KP materiały pomocnicze do wykładów

1

Historia GIS jako systemu informatycznego

Systemy typu „desktop”

Systemy typu „klient - serwer”serwerbazy

danych

KP materiały pomocnicze do wykładów

2

Internet GIS

Systemy o architekturze n-warstwowej

serwer aplikacji

baza danych

serwerWWW

inte

rnet

KP materiały pomocnicze do wykładów

3

SDI

• Infrastruktura danych przestrzennych (ang. Spatial Data Infrastructure) jest to zespół odpowiednich technologii, środków prawnych, organizacyjnych i ekonomicznych które ułatwiają dostęp i korzystanie z danych i usług przestrzennych.

serwery usług

serwery danychinte

rnet

SDI = GIS + Internet + Standardy + Interoperacyjność + PrawoSDI = GIS + Internet + Standardy + Interoperacyjność + Prawo

KP materiały pomocnicze do wykładów

4

KP materiały pomocnicze do wykładów

5

Funkcjonowanie SDI

• opracowanie wersji polskiej: Jerzy Gaździcki, PTIP

Geodeta nr 2, 3, 4, 5 2003

Developing Spatial Data Infrastructures: The SDI Cookbook, pod redakcją Douglasa D. Neberta (wersja 2.0 z roku 2004 r.)

KP materiały pomocnicze do wykładów

6

GOSPODARKAoparta na wiedzyo geoprzestrzeni

SPOŁECZEŃSTWOgeoinformacyjne

ŚRODOWISKOnaturalne

orazantropogeniczne

POLITYKAi działania w

zakresie środowiska(geoprzestrzeni)

Powszechne udostępnianiedanych i usług

Dane prze- strzenne i metadane dla 34 tematów

Usługi sieciowe

Interope-racyjność

organiza-cyjna,techniczna,semanty-czna

WSPÓŁPRACUJĄCE ORGANY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJunijnej, państwowej i samorządowej

oraz ich infrastruktury, systemy i rejestry geoinformacyjne

INNE ORGANIZACJE PARTYCYPUJĄCE W INSPIRE

INSPIRE

Wspólne korzystaniez danych i usług

INSPIRE - Infrastruktura Informacji Przestrzennej w Europie

Infrastructure for Spatial Information in the European Community

KP materiały pomocnicze do wykładów

7

FAZA PRZYGOTOWAWCZA 2004 - 2006 Procedury uzgodnienia i uchwalenia dyrektywy Podjęcie prac nad przepisami implementacyjnymi Udział w unijnych pracach koncepcyjnych i legislacyjnych

FAZA TRANSPOZYCJI 2007- 2009 Wejście w życie dyrektywy (15.05.2007) Kontynuacja prac nad przepisami implementacyjnymi Przyjmowanie przepisów w trybie procedury komitetowej Wejście w życie aktów prawa krajowego transponujących dyrektywę (15.05.2009) Organizacja, uruchomienie i koordynacja prac nad infrastrukturami krajowymi Wdrażanie przepisów unijnych i krajowych Realizacja projektów dotyczących INSPIRE

FAZA IMPLEMENTACJI 2010 - 2013 Kontynuacja prac nad przepisami implementacyjnymi Monitorowanie postępu prac w Państwach Członkowskich, uruchomienie geoportalu UE Utworzenie infrastruktur krajowych (harmonizacja danych, uruchomienie usług), jako części składowych INSPIRE

KONTYNUACJA FAZY IMPLEMENTACJI 2014 - 2019 Nowelizacja przepisów implementacyjnych Zasilanie nowymi danymi

Poziom UE Poziom MS

KP materiały pomocnicze do wykładów

8

Udostępnianie usług - INSPIRE

Artykuł 11• a) usługi wyszukiwania, umożliwiające wyszukiwanie zbiorów oraz usług

danych przestrzennych na podstawie metadanych• b) usługi przeglądania, umożliwiające co najmniej: wyświetlanie,

nawigowanie, powiększanie i pomniejszanie, przesuwanie lub nakładanie na siebie zbiorów danych przestrzennych

• c) usługi pobierania, umożliwiające pobieranie kopii całych zbiorów danych przestrzennych lub części takich zbiorów

• d) usługi przekształcania, umożliwiające przekształcenie zbiorów danych przestrzennych w celu osiągnięcia interoperacyjności;

• e) usługi umożliwiające uruchamianie usług danych przestrzennych.

– Państwa członkowskie zapewniają nieodpłatny publiczny dostęp do usług, o których mowa w art. 11 ust. 1 lit. a) i b).

KP materiały pomocnicze do wykładów

9

Stan normalizacji

• Standardy ISO 191xx:– ISO 19115 – GI – Metadata– ISO 19119 – GI - Services– ISO 19139 – XML schema implementation– ISO 19106 – GI - Profiles

• Polska norma ISO 19115:2005 (U) Informacja geograficzna. Metadane

• katalogowanie zbiorów danych;• wykorzystanie w hurtowniach danych;• opis zbiorów danych geograficznych, serii zbiorów i pojedynczych

obiektów geograficznych oraz ich właściwości;• podstawa tworzenia profili społeczności

KP materiały pomocnicze do wykładów

10

Ustawa o polskiej infrastrukturze

informacji przestrzennej

ISO Standards 19115, 19119

Polski standard otwarty

metadanych

INSPIRE Directive

Regulation Implementing Directive as

regards Metadata

Rozporządzenie RM

Wytyczne techniczne (tematyczne, branżowe,

resortowe) organów wiodących

PRZYKŁAD RELACJI AKTÓW PRAWNYCH I STANDARDÓWPRZYKŁAD RELACJI AKTÓW PRAWNYCH I STANDARDÓW W ZAKRESIE METADANYCH W ZAKRESIE METADANYCH

KP materiały pomocnicze do wykładów

11

KP materiały pomocnicze do wykładów

12

INSPIRE Metadata Implementing Rules

• Formułuje zasady opisywania danych i usług metadanymi

• Definiuje elementy metadanych:– Obligatoryjne (Mandatory) M

– Warunkowe (Conditional) C

• Zawiera podstawowy zbiór metadanych (Base Matadata)

• Profil norm– ISO 19115 dla danych ISO 19119 dla usług

• Metadane opisują:– Zbiory danych– Serie zbiorów danych– Usługi

• Dwa poziomy metadanych wyszukiwania wg INSPIRE

KP materiały pomocnicze do wykładów

13

Standardem otwartym jest standard, ktStandardem otwartym jest standard, któóryry::•został stworzony i jest zarządzany przez niedochodową organizację, został stworzony i jest zarządzany przez niedochodową organizację,

a jego rozwój odbywa się w drodze otwartego procesu podejmowania a jego rozwój odbywa się w drodze otwartego procesu podejmowania

decyzji (konsensusu, większości głosów itp.) z udziałem wszystkich decyzji (konsensusu, większości głosów itp.) z udziałem wszystkich

zainteresowanych zainteresowanych •jest opublikowany, a jego specyfikacja jest dostępna bezpłatnie lub po jest opublikowany, a jego specyfikacja jest dostępna bezpłatnie lub po

kosztach druku i możliwa dla wszystkich do kopiowania, dystrybuowania kosztach druku i możliwa dla wszystkich do kopiowania, dystrybuowania

i używania bezpłatnie lub w cenie kosztów operacyjnych i używania bezpłatnie lub w cenie kosztów operacyjnych •wszelkie prawa autorskie, patenty i inna własność przemysłowa wszelkie prawa autorskie, patenty i inna własność przemysłowa

związane ze standardem są nieodwołalnie udostępnione bez opłat związane ze standardem są nieodwołalnie udostępnione bez opłat •nie ma żadnych ograniczeń w jego wykorzystaniu nie ma żadnych ograniczeń w jego wykorzystaniu

European Interoperability Framework for pan-European eGovernment Services

KP materiały pomocnicze do wykładów

14

Usługi geoinformacyjne

Usługi geoinformacyjne (web services)• dyskretne jednostki kodu wykonujące określone zadania wg

zasad specjalizacji funkcjonalnej hermetyzacji działania z możliwością łączenia z innymi usługami (wymiany danych)

wymagają: stosowania standardów i interoperacyjności systemów OGC (Open Geospatial Consortium)

standardy:GML (Geography Markup Language)WMS (Web Map Server)WFS (Web Feature Server