Holandia

1

Holenderski elementarzKrólestwo Niderlandów, zwane również Holandią, składa się z czterech krajów: Niderlandów leżących w Północno-Zachodniej Europie oraz Aruby, Curaçao i Sint-Maarten na Wyspach Karaibskich. Niderlandy położone nad Morzem Północnym i są krajem wybitnie nizinnym. Znaczna część terytorium leży poniżej poziomu morza. Graniczą one z Belgią (na odcinku 450 km) i Niemcami (577 km).

Brytyjski elementarz

2

Holenderski elementarz

2

System administracyjnyNiderlandy składają się z 12 prowincji. Są to: Południowa Holandia, Północna Holandia, Utrecht, Północna Brabancja, Limburgia, Zelandia, Geldria, Groningen, Drenthe, Fryzja, Flevoland, Overijssel. Organem nadrzędnym w każdej prowincji są Stany Prowincji (Provinciale Staten), a władzą wykonawczą jest zarząd. Może on podejmować decyzje z zakresu ochrony środowiska, zagospodarowania przestrzennego, zaopatrzenia w energię, działań socjalnych, kultury i sportu. Niższym szczeblem administracyjnym są gminy. Jest ich w sumie 458 (plus trzy „nadzwyczajne” gminy położone na Karaibach: Bonaire, Saba, Sint-Eustatius). Zarząd gminy tworzy burmistrz, rada gminy oraz kolegium składające się z burmistrza i członków zarządu gminy. Dbają oni o infrastrukturę w zakresie wód i transportu, mieszkalnictwa, zarządu oświaty publicznej, gminnej opieki społecznej i zdrowotnej, kultury, sportu i rekreacji. Obywatele krajów UE są uprawnieni do głosowania w wyborach lokalnych zaraz po osiedleniu się w Królewskie Niderlandów. Obcokrajowcy spoza UE muszą przebywać legalnie w KN co najmniej pięć lat, żeby otrzymać takie prawo.

3


3

Kompetencje wykonawcze w ramach administracji holenderskiej sprawują: • Agencja NL ds. Międzynarodowego Biznesu i Współpracy w skład którego wchodzi Niderlandzkie Centrum Patentowe (Netherlands Patent Centre)• Niderlandzki Urząd Konkurencji (Netherlands Competition Authority - Nma)• Niezależny Urząd Pocztowy i Telekomunikacyjny (Independent Post and Telecommunication Authority – OPTA) Statystyką i prognozami ekonomicznymi zajmują się: • Biuro ds. Analizy Polityki Gospodarczej (Bureau for Economic Policy Analysis – CPB)• Niderlandzkie Biuro Statystyczne (Netherlands Statistics – CBS)

4


4

System politycznyKrólestwo Niderlandów jest monarchią konstytucyjną. To Król podpisuje uchwały rządowe, mianuje członków gabinetu. Obecnie panującym monarchą jest król Wilhelm Aleksander, który zasiada na tronie od 30 kwietnia 2013 roku. Następczynią ma być najstarsza z trzech córek Wilhelma – księżniczka Catharina Amalia. Król jest głową państwa dla całego Królestwa i każdego z czterech krajów wchodzących w jego skład, przy czym karaibskie części Królestwa (Aruba, Curaçao i Sint-Maarten) posiadają gubernatora reprezentującego monarchę. Władza polityczna w Królestwie Niderlandów wynika z demokratycznego systemu parlamentarnego opartego na spisanej Konstytucji, która zapewnia ochronę indywidualnych wolności obywatelskich. Władzę ustawodawczą w Królestwie sprawuje Parlament (Staten-Generaal) składający się z dwóch izb. Izba Wyższa ( Erste Kamer) to odpowiednik polskiego Senatu.

5


5

Zasiada w niej 75 członków wybieranych pośrednio przez członków Stanów Prowincji na 4-letnią kadencję. Izba Niższa ( Tweede Kamer) – odpowiednik polskiego Sejmu – liczy 150 członków wybieranych raz na cztery lata. Czynne i bierne prawo wyborcze ma każdy obywatel Królestwa Niderlandów, który ukończył 18 rok życia. Ostatnie wybory do Izby Wyższej odbyły się w maju 2011 roku (kolejne będą się w maju 2015 roku), natomiast wybory do Izby Niższej – 12 września 2012 roku (kolejne odbędą się we wrześniu 2016 roku). Władza wykonawcza sprawowana jest przez rząd składający się z premiera, ministrów i Króla. Premier KN ma ograniczoną władzę nad Radą Ministrów. Do jego obowiązków należą: przewodniczenie gabinetowi rządowemu, sprawowanie stanowiska Ministra Spraw Ogólnych (Minister van Algemene Zaken), cotygodniowe spotkania z Królem w celu omówienia polityki rządu oraz reprezentowanie Królestwa Niderlandów na arenie międzynarodowej. Często bywa określany jako primus inter pares (pierwszy pośród równych). Formalnie Premier nie ma uprawnień do wydawania poleceń poszczególnym ministrom.

6


6

Odpowiedzialność polityczną ponoszą wyłącznie ministrowie, stojący na czele 11 ministerstw to: • Ministerstwo Spraw Ogólnych• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Stosunków Królestwa• Ministerstwo Spraw Zagranicznych• Ministerstwo Obrony• Ministerstwo Spraw Ekonomicznych• Ministerstwo Finansów• Ministerstwo Infrastruktury i Środowiska• Ministerstwo Edukacji, Kultury i Nauki• Ministerstwo Polityki Społecznej i Zatrudnienia• Ministerstwo Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości• Ministerstwo Zdrowia, Dobrobytu i Sportu

7


7

Wszystkie informacje na temat poszczególnych Ministerstw dostępne są na stronie internetowej Rządu Królestwa Niderlandów pod adresem: http://www.rijksoverheid.nl/ministeries lub w języku angielskim pod adresem: http://www.government.nl/ministries

8


8

Powierzchnia i ludnośćCentrum finansowym i kulturalnym Królestwa Niderlandów jest Amsterdam, gdzie mieszka 744 tys. ludzi. Inne większe miasta to Rotterdam, Utrecht i Haga, która jest siedzibą rządu, parlamentu a także wielu organizacji międzynarodowych.Powierzchnia Królestwa Niderlandów wynosi 41543 km2. Tę stosunkowo niewielką powierzchnię zamieszkuje aż 16,8 miliona osób, co oznacza, że jest to najgęściej zaludniony kraj Europy. Największy procent populacji stanowią osoby w wieku 25-54 lat, ale z roku na rok rośnie również liczba osób po 80 roku życia.Obecnie społeczeństwo holenderskie składa się prawie w 20 proc. z osób o narodowości innej niż holenderska, przy czym 10 proc. pochodzi spoza Europy. Najliczniejszymi mniejszościami narodowymi są Indonezyjczycy, Niemcy, Turcy, Surinamczycy i Marokańczycy. Od otwarcia niderlandzkiego rynku pracy, czyli od 1 stycznia 2007 roku, coraz liczniejsza jest też społeczność polska.

9


9

Z danych Niderlandzkiego Urzędu Statystycznego (CBS) wynika, że obecnie mieszka tam ok. 170.000 osób Polaków.Językiem urzędowym jest niderlandzki, ale ponad 75proc. populacji biegle włada również językiem angielskim, a większość Holendrów mówi także po niemiecku i francusku. Obowiązującą walutą jest euro.

10


10

Różnice kulturoweNiderlandzkie paradoksy geograficzne i ekonomiczne łączą się z niektórymi cechami narodowymi. Holendrzy są konserwatywni, ale zarazem otwarci na nowości. Są tradycjonalistami, ale przodują w innowacyjności. Znani są ze swej tolerancji, chociaż ich cechą jest również dogmatyzm i sceptycyzm. Bliskość Niemiec powoduje, że Holandia posiada wiele wspólnych cech ze swoim sąsiadem, takich jak dynamika, pracowitość i etyka pracy, punktualność i efektywność w działaniu.i efektywność w działaniu.W obu nacjach silna jest też żądza zysku, więc ich przedstawiciele tych doskonale potrafią koncentrować się na szybkim zarabianiu pieniędzy. Zarówno Holendrzy jak i Niemcy, są oszczędni. Zwłaszcza starsze i bardziej konserwatywne firmy niderlandzkie bardzo przypominają przedsiębiorstwa niemieckie. Wspólne cechy to min.: otwartość i przykładanie znacznej wagi do wykształcenia jako ważnego elementu przy budowaniu pozycji lidera. Niderlandy przodują w kształceniu techników i inżynierów.

11


11

Holendrzy są doskonale świadomi swoich praw, są też obowiązkowi i racjonalni. Kultura biznesowa Holendrów ma też wiele wspólnego z kulturą brytyjską. Są to: internacjonalizm, przedsiębiorczość, długie doświadczenie w handlu, w tym głównie prowadzonym drogą morską, a także dobre umiejętności administrowania i zarządzania. Holendrzy są zwolennikami egalitaryzmu i przeciwnikami hierarchicznego podporządkowania. Bardzo szanują prawa jednostki, są na tym punkcie wręcz przewrażliwieni. W praktyce oznacza to, że np. będąc pracodawcą nie należy okazywać wyższości swoim pracownikom czy osobom, które świadczą nam usługi. Struktura hierarchiczna w firmach holenderskich praktycznie nie istnieje; preferowane są relacje partnerskie. Zarządzający firmami pracują razem z pracownikami szeregowymi, a decyzje są podejmowane po długich konsultacjach, zwykle jednomyślnie. Jednostki mogą mieć odrębne zdanie, ale z reguły dostosowują się do zdania większości.Ważnym aspektem codziennego życia i kultury Holendrów jest brak przestrzeni. Biura i miejsca tzw. przestrzeni wspólnej są zazwyczaj małe i zatłoczone.

12


12

Wszyscy starają się jednak zachowywać tak, żeby nie naruszać cudzej prywatności i przestrzeni osobistej: np. w kontaktach biznesowych (zwłaszcza z nieznajomymi) Holendrzy zachowują dużą powściągliwość: kontakt fizyczny nie jest mile widziany, a język ciała jest bardzo ograniczony. Tzw. „business lunch” jest typowym elementem niderlandzkiej kultury i popularnym sposobem prowadzenia rozmów i negocjacji biznesowych.Dla Holendrów punktualność ma znaczenie priorytetowe. Nie znoszą marnować czasu, nie tolerują spóźnień. Nie przybycie na umówione spotkanie lub przyjście po czasie, może zakończyć się nawet zerwaniem kontaktów biznesowych. Pragmatyczni Holendrzy, mimo iż w relacjach biznesowych skupiają się głównie na faktach i liczbach, są także dobrymi rozmówcami i rzadko podejmują ostateczne decyzje bez długiej debaty czy analizy większości detali. Obowiązuje to także zagranicznych kontrahentów.

13


13

BiznesProwadząc interesy z Holendrami, trzeba się liczyć z tym, że będziemy poddawani testom na uczciwość i transparentność. Mieszkańcy Królestwa Niderlandów są też z zasady dobrymi, acz wymagającymi słuchaczami. Preferują bezpośrednią wymianę zdań i dialog partnerski od monologu. Są żądni informacji i nowych pomysłów, ale równocześnie są bardzo doświadczeni i niepodatni na perswazję. Wszystko musi być poparte przekonującymi dowodami i zobiektywizowane. W Niderlandach przykłada się dużą wagę do tego, by wszystkie transakcje handlowe podparte były odpowiednimi pisemnymi umowami z wyszczególnionymi warunkami dostaw i płatności oraz ewentualnymi karami za niedotrzymanie warunków. Należy się więc liczyć z tym, że zerwanie umowy może mieć przykre konsekwencje finansowe dla strony niewywiązującej się ze swoich zobowiązań. Holendrzy nie są w tej kwestii pobłażliwi i nie zawahają się by przekazać sprawę w ręce komornika czy biura zajmującego się windykacją należności a nawet skierować sprawę na drogę sądową.

14


14

Umowę z przedsiębiorstwem holenderskim najlepiej sporządzić przy pomocy adwokata lub notariusza, albo skorzystać z wzorów dostępnych na stronach: http://overeenkomsten.startpagina.nl lub www.kvk.nl/wettenenregels ; po wejściu na stronę należy wpisać: Modelcontracten.Każdy notariusz dysponuje gotowymi wzorami. Ponieważ większość umów sporządzona jest w języku niderlandzkim, warto zadbać o tłumaczenie na język polski. Pozwoli to uniknąć wielu niedomówień lub nieprecyzyjnych ustaleń.Holendrzy generalnie mają wysoki stopień tolerancji wobec biurokracji. Są też formalistami, nie lubią działać spontanicznie. Wszelkie rozmowy i uzgodnienia ustne należy ze względów dowodowych protokołować i potwierdzać na piśmie. Spotkania biznesowe prowadzone są zwykle w dość formalnej atmosferze, która stopniowo się rozluźnia, gdy partnerzy handlowi poznają się bliżej. Okazywanie emocji oraz impulsywność są przez Holendrów źle widziane.

15


15

Jednakże Holendrzy lubią współzawodnictwo i spory. Wyrażanie przeciwnej opinii jest zawsze na miejscu, pod warunkiem, że swoje stanowisko możemy dobrze uzasadnić. Krytykowanie danego poglądu ma charakter obiektywny i przebiega w oderwaniu od osoby, która go wyraża. Warto też wiedzieć, że pragmatyczni do bólu Holendrzy, raczej dążą do kompromisu niż do zerwania rozmów. Jednak często wierzą, że ich pierwsza oferta jest najbardziej właściwa i powinna stanowić rezultat końcowy negocjacji. Ustępstwa czynione są niechętnie a wszelkie próby nacisku nie skutkują. Ale mając dobrze uzasadnione argumenty można dużo zdziałać i wiele wytargować. Dlatego też trzeba być zawsze świetnie przygotowanym i sprawiać wrażenie osoby odpowiedzialnej, wiarygodnej i kompetentnej.Warto także wspomnieć, iż w kontaktach biznesowych unika się zbytniego okazywania życzliwości, zawiązywania przyjaźni i zadawania osobistych pytań dotyczących np. rodziny, zdrowia i życia prywatnego. Niewskazana jest także ekstrawagancja, ostentacyjność oraz jakakolwiek forma pretensjonalności.

16

Co warto wiedzieć o gospodarce

17


17

Główne sektory gospodarkiKrólestwo Niderlandów jest wysoko rozwiniętą i otwartą gospodarką, z bardzo ważną rolą handlu zagranicznego, który przyczynia się do wytworzenia ponad połowy niderlandzkiego PKB. Sektorem wiodącym jest sektor usług, który generuje ok. 74 proc. wartości dodanej KN, produkcja przemysłowa ok. 26 proc. (w tym rolnictwo ok. 2 proc.), sektor instytucji rządowych ok. 12 proc.. Główne dziedziny działalności przemysłowej KN to: przetwórstwo spożywcze, produkcja chemiczna, rafinacja ropy naftowej oraz produkcja maszyn elektrycznych. Główne dziedziny działalności usługowej - komercyjnej to: finanse, nieruchomości, handel, hotelarstwo, transport i magazynowanie. W Holandii silny jest również sektor usług nie komercyjnych, w którego skład wchodzą instytucje administracji publicznej, zabezpieczenia społecznego, obronności edukacji, opieki zdrowotnej, prac społecznych, usług komunalnych, rekreacji, kultury i sportu.

18


18

Jeśli chodzi o bogactwa naturalne, to KN posiada największe wśród państw UE zasoby naturalne gazu ziemnego. Rezerwy tego surowca szacowane są na 1390 mld m3. W 2007 r. w KN wydobyto 68,3 mld m3 gazu. Wydobycie gazu ziemnego stanowi 87 proc. całkowitego wydobycia bogactw naturalnych w KN. W nieznacznych ilościach wydobywane są również ropa naftowa (2,5 mln m3 w 2007r.), torf, wapień, żwir oraz sól i piasek.

19


19

PKB, inflacja bezrobocieGospodarka Królestwa Niderlandów mocno skurczyła się w wyniku światowego kryzysu finansowego w 2008 roku. W 2007 roku stopa wzrostu gospodarczego wynosiła +3,9 proc., natomiast w 2009 roku PKB skurczył się do -3,7 proc. Rok później gospodarka Holandii zaczęła powoli odbijać: w 2010 roku wzrost PKB wyniósł +1,6 proc., natomiast w 2011; +1,2 proc. Ożywienie okazało się jednak krótkotrwałe. W 2012 roku znów pojawiła się recesja ( -1,2 proc.), a w 2013 roku - 0,5 proc. Pogorszenie koniunktury jest spowodowane przede wszystkim spadkiem konsumpcji gospodarstw domowych, mniejszym eksportem holenderskich produktów, a także niekorzystnymi warunkami wymiany handlowej. Aby wspomóc gospodarkę, rząd premiera Marka Rutte postanowił przeznaczyć na wsparcie najważniejszych sektorów 1,5 mld euro w latach 2011-2015.Wiąże się jednak z pogorszeniem stanu finansów państwa. CBS (Niderlandzki Urząd Statystyczny) wskazuje, że dług publiczny w KN względem PKB kraju w roku 2013 wyniósł 74,6 proc. natomiast w roku 2014 będzie to 75,6 proc. .

20


20

Wzrost długu publicznego, pomimo cięć budżetowych obecnego gabinetu, wynika z rosnących wydatków rządowych (m.in na opiekę zdrowotną) oraz braku wzrostu gospodarczego. Ministerstwo Finansów KN zapewnia jednak, że nie dojdzie do przekroczenia deficytu budżetowego w roku 2014 o więcej niż 3 proc. - zgodnie z wytycznymi z UE - bez względu na konsekwencje (np. poprzez mało popularne reformy jak zmniejszenie zasiłków socjalnych).Królestwo Niderlandów, według agencji Moody’s oraz Fitch posiada najwyższy rating (AAA) oraz negatywną perspektywę (outlook). Ale agencja ratingowa Standard & Poor w listopadzie 2013 r. obcięła rating dla Holandii z poziomu AAA do AA+. Przyczyny obcięcia ratingu niderlandzkiej gospodarki to spadek PKB, wzrost długu publicznego, wysoki poziom zadłużenia mieszkańców KN (w szczególności kredyty hipoteczne) oraz spadające ceny mieszkań i domów.

21


21

Według oceny OECD rok 2014 przyniesie niderlandzkiej gospodarce niewielkie ożywienie oraz dodatni wzrost PKB poniżej 1 proc. Niderlandzkie Biuro Analiz Makroekonomicznych (CPB) prognozuje tegoroczny wzrost PKB o 0,75 proc. Niska wartość prognozowanego wzrostu PKB w KN na rok 2014 ma głównie podłoże strukturalne: niski poziom inwestycji kapitałowych firm, który przekłada się na niewielki wzrost produktywności, malejąca podaż pracy oraz wysoka zależność pomiędzy dynamiką wzrostu PKB a eksportem. Negatywna perspektywa dla konsumpcji wewnętrznej, która wynika z uszczuplonego dochodu, jakim rozporządzają mieszkańcy Królestwa Niderlandów (obecnie na poziomie 2005 r.) oraz niskiego optymizmu konsumentów, również przyczynia się do niewielkiego wzrostu PKB. W szczególności, kiedy tradycyjny model wzrostu – oparty na eksporcie – zawodzi ze względu na spowolnienie gospodarcze zarówno w Strefie Euro jak i na świecie.

22


22

Holandia przez lata była jednym z krajem o najniższej stopie bezrobocia wśród krajów UE. W roku 2009 wynosiła ona 4,8 proc., ale w 2012 r. wzrosła do 7,4 proc., a w 2013 stopa przekroczyła 8,3 proc. W lutym 2014 roku bezrobocie w KN wynosiło 9,1 proc. (dane CBS). Okazuje się, że kryzys w Strefie Euro miał większy wpływ na poziom bezrobocia w Królestwie Niderlandów niż globalny kryzys finansowy, który nastąpił w roku 2008. Podkreśla to wysoką zależność niderlandzkiej gospodarki od eksportu towarów oraz usług do krajów Strefy Euro.Średni poziom inflacji w KN w okresie lat 2000-2010 wynosił 2,1 proc. Ostatnie dane CBS i CPB wskazują, że inflacja w 2013 roku wyniosła 2,5 proc. a w 2014 ma spaść do 1,5 proc.

23

ABC biznesuW Grecji, podobnie jak i w innych krajach UE, prowadzenie działalności gospodarczej opiera się przede wszystkim na zasadzie wolności i równości, z zachowaniem przesłanek i ograniczeń określonych w obowiązujących przepisach prawa. Tutejsze prawo handlowe w dużej mierze nie jest skodyfikowane, nie ma też ustawy będącej odpowiednikiem polskiej ustawy o działalności gospodarczej. System prawny składa się z wielu ustaw i rozporządzeń, które często są zmieniane.

24

ABC biznesu

24

W Niderlandach wyróżnia się szereg form działalności gospodarczej. Do najbardziej popularnych należą:• Eenmanszaak - firma jednoosobowa• Vennootschap onder firma (VOF) - spółka jawna• Besloten vennootschap (BV) - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością• Naamloze vennootschap (NV) - spółka akcyjna• Commanditaire vennootschap, (C.V.) - spółka komandytowa• Maatschap - spółka partnerska

Rzadziej spotykane to: • Europese nameloze vennootschap (SE) - spółka europejska• Europees economisch samenwerkingsverband (eesv) – Europejskie Ugrupowanie Interesów Gospodarczych (EUIG)• Europese coöperatieve vennootschap (sce) - Spółdzielna Europejska (SCE)

25

ABC biznesu

25

Inne: • Vereniging - stowarzyszenie• Stichting - fundacja• Filiaal en afdeling - filia lub oddział

Polacy, jako obywatele kraju członkowskiego Unii Europejskiej, mogą w Niderlandach swobodnie podejmować pracę lub prowadzić działalność gospodarczą. Od dnia 1 maja 2007 r., czyli od momentu, w którym władze Królestwa Niderlandów otworzyły rynek pracy dla obywateli polskich, przedstawicieli naszego kraju nie obowiązują już zezwolenia na pracę i pobyt. Nie musimy też mieć zgody na zakładanie przedsiębiorstwa. Polaków obowiązują ogólnie przepisy prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej w Niderlandach. Żeby założyć działalności gospodarczą wystarczy ważny dokument tożsamości, a w niektórych branżach - dyplom uprawniający do wykonywania zawodu.

26

ABC biznesu

26

Osoby przebywające, lub mające zamiar przebywać w Niderlandach, przez okres dłuższy niż trzy miesiące powinny w przeciągu 5 dni od daty wjazdu do Niderlandów zgłosić się do urzędu gminy właściwego dla miejsca swego zamieszkania w celu wpisania się do ewidencji mieszkańców danej gminy (Gemeentelijke Basisadministratie).

Do zameldowania wymagane są następujące dokumenty z Polski: • akt urodzenia;• akt ślubu,• ewentualnie orzeczenie rozwodu Wszystkie dokumenty powinny być przetłumaczone na język niderlandzki przez tłumacza przysięgłego mającego swoją siedzibę w Niderlandach. Tłumaczenia wykonane w Polsce na ogół nie są przez pracowników administracji niderlandzkiej honorowane!

27

ABC biznesu

27

Dodatkowo potrzebne będą również dokumenty z Niderlandów, takie jak: • umowa najmu lub kupna mieszkania w Niderlanacch• aktualny adres zamieszkania w Niderlandach

Po dokonaniu formalności meldunkowych otrzymuje się odpis z ewidencji ludności (uittreksel van de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens) ważny 3 miesiące. Stanowi on dowód zameldowania w Niderlandach. W trakcie dokonywania formalności meldunkowych otrzymuje się automatycznie BSN-nummer (BurgerServiceNummer), czyli odpowiednik polskiego numer PESEL, służący zarówno do celów ewidencyjnych ludności jak i dla celów podatkowych. Osoby nie planujące pobytu w Niderlandach dłuższego niż trzy miesiące otrzymują numer Sofi (numer socjalno-fiskalny) służący jedynie dla celów podatkowych.Kolejnym niezbędnym krokiem jest załatwienie ubezpieczenia zdrowotnego, obowiązkowego dla wszystkich mieszkańców Niderlandów.

28

ABC biznesu

28

Firma jednoosobowa, samozatrudnionyPrzedsiębiorca prowadzący tego typu działalność jest jedynym właścicielem swojej firmy, chociaż może zatrudniać inne osoby. To on odpowiada za zobowiązania firmy całym majątkiem osobistym, a w przypadku małżeństwa – również majątkiem współmałżonka (nie dotyczy to sytuacji, gdy małżonkowie mają rozdzielność majątkową). Samozatrudniony opłaca podatek dochodowy od osób fizycznych. Przysługują mu też ulgi podatkowe dla „samozatrudnionych”.Rozpoczynając jednoosobową działalność gospodarczą należy wypełnić VAR-verklaring (Verklaring Arbeidsrelatie, do ściągnięcia z internetu na stronie Urzędu Podatkowego) potwierdzający samozatrudnienie www.belastingdienst.nl. Formularz taki wypełnia się co roku i jest on ważny do końca roku, w którym został wydany. Po trzech latach – jeśli nie nastąpiły znaczące zmiany w sytuacji samozatrudnionego - Urząd Podatkowy automatycznie przysyła mu taki dokument na początku każdego roku.

29

ABC biznesu

29

Więcej szczegółowych informacji nt. formularza VAR znajdą Państwo na stronie http://www.zzp-nederland.nl/artikel/var-verklaring. Warunkiem niezbędnym do spełnienia kryterium samozatrudnienia jest: • prowadzenia samodzielnej działalności;• posiadanie co najmniej trzech zleceniodawców w ciągu roku kalendarzowego;• praca własnymi narzędziami;• całkowita niezależność od zleceniodawców;• przepracowanie minimum 1225 godzin w roku na rzecz firmy;• wystawianie faktur BTW (VAT);• prowadzenie księgowości i administracji według wymogów prawa niderlandzkiego. Można zlecić te czynności jednej z polskojęzycznych firm księgowych działających w Niderlandach, których adresy znajdują się m.in. na stronie: www.trade.haga.gov.pl lub www.niedziela.nl.

30

ABC biznesu

30

Szczegółowe informacje o wszelkich aspektach prowadzenia firm jednoosobowej są dostępne na stronie http://www.zzp-nederland.nl/artikel/stichting-zzp-nederland (w jęz. niderlandzkim). Działalność gospodarczą należy zgłosić do rejestru handlowego (Handelsregister) w regionalnej Izbie Handlowo-Przemysłowej (Kamer van Koophandel KvK www.kvk.nl). Rejestracji podlegają również wolne zawody, przedsiębiorstwa jednoosobowe, oraz handel obwoźny. Działalność należy zgłosić maksymalnie na tydzień przed lub tydzień po rozpoczęciu działalności. Przy wpisie otrzymuje się numer wpisu do rejestru Izby Handlowo-Przemysłowej tzw. KvK-nummer (odpowiednik numeru REGON) oraz niezbędne dokumenty dla uzyskania numeru płatnika VAT.W Holandii osoby samozatrudnione nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym na wypadek bezrobocia, choroby i niezdolności do pracy. Wiele towarzystw ubezpieczeniowychoferuje jednak dodatkowe indywidualne ubezpieczenia w tym zakresie. O gromadzenie środków na dodatkową emeryturę także musisz zatroszczyć się sam.

31

ABC biznesu

31

Spółka jawnaSpółka jawna zakładana jest na podstawie umowy między dwoma, lub więcej, osobami fizycznymi. Każdy ze wspólników wnosi do firmy pieniądze, środki produkcji bądź też pracę. Sporządzenie umowy spółki, określającej zakres działalności oraz prawa i obowiązki wspólników. Umowa powinna określać czas trwania spółki jawnej, wkłady finansowe jej założycieli, ich uprawnienia, podział zysków i zasady rezygnacji poszczególnych wspólników ze spółki. Umowę można sporządzić u notariusza www.notaris.nl lub spisać indywidualnie według wzoru. Wzór umowy można pobrać ze strony internetowej Izby Handlowo-Przemysłowej (strona w języku niderlandzkim) http://www.kvk.nl/ondernemen/contracten-en-algemene-voorwaarden/modelcontract-cv-en-vof/vennootschap-onder-firma-vof. W spółce jawnej każdy ze wspólników odpowiada swoim majątkiem (ewentualnie majątkiem współmałżonka w przypadku braku rozdzielności majątkowej) za zobowiązania spółki. Przy rozdzielności majątkowej własność współmałżonka wyłącza się całkowicie lub częściowo z odpowiedzialności firmy.

32

ABC biznesu

32

Jeżeli aktywa spółki są niewystarczające, wierzyciele mogą żądać pokrycia zobowiązań z prywatnych majątków wspólników spółki jawnej. Wszyscy wspólnicy spółki jawnej są traktowani jako samozatrudnieni. Odprowadzają więc podatek dochodowy od osób fizycznych proporcjonalnie do wysokości udziału w zysku spółki. Przysługuje im też prawo do ulg podatkowych dla osób samozatrudniających się. Więcej informacji na temat ulg znajdą Państwo na stronie Urzędu Podatkowego www.belastingdienst.nl lub na stronie http://www.answersforbusiness.nl.

33

ABC biznesu

33

Spółka komandytowaSpółka komandytowa (C.V.) jest szczególną formą spółki jawnej. Istnieją w niej dwa rodzaje wspólników:• wspólnicy aktywni, czyli komplementariusze• wspólnicy bierni, czyli komandytariusze Komplementariusz jest aktywnym przedsiębiorcą. Komandytariusz pozostaje w cieniu, a jego zadaniem jest finansowanie przedsiębiorstwa. Przysługuje mu dużo mniej praw i ponosi on niższe ryzyko. Nie ma np. prawa do występowania jako aktywny wspólnik i jego nazwisko lub nazwa firmy nie może być używana w imieniu spółki. Umowa spółki określa czas trwania spółki, wkład finansowy, uprawnienia, podział zysków i zasady rezygnacji wspólników. Umowę można sporządzić za pośrednictwem notariusza www.notaris.nl lub napisać indywidualnie, korzystając ze wzoru.

34

ABC biznesu

34

Wzór umowy można pobrać ze strony internetowej Izby Handlowo-Przemysłowej http://www.kvk.nl/ondernemen/contracten-en-algemene-voorwaarden/modelcontract-cv-en-vof/commanditaire-vennootschap-cv. (strona w języku niderlandzkim).Urząd skarbowy w zasadzie uznaje komplementariuszy za przedsiębiorców samozatrudnionych. Mogą oni zatem korzystać z ulg podatkowych dla osób samozatrudniających się, ulgi odroczonej, ulgi dla współpracującego partnera i odliczeń z tytułu strajku w przedsiębiorstwie. Każdy z komplementariuszy płaci podatek dochodowy od swojego udziału w zysku. Jeżeli komandytariusz jedynie wspiera firmę finansowo nie ponosząc żadnej odpowiedzialności wobec wierzycieli, uznawany jest przez Urząd Skarbowy nie za przedsiębiorcę, lecz „współuprawnionego”. Komplementariusz osobiście odpowiada za zobowiązania firmy.

35

ABC biznesu

35

Komandytariusz nie ponosi odpowiedzialności wobec osób trzecich. Jedynym jego ryzykiem jest utrata zainwestowanego kapitału. Jeżeli przedsiębiorca-komplementariusz ma współmałżonka, wierzyciele mogą także rościć prawa do majątku współmałżonka. Zastrzegając rozdzielność majątkową, własność współmałżonka wyłącza się całkowicie lub częściowo z odpowiedzialności firmy.

36

ABC biznesu

36

Spółka partnerskaPrzedstawiciele wolnych zawodów (np. lekarze, prawnicy, architekci itp.) mogą zakładać spółki partnerskie. Podmiot taki nie posiada odrębnego kapitału, a jedynie zakłada określoną wspólnotę interesów i sposób współpracy w celu osiągnięcia zysków dzielonych według określonego systemu. Urząd Skarbowy w zasadzie uznaje wszystkich wspólników za samozatrudnionych przedsiębiorców. Każdy wspólnik ma prawo do ulgi podatkowej dla osób samozatrudniających się. Każdy ze wspólników odprowadza podatek dochodowy od osób fizycznych od swojego udziału w zysku. Wspólnik podejmuje zobowiązania wobec stron trzecich jedynie we własnym imieniu. Pozostali wspólnicy nie współuczestniczą w zobowiązaniach. Każdy ze wspólników ponosi jednakże odpowiedzialność za zobowiązania całej spółki. Jeżeli przedsiębiorca ma współmałżonka i pozostaje we wspólnocie majątkowej, wierzyciele mogą rościć sobie prawa również do majątku współmałżonka.

37

ABC biznesu

37

Zastrzegając rozdzielność majątkową, własność współmałżonka wyłącza się całkowicie lub częściowo z odpowiedzialności firmy. Przedsiębiorcy, którzy chcą zastrzec rozdział majątkowy, powinni zwrócić się w tej sprawie do notariusza www.notaris.nl , w celu sporządzenia umowy o rozdziale majątkowym.

38

ABC biznesu

38

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnościąAby założyć spółkę z o.o. przedsiębiorca musi otrzymać z niderlandzkiego Ministerstwa Sprawiedliwości (het Ministerie van Justitie) oświadczenie o braku przeszkód do prowadzenia działalności gospodarczej. Ministerstwo wydaje takie oświadczenie na podstawie screeningu oraz inspekcji przeprowadzonej przez pracowników wewnętrznej służby bezpieczeństwa.

Dla celów prowadzenia działalności należy sporządzić umowę spółki, określającą, m.in.:• wysokość ulokowanego kapitału zakładowego• nominalną wartość udziałów w Euro, ich ilość, a także liczbę udziałowców (może być tylko jeden udziałowiec lub kilku, maksymalnie tylu, ile jest udziałów)

39

ABC biznesu

39

• organy spółki: obowiązkowo walne zgromadzenie wspólników i zarząd, fakultatywnie rada nadzorcza (walne zgromadzenie wspólników m.in. powołuje i odwołuje zarząd spółki, może zmieniać umowę spółki, wydawać nowe udziały oraz rozwiązać spółkę)• zasady przekazywania udziałów• kompetencje członków zarządu• jeśli istnieje rada nadzorcza to wynagrodzenie jej członków• data zakończenia roku budżetowego i zasady dot. bilansu i audytu• zasady zwoływania walnego zgromadzenia wspólników• prawo głosu udziałowców• zasady rozdzielania zysków i strat• procedura rozwiązania spółki• szczegóły wszelkich umów zawartych przed założeniem spółki, które spółka musi respektować, np. zawierających prawa założycieli do kapitału innego niż pieniądze

40

ABC biznesu

40

Kapitał spółki podzielony jest na udziały, będące własnością udziałowców. Pracą spółki kieruje Dyrektor a nadzór nad działaniem spółki sprawuje rada komisaryczna. Spółka z o.o. sporządza sprawozdania roczne, które deponuje w Izbie Handlowo-Przemysłowej właściwej dla miejsca posadowienia spółki.

41

ABC biznesu

41

Spółka akcyjna S.A.Ryzyko odpowiedzialności majątkowej przedsiębiorców za zobowiązania spółki ograniczone jest do wysokości wniesionych kapitałów. Minimalna wartość kapitału wniesionego wynosi 45 tys. euro. Kapitał można wnosić albo w formie gotówki albo w formie aportu. Kapitał podzielony jest na udziały, emitowane zarówno imiennie, jak i na okaziciela. Własność udziałów w spółce akcyjnej może być w zasadzie swobodnie przenoszona na innych właścicieli. Są one często przedmiotem transakcji i umożliwiają pozyskiwanie kapitału na rynku. Ilość i wartość udziałów określa umowa spółki. Spółka nie prowadzi rejestru udziałowców. Przy zakładaniu spółki akcyjnej konieczna jest, spisana przez notariusza www.notaris.nl, umowa spółki, sporządzona w języku niderlandzkim. Przy podpisywaniu umowy nie jest wymagana obecność założyciela, o ile udzielił on pełnomocnictwa swojemu przedstawicielowi bądź działa poprzez mianowaną do tego celu osobę.

42

ABC biznesu

42

Założyciel nie musi być mieszkańcem ani obywatelem Niderlandów. Dalsze wymogi dotyczące zakładania Spółki S.A. są podobne do wymogów dotyczących spółek z o.o. Spółka akcyjna jest stosunkowo rzadko spotykaną formą działalności gospodarczej w Niderlandach. Jest ona stosowana przez duże przedsiębiorstwa, które wykorzystują kapitał obcy na wielka skale. Spółka S.A.. sporządza sprawozdania roczne, które deponuje w Izbie Handlowo-Przemysłowej właściwej dla miejsca posadowienia Spółki. wie Kapitał spółki podzielony jest na udziały, będące własnością udziałowców. Pracą spółki kieruje Dyrektor a nadzór nad działaniem spółki sprawuje rada komisarzy.

Więcej informacji na temat działalności i zakładania spółki jawnej znajdą Państwo na stroniehttp://www.kvk.nl/ondernemen/rechtsvormen/overzicht-van-alle-rechtsvormen/de-naamloze-vennootschap-nv/ w jęz. niderlandzkim).

43

ABC biznesu

43

Inne formy działalności i gospodarczejPolscy przedsiębiorcy często otwierają w Niderlandach filie lub oddziały swoich polskich firm. W świetle prawa niderlandzkiego są one stałymi przedsiębiorstwami, posadowionymi na terenie Niderlandów. W związku z tym podlegają one całkowicie przepisom obowiązującym w Niderlandach. Zarówno filia jak i oddział zobowiązane są do prowadzenia księgowości wg prawa niderlandzkiego oraz do odprowadzania podatku dochodowego, podatku od płac, podatku obrotowego od momentu zarejestrowania w Izbie Handlowo-Przemysłowej. Poniżej podajemy informacje na temat dokumentów, które należy przygotować, oraz poszczególnych kroków, jakie należy podjąć w celu zarejestrowania filii lub oddziału w Niderlandach.

44

ABC biznesu

44

Filia Dane i dokumenty potrzebne do założenia filii: • nazwa firmy• siedziba według umowy spółki• założyciele filii w Niderlandach (łącznie z adresami, datami i miejscami urodzenia, obywatelstwami, sprawozdaniami rocznymi dla firmy matki)• członkowie zarządu (dane jak wyżej)• członkowie rady nadzorczej (dane jak wyżej), o ile dotyczy• ulokowany kapitał zakładowy w wysokości co najmniej 18.152 euro• pełnomocnictwo do składania podpisu w imieniu zarządu spółki• umowa spółki w języku niderlandzkim (spisana u notariusza holenderskiego).

45

ABC biznesu

45

Ponadto dla otworzenia filii konieczne jest: • uzyskanie zaświadczenia o braku przeszkód do prowadzenia działalności, wydawane przez niderlandzkie Ministerstwo Sprawiedliwości j.w.• sporządzenie notarialnego aktu założycielskiego• odprowadzenie podatku od kapitału

46

ABC biznesu

46

OddziałDane i dokumenty potrzebne do założenia oddziału: • zalegalizowana umowa spółki• zalegalizowane tłumaczenie umowy spółki• kopia sprawozdania rocznego• wyciąg z rejestru handlowego kraju siedziby firmy• uwierzytelniona notarialnie decyzja o powołaniu zarządu• akt założenia oddziału firmy za granicą (sporządzony w Polsce)• wyznaczenie dyrektora oddziału• określenie kompetencji dyrektora oddziału• wydanie pełnomocnictwa dla dyrektora oddziału

47

ABC biznesu

47

Dokumenty z Polski powinny być przetłumaczone na język niderlandzki przez tłumacza przysięgłego, mieszkającego w Niderlandach, w przeciwnym razie mogą one nie być uznane przez pracowników organów administracji państwowej. W przypadku zarówno filii, jak i oddziału, konieczne jest: w przypadku planów budowlanych• złożenie w urzędzie gminnym wniosku o akceptację lokalizacji oraz zakup terenu pod budowę oraz uzyskanie zezwolenia na budowę (zgoda rady gminnej i prowincjalnej)• uregulowanie kwestii telekomunikacyjnych (lokalny oddział firmy telekomunikacyjnej, np. KPN Telecom, BT, Libertel czy Entertel)• przyłączenie mediów czy ulokowanie informacji świetlnej przy drodze dojazdowej zapewnia zazwyczaj architekt lub wykonawca

48

ABC biznesu

48

Załatwienie spraw administracyjnych, personalnych i prawnych: • zgłoszenie do rejestru regionalnej Izby Przemysłowo-Handlowej (KvK)• założenie rachunku bankowego• uzyskanie numeru płatnika VAT-u (BTW-nummer)• zgłoszenie płatnika podatku od osób prawnych(vennootschapsbelasting)• zgłoszenie rachunku bankowego w bankach zagranicznych• uzyskanie numeru identyfikacji ubezpieczeń społecznych• przygotowanie papieru firmowego zawierającego niezbędne dane, m.in. numer wpisu do rejestru handlowego i numer rachunku bankowego• ubezpieczenia

49

ABC biznesu

49

Na sprawy personalne składają się: • ustalenie kwestii wynagrodzeń• ubezpieczenia pracowników

Na sprawy prawne składają się: • uzyskanie wymaganych (branżowych) zezwoleń;• znaki towarowe, marki;• patenty;• cła, certyfikaty importowe, zezwolenia eksportowe

Formularz wpisowy firmy zagranicznej mającej swój oddział w Niderlandach można pobrać na stronie Izby Handlowo-Przemysłowej http://www.kvk.nl/english/Images/06%20non-resident%20legal%20entity%20company_tcm63-179399.pdf.

50

ABC biznesu

50

Więcej informacji na temat otwierania i prowadzenia filii lub oddziału w Niderlandach znajdą Państwo również na stronie http://ec.europa.eu/youreurope/business/expanding-business/opening-branch/netherlands/index_en.htm (strona jest w języku angielskim).

51

ABC biznesu

51

FreelancersOdrębną pozycję wśród przedsiębiorców zajmuje freelancer ( „wolny strzelec”). Jest to osoba nie podejmująca stałego zatrudnienia, ani nie zakładająca własnej firmy, lecz zatrudniająca się do wykonania określonych zadań na rzecz różnych podmiotów gospodarczych. Ta forma działalności spotykana jest często wśród doradców, artystów, nauczycieli i innych specjalistów różnych branż. Obowiązuje ich również wypełnienie formularza VAR (Verklaring Arbeidsrelatie, do pobrania z internetu na stronie Urzędu Podatkowego www.belastingdienst.nl. ) potwierdzający samo zatrudnienie (patrz wyżej).

52

ABC biznesu

52

Małżonkowie jako wspólnicyOsoby pozostające w związku małżeńskim, konkubinacie lub zarejestrowanym związku partnerskim, rozpoczynające działalność gospodarczą, mogą założyć wspólnie spółkę jawną, zwaną mąż-żona lub firmę rodzinną. Jeżeli obydwoje chcą ubiegać się o ulgę dla samozatrudnionych, muszą wykonywać pracę na rzecz firmy w przybliżonym do wymaganego wymiarze godzin. Wadą spółki małżonków jest ich odpowiedzialność finansowa za zobowiązania spółki, nawet przy istniejącej rozdzielności majątkowej.

53

ABC biznesu

53

Przedsiębiorcy polscy, prowadzący działalność gospodarczą w Niderlandach, podlegają niderlandzkiemu systemowi opodatkowania oraz obowiązkowi odprowadzania miesięcznych składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne. Tym samym przedsiębiorca nabywa prawa do emerytury podstawowej (AOW) i renty rodzinnej, jak również prawa do zasiłku chorobowego i zasiłku dla bezrobotnych lub renty inwalidzkiej. Ponadto przedsiębiorca zobowiązany jest do przestrzegania przepisów niderlandzkiego prawa pracy, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ustaleń branżowych zbiorowych umów pracy, (CAO) określających m.in. wysokość płac, urlopów i innych wymogów, specyficznych dla branży, w której prowadzi działalność.

Zasady prowadzenia działalności gospodarczej

54

ABC biznesu

54

Każda zarejestrowana firma zobowiązana jest przestrzegać aktualności i prawidłowości informacji o firmie. Zgłoszenia do rejestru handlowego lub korekty informacji zapisanych w rejestrze mogą być dokonywane jedynie przez właściciela, wspólnika, osobę zarządzającą firmą lub pełnomocnika (np. z ogólnym pełnomocnictwem). Dane o nowo zarejestrowanych spółkach akcyjnych (NV) i spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (BV) oraz korekty ich danych publikowane są w dzienniku ustaw Staatscourant na koszt owych firm (w języku niderlandzkim.

Holandia

Law

Transcript of Holandia