Holenderski Ruch Odnowy Kościoła

8/17/2019 Holenderski Ruch Odnowy Kościoła

1/6

Holenderski ruch odnowy KościołaAutor tekstu: Ilona Vijn-Boska

Republika Zjednoczonych Prowincji, założona przez siedem prowincji północnych

Niderlandów !olandia, Zelandia, "trecht, #ronin$en, #eldria, %&erijsel, 'ryzja oraz(lamandzka 'landria), stała si* pa+stwem wielowyznaniowym -atolicy jako mniejszo./ bezproblemu mo$li wyznawa/ swoj0 wiar*, chociaż musieli ponosi/ wysokie koszty za zwalnianieich z antykatolickich re$ulacji 1 roku 2345 została powołana do życia 6epublika 7atawska,$dzie katolicy o(icjalnie uzyskali wolno./ wyznaniow0 Po rewolucji w roku 289 !olandiaobj*ła obszar dzisiejszej !olandii, $dzie katolicy stanowili około 98; ludno.ci, $łówniezamieszkuj0cej w prowincjach południowych, ustanowił "trecht stolic0 struktury ko.cielnej !olandii, składaj0cej si* z arcybiskupstwa "trechti biskupstw !aarlem, ?en 7osch, 7reda i 6oermond Pierwsze lata nowi biskupi po.wi*cili nareor$anizacj* swoich biskupstw i budow* mocnej in(rastruktury para(ialnej @ynodprowincjonalny w roku 285 zako+czył symbolicznie to ulepszanie

1 dużej mierze do odżycia katolicyzmu przyczyniło si* powstawanie nowych,holenderskich zakonów i kon$re$acji Bak również osiedlanie si* niemieckich i (rancuskichkon$re$acji, które emi$rowały z własnych krajów przed antyklerykalnymi zarz0dzeniamiCworzyli oni sie/ katolickich szkół, szpitali i pomoc dla osób biednych Po koniecdziewi*tnaste$o wieku zapocz0tkowali w.ród holenderskich katolików $orliwie posłannictwo,maj0ce na celu całkowite ich podporz0dkowanie -o.ciołowi "zależnienie to miało miejsceprawie do ko+ca lat pi*/dziesi0tych ubie$łe$o wieku Bednakże już wtedy istniała krytycznaopinia przeciwko takiej (ormie katolicyzmu $łoszona nie tylko przez inteli$encj*, ale takżezwyczajnych para(ialnych ksi*ży Podczas uroczysto.ci stu lat istnienia biskupiej hierarchii w!olandii, 252459, stadion w "trechcie wypełniony był po brze$i katolikami -ardynał Ban deBon$ nawoływał katolików do całkowitej jedno.ci: DBądźcie jednym i tylko jednym" Eimo tozaczynały już by/ widoczne pierwsze p*kni*cia w tej budowie całkowicie odizolowane$okatolicyzmu, $dzie życie zwyczajne$o katolika od kołyski do $robu podle$ało tylko katolickimor$anizacjom i stowarzyszeniom 1 maju 245F roku holenderscy biskupi podali do wiadomo.ci

w pi.mie pasterskim DEandementG) jak katolicy powinni zachowywa/ si* w życiu publicznym#łównym punktem DEadementuG był zakaz członkostwa w socjalistycznym NHH !olenderskiZjednoczenie %r$anizacji Zawodowych) i re$ularne$o uczestnictwa w zebraniachsocjalistycznych or$anizacji, czytania socjalistycznej prasy i słuchania audycji radiostacji HA6AAmatorskie 6adio Zjednoczonych 6obotników) @ankcj0 za nieprzestrze$anie zakazów miałoby/ odmówienie udzielania sakramentów 1edłu$ nich socjalizm, odchodzenie od ko.cioła,humanizm i materializm były za$rożeniem dla życia ludzkie$o 'ormalnie Eandement zostałodwołany dopiero w roku 245

%$łoszenie Eandementu wywołało odwrotny e(ekt do zamierzone$o przez biskupów-atolicy zdali sobie tym bardziej spraw* z potrzeby wyj.cia z odosobnienia 1 dru$iej połowielat pi*/dziesi0tych pojawiły si* pierwsze oznaki ruchu odnowy 1 powstałym na pocz0tku latpi*/dziesi0tych -N7## Narodowe -atolickie 7iuro Zdrowia Psychiczne$o) zacz*to otwarcie

dyskutowa/ na temat katolickiej dyscyplinarnej moralno.ci a przede wszystkim na tematseksualno.ci

%$łoszone przez Bana >>=== podczas ?ru$ie$o @oboru 1atyka+skie$o aggiornamentozliberalizowanie doktryn katolickich oraz szukanie porozumienia z nauk0, (ilozo(i0 i zewspółczesnym społecze+stwem) padło na owocny $runt w !olandii Pierwszymi oznakaminadchodz0cej odnowy było wprowadzenie litur$ii w j*zyku holenderskim oraz zmniejszenieposłusze+stwa katolickiej moralno.ci 1ażnym zdarzeniem odnowy było zwołanie -onsyliumPastoralne$o Prowincji -o.cielnych w latach 248I243 !olenderscy biskupi chcieli podczaste$o ko.cielne$o z$romadzenia przeanalizowa/ rezultaty watyka+skie$o @oboru i przystosowa/do holenderskiej sytuacji Przedstawiciele różnych instytucji i nurtów katolickich wzi*li w tymudział 1 komisyjnych raportach i podczas plenarne$o zebrania panowała atmos(era odnowy,

jak i radykalne wypowiedzi Proponowano daleko id0cy ekumenizm, zniesienie celibatu i

szerokie zaan$ażowanie .wieckie #azeta holenderska 242243 podała nast*puj0c0in(ormacj*: D7iskupi s0 zdania, że społecze+stwo katolickie tylko zyska, jeżeli obok ksi*ży,którzy sami wybrali celibat b*d0 dopuszczeni żonaci ksi*żaG6acjonalistapl @trona 2 z


2/6

6uch odnowy poł0czony był z ze.wiecczeniem społecze+stwa holenderskie$o 1i*kszo./katolickich or$anizacji odchodziła od kon(esjonalizmu poprzez (uzj* z protestanckimi lub innymior$anizacjami, albo zaprzestawała swojej działalno.ci Powstawały katolickie $miny krytyczniepodchodz0ce do spraw ko.cielnych Przeważnie tworzyły si* one ze studenckich para(ii wdużych uniwersyteckich miastach, $dzie po$l0dy na temat -o.cioła były jeszcze bardziejpro$resywne Zdarzało si*, że ksi0dz takiej $miny zawierał zwi0zki małże+skie i za z$od0wiernych pozostawał w swojej (unkcji Ponieważ to doprowadzało do kon(liktu z miejscowym

biskupem, wiele $min zdecydowało swoj0 działalno./ prowadzi/ dalej samodzielnie 1 tensposób powstały mi*dzy innymi: -rytyczna #mina =jmond w 7e&erwijk -ritische #emeente=jmond in 7e&erwijk), Amsterdamski -o.ciół @tudencki Amsterdamse @tudentenekklesia),$mina przy ko.ciele dominika+skim w Amsterdamie ?ominicus$emeente) i -o.ciół Ełodych wHenlo Bon$erenkerk in Henlo) Założenia tych $min popierane były przez $rup* @eptua$int,stworzon0 przez siedemdziesi*ciu ksi*ży i d0ż0c0 do zniesienia celibatu #rupa ta or$anizowałami*dzynarodowe spotkania i na pocz0tku lat siedemdziesi0tych zawiesiła swoj0 działalno./ zewz$l*du na brak rezultatów Natomiast niektóre z krytycznych para(ii istniej0 do dzisiaj i dalejciesz0 si* popularno.ci0 przeważnie w.ród osób w podeszłym wieku

Amsterdamse Studentenekklesia została założona w roku 24przez ksi*dza akademickie$o Bana &an -ilsdonk #rupa ta zbudowała swoj0własn0 litur$iczn0 tradycj* na bazie jezuickiej Pie.ni .piewane podczas

spotka+ oparte zostały przede wszystkim na tekstach !uuba %osterhuisaJelem działalno.ci KLkklesiaM stało si* wspólne $romadzenie si* ludzizainteresowanych słowami i inspiracj0 psalmów i ewan$elii Bezus zNazaretu został przez nich uznany jako przedstawiciel żydowskiej kultury%becnie w.ród członków tej $miny znajduje si* niewielu studentów,

jednakże nazwa została nie zmienionaDominicusgemeente szuka w katolickiej tradycji

odpowiedzi i wyja.nie+ na podstawowe pytania o życiu i społecze+stwiePunktem wyj.ciowym jest litur$ia Ponieważ człowiek i społecze+stwo ci0$lesi* zmienia, litur$ia tej $miny re$ularnie zostaje przystosowana do nowychwizji i po$l0dów 1szyscy członkowie $miny bior0 w tym udział 6ównież i tu.piewane pie.ni podczas mszy przeważnie osiem) oparte s0 na tekstach

!uuba %osterhuisaongerenkerk w Henlo Na pocz0tku lat sze./dziesi0tych ubie$łe$owieku uczestnictwo wiernych we mszy, a szcze$ólnie młodych ludzi, zacz*łomale/ Zaniepokojony tym (aktem zarz0d ko.cioła wi*te$o Earcina w Henlopostanowił or$anizowa/ msze dla młodych w wieku 28IO5 lat Pocz0tkowomsze miały miejsce w czasie postu Cemat kazania o$łaszany był wcze.niej,aby młodzież po kazaniu mo$ła na ten temat podyskutowa/ z ksi*dzem Cematy omawianepodczas mszy to min: D@amotno./ i jaG, D-si0dz i jaG, DJze$o oczekujesz od młodzieży wswoje para(ii, w kraju i na .wiecieG, DBa i .wiatG 1 245 roku młodzież postanowiła stworzy/własny ko.ciół Bon$erenkerk), aby spotyka/ si* w każd0 niedziel* i prowadzi/ msze wedłu$własne$o uznania %łtarz w nowym budynku został umieszczony w .rodku, tak aby uczestnicymszy mo$li $romadzi/ si* wokół i celebrowa/ j0 wspólnie D@potkanie z 7o$iem i ze sob0nawzajemG 6epertuar chóru został złożony z pie.ni $re$oria+skich i pie.ni z tekstami%osterhuisa Podczas mszy czytano współczesn0 proz*, recytowano wiersze i przeprowadzanowywiady z uczestnikami Najważniejszym momentem było dzielenie si* opłatkiem %becnie$mina Bon$erenkerk liczy około pi*ciuset uczestników Ceksty modlitw i pie.ni każde$oty$odnia s0 inne Poza mszami, członkowie para(ii zajmuj0 si* różne$o rodzaju projektami,takimi jak Dmuzyka i ko.ciółG, czy Dko.ciół i wiaraG @0 także aktywni na zewn0trz, w życiuspołecznym, poma$aj0c słabszym, takim jak uciekinierzy ubie$aj0cy si* o azyl czy wi*niowie

!olenderski ruch odnowy wywołał w 6zymie poważne zaniepokojenie 1yrazem te$o byłanominacja wielu konserwatywnych biskupów Co spowodowało w holenderskim katolicyzmiepolaryzacj*, która trwała aż do lat dziewi*/dziesi0tych @tanowisko -o.cioła wobec ruchuodnowy zaostrzyło si* 6adykalizacja w katolickich $minach post*powała dalej Na wiele z nichmiał wpływ ruch !hristenen "oor het Socialisme Jhrze.cijanie dla @ocjalizmu) 6uch tenpowstał w kwietniu 2432 roku w Jhile 7yły to czasy, kiedy "nidad Popular koalicjasocjalistycznoImarksistowska) była u władzy Jhrze.cijanie wzi*li wtedy pierwszy raz masowo iotwarcie udział w procesie przemian, który zmierzał do stworzenia społecze+stwasocjalistyczne$o 1 Luropie odbywały si* wówczas Dpolityczne modlitwy nocneG, które były

http://www.geocities.com/athens/2689/http://www.geocities.com/athens/2689/


3/6

współdziałaniem ludzi Ddobrej woliG niezależnie od wyznawanej reli$ii "czestnicy uważali, żeewan$eliczna wiara w królestwo 7oże na ziemi nie jest niczym innym, jak przekonaniem, żelepszy .wiat jest możliwy, mimo twardych realiów $ospodarczych i politycznych 6óżneholenderskie $miny zacz*ły spotyka/ si* podczas o$ólnokrajowych zebra+ w poszukiwaniuwzajemne$o oparcia i inspiracji Poprzez D=n(ormatiebrie(G Pismo =n(ormacyjne) wymieniaływzajemnie po$l0dy 1 2438 roku odbył si* pierwszy wspólny kon$res holenderskich $min6ezultatem te$o było ustanowienie pro$ramu, który zawierał wizje na otaczaj0cy .wiat

Prorocze wyst0pienia Bezusa i odnowa społecze+stwa zostały z nim powi0zane DPonowneodkrycie wyzwalaj0cej siły pism biblijnych jest najważniejszym do.wiadczeniem członkówpodstawowych i krytycznych $min 1ielu w ten sposób zaczyna rozumie/ i widzie/ jakakrzywda, nierówno./ i społeczne przeciwie+stwa panuj0 na politycznej i społecznejpłaszczynieG 1 tym samym roku został założony Podstawowy 6uch dla -rytycznych #rup i#min w !olandii 77N) Pocz0tkowo 77N skupiało około stu różnych $rup %becnie należyokoło dwudziestu pi*ciu małych $rup tzw Mdomowych $minM

1


4/6

?oma$ano si* możliwo.ci zwi0zku małże+skie$o dla ksi*ży, ko.cielnejakceptacji homoseksualistów, odnowy -o.cioła, otwarte$o katolicyzmui prawa do decydowania w sprawach ko.cielnych

Po nieudanych rozmowach z biskupami, or$anizatorzymani(estacji utworzyli $uch % &aja Acht Eei 7ewe$in$, AE7) 6uchten chciał zniesienia ko.cielnej hierarchii, wprowadzeniaantropocentrycznej orientacji zakładaj0cej, że człowiek jest

najważniejszy) i litur$ii !uuba %osterhuisa do ko.cioła holenderskie$o%osterhuis, znany holenderski poeta, kompozytor i teolo$, podał swoj0 interpretacj*rzymskokatolickiej wiary #łównymi punktami była desakralizacja, ekumenizm i upolitycznienielitur$ii

AE7 popierał teolo$i* wyzwolenia, opieraj0c0 si* na zwi0zku mi*dzy teolo$i0chrze.cija+sk0 $łównie katolick0) i aktywizmem politycznym, szcze$ólnie w kwestiachsprawiedliwo.ci społecznej i praw człowieka Craktował pozytywnie teolo$i* (eministyczn0"znawał również ruch New A$e, który wedłu$ -o.cioła rzymskokatolickie$o był narcystycznympoż0daniem samozbawienia

#łównym celem AE7 byłoor$anizowanie corocznych mani(estacjiPierwsza mani(estacja odbyła si* 85248

roku w ?en 7osch pod hasłem D1iara wżyciuG i spotkała si* z dużymzainteresowaniem Powołano D-omisj* PrawJzłowieka w -o.cieleG Eensenrechten in de-atholieke -erk), która miała bada/wykroczenia zwierzchników ko.cielnychprzeciw indywidualnym osobom, przeważniepro$resywnym teolo$om Protestowanoprzeciwko ne$atywnemu stanowisku -o.cioławobec antykoncepcji, aborcji i przeciwkonserwatywnej moralno.ci katolickiej?oma$ano si* zniesienia celibatu,

dopuszczenia kobiet i .wieckich osób do(unkcji ksi*dza ?o połowy lat dziewi*/dziesi0tych coroczne je$o mani(estacje odwiedzało oddziesi*ciu do trzynastu tysi*cy osób Ankieta przeprowadzona w.ród odwiedzaj0cych w 2442roku wykazała, że było tam wielu ko.cielnych pracowników ze .redniej i wyższej kadry,przewa$a kobiet około ;), przeci*tny wiek 5 lat i prawie żadnej młodzieży 1 listopadzieO9 roku AE7 zawiesiło swoj0 działalno./ ze wz$l*du na brak zainteresowania @powodowaneto było przede wszystkim zestarzeniem si* uczestników, zmniejszeniem si* polaryzacji wholenderskim -o.ciele -atolickim i laicyzacj0 społecze+stwa holenderskie$o

?o dzisiaj działa zrzeszenie &ari'n(urg"ereniging o bardzo podobnych po$l0dach doAE7, stworzone w 2489 roku przez czterdziestu wybitnych katolików ze .wiata polityki imediów 1 tym czasie panował w katolickim .wiecie !olandii stan senno.ci 7iskupi zarz0dzaliswoimi biskupstwami wedłu$ własnych po$l0dów =ch para(ie wybierały cz*sto dro$* wedłu$

własne$o uznania


5/6

wieku .rednim lub starszych, pochodz0cych z ko.cielnych or$anizacji1szystkie powyżej wymienione ruchy i $rupy były opozycj0 wewn0trz -o.cioła @tarały

si* one zapobiec przekształceniu holenderskie$o, liberalne$o -o.cioła w konserwatywny =chstarania nie przyniosły im w wi*kszo.ci sukcesu Zmiana -o.cioła bez z$ody i współpracyhierarchii okazała si* niemożliwa 6uch pro$resywny był jednak poparciem dla wielu ksi*ży,którzy d0żyli do nowoczesne$o przeżywania wiary

%mawiaj0c liberalny ruch w -o.ciele holenderskim nie należy zapomnie/, że również w

tym czasie tworzyły si* konserwatywne, katolickie zrzeszenia 7yły to małe $rupy, cz*stoskupione wokół wydawane$o przez nich czasopisma, które chciały przeciwdziała/ odnowiezachodz0cej w !olandii =ch po$l0dy były wierne po$l0dom 6zymu 1 wi*kszo.cisympatyzowali z hierarchicznymi wizjami %pus ?ei 1 kr*$ach tych $rup do latsiedemdziesi0tych była czczona Earia jako wybrana kobieta w.ród wszystkich narodów ?o$rup tych należały mi*dzy innymi: -ontakt 6zymskokatolicki Jontact 6oomsI-atholieken),


6/6

1ła.cicielem witryny s0 Eariusz A$nosiewicz oraz Autor

Uadna cz*./ niniejszych opracowa+ nie może by/ wykorzystywana w celachkomercyjnych, bez uprzedniej pisemnej z$ody 1ła.ciciela, który zastrze$a sobie

niniejszym wszelkie prawa, przewidzianew przepisach szcze$ólnych, oraz z$odnie z prawem cywilnym i handlowym,

w szcze$ólno.ci z tytułu praw autorskich, wynalazczych, znaków towarowychdo tej witryny i jakiejkolwiek ich cz*.ci

1szystkie strony te$o serwisu, wliczaj0c w to struktur* podkatalo$ów, skryptyBa&a@cript oraz inne pro$ramy komputerowe, zostały wytworzone i s0 administrowaneprzez Autora @tanowi0 one wył0czn0 własno./ 1ła.ciciela 1ła.ciciel zastrze$a sobieprawo do okresowych mody(ikacji zawarto.ci tej witryny oraz opisu niniejszych PrawAutorskich bez uprzednie$o powiadomienia Beżeli nie akceptujesz tej polityki możesz

nie odwiedza/ tej witryny i nie korzysta/ z jej zasobów

=n(ormacje zawarte na tej witrynie przeznaczone s0 do użytku prywatne$o osóbodwiedzaj0cych te strony Eożna je pobiera/, drukowa/ i prze$l0da/ jedynie w celach

in(ormacyjnych, bez czerpania z te$o tytułu korzy.ci (inansowych lub pobieraniawyna$rodzenia w dowolnej (ormie Eody(ikacja zawarto.ci stron oraz skryptów jest

zabroniona Niniejszym udziela si* z$ody na swobodne kopiowanie dokumentówserwisu 6acjonalistapl tak w (ormie elektronicznej, jak i drukowanej, w celach innych

niż handlowe, z zachowaniem tej in(ormacji

Plik P?', który czytasz, może by/ rozpowszechniany jedynie w (ormie ory$inalnej,w jakiej wyst*puje na witrynie )lik ten nie mo*e (y+ traktowany jako o,icjalna

lu( oryginalna wersja tekstu jaki .awiera

Cre./ te$o zapisu stosuje si* do wersji zarówno polsko jak i an$ielskoj*zycznychserwisu pod domenami 6acjonalistapl, Che6ationalisteuor$ oraz Neutrumeuor$

1szelkie pytania prosimy kierowa/ do redakcjaVracjonalistapl
mailto:[email protected]:[email protected]

Holenderski Ruch Odnowy Kościoła

Documents

Transcript of Holenderski Ruch Odnowy Kościoła