieczny Se-nior, spotkanie przygotowane wspólnie z Wydziałem Zarządzania Kryzysowe-go i Bezpieczeństwa Urzędu Miasta Poznania¦ 10.11. g. 10 czwarty turniej par w brydżu sportowym¦ 11.11. g. 16 koncert z okazji Święta Niepodległości oraz wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych¦ 17.11. g. 10 wycieczka na Wzgórze św. Wojciecha i Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan O tych, którzy walczyli o Niepodległą¦ 17.11. g. 16 zabawa andrzejkowa dla seniorów ¦ 21.11. g. 10 integracyjna zabawa andrzejkowa dla młodzieży, uczestników Terapii Zajęciowej Śmiałek

¦ 23.11. g. 19 wspólne wyjście do Te-atru Wielkiego na spektakl Traviata Giu-seppe verdiego¦ 24.11. g. 19 zabawa andrzejkowa dla młodzieży¦ 26.11. g. 18 koncert Przeboje świa-ta w wykonaniu Tadeusza Haina (sak-sofon i trąbka) oraz Piotra Jurkiewicza (piano)

ODK Orbitaos. Kosmonautów 118 tel. 61 630 33 28 (po g. 15)

ODK Pod Lipami Biblioteka Raczyńskichos. Pod Lipami 108 atel. 61 820 07 93fax 61 828 73 47www.psmwinogrady.pl lub www.bracz.edu.plodkpodlipami@psmwinogrady.pl¦ 5.11. g. 19 otwarcie wystawy foto-grafii artystycznej Moje TatryWojciecha Rosika; wstęp wolny¦ 7.11. g. 19 II PeStKa, czyli drugie Poznańskie Spotkanie Kabaretowe; wystąpią kabarety: Czesuaf, Czołówka

Piekła, Wyjście ewakuacyjne, Kabaret Krzesełko, Kabaret Maszynowy, Masz-kotka, W dresie po Lesie oraz gość spe-cjalny Michał Kempa; bilety 15 zł¦ 9.11. g. 19 promocja książki Dosko-nale a nawet gorzej i spotkanie z Jaro-sławem Gugałą – dziennikarzem, publi-cystą i dyplomatą; wstęp wolny¦ 12.11. g. 19 wieczór z muzyką kla-syczną Muzyka Karpat i nie tylko, kon-cert zespołu Besarabia; bilety 12 zł¦ 19.11. g. 19 Pieśni o drodze koncert zespołu Czerwony Tulipan; bilety 35 zł (przedsprzedaż) i 45 zł (w dniu koncertu)¦ 24-25.11. Poznaj Polskę – turysty-ka dla aktywnych (Góry Orlickie – je-sienny rajd pieszy), informacja pod nr. tel. 630 33 47¦ 26.11. g. 19 Sted koncert grupy Babu Król, bilety 25 zł (przedsprzedaż) i 35 zł (w dniu koncertu)¦ 28.11. g. 19 z cyklu Klub Obieży-światów, prelekcja i pokaz multimedial-ny Mietka Bieńka Hajer w Afryce czyli jazda po bandzie, wstęp wolny¦ 30.11. g. 17 impreza andrzejkowa dla seniorów Dzień Złotego Wieku

ODK Słońceos. Przyjaźni 120tel. 61 630 32 68 odkslonce@psmwinogrady.plwww.psmwinogrady.pl¦ 9.11. g. 20 kąpiel w dźwiękach mis i gongów tybetańskich; bilety 15 zł¦ 21.11. g. 18.30 spotkanie z Markiem Rezlerem, autorem książki Wielkopola-nie pod bronią 1768-1921¦ 23.11. g. 20 zabawa andrzejkowa – spotkanie przy kawie, herbacie i cie-ście; bilety 25 zł¦ 30.11. g. 19 otwarcie wystawy Po-między Magdaleny Smugały

Centra i domy kultury – oprac. T.B.

OdK Pod Lipami zaprasza na koncert grupy Babu Król 26.11. o g. 19

Fot.

A. G

łusz

ko-S

mol

ik

81

v a r i a v a r i a

Rocznice listopadowe

5.11.1802 Zmarł ks. Józef Rogaliński (ur. 1728), fizyk, astronom, ostatni rek-tor kolegium jezuickiego w Poznaniu.5.11.1882 Urodził się Jerzy Koller (zm. 1970), muzealnik, krytyk teatralny, au-tor gawęd radiowych.6.11.1842 Urodził się Bolesław łasz-czyński (zm. 1909), jeden z najlepszych malarzy wielkopolskich XIX wieku.11.11.1992 W kościele św. Wojciecha została złożona urna z sercem gen. Jana Henryka dąbrowskiego.13.11.1872 Urodził się eugeniusz Pia-secki (zm. 1947), lekarz, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, działacz w zakresie kultury fizycznej. Jego imię nosi poznańska Akademia Wychowania Fizycznego.13.11.1932 Zmarł Bolesław Krysiewicz (ur. 11.09.1862), lekarz, działacz poli-tyczny. Jego imię nosi poznański szpital dziecięcy.14.11.1902 Przy ul. Ratajczaka otwarto bibliotekę im. Cesarza Wilhelma (dzisiaj Biblioteka Uniwersytecka).20.11.2002 Zmarł Florian dąbrowski (ur. 1913), kompozytor, profesor po-znańskiej Akademii Muzycznej.21.11.1972 Zmarł Jan Kuglin (ur. 16.06.1892), artysta-typograf, bibliofil, w okresie międzywojennym związany z Poznaniem.24.11.1887 Urodził się Franciszek Rataj-czak (zm. 1918), pierwszy poległy w po-wstaniu wielkopolskim.29.11.1892 Urodził się Franciszek Brodniewicz (zm. 1944), aktor, czo-łowy amant międzywojennego kina polskiego. do wybuchu I wojny świa-towej, a także po jej zakończeniu, wy-stępował na scenie Teatru Polskiego w Poznaniu.29.11.1912 Powstał pierwszy skautow-ski zastęp żeński im. emilii Plater.

J.P.

Narodowe Święto Niepodległości11 listopadag. 8.30 – złożenie przez delegacje kwiatów pod tablicami pamiątkowymi: Marszałka J. Piłsudskiego, F. Ratajcza-ka, I.J. Paderewskiego, pomnikiem Po-wstańców Wielkopolskich, pomnikiem 15. Pułku Ułanów Poznańskich.g. 9 – msza święta za Ojczyznę, Fara Poznańska, ul. Gołębia 1g. 10.30 – oficjalne uroczystości na placu Wolności: wciągnięcie flagi na maszt – hymn, wystąpienie Wojewody Wielkopolskiego, Apel Pamięci, defila-da pododdziałów.Ponadto 18.11. o g. 10 w Bazylice Archi-katedralnej odprawiona zostanie msza św. w intencji władców polskich z dy-nastii Piastów.

Koło Przewodników PTTK im. Marcelego Mottegopl. Kolegiacki 16tel./fax 61 853 03 97www.przewodnicy-pttk.orgXX Przechadzki dla Mieszkańców Poznania¦ 4.11. Cmentarz Zasłużonych Wielkopo-lan, spacer prowadzi Aleksandra Juchacz. Spotkanie przy wejściu na cmentarz.¦ 11.11. Poznań u progu niepodległości – zmiany w krajobrazie miasta, spacer prowadzi Krzysztof Wawrzyniak, spo-tkanie przy pomniku Cyryla Ratajskiego u zbiegu ul. Półwiejskiej i Królowej Ja-dwigi.¦ 18.11. Palmiarnia i schron przeciwlot-niczy w parku Wilsona, spacer prowa-dzą Lucyna Lewińska i Krystyna Górska, spotkanie przed wejściem do Palmiarni.Rozpoczęcie spacerów o g. 11.Uwaga: Spacer dla osób niepełno-sprawnych!¦ 17.11. Spacer po Palmiarni oraz do kawiarenki. Spotkanie przed wejściem do Palmiarni. Czas spaceru: od g. 11 do 13. Prowadzą przewodnicy PTTK.

Towarzystwo Miłośników Miasta PoznaniaStary Rynek 10, tel. 61 852 85 20¦ Prelekcja Marka Rezlera O poznań-skich kronikarzach5.11. g. 18 mała sala sesyjna Urzędu Miasta, plac Kolegiacki 17wstęp wolny ¦ Kraszewscjada: Śladami J.I. Kra-szewskiego w Poznaniu22.11. g. 18 Muzeum-Pracownia J.I. Kra-szewskiego, ul. Wroniecka 14wstęp wolny¦ Prelekcja Klubu 6 Kontynentów TMMP: Podróż do Hiszpanii21.11. g. 16 Sala Sesyjna nr 3 Urzędu Miasta ¦ Nie siedź w domu, chodź na wyciecz-kę – sobotnie przechadzki po mieście3.11. Cmentarz na Miłostowie od ul. Gnieźnieńskiej, zbiórka o g. 10 przed wejściem na cmentarz, przewodnik Krystyna Srokówna.10.11. Plac Kolegiacki i Hotel Kolegiacki, zbiórka o g. 10 przed hotelem, przewod-nik Krystyna Srokówna.

III Konkurs fotograficzny Przyroda w obiektywiePrace należy przesyłać do 15.12.2012. Re-gulamin konkursu oraz dokładny opis PdF-a na stronie: www.zpfp.pl/ow,pdf.htm. dla zwycięzców przewidywane atrakcyj-ne nagrody. Finał konkursu odbędzie się podczas Poznańskiego dnia Fotografii (PdF) 19.01.2013. w Muzeum Archeolo-gicznym przy ul. Wodnej 27 w Poznaniu.Organizator: Związek Polskich Fotogra-fów Przyrody Okręg Wielkopolski

konferencje, spotkania, wykłady…

Poznań Fair Jam 2-4.11. W ciągu dwóch dni, w ponad 50 miastach na całym świecie powsta-ną prototypy innowacyjnych usług, produktów, a także nowe inicjatywy

82

v a r i av a r i a v a r i a

lub stowarzyszenia związane z ideą zrównoważonego rozwoju. Global Sustainability Jam jest imprezą nieko-mercyjną, opartą na działaniach wolon-tariuszy. Poznań Fair Jam odbędzie się przy ul. Mostowej 11. Impreza jest bez-płatna, ale liczba miejsc ograniczona. Partnerzy: Commercial Communica-tions, Uniwersytet ekonomiczny w Po-znaniu. Informacje na: www.facebook.com/PoznanJams

InterEconoMIX 2012 Międzynarodowa Konferencja Mło-dych NaukowcówCelem konferencji jest ożywienie dyskursu w naukach ekonomicznych i branżowych poprzez włączenie do nie-go młodych, początkujących badaczy. Tematyka obejmuje zagadnienia z za-kresu nauk ekonomicznych oraz przy-rodniczych i technicznych.24.11. Kolegium Rungego Uniwersytetu Przyrodniczegowww.intereconomix.pl

Organizatorzy: Rada doktorantów Uni-wersytetu ekonomicznego w Poznaniu oraz Kwartalnik Naukowy Intercathe-dra. Konferencji patronują rektorzy poznańskich uniwersytetów UeP i UP, a także Prezydent Poznania i Prezes Związku Miast Polskich Ryszard Gro-belny.

Wykłady otwarte Wszechnicy PiastowskiejPoznańskiego Towarzystwa Przyja-ciół Nauk¦ 7.11. Prof. dr hab. Jerzy Głuszek Za-pobieganie chorobom układu krążenia (leczenie niefarmakologiczne)¦ 14.11. Prof. dr hab. Jerzy Głuszek Nad-ciśnienie tętnicze – problem społeczny¦ 21.11. Prof. dr hab. Stanisław Zapal-ski Choroby tętnic – zapobieganie¦ 28.11. Prof. dr hab. Andrzej Grzybow-ski Choroby oczu u osób starszychWykłady rozpoczynają się o g. 18, w Sali Posiedzeń PTPN, ul. S. Mielżyń-skiego 27/29.

XXXIII Seminarium Mediewistyczneim. Alicji Karłowskiej-KamzowejKatedra, ratusz, dwór. Wielkie miasta a władza świecka i kościelna w kulturze średniowiecznej Europy29.11. Muzeum Archidiecezjalne, ul. J. Lubrańskiego 130.11. Sala Posiedzeń Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, ul. Miel-żyńskiego 27/29

literatura

XII Festiwal Sztuki Słowa Verba Sacralistopad – grudzień 2012w programie:¦ Gala Dziecięca Korczaka, aula UAM, 5.11. ¦ Maraton Kraszewskiego, kawiarnie Starego Miasta, 12-17.11.¦ Błogosławieni z Poznania-Piątka Po-znańska, katedra, 18.11.¦ Gala Cytatów, aula UAM, 25.11.¦ Janusz Korczak, Modlitwy ludzi któ-rzy się nie modlą, dworzec Letni PKP¦ Internetowy Konkurs dla aktorów na interpretację tekstu biblijnego i klasycz-nego (Internet) 5-30.11.¦ Benefis Haliny łabonarskiej, Piwnica duchowa, klasztor karmelitów bosych, 2.12.więcej na www.verbasacra.pl

XXXV Międzynarodowy Listopad Poetycki, 6-9.11.6.11. Klub Starówka, ul. Wielka 1¦ g. 16 prezentacja Koła Młodych, Gru-pa Literyczna na Krechę (prowadzenie: łucja dudzińska)¦ g. 17 warsztaty literackie ( prowa-dzenie: Jerzy Grupiński)¦ g. 18 Turniej Jednego Wiersza ( dla autorów przed debiutem książkowym), koncert poezji śpiewanej w wykonaniu Tomasza Bateńczuka¦ g. 19.30 czytanie wierszy ulubionych

Zaduszkowe Nabożeństwo Ekumeniczne

Bucharzewo – Bukowce, 3.11. g. 17 wieczorne, pełne zadumy i nastrojowe spotkanie z przyrodą, recytacjami wierszy, muzyką oraz wspomnieniem tych, których już nie ma wśród nas. dojazd: z Pozna-nia przez Kwilcz do Sierakowa, dalej przez most na Warcie skręt w prawo w kierun-ku Chojna, po ok. 2 km, za stawami rybnymi ponownie skręt w prawo w kierunku

Fot.

Z. S

zmid

t

v a r i a

83

v a r i a v a r i a

autorów przez poetów, ze szczególnym uwzględnieniem Władysława Broniew-skiego (prowadzenie: Paweł Kuszczyński)7.11. ¦ g. 9 inauguracja (Aula Lubrańskiego UAM, ul. Wieniawskiego 1), otwarcie Festiwalu, przyznanie Nagrody Literac-kiej XXXv MLP, ogłoszenie werdyktu jury konkursu o Nagrodę Kazimiery Iłłakowiczówny, Maraton Poetycki, koncert barda rosyjskiego vladimira Stockmana, esej prof. dra hab. Stanisła-wa Kowalika Pukanie do wrót umysłu… poezją, kiermasz książek¦ g. 12 spotkania autorskie w bibliote-kach, domach kultury i lekcje poetyckie w szkołach¦ g. 15 wręczenie Nagrody im. Kazi-miery Iłłakowiczówny (Muzeum Pra-cownia, ul. Gajowa 4)¦ g. 17 Zaduszki poetyckie w Muzeum Archidiecezjalnym z udziałem Aleksan-dra Machalicy i tria jazzowegog. 19 wieczór poetycko-muzyczny na moście Jordana lub w Muzeum Archi-diecezjalnym8.11. miejscowości Wielkopolski i Po-znań¦ g. 11 spotkania autorskie w bibliote-kach, domach kultury i lekcje poetyckie w szkołach¦ g. 17 prezentacja twórczości po-etów zagranicznych (Markietanka, ul. Niezłomnych 1, wstęp wolny), koncert evgena Malinovskiyego (wstęp wolny)9.11. g. 11 spacer Traktem Cesarsko-Królewskim, udział w wydarzeniach kulturalnych Poznania

Jesienne Spacery po Literaturzespotkanie z poznańskimi pisarkami: Jo-anną Opiat-Bojarską, Iwoną J. Walczak i Małgorzatą Hayles, czyli literackie po-szukiwania odpowiedzi na pytania: czy kobieca solidarność to mit? jak odnaleźć siebie w toksycznym związku? co zrobić w sytuacji bez wyjścia? gdzie szukać

szczęścia (może romans)? cyberkobieta – czy nie wymagamy od siebie zbyt wie-le? jak zaprzyjaźnić się z samą sobą?¦ 6.11. g. 17 Biblioteka Raczyńskich, filia Wildecka, ul. Robocza 4

Czwartek Literacki Ryszard Krynicki – wieczór autorskiprowadzenie: Piotr Śliwiński29.11. g. 18 Sala Czerwona Pałacu dzia-łyńskich

Wieczór autorskiGitta Rutledge – poetka z obywatel-stwem polsko-amerykańskim, urodzo-na na pograniczu europy i Azji, autorka książek: Labirynt, Fascynacje, Zwierze-nia, Namiętności, należąca do Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (z siedzibą w Londynie) oraz do Koła Literackiego przy Klubie Nauczycieli Miasta Poznania.Na spotkaniu w dn. 27.11. o g. 17 w klu-bie przy ul. Słowackiego 58/60 (oficyna w podwórzu) będzie można usłyszeć wiersze z najnowszej książki poetki Po-między kroplami.

Słowo jak chleb VII Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. Łucji Danielewskiej (1932-2004) Organizatorzy proszą o nadsyłanie niepublikowanego i nienagradzanego utworu (jeden wiersz opatrzony go-dłem) w siedmiu egzemplarzach. Wier-sze należy przesyłać pocztą na adres: Fundacja Wspierania Kultury im. łucji danielewskiej w Poznaniu, os. Lecha 123/16, 61-299 Poznań. Termin nadsyła-nia wierszy: 6.11.2012 r. decyduje data stempla pocztowego. Uroczyste wrę-czenie nagród nastąpi w dniu imienin łu-cji (13.12.) w Naszym Klubie, ul. Woźna 10 o g. 18.30. Organizatorzy: Fundacja Wspierania Kultury im. łucji danielew-skiej, Nasz Klub – Centrum Artystyczne Iskra. Regulamin konkursu na stronie: www.poezja-danielewska.org.pl

Varia – oprac. E.W.

P R O P O N u J EJOaNNa

FRaNKIEWICZ

Bigos, który łączyRyszard Liminowicz (najbardziej kresowy poznaniak i najbardziej po-znański kresowiak) od lat robi wie-le, żeby poznaniacy i kresowiacy poznawali się, spotykali, uczyli od siebie i sobie pomagali. To działa! Warto się o tym przekonać i 24.11. wziąć udział w kolejnym wieczorze pod hasłem Bigos Nowogródzko-Wileński po Wielkopolsku. W tym roku przedsięwzięcie odbędzie się w kościele Bożego Ciała i nawiąże do wydarzenia, które przed wieka-mi miało w nim miejsce: w 1410 roku, właśnie w wigilię św. Kata-rzyny, Władysław Jagiełło, Król Polski i Najwyższy Książę Litwy, przybył tu, aby dziękować za wik-torię pod Grunwaldem. Na godzinę 18 zaplanowano więc mszę świętą, a po niej ognisko z bigosem (a jak-że!) i barszczem, a także liczne wy-stępy artystyczne oraz prezentacje historyczne.Warto pamiętać i o tym, że Towa-rzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej co roku organizuje zbiór-kę darów, które zawozi na Kresy. W tym roku można je przynosić do kościoła pw. Świętego Krzyża na Górczynie w dniach 6-9.12.Od lat zachwyca mnie wschodnia serdeczność i otwartość. Poznania-cy też są życzliwi ludziom, ale nie zawsze umieją to okazywać, i tego właśnie możemy się od kresowia-ków uczyć.

Przygotujcie składniki:na ciasto: szklanka ciepłego mleka, łyżka suchych drożdży, jajko, wanilia, 3,5 szklanki mąki, 3 łyżki cukru, odro-bina soli, kostka masłana nadzienie: 30 dag białego maku, garść orzechów włoskich, garść zblan-szowanych migdałów, inne bakalie (według uznania), ¾ szklanki cukru, śmietanaDokładny przepis znajdziecie na specjalnym „rogalowym” fartuchu – tylko teraz w specjalnie obniżo-nej cenie!

11 listopada to w Poznaniu dzień jedzenia rogali zwanych świętomarcińskimi

Skąd wzięła się ta tradycja? Kim jest tajemnicza postać, która towarzyszy św. Marcinowi na okładce książki?Dowiecie się z uroczej książki napisanej i zilustrowanej przez Elizę Piotrowską. Specjalnie na 11 listopada – w imieninowej cenie!

9,50 zł7,60 zł

21,40 zł19,26 zł

A jeśli chcecie sami upiec świętomarcińskie rogale...

II

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń

W każdą sobotę o g. 12.15 odbywają się farne koncerty organowe i kameralne (dochód z koncertów przeznaczony jest na renowację Fary).

1 listopada czwartek Wszystkich Świętych

Pierwszy dzień wystawy Dariusz Miliński. MalarstwoGaleria Sztuki Współczesnej Cechmanowicz

bluesowy czwartek z charyzmą: Bąkowski & GlinkaKlub Crime Story g. 19.30

2 listopada piątek

Poznań Fair Jam 2-4.11.inf. na 81 str. IKS-a i na www.facebook.com/PoznanJams

Zaduszki u Jezuitów – wystawa fotografii Mirosława SkrzypkowskiegoGaleria U Jezuitów g. 19

Dom Lalki Sz. Adamczaka, M. Siegoczyńskiego, K. Mokrosińskiegouwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiaScena Nowa Teatru Nowego g. 19.30

Zaduszki jazzoweKlub Muzyczny Fabrika g. 20

Koncert: Significant TimeBlue Note g. 20

Spektakl Dwadzieścia minut z aniołem A. Wampiłowa w wyk. Studia Teatralnego Próbysala 322a CK Zamek g. 20.05

3 listopada sobota

Nie siedź w domu, chodź na wycieczkę sobotnia przechadzka po mieście: Cmentarz na Miłostowie od ul. Gnieźnieńskiejzbiórka o g. 10 przed wejściem na cmentarz

Pudełko Studia Teatralnego Blum – spektakl dla dzieci w wieku 1,5-5 latConcordia design, ul. Zwierzyniecka 3 g. 10 i 11.30

Sesja poświęcona arcybiskupowi Antoniemu Baraniakowi, zorganizowana przez UAM, połączona z otwarciem wystawy

Arcybiskup Antoni Baraniak w służbie Kościoła i OjczyznyMuzeum Archidiecezjalne g. 10.45

Wykład Marcina Barańskiego nt. buddyzmuHala Sportowa AWF-u, ul. droga dębińska 10c, g. 11

Calineczka na motywach baśni H.Ch. AndersenaTeatr Animacji. g. 11

Wykład Lamy Ole Nydahla nt. buddyzmuHala Sportowa AWF-u, ul. droga dębińska 10c, g. 15 i 20

Poznańska jesień gitarowa II konkurs dla gitarzystów amatorów: solistów i zespołów gitarowych od duetu do oktetudK Stokrotka g. 16

Zaduszkowe Nabożeństwo EkumeniczneBucharzewo – Bukowce, g. 17inf. na 82 str. IKS-a

423. Koncert Poznański Pamięci Stefana Stuligrosza Viva Vivaldi, wykonawcy: Chór Chłopięcy i Męski Filharmonii Poznańskiej Poznańskie Słowiki, Orkiestra Filharmonii Poznańskiej, Maciej Wieloch – dyrygent, soliściAula Uniwersytecka g. 18

Poznańska Koncertowa Jesień: koncert Terrorym Fever 3hala nr 2 Międzynarodowych Targów Poznańskich g. 18

Peepshow uwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiaduża Scena Teatru Nowego g. 19

Ich czworo. Obyczaje dzikich G. Zapolskiejduża Scena Teatru Polskiego g. 19

Cyganeria G. PucciniegoTeatr Wielki g. 19

Dom Lalki Sz. Adamczaka, M. Siegoczyńskiego, K. Mokrosińskiegouwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiaScena Nowa Teatru Nowego g. 19.30

Koncert: Head Hunters , Swing SuicideReset, ul. Bożnicza 5, g. 19.30

Koncert: voo vooBlue Note g. 20

4 listopada niedziela

XX Przechadzka dla Mieszkańców Poznania: Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan, spacer prowadzi A. Juchaczspotkanie przy wejściu na cmentarz o g. 11

Ty i ja Studia Teatralnego Blum – spektakl dla dzieci w wieku 1-5 latConcordia design, ul. Zwierzyniecka 3, g. 10 i 11.30

Calineczka na motywach baśni H.Ch. AndersenaTeatr Animacji. g. 11 i 13

Wykład Lamy Ole Nydahla nt. buddyzmuHala Sportowa AWF-u, ul. droga dębińska 10c, g. 13

Spotkanie z prof. Wiktorem Osiatyńskim, autorem książki RehabilitacjaTeatr Ósmego dnia g. 18

Cyganeria G. PucciniegoTeatr Wielki g. 18

Poznańska Koncertowa Jesień Poznań Rocks!: Strachy Na Lachy, Muchy, The Ployhala nr 2 Międzynarodowych Targów Poznańskich g. 19

Peepshow uwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiaduża Scena Teatru Nowego g. 19

Prelekcja dainy Kolbuszewskiej Jak odbudowano katedrę ze zniszczeń wojennych?Cafe Misja g. 19

Ich czworo. Obyczaje dzikich G. Zapolskiejduża Scena Teatru Polskiego g. 19

Dom Lalki Sz. Adamczaka, M. Siegoczyńskiego, K. Mokrosińskiegouwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiaScena Nowa Teatru Nowego g. 19.30

Koncert: duet Ben KafoKlub Muzyczny Fabrika g. 20

Wydawca: Wydawnictwo Miejskie Posnania

ul. Ratajczaka 44, 61-728 Poznań, tel. 61 851 86 01

fax 61 856 04 56

Redakcja ul. Ratajczaka 44 I p.,

61-728 Poznań, tel. 61 851 96 49 fax 61 856 04 55

www.kulturapoznan.plwww.ikspoznan.pl, iks@wm.poznan.pl

Redagują: Ewa Obrębowska-Piasecka (p.o. redaktora naczelnego)

eop@wm.poznan.pl Elżbieta Woźna

(z-ca redaktora naczelnego) elbe@wm.poznan.pl

Grażyna Soroka (sekretarz redakcji) soroka@wm.poznan.pl

Fofografie w działach „polecamy”

Anna Skowrońska Korekta: Anna Rogulska

Tłumaczenie kalendarium Robert Pagett

Skład i łamanie Studio Graficzne Wydawnictwa Miej-

skiego Posnania tel. 61 851 96 85

studio@wm.poznan.plDruk

Zakład Poligraficzny Antoni Frąckowiak Nakład: 3000 egz.

Prenumerata RUCH, ul. Jasielska 11

prenumerata.poznan@ruch.com.pl, tel. 61 846 00 92

tel./fax 61 846 00 90

Copyright by Wydawnictwo Miejskie Posnania,

Poznań 2012

Redakcja przyjmuje informacje o imprezach

do 8. dnia każdego miesiąca.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skrótów oraz opracowania

zamówionych tekstów. Redakcja nie odpowiada za zmiany repertuarowe oraz za treść reklam.

Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość zmian w programach.

Indeks nr 369845

III

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń l i s t o p a d 2 0 1 2

5 listopada poniedziałek

Miejska Straż Wyobraźni, 5-9.11. inf. na 76 str. IKS-a i na www.csdpoznan.pl

Dziecięca scena prezentacji teatralnychTeatr Animacji g. 17

Spotkanie z Czerwonym Kapturkiem na podstawie słuchowiska z serii Bajki Grajki, obowiązują zapisyKsięgarnia Między Słowami, ul. Galileusza 8, g. 17

Spektakl gościnny: Berek czyli upiór w moherzeTeatr Wielki g. 17.30 i 20.30

Wykład Marka Rezlera: O poznańskich kronikarzachMała Sala Sesyjna nr 3 Urzędu Miasta g. 18

Wernisaż wystawy Breaking Apart dan Senn (USA), Caroline daniel (Australia)Galeria AT g. 18

I love you spektakl gościnnyTeatr Muzyczny g. 18

Warsztaty śpiewu białego5-6.11.Pawilon Nowa Gazownia g. 18

Otwarcie wystawy fotografii Moje Tatry Wojciecha RosikaOdK Pod Lipami g. 19

XII Festiwal Sztuki Słowa Verba Sacrainf. na 82 str. IKS-a i na www.verbasacra.pl

Klub Krótkiego KinaSala Audiowizualna CK Zamek g. 19.15

6 listopada wtorek

Nordic Jazz Festival, 6-10.11. program na 44 str. IKS-a i na www.nordicjazzfestival.pl

Sakralia Targi Wyposażenia Kościołów, Przedmiotów Liturgicznych i dewocjonaliów, 6-8.11., tereny MTP

XXXV Międzynarodowy Listopad Poetycki, 6-9.11.inf. na 82 str. IKS-a

Calineczka na motywach baśni H.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Jesienny Spacer po Literaturze – spotkanie z poznańskimi pisarkami: J. Opiat-Bojarską, I. J. Walczak i M. HaylesBiblioteka Raczyńskich, filia Wildecka, ul. Robocza 4, g. 17

Poznański Przegląd Nowości Wydawniczych Książka lata 2012Pracownia-Muzeum J. I. Kraszewskiego g. 18

Spotkanie z cyklu Art in PracticeGaleria Art Stations g. 18

Aida G. verdiegoTeatr Wielki g. 18

Warsztaty śpiewu białego 5-6.11.Pawilon Nowa Gazownia g. 18

Z cyklu Dialogi poetyckie, spotkanie Wspominki i ślady, czyli zapalenie pamięci; prowadzi Andrzej SikorskiPiwnica duchowa, klasztor oo. Karmelitów Bosych, ul. działowa 25, g. 19

Kwartet R. HarwoodaScena Nowa Teatru Nowego g. 19.30

Koncert: The Aristocrats + Wojtek HoffmannBlue Note g. 20

Koncert: Loco StarKlub Muzyczny Fabrika g. 20

7 listopada środa

Kamień-Stone Targi Branży Kamieniarskiej, 7-10.11.tereny MTP

Calineczka na motywach baśni H.Ch. Andersenareżyseria Artur Romański Teatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Spotkanie Zaduszki LiterackieMuzeum Archidiecezjalne g. 17

Wykład otwarty Wszechnicy Piastowskiej PTPN: prof. dr hab. Jerzy Głuszek Zapobieganie chorobom układu krążenia (leczenie niefarmakologiczne)Sala Posiedzeń PTPN, ul. S. Mielżyńskiego 27/29, g. 18

Spotkanie z cyklu Biały mazur. Kino kobiet w polskiej kinematografii, wykład Moniki Talarczyk-Gubały Jadwiga i Dorota KędzierzawskieGaleria Miejska Arsenał g. 18

Ocalenie wg M. Gorkiego i A. TarkowskiegoMalarnia Teatru Polskiego g. 18

Człowiek z La Manchy Mitcha LeighaTeatr Muzyczny g. 19

II PeStKa, czyli drugie Poznańskie Spotkanie KabaretoweOdK Pod Lipami g. 19

Kwartet R. HarwoodaScena Nowa Teatru Nowego g. 19.30

NiebostrzygTeatr u Przyjaciół g. 20

Nordic Jazz FestivalBlue Note:g. 19.30 Soren Bebe Triog. 21.30 Nordic Jazz Festival: Malene Mortensen

8 listopada czwartek

Calineczka na motywach baśni H.Ch. Andersenareżyseria Artur Romański Teatr Animacji g. 9.30

Z cyklu Bezpieczny Senior, spotkanie przygotowane wspólnie z Wydziałem Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa UMPdK Stokrotka g. 12

Warsztaty dziennikarskie: To jest temat!Pawilon Nowa Gazownia g. 17

Wykład Agaty Miatkowskiej-Gołdyn Surrealizm i surrealiściHol Balkonowy CK Zamek g. 18

Wernisaż wystawy twórczości architektów eryka Sieińskiego, Stefana Wojciechowskiego oraz Grzegorza ZiemiańskiegoOP SARP, Stary Rynek 56 g. 18

Ocalenie wg M. Gorkiego i A. TarkowskiegoMalarnia Teatru Polskiego g. 18

VII Międzynarodowy Festiwal Flamenco Duende Poznań 2012, 8-11.11.inf. na 43 str. IKS-a i na www.festiwalflamenco.art.pl

Wykład i prezentacja: Ogólny zarys religii Islamu. Filary wiary i islamu, muzułmanie w Polsce i na świecie oraz główne wartości muzułmańskie

r e

k l

a m

a

Iv

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń l i s t o p a d 2 0 1 2

Muzułmańskie Centrum Kulturalno-Oświatowe, ul. Biedrzyckiego 13, g. 18

Aida G. verdiegoTeatr Wielki g. 18

Wieczór poetycki Katarzyny KokoszyńskiejPoemaCafe g. 18.30

Wykład Piotra Szaradowskiego z cyklu Jak z obrazka – moda francuska od Ludwika XIv do Paula Poiretadom Bretanii g. 18.30

Koncert Orkiestry SinfoniettaAula Nova g. 19

Człowiek z La Manchy Mitcha LeighaTeatr Muzyczny g. 19

bluesowy czwartek z charyzmą: dr Blues & Soul Re visionKlub Crime Story g. 19.30

Koncert: Karolina KozakBlue Note g. 19.30

Koncert: danza del FuegoKlub Muzyczny Fabrika g. 20

9 listopada piątek

Targi Optyczne Optyka, 9-10.11.tereny MTP

Śpiąca królewna K. AulitisovejTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Z cyklu Od Fidiasza do Banksy’ego, spotkanie Sztuka II poł. XV wiekuMuzeum Narodowe g. 17

Spotkanie dla młodzieży od 11 lat inspirowane opowieścią A. de Saint-exupery’ego Od czytania do działania. W świecie Małego Księcia

Młodzieżowy dom Kultury nr 3 g. 17.30

Debata W Centrum o Centrum – Strefa Święty Marcin z udziałem przewodniczącego Komisji Rewitalizacji Rady Miasta Poznania – Mariusza WiśniewskiegoCK Zamek Sala Kominkowa g. 18

Konkurs im. M. Dokowicz wernisaż wystawyGaleria Miejska Arsenał g. 18

VII Turniej Wierszy o Pierścień Dąbrówki Piątkowskie Centrum Kultury dąbrówka, os. Bolesława Chrobrego 117, g. 18

Koncert 65-lecia Filharmonii Poznańskiej: Orkiestra Filharmonii Poznańskiej, Marek Pijarowski – dyrygent, Nikolai demidenko – fortepianAula Uniwersytecka g. 19

Człowiek z La Manchy Mitcha LeighaTeatr Muzyczny g. 19

Promocja książki Doskonale a nawet gorzej i spotkanie z Jarosławem Gugałą – dziennikarzem, publicystą i dyplomatąOdK Pod Lipami g. 19

Koncert: zespół BajmHala Arena g. 19

Koncert: evgen MalinovskiyPoemaCafe g. 20

Kąpiel w dźwiękach mis i gongów tybetańskichOdK Słońce g. 20

Poznańska Koncertowa Jesień: Ania dąbrowskahala nr 2 Międzynarodowych Targów Poznańskich g. 20.15

Koncert: Power of TrinityKlub Muzyczny Fabrika g. 20.30

Nocne zwiedzanie zamkuCK Zamek wejście B (schody) g. 21

10 listopada sobota

Nie siedź w domu, chodź na wycieczkę sobotnia przechadzka po mieście: plac Kolegiacki i Hotel Kolegiackizbiórka o g. 10 przed hotelem

Czwarty turniej par w brydżu sportowymdK Stokrotka g. 10

Śpiąca królewna K. AulitisovejTeatr Animacji g. 11 i 13

Z cyklu Sito Sztuki, spotkanie dla dzieci (5-10 lat) Bo jak chuchnął, bo jak dmuchnął, to ten cały obrazMuzeum Narodowe g. 11.15

Koncert chórów Jesienne święto pieśnidom Kultury w Tarnowie Podgórnym g. 15

Koncert Pro Sinfonika Bliskie Spotkania III StopniaAula Uniwersytecka g. 15

Prelekcja Witolda Przewoźnego o jesiennych zwyczajach i obrzędach W listopadowym nastroju. Od Zaduszek po andrzejkowe wróżbyMuzeum etnograficzne g. 16

Kocham Cię Polsko – konkurs pieśni i poezji patriotycznej dla dzieci i młodzieży z okazji imienin ulicy Święty Marcin i Święta Niepodległościkościół pw. Świętego Marcina g. 16

Koncert Dwie kultury – jeden świat: Stefan Tarara – skrzypce,

Joanna Marcinkowska – fortepian, Sinfonietta Polonia, JugendKammerOrchester Berlinsala koncertowa POSM II st. g. 17

Don Juan MolieraScena Nowa Teatru Nowego g. 17.30

Człowiek z La Manchy Mitcha LeighaTeatr Muzyczny g. 18

Testament psa czyli historia o miłosiernej A. Suassuna (spektakl gościnny)duża Scena Teatru Nowego g. 19

uwaga! premiera!Wieczny Kwiecień J. Jakubowskiego duża Scena Teatru Polskiego g. 19

Scena Robocza – ośrodek rezydencji teatralnej: spektakl 777 Republiki Usta UstaTeatr Strefa Ciszy g. 19

Koncert: young GunsPod Minogą, ul. Nowowiejskiego 8, g. 19

Koncert: duo dramBlue Note g. 20

VitcatiusTeatr u Przyjaciół g. 20

Oszust C. GoldoniegoTrzecia Scena Teatru Nowego g. 20.30

11 listopada niedziela Święto Niepodległości inf. o obchodach na 81 str. IKS-a

Imieniny Ulicy Św. Marcininf. na 68 str. IKS-a

Chcesz przeczytać pierwszy?Zapisz się na newsletter sklepu internetowego

www.sklep.wmposnania.pl

Dla naszych subskrybentów miłe niespodzianki!

V

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń l i s t o p a d 2 0 1 2

XX Przechadzka dla Mieszkańców Poznania: Poznań u progu niepodległości – zmiany w krajobrazie miasta, spacer prowadzi K.Wawrzyniakspotkanie przy pomniku Cyryla Ratajskiego u zbiegu ul. Półwiejskiej i Królowej Jadwigi o g. 11

Z cyklu Bajeczna Niedziela u Raczyńskich – Paulina Holtz przeczyta fragmenty opowiadania W. Widłaka Pan Kuleczka – RadośćFilia nr 2 Biblioteki Raczyńskich, os. Oświecenia 59, g. 12.30

Koncert z okazji Święta Niepodległości oraz wspólne śpiewanie pieśni patriotycznychdK Stokrotka g. 16

134. Koncert Świętomarciński W blasku dźwiękówkościół pw. św. Marcina g. 16.45

Koncert Ryszarda RynkowskiegoTeatr Muzyczny g. 17

Don Juan MolieraScena Nowa Teatru Nowego g. 17.30

Poznańska Koncertowa Jesień: Kulthala nr 2 Międzynarodowych Targów Poznańskich g. 18

Kwiaty polskie koncert marszałkowskiTeatr Wielki g. 18

Testament psa czyli historia o miłosiernej A. Suassuna (spektakl gościnny)duża Scena Teatru Nowego g. 19

Wieczny Kwiecień J. Jakubowskiego

duża Scena Teatru Polskiego g. 19

Koncert: Leman Acoustic Klub Muzyczny Fabrika g. 20

Koncert: Paweł Kowalczyk Kovalczyk FunkyJazz LiveBlue Note g. 20

Oszust C. GoldoniegoTrzecia Scena Teatru Nowego g. 20.30

12 listopada poniedziałek

IX Ogólnopolski Konkurs Wiolonczelowy im. dezyderiusza danczowskiego oraz IX Ogólnopolski Konkursu Kontrabasowy im. Bronisława Adama Ciechańskiego, 12-18.11.inf. na 45 str. IKS-a

Pierwszy dzień wystawy Aleksandra Mielińska. BackstageGaleria Obok

Koncert Południe z Arte et scientiaAula Akademii Muzycznej g. 12

Warsztaty plastyczne oraz pokaz ilustracji do wierszy i baśni w 110 rocznicę urodzin M. Szancera; obowiązują zapisyKsięgarnia Między Słowami, ul. Galileusza 8, g. 17

Spotkanie: Listopadowo o tych, którzy odeszli…, wspomnienie o zmarłych farmaceutach, prowadzą: Tadeusz Bąbelek, Jan MajewskiSala Konferencyjna Wielkopolskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej, ul. Rynarzewska 3 (róg ul. Palacza)

Warsztaty fotograficzne Idealne zdjęcia prosto z aparatuPawilon Nowa Gazownia g. 18

Orquesta buena Vista Social Club feat. Omara Portuondo Hala Arena g. 19

Wieczór z muzyką klasyczną Muzyka Karpat i nie tylko, koncert zespołu BesarabiaOdK Pod Lipami g. 19

Przegląd filmów Jacka Bławuta: Wojownik (1996)CK Zamek Sala Audiowizualna g. 19.15

Zapaska & bebobul koncert w ramach projektu Niezły film, lepsza książkaKlubokawiarnia Meskalina g. 20

Koncert: MonoBlue Note g. 20

13 listopada wtorek

SoFab Międzynarodowe Targi Materiałów Obiciowych i Komponentów do Produkcji Mebli Tapicerowanych, 13-15.11.tereny MTP

Śpiąca królewna K. AulitisovejTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Tydzień z Astrid Lindgren w 105 rocznicę urodzin pisarki, 13-20.11.Księgarnia Między Słowami, ul. Galileusza 8

Hamlet W. SzekspiraMalarnia Teatru Polskiego g. 18

Wieczór poświęcony Conradowi drzewieckiemuSala im. Conrada drzewieckiego, Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa, ul. Gołębia 8, g. 18

Warsztaty DIY, 13-15.11.Pawilon Nowa Gazownia g. 18inf. na 71 str. IKS-a

Spotkanie z Hanną Zaworonko-Olejniczak, fotografem-reporterem z Paryżadom Bretanii g. 18.30

Koncert mozartowskiAula Nova g. 19

Muzyczna Zębatka – przesłuchania konkursoweKlub Muzyczny Fabrika g. 19

Z cyklu Galeria spotkań, wykład Krzysztofa Kozłowskiego i Tomasza Kowalskiego Czy Szekspir był katolikiem?; prowadzi Jakub ŻmidzińskiPiwnica duchowa, klasztor oo. Karmelitów Bosych, ul. działowa 25, g. 19

Koncert: Agata Kubiak QuartetBlue Note g. 20

Koncert: Czesław ŚpiewaKlubokawiarnia Meskalina g. 20

Koncert: Lena PiękniewskaTrzecia Scena Teatru Nowego g. 20.30

14 listopada środa

Śpiąca królewna K. AulitisovejTeatr Animacji g. 9.30

Spotkanie z podróżnikiem Markiem Żakiem połączone z pokazem zdjęć 20 tysięcy mil kanadyjskich podróżyKlub Starówka g. 16.45

Hamlet W. SzekspiraMalarnia Teatru Polskiego g. 18

Koncert w ramach projektu 5 zmysłów. Pauza z udziałem osób biorących udział w warsztatach z towarzyszeniem Orkiestry Kameralnej Polskiego Radia Amadeus pod dyrekcją Agnieszki duczmalAula UAM g. 19

www.miesiecznik.wdrodze.plprenumerata@wdrodze.pl, tel. 61 850 47 27

O KRYZYSIE• w małżeństwie• wieku średniego• w życiu księdza• podczas studiów

w listopadowym miesięczniku

r e

k l

a m

a

vI

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń l i s t o p a d 2 0 1 2

Wykład otwarty Wszechnicy Piastowskiej PTPN: prof. dr hab. Jerzy Głuszek Nadciśnienie tętnicze – problem społecznySala Posiedzeń PTPN, ul. S. Mielżyńskiego 27/29, g. 18

Mayday R. CooneyaTeatr Muzyczny g. 19

Nowa Scena Muzyczna: Moja PiafScena Nowa Teatru Nowego g. 19

Koncert z cyklu Środy organowe, Aula Nova g. 19

Jezioro łabędzie P. CzajkowskiegoTeatr Wielki g. 19

Koncert: emerson, Lake & Palmer Tribute ProjectBlue Note g. 20

Koncert: Katie MeluaHala Arena g. 20

Koncert: Lena PiękniewskaTrzecia Scena Teatru Nowego g. 20.30

15 listopada czwartek

O Diabełku Widełku na podst. tekstów P. GripariegoTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Pierwszy dzień wystawy Erich Blume (6.IX 1884-10.IX 1912)Muzeum Archeologiczne

Asf Teens – cykl specjalnych oprowadzeń dla uczniów szkół gimnazjalnych oraz licealnychGaleria Art Stations g. 16

Wykład Macieja Szymaniaka Rzeźby i rzeźbiarze w PoznaniuHol Balkonowy CK Zamek g. 18

Emocje wobec sztuki w przestrzeni publicznej, spotkanie wokół wybranych projektów artystycznych w przestrzeni miejskiej Poznania poprowadzi Agnieszka SzablikowskaGaleria Miejska Arsenał g. 18

Hamlet W. SzekspiraMalarnia Teatru Polskiego g. 18

Otwarcie wystawy malarstwa Witolda Zakrzewskiego Obrazki z wystawy PoemaCafe g. 18.30

Mayday R. Cooneya Teatr Muzyczny g. 19

Nowa Scena Muzyczna: Moja PiafScena Nowa Teatru Nowego g. 19

Jezioro łabędzie P. CzajkowskiegoTeatr Wielki g. 19

bluesowy czwartek z charyzmą: Two TimerKlub Crime Story g. 19.30

Koncert: ProgenergyBlue Note g. 19.30

Koncert: Pink FroydKlub Muzyczny Fabrika g. 20.30

16 listopada piątek

Boat Show Targi Żeglarstwa i Sportów Wodnych, 16-18.11. tereny MTP

16-30.11. XIX dni Bretaniiinf. na 73 i 75 str. IKS-a

O Diabełku Widełku na podst. tekstów P. GripariegoTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Otwarcie wystawy prac S. Mrowińskiego Drzewa w twórczości Stanisława MrowińskiegoOgród Botaniczny g. 16

Warsztaty plastycznePawilon Nowa Gazownia g. 16

Sesja krytyczna z uczestnikami jesiennej edycji Międzynarodowego Programu Rezydencji Artystycznych w Poznaniuszczegóły na www.m-pra.orgGaleria Miejska Arsenał g. 17

Sztuka ubioru – nowy cykl spotkań poświęconych modzie; spotkanie listopadowe W zdrowym ciele zdrowy duch poprowadzi Piotr SzaradowskiMuzeum Narodowe g. 18

Hamlet W. SzekspiraMalarnia Teatru Polskiego g. 18

Teatr DrogaPiwnica duchowa, klasztor oo. Karmelitów Bosych, ul. działowa 25, g. 19

Koncert Serenady na dobry wieczór: Orkiestra Filharmonii Poznańskiej, Christopher Hogwood – dyrygent, prowadzenie koncertu, soliściAula UAM g. 19

Poznańska Koncertowa Jesień: Hey, dry The Riverhala nr 2 Międzynarodowych Targów Poznańskich g. 19

Mayday R. CooneyaTeatr Muzyczny g. 19

Sztuka Dokumentu. 20-lecie Ośrodka Teatru Ósmego dniaRadio w teatrze – reportaże W. Wasilewskiej i A. CzarkowskiejRatajczaka 44 – prezentacja filmu M. Kęszyckiego oraz wystawa fotografii podsumowująca 20 lat działalności Ośrodka Teatru Ósmego dniaTeatr Ósmego dnia g. 19

Interface. Kreatywne działania – warsztaty teatralneTeatr Strefa Ciszy g. 19

Służąca panią G. PergolesiegoTeatr Wielki Sala drabowicza g. 19.30

Koncert: Kari AmirianBlue Note g. 20

Koncert: TabuKlub Muzyczny Fabrika g. 20

XI Festiwal Zostań Gwiazdą Kabaretu – I eliminacjaScena na Piętrze g. 20

uwaga! premiera!Dyskretny urok burżuazji, reż. Marcin Liberduża Scena Teatru Nowego g. 20

17 listopada sobota

Wycieczka na Wzgórze św. Wojciecha i Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan O tych, którzy walczyli o NiepodległądK Stokrotka g. 10

Uwaga: Spacer dla osób niepełnosprawnych! Spacer po Palmiarni oraz do kawiarenkispotkanie przed wejściem do Palmiarni o g. 11

O Diabełku Widełku na podst. tekstów P. GripariegoTeatr Animacji g. 11 i 13

Z cyklu Muzealna Akademia Dziecięca, spotkanie Kim jesteśmy? – portrety naszych przodkówMuzeum Narodowe g. 11.15

Zupełnie przypadkiem! warsztaty dla dzieci na wystawie Moving Is LivingGaleria Art Stations g. 12

Wycieczka po Ostrowie Tumskim Jak odbudowano katedrę ze zniszczeń wojennych?zbiórka przy kościele NMP o g. 12

Otwarcie XI Przeglądu Twórczości NauczycieliMłodzieżowy dom Kultury nr 1 g. 13

Henryk Malik in memoriam – w 100-lecie Koła Śpiewaczego Hejnał Poznań-Starołęka sala kościoła pw. św. Jana Apostoła i ewangelisty przy ul. Fortecznej 53. g. 15

Z cyklu Przedmiot do rozmowy, spotkanie z dr Joanną Minksztym Rozmowa z... pasem tyrolskimMuzeum etnograficzne g. 16

Zabawa andrzejkowa dla seniorów dK Stokrotka g. 16

Pamięć wody Sh. StephensonScena Nowa Teatru Nowego g. 17

Krawiec S. Mrożkaduża Scena Teatru Polskiego g. 18 i 20

Mayday R. CooneyaTeatr Muzyczny g. 18 i 20.30

Stary browar Nowy TaniecStudio Słodownia +3/double bill g. 19

Koncert jazzowy: Bebop and RosesAula Nova g. 19

Interface. Kreatywne działania – warsztaty teatralneTeatr Strefa Ciszy g. 19

Hamlet A. ThomasaTeatr Wielki g. 19

Koncert Jessie WareSQ Klub, Stary Browar g. 19

Dyskretny urok burżuazji, reż. Marcin Liberduża Scena Teatru Nowego g. 20

Koncert: LaboratoriumBlue Note g. 20

vII

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń l i s t o p a d 2 0 1 2

18 listopada niedziela

Z cyklu Spotkania weekendowe w Ogrodzie BotanicznymOgród Botaniczny g. 10

XX Przechadzka dla Mieszkańców Poznania: Palmiarnia i schron przeciwlotniczy w Parku Wilsona, spacer prowadzą L. Lewińska i K. Górskaspotkanie przed wejściem do Palmiarni o g. 11

O Diabełku Widełku na podst. tekstów P. GripariegoTeatr Animacji g. 11 i 13

Warsztaty dla dzieci i rodziców (zapisy tel. pod nr. 696 310 592 lub mailowo julia@fundacjamdk.pl)Fundacja Mały dom Kultury, ul. Zamkowa 3/4

Pamięć wody Sh. StephensonScena Nowa Teatru Nowego g. 17

Spektakl gościnny Dobry wieczór kawalerskiTeatr Muzyczny g. 17 i 19.30

Koncert: Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus, Agnieszka duczmal – dyrygent, łukasz długosz – fletaula UAM g. 18

XIII Charytatywny Koncert Jesienny: Anna Czartoryska Piano Bar (Stary Browar) g. 18

Krawiec S. Mrożkaduża Scena Teatru Polskiego g. 18

Hamlet A. ThomasaTeatr Wielki g. 18

Stary browar Nowy TaniecStudio Słodownia +3/double bill g. 19

Interface. Kreatywne działania – warsztaty teatralneTeatr Strefa Ciszy g. 19

Dyskretny urok burżuazji, reż. Marcin Liberduża Scena Teatru Nowego g. 20

Koncert: dying For Some ActionKlub Muzyczny Fabrika g. 20

Koncert: Wild Shooter Band (Włochy) + dr Blues & Soul RevisionBlue Note g. 20

19 listopada poniedziałek

Pierwszy dzień wystawy 15-lecie Katolickiego Stowarzyszenia MłodzieżyMuzeum Archidiecezjalne

Koncert: Maciej Maleńczuk i psychodancingTeatr Wielki g. 18 i 20.30

Spotkanie z Szymonem Ziółkowskim – lekkoatletą, młociarzem, uczestnikiem wszystkich Olimpiad od 1996 r.Filia nr 8 Biblioteki Raczyńskich, ul. Osinowa 14/16, g. 18.30

Koncert z cyklu Poniedziałki w AkademiiAula Nova g. 19

Spektakl gościnny Shirley VallentineTeatr Muzyczny g. 19

Kapłana błaznem czytanie performatywne tekstu C. Wodzińskiego, wyk. ewa Wójciak, Tadeusz JaniszewskiTeatr Ósmego dnia g. 19

XX-lecie Fundacji sceny na Piętrze Tespis: Galowa wizyta u Rodziny Fundacji TespisScena na Piętrze g. 19

Pieśni o drodze koncert zespołu Czerwony TulipanOdK Pod Lipami g. 19

Filmy Klubu Krótkiego Kina Przed 16. Off CinemaSala Audiowizualna CK Zamek g. 19.15

Koncert doroty Samsel PodróżSala pod Zegarem CK Zamek g. 20

Koncert: Moreland & ArbuckleBlue Note g. 20

uwaga! premiera! Ostatnia ucieczka Brunona SchulzaTeatr u Przyjaciół g. 20

20 listopada wtorek

Dworzec Salon Lokalnego i Regionalnego Transportu Publicznego, Gmina Targi Produktów i Usług dla Samorządów Lokalnych, Investfield Salon Nieruchomości i Inwestycji, Komtechnika Międzynarodowe Targi Techniki Komunalnej, Poleko Międzynarodowe Targi Ochrony Środowiska, 20-23.11.tereny MTP

Śpiąca królewna K. AulitisovejTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Sceny z życia smoków B. KrupskiejTeatr Muzyczny g. 10

Wykład prof. dr. hab. Michała Buchowskiego Tolerancja po polsku. Etnologiczna rozprawa z mitemHol Balkonowy CK Zamek g. 18

Wernisaż wystawy Hubert Borys. Malarstwo Galeria Garbary 48 g. 18

Narodowe czytanie Pana Tadeusza; spotkanie z Lechem KonopińskimPiątkowskie Centrum Kultury dąbrówka, os. Bolesława Chrobrego 117, g. 18

X Międzynarodowy Festiwal Chórów Chłopięcych, 20-25.11.VI Koncert charytatywny: Chór Chłopięcy dzwoneczek, Poznański Chór Chłopięcykościół pw. Wszystkich Świętych g. 19

Koncert z cyklu Poznańscy kompozytorzy i ich goście (w programie muzyka perkusyjna)Aula Nova g. 19

Studencki koncert z cyklu KreaspiracjeAula Akademii Muzycznej g. 19

Koncert z cyklu Wtorki wokalne studentów klasy śpiewu solowego Andrzeja Ogórkiewicza i Marka MoździerzaSala Kameralna Akademii Muzycznej g. 19

Służąca panią G. PergolesiegoTeatr Wielki Sala drabowicza g. 19.30

Koncert: John James & FriendsBlue Note g. 20

Dyskretny urok burżuazji, reż. Marcin Liberduża Scena Teatru Nowego g. 20 (premiera z legitymacją)

TVP Poznań, czwartki g. 17.45

r e

k l

a m

a

vIII

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń l i s t o p a d 2 0 1 2

21 listopada środa

Off Cinema 16. Międzynarodowy Festiwal Filmów dokumentalnych, 21-25.11.inf. na 29 str. IKS-a

Śpiąca królewna K. AulitisovejTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Sceny z życia smoków B. KrupskiejTeatr Muzyczny g. 10

Integracyjna zabawa andrzejkowa dla młodzieży, uczestników Terapii Zajęciowej ŚmiałekdK Stokrotka g. 10

Prelekcja Klubu 6 Kontynentów: Podróż do HiszpaniiSala Sesyjna nr 3 Urzędu Miasta g. 16

Koncert w ramach Festiwalu Sztuki Młodych 2012Aula Nova g. 17

Spotkanie z cyklu Biały mazur. Kino kobiet w polskiej kinematografii wykład Moniki Talarczyk-Gubały Teraz ona – Anna JadowskaGaleria Miejska Arsenał g. 18

Kolacja na cztery ręce P. BarzaScena Nowa Teatru Nowego g. 18

Wykład otwarty Wszechnicy Piastowskiej PTPN: prof. dr hab. Stanisław Zapalski Choroby tętnic – zapobieganieSala Posiedzeń PTPN, ul. S. Mielżyńskiego 27/29, g. 18

Spotkanie z piłkarzem Piotrem ReissemFilia Wildecka Biblioteki Raczyńskich, ul. Robocza 4, g. 18.30

Spotkanie z Markiem Rezlerem, autorem książki Wielkopolanie pod bronią 1768-1921OdK Słońce g. 18.30

XII Poznańskie Dni Verdiego: Gala VerdiowskaTeatr Wielki g. 19

Wieczór poetycki z Mariuszem GrzebalskimKsięgarnia Między Słowami, ul. Galileusza 8 g. 19

KLUSKa – KLUbowe Spotkania KabaretoweBlue Note g. 19.30

X Międzynarodowy Festiwal Chórów Chłopięcych, 20-25.11.Koncert Mistrzowie Vocal Play: Audiofeels i ManSoundaula UAM g. 20

Ostatnia ucieczka Brunona SchulzaTeatr u Przyjaciół g. 20

Inauguracja festiwalu ViviMotion Fundacja edukacji Kulturalnej Ad Arte, ul. Hawelańska 1

22 listopada czwartek

Śpiąca królewna K. AulitisovejTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

I Ogólnopolska Konferencja Naukowa, 22-23.11.Sala Prezydencka g. 10-18 koncert towarzyszący konferencji: Aula Nova g. 19

Koncert: Alicja Tanew z Piwnicy Artystycznej Scena ATA w KrakowieSala Czerwona pałacu działyńskich g. 18

Wernisaż wystawy The Castle in the Air. Seans wyobraźninowe przestrzenie wystawiennicze CK Zamek o g. 18

Warsztat i wykład: Kaligrafia arabskaMuzułmańskie Centrum Kulturalno-Oświatowe, ul. Biedrzyckiego 13, g. 18

Wykład Michała Piaseckiego związany z wystawą Podstawowe funkcje życioweGaleria Miejska Arsenał g. 18

Koncert z cyklu Czwartki z muzyką dawnąAula Akademii Muzycznej g. 18

Wykład Krzysztofa Kluppa Związki J. I. Kraszewskiego z WielkopolskąPracownia-Muzeum Józefa I. Kraszewskiego g. 18

Kolacja na cztery ręce P. BarzaScena Nowa Teatru Nowego g. 18

Spotkanie Historyczne inspiracje u współczesnych projektantów poprowadzi Paweł GrobelnyArtykwariat g. 19

Carewicz G. ZapolskiejTeatr Muzyczny g. 19

bluesowy czwartek z charyzmą: Wolna SobotaKlub Crime Story g. 19.30

Koncert: Gerry Jablonski and The electric Band (Szkocja/Polska)Blue Note g. 19.30

VII Festiwal Jazzowy Made in Chicago, 22-25.11. Inauguracja Festiwalu: Sun Rooms TrioPawilon Nowej Gazowni g. 20.30

Koncert: Rock-HKlub Muzyczny Fabrika g. 20.30

23 listopada piątek

Śpiąca królewna K. AulitisovejTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Premiera najnowszej książki Agnieszki Tyszki oraz spotkanie z pisarkąKsięgarnia z Bajki g. 10

Z cyklu Od Fidiasza do Banksy’ego, spotkanie Sztuka XVI wieku we WłoszechMuzeum Narodowe g. 17

Z cyklu Konwersatoria w Muzeum Narodowym w Poznaniu – Malarstwo w kontekście literatury – Literatura w kontekście malarstwa…, spotkanie z Agnieszką Palicką Arnold Böcklin – ŹródłoMuzeum Narodowe g. 18

Poznańska Koncertowa Jesień: Happysad, dust Blowhala nr 2 Międzynarodowych Targów Poznańskich g. 18.30

Prelekcja z cyklu Ku nowej ekspozycji Muzeum Sztuk Użytkowych: Nie tylko piękne i użytkowe... Magdalena Weber-Faulhaber Wybrane eksponaty z kolekcji szkła i ceramiki, cz. IMuzeum Narodowe g. 19

Koncert Urodziny Mistrza inauguracja roku Krzysztofa Pendereckiego: Orkiestra Filharmonii Poznańskiej, Krzysztof Penderecki – dyrygent, soliści.

CEntrum InformACjI turyStyCznEjStary Rynek 59/60, tel. +48 61 852 61 56e-mail: it@cim.poznan.plczynne: pon.-pt. g. 9-20, sob. g. 10-20, niedz. g. 10-18

• informacja o mieście i regionie• usługi przewodnickie i wycieczki po Poznaniu• wydawnictwa i pamiątki

IX

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń l i s t o p a d 2 0 1 2

Podczas koncertu wręczenie K. Pendereckiemu nagrody im. J. Kurczewskiego aula UAM g. 19

Wernisaż wystawy Konrad Kwasek. ś29.10.19958w29.10.2058Galeria tak g. 19

Carewicz G. ZapolskiejTeatr Muzyczny g. 19

Ufam Tobie czytanie performatywne na podst. tekstów R. daszczyńskiego i P. WiejasaTeatr Ósmego dnia g. 19

Samobójca N. erdmanaduża Scena Teatru Polskiego g. 19

XII Poznańskie Dni Verdiego: TraviataTeatr Wielki g. 19

One Woman Show – Krystyna SienkiewiczRestauracja Italia, ul. dolna Wilda 8, g. 19Organizator: WojArt

Zabawa andrzejkowaOdK Słońce g. 20

Ostatnia ucieczka Brunona SchulzaTeatr u Przyjaciół g. 20

Koncert: łona i WebberKlub Muzyczny Fabrika g. 20.30

VII Festiwal Jazzowy Made in Chicago, 22-25.11. Scena na Piętrze g. 20.30: Harrison Bankhead SextetPawilon Nowej Gazowni g. 22.30: Mary Halvorson Group

24 listopada sobota

Weekend skarbówMuzeum Archeologiczne

InterEconoMIX 2012: Międzynarodowa Konferencja Młodych NaukowcówKolegium Rungego Uniwersytetu Przyrodniczegoinf. na 82 str. IKS-a i na www.intereconomix.pl

Spotkanie z cyklu Spotkania weekendowe w Ogrodzie Botanicznym – Zoogamia, czyli zapylanie kwiatów przez zwierzętaOgród Botaniczny g. 10

Finał konkursu poetyckiego dla dzieciMuzeum Archidiecezjalne g. 11

Wykład Olgi Gałuszek nt. obrazu Wilhelma von Schadow Salome z głową św. Jana Chrzciciela, 1838 r.Muzeum Narodowe g. 11.15

Z cyklu Sito Sztuki, spotkanie Słońcem malowane, światłem przeplatane; prowadzenie: Agata Urbańska i Marianna WiszniewskaMuzeum Narodowe g. 11.15

Spotkanie z Włodzimierzem Nowaczykiem w klubie dyskusyjnym Art forum z cyklu Kassel – Nowy Jork – Paryż. Najważniejsze wystawy sztuki współczesnejMuzeum Narodowe g. 12.30

Oprowadzanie po wystawie Moving Is LivingGaleria Art Stations g. 16

Warsztaty twórczych interpretacji sztuki współczesnej Dekoder, spotkanie z Agnieszką Szwachłą Łukasz Korolkiewicz: Smugi cienia, 1980Muzeum Narodowe g. 16.30

Obsługiwałem angielskiego króla B. Hrabaladuża Scena Teatru Nowego g. 17

uwaga! premiera poznańska!Zegar bije Teatr Rodziny Nomadów Kultury(po spektaklu spotkanie – fajrant z artystami)Teatr Strefa Ciszy g. 17

Spektakl Zamknięty świat; obsada: Krystyna Sienkiewicz, Zofia Czerwińska, Anna dereszowska, Rafał Cieszyński, dariusz TaraszkiewiczKino Apollo, ul. Ratajczaka g. 17 Organizator: WojArt

Carewicz G. ZapolskiejTeatr Muzyczny g. 18

XII Poznańskie Dni Verdiego: spektakl Verdi nieznany, wykonawcy: studenci i pedagodzy Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii MuzycznejTeatr Wielki, Sala im. Wojciecha drabowicza g. 19.30

Zawiadamiam Szanowną Władzę, wyk. ewa Wójciak, Adam Borowski, Tadeusz Janiszewski, Marcin KęszyckiTeatr Ósmego dnia g. 19

Samobójca N. erdmanaduża Scena Teatru Polskiego g. 19

Zabawa andrzejkowa dla młodzieżydK Stokrotka g. 19

Koncert: Big daddy Wilson (USA)Blue Note g. 20

Koncert: Kasia Wilk w specjalnym akustycznym koncercie ŻyczenieKlub Muzyczny Fabrika g. 20

VII Festiwal Jazzowy Made in Chicago, 22-25.11. Scena na Piętrze g. 20: Living By LanternsPawilon Nowej Gazowni g. 22.30: The Awakening

Poper. Komedia z piosenkami J. Levinauwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiaScena Nowa Teatru Nowego g. 20.30

25 listopada niedziela

Warsztaty Żywe obrazy dla dzieci w wieku 6-12 lat; inf. na 75 str. IKS-a

Śpiąca królewna K. AulitisovejTeatr Animacji g. 11 i 13

Wykład prof. Magdaleny Jaroszewskiej nt. wspomnień Mariana Rejewskiego z pracy w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego w latach 1930-1945CK Zamek Hol Balkonowy g. 11.15

Zwiedzanie zamku z przewodnikiemCK Zamek wejście B g. 12

Spotkanie na wystawie z Waldemarem Karolczakiem Miejska ikonosfera na drukach reklamowych z widokami Poznania (1835-1939)Muzeum Historii Miasta Poznania g. 12

Z cyklu Ku nowej ekspozycji Muzeum Sztuk Użytkowych, zajęcia dla rodzin z dziećmi Nakrycia głowy i nie tylkoMuzeum Narodowe g. 12

Obsługiwałem angielskiego króla B. Hrabaladuża Scena Teatru Nowego g. 17

ul. Ratajczaka 44, 61-728 Poznań (Arkadia) tel. +48 61 851 96 45, +48 61 19431 e-mail: centrum@cim.poznan.pl czynne: pon.-pt. 10-19, sob. 10-17

InformACjE | | PrzEwoDnIkI | mAPy

w w w . c i m . p o z n a n . p l

bIlEty!

Polecamy nowe gadżety Miasta Poznania

X

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń l i s t o p a d 2 0 1 2

Koncert Michała Bajora Teatr Muzyczny g. 17

Zegar bije Teatr Rodziny Nomadów KulturyTeatr Strefa Ciszy g. 17

Z cyklu Wielcy Mistycy, prezentacja poświęcona ks. Janowi Ziei; wybór tekstów i wprowadzenie Małgorzata GrzywaczPiwnica duchowa, klasztor oo. Karmelitów Bosych, ul. działowa 25, g. 17

XII Poznańskie Dni Verdiego: AidaTeatr Wielki g. 18

Koncert Pedagodzy i ich chóryAula Nova g. 19

Samobójca N. erdmanaduża Scena Teatru Polskiego g. 19

X Międzynarodowy Festiwal Chórów Chłopięcych 20-25.11.Koncert oratoryjny: Mesjasz G.F. Händlasoliści, Poznański Chór Chłopięcy, Czeski Chór Chłopięcy, Orkiestra Collegium F, Jacek Sykulski – dyrygentkościół oo. Franciszkanów na Górze Przemysła g. 19.30,

Koncert: łąki łanBlue Note g. 20

VII Festiwal Jazzowy Made in Chicago, 22-25.11. Scena na Piętrze g. 20 Koncert Finałowy: Blowin’ In From ChicagoPawilon Nowej Gazowni g. 22.30, Jam Session

Poper. Komedia z piosenkami J. Levinauwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiaScena Nowa Teatru Nowego g. 20.30

26 listopada poniedziałek

Pierwszy dzień wystawy Zuzanna Szczerbińska. FlipbooksGaleria Obok

Koncert Przeboje świata: Tadeusz Hain (saksofon i trąbka) oraz Piotr Jurkiewicz (fortepian)dK Stokrotka g. 18

Spektakl gościnny Lewe interesy R. HawdonaTeatr Muzyczny g. 18 i 21

Nuda, rutyna i odcinanie kuponów Kabaret Ani Mru MruTeatr Wielki g. 18 i 20.30

Spotkanie Coco Chanel – życie i twórczość ikony mody; prezentuje Henryka StachowskaKsięgarnia Między Słowami, ul. Galileusza 8 g. 19

Koncert grupy Babu KrólOdK Pod Lipami g. 19

Pokaz filmów nagrodzonych na 16. MFFd Off CinemaSala Audiowizualna CK Zamek g. 19.15

Koncert: Orioxy (Szwajcaria)Blue Note g. 20

Koncert: Halla Nordfjörd, Peter J. BirschKlubokawiarnia Meskalina g. 20

27 listopada wtorek

Bajka o czasie L. BardijewskiejTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków na podst. bajki J. i W. GrimmTeatr Muzyczny g. 10

Wieczór autorski poetki Gitty Rutledge Klub Nauczycieli ul. Słowackiego 58/60 (oficyna w podwórzu) g. 17

Boeing, Boeing Teatru Komedia z Wrocławia Teatr Muzyczny g. 17.30 i 20

Debata Polak, kto ty jesteś? Kłopoty z tożsamością z udziałem Marka Jurka i Marka ZiółkowskiegoHol Balkonowy CK Zamek g. 18

Koncert z cyklu Wtorki wokalneSala Kameralna Akademii Muzycznej g. 19

Muzyczna Zębatka – przesłuchania konkursoweKlub Muzyczny Fabrika g. 19

Służąca panią G. PergolesiegoTeatr Wielki Sala drabowicza g. 19.30

Open MicPawilon Nowa Gazownia g. 20inf. na 71 str. IKS-a

Koncert: Maja Koman & UkuleleBlue Note g. 20

28 listopada środa

5. Festiwal Fotodokumentu Sztuka rewitalizacji – wystawa współczesnej fotografii niemieckiej28.11.-11.01.2013. – galeria 2piR w WSNHid

„Ludzie zawsze majà swoje tajemnice. Chodzi tylko o to, ˝eby jeodgadnàç” – pisa∏ Stieg Larsson. Swoje tajemnice majà równie˝spo∏eczeƒstwa. PowieÊci kryminalne sà zaÊ pretekstem do zajrzenia w ukrytà tkank´ spo∏eczeƒstw. „Czas Kultury”, którego tematemwiodàcym sà L¢KI SKANDYNAWII, nie tylko w literaturze tropi zapiskryzysu, który dotyka ten pasjonujàcy region Europy. Bronis∏awÂwiderski sugeruje ironicznie, ˝e opowieÊci o zbrodniach sta∏y si´„rytualnym zakl´ciem skandynawskiego mieszczanina, chroniàcym good rzeczywistych wojen i tragedii”. Maria Delimata w rozmowie z Dominikà Skrzypek i Izabelà Schab z poznaƒskiej skandynawistykiomawiajà problemy spo∏eczeƒstw Danii i Szwecji, które pojawi∏y si´ z przyj´ciem imigrantów. Justyna Zimna rozrysowuje „geografi´l´ków”, przede wszystkim norweskich. Marta Senk interpretuje w duchuFoucaulta powieÊci Maj Sjöwall i Pera Wahlöö.Katarzyna Tunkiel przedstawia histori´krymina∏u norweskiego, wskazujàc jegopionierskie zas∏ugi. Ponadto w numerzeprezentacja fotografii Kateriny Mistal,której twórczoÊç omawia MariannaMicha∏owska.

�Dost´pny w dobrych ksi´garniach i EMPIK-achKsi´garnia wysy∏kowa:www.sklep.czaskultury.pl

CzytajSprawdzajPiszwww.e.czaskultury.pl

FOTOGRAFIE JAK KRYMINA¸SKANDYNAWSKIE ZBRODNIEGEOGRAFIA L¢KÓWZMOWA (PRZE)MILCZENIAKOBIECA HISTORIA KRYMINA¸UL¢KI WIELKIEGO DETEKTYWA

Katerina MistalJerzy JarniewiczJan Kasper

NAD MAPÑBA¸KANÓW

IKS_CzK0412 18/10/12 0:59 Page 1

XI

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń l i s t o p a d 2 0 1 2

14.12.-27.01.2013. – galeria Arsenałinf. na 53 str. IKS-a i na www. profotografia.pl

Bajka o czasie L. BardijewskiejTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków na podst. bajki J. i W. GrimmTeatr Muzyczny g. 10 i 12.15

Warsztaty dla rodziców i nauczycieli Na skrzydłach książek. Jak wprowadzać dziecko w świat wartości moralnych na podstawie baśni; prowadzenie M. SwędrowskaKsięgarnia z Bajki g. 16-18

Wykład otwarty Wszechnicy Piastowskiej PTPN: prof. dr hab. Andrzej Grzybowski Choroby oczu u osób starszychSala Posiedzeń PTPN, ul. S. Mielżyńskiego 27/29, g. 18

Prezentacja z cyklu Środo-Wiska Wieniawskiego: Ja wam to zagram (film biograficzny o Wandzie Wiłkomirskiej)ul. Świętosławska 7 g. 18

Wernisaż wystawy Andrzej Kalina. Kim jesteśmyGaleria Profil g. 18

Firma P. demirskiegoduża Scena Teatru Nowego g. 18

Wieczny Kwiecień J. Jakubowskiego duża Scena Teatru Polskiego g. 19

Wieczór z kulturą irlandzką Kraje dalekie mogą być bliskieKsięgarnia Między Słowami, ul. Galileusza 8, g. 19

Z cyklu Klub Obieżyświatów, prelekcja i pokaz multimedialny Mietka Bieńka Hajer w Afryce czyli jazda po bandzieOdK Pod Lipami g. 19

Koncert: edyta BartosiewiczAula UAM, g. 19

Bestia na podst. dramatu Rozbity dzban H. von KleistaTrzecia Scena Teatru Nowego g. 20.30

29 listopada czwartek

Pierwszy dzień wystawy Andrzeja Kaliny Kim jesteśmyCK Zamek Galeria Profil

XXXIII Seminarium Mediewistyczne im. Alicji Karłowskiej-Kamzowej Katedra, ratusz, dwór. Wielkie miasta a władza świecka i kościelna w kulturze średniowiecznej Europy, 29-30.11.29.11. Muzeum Archidiecezjalne, ul. J. Lubrańskiego 130.11 Sala Posiedzeń Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, ul. Mielżyńskiego 27/29

Muzyczne słowo światy, koncert multimedialny z cyklu Muzyka i zabawa dla dzieci w wieku 7-12 lat; zgłoszenia: Agata Felikszewska-Igiel (aigiel@csdpoznan.pl)Sala pod Zegarem CK Zamek g. 9, 10.15 i 11.30

Konkurs o Złotą Gitarę Polskiej akademii Gitary, 29-30.11Sala Prezydencka Akademii Muzycznej g. 9-20inf. na 45 str. IKS-a

Bajka o czasie L. BardijewskiejTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków na podst. bajki J. i W. GrimmTeatr Muzyczny g. 10 i 12.15

Firma P. demirskiegoduża Scena Teatru Nowego g. 18

Piotruś i wilki S. ProkofiewaTeatr Wielki g. 18

PRL i wzornictwo – wykład Macieja SzymaniakaHol Balkonowy CK Zamek g. 18

Czwartek Literacki: Ryszard Krynicki – wieczór autorski, prowadzenie: Piotr ŚliwińskiSala Czerwona Pałacu działyńskich g. 18

Wieczór poetycki Zofii Grabowskiej-AndrijewPoemaCafe g. 18.30

Koncert z cyklu Arcydzieła kameralistykiAula Akademii Muzycznej g. 19

Baron cygański J. StraussaTeatr Muzyczny g. 19

Okno na parlament R. CooneyaScena na Piętrze g. 19

Spektakl Bóg zapłaćTeatr Ósmego dnia g. 19 (w ramach projektu Off: Premiery/Prezentacje)

Wieczny Kwiecień J. Jakubowskiego duża Scena Teatru Polskiego g. 19

Minimal art – warsztaty teatralneTeatr Strefa Ciszy g. 19

bluesowy czwartek z charyzmą: Blues drawersKlub Crime Story g. 19.30

Koncert: HunterBlue Note g. 19.30

Koncert: JazzpospolitaKlubokawiarnia Meskalina g. 20

Bestia na podst. dramatu Rozbity dzban H. von KleistaTrzecia Scena Teatru Nowego g. 20.30

Senne łagodne prześwityTeatr u Przyjaciół g. 20.30

30 listopada piątek

Memento Poznań – Targi Funeralne, 30.11.-2.12.tereny MTP

Jaś i Małgosia J. BrzechwyTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Piotruś i wilki S. ProkofiewaTeatr Wielki g. 12

Impreza andrzejkowa dla seniorów Dzień Złotego WiekuOdK Pod Lipami g. 17

Spektakl JabłkoKino Apollo, ul. Ratajczaka g. 17.30 i 20.30

Wernisaż wystawy Jakub Jasiukiewicz, 21122012Galeria Miejska Arsenał g. 18

III akademicki Konkurs Organowy Romuald Sroczyński in memoriam – koncert laureatówAula Nova g. 19

Koncert Nasi Goście: Chór Filharmonii Czeskiej, Orkiestra Filharmonii Poznańskiej, Libor Pešek – dyrygentAula UAM g. 19

Poznańska Koncertowa Jesień: O.S.T.R., Jamal

fest iwa le koncer t y f i lmy spek tak le w ystaw y

por ta l za insp i rowany pr zez

XII

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń l i s t o p a d 2 0 1 2

hala nr 2 Międzynarodowych Targów Poznańskich g. 19

Underground Ch. Bojczewa w wyk. Studia – Teatru Castingowego mplusmhol Biblioteki WFPiK UAM (Collegium Maius) g. 19

Baron cygański J. StraussaTeatr Muzyczny g. 19

Okno na parlament R. CooneyaScena na Piętrze g. 19

Spektakl Bóg zapłaćTeatr Ósmego dnia g. 19 (w ramach projektu Off: Premiery/Prezentacje)

Minimal art – warsztaty teatralneTeatr Strefa Ciszy g. 19

Lady Makbet Mceńskiego Powiatu d. SzostakowiczaTeatr Wielki g. 19

Otwarcie wystawy Pomiędzy Magdaleny SmugałyOdK Słońce g. 19

uwaga! prapremiera!Zażynki A. WakulikMalarnia Teatru Polskiego g. 19.30

Koncert: Kasia Wilk AkustycznieBlue Note g. 20

Koncert: Megitza g. 20andrzejki g. 21.30Klub Muzyczny Fabrika

Oszust C. GoldoniegoTrzecia Scena Teatru Nowego g. 20.30

Kalendarium zamknięto 17.10.2012 r. Redakcja nie bierze odpowiedzialności za zmiany w repertuarze i terminach imprez wprowadzone po oddaniu numeru do druku. Kalendarium – oprac. E. W.

kalendarium sportowe

3 listopada sobota Warta Poznań – GKS Tychymecz o mistrzostwo I ligi piłkarskiej, stadion przy drodze dębińskiej, g. 15AZS UAM Poznań – MKS Banimex Będzin, mecz siatkarzy o mistrzostwo I ligi, sala UAM przy ul. Zagajnikowej na Morasku, g. 18

7-11 listopada środa-niedziela

GAC World Tour Polish Open 2012-10-05międzynarodowy turniej tenisa stołowego, sala MTP, wejście od ul. Głogowskiej, g. 10 (każdego dnia)

10 listopada sobotaGrunwald Poznań – Arot Astromal Lesznomecz piłki ręcznej o mistrzostwo I ligi, sala

Gimnazjum 54 przy ul. Newtona, g. 18

17 listopada sobota

Poznański Turniej Judo dzieci i Młodzikówsala judo Olimpii przy ul. Reymonta 1, g. 11

Warta Poznań – Okocimski KS Brzesko mecz piłki nożnej o mistrzostwo I ligi, stadion przy drodze dębińskiej, g. 15

AZS Politechnika Poznańska – PBS eFIR energy Krosno mecz koszykarzy o mistrzostwo I ligi, sala UAM przy ul. Zagajnikowej na Morasku, g. 15

AZS UAM Poznań – PeKPOL Ostrołękamecz siatkarzy o mistrzostwo I ligi, sala UAM przy ul. Zagajnikowej na Morasku, g. 18

MKS Poznań – SPR Bór Oborniki Śląskiemecz o mistrzostwo II ligi, sala Gimnazjum 54 przy ul. Newtona, g. 18

Lech Poznań – Legia Warszawamecz piłkarzy o mistrzostwo T-Mobile ekstraklasy, Stadion Miejski przy ul. Bułgarskiej, g. 19 (dzień i godzina meczu

mogą ulec zmianie ze względu na transmisje telewizyjne)

24-25 listopada sobota-niedziela

Międzynarodowe mistrzostwa Wielkopolski juniorów i młodzików w judosala Olimpii ul. Reymonta 1 g. 10

Grand Prix Polski w pływaniuTermy Maltańskie, g. 11

24-27 listopada sobota-wtorek

vI Halowy Ogólnopolski Turniej Tenisowy Poznań 2012korty tenisowe w hali Warty przy drodze dębińskiej, g. 10 (każdego dnia)

25 listopada niedziela

Grunwald Poznań – Jurand Ciechanów mecz piłkarzy ręcznych o mistrzostwo I ligi, sala Gimnazjum 54, ul. Newtona g. 18

30 listopada wtorekergometr dla wszystkichogólnie dostępne zawody na ergometrze wioślarskim, sala Posnanii przy ul. Słowiańskiej.

oprac. – Leszek Gracz

w nowym numerze rowertouru

Azalia, ul. Św. Marcin 34 tel. 61 853 24 42czynna codz. w g. 12-22.30• bogate menu• dania na wynos

– dowóz gratis

ReKL

AM

A

kalendarz na 2013 rokjuż w sprzedaży

2013POZNAŃ

2013POZNAŃ

POZN

AŃC

EN

TR

UM

opra

cow

anie

-Zar

ząd

Geo

dezj

iiKa

tast

ruM

iejsk

iego

GEO

POZ

-wrz

esie

ń20

12

XIv

c a l e n d a r o f e v e n t s N o v e m b e r 2 0 1 2

Every Saturday at 12:15pm, organ and chamber music concerts are held in Poznań Parish Church, ul. Gołębia. All proceeds go to the church restoration fund.

Thursday 1st November all Saints’ Day

Blues Thursday with charisma: Bąkowski & GlinkaCrime Story Club, 7:30pm

Friday 2nd November

All Souls’ at the Jesuit Gallery – exhibition photography by Mirosław SkrzypkowskiJesuit Gallery, 7pm

A Doll’s House Sz. Adamczak, M. Siegoczyński, K. MokrosińskiNote: For audiences over 16 years of age!Nowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7:30pm

Jazz for all Souls’Fabrika Music Club, 8pm

Concert: Significant TimeBlue Note, 8pm

Saturday 3rd November

Thumbelina based on Hans Christian Andersen’s taleAnimation Theatre, 11am

423rd Poznań Concert to the Memory of Stefan Stuligrosz Viva Vivaldi, performed by: Poznań Philharmonic Men and Boys Choir Poznań Nightingales, Poznań Philharmonic Orchestra, Maciej Wieloch – conductor, soloistsAdam Mickiewicz University auditorium, 6pm

Poznań Autumn Concerts: Concert – Terrorym Fever 3Poznań International Fair, hall no. 2, 6pm

Peepshow For audiences over 16 years of age!Nowy Theatre, Main Stage, 7pm

The four of them. Wild customs G. ZapolskaPolski Theatre, Main Stage, 7pm

La Boheme G. PucciniWielki Theatre, 7pm

A Doll’s House Sz. Adamczak, M. Siegoczyński, K. MokrosińskiNote! For audiences over 16 years of age!Nowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7:30pm

Concert: Head Hunters, Swing SuicideReset, ul. Bożnicza 5, 7:30pm

Concert: voo vooBlue Note, 8pm

Sunday 4th November

Thumbelina based on Hans Christian Andersen’s taleAnimation Theatre, 11am and 1pm

La Boheme G. PucciniWielki Theatre, 6pm

Peepshow For audiences over 16 years of age!Nowy Theatre, Main Stage, 7pm

Poznań Autumn Concerts Poznań Rocks!: Strachy Na Lachy, Muchy, The PloyPoznań International Fair, hall no. 2, 7pm

The four of them. Wild customs G. ZapolskaPolski Theatre, Main Stage, 7pm

A Doll’s House Sz. Adamczak, M. Siegoczyński, K. MokrosińskiFor audiences over 16 years of age!Nowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7:30pm

Concert: duet Ben KafoFabrika Music Club, 8pm

Monday 5th November

Exhibition vernissage Breaking Apart dan Senn (USA), Caroline daniel (Australia)AT Gallery, 6pm

I love you guest performanceMuzyczny Theatre, 6pm

Tuesday 6th November

Nordic Jazz Festival, 6th-11th Novemberwww.nordicjazzfestival.pl

Thumbelina based on Hans Christian Andersen’s taleAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

Aida G. verdiWielki Theatre, 6pm

Quartet R. HarwoodNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7:30pm

Concert: The Aristocrats + Wojtek HoffmannBlue Note, 8pm

Concert: Loco StarFabrika Music Club, 8pm

Wednesday 7th November

Nordic Jazz Festival, 6th-11th Novemberwww.nordicjazzfestival.pl

Thumbelina based on Hans Christian Andersen’s taledirected by Artur Romański Animation Theatre, 9:30am and 11:30am

Salvation based on M. Gorki and A. TarkowskiPolski Theatre, Malarnia Stage, 6pm

The Man of la Mancha Mitch - LeighMuzyczny Theatre, 7pm

Quartet R. HarwoodNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7:30pm

Niebostrzygu Przyjaciół Theatre, 8pm

Thursday 8th November

Nordic Jazz Festival, 6th-11th Novemberwww.nordicjazzfestival.pl

Thumbelina based on Hans Christian Andersen’s taledirected by Artur Romański Animation Theatre, 9:30am

Exhibition vernissage of work by the architects eryk Sieiński, Stefan Wojciechowski and Grzegorz ZiemiańskiOP SARP, Old Market Square 56, 6pm

Salvation based on M. Gorki and A. TarkowskiPolski Theatre, Malarnia Stage, 6pm

7th International Flamenco Duende Festival Poznań 2012, 8th-11th NovemberInfo. at www.festiwalflamenco.art.pl

Aida G. verdiWielki Theatre, 6pm

Concert Sinfonietta Orchestra Nova auditorium, 7pm

The Man of la Mancha Mitch-LeighMuzyczny Theatre, 7pm

Blues Thursday with charisma: dr Blues & Soul Re visionCrime Story Club, 7:30pm

Concert: Karolina KozakBlue Note, 7:30pm

Concert: danza del FuegoFabrika Music Club, 8pm

Friday 9th November

Nordic Jazz Festival, 6th-11th Novemberwww.nordicjazzfestival.pl

Sleeping Beauty K. Aulitisova Animation Theatre, 9:30am and 11:30am

The M. Dokowicz Competition – exhibition vernissage‘Arsenal’ Municipal Gallery, 6pm

Concert – 65 years of the Poznań Philharmonic: Poznań Philharmonic Orchestra, Marek Pijarowski – conductor, Nikolai demidenko – pianoAdam Mickiewicz University auditorium, 7pm

The Man of la Mancha Mitch-LeighMuzyczny Theatre, 7pm

Concert: by the band BajmPoznań Arena, 7pm

Concert: evgen MalinovskiyPoemaCafe, 8pm

Poznań Autumn Concerts: Ania dąbrowskaPoznań International Fair, hall no. 2, 8:15pm

Concert: Power of TrinityFabrika Music Club, 8:30pm

Saturday 10th November

Nordic Jazz Festival, 6th-11th Novemberwww.nordicjazzfestival.pl

Sleeping Beauty K. AulitisovaAnimation Theatre, 11am and 1pm

Concert: Pro Sinfonika Close Encounters of the Third KindAdam Mickiewicz University auditorium, 3pm

Concert Two cultures – one world: Stefan Tarara – violin, Joanna Marcinkowska – piano, Sinfonietta Polonia, JugendKammerOrchester BerlinPoznań Secondary Music School Concert Hall, 5pm

Don Juan MoliereNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 5:30pm

The Man of la Mancha Mitch-LeighMuzyczny Theatre, 6pm

A dog’s will A. Suassuna (guest performance)Nowy Theatre, Main Stage, 7pm

Premiere!Forever April J. Jakubowski Polski Theatre, Main Stage, 7pm

Concert: young GunsPod Minogą, ul. Nowowiejskiego 8, 7pm

XV

c a l e n d a r o f e v e n t s N o v e m b e r 2 0 1 2

Concert: duo dram Blue Note, 8pm

Performance Vitcatiusu Przyjaciół Theatre, 8pm

The Deceiver C. GoldoniNowy Theatre, stage no. 3 (Trzecia Scena), 8:30pm

Sunday 11th November Independence Day

The Street’s Name Day (St. Martin’s Street)Info. at www.zamek.poznan.pl

134th St. Martin’s Concert In the glitter of soundsSt. Martin’s Church, 4:45pm

Concert: Ryszard RynkowskiMuzyczny Theatre, 5pm

Don Juan MoliereNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 5:30pm

Poznań Autumn Concerts: KultPoznań International Fair, hall no. 2, 6pm

The Flowers of Poland Marshall’s concert Wielki Theatre, 6pm

A dog’s will A. Suassuna (guest performance)Nowy Theatre, Main Stage, 7pm

Forever April J. Jakubowski Polski Theatre, Main Stage, 7pm

Concert: Leman AcousticFabrika Music Club, 8pm

Concert: Paweł Kowalczyk Kovalczyk FunkyJazz LiveBlue Note, 8pm

The Deceiver C. GoldoniNowy Theatre, stage no. 3 (Trzecia Scena), 8:30pm

Monday 12th November

9th Dezyderiusz Danczowski National Cello Competition and 9th Bronisław Adam Ciechański National Double bass Competition, 12th-18th Novemberauditions at the Academy of Music

Concert Afternoons with Arte et scientiaAcademy of Music auditorium, 12noon

Orquesta buena Vista Social Club feat. Omara PortuondoPoznań Arena, 7pm

An evening with classical music The Music of the Carpathians, and not only that, Concert by the band Besarabia

Pod Lipami Community Cultural Centre, 7pm

Zapaska & bebobul Concert as part of the project Film not bad, the book’s betterKlubokawiarnia Meskalina, 8pm

Concert: MonoBlue Note, 8pm

Tuesday 13th November

SoFab International Trade Fair of Upholstery Fabrics and Components for Upholstered Furniture, 13th-15th NovemberPoznań International Fair

Sleeping Beauty K. AulitisovaAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

Hamlet W. ShakespearePolski Theatre, Malarnia Stage, 6pm

an Evening dedicated to Conrad drzewieckiConrad drzewiecki hall, Ballet School, ul. Gołębia 8, 6pm

Mozart Concert Nova auditorium, 7pm

Concert: Agata Kubiak QuartetBlue Note, 8pm

Concert: Czesław ŚpiewaKlubokawiarnia Meskalina, 8pm

Concert: Lena PiękniewskaNowy Theatre, stage no. 3 (Trzecia Scena), 8:30pm

Wednesday 14th November

Sleeping Beauty K. AulitisovaAnimation Theatre, 9:30am

Hamlet W. ShakespearePolski Theatre, Malarnia Stage, 6pm

Mayday R. CooneyMuzyczny Theatre, 7pm

New Music Stage: My PiafNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7pm

Concert in the series entitled Organ WednesdaysNova auditorium, 7pm

Swan Lake P. TchaikovskyWielki Theatre, 7pm

Concert: emerson, Lake & Palmer Tribute ProjectBlue Note, 8pm

Concert: Katie MeluaPoznań Arena, 8pm

Concert: Lena PiękniewskaNowy Theatre, stage no. 3 (Trzecia Scena), 8:30pm

Thursday 15th November

Of the Devil and his Fork based on texts by P. GripariAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

First day of an exhibition Erich Blume (6.IX 1884-10.IX 1912)Archaeology Museum

Hamlet W. ShakespearePolski Theatre, Malarnia Stage, 6pm

Exhibition opens paintings by Witold Zakrzewski Paintings from an exhibitionPoemaCafe, 6:30pm

Mayday R. CooneyMuzyczny Theatre, 7pm

New Music Stage: My PiafNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7pm

Swan Lake P. TchaikovskyWielki Theatre, 7pm

Blues Thursday with charisma: Two TimerCrime Story Club, 7:30pm

Concert: ProgenergyBlue Note, 7:30pm

Concert: Pink FreudFabrika Music Club, 8:30pm

Friday 16th November

Boat Show Fair of Sailing and Water Sports, 16th-18th NovemberPoznań International Fair

19th Brittany Days, 16th-30th NovemberInfo. at www.dombretanii.org.pl

Of the Devil and his Fork based on texts by P. GripariAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

Exhibition opens Work by S. Mrowiński The tree in the work of Stanisław MrowińskiBotanical Gardens, 4pm

Hamlet W. ShakespearePolski Theatre, Malarnia Stage, 6pm

Concert Good evening serenades: Poznań Philharmonic Orchestra, Christopher Hogwood – conductor, compere, soloistsAdam Mickiewicz University auditorium, 7pm

Poznań Autumn Concerts: Hey, dry The RiverPoznań International Fair, hall no. 2, 7pm

Mayday R. CooneyMuzyczny Theatre, 7pm

The servant mistress G. PergolesiWielki Theatre, drabowicz Hall, 7:30pm

Concert: Kari AmirianBlue Note, 8pm

Concert: TabuFabrika Music Club, 8pm

Premiere!The discreet charm of the bourgeoisie, dir. by Marcin LiberNowy Theatre, Main Stage, 8pm

Saturday 17th November

Of the Devil and his Fork based on texts by P. GripariAnimation Theatre, 11am and 1pm

The Memory of Water Sh. StephensonNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 5pm

The Tailor S. MrożekPolski Theatre, Main Stage, 6pm and 8pm

Mayday R. CooneyMuzyczny Theatre, 6pm and 8:30pm

Stary browar New DanceStudio Słodownia +3/double bill, 7pm

Jazz concert : Bebop and RosesNova auditorium, 7pm

Hamlet A. ThomasWielki Theatre, 7pm

Concert: Jessie WareSQ Klub, Stary Browar, 7pm

The discreet charm of the bourgeoisie, dir. by Marcin LiberNowy Theatre, Main Stage, 8pm

Concert: LaboratoriumBlue Note, 8pm

Sunday 18th November

Of the Devil and his Fork based on texts by P. GripariAnimation Theatre, 11am and 1pm

The Memory of Water Sh. StephensonNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 5pm

Guest performance Good Stag NightMuzyczny Theatre, 5pm and 7:30pm

Concert: Amadeus Polish Radio Chamber Orchestra, Agnieszka

XvI

c a l e n d a r o f e v e n t s N o v e m b e r 2 0 1 2

duczmal – conductor, łukasz długosz – fluteAdam Mickiewicz University auditorium, 6pm

The Tailor S. MrożekPolski Theatre, Main Stage, 6pm

Hamlet A. ThomasWielki Theatre, 6pm

Stary browar, New DanceStudio Słodownia +3/double bill, 7pm

Concert: dying For Some ActionFabrika Music Club, 8pm

Concert: Wild Shooter Band (Italy) + dr Blues & Soul RevisionBlue Note, 8pm

The discreet charm of the bourgeoisie, dir. by Marcin LiberNowy Theatre, Main Stage, 8pm

Monday 19th November

First day of an exhibition 15 years of the Catholic Youth AssociationArchdiocesan Museum

Concert: Maciej Maleńczuk and psychodancingWielki Theatre, 6pm and 8:30pm

Concert in the series entitled Mondays at the AcademyNova auditorium, 7pm

Guest performance Shirley ValentineMuzyczny Theatre, 7pm

20th anniversary of the Upstairs Stage Tespis Foundation: Gala visit to the Tespis Foundation FamilyThe Upstairs Stage (Scena na Piętrze), 7pm

Songs for the road Concert by the group Czerwony TulipanPod Lipami Community Cultural Centre, 7pm

Concert: dorota SamselHall under the Clock Tower, Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 8pm

Concert: Moreland & ArbuckleBlue Note, 8pm

Premiere! Bruno Schulz’ final escapeu Przyjaciół Theatre, 8pm

Tuesday 20th November

Komtechnika International Fair Trade of Municipal Technologies, Poleko International Trade Fair for environmental Protection, 20th-23rd NovemberPoznań International Fair

Sleeping Beauty K. AulitisovaAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

Scenes from the life of dragons B. Krupska Muzyczny Theatre, 10am

Exhibition vernissage Hubert Borys. PaintingsGarbary 48 Gallery, 6pm

10th International Festival of Boys Choirs, 20th-25th November6th Charity concert: dzwoneczek (Little Bells) Boys Choir, Poznań Boys ChoirAll Saints’ Church, 7pm

Concert in the series Poznań composers and their guests (the programme includes percussion music)Nova auditorium, 7pm

Student Concert in the series KreaspiracjeAcademy of Music auditorium, 7pm

Concert in the series entitled Vocal TuesdaysChamber Hall, Academy of Music, 7pm

The servant mistress G. PergolesiWielki Theatre, drabowicz Hall, 7:30pm

Concert: John James & FriendsBlue Note, 8pm

The discreet charm of the bourgeoisie, dir. by Marcin LiberNowy Theatre, Main Stage, 8pm (premiere with Id)

Wednesday 21st November

Off Cinema 16th International Festival of documentary Films, 21st-25th NovemberInfo. at www.offcinema.pl

Sleeping Beauty K. AulitisovaAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

Scenes from the life of dragons B. Krupska Muzyczny Theatre, 10am

First day of an exhibition Hubert Borys – paintingsGarbary 48 Gallery

Concert as part of the Festival of youth Art 2012Nova auditorium, 5pm

Supper for four hands P. BarzNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 6pm

12th Poznań Verdi Days: A Verdi Gala

Wielki Theatre, 7pm

KLUSKa – KLUb Cabaret PerformancesBlue Note, 7:30pm

10th International Festival of Boys Choirs, 20th-25th NovemberConcert Masters of Vocal Play: Audiofeels and ManSoundAdam Mickiewicz University auditorium, 8pm

Bruno Schulz’ final escapeu Przyjaciół Theatre, 8pm

Thursday 22nd November

Sleeping Beauty K. AulitisovaAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

1st National Scientific Conference, 22nd-23rd NovemberPresidential Hall, 10am-6pm Concert to accompany the conference: Nova auditorium, 7pm

Concert: Alicja Tanew Red Room, działyński Palace, 6pm

Exhibition vernissage The Castle in the Air. A session with the imaginationin the new exhibition spaces of the Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 6pm

Concert in the series entitled Thursdays with early musicAcademy of Music auditorium, 6pm

Supper for four hands P. BarzNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 6pm

The Tsarevich G. ZapolskaMuzyczny Theatre, 7pm

Blues Thursday with charisma: Wolna SaturdayCrime Story Club, 7:30pm

Concert: Gerry Jablonski and The electric Band (Scotland/Poland)Blue Note, 7:30pm

7th Made in Chicago Jazz Festival, 22nd-25th November – Festival inauguration: Sun Rooms TrioNowa Gazownia pavilion, 8:30pm

Concert: Rock-HFabrika Music Club, 8:30pm

Friday 23rd November

Sleeping Beauty K. Aulitisova Animation Theatre, 9:30am and 11:30am

Poznań Autumn Concerts: Happysad, dust BlowPoznań International Fair, hall no. 2, 6:30pm

Concert on the Master’s birthday to inaugurate Krzysztof Penderecki year: Poznań Philharmonic Orchestra, Krzysztof Penderecki – conductor, soloistsAdam Mickiewicz University auditorium, 7pm

Exhibition vernissage Konrad Kwasek. ś29.10.19958w29.10.2058tak Gallery, 7pm

The Tsarevich G. ZapolskaMuzyczny Theatre, 7pm

The Suicide N. erdmanPolski Theatre, Main Stage, 7pm

7th Poznań Verdi Days: La TraviataWielki Theatre, 7pm

Bruno Schulz’ final escapeu Przyjaciół Theatre, 8pm

Concert: łona and WebberFabrika Music Club, 8:30pm

7th Made in Chicago Jazz Festival, 22nd-25th November The Upstairs Stage (Scena na Piętrze) 8:30pm: Harrison Bankhead SextetNowa Gazownia pavilion, 10:30pm: Mary Halvorson Group

Saturday 24th November

a weekend of treasuresArchaeology Museum

InterEconoMIX 2012: International Conference of young ScientistsUniversity of Life Sciences, Kolegium Rungego Info. at www.intereconomix.pl

I served the King of England B. HrabalNowy Theatre, Main Stage, 5pm

The Tsarevich G. ZapolskaMuzyczny Theatre, 6pm

7th Poznań Verdi Days: Performance The unknown Verdi, performers: students and teachers from the Faculty of vocal-Acting Studies at Poznań Academy of MusicWielki Theatre, Wojciech drabowicz Hall, 7:30 pm

The Suicide N. erdmanPolski Theatre, Main Stage, 7pm

XvII

c a l e n d a r o f e v e n t s N o v e m b e r 2 0 1 2

Concert: Big daddy Wilson (USA)Blue Note, 8pm

Concert: Kasia Wilk Fabrika Music Club, 8pm

7th Made in Chicago Jazz Festival, 22nd-25th November The Upstairs Stage (Scena na Piętrze) 8pm: Living By LanternsNowa Gazownia pavilion, 10:30pm: The Awakening

Poper. A comedy with songs J. LevinNote! For audiences over 16 years of age!Nowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 8:30pm

Sunday 25th November

Sleeping Beauty K. AulitisovaAnimation Theatre, 11am and 1pm

I served the King of England B. HrabalNowy Theatre, Main Stage, 5pm

Concert Michał BajorMuzyczny Theatre, 5pm

The clock is ticking Rodziny Nomadów Kultury TheatreStrefa Ciszy (Zone of Silence) Theatre, 5pm

7th Poznań Verdi Days: AidaWielki Theatre, 6pm

Concert Teachers and choirsNova auditorium, 7pm

The Suicide N. erdmanPolski Theatre, Main Stage, 7pm

10th International Festival of Boys Choirs, 20th-25th NovemberOratorian concert: The Messiah G.F. Händelsoloists, Poznań Boys Choir, Czech Boys Choir, Collegium F Orchestra, Jacek Sykulski – conductorFranciscan Church on Góra Przemysła, 7:30pm,

Concert: łąki łanBlue Note, 8pm

7th Made in Chicago Jazz Festival, 22nd-25th November The Upstairs Stage (Scena na Piętrze), 8pm Finale concert: Blowin’ In From ChicagoNowa Gazownia pavilion, 10:30pm, Jam Session

Poper. A comedy with songs J. LevinNote! For audiences over 16 years of age!Nowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 8:30pm

Monday 26th November

First day of an exhibition Zuzanna Szczerbińska. FlipbooksObok Gallery

Guest performance Dodgy business R. HawdonMuzyczny Theatre, 6pm and 9pm

Concert by the group Babu KrólPod Lipami Community Cultural Centre, 7pm

Showing of awardwinning films from the 16th MFFd Off CinemaAudiovisual Hall, Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 7:15pm

Concert: Orioxy (Switzerland)Blue Note, 8pm

Concert: Halla Nordfjörd, Peter J. BirschKlubokawiarnia Meskalina, 8pm

Tuesday 27th November

A tale about time L. BardijewskaAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

Snow White and the seven dwarves based on the children’s story by the Brothers GrimmMuzyczny Theatre, 10am

Boeing, Boeing komedia Theatre from WrocławMuzyczny Theatre, 5:30pm and 8pm

Concert in the series entitled Vocal TuesdaysChamber Hall, Academy of Music, 7pm

The servant mistress G. PergolesiWielki Theatre, drabowicz Hall, 7:30pm

Concert: Maja Koman & UkuleleBlue Note, 8pm

Wednesday 28th November

5th Photodocumentary Festival The art of revitalisation – exhibition of contemporary German photography Info. at www. profotografia.pl

A tale about time L. BardijewskaAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

Snow White and the seven dwarves based on the children’s story by the Brothers GrimmMuzyczny Theatre, 10am and 12:15pm

Exhibition vernissage Andrzej Kalina. Who we areProfil Gallery, 6pm

The Firm P. demirskiNowy Theatre, Main Stage, 6pm

Forever April J. JakubowskiPolski Theatre, Main Stage, 7pm

Concert: edyta BartosiewiczAdam Mickiewicz University auditorium, 7pm

The Beast based on H. von Kleist’s play The Broken JugNowy Theatre, stage no. 3 (Trzecia Scena), 8:30pm

Thursday 29th November

First day of an exhibition Andrzej Kalina Who we areZamek (‘Castle’) Cultural Centre, Profil Gallery

Polish Guitar Academy Golden Guitar Competition, 29th-30th November Presidential Hall, Academy of Music, 9am-8pm

A tale about time L. BardijewskaAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

Snow White and the seven dwarves based on the children’s story by the Brothers GrimmMuzyczny Theatre, 10am and 12:15pm

The Firm P. demirskiNowy Theatre, Main Stage, 6pm

Peter and the wolf S. ProkofievWielki Theatre, 6pm

Concert in the series entitled Masterpieces of chamber musicAcademy of Music auditorium, 7pm

The Gypsy Baron J. StraussMuzyczny Theatre, 7pm

Noises Off! R. CooneyThe Upstairs Stage (Scena na Piętrze), 7pm

Performance Pay, GodTheatre of the eighth day (Teatr Ósmego dnia), 7pm (as part of the Off project: Premieres/Presentations)

Forever April J. Jakubowski Polski Theatre, Main Stage, 7pm

Blues Thursday with charisma: Blues drawersCrime Story Club, 7:30pm

Concert: HunterBlue Note, 7:30pm

Concert: JazzpospolitaKlubokawiarnia Meskalina, 8pm

The Beast based on H. von Kleist’s play The Broken JugNowy Theatre, stage no. 3 (Trzecia Scena), 8:30pm

Somnolent gentle clearingsu Przyjaciół Theatre, 8:30pm

Friday 30th November

Hansel and Gretel J. BrzechwaAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

Peter and the wolf S. ProkofievWielki Theatre, 12noon

Performance AppleApollo cinema, ul. Ratajczaka 5:30pm and 8:30pm

Exhibition vernissage Jakub Jasiukiewicz, 21122012‘Arsenal’ Municipal Gallery, 6pm

3rd University Organ Competition Romuald Sroczyński in memoriam – Concert by prizewinnersNova auditorium, 7pm

Concert Our Guests: Czech Philharmonic Choir, Poznań Philharmonic Orchestra, Libor Pešek – conductorAdam Mickiewicz University auditorium, 7pm

Poznań Autumn Concerts: O.S.T.R., JamalPoznań International Fair, hall no. 2, 7pm

The Gypsy Baron J. StraussMuzyczny Theatre, 7pm

Noises Off! R. CooneyThe Upstairs Stage (Scena na Piętrze),7pm

Performance Pay, GodTheatre of the eighth day (Teatr Ósmego dnia), 7pm (as part of the Off project: Premieres/Presentations)

Lady Macbeth of the Mtensk District d. ShostakovichWielki Theatre, 7pm

Pre-premiere!Zażynki A. WakulikPolski Theatre, Malarnia stage, 7:30pm

Concert: Kasia Wilk acousticBlue Note, 8pm

Concert: Megitza, 8pmSt. Andrew’s day party, 9:30pmFabrika Music Club

The Deceiver C. GoldoniNowy Theatre, stage no. 3 (Trzecia Scena), 8:30pm

This Calendar was closed on 17.10.2012. The editors are not liable for any changes to either the times or the events which may have occurred after this issue went to press.

Calendar – compiled by E.W.Translation R. Pagett

Fotografie Ryszarda Horowitza zamieszczone w albumie Poznańskie impresje są efektem sesji

zdjęciowej przeprowadzonej w Poznaniu latem 2010 r. Poznań znalazł się w elitarnym gronie miast, obok Nowego Jorku i Krakowa, sfotografowanych przez

tego wybitnego artystę.

Na podstawie albumu powstał zestaw pocztówekz wybranymi zdjęciami Ryszarda Horowitza,

a niedawno także wielkoformatowy kalendarz na 2013 r.

2013W

idok

z ra

tusz

a /

View

from

Tow

n ha

ll

Album, pocztówki i kalendarz dostępne są w Salonie Posnania (Ratajczaka 44) i na sklep.wmposnania.pl

całoroczna gra kulturalnaz nagrodami

więcej na stronach 8 i 9

www.wmposnania.pl/indeks facebook.com/kulturapoznan kulturapoznan.pl

30.11.2012 godz. 19, Aula UAM

z tym numerem

IKS-a taniej w mieście!

wię

cej na

ww

w.k

ultu

rap

ozn

an

.pl Wydawnictwo Miejskie

Posnanialistopad nr 11 (253)/2012

Cena 4,90 zł (w tym 5% VAT) ISSN 1231-9139

kalendarium wydarzeń calendar of eventslistopad November