Mariusz Rogalski*

Geograficzne aspekty badań nad koopetycją – dominujące

ośrodki badawcze w ujęciu regionalnym1

Wstęp Strategia koopetycji od kilkunastu lat inspiruje badaczy dwoistością swej

natury, która wbrew utartej logice łączy ze sobą dwa przeciwstawne paradyg-maty konkurencji i współpracy, tworząc nową jakość rozważań naukowych.

W ośrodkach badawczych rozlokowanych w różnych obszarach geograficznych

współczesnego świata naukowcy pochylają się nad istotą tego nietypowego zjawiska, próbując ukształtować ramy nowopowstającego paradygmatu koope-

tycji. Rozważania te nie przebiegają „symetrycznie” na wszystkich polach ba-

dawczych we wszystkich ośrodkach naukowych. Są ośrodki, których zaintere-sowania obejmują jedynie wybrane aspekty koopetycji, są ośrodki, które w ogó-

le nie zajmują się tą tematyką, oraz są ośrodki, które kompleksowo próbują zi-

dentyfikować wszystkie wymiary i obszary zjawiska koopetycji.

Niniejsze opracowanie jest próbą syntezy dotychczasowej aktywności ogólnoświatowych ośrodków badawczych zajmujących się problematyką koo-

petycji w celu wyłonienia liderów w dotychczasowej frekwencyjności przepro-

wadzanych naukowych eksploracji i zweryfikowania ich rzeczywistego wkładu w rozpoznanie, zrozumienie i propagowanie zjawiska i strategii koopetycji na

polu międzynarodowej wymiany myśli naukowej.

Badaniom poddano ośrodki badawcze reprezentowane przez 106 recenzo-

wanych publikacji naukowych wyselekcjonowanych z pełno-tekstowych, anglo-języcznych baz danych; Ebsco, Elsevier / Spriner, Emerald, Proquest, ISI Web

of Knowledge, wydanych do dnia 31.01.2011 roku, oraz innych, zewnętrznych

baz danych (w tym polskojęzycznych), do których autor miał dostęp, a w któ-rych koopetycja stanowiła wiodący obiekt badawczy. Opracowania angloję-

zyczne zostały wyfiltrowane pod względem zawierania terminów: coopetition /

co-opetition umieszczonych w tytule, abstract-cie bądź słowach kluczowych publikacji. Wstępy redakcyjne oraz recenzje książek nie zostały uwzględnione

w badaniach.

Na tej podstawie wyłoniono 22 państwa grupujące ośrodki badawcze roz-

lokowane na ich terytorium, których to myśli 157 naukowców zostały opubli-kowane i umieszczone w powyższych bazach danych. Wszystkie one reprezen-

tują 4 kontynenty – regionalne ośrodki badawcze, w ramach których zostały

przeprowadzane niniejsze badania.

* Mgr, Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Wydział Zarządzania, Uniwersytet Ekonomiczny

w Katowicach, e-mail: mariusz.rogalski@ue.katowice.pl 1 Praca naukowa finansowana ze środków na naukę w latach 2011-2013 jako projekt badawczy MNiSW Nr N N115 006040.

Mariusz Rogalski 156

1. Istota koopetycji Koopetycja w całej swej złożoności jest zwyczajnym splotem dwóch dy-

namik międzyorganizacyjnych; konkurencji i współpracy, których wzajemna,

obopólnie korzystna dla zaangażowanych stron interakcja czyni relacje koope-

tycji zmiennymi w czasie. - Ich podatność na uwarunkowania zarówno ze-wnętrzne, jak i wewnętrzne koopetytorów wynika przede wszystkim z wystę-

powania paradoksalnej jednoczesności zachowań konkurencyjnych i koopera-

cyjnych (będącej istotą tych relacji), która zdaniem wielu badaczy stanowi nie

lada wzywanie menedżerskie dla koopetytorów nie tylko w procesie zarządza-nia koopetycją, ale również w procesie przygotowania się do niej, jak i jej im-

plementacji [zob. Zineldin, 1998, s. 1148-1162]; [Dagnino, Le Roy, Yami, Cza-

kon, 2008, s. 4]. Owa jednoczesność implikuje ponadto wiele różnych typów zawiązywa-

nych relacji koopetycji, które mogą np. dotyczyć całego łańcucha i sieci warto-

ści [zob. np. Peng i Bourne, 2009, s. 377–400], horyzontalnych bilateralnych / multilateralnych zachowań międzyorganizacyjnych [zob. np. LeTourneau,

2004, s. 81-83], czy też wewnątrz-organizacyjnych powiązań biznesowych

[zob. np. Tsai, 2002, s. 179-190]. Same dynamiki wzajemnej konkurencji

i współpracy zazwyczaj odbywają się na odmiennych poziomach funkcjonal-nych przedsiębiorstw, przy czym współpraca zazwyczaj zachodzi w obszarach

odległych od klientów, tj. strategicznych powiązań takich jak badania i rozwój,

wspólne działy zakupów, czy też bazy dostawców, a konkurencja zwykle pro-wadzona jest na poziomie im bliskim, tzn. w postaci: różnej polityki cenowej,

odmiennych produktów i opakowań, czy też indywidualnie kształtowanej pro-

mocji i oddzielnym pozycjonowaniu produktów [Bengtsson i Kock, 2000, s. 418-424]; [Wang i Krakover, 2008, s. 128]; [Walley, 2007, s. 17-18]. Płasz-

czyzny te mogą być jednak odmienne ukształtowane w przypadku kartelów,

które zalicza się do szczególnych przypadków zachowań koopetycyjnych [Ru-

sko, 2011, s. 313-314]. Tam zazwyczaj firmy konkurują zarówno w obszarach odległych od, jak i bliskich do zakupowych percepcji klientów, a współpracują

tylko w tych dla nich najbliższych, czyli np. w polityce cenowej i objętych

przez nich terenach dystrybucyjnych. Zjawisko koopetycji obserwowalne jest nie tylko pomiędzy przedsiębior-

stwami działającymi na rynku dóbr i usług, ale również pomiędzy państwami,

instytucjami prywatnymi / publicznymi, a nawet jednostkami administracyjny-

mi. Nieraz relacje koopetycji zawiązywane są w przeróżnych konfiguracjach przez niniejsze podmioty [zob. np. Luo, 2004], tworząc nowatorskie i niezau-

ważalne wcześniej typy powiązań międzyorganizacyjnych. Stąd koopetycja jest

bardzo wdzięcznym obszarem eksploracji badawczej, choć po dzień dzisiejszy w znikomym stopniu rozpoznanym naukowo. - Dopiero od lat 90. XX wieku

odnotowuje się publikacje obszernie obejmujące tą problematykę, i pomimo, że

obecnie widoczny jest trend wzrostowy w zainteresowaniu tym zjawiskiem przez ośrodki naukowe niemal z całego świata, to nadal pozostaje wiele nieroz-

poznanych aspektów tego zjawiska (zob. rys. 1) [Rogalski, 2011, s. 18].

Geograficzne aspekty badań nad koopetycją… 157

Rysunek 1. Przyrost liczby publikacji naukowych z zakresu koopetycji w latach

1997-2010

Źródło: [Rogalski, 2011, s. 19].

2. Dominujące ośrodki badawcze2

Ośrodki naukowe niemal z całego świata podejmują się badań nad koope-

tycją. Największy procentowy wkład w stan dotychczasowej wiedzy o tym zja-

wisku wniosły państwa europejskie oraz Stany Zjednoczone (zob. rys. 2), któ-rych liczba publikacji stanowi aż 90% światowego dorobku w tym zakresie.

Rysunek 2. Pochodzenie publikacji naukowych w ujęciu regionalnym [% wszyst-

kich publikacji]

Źródło: Opracowanie własne.

2 W niniejszych analizach ze względów statystycznych nie zostały uwzględnione publikacje napi-sane wspólnie przez regionalne ośrodki badawcze.

Mariusz Rogalski 158

W ujęciu historycznym również dominowały państwa europejskie, które

oprócz lat 1997, 2002, 2004 i 2006, w których nieznacznie przegrywały ze Sta-nami Zjednoczonymi i lat 1999-2001 oraz 2005, w których z nimi remisowały,

zdecydowanie przodowały w liczbie nowych publikacji naukowych stanowią-

cych o koopetycji. Bardzo słabo w tym zestawieniu wypadają kraje azjatyckie,

które wykazały się największą aktywnością publikacyjną w roku 2007, i pomi-mo, że wyprzedziły one wtedy Stany Zjednoczone, to ciągle były dwukrotnie

gorsze w tym zakresie od państw europejskich (zob. rys. 3).

Rysunek 3. Publikacje naukowe w latach 1997-01.2011 [% wszystkich publikacji]

Źródło: Opracowanie własne.

W samej Europie również odnotowuje się zróżnicowane zainteresowanie

badawcze tego typu relacjami. Najwięcej publikacji obejmujących zagadnienia

koopetycji pochodzi z Włoch (19%), następnie z Francji (16%), Szwecji (12%) i Finlandii (11%), które w sumie opublikowały 65% wszystkich europejskich

artykułów. Najmniej opracowań, bo tylko 3% z wszystkich, wydały ośrodki

badawcze z Litwy, Luksemburga i Hiszpanii; które zamykają niniejsze zesta-wienie państw europejskich (zob. rys. 4).

Geograficzne aspekty badań nad koopetycją… 159

Rysunek 4. Pochodzenie publikacji naukowych w ujęciu krajowym – Europa [%

wszystkich publikacji]

Źródło: Opracowanie własne.

Niemniej jednak to europejskie ośrodki naukowe znacząco dominują

w badaniach nad koopetycją, i pomimo że pierwsza uznawana za „pioniersko-propagatorską” publikacja pochodzą ze Stanów Zjednoczonych

3, to prym

pierwszeństwa praktycznie niezmiennie od 13 lat wiedzie Europa.

3. Koopetycyjne pola zainteresowań regionalnych ośrodków badawczych Duża liczba europejskich publikacji z zakresu koopetycji ma swoje od-

zwierciedlenie w ich dużym udziale we wszystkich opracowaniach konceptual-

nych i empirycznych, jakie w tej tematyce się ukazały. Otóż aż 62% wszystkich

artykułów odnoszących się do badań empirycznych autorów i aż 78% opraco-wań konceptualnych (teoretycznych) zostało opublikowanych przez europejskie

ośrodki badawcze. Na drugim miejscu uplasowały się północnoamerykańskie

(25 i 22%), a na trzecim azjatyckie, z wynikiem; 12% opracowań empirycznych i 0% konceptualnych (zob. rys. 5).

3 Uważa się za nią książkę M. Brandenburgera i B.J. Nalebuffa pt. „Co-opetition” wydaną w 1996

roku w Nowym Yorku [zob. Brandenburger i Nalebuff, 1996], jednakże pierwsze wzmianki o koopetycji można znaleźć już w wydanej w Manchesterze książce z 1913 roku P.T. Cheringtona pt. „Advertising as a Business Force: A compilation of experiences” [zob. Cherington, 1976].

Mariusz Rogalski 160

Rysunek 5. Regionalne ośrodki badawcze a rodzaj opracowania naukowego [%

wszystkich publikacji]

Źródło: Opracowanie własne.

Podobnie wysokie odsetki uzyskały europejskie artykuły w odniesieniu do

typu koopetycji, jaki podlegał badaniom. Zarówno koopetycja horyzontalnie ukształtowana (poziomo), jak i wertykalnie (pionowo) stanowiła aż w 2/3

obiekt badań europejskich ośrodków badawczych, a w niecałej 1/4 amerykań-

skich. Zaledwie w 1/10 wszystkich opracowań te typy koopetycji były analizo-wane w azjatyckich publikacjach (zob. rys. 6).

Rysunek 6. Regionalne ośrodki badawcze a eksplorowany typ koopetycji [%

wszystkich publikacji]

Źródło: Opracowanie własne.

Zderzając te dwie powyższe charakterystyki ze sobą ukazuje się jeszcze

ciekawszy obraz dotychczasowych osiągnięć regionalnych ośrodków badaw-

czych. Otóż okazuje się, że zarówno australijscy jak i azjatyccy naukowcy nie opublikowali żadnych wyników badań w odniesieniu do konceptualnych roz-

Geograficzne aspekty badań nad koopetycją… 161

ważań nad koopetycją, a z kolei aż 100% opracowań obejmujących problema-

tykę zarówno horyzontalnych jak i wertykalnych relacji pochodzi z europej-skich ośrodków badawczych. W przypadku badań empirycznych te dyspropor-

cje są mniejsze, jednakże nadal wysoce zauważalne (zob. tab. 1).

Tablica 1. Regionalne ośrodki badawcze a rodzaj opracowania i typ koopetycji

będący w ich polu naukowych zainteresowań

Regionalne ośrodki badawcze - kontynent

[% wszystkich publikacji]

Rodzaj publi-

kacji nauko-

wej

Typ koopetycji Ameryka Płn. Australia Azja Europa

opracowanie

konceptualne

pionowa 25% 0% 0% 75%

pozioma 27% 0% 0% 73%

pozioma/pionowa 0% 0% 0% 100%

opracowanie

empiryczne

pionowa 36% 0% 0% 64%

pozioma 21% 2% 14% 63%

pozioma/pionowa 38% 0% 13% 50% Źródło: Opracowanie własne.

Największą dysharmonią eksploracyjną pomiędzy regionalnymi ośrodkami

badawczymi wykazują sektory gospodarcze, które podlegały empirycznym ba-daniom w ww. ośrodkach. Otóż aż 6 z 13 zidentyfikowanych sektorów w do-

tychczasowych publikacjach4 było analizowanych tylko w europejskich publi-

kacjach, a wszystkimi pozostałymi 7-mioma też tylko naukowcy z europejskich ośrodków badawczych byli zainteresowani. Jedynie w przypadku sektora opieki

zdrowotnej i pomocy społecznej prym w rozważaniach naukowych wiedzie

Ameryka Płn. (60% badań), a w przypadku działalności profesjonalnej, nauko-wej i technicznej oraz transporcie i gospodarce magazynowej na równym miej-

scu uplasowały się ośrodki azjatyckie i europejskie (zob. rys. 7).

W badaniach nad podsektorem wysokich technologii (high-tech) skupiają-

cym branże o różnych ukierunkowaniach biznesowych (przyjętych zgodnie z klasyfikacją produktów high-tech OECD [Wojnicka, 2006, s. 11-13]) również

prym wiodą europejskie ośrodki badawcze, które opublikowały niemal połowę

dotychczasowych opracowań z zakresu koopetycji. Na drugim miejscu uplaso-wały się ośrodki z Ameryki Płn. (29%), na trzecim z Azji (21%), a na odległym

czwartym z Australii, z wynikiem 4%.

4 Sektory zostały określone i sformułowane zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD)

z dnia 24 grudnia 2007 r. [zob. Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), Dz.U. Nr 251, poz. 1885].

Mariusz Rogalski 162

Rysunek 7. Regionalne ośrodki badawcze a sektory gospodarcze [% wszystkich

publikacji]

Źródło: Opracowanie własne.

Zakończenie Bezapelacyjnie we wszystkich polach niniejszych rozważań nad dominu-

jącymi, regionalnymi ośrodkami badawczymi w problematyce koopetycji, prym

wiodą europejskie ośrodki badawcze. Dopiero na drugim miejscu, z bliska

o połowę gorszym wynikiem we frekwencyjności dokonywanych analiz, upla-

sowały się północnoamerykańskie ośrodki naukowe, a na trzecim i czwartym azjatyckie i australijskie. W ogóle nie zidentyfikowano publikacji pochodzą-

cych z południowoamerykańskich i afrykańskich ośrodków naukowych.

Wydaje się zatem, że to europejska myśl badawcza dominuje w cytowaniu większości światowych publikacji z zakresu koopetycji. Okazuje się natomiast,

że palmę pierwszeństwa w tym aspekcie dzierżą północnoamerykańskie ośrodki

badawcze, a dokładnie te ze Stanów Zjednoczonych, gdyż to one objęły w ran-kingu cytowalności opracowanym na podstawie i za pomocą funkcjonalności

bazy danych ISI Web of Knowledge (na dzień 31.01.2011) aż 6 na pierwszych

10 pozycji. - Europejskich publikacji jest tam aż o połowę mniej, czyli zaledwie

3 pozycje (zob. tab. 2). Oznacza to zatem, że sukces ośrodków europejskich jest

Geograficzne aspekty badań nad koopetycją… 163

tylko połowiczny, gdyż nie przekłada się on na propagowanie ich myśli i roz-

wiązań naukowych w tej problematyce.

Tablica 2. Najczęściej cytowane artykuły o koopetycji

Cyto-walność

Kontynent Uniwersytet Autor Tytuł

145 Ameryka Płn.

The Pennsylvania State University

Tsai W.

„Social structure of "coopeti-

tion" within a multiunit organ-ization: Coordination, Compe-tition, and Intraorganizational Knowledge Sharing”

82 Europa

University of Umeå / Swedish School of Economics and

Business Administra-tion

Bengtsson M. i Kock S.

„Co-opetition in business networks – to cooperate and

compete simultaneously”

28 Ameryka Płn.

College of Business

Administration / Indiana University

Luo Y.,

Slotegraaf R.J., Pan X.

„Cross-Functional “Coopeti-tion”:The Simultaneous Role of Cooperation and Competi-tion Within Firms”

21 Europa

University of War-

wick / University of Köln / School of Management

Levy M., Loebbeck C., Powell P.

„SMEs, co-opetition and knowledge sharing: the role of information systems”

16 Ameryka Płn.

School of Business Administration

Luo Y.

„Toward coopetition within a multinational enterprise: a perspective from foreign sub-sidiaries”

15 Europa Universidad DE MÁLAGA

Quintana-García C., Benavides-Velasco C.A.

„Cooperation, competition, and innovative capability: a panel data of European dedi-cated biotechnology firms”

11 Ameryka Płn.

School of Business Administration

Luo. Y. „A coopetition perspective of global competition”

9 Azja City University of Hong Kong

Chin K.-S., Chan B.L.,

Lam P.-K.

„Identifying and prioritizing critical success factors for

coopetition strategy”

7 Ameryka Płn.

University of Miami

/ United States De-partment of Industri-al Engineering

Gurnani H., Erkoc M., Luo Y.

„Impact of product pricing and timing of investment decisions on supply chain co-opetition”

4 Ameryka Płn.

St. David's Healthca-re Partnership

Gee E.P. „Co-opetition: The new market milieu”

Źródło: Opracowanie własne na podstawie [ISI Web of Knowledge, 2011].

Tak niska cytowalność europejskich publikacji obrazuje niezbyt mocną si-

łę przebicia europejskich ośrodków naukowych na polu międzynarodowej wy-miany myśli naukowej. Pomimo, że to europejscy naukowcy zdecydowanie

wiodą prym w rozpoznaniu i zrozumieniu tego nietypowego zjawiska, to ich

Mariusz Rogalski 164

głos jest zdecydowanie mniej słyszalny niż ten północnoamerykański, co ze

szkodą dla rozwoju nauki chowa głęboko w kąt ich osiągnięcia badawcze.

Literatura 1. Bengtsson M. i Kock S. (2000), Coopetition in business networks – to co-

operate and compete simultaneously, „Industrial Marketing Management” nr 5(29), s. 411-426.

2. Brandenburger A.M. i Nalebuff B.J. (1996), Coopetition, Doubleday Cur-

rency, New York.

3. Cherington P.T. (1976), Advertising as a Business Force: A compilation of experiences, reissue edition, NH: Ayer Co Pub, Manchester.

4. Chin K.-S., Chan B.L., Lam P.-K. (2008), Identifying and prioritizing criti-

cal success factors for coopetition strategy, „Industrial Management & Data Systems” nr 3-4(108), s. 437-454.

5. Dagnino G.B., Le Roy F., Yami S., Czakon W. (2008), Strategie koopetycji

– nowa forma dynamiki międzyorganizacyjnej?, „Przegląd Organizacji” nr 6, s. 3-7.

6. Gee E.P.: Coopetition (2000), The new market milieu, „Journal of

Healthcare Management” nr 6(45), s. 359-363.

7. Gurnani H., Erkoc M., Luo Y. (2007), Impact of product pricing and timing of investment decisions on supply chain coopetition, „European Journal of

Operational Research” nr 1(180), s. 228-248.

8. ISI Web of Knowledge (2011), <www.apps.isiknowledge.com>. 9. Le Tourneau B. (2004), Coopetition: An Alternative to Competition, „Jour-

nal of Healthcare Management” Mar/Apr nr 2(49), s. 81-83.

10. Levy M., Loebbecke C., Powell P. (2003), SMEs, coopetition and knowledge sharing: the role of information systems. „European Journal of

Information Systems” nr 1(12), s. 3-17.

11. Luo Y. (2004), A coopetition perspective of MNC–host government rela-

tions, „Journal of International Management” nr 10, s. 431-451. 12. Luo Y. (2005), Toward coopetition within a multinational enterprise:

a perspective from foreign subsidiaries, „Journal of World Business” nr

1(40), s. 71-90. 13. Luo Y. (2007), A coopetition perspective of global competition, „Journal of

World Business” nr 2(42), s. 129-144.

14. Luo Y., Slotegraaf R.J., Pan X. (2006), Cross-Functional “Coopetition”:

The Simultaneous Role of Cooperation and Competition Within Firms, „Journal of Marketing” nr 2(70), s. 67-80.

15. Peng T-J.A. i Bourne M. (2009), The Coexistence of Competition and Co-

operation between Networks: Implications from Two Taiwanese Healthcare Networks, „British Journal of Management” nr 20, s. 377-400.

16. Quintana-García C. i Benavides-Velasco C.A. (2004), Cooperation, compe-

tition, and innovative capability: a panel data of European dedicated bio-technology firms, „Technovation” nr 12(24), s. 927-938.

Geograficzne aspekty badań nad koopetycją… 165

17. Rogalski M. (2011), Strategia koopetycji – światowe trendy eksploracji,

„Przegląd Organizacji” nr 09, s. 17-21. 18. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Pol-

skiej Klasyfikacji Działalności (PKD), Dz.U. Nr 251, poz. 1885.

19. Rusko R. (2011), Exploring the concept of coopetition: A typology for the

strategic moves of the Finnish forest industry, „Industrial Marketing Man-agement” nr 2(40), s. 311-320.

20. Tsai W. (2002), Social structure of "coopetition" within a multiunit organi-

zation: Coordination, Competition, and Intraorganizational Knowledge Sharing, „Organization Science” Mar/Apr nr 2(13), s. 179-190.

21. Walley K. (2007), Coopetition. An introduction to the subject and an agen-

da for research, „International Studies and Management & Organization” nr

2(37), s. 11-31. 22. Wang Y. i Krakover S. (2008), Destination marketing: competition, cooper-

ation or coopetition?, „International Journal of Contemporary Hospitality

Management” nr 2(20), s. 126-141. 23. Wojnicka E. (2006), Definicja sektora high-tech, [w:] Perspektywy rozwoju

małych i średnich przedsiębiorstw wysokich technologii w Polsce do 2020

roku, Wojnicka E., Klimczak P., Wojnicka M., Dąbkowski J., Podsiadła W. (red.), Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.

24. Zineldin M.A. (1998), Towards an ecological collaborative relationship

management. A “coopetive” perspective, „European Journal of Manage-

ment” nr 11/12(32), s. 1138-1164.

Streszczenie Zjawisko koopetycji od kilkunastu lat inspiruje badaczy dwoistością swej natury,

która tak de facto w całej swej złożoności jest zwyczajnym splotem dwóch dynamik

międzyorganizacyjnych; konkurencji i współpracy, których wzajemna, obopólnie ko-

rzystna dla zaangażowanych stron interakcja czyni relacje koopetycji zmiennymi

w czasie.

Zainteresowanie naukowe tymi niekonwencjonalnymi formami powiązań bizne-sowych jest bardzo zróżnicowana w różnych obszarach geograficznych współczesnego

świata. Najaktywniejszymi w rozpoznaniu i zrozumieniu zjawiska koopetycji wyraźnie

są europejskie ośrodki badawcze, których liczebność rozważań naukowych na każdym

polu naukowej eksploracji znacząco przewyższa liczbę innych, opublikowanych na

świecie opracowań z zakresu koopetycji. Na drugim miejscu, z bliska o połowę gor-

szym wynikiem, uplasowały się północnoamerykańskie ośrodki naukowe, a na trzecim

i czwartym azjatyckie i australijskie. W ogóle niezidentyfikowano publikacji pochodzą-

cych z południowoamerykańskich i afrykańskich ośrodków naukowych.

Wysoka liczebność publikacji europejskich nie ma odzwierciedlenia w rankingu

najczęściej cytowanych artykułów naukowych obejmujących problematykę koopetycji.

Jedynie 3 opracowania z pierwszej 10-ątki mają europejskie korzenie, a aż 6 północno-amerykańskie. Obrazuje to słabość europejskich ośrodków naukowych w rozpowszech-

nianiu i propagowaniu własnych osiągnięć na ogólnoświatowym polu wymiany myśli

naukowej.

Mariusz Rogalski 166

Słowa kluczowe koopetycja, liderzy, ośrodki badawcze, pola eksploracji

Geographical aspects of the research on coopetition – leading research cen-

ters in the regional scheme (Summary) A phenomenon of the coopetition inspiring scientists all over the world with its

unconventional joint of the coopetitive and cooperative dynamics, which beneficial for

involved parties interaction makes coopetition relations dynamic over time. Researches

on this phenomenon don’t develop symmetric in all the geographical regions. There are

very active regional research centers, like European, and very passive like Australian, or

Asian. There are also regions in that wasn’t published none of the papers on the aspects

of coopetition.

Key words coopetition, leaders, research centers, exploration ranges