Forum nfośi gw 2015

Edyta Majer, Tomasz Nałęcz, Wojciech Wołkowicz, Dariusz Choromański, Jacek Kocyła

21 spotkanie Forum - 2 grudnia 2015 Dobre praktyki w gospodarce odpadami i rewitalizacji odpadów i rewitalizacji środowiska

Geologiczno-środowiskowe uwarunkowania rewitalizacji terenów zdegradowanych

Światowe dziedzictwo kultury

Państwowy Instytut GeologicznyPaństwowy Instytut Badawczy

Degradacja – Remediacja – Rekultywacja – Rewitalizacja


Odbudowa walorów środowiskowych

Polish Geological InstituteNational Research Institute

Definicje

Teren zdegradowany to teren zanieczyszczony lubteren, którego naturalne ukształtowanie zostałozmienione w sposób niekorzystny

Teren zanieczyszczony jest to teren, na którymwystępują przekroczenia dopuszczalnych wartościstężeń substancji chemicznych określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września2002 roku w sprawie standardów jakości gleby orazstandardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165 poz. 1359)



Remediacja poddanie gleby i wódpodziemnych działaniom mającym nacelu usunięcie lub zmniejszenie ilościzanieczyszczeń oraz ograniczenie ichrozprzestrzeniania

Remediacja może polegać na naturalnej regeneracji

Definicje

Rekultywacja obejmuje zespół działańzmierzających do przywrócenianaturalnego ukształtowania terenuw celu nadania lub przywróceniaterenom zdegradowanym wartościużytkowych lub przyrodniczych


Definicje


Rewitalizacja - przywracanie do życia zniszczonychobszarów lub zdegradowanych ekosystemów. Jest toproces przekształcania układów ubogich wprzyrodniczo bogate. Przykładem jest rewitalizacjamiast. Jest to ciąg działań przestrzennych, społecznychi ekonomicznych w zdegradowanych częściach miast,które przyczyniają się do poprawy jakości życiamieszkańców, przywrócenia ładu przestrzennego orazdo ożywienia gospodarczegoi odbudowy więzi społecznych.

Definicje


REMEDIACJA

REKULTYWACJA

REWITALIZACJA

Przywracanie walorów

SANACJA

RESTAURACJA

MODERNIZACJAREWALORYZACJA

ADAPTACJA

KONSERWACJA

Polish Geological InstituteNational Research Institute

Środowisko gruntowo-wodne

substancje stwarzające zagrożenie

są substancjami lub mieszaninami określonymi rozporządzeniu w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (rozporządzenie CLP)

mogą doprowadzić do skażenia gleby lub wód podziemnych i są stosowane, produkowane lub uwalniane przez instalację


Definicje

Uwarunkowania prawne


Zanieczyszczenie powierzchni ziemi ocenia się na podstawie przekroczenia dopuszczalnych zawartości substancji powodujących ryzyko w glebie lub w ziemi

Dopuszczalna zawartość w glebie i w ziemi substancji powodującej ryzyko oznacza zawartość, poniżej której żadna z funkcji pełnionych przez powierzchnię ziemi nie jest znacząco naruszona, z uwzględnieniem wpływu tej substancji na zdrowie ludzi i stan środowiska

Gleby, ziemi lub wód gruntowych nie uznaje się za zanieczyszczone, jeżeli stwierdzone w niej zawartości substancji są pochodzenia naturalnego


USTAWA z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska

oraz niektórych innych ustaw

Substancja powodująca ryzyko – rozumie się przez to substancję stwarzającą zagrożenie i mieszaninę stwarzającą zagrożenie, należącą co najmniej do jednej z klas zagrożenia wymienionych w częściach 2–5 załącznika I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008, str. 1, z późn. zm.), w szczególności substancje powodujące ryzyko, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 101a ust. 5 pkt 1


USTAWA z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska

oraz niektórych innych ustaw

Substancje powodująca ryzyko rozumiane są jako substancjestwarzające zagrożenie w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322).

Ww. Ustawa odwołuje się do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji (Classification), oznakowania (Labelling) i pakowania (Packaging) substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006, zwanego dalej skrótowo Rozporządzeniem CLP.

W myśl art. 4 ust. 2 Ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach „Substancjami stwarzającymi zagrożenie i mieszaninami stwarzającymi zagrożenie są substancje i mieszaniny należące co najmniej do jednej z klas zagrożeń wymienionych w części 2-5 załącznika I do Rozporządzenia nr 1272/2008”.

Klasy zagrożeń wymienione w części 2-5 przywołanego Rozporządzenia CLP są następujące: Cz. 2. Zagrożenia fizyczneCz. 3. Zagrożenia dla człowiekaCz. 4. Zagrożenia dla środowiskaCz. 5. Dodatkowa Unijna klasa zagrożeń: substancje stwarzające zagrożenie dla warstwy ozonowej


ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKAz dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi.

„Glebę lub ziemię uznaje się za zanieczyszczoną,

gdy stężenie co najmniej jednej substancji przekracza

wartość dopuszczalną”

(kryteria i substancje zapisane w ww. Rozporządzeniu)

PROJEKT ROZPORZĄDZENIA MINISTRA ŚRODOWISKAz dnia ?... 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi

(kryteria i substancje zapisane w ww. Rozporządzeniu zgodnie z delegacją art. 101a ust. 5 pkt 1 Ustawy POŚ)


DEGRADACJA NATURALNA• Osuwiska • Klif • Erozja na terenach lessowych • Kras • Powodzie • Podtopienia

Rodzaje terenów zdegradowanych oraz przyczyny ich degradacji

DEGRADACJA ANTROPOGENICZNA• Górnictwo podziemne• Górnictwo odkrywkowe • Przemysł chemiczny • Infrastruktura • Składowanie odpadówPaństwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Trzy fazy działań w procesie rekultywacji:• Przygotowawcza• Techniczna • Biologiczna

od „brownfield” do „greenfield”

Rekultywacja techniczna to prace o charakterze technicznym, obejmujące neutralizację gruntów zanieczyszczonych, regulację stosunków wodnych oraz odpowiednie ukształtowanie rzeźby terenu.


DOBRE PRAKTYKI W ZAKRESIE OCENY STANU ŚROD.


Badania

wstępne

Badania

rozpoznawcze

Badania

zasadnicze

terenu


Analiza wytypowanych substancji w kontekście terenu w celu określenia, czy istnieją okoliczności, które mogły powodować uwolnienie substancji w wystarczających ilościach, aby stanowiła ryzyko zanieczyszczenia w wyniku jednorazowej emisji albo w wyniku nagromadzenia wielu emisji

Ocena możliwości zanieczyszczenia danego terenu


Wskazanie potencjalnych źródeł, które mogły spowodować, że substancje stwarzające zagrożenie mogą znajdować się już na terenie instalacji.

Analiza historyczna obiektu

Archiwalne Dokumentacje

Archiwalne zdjęcia lotnicze


Rok 1997


Rok 1965


Analiza historyczna

Rok 1955


Geologia i hydrogeologia

Hydrologia

Uprzywilejowane strefy migracji

Użytkowanie terenu

Określenie uwarunkowań środowiskowych obiektu


SEPA 2012

Model koncepcyjny terenu


EnviroGrafix

Model koncepcyjny terenu


Etapy rozpoznania stanu środowiska


– inwentaryzację form antropogenicznych (wyrobiska, hałdy, zwałowiska, wysypiska, osadniki, odstojniki itp.),– inwentaryzację obecności wód powierzchniowych (zalewisk, podtopień, podmokłości, wysięków, ucieczek wód powierzchniowych itp.),– inwentaryzację przejawów procesów geodynamicznych (osuwisk, form krasowych, sufozji, erozji, abrazji itp.),– ustalenie maksymalnego zasięgu wód powodziowych,– inwentaryzację uszkodzeń istniejących obiektów,– okonturowanie odkształceńpowierzchni związanych z eksploatacją górniczą (niecek, zapadlisk, obniżeń itp.),– inwentaryzację źródeł skażeń i zanieczyszczeń środowiska (niekontrolowanych i kontrolowanych, czynnych i nieczynnych), takich jak: składowiska odpadów, surowców i paliw, wylewisk odpadów, emitorów gazów, pyłów, hałasu i wibracji, oczyszczalni ścieków itp

Kartowanie geologiczno-środowiskowe


Strategia opróbowania

wyznaczenie punktów wstępnych badań na terenie funkcjonujących obiektów na podstawie istniejących danych o:

emisji

awariach

lokalizacji instalacji

zbiornikach podziemnych


Metody nieinwazyjne - geofizyka


Badania terenowe i laboratoryjne


Lokalizacja punktów bądź stref pobierania próbek dla badań wstępnych ma charakter ukierunkowany na źródło

Liczba pobranych próbek jest uzależniona od:

warunków ukształtowania powierzchni

zmienności pokrywy glebowej

rozmiarów istniejących źródeł


Opróbowanie

W przypadku źródeł lokalnych pojedyncze próbki pobiera się w ich bezpośrednim sąsiedztwie w odległości wyznaczonej na podstawie wstępnych ustaleń z uwzględnieniem mechanizmów i kierunków rozpraszania zanieczyszczeń

Próbki pobierane są z pojedynczych punktów, bądź jako próbki łączone poprzez pobranie i uśrednienie większej liczby próbek indywidualnych


Opróbowanie

Warunki środowiskowe mają wpływ na sposób realizacji zabiegów remediacyjnych. Do uwarunkowań środowiskowych wpływających na przebieg procesu rekultywacji należą: parametry środowiska gruntowo-wodnego, ukształtowanie powierzchni oraz zagospodarowanie terenu.

Metody ex-situ vs. in-situ



Przykłady

OBIEKTY ZWIĄZANE Z DYSTRYBUCJĄ I MAGAZYNOWANIEM PALIW


STARE I WSPÓŁCZESNE KOKSOWNIE

KRAKÓW

WAŁBRZYCH

ZDZIESZOWICE


Rozmieszczenie gazowni

w Polsce w 1946 roku

STARE GAZOWNIE



STARE GAZOWNIE

NASYCALNIE PODKŁADÓW KOLEJOWYCH


STARE GARBARNIE


ZANIECZYSZCZENIA ZWIĄZKAMI TRI- i TETRACHLOROETENU


Standardy się zmieniają


Do lat 70-tych ubiegłego wieku na całym świecie akceptowanofunkcjonowanie działalności przemysłowej (historycznej), która nie liczyła się ze środowiskiem

Część przemysłowej działalności historycznej miała wpływ na środowisko

Część oddziaływania na środowisko pochodzącego z przemysłowej działalności historycznej uległa „eliminacji” i samooczyszczeniu, jednak pewien ładunek zanieczyszczenia pozostał

ALBO zaproponowany nowymi przepisami system kontroli i zarządzania terenami historycznie zanieczyszczonymi wychwyci pozostały ładunek zanieczyszczenia, ALBO pojawią się realne problemy dla człowieka np. w postaci zanieczyszczeń ujęć wód pitnych

ZMIANA PODEJŚCIA – ŚRODOWISKO NA PIERWSZY PLAN



BOMBA EKOLOGICZNA TYKA

„Rekultywacja zbiornika odpadów niebezpiecznych i szkodliwych po zakładach Górka”


HISTORIAŚredniowieczePierwsze przejawy działalności

górniczej. Wydobycie rud

cynku i ołowiu

1911Utworzone zostaje

Towarzystwo akcyjne fabryki

cementu w Sierszy pod nazwą

„Górka"

1954Prezydium Rządu Polskiej

Rzeczpospolitej Ludowej

podejmuje uchwałę o

uruchomieniu w "Górce"

produkcji wodorotlenku i tlenku

glinu. "Górka" otrzymuje nazwę

Zakłady Surowców Hutniczych

"Górka"

1966Zmiana nazwy firmy na

Zakłady Surowców

Ogniotrwałych "Górka"

Dwa kamieniołomy: Górka i Miejski

Zaniechanie eksploatacji

Składowisko odpadów: red mud

Dwa zalewy


AJKA alumina plant accident

4 Październik 2010

Hungary's rivers in recovery after red mud disaster

Ecotoxicity of fluvial sediments downstream of the Ajka red mud spill

WARUNKI GEOLOGICZNE


WARUNKI HYDROGEOLOGICZNE


STAN 2011


ZADANIA

Wielowariantowa koncepcja rekultywacji zbiornika odpadów przemysłowych i niebezpiecznych

Studium Wykonalności

Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko

Program funkcjonalno-użytkowy rekultywacji

Wniosek do Funduszu SpójnościPaństwowy Instytut GeologicznyPaństwowy Instytut Badawczy

KONCEPCJA - WARIANTY

Wariant 0 „zaniechania prac”

Wariant 1 polegający na usunięciu odpadów

wraz z osadami i zdeponowaniu ich na

odpowiednim składowisku

Wariant 2 polegający na przykryciu odpadów

odpowiednią pokrywą

Wariant 3 polegający na przełożeniu odpadów

w ramach wyrobiska, przygotowaniu

uszczelnionej kwatery oraz ponownym ich

zdeponowaniu i odpowiednim szczelnym

przykryciu tak, aby obejmowało całą ich

objętość.

Wariant 4 inny niż zaproponowane przez

zamawiającego, wskazany przez wykonawcę

koncepcji


BADANIA ROZPOZNAWCZE


WARIANT 4


WARIANT 4

Prace ziemne – 3,0 mln PLN

Pokrywa izolacyjna, rekultywacja

biologiczna – 2,0 mln PLN

Drenaż wód – 0,5 mln PLN

Porządkowanie otoczenia

kamieniołomu – 1,0 mln PLN

Szacunkowy koszt: 24 mln PLNPaństwowy Instytut GeologicznyPaństwowy Instytut Badawczy

Wariant 1Wysokie koszty, protesty mieszkańców145 000 000 PLN

Wariant 0Brak systemowego rozwiązania problemu i ciągłe ryzyko

Wariant 4optymalizacja funkcji terenu

24 000 000 PLN

OdciekiLikwidacja głównego zagrożenia

środowiskowego

Administracja lokalnaRozwiązanie wieloletniego

problemu

Wariant 2Wysoki koszt poeksploatacyjny84 500 000 PLN

Planowanie przestrzennestworzenie atrakcyjnego

miejsca dla mieszkańców Trzebini

Wariant 3formalności, ograniczenie funkcji terenu35 200 000 PLN

„G Ó R K A”


ROZWIĄZANIA


Prace budowlane 2011-2015


DZIŚ – Efekt finalnyWartość projektu to 17 714 740,05 zł

Zaklinanie rzeczywistości



Informacja geochemiczna


http://www.mapgeochem.pgi.gov.pl

POZNAŃzawartość Cu

w glebach 0,0 – 0,2 m

1800 mg/kg

min

maks

97

95

21

18

12

7

4

3

<1

90

75

50

25

MOŻLIWOŚCI „NATURALNO-ŚRODOWISKOWE”ZANIECZYSZCZENIA TERENU

• ZAWARTOŚCI GEOCHEMICZNE SUBSTANCJI UZNANYCH ZA ZANIECZYSZCZAJĄCE

Badania geochemiczne jako wskaźnik potencjalnej degradacji środowiska – od ogółu do szczegółu


Zakłady Metalurgiczne „TRZEBINIA”

zawartość Pb

w glebach 0,8 – 1,0 m

10

25

100

250

500

1000

5000 mg/kg



Bolesław S.A. Zakłady Górniczo-Hutnicze


Historyczne Zanieczyszczenia Powierzchni Ziemi

• zanieczyszczenie powierzchni ziemi, które zaistniało przed dniem 30 kwietnia 2007 r.

• wynika z działalności, która została zakończona przed dniem 30 kwietnia 2007 r.

• szkoda w środowisku w powierzchni ziemi w rozumieniu art. 6 pkt 11 lit. C Ustawy

z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, która została spowodowana przez emisję lub zdarzenie, od którego upłynęło

więcej niż 30 lat


HISTORYCZNE ZANIECZYSZCZENIAPOWIERZCHNI ZIEMI (HZPZ)

wg USTAWY z dnia 11 lipca 2014 r.

o zmianie ustawy – Prawo ochrony

środowiska oraz niektórych innych ustaw

HISTORYCZNE ZANIECZYSZCZENIAPOWIERZCHNI ZIEMI (HZPZ)

STAROSTAGDOŚ RDOŚ

PODMIOTY UCZESTNICZĄCE





STAROSTA

GDOŚ

RDOŚ

PROWADZI REJESTRHISTORYCZNYCH ZANIECZYSZCZEŃ POWIERZCHNI ZIEMI (HZPZ)

PROWADZI REJESTRPOTENCJALNYCH HISTORYCZNYCH ZANIECZYSZCZEŃ POWIERZCHNI ZIEMI (pHZPZ) ORAZ HISTORYCZNYCH ZANIECZYSZCZEŃ POWIERZCHNI ZIEMI (HZPZ)

PROWADZI WYKAZPOTENCJALNYCH HISTORYCZNYCH ZANIECZYSZCZEŃ POWIERZCHNI ZIEMI (pHZPZ)





ZADANIA

STAROSTA

Sporządza Wykaz potencjalnych Historycznych Zanieczyszczeń Powierzchni Ziemi (pHZPZ)

Dokonuje aktualizacji Wykazu … raz na 2 lata

Przekazuje Wykaz … oraz – raz na 2 lata – jego aktualizację regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych





Dokonuje identyfikacji potencjalnych Historycznych Zanieczyszczeń Powierzchni Ziemi, poprzez:

1) ustalenie działalności mogącej z dużym prawdopodobieństwem powodować historyczne zanieczyszczenie powierzchni ziemi, która była prowadzona na danym terenie przed dniem 30 kwietnia 2007 r.;

2) ustalenie listy substancji powodujących ryzyko, których wystąpienie w glebie lub ziemi jest spodziewane ze względu na działalność, o której mowa w pkt 1;

3) analizę dostępnych informacji na temat zagrożenia zanieczyszczeniem gleby lub ziemi;

4) w razie potrzeby – wykonanie pierwszego etapu badań zanieczyszczenia gleby i ziemi przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a.




STAROSTA





Wykaz potencjalnych Historycznych Zanieczyszczeń Powierzchni Ziemi (pHZPZ)zawiera:

1) adres, numery działek ewidencyjnych i informacje o ich powierzchni;2) informacje o aktualnym i, o ile jest to możliwe, planowanym sposobie użytkowania gruntów;3) informacje o działalności prowadzonej na terenie;4) informacje o działalności prowadzonej na terenie w przeszłości, o ile takie informacje są dostępne;5) informacje o właściwościach gleby na terenie;6) nazwy substancji powodujących ryzyko oraz informacje o ich zawartości w glebie i w ziemi;7) informacje o remediacji prowadzonej obecnie i w przeszłości na terenie;8) imię i nazwisko albo nazwę obowiązanego do przeprowadzenia remediacji oraz adres jego

zamieszkania lub siedziby;9) imię i nazwisko albo nazwę władającego powierzchnią ziemi oraz adres jego zamieszkania lub siedziby

STAROSTA





RDOŚ

Regionalny dyrektor ochrony środowiska, w drodze decyzji skierowanej do władającego

powierzchnią ziemi, dokonuje do rejestru wpisu o potencjalnym historycznym zanieczyszczeniu

powierzchni ziemi, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania odpowiednio:

• wykazu potencjalnych historycznych zanieczyszczeń powierzchni ziemi

• aktualizacji wykazu,

• zgłoszenia, przez Władającego powierzchnią ziemi, który stwierdził istnienie

historyczne zanieczyszczenie powierzchni ziemi na terenie będącym

w jego władaniu





Regionalny dyrektor ochrony środowiska może wykonywać

badania zanieczyszczenia gleby

i ziemi w celu potwierdzenia występowania historycznego

zanieczyszczenia powierzchni ziemi lub w celu opracowania planu

remediacji

Regionalny dyrektor ochrony środowiska, w przypadku

historycznego zanieczyszczenia powierzchni ziemi, przeprowadza

remediację

RDOŚ


Regionalny dyrektor ochrony środowiska ustala harmonogram swoich zadań w zakresie

historycznych zanieczyszczeń powierzchni ziemi oraz co najmniej raz na 5 lat dokonuje jego

aktualizacji.

Harmonogram obejmuje:

• badania zanieczyszczenia gleby i ziemi na terenach, na których występuje potencjalne historyczne

zanieczyszczenie powierzchni ziemi;

• opracowywanie planów remediacji dla terenów, dla których potwierdzono historyczne zanieczyszczenie

powierzchni ziemi;

• przeprowadzanie remediacji historycznych zanieczyszczeń powierzchni ziemi

Ustalając i aktualizując harmonogram uwzględnia się potrzebę przeprowadzenia w pierwszej kolejności remediacji

terenów, które stanowią największe zagrożenie dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska oraz uwzględnia się

możliwość finansowania zadań regionalnego dyrektora ochrony środowiska w kolejnych latach;

Regionalny dyrektor ochrony środowiska dokonuje oceny przeprowadzenia remediacji, która

polega na stwierdzeniu zgodności remediacji z ustalonym planem remediacji. W przypadku gdy

stwierdzono niezgodność przeprowadzonej remediacji z ustalonym planem remediacji, stosuje

się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji





- Aktualizacja wcześniejszych atlasów,

- Stworzenie jednolitej bazy BDGI dla całego kraju,

- Nowe atlasy geologiczno-inżynierskie:

Bydgoszcz, Koszalin, pow. płocki i piaseczyński, klif kaszubski i klif gdyński,

- Studium wykonalności BDGI i atlasów: Szczecin, Lublin.

Prowadzenie i aktualizacja Bazy Danych Geologiczno-Inżynierskich

wraz ze sporządzeniem Atlasu geologiczno-inżynierskiego

wybranych obszarów kraju w skali 1:10 000

Zakres projektu BDGI

Dane z atlasów geologiczno-inżynierskich wspomagają prace rekultywacyjne


Dane uzupełniające

Zakres projektu BDGI


13 Atlasówx 25 arkuszy x 10 warstwinformacyjnych= ok. 3200 arkuszy

Baza danych > 320 000 otworów wierniczych

Dla porównaniaSMGP – 1065 ark.

Obraz 3D

Obraz 2D

SKALA 1:10 00

Mapy tematyczne w wykonane

w ramach

Atlasów geologiczno-

inżynierskich:

• Mapa dokumentacyjna,• Mapy gruntów na zadanych głębokościach,

• Mapa gruntów antropogenicznych,

• Mapa głębokości zwierciadła wód podz.,

• Mapa warunków budowlanych,

• Mapa zagospodarowania terenu,

• Mapa terenów zagrożonych i wymagających

ochrony,

• Mapa geomorfologiczna,

• inne mapy tematyczne obrazujące problemy

geologiczno-inżynierskie i zagrożenia

Baza otworowa oraz zestaw map tematycznych

w skali 1:10 000



w ramach


inżynierskich:

• Mapa dokumentacyjna,

• Mapy gruntów na zadanych

głębokościach, od 1 do 10 m p.p.t.






ochrony,




Na mapie gruntów wyznaczony jest zasięg występowania serii

geologiczno-inżynierskich na danej głębokości czyli gruntów w

zależności od ich przydatności do budownictwa

Mapy te mogą być wykorzystywane do:

1.projektowania posadowienia obiektów budowlanych

2.do wskazywania miejsc występowania gruntów problematycznych

3.razem z mapami pierwszego poziomu wodonośnego informują

o zdolnościach filtracyjnych gruntów i kierunkach migracji zanieczyszczeń i skażeń

4.do projektowania inwestycji infrastrukturalnych



w skali 1:10 000


w ramach


inżynierskich:


• Mapy gruntów na zadanych głębokościach,






ochrony,




Mapa przedstawia:

miejsca/otwory, gdzie odwiercono grunty antropogeniczne

występowanie składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych

oraz przebieg nasypów drogowych, kolejowych i teren lotniska

obszary zabudowy mieszkaniowej i przemysłowo-technicznej.

Mapa podaje informacje

o rozprzestrzenieniu nasypów,

które w geologii inżynierskiej stanowią niekorzystne

podłoże budowlane,

wymagające niestandardowego podejściaPaństwowy Instytut GeologicznyPaństwowy Instytut Badawczy


w skali 1:10 000


w ramach


inżynierskich:




• Mapa głębokości zwierciadła wód

podz.,




ochrony,




Mapa przedstawiająca głębokości pierwszego nawierconego

zwierciadła wód podziemnych

Mapa może być wykorzystana do:

• projektowania posadowienia obiektów budowlanych

• projektowania robót geologicznych

• projektowania systemów melioracyjnych i planowania

odwodnienia

• identyfikacji obszarów narażonych na podtopienia



w skali 1:10 000


w ramach


inżynierskich:








ochrony,




Mapa warunków budowlanych jest mapą syntetyczną

uwzględniającą istotne czynniki kształtujące warunki

geologiczno-inżynierskie:

1.geomorfologiczne

2.geologiczne

3.hydrogeologiczne

4.geodynamiczne

Mapę warunków budowlanych opracowano z przeznaczeniem

dla potrzeb planowania przestrzennego (do opracowań fizjograficznych)

oraz projektowania obiektów budowlanych, a także oceny

geologiczno-inżynierskiej obszarów przeznaczonych dla różnego rodzaju inwestycji.



w skali 1:10 000


w ramach


inżynierskich:








ochrony,




Mapę opracowano na podstawie informacji uzyskanych

z urzędów administracji publicznej tj.:

urzędy miejskie i gminy.

Mapa ta powstała głównie w oparciu o miejscowe plany

zagospodarowania przestrzennego (MPZP)

oraz studia uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego (SUiKZP). Państwowy Instytut GeologicznyPaństwowy Instytut Badawczy


w skali 1:10 000

Mapy tematyczne w Atlasach geologiczno-inżynierskich:




• Mapa głębokości zwierciadła wód podziemnych,



• Mapa terenów zagrożonych i wymagających ochrony,


• inne mapy tematyczne obrazujące problemy geologiczno-inżynierskie i zagrożenia

Mapa podaje informacje, które są istotne do planowania przestrzennegoWskazuje tereny, na których ze względu na geozagrożenia lub ochronę środowiska istnieją znaczne ograniczenia inwestycyjne

Mapa przedstawia m.in.: osuwiska, podtopienia, elementy związane z eksploatacją górniczą oraz obszary i obiekty wywierające presje na środowisko


Mapy tematyczne


w ramach


inżynierskich:








ochrony,

• Mapa geomorfologiczna,• inne mapy tematyczne obrazujące problemy




w skali 1:10 000

Rybnik

Kraków

Gdańsk

Wrocław

Łódź


Zawartość BDGI

Mapy tematyczne w Atlasach geologiczno-inżynierskich:




• Mapa głębokości zwierciadła wód podziemnych,



• Mapa terenów zagrożonych i wymagających ochrony,


• inne mapy tematyczne obrazujące problemy geologiczno-inżynierskie i zagrożenia


Dostęp: http://atlasy.pgi.gov.pl

Do końca 2016 r – nowy system przetwarzania danych

geologiczno – inżynierskich (SPDGI)Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Dostęp: http://atlasy.pgi.gov.pl


Mapa zagospodarowania powierzchni terenu – IDENTYFIKACJA TERENU

ATLAS GEOLOGICZNO-INŻYNIERSKI AGLOMERACJIRYBNIK – JASTRZĘBIE ZDRÓJ - ŻORY

Wykorzystanie danych geologiczno-inżynierskichdo rekultywacji obszarów zdegradowanych


Mapa dokumentacyjna




Mapa gruntów antropogenicznych




Mapa gruntów na 1m p.p.t.




Mapa głębokości pierwszego zwierciadła wód gruntowych




Mapa warunków górniczych




Mapa warunków budowlanych




Model geologiczny 3D



MAPY

1:50 000


INFORMACJA GEOLOGICZNA MAPY

1: 10 000


1:50 000

INFORMACJA GEOLOGICZNA MAPY

Analiza studialna dla obiektu przemysłowego na terenie historycznie zdegradowanym

Geologia regionalna Polski szkic regionalnej budowy geologicznej

Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1: 50 000

punkt startowy do opracowania modelu geologicznego


Nazwa

otworuStrop [m] Spąg [m] Stratygrafia Symbol Opis

RSR-01540 17,74 Q Q czwartorzęd

17,7 306 C C karbon

RSR-2122

0 5 Qh nN

nasyp

niekontrolowany

[spieki+cegła+pył

węglowy], szary

5 13,4 Qh nN

nasyp

niekontrolowany

[spieki], różowo-

żółty

13,4 15 Q KW(K)

wietrzelina

piaskowca, szaro-

żółty

RSR-1321

0 0,2 Qh Gl gleba, szara

0,2 1,5 3Qp Gpiz//P

glina pylasta zwięzła

przewarstwiona

piaskiem, jasno

szaro żółta

1,5 3 3Qp Gpiz+Ż

glina pylasta zwięzła

ze żwirem, żółto-

szara

3 3,6 3Qp Gpz+Ż

glina piaszczysta

zwięzła ze żwirem,

ciemna szara

3,6 10 Cn+w iciłołupek, ciemny

szary

RSR-2017

0 0,3 Qh HH gleba próchnicza

0,3 1,5 Qh+p Gpi glina pylasta

1,5 2 Qh+p Pg piasek gliniasty

2 6 3Qp Gp(+Ż+K)glina piaszczysta +

żwir, kam - cieżka

6 9 Q KWgzwietrzelina

gliniasta (ił)Państwowy Instytut GeologicznyPaństwowy Instytut Badawczy

Analiza studialna dla obiektu przemysłowego na terenie historycznie zanieczyszczonymLokalizacja terenu historycznie

zanieczyszczonego

Lokalizacja terenu inwestycji

Lokalizacja wierceń archiwalnych

Właściwości fizyczno-mechaniczne gruntów i skał

Właściwości chemiczne gruntów i skał

Planowanie sposobu remediacji

Model geologiczny

Warunki gruntowe

Rodzaj gruntów i skał





Zasięg gruntów antropogenicznych

Zasięg zanieczyszczonych gruntów i wód podziemnych

Planowanie sposobu remediacji

Model hydrogeologiczny

Warunki wodne

Liczba i charakter poziomów wód podziemnych

Właściwości fizyko-chemiczne wód podziemnych

Uzyskujemy informacje o:

• obszarach górniczych• zasięgu płytkiej

eksploatacji węgla • otworach z wykrytymi

pustkami• występowaniu wód

podziemnych• występowaniu

gruntów antropogenicznych

• Inne



Są to informacje konieczne do

przeprowadzenia remediacji

Niektórych zanieczyszczeń nie widać, mimo to są …


PODSUMOWANIE

Tereny zdegradowane mają istotny wpływ na otoczenie

Prawidłowa metodyka badawcza i rozpoznanie geologiczno-środowiskowe zapewnia właściwy i bezpieczny proces rekultywacji

Łatwy dostęp do wiarygodnych, jednolitych i aktualnych danychprzyśpiesza efektywność działań

Racjonalne przepisy prawne kluczem do sukcesu

Zintegrowany Rejestr Historycznych Zanieczyszczeń Powierzchni Ziemi narzędziem wspomagającym procesy rekultywacji


Propozycja PROJEKTU

Państwowa Służba Geologiczna zgłasza propozycję realizacji przedsięwzięcia, na wzór projektu SOPO, dotyczącego wsparcia Starosty i RDOŚ w prowadzeniu rejestru terenów historycznie zanieczyszczonych.Państwowa Służba Geologiczna oceniła, że: posiada duże doświadczenie w prowadzeniu projektów

badawczych dotyczących w/w tematyki dysponuje odpowiednimi zasobami ludzkimi (wysoko

wykwalifikowaną kadrą naukową, inżynieryjno-badawczą i techniczną oraz administracyjną)

dysponuje odpowiednimi zasobami materialnymi (laboratoria wyposażone w nowoczesną aparaturę badawczą, oprogramowanie)

które są niezbędne do realizacji projektu,co dzisiaj zaprezentowała.


Cel PROJEKTU

Wsparcie działań Starosty i RDOŚ w realizacji zadań w zakresie prowadzenia rejestru terenów historycznie zanieczyszczonych wynikających z zapisów POŚ

Dostarczenie standardów prowadzenia rejestru dla wszystkich powiatów w celu budowania jednej bazy danych ułatwiającej wymianę informacji

Uzupełnienie rejestru o mapy terenów historycznie zanieczyszczonych (zanieczyszczenie ≠ numer ew. działki)

Opracowanie rankingu terenów historycznie zanieczyszczonych na podstawie ustalonych kryteriów

Zaproponowanie zapisów do planów zagospodarowania przestrzennego

Opiniowanie planów remediacji

Forum nfośi gw 2015

Environment

Transcript of Forum nfośi gw 2015