Gases for Life_PL

8
Gazy techniczne są tak potrzebne, jak woda czy energia elektryczna. Azot, tlen i wiele więcej. Gases for Life

Transcript of Gases for Life_PL

Gazy techniczne są tak potrzebne, jak woda czy energia elektryczna.

Azot, tlen i wiele więcej.

Gases for Life

Do pozyskania gazów z powietrza wykorzystywane są zespoły kolumn rektyfikacyjnych o wysokości ponad 60 m. Wewnątrz nich zachodzi proces fizyczny, podczas którego powietrze rozdzielane jest na poszczególne jego składniki. Proces ten, znany także jako rektyfikacja niskotemperaturowa, przebiega w następujący sposób:

• filtrowaniu (w celu usunięcia pyłów) i sprężaniu do ciśnienia około 6 barów,

• wstępnemu chłodzeniu wodą chłodzącą,

• suszeniu i oddzieleniu CO2 za pomocą sita molekularnego,

• schłodzeniu do temperatury -175°C i skropleniu w głównym wymienniku ciepła,

• rozdzieleniu na ciekły lub gazowy tlen i azot w kolumnie rektyfikacyjnej,

• oddzieleniu ciekłego argonu.

Gazy przechowuje się w stanie ciekłym w zbiornikach magazynowych.

W jaki sposób z powietrza wytwarza się gazy?

Powietrze atmosferyczne jest pobierane z otoczenia i poddawane:

Gazy takie jak tlen, azot, argon, ksenon, neon i krypton wytwarza się z powietrza. Większość dwutlenku węgla pozyskuje się z gazów odpadowych powstających w procesach przemysłowych, poddając je następnie oczyszczeniu. W pewnych przypadkach pozyskuje się go także z naturalnych źródeł podziemnych. Wodór i acetylen są wytwarzane w procesach chemicznych, natomiast hel pozyskuje się ze źródeł podziemnych.

Skąd biorą się gazy techniczne?

Tlen, azot, argon, ksenon, neon i krypton, a także dwu-tlenek węgla, acetylen, wodór i hel oraz szeroka gama mieszanin gazowych są wykorzystywane w działalności przemysłowej. W firmie Messer gazy te nazywamy Gases for Life, czyli gazami dla życia. Wytwarzamy je w naszych zakładach na potrzeby różnorodnych pro-cesów technologicznych, do przebiegu których gazy są tak niezbędne jak woda i energia elektryczna.

Co to są gazy techniczne?

Gazytechniczne

Rozdział powietrza

Produkcja chemiczna

Przemysłowe odpady gazowe

Źródła podziemne

O2Xe

N2

Ar

Ne

Kr

He

H2

C2H2

CO2

To, co zwykle nazywamy powie-trzem, to mieszanina różnych gazów, które tworzą atmosferę naszej planety. Powietrze składa się w większości z azotu i tlenu, a dodatkowo zawiera niewielką ilość argonu oraz śladowe ilości innych gazów.

Powietrze, czyli co?CO2, Ne, He, CH4, Kr, H2, N2O,

CO, Xe (łącznie 0,1 %)

Ar (0,9 %)

N2(78 %)

(21 %)

O2

Gazy takie jak tlen, azot, argon, ksenon, neon i krypton wytwarza się z powietrza. Większość dwutlenku węgla pozyskuje się z gazów odpadowych powstających w procesach przemysłowych, a następnie poddaje oczyszczeniu. W pewnych przypadkach pozyskuje się go także z naturalnych źródeł podziemnych. Wodór i acetylen są wytwarzane w procesach chemicznych, natomiast hel pozyskuje się ze źródeł podziemnych.

Niewielkie ilości gazów przechowuje się w ciśnienio-wych butlach gazowych. W przypadku, gdy gazy są niezbędne w dużych ilościach, w zakładzie naszego klienta instalujemy zbiorniki. Zbiorniki wykorzystuje się do magazynowania w stanie ciekłym gazów takich jak tlen, azot, argon czy CO2. Gazy z zakładu produkcyjnego do zakładu klienta przewożone są cysternami samochodowymi lub kolejowymi.

Duże koncerny przemysłowe, jak stalownie czy zakłady chemiczne, wymagają dostaw ogromnej ilości gazów i często posiadają instalację rozdziału powietrza, która pracuje na ich terenie. Czasami do dostarczania gazów do kilku obiektów, na przykład w parkach przemysłowych, używa się także rurociągów przesyłowych.

Im większa jest ilość gazów, których klient potrzebuje, tym krótsza powinna być odległość pomiędzy zakładem klienta a miejscem ich produkcji. Ogólnie rzecz biorąc, gazy wytwarza się tam, gdzie są niezbędne – blisko intensywnie zagospodarowanych obszarów przemysłowych.

Jak Gases for Life docierają do klienta?

Messer to największa na świecie prywatna spółka wyspecjalizowana w zakresie produkcji i zastosowań gazów technicznych. Adolf Messer w 1898 roku założył firmę, na której czele dziś stoi Stefan Messer (na zdjęciu), wnuk założyciela. On i ponad 5000 pracowników w Europie i Azji pracuje według jasno sformułowanych zasad. Są wśród nich: ukierunkowa-nie na klienta i pracownika, podejmowanie świadomych działań, prowadzenie przedsiębiorstwa odpowiedzialnego, perfekcja w działaniu oraz zaufanie i szacunek. Siedziba kierownictwa tej rodzinnej firmy znajduje się w Niemczech, w miejscowości Bad Soden niedaleko Frankfurtu.

Kto tworzy Messer Group?Kto potrzebuje Gases for Life?

Gazy techniczne są wykorzystywane do wielu zastosowań i posiadają różne stopnie czystości w zależności od ich przeznaczenia. Wykorzystuje się je m.in. jako gazy spożywcze lub gazy medyczne. Dzięki zastosowaniu gazów technicznych procesy produkcyjne stają się bezpieczniejsze i wydajniej-sze, a jakość wyrobów wzrasta. Gazy techniczne przyczyniają się do ochrony środowiska naturalnego. Niektóre zastosowania i procesy technologiczne byłyby wręcz niemożliwe do zrealizowania bez prze-prowadzania reakcji chemicznych z użyciem gazów. Typowe branże – wykorzystujące gazy to przemysł samochodowy, przemysł stalowy, inżynieria środowiska, przemysł spożywczy, budownictwo, metalurgia, przemysł ceramiczny, służba zdrowia i przemysł farmaceutyczny, przemysł chemiczny oraz sektor badawczo - rozwojowy.

Gazytechniczne

badawczo-rozwojowy.

Ponad połowa, a dokładnie 50,5% naszej planety użytkowanej przez ludzi składa się z tlenu. Taki jest udział tego pierwiastka w atmosferze, hydro-sferze (wodach) oraz w skorupie ziemskiej do głębokości 16 kilometrów. Biorąc pod uwagę tylko samą masę tego pierwiastka, można stwierdzić, że tlen jest podstawą naszego świata. Łacińska nazwa tlenu - oxygenium - to wynik błędu popełnionego przez naukowców na początku rozwoju nauk przyrodniczych. XVIII - wieczni pionierzy chemii sądzili, że ten bezbarwny i bezzapachowy gaz jest odpowiedzialny za powstawanie kwasów. Dlatego nazwali go czynnikiem kwasotwórczym, czyli oxygenium. Słowo to pochodzi od greckiego „oxys”, oznaczającego kwas. Tlen jest trzecim, po wodorze i helu, najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem we wszechświecie, jednakże proporcjonalnie jest go tam mniej niż na samej Ziemi. Stanowi on około 0,8% naszego Układu Słonecznego. W przemyśle właściwości reaktywne tlenu wykorzystuje się do produkcji wyrobów w możliwie najbardziej wydajny i oszczędny sposób. Tlen jest stosowany w większości procesów przemysłowych, w których zachodzi spalanie czy inne reakcje chemiczne – od produkcji stali do oczyszczania wody.

Tlen medyczny pełni ważną rolę jako gaz

oddechowy.

Tlen umożliwia formowanie

i klarowanie szkła.

Symbol chemiczny: O

Dostępne zasoby: 20,942% powietrza; 50,5% atmosfery,

hydrosfery, biosfery i litosfery łącznie.

Temperatura wrzenia: - 183 °C W warunkach ciśnienia

atmosferycznego ciekły tlen zajmuje

zaledwie 1/854 objętości, jaką zajmuje

w fazie gazowej.

Temperatura krzepnięcia: - 219 °C

Właściwości chemiczne: Łatwo wchodzi w reakcje, wiąże się

z prawie wszystkimi innymi

pierwiastkami, uczestniczy

w większości procesów spalania i korozji.

Metoda otrzymywania: rozdział powietrza

TlenSkłonny do wiązania

O

Zastosowania:Przyspieszanie reakcji utleniania

w bardzo wielu gałęziach przemysłu

i rodzajach aplikacji, podwyższania

temperatury procesu w przemyśle

metalowym, ceramicznym

i szklarskim, przyspieszanie

procesów biologicznych i

biochemicznych, np. w procesie

oczyszczania ścieków,

w medycynie jako substancja

czynna i pomocnicza.

Zastosowania:Gaz do osłony warstwy graniowej

spoiny w procesie spawania, gaz

pędny, gaz wypełniający opony

samolotów, gaz stosowany podczas

recyklingu urządzeń chłodniczych

oraz transportu substancji

łatwopalnych, substancja czynna do

produkcji komponentów aktywnych,

w procesie mielenia na zimno

tworzyw sztucznych, w produkcji

nawozów sztucznych, do zamrażania

gruntu podczas podziemnych prac

budowlanych, schładzania betonu

prefabrykowanego, w kriochirurgii

(np. do wymrażania brodawek), jako

gaz osłonowy do produkcji układów

elektronicznych.

Azot jako zasadniczy składnik aminokwasów jest podstawowym elemen-tem każdej istoty żywej. Bez pierwiastka o symbolu N nie byłoby ani meta-bolizmu, ani białka, ani DNA – zarówno w roślinach, jak i zwierzętach oraz organizmach ludzkich. Azot stanowi niemal 2 kilogramy całkowitej masy 70-kilogramowego dorosłego człowieka.

W języku niemieckim słowo oznaczające azot („Stickstoff”) ma wspólne korzenie etymologiczne ze słowem oznaczającym duszenie czy zaczadze-nie. Wynika to z właściwości azotu, dzięki którym gaz ten potrafi gasić i płomienie i samo życie. Naukowa nazwa łacińska „nitrogenium” pochodzi od greckiego słowa „nitros” oznaczającego saletrę, czyli rodzaj soli, z której otrzymywano azot przed odkryciem metody separacji z powietrza.

99% zasobów azotu na Ziemi znajduje się w powietrzu. Większość roślin potrzebuje azotu w postaci konkretnych związków chemicznych, które czerpią z gleby. Z tego właśnie powodu ponad 80% rocznej światowej produkcji azotu, czyli około 40 milionów ton, jest zużywana do wytwarza-nia nawozów sztucznych.

Czysty azot wykorzystuje się chociażby do napełniania opon kół samolotów – aby ciepło wytwarzane podczas startu i lądowania nie powodowało ich zapłonu. Azotu używa się jako gazu pędnego, na przykład w pojemnikach z bitą śmietaną lub jako gazu ochronnego podczas pakowania produktów. Ciekły azot używany jest jako środek chłodzący w technologiach krioge-nicznych, na przykład do przechowywania żywności czy zamrażania mięsa. Na budowach azotem schładza się beton i mrozi grunt. W kriochirurgii, gaz ten służy do wymrażania brodawek.

Ciekły azot stabilizuje grunt podczas przeprowadzania podziemnych prac budowlanych.

Podczas produkcji podzespołów elektronicznych, na przykład do odtwarzaczy MP3, azot stosuje się jako gaz osłonowy.

AzotPodstawa życia

NSymbol chemiczny: N

Dostępne zasoby: Azot stanowi 78% powietrza, jest

więc jego głównym składnikiem,

natomiast udział azotu w całkowitej

masie atmosfery i zewnętrznej

skorupy ziemskiej wynosi 0,03%.

Temperatura wrzenia: -196 °C

Temperatura krzepnięcia: - 210 °C

Właściwości chemiczne: Gaz bezbarwny i bezwonny, który

skrapla się do bezbarwnej cieczy. Azot

jest gazem obojętnym, prawie wcale

nie rozpuszcza się w wodzie i jest

niepalny.

Metoda otrzymywania: rozdział powietrza

XVIII-wieczni

i biochemicznych, np. w procesie

e

Ponad połowa, a dokładnie 50,5% naszej planety użytkowanej przez ludzi składa się z tlenu. Taki jest udział tego pierwiastka w atmosferze, hydro-sferze (wodach) oraz w skorupie ziemskiej do głębokości 16 kilometrów. Biorąc pod uwagę tylko samą masę tego pierwiastka, można stwierdzić, że tlen jest podstawą naszego świata. Łacińska nazwa tlenu - oxygenium - to wynik błędu popełnionego przez naukowców na początku rozwoju nauk przyrodniczych. XVIII - wieczni pionierzy chemii sądzili, że ten bezbarwny i bezzapachowy gaz jest odpowiedzialny za powstawanie kwasów. Dlatego nazwali go czynnikiem kwasotwórczym, czyli oxygenium. Słowo to pochodzi od greckiego „oxys”, oznaczającego kwas. Tlen jest trzecim, po wodorze i helu, najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem we wszechświecie, jednakże proporcjonalnie jest go tam mniej niż na samej Ziemi. Stanowi on około 0,8% naszego Układu Słonecznego. W przemyśle właściwości reaktywne tlenu wykorzystuje się do produkcji wyrobów w możliwie najbardziej wydajny i oszczędny sposób. Tlen jest stosowany w większości procesów przemysłowych, w których zachodzi spalanie czy inne reakcje chemiczne – od produkcji stali do oczyszczania wody.

Tlen medyczny pełni ważną rolę jako gaz

oddechowy.

Tlen umożliwia formowanie

i klarowanie szkła.

Symbol chemiczny: O

Dostępne zasoby: 20,942% powietrza; 50,5% atmosfery,

hydrosfery, biosfery i litosfery łącznie.

Temperatura wrzenia: - 183 °C W warunkach ciśnienia

atmosferycznego ciekły tlen zajmuje

zaledwie 1/854 objętości, jaką zajmuje

w fazie gazowej.

Temperatura krzepnięcia: - 219 °C

Właściwości chemiczne: Łatwo wchodzi w reakcje, wiąże się

z prawie wszystkimi innymi

pierwiastkami, uczestniczy

w większości procesów spalania i korozji.

Metoda otrzymywania: rozdział powietrza

TlenSkłonny do wiązania

O

Zastosowania:Przyspieszanie reakcji utleniania

w bardzo wielu gałęziach przemysłu

i rodzajach aplikacji, podwyższania

temperatury procesu w przemyśle

metalowym, ceramicznym

i szklarskim, przyspieszanie

procesów biologicznych i

biochemicznych, np. w procesie

oczyszczania ścieków,

w medycynie jako substancja

czynna i pomocnicza.

Zastosowania:Gaz do osłony warstwy graniowej

spoiny w procesie spawania, gaz

pędny, gaz wypełniający opony

samolotów, gaz stosowany podczas

recyklingu urządzeń chłodniczych

oraz transportu substancji

łatwopalnych, substancja czynna do

produkcji komponentów aktywnych,

w procesie mielenia na zimno

tworzyw sztucznych, w produkcji

nawozów sztucznych, do zamrażania

gruntu podczas podziemnych prac

budowlanych, schładzania betonu

prefabrykowanego, w kriochirurgii

(np. do wymrażania brodawek), jako

gaz osłonowy do produkcji układów

elektronicznych.

Azot jako zasadniczy składnik aminokwasów jest podstawowym elemen-tem każdej istoty żywej. Bez pierwiastka o symbolu N nie byłoby ani meta-bolizmu, ani białka, ani DNA – zarówno w roślinach, jak i zwierzętach oraz organizmach ludzkich. Azot stanowi niemal 2 kilogramy całkowitej masy 70-kilogramowego dorosłego człowieka.

W języku niemieckim słowo oznaczające azot („Stickstoff”) ma wspólne korzenie etymologiczne ze słowem oznaczającym duszenie czy zaczadze-nie. Wynika to z właściwości azotu, dzięki którym gaz ten potrafi gasić i płomienie i samo życie. Naukowa nazwa łacińska „nitrogenium” pochodzi od greckiego słowa „nitros” oznaczającego saletrę, czyli rodzaj soli, z której otrzymywano azot przed odkryciem metody separacji z powietrza.

99% zasobów azotu na Ziemi znajduje się w powietrzu. Większość roślin potrzebuje azotu w postaci konkretnych związków chemicznych, które czerpią z gleby. Z tego właśnie powodu ponad 80% rocznej światowej produkcji azotu, czyli około 40 milionów ton, jest zużywana do wytwarza-nia nawozów sztucznych.

Czysty azot wykorzystuje się chociażby do napełniania opon kół samolotów – aby ciepło wytwarzane podczas startu i lądowania nie powodowało ich zapłonu. Azotu używa się jako gazu pędnego, na przykład w pojemnikach z bitą śmietaną lub jako gazu ochronnego podczas pakowania produktów. Ciekły azot używany jest jako środek chłodzący w technologiach krioge-nicznych, na przykład do przechowywania żywności czy zamrażania mięsa. Na budowach azotem schładza się beton i mrozi grunt. W kriochirurgii, gaz ten służy do wymrażania brodawek.

Ciekły azot stabilizuje grunt podczas przeprowadzania podziemnych prac budowlanych.

Podczas produkcji podzespołów elektronicznych, na przykład do odtwarzaczy MP3, azot stosuje się jako gaz osłonowy.

AzotPodstawa życia

NSymbol chemiczny: N

Dostępne zasoby: Azot stanowi 78% powietrza, jest

więc jego głównym składnikiem,

natomiast udział azotu w całkowitej

masie atmosfery i zewnętrznej

skorupy ziemskiej wynosi 0,03%.

Temperatura wrzenia: -196 °C

Temperatura krzepnięcia: - 210 °C

Właściwości chemiczne: Gaz bezbarwny i bezwonny, który

skrapla się do bezbarwnej cieczy. Azot

jest gazem obojętnym, prawie wcale

nie rozpuszcza się w wodzie i jest

niepalny.

Metoda otrzymywania: rozdział powietrza

Azot jako zasadniczy składnik aminokwasów jest podstawowym ele-mentem każdej istoty żywej. Bez pierwiastka o symbolu N nie byłoby ani metabolizmu, ani białka, ani DNA – zarówno w roślinach, jak i organizmach zwierzęcych i ludzkich. Azot stanowi niemal 2 kilogramy całkowitej masy70-kilogramowego dorosłego człowieka.

Argon (Ar), krypton (Kr), neon

(Ne) i ksenon (Xe), należą do

grupy gazów szlachetnych,

które wytwarza się z powietrza.

Łączy je to, że występują

małych ilościach oraz bardzo

słabo reagują z innymi

substancjami.

Gazy szlachetneSzlachetnie obojętne

Zastosowanie:Argon – gaz osłonowy stosowany

w spawaniu stopów aluminium lub

stali specjalnych, jako gaz wypełniający

bańki żarówek i lampy jarzeniowe,

gazowy środek do gaszenia pożarów,

a w przemyśle spożywczym jako

ochrona przed utlenianiem.

Hel – jako chłodziwo, stosowany

w rezonansie magnetycznym; gaz do

napełniania balonów meteorologicz-

nych.

Ksenon – gaz oświetleniowy w lam-

pach jarzeniowych, składnik mieszani-

ny gazów, którą wypełnia się ekrany

plazmowe, gaz pędny do silników

jonowych.

Krypton – gaz służący do wypełniania

przestrzeni pomiędzy taflami szkła

w szybach zespolonych, stosowany

także do lamp halogenowych.

Argon, jako gaz osłonowy do wielu

zastosowań w spawalnictwie.

Nowoczesne reflektory ksenonowe zmieniają

noc w dzień.

W skład grupy gazów szlachetnych wchodzą: hel, neon, argon, krypton i ksenon, a także radioaktywny radon i ununokt (przy czym ten ostatni może być wytworzony jedynie sztucznie). Gazy te nazywa się szlachetnymi, ponieważ tak jak metale szlachetne (złoto, srebro, platyna itp.) w normal-nych warunkach nie tworzą prawie żadnych wiązań chemicznych. To dlatego metale szlachetne pozostają błyszczące i zachowują swój „szla-chetny wygląd” przez długi czas. W porównaniu z metalami gazy szlachet-ne są w jeszcze większym zakresie „obojętne”, co potwierdza trafność używanego określenia tej grupy gazów.

Gazem szlachetnym najbardziej rozpowszechnionym na Ziemi jest argon (Ar). Otaczające nas powietrze zawiera niespełna 1% tego pierwiastka. Argon, jako gaz osłonowy, często w mieszaninie z innymi gazami, wykorzystuje się głównie do spawania stopów aluminium i stali specjalnych. Osłania spawane miejsce przed dostępem tlenu, co podnosi jakość i zwiększa wytrzymałość wykonywanych spoin.

Prawdopodobnie najbardziej znanym zastosowaniem helu (He) są swobodnie unoszące się przy różnych okazjach kolorowe balony. Tymczasem ciekły, silnie schłodzony hel wykorzystuje się w medycynie jako środek chłodzący magnesy nadprzewodzące w systemach rezonansu magnetycznego. Hel stosuje się także jako gaz osłonowy i znacznik do wykrywania nieszczelności.

Krypton (Kr), ksenon (Xe) oraz neon (Ne) wykorzystywane są głównie jako gazy wypełniające oraz gazy robocze dla lamp i laserów. Reflektory ksenonowe, używane w samochodach świecą nie tylko znacznie jaśniej od halogenów, wypełnionych mieszaniną gazów szlachetnych, ale są także trwalsze. Ksenon, od którego pochodzi nazwa tych lamp, jest niezbędny w procesie gazowych wyładowań elektrycznych, będących źródłem emisji jasnego światła. Mieszaniną gazów szlachetnych, opartą na ksenonie i neonie, wypełnia się również wyświetlacze plazmowe.

Krypton stosowany jest do wypełniania przestrzeni pomiędzy taflami szkła w szybach zespolonych, co znacząco poprawia właściwości izolacyjne okna w porównaniu z wypełnieniem powietrzem lub argonem.

Dwutlenek węgla wykorzystuje się także do uzdatniania wody pitnej.

OC

Recykling papieru z zastosowaniem CO2 to ważny wkład w ochronę środowiska naturalnego.

Dwutlenek węglaŹródło biomasy

Zastosowanie:Jako dodatek do napojów gazowanych,

w procesach uzdatniania wody pitnej

i neutralizacji ścieków, do dokarmiania

roślin w szklarniach, jako chłodziwo,

w postaci suchego lodu - środek

czyszczący lub czynnik chłodzący

w branży cateringowej czy

transportowej, jako środek gaśniczy,

do recyklingu papieru.

Symbol chemiczny: CO2

Dostępne zasoby: Większość dwutlenku węgla

występuje jako CO2, wodorowęglany

lub węglany rozpuszczone w wodzie

oceanów i rzek. Tylko około 2%

ziemskich zasobów CO2 znajduje się

w atmosferze. Dwutlenek węgla

stanowi około 0,04% jej objętości.

Temperatura sublimacji: - 79 °C Pod normalnym ciśnieniem przechodzi

bezpośrednio w stan gazowy.

Punkt potrójny: - 57 °C pod ciśnieniem 5,18 bara

Właściwości chemiczne: Bezbarwny i bezwonny, niepalny,

obojętny, ale łatwo rozpuszcza się

w wodzie. Z tlenkami lub

wodorotlenkami metali zasadowych

tworzy węglany i wodorowęglany.

Metoda otrzymywania: Głównie jako produkt uboczny

w procesach biochemicznych lub

chemicznych – jednym z nich jest

reforming parowy, podstawowy proces

wytwarzania wodoru, amoniaku oraz

pozostałych chemikaliów.

W stosunkowo czystej i łatwej do

odzyskania formie CO2 jest pozyskiwany

podczas produkcji tlenku etylenu

i w innych procesach przemysłowych,

takich jak fermentacja alkoholowa.

Naturalne zasoby CO2 występują na

obszarach pochodzenia wulkanicznego.

Rośliny nie mogą rosnąć bez udziału CO2, co sprawia, że jego obecność jest warunkiem koniecznym istnienia wyższych form życia. Rośliny zawierają poza wodą głównie związki węgla. Węgiel potrzebny do rozwoju korzeni, łodyg, liści i owoców pobierają z CO2 zawartego w powietrzu. Same rośliny są z kolei podstawą pożywienia całego świata zwierzęcego, łącznie z człowiekiem. W przeszłości, w trakcie setek milionów lat biomasa przekształciła się w ogromne zasoby węgla, ropy i gazu ziemnego. Obecnie, w procesie spalania, człowiek z powrotem zamienia te złoża w CO2, w dodatku z coraz większą intensywnością. Z tego powodu wzrasta poziom dwutlenku węgla w powietrzu, wywołując efekt cieplarniany, który przyczynia się do globalnego ocieplenia. Pewna część odpadowego CO2 jest gromadzona i ponownie wykorzys-tywana w kolejnym procesie. Najbardziej znanym zastosowaniem dwutlenku węgla jest produkcja napojów gazowanych. Dwutlenek węgla w postaci suchego lodu stosuje się do chłodzenia i zamrażania. Odgrywa także coraz ważniejszą, ekologiczną rolę w uzdatnianiu wody pitnej oraz neutralizacji ścieków. W przeciwieństwie do agresywnych kwasów mineralnych, których również można użyć do tego celu, dwutlenek węgla nie pozostawia żadnych niepożądanych składników. Dwutlenek węgla stosowany w szklarniach przekształca się ponownie w biomasę, ponieważ rośliny czerpią z niego węgiel potrzebny im do wzrostu, uwalniając jednocześnie tlen do atmosfery.

w małych ilościach oraz bardzo

zastosowańw spawalnictwie.

należą do

Argon (Ar), krypton (Kr), neon

(Ne) i ksenon (Xe), należą do

grupy gazów szlachetnych,

które wytwarza się z powietrza.

Łączy je to, że występują

małych ilościach oraz bardzo

słabo reagują z innymi

substancjami.

Gazy szlachetneSzlachetnie obojętne

Zastosowanie:Argon – gaz osłonowy stosowany

w spawaniu stopów aluminium lub

stali specjalnych, jako gaz wypełniający

bańki żarówek i lampy jarzeniowe,

gazowy środek do gaszenia pożarów,

a w przemyśle spożywczym jako

ochrona przed utlenianiem.

Hel – jako chłodziwo, stosowany

w rezonansie magnetycznym; gaz do

napełniania balonów meteorologicz-

nych.

Ksenon – gaz oświetleniowy w lam-

pach jarzeniowych, składnik mieszani-

ny gazów, którą wypełnia się ekrany

plazmowe, gaz pędny do silników

jonowych.

Krypton – gaz służący do wypełniania

przestrzeni pomiędzy taflami szkła

w szybach zespolonych, stosowany

także do lamp halogenowych.

Argon, jako gaz osłonowy do wielu

zastosowań w spawalnictwie.

Nowoczesne reflektory ksenonowe zmieniają

noc w dzień.

W skład grupy gazów szlachetnych wchodzą: hel, neon, argon, krypton i ksenon, a także radioaktywny radon i ununokt (przy czym ten ostatni może być wytworzony jedynie sztucznie). Gazy te nazywa się szlachetnymi, ponieważ tak jak metale szlachetne (złoto, srebro, platyna itp.) w normal-nych warunkach nie tworzą prawie żadnych wiązań chemicznych. To dlatego metale szlachetne pozostają błyszczące i zachowują swój „szla-chetny wygląd” przez długi czas. W porównaniu z metalami gazy szlachet-ne są w jeszcze większym zakresie „obojętne”, co potwierdza trafność używanego określenia tej grupy gazów.

Gazem szlachetnym najbardziej rozpowszechnionym na Ziemi jest argon (Ar). Otaczające nas powietrze zawiera niespełna 1% tego pierwiastka. Argon, jako gaz osłonowy, często w mieszaninie z innymi gazami, wykorzystuje się głównie do spawania stopów aluminium i stali specjalnych. Osłania spawane miejsce przed dostępem tlenu, co podnosi jakość i zwiększa wytrzymałość wykonywanych spoin.

Prawdopodobnie najbardziej znanym zastosowaniem helu (He) są swobodnie unoszące się przy różnych okazjach kolorowe balony. Tymczasem ciekły, silnie schłodzony hel wykorzystuje się w medycynie jako środek chłodzący magnesy nadprzewodzące w systemach rezonansu magnetycznego. Hel stosuje się także jako gaz osłonowy i znacznik do wykrywania nieszczelności.

Krypton (Kr), ksenon (Xe) oraz neon (Ne) wykorzystywane są głównie jako gazy wypełniające oraz gazy robocze dla lamp i laserów. Reflektory ksenonowe, używane w samochodach świecą nie tylko znacznie jaśniej od halogenów, wypełnionych mieszaniną gazów szlachetnych, ale są także trwalsze. Ksenon, od którego pochodzi nazwa tych lamp, jest niezbędny w procesie gazowych wyładowań elektrycznych, będących źródłem emisji jasnego światła. Mieszaniną gazów szlachetnych, opartą na ksenonie i neonie, wypełnia się również wyświetlacze plazmowe.

Krypton stosowany jest do wypełniania przestrzeni pomiędzy taflami szkła w szybach zespolonych, co znacząco poprawia właściwości izolacyjne okna w porównaniu z wypełnieniem powietrzem lub argonem.

Dwutlenek węgla wykorzystuje się także do uzdatniania wody pitnej.

OC

Recykling papieru z zastosowaniem CO2 to ważny wkład w ochronę środowiska naturalnego.

Dwutlenek węglaŹródło biomasy

Zastosowanie:Jako dodatek do napojów gazowanych,

w procesach uzdatniania wody pitnej

i neutralizacji ścieków, do dokarmiania

roślin w szklarniach, jako chłodziwo,

w postaci suchego lodu - środek

czyszczący lub czynnik chłodzący

w branży cateringowej czy

transportowej, jako środek gaśniczy,

do recyklingu papieru.

Symbol chemiczny: CO2

Dostępne zasoby: Większość dwutlenku węgla

występuje jako CO2, wodorowęglany

lub węglany rozpuszczone w wodzie

oceanów i rzek. Tylko około 2%

ziemskich zasobów CO2 znajduje się

w atmosferze. Dwutlenek węgla

stanowi około 0,04% jej objętości.

Temperatura sublimacji: - 79 °C Pod normalnym ciśnieniem przechodzi

bezpośrednio w stan gazowy.

Punkt potrójny: - 57 °C pod ciśnieniem 5,18 bara

Właściwości chemiczne: Bezbarwny i bezwonny, niepalny,

obojętny, ale łatwo rozpuszcza się

w wodzie. Z tlenkami lub

wodorotlenkami metali zasadowych

tworzy węglany i wodorowęglany.

Metoda otrzymywania: Głównie jako produkt uboczny

w procesach biochemicznych lub

chemicznych – jednym z nich jest

reforming parowy, podstawowy proces

wytwarzania wodoru, amoniaku oraz

pozostałych chemikaliów.

W stosunkowo czystej i łatwej do

odzyskania formie CO2 jest pozyskiwany

podczas produkcji tlenku etylenu

i w innych procesach przemysłowych,

takich jak fermentacja alkoholowa.

Naturalne zasoby CO2 występują na

obszarach pochodzenia wulkanicznego.

Rośliny nie mogą rosnąć bez udziału CO2, co sprawia, że jego obecność jest warunkiem koniecznym istnienia wyższych form życia. Rośliny zawierają poza wodą głównie związki węgla. Węgiel potrzebny do rozwoju korzeni, łodyg, liści i owoców pobierają z CO2 zawartego w powietrzu. Same rośliny są z kolei podstawą pożywienia całego świata zwierzęcego, łącznie z człowiekiem. W przeszłości, w trakcie setek milionów lat biomasa przekształciła się w ogromne zasoby węgla, ropy i gazu ziemnego. Obecnie, w procesie spalania, człowiek z powrotem zamienia te złoża w CO2, w dodatku z coraz większą intensywnością. Z tego powodu wzrasta poziom dwutlenku węgla w powietrzu, wywołując efekt cieplarniany, który przyczynia się do globalnego ocieplenia. Pewna część odpadowego CO2 jest gromadzona i ponownie wykorzys-tywana w kolejnym procesie. Najbardziej znanym zastosowaniem dwutlenku węgla jest produkcja napojów gazowanych. Dwutlenek węgla w postaci suchego lodu stosuje się do chłodzenia i zamrażania. Odgrywa także coraz ważniejszą, ekologiczną rolę w uzdatnianiu wody pitnej oraz neutralizacji ścieków. W przeciwieństwie do agresywnych kwasów mineralnych, których również można użyć do tego celu, dwutlenek węgla nie pozostawia żadnych niepożądanych składników. Dwutlenek węgla stosowany w szklarniach przekształca się ponownie w biomasę, ponieważ rośliny czerpią z niego węgiel potrzebny im do wzrostu, uwalniając jednocześnie tlen do atmosfery.

do istnienia wyższych form życia.

oraz ludzi.

ciągu setek milionów lat biomasa przekształciła się

Good for you and for the environmentTworząc tę ulotkę zadbaliśmy nie tylko o ciekawe informacje, ale także o środowisko naturalne. Broszura wydrukowana jest na papierze pochodzącym w 100% z recyklingu. Uprzejmie prosimy, aby wszystkie ulotki, które nie są już potrzebne, utylizować jako surowiec wtórny.

Dzień dobry! Gases for Life

Aktualna kampania reklamowa firmy Messer zwraca uwagę na korzyści płynące z zastosowania gazów technicz-nych w życiu codziennym. Grafika „Śniadanie” ilustruje zastosowanie azotu (N2) chociażby do uzyskania drobno mielonych przypraw lub do optymalnego zapakowania sera. Dwutlenku węgla (CO2), używa się do nawożenia warzyw, schładzania ciasta czy produkcji kawy bezkofeinowej, a także, oczywiście, do nasycania napojów gazowanych. Tlen (O2) stosuje się do produkcji szkła, a ozon (O3) pomaga wybielać papier w sposób przyjazny dla środowiska.

Dalsze informacje dostępne są na stronach internetowych:www.messergroup.comwww.specialtygases.de

Messer Polska Sp. z o.o.ul. Maciejkowicka 30

41-503 ChorzówTel. +48 32 77 26 000Fax +48 32 77 26 115

[email protected]

Sprawdź także:GasesforLife.de

Dołącz do społeczności GaseWiki

Śledź na bieżąco informacje z firmy Messer na Facebooku

Najświeższe wiadomości z firmy Messer także na Twitterze

Profil firmy na Xing

Na tym zdjęciu kryją się cztery Gases for Life. I jedno dziecko.

O2 CO2

CO2

O3 N2 N2CO2

CO2