Gospodarka Gospodarka nieruchomościaminieruchomościami

Dr Elżbieta KickaDr Elżbieta Kicka

Podstawowe przepisy regulujące Podstawowe przepisy regulujące gospodarkę nieruchomościami:gospodarkę nieruchomościami:

Konstytucja Rzeczpospolitej,Konstytucja Rzeczpospolitej, Kodeks cywilny,Kodeks cywilny, Ustawa o gospodarce nieruchomościami z Ustawa o gospodarce nieruchomościami z

dnia 21 sierpnia 1997r. (Dz.U.115 poz.741),dnia 21 sierpnia 1997r. (Dz.U.115 poz.741), Ustawa o samorządzie gminnym,Ustawa o samorządzie gminnym, Ustawa o samorządzie terytorialnym i Ustawa o samorządzie terytorialnym i

pracownikach samorządowychpracownikach samorządowych

Ustawa o nabywaniu nieruchomości Ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców,przez cudzoziemców,

Ustawa o własności lokali,Ustawa o własności lokali, Ustawa o autostradach płatnych,Ustawa o autostradach płatnych, Ustawa o pracowniczych ogrodach Ustawa o pracowniczych ogrodach

działkowych,działkowych, Ustawa o samorządzie powiatowym,Ustawa o samorządzie powiatowym, Ustawa o samorządzie województwa,Ustawa o samorządzie województwa,

Osobowość prawnaOsobowość prawna Reguluje ją kodeks cywilny.Reguluje ją kodeks cywilny.

Posiada ją Skarb Państwa i jednostki Posiada ją Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym ją nadano na mocy organizacyjne, którym ją nadano na mocy przepisów szczególnych np.przepisów szczególnych np.

- na mocy ustawy o przedsiębiorstwach - na mocy ustawy o przedsiębiorstwach państwowych – przedsiębiorstwa państwowe,państwowych – przedsiębiorstwa państwowe,

- ustaw samorządowych – gminy, powiaty i - ustaw samorządowych – gminy, powiaty i województwa,województwa,

- o szkolnictwie wyższym – wyższe uczelnie,o szkolnictwie wyższym – wyższe uczelnie,- o stowarzyszeniach – stowarzyszenia o stowarzyszeniach – stowarzyszenia

naukowo-techniczne.naukowo-techniczne.

Kodeks handlowy – wskazuje, że do Kodeks handlowy – wskazuje, że do uzyskania osobowości prawnej przez spółkę uzyskania osobowości prawnej przez spółkę – niezbędny jest wpis spółki do rejestru – niezbędny jest wpis spółki do rejestru handlowego prowadzonego przez sąd.handlowego prowadzonego przez sąd.

Osobowości prawnej nie Osobowości prawnej nie posiadają:posiadają:

Urzędy administracji publicznej,Urzędy administracji publicznej, Jednostki organizacyjne wojska i policji, Jednostki organizacyjne wojska i policji, Jednostki organizacyjne lasów Jednostki organizacyjne lasów

państwowych,państwowych, Sądy,Sądy, Urzędy skarbowe,Urzędy skarbowe, inneinne

MienieMienie Własność i inne prawa majątkowe - KCWłasność i inne prawa majątkowe - KC Jest pojęciem szerszym niż własność, Jest pojęciem szerszym niż własność,

obejmuje też użytkowanie wieczyste, obejmuje też użytkowanie wieczyste, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i inne.i inne.

Mienie:Mienie: państwowe,państwowe, samorządowe,samorządowe, prywatneprywatne

Mienie państwoweMienie państwowe jest podzielne na mocy przepisów z jest podzielne na mocy przepisów z

01.02.1989r01.02.1989r

Mienie samorządoweMienie samorządowe jest podzielne ,jest podzielne , powstało z przekształcenia części mienia powstało z przekształcenia części mienia

państwowego, przeznaczonego na cele inne, państwowego, przeznaczonego na cele inne, nie rolne i leśne.nie rolne i leśne.

Mienie prywatneMienie prywatne Własność osób fizycznych,Własność osób fizycznych, Spółdzielni,Spółdzielni, Niektórych spółek handlowych,Niektórych spółek handlowych, innych niepaństwowych i innych niepaństwowych i

niesamorządowych osób prawnychniesamorządowych osób prawnych

Formy władania Formy władania nieruchomościaminieruchomościami Własność,Własność, Użytkowanie wieczyste,Użytkowanie wieczyste, Użytkowanie,Użytkowanie, Dzierżawa, Dzierżawa, Najem,Najem, Użyczenie,Użyczenie, Trwały zarząd.Trwały zarząd.

WłasnośćWłasność

- Jest prawem zbywalnym, przenaszalnym i - Jest prawem zbywalnym, przenaszalnym i dziedzicznym,dziedzicznym,

np.właściciel może ją sprzedać, wnieść do np.właściciel może ją sprzedać, wnieść do spółki spółki

Użytkowanie wieczysteUżytkowanie wieczyste - Jest prawem zbywalnym, przenaszalnym i - Jest prawem zbywalnym, przenaszalnym i

dziedzicznym.dziedzicznym. - budynek wzniesiony przez użytkownika - budynek wzniesiony przez użytkownika

wieczystego jest jego własnością a nie wieczystego jest jego własnością a nie własnością właściciela gruntu.własnością właściciela gruntu.

UżytkowanieUżytkowanie- jest ograniczonym prawem rzeczowym, jest ograniczonym prawem rzeczowym,

którym można obciążyć nieruchomość na którym można obciążyć nieruchomość na rzecz dowolnej osoby,rzecz dowolnej osoby,

- użytkownik może korzystać z użytkownik może korzystać z nieruchomości w ustalony wcześniej nieruchomości w ustalony wcześniej sposób,sposób,

- jest prawem niezbywalnymjest prawem niezbywalnym

Dzierżawa, najem i użyczenieDzierżawa, najem i użyczenie

- to prawa zobowiązaniowe, to prawa zobowiązaniowe, - powstają na mocy umowy, w której powstają na mocy umowy, w której

właściciel nieruchomości zobowiązuje się właściciel nieruchomości zobowiązuje się oddać nieruchomość do korzystania na oddać nieruchomość do korzystania na określonych w umowie warunkach, a osoba, określonych w umowie warunkach, a osoba, która bierze nieruchomość, zobowiązuje się która bierze nieruchomość, zobowiązuje się do przestrzegania tych warunków,do przestrzegania tych warunków,

- dzierżawcadzierżawca – może czerpać pożytki z – może czerpać pożytki z nieruchomości,nieruchomości,

- najemcanajemca – nie może czerpać korzyści z – nie może czerpać korzyści z nieruchomości,nieruchomości,

- użyczenieużyczenie – jest formą nieodpłatnego – jest formą nieodpłatnego oddania nieruchomości do korzystania.oddania nieruchomości do korzystania.

Trwały zarządTrwały zarząd

- jest prawem niezbywalnym, jest prawem niezbywalnym, nieprzenaszalnym i niedziedzicznym. nieprzenaszalnym i niedziedzicznym.

- oddawane są nieruchomości państwowe i oddawane są nieruchomości państwowe i samorządowe jednostkom organizacyjnym samorządowe jednostkom organizacyjnym nie posiadającym osobowości prawnej, nie posiadającym osobowości prawnej,

- nieruchomości państwowe można oddać w nieruchomości państwowe można oddać w t.z. tylko jednostkom państwowym,t.z. tylko jednostkom państwowym,

- nieruchomości samorządowe – jednostkom nieruchomości samorządowe – jednostkom samorządowym.samorządowym.

CudzoziemcyCudzoziemcy

Nie mogą nabywać nieruchomości Nie mogą nabywać nieruchomości przygranicznych,przygranicznych,

To osoby fizyczne i prawne nie posiadające To osoby fizyczne i prawne nie posiadające obywatelstwa polskiego,obywatelstwa polskiego,

Osoba prawna uważana jest za cudzoziemca, Osoba prawna uważana jest za cudzoziemca, gdy jej siedziba znajduje się poza granicami gdy jej siedziba znajduje się poza granicami Polski,Polski,

Spółkę mieszana uważa się za cudzoziemca, Spółkę mieszana uważa się za cudzoziemca, jeżeli podmioty zagraniczne posiadają ponad jeżeli podmioty zagraniczne posiadają ponad 50% kapitału zakładowego spółki.50% kapitału zakładowego spółki.

Nabywanie nieruchomości przez Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców.cudzoziemców.

bez prawa trwałego zarządu,bez prawa trwałego zarządu, własność i użytkowanie wieczyste – wymaga własność i użytkowanie wieczyste – wymaga

uzyskania uprzednio zgody Ministra Spraw uzyskania uprzednio zgody Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji,Wewnętrznych i Administracji,

bez zgody ministra mogą nabyć:bez zgody ministra mogą nabyć:- lokal mieszkalny,lokal mieszkalny,- inną nieruchomość – jeśli posiada kartę inną nieruchomość – jeśli posiada kartę

stałego pobytu w Polsce i mieszka min.5 lat,stałego pobytu w Polsce i mieszka min.5 lat,

- nieruchomość inna niż lokal mieszkalny, nieruchomość inna niż lokal mieszkalny, jeżeli jest współmałżonkiem obywatela jeżeli jest współmałżonkiem obywatela polskiego, posiada kartę stałego pobytu min. polskiego, posiada kartę stałego pobytu min. 2 lata, a nabywana nieruchomość będzie 2 lata, a nabywana nieruchomość będzie majątkiem wspólnym małżonków,majątkiem wspólnym małżonków,

- może w drodze dziedziczenia,może w drodze dziedziczenia,- gdy nieruchomość nabywa osoba prawna na gdy nieruchomość nabywa osoba prawna na

cele statutowe, gdy łączna powierzchnia nie cele statutowe, gdy łączna powierzchnia nie jest większa niż 0,45ha,jest większa niż 0,45ha,

Wartość nieruchomościWartość nieruchomości

Położenie nieruchomości,Położenie nieruchomości, Funkcja wyznaczona nieruchomości w Funkcja wyznaczona nieruchomości w

planie zagospodarowania przestrzennego,planie zagospodarowania przestrzennego, Stopień wyposażenia w urządzenia Stopień wyposażenia w urządzenia

infrastruktury technicznej,infrastruktury technicznej, Stan zagospodarowania nieruchomości, Stan zagospodarowania nieruchomości,

poziom cen rynkowych w otoczeniu poziom cen rynkowych w otoczeniu nieruchomościnieruchomości

Opłaty z ty. Praw do Opłaty z ty. Praw do nieruchomościnieruchomości