Idee polityczne współczesnej Europy -...

14
Idee polityczne wspó ł czesnej Europy Prowadzący: dr Wojciech Lewandowski E-mail: [email protected] Dyżur: wtorek, sala 32, Nowy Świat 69, godz. 16.45-18.15 (do 13 kwietnia 2018); 15.00-16.30 (po 14 kwietnia 2018) Rok akademicki: 2017/2018 Semestr letni: 30 h 1 IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Transcript of Idee polityczne współczesnej Europy -...

Page 1: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

Idee polityczne współczesnej Europy Prowadzący:drWojciechLewandowskiE-mail:[email protected]

Dyżur:wtorek,sala32,NowyŚwiat69,godz.16.45-18.15(do13kwietnia2018);15.00-16.30(po14kwietnia2018)Rokakademicki:2017/2018Semestrletni:30h

!1

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 2: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

TERMINYSPOTKAŃDniigodziny:środa,godz.13.15-14.45(gr.1)i15.00-16.30(gr.2)Miejsce:sala:335(gr.1i2),NowyŚwit69ECTS:3Formazaliczenia:zal.oc.

ZASADYUZYSKANIAZALICZENIA1.Obecność(dopuszczalnesą2nieobecnościnazajęciachwsemestrze;każdakolejnamusibyćzaliczonapodczasdyżuru).2. Przygotowanie dwóch prezentacji (pierwszej z tematów 2-7, drugiej z tematów8-13).3.Wymogiwstosunkudoprezentacji:• czastrwania:niemniejniż10min.,niewięcejniż15minut• opracowanawoparciuoliteraturęuzupełniającą;• zaliczenie prezentacji nie jest możliwe bez złożenia (w dniu jej wygłaszania)wydrukowanegokonspektu(1-2stronyA4)zawierającegobibliografię.

4.Wceluuzyskaniazaliczenianaocenęniezbędnajestponadtowysokaiwartościowamerytorycznieaktywnośćpodczaszajęć.5.Ocena:sumapunktówzaaktywność(12pkt)orazprezentacje(30punktów-15zakażdą.Skala:

CELECelemprzedmiotujestprezentacjapodstawowychideipolitycznychwspółczesnejEuropy,aprzede wszystkim analiza ewolucji najważniejszych współczesnych ideologii takich jakliberalizm, konserwatyzmoraz socjalizm. Pomimo skupienia uwagi na ideach politycznychodgrywających szczególną role we współczesnej Europie, omówione zostaną takżenajważniejszeelementyintelektualnejtradycjiZachodu.

Punkty Ocena

37-42 bdb

34-36 db+

30-33 db

27-29 dst+

22-26 dst

0-21 ndst

!2

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 3: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

PROGRAMZAJĘĆ

1.ZAJĘCIAWPROWADZAJĄCE

2.TRADYCJA(I):NOWOŻYTNEIDEEPOLITYCZNEZagadnienia:1.Humanizm:rewolucjareligijna,intelektualnaikulturalna.Narodzinyepokinowożytnej.2.NiccoloMachiavelli–problemdobraizławpolityce.3.WładzapolitycznawmyśliMachiavellego.4.RealizmpolitycznyNiccoloMachiavellego.5.Koncepcjepaństwaiładuspołecznegowmyślireformacyjnej.6.MarcinLuter,JanKalwin–podobieństwairóżnice.7.Myślreformacjiijejwpływnastosunkipomiędzyjednostkąawspólnotą.Prezentacje:1.PrzemocpolitycznaijejstosowaniewmyślipolitycznejNiccoloMachiavellego.2.Społeczno-polityczneicywilizacyjno-kulturoweprzesłankireformacji.3. Główne cechy nowożytnej utopii (na podstawie pism Thomasa More’a oraz FrancisaBacona).Literaturaobowiązkowa:Historia idei politycznych. Wybór tekstów, red. Stanisław Filipowicz, Adam Mielczarek,

Krzysztof Pieliński, Maciej Tański, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,Warszawa2000orazwydaniakolejne,t.1:s.217-243,267-301.

Filipowicz Stanisław,Historia myśli polityczno-prawnej, Arche, Gdańsk 2001 oraz wydaniakolejne,r.4:p.I-III,VI.

Literaturauzupełniająca:DelumeauJean,Cywilizacjaodrodzenia,PaństwowyInstytutWydawniczy,Warszawa1993.Delumeau Jean, Reformy chrześcijaństwa w XVI i XVII wieku. Narodziny i rozwój Reformy

protestanckiej,InstytutWydawniczyPAX,Warszawa1986,t.1:s.13-96,265-280.FallisDon,Machiavelli nie byłby podwrażeniem,House of Cards i IilozoIia. Demokracja jest

przereklamowana,red.J.EdwardHackett,WydawnictwoHelion,Gliwice2017.Kleszcz Leszek, FilozoIia i utopia. Platon, Biblia, Nietzsche, Wydawnictwo Uniwersytetu

Wrocławskiego,Wrocław1997,s.9-47.Littmann Greg, Amerykański Machiavelli, w: House of Cards i IilozoIia. Demokracja jest

przereklamowana,red.J.EdwardHackett,WydawnictwoHelion,Gliwice2017.Maj. Krzysztof M., «La vendita del fumo». Izolacjonizm, szczęście i doskonałość w światach

eutopijnych, w: 50 twarzy popkultury, red. Ksenia Olkusz, Ośrodek Badawczy FactaFicta,Kraków2017.

ManentPierre,Intelektualnahistorialiberalizmu,Arcana,Kraków1994.

!3

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 4: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

SchulzkeMarcus,Uczestnictwowgrze o tron: kilka lekcji odMachiavellego,w:Gra o tron iIilozoIia. Słowo tnie głębiej niżmiecz, red.Henry Jacobi,William Irwin,WydawnictwoHeliin,Gliwice2012.

SzackiJerzy,Spotkaniazutopią,WydawnictwoSic,Warszawa2000.WaśkiewiczAndrzej,Interpretacjateoriipolitycznej,WydawnictwoScholar,Warszawa1998.WeberMax,Etykaprotestanckaaduchkapitalizmu,Test,Lublin1994.

3.TRADYCJA(II):TEORIEKONTRAKTUALISTYCZNEZagadnienia:1.Wizjestanunaturyorazkonsekwencjeróżnićpomiędzynimi.2.Rolasiływpolitycewklasycznychkoncepcjachumowyspołecznej.3.UzasadnieniewładzyautorytarnejwmyślipolitycznejThomasaHobbesa.4.LiberalizmwmyśliThomasaHobbesa.5.WizjaczłowiekawmyśliJohnaLocke’a.6.JohnaLocke’akoncepcjestanunaturyorazumowyspołecznej.7.KoncepcjewładzyiwolnościpolitycznejwmyśliJean-JacquesaRousseau.Prezentacje:1.HobbesiMachiavelli–rolasiływpolityce.2.Aksjologiaklasycznegoliberalizmu.3.Rousseauademokracja.Rozważaniaorówności.Literaturapodstawowa:Historia idei politycznych. Wybór tekstów, red. Stanisław Filipowicz, Adam Mielczarek,

Krzysztof Pieliński, Maciej Tański, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,Warszawa2000orazwydaniakolejne,t.1:s.337-352,364-385;t.2:s.43-71.

Filipowicz Stanisław,Historia myśli polityczno-prawnej, Arche, Gdańsk 2001 oraz wydaniakolejne,r.5:p.III,VIII;r.6(oRousseau).

Literaturauzupełniająca:BaczkoBronisław,Rousseau:samotnośćiwspólnota,PWN,Warszawa1964.FoslPeterS.,Przyjaciele iwrogowiewstanienatury.PodnieobecnośćHobbesaiwobecności

Schmitta,w:Lost.ZagubieniiIilozoIia.Mrocznastronawyspy,red.SharonKaye,Editio,WydawnictwoHelion,Gliwice2010.

Hindess Barry, FilozoIie władzy od Hobbesa do Foucaulta, Wydawnictwo Naukowe PWN,Warszawa1999.

Littmann Greg,Maester Hobbes udaje si do Królewskiej Przystani,w: Gra o tron i IilozoIia.Słowo tnie głębiej niż miecz, red. Henry Jacobi, William Irwin, Wydawnictwo Heliin,Gliwice2012

ManentPierre,Intelektualnahistorialiberalizmu,Arcana,Kraków1994.Ostrom Vincent, Federalizm amerykański. Tworzenie społeczeństwa samorządnego, Polskie

TowarzystwoPsychologicznePracowniaWydawnicza,Warszawa-Olsztyn1994.TokarczykRoman,Klasycyprawnatury,WydawnictwoLubelskie,Lublin1988.WaśkiewiczAndrzej,JohnLockeaintegracjaeuropejska,w:Dawneidee,noweproblemy,red.

PawełŚpiewak,WydawnictwaUniwersytetuWarszawskiego,Warszawa2010.

!4

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 5: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

4.TRADYCJA(III):IDEEPOLITYCZNEEPOKIOŚWIECENIAZagadnienia:1. Filozoriczne podstawy projektu oświeceniowego: racjonalizm, humanizm, optymizmhistoriozoriczny.2.Oświeceniowewizjeczłowiekaiobywatela.3.RelacjepomiędzyduchemprawikształtemustrojówwmyśliMonteskiusza.4.EtykaipolitykawmyśliImmanuelaKanta.5.Racjonalizmpolitycznywszkockimoświeceniu(commonsenseimoralsense).6.Rewolucjeamerykańskaifrancuska–narodzinynowegospołeczeństwa.7.KoncepcjerepublikiwdobieOświecenia.8.Istotasporuokonstytucjęamerykańską.Prezentacje:1.HistoriozoricznyoptymizmipesymizmwmyśliOświecenia.2.JamesMadisoniJean-JacquesRousseau–dwiewizjerepubliki.3.Oświeceniowakoncepcjaprawczłowieka(sporyamerykańskieifrancuskie).Literaturaobowiązkowa:Historia idei politycznych. Wybór tekstów, red. Stanisław Filipowicz, Adam Mielczarek,

Krzysztof Pieliński, Maciej Tański, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,Warszawa2000orazwydaniakolejne,t.2:s.7-27,96-141,174-185.

Filipowicz Stanisław,Historia myśli polityczno-prawnej, Arche, Gdańsk 2001 oraz wydaniakolejne,r.6.

Literaturauzupełniająca:Baszkiewicz Jan,O niektórych IilozoIicznych i praktycznych dylematach Praw Człowieka, w:

idem,Państwo.Rewolucja.KulturaPolityczna,WydawnictwoPoznańskie,Poznań2009.Deklaracja Niepodległości z 4 lipca 1776 r.; Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela z 26

sierpnia1789 r.;Konstytucja StanówZjednoczonychAmeryki z 17września1787 r.,w:Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów źródłowych, red. Marian JózefPtak,MarekKinstler,WydawnictwoUniwersytetuWrocławskiego,Wrocław1996.

BerlinIsaiah,Montesquieu,w:idem,Podprąd,WydawnictwoZyskiS-ka,Poznań2002.Chaunu Pierre, Cywilizacja wieku oświecenia, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa

1989.ChmielińskiMaciej,Pokójwiecznyczywzględny? Ideapokojuwkoncepcji ImmanuelaKanta,

w:Aksjologiczneipraktyczneaspektyintegracjieuropejskiej,red.EwaKozerska,TomaszSchefrler,WydawnictwoUniwersytetuWrocławskiego,Wrocław2007.

Filipowicz Stanisław, Racjonalność polityczna w szkockiej i amerykańskiej myśli politycznejXVIIIw.,„ArchiwumHistoriiMyśliPolitycznej”1991,nr1.

Historia idei politycznych. Wybór tekstów, red. Stanisław Filipowicz, Adam Mielczarek,Krzysztof Pieliński, Maciej Tański, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,Warszawa2000orazwydaniakolejne,t.2:s.71-76,88-94,141-173.

ManentPierre,Intelektualnahistorialiberalizmu,Arcana,Kraków1994.McIntyre Alasdair C., Krótka historia etyki. FilozoIia moralności od czasów Homera do XX

wieku,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2000.

!5

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 6: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

5. TRADYCJA (IV): DZIEWIĘTNASTOWIECZNY KONSERWATYZM,LIBERALIZMISOCJALIZMZagadnienia:1.Konserwatyzmjakoformułaracjonalnościpolitycznej.2.Stosunekprekursorówkonserwatyzmudoracjonalizmuoświeceniowego.3.Konserwatywnaobronaprzesądu,zadawnieniaitradycji.4.KoncepcjaumowyspołecznejwpismachEdmundaBurke’aiJosephadeMaistre’a.5.Liberalnekoncepcjeczłowieka,społeczeństwaipaństwa.6. Interpretacje kategorii: wolność, równość i własność w dziewiętnastowiecznej myśliliberalnej.7.Tocquevillowskawizjadylematówspołeczeństwademokratycznego.8.KarolaMarksadiagnozastanuspołeczeństwakapitalistycznego.9.Wizjaustrojukomunistycznego.Prezentacje:1.BenjaminaConstantawizjawolności.2.Socjalizmutopijny–głównewątkirerleksjipolitycznej.3.HeglaiMarksakoncepcjehistorii–analizaporównawcza.Literaturapodstawowa:Historia idei politycznych. Wybór tekstów, red. Stanisław Filipowicz, Adam Mielczarek,

Krzysztof Pieliński, Maciej Tański, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,Warszawa2000orazwydaniakolejne,t.2:s.197-234,256-297,323-337,392-419.

Filipowicz Stanisław,Historia myśli polityczno-prawnej, Arche, Gdańsk 2001 oraz wydaniakolejne,r.7:p.I,III-IV,IX-X,XII.

Literaturauzupełniająca:Historia idei politycznych. Wybór tekstów, red. Stanisław Filipowicz, Adam Mielczarek,

Krzysztof Pieliński, Maciej Tański, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,Warszawa2000orazwydaniakolejne,t.2:s.245-255,323-337,360-391,436-464.

GrayJohn,Liberalizm,SpołecznyInstytutWydawniczyZnak,Fundacja im.StefanaBatoregoKraków1994.

KołakowskiLeszek,Głównenurtymarksizmu,Aneks,Londyn1988.ManentPierre,Intelektualnahistorialiberalizmu,Arcana,Kraków1994.Marczewski Paweł, Uczynić wolność nieuchronną. Wątki republikańskie w myśli Alexisa de

Tocqueville’a,WydawnictwoIFiSPAN,Warszawa2012.McIntyre Alasdair C., Krótka historia etyki. FilozoIia moralności od czasów Homera do XX

wieku,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2000.Pieliński Krzysztof, Konserwatyzm jako oswajanie chaosu świata empirycznego, Elipsa,

Warszawa1993.Skarzyński Ryszard, Konserwatyzm. Zarys dziejów IilozoIii politycznej, Wydawnictwo

NaukoweScholar,Warszawa1998.Walicki Andrzej, Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii,

WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa1996.

!6

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 7: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

6. PESYMIZM HISTORIOZOFICZNY, IRRACJONALIZM I TEORIESPOŁECZEŃSTWAMASOWEGOZagadnienia:1.Pojęcie„resentymentu”uFriedrichaNietzschego.Resentymentanihilizm.2.PojęciewolimocyijegoznaczeniewmyśliFriedrichaNietzschego.3.Ideanadczłowiekaijejinterpretacje.4.Polityczneimoralnekonsekwencjenietzscheanizmu.5.Zmierzchzachodu–pesymizmhistoriozoricznyOswaldaSpenglera.6.ElitaryzmVilfredoPareta.Prezentacje:1.KrytykakulturywpismachNietzschego,SpengleraiGasseta–głównewątki.2.Freudaanalizafunkcjonowaniaładuspołecznego.3.TeoriaspołeczeństwamasowegoJoseOrtegiyGasseta.Literaturaobowiązkowa:Historia idei politycznych. Wybór tekstów, red. Stanisław Filipowicz, Adam Mielczarek,

Krzysztof Pieliński, Maciej Tański, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,Warszawa2000orazwydaniakolejne,t.2,s.475-538.

Filipowicz Stanisław,Historia myśli polityczno-prawnej, Arche, Gdańsk 2001 oraz wydaniakolejne,r.7:p.XIII,r.8:p.II-III.

Literaturauzupełniająca:Historia idei politycznych. Wybór tekstów, red. Stanisław Filipowicz, Adam Mielczarek,

Krzysztof Pieliński, Maciej Tański, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,Warszawa2000orazwydaniakolejne,t.2:s.539-551.

Gilner Henryk, Fryderyk Nietzsche. FilozoIiczna i społeczna doktryna immoralizmu, PWN,Warszawa1965.

Kleszcz Leszek, FilozoIia i utopia. Platon, Biblia, Nietzsche, Wydawnictwo UniwersytetuWrocławskiego,Wrocław1997,s.123-152.

Krasnodębski Zdzisław, Upadek idei postępu, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa1991.

KuderowiczZbigniew,FilozoIiadziejów,WiedzaPowszechna,Warszawa1973.KuderowiczZbigniew,Nietzsche,WiedzaPowszechna,Warszawa2004.Szacki Jerzy, Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe, Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa2003.

7.TOTALITARYZMZagadnienia:1.Zagadnieniederinicjitotalitaryzmu.2.Odmianyideologiifaszystowskich.3.Faszyzmwobeczastanegoświataspołecznego.4.Irracjonalizmideologiifaszystowskiej.5.Problematykaorganizacjispołeczeństwaipaństwawideologiachfaszystowskich.6.Totalitaryzmkomunistyczny–problemźródełideowych.7.Specyrikatotalitaryzmukomunistycznego.

!7

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 8: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

Prezentacja:1.Totalitaryzmaautorytaryzm–podobieństwairóżnice.2.Pojęciewrogawdoktrynachtotalitarnych.3.Odmianywspółczesnegofaszyzmu.PerspektywyideologiifaszystowskiejwXXIwieku.Literaturaobowiązkowa:Współczesnamyślpolityczna.Wybórtekstówźródłowych,red.KrzysztofKarolczak,Krzysztof

Pieliński,MaciejTański,Elipsa,Warszawa1994,t.1:s.7-39.Doktryny polityczne XIX i XX wieku, red. Katarzyna Chojnicka, Wiesław Kozub-

Ciembroniewicz,Kraków2000orazwydaniakolejne,r.VI.Literaturauzupełniająca:Aktynormatywne epoki IIIRzeszy,w:Powszechnahistoriapaństwa i prawa.Wybór tekstów

źródłowych, red. Marian Józef Ptak, Marek Kinstler, Wydawnictwo UniwersytetuWrocławskiego,Wrocław1996.

Arendt Hannah, Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła, Społeczny InstytutWydawniczyZnak,Kraków1998.

Arendt Hannah, Korzenie totalitaryzmu, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne,Warszawa2008.

KołakowskiLeszek,Głównenurtymarksizmu,Aneks,Londyn1988.Konstytucja ZSRR z 5 grudnia 1936 r. wraz ze zmianami i uzupełnieniami uchwalonymi 10

marca1951r.,w:Powszechnahistoriapaństwaiprawa.Wybórtekstówźródłowych,red.Marian Józef Ptak, Marek Kinstler, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego,Wrocław1996.

LaqueurWalter,Faszyzm.Wczoraj,dziś,jutro,DaCapo,Warszawa1998.OrwellGeorge,Rok1984,PaństwowyInstytutWydawniczy,Warszawa1989.Szczygieł Mariusz, Dowód miłości i OIiara miłości, w: Mariusz Szczygieł, Gottland,

WydawnictwoCzarne,Wiłowiec2010.TraversoEnzo,Europejskiekorzenieprzemocynazistowskiej, InstytutWydawniczyKsiążka i

Prasa,Warszawa2011.Walicki Andrzej, Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii,

WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa1996.ŻyromskiMarek,Twórcy teorii elity o idei i systemie państw totalitarnych,w:Totalitaryzm.

Wybraneproblemyteoriiipraktyki,red.TadeuszWallas,WydawnictwoNaukoweINPiDUAM,Poznań2003

8.MYŚLSOCJALDEMOKRATYCZNAorazNOWALEWICAZagadnienia:1.PrzemianygłównychwyznacznikówlewicowościwXXiXXIwieku.2.Reformizmwmyślilewicowej.3.Koncepcjapaństwadobrobytu.4.AnalizaspołeczeństwajednowymiarowegowideologiiNowejLewicy.5. Herberta Marcusego krytyka systemu kapitalistycznego. Koncepcja „człowiekajednowymiarowego”.Problemautentycznościczłowieka.6.Filozoriczneorazideoweźródłanowejlewicy:SzkołaFrankfurckaiTeoriaKrytyczna.7.Głównezałożeniaideologicznekoncepcji„trzeciejdrogi”.

!8

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 9: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

8.Nowaastaralewica.Prezentacje:1.Projekt„rewolucjiprzezświadomość”i„trzeciejświadomości”CharlesaReicha.2.GłówneideespołeczneipolityczneRuchuWyzwoleniaKobiet.3.Kontrkulturoweźródłapostmodernizmu.Kontrkulturadzisiaj.Literaturaobowiązkowa:Współczesnamyślpolityczna.Wybórtekstówźródłowych,red.KrzysztofKarolczak,Krzysztof

Pieliński,MaciejTański,Elipsa,Warszawa1994,t.1:s.142-199.Doktryny polityczne XIX i XX wieku, red. Katarzyna Chojnicka, Wiesław Kozub-

Ciembroniewicz,Kraków2000orazwydaniakolejne,r.IIIiIV.Literaturauzupełniająca:Debord Guy, Społeczeństwo spektaklu oraz Rozważania o społeczeństwie spektaklu,

PaństwowyInstytutWydawniczy,Warszawa2006.JawłowskaAldona,Drogikontrkultury,PaństwowyInstytutWydawniczy,Warszawa1975.Gray John,Dziedzictwo socjaldemokracji, w: idem,Po liberalizmie. Esejewybrane, Fundacja

Aletheia,Warszawa2001.KołakowskiLeszek,Głównenurtymarksizmu,Aneks,Londyn1988.McIntyre Alasdair C., Krótka historia etyki. FilozoIia moralności od czasów Homera do XX

wieku,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2000.ŚpiewakPaweł,Ideologieiobywatele,BibliotekaWięzi,Warszawa1991.Tokarczyk Roman,Współczesna amerykańskamyśl polityczna, Książka iWiedza,Warszawa

1981.

9.LIBERALIZMWSPÓŁCZESNYZagadnienia:1.Liberalizmywspółczesnewobectradycyjnychideiliberalnych.2. Liberalizm progresywistyczny (socjalny) a liberalizm konserwatywny (neoliberalizm) –istotaróżnicy.3. Założenia ideologiczne neoliberalizmu: koncepcja wolności człowieka, krytykacentralnegoplanowania,koncepcjesprawiedliwości.4.Neoliberalizmademokracja.5.Krytykaneoliberalizmu–głównewątki6.Pojęciewolnegorynkuwdoktrynachliberalnych.7.Współczesnyliberalizmakomunitaryzm.8.Libertariańskarilozoriawłasnościiwładzy.Prezentacje:1. Karl Raimund Popper: krytyka historyzmu i totalitaryzmu oraz wizja społeczeństwaotwartego.2.KoncepcjasprawiedliwościJohnaRawlsa.3.PodstawowezałożeniakoncepcjiPrekariatu.Lekturaobowiązkowa:Współczesnamyślpolityczna.Wybórtekstówźródłowych,red.KrzysztofKarolczak,Krzysztof

Pieliński,MaciejTański,Elipsa,Warszawa1994,t.1:s.40-141.

!9

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 10: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

Doktryny polityczne XIX i XX wieku, red. Katarzyna Chojnicka, Wiesław Kozub-Ciembroniewicz,Kraków2000orazwydaniakolejne,r.I.

Munck Ronaldo, Neoliberalizm a polityka, oraz polityka neoliberalizmu, w: Neoliberalizmprzez trybunałem. Wybór tekstów krytycznych, red. Alfredo Saad-Filho, DeborahJohnston,KsiążkaiPrasa,Warszawa2009.

Literaturauzupełniająca:BerlinIsaiah,Dwiekoncepcjewolnościiinneeseje,ResPublica,Warszawa1991.Drozda Jacek, Niepewność jako neoliberalny aksjomat. Ekonomia, kultura, jednostki i

programowa niestabilność, w: Ścięgna konsumpcyjne. Próby z kulturoznawstwakrytycznego, red Wojciech Józef Burszta, Mariusz Czubaj, Wydawnictwo NaukoweKatedra,Gdańsk2013.

GrayJohn,Dwietwarzeliberalizmu,FundacjaAletheia,Warszawa2001LewandowskiWojciech,Ktojedzienagapę?Napięcieaksjologicznepomiędzysolidaryzmema

neoliberalizmem w Unii Europejskiej doby kryzysu, „Przegląd Europejski” 2015, nr 2(30),s.58-69.

Neoliberalizm przez trybunałem. Wybór tekstów krytycznych, red. Alfredo Saad-Filho,DeborahJohnston,KsiążkaiPrasa,Warszawa2009.

NozickRobert,Anarchia,państwo,utopia,WydawnictwoAletheia,Warszawa2010.PawlakMarek,Głębokiegardłoneoliberalizmu.Opułapkachzaangażowaniaiiluzjachoporu,

w: Ścięgna konsumpcyjne. Próby z kulturoznawstwa krytycznego, red Wojciech JózefBurszta,MariuszCzubaj,WydawnictwoNaukoweKatedra,Gdańsk2013.

PopperKarlRaimund,Społeczeństwootwarteijegowrogowie,t.1-2,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2010.

RortyRichard,Przygodność,ironia,solidarność,WydawnictwoW.A.B.,Warszawa2009.StandingGuy,Prekariat.Nowa,niebezpiecznaklasa,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa

2014.ŚpiewakPaweł,Ideologieiobywatele,BibliotekaWięzi,Warszawa1991.

10.KONSERWATYZMWSPÓŁCZESNYZagadnienia:1.EwolucjaideikonserwatywnejwXIXiXXwiekujakoodpowiedźnazmianyspołeczne.2.Konserwatyzmanacjonalizm.3.Różnorodnośćwspółczesnegoneokonserwatyzmu.4.Neoliberalizmaneokonserwatyzm–podobieństwairóżnice.5.Krytykapostmodernizmuwmyślispołeczno-politycznejneokonserwatyzmu.Prezentacje:1.KoncepcjasuwerenawmyśliCarlaSchmitta.2. Neokonserwatyzm wobec kryzysu współczesnej cywilizacji i kultury Zachodu (naprzykładziepoglądówAlanaBlooma,DanielaBellaiIrvingaKristola).3.PerspektywykonserwatyzmuwXXIwieku.Literaturaobowiązkowa:Współczesnamyślpolityczna.Wybórtekstówźródłowych,red.KrzysztofKarolczak,Krzysztof

Pieliński,MaciejTański,Elipsa,Warszawa1994,t.1:s.199-258.

!10

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 11: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

Heywood Andrew, Ideologie polityczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo Naukowe PWN,Warszawa2007,r.3.

PielińskiKrzysztof, Ideologiakryzysuwmyślineokonserwatystówamerykańskich, „EdukacjaPolityczna”1987,nr10.

Lekturauzupełniająca:Bell Daniel, Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

1998.EhrmanJohn,Neokonserwatyzm.Intelektualiści isprawyzagraniczne1945-1994,ZyskiS-ka,

Poznań2000.Neokonserwatyzm, oprac. Irwin Stelzer, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne,

Warszawa2007.NowickiWojciech,Podstawowe ideeneokonserwatystówamerykańskich, „Kultura iPolityka”

2008,nr2-3.ŚpiewakPaweł,Ideologieiobywatele,BibliotekaWięzi,Warszawa1991.Skarzyński Ryszard, Konserwatyzm. Zarys dziejów IilozoIii politycznej, Wydawnictwo

NaukoweScholar,Warszawa1998.Zięba Andrzej,Współczesny konserwatyzm brytyjski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe,

Warszawa1990.

11.ANARCHIZMZagadnienia:1.Genezaanarchizmu2.Cechykonstytutywneanarchizmu.3.Wielośćanarchistycznychwizjiświata.4.Kuanarchii–metodyrealizacjianarchistycznychideałów.5.Anarchizmaprzemoc.Prezentacje:1.Pojęciepaństwawteoriachanarchistycznych.2.Stananarchii–utopiaczyrzeczywistość?3.Anonymous–współczesnyanarchizm?Literaturaobowiązkowa:Heywood Andrew, Ideologie polityczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa2007,r.6.SylvanRichard,Anarchizm,w:PrzewodnikpowspółczesnejIilozoIiipolitycznej,red.RobertE.

GoodiniPhillipPetit,KsiążkaiWiedza,Warszawa1998.Lekturauzupełniająca:Anarchizm:(źródła,jegotwórcy,metodywalki),red.WincentyKołodziej,WydawnictwoAdam

Marszałek,Toruń2009.Buchanan JamesM.,Granicewolności –międzyanarchiąa lewiatanem, „ResPublicaNowa”

2005,nr4(186).DuszykAdam,Kubezkresomutopii.Problematykaabsolutnejwolnościjednostkiwdziałalności

ipoglądachMichałaBakunin,RadomskieTowarzystwoNaukowe,Radom2004.GoldmanEmma,Anarchizmiinneeseje,OricynaBractwa„Trojka”,Poznań2015.

!11

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 12: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

Grinberg Daniel, Ruch anarchistyczny w Europie Zachodniej 1870–1914, WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa1994.

LaskowskiPiotr,Szkicezdziejówanarchizmu,WarszawskieWydawnictwoLiterackieMUZAS.A.,Warszawa2007.

12.FEMINIZMZagadnienia:1.Źródłafeminizmu.Narodzinyruchuemancypacjikobiet.2.Podstawowecechyiodmianyfeminizmu.3.Feminizmaprzemianyeuropejskiegoprawodawstwa.4.PerspektywyfeminizmuwXXIwieku.Prezentacje:1.Trzyfalefeminizmu–analizaporównawcza.2.PojęcieGender–zaryskontrowersji.3.Lewicowośćafeminizm.Literaturaobowiązkowa:Heywood Andrew, Ideologie polityczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa2007,r.8.Mansbridge Jane J., Okin Susan Moller, Feminizm, w: Przewodnik po współczesnej IilozoIii

politycznej,red.RobertE.GoodiniPhillipPetit,KsiążkaiWiedza,Warszawa1998.Lekturauzupełniająca:Graff Agnieszka, Świat bez kobiet. Płeć w polskim życiu publicznym, WydawnictwoW.A.B.,

Warszawa2011.Kymlicka Will, Współczesna IilozoIia polityczna, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak,

Fundacjaim.SefanaBatorego,KrakówWarszawa1998,r.7.Rossmanith Anna, Zarys feminizmu egzystencjalnego Simone de Beavoir, w: Seksualność

człowieka i obyczaje a polityka, red. Maria Szyszkowska, tCHu doM wYdawniczy,Warszawa2008.

Ślęczka Kazimierz, Feminizm: ideologie i koncepcje społeczne współczesnego feminizmu,WydawnictwoKsiążnica,Katowice1999.

Środa Magdalena, Indywidualizm i jego krytycy. Współczesne spory między liberałami,komunitarianamiifeministkaminatematpodmiotu,wspólnotyipłci,FundacjaAletheia,Warszawa2003.

TongRosemariePutnam,Myśl feministyczna.Wprowadzenie,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2002.

13.KATOLICKANAUKASPOŁECZNAZagadnienia:1.GenezaspołecznejmyśliKościoła(encyklikiLeonaXIII).2.EwolucjamyślispołecznejKościołakatolickiego.3.SposobyrozwiązaniakwestiispołecznejwnaucespołecznejKościoła.4.Kościółwobeckryzysunowoczesnychspołeczeństw.5.Kościóławspółczesneideologiespołeczno-polityczne.

!12

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 13: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

Prezentacje:1.InterpretacjawłasnościwmyślispołecznejKościoła.2.ProblematykaładumiędzynarodowegowmyślispołecznejKościołakatolickiego.3. Idea subsydiarności w świetle Soboru Watykańskiego II oraz w świetle integracjieuropejskiej.Literaturaobowiązkowa:Współczesnamyślpolityczna.Wybórtekstówźródłowych,red.KrzysztofKarolczak,Krzysztof

Pieliński,MaciejTański,Elipsa,Warszawa1994,t.1:s.259-297.Doktryny polityczne XIX i XX wieku, red. Katarzyna Chojnicka, Wiesław Kozub-

Ciembroniewicz,Kraków2000orazwydaniakolejne,r.V.Lekturauzupełniająca:Laubier Patrick de,Myśl społeczna Kościoła Katolickiego od Leona XIII do Jana Pawła II,

Michalineum,Warszawa,Kraków1988.Ockenfels Wolfgang, Zarys katolickiej nauki społecznej, Fundacja Akademii Teologii

Katolickiej,Warszawa1994.StrzeszewskiCzesław,Katolickanaukaspołeczna,RedakcjaWydawnictwKUL,Lublin2003.ŚpiewakPaweł,Wstronęwspólnegodobra,FundacjaAletheia,Warszawa1998.

14.ZALICZENIE

!13

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY

Page 14: Idee polityczne współczesnej Europy - gitararysowane.plgitararysowane.pl/wp-content/uploads/2018/02/IdeePolityczneWspolcz... · Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów

PROWADZĄCYAdiunkt w Instytucie Europeistyki Wydziału Nauk Politycznych i Studiów MiędzynarodowychUniwersytetu Warszawskiego. Współzałożyciel i sekretarz Grupy Badawczej Brytyjskich StudiówSpołeczno-PolitycznychBRITANNIA.WykładowcawOśrodkuStudiówAmerykańskichUW.Prowadziłaudycję radiową „Art.Rockowy Świat”. Prowadzi bloga Gitarą Rysowane (gitararysowane.pl)poświęconegopopkulturzeznaciskiemnakomiksimuzykęrockową.

Zainteresowaniabadawcze• Kulturoweodczytaniaprocesówspołecznychipolitycznych;• Kulturabrytyjskaiamerykańska(szczególnie:komiks,rockprogresywny,kontrkulturalat60-tych,literaturagrozy);

• Historiamyślipolitycznej:amerykańskitranscendentalizm,anarchizm;etykaapolityka;• Relacjebrytyjsko-amerykańskie(zwłaszczawsferzekulturowej).

WybranepublikacjeHeavy History – Difficult History. Scottish National Myths and History Interpreted by a German Heavy Metal

Band, w: Imaging Scottishness: European and Domestic Representations, red. Aniela Korzeniowska, Izabela Szymańska, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2017, s. 217-231.

Co narracja postapokaliptyczna może powiedzieć o społeczeństwie? O refleksji polityczno-filozoficznej w fantastyce na przykładzie powieści graficznej «V jak Vendetta», w: Narracje fantastyczne, red. Ksenia Olkusz, Krzysztof M. Maj, Ośrodek Badawczy Facta Ficta, Kraków 2017, s. 439-456.

Siedem małych słów. Obraz wojny wietnamskiej w powieści graficznej Kaznodzieja Gartha Ennisa i Steve’a Dillona, w: 50 twarzy popkultury, red. Ksenia Olkusz, Ośrodek Badawczy Facta Ficta, Kraków 2017, s. 623-640.

Political Monologue vs Political Dialogue in Graphic Novels, „Przegląd Europejski” 2016, nr 4 (42), s. 76-87. SuperScots. Superheroes and Scottish Identity, w: Scottish Culture: Dialogue and Self-ExpressionScottish

Culture: Dialogue and Self-Expression, red. Aniela Korzeniowska, Izabela Szymańska, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2016, s. 390-398.

Nowy człowiek, zamaskowany niszczyciel. Wizja zagłady dystopijnego państwa w powieści graficznej «V jak Vendetta» Alana Moore’a i Davida Lloyda, „Creatio Fantastica” 2015, No. 3 (50), s. 26-41.

Kto ma się bać? Władza polityczna i sprzeciw wobec niej w filmie «V jak Vendetta», Wydawnictwo Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, Warszawa 2013.

Soft Power jako narzędzie geopolityki. Znaczenie kultury popularnej, w: Polityka zagraniczna państw Europy Środkowej i Wschodniej na przełomie XX i XXI wieku. Ujęcie geopolityczne, red. Józef Tymanowski, Wydawnictwo Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, Warszawa 2013, s. 59-69.

Scotsmen versus Englishmen: Ancient Antagonisms as Depicted in a Comic Book, w: Facets of Scottish Identity, red. Aniela Korzeniowska, Izabela Szymańska, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2013, s. 145-152.

Kultura brytyjska, w: System polityczny Zjednoczonego Królestwa, red. Przemysław Biskup, Małgorzata Kaczorowska, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012, s. 109-129.

Wolność i samotność. Myśl społeczno-polityczna amerykańskiego transcendentalizmu, Wydawnictwo Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, Warszawa 2011.

Pudel, mąż agentki i niedoszły zbawca Brytanii. Obraz Tony’ego Blaira w wybranych tekstach kultury popularnej, w: Era Blaira i Browna. Wybrane problemy polityczne rządów Partii Pracy w Zjednoczonym Królestwie 1997-2010, red. Franciszek Gołembski, Przemysław Biskup, Małgorzata Kaczorowska, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2010, s. 67-79.

Poleganie na sobie i obywatelskie nieposłuszeństwo jako formy odpowiedzialności w myśli politycznej amerykańskiego transcendentalizmu, „Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno- polityczny” 2009, Vol. 1 (4), s. 17-30.

The Dark Side of Walden, „The Americanist. Warsaw Journal for the Study of United States” 2007/2008, Vol. XXIV: American Popular Culture as Import and Export, s. 117-132.

!14

IDEE POLITYCZNE WSPÓŁCZESNEJ EUROPY