Geneza i Dotychczasowy Przebieg Kryzysu.bezpieczny Bank 01_2009

download Geneza i Dotychczasowy Przebieg Kryzysu.bezpieczny Bank 01_2009

of 178

Transcript of Geneza i Dotychczasowy Przebieg Kryzysu.bezpieczny Bank 01_2009

ISSN 1429-2939

Nr 1(38) 2009

jest czasopismem wydawanym przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny od 1997 roku. Misj czasopisma jest wspomaganie rozwoju bada i propagowanie wiedzy z zakresu gwarancji depozytw, bezpieczestwa finansowego bankw oraz stabilnoci systemu finansowego. KOMITET REDAKCYJNY: Dr Robert Jagieo Redaktor Naczelny Arkadiusz Huzarek Krzysztof Pietraszkiewicz Dr Jan Kolenik Sekretarz Redakcji Robert Stasiak Sekretarz Redakcji RADA PROGRAMOWO-NAUKOWA: Prof. dr hab. Magorzata Zaleska Przewodniczca Prof. dr hab. Andrzej Gospodarowicz Prof. dr hab. Alfred Janc Prof. dr hab. Jerzy Nowakowski Prof. dr hab. Stanisaw Owsiak Prof. dr hab. Jan Szambelaczyk Artykuy publikowane w Bezpiecznym Banku s recenzowane. RECENZENCI: Prof. dr hab. Jerzy Nowakowski Prof. dr hab. Alfred Janc Prof. dr hab. Andrzej Gospodarowicz Publikowane artykuy przedstawiaj opinie i pogldy autorw, i nie wyraaj oficjalnego stanowiska Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. REDAKCJA: Krystyna Kawerska WYDAWCA: Bankowy Fundusz Gwarancyjny ul. Ks. Ignacego Jana Skorupki 4 00-546 Warszawa SEKRETARIAT REDAKCJI: Robert Stasiak Telefon: 0-prefiks-22-58-30-574 e-mail: [email protected]

Opracowanie komputerowe, druk i oprawa: Dom Wydawniczy ELIPSA ul. Inancka 15/198, 00-189 Warszawa tel./fax 0-22 635 03 01, 0-22 635 17 85 e-mail: [email protected], www.elipsa.pl

W numerzeZ dziaalnoci Bankowego Funduszu Gwarancyjnego1. Sprawozdanie z dziaalnoci Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w 2008 roku (skrt) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Upado banku inwestycyjnego na przykadzie Lehman Brothers . . . . . . 3. Konferencja pt. Banki spdzielcze wyzwania wobec nowych regulacji omwienie wystpie przedstawicieli instytucji tworzcych sie bezpieczestwa finansowego w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 55

64

Problemy i pogldy1. Andrzej Jurowski, Piotr Zegado Geneza i dotychczasowy przebieg globalnego kryzysu finansowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

2. Kinga Jamrozik-Kierc, Piotr Zegado Analiza rde finansowania bankw dziaajcych w Polsce w kontekcie niepokojw na rynkach finansowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 3. Marcin Gospodarowicz Lokalne instytucje finansowe a sytuacja ekonomiczno-spoeczna gospodarstw rolnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 4. Emil lzak Wpyw wprowadzenia euro w Polsce na funkcjonowanie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 5. Agata Dunaszewska Podstawowe zasady gwarantowania depozytw w systemie sowackim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170

3

Z dziaalnoci BFG

SPRAWOZDANIE Z DZIAALNOCI BANKOWEGO FUNDUSZU GWARANCYJNEGO W 2008 ROKU (SKRT)

I. PODSTAWA PRAWNA, ZADANIA I WADZE 1. Podstawa prawnaBankowy Fundusz Gwarancyjny dziaa na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o BFG (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 474, z pn. zm.). Przyjte w niej rozwizania odpowiadaj wymogom Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/19/WE z dnia 30 maja 1994 r. w sprawie systemw gwarantowania depozytw. Ustawa okrela zasady tworzenia i funkcjonowania obowizkowego systemu gwarantowania depozytw, rodzaje dziaa, ktre mog by podejmowane w celu udzielenia bankom pomocy w sytuacji powstania niebezpieczestwa niewypacalnoci, a take zasady gromadzenia i wykorzystywania informacji o podmiotach objtych systemem gwarantowania. Nadzr nad Bankowym Funduszem Gwarancyjnym sprawuje Minister Finansw.

5

Bezpieczny Bank1(38)/2009

2. ZadaniaBankowy Fundusz Gwarancyjny wraz z Ministerstwem Finansw, Komisj Nadzoru Finansowego i Narodowym Bankiem Polskim tworzy sie bezpieczestwa finansowego kraju. W ramach sieci bezpieczestwa Fundusz wykonuje zadania przypisane mu ustawowo. W zakresie funkcjonowania obowizkowego systemu gwarantowania depozytw do zada tych naley: okrelanie na dany rok, zgodnie z art. 25 ustawy o BFG, wysokoci rodkw wyodrbnionych przez podmioty objte systemem gwarantowania, w zwizku z obowizkiem tworzenia funduszu ochrony rodkw gwarantowanych, wykonywanie obowizkw wynikajcych z gwarantowania rodkw pieninych na zasadach okrelonych w ustawie o BFG, gromadzenie i analizowanie informacji o podmiotach objtych systemem gwarantowania. Do ustawowych zada Funduszu w zakresie udzielania pomocy podmiotom objtym systemem gwarantowania naley: udzielanie zwrotnej pomocy finansowej, zgodnie z zasadami okrelonymi w art. 19 i art. 20 ustawy o BFG, w przypadku powstania niebezpieczestwa niewypacalnoci bd na nabycie akcji lub udziaw bankw, nabywanie wierzytelnoci bankw, w ktrych powstao niebezpieczestwo niewypacalnoci, kontrola nad prawidowoci wykorzystania udzielonej pomocy, okrelanie wysokoci obowizkowych opat rocznych, o ktrych mowa w art. 13 ust. 1 i art. 14 ustawy o BFG, wnoszonych przez podmioty objte systemem gwarantowania na rzecz Funduszu. Ponadto, w wietle ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu bankw spdzielczych, ich zrzeszaniu si i bankach zrzeszajcych (Dz. U. Nr 119, poz. 1252, z pn. zm.), Fundusz moe udziela bankom spdzielczym, w ktrych nie wystpuje niebezpieczestwo niewypacalnoci, zwrotnej pomocy finansowej ze rodkw funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych (frbs). Fundusz realizuje zadania wedug uchwalonego na dany rok Planu dziaalnoci i Planu finansowego Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

3. WadzeUstawowymi organami Bankowego Funduszu Gwarancyjnego s Rada (11-osobowa) i Zarzd (5-osobowy). Skad Rady IV kadencji w 2008 r. przedstawia tabela 1.6

Z dziaalnoci BFG

Tabela 1. Skad Rady Funduszu IV kadencji Imi i nazwisko* 1. Robert Jagieo 2. Agnieszka Aliska 3. Wioletta Barwicka 4. Janusz Czarzasty 5. Alina Guyska 6. Alfred Janc 7. Andrzej Parafianowicz 8. Krzysztof Pietraszkiewicz 9. Piotr Piat 10. Bogdan Romaniuk 11. Jan Szambelaczyk*

Funkcja Przewodniczcy Czonek Czonek Czonek Czonek Czonek Czonek Czonek Czonek Czonek Czonek

W 2008 r. czonkami Rady BFG byli rwnie: Jacek Dominik (do 16 wrzenia 2008 r.), Katarzyna Zajdel-Kurowska (do 30 maja 2008 r.) i Sawomir W. Zawadzki (do 30 padziernika 2008 r.).

W okresie sprawozdawczym Zarzd Funduszu V kadencji pracowa w skadzie1: Prezes Zarzdu Magorzata Zaleska, p.o. Czonka Zarzdu Jan Kolenik2, Czonek Zarzdu Krystyna Majerczyk-abwka, Czonek Zarzdu Adrian Markiewicz, Czonek Zarzdu Marek Pya.

II. DZIAALNO GWARANCYJNA 1. Finansowanie dziaalnoci gwarancyjnejPodstawowym rdem finansowania dziaalnoci gwarancyjnej s rodki gromadzone przez banki w postaci funduszy ochrony rodkw gwarantowanych (fog). Obowizek tworzenia tych funduszy maj wszystkie banki bdce uczestnikami polskiego systemu gwarantowania depozytw. Wysoko funduszy jest okrelana jako iloczyn sumy zgromadzonych w banku rodkw pieninych, stanowicych1 2

Zastpca Prezesa Joanna Wielgrska-Leszczyska 6 maja 2008 r. zostaa odwoana z penionej funkcji przez Rad BFG. Od 26 listopada 2008 r.

7

Bezpieczny Bank1(38)/2009

podstaw obliczania kwoty rezerwy obowizkowej, i stawki procentowej, ustalanej corocznie przez Rad BFG. Maksymalny poziom stawki procentowej w 2008 r. wynosi 0,4%3. Rada BFG, uwzgldniajc potencjalne zagroenia w sektorze bankowym, w uchwale nr 20/2007 z 23 listopada 2007 r. okrelia poziom stawki procentowej tworzenia fog na 2008 r. w wysokoci 0,26% dla sumy rodkw pieninych zgromadzonych w banku na wszystkich rachunkach, stanowicej podstaw obliczania kwoty rezerwy obowizkowej. W 2008 r. utworzone przez wszystkie banki i utrzymywane w ich aktywach fundusze ochrony rodkw gwarantowanych (po aktualizacji 1 lipca 2008 r.) wyniosy 1 416 682,7 tys. z. Fundusze te nie byy wykorzystywane w 2008 r., bowiem nie doszo do upadoci adnego banku. Sposb tworzenia przez banki funduszy ochrony rodkw gwarantowanych nie wpywa na ich obcienia finansowe. Ogranicza jedynie swobod dysponowania niewielk w stosunku do sumy bilansowej czci rodkw finansowych (na koniec grudnia 2008 r. byo to 0,23% sumy bilansowej netto sektora bankowego). rodki stanowice pokrycie funduszy s utrzymywane w formie skarbowych papierw wartociowych, bonw pieninych NBP obligacji emitowanych przez NBP lub , jednostek uczestnictwa funduszy rynku pieninego, co przynosi bankom dochody odsetkowe. Dopiero w przypadku ogoszenia przez sd upadoci banku uczestnicy systemu przekazuj do BFG odpowiednie kwoty na wypaty rodkw gwarantowanych. rdem wypat rodkw gwarantowanych s take kwoty uzyskane przez Fundusz z mas upadoci bankw, zgromadzone w postaci funduszu rodkw uzyskanych z mas upadoci.

2. Zobowizania z tytuu rodkw gwarantowanychWedug stanu na 31 grudnia 2008 r. oglna kwota zobowiza Funduszu z tytuu niepodjtych rodkw gwarantowanych wynosia 67,3 tys. z. Na kwot t skaday si wierzytelnoci 43 deponentw, w przypadku ktrych przedawnienie roszczenia nie nastpio 11 lutego 2005 r. z uwagi na przerwanie biegu przedawnienia. W 2008 r. po odbir rodkw gwarantowanych nie zgosi si aden uprawniony.

3. Dotychczasowa dziaalno gwarancyjnaOd pocztku dziaalnoci do koca 2008 r. BFG wypaci rodki gwarantowane deponentom 5 bankw komercyjnych i 89 spdzielczych. Dokonane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny wypaty rodkw gwarantowanych wyniosy 814,4 mln z i objy 318,8 tys. uprawnionych deponentw.3

Obecnie wynosi 0,3%.

8

Z dziaalnoci BFG

Tabela 2. Upadoci bankw w latach 19952008 Rok 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 20022008 Razem*

Banki komercyjne 2 1 1 1 5

Banki spdzielcze 48 30 6 4 1 89

Od 17 lutego, tj. od dnia wejcia w ycie ustawy o BFG.

Tabela 3. rodki przeznaczone na wypaty gwarancyjne w latach 19952008 rodki przeznaczone na wypaty gwarancyjne (w mln z) w tym:

Rok

Stopie wykorzy- Liczba depostania z funduszu ze rodkw fog (w nentw Ogem rodkw uzyz fog pynnych mas %) skanych z mas upadoci upadoci 105,0 50,8 6,4 8,2 4,7 626,0 12,5 0,1 0,1 0,4 0,1 0,1 0 0 814,4 85,9 47,3 4,7 4,1 0 484,1 0 0 0 0 0 0 0 0 626,1 19,1 3,1 0,6 1,8 2,0 141,9 4,5 0,1 0,1 0,4 0,1 0,1 0 0 173,8 0 0,4 1,1 2,3 2,7 0 8,0 0 0 0 0 0 0 0 14,5 38,1 14,9 2,3 3,2 0 48,4 0 0 0 0 0 0 0 0 6,15 939 420 418 775 572 739 658 46 27 124 99 5 0 0 318 822 9 89 59 10 6 1 147 2

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Razem

Bezpieczny Bank1(38)/2009

4. rodki odzyskane z mas upadoci bankwKwoty przekazane syndykom na wypat rodkw gwarantowanych deponentom upadych bankw s przedmiotem dochodzenia ich zwrotu z mas upadoci tych bankw. Zgodnie z ustaw o BFG, uzyskane kwoty s gromadzone w postaci funduszu rodkw uzyskanych z mas upadoci i mog by wykorzystywane wycznie na finansowanie kolejnych wypat kwot gwarantowanych. czna wysoko funduszu rodkw uzyskanych z mas upadoci wyniosa na 31 grudnia 2008 r. 52 854,4 tys. z. W 2008 r. Bankowy Fundusz Gwarancyjny uzyska 3 153,0 tys. z z tytuu wierzytelnoci zgoszonych do mas upadoci bankw w zwizku z przekazaniem syndykom w latach ubiegych rodkw pieninych na wypaty dla deponentw. rodki te pochodziy z podziau mas upadoci 6 bankw. W trakcie 2008 r. ukoczono 5 postpowa upadociowych bankw, ktrych Fundusz by wierzycielem. Na 31 grudnia 2008 r. kontynuowanych byo 5 postpowa, w ktrych dochodzone wierzytelnoci wynosiy 5 066,4 tys. z.

5. Inne dziaaniaW zwizku z ogoszeniem 28 listopada 2008 r. ustawy z dnia 23 padziernika 2008 r. o zmianie ustawy o BFG oraz zmianie innych ustaw (w Dz. U. Nr 209, poz. 1315), zaistniaa konieczno zmiany dotychczasowej uchway Zarzdu BFG w sprawie ustalenia wzoru listy deponentw sporzdzanej przez syndyka lub zarzdc masy upadoci. Stosowna uchwaa (nr 137/DPG/2008) ustalajca nowy wzr listy deponentw, zostaa podjta przez Zarzd Funduszu w grudniu 2008 r. W okresie sprawozdawczym Fundusz udziela wszystkim zainteresowanym, w szczeglnoci klientom bankw, informacji dotyczcych zasad funkcjonowania systemu gwarantowania depozytw oraz udziau poszczeglnych podmiotw finansowych w systemie gwarantowania. Kierowane do Funduszu zapytania telefoniczne oraz korespondencja (listy, e-maile) dotyczyy spraw zwizanych z ewentualn upadoci bankw, w tym zasad realizacji gwarancji oraz sposobu i moliwoci odzyskania zdeponowanych w bankach kwot w razie ogoszenia upadoci. We wszystkich sprawach deponenci otrzymywali szczegowe odpowiedzi na postawione pytania. Znaczcy wzrost liczby adresowanych do Funduszu zapyta telefonicznych oraz pisemnych nastpi w padzierniku i listopadzie 2008 r., m.in. w zwizku z podjtymi pracami legislacyjnymi zmierzajcymi do podniesienia limitu gwarancji depozytw do 50 tys. euro.

10

Z dziaalnoci BFG

III. FUNDUSZ POMOCOWY 1. Cele i zasady udzielania pomocyPodstawowym celem dziaalnoci pomocowej jest udzielanie wsparcia finansowego na przeprowadzanie dziaa restrukturyzacyjnych bankw zagroonych niebezpieczestwem niewypacalnoci, a porednio ochrona klientw przed utrat rodkw powierzonych tym bankom. Zgodnie z ustaw o BFG pomoc moe by udzielana w formie poyczek, gwarancji lub porcze, a take nabywania niezagroonych wierzytelnoci bankw, na warunkach korzystniejszych od oglnie stosowanych. W dotychczasowej dziaalnoci Fundusz udziela pomocy wycznie w formie poyczek. Fundusz pomocowy, z ktrego udzielane s poyczki, tworzony jest z obowizkowych opat rocznych wnoszonych przez wszystkie podmioty objte obowizkowym systemem gwarantowania. Wysoko obowizujcej dany bank opaty jest wyliczana jako iloczyn stawki ustalonej przez Rad Funduszu oraz podstawy, okrelonej w ustawie o BFG. Uchwa z dnia 23 listopada 2007 r. Rada Bankowego Funduszu Gwarancyjnego okrelia stawki obowizkowej opaty rocznej, nalenej od bankw w 2008 r., w wysokoci 0,045% dla sumy aktyww bilansowych, gwarancji i porcze waonych ryzykiem, oraz 0,0225% dla sumy waonych ryzykiem pozostaych zobowiza pozabilansowych pomniejszonych o linie kredytw przyrzeczonych. W 2008 r. banki wpaciy 50% opaty obowizkowej, a pozostae 50% Narodowy Bank Polski, tj. po 101 651,9 tys. z.

2. Warunki udzielania pomocyZgodnie z art. 20 ustawy o BFG udzielenie pomocy finansowej moliwe jest po spenieniu okrelonych warunkw, a w szczeglnoci: przyjciu przez Zarzd Funduszu wynikw badania sprawozdania finansowego dotyczcego dziaalnoci banku ubiegajcego si o pomoc, a w przypadku wniosku o udzielenie pomocy na przejcie banku, poczenie si bankw lub zakup akcji (udziaw) innego banku wynikw badania sprawozda finansowych obu bankw, przedstawieniu przez bank programu postpowania naprawczego pozytywnie zaopiniowanego przez Komisj Nadzoru Finansowego, a w przypadku przejcia lub poczenia si bankw, zakupu akcji (udziaw) innego banku pozytywnej opinii KNF o celowoci tych dziaa, wykazaniu, e wysoko wnioskowanej poyczki, gwarancji lub porczenia nie przekracza sumy rodkw gwarantowanych na rachunkach deponentw w tym11

Bezpieczny Bank1(38)/2009

banku, a w przypadku wniosku o udzielenie pomocy finansowej w celu przejcia lub poczenia z innym bankiem nie przekracza sumy rodkw gwarantowanych na rachunkach deponentw w banku przejmowanym, udokumentowaniu, e nastpio wykorzystanie dotychczasowych funduszy wasnych banku na pokrycie strat banku ubiegajcego si o pomoc lub banku przejmowanego. Rada Funduszu, na podstawie delegacji wynikajcej z art. 7 ust. 2 pkt 6 ustawy o BFG, okrelia zasady, formy, warunki i tryb udzielania pomocy finansowej podmiotom objtym obowizkowym systemem gwarantowania rodkw pieninych oraz kryteria oceny niebezpieczestwa niewypacalnoci. W 2008 r. pomoc finansowa w formie poyczek moga by udzielana na warunkach przedstawionych w tabeli 4.

Tabela 4. Warunki udzielania pomocy w 2008 r. Warunki udzielania pomocy Oprocentowanie poyczki w skali roku Cel pomocy usunicie niebezpieczestwa niewypacalnoci 0,10,4 stopy redyskonta weksli okrelanej przez Rad Polityki Pieninej dla bankw komercyjnych Prowizja 0,3% kwoty poyczki, potrcana z kwoty poyczki dla bankw spdzielczych 0,1% kwoty poyczki, potrcana z kwoty poyczki

Okres korzystania z poyczki Wypata poyczki Spata odsetek Spata kapitau

do 5 lat * jednorazowo lub w transzach kwartalnie w ratach kwartalnych lub procznych **

* W uzasadnionych przypadkach okres ten mg by wyduony do 10 lat. ** W szczeglnie uzasadnionych przypadkach moliwe byo zastosowanie karencji w spacie kapitau.

W 2008 r. aden z bankw objtych systemem gwarantowania nie wystpi z wnioskiem o udzielenie pomocy finansowej z funduszu pomocowego. Nie dokonano take wypaty adnej poyczki. Jednoczenie Fundusz administrowa poyczkami udzielonymi w latach poprzednich.

12

Z dziaalnoci BFG

Na 1 stycznia 2008 r. z poyczek z funduszu pomocowego korzystay 4 banki, a ich czne zaduenie wynosio 482 980,5 tys. z. Do koca analizowanego okresu 2 banki dokonay cakowitej spaty poyczek. Na 31 grudnia 2008 r. zaduenie 2 pozostaych bankw wynioso 452 590,0 tys. z.

3. Dotychczasowa dziaalno pomocowaOd pocztku dziaalnoci do koca 2008 r. BFG udzieli z funduszu pomocowego 100 poyczek, z tego 44 bankom komercyjnym i 56 bankom spdzielczym, na czn kwot 3 746 842,4 tys. z. Udzielona przez BFG pomoc finansowa zostaa przeznaczona na: usunicie niebezpieczestwa niewypacalnoci 2 249 050,0 tys. z, przejcia bankw zagroonych upadoci 1 262 792,4 tys. z, zakup przez nowych akcjonariuszy akcji bankw bdcych w stanie niebezpieczestwa niewypacalnoci 235 000,0 tys. z.

Wykres 1. Wypaty poyczek z funduszu pomocowego w latach 1996*2008tys. z 800 000 700 000 600 000 500 000 400 000 300 000 200 000 100 000 01996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

28

liczba bankw 30 25 20 14 11 15 10 5 6 6 1 1 2 0 0 0 5

17

9

kwota w tys. z lewa skala

liczba bankw prawa skala

*

Udzielon w grudniu 1995 r. poyczk wypacono w styczniu 1996 r.

13

Bezpieczny Bank1(38)/2009

Tabela 5. Pomoc finansowa udzielona przez BFG w latach 19952008 Rodzaj banku i cel pomocy Komercyjne* usunicie niebezpieczestwa niewypacalnoci przejcia bankw komercyjnych przejcia bankw spdzielczych zakup akcji Spdzielcze usunicie niebezpieczestwa niewypacalnoci procesy czeniowe Razem* cznie z bankami zrzeszajcymi banki spdzielcze.

Wypaty poyczek kwota w tys. z udzia w % 3 427 386,4 2 066 000,0 981 906,4 144 480,0 235 000,0 319 456,0 183 050,0 136 406,0 3 746 842,4 91,5 55,1 26,2 3,9 6,3 8,5 4,9 3,6 100,0

Udzielona przez Fundusz pomoc finansowa, poprzez zapobieenie upadoci bankw, przyniosa wymierne efekty, zarwno o charakterze finansowym, jak i pozafinansowym. Ich miar s: kwota rodkw gwarantowanych, ktr Fundusz musiaby wypaci w przypadku upadoci tych bankw (czna kwota depozytw gwarantowanych w bankach, ktrym Fundusz udzieli pomocy finansowej w latach 19962008, ponad 16-krotnie przewyszaa kwot udzielonej tym bankom pomocy), utrzymanie sieci placwek bankowych, uratowanie znaczcej liczby miejsc pracy, zachowanie dostpu do usug bankowych, poprawa efektywnoci dziaania bankw.

IV FUNDUSZ RESTRUKTURYZACJI BANKW SPDZIELCZYCH . 1. Cele i zasady udzielania pomocyNa podstawie ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu bankw spdzielczych, ich zrzeszaniu si i bankach zrzeszajcych, w roku sprawozdawczym Bankowy Fundusz Gwarancyjny udziela pomocy finansowej na wsparcie procesw14

Z dziaalnoci BFG

czeniowych bankw spdzielczych z utworzonego w 2001 r. funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych4. Zgodnie z ustaw, BFG otrzyma rodki w wysokoci 123 409,7 tys. z, z przeznaczeniem na wskazane wyej dziaania bankw spdzielczych i na zwizane z nimi przedsiwzicia inwestycyjne, w szczeglnoci na ujednolicenie: programw i sprztu informatycznego, technologii bankowej, procedur finansowo-ksigowych, oferty produktw i usug bankowych, a take na nabycie akcji banku zrzeszajcego. Pomoc finansowa z frbs na sfinansowanie powyszych dziaa do 13 grudnia 2008 r. moga by udzielana wycznie tym bankom spdzielczym, ktre dokonay poczenia z innymi bankami po 28 stycznia 1998 r. (tj. na 3 lata przed dniem wejcia w ycie ww. ustawy) lub dokonay nabycia akcji bankw zrzeszajcych przed 28 stycznia 2004 r. (tj. w cigu 3 lat od dnia obowizywania ustawy) oraz, w ktrych nie wystpowao niebezpieczestwo niewypacalnoci i ktre posiaday zdolno do spaty zacignitych poyczek. W dniu 13 grudnia 2008 r. wesza w ycie znowelizowana ustawa o funkcjonowaniu bankw spdzielczych (). Znowelizowane przepisy rozszerzyy zarwno zakres podmiotowy, jak i przedmiotowy udzielanej pomocy finansowej z frbs. Zgodnie z postanowieniami znowelizowanej ustawy, pomoc finansowa z frbs moe by udzielona dla banku spdzielczego na finansowanie: nabycia akcji banku zrzeszajcego, poniesionych lub planowanych wydatkw zwizanych z czeniem si bankw spdzielczych, majcych na celu zwikszenie bezpieczestwa zgromadzonych rodkw pieninych lub popraw albo ujednolicenie standardw obsugi klientw, a w szczeglnoci na: nabycie lub modyfikacj programw lub sprztu informatycznego, rozwj lub ujednolicenie technologii bankowej, modyfikacj procedur finansowo-ksigowych, rozwj lub unifikacj produktw i usug bankowych, planowanych wydatkw o charakterze inwestycyjnym, zwizanych z wymienionymi celami.

4

Na fundusz ten zoyy si rodki wraz z odsetkami pochodzce z nastpujcych rde: zlikwidowanego Funduszu Rozwoju Bankw Spdzielczych, prowadzonego dotd przez Bank Gospodarki ywnociowej SA (6 kwietnia 2001 r. rodki z tego tytuu w kwocie 4 031,8 tys. z przekazano do BFG), przekazanych rodkw pieninych o wartoci odpowiadajcej rodkom otrzymanym przez banki z tytuu umorzonych obligacji restrukturyzacyjnych serii D.

15

Bezpieczny Bank1(38)/2009

2. Warunki udzielania pomocyW zwizku z wejciem w ycie znowelizowanych przepisw ustawy o funkcjonowaniu bankw spdzielczych () Rada Funduszu podja uchwa nr 24/2008 w sprawie okrelenia form, trybu oraz szczegowych warunkw udzielania pomocy finansowej z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych. Uchwaa dostosowaa formy, tryb i warunki udzielania pomocy z frbs do rozszerzonego nowelizacj ustawy o funkcjonowaniu bankw spdzielczych () przedmiotowego i podmiotowego zakresu udzielania pomocy. Celem dokonanych zmian byo usprawnienie procesu rozpatrywania wnioskw i udzielania pomocy bankom, m.in. poprzez wprowadzenie dwch rund aplikacyjnych dla bankw ubiegajcych si o pomoc oraz systemu oceny punktowej. W porwnaniu do warunkw obowizujcych poprzednio karencja w spacie kapitau zostaa skrcona z 2 lat do jednego roku. W przypadku pomocy udzielanej na wsparcie procesw czeniowych i inwestycje niezwizane z poczeniami przewidziano moliwo wypaty poyczki oprcz jednorazowo rwnie w transzach. Ponadto wprowadzono ograniczenie kwotowe pomocy finansowej, zgodnie z ktrym pomoc udzielona bankowi nie moe by wysza ni 30% jego funduszy wasnych, przy czym suma wszystkich wierzytelnoci banku wobec BFG z tytuu pomocy finansowej nie moe przekracza 5 000,0 tys. z w momencie jej udzielenia.

Tabela 6. Warunki udzielania pomocy finansowej z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych okrelone w uchwale nr 15/2001 Rady Funduszu obowizujce w stosunku do wnioskw zoonych przed 13 grudnia 2008 r. Warunki udzielania pomocy Oprocentowanie poyczki w skali roku Prowizja Okres korzystania z poyczki Karencja w spacie kapitau Wypata poyczki Spata odsetek Spata kapitau Cel pomocy na wsparcie procesw czeniowych na nabycie akcji banku zrzeszajcego

0,1 stopy redyskonta weksli 0,05 stopy redyskonta okrelanej przez Rad weksli okrelanej przez Polityki Pieninej Rad Polityki Pieninej 0,1% kwoty poyczki, potrcana z kwoty poyczki maksymalnie 5 lat maksymalnie 2 lata jednorazowo kwartalnie w ratach procznych

16

Z dziaalnoci BFG

3. Wnioski o udzielenie poyczek z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczychZoone w 2008 r. wnioski bankw spdzielczych o udzielenie pomocy z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych dotyczyy wycznie poyczek na wsparcie procesw czeniowych i realizacj zwizanych z nimi inwestycji. Na przeomie lat 2007/2008 w fazie rozpatrywania znajdowao si 5 wnioskw, a w roku sprawozdawczym wpyno kolejnych 6 wnioskw o udzielenie poyczek w kwocie 51 458,0 tys. z na sfinansowanie kosztw czenia oraz jeden wniosek o udzielenie poyczki w kwocie 30,0 tys. z na zakup akcji banku zrzeszajcego. Do koca 2008 r. Zarzd Funduszu podj uchway o udzieleniu 10 poyczek na kwot 35 063,4 tys. z, z tego: 9 poyczek na wsparcie procesw czeniowych i realizacj inwestycji na kwot 35 033,4 tys. z, jedn poyczk na zakup akcji banku zrzeszajcego na kwot 30,0 tys. z. W roku 2008 r. wypacono 11 poyczek w cznej kwocie 39 063,3 tys. z5. W 2009 r. zostan rozpatrzone 2 wnioski, ktre banki zoyy w 2008 r.

4. Dotychczasowa dziaalno w ramach frbsW cigu 2008 r. banki dokonay spaty kapitau w cznej kwocie 27.211,0 tys. z. Cakowicie zostao spaconych 27 poyczek przez 22 banki, przy czym 3 z nich nadal korzystaj z pomocy. Po uwzgldnieniu dokonanych spat oraz wypat udzielonych poyczek na koniec 2008 r. z poyczek z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych korzystay 44 banki (58 poyczek), a ich czne zaduenie z tytuu tych poyczek wynosio 85 469,4 tys. z. W latach 20012008 Bankowy Fundusz Gwarancyjny udzieli 189 poyczek z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych na ogln kwot 314 777,9 tys. z, z tego na wsparcie procesw czeniowych i realizacj inwestycji 308 096,4 tys. z (tj. 97,9% cakowitej kwoty udzielonych poyczek), a na nabycie akcji bankw zrzeszajcych 6 681,5 tys. z (tj. 2,1%). W okresie tym kwota udzielonych poyczek ponad 2,5-krotnie przekroczya wielko funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych, poniewa rodki pochodzce ze spat byy angaowane w kolejne dziaania pomocowe (w adnym z przypadkw nie wystpiy problemy ze spat poyczonych rodkw).

5

W tym 1 poyczk (4,000,0 tys. z) wypacono na podstawie uchway podjtej w 2007 r.

17

Bezpieczny Bank1(38)/2009

Wykres 2. Wypaty poyczek z frbs w latach 20012008tys. z 80 000 70 000 60 000 50 000 40 000 30 000 20 000 10 000 02001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

liczba bankw66

7059

60 5039 27

40 3014 6 6 10

20 10 0

kwota w tys. z lewa skala

liczba bankw prawa skala

Przeznaczenie poyczek z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych przedstawia wykres 3.

Wykres 3. Przeznaczenie poyczek z frbs w latach 20012008 (w %)zakup akcji bankw zrzeszajcych 2,1% pozostae 0,8% unifikacja programw i sprztu informatycznego 25,6% ujednolicenie technologii bankowej 2,4% ujednolicenie procedur finansowo-ksigowych 0,6% inwestycje zwizane z procesami czeniowymi 67,9%

unifikacja produktw i usug 0,5%

18

Z dziaalnoci BFG

V KONTROLA WYKORZYSTANIA POMOCY FINANSOWEJ . 1. Kontrole bezporednie bankwRealizujc ustawowe zadania okrelone w art. 4 ust. 2 ustawy o BFG oraz art. 36 ust. 3 ustawy o funkcjonowaniu bankw spdzielczych, ich zrzeszaniu si i bankach zrzeszajcych, Fundusz zgodnie z harmonogramem kontroli na 2008 r. przeprowadzi kontrole bezporednie w 17 bankach korzystajcych z pomocy finansowej BFG. Ponadto w I kwartale 2008 r. przeprowadzono jedn kontrol doran banku spdzielczego korzystajcego z pomocy finansowej z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych, z uwagi na stwierdzone w procesie monitorowania pogorszenie jego sytuacji ekonomiczno-finansowej.Tabela 7. Liczba bankw objtych kontrol w 2008 r. Banki korzystajce z pomocy Banki komercyjne Banki spdzielcze Razem Liczba kontrolowanych bankw z funduszu pomocowego 1 1 2 z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych 16 16

2. Zakres kontroliZakres kontroli kadorazowo obejmowa: w bankach korzystajcych z poyczek z funduszu pomocowego ocen: zgodnoci wykorzystania rodkw pomocowych z celami ustawowymi oraz celami okrelonymi w umowach poyczek, realizacji programw postpowania naprawczego, efektywnoci wykorzystania rodkw pomocowych, sytuacji ekonomiczno-finansowej bankw, w tym trendw w ksztatowaniu si podstawowych wskanikw ekonomicznych, realizacji zobowiza wynikajcych z umw poyczek, w bankach korzystajcych z poyczek z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych ocen: zgodnoci wykorzystania pomocy finansowej Funduszu z celami okrelonymi w ustawie o funkcjonowaniu bankw spdzielczych (),19

Bezpieczny Bank1(38)/2009

wypacalnoci bankw, wypenienia warunkw umw poyczek, w tym m.in. realizacji prognozy finansowej oraz zabezpieczenia wierzytelnoci Funduszu, przestrzegania wymogw ustawy o funkcjonowaniu bankw spdzielczych () w zakresie podziau nadwyek bilansowych.

3. Wyniki kontroliW bankach korzystajcych z poyczek z funduszu pomocowego stwierdzono, e otrzymane rodki byy wykorzystywane i zabezpieczone zgodnie z postanowieniami zawartymi w umowach. Nie zgoszono rwnie zastrzee do realizacji pozostaych zobowiza wynikajcych z umw poyczek zawartych z BFG. Wyniki kontroli potwierdziy, e pomoc udzielona przez BFG spenia swoje cele, wspomagajc przejcie bankw znajdujcych si w stanie niebezpieczestwa niewypacalnoci. Wsparcie finansowe Funduszu pozwolio na realizacj podstawowych celw zaoonych w programach postpowania naprawczego, a restrukturyzacja portfela kredytowego przejtych bankw przebiegaa prawidowo. Dziki podjtym dziaaniom i pomocy Bankowego Funduszu Gwarancyjnego udao si zapobiec upadoci przejtych bankw i koniecznoci wypat rodkw gwarantowanych. W wyniku przeprowadzonych planowych kontroli bankw, ktre korzystaj z poyczek z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych, ustalono, e: pomoc finansowa BFG zostaa wykorzystana zgodnie z celami okrelonymi w ustawie o funkcjonowaniu bankw spdzielczych (), banki byy wypacalne i nie wystpowao zagroenie spaty zobowiza wobec Funduszu, dokonany podzia nadwyek bilansowych by zgodny z obowizujcymi przepisami oraz warunkami umw poyczek, realizacja przedoonych prognoz finansowych przebiegaa prawidowo, banki zabezpieczay poyczki zgodnie z zawartymi umowami. Wnioski z przeprowadzonych kontroli, zidentyfikowane w ich toku uchybienia oraz formuowane stanowisko Funduszu znalazy odzwierciedlenie w wystpieniach pokontrolnych, ktre przekazano Zarzdom i Radom Nadzorczym bankw oraz w odniesieniu do bankw spdzielczych odpowiednim bankom zrzeszajcym. W przypadku 3 bankw o wynikach kontroli zostaa poinformowana rwnie Komisja Nadzoru Finansowego.

20

Z dziaalnoci BFG

VI. WYKONYWANIE FUNKCJI KURATORA

W kwietniu 2008 r. zakoczy si okres sprawowania przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny funkcji kuratora w banku, ktremu w 2004 r. udzieli pomocy finansowej na usunicie stanu niebezpieczestwa niewypacalnoci. Zadania kuratora byy realizowane przez penomocnika kuratora, powoanego przez Zarzd Funduszu. Decyzj Komisji Nadzoru Finansowego z 17 kwietnia 2008 r. Bankowy Fundusz Gwarancyjny zosta odwoany z funkcji kuratora nadzorujcego wykonanie programu postpowania naprawczego banku, a Zarzd Funduszu odwoa penomocnika kuratora.

VII. GROMADZENIE I ANALIZA INFORMACJI O BANKACH 1. Aktualizacja i rozwj bazy informacyjnejPodstawowym rdem informacji o bankach s sprawozdania finansowe, ktre Bankowy Fundusz Gwarancyjny otrzymywa w 2008 r. od Narodowego Banku Polskiego na mocy ustawy o BFG oraz znowelizowanego Porozumienia w sprawie przedmiotu, zakresu, trybu i terminw przekazywania Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu informacji przez Narodowy Bank Polski zawartego 27 grudnia 2007 r. W dniu 25 kwietnia 2008 r. zostaa podpisana Umowa w sprawie korzystania z Portalu Systemu Informacji Sprawozdawczej Narodowego Banku Polskiego. Opracowane przez NBP dla Funduszu funkcjonalnoci Portalu SIS pozwalaj pobiera sprawozdania finansowe bankw w ramach poszczeglnych linii analitycznych. Informacje z nowych pakietw sprawozdawczych FINREP i COREP s pobierane za porednictwem Portalu SIS w taksonomii XBRL i rozpoznawane na zasadach analogicznych jak w NBP Zasady przekazywania sprawozdawczoci WEBIS nie . ulegy zmianie. W 2008 r. kontynuowano prace projektowe dotyczce implementacji systemu nowej sprawozdawczoci FINREP i COREP oraz budowy nowej bazy analitycznej bankw. Prace w tym zakresie byy prowadzone z wykorzystaniem opracowywanych w Funduszu aplikacji narzdziowych pod nazw Aplikacja SIS. Podstawow funkcjonalnoci tych aplikacji jest dostarczenie analitykom wystandaryzowanych, czytelnych struktur informacji pozwalajcych na przetwarzanie danych do celw

21

Bezpieczny Bank1(38)/2009

analitycznych. S one generowane w postaci raportw o zadanych przez analitykw parametrach. Poza sprawozdawczoci FINREP COREP oraz WEBIS, istotnym rdem in, formacji s dane przekazywane Funduszowi bezporednio przez banki na mocy Zarzdzenia nr 11/2006 Prezesa NBP z dnia 29 maja 2006 roku w sprawie zakresu, trybu i terminw przekazywania przez banki objte obowizkowym systemem gwarantowania informacji do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Na podstawie tego zarzdzenia banki przesyaj informacje dotyczce podstawy naliczania wnoszonej obowizkowej opaty rocznej i podstawy tworzenia funduszu ochrony rodkw gwarantowanych oraz informacje o wysokoci wierzytelnoci objtych gwarancjami Funduszu i wysokoci rodkw gwarantowanych przez BFG. W 2008 r. Fundusz pozyska po raz pierwszy wan systemowo informacj dotyczc faktycznego poziomu rodkw gwarantowanych w bankach. W 2008 r., w wyniku nowelizacji ustawy o BFG, rozpoczto prace nad projektem nowelizacji Zarzdzenia nr 11/2006 Prezesa NBP w sprawie zakresu, trybu i terminw przekazywania przez banki objte obowizkowym systemem gwarantowania informacji do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Projekt uwzgldnia zmiany limitw gwarancyjnych, zmiany podstawy naliczania obowizkowej opaty rocznej, a take przewiduje rozszerzenie i uszczegowienie zakresu przekazywanych przez banki informacji. W dniu 12 czerwca 2008 r. zostaa podpisana Umowa o wsppracy oraz o wymianie informacji midzy Komisj Nadzoru Finansowego a Bankowym Funduszem Gwarancyjnym. Umowa zakada wspprac obu instytucji w celu realizacji zada ustawowych oraz wymiany informacji, w szczeglnoci dla zapewnienia stabilnoci sektora bankowego i bezpieczestwa depozytw klientw bankw. Na podstawie zawartej z Komisj Nadzoru Finansowego umowy Fundusz moe uzyska dostp do informacji o charakterze nadzorczym, niezbdnej dla prawidowej identyfikacji zagroe w dziaalnoci poszczeglnych bankw, jak rwnie o sytuacji w sektorze. W 2008 r. rozpoczto prace nad koncepcj Systemu Controllingu w BFG, ktry obejmuje zarwno funkcjonowanie hurtowni danych przede wszystkim dla potrzeb analizowania dziaalnoci bankw, jak i controlling finansowy obejmujcy monitorowanie dziaalnoci wasnej.

22

Z dziaalnoci BFG

2. Metodyka oceny bankwBankowy Fundusz Gwarancyjny wykorzystuje wasn metodyk oceny zagroe w sektorze bankowym. Na podstawie analizy czynnikw sprawozdawczych i pozasprawozdawczych poszczeglnym bankom nadawana jest indywidualna ocena zagroenia (tzw. rating). W zalenoci od ratingu banki s kwalifikowane do okrelonej grupy w tzw. macierzy zagroe. Oceny ratingowe oraz macierze zagroe s rdem podstawowej informacji o sytuacji bankw. Banki, w ktrych zidentyfikowano zwikszone zagroenie, podlegaj pogbionej ocenie, majcej na celu identyfikacj rde jego powstawania. Podstaw do wnioskowania o zagroeniach w caym sektorze bankowym stanowi tzw. macierze migracji i indeksy zagroenia. Za pomoc macierzy migracji obserwowane s zmiany pooenia bankw w macierzy zagroe w kolejnych okresach sprawozdawczych. W 2008 r. kierunki migracji bankw wskazyway na popraw sytuacji w sektorze bankowym. W tabeli 8 przedstawiono macierz migracji dla bankw komercyjnych i spdzielczych w okresie od 31 grudnia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. Od koca 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. w 30 bankacj odnotowano popraw, za w 26 bankach pogorszenie oceny zagroenia. Na koniec analizowanego okresu 2 banki komercyjne oraz 2 banki spdzielcze zostay zakwalifikowane do kategorii bardzo wysokiego zagroenia.Tabela 8. Macierz migracji dla bankw komercyjnych i spdzielczych* za okres od 31.12.2007 r. do 31.12.2008 r. 31.12.2008 r. 31.12.2007 r. Bardzo niskie Niskie rednie Wysokie Bardzo wysokie Bardzo niskie BK 20 BS 522 BK 1 BS 22 BK 1 BS 0 BK 0 BS 0 BK 0 BS 0 Niskie BK 9 BS 10 BK 9 BS 14 BK 0 BS 1 BK 0 BS 0 BK 0 BS 1 rednie BK 1 BS 0 BK 1 BS 0 BK 2 BS 2 BK 0 BS 2 BK 0 BS 1 Wysokie BK 0 BS 0 BK 1 BS 0 BK 1 BS 1 BK 2 BS 0 BK 0 BS 1 Bardzo wysokie BK 0 BS 0 BK 2 BS 0 BK 0 BS 0 BK 0 BS 0 BK 0 BS 2

poprawa oceny pogorszenie oceny * BK liczba bankw komercyjnych, BS liczba bankw spdzielczych.

23

Bezpieczny Bank1(38)/2009

Indeks zagroenia prezentuje czn, standaryzowan ocen efektywnoci, wypacalnoci, jakoci aktyww oraz jakoci zobowiza pozabilansowych udzielonych, waon udziaem kadego banku w depozytach sektora bankowego. Indeks zagroenia liczony jest odrbnie dla bankw komercyjnych i spdzielczych. Jest on prezentowany w skali od 0 (brak zagroenia) do 100 pkt (najwysze zagroenie). Zmiany poziomu indeksu odzwierciedlaj zmiany oceny zagroe sektora.

Wykres 4. Indeks zagroenia w sektorze bankowym12.2007 01.2008 02.2008 03.2008 04.2008 05.2008 06.2008 07.2008 08.2008 09.2008 10.2008 11.2008 12.2008

3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,0 8,5 indeks zagroenia BS indeks zagroenia BK7,12 6,60 6,95 8,00 6,00 6,12 5,49 5,87 5,58 5,55 5,35 5,77 6,20 4,57 4,39 4,74 4,91 4,46 4,59 4,81 4,51 4,47 4,96 5,58 5,54 5,91

Na wykresie 4 zamieszczono poziomy indeksw zagroenia w sektorze bankowym. Indeks dla sektora bankw komercyjnych w 2008 r. uleg pogorszeniu, za indeks dla sektora bankw spdzielczych poprawi si, utrzymujc si w caym analizowanym okresie na relatywnie niskim poziomie. W 2008 r. podjto prace nad zmian metodyki oceny zagroe w sektorze bankowym na podstawie nowej sprawozdawczoci SIS.

3. Analiza sytuacji w sektorze bankowym i identyfikacja zagroeZadania analityczne Bankowego Funduszu Gwarancyjnego s realizowane dziki ustawowemu wyposaeniu Funduszu w prawo dostpu do informacji o bankach, a zatem w moliwo dokonywania samodzielnych i niezalenych analiz sytuacji ekonomiczno-finansowej poszczeglnych bankw oraz oceny istniejcych i potencjalnych zagroe w ich dziaaniu.24

Z dziaalnoci BFG

Gwnymi funkcjami dziaalnoci analitycznej BFG s: ocena zagroe w sektorze bankowym, suca okreleniu zapotrzebowania na rodki finansowe systemu gwarantowania depozytw, gromadzone w bankach w postaci funduszy ochrony rodkw gwarantowanych (fog) w celu pokrycia potencjalnych zobowiza gwarancyjnych, a take wczesna identyfikacja niebezpieczestwa niewypacalnoci w bankach, warunkujca podjcie niezbdnych dziaa przez Fundusz we wsppracy z Komisj Nadzoru Finansowego oraz innymi instytucjami w ramach sieci bezpieczestwa finansowego. W ramach systematycznie prowadzonych analiz (przygotowywanych miesicznie i kwartalnie) poddawano ocenie sytuacj ekonomiczno-finansow w sektorze bankowym, w tym w sektorze bankw komercyjnych i spdzielczych, z uwzgldnieniem istniejcych i potencjalnych zagroe. Regularnie analizowano rwnie podstawowe dane makroekonomiczne i zmiany organizacyjno-prawne w sektorze bankowym. W 2008 r. w celu waciwej oceny przebiegu i skutkw kryzysu na globalnych rynkach finansowych aktualizowano i analizowano informacje na temat ujawnianych przez kolejne instytucje finansowe danych o poniesionych stratach i dokonanych odpisach. Zwracano szczegln uwag na instytucje finansowe bdce inwestorami bankw dziaajcych w Polsce. W okresie sprawozdawczym przygotowano prognoz wielkoci i struktury depozytw, cakowitego wymogu kapitaowego w sektorze bankowym oraz projekcj wielkoci zobowiza gwarancyjnych BFG i zapotrzebowania na rodki pomocowe. W pracach nad projektem wysokoci stawek obowizkowej opaty rocznej i funduszu ochrony rodkw gwarantowanych na 2009 r. zostay uwzgldnione dwa kluczowe czynniki: podwyszenie wysokoci gwarancji do rwnowartoci w zotych kwoty 50 tys. euro, a take potencjalne zagroenia, jakie mog wpyn na stabilno sektora bankowego w Polsce w zwizku z oglnowiatowym kryzysem finansowym. Propozycj wysokoci stawek funduszu ochrony rodkw gwarantowanych i obowizkowej opaty rocznej na 2009 r. przedstawiono Radzie BFG, ktra w drodze uchwa odpowiednio 19 i 26 listopada 2008 r. ustalia wysoko ww. stawek.

4. Inne prace analityczneW odpowiedzi na aktualne problemy i zmiany zachodzce w szeroko rozumianym otoczeniu sektora bankowego w 2008 r. prowadzono szereg prac analitycznych dotyczcych m.in: wpywu zmian na rynku midzybankowym, wywoanych kryzysem na midzynarodowych rynkach finansowych (w szczeglnoci dotyczcych pynnoci polskiego rynku), na dziaalno lokacyjn i gwarancyjn Funduszu, depozytowych produktw hybrydowych w kontekcie zada statutowych BFG, wpywu produktw lokacyjnych na ryzyko reputacji bankw,25

Bezpieczny Bank1(38)/2009

wpywu wprowadzenia euro w Polsce na funkcjonowanie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w zakresie dziaalnoci gwarancyjnej, pomocowej i inwestycyjnej. Ponadto, w zwizku z perturbacjami na midzynarodowych rynkach finansowych, opracowano materia ukazujcy zmiany w systemach gwarantowania depozytw wszystkich pastw czonkowskich Unii Europejskiej, dokonanych w odpowiedzi na kryzys finansowy, ze szczeglnym uwzgldnieniem wzrostu limitu gwarancyjnego.

5. Monitorowanie sytuacji bankw korzystajcych z pomocy finansowej Bankowego Funduszu GwarancyjnegoNa koniec 2008 r. Bankowy Fundusz Gwarancyjny monitorowa sytuacj ekonomiczno-finansow oraz realizacj zobowiza wynikajcych z umw poyczek 46 bankw korzystajcych z pomocy finansowej.

Tabela 9. Liczba bankw monitorowanych w 2008 r. Liczba bankw Banki korzystajce z pomocy 01.01.2008 r. z funduszu pomocowego 2 2 4 61 z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych 57 57 31.12.2008 r. z funduszu pomocowego 1 1 2 46 z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych 44 44

Banki komercyjne Banki spdzielcze Razem

W omawianym okresie objto monitorowaniem 5 nowych bankw, ktrym Fundusz udzieli pomocy, a take zakoczono monitorowanie 20 bankw (2 bankw korzystajcych z poyczek z funduszu pomocowego i 18 bankw korzystajcych z poyczek z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych, ktre dokonay cakowitej spaty pomocy finansowej)6. Wszystkie banki korzystajce z pomocy finansowej Funduszu podlegay okrelonym przez BFG procedurom monitorowania. Proces monitorowania obejmowa6

Spaty dokonay 22 banki, przy czym 18 bankw spacio cae zobowizanie wobec BFG, natomiast 4 banki nadal korzystaj z poyczek z frbs.

26

Z dziaalnoci BFG

w szczeglnoci ocen sytuacji ekonomiczno-finansowej oraz realizacji zobowiza okrelonych w umowach poyczek, a take: w przypadku bankw korzystajcych z poyczek z funduszu pomocowego ocen: realizacji programw postpowania naprawczego, efektywnoci udzielonej pomocy, w przypadku bankw korzystajcych z poyczek z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych ocen: realizacji prognoz finansowych, wypacalnoci i zdolnoci do spaty udzielonych poyczek. W adnym z bankw korzystajcych z pomocy z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych nie stwierdzono zagroenia wypacalnoci. Ponadto, w przypadku bankw, ktre dokonay cakowitej spaty poyczek, sporzdzono analizy obejmujce ocen: sytuacji ekonomiczno-finansowej oraz efektywnoci udzielonej pomocy finansowej w przypadku bankw korzystajcych z poyczek z funduszu pomocowego po zakoczeniu okresu korzystania z poyczek, celowoci udzielenia i sposobu wykorzystania poyczek oraz realizacji zobowiza wynikajcych z umw poyczek w przypadku bankw korzystajcych ze rodkw funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych.

6. Inne dziaaniaWnioski Funduszu, wynikajce z analizy sprawozdawczoci WEBIS, oraz stwierdzone przypadki wzrostu zaangaowania w jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych w niektrych bankach korzystajcych z poyczek z BFG znalazy odzwierciedlenie w skierowanych do nich pismach. Fundusz zwrci si o udostpnienie danych na temat posiadanych jednostek i sposobu ich wyceny. W zwizku z wysokim stopniem skomplikowania nowej sprawozdawczoci FINREP i COREP oraz odmiennym od dotychczasowego zakresem informacyjnym arkuszy sprawozdawczych, Fundusz zidentyfikowa szereg nieprawidowoci w zakresie sporzdzania przez banki sprawozda COREP m.in. dotyczcych prezentacji , wewntrznej oceny kapitau oraz wewntrznej oceny potrzeb kapitau wewntrznego. Uwzgldniajc obserwowane zrnicowane podejcia do prezentowania tych wielkoci, Fundusz zwrci si do Komisji Nadzoru Finansowego o wyjanienie w tym zakresie.

27

Bezpieczny Bank1(38)/2009

VIII. DZIAALNO LOKACYJNA

Zgodnie z ustaw o BFG Fundusz moe nabywa jedynie papiery wartociowe emitowane, porczone lub gwarantowane przez Skarb Pastwa albo Narodowy Bank Polski. Ponadto Fundusz moe nabywa jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieninego oraz zakada lokaty terminowe w NBP . W 2008 r. w obszarze prowadzonej przez Fundusz dziaalnoci lokacyjnej cznie zostay zrealizowane 162 transakcje kupna (w tym: 85 transakcji na obligacjach Skarbu Pastwa, 20 przy wykorzystaniu bonw skarbowych oraz 57 transakcji na bonach pieninych NBP) oraz 13 transakcji sprzeday (w tym: 10 transakcji na obligacjach Skarbu Pastwa, 2 przy wykorzystaniu bonw skarbowych oraz 1 transakcja na bonach pieninych NBP). Wielko obrotw wedug wartoci nominalnych dla transakcji kupna wyniosa 4 880 433,0 tys. z, w tym: w przypadku obligacji skarbowych 3 627 063,0 tys. z, bonw skarbowych 810 870,0 tys. z oraz bonw pieninych NBP 442 500,0 tys. z. Dla transakcji sprzeday, wielko obrotw wedug wartoci nominalnych wyniosa 958 530,0 tys. z. rednia rentowno papierw wartociowych zakupionych w analizowanym okresie wyniosa 6,23% (odpowiednio: 6,24% dla obligacji Skarbu Pastwa, 6,36% dla bonw skarbowych oraz 5,84% dla bonw pieninych NBP)7. Operacje w obWykres 5. Rentowno (na bazie 365 dni) papierw wartociowych w portfelu BFG wedug stanu na koniec poszczeglnych miesicy% 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,001.2007 02.2007 03.2007 04.2007 05.2007 06.2007 07.2007 08.2007 09.2007 10.2007 11.2007 12.2007 01.2008 02.2008 03.2008 04.2008 05.2008 06.2008 07.2008 08.2008 09.2008 10.2008 11.2008 12.2008

3,5

bony pienine NBP7

bony skarbowe

obligacje skarbowe

razem

rednie rentownoci papierw wartociowych podano na bazie 365 dni, aby umoliwi ich porwnanie.

28

Z dziaalnoci BFG

szarze jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych rynku pieninego oraz alokacji rodkw w formie lokat terminowych w NBP z uwagi na nisk dochodo, wo ww. instrumentw nie byy realizowane. Przychd z papierw wartociowych w 2008 r. wynis 284,1 mln z8, w tym z: obligacji skarbowych: 230,8 mln z, bonw skarbowych: 52,8 mln z, bonw pieninych NBP: 0,5 mln z. W 2008 r. zwikszy si udzia obligacji Skarbu Pastwa w cakowitej wartoci nominalnej portfela papierw wartociowych ogem do 92,6% z 65,4% na koniec 2007 r.

Tabela 10. Struktura portfela papierw wartociowych Funduszu wedug stanu na 31.12.2007 r. i 31.12.2008 r. Struktura Wyszczeglnienie Bony pienine NBP Bony skarbowe Obligacje skarbowe Razem 31.12.2007 r. % 0,2 34,4 65,4 100,0 0,2 7,2 92,6 100,0 31.12.2008 r. Zmiana p.p. 0,0 27,2 +27,2

Wzrost rentownoci nabywanych papierw pozwoli na zwikszenie dochodowoci caego portfela papierw wartociowych BFG z 4,94% (wg stanu portfela na koniec 2007 r.) do poziomu 5,99% (wg stanu portfela na koniec 2008 r.). Duration portfela zwikszyo si w analogicznym okresie z 1,2 do 2,1 roku. W ramach rozwijania wsppracy Funduszu z bankami w zakresie dziaalnoci lokacyjnej podpisano dwie nowe ramowe umowy w sprawie okrelenia warunkw i sposobu zawierania transakcji dunymi papierami wartociowymi.

8

Wynik obliczony: a) w przypadku dyskontowych papierw wartociowych (tj. bonw pieninych NBP bonw skar, bowych i obligacji zerokuponowych) jako rozliczona liniowo w czasie warto dyskonta, b) w przypadku obligacji kuponowych jako naliczone liniowo przychody z tytuu odsetek oraz rozliczona liniowo w czasie warto premii/dyskonta.

29

Bezpieczny Bank1(38)/2009

Wykres 6. Duration poszczeglnych papierw wartociowych w portfelu BFG2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0

01.2007

02.2007

03.2007

04.2007

05.2007

06.2007

07.2007

08.2007

09.2007

10.2007

11.2007

12.2007

01.2008

02.2008

03.2008

04.2008

05.2008

06.2008

07.2008

08.2008

09.2008

10.2008

11.2008 11.2008

bony pienine NBP

bony skarbowe

obligacje skarbowe

razem

Wykres 7. Udzia poszczeglnych papierw wartociowych w portfelu BFG%100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 001.2007 02.2007 03.2007 04.2007 05.2007 06.2007 07.2007 08.2007 09.2007 10.2007 11.2007 12.2007 01.2008 02.2008 03.2008 04.2008 05.2008 06.2008 07.2008 08.2008 09.2008 10.2008 12.2008

bony pienine NBP*

bony skarbowe

obligacje skarbowe

* W analizowanym okresie udzia bonw pieninych NBP nie przekracza 0,23%, przez co jest on mao widoczny na wykresie.

30

12.2008

Z dziaalnoci BFG

Ponadto w IV kwartale 2008 r. przyjto dokument dotyczcy polityki inwestycyjnej Funduszu, uwzgldniajcy m.in. wpyw kryzysu na midzynarodowych rynkach finansowych na pynno Funduszu i moliwo realizowania zada ustawowych (gwarancyjnych i pomocowych).

IX. FUNDUSZE I GOSPODARKA FINANSOWA 1. rda finansowania i funduszeUstawowymi rdami finansowania dziaalnoci Bankowego Funduszu Gwarancyjnego s: fundusz statutowy, fundusz pomocowy, rodki przekazane Funduszowi przez banki z utworzonych przez nie funduszy ochrony rodkw gwarantowanych w celu realizacji gwarancji na rzecz deponentw, fundusz restrukturyzacji bankw spdzielczych, fundusz zapasowy, fundusz rodkw uzyskanych z mas upadoci, dochody z oprocentowania udzielonych bankom poyczek, dochody z papierw wartociowych oraz rodkw pieninych ulokowanych na rachunkach Funduszu prowadzonych przez Narodowy Bank Polski, rodki uzyskane w ramach bezzwrotnej pomocy zagranicznej, dotacje z budetu pastwa na zasadach okrelonych w przepisach o finansach publicznych, udzielone na wniosek Funduszu, rodki z kredytu krtkoterminowego udzielonego przez Narodowy Bank Polski, udzielone poyczki ze rodkw budetu pastwa, inne dochody, np.: z tytuu wynajmu powierzchni biurowej, miejsc parkingowych, sprzeday rodkw trwaych. Ze zgromadzonych rodkw Bankowy Fundusz Gwarancyjny finansuje: zadania zwizane z gwarantowaniem depozytw, zadania zwizane z udzielaniem pomocy podmiotom objtym systemem gwarantowania, zadania zwizane z udzielaniem poyczek bankom spdzielczym na wsparcie procesw czenia si tych bankw, koszty funkcjonowania Biura i organw Funduszu. W 2008 r. stan funduszy statutowego i zapasowego Bankowego Funduszu Gwarancyjnego uleg zmianie w wyniku podjcia 19 listopada 2008 r. przez Rad Fun31

Bezpieczny Bank1(38)/2009

duszu uchway w sprawie podziau nadwyki bilansowej za rok 2007 oraz nadwyki bilansowej z lat ubiegych. Uwzgldniajc postanowienia znowelizowanego Statutu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, w IV kwartale 2008 r. utworzono fundusz rodkw uzyskanych z mas upadoci. Fundusz zasiliy rodki uzyskane z mas upadoci na dzie podziau nadwyki bilansowej BFG za rok 2007 i lata ubiege oraz rodki uzyskane z mas upadoci w 2008 r. Stan funduszu rodkw uzyskanych z mas upadoci na 31 grudnia 2008 r. wynis 52 854,4 tys. z.

2. Plan finansowy na rok 2008 i jego realizacjaStopie realizacji planu finansowego na 2008 r. przedstawiaj tabele 11 i 12.

Tabela 11. Rachunek zyskw i strat Wskanik Plan na Wykonanie na realizacji 31.12.2008 r. 2008 r. planu (w tys. z) (w tys. z) (w %) 275 534,0 3 227,0 270 887,0 1 420,0 20 101,0 11 676,0 2 502,0 1 141,0 2 180,0 2 602,0 255 433,0 289 216,0 3 418,4 284 080,2 1 717,4 17 812,6 11 138,8 2 361,3 1 085,7 2 140,3 1 086,5 271 403,4 105,0 105,9 104,9 120,9 88,6 95,4 94,1 95,2 98,2 42,0 106,3

Tytu przychodw / kosztw I. Przychody ogem Przychody z odsetek i prowizji 1. od udzielonej bankom zwrotnej pomocy Przychody z obrotu papierami 2. wartociowymi* 3. Inne przychody Koszty utrzymania organw II. i Biura Funduszu 1. Koszty wynagrodze z narzutami 2. Usugi obce 3. Usugi w zakresie eksploatacji i administracji budynku

4. Amortyzacja 5. Pozostae koszty III. Wynik finansowy

* Zgodnie z obowizujcymi w okresie sprawozdawczym szczeglnymi zasadami rachunkowoci BFG dune papiery wartociowe wyceniane s w ksigach rachunkowych wedug aktualnej ceny sprzeday, przy czym za cen tak uznaje si cen nabycia skorygowan o naliczone na dzie bilansowy odsetki lub przypadajc na ten dzie cz dyskonta.

32

Z dziaalnoci BFG

Tabela 12. Bilans Plan na 2008 r. (w tys. z) 6 016 601,0 546 711,0 5 405 470,0 63 840,0 580,0 6 016 601,0 1 625 826,0 670 000,0 X 3 288 044,0 452 589,0 2 835 455,0 123 410,0 94 122,0 29 288,0 255 433,0 53 888,0 0,0 720,0 0,0 720,0 0,0 Wskanik Wykonanie na realizacji 31.12.2008 r. planu (w tys. z) (w %) 6 072 593,0 538 660,9 5 470 714,8* 62 858,9 358,4 6 072 593,0 1 637 025,5 669 882,7 52 854,4 3 314 038,0 452 590,0 2 861 448,0 123 409,7 85 469,4 37 940,3 271 403,4 3 979,3 0,0 518,0 32,0 449,7 36,3 100,9 98,5 101,2 98,5 61,8 100,9 100,7 100,0 X 100,8 100,0 100,9 100,0 90,8 129,5 106,3 7,4 X 71,9 X 62,5 X

Wyszczeglnienie I. Aktywa 1. Nalenoci z tytuu poyczek 2. Papiery wartociowe 3. Rzeczowe aktywa trwae i wartoci niematerialne i prawne 4. Inne aktywa II. Pasywa 1. Fundusz statutowy 2. Fundusz zapasowy 3. Fundusz rodkw uzyskanych z mas upadoci 4. Fundusz pomocowy: a) wykorzystany b) do wykorzystania 5. Fundusz restrukturyzacji bankw spdzielczych: a) wykorzystany b) do wykorzystania 6. Wynik finansowy 7. Inne pasywa 8. Wynik z lat ubiegych III. Nakady inwestycyjne 1. Budynek 2. Informatyka 3. Pozostae nakady

* Zgodnie z obowizujcymi w okresie sprawozdawczym szczeglnymi zasadami rachunkowoci BFG dune papiery wartociowe wyceniane s w ksigach rachunkowych wedug aktualnej ceny sprzeday, przy czym za cen tak uznaje si cen nabycia skorygowan o naliczone na dzie bilansowy odsetki lub przypadajc na ten dzie cz dyskonta.

33

Bezpieczny Bank1(38)/2009

3. Inne dziaaniaRada Bankowego Funduszu Gwarancyjnego 17 grudnia 2008 r. podja uchwa w sprawie Planu finansowego Bankowego Funduszu Gwarancyjnego na rok 2009, ktry stanowi podstaw gospodarki finansowej Funduszu w 2009 r. W omawianym okresie, w zwizku ze zmian ustawy o BFG, statutu BFG i szczeglnych zasad rachunkowoci BFG, podjto prace nad nowelizacj przepisw wewntrznych Funduszu, dotyczcych: zasad gospodarki finansowej, sporzdzania, obiegu i kontroli dokumentacji finansowo-ksigowej, zasad rachunkowoci, planu kont oraz inwentaryzacji w Bankowym Funduszu Gwarancyjnym.

X. ORGANIZACJA I KADRY 1. Organizacja Biura FunduszuW okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 r. Bankowy Fundusz Gwarancyjny realizowa swoje ustawowe zadania poprzez poszczeglne komrki organizacyjne wykonujce przypisane im zadania: Departament Analiz i Skarbu zadania zwizane z gromadzeniem i analizowaniem informacji dotyczcych funkcjonowania gospodarki, a zwaszcza sektora bankowego, sporzdzanie na ich podstawie analiz i prognoz makroekonomicznych oraz ocena sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotw objtych systemem gwarantowania, a take prowadzenie dziaalnoci inwestycyjnej polegajcej na lokowaniu wolnych rodkw finansowych Funduszu, Departament Controllingu, Informatyki i Administracji zadania zwizane z tworzeniem baz danych i przekazywaniem informacji oraz raportw niezbdnych w pracy Biura, obsug informatyczn i administracyjn oraz utrzymaniem sprawnoci infrastruktury technicznej i systemu ochrony siedziby Funduszu, Departament Dziaalnoci Pomocowej i Gwarantowania Depozytw zadania w zakresie udzielania pomocy bankom znajdujcym si w stanie niebezpieczestwa niewypacalnoci, obrotu wierzytelnociami nabywanymi od tych bankw oraz udzielania pomocy bankom z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych na wspieranie procesw czenia tych bankw, a take zadania wynikajce z obowizku zapewnienia przez Fundusz wypat rodkw gwarantowanych deponentom, Departament Finansowy zadania zwizane z gospodark finansow i ksigowoci Funduszu,

34

Z dziaalnoci BFG

Departament Kontroli i Monitoringu zadania zwizane z kontrol i monitorowaniem sytuacji ekonomiczno-finansowej bankw, ktre otrzymay pomoc Funduszu, w zakresie prawidowoci i celowoci wykorzystania udzielonej pomocy finansowej oraz realizacji programw postpowania naprawczego lub programw o podobnym charakterze, a take zadania zwizane z monitorowaniem sytuacji bankw korzystajcych z pomocy Funduszu oraz z penieniem w tych bankach funkcji kuratora, Gabinet Prezesa zadania zwizane z zapewnieniem obsugi organw Funduszu, pomocy prawnej, organizacj pracy i sprawami pracowniczymi oraz zadania w zakresie wsppracy z zagranicznymi instytucjami gwarantowania depozytw i instytucjami finansowymi, a take informacji publicznej i promocji Funduszu, Stanowisko Kontroli Wewntrznej zadania zwizane z badaniem dziaalnoci komrek organizacyjnych pod wzgldem prawidowoci i zgodnoci z powszechnie obowizujcymi przepisami prawa i regulacjami wewntrznymi Funduszu. Ponadto w BFG dziaaj dwa stae, midzydepartamentalne komitety: Komitet ds. Zarzdzania Aktywami, ktry okrela polityk lokowania wolnych rodkw finansowych Funduszu; Komitet ds. Oceny Wnioskw Pomocowych, ktrego zadaniem jest opiniowanie przygotowywanych przez Departament Dziaalnoci Pomocowej i Gwarantowania Depozytw wnioskw w sprawie udzielenia bankom pomocy finansowej z funduszu pomocowego oraz poyczek z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych. Czonkowie Zarzdu, zgodnie z podziaem kompetencji okrelonym w Regulaminie Zarzdu BFG, nadzorowali nastpujce komrki organizacyjne: Prezes Zarzdu Magorzata Zaleska Gabinet Prezesa, Departament Analiz i Skarbu oraz Stanowisko Kontroli Wewntrznej, p.o. Czonka Zarzdu Jan Kolenik Departament Dziaalnoci Pomocowej i Gwarantowania Depozytw9, Czonek Zarzdu Krystyna Majerczyk-abwka Departament Kontroli i Monitoringu oraz Departament Finansowy10, Czonek Zarzdu Adrian Markiewicz Departament Dziaalnoci Pomocowej i Gwarantowania Depozytw11, Czonek Zarzdu Marek Pya Departament Controllingu, Informatyki i Administracji.9 10 11

Od 26 listopada 2008 r. Od 23 listopada 2007 r. Do 26 listopada 2008 r.

35

Bezpieczny Bank1(38)/2009

2. ZatrudnienieW Bankowym Funduszu Gwarancyjnym 1 stycznia 2008 r. byo zatrudnionych 70 osb, natomiast na 31 grudnia 2008 r. 65 osb. Wyszym wyksztaceniem legitymowao si 58 pracownikw Funduszu, co stanowio 89% ogu zatrudnionych. redni wiek zatrudnionych wynosi 42 lata.

Wykres 8. Poziom wyksztacenia pracownikw BFGrednie 11% tytu profesora 2% stopie doktora 5% podyplomowe 22%

wysze 60%

3. Sprawy pracowniczeDo najistotniejszych zada zrealizowanych w 2008 r. w obszarze spraw pracowniczych naley zaliczy opracowanie nowego Regulaminu pracy, w ktrym m.in. wprowadzono obowizki pracodawcy dotyczce przeciwdziaania dyskryminacji w zatrudnieniu i mobbingowi oraz uszczegowiono obowizki w zakresie postpowania z nowo przyjmowanymi pracownikami. Ponadto zostay wydane nastpujce regulacje wewntrzne, regulujce zagadnienia z zakresu spraw pracowniczych: zmiany do Regulaminu wynagradzania pracownikw Biura Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, zasady doboru pracownikw Biura Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, zasady obiegu dokumentw zwizanych z zatrudnieniem, zmian warunkw umowy o prac lub zakoczeniem stosunku pracy.

36

Z dziaalnoci BFG

W Funduszu by realizowany program praktyk studenckich, w ktrym uczestniczyli studenci wyszych uczelni, studiujcy gwnie na uczelniach o kierunkach ekonomicznych. W programie wzio udzia 9 studentw, ktrzy mieli moliwo zapoznania si z funkcjonowaniem Funduszu oraz zadaniami jakie realizuje. W 2008 r. trway prace nad przygotowaniem i wdroeniem w Funduszu Pracowniczego Programu Emerytalnego w formie umowy grupowego ubezpieczenia na ycie pracownikw z zakadem ubezpiecze. Program ten funkcjonuje od padziernika 2008 r. po jego zarejestrowaniu przez Komisj Nadzoru Finansowego. Wprowadzenie Programu jest jednym z narzdzi zarzdzania kadrami, ktry ma na celu pozyskanie i zatrzymanie pracownikw o wysokich kwalifikacjach i motywowanie do zwikszenia efektywnoci pracy.

4. Dziaalno szkoleniowaRealizowana w 2008 r. polityka szkoleniowa miaa na celu poszerzanie wiedzy merytorycznej pracownikw, niezbdnej do wykonywania biecych zada. Organizowane kursy i szkolenia byy ukierunkowane na uzupenienie i rozwijanie istotnych kompetencji pracownikw. Zrealizowane zagadnienia to m.in.: kapita ekonomiczny i proces ICAAP w banku, sprawozdawczo finansowa FINREP/COREP oraz System Informacji Sprawozdawczej, MSSF nowe i zmienione standardy, ewidencja papierw wartociowych, funkcjonowanie rynku papierw wartociowych (Studium Dealerw Rynkw Finansowych), wymogi MiFID i ich wpyw na dziaalno bankw, zarzdzanie ryzykiem kredytowym w dobie kryzysu na rynkach finansowych, posugiwanie si aplikacjami pakietu MS Office (MS Excel, MS Word, MS Access) szkolenie przeprowadzone w formie e-learningu, w ktrym uczestniczya ponad poowa pracownikw Biura BFG, zasady ochrony danych osobowych. Majc na uwadze potrzeb zapewnienia moliwoci skierowania do zada zwizanych z realizacj gwarancji pracownikw zajmujcych si innymi obszarami dziaalnoci Funduszu, przeprowadzono szkolenie, ktrego tematem bya Procedura wypat rodkw gwarantowanych deponentom. Program szkolenia obejmowa w szczeglnoci: omwienie procedury zawieszenia dziaalnoci banku, a nastpnie ogoszenia jego upadoci, sporzdzanie i weryfikowanie listy deponentw, tryb wypaty rodkw gwarantowanych, w tym realizowanych bezporednio przez BFG. Udzia w szkoleniu wzili pracownicy wszystkich komrek organizacyjnych Biura Funduszu.

37

Bezpieczny Bank1(38)/2009

Rozpoczto rwnie realizacj projektu cyklu szkole dedykowanych kadrze kierowniczej, ktrych celem jest podnoszenie kompetencji menederskich. Zgodnie z przyjtymi zaoeniami, opracowanymi na podstawie zidentyfikowanych potrzeb, szkolenia miay na celu rozwj umiejtnoci relacyjnych i zarzdzania strategicznego, niezbdnego do tego, aby okrela i realizowa zadania oraz cele i umiejtnoci zarzdzania systemowego. Zostao zapocztkowane, zaplanowane w formule cyklicznej, szkolenie doskonalce umiejtno wystpie publicznych, zasad poprawnego wysawiania si i zrozumiaego wyraania myli. W ramach indywidualnego poszerzania kwalifikacji i podwyszania poziomu wyksztacenia, pracownicy Biura Funduszu kontynuowali studia w zakresie zarzdzania, administracji oraz zarzdzania ryzykiem. Kontynuowane byy szkolenia z jzyka angielskiego na rnych poziomach zaawansowania. Ponadto pracownicy Funduszu przeprowadzili 7 szkole dla okoo 300 pracownikw bankw (m.in. dla bankw spdzielczych zrzeszonych w BPS SA) na temat systemu gwarantowania depozytw w Polsce. W ramach organizowanych przez NBP cyklicznych szkole dla bankw spdzielczych, przedstawiciel BFG wyjani zasady sporzdzania nowych arkuszy sprawozdawczych FINREP dotyczcych dziaalnoci Funduszu.

5. Prace informatyczne i administracyjneW 2008 r. realizowano zamierzenia zwizane zarwno z biecymi, jak i dugofalowymi potrzebami Funduszu w zakresie informatyki. Obejmoway one realizacj prac projektowych i programistycznych, jak rwnie serwis i utrzymanie infrastruktury teleinformatycznej, eksploatowanego sprztu i oprogramowania, administrowanie systemw, zapewnienie integralnoci baz danych, ochron, bezpieczestwo i archiwizowanie informacji. Do najwaniejszych projektw realizowanych w 2008 r. naleaa implementacja nowej sprawozdawczoci FINREP i COREP , w tym opracowanie: aplikacji do analizy zdefiniowanych przez NBP zalenoci dla taksonomii XBRL, aplikacji do wizualizacji zawartoci bazy danych sprawozdawczych SIS pozyskiwanych za porednictwem Portalu SIS, aplikacji do tworzenia elastycznych raportw z bazy danych SIS, narzdzi do tworzenia definicji raportw, z uwzgldnieniem hierarchii danych, oprogramowania do edycji i wyliczania agregatw SIS, niezbdnych dla celw analitycznych.38

Z dziaalnoci BFG

W okresie sprawozdawczym prowadzono prace nad Zintegrowanym Systemem Informatycznym, obejmujcym funkcjonalno ksigi gwnej oraz ksig pomocniczych: do ewidencji poyczek udzielonych z funduszu pomocowego i funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych, do ewidencji i zarzdzania papierami wartociowymi. Ponadto dokonano przegldu funkcjonalnoci oraz przeanalizowano moliwoci rozbudowy programu Syndyk, wykorzystywanego w obsudze zada zwizanych z realizacj wiadcze gwarancyjnych przez BFG. W zwizku z wejciem w ycie znowelizowanej ustawy o BFG, zaktualizowano ww. program i dokonano zmiany jego nazwy na Deponent. W zakresie dziaa o charakterze administracyjnym w 2008 r. zrealizowano szereg prac remontowych i modernizacyjnych, w tym m.in.: wykonano system bezporedniego powiadamiania jednostki PSP o powstaniu zagroenia poarowego, wykonano niezbdne prace adaptacyjne i remontowe zwizane z wynajmem wolnych powierzchni na kondygnacjach I, II i na parterze budynku. W 2008 r. sfinalizowano zawarcie umw na wynajem wolnych powierzchni biurowych, m.in. z Narodowym Centrum Bada i Rozwoju.

6. Dziaalno Zarzdu FunduszuW 2008 r. Zarzd Funduszu realizowa zadania wynikajce z ustawy o BFG w szczeglnoci zwizane z: zapewnieniem zdolnoci Funduszu do realizacji gwarancji, utrzymaniem gotowoci do podjcia dziaa pomocowych w razie wystpienia niebezpieczestwa niewypacalnoci banku, udzielaniem bankom spdzielczym pomocy na podstawie przepisw ustawy o funkcjonowaniu bankw spdzielczych (), gospodarowaniem rodkami Funduszu, gromadzeniem i analizowaniem informacji o bankach objtych system gwarantowania. W analizowanym okresie Zarzd BFG odby cznie 52 posiedzenia, podczas ktrych byy podejmowane, w szczeglnoci, decyzje w sprawach z zakresu: dziaalnoci pomocowej, kontroli prawidowoci wykorzystania przez banki pomocy finansowej Funduszu, monitoringu sytuacji ekonomiczno-finansowej bankw,39

Bezpieczny Bank1(38)/2009

dziaalnoci analitycznej i lokacyjnej, gospodarki finansowej, legislacji wewntrznej, organizacji pracy Biura Funduszu.

Tabela 13. Posiedzenia Zarzdu BFG i uchway podjte w 2008 r. Liczba posiedze Zarzdu BFG Liczba podjtych uchwa przez Zarzd BFG, w tym uchway dotyczce: dziaalnoci pomocowej i realizacji gwarancji kontroli wykorzystania pomocy i monitoringu dziaalnoci analitycznej i inwestycyjno-lokacyjnej dziaalnoci zwizanej z tworzeniem informacji i raportw niezbdnych w pracy Biura, obsug informatyczn, techniczn i administracyjn dziaalnoci legislacyjnej, wsppracy z zagranicznymi instytucjami gwarantowania depozytw, sprawami pracowniczymi, informacji i promocji, organizacji pracy oraz obsugi organw BFG pozostaych obszarw: gospodarki finansowej BFG, badania dziaalnoci komrek organizacyjnych Funduszu 52 138 29 26 12 10

42 19

7. Dziaalno Rady FunduszuRealizujc zadania okrelone w ustawie i statucie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, w 2008 r. Rada Funduszu odbya 15 posiedze, w trakcie ktrych podja 25 uchwa oraz rozpatrzya lub zapoznaa si z wnioskami i informacjami przedkadanymi przez Zarzd Funduszu na podstawie harmonogramu prac Rady oraz z wasnej inicjatywy Zarzdu. W ramach uprawnie o charakterze stanowicym Rada podja uchway: w sprawie ustalenia: wysokoci stawki procentowej na 2009 r., okrelajcej wysoko funduszy ochrony rodkw gwarantowanych tworzonych przez podmioty objte obowizkowym systemem gwarantowania, wysokoci stawki procentowej na 2009 r. obowizkowej opaty rocznej, wnoszonej na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego przez podmioty objte obowizkowym systemem gwarantowania, oraz okrelenia dnia, na ktry 12,5-krotno sumy wymogw kapitaowych z tytuu poszczeglnych rodzajw ryzyka oraz wymogw kapitaowych z tytuu przekroczenia limitw

40

Z dziaalnoci BFG

i naruszenia innych norm okrelonych w ustawie Prawo bankowe stanowi podstaw obliczenia opaty rocznej oraz terminu do wniesienia tej opaty, okrelajce formy, tryb i szczegowe warunki udzielania zwrotnej pomocy finansowej bankom spdzielczym z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych. W ramach uprawnie o charakterze kontrolno-nadzorczym Rada: opiniowaa propozycje udzielenia bankom poyczek ze rodkw funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych, rozpatrywaa kwartalnie wyniki monitorowania i realizacji przez Fundusz zada kontrolnych w bankach korzystajcych z poyczek BFG oraz penienie przez Fundusz funkcji kuratora nadzorujcego realizacj programu postpowania naprawczego banku, rozpatrywaa kwartalne sprawozdania Zarzdu z dziaalnoci Funduszu, oceniaa realizacj planu dziaalnoci BFG na 2008 r., dokonaa podziau nadwyki bilansowej za rok 2007 oraz nadwyki bilansowej za lata ubiege, uchwalia Plan dziaalnoci i Plan finansowy BFG na rok 2009. Funkcje kontrolnonadzorcze wobec Zarzdu i Biura Funduszu Rada wykonywaa poprzez stae zespoy problemowe (Zesp ds. Prawno-Organizacyjnych, Zesp ds. Gospodarki Finansowej, Zesp ds. Dziaalnoci Pomocowej, Zesp ds. Gwarancji Depozytw), w skad ktrych wchodz delegowani czonkowie Rady. Zespoy te rozpatryway stan realizacji zada, opiniujc kwartalne sprawozdania Zarzdu z dziaalnoci Funduszu, oraz przygotowyway opinie i stanowiska przed podjciem decyzji w kluczowych zagadnieniach nalecych do kompetencji Rady. Rada, na podstawie rekomendacji Zespou ds. Prawno-Organizacyjnych 6 maja 2008 r., podja decyzj o odwoaniu Pani Joanny Wielgrskiej-Leszczyskiej z funkcji Zastpcy Prezesa Zarzdu. Pani Joanna Wielgrska-Leszczyska od 23 listopada 2007 r. bya zawieszona w obowizkach Zastpcy Prezesa Zarzdu. Naley zaznaczy, e przewidziane w planie dziaalnoci zadania w obszarze gospodarki finansowej BFG zostay w 2008 r. zrealizowane, pomimo e przez kilka miesicy Zarzd pracowa w czteroosobowym skadzie. W nastpstwie tej decyzji rozpoczto procedur rekrutacyjn na stanowisko czonka Zarzdu nadzorujcego obszar finansowy. Przyjto ustalenie, e instytucje reprezentowane w Radzie, tj. Ministerstwo Finansw, Narodowy Bank Polski i Zwizek Bankw Polskich, zgosz kandydatw, ktrzy po weryfikacji przez Zesp ds. Prawno-Organizacyjnych ich kwalifikacji i speniania wymogw formalnych rekomenduj Radzie wytypowanych kandydatw do dalszych rozmw rekrutacyjnych. W trakcie 2008 r. trwa proces wyaniania czonka Zarzdu Funduszu nadzorujcego obszar finansowy.41

Bezpieczny Bank1(38)/2009

Zesp ds. Dziaalnoci Pomocowej przeprowadzi kompleksow kontrol obszaru dziaalnoci pomocowej oraz gwarantowania depozytw, w wyniku ktrej stwierdzono nienaleyte sprawowanie przez Pana Adriana Markiewicza nadzoru nad prac Departamentu Dziaalnoci Pomocowej i Gwarantowania Depozytw. Gwne zastrzeenia dotyczyy opnie we wdraaniu wewntrznych aktw prawnych, regulujcych zagadnienia zwizane z udzielaniem pomocy i realizacj gwarancji oraz przewlekym sposobem rozpatrywania wnioskw bankw o udzielenie pomocy finansowej. 26 listopada 2008 r. Rada uznaa, e zachodzi potrzeba zmiany osoby nadzorujcej obszar pomocowy i gwarantowania depozytw, i zdecydowaa o zwolnieniu Pana Adriana Markiewicza z odpowiedzialnoci za nadzr nad Departamentem Dziaalnoci Pomocowej i Gwarantowania Depozytw, przekazujc zwizane z tym zadania Panu Janowi Kolenikowi, ktremu jednoczenie powierzya penienie obowizkw czonka Zarzdu Funduszu. W zwizku z wydarzeniami na midzynarodowych rynkach finansowych, jakie wystpiy w drugim proczu 2008 r., Rada Funduszu ze szczegln uwag rozpatrywaa moliwe konsekwencje wiatowych zjawisk kryzysowych dla rynku polskiego oraz analizowaa ryzyko ich przeniesienia na polski rynek finansowy. Zarzd przedstawi comiesiczne informacje dotyczce sytuacji na rynkach midzynarodowych oraz na rynku krajowym wraz z prognozami ich rozwoju, na podstawie ktrych Rada analizowaa mechanizmy powstawania problemw zagranicznych instytucji finansowych oraz przyczyny i kierunki zmian w sytuacji polskiego sektora bankowego. Jednoczenie Rada rozpatrywaa sposoby optymalnego wykorzystania rodkw, jakie s w dyspozycji Funduszu z uwzgldnieniem potencjalnych dodatkowych rde finansowania w celu utrzymania stabilnoci sektora i bezpieczestwa rodkw znajdujcych si w systemie bankowym. Zwracano rwnie uwag na powizania midzy bankami a innymi podmiotami oferujcymi usugi finansowe, w tym rwnie na poziomie operacyjnym, w kontekcie rozwoju rynku tzw. produktw stukturyzowanych i zakresu ich gwarantowania przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Do analiz suyy materiay opracowywane w Funduszu na podstawie dostpnych danych makroekonomicznych, sprawozdawczoci bankw, jak rwnie informacji dotyczcych poszczeglnych podmiotw objtych systemem gwarantowania. W ramach przeprowadzanej kwartalnie oceny sytuacji finansowej sektora bankowego, szczegln uwag Rada zwracaa na analiz sytuacji bankw zagroonych oraz bankw korzystajcych z pomocy finansowej Funduszu. W zwizku z toczc si dyskusj nad przyszym ksztatem systemu rekompensat i moliwoci integracji dziaalnoci gwarancyjnej w zakresie rynku bankowego i rynku kapitaowego, Rada rozpatrywaa materiay analityczne i koncepcyjne oraz kierunkowe propozycje zmian prawnych, zwizane z koncepcj powierzenia Funduszowi realizacji zada w zakresie prowadzenia systemu rekompensat dla inwestorw.42

Z dziaalnoci BFG

Uznajc konieczno intensyfikacji wsppracy instytucji odpowiedzialnych za sektor finansowy oraz dostrzegajc potrzeb wprowadzenia rozwiza prawnych zapewniajcych biec wymian informacji rwnie na poziomie bezporednich kontaktw ich przedstawicieli Rada Funduszu zoya na rce Ministra Finansw wniosek o uwzgldnienie w pracach legislacyjnych: potrzeby wzmocnienia ustawowych uprawnie BFG do pozyskiwania informacji o podmiotach dziaajcych na rynku usug bankowych, zasadnoci przywrcenia obecnoci Prezesa Zarzdu BFG w skadzie organu nadzoru bankowego, potrzeby zapewnienia udziau Funduszu w pracach Komitetu Stabilnoci Finansowej. Rada rozpatrywaa informacje na temat prac legislacyjnych nad rzdowymi projektami nowelizacji przepisw dotyczcych dziaalnoci Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. W sytuacji niepokojw na rynkach finansowych i zagroenia kryzysem Rada Funduszu zwracaa uwag na konieczno zapewnienia dobrej wsppracy pomidzy BFG a Urzdem Komisji Nadzoru Finansowego, a zwaszcza na sprawny przepyw informacji o charakterze nadzorczym, niezbdnych do realizacji ustawowych zada Funduszu. Kwestia ta ma podstawowe znaczenie dla planowania dziaa Funduszu oraz funkcjonowania caej sieci bezpieczestwa finansowego. Wyrazem stanowiska Rady byo wystpienie do Przewodniczcego Komisji Nadzoru Finansowego z prob o zblienie wsppracy pomidzy instytucjami oraz lepsze zaspokajanie biecych potrzeb Funduszu w zakresie pozyskiwania informacji dotyczcych bankw objtych ustawowym systemem gwarantowania.

XI. WSPPRACA KRAJOWA I ZAGRANICZNA 1. Wsppraca krajowa 1.1. Wsppraca dotyczca sektora bankowegoPrezes Zarzdu Funduszu, na zaproszenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 24 padziernika 2008 r. wzia udzia w spotkaniu Prezydenta z przedstawicielami rodowisk ekonomicznych i finansowych, ktrego tematem byy aktualne problemy zwizane z kryzysem na midzynarodowych rynkach finansowych oraz moliwoci jego wpywu na kondycj polskiej gospodarki. Wsppraca z Ministerstwem Finansw odbywaa si gwnie na paszczynie regulacyjnej i dotyczya uzgadniania lub opiniowania projektw aktw prawnych, dotyczcych Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (m.in. rozporzdzenia43

Bezpieczny Bank1(38)/2009

w sprawie zmiany statutu BFG i rozporzdzenia w sprawie szczeglnych zasad rachunkowoci BFG), bd innych instytucji rynku finansowego. Przedstawiciele Funduszu i Ministerstwa Finansw wymieniali stanowiska, opinie i propozycje, zarwno w formie pisemnej, podczas konferencji uzgodnieniowych, jak i w ramach roboczych kontaktw. Fundusz uczestniczy w przygotowaniu stanowisk wobec dokumentw Komisji Europejskiej dotyczcych zagadnie zwizanych z gwarantowaniem depozytw. W 2008 r. Fundusz kontynuowa udzia w pracach Rady Rozwoju Rynku Finansowego, dziaajcej przy Ministrze Finansw. Przedstawiciele BFG uczestniczyli w posiedzeniach Rady, w trakcie ktrych omawiano najistotniejsze problemy zwizane z funkcjonowaniem polskiego rynku finansowego. W 2008 r. zakoczono, rozpoczte jeszcze w roku poprzednim, uzgodnienia w zakresie sformalizowania zasad wsppracy pomidzy Bankowym Funduszem Gwarancyjnym a Komisj Nadzoru Finansowego. Umowa, okrelajca warunki wsppracy i wymiany informacji pomidzy instytucjami, zostaa podpisana 12 czerwca 2008 r. Kontynuowano wspprac z Narodowym Bankiem Polskim, przede wszystkim w zakresie pozyskiwania informacji dotyczcych sektora bankowego, niezbdnych do wykonywania ustawowych zada Funduszu. W ramach wsppracy z sektorem bankowym odbyo si spotkanie z jego reprezentacj w celu skonsultowania propozycji stawek opaty rocznej i funduszu ochrony rodkw gwarantowanych na rok 2009. Przeprowadzono rwnie konsultacje z przedstawicielami bankw zrzeszajcych banki spdzielcze w sprawie zaoe projektowanej uchway Rady BFG, okrelajcej form, tryb i szczegowe warunki udzielania pomocy finansowej z funduszu restrukturyzacji bankw spdzielczych. W okresie objtym sprawozdaniem z inicjatywy Funduszu odbyo si spotkanie z Prezesami Zarzdw Zwizkw Rewizyjnych, ktrego celem bya wymiana dowiadcze w zakresie analizy i oceny sytuacji bankw spdzielczych, w tym wnioskw wynikajcych z badania sprawozda finansowych bankw. Fundusz pozostawa w staych kontaktach z bankami zrzeszajcymi, informujc je m.in. o decyzjach Zarzdu w sprawie udzielenia pomocy finansowej bankom spdzielczym nalecym do zrzeszenia.

1.2. Wsppraca w zakresie legislacjiW 2008 r. pracownicy Bankowego Funduszu Gwarancyjnego uczestniczyli w konferencjach uzgodnieniowych dotyczcych projektw nowelizacji ustawy o BFG i innych ustaw oraz pozostawali w staych, roboczych kontaktach z pracownikami Ministerstwa Finansw, odpowiedzialnymi za regulacje prawne w obszarze44

Z dziaalnoci BFG

instytucji finansowych. W ramach tych prac przygotowano i przekazano liczne propozycje, opinie i stanowiska zarwno co do kierunkw niezbdnych zmian, jak i konkretnych, szczegowych rozwiza. Bankowy Fundusz Gwarancyjny uczestniczy w procesach legislacyjnych zwizanych z opracowaniem nastpujcych projektw aktw prawnych powszechnie obowizujcych: ustawa o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, ustawa zmieniajca ustaw o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym oraz inne ustawy (ustaw Prawo bankowe, ustaw o funkcjonowaniu bankw spdzielczych, ich zrzeszaniu si i bankach zrzeszajcych, ustaw o Narodowym Banku Polskim, ustaw o Najwyszej Izbie Kontroli), ustawa o utworzeniu Komitetu Stabilnoci Finansowej, ustawa zmieniajca ustaw o Narodowym Banku Polskim, ustawa o udzielaniu przez Skarb Pastwa wsparcia instytucjom finansowym, rozporzdzenie Rady Ministrw w sprawie zmiany Statutu BFG, rozporzdzenie Ministra Finansw w sprawie szczeglnych zasad rachunkowoci BFG. Przedstawiciele BFG uczestniczyli rwnie w posiedzeniach komisji oraz podkomisji parlamentarnych, w tym: sejmowej Komisji Finansw Publicznych oraz podkomisji staej do spraw instytucji finansowych w zwizku z pracami nad projektami ustaw zmieniajcych ustaw o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, podkomisji staej do spraw instytucji finansowych sejmowej Komisji Finansw Publicznych w spotkaniu dotyczcym sytuacji na rynkach finansowych, senackiej Komisji Budetu i Finansw Publicznych w zwizku z rozpatrywaniem projektu nowelizacji ustawy o BFG. W efekcie procesu legislacyjnego zostay wydane nastpujce akty prawne dotyczce Funduszu: ustawa z dnia 3 padziernika 2008 r. o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym zmieniajca podstaw naliczania opaty rocznej i stawki maksymalnej (nowelizacja wesza w ycie 3 listopada 2008 r.); ustawa z dnia 23 padziernika 2008 r. o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym oraz o zmianie innych ustaw, wprowadzajca lub nowelizujca m.in. przepisy dotyczce: podwyszenia limitu rodkw gwarantowanych do wysokoci rwnowartoci w zotych 50 tys. euro w 100%, wraz z upowanieniem dla Rady Ministrw do czasowego podwyszenia kwoty i procentu rodkw gwarantowanych, definicji deponenta, organw Funduszu, moliwoci finansowania BFG z budetu Pastwa (dotacje i poyczki), moliwoci zacigania kredytu krtkoterminowego w NBP ,45

Bezpieczny Bank1(38)/2009

zasad wsppracy BFG z KNF i NBP w zakresie przekazywania informacji o sytuacji podmiotw objtych systemem gwarantowania. W ramach kontynuacji prac analitycznych i projektowych, rozpocztych w 2007 r., opracowano zaoenia koncepcji rozszerzenia zada Bankowego Funduszu Gwarancyjnego o prowadzenie systemu rekompensat dla inwestorw. Przygotowano propozycj zmian prawnych, a take materiay zawierajce analiz porwnawcz systemu gwarantowania depozytw i systemu rekompensat, z uwzgldnieniem dowiadcze midzynarodowych, omwienie potencjalnych rodzajw ryzyka zwizanych z przejciem przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny systemu rekompensat oraz koszty funkcjonowania poczonych systemw.

1.2.1. Postpowania sporneW zwizku z nierozliczeniem w 2007 r. przez Bank Handlowy w Warszawie SA transakcji dotyczcej obligacji skarbowych i powstaniem uprawnienia BFG do otrzymania kary umownej, Fundusz zoy pozew o zapat do Sdu Polubownego przy Zwizku Bankw Polskich. Do koca 2008 r. w przedmiotowej sprawie nie zapad wyrok.

1.3. Udzia w konferencjach i seminariachW 2008 r. czonkowie Zarzdu i pracownicy BFG uczestniczyli w specjalistycznych, bezpatnych seminariach i konferencjach powiconych sprawom z zakresu ekonomii i finansw, w tym rwnie w charakterze prelegentw, a w szczeglnoci w: serii seminariw naukowych zorganizowanych przez Narodowy Bank Polski zatytuowanych: Ryzyko i stabilno systemu finansowego pomiar i sterowanie; Pokusa naduycia jako przyczyna i skutek niestabilnoci finansowej, Inflacja w Polsce i na wiecie; Makro- i mikroekonomiczne skutki globalizacji dla polskiej gospodarki; Wpyw wprowadzenia Euro na przejrzysto cen i inflacj oraz Bayesowskie porwnanie modeli ekonometrycznych i czenie wiedzy (podstawy i obszary zastosowa), konferencji naukowej pt. Common Currency and its Future: Lessons for the New Member States zorganizowanej przez Narodowy Bank Polski, konferencji pt. Wpyw amerykaskiego kryzysu na bezpieczestwo i stabilno rynkw finansowych w UE i Polsce zorganizowanej przez Senat Rzeczpospolitej, dyskusji panelowej z prof. dr. hab. Andrzejem Sawiskim dotyczcej perspektyw ksztatowania si inflacji oraz polityki pieninej w Polsce,46

Z dziaalnoci BFG

w wykadzie Edwarda C. Prescotta laureata Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii, konferencji pt. Nadzr zintegrowany szanse i wyzwania zorganizowanej przez Komisj Nadzoru Finansowego, konferencji pt. Innowacje na rynkach finansowych 2008 zorganizowanej przez Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych, Forum Bankowym 2008, ktrego tematem byy: Wnioski z dowiadcze krajowych i zagranicznych dla rozwoju sektora bankowego w Polsce zorganizowanym przez Zwizek Bankw Polskich, spotkaniu pt. Rola sektora bankowego w rozwoju gospodarki polskiej oraz dyskusji wewntrzrodowiskowej zorganizowanych przez Zarzd Zwizku Bankw Polskich w ramach XIX Walnego Zgromadzenia ZBP , Banking Top Management Forum pt. Stabilno systemu bankowego w dobie Kryzysu Subprime, nadzwyczajnej konferencji pt. Czy kryzys na rynkach finansowych zagraa polskiej gospodarce? zorganizowanej przez Polsk Konfederacj Pracodawcw Prywatnych Lewiatan, wielu konferencji dotyczcych tematyki rynkw finansowych, integracji europejskiej i bankowoci detalicznej, zorganizowanych przez orodki akademickie, m.in. przez Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej w Lublinie, Politechnik Rzeszowsk, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocawiu, Gdask Akademi Bankow, Szko Gwn Handlow oraz Uniwersytet Warszawski we wsppracy z Biurem Informacji Kredytowej, w tym w szczeglnoci: VIII oglnopolskiej konferencji naukowej pt. Rynek Finansowy. Inspiracje z integracji europejskiej zorganizowanej przez Uniwersytet Marii CurieSkodowskiej w Lublinie, konferencji Katedr Finansw 2008 pt. Wspczesne finanse, stan i perspektywy, konferencji pt. WROFin 2008 Standardy, modele i procesy w bankowoci detalicznej zorganizowanej przez Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocawiu, Kongresie Bankowoci Detalicznej zorganizowanym przez Gdask Akademi Bankow. Fundusz wraz z Komisj Nadzoru Finansowego oraz Zwizkiem Bankw Polskich obj patronat merytoryczny nad III Kongresem Ryzyka Bankowego pt. Wdraanie zaawansowanych metod oceny ryzyka bankowego, zorganizowanym przez Biuro Informacji Kredytowej 20 padziernika 2008 r. Podczas Kongresu Prezes Zarzdu BFG wygosia referat pt. Dowiadczenia Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w zakresie metodyki identyfikacji zagroe w bankach objtych obowizkowym systemem gwarantowania depozytw. Przedstawiciele Funduszu zapre47

Bezpieczny Bank1(38)/2009

zentowali rwnie referat omawiajcy najwaniejsze zmiany w sektorze bankw spdzielczych w okresie od koca 1996 r. do koca czerwca 2008 r. i ich wpyw na stabilno systemu bankowego w Polsce.

2. Wsppraca zagraniczna 2.1. Wsppraca z organizacjami midzynarodowymiFundusz 14 lutego 2008 r. zosta oficjalnie przyjty w poczet czonkw Midzynarodowego Stowarzyszenia Gwarantw Depozytw (International Association of Deposit Insurers IADI), ktrego podstawowym celem jest przyczynianie si do stabilnoci systemw finansowych, poprzez promowanie midzynarodowej wsppracy w dziedzinie gwarantowania depozytw oraz rozwijanie kontaktw midzy instytucjami gwarantujcymi depozyty na wiecie i innymi instytucjami. Na koniec 2008 r. do IADI naleay 52 systemy gwarantowania depozytw z caego wiata. W 2008 r. Fundusz wsppracowa z instytucjami gwarantujcymi depozyty, m.in. w ramach Europejskiego Forum Gwarantw Depozytw (European Forum of Deposit Insurers EFDI) i IADI, prezentujc swoje dowiadczenia i zapoznajc si z dokonaniami innych instytucji. W 2008 r. czonkowie Zarzdu oraz pracownicy Funduszu uczestniczyli w nastpujcych spotkaniach midzynarodowych gremiw: przedstawicieli Komisji Europejskiej, EFDI oraz Joint Reseach Centre (JRC), w dniach 1011 kwietnia 2008 r., podczas ktrego omwiono rezultaty przegldu Dyrektywy 94/19/WE i projekty raportw przygotowywanych dla Komisji Europejskiej przez grupy robocze powoane w ramach EFDI, seminarium zorganizowanym przez IADI, w dniach 2728 maja 2008 r., z udziaem przedstawicieli systemw gwarantowania depozytw z 22 pastw, Zarzdu EFDI, a take ekspertw Midzynarodowego Funduszu Walutowego. Seminarium dotyczyo analizy ryzyka dziaalnoci systemw gwarantowania depozytw oraz sposobw oceny zdolnoci do zaspokajania roszcze i metod ksztatowania wysokoci skadek, szkoleniu kadry kierowniczej zorganizowanym przez IADI oraz Tajwask Korporacj Ubezpieczania Depozytw (Central Deposit Insurance Corporation CDIC) w dniach 14 wrzenia 2008 r., Walnym Zgromadzeniu Czonkw EFDI, poczonym z pierwsz wspln konferencj midzynarodow EFDI i FDIC zatytuowan Integracja finansowa i sie bezpieczestwa, w dniach 2223 wrzenia 2008 r.,48

Z dziaalnoci BFG

Walnym Zgromadzeniu Czonkw IADI, poczonym z konferencj midzynarodow: Stabilno finansowa i integracja ekonomiczna (Financial Stability and Economic Inclusion), w dniach 2931 padziernika 2008 r. Podczas Walnego Zgromadzenia Czonkw EFDI Prezes Zarzdu Funduszu zostaa wybrana jednogonie przez Zarzd EFDI na przewodniczc staej Grupy Badawczej (EFDI Research Working Group), ktrej zadaniem jest opracowywanie analiz w zakresie efektywnoci sieci bezpieczestwa sektora bankowego w krajach Unii Europejskiej, midzy innymi na potrzeby wsppracy z Komisj Europejsk oraz z IADI. Podczas konferencji poruszano problematyk m.in.: rnic pomidzy rynkiem bankowym w Unii Europejskiej i w Stanach Zjednoczonych oraz wynikajcych z nich konsekwencji dla systemw gwarantowania depozytw, bankowoci transgranicznej w kontekcie narodowych instytucji nadzorczych i systemw gwarantowania depozytw, a take planw Komisji Europejskiej dotyczcych zmian w Dyrektywie 94/19/WE w obliczu zawirowa na rynkach finansowych. W ramach EFDI Fundusz przewodniczy take grupie roboczej, ktrej celem jest przygotowanie dla Komisji Europejskiej raportu na temat moliwoci poprawy zakresu i jakoci informowania konsumentw o zasadach gwarantowania depozytw oraz wypracowanie wzoru dobrych praktyk w zakresie informowania deponentw o systemach gwarantowania depozytw. Efektem prac grupy byo przygotowanie i uzgodnienie projektu raportu, ktry nastpnie zosta przekazany Komisji Europejskiej. Podczas Walnego Zgromadzenia Czonkw IADI Prezes Zarzdu Funduszu zostaa wybrana na mocy jednomylnej decyzji reprezentantw instytucji gwarantujcych depozyty z ponad 45 krajw na Czonka Zarzdu Stowarzyszenia. Walnemu Zgromadzeniu towarzyszya konferencja, ktrej zakres tematyczny obejmowa m.in. rol systemw gwarantowania depozytw w czasie kryzysu, wyzwa, jakich dostarcza wspczesny rynek finansowy, oraz ich implikacji dla instytucji finansowych, sposobw pomiaru stopnia integracji ekonomicznej, form jej promocji oraz midzynarodowych inicjatyw dotyczcych edukacji finansowej. W ramach wsppracy z IADI oraz z Kanadyjsk Korporacj Ubezpieczania Depozytw (Canadian Insurance Deposit Corporation CIDC), Fundusz wzi udzia w badaniu analitycznym dotyczcym 14 wybranych obszarw dziaalnoci systemw gwarantowania depozytw, m.in. relacji pomidzy uczestnikami sieci bezpieczestwa, zakresu uprawnie, czonkostwa w systemie, poziomu i zakresu gwarancji, organizacji wypat dla deponentw oraz polityki informacyjnej. Ponadto, Fundusz uczestniczy w badaniu przygotowanym przez Midzynarodowy Fundusz Walutowy (International Monetary Fund IMF), ktre miao na celu uaktualnienie danych na temat zasad funkcjonowania systemw gwarantowania depozytw na wiecie. Badanie dotyczyo 8 wybranych obszarw dziaalnoci49

Bezpieczny Bank1(38)/2009

instytucji gwarancyjnych, m.in. zakresu uprawnie, poziomu gwarancji, finansowania i procedury wypat. Fundusz aktywnie uczestniczy w przygotowaniu stanowiska Polski odnonie do kierunkowych propozycji zmian prawa unijnego w zakresie rozwoju efektywnoci funkcjonowania sieci bezpieczestwa sektora bankowego zawartych w dokumentach omawianych na posiedzeniach: Komitetu Usug Finansowych Unii Europejskiej (Financial Services Committee FSC), Europejskiego Komitetu Bankowego (European Banking Committee EBC).

2.2. Nowelizacja Dyrektywy 94/19/WE w sprawie systemw gwarantowania depozytwBankowy Fundusz Gwarancyjny bra udzia w regularnych konsultacjach