1

Grupa średnia

Imię i nazwisko ucznia:

___________________________________________________________________________

Szkoła (polska):

___________________________________________________________________________

Język używany w domu:

___________________________________________________________________________

Czas przeznaczony na pracę wynosi 120 minut.

Za wszystkie poprawnie rozwiązane zadania możesz otrzymać 150 punktów.

Życzymy powodzenia!

Liczba punktów uzyskanych przez ucznia

Komisja w składzie: Podpisy członków komisji

..................................................................... ..................................

..................................................................... ..................................

..................................................................... ..................................

VII Konkurs Wiedzy o Języku i Kulturze Polskiej

„Znasz-li ten kraj...?”

Lwów, 28-29 marca 2015 r.

2

Znasz-li ten kraj?... – 2015

GRUPA ŚREDNIA

I. TEST JĘZYKOWY

Imię i nazwisko: __________________________________________

RAZEM ZA CAŁY TEST JĘZYKOWY / 100 punktów

Rozumienie ze słuchu (15 p.)

Zadanie 1. (3 p. = 6 x 0,5 p.)

Na podstawie usłyszanego tekstu proszę uzupełnić brakujące słowa:

Przyszedł nowy rok 1655. Styczeń był ___________, ale suchy. Zima tęga przykryła Żmudź

świętą grubym na łokieć białym kożuchem. Lasy gięły się i łamały pod obfitą __________.

Śnieg olśniewał oczy w dzień przy słońcu, a nocą przy _________. Migotały jakoby iskry

niknącę po ___________ od mrozu powierzchni. Zwierz zbliżał się do mieszkań ludzkich, a

ubogie szare ___________ stukało dziobami do szyb szedzią i śnieżnymi kwiatami

pokrytych.

Henryk Sienkiewicz, Trylogia. Narodowe czytanie. 6 września.

Zadanie 2. (6 p.)

Odpowiedz na pytania:

1. O czym mówi to nagranie?

______________________________________________________

2. Wymień 4 narodowości wspomniane w nagraniu:

___________________________

___________________________

___________________________

___________________________

3. O czym mówią napisy na ścianach lwowskich kamienic?

_____________________________________

3

Zadanie 3. (6 p.)

Na podstawie usłyszanego tekstu wybierz prawidłową odpowiedź.

0. Bohater nagrania twierdzi, że wziął udział „w projekcie”: a) Dla pieniędzy. b) Dla sławy. c) Żeby przekazać młodym ludziom ważne przesłanie.

1. Sierpniowe niebo – 63 dni chwały to: a) Film. b) Piosenka. c) Sztuka teatralna.

2. Bohater nagrania twierdzi, że: a) Filmy o powstaniu warszawskim powinny być pokazywane w szkołach. b) Trzeba rozmawiać z żyjącymi powstańcami. c) Nie żyje już nikt z walczących w powstaniu warszawskim.

3. Starsze pokolenie: a) Nie chce, by młodzi ludzie interesowali się historią. b) Jest obojętne wobec młodego pokolenia. c) Ceni zainteresowanie młodych ludzi tematyką powstańczą.

4. Bohater nagrania jest: a) Jest jednym z aktorów grających powstańców. b) Jest jedynym autorem muzyki do filmu. c) Pojawia się w filmie.

5. Bohater nagrania chce żeby Sierpniowe niebo: a) Wywoływało emocje u widzów. b) Uspokajało widzów. c) Uzupełniało treść filmu.

6. Bohater nagrania kończy swoją wypowiedź: a) Pożegnaniem. b) Przedstawieniem się. c) Zaproszeniem.

4

Znasz-li ten kraj?... – 2014

GRUPA ŚREDNIA

Imię i nazwisko: __________________________________________

Test pozostałych sprawności (rozumienie tekstu pisanego, komunikacja,

gramatyka, pisanie) (85 p.)

Tekst 1

5

Rozumienie tekstu:

Zadanie 4. (6 p.)

Odpowiedz na pytania.

1. Konkurs odbywa się w Krakowie. TAK / NIE 2. Na konkurs może być nadesłana praca namalowana farbami na papierze. TAK / NIE 3. Prace można dostarczać tylko pocztą (też elektroniczną). TAK / NIE 4. Kardynał Stanisław Dziwisz bierze udział w konkursie. TAK / NIE 5. Ogłoszenie jest jeszcze aktualne. TAK / NIE 6. Więcej informacji o konkursie jest / było w Internecie. TAK / NIE

Komunikacja:

Zadanie 5. (10 p.)

Jak się to mówi i pisze po polsku?

1. Zapytaj na ulicy o drogę do Biblioteki UPJPII: (1 p.)

__________________________________________________________________

2. Podaj dzisiejszą datę: (1 p.)

_____________________________________________________________________

3. Jak nie powiesz do kard. S. Dziwisza: (3 odpowiedzi – 3 p.) a) Proszę księdza… b) Księże kardynale… c) Proszę pana… d) Jego eminencjo, księże kardynale… e) Kardynale Dziwiszu… f) Księże Stanisławie

4. Jak możesz powiedzieć do rektora W. Zuziaka: (3 odpowiedzi – 3 p.) a) Proszę księdza… b) Panie rektorze… c) Jego magnificencjo… d) Księże rektorze… e) Proszę pana… f) Panie Władysławie…

5. Z rozsypanych elementów ułóż adres: ul., Kraków, 30-348, Bracka, 9, /, Sz. P., Wójcicki, 11, Leszek. (1 p.)

6

6. Dodzwoniłeś się do Biblioteki – zadajesz jedno pytanie dotyczące konkursu (nie zapomnij się przedstawić). Uzupełnij dialog: (2 p.)

Drrr (piku-piku-pik ☺)

- Biblioteka Uniwersytetu Papieskiego, słucham.

- ___________________________________________________

- W czym mogę pomóc?

- ____________________________________________________

Gramatyka:

Zadanie 6. (6 p.)

Utwórz rzeczowniki od innych części mowy, według wzoru. WZÓR: Święty Jan Paweł II – świętość Jana Pawła II.

1. Przesyłać pocztą - _____________ pocztą. 2. Dostarczyć osobiście - ________________ osobiście. 3. Pożyczać książki w bibliotece - ____________________ książek od godziny 9.00. 4. Zaprosić dzieci i młodzież - __________________ zostało wysłane. 5. Ogłosić wyniki - ________________ wyników konkursu będzie jutro. 6. Taki duży – Jego ______________ budziła szacunek.

Tekst 2

Małgorzata Kryk, XX Międzynarodowy Festiwal Sportu Dzieci i

Młodzieży

W dniach od 19 do 21 września na obiektach sportowych w Zamościu odbył się XX Międzynarodowy Festiwal Sportu Dzieci. Głównym organizatorem imprezy było Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej w Zamościu. Bogata infrastruktura obiektów sportowych pozwoliła na zorganizowanie zawodów o międzynarodowym zasięgu. Na krytej pływalni w sobotę odbył się Integracyjny Festiwal Sportu. Były to zawody dziewcząt i chłopców w pływaniu. Zawodnicy zmierzyli się ze sobą na czas w stylu dowolnym, klasycznym, grzbietowym i zmiennym. Ponadto odbyły się liczne konkurencje sportowe m.in. zjeżdżanie ze ślizgawki na czas, rzuty piłką do kosza czy przepychanie piłki w wodzie. W Zespole Szkół nr 4 w Zamościu rozegrano Ogólnopolski Turniej Młodzików w Badmintonie. W badmintonie wzięli udział zawodnicy w kategorii U15. Była to młodzież w wieku od 12. do 15. roku życia. W Zespole Szkół nr 5 w Zamościu odbył się mecz piłki siatkowej. Funkcję sędziego głównego pełnił Adam Gaca, nauczyciel wychowania fizycznego i sekretarz zarządu zamojskiego TKKF-u. Na obiektach Ośrodka Sportu i Rekreacji przy ul. Królowej Jadwigi 8 został rozegrany mecz piłki nożnej Polska – Ukraina. Na hali sportowej rozegrano mecz piłki ręcznej, a na stadionie odbyło się mnóstwo konkurencji w lekkiej atletyce. A jak wypadła na festiwalu sportowym nasza młodzież z zamojskich szkół? Otóż

7

prezentowali się dobrze, aczkolwiek w większości to młodzież z Ukrainy zajęła miejsca na podium. A dlaczego zawodnicy z Ukrainy są lepsi od naszej młodzieży? Jak słusznie zauważył prezes Agrosu, brakuje nam szkół sportowych. Zwycięzcom zostały wręczone medale przez Grażynę Walczak, przedstawicielkę Ministerstwa Sportu i Turystyki, która była pod wrażeniem uczestnictwa tak dużej ilości młodzieży z zamojskich szkół. W niedzielę w hali Ośrodka Sportu i Rekreacji w Zamościu odbył się Integracyjny Festiwal Sportowy z udziałem osób niepełnosprawnych. Rozegrano w nim zawody boccia i race runner, czyli turniej na rowero-chodzikach. W piątek podczas Integracyjnego Festiwalu Sportowego z udziałem osób niepełnosprawnych odbyło się ognisko i wspólne grillowanie. Natomiast w sobotę o godz. 20.00 dla wszystkich zawodników, którzy wzięli udział w zmaganiach przygotowano dyskotekę. http://www.radiozamosc.pl/wiadomosc,1016,xx-miedzynarodowy-festiwal-sportu-dzieci-i-mlodziezy.html

Rozumienie tekstu

Zadanie 7. (5 p.)

Wypisz z tekstu nazwy dyscyplin i konkurencji sportowych, tak, żeby kojarzyły

się z rekwizytami / sytuacjami:

Rowero-chodziki - boccia i race runner Basen - ________________ Lotka i paletka - _________________ Siatka - ____________________ Rzut karny - ____________________ Szczypiornista - ___________________ Komunikacja

Zadanie 8. (2 p.)

„Zespół Szkół nr 4” w Zamościu – a jak nazwiesz po polsku swoją szkołę?

Chodzę do ____________________________________________________________ do ________________ klasy.

Zadanie 9. (4 p.)

Do kogo powinniśmy najlepiej powiedzieć (osoby wybierz z tekstu). Przy tych

formach, których nie powinniśmy użyć, zostaw puste miejsce.

wasza wysokość ☺ Królowa Jadwiga

panie sędzio proszę pana panie Adamie panie nauczycielu panie Gaca panie sekretarzu

8

panie prezesie proszę pani pani Grażyno pani przedstawicielko pani Walczak pani Małgorzato pani redaktor pani Kryk

Gramatyka:

Zadanie 10. (6 p.=12 x 0,5 p.)

Uzupełnij tabelkę rzeczownikami w liczbie pojedynczej lub mnogiej w

mianowniku:

Liczba pojedyncza Liczba mnoga Liczba pojedyncza Liczba mnoga chłopiec chłopców młodzież

dziewcząt prezes

dzieci zwycięzcom

zawodnicy przedstawicielkę

młodzików osób

sędziego nauczyciel sekretarz Zadanie 11. (5 p.)

Wybrane fragmenty tekstu zamień na czas przyszły lub teraźniejszy (tak, by tekst

był logiczny), według wzoru. W razie potrzeby – zmień aspekt (na dokonany /

niedokonany).

W dniach od 19 do 21 września na obiektach sportowych w Zamościu (odbył się) odbędzie się

XX Międzynarodowy Festiwal Sportu Dzieci. Głównym organizatorem imprezy (było) jest

Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej w Zamościu. Bogata infrastruktura obiektów

sportowych (pozwoliła) ______________ na zorganizowanie zawodów o międzynarodowym

zasięgu. Zawodnicy (zmierzyli się) _______________ ze sobą na czas w stylu dowolnym,

klasycznym, grzbietowym i zmiennym. W badmintonie (wzięli) ____________ udział

zawodnicy w kategorii U15. Na obiektach Ośrodka Sportu i Rekreacji przy ul. Królowej

Jadwigi 8 (został) ____________ rozegrany mecz piłki nożnej Polska – Ukraina. W sobotę o

godz. 20.00 dla wszystkich zawodników (przygotowano) ___________________ dyskotekę.

9

Tekst 3, Barwy biało-czerwone. Co o nich wiemy? („Dziennik Polski” 2014)

Konstytucja oraz ustawa o godle, barwach i hymnie RP mówią, że barwami naszego kraju są kolory biały i czerwony. Sama zaś ustawa stanowi, że naszą flagą państwową jest prostokątny płat tkaniny o barwach RP, umieszczony na maszcie. Ustawa szczegółowo określa m.in. kwestię proporcji między szerokością i długością flagi, zawiera wzór barw Polski, informuje, kto ma prawo flagę podnosić i na jakich budynkach. Daje również każdemu z nas prawo używania barw narodowych, a jednocześnie nakazuje otaczanie ich, podobnie jak godła i hymnu, czcią i szacunkiem. Symbole Polski podlegają prawnej ochronie. Oznacza to, że nie można np. na fladze pisać; nie można też śpiewać hymnu według własnej interpretacji. Prawo zabrania umieszczania symboli Polski na przedmiotach przeznaczonych do handlu. Na towarach do sprzedaży można umieszczać godło lub barwy jedynie w formie stylizowanej lub artystycznie przetworzonej. W Polsce przy otwarciu niektórych inwestycji przecina się wstążkę z barwami państwowymi. W wielu krajach taka praktyka jest zabroniona. Polskie barwy narodowe wywodzą się z barw herbu Królestwa Polskiego i herbu Wielkiego Księstwa Litewskiego. 7 lutego 1831 r. Sejm Królestwa Polskiego przyjął specjalną ustawę dotyczącą barw polskiej flagi. W 1919 r. biel i czerwień uznano oficjalnie za barwy państwowe. W symbolice polskiej flagi biel pochodzi od bieli orła, będącego godłem Polski, i bieli Pogoni - rycerza galopującego na koniu, godła Litwy. Na fladze biel jest zawsze u góry, ponieważ w polskiej heraldyce ważniejszy jest kolor godła niż tła. Kolor czerwony wywodzi się od tej barwy pola tarczy herbowej. Prof. Zenon Piech, kierownik Zakładu Nauk Pomocniczych Historii UJ, przyznaje, że do postawy Amerykanów wobec flagi jeszcze nam bardzo daleko. Nie radzi jednak narzekać. - Generalnie nasze symbole narodowe otaczamy dużym szacunkiem, a były czasy, np. okres międzywojnia i wojny, gdy stały na piedestale. Obecnie też nie jest najgorzej. Ale szacunek nie idzie w parze z wiedzą na ich temat. Zwraca uwagę, że błędnie utożsamiane są trzy rodzaje symboli: flaga, chorągiew i sztandar. W powszechnym odbiorze uważa się je za tożsame. - Mają one jednak odmienną tradycję historyczną. Flaga, pochodząca od chorągwi, przez całe wieki odgrywała pośród znaków władzy rolę drugoplanową. Ta ostatnia była ważniejsza w hierarchii przez kilka stuleci, choć znaczenie flagi systematycznie wzrastało od XIX wieku. W Kronice polskiej Gall Anonim pisze (na początku XII stulecia), że polskie wojska posiadały swoje znaki rozpoznawcze, które wyróżniały je od innych armii. Według prof. Stefana Kuczyńskiego, najpewniej już w X w. armie Mieszka czy Bolesława Chrobrego musiały mieć własne znaki czy chorągwie. Na monecie Bolesława Szczodrego (1058-1079) władca jest przedstawiany z proporcem w ręku. Z przekazu Galla wiemy, że istniał już wtedy urząd chorążego. Prof. Piech przypomina, że nieco późniejsze zabytki ikonograficzne (XII i XIII w.), np. monety czy pieczęcie pokazują, że chorągwie były już wtedy ważnymi znakami książęcymi. A od XIV wieku mamy już bardziej dokładne informacje dotyczące chorągwi. Ważnym źródłem jest m.in. Kronika Janka z Czarnkowa, obejmująca lata 1370-1384, która dwukrotnie mówi o chorągwiach, m.in. opisując wjazd króla Ludwika Węgierskiego do Krakowa. Mieszczanie krakowscy wyszli przed miasto powitać monarchę z chorągwiami - herbem miasta i herbami cechów. To pierwszy pisany przekaz o chorągwi naszego miasta. Z czasów Władysława Jagiełły mamy natomiast przekazy obrazujące stosunek władcy i rycerstwa do chorągwi. Jan Długosz opisuje, że kiedy rozpoczęła się wojna z zakonem krzyżackim, a wojska Jagiełły wkroczyły

10

na ziemie państwa krzyżackiego, rozwinięto chorągiew z Orłem Białym, król wygłosił wówczas przemówienie do wojska ze łzami w oczach, a zebranych ogarnęło wielkie wzruszenie. Czytaj więcej: http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/3421777,barwy-bialoczerwone-co-o-nich-wiemy,id,t.html?cookie=1

Rozumienie tekstu

Zadanie 12 (2 p.)

Na podstawie tekstu wybierz te zachowania, które są niezgodne z prawem:

1. Ktoś wywiesił flagę za oknem w dniu 3 maja. 2. Na wycieczce wszyscy podpisali się na fladze. 3. Polska drużyna piłkarska była ubrana w stroje biało-czerwone. 4. Ktoś wyprodukował długopisy z flagą. 5. Na otwarciu nowego mostu burmistrz przeciął wstęgę w formie flagi. 6. Ktoś wyprodukował koszulki w kolorach białym i czerwonym. 7. Ktoś postawił flagę na piedestale.

Zadanie 13 (5 p.)

Wpisz: kto urodził się najwcześniej:

_1__ Bolesław Chrobry ____ Bolesław Szczodry ____ Gall Anonim ____ Jan Długosz ____ Janko z Czarnkowa

____ Stefan Kuczyński

Komunikacja

Zadanie 14 (4 p.)

Jak mówimy i piszemy po polsku?

� „Prof. Zenon Piech, kierownik Zakładu Nauk Pomocniczych Historii UJ” – pisząc do niego podanie, napiszemy w nagłówku:

a) Do Prof. Zenona Piecha / Kierownika… b) Prof. Zenon Piech / Kierownik… c) Prof. Zenonowi Piechowi / Kierownikowi…

� „Prof. Zenon Piech, kierownik Zakładu Nauk Pomocniczych Historii UJ” – e-mail do niego zaczniemy:

a) Szanowny Panie Profesorze… b) Szanowny Panie Kierowniku… c) Szanowny Panie Zenonie Piech…

11

� „Prof. Zenon Piech, kierownik Zakładu Nauk Pomocniczych Historii UJ” – jak dziecko nie może do niego powiedzieć:

a) Panie profesorze… b) Panie kierowniku… c) Panie Zenonie d) Proszę pana…

� „UJ” – czytamy ten skrót: a) u-jot b) uj c) u-ji.

Gramatyka:

Zadanie 15. (4 p.)

Poniższy tekst uzupełnij o formy trybu rozkazującego.

Macie prawo używać barw narodowych, ale:

• (otaczać) – otaczajcie je czcią i szacunkiem;

• (pisać) – nie __________ na fladze;

• (śpiewać) – nie ____________ hymnu według własnej interpretacji;

• (umieszczać) – nie _____________ symboli Polski na przedmiotach przeznaczonych do handlu;

• (przecinać) – nie ______________ wstążek z barwami państwowymi.

Pisanie (Razem: 25 p.)

Zadanie 16. (10 p.)

Opisz tę pracę plastyczną. (ok. 30 słów)

Nikifor Krynicki, Ucieczka do Egiptu

12

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

Zadanie 17. (15 p.)

Na wzór tekstu 2. napisz sprawozdanie z imprezy sportowej (lub innej) , w której brałaś /

brałeś udział. (ok. 100 słów)

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________