GC RPP - marzec 2009
description
Transcript of GC RPP - marzec 2009
GABINET CIENI RADY POLITYKI PIENIĘŻNEJ
Warszawa, 21 marca 2009 r.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni Rady Polityki Pieniężnej
dnia 21 marca 2009 roku∗∗∗∗
Gabinet Cieni Rady Polityki Pieniężnej podjął decyzję o pozostawieniu stóp procentowych NBP na niezmienionym poziomie:
� stopę referencyjną – na poziomie 4,00% w skali rocznej,
� stopę lombardową – na poziomie 5,50% w skali rocznej,
� stopę depozytową – na poziomie 2,50% w skali rocznej,
� stopę redyskonta weksli – na poziomie 4,25% w skali rocznej.
Stopa inflacji CPI wyniosła w lutym 3,3% (r/r) i 0,9% (m/m). W styczniu wskaźniki te wyniosły
odpowiednio 2,8% i 0,5%. Wzrost wskaźnika w porównaniu ze styczniem tłumaczy się deprecjacją
złotego w ostatnich miesiącach. Największy wzrost cen m/m w lutym odnotowano w kategoriach:
transport, użytkowanie mieszkania i nośniki energii. Gabinet Cieni dostrzega i monitoruje zagrożenie
dla stabilności cen utrzymujące się po stronie podwyżek cen nośników energii oraz żywności. Według
projekcji inflacji z lutego1 na tempo wzrostu cen konsumenta w roku bieżącym w istotnym stopniu
wpłynie obniżające się tempo wzrostu cen żywności i nośników energii. W długim okresie
na osłabienie presji inflacyjnej złożą się: stabilizacja cen na rynkach światowych, w tym cen surowców
rolnych i energetycznych, stopniowy powrót kursu złotego do wartości fundamentalnych oraz
redukcja kosztów pracy, postępująca w miarę pogłębiania się spowolnienia na rynku pracy. Zdaniem
Gabinetu Cieni stopa inflacji w krótkim i średnim terminie powinna wykazywać trend spadkowy.
∗ Gabinet Cieni Rady Polityki Pieniężnej jest projektem o charakterze wyłącznie naukowo-dydaktycznym. Celem Gabinetu Cieni
nie jest naśladowanie, przewidywanie ani sugerowanie posunięć rzeczywistej Rady Polityki Pieniężnej. Wszystkie opinie
i komentarze zamieszczone w niniejszym Raporcie są wyrazem prywatnych poglądów Autorów. Decyzje Gabinetu Cieni
każdorazowo podejmowane są w kontekście zastanej rzeczywistości gospodarczej, w szczególności zaś w zakresie
obowiązujących w Polsce oraz na świecie stóp procentowych, których poziom określany jest przez banki centralne.
1 Projekcja inflacji Narodowego Banku Polskiego na postawie modelu NECMOD, luty 2009 r.
http://www.sgh.waw.pl/sknfm/ http://www.ises.edu.pl
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – marzec 2009
2
Produkcja przemysłowa w lutym ukształtowała się na poziomie nieco wyższym niż w styczniu
2009 r., jednak w ujęciu r/r zanotowała spadek o ok. 14%. Dodatkowo, wyraźnie słabnie produkcja
budowlana. Jeszcze w styczniu 2009 r. wzrost r/r wynosił ok. 7%, natomiast w lutym jedynie 2%.
Wykorzystanie mocy produkcyjnych utrzymuje się na poziomie z poprzedniego miesiąca, co uzasadnia
oczekiwania Gabinetu Cieni dotyczące osłabienia tempa wzrostu produktu potencjalnego. Indeksy
koniunktury gospodarczej utrzymują się na niskim poziomie, a wskaźniki koniunktury konsumenckiej
(bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej i wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej)
odnotowują w dalszym ciągu znaczne spadki2. Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła w lutym
2009 r. 10,9% i w porównaniu do stycznia 2009 wzrosła o 0,4 pkt proc. Natomiast liczba ofert pracy
zgłoszonych przez pracodawców do urzędów pracy w lutym 2009 r. była o 4,8% mniejsza niż
w poprzednim miesiącu oraz znacznie mniejsza niż w analogicznym okresie trzech poprzednich lat.
Ponadto, należy podkreślić gwałtownie malejącą dynamikę wynagrodzeń w ujęciu rocznym. W ocenie
Gabinetu Cieni bieżące odczyty wskaźników z sektora realnego potwierdzają przewidywane obniżanie
się presji inflacyjnej ze strony rynku pracy.
Szacunkowy deficyt budżetowy na koniec lutego wyniósł 5,27 mld zł, co stanowi blisko 30%
zaplanowanej na 2009 r. kwoty (18,2 mld zł). Zauważalny jest spadek dynamiki wzrostu wpływów,
głównie po stronie dochodów podatkowych, które wzrosły do końca lutego tylko o 3% r/r (16% w
roku ubiegłym). Przyczynił się do tego przede wszystkim znaczący spadek w kategorii VAT,
stanowiący odzwierciedlenie osłabienia koniunktury. Gabinet Cieni, w obliczu zmniejszonego
wykonania dochodów podatkowych i ograniczonych możliwości głębszego ograniczania wydatków,
ocenia prawdopodobieństwo ukształtowania się deficytu na poziomie przekraczającym zaplanowany
w ustawie budżetowej jako wysokie.
Realna stopa procentowa3 spadła trzeci miesiąc z rzędu i wynosi poniżej 1%, co należy ocenić
pozytywnie z punktu widzenia efektów prowadzonej polityki pieniężnej. Oczekiwania uczestników
rynków finansowych w Polsce co do przyszłego kształtowania się stóp procentowych nie zmieniły się
znacząco od zeszłego posiedzenia Gabinetu Cieni i potwierdzają trwający kryzys zaufania na rynku
międzybankowym. Niepewność i fala spadków utrzymują się w dalszym ciągu na polskiej i światowych
giełdach. Dopiero ostatnie tygodnie przyniosły godne odnotowania dwucyfrowe wzrosty głównych
indeksów. Przekłada się to na sytuację funduszy inwestycyjnych w Polsce – niemal wszystkie
kategorie odnotowały ujemne saldo wpłat i umorzeń. Równocześnie, ze względu na ostatnie obniżki
stóp procentowych, spada atrakcyjność lokat bankowych. W konsekwencji rośnie zainteresowanie
alternatywnymi wobec giełdy i lokat sposobami inwestowania oszczędności.
Wysoka awersja do ryzyka znajduje odzwierciedlenie w zaostrzaniu przez banki warunków
udzielania kredytów i szukaniu dochodów w podnoszeniu marż usług. Luty był kolejnym miesiącem,
w którym zaobserwowano niską dynamikę kredytów. Nieznacznie wzrósł tylko popyt na kredyty
inwestycyjne długoterminowe oraz krótkoterminowe dla dużych przedsiębiorstw4.
Wskaźniki makroekonomiczne z lutego wskazują na znaczące pogłębienie spowolnienia
gospodarczego w krajach Europy Zachodniej. Osłabienie koniunktury szczególnie silnie dotyka
najważniejszych importerów polskich produktów, co ma swoje odzwierciedlenie w spadku wolumenu
eksportu, złagodzonym jednak w ostatnim miesiącu silną deprecjacją złotego. W opinii Gabinetu Cieni,
istnieją jednak podstawy, by przypuszczać, iż obserwowane w zeszłym miesiącu gwałtowne
odchylenie kursu polskiej waluty od jej wartości fundamentalnej jest zjawiskiem krótkookresowym.
Należy spodziewać się utrwalenia spadku popytu na polskie towary w średnim okresie. Z drugiej
strony, Gabinet Cieni uważnie monitoruje sytuację na rynkach surowców energetycznych
i przemysłowych, mając świadomość ryzyka wzrostu cen towarów tej kategorii.
2 Wskaźniki te zanotowały najniższe wartości od – odpowiednio – 2004 i 2003 r.
3 Szacowana na podst. poziomu WIBOR3M.
4 Głównie na potrzeby finansowania kapitału obrotowego, zapasów oraz restrukturyzacji zadłużenia.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – marzec 2009
3
Po zapoznaniu się ze stanem gospodarki oraz w wyniku przeprowadzonej dyskusji, Gabinet
Cieni Rady Polityki Pieniężnej podjął decyzję o pozostawieniu stóp procentowych na niezmienionym poziomie.
Dane świadczące o pogarszającej się koniunkturze gospodarczej nie stanowią dla Gabinetu
Cieni zaskoczenia i tendencja ich zmian została wzięta pod uwagę przy podejmowaniu poprzednich
decyzji, aczkolwiek wymagają dalszego monitorowania.
Z punktu widzenia celu inflacyjnego, niepokoić mogą zwiększające się koszty cen energii
elektrycznej oraz użytkowania mieszkania, a także ich rosnący udział w strukturze konsumpcji
gospodarstw domowych. Pierwsze sygnały, mówiące o możliwym zbliżania się do końca okresu
spowolnienia w Stanach Zjednoczonych, stwarzają także ryzyko wzrostu cen surowców
w perspektywie kilku nadchodzących kwartałów. Nie można zapominać także o silnych fundamentach
polskiej gospodarki, zwłaszcza na tle pozostałych krajów regionu oraz Europy Zachodniej, a także
o dokonanych w ciągu ostatnich miesięcy znaczących obniżkach stóp procentowych. W opinii Gabinetu
Cieni opisane powyżej procesy mogą – po średniookresowym spadku stopy inflacji – przyczynić się do
powrotu jej poziomu w pobliże górnej granicy dopuszczalnego pasma wahań w perspektywie 6–8
kwartałów.
Dr Cezary Wójcik [email protected]
adiunkt w SGH i PAN, od maja 2007 r. do października 2008 r. Dyrektor Biura ds. Integracji ze Strefą Euro w NBP. Ukończył SGH oraz Wydział Prawa UW. Absolwent Advanced Studies Program in International Economic Policy Research w Kilońskim Instytucie Gospodarki Światowej i International Faculty Development Program w IESE Business School. Autor kilkudziesięciu publikacji naukowych z zakresu polityki pienięŜnej i kursowej. W 2004 r. powołany w skład Rady Makroekonomicznej przy Ministrze Finansów, w latach 2005-2006 Radca Ministra Finansów. W przeszłości pracował w Europejskim Banku Centralnym (2003-2004), Narodowym Banku Austrii i Wiedeńskim Instytucie Międzynarodowych Studiów Porównawczych (2000-2002). Stypendysta Fulbrighta, Komisji Europejskiej, Tygodnika „Polityka”, Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Ministra Nauki i Szkolnictwa WyŜszego. Włada językiem angielskim, niemieckim i hiszpańskim. Opiekun naukowy SKN FM oraz inicjator GC RPP.
Opieka naukowa
Skład Gabinetu Cieni Rady Polityki Pieniężnej
Przewodniczący GC RPP / Sektor zagraniczny
Marcin Jurek [email protected]
student II roku SGH (Ekonomia) i I roku Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW (Matematyka). Zainteresowania obejmują prognozy makroekonomiczne, statystykę, a takŜe badanie róŜnic kulturowych miedzy krajami. Mówi biegle po angielsku i niemiecku, uczy się języka francuskiego. Dwukrotny laureat Olimpiady Wiedzy o Polsce i Świecie Współczesnym, a takŜe stypendysta Prezesa Rady Ministrów i Ministra Edukacji. Wolny czas chętnie poświęca na taniec towarzyski i pływanie. GC RPP przewodniczy od lutego 2009.
Kamil Kryński [email protected]
student IV roku SGH (Finanse i Bankowość). Interesuje się bankowością inwestycyjną, analizą fundamentalną oraz badaniem konkurencyjności Polski na tle państw Europy Środkowej. Współautor raportu „Gospodarka Polski; prognozy i opinie” wydanego przez INE PAN. Autor tekstów w Studenckim Przeglądzie Ekonomiczno-Społecznym. Włada biegle językiem angielskim i dobrze niemieckim. Jest członkiem Zarządu SKN FM od marca 2007 r. Kieruje sekcją „Nowoczesne Państwo”. Odbył staŜ w Gazecie Giełdy „Parkiet” na stanowisku analityka technicznego oraz w Dzienniku – The Wall Street Journal Polska, zajmując się analizą rynków finansowych i sektora bankowego. Odbył praktykę w Biurze ds. Integracji ze Strefą Euro, gdzie prowadził badania konkurencyjności instytucjonalnej Polski na arenie międzynarodowej. WspółzałoŜyciel i członek Instytutu Studiów Ekonomiczno-Społecznych.
Sektor zagraniczny
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – marzec 2009
4
Sektor finansów publicznych
Kamil Klupa [email protected]
Student II roku SGH (Finanse i Rachunkowość) i I roku Wydziału Prawa i Administracji UW (Prawo). Laureat IV i V Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej i XX Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej. Stypendysta Ministra Edukacji Narodowej. Zna język angielski i niemiecki. Interesuje się rynkami finansowymi i prawem europejskim. W wolnych chwilach miłośnik piłki noŜnej i pieszych wyprawy przez góry.
Sektor realny
Marek Antosiewicz [email protected]
student III roku SGH (Ekonomia) oraz II roku Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW (Matematyka). Jego zainteresowania naukowe obejmują modelowanie matematyczne, analizę danych metodami sztucznej inteligencji oraz ekonometrię. Posiada certyfikat CPE oraz uczy się języka francuskiego. Lato uwielbia spędzać pod Ŝaglami, a zimę na nartach.
Alieś Aliachnovič [email protected]
student II roku SGH (Ekonomia). Od lutego br. odbywa staŜ w Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych Białoruś. Dwukrotny finalista Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej (2007, 2006) i laureat Olimpiady Języka Rosyjskiego (2006). Nagrodzony stypendium Ministra Edukacji (2006). Ukończył praktykę w Banku Millenium. Bierze aktywny udział w Ŝyciu białoruskiej diaspory w Polsce. Interesuje się rynkami finansowymi i historią Wielkiego Księstwa Litewskiego. Mówi biegle po białorusku, rosyjsku i angielsku oraz komunikatywnie po niemiecku.
Sektor monetarny
ElŜbieta Bednarek [email protected]
studentka IV roku SGH (Ekonomia oraz Metody Ilościowe w Ekonomii i Systemy Informacyjne). Uczestniczka wymiany studenckiej w ramach programu Erasmus w 2008 roku (Rijksuniversiteit Groningen). Interesuje się między innymi polityką pienięŜną w strefie euro. Od października 2007 Przewodnicząca SKN FM. Biegle posługuje się językiem angielskim i niemieckim oraz francuskim w stopniu komunikatywnym. W wolnym czasie eksploruje rowerem osobliwe zakątki stolicy.
Marcin Chrostowski [email protected]
student I roku SGH (planowany kierunek: Ekonomia). Interesuje się polityką pienięŜną. Dobrze włada językiem angielskim, zna takŜe niemiecki. Jest członkiem SKN FM od 2008 roku. Do jego pozanaukowych zainteresowań naleŜy piłka noŜna i kino.
Krzysztof Gołębiowski [email protected]
student V roku SGH (Metody Ilościowe w Ekonomii i Systemy Informacyjne) i absolwent Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW (Informatyka). Członek Komisji Rewizyjnej Rady Kół Naukowych SGH; przewodniczył Radzie Kół Naukowych SGH w roku 2006. Interesuje się rynkami finansowymi, optymalizacją i informatycznym wspomaganiem zarządzania. Zna język angielski i niemiecki. Jest członkiem-załoŜycielem SKN FM, od początku do października 2007 w jego Zarządzie. WspółzałoŜyciel i członek Zarządu Instytutu Studiów Ekonomiczno-Społecznych.
Sektor rynków finansowych
Mateusz Łukasik [email protected]
student IV roku SGH (Finanse i Bankowość, specjalność Bankowość Inwestycyjna, seminarium magisterskie u prof. dr hab. Andrzeja Sławińskiego). Przebywał na stypendium zagranicznym w Singapore Management University. Odbył staŜ w Citi Investment Research w Warszawie. Stypendysta III edycji Akademii Liderów Rynku Kapitałowego im. Lesława Pagi, laureat V edycji konkursu Ernst & Young Financial Challenger (2 miejsce). Zna język angielski (posiada certyfikat CPE) oraz niemiecki.