ISSN 1425-7718 BRODNICA luty 2016, nr 310 Cena 0 zł

Od 1 marca br. trans-port komunikacją miej-ską w Brodnicy będzie bezpłatny. Decyzje w tej sprawie zapadły pod-czas ostatniej sesji Rady Miejskiej Brodnicy.

Radni szesnastoma gło-sami za, przy pięciu wstrzy-mujących się, podjęli zapro-ponowaną przez burmistrza Brodnicy uchwałę dotyczą-cą darmowej komunikacji miejskiej w Brodnicy.

Uchwała po upływie czter-nastu dni od daty jej ogłosze-nia w Dzienniku Urzędowym Województwa Kujawsko-Po-morskiego, uchyli uchwałę nr XIX/2016/2008 z 20 listo-pada 2008 r. Oznacza to, że od 1 marca br. każdy pasa-żer będzie mógł bezpłatnie korzystać z przejazdów ko-munikacji miejskiej w Brod-nicy. W uzasadnieniu pod-

19 lutego br. ruszyła akcja roznoszenia decyzji w sprawie wymiaru po-datku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego na rok 2016 na terenie Brodnicy. Termin płatności I raty upływa 15 marca br.

W przypadku, gdy kwota podatku nie przekracza 100 zł, podatek jest płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty. Nie wszczyna się postępowania, a postępowanie wszczęte umarza, jeżeli wysokość zobo-wiązania podatkowego na dany rok podatkowy nie przekracza w 2016 roku kwoty 6,10 zł. W związku z powyższym podatnicy, którzy mają wysokość zo-bowiązania podatkowego niższą niż 6,10 zł nie otrzymają w tym roku decyzji wymiarowych i nie są zobowiązani do zapłaty podatku.

Stawki podatku od nieruchomości pozostały na poziomie roku 2015. Przeliczniki do naliczenia podatku rolnego i leśnego uległy w br. nieznacz-nym zmianom. Podatek rolny uległ obniżeniu, zaś podatek leśny niewielkie-mu podwyższeniu.

(rwi)

12 września 1994 roku do schroniska dla zwierząt REKSIO na Ustroniu w Brodnicy trafił pierwszy bezdomny pies Ares. Od tego momentu zapełnia się ono porzuconymi i bezdomnymi zwierzętami, które znajdują tu schronienie i pomoc. Od począt-ku istnienia obiektem zarządza lokalne Towarzystwo Ochrony Praw Zwierząt.

Przez 22 lata schronisko rozwija się. Powstają kojce, wybiegi oraz szpitalik dla czworonogów. Obec-

Autobusami jazda bez biletujętej przez radnych uchwały czytamy m.in. że najważniej-szym celem wprowadze-nia bezpłatnej komunikacji miejskiej jest ograniczenie ruchu kołowego, zaś w sytu-acji społecznej znaczna ulga w życiu mieszkańców mia-sta.

Ponadto bezpłatna ko-munikacja zdecydowanie wpłynie na poprawę wskaź-nika ekologicznego, po-pularyzację ekologicznych form przemieszczania się, poprawę jakości środowi-ska, zwiększenie mobilności mieszkańców, oszczędności w budżetach domowych oraz zmniejszenie wyklucze-nia społecznego osób o ni-skich dochodach.

Na stronach 6 i 7 naszej gazety publikujemy rozkład jazdy komunikacji miej-skiej.

(rwi)

Fot.

Paw

eł S

tann

y

Historyczna decyzja Rady Miejskiej w Brodnicy

Zaczęło się od Aresanie znajduje się tu 120 miejsc dla psów. Rozwija się również adop-cja. W ubiegłym roku przez przy-tulisko przewinęło się 228 zwie-rząt, z czego 218 znalazło nowy dom.

Do zadań schroniska należy również wyłapywanie bezdom-nych zwierząt.

- Często znajdujemy psy zapa-kowane w worki foliowe. Mieli-śmy pieska, który był uwiązany do drzewa, jednocześnie na py-sku miał założony worek foliowy, żeby szybciej zdechł. Były psy

uwiązane na drutach kolczastych - wylicza Iwona Sarnowska, pre-zes Towarzystwa Ochrony Praw Zwierząt w Brodnicy.

Schronisko funkcjonuje dzięki prywatnym darczyńcom. Jednak głównym źródłem utrzymania brodnickiego przytuliska dla zwie-rząt jest dotacja Gminy Miasto Brodnica.

W tym roku na ten cel w bu-dżecie przeznaczono 180 tysięcy złotych.

- Burmistrz powierza to zada-nie w drodze otwartego konkursu na wsparcie zadania publicznego w sferze ochrony zwierząt - infor-muje Joanna Kilian, kierownik biura ochrony środowiska Urzędu Miejskiego w Brodnicy.

W wyniku rozstrzygnięcia kon-kursu dotację przyznano lokalne-mu Towarzystwu Ochrony Praw Zwierząt. Zadanie obejmuje m.in. prowadzenie schroniska dla bez-domnych zwierząt, zapewnienie wyżywienia i całodobowej opieki weterynaryjnej, jak również pro-wadzenie akcji edukacyjnych, adopcyjnych oraz wyłapywanie bezdomnych zwierząt.

(rwi)W schronisku czekają na swojego właściciela

Podatek do zapłacenia

Fot.

Nad

esła

ne

Jak co roku, sporą część budżetu miasta zajęły inwe-stycje osiedlowe. Na ten cel w 2016 roku przeznaczono prawie cztery i pół miliona złotych.

Inwestycje na osiedlach polegają przede wszystkim na przebudowie dróg, chodników i oświetlenia ulicznego.

- W tym roku w budżecie na tego rodzaju inwestycje mamy zaplanowane około 4,5 mln zł. Głównie wynikają one z wniosków, które zgłaszane są na spotkaniach osie-dlowych z mieszkańcami - mówi Krzysztof Hekert, wice-burmistrz Brodnicy. - Już niebawem ruszą przebudowy chodników przy ul. Wysokiej (lewa strona od skrzyżowania z ul. 18-stycznia), ul. Mickiewicza, ul. Wyszyńskiego do ul. Żymowskiego oraz ulicy Wiejskiej.

Na najbliższe inwestycje przeznaczono 235 tys. zł. Ich re-alizacja ma nastąpić do końca czerwca br.

(rwi)

Ruszają inwestycje osiedlowe

Wydarzenia 2 nr 310, luty 2016

Wystawę pt. „Kocham sztu-kę” otwarto w galerii Art Ra-dzikowscy. Swoje prace w postaci obrazów i rzeźb zaprezentowali zna-ni dobrze w Brodnicy artyści z Pło-węża: Edyta i Kuba Adam Matej-kowscy.

Edyta Matejkowska jest absol-wentką Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Tworzy rysunki, ob-razy i rzeźby. Zajmuje ją także fo-tografia, tkanina a także instalacje plastyczne. Kuba Adam Matejkow-ski również jest związany z ASP w Warszawie, gdzie zrobił dyplom oraz był wykładowcą. Artysta ma na swoim koncie wiele wystaw za-granicznych. Jest m.in. twórcą sta-tuetki Telekamery. Dla Brodnicy za-projektował fontannę w parku Anny Wazówny.

Wydarzenia wybrane z miesiąca

W hali OSiR wystąpiły 31 stycznia Poznańskie Słowiki – Chór Chłopięcy i Męski Filharmonii Poznań-skiej. Była to kolejna edycja Koncertu Noworocznego pod honorowym patrona-tem burmistrza Brodnicy. Słowikom towarzyszył Po-znański Zespół Instrumen-talny ze specjalnym udzia-łem Macieja Bolewskiego (organy) i Mirosława Gałę-skiego (fortepian). Koncert odbył przy pełnej widowni.

10 lutego otwarto fi-lię biblioteczną nr 2, któ-ra została przeniesiona z ul. Granicznej, do nowego loka-lu mieszczącego się przy ul. Łyskowskiego 4A/1A. Filia nr 2 funkcjonuje od 1979 roku. Wcześniejsze siedziby mie-ściły się przy ulicach: Kar-bowskiej, Rapackiego i Gra-nicznej. Filia posiada ponad 11 tysięcy książek. W 2015 roku zarejestrowano w niej

ponad 600 stałych czytelni-ków. Nowy lokal filii ma 52 mkw. Dla najmłodszych czy-telników został przygotowany kolorowy i przyjazny kącik za-baw, dla dorosłych jest osob-ne pomieszczenie, w którym mogą spokojnie przeczytać prasę, przejrzeć książki, a tak-że skorzystać z internetu. Filia otwarta jest od 9.00 do 17.00, w każdy poniedziałek, wtorek, czwartek i piątek.

Najważniejszym punk-tem obrad XIV sesji Rady Miej-skiej Brodnicy, która odbyła się 11 lutego, była decyzja radnych w sprawie zniesienia opłat za przejazdy komunikacją miejską.

Radni zajmowali się również uchwałami w sprawie - zwolnie-nia z podatku od nieruchomości w ramach pomocy de minimis na tworzenie nowych miejsc pracy związanych z nową inwe-stycją, zwolnienia od podatku od nieruchomości w ramach regionalnej pomocy inwesty-cyjnej, opłat za korzystanie z obiektów OSiR, przyjęcia pro-gramu opieki nad bezdomnymi zwierzętami.

Na uroczystości z okazji 71. rocznicy wy-zwolenia Brodnicy oraz 96. rocznicy Powrotu Pomorza do Macierzy, 18 stycznia, burmistrz Brod-nicy oraz przewodniczący Rady Miejskiej w Brodnicy uhonorowali zasłużone osoby. W związku z zakończe-niem pracy z Miejskim Chórem Canto Grazioso po-dziękowano Mirosławie Barczewskiej - założycielce, kierowniczce i dyrygentce.

Podziękowania złożono także na ręce Heleny i Je-rzego Kanieckich, w związku z zakończeniem pracy w Oddziale Rejonowym PCK w Brodnicy. Z okazji jubileuszu 20-lecia portalu internetowego eBrodnica gratulacje odebrał szef portalu Wojciech Płotka. Me-dalem Brodnicy burmistrz wyróżnił aspiranta Mariu-sza Szczepańskiego, dyżurnego KPP w Brodnicy, za udzielenie pomocy i uratowanie życia niemowlęciu.

W Pałacu Anny Wazówny odbyła się 18 lutego promocja Brodnickiego Słownika Biogra-ficznego. Słownik tworzony jest przez brodnicką bibliotekę od jesieni 2015 roku. Zawiera biogramy osób związanych z Brodnicą i regionem brodnickim. Jest stale rozbudowywa-ny o nowe noty biograficzne.

Z okazji promocji słownika, przed publicznością wystąpił znany brod-nicki historyk i publicysta Jerzy Wul-tański, opowiadając o osobach, któ-re opisał w swych książkach.

Swoją debiutancką książkę fantasy pt. „Alastors. Człowiek zza słońca”, 14 stycznia promował Michał Cieczko. Spo-tkanie autorskie odbyło się Pałacu Anny Wazówny.

Halowy Turniej Piłkarski dla podopiecznych Fundacji Dary Losu odbył się 6 lutego w OSiR. W zawodach wystąpiła Reprezentacja Artystów Polskich w składzie: Robert Moskwa, Marcin Mro-czek, Krzysztof Wieszczek, Rafał Maserak, Jarosław Jakimowicz, Marek Bączek, Bogdan Saganow-ski i inni. Gwiazdy zmierzyły się z reprezentacją brodnickich firm m. in. Galerii Brodnica, wodo-ciągów i zakładów produkcji Żelatyny. W trakcie turnieju, który poprowadził znany komentator sportowy Dariusz Szpakowski, przeprowadzono również zbiórkę na rzecz podopiecznych fundacji.

Opracował: Paweł Stanny

Samorząd miejski 3nr 310, luty 2016

Systemem gospodarowania odpadami komu-nalnymi w Brodnicy obecnie objętych jest 23.550 osób. Z tego sześćset osób zadeklarowało nie-segregowanie śmieci. Stawki za wywóz nieczy-stości zarówno dla tych pierwszych jak i drugich w 2016 roku nie uległy zmianie.

- Jest to 10,80 zł miesięcznie za jedną osobę segregującą i 17 zł w przypadku osoby, która nie chce segregować - wyjaśnia Sławomir Wetzel, kierownik biura gospodarki odpadami komunalny-mi Urzędu Miejskiego w Brodnicy.

Opłatę za wywóz śmieci należy uiścić do końca danego miesiąca. Istnieje również możliwość za-płacenia za kilka miesięcy z góry. Maksymalna płat-ność do końca grudnia danego roku.

Ważną informacją jest sposób opisywania prze-lewów. Jeżeli ktoś zdecyduje się na tę formę płat-ności, w tytule nie powinien wpisywać danego miesiąca.

- Ordynacja podatkowa zobowiązuje nas do księ-gowania przelewów według wskazanych w tytule

Na początku roku burmistrz Brodnicy ogłosił dwa otwar-te konkursy ofert: na wsparcie zadań publicz-nych w sferze kultury i sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego w 2016 r. (termin składania wnio-sków 24 lutego br.) oraz na wsparcie realizacji zadania publicznego w zakresie ochrony zdrowia w 2016 roku (termin składania wnio-sków 26 lutego).

Szczegółowe infor-macje o konkursach znajdują się na stronie internetowej Urzędu Miejskiego w Brodnicy - BIP - „konkurs ofert” lub można je otrzymać w Urzędzie Miejskim w Brodnicy.

(rwi)

Rozstrzygnięto konkurs ofert na wsparcie zadania publicznego w zakre-sie wspierania i upowszechniania kul-tury fizycznej w Brodnicy w roku 2016. Na realizację zadania przeznaczono z budżetu miasta Brodnicy na rok 2016 środki finansowe w wysokości 800.000 złotych.

Brodnickie kluby i stowarzyszenia mo-gły składać oferty na trzy zadania:

- szkolenie sportowe dzieci i młodzieży oraz udział we współzawodnictwie spor-towym;

- szkolenie sportowe seniorów oraz udział we współzawodnictwie sportowym;

- organizacja na terenie Brodnicy otwartych dla mieszkańców imprez spor-towych lub sportowo – rekreacyjnych.

Na konkurs wpłynęło 31 ofert. Dwie zostały odrzucone. Na organizację za-wodów sportowych pieniądze otrzymają m.in. Brodnicki Klub Sportowy „Sparta” 4.600 zł, Uczniowski Klub Sportowy „Gol” (warunkowo) 6.600 zł, Międzyszkolny Klub Sportowy 3.200 zł, Uczniowski Klub Sportowy „Siódemka” 2.600 zł. Łącznie w tej dziedzinie na zadanie miasto przy-znało 40 tysięcy zł.

Program Pomocy Dzieciom jest organizowany przez Stowarzyszenie na Rzecz Niepełnosprawnych SPES. Skierowany jest do rodzin znajdu-jących się w trudnej sytuacji finansowej, opiekujących się dziećmi, które wskutek choroby lub wypadku znalazły się w ciężkim stanie klinicznym.

Są to dzieci wymagające wsparcia funkcji życiowych za pomocą respira-tora bądź koncentratora tlenu, karmienia dojelitowego lub pozajelitowego, innych całodobowych specjalistycznych zabiegów opiekuńczych i pielę-gnacyjnych.

Stowarzyszenie chce pomóc tym, którzy ze swym cierpieniem i ogrom-nymi problemami pozostają osamotnieni. Utworzyło fundusz pomocy stypendialnej, aby zebrane środki rozdysponować wśród najbardziej potrzebujących. Procedury programu zostały tak zaplanowane, by w jak najmniejszym stopniu obciążały wnioskodawców i stypendystów. Oso-by ubiegające się o przyznanie świadczenia składają drogą elektroniczną wniosek, do którego nie są załączane żadne dokumenty. Dopiero po anali-zie wniosków następuje kontakt z rodzinami, wstępnie zakwalifikowanymi do programu, które kompletują potrzebną dokumentację i przesyłają do weryfikacji.

Wysokość stypendium jest ustalana indywidualnie dla każdej z rodzin - jest ono przyznawane na okres jednego roku z możliwością kontynuacji. Przyznane świadczenie pieniężne (stypendium) nie wymaga żadnego roz-liczania i dokumentowania wydatków. O przeznaczeniu uzyskanych w ten sposób środków decyduje rodzina. Jednym z kluczowych założeń Progra-mu jest dążenie do trwałej poprawy sytuacji życiowej stypendystów, na przykład poprzez zmianę warunków mieszkaniowych czy też podwyższenie kwalifikacji zawodowych zarobkujących członków rodziny.

Wnioski są przyjmowane do 20 marca br.Jeśli Twoje dziecko znajduje się w ciężkim stanie klinicznym, wymaga ca-

łodobowych specjalistycznych zabiegów opiekuńczych i pielęgnacyjnych, a Twoja rodzina znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, jesteś potencjal-nym adresatem stypendium Stowarzyszenie na Rzecz Niepełnosprawnych SPES.

Wszystkie informacje na stronie internetowej: https://www.spes.org.pl/oferta-pomocy/stypendia-dla-dzieci-w-ciezkim-stanie-klinicznym/informacje-szczegolowe-i-skladanie-wniosku

RWI

W kategorii szkolenie sportowe dzieci i młodzieży oraz udział we współzawod-nictwie sportowym, pieniądze otrzymają m.in. Miejski Uczniowski Klub Lekkoatle-tyczny „Brodnica” (warunkowo) 69.000 zł, Międzyszkolny Klub Sportowy 102.500 zł, Uczniowski Klub Sportowy „Siódemka” (warunkowo) 50.000 zł, Brodnicki Klub Sportowy „Sparta” (warunkowo) 130.000 zł, Międzyszkolny Uczniowski Klub Spor-towy Karate „Shotokan” (warunkowo) 35.000 zł, Polskie Stowarzyszenie Moo Duk Kwan Tang Soo Do (warunkowo) 10.000 zł. Łącznie na wymieniony cel mia-sto przyznało 526.500 zł.

Na trzecią kategorię: szkolenie spor-towe seniorów oraz udział we współza-wodnictwie sportowym wyasygnowa-no 233.500 zł. Pieniądze w tej ostatniej kategorii otrzymają m.in. Międzyszkolny Klub Sportowy 84.000 zł, Brodnicki Klub Sportowy „Sparta” (warunkowo) 126.000 zł, Uczniowski Klub Sportowy „OSiR” (warunkowo) 12.000 zł Stowarzyszenie OMEGA (warunkowo) 4.100 zł.

(rwi)

miesięcy. Lepiej jest więc nie wpisywać okresu rozliczeniowego. Dzięki temu kwota zostanie uzna-na na poczet najstarszej raty - tłumaczy Sławomir Wetzel.

Przypominamy również o składaniu deklaracji każdorazowo, gdy w gospodarstwie zmianie ule-gnie liczba osób. W okresie temperatur ujemnych uniemożliwione jest odbieranie odpadów BIO. Wtedy odpady BIO możemy wrzucać do pojemni-ków z odpadami mieszanymi.

(rwi)

Podczas ostatniej sesji Rady Miejskiej w Brodnicy radni przyjęli uchwały doty-czące zwolnienia przedsię-biorców z podatku od nie-ruchomości. Sprawdź, czy możesz skorzystać z ulgi.

Uchwała Nr XIV/96/2016 Rady Miejskiej w Brodnicy z dnia 11 lu-tego 2016 r. w sprawie zwolnie-nia z podatku od nieruchomości w ramach pomocy de minimis na tworzenie nowych miejsc pracy związanych z nową inwestycją, wprowadza zasadę refundacji czę-ści kosztów zatrudnienia nowych pracowników w okresach od dwóch do czterech lat w postaci zwolnienia w podatku od nieruchomości.

Pułap pomocy ze strony gminy ograniczony został poprzez zastoso-wanie maksymalnej intensywności pomocy na poziomie 70 proc. dla mikro i małych przedsiębiorstw, 60 proc. dla średnich przedsiębiorstw i 50 proc. dla innych przedsiębiorstw.

Nową inwestycją jest w tym przy-padku utworzenie i utrzymanie przez określony czas nowych miejsc pracy.

Zwolnienia z podatku od nierucho-mości stanowią pomoc de minimis, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) Nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowa-nia art. 107 i 108 Traktatu o funkcjo-nowaniu Unii Europejskiej do pomo-cy de minimis (Dz. Urz. UE L 352/1 z 24.12.2013 r.). Zgodnie z obecnie obowiązującym rozporządzeniem Komisji Europejskiej, dozwolone jest udzielanie pomocy de minimis przedsiębiorcom bez konieczno-ści jej notyfikacji, w wysokości nie przekraczającej kwoty stanowiącej równowartość 200 tys. euro, a dla działających w sektorze transportu drogowego kwoty stanowiącej rów-nowartość 100 tys. euro, otrzymanej przez niego w bieżącym roku ka-lendarzowym i poprzedzających go dwóch latach kalendarzowych.

Uchwała Nr XIV/97/2016 Rady Miejskiej w Brodnicy z dnia 11 lu-tego 2016 r. w sprawie zwolnień od podatku od nieruchomości

w ramach regionalnej pomocy in-westycyjnej, reguluje zwolnienie od podatku od nieruchomości gruntów, budynków lub ich części, przezna-czonych na prowadzenie działalno-ści gospodarczej na terenie Gminy Miasta Brodnicy przez przedsiębior-ców realizujących nową inwestycję i jednocześnie tworzących nowe miejsca pracy w związku z realizacją nowej inwestycji.

Uzyskanie prawa do zwolnie-nia od podatku od nieruchomości uwarunkowane jest poniesieniem określonych nakładów inwestycyj-nych i utworzeniem określonej ilości nowych miejsc pracy związanych z nową inwestycją.

Progi dostępności zwolnienia dla poszczególnych grup przedsiębior-ców zróżnicowano z uwagi na róż-ne możliwości finansowe przedsię-biorstw w zależności od wielkości zatrudnienia. Uchwała kierowana jest zatem zarówno do przedsiębiorców prowadzących działalność gospodar-

czą w mniejszym zakresie, zatrudnia-jących kilka osób, jak i do podmiotów gospodarczych o większej liczbie miejsc pracy.

Przystąpienie przedsiębiorcy do projektowanego programu pomocy może nastąpić po spełnieniu warun-ków określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2015 r. w sprawie warunków udzie-lania zwolnień z podatku od nieru-chomości oraz podatku od środków transportowych, stanowiących regio-nalną pomoc inwestycyjną, pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego, pomoc na infrastruk-turę sportową i wielofunkcyjną in-frastrukturę rekreacyjną oraz pomoc na infrastrukturę lokalną (Dz. U. poz. 174) oraz warunków określonych w niniejszej uchwale.

Przedsiębiorca może uzyskać zwolnienie od podatku od nieru-chomości na okres od dwóch do ośmiu lat, przy czym musi utrzymać inwestycję wraz z nowo utworzony-mi miejscami pracy przez okres co

najmniej 5 lat, a w przypadku mikro, małego lub średniego przedsiębior-cy co najmniej 3 lat oraz wnieść określony poziom udziału własnego. W konsekwencji spowoduje to trwałe przywiązanie podmiotu gospodar-czego do działalności na terenie Gmi-ny Miasta Brodnicy, a co za tym idzie przysporzenie dodatkowych korzyści zarówno dla budżetu samorządu jak i dla społeczności lokalnej. Zwolnie-nie od podatku od nieruchomości dotyczy nowej inwestycji, tj. tylko po-datku od nieruchomości naliczonego od powstałej inwestycji.

Uchwała wspomagać będzie pod-mioty, które nie zalegają z płatno-ściami na rzecz Gminy Miasta Brod-nicy. Tym samym wspierani mają być przedsiębiorcy solidni, którzy w przyszłości będą terminowo uisz-czać należny miastu podatek od nie-ruchomości.

Przyjęcie przedłożonej uchwały ma w szczególności na celu stworzenie dogodnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości i lokalnego rynku pracy.

Ulgi dla przedsiębiorców

Śmieci nie zdrożeją

Na kluby sportowe

Na kulturę i zdrowie

Pieniądze z budżetu miasta

Opłaty

Program pomocy dzieciomStypendia

Sprawy miasta 4 nr 310, luty 2016

30 stycznia w BDK odbył się casting do konkursu na Miss Pol-ski Województwa Kujawsko-Po-morskiego. Przed jury stawiły się dziewczęta z Brodnicy i okolic w wieku od 18 do 26 lat. Zamiar ubie-gania się o start w wyborach na miss województwa zgłosiły: Na-talia Ławicka, Justyna Słomkow-ska, Magdalena Łopocka, Karolina Zielińska, Daria Krawczyk, Mar-ta Krajewska, Milana Guszczina, Magdalena Zielarkiewicz i Monika Wasilewska.

Podczas castingu panny odpo-wiadały na pytania jury dotyczące m.in. znajomości języków obcych, zainteresowań i edukacji zawodo-wej. Musiały też zaprezentować się w stroju kąpielowym. W tym roku gala finałowa Miss Polski Wo-jewództwa Kujawsko-Pomorskie-go 2016 odbędzie się 30 kwietnia w hali OSiR w Brodnicy. Patronat nad imprezą objął m.in. burmistrz Brodnicy.

Tekst i fot. Paweł Stanny

Trwa nabór do miejskiego chóru Canto Grazio-so. Nowy dyrygent chóru Iwona Mrozińska zaprasza wszystkich miłośników muzyki, a w szczególności miło-śników instrumentu najdoskonalszego, jakim jest głos ludzki. Osoby zainteresowane nie muszą umieć czytać nut oraz posiadać doświadczenie muzycznego. Wystar-czy słuch muzyczny oraz obiecujące walory głosowe. Szczegółowe informacje można uzyskać w BDK.

RWI

Na zjeździe sprawoz-dawczo-wyborczym Od-działu Rejonowego PCK w Brodnicy, który odbył się 13 lutego, wybrano nowe władze. Ustępują-cy zarząd z Tadeuszem Rokickim na czele podsu-mował swoją działalność za lata 2012-2015.

Pod koniec kadencji w rejo-nie brodnickim PCK działało 39 jednostek podstawowych PCK (koła zakładowe, szkol-ne i Kluby „Wiewiórka PCK” w szkołach podstawowych – klasy I-III i przedszkolach). Udzielono pomocy 3042 rodzinom/osobom, szcze-gólną pomocą objęto dzieci i młodzież z najuboższych rodzin, sierot i zaniedbanych wychowawczo (wydawanie odzieży, akcje „Stop Bosym Stopom”, „Wyprawka dla Żaka”, paczki świąteczne w ramach akcji „Czerwonokrzy-ska Wielkanoc” i „Czerwono-krzyska Gwiazdka”).

W szkołach podstawo-wych przeprowadzono 209 konkursów, wystaw, szko-leń, prelekcji, pokazów fil-

31 marca mija termin składania przez podmioty korzystające ze środowiska, rocznych wykazów zawierających zbiorcze ze-stawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat za rok 2015.

Według art. 3 pkt 20 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232 z późn. zm.) pod-miotem korzystającym ze środowiska jest:

* Przedsiębiorca w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 późn. zm.), a także osoba prowadząca działalność wytwór-czą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śród-lądowego oraz osoba wykonująca zawód medyczny w ramach in-dywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki;

* Jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą w ro-zumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, osoba fizyczna niebędąca podmiotem, o którym mowa w lit. a, korzystająca ze środowiska w zakresie, w jakim ko-rzystanie wymaga pozwolenia.

Opłata za korzystanie ze środowiska, zgodnie z art. 273 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232 z późn. zm.), ponoszona jest za: wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza; wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi; pobór wód; składowanie odpadów.

Wykazy zawierające informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat za rok 2015 należy sporządzać zgodnie ze wzorami określonymi w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środo-wiska oraz wysokości należnych opłat (Dz. U. z 2014 r. poz. 274). Nie wnosi się opłat za korzystanie ze środowiska, których roczna wysokość nie przekracza 800 zł.

Informacji dotyczących systemu naliczania opłat udziela Biuro Ochrony Środowiska Urzędu Miejskiego w Brodnicy tel.: 56 493-06-20, pok. 308 oraz Departament Środowiska Urzędu Marszałkow-skiego w Toruniu tel.: 56 646-20-35, 728-494-596, 784-994-165.

RWI

Apeluję do wszystkich mieszkańców, by włączyli się w dbałość o estetykę i pozytyw-ny wizerunek miasta. Musimy o tym pamię-tać, jeżeli chcemy mieszkać w czystej i zadba-nej Brodnicy.

Szczególnie apeluję do właścicieli psów, by sprzątali po swoich czworonogach. Bardzo ważne jest, abyśmy dbali o czystość wokół naszych posesji, nie zanieczyszczali parków, skwerów, przejść dla pieszych, trawników, pla-ców, ulic, terenów wokół budynków szkolnych i przedszkoli, a szczególnie w „Alei Wędkarzy” oraz nie wrzucali nieczystości do Drwęcy.

Urząd Miasta przygotował zestawy do sprzą-tania psich odchodów oraz jednorazowe ręka-wiczki i worki dla młodzieży, i tych mieszkań-ców miasta, którzy wyrażą chęć, by włączyć się w przedświąteczne sprzątanie miasta. W worki i rękawiczki można zaopatrzyć się w Urzędzie Miejskim przy ul. Kamionka 23. Worki z zebrany-mi odpadami należy składać na brzegu chodni-ków a wyznaczone ekipy w dniach od 21 do 25 marca je wywiozą.

Oddzielny problem w naszym mieście to masowe umieszczanie ulotek, plakatów, ogło-szeń w miejscach do tego nie przeznaczonych, tj.: na słupach oświetleniowych, skrzynkach energetycznych, znakach drogowych, elewa-cjach kamienic, rynnach itp. Bardzo często są to brudne, częściowo rozdarte, niekompletne

Zamiast Miss Ziemi Michałowskiej wybory wojewódzkie

Panny marzą o koronie

PCK pod nowym kierownictwemmowych, warsztatów i se-minariów z udziałem 5590 uczestników. Działania te realizowane były w ramach popularyzacji Międzynaro-dowego Prawa Humanitar-nego.

Członkowie sześciu Klu-bów Honorowych Dawców Krwi oddali łącznie 5.035 litrów krwi. Zespół Szkół Za-wodowych zajął I miejsce w Polsce w XII edycji Turnie-ju pn. „Młoda Krew Ratuje

Życie”. Ogółem w jednost-kach podstawowych i orga-nizowanych przez OR PCK przeprowadzono 1109 akcji z udziałem 40.500 uczest-ników z zakresu promocji i ochrony zdrowia oraz zdro-wego stylu życia.

Podczas spotkania spra-wozdawczo-wyborczego wybrano nowy skład Zarzą-du Oddziału Rejonowego PCK. Tworzą go: Wojciech Sobieszczyk – prezes, Mie-

czysław Berent - wicepre-zes, Adam Niedośpiał - se-kretarz, Andrzej Wiśniewski - skarbnik i Adam Kaczmarek – członek.

Do Rejonowej Komisji Re-wizyjnej powołano: Adama Lewandowskiego, Iwonę Sochacką i Izabelę Jabłoń-ską. Delegatem na zjazd Okręgowy PCK został Piotr Głowacki.

(sta)

i przeważnie nieaktualne już ogłoszenia, któ-rych estetyka po upływie kilku dni nie wprawia w zachwyt. Wręcz przeciwnie, odstrasza swo-im wyglądem przechodniów.

Apeluję do mieszkańców miasta, by nie umieszczali ogłoszeń, plakatów, afiszy, apeli, ulotek, napisów lub rysunków w miejscach do tego nieprzeznaczonych bez zgody zarzą-dzających tym miejscem. Takie działanie jest wykroczeniem i podlega karze grzywny lub ograniczenia wolności. Dodatkowo – jeżeli przy ich wywieszaniu, zniszczeniu ulegnie cu-dze mienie, a straty wyniosą powyżej jednej czwartej minimalnego wynagrodzenia, czyn ten jest traktowany jako przestępstwo.

Jednocześnie informuję mieszkańców, przedsiębiorców oraz organizatorów różnych imprez na terenie miasta, by w przypadku ogłoszeń lub promowania swoich usług adre-sowanych do Brodniczan w postaci ogłoszeń i innych podobnych środków, umieszczali je zgodnie z obowiązującymi przepisami, to zna-czy w miejscach do tego przeznaczonych.

Są to słupy ogłoszeniowe przy ulicach: Wojska Polskiego, Sienkiewicza – Wybickiego, Stanisława Wyspiańskiego, Ceglana, Nowa – 18 Stycznia, Nowa – Szarych Szeregów oraz Przykop; tablice ogłoszeń przy ulicach: Kolejo-wa, Lidzbarska, Litewska, Poprzeczna – Nowa, Stanisława Wyspiańskiego, Marii Konopnickiej – Zielona.

Reagowanie na nielegalne wywieszanie ogłoszeń będzie priorytetem strażników miej-skich, którzy wobec osób naruszających pra-wo, stosować będą surowe sankcje karne. Wszyscy mieszkańcy Brodnicy są zobowiązani do reagowania na plakaty i ulotki, które za-śmiecają miasto. Nawet jeżeli jesteśmy przy-zwyczajeni do tego wyglądu, nie oznacza to, że musimy taki stan tolerować.

Marian Chwiałkowskikomendant Straży Miejskiej

w Brodnicy

Wiosenne porządki – potrzebna akcja w mieście

Nowy zarząd Oddziału Rejonowego PCK w Brodnicy

Za korzystanie ze środowiska

Nabór do chóru

Fot.

Arc

hiw

um

Podczas ostatniej sesji Rady Miejskiej brodniccy po-licjanci mówili o swych działaniach mających na celu zwiększenia bezpieczeństwa w mieście

Fot.

Paw

eł S

tann

y

Roczna opłata

Podsumowano dorobek

Fot.

Nad

esła

ne

Sprawy młodych 5nr 310, luty 2016

Szkolny teatr III LO w Brodnicy obchodzi w tym roku mały jubileusz . Od 15 lat „Podarta Kurtyna” przy-gotowuje spektakle, które rozmachem i perfekcją wy-konania nie ustępują najlep-szym.

Wszystko zaczęło się pięt-naście lat temu. Grupa en-tuzjastów teatru skupiła się wokół szefowej szkolnego samorządu, Iwony Wiśniew-skiej i postanowiła przygo-tować świąteczny spektakl. Premiera sztuki pt. „Trędo-waty, bo niekochany” była dużym sukcesem i zachęciła uczniów oraz nauczycieli do dalszego działania. W 2002 roku wystawiono sztukę pt. „Noc, jakich wiele”, a po-tem „Bądź dla mnie różą” na motywach „Małego księcia” Saint-Eupery’ego. Przedsta-wienie to prezentowano nie tylko w Brodnicy, ale także

Po raz trzeci III LO w Brodnicy zaprasza gimnazjali-stów z powiatu brodnickiego do rywalizacji w czasie Igrzysk Wiedzy. To konkurs, który zapewnia wszyst-kim uczestnikom dobrą zabawę i atrakcyjne nagrody.

„Warto wiedzieć, warto się uczyć”, o tym z pewnością przeko-nają się uczestnicy „Igrzysk Wiedzy”, międzyszkolnego konkur-su dla gimnazjalistów, który po raz trzeci odbędzie się 3 marca (czwartek), o godzinie 10.30 w III LO w Brodnicy. W sali gim-nastycznej staną do zawodów ośmioosobowe reprezentacje gimnazjów z powiatu brodnickiego.

- Gimnazja spontanicznie deklarują swój udział w konkur-sie. Zgłaszający drużyny szkolne mówią, że uczniom bardzo podobały się „Igrzyska Wiedzy” w poprzednich latach - mówi Marek Jasiński, wicedyrektor szkoły i koordynator konkursu.

Reprezentacja szkoły będzie mogła skorzystać z wiedzy i wsparcia swoich kibiców w walce o cenne punkty. W po-przednich edycjach „Igrzysk Wiedzy” kibice wykazywali się niezwykłą pomysłowością w tworzeniu przyjacielskiej atmos-fery wspólnej nauki i zdrowej rywalizacji .

Patronat honorowy nad konkursem objął burmistrz Brod-nicy , a dyrekcja i przyjaciele szkoły zadbali o nagrody dla uczestników i zwycięzców.

Koło redakcyjne szkolnej strony www

Działająca przy Brodnic-kim Domu Kultury grupa teatralna instruktor Anety Giemzy-Bartnickiej przygo-towała wraz z przyjaciółmi niespodziankę miłośnikom teatru i muzyki. W przed-dzień dnia świętego Walen-tego młodzież zaprezento-wała premierowy spektakl pt. „In Absentia”.

Na XVIII Przeglądzie Kolęd Pastorałek i Piosenek Świątecznych 23 stycznia w Kowalewie Pomorskim Wiktoria Bielawa wyśpiewała I miejsce, w kat. do 12 lat, zachwycając pięknym wykonaniem kolędy „Ci-cho, cicho pastuszkowie”.

Jury zwracało szczególną uwagę m.in. na emisję głosu, in-terpretację utworów, jak i ogólny wyraz artystyczny zaprezen-towany przez młodych wykonawców.

Oprócz wygranej, Wiktoria otrzymała również nominację do XXII Kujawsko-Pomorskiego Festiwalu Piosenki „Awans 2016” oraz XV Kujawsko-Pomorskiego Młodzieżowego Prze-glądu Piosenki „Debiut 2016”. XV Finał K-PMPP „Debiut” wraz z warsztatami wokalnymi, odbędzie się w dniach 8-11 czerwca 2016 w Ciechocinku.

To nie pierwszy sukces Wiktorii, która w 2015 roku, wygrała VII Ogólnopolski Konkurs Wokalny Kolęd i Pastorałek w Gdań-sku, a wcześniej, w 2013 roku triumfowała na XXI Diecezjalnym Festiwalu Pieśni i Piosenki Religijnej. Wiktoria jest także laureat-ką VI Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Dziecięcej „Rozśpie-wane dzieciaki - teksty Jacka Cygana i nie tylko”.

Do swoich występów przygotowuje się pod okiem instruk-tor pracowni wokalnej BDK, Joanny Nehring-Roszkowskiej.

(KW)

15 lat z „Podartą Kurtyną”

Fot.

Nad

esła

ne

Zachwyceni kolędą Wiktorii

w teatrze w Grudziądzu. - Ogromna trema przed

występami na deskach prawdziwego teatru była tym większa, że w czasie przygotowań zniszczyła się przywieziona z Brodnicy de-koracja - wspomina Iwona Wiśniewska, która reżyse-rowała i przygotowywała spektakle. - Ta przygoda dała początek nazwie grupy, bo szkolny teatr do dziś nazy-wa się „Podarta Kurtyna”.

W 2004 roku do zespołu już na stałe dołączyła druga re-żyserka i realizatorka - Anna Biłas. Ten zgrany dwuoso-bowy zespół producencki wspomagali w różnych la-tach: Wioletta Brokos, Beata Siekierska, Anetta Maciejko, Agnieszka Głowacka i dyr. Tomasz Wysocki, przygo-towujący scenografię oraz Maria Oryszczak, autorka scenariuszy. W niektórych spektaklach muzycznie

wspierała zespół Małgorzata Wierzbowska i choreogra-ficznie Iwona Kwiatkowska.

Z czasem przyjęła się zasa-da, że szkolny zespół teatral-ny co roku przygotowuje duży spektakl na święta Bo-żego Narodzenia.

- W przygotowanie przed-stawienia prezentowanego na Wigilię zawsze anga-żowała się ogromna liczba osób - mówi wicedyrektor szkoły Maria Malinowska. - To kilkudziesięciu aktorów: chór, tancerze, operatorzy światła, dźwięku itd. Uczniów wspomagali rodzice, nauczy-ciele i dyrekcja szkoły, którzy byli sponsorami, pracowali nad kostiumami i scenogra-fią.

- Nasze spektakle robi-my z wielką starannością o szczegóły. Sami szyjemy stroje, część wypożyczamy z teatrów, mamy własne, oryginalne scenariusze i pro-

fesjonalną, robioną z roz-machem dekorację - mówi Anna Biłas.

W kolejnych latach na święta Bożego Narodzenia przygotowano spektakle: „Co się stało z pasterzami”, „Ślepcy”, „Nie można żyć bez miłości”, „Wigilia u szew-ca Mateusza”, „Opowieść zimowa”, „Opowieść wigi-lijna”, „Cień Ojca”, „Przed sklepem jubilera”, „W Poszu-kiwaniu światła”.

W 2014 roku oryginalny spektakl pt. „Cicha noc”, przedstawiający historię po-wstania znanej kolędy, pre-zentowany był także w BDK w czasie wigilii samorządo-wej z biskupem Andrzejem Suskim. W grudniu 2015 roku szkolny teatr wystąpił ze sztuką na motywach ba-śni Andersena pt. „Królowa śniegu”.

Poza spektaklami świątecz-nym „Podarta kurtyna” ma też na swoim koncie progra-my kabaretowe („Astroidal-ny plan”) przygotowywane na Walentynki lub Andrzejki, oprawę majowej uroczysto-ści, różyczkowania maturzy-stów i realizowane w ramach miejskich obchodów „Roku Anny Wazówny”, historycz-ne przedstawienie „Anna Wazówna - kobieta niepo-spolita”.

Szkolne koło redakcyjne III LO w Brodnicy

Zespół teatralny „Podarta Kurtyna” podczas prób nad „Królową śniegu” w 2015 roku

Fot.

Nad

esła

ne

Artystyczna współpraca na medal

Aneta Giemza-Bartnicka z powodzeniem reżysero-wała już wcześniejsze wa-lentynkowe spektakle. Po „Tango Mortale” z 2012 roku, „Tabulatorum Lunaticos” 2013, „Viribus Unitis” 2014 i „Signum Temporis” z 2015 roku, tegoroczne widowi-sko zapowiadało się równie tajemniczo i ciekawie. Re-żyserka zaangażowała nie

tylko własną sekcję teatral-ną, ale również inne grupy artystyczne BDK, zwłaszcza instruktorów wokalnych i tanecznych. Współpraca ta dała bardzo dobry efekt.

Na scenie zaprezentowało się ponad 30 młodych akto-rów, wokalistów i tancerzy. Zadbano o ciekawą sceno-grafię i oświetlenie. Wystę-

pująca młodzież była dobrze zgrana i spontaniczna, co świadczy o dużym scenicz-nym doświadczeniu, indy-widualnej pasji młodych ar-tystów i dobrym kierowniu całym zespołem przez Ane-tę Giemzę-Bartnicką.

Zainteresowanie spekta-klem „In Absentia” było bar-dzo duże. Cieszy ciekawość w Brodnicy teatrem zarów-no ze strony młodzieży jak i dorosłych. Cieszy też, że są instruktorzy, którzy potrafią skutecznie rozwijać młode talenty i takimi widowiskami jak „In Absentia” łączyć po-kolenia na widowni. Może doczekamy się czasów, kie-dy teatr jeszcze częściej go-ścić będzie na deskach BDK.

Na pewno warto stawiać na teatr. Dla młodzieży udział w takich widowiskach to wspomnienia na całe ży-cie.

Tekst i zdjęcia: Paweł Stanny

Walentynki. Aleksandra Krygier

Walentynki. Dominika Anzel, Magda Lisińska, Joanna Cyran, Emilia Kijewska, Ada Dąbrowska

Szkolny teatr

Igrzyska wiedzy w III LO

Ubiegłoroczne igrzyska wiedzy przyciągnęły wie-lu uczestników

Wiktoria Bielawa

Fot.

Nad

esła

ne

Ważny od 1 marca 2016 roku

Linia nr 1. Grunwald - Michałowo - Grunwald

OD PONIEDZIAŁKU DO PIĄTKU (dni robocze)

Linia nr 2. Wapna - Łyskowskiego - Wapna

OD PONIEDZIAŁKU DO PIĄTKU

Linia nr 4. Grażyny - Sikorskiego - Grażyny

Rozkład jazdy autobusów w BrodnicyLinia nr 3. Karbowo - Wyspiańskiego - Karbowo

Godziny odjazdów autobusów bezpłatnej komunikacji miejskiej w Brodnicy z wybranych przystanków. Szczegółowy rozkład jazdy na internetowej stronie: www.pgk.com.pl, www.brodnica.pl, www.brodnica.net

Linia nr 2. Wapna - Łyskowskiego - Wapna

Linia nr 4. Grażyny - Sikorskiego - Grażyny

Linia nr 5. Łyskowskiego - Podgórz - Łyskowskiego

Komunikacja miejska w Brodnicy nie kursuje w: Nowy Rok, Niedzielę Wielkanocną, 1 Maja, Dzień Niepodległości, Boże Narodzenie

Rozkład jazdy autobusów w Brodnicy

Godziny odjazdów autobusów bezpłatnej komunikacji miejskiej w Brodnicy z wybranych przystanków. Szczegółowy rozkład jazdy na internetowej stronie: www.pgk.com.pl, www.brodnica.pl, www.brodnica.net

Operator: PGK sp. z o.o., Brodnica, ul. Gajdy 13, tel. (56) 498-30-75

OBJAŚNIENIA

./ - kurs do zajezdniJ - do ulicy św. JakubaL - kursuje w dni wolne od zajęć szkolnychLJ - w dni wolne od zajęć szkolnych do ul. św. JakubaŁ - kurs przez ul. ŁyskowskiegoP - kurs przez ul. PodgórnąS - nie kursuje w dni wolne od zajęć szkolnychK - kurs do Sikorskiego 62W - do ulicy WyspiańskiegoV - kurs do VORWERKU

W godzinach szczytu: 6.50 - 10.30 i 13.00 - 16.30 (tolerancja +3 min. - 5 min.)W pozostałych godzinach: 10.30 - 13.00 i 16.00 - 22.00 (tolerancja +3 min. -3 min.)

Kultura 8 nr 310, luty 2016

Powiat Brodnicki oraz Brodnicki Dom Kultury zapraszają na kierma-sze wielkanocne. Będzie okazja do ciekawych za-kupów i poznania trady-cji ludowej regionu.

I Powiatowy Kiermasz

Wielkanocny odbędzie się 12 marca od godz. 10.00, w auli I Liceum Ogólno-kształcącego w Brodnicy przy ul. Lidzbarskiej 14. Or-ganizatorzy zapraszają arty-stów ludowych, rękodzielni-ków, producentów żywności i wszystkich, którzy chcieliby na festynie zaprezentować swoją twórczość lub wyro-by. Kiermasz ma być okazją do pokazania bogatej tra-dycji i obyczajów ludowych, związanych z okresem świąt wielkanocnych.

- Koła gospodyń wiejskich z terenu powiatu brodnic-kiego, artyści i twórcy ręko-dzieła będą mogli zaprezen-tować m.in. pisanki, palmy wielkanocne, wianki, stroiki, obrusy, wyroby hafciarskie oraz inne ozdoby i dekoracje świąteczne a także biżuterię

- mówi wicestarosta Ma-riusz Klonowski.

Na kiermaszu będzie można nie tylko kupować. Zaplanowano też warsztaty wykonywania palm wielka-nocnych oraz prezentację dorobku szkół ponadgimna-zjalnych pt. „Cudze chwali-cie, swego nie znacie, sami nie wiecie co posiadacie”.

Brodnicki Dom Kultury zaprasza z kolei w Niedzielę Palmową, 20 marca, na Duży Rynek. Można tam będzie kupić lub obejrzeć pisanki, palmy, baranki wielkanocne, serwetki na świąteczne ko-szyki i inne wyroby związane z Wielkanocą. Wszystkie te rękodzieła mogą być także doskonałą formą upomin-ku „Na zająca”. W ramach kiermaszu na rynku staną stoiska z rękodziełami i in-nymi wyrobami. Aby wziąć w nim udział należy wypeł-nić kartę zgłoszenia i do 14 marca przesłać ją na adres e-mail bdk6@wp.pl lub na adres korespondencyjny: BDK, ul Przykop 43, 87-300 Brodnica.

(sta)

Brodnicki Dom Kultury zaprasza na koncert Zbi-gniewa Wodeckiego, który odbędzie się 6 marca o godzinie 18.00. Bilety w cenie 55 zł do nabycia w kasie BDK.

Zbigniewa Wodeckiego nikomu nie trzeba przesta-wiać. To nie tylko wielkie nazwisko, to przede wszyst-kim wielka osobowość muzyczna i sceniczna. Sam o sobie mówi „śpiewający muzyk”. I słusznie, bo choć wszyscy znamy jego niezapomniane przeboje „Za-cznij od Bacha”, „Chałupy”, „Izoldę” czy nieśmiertelną „Pszczółkę Maję”, to nie zapominajmy, że jest on także aranżerem, instrumentalistą i kompozytorem. Swoją przygodę z muzyką rozpoczął już w wieku 5 lat. Z wy-różnieniem ukończył szkołę, w klasie skrzypiec Juliu-sza Webera, pracował później jako skrzypek Orkiestry Symfonicznej PRiTV oraz Krakowskiej Orkiestry Ka-meralnej. Jako wokalista zadebiutował w latach 70.

Nie sposób wymienić wszystkich wykonawców, z którymi od tej pory koncertował. Wśród nich byli między innymi: Ewa Demarczyk, Marek Grechuta, Irena Santor, Alicja Majewska, Zdzisława Sośnicka, Kasia Rodowicz, Alibabki, Edyta Górniak. Lista osią-gnięć muzycznych Zbigniewa Wodeckiego jest bar-dzo długa. W 2014 roku wydał płytę „platyNOVA”, zaś w roku ubiegłym ukazał się fenomenalny album „1976: A Space Odyssey”, który nagrał z Mitch&Mitch Orchestra and Choir.

Źródło: www.wodecki.pl oraz BDK

Brodnicki Dom Kultury oraz Nadleśnictwo Brodni-ca zapraszają uczniów szkół gimnazjalnych do udzia-łu w Wojewódzkim Konkursie Krasomówczym, który organizowany jest w ramach Ogólnopolskiego Festi-walu Muzyki Myśliwskiej Brodnica 2016.

Celem konkursu jest m.in. rozbudzanie zainteresowań kra-joznawczych, zachęcanie do poznawania własnego regionu oraz wyszukiwanie tematów ciekawych krajoznawczo. Tre-ścią wypowiedzi powinny być dziedziny związane z kulturą ekologiczną, z dawnym i obecnym stosunkiem człowieka do lasu oraz ze współczesnymi funkcjami lasu. W wystąpieniach można też zaznaczyć atrakcyjność i odnawialność lasu, jako elementu, który wzbogaca nasze życie codzienne. Tematem mogą być także osobiste przeżycia autorów związane z la-sem.

Zgłoszenia przyjmowane są do 11 marca br. Konkurs od-będzie się 24 marca o godz. 10.00 w BDK, a ogłoszenie wy-ników i wręczenie nagród nastąpi 28 maja o godz.18.00 na Przedzamczu. Regulamin oraz karta zgłoszenia do pobrania na stronie internetowej BDK.

(kw)

W teatrze życia najwięcej krytyków.U karmionych obietnicami chudnie optymizm.Mole książkowe – gatunek na wymarciu.W sądzie ostatnią deską ratunku może okazać się brak piątej klepki.Ludzie o ubogiej wyobraźni mają marzenia gorszego gatunku.

Mirosław R. Kaniecki

W minionym roku na rynku wydawniczym poja-wiła się książka Wojciecha Zawadzkiego pt. „Pomorze 1920”. Wydana przez Bellonę praca spotkała się również z bardzo dużym zaintereso-waniem społeczności regio-nu brodnickiego. Promocję książki zaplanowano w brod-nickiej bibliotece 17 marca.

Już sama ilustracja na okładce wykonana przez zna-komitego polskiego plastyka Marka Szyszko, nie pozosta-wia wątpliwości, że czytelni-ka czeka ciekawa opowieść historyczna. Oto na tle pa-noramy Brodnicy i jej naj-bardziej znanych zabytków: wieży zamkowej i fary, polska kawaleria rozpędza szabla-mi i lancami bolszewickich żołnierzy. Ci ostatni uciekają w popłochu porzucając broń.

W książce wydanej w ra-

Brodnica na tle wielkiej historii Polski

mach popularnej serii Histo-ryczne Bitwy, autor z roz-machem i wielką dbałością

o szczegóły, opisuje dwie operacje wojskowe, które rozegrały się na Pomorzu w 1920 roku. Pierwsza do-tyczy przywracania Polsce Pomorza w styczniu i lutym, tworzenia się województwa pomorskiego oraz struktur wojskowych na tym terenie. Zadanie to wykonały dwa fronty: Wielkopolski pod do-wództwem generała Józefa Dowbor-Muśnickiego i Po-morski pod dowództwem ge-nerała Józefa Hallera.

W drugiej części Jerzy Zawadzki przedstawia fakty dotyczące obrony Pomo-rza przed wojskami bolsze-wickimi w lipcu i sierpniu 1920 roku ze szczególnym uwzględnieniem bitwy pod Brodnicą, która rozegrała się 18 sierpnia 1920 roku. Autor przyznaje, że bardzo cennym źródłem do opisu bitwy brod-nickiej były materiały Sylwe-stra Bizana. Oprócz przed-stawiania faktów znanych już z licznych publikacji na temat wojny polsko-bolszewickiej, Wojciech Zawadzki odsłania kulisy mało dotychczas zna-nych działań taktyczno-szta-bowych, które miały wpływ na ostateczne zwycięstwo. Warto w tym miejscu polecić czytelnikom rozdział pt. „Ta-jemnicza Armia Zachodnia”, który dotyczy nowego zjawi-ska w historiografii tej wojny, a mianowicie tworzenia armii wielkopolsko-pomorskiej.

- Obszar Dowództwa Okrę-gu Generalnego Pomorze stanowił wojskową jednost-kę administracyjną, która na skutek rozwoju działań wo-jennych, wraz z zapleczem będącym w podporządko-waniu DOG Poznań, stała się

faktycznie odrębnym obsza-rem operacyjno-taktycznym – tłumaczy Wojciech Zawadz-ki. - Wiedział o tym Naczelny Wódz i być może zamierzał tę odrębność wykorzystać. Historiografia wojny polsko--bolszewickiej nie zna Armii Zachodniej, ale czyżby tej armii nie było w ogóle? Czy Armia Zachodnia była w ro-zumieniu Naczelnego Wodza tylko niedookreślonym po-mysłem na pozyskanie do-datkowych rezerw czy też może czymś większym np. wyjściem awaryjnym na wy-padek klęski pod Warszawą?

Te i inne pytania, dotyczące wojny polsko-bolszewickiej, oraz udzielone na nie odpo-wiedzi dają dużo pełniejszy obraz wydarzeń z 1920 roku. Znajomość faktów, zrozu-mienie dla pracy sztabowej i operacyjnej, obiektywizm wyrastający z własnych do-świadczeń wojskowych auto-ra, stawia książkę Wojciecha Zawadzkiego na najwyższej półce literatury tego tematu. O wartości tego tytułu świad-czy choćby fakt włączenia jej do niezwykle popularnej i cenionej przez czytelników, wydawanej od wielu lat serii wydawniczej Bellony.

Promocja książki pt. „Po-morze 1920” Wojciecha Za-wadzkiego z serii Historyczne Bitwy odbędzie się we czwar-tek 17 marca o godzinie 17.30 w Pałacu Anny Wazówny. Wstęp wolny.

Paweł Stanny

Pisanki, palmy i stroiki

Muzyka

Pszczółka Maja, Chałupy i inne przeboje

Pchełki

Konkurs

Las w naszym życiu

Wojciech Zawadzki

Kiermasz Wielkanocny

Marek Szyszko, okładka do książki „Pomorze 1920”

Muzyka i książka 9nr 310, luty 2016

W czerwcu minionego roku zmarł Pierre Brice, aktor, któremu sławę przyniosły filmowe role wodza Apaczów - Winnetou. Czy jego odejście to również osta-teczne pożegnanie z bohaterami książek Karola Maya?

Winnetou był postacią całkowicie fikcyjną, stworzoną przez niemieckiego pisarza Karola Maya. Znakomity tropi-ciel i myśliwy posługujący się archaicz-ną strzelbą dwururką, szlachetny w każ-dej sytuacji, zaprzyjaźnił się z białym traperem Old Shatterhandem. Była to przyjaźń bez skazy, wielka i na zawsze.

Jak bohaterowie tę przyjaźń scemen-towali? Tak jak zwykli to robić wojow-nicy z plemienia Apaczów - Meskalero. W książce pada stwierdzenie, że dusza mieszka we krwi. Obaj nieznacznie ska-leczyli więc ręce i upuścili do dwóch miseczek z wodą po kilka kropel swej krwi. Wymieszano je i wodę z krwią Winnetou wypił Old Shutterhand. To samo uczynił Winnetou z kroplami krwi przyjaciela. Odtąd rozumieli się bez słów dając często dowód swojego ser-decznego do siebie przywiązania, miło-ści i wzajemnego zrozumienia.

Brodnicki zespół rockowy Rozes wydał właśnie płytę dłu-gogrającą. Nowy krążek pod-sumowuje pięcioletni okres działalności zespołu grające-go niezmiennie w tym samym składzie.

Rozes tworzą: Piotr Fischer - gitara, Bartosz Graczyk – gitara, wokal, Bartosz Lewandowski – gi-tara basowa oraz Grzegorz Paw-lak - perkusja. Zespół ma w swej dyskografi nagraną trzy lata temu EP-kę, na której znalazło się siedem utworów. Były to głównie star-sze piosenki z repertuaru Róż dla Kassandry, w którym grali kiedyś członkowie Rozes. Historia Róż dla Kassandry wydaje się zamknięta, a muzycy, którzy stworzyli Rozes skupili się na tworzeniu nowego materiału, czego owocem było kil-ka sesji nagraniowych w toruńskim studiu EDEN.

Nowy repertuar Rozes pozwolił zespołowi na szerokie plany kon-certowe, a także na udział w kon-kursach, co przyniosło im kilka wyróżnień oraz największy sukces - Grand Prix dla najlepszego ze-społu w prestiżowym toruńskim

Brodnicki Dom Kultury znalazł się w gronie 50 in-stytucji z terenu całej Pol-ski, które zakwalifikowane zostały do programu pod nazwą Dom Kultury + ini-cjatywy lokalne.

W ramach programu zło-żonych zostało 126 wnio-sków, z których wyłoniono tylko 50 beneficjentów, a wśród nich, na piątym miejscu w rankingu Naro-dowego Centrum Kultury znalazł się BDK! Projekt, któ-rego autorem jest dyr. BDK, Ewa Dembek, nosi nazwę „Brodnicka Kopalnia Inicja-tyw Kulturalnych” i ukie-runkowany jest na bezpo-

Alternatywa i nowe inspiracje

konkursie KATAR, który corocz-nie odbywa się w legendarnej Od Nowie. Jedną z nagród była sesja nagraniowa w studio Happy Li-ght. Wypracowany i zrealizowany w profesjonalnych studiach ma-teriał muzyczny dał grupie możli-wość wyboru najlepszych i najcie-kawszych brzmieniowo piosenek. Ostatecznie muzycy zdecydowali się umieścić na płycie dwanaście polskojęzycznych utworów, które wypełniają prawie pięćdziesiąt mi-nut. Charakteryzują się one nieba-nalnymi tekstami, przestrzennymi,

klimatycznymi gitarami osadzo-nymi na świetnie zgranej sekcji rytmicznej. Tematy piosenek są różnorodne, od mających nieść pokrzepienie i dawać nadzieję (Od-wagi!, Szczerze, Będzie dobrze), po lekko moralizujące (Skała), jak też poruszające tematykę miłosną (Słuchaj i patrz, Jest pięknie), ener-getyczne (Uważaj) oraz ekologicz-ną (EcoLogic).

Autorem tekstów jest śpiewają-cy gitarzysta Bartek Graczyk, nato-miast muzyka powstała wspólnie.

Nawiązuje ona do brytyjskiej alter-natywy końca lat dziewięćdziesią-tych XX w. i początku wieku XXI, lecz jak sami autorzy przyznają, każdy ma inne inspiracje przy two-rzeniu muzyki i szufladkowanie tego materiału nie ma sensu.

- Myślę, że tą płytą zespół udo-wodnił, że potrafi się rozwijać i nie kroczy drugi raz tymi sami ścież-kami. Na płycie Rozes pokazaliśmy inne oblicze i świeższe spojrzenie na muzykę. Nasi fani otrzymują materiał inny od wcześniejszych dokonań, jednak spójny jako całość - mówi perkusista Grzegorz Pawlak.

W sieci są dostępne dwa tele-dyski promujące płytę: „Skała” i „Jest pięknie”. Warto zapoznać się z twórczością zespołu, który obecnie przygotowuje się do wy-stępu (2 kwietnia) na Katarze, jako zeszłoroczny laureat oraz do świę-towania pięciolecia działalności. Dystrybucja płyty odbywa się za pomocą strony internetowej www.facebook.com/rozesband i tam można uzyskać informację, jak ją otrzymać. Bezpośrednio w Brodni-cy płytę Rozes można nabyć za 10 zł w Pubie „Koniec Świata”, przy ul. Przykop oraz w salonie tatuażu Demontattoo, przy ul. Kamionka.

Na podstawie info zespołu Rozes opracował: Paweł Stanny

średnią i bliską współpracę z mieszkańcami Brodnicy. Bardzo ważnym elementem programu „DOM KULTURY +IL” jest sporządzenie dia-gnozy kultury w Brodnicy.

Do udziału w jej przygoto-waniu BDK zaprasza wszyst-kich, którym leży na sercu kultura, ze wszystkimi jej aspektami. Wspólnie przy-gotujemy narzędzia ba-dawcze, aby dotrzeć do jak najbardziej zróżnicowanych

grup społecznych i wieko-wych, do organizacji poza-rządowych, przedsiębiorstw, grup nieformalnych, samo-rządowców, społeczników czy osób prywatnych. Dzia-łania wspierane będą przez profesjonalistów - socjolo-ga, psychologa i pedagoga.

Do końca czerwca opra-cowany zostanie dokument „Diagnoza Kultury w Brod-nicy”, który będzie pierw-szym etapem projektu. Ko-

lejny etap, to realizacja od 4 do 7 inicjatyw kulturalnych. Będą mogły przystąpić do niego grupy nieformal-ne oraz osoby prywatne. Pracownicy domu kultury czekają na pomysły miesz-kańców. Najlepsze z nich zo-staną zrealizowane do koń-ca października 2016 roku. BDK chce, aby brodniczanie mieli wpływ na wybór cieka-wych imprez, dlatego zachę-cają wszystkich do udziału w dyskusji na temat kultury.

Czy również i dziś można tak rozu-mieć przyjaźń? Niewykluczone.

Winnetou Karola Maya zginął na kartach powieści, ale zanim tak się stało rozmiłował w swych przygodach rzesze czytelników. Zaczęły pojawiać się książki innych pisarzy, w których bohater, czerwonoskóry Indianin, jest dobrym, szlachetnym wojownikiem sprzyjającym pokojowo nastawionym białym ludziom. Kiedy w latach 60- tych postać Winnetou przeniesiono na ekran, widzowie w Niemczech, Austrii, Hiszpanii, Włoszech oraz krajach Eu-ropy Środkowej, w tym Polski, przyjęli ten fakt z wielkim entuzjazmem.

Sukces filmu był olbrzymi. W na-szym kraju postać Winnetou stała się tak popularna, że skłoniła pisarza po-wieści dla dzieci i młodzieży – Zbignie-wa Nienackiego do przerysowania bohatera i przeniesienia go w polskie realia. Zadanie wydawałoby się nie-możliwe, jednak pisarz świetnie zreali-zował swój zamiar. „Nasz” Winnetou, bohater książki z serii o przygodach

„Pana Samochodzika’, to utalentowa-ny grafik, który osiadłszy nad jednym z mazurskich jezior zajmuje się wyko-nywaniem ilustracji do książek przy-godowych o Dzikim Zachodzie. Kiedy w okolicy realnych kształtów zaczynają nabierać plany rozbudowy ośrodka wypoczynkowego, Winnetou wraz z przyjaciółmi staje na straży ochrony przyrody, broniąc środowisko natural-ne przed niszczącą je cywilizacją.

A jaki był Pierre Brice, filmowy Win-netou, postać, od której zaczęła się ta opowieść. Czy miał coś wspólnego ze swym bohaterem? O wielu nieznanych faktach z jego życia świat dowiedział się dopiero po śmierci aktora. Pod-czas II wojny światowej, mając 15 lat, był kurierem we francuskim ruchu oporu. Już jako dorosły żołnierz wal-czył w Indochinach wyróżniając się wyjątkową odwagą. Dostał za to trzy medale, a w 2007 roku wyjątkowo cenny Order francuskiej Legii Honoro-wej. Uchodził za człowieka miłującego wolność i pokój, zawsze stojącego na straży tolerancji i godności człowieka.

Dusza mieszka we krwi, a szlachet-ność w sercu.

Tekst i fot. Paweł Stanny

Rozes podczas koncertu latem 2015 roku

Okładka płyty

Fot.

Paw

eł S

tann

y

Któż w dzieciństwie nie chciał zostać Indianinem? Na zdjęciu scena z obozowiska indiańskiego podczas ostatniego jarmarku eko-logicznego w Brodnicy.

Liga zapomnianych książek. Winnetou

Opinia społeczności mia-sta jest bardzo ważna. Pra-cownicy BDK, młodzież i wolontariusze będą roz-mawiać z mieszkańcami w wielu miejscach m.in. na ulicy, targowisku, parku, przed wejściem do marketu, na kiermaszach i festynach. Ekipy z BDK zamierzają re-alizować wywiady, robić sondy uliczne, podsuwać do wypełnienia krótkie ankiety. Wszystkie te działania mają na celu poznać oczekiwania

Projekt BDK

Diagnoza kultury w mieściemieszkańców, stąd prośba o aktywne włączenie się w realizację tych działań.

Informacje o postępach prac będą podawane na bie-żąco m.in. na łamach ZM.

Szczegółowych informa-cji o projekcie udziela dyr. BDK, Ewa Dembek, tel. 784-073-350.

Informacja BDK

Historia 10 nr 310, luty 2016

Nie bez powodu ulica nosiła pier-wotnie nazwę ulicy Wielkiej. Obok Dużego Rynku i Kamionki, Hallera to najbardziej reprezentacyjna ulica Brodnicy. Od 1898 roku stał przy ulicy budynek ratusza miejskiego, w którym urzędował i mieszkał burmistrz miasta. Był też przy ulicy Hotel de Rome, apte-ka pana Stankowskiego, drogeria pana Chojnackiego, wytwórnia i sklep ze słodyczami pana Tarasiewicza, zakład zegarmistrzowski pana Dobrzyńskiego i wiele innych ważnych punktów han-dlowych i usługowych Brodnicy.

Tą właśnie ulicą wkraczali na Duży Rynek żołnierze „Błękitnej Armii” ge-nerała Józefa Hallera w styczniu 1920 roku. Fakt ten uczczono niedługo po-tem nadając ulicy nazwę sławnego generała i dowódcy Frontu Pomor-skiego, który przywracał Polsce Po-morze. Ulica Hallera wróciła na karty

Słynny kasiarz „Szpicbródka”, Stanisław Cichocki znów aresz-towany. Ujęto go w Zgierzu w chwili, gdy w towarzystwie kilku kompanów przystępował do rozprucia kasy pancernej w Banku Spółdzielczym przy uli-cy Kilińskiego.

Onegdaj nad ranem na rynku w Zgierzu zajechała elegancka limuzyna, z której wysiadło sze-ściu mężczyzn. Tajemniczymi nieznajomymi zainteresował

Brodnica w kolorze sepii

Słownik funkcjonuje od jesieni 2015 roku i dostępny jest na stronie interne-towej www.achilles.biblioteka.brodni-ca.pl (wejść można także przez zakład-kę na stronie internetowej biblioteki: www.biblioteka.brodnica.pl, zakładka Brodnicki Słownik Biograficzny).

W Słowniku na bieżąco zamieszcza-my biogramy znanych postaci z nasze-go regionu, które swoimi dokonania-mi przyczyniły się do rozwoju powiatu brodnickiego. Historia każdej z postaci jest inna i wyjątkowa. Pojedyncze, in-dywidualne dzieje nierzadko splatają się ze sobą, tworząc w efekcie struktu-rę miasta i nadając mu wielowiekowy rytm, zmieniający się na przestrzeni lat. Pragniemy zachęcić mieszkańców powiatu brodnickiego do współtwo-rzenia z nami Słownika, gdyż dzięki temu ma on szansę stać się żywym i bogatym źródłem informacji oraz za-pisem ulotnej historii.

Zachęcamy więc wszystkich miesz-kańców powiatu do udostępniania materiałów oraz informacji związa-nych z sylwetkami już przedstawio-nymi w Słowniku, jak i do składania własnych propozycji osób, których biogram państwa zdaniem powinien zostać zamieszczony w Brodnickim Słowniku Biograficznym.

Wszelkie informacje oraz uwagi prosimy kierować na adres: szy-mielewicz@biblioteka.brodnica.pl.

(ES)

Brodnicki Słownik Biograficzny „Achilles”

„Achilles” to nowe przedsię-wzięcie Miej-skiej i Powiato-wej Biblioteki Publicznej im. Ignacego Ły-s k o w s k i e g o w Brodnicy.

Spacer ulicą Hallera

Fot.

Arc

hiw

um J

acka

Bie

licki

ego

historii miasta ponownie w 1990 roku, kiedy to Rada Miasta zdecydowała się zakończyć epizod z generałem Świerczewskim jako patronem. Ulica nie straciła klimatu. Mimo zniszczenia dawnego magistratu w 1945 roku, po-budowany został w tym samym miej-scu nowy, elegancki budynek nawią-zujący stylem do poprzedniego.

Ocalałe kamienice są systematycz-nie odnawiane, zwłaszcza elewacje. Jako ciekawostkę warto dodać, że podczas prac budowlanych na ulicy Hallera znaleziono bardzo ciekawe za-bytki archeologiczne, m.in. zarysy śre-dniowiecznych domów drewnianych (w wykopie po ratuszu) oraz kilkana-

ście metrów dalej, relikty pieca typu hypocaustum na gorące powietrze.

Na przedwojennej fotografii udostępnionej przez pana Jacka Bielickiego widać mieszkańców spacerujących po ulicy Hallera, czyli brodnickiej „Champs Elise”. Dziś wytworność i elegancja na ulicy nie ta co dawniej, ale cóż… Kiedyś spacer to był spacer, a nie nordic walking. Inne czasy. Inni ludzie.

Paweł StannyBrodnica w kolorze sepii

Z archiwum „Ziemi Michałowskiej”

Słynny kasiarz „Szpicbródka” ujęty w Zgierzusię patrol policyjny, który ru-szył w ślad za nimi. Nieznajo-mi dostali się do lokalu Banku Spółdzielczego. Na widok poli-cjantów rzucili się do ucieczki. Nie zdołał zbiec tylko najstarszy – przeszło 60-letni mężczyzna. Był to osławiony „Szpicbród-ka”. Osadzono go w areszcie. Za zbiegłymi kasiarzami wszczę-to pościg. Aresztowano sze-reg osób. Stanisław Cichocki, zwany „Szpicbródką” należy do

najzuchwalszych i najsprytniej-szych przestępców w Polsce.

„Karierę” swą rozpoczął jesz-cze przed wojną. Głośne było wówczas włamanie, którego dokonał w Banku Powszechnym w Warszawie, rabując z safesów kosztowności wartości setek tysięcy rubli. Po wojnie „Szpic-bródka” grasował we wszyst-kich miastach Polski, m. in. podkopując się pod Bank Pol-ski w Częstochowie. Osadzony

w więzieniu częstochowskim, zdołał zbiec w przebraniu fryzje-ra więziennego, ujęto go jednak. Po odbyciu kary, w ostatnich latach – zdawałoby się – rozpo-czął wreszcie żyć uczciwie. Był człowiekiem bardzo zamożnym, właścicielem dwu kamienic w Warszawie i willi w Aninie. Powrót „Szpicbródki” na drogę występku, był dla policji wielką niespodzianką.

Ustalono, iż Cichocki poza ob-rabowaniem Banku w Zgierzu planował wraz z towarzyszami dokonać szeregu włamań w Łodzi.

„Ziemia Michałowska” z 2 marca 1937 r.

Marian Bytner, syn Francisz-ka i Marii z domu Błachowiak, urodził się 4 sierpnia 1904 roku w miejscowości Zalesie powiat Żnin. Od 1 stycznia do 20 lute-go 1919 r. brał udział w powsta-niu wielkopolskim. Uczestniczył w bitwach pod Inowrocławiem, Żninem, Łabiszynem i Barcinem.

12 października 1924 r. zgłosił się ochotniczo do Wojska Polskie-go. Służbę pełnił w Poznaniu i tam ukończył szkołę podoficerską. Przez pewien czas w tym mieście był instruktorem w szkole pod-chorążych. Potem, od 1 grudnia 1926 roku, otrzymał przydział do 67. Pułku Piechoty w Brodnicy. Z dniem 1 grudnia 1928 r. został podoficerem zawodowym. Jako orkiestrant grał na fagocie. Do stopnia plutonowego awansował 1 kwietnia 1935 roku. W latach 1929-1934 był słuchaczem kon-serwatorium muzycznego, a od 1936 do 1939 roku uczęszczał na kursy z zakresu czteroletniego gimnazjum ogólnokształcącego.

Z macierzystą jednostką uczest-niczył w kampanii wrześniowej.

Ludzie, o których nie można zapomnieć

Plut. Marian BytnerPrzeszedł szlak bojowy od Mełna do bitwy nad Bzurą. W miejsco-wości Budy Stare dostał się do niewoli 18 września 1939 roku. Przebywał w obozie jenieckim Sta-lag X A Sandbostel. Za nielegalne słuchanie radia oraz rozpowszech-nianie niekorzystnych dla reżimu hitlerowskiego wiadomości został w roku 1940 karnie przeniesiony do obozów, w których były gor-sze warunki egzystencji. Przeby-wał w Muenster-Lager, a w maju 1941 r. przetransportowano go do Tschalingsbostel. Tam otrzymał numer obozowy 82535. Później przeniesiony został do Stalagu IX w Neunburgu.

Z dniem 1 lutego 1942 roku, uznany za inwalidę, zwolniony z obozu powrócił do okupowa-nego kraju. Zamieszkał w Kiełpi-nach. Pracował w ubojni w Lu-

bawie. W maju 1944 roku wstąpił w szeregi Armii Krajowej i został zaprzysiężony. 2 sierpnia 1944 roku w wyniku denuncjacji przeniesiony do prac polowych, a oskarżony o sabotaż, został aresztowany. Roz-prawa karna miała się odbyć w są-dzie w Gdyni. W czasie przejazdu, eskortowany przez żandarma, ko-rzystając z zamieszania na dwor-cu kolejowym w Chełmży, zbiegł i ukrywał się w tym mieście aż do wkroczenia czerwonoarmistów. 21 stycznia 1945 roku skierował się do Brodnicy i tam już 23 stycznia 1945 roku brał czynny udział w tworze-niu polskich władz miejskich – ma-gistratu. 2 lutego 1945 r. powołany do Wojska Polskiego pełnił aż do demobilizacji 15 czerwca 1945 r. rolę pisarza komisji lekarskiej przy Rejonowej Komendzie Uzupełnień w Brodnicy.

Po zwolnieniu z dotychczaso-wych obowiązków 16 czerwca 1945 r. przystąpił do organizo-wania warsztatu mechanicznego Państwowego Przedsiębiorstwa Techniczna Obsługa Rolnictwa w Brodnicy. 1 lipca 1951 r. warsz-tat ten przeniesiono do Państwo-wego Ośrodka Maszynowego Brodnica - Karbowo. Później, do 31 marca 1958 r. pracował jako kierownik warsztatu PGR Brodnica - Zamek. W okresie od 1 kwietnia 1958 r. do 31 sierpnia 1963 roku pełnił funkcję kierownika oraz pre-zesa Zarządu Powiatowej Spół-dzielni Pracy Usług Wielobranżo-wych w Brodnicy. Następnie, od 15 stycznia 1964 r. do 22 stycznia 1967 r. pracował w PGR w Brodni-cy. Stąd przeszedł na rentę inwa-lidzką.

Zmarł w Brodnicy 16 sierpnia 1971 roku i na miejscowym kato-lickim cmentarzu parafialnym zo-stał pochowany.

Jerzy Wultański

plut. Marian Bytner

nr 310, luty 2016 Sport i wypoczynek 11

Ziemia Michałowska Miejski Miesięcznik Społeczno-KulturalnyWydawca: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Brodnicy

Red. naczelny: Paweł StannyWspółpracują: Jerzy Wultański, Marian Bizan, Maria Oryszczak.

Adres redakcji: ul. Zamkowa 1, 87- 300 Brodnica tel. 56 49-822-47

Adres internetowy: ziemiamichalowska@wp.plSkład: Wydawnictwo Kujawy – www.kujawy.media.plRedakcja zastrzega sobie prawo skracania nadsyłanych materiałów

12 lutego w sali I LO w Brodnicy rozegrano mecze Mistrzostw Po-wiatu Brodnickiego w Koszyków-kę Szkół Ponadgimnazjalnych. Do eliminacji wojewódzkich zakwali-fikowały się drużyny I LO dziew-cząt i III LO chłopców.

W kategorii dziewcząt rocznika 1997-99 do zawodów wojewódzkich awansowały dziewczęta z I Liceum Ogólnokształcącego w Brodnicy, któ-re wystąpiły w składzie: Karina Be-tlejewska, Katarzyna Kwaśniewska, Klaudia Reich, Agnieszka Hein, Wero-nika Szczawińska, Katarzyna Zielińska, Oliwia Rycerz, Karolina Wielgat, Maja Szulc, Paulina Tomella, Paulina Duda. Opiekun Łukasz Pietrzak.

W hali I LO w Brodnicy ju-niorzy młodsi 14 lutego ry-walizowali o Puchar Staro-sty Brodnickiego w halową piłkę nożną. Turniej zorga-nizowany został dla roczni-ka 1999 i młodszych, przez trenera Daniela Bukowskie-go. W rozgrywkach udział wzięło 7 drużyn, które grały systemem każdy z każdym. Zwyciężyła drużyna Na-

przodu Jabłonowo, drugie miejsce zajęła Sparta 1999 Brodnica, a na trzecim miej-scu uplasowali się ich młod-si koledzy z rocznika 2000. Puchary, medale, dyplomy i piłki dla zwycięzców oraz uczestników turnieju ufun-dowane zostały przez Sta-rostwo Powiatowe w Brod-nicy.

(mo)

Drużyny dziewcząt i chłopców ze szkół gimnazjalnych walczyły o Mistrzostwo Powiatu Brodnic-kiego w siatkówce. Zawody od-były się w hali OSiR w Brodnicy.

Wyniki spotkań w grupie chłop-ców: Gimn. Brzozie – Gimn. Ja-strzębie 2:1, (25:23, 23:25, 15:11).

Gimn. Brzozie – Gimn. Pokrzy-dowo 2:1, (25:13, 22:25, 15:4)

Gimn. Jastrzębie – Gimn. Po-krzydowo 2:1, (26:24, 15:25, 15:11).

Kolejność: 1. Brzozie 2. Jastrzę-bie, 3. Pokrzydowo.

Do zawodów wojewódzkich awansowali chłopcy z gimna-zjum w Brzoziu, którzy wystąpili w składzie: Jakub Kowalski, Mi-chał Meller, Piotr Kamiński, Rado-sław Trendowicz, Mikołaj Wajsger-ber, Hubert Banilewicz, Radosław Truszczyński, Kamil Lendzion, Kacper Badaczewski, Bartosz War-miński, Damian Żulewski, Michał Sternicki. Opiekunem grupy jest Tomasz Warmiński.

Na Jeziorze Chojno 23 stycznia odbyły się zawody podlodowe o Mistrzostwo Koła PZW „Wiarus”. Startowało 16 zawodników.

Zwycięzcy zawodów: I miejsce- Przemysław Dziak - 515 pkt. II miej-sce - Grzegorz Witkowski -495 pkt., III miejsce - Paweł Chabowski - 445pkt. Najczęściej łowioną rybą była płotka. Zawody sędziowali: Andrzej Kaniecki, Czesław Krotowski, Kazimierz Nadrowski. Na za-kończenie imprezy zostały wręczone nagrody i dyplomy.

(kn)

Puchar pojechał do Jabłonowa

Fot.

Nad

esła

ne

Koszykówka. Teraz trudniejszy etapW kategorii chłopców do zawodów

wojewódzkich awansowali chłopcy z III Liceum Ogólnokształcącego w Brodni-cy, którzy wystąpili w składzie: Wiktor Jędrasiak, Jakub Jaworski, Łukasz Ciesielski, Szymon Nastały, Paweł Skowroński, Dariusz Więckowski, Piotr Sugalski, Mateusz Piotrowski, Karol Pachura, Jakub Skonecki, Szymon Szymczak – opiekun Tomasz Kamiński.

Każdy reprezentant zwycięskiego zespołu dziewcząt i chłopców otrzymał indywidualną nagrodę, którą wręczał wicestarosta Mariusz Klonowski. Dy-plomy i nagrody - piłki do koszyków-ki dla najlepszych drużyn ufundowało Starostwo Powiatowe w Brodnicy.

(mo)

Wędkarstwo. Płotki nieźle brały

Fot.

Nad

esła

na

Piłka nożna halowa

Koszykarki z I LO

Drużyna koszykarzy z III LO

Fot.

Nad

esła

na

Fot.

Nad

esła

na

5 lutego w sali OSIR rozegrano także mistrzostwa powiatu dru-żyn dziewczęcych rocznika 2000-2002.

Wyniki spotkań dziewcząt: Grupa A

Gimn. Bobrowo – Gimn nr 1 Brod-nica 2:1 (25:22, 21:25,15:7); Gimn. Bobrowo – Gimn. Jastrzę-bie 2:0 (25:14, 25:16);

Gimn. nr 1 Brodnica – Gimn. Ja-strzębie 2:0 (25:18, 25:11).

Końcowa kolejność:1. Gimn. Bobrowo, 2. Gimn. nr 1

Brodnica, 3. Gimn. Jastrzębie Grupa B

Gimn. Pokrzydowo – Gimn. Goł-kowo 2:0 (25:18, 25:9)

Mecz o 3 miejsce: Gimn. nr 1 Brodnica – Gimn. Gołkowo 2:0 (25:17, 25:11)

Mecz o 1. miejsce: Gimn. Bo-browo – Gimn. Pokrzydowo 2:0

(25:20, 25:18)Końcowa kolejność: 1. Gimn.

Bobrowo, 2. Gimn. Pokrzydowo, 3. Gimn. nr 1 Brodnica, 4. Gimn. Gołkowo, 5. Gimn. Jastrzębie

Do zawodów wojewódzkich awansowały dziewczęta z gimna-zjum w Bobrowie, które wystąpiły w składzie: Marta Irwan, Paulina Swobodzińska, Patrycja Swobo-dzińska, Jagoda Jankowska, Mi-chalina Bronikowska, Karolina Ły-sik, Natalia Przybylska, Agnieszka Wiśniewska, Dagmara Szafoni. Opiekunem grupy jest Piotr Na-dolski.

Dyplomy oraz nagrody: piłki do siatkówki oraz nagrody indywidu-alne dla wszystkich uczestników zawodów ufundowało Starostwo Powiatowe w Brodnicy.

(mo)

Laury dla Brzozia i BobrowaSiatkówka

14 lutego w hali Ośrodka Sportu i Rekreacji w Brodnicy odbył się trzeci turniej z cyklu Gol Cup U9 Brodnica 2016. Na zdjęciu po prawej: piłkarski pojedynek podczas turnieju.

Fot. Jacek Próchniak/OSiR Brodnica

Dziewięciolatkowie na boisku

Wspomnienia 12 nr 310, luty 2016

Domowe sprzęty, narzędzia do pracy na roli, sprzęt rybacki, narzędzia służące do łowiectwa, flisactwa, bartnictwa i hodow-li zwierząt – te i wiele innych elementów kultury ludowej spotkać można dziś niemal wy-łącznie w muzeach. Zniknęły bezpowrotnie z domów wiej-skich i przedmieść. Zastąpiły je wyroby z plastiku, nietrwałe i brzydkie, dlatego każdy znale-ziony nawet drobny detal zwią-zany z kulturą ludową ma dziś dużą wartość.

Był czas, kiedy stare, mocno wysłużone sprzęty, drewniane lub też metalowe, często wy-robione rękami kilku pokoleń domowników były wyrzucane bez zastanowienia, zarówno na wsiach, jak i w miastach. Od niedawna to się na szczęście zmienia. Coraz więcej osób, także na Pojezierzu Brodnickim, zdaje sobie sprawę z niepowta-rzalności takich przedmiotów i zachowuje je. Młynki do mie-lenia kawy i pieprzu, moździeże do orzechów, stare żelazka, kor-kociągi, okopcone, wysłużone patelnie, stolnice do wyrabiania ciasta oraz makutry zdobią wie-le kuchni.

Przywodzą one często na myśl ludzi – ich użytkowników, choćby gospodynie strzegące swoich kulinarnych sekretów, czyli przepisów a to na chleb, rozmaite ciasta, konfitury, na-lewki ziołowe na spirytusie itd. Czar tej kulinarnej alchemii

Walka pod Brodnicą

ARCHIWUM TAJEMNIC

Ludowe lapidaria z ziemi michałowskiej

wciąż trwa w wielu rodzinach, w których szanuje się prze-szłość. To przecież nie tylko pożółkłe fotografie o ozdobnie wyciętych krawędziach przypo-minają o człowieku, ale też jego czyny i … rękodzieła. Wyszywa-ne chustki, obrusy, wyrzeźbiona nożem w korze figurka, wie-szak na odzież czy też prosta, drewniana ławka albo taboret wykonany przez dziadka. Pa-miątki takie są niemal w każdym domu, ale im głębiej sięgamy w odchłań czasu i domowych zakamarków tym jest ich mniej.

Kultura ludowa na ziemi mi-chałowskiej kształtowała się zgodnie z położeniem geogra-ficznym, a więc pod wpływem ludności zamieszkującej Pomo-rze, północne Mazowsze, ale też

niedalekie Mazury. Nie wiemy o niej wiele. Zainteresowanych tematem najprościej odesłać po więcej wiadomości do pra-cowników naukowych muze-ów etnograficznych w Toruniu i Sierpcu. Właśnie przy pomocy muzealników toruńskich udało się przed kilkoma laty odtwo-rzyć barwy i motywy używane w przeszłości na ziemi micha-łowskiej. W oparciu o tę wiedzę uszyto stroje dla kilku lokalnych zespołów folklorystycznych. Dziś w strojach ludowych spo-rządzonych wedle dawnych wzorów występują Wesołe Ku-moszki ze Zbiczna, Złoty Krąg z Bobrowa i Wszyscy Razem z Brzozia.

Z pewnością za dużą cieka-wostkę w tym temacie można uznać znalezisko odnotowane przez dawną brodnicką nauczy-cielkę – Stanisławę Miłobędzką. W albumie BRODNICA – ZA-BYTKI I TRADYCJA, który pro-wadziła wraz z dziennikiem po wojnie, umieściła m.in. karty z kolorowymi motywami roślin-nymi. Zostały one skopiowane ze skrzyń znalezionych przed wojną lub we wczesnym okre-sie powojennym, na brodnickim Michałowie.

Znalazcą skrzyń wedle zapisu autorki był Inspektor Szkolny Powiatu Brodnickiego L. Kozi-kowski. Nie wiadomo kto jest autorem oryginalnych malowi-deł i co stało się ze skrzyniami. Nie wiemy też co zawierały. Al-bum Stanisławy Miłobędzkiej znajduje się dziś w zbiorach brodnickiego muzeum. Wzory,

które możemy oglądać dzięki nauczycielce, może kiedyś sta-ną się dla kogoś przyczynkiem do szerszego zainteresowania tematem. Niewykluczone też, że osoby trudniące się wyszywa-niem pokuszą się, aby przenieść te niepozorne, ale ciekawe relik-ty kultury ludowej ziemi micha-łowskiej na elementy ubrania, obrus lub też serwetę.

Ile jeszcze podobnych mniej-szych lub większych „skarbów” kultury ludowej znajduje się na kufrach, skrzyniach i komodach kryjąc się pod strzechami do-mów na ziemi michałowskiej? Zapewne wiele i w wypadku ich odkrycia, koniecznie trzeba je ocalić.

Tekst i fot. Paweł Stanny

Skrzynia z motywami ludowymi z ziemi michałowskiej

Wzór malowidła z drugiej skrzyni

Wzór malowidła z pierwszej skrzyni

Na stronie 8 informujemy o zbliża-jącym się spotkaniu z Wojciechem Za-wadzkim, autorem książki pt. „Pomo-rze 1920”. W nawiązaniu to tematyki tej pracy publikujemy tekst archiwalny, zamieszczony w „Głosie Pogranicza” z 11 listopada 1930 roku. Spisany przez uczestnika walk, stanowi cenne źródło dla zrozumienia wydarzeń z okresu woj-ny polsko-bolszewickiej rozgrywających się na terenie Pomorza i samej Brodnicy. „Głos Pograniczna” był czasopismem dla powiatów: brodnickiego, działdowskie-go i lubawskiego. Ukazywał się trzy razy w tygodniu - we wtorek, czwartek i so-botę. Zachowujemy oryginalną pisownię tekstu z 1930 roku.

Wspomnienia uczestnika

W pamiętnych dniach sierpniowych 1920 roku wojska nasze kończyły przegrupowując się w myśl rozkazu Naczelnego Wodza. Wojska 3.armii pod osobistem dowództwem Naczelne-go Wodza rozpoczynały manewr z nad Wieprza, który rozstrzygnął losy wojny. Armje sowieckie zbliżały się do Warszawy; 4-ta armia armia so-wiecka z konnym korpusem Gaja, operująca wzdłuż granicy Prus Wschodnich, kierowała się ku Wiśle. Część jej, 12-ta dywizja, wkroczyła na Pomorze i po walce ze słabą liczebnie grupą pułkownika Habicha, opanowała Działdowo.

Dowodziłem wówczas szwadronem 3. pułku strzelców granicznych, który wchodził w skład grupy pułkownika Habicha. Szwadron spieszo-ny posiadał zaledwie kilkanaście koni, uzbrojony w kb. Manlichera bez bagnetów. Do szwadronu przydzielono oddział karabinów maszynowych, składających się z 3-ch lekkich kar, maszyn, Le-wisa. Ogólna siła szwadronu wynosiła około 80 ludzi.

Po ciężkich walkach z przeważającemi siła-mi wroga pod Mławą, Żurominem, Zieluniem, szwadron ubezpieczał odwrót grupy płk. Habi-cha. Dnia 15 sierpnia o świcie, po całonocnym uciążliwym marszu z Lidzbarka osiągnąłem Cie-lęta. Skomunikowałem się telefonicznie z Do-meną Cielęta z płk. Habichem, znajdującym się

w Brodnicy, który niedługo później wyruszył samochodem do Cieląt. Płk. Habich wydał mi rozkaz bronić Brodnicy od wschodu, zawiado-mił mnie, iż w prawo w kierunku na Szczukę zajmuje pozycje obronne kompanja ochotnicza (pułku, którego numer dokładnie nie pamię-tam), oraz, że w Brodnicy posiada odwód w sile szwadronu pieszego i trochę piechoty. Zamel-dowałem, że brak mi amunicji i ze względu na duży odcinek do obrony, prosiłem o przysłanie posiłków. Amunicja wkrótce nadeszła, posiłki w sile jednego plutonu z oficerem przybyły oko-ło godz. 9-tej. Wybrałem stanowiska obronne dla szwadronu na wzgórzach po obu stronach szosy na zachód od Cieląt.

Około godz. 10-tej powrócił patrol konny, wy-słany za nimi w stronę Szczuki z meldunkiem, iż nieprzyjaciel zajął Szczukę. Patrol poniósł straty – 1 rannego strzelca. Niebawem zameldowano mi o zbliżaniu się znacznych sił nieprzyjaciela od strony Igliczyzny. Wkrótce bolszewicy zajęli m. Cielęta i rozpoczęli rozwijanie się. Ich ciężkie

karabiny maszynowe ustawione w rejonie ko-ściółka w Cielętach, otworzyły ogień. Bolszewi-cy rozwijali się sprawnie. Gęste tyraliery pona-glane widocznie przez konnych uwijających się między nimi, szybko zbliżały się do nas.

Moi ludzie otworzyli ogień wówczas, gdy bol-szewicy byli w odległości 300 metrów. Ogień był skuteczny – kilkunastu bolszewików padło, przednie tyraliery zaczęły się cofać. Szwadron poderwał się do szturmu. Nieprzyjaciel cofnął się w nieładzie, zostawiając zabitych i rannych. Straty szwadronu podczas szturmu wyniosły: 1 podoficer zabity i kilku rannych strzelców. Kompanja ochotnicza natarcie nieprzyjaciela odparła. W dobrym nastroju oczekiwaliśmy na-stępnego szturmu.

Około godz. 12-tej bolszewicy otworzyli ogień artlerji na miasto Brodnicę, następnie po-wtórzyli natarcie tym razem wsparte artylerją. Natarcie to prowadzone było bardzo ostrożnie. Byliśmy pewni, że je łatwo odeprzemy. Tym-czasem otrzymałem meldunek, że kompanja

ochotnicza, zaatakowana z flanki, opuściła swo-ją pozycję. Bolszewicy przedostali się na nasze tyły. W szwadronie miałem już kilku rannych przeważnie od ognia artlerji, między nimi był oficer świeżo przybyły z posiłkami. Wydałem rozkaz wycofania się. Szwadron cofał się szosą przez Michałowo do Brodnicy. Bolszewicy byli już na Piaskach. Koło gimnazjum męskiego na-tknęliśmy się na patrol nieprzyjaciela, ostrzelany jednak wycofał się szybko. Ostrzeliwując się, uli-cą Mazurską dotarliśmy do mostu na Drwęcy.

Podczas odwrotu szwadronu padło kilku zabitych i rannych oraz kilkunastu dostało się do niewoli (wszyscy w parę dni później zbiegli z niewoli i powrócili do oddziału).

Grupa płk. Habicha wycofała się uprzednio z Brodnicy. Na moście na Drwęcy zorganizo-wałem obronę. Niedługo bolszewicy rozpoczę-li natarcie na most, zostali jednak odparci ze stratami. Kilku zabitych i rannych pozostało na bruku na ulicy Mostowej. Przeciwuderzeniem odpędziliśmy bolszewików w stronę koszar, wzięliśmy przytem 3-ch jeńców, którzy nie zdą-żyli wycofać się i schowali się do bram na ulicy Mostowej.

Godne uznania było zachowanie się ludności miasta; nie zważając na niebezpieczeństwo od pocisków, znoszono szeregowym stosy pro-wiantu, papierosów i cygar. Kilku cywilnych uzbrojonych współdziałało ze szwadronem.Moż-na powiedzieć, że ludność Brodnicy dała wów-czas przykład obywatelskiego postępowania.

Na moście szwadron bronił się do godz. 7-mej wieczór, napróżno oczekując na posiłki. Bolszewicy zaprzestali ataku, ograniczając się do ostrzeliwania miasta. Po otrzymaniu rozkazu wycofania się, szwadron opuścił Brodnicę. Na szosie koło cmentarza szwadron został jeszcze raz ostrzelany przez bolszewików z koszar. Pod wieczór przybyliśmy do Szabdy, gdzie nasi zajęli stanowiska obronne na wzgórzach. Tejże nocy skierowani zostaliśmy do Mszana, gdzie stoczy-liśmy krwawą walkę z przeważającemi siłami wroga. W oswobodzeniu Brodnicy, które na-stąpiło klika dni później nie brałem już udziału, gdyż walczyłem wówczas pod Golubiem i Do-brzyniem.

K. Paderewski, kpt.

Wojsko polskie na ulicach Brodnicy w styczniu 1920 roku