Monopol węglowy z problemami - ClientEarth · 2020. 11. 23. · 5,1 GW, z czego ponad 4 GW są...

Monopol węglowy z problemami Analiza restrukturyzacji polskiego sektora energetycznego

Warszawa listopad 2020

Sugerowany sposoacuteb cytowaniaP Czyżak W Kukuła (red) Monopol węglowy z problemami Analiza restrukturyzacji polskiego sektora energetycznego ClientEarth amp Instrat 2020

AutorzyPaweł Czyżak (Instrat) rozdział 1235 i 6 załącznik 2 i 3Anna Frączyk (ClientEarth) rozdział 7Wojciech Kukuła (ClientEarth) rozdział 7Bartłomiej Kupiec (Instrat) rozdział 4Krzysztof Stępień (Instrat) rozdział 5Adrianna Wrona (Instrat) rozdział 345 i 6 załącznik 1

Opracowanie graficzne Sylwia Niedaszkowska

Zdjęcie na okładce UnsplashZdjęcia Paweł Czyżak Julia Kozakiewicz Wojciech Kukuła Unsplash

WydawcaFundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemiul Mokotowska 3335 00-560 Warszawa

Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źroacutedłacopy Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemicopy Instrat - Fundacja Inicjatyw Strategicznych

ISBN 978-83-953040-7-1

Niniejsza publikacja nie stanowi porady prawnej ani innej usługi doradczej a jej treści nie należy traktować jako podstawy jakichkolwiek działań lub zaniechań

Monopol węglowy z problemami

Analiza restrukturyzacji polskiego sektora energetycznego


SPIS TREŚCI

Podsumowanie i kluczowe rekomendacje 3

Wprowadzenie 5

1 Analiza obecnej struktury rynku energetycznego w Polsce 6

2 Opis planowanej restrukturyzacji polskiego sektora energetycznego 8

3 Analiza szans i zagrożeń związanych z restrukturyzacją polskiego rynku energii 13

4 Ocena możliwych modeli restrukturyzacji polskiego rynku energii 21

5 Analiza scenariuszy wyłączania elektrowni węglowych 29

6 Ocena potencjalnych korzyści finansowych uczestnikoacutew restrukturyzacji 39

7 Ocena prawna planu restrukturyzacji 43

Załącznik 1 52

Załącznik 2 55

Załącznik 3 57

3

PODSUMOWANIE I KLUCZOWE REKOMENDACJE

PlanrestrukturyzacjinieuwzględniawieluczynnikoacutewtakichjakzaktualizowaneceleredukcjiemisjiCO2wUniiEuropejskiejzaktualizowanyprojektPolitykiEnergetycznejPolskido2040rplanyprzejęciaPGNiGprzezPKNOrlennieodnosisiętakżedoplanoacutewrestrukturyzacjiPolskiejGrupyGoacuterniczej

Zakładanejestzwiększeniekoncentracjiwewszystkichsegmentachrynkuelektro-energetycznegocobędziemiałonegatywneskutkidlakonsumentoacutewenergii

PlanniejestzgodnyzpolitykąklimatycznąUEijestmałoambitnypodwzględemtempawyłączaniaaktywoacutewwęglowychEnergetykawęglowamawytwarzaćw2030 r922TWhenergiielektrycznejpięciokrotniewięcejniż167TWhwynikają-ceznowychceloacutewredukcyjnychUE

PrzezmechanizmEDM(zangEarly Decommissioning Mechanism)wspieranesąliczneblokiwęglowektoacuterepowinnyzostaćwyłączonekilkanaścielatwcześniejEDMjestniezgodnyzdostępnymPolscebudżetemwęglowymwynikającymzdeklaracjiwramachPorozumieniaParyskiego

ZałożeniaekonomiczneplanusąniezgodnezdostępnymiprognozamiifaworyzująsektorwęglowyJedynie68GWelektrowniwęglowychwPolsceniegenerujestratoperacyjnychw2021rawiększośćznichpowinnazostaćwyłączonado2024r(zamiastnawet2037r)

Analizakosztoacutewiprzychodoacutewdlakażdegoblokuwęglowegouwzględnionegowpla-nierestrukturyzacjiwykazujeżenawetprzyniezwykleoptymistycznychzałożeniachNarodowaAgencjaBezpieczeństwaEnergetycznego(NABE)wokresiefunkcjono-waniaprzyniesiewielomiliardowestraty(311mldzł)zamiastplanowanych36mldzłdodatnichprzepływoacutewpieniężnych

GrupaPGEwwynikurestrukturyzacjizyska31mldzłzkoleibilansdlaNABEwynie-sie-265mldzłCowięcejzakładasięprzejęcieprywatnegodługuPGEprzezSkarbPaństwaNABEznajdziesięteżwposiadaniuaktywoacutewwęglowychktoacuteregwałtownietracićbędąnawartościOznaczatożePGEodniesiekorzyśćwrozumieniuekono-micznymastratęponiesieSkarbPaństwa

PlanrestrukturyzacjiprzewidujepomocpaństwaimusizostaćzatwierdzonyprzezKomisjęEuropejską

NaEDMprzeznaczonokwotęponadtrzykrotniewyższąniżwynikałobyzjegocelucogenerujenadmiarowe124mldzłkosztoacutewdlaSkarbuPaństwa

Biorącpoduwagęlicznezastrzeżeniadotycząceplanurestrukturyzacjiwjegoobecnymkształ-cierekomendujemyrezygnacjęzkonsolidacjiPGEEneiiTauronaorazrezygnacjęztworzeniaNABEiEDMBazującnaanaliziemodelizinnychpaństweuropejskichproponujemywyodrębnie-nieaktywoacutewwęglowychbezkonsolidacjispoacutełekWszczegoacutelnościkluczowejestutrzymanieakty-woacutewwęglowychwportfeluspoacutełkigiełdowejcopozwalanakontrolętempawycofywaniaaktywoacutewwęglowychprzezinwestoroacutewwiększątransparentnośćdziałaniaidostępdoinformacjiospoacutełceawreszciepewnośćżespoacutełkakierujesięmotywacjąekonomicznąidobreminwestoroacutewprzezcobędziedążyładoszybszegowyłączaniaelektrowniwęglowych

4

Mając na uwadze powyższe wydaje się że Komisja Europejska byłaby w stanie zaakceptować plan restrukturyzacji pod następującymi warunkami mającymi na celu ochronę klimatu

EDM wspiera tylko te bloki energetyczne ktoacutere fizycznie zakończą działalność naj-poacuteźniej do 2030 r Bloki ktoacutere zostaną zamknięte po 2030 r nie są uprawnione do ubiegania się o pomoc państwa

Pomoc państwa w ramach EDM jest ograniczona wyłącznie do dodatkowych kosz-toacutew związanych z wcześniejszym zamknięciem instalacji węglowych oraz kosztoacutew społecznych związanych ze zwalnianiem przekwalifikowaniem pracownikoacutew EDM nie przewiduje pomocy operacyjnej dla funkcjonujących blokoacutew węglowych

Po 2030 r w systemie energetycznym pozostają tylko najbardziej sprawne bloki węglowe ktoacutere zostały oddane do eksploatacji po 2010 r (tj najnowsze bloki w elektrowniach Bełchatoacutew Kozienice Opole Jaworzno oraz Turoacutew o łącznej mocy 51 GW z czego ponad 4 GW są objęte kontraktami mocowymi do końca 2035 r)

Wszystkie bloki węglowe w kraju zostają wyłączone najpoacuteźniej do końca 2035 r Jest to zgodne z harmonogramem funkcjonowania rynku mocy

Plan zawiera zobowiązanie polskich władz aby w 2030 r z węgla było wytwarzane nie więcej niż 15-20 TWh energii elektrycznej co pozostaje w zgodzie z wartościami wynikającymi z nowego podnoszonego celu redukcji emisji CO2 w UE wynoszącego -55 proc w 2030 r

5

WPROWADZENIE

Planowana restrukturyzacja polskiego rynku energii obejmująca konsolidację Grup PGE Enea i Tauron wydzielenie aktywoacutew węglowych do nowopowstałej Narodowej Agencji Bez-pieczeństwa Energetycznego (dalej NABE) oraz powstanie mechanizmu pomocowego

EDM (z ang Early Decommissioning Mechanism) rodzą szereg pytań dotyczących wpływu tych działań na tempo odchodzenia od energetyki węglowej w Polsce

W szczegoacutelności wątpliwe pozostaje finansowe wsparcie sektora węglowego wbrew zaostrza-jącej się polityce klimatycznej UE Bez takiego wsparcia niemożność zapewnienia rentowności sektora węglowego w Polsce mogłoby doprowadzić do szybkiego odejścia od węgla w segmen-cie wytwarzania energii elektrycznej nawet do 2030 r (co byłoby zgodne ze scenariuszami wyni-kającymi z Porozumienia Paryskiego1)2 Z drugiej strony przy odkładanych zmianach legislacyjnych w obszarze morskiej energetyki wiatrowej ciągle przesuwającej się dacie publikacji Polityki Ener-getycznej Polski do 2040 r i opoacuteźnieniom we wdrażaniu Polskiego Programu Energetyki Jądrowej nagłe wyłączenie aktywoacutew węglowych mogłoby doprowadzić do zbyt dużej luki w bilansie mocy i tym samym do niedoboroacutew energii elektrycznej i silnego wzrostu jej cen

W publikacji przedstawiono planowane założenia restrukturyzacji rynku elektroenergetyczne-go szanse i zagrożenia związane z projektem i wpływ tych zmian na ekonomię omawianych pod-miotoacutew oraz tempo odchodzenia od węgla w elektroenergetyce Publikacja zawiera też ocenę prawną planu restrukturyzacji

Należy zaznaczyć że informacje na ktoacuterych bazowano cechują się wysokim stopniem niepew-ności i nie zostały oficjalnie opublikowane W rządzie trwają prace nad ostateczną wersją planu re-strukturyzacji a sam proces zacząć miałby się już w 2021 r

1emsp httpisapsejmgovplisapnsfdownloadxspWDU20170000036OD20170036pdf2emsp Czyżak P Hetmański M (2020) 2030 Analiza dot granicznego roku odejścia od węgla w energetyce w Europie i Polsce Instrat Poli-

cy Paper 012020 httpinstratpl2030-pl

6

1 ANALIZA OBECNEJ STRUKTURY RYNKU ENERGETYCZNEGO W POLSCE

Mimo demonopolizacji polskiego rynku energetycznego w 2007 r jego struktura pozo-staje silnie skonsolidowana Cztery największe grupy energetyczne PGE Enea EnergaOrlen i Tauron są właścicielami większości zasoboacutew wytwoacuterczych oraz sieci dystrybucyj-

nych Na tak scentralizowanym rynku dalsza konsolidacja sektora ndash połączenie PGE Enei i Tauro-na rodzi uzasadnione wątpliwości dotyczące utrzymania konkurencji i może negatywnie wpłynąć na prawa końcowych odbiorcoacutew energii

Strukturę rynku łatwo ocenić patrząc na udział poszczegoacutelnych podmiotoacutew w wytwarzaniu energii elektrycznej W 2019 r cztery największe podmioty wytworzyły 74 energii elektrycznej w Polsce (Rys 11)

Rys 11 Udział poszczegoacutelnych podmiotoacutew w wytwarzaniu energii elektrycznej w Polsce ( jednostki centralnie dysponowane)

Inne

Enea

OrlenEnerga Tauron

PGE253

182

71 81

414

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie danych URE3

W celu zapobiegania niedoborom mocy w 2017 r wprowadzono w Polsce rynek mocy zmieniając jednocześnie architekturę rynku energii z rynku jednotowarowego ndash wytwarzania i wprowadzania do obrotu energii elektrycznej na dwutowarowy na ktoacuterym obrotowi podlega także moc dyspozy-cyjna netto Jako że rynek mocy stanowi mechanizm pomocy państwa (pomocy publicznej) jego wprowadzenie było konsultowane z Komisją Europejską (KE) ktoacutera w decyzji zatwierdzającej ten mechanizm podkreśliła konieczność zachowania konkurencji na i tak już skonsolidowanym rynku energii4

Mimo tego rynek mocy w praktyce faworyzuje największych wytwoacutercoacutew energii a trzy najwięk-sze grupy energetyczne uzyskały 814 proc udziałoacutew w kontraktach na lata 2021-2040 (Rys 12) Doliczając połączoną grupę EnergaOrlen byłoby to nawet powyżej 90 proc

3emspURE (2019) Sprawozdanie z działalności prezesa URE w 2019 r httpwwwuregovpldownload911109Sprawozdanie2019pdf4emsp European Commission (2018) State aid No SA46100 (2017N) httpseceuropaeucompetitionstate_aidca-

ses272253272253_1977790_162_2pdf

7

Rys 12 Udział poszczegoacutelnych podmiotoacutew w rynku mocy

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie Koncepcja transformacji polskiego podsektora elektroenerge-tycznego (niepublikowane)

W przypadku dystrybucji energii elektrycznej konkurencja na rynku jest jeszcze mniejsza rynek podzielony jest bowiem podzielony geograficznie pomiędzy pięć podmiotoacutew (udział pozostałych jest pomijalny) a zmiana operatora systemu dystrybucyjnego (OSD) nie jest możliwa (Rys 13) Po-dobnie wygląda sytuacja na detalicznym rynku obrotu energią elektryczną gdzie cztery najwięk-sze grupy energetyczne posiadają niemal 90-proc udział5

Rys 13 Udział poszczegoacutelnych OSD w liczbie klientoacutew w 2019 r

100

75

50

25

02021 2021-20402022 2023 2024

1800

1373

5195 5058 4803 44375430

1633

1783

1415 1388 14611304

1744

2083

1726

2412

1690

1860

1406

InneEneaTauronPGE

Enea

Orlen Energa

Innogy STOEN

Tauron

PGE147

174

59

305

315

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie danych PTPiREE6

Podsumowując obecna struktura rynku energetycznego w jego poszczegoacutelnych segmentach jest niezwykle skonsolidowana Dalsze łączenie podmiotoacutew doprowadzi do niemal całkowitego mono-polu zagrażając konkurencji oraz ograniczając prawa konsumentoacutew

5emsp Szacunki własne na podstawie informacji ze stron internetowych spoacutełek6emspPTPiREE (2020) Energetyka dystrybucja i przesył httpwwwptpireeplraporty2020raport_ptpiree_drukpdf

8

2 OPIS PLANOWANEJ RESTRUKTURYZACJI POLSKIEGO SEKTORA ENERGETYCZNEGO

Odkilkumiesięcywmediachtoczysiędebataorestrukturyzacjipolskiegosektoraener-getycznegoWsierpniuukazałysięfragmentyrządowejprezentacji7zpropozycjądalekoidącychzmianwstrukturzepaństwowychspoacutełekenergetycznychopisywanychtakżena

portalubiznesalertpl8Zmianytestymulowanesą

rosnącymicenamiuprawnieńdoemisjiCO2izwiązanąznimispadającąopłacalno-ściąenergetykiwęglowej(iciepłownictwa)

politykąbankoacutewkomercyjnychubezpieczycieliieuropejskichinstytucjifinanso-wychktoacuterewstrzymująfinansowanieiubezpieczanienowychiistniejącychprojek-toacutewwęglowych

politykąklimatycznąUEzmierzającądoosiągnięcianeutralnościklimatycznejdo2050ripowiązanymztymcelemodejściaodspalaniawęglawenergetyce

rosnącymimportemwęglaienergiielektrycznej wyłączeniemjednostekoemisyjnościpowyżej550gramoacutewCO2kWhzrynkumocy tzwkonkluzjamiBAT9zmuszającymiwłaścicielielektrowniwęglowychdoinwestycjiwmodernizacjęblokoacuteworaz

problemamifinansowymispoacutełekenergetycznychndashwycenyPGEiEneaspadłyodpoczątku2020rookoło30proc

Brakreakcjinapowyższeczynnikiwiążesięznegatywnymikonsekwencjamidlapolskiejelektro-energetykiwszczegoacutelnościzewzrostemcenenergiidlaodbiorcoacutewkońcowychCenyhurtowe(BASE)wscenariuszubusiness-as-usual(BAU)miałybywzrosnąćz215złMWhw2020rdo313 złMWhw2034rapoacuteźniejspaśćdo262złMWhw2040r(Rys21)WscenariuszuBAUwysokijestteżimportenergiielektrycznejrosnącydo15TWhw2027riutrzymującysiępowy-żej10TWhdo2035rkiedywłączenieelektrownijądrowejmiałobyzapełnićlukęwbilansiemocyaimportzacząłbyspadać

Rys 21 Prognozy hurtowych cen energii elektrycznej w scenariuszu BAU

7emspBaca-Pogorzelska(2020)httpstwittercomBacaPogorzelskastatus1293142565898903553s=208emspBiznesAlert(2020)Baca-PogorzelskaPlanreorganizacjienergetykijestnapapierzeNiewszystkimsiępodobahttpsbiznesalertpl

energetyka-reorganizacja-wegiel-oze-pge-tauron-enea-energa-orlen-pgnig9emspZangBest Available TechniquesKonkluzjeBATwprowadzająnoweostrzejszelimityemisjizanieczyszczeńzinstalacjienergetycznych

PEAKBASE

400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie Koncepcja transforma-cji polskiego podsekto-ra elektroenergetycznego (niepublikowane)

9

Wzwiązkuzpowyższymizagrożeniamiplanowanajestgłębokarestrukturyzacjasektoraelektro-energetycznegolwkształcieprzedstawionymnaRys22ZgodniezjużsfinalizowanątransakcjąPKNOrlenprzejąłw2020rwcałościgrupęEnergaWramachdalszejtransformacjiEneaiTau-ronmiałybybyćwłączonedogrupyPGE( jużw2021r)przyczymTauronCiepłomiałobystaćsięczęściąPGNiG(abyuniknąćzbytdużejkoncentracjirynku)NastępniepołączoneaktywawęgloweEneaTauroniPGEmiałybybyćsukcesywnieprzekazywanedonowopowstałejNarodowejAgen-cjiBezpieczeństwaEnergetycznegondashNABEzzamiaremichcałkowitegowyłączeniawspieranegofinansowoprzezmechanizmEDMndashzangEarly Decommissioning Mechanismdo2040r

KolejnośćwyłączeńwynikałabywynikaćzrentownościjednostekwytwoacuterczychzaczynającodnajmniejopłacalnychelektrowniWostatniejkolejnościdoNABEprzekazanebyłybyElektrowniaOpoleiLWBogdanka(w2024r)awreszcie(w2026r)komplekselektrowniikopalniBełchatoacutewTymsamympowstałabygrupaPGEwnowejformulendashbezaktywoacutewwęglowych(PGEObroacutetmiał-bytrafićdoPGNiGwceluzniwelowaniamonopolizacjirynku)

WartozauważyćżecodozasadyrestrukturyzacjaniedotyczygoacuternictwawęglakamiennegoLWBogdankajesttuwyjątkiemponieważjestwłasnościągrupyEnea(włączanejpoacuteźniejdoPGEwprocesierestrukturyzacji)najbardziejwydajnąpolskąkopalniąorazmadostarczaćwęgieldlaelektrowniOpoledoczasuprzeniesieniaobydwuaktywoacutewdoNABEAktywawydobywczeTau-ronamajązostaćsprzedaneinnympodmiotomPGEposiadajedyniekopalniewęglabrunatnegoktoacuteresąściślepowiązanezaktywamiwytwoacuterczymi

WplanierestrukturyzacjiEDMtraktujesięjakomechanizmpomocypaństwauzupełniającyry-nekmocy(wtymostatnimniemogąjużbowiembraćudziałuelektrowniewęglowe)EDMndashjed-noosobowaspoacutełkaSkarbuPaństwanabywanierentowneaktywawęgloweodNABEstopniowojewyłączając(łącznie1482GW)ElektrowniewEDMmajądziałaćwcharakterzerezerwystra-tegicznejifunkcjonowaćanalogiczniedodotychczasowejInterwencyjnejRezerwyZimnej(IRZ)JednostkifunkcjonującewEDMmiałybybyćuruchamianetylkopowyczerpaniuzdolnościbilan-sowychimożliwościimportuenergiiDoEDMelektrownieprzekazywanesąnaostatniedwalatafunkcjonowaniaprzedcałkowitymwyłączeniem

WramachcałegoprocesukoniecznajestnotyfikacjaKomisjiEuropejskiejpakietupomocowe-goobejmującegofinansowaniemechanizmuEDM(zobszerzejwrozdziale7poniżej)

10

Rys 22 Planowana restrukturyzacja sektora energetycznego

Stan obecny

Energia odnawialnaEnergia węglowaEnergia cieplnaDystrybucjaSprzedaż

Energia odnawialnaEnergia węglowaEnergia cieplnaDystrybucjaSprzedażWydobycie węgla


Transformacja Stan docelowy


Energia odnawialnaEnergia cieplnaDystrybucjaSprzedaż

NABEEnergia węglowaWydobycie węgla

Energia cieplnaSprzedaż

EDM


Zgodnie ze wspomnianą prezentacją zmieniłyby się udziały poszczegoacutelnych podmiotoacutew w po-szczegoacutelnych segmentach rynku energii (Rys 23) Jeżeli chodzi o wytwarzanie zakłada się silniej-szy udział mniejszych wytwoacutercoacutew w rynku (wzrost z 25 do 44 proc) przy czym rolę dominującą (w miejsce obecnego PGE) przejmie NABE Grupa PGE zostałaby niemal monopolistą na rynku dystrybucji energii elektrycznej z udziałem 77 proc Rynek sprzedaży detalicznej byłby podzielo-ny między trzy podmioty PGE Orlen i PGNiG z łącznym udziałem 79 proc tj nieco mniejszym niż obecnie dla czterech największych grup energetycznych (87 proc)

11

Rys 23 Docelowe udziały poszczegoacutelnych podmiotoacutew w rynku energii


PlanrestrukturyzacjiprzedstawiaroacutewnieżpropozycjędlaobecnejkadryWprzypadkuPGEGiEKzobecnegozatrudnienianapoziomie21tyspracownikoacutew1085tysmaprzejśćnaemerytury34 tysskorzystaćzprogramudobrowolnychodejść(PDO)lubbraćudziałwwycofywaniujed-nostekwęglowychzeksploatacjiwramachmechanizmuEDMAż12tysosoacutebmapracowaćprzybudowieobsłudzeelektrownijądrowej400osoacutebprzyprojektachgazowych(blokiCCGT11)a15 tysprzyrekultywacjiterenoacutewpogoacuterniczychiwsektorzezielonychtechnologiiDokumentnieprecyzujecostaniesięzpozostałymi6tysobecnychpracownikoacutew

JeślichodzioGrupęEnea2tysosoacutebmaprzejśćnaemerytury(czyliliczbaodpowiadającanie-malobecnemuzatrudnieniuwEneaWytwarzaniandash2115osoacuteb12)200osoacutebmaskorzystaćzPDOlubbraćudziałwEDM500osoacutebznajdujezatrudnienieprzyelektrownijądroweja300przyprojek-tachgazowychAlokacjamiejscpracydlaEneaprzekraczaobecnezatrudnieniewEneaWytwa-rzanieSpzooiEneaElektrowniaPołaniecSAo400osoacuteb

DlaGrupyTauronz5tysosoacutebzatrudnionychwsegmencieWytwarzanie13planprzewidujeprzejścienaemeryturę13tyspracownikoacutewskorzystaniezPDOEDMprzez1tyspracownikoacutewizatrudnienie600osoacutebprzyelektrowniachgazowych(CCGT)Pozostałe21tysosoacutebniejestob-jętychanaliząWątpliwościdotycząceplanudlakadropisanowrozdziale3poniżej

100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7

Dystrybucja Sprzedaż

InnePGNiGOrlenNABEPGE

10emspSkonsolidowanesprawozdaniefinansoweGrupyKapitałowejPGEza2019r11emspZangcombined cycle gas tubrine(blokigazowo-parowe)12emspEnea(2018)RaportRocznyGrupyEnea2018zakładkabdquoPracownicyrdquo

httpsraport2018csreneaplplpracownicyzatrudnieniesprawdz-kogo-i-na-jakich-warunkach-zatrudniaja-nasze-spolki13emspTauron(2017)RaportZintegrowany2017Kluczowedanedotyczącezatrudnieniahttpraport2017tauronplzasady-zarzadzaniaza-

rzadzanie-kapitalem-ludzkimkluczowe-dane-dotyczace-zatrudnienia

12

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie Koncepcja transformacji polskiego podsektora elektroenergetycznego (niepublikowane)

PrzewidywanezmianywmiksieenergetycznymzakładająudziałOZEwwytwarzaniuenergiielek-trycznejnapoziomie278procw2030rPostronieenergetykikonwencjonalnejzakładasięwyłą-czeniezeksploatacji28GWmocydokońca2025roku45GWwlatach2025-2029roku67GWwokresie2029-2034rokuipozostałych366GWdokońca2040r

WplanieprzyjętonastępującezałożeniaekonomiczneCenywęglapo2024rsąniemalstałecenyCO2rosnągwałtownieodokoło25eurozatonędoponad45EURtw2025riokoło60EU-Rtw2040rWynikaztegowzrosthurtowychcenenergiielektrycznejzokoło210złMWh(BASE)w2020rdookoło270złMWhw2025ri280złMWhw2030rWynikająceztychzałożeńsce-nariuszeprzewidujążeaktywaPGEGiEKwygenerująwokresieobjętymprognozą(tjdo2050r)189mldzłstraty(mierzonejłącznymiprzepływamifinansowymi)TauronWytwarzanie121mldzłstraty(tutajdo2040r)aEneaWytwarzanieiEneaElektrowniaPołaniec71mldzłstraty(takżedo2040)NatomiastpotransformacjiEBITDAnowejskonsolidowanejgrupyPGEmawynosićodokoło9mldzłw2026rdookoło12mldzłw2035r

NABEwokresieswojegofunkcjonowaniamawygenerowaćdodatnieprzepływyfinansowenapoziomie36mldzłdo2040rWiększośćprzychodoacutewNABEmapochodzićzesprzedażyenergiielektrycznej(226mldzł)26mldzłzkontraktoacutewwramachrynkumocya2mldzłzrynkuusługsys-temowychKosztyobejmująprzedewszystkimuprawnieniadoemisjiCO2ndash119mldzłzakuppa-liwndash63mldzłkosztystałendash37mldzłorazinnekosztywwysokości33mldzł

ZkoleiEDMmawokresie2024-2045objąćbudżetwwysokości32mldzłiwesprzeć1482 GWelektrowniwęglowych(zczego183mldzłmabyćprzeznaczonenapokryciekosztoacutewstałych37mldzłnaplandobrowolnychodejśća24mldzłnarekultywacjęterenoacutewpoelektrowniach)atakże(wlatach2028-2045)kopalniewęglabrunatnegofinansującrekultywacjęterenoacutewpood-krywkachBełchatoacutewiTuroacutew(tutajEDMmapokryćkosztywynoszące78mldzł)PieniądzenafunkcjonowanieEDMmiałybyrzekomopochodzićzplanowanegoobecnienapoziomieUEFun-duszSprawiedliwejTransformacji(angJust Transition FundJTF)sprzedażyuprawnieńdoemi-sjiCO2ipotencjalnietaryfyprzesyłowej14WramachEDMnieprzewidujesięwsparciadlakopalniwęglakamiennego

Rys 24 Plan dla kadry poszczegoacutelnych spoacutełek z segmentu wytwarzania

15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15

Program dobrowolnych odejść + EDM

Projekty gazowe

Elektrownia jądrowa

Rekultywacja i zielone

miejsca pracy

Inne b d

14emspBiznesAlert(2020)PolitykaInsightPGEbędziekonsolidowałaelektroenergetykęhttpsbiznesalertplkonsolidacja-energetyki-pge--enea-tauron-wegiel-energetyka

-04

13

3 ANALIZA SZANS I ZAGROŻEŃ ZWIĄZANYCH Z RESTRUKTURYZACJĄ POLSKIEGO RYNKU ENERGII

NaRys31przedstawionowybranemocneisłabestronyatakżeszanseizagrożeniazwią-zanezopisanympowyżejplanemrestrukturyzacjipolskiejelektroenergetyki(tzwanalizaSWOT)

Rys 31 Analiza SWOT planu restrukturyzacji

MOCNE STRONY

Rozpoczęciedyskusjioodchodzeniu odwęgla

Deklaracjaodejściaodwęglawelektroenergetycedo2040r

RealistycznezałożeniadotyczącecenCO2 cenenergiirentownościobecnychpodmiotoacutew

Uwzględnienieobecnychzagrożeń dlaenergetykiwęglowej

SZANSE

PotencjałstworzeniazPGErentownegopodmiotuzdominującymudziałemOZE

Kierowaniesięargumentacjąekonomicznąmożedoprowadzićdowcześniejszegowyłączaniaelektrowniwęglowychniżzałożono

ZAGROŻENIA

PrawdopodobnybrakzgodyUOKiK (zwłaszczapoprzejęciuPGNiGprzezOrlen)

NiemożnośćfinansowaniasektorawęglowegozJTF

RyzykobrakuzgodyKEnanowąpomocpaństwadlaenergetykiwęglowej

Zwiększonakoncentracjarynkuwsegmenciewytwarzania

NiedoszacowanykosztEDMPrzeszacowanezyskiPGEiNABENegatywnywpływnakonsumentoacutewenergii

elektrycznej

SŁABE STRONY

BrakuwzględnieniaprzejęciaPGNiGprzezOrlennowejstrategiiPGEPEP2040planuwsparciaPGG

Planowanymonopolduopolwobszarze dystrybucjiisprzedaży

PesymistycznyplandlakadrMałoambitnetempoodchodzeniaodwęgla

niespełnienieceloacutewOZENiejasnościdotycząceenergetykijądrowejBrakkontrolirynkunadwyłączeniemaktywoacutew

węglowychprzezNABE


14

OmawianyplanmajednąpodstawowązaletęndashjestpierwsząproacutebąpodjęciadyskusjioodchodzeniuodwęglawpolskiejelektroenergetyceprzezrządProponujeteżprogresywnyjaknakrajowądeba-tępublicznągranicznyrokodejściaodspalaniawęglandashnajpoacuteźniejdo2040rPrzedstawioneanalizydotycząceobecnejsytuacjisektoraenergetycznegorealnieoceniajązagrożeniadlaobecnegomo-delubiznesowegowytwoacutercoacutewenergiizwęglastosującrealistycznezałożeniadotyczącecenCO2prognozcenenergiiirentownościobecnychpodmiotoacutewwprzyszłości(wscenariuszuBAU)Realiza-cjaplanumożemiećpozytywneskutkidlagrupyPGEczyniączniejpodmiotrentownyimogącykon-kurowaćzinnyminazasadachrynkowychWszczegoacutelnościtakarestrukturyzacjaumożliwigrupiepozyskiwaniekapitałunainwestycjewniskoemisyjneźroacutedławytwoacuterczeNarracjaekonomicznajakąkierująsięautorzyplanumożenpprzysilniejszymniżzakładanywzrościecenuprawnieńdoemisjiCO2doprowadzićdowyłączeniaelektrowniwęglowychznaczniewcześniejniżdo2040r

Zdrugiejstronyplanrestrukturyzacjiwopisywanymkształcienieuwzględniaszereguczynni-koacutewktoacuterejednocześniepodważająjegowiarygodność

WplaniepostulujesięprzekazanieczęściaktywoacutewPGEiTauronadoPGNiGcozmniejszyłobyry-zykomonopoluizwiększyłoszansęnazgodęUOKiKnaprzeprowadzeniefuzjiJednakżeplanyprze-jęciaPGNiGogłosiłPKNOrlen15cospowodowałobypowstanieduopoluwsegmenciesprzedaży

DokumentwydajesięteżnieuwzględniaćzaktualizowanegoprojektuPolitykiEnergetycznejPolskido2040r16ktoacuteryproponujeambitniejszecelewzakresieudziałuOZEwwytwarzaniuener-giielektrycznejw2030r(32procwzględemzakładanychwplanie278proc)ZmianywbilansiemocynieuwzględniająinwestycjiwlądowefarmywiatroweifotowoltaikęzaniżającpotencjałOZEizawyżającpopytnaenergetykękonwencjonalnąWedługplanurestrukturyzacjienergetykawę-glowawytwarzaw2030rjeszcze922TWhenergiielektrycznejwtym422TWhwkogeneracjiTempoodchodzeniaodwęglazaproponowanewdokumencieniejestwięczgodnezescenariu-szamiwynikającymizPorozumieniaParyskiego17Wtychprodukcjaenergiielektrycznejzwęglajestw2030rmarginalnaiwynosi0-5TWh18czyliponiżej3procłącznejprodukcjienergiielek-trycznejwPolscew2017r19

Tempotonie jestteżzbieżnezaktualizowanymiobecniecelamiredukcjiemisjiCO2wUE o55-60procw2030rwzględemroku1990ktoacuteresądlaPolskiwiążąceprawnie20ScenariuszemiksuenergetycznegoKomisjiEuropejskiejzawartewocenierewizjiceloacutewna2030r21 wskazu-jążeudziałwęglawwytwarzaniuenergiielektrycznejwcałejUEw2030rwyniesiejedynie2procndash65 TWh22czyliokołopołowygeneracjienergiizwęglawPolscew2019r23ZakładającżeudziałPolskiwwytwarzaniuenergiizwęglawUEpozostanienapoziomiez2019r(tjokoło25proc)w2030rPolskapowinnawytwarzaćzwęglajedynie167TWhenergiielektrycznejczyliponadpięciokrotniemniejniżwplanierestrukturyzacjiiniemaldwukrotniemniejniżsamaElektrowniaBełchatoacutewwytworzyław2019r(28TWh)24 Plan restrukturyzacji nie jest więc zgodny z polity-ką klimatyczną UE i ciężko wyobrazić sobie aby ta zgodziła się w takiej sytuacji na nową po-moc państwa dla sektora węglowego

15emspOrlen(2020)PKNORLENrozpoczynaprzejęciegrupyPGNiGhttpswwworlenplPLBiuroPrasoweStronyPKN-ORLEN-rozpoczy-na-przejC499cie-Grupy-PGNiGaspx

16emspMinisterstwoKlimatuiŚrodowiska(2020)httpswwwgovplwebklimatminister-kurtyka-polityka-energetyczna-polski-do-2040-r--udziela-odpowiedzi-na-najwazniejsze-wyzwania-stojace-przed-polska-energetyka-w-najblizszych-dziesiecioleciach

17emspCzyżakPHetmańskiM(2020)2030AnalizadotgranicznegorokuodejściaodwęglawenergetycewEuropieiPolsceInstratPoli-cyPaper012020httpinstratpl2030-pl

18emsp5TWhwCzyżakPHetmańskiM(2020)2030AnalizadotgranicznegorokuodejściaodwęglawenergetycewEuropieiPolsceInstratPolicyPaper012020httpinstratpl2030-pl0TWhwIEAETPB2DShttpswwwieaorgreportsenergy-technology-per-spectives-20172TWhwhttpswwwpac-scenarioseuscenario-developmenthtml

19emspEuropeanCommission(2020)EnergyStatisticsEnergydatasheetsEUcountries(lastupdated15June2020)httpseceuropaeuenergysitesenerfilesenergy_statistical_countrydatasheetsxlsx

20emspEuropeanCommission(2020)StateoftheUnionCommissionraisesclimateambitionandproposes55cutinemissionsby2030httpseceuropaeucommissionpresscornerdetailenip_20_1599

21emspEuropeanCommission(2020)SteppingupEuropersquos2030climateambitionInvestinginaclimate-neutralfutureforthebenefitofourpeoplehttpseceuropaeuclimasitesclimafileseu-climate-actiondocsimpact_part2_enpdf

22emspEcologicampCLIMACT(2020)AnalysingtheimpactassessmentonraisingtheEU2030climatetargethttpswwwecologiceusitesfilespublication2020eu2030-ia-analysis_finalpdf

23emspDaneAREzaenergyinstratpl24emspEnergyInstrat(2020)Produkcjaenergiielektrycznej-Bełchatoacutewhttpenergyinstratplgeneration_by_unit

15

NiezwykleistotnymzagrożeniemdlarealizacjiceloacutewklimatycznychjestutratakontrolirynkowejnadwyłączanymiaktywamiwęglowymiDzisiajoileomawianespoacutełkienergetycznekontrolowanesąprzezSkarbPaństwaichobecnośćnagiełdziewiążesięzpewnymizobowiązaniamiwzględeminwestoroacutewZarządspoacutełkiniemożedziałaćnaszkodęinwestoroacutewczylinputrzymywaćprzyżyciuaktywaprzynoszącestratyPoprzeniesieniunierentownychelektrownidoNABEndashnowejwcałościpaństwowejspoacutełki(alboagencji)rynekfinansowyniebędziemoacutegłwywieraćpresjinagospodarnezarządzaniejejaktywamiOznaczatożewbrewzapowiedziomaktywawęglowemogłybyfunkcjo-nowaćdłużejniżprzewidujetoharmonogramibyćwspomaganekolejnymiformamipomocypań-stwa( jawnejlubukrytej)

WplanierestrukturyzacjibrakujeodniesieniadozmianwPolskiejGrupyGoacuterniczej(PGG)ktoacuteremająpochłonąćniemal5mldzłzbudżetuSkarbuPaństwaidodatkoweśrodkizPolskiegoFundu-szuRozwoju(PFR)25UzasadnionymwydajesiępytanieczyKEzgodzisięnadwatakdużeprogra-mypublicznegofinansowaniasektorawęglowegowpodobnymczasie

Jakopisanowrozdziale2powyżejprzedstawionyplandlakadrłączonychspoacutełekzawierapew-nenieścisłościDotyczyonjedynie21tysz29tyspracownikoacutewbadanychpodmiotoacutewnieprecy-zującczypozostali(8tys)zostanązwolnienilubznajdązatrudnieniewpozostałychsegmentachnowejgrupyPGElubwNABEWiększośćpracownikoacutewndashaż16tysosoacutebmaprzejśćnaemerytu-ryskorzystaćzPDOlubuczestniczyćwwygaszaniuelektrowni(niesprecyzowanocostaniesięznimipowyłączeniutychjednostek)Wartoprzytymzauważyćżezgodniezprezentacjąjedynie175procpracownikoacutew(3632os)osiągniewiekemerytalnydo2026rczyliwmomencieprzej-ściadoNABEostatnichaktywoacutewwęglowych(Rys32)Planniezakładawsparciadlaosoacutebosią-gającychwiekemerytalnypo2040r(aż253proc)

Rys 32 Udział pracownikoacutew osiągających wiek emerytalny w danym okresie

100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050


Jedynie15tysosoacutebmapracowaćwzielonychtechnologiachpomimoichogromnegopotencja-łu(wedługnajnowszegoprojektuPEP2040szacowanegona300tysmiejscpracy)wporoacutewnaniudo17tyswplanowanejbardzowątpliwejelektrownijądrowejWartozauważyćżeprzejściepra-cownikoacutewdoobsługielektrownijądrowejplanowanejestpo2031rimożesięprzesunąćwzwiązkuzopoacuteźnieniamiwPolskimProgramieEnergetykiJądrowej(PPEJ)Planrestrukturyzacjinieodno-

25emspBiznesAlert(2020)Baca-PogorzelskaZnamyszczegoacutełyplanuratunkowegodlagoacuternictwahttpsbiznesalertplministerstwo-akty-wow-panstwowych-informacje-kopalnie-pgg-tauron-redukcja-zamkniecie-energetyka-wegiel

16

si się wprost do planoacutew budowy elektrowni jądrowej w tym ktoacutera ze spoacutełek miałaby być jej właści-cielem a także dysponować możliwościami jej sfinansowania co może rodzić pytania o zasadność założeń dot planowanych przychodoacutew i kosztoacutew nowej grupy PGE oraz NABE

Wreszcie istnieje szereg zagrożeń dla realizacji planu w kształcie przedstawionym w prezentacji Połączenie spoacutełek będzie wymagało zgody Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentoacutew

(UOKiK) ktoacutery na pewno będzie miał zastrzeżenia dotyczące koncentracji rynku zwłaszcza w świe-tle przejęcia PGNiG przez Orlen Podobnie nie jest pewnym że Komisja Europejska udzieli zgody na pomoc państwa dla zamykanych elektrowni Przyczyn tego jest kilka

jednoczesne wnioskowanie o pomoc państwa dla PGG co wynika z ugody zawartej ze związkami zawodowymi26

niespełnienie założeń przedstawionych KE dotyczących wspierania konkurencyjno-ści przez rynek mocy ktoacutery wręcz przeciwnie prowadzi do dalszej koncentracji (zob szerzej rozdział 1 powyżej) ndash podobnie może się stać w przypadku mechanizmu EDM ktoacutery ma wspierać jedynie największych istniejących wytwoacutercoacutew

powstanie monopolu w segmencie dystrybucji i duopolu w segmencie sprzedaży a także potencjalna zwiększona koncentracja rynku wytwarzania ( jak wyżej) mogą wzbudzić wątpliwości dotyczące prawa do zmiany sprzedawcy będącego funda-mentalnym elementem konkurencyjnego rynku energii

Wątpliwości KE może także wzbudzić wpływ połączenia trzech podmiotoacutew z pierwszej dziesiąt-ki europejskich wytwoacutercoacutew energii z węgla (Rys 33) na konkurencję na rynku Po połączeniu (naj-pierw pod parasolem PGE poacuteźniej NABE) węglowe moce wytwoacutercze nowej grupy osiągnęłyby niemal 25 GW tworząc największy taki podmiot w Europie Byłby to o tyle większy problem że po-zostałe grupy w rankingu (w tym największe RWE EPH i Uniper) mają już plany wyłączenia niemal wszystkich elektrowni węglowych w ich portfelach (ogoacutełem 68 GW ze 137 GW mocy węglowych w UE ma już planowaną datę wyłączenia27)

Prawne wątpliwości związane z planem restrukturyzacji opisano szerzej w rozdziale 7 poniżej

Rys 33 Top 10 europejskich wytwoacutercoacutew energii z węgla (wg mocy zainstalowanej)

250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248

PGE EPH Uniper Enel STEAG Tauron EnBW PGE+Tauron+EneaEnea CEZ

26emsp Biznes Alert (2020) Baca-Pogorzelska Znamy szczegoacuteły planu ratunkowego dla goacuternictwa httpsbiznesalertplministerstwo-akty-wow-panstwowych-informacje-kopalnie-pgg-tauron-redukcja-zamkniecie-energetyka-wegiel Reuters (2020) Polska liczy na zgodę KE na pomoc publiczną dla kopalń httpsplinvestingcomnewsstock-market-newsopis-1polska-liczy-na-zgode-ke-na-pomoc-pu-bliczna-dla-kopaln-263636

27emsp Europe Beyond Coal (2020) Database httpsbeyond-coaleudatabase

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie danych Europe Beyond Coal

17

PokrewnymdopowyższegosątrudnościwfinansowaniumechanizmuEDMJakojegoźroacutedławskazujesiębowiemFunduszSprawiedliwejTransformacji(JTF)isprzedażuprawnieńdoemi-sjiCO2wramachsystemuEUETSDokumentustanawiającyFunduszwprostmoacutewiotymżezfi-nansowaniawramachprogramusąwykluczoneinwestycjebdquowzakresieprodukcjiprzetwarzaniadystrybucjiskładowanialubspalaniapaliwkopalnychrdquo28przyczymwostatnimgłosowaniudo-puszczononiektoacutererodzajegazu29NiezmieniatofaktużeśrodkizJTFniemogąbyćużytedowspieraniaspalaniawęglaPodobnetrudnościmogąwystąpićwprzypadkufinansowaniazsyste-muEUETSktoacuterygłoacutewnymcelemjestredukcjaemisjigazoacutewcieplarnianychapochodzącezsys-temuśrodkimająbyćprzeznaczanenadekarbonizację30

ZesprzedażyuprawnieńPolskauzyskaładotychczas205mldzł31przeznaczającjedynieuła-mektejkwotynadekarbonizacjęiredukującemisjezsektoraenergetycznegooraptem85procwlatach2005-201832WtymsamymokresieredukcjaemisjidlacałejUEztegosektoraosiągnę-ła31procCowięcejzgodniezostatniąrewizjąunijnejdyrektywyETSwlatach2021-2030zmie-niąsięreguływydatkowaniaśrodkoacutewzesprzedażyuprawnień33WątpliwejestzatemzakładanieżeśrodkitebędąmogłybyćprzeznaczonenawsparcieelektrowniwęglowychWtymprzedmio-ciezobtakżerozdział7poniżej

Abstrahującodfinansowaniasamejrestrukturyzacjiplanowanyzbytwysokiudziałwęglawmik-sieenergetycznymbrakspełnieniaceloacutewOZEiniesatysfakcjonującetemporedukcjiemisjiCO2 mogąbyćpodstawądozmniejszeniapuliśrodkoacutewunijnychdostępnychdlaPolskiwszeregupro-gramoacutewPrzykłademmożebyćFunduszSprawiedliwejTransformacjiktoacuteregowysokośćzmalejeopołowęwprzypadkubrakdeklaracjineutralnościklimatycznejdo2050r34

Podwzględemekonomicznymplanrestrukturyzacjirodzikolejnepytaniandashpołączenietrzechnierentownychspoacutełekołącznychprognozowanychstratachpowyżej38mldzłmastworzyćdwazyskownepodmiotyNABEmaosiągnąć36mldzłdodatnichprzepływoacutewpieniężnychdo2040ranowaPGEokoło2mldzłdodatnichprzepływoacutewprzyEBITDAaż1566mldzłTakwielkieroz-bieżnościpozwalająsądzićżeprzychodyPGEiNABEsąprzeszacowaneniedoszacowanokosz-toacutewichfunkcjonowanialubprzewidujesiędodatkowąpomocpaństwaoproacuteczEDMSzczegoacutełowąanalizętegozagadnieniaprzedstawionowrozdziałach5i6poniżej

WPŁYW RESTRUKTURYZACJI NA KONSUMENTOacuteW ENERGII ELEKTRYCZNEJ

WspomnianezwiększeniekoncentracjiwobszarachwytwarzaniadystrybucjiisprzedażymożenegatywniewpłynąćnakonsumentoacutewenergiiMożesiętoobjawićwformie

wzrostucentaryfdlagospodarstwdomowych(chociażtesąregulowane) wzrostucenenergiidlaprzedsiębiorstw(ktoacutereniesąregulowane) zagrożenianiezawodnościdostawenergii spadkujakościobsługiklienta brakurealnejmożliwościzmianysprzedawcy

28emspKomisjaEuropejska(2020)ProjektrozporządzeniaParlamentuEuropejskiegoiRadyustanawiającegoFundusznarzeczSprawiedli-wejTransformacjihttpseur-lexeuropaeulegal-contentPLTXTHTMLuri=CELEX52020PC0022ampfrom=EN

29emspParlamentEuropejski(2020)SprawozdaniewsprawiewnioskudotyczącegorozporządzeniaParlamentuEuropejskiegoiRadyusta-nawiającegoFundusznarzeczSprawiedliwejTransformacjihttpswwweuroparleuropaeudoceodocumentA-9-2020-0135_ENhtml

30emspDziennikUrzędowyUniiEuropejskiej(2018)Dyrektywa2018410zmarca2018rhttpseur-lexeuropaeulegal-contentENTXTPDFuri=CELEX32018L0410ampfrom=EN

31emspMinisterstwoKlimatuiŚrodowiska(2020)ZieloneInwestycjehttpswwwgovplwebclimatebenefits-of-the-eu-emissions-trading--system


33emspKomisjaEuropejska(2020)Rewizjadlaetapu4(2021-2030)httpseceuropaeuclimapoliciesetsrevision_en34emspCzyżaketal(2020)ZielonemiejscapracyPrzypadekregionubełchatowskiegoInstratPolicyPaper042020httpinstratplbelcha-

tow-2020

18

Wysokie udziały rynkowe spoacutełek w segmentach wytwarzania dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej typowo prowadzą do wzrostu cen taryf dla konsumentoacutew energii elektrycznej Wzrostcentaryfdlagospodarstwdomowychmożebyćograniczonybopodlegająonewachla-rzowiregulacjiograniczającychichwzrostZdrugiejstronytaryfydlaprzedsiębiorstwniepod-legająpodobnymregulacjomirosnąwrazzewzrostemcenhurtowychenergiielektrycznejcoprowadzidospadkukonkurencyjnościpolskiejgospodarki

Analizahistorycznychśrednichcenhurtowychenergiielektrycznejiśrednichcentaryfzapre-zentowananaRys34wykazałażewzrostcenyhurtowejenergiielektrycznejnieprzekładasięnawzrosttaryfdlagospodarstwdomowychalemawpływnacenydlaprzedsiębiorstwNaprzy-kładhurtowacenaenergiielektrycznejwzrosłazpoziomu15575złMWhw2017rdopoziomu22675 złMWhw2019rczemunietowarzyszyłwzrostcentaryfdlagospodarstw-zachowa-łyonepoziompodobnydotegozpoprzednichlatCenydladużychprzedsiębiorstwiprzemysłuwzrosłyjednakwtymczasiez3331PLNMWhdo4031złMWh

Stabilnecenydlagospodarstwdomowychsąwynikiemregulacjitaryfwtymsektorzeorazwprowadzeniatzwustawyozamrożeniucenprąduzgrudnia2018rktoacuterazmniejszyłaakcyzęnaenergięelektrycznąz20do5złnaMWhobniżyłaopłatęprzejściowąorazzamroziłacenytaryfdlaodbiorcoacutewkońcowychw2019rnapoziomiezkońcaczerwca2018rRoacuteżnicapomiędzycenąhurtowąenergiielektrycznejacenątaryfdlagospodarstwdomowychbyłapokrywanaprzezFun-duszWypłatyRoacuteżnicyCenyMechanizmtenpozwoliłnautrzymanietaryfnatymsamympoziomiealewpraktycepolegałnawypłaceniuprzezpaństwoutraconychprzychodoacutewprzedsiębiorstwomzajmującymsiędystrybucjąisprzedażąenergiielektrycznejktoacuterestająsięcorazmniejrentownewobliczurosnącychkosztoacutewwytwarzanieenergiiistałychtaryfdlagospodarstwFundusztenbyłzasilanygłoacutewnieześrodkoacutewpozyskanychprzezrządwwynikuhandludodatkowąpuląuprawnieńdoemisjigazoacutewcieplarnianychorazinnychdotacjiiśrodkoacutewpublicznych35

Rys 34 Analiza cen energii elektrycznej w latach 2012-2019

Gospodarstwa domoweMałe przedsiębiorstwa

700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]

Cena hurtowa (TGE)Duże przedsiębiorstwa przemysł

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie danych z energyinstratpl i Eurostat (2020)

35emspUstawaozmianieustawyopodatkuakcyzowymorazniektoacuterychinnychustawhttporkasejmgovplproc8nsfustawy3112_uhtm_ftn1

19

Mimo że w roku 2019 ustawa ustabilizowała ceny dla gospodarstw domowych jest wątpliwe że rekompensaty będą udzielane w kolejnych latach Ze wstępnych informacji wynika że od 2021 r do otrzymywania rekompensat będą uprawnione jedynie osoby dotknięte uboacutestwem energetycz-nym36 Bez dalszych rekompensat od rządu i przy rosnących kosztach wytwarzania energii elek-trycznej spowodowanych dużym udziałem drogiego węgla w miksie energetycznym wzrost cen taryf jest nieunikniony Tym bardziej jeżeli sektor energetyczny będzie się dalej konsolidował a ak-tywa węglowe będą utrzymywane zbyt długo

Skutki wzrostu taryf są coraz bardziej dotkliwe dla polskiej gospodarki Z początkiem paździer-nika 2020 r ArcelorMittal ogłosił plan zamknięcia części surowcowej krakowskiej huty powołując się na wysokie ceny energii elektrycznej jako jedną z przyczyn ktoacutera zmusiła firmę do podjęcia ta-kiej decyzji Nie jest to odizolowany przypadek37 W przyszłości przewiduje się dalszy silny wzrost cen dla firm w tym wynikający z wprowadzenia opłaty mocowej

Dodatkowo należy zauważyć że niezwykle niskie ( jak na standardy europejskie) łączne ceny energii dla gospodarstw domowych (Rys 35) przy najwyższych w UE cenach hurtowych oznacza-ją że marże w polskiej elektroenergetyce są zbyt niskie aby umożliwić realizację inwestycji w zero-emisyjne źroacutedła wytwoacutercze oraz infrastrukturę sieciową Prowadzi to do błędnego koła w ktoacuterym niskie ceny taryf uniemożliwiają inwestycje w OZE podczas gdy większy ich udział w wytwarzaniu energii stanowi rozwiązanie obniżające hurtowe ceny energii38 Ten aspekt uwypukla plan restruk-turyzacji w ktoacuterym z jednej strony transformacja PGE ma na celu zwiększenie tempa rozwoju OZE ale w rzeczywistości zwiększona koncentracja na rynku najczęściej wpływa na spadek inwestycji i innowacji W alternatywnym scenariuszu kiedy każda ze spoacutełek zatrzymałaby swoje aktywa wę-glowe i podejmowała decyzje inwestycyjne tak jak w modelu spin-off bez konsolidacji (opisanym w rozdziale 4 poniżej) spoacutełki miałyby czysto rynkowe przesłanki do wdrożenia większej liczby pro-jektoacutew OZE i zmniejszenia roli węgla w miksie energetycznym

Rys 35 Ceny taryf energii elektrycznej (z opłatami) dla gospodarstw domowych w Europie w drugiej poło-wie 2019 r (EURkWh)

36emsphttpseneradplaktualnosciceny-pradu-202137emsp Ember (2020) Ceny hurtowe energii elektrycznej w Polsce najwyższe w Europie httpsember-climateorgcommentary20201023

ceny-energii-elektrycznej-w-polsce-najwyzsze-w-europie38emsp Ember (2020) Ceny hurtowe energii elektrycznej w Polsce najwyższe w Europie httpsember-climateorgcommentary20201023

ceny-energii-elektrycznej-w-polsce-najwyzsze-w-europie

03

02

01

0

EUR

kWh

DK DE BE IE ES IT CY UK PT EU27 SE AT NL LI FR LU FI CZ NO SI LV SK GR IS RO EE PL HR MT LT HU TR MD BG AL BA RS UA

Źroacutedło Eurostat (2020)

20

Istotnymzagrożeniemnietyledlakosztoacutewenergiielektrycznejaledla jakości jejdostaw jestzwiększonakoncentracjawsegmenciedystrybucjiPolskaplasujesięwśroacutedkrajoacutewonajwyższympoziomieawaryjnościsieciwEuropiePolskiesiecisąstare(Rys36)copotwierdzatakżera-portNajwyższejIzbyKontroli(NIK)39Monopolizacjategosegmentumożespowodowaćspadekjużitakniewystarczającychinwestycji(wtymwinteligentneliczniki)cozkoleiprzełożysięnajeszczewiększeproblemyzsiecią(awarie)trudnościzjejbilansowaniemwzrostwskaźnikoacutewSAIDIiSAIFI(średniczastrwaniaprzerwwdostawachenergiiiliczbaawariizasilanianaodbiorcę)orazzagroże-nieniezawodnościdostawenergiidlaodbiorcoacutew

Spoacutełkiktoacutereniepodlegająkonkurencjiwceluzdobyciaiutrzymaniaklientoacutewniemajątakżemotywacjiabyciąglezwiększaćpoziomobsługiklientacowefekciemożedoprowadzićdospad-kujakościtychusługMatooczywiścienegatywnywpływnakonsumentoacutewenergiielektrycznej

WreszciemonopolizacjarynkuodbierakonsumentomenergiielektrycznejmożliwośćrealnejzmianysprzedawcyenergiiJesttokontrowersyjnezwłaszczazpunktuwidzeniawzmocnionejunij-nejdyrektywywsprawiewspoacutelnychzasadrynkuwewnętrznegoenergiielektrycznej40

Rysunek 36 Struktura wiekowa majątku OSD na dzień 31122017 r

linie elektroenergetyczne nn

stacje i rozdzielnie elektroenergetyczne

transformatory sieciowe

linie elektroenergetyczne 110kV (WN)

do 9 lat 10-19 lat 20-29 lat 30-39 lat 40 lat i powyżej

linie elektroenergetyczne SN

10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK

39emspNajwyższaIzbaKontroliOchronaprawkonsumentaenergiielektrycznejInformacjaowynikachkontroliP17022KGP201840emsphttpseur-lexeuropaeulegal-contentPLTXTPDFuri=CELEX32019L0944ampfrom=ES

21

4 OCENA MOŻLIWYCH MODELI RESTRUKTURYZACJI POLSKIEGO RYNKU ENERGII

BiorącpoduwagęwyżejwymienionewadyizagrożeniaproponowanegorozwiązaniawartozastanowićsięczymożliwyjestscenariuszalternatywnyProblemnierentownychaktywoacutewwęglowychniejestwEuropienowyaprocesywyłączaniaelektrowniwęglowychzeksplo-

atacjiodbywająsięnietylkowPolsceDlategoponiżejprezentujemymodeleprzyjętewinnychkra-jacheuropejskichatakżealternatywydlakształturestrukturyzacjizaproponowanegowPolsce

NIEMCY - SILNA POZYCJA SEKTORA WĘGLOWEGO UTRUDNIA DEKARBONIZACJĘ

Niemcyzdużymprawdopodobieństwemniezrealizująceluograniczeniaemisjigazoacutewcieplarnia-nychdo2020ro40procwporoacutewnaniuzpoziomemz1990rgłoacutewniezewzględunawciążdużyudziałwęglawkoszykuenergetycznymirosnąceemisjeztransportu

WceluprzyspieszeniadekarbonizacjirządNiemiecprzeforsowałprawodotyczącecałkowite-goodejściaodwęglawprocesiewytwarzaniaenergiinajpoacuteźniejdo2038rorazuzgodniłzaroacutewnoharmonogramzamknięciaelektrowniwęglowychopalanychwęglembrunatnymorazodszkodo-waniadlaichoperatoroacutewUstawaozakończeniuwytwarzaniaenergiielektrycznejzwęgla(niemKohleausstiegsgesetz)weszławżyciewsierpniu2020r41Ustawazostałastworzonanakanwiezaleceńkomisjidosprawwyjściazwęglaz2019rokuiokreślailemocyzainstalowanejźroacutedełwę-glowychpozostaniewniemieckimsystemieenergetycznymwposzczegoacutelnychokresachwprzy-szłości

UstawaprzewidujeodrębneścieżkiodchodzeniaodwęglabrunatnegoikamiennegoDlaelek-trownistosującychwęgielkamiennyjużod2020rprzeprowadzasiępaństwoweprzetargiWy-braneelektrowniezobowiązująsiędowyłączeniazeksploatacjiwzamianzatzwdodatekwęglowyNiemieckaFederalnaAgencjaSieciokreślimaksymalnywolumenofertdlakażdejaukcjiizastosu-jeproceduręokreślonąwustawiejeżeliofertbędziezbytwieleLikwidacjablokoacutewopalanychwę-glemkamiennymbędzieregulowanawramachproceduryprzetargowejdo2027rPocząwszyod2028rwygaszanieelektrownispalającychwęgielkamiennybędzierealizowaneodgoacuternieprzezFederalnąAgencjęSiecibezprzyznawaniarekompensatImwcześniejelektrowniewęglowepo-dejmądecyzjęozamknięciu(iprzystąpiądoproceduryprzetargowej)tymwięcejpomocypań-stwabędąmogłyuzyskać42PrzetargwygrywająofertygwarantującenajwiększąoszczędnośćemisjizanajniższąkwotęSątoswegorodzajubdquoodwroacuteconeaukcjerdquo(ktodamniej)ktoacuteresąznanezinnychsegmentoacutewrynkuenergii(aukcjeOZErynekmocy)aleprzedmiotzamoacutewienia(wzamianzarekompensatyblokiwęglowetrwaleopuszczająrynek)jestnowatorski

Namocyustawyrządfederalnyzyskałupoważnieniedoosiągnięciaporozumieniaumowne-gozoperatoramielektrowniopalanychwęglembrunatnymiwspoacutełpracującymiznimikopalniamiodkrywkowymiwęglabrunatnegowodniesieniudomomentuwyłączeniaichzeksploatacjiorazkwotyodszkodowaniaOznaczatożedatywyłączaniaelektrowniopalanychwęglembrunatnymorazzasadywypłacaniarekompensatmaregulowaćumowapomiędzyrządemioperatoramiTakaumowamusizostaćzatwierdzonaprzezKomisjęEuropejskąElektrownieopalanewęglembrunat-nymnieotrzymająrekompensatyfinansowejjeżelibędązamykaneod2030rJeżelinegocjacjenieprzyniosąskutkurządfederalnymaustalićharmonogramzmniejszeniaanastępniezakończe-niawytwarzaniaenergiielektrycznejzwęglabrunatnegowdrodzerozporządzenia

41emspBundesanzeiger(2020)Kohlegusstiegsgesetzhttpswwwbgbldexaverbgblstartxavstartbk=Bundesanzeiger_BGBlampstart=[attr_id=27bgbl120s1818pdf27]__bgbl__2F2F5B40attr_id3D27bgbl120s1818pdf275D__1602053964832

42emspBMWI(2020)WycofaniewęglaizmianystrukturalnehttpswwwbmwideRedaktionDEArtikelWirtschaftkohleausstieg-und-struk-turwandelhtml

22

Ustawageneralniezakazujeuruchamianianowychelektrowniwęglowychpo14sierpnia2020rczylipodaciewejściawżycieustawyWyjątekstanowiąjednakteelektrowniektoacutereotrzymałykoncesjęnaeksploatacjęprzed29stycznia2020rNależyzaznaczyćżepracownicyelektrowniwęglowychwwieku58latipowyżejotrzymająrekompensatępieniężnądoczasuosiągnięciawie-kuemerytalnegoUstawanieprecyzujeplanurekompensatdlainnychgruppracowniczych

Harmonogramwzarysiewyglądanastępująco

15GWmocywykorzystującychwęgielkamiennyi15GWmocywykorzystującychwęgielbrunatnymapozostaćwniemieckimsystemieenergetycznymdokońca2022r(zodpowiednio228GWoraz211GWw2019r)

W2030rwsystemiepozostaje8GWmocynawęglakamiennymiokoło9GWmocynawęglubrunatnym

Najpoacuteźniejdokońca2038rwszystkiemocewęglowezostająwycofane

Okresoweweryfikacjeharmonogramumającemiećmiejscew20262029i2032rmajązazada-nieułatwićrządowipodjęciedecyzjiczycałkowitezakończeniewytwarzaniaenergiielektrycznejzwęglamożezostaćzrealizowanedo2035r

NiemieckaustawajestjednakkrytykowananakilkupolachJejnajbardziejkontrowersyjnymelementemjestwysokośćrekompensatdlaspoacutełekRWEiLEAGZawygaszenieblokoacutewnawęglubrunatnymołącznejmocy73GWdo2029rspoacutełkimająotrzymaćłącznie435mldeuroEks-perciuznajążewysokośćtychrekompensatjestnawetdwukrotniezawyżonaaprzyichustalaniuniewziętopoduwagęniekorzystnychperspektywrynkowychdlawytwarzaniaenergiielektrycz-nejzwęgla(tjrosnącychcenuprawnieńdoemisjiCO2czywzrostukonkurencyjnościOZE)Umo-wapomiędzyrządemaoperatoramielektrownibędziezależećoddecyzjiKEktoacuteramożejąuznać

23

zniedozwolonąpomocpaństwaalbonakazaćwprowadzeniewniejpoprawekUstawaspotka-łasięroacutewnieżzkrytykązestronyinstytucjizajmującychsiępolitykąklimatycznąZdaniemczęściznichustawabędziemiałaograniczonywpływnaredukcjęemisjiCO2imożepozwolićoperatoromelektrowninawęgielbrunatnynasztucznepodtrzymywanieżyciaswoichblokoacutewpomimopogar-szającychsięwarunkoacutewrynkowychZdaniemniemieckiejpartiiFDPrezygnacjazbezpośrednichrekompensatiwzmocnienietransformacjiodpowiednimizachętamiodpowiadającymitrendomnarynkuenergetycznymbyłybykorzystniejszezpunktuwidzeniabudżetufederalnego43

Ponadtoniemieckiparlamentfederalnyprzyjąłustawęowzmocnieniustrukturalnymregionoacutewwęglowych(niemStrukturstaumlrkungsgesetzKohleregionen)stanowiącąpodstawędlaprogramoacutewwsparciagospodarczegowregionachwęglowychołącznejwartości40mldeuroOgoacutelnymce-lemustawyjestzapewnienieobszaromktoacutereucierpiaływwynikustopniowegowycofywaniawę-glamożliwościzbudowaniaalternatywnejzroacutewnoważonejgospodarkilokalnej44Środkifinansowemajązostaćrozdystrybuowanepomiędzylandamiktoacuteremajątradycjegoacuternicze(BrandenburgiaNadreniaPoacutełnocna-WestfaliaSaksoniaSaksonia-Anhalt)45Od2018rwNiemczechniewydoby-wasięjużwęglakamiennego

PlanowanywPolscemodelrestrukturyzacjijestpodobnydotegozastosowanegowNiem-czechaleroacuteżnisięprzedewszystkimstrukturąwłasnościowąspoacutełekenergetycznychcozosta-łoopisaneponiżejiwTab41

Wyodrębnienie aktywoacutew węglowych przykład EONUniper

Wlistopadzie2014rEONjednaznajwiększychspoacutełekenergetycznychwEuropiezsiedzi-bąwNiemczechogłosiłpołączenieliniibiznesowychzajmującychsięwytwarzaniemenergiielektrycznejzkonwencjonalnychźroacutedełenergii(zachowującdziałalnośćdetalicznądystry-bucyjnąijądrową)iichkonsolidacjęwnowejfirmieonazwieUniperPorozdzialeliniibizneso-wychEONzająłsięwytwarzaniemdystrybucjąisprzedażądetalicznąenergiienergetycznejzOZEaUniperprzejąłpieczęnadliniąbiznesudotyczącąenergetykikonwencjonalnej(wy-twarzanieenergiiizarządzanieregionalnymiiglobalnymiłańcuchamidostawenergii)

UniperstałsięspoacutełkązależnąbędącąwcałościwłasnościąEONUniperrozpocząłdzia-łalność1stycznia2016rWefekciewalnegozgromadzeniaakcjonariuszyEONzczerw-ca2016roku5335procpakietuakcjiwUniperzostałoprzydzieloneakcjonariuszomEONapozostałe4665prockapitałuzakładowegoktoacutereEONmiałwUnipermiałobyćsprzeda-waneod2018rWlutym2018r4735procakcjiwykupiłkoncernenergetycznyFortum(fiń-skaspoacutełkabędącawłasnościąpaństwa)46

DoczasurozpoczęciapodziałuaktywoacutewUniperbyłzintegrowanyfinansowozEONWra-machprocesurozdzielanialiniibiznesowychzobowiązaniazwiązanezposzczegoacutelnymiak-tywamiUniperzostałyprzeniesionedoUniperlubrozliczonewprocesiescentralizowanejkompensacjiwielostronnejpomiędzyEONaUniperemWcelupokryciapotrzebfinanso-wychUniperdomomentuwejściawżyciepodziałuEONprzyznałUniperowiliniękredytowąipożyczki(ktoacuteremiałyzostaćrozliczonegdypodziałwejdziewżycie)

EONmiał zachowaćwswoimbilansiewyemitowanewcześniejobligacjeowartości14 mldeuroorazdługiowartości177mldeuro

43emspOSW(2020)Niemcykontrowersyjnerozstaniezenergetykąwęglowąhttpswwwoswwawplplpublikacjeanalizy2020-07-06niemcy-kontrowersyjne-rozstanie-z-energetyka-weglowa

44emspBundesanzeiger(2020)StrukturstaumlrkungsgesetzKohleregionenhttpswwwbgbldexaverbgblstartxavstartbk=Bundesanzeiger_BGBlampstart=[attr_id=27bgbl120s1795pdf27]__bgbl__2F2F5B40attr_id3D

45emspDieBundesregierung(2020)Pożegnaniezenergetykąwęglowąhttpswwwbundesregierungdebreg-dethemenklimaschutzkoh-leausstiegsgesetz-1716678

46emspEuropeBeyondCoal(na)FortumUniperAbriefingforinvestorsinsurersandbankshttpsbeyond-coaleuwp-contentuploads202003EBC_Fortum_Uniper_briefing_paperpdf

24

Wczerwcu2016rEONogłosiłżeUniperzabezpieczył5mldeuropożyczeknaczaspopodzialeSkładałysięonezpożyczkiikredytuodnawialnego(angRCF)ztrzyletnimokresemzapadalnościimożliwościąprzedłużeniaorokPołowaRFCmiałasłużyćdofinansowaniaka-pitałuobrotowegoadrugapołowajakoinstrumentrezerwowyTofinansowaniezewnętrznemiałozastąpićfinansowaniektoacutereUniperowizapewniałdotychczasEON

W2016rChristopherDelbruumlck(oacutewczesnyCFO)ogłosiłżeUniperwykorzystatefundu-szenaspłatęliniikredytowejudzielonejprzezEONWprocesiepodziałuUnipermiałbyćfi-nansowanywdużejmierzezkredytukonsorcjalnego

RestrukturyzacjatanieangażowałazasoboacutewpaństwowychwzwiązkuzczymniebyławniązaangażowanapomocpaństwaPodobnypodziałaktywoacutewmiałmiejscewprzypadkuinnychniemieckichspoacutełekenergetycznychRWEorazInnogy47

WIELKA BRYTANIA - LIDER WYCOFYWANIA ENERGETYKI WĘGLOWEJ W EUROPIE

WielkaBrytaniajestjednymzeświatowychlideroacutewwzakresiedekarbonizacjiW2015rjakopierw-szykrajnaświecieogłosiłaonastrategięodchodzeniaodwęglawenergetycedo2025r(datatazostałapoacuteźniejprzesuniętana2024r)48

OdlatWielkaBrytaniastawiałasobieambitnecelewzakresieredukcjiemisjigazoacutewcieplarnia-nychZapomocąustawyozmianieklimatu(angClimate Change Act)z2008rkrajzobowiązałsiędoredukcjiemisjio80procwporoacutewnaniuzpoziomemz1990rNastępniew2019rbrytyjskiparlamentuchwaliłustawęzobowiązującąrząddoredukcjiemisjio100procwporoacutewnaniuzpo-ziomemz1990rcomapozwolićnaosiągnięcieneutralnościklimatycznejnajpoacuteźniejdo2050r49

MimotegożeWielkaBrytaniawciążniejestnadrodzedoosiągnięcianawet80-procredukcjiemisjigazoacutewcieplarnianych( jesttospowodowanezwłaszczawciążwysokimiemisjamiwsekto-rachtakichjaktransportirolnictwo)zastępowanieenergetykiwęglowejgazemirekordowowy-sokieinwestycjewOZEsprawiłyżekrajjestmiędzynarodowympionieremodchodzeniaodwęglaW2000rnatereniekrajufunkcjonowało21elektrowniwęglowychnapoczątku2013rbyłoich16aaktualniedziałająjużtylkocztery5051Od2015rkrajniewydobywateżwęglakamiennego52

SukcesWielkiejBrytaniiwodchodzeniuodwęglajestprzypisywanykombinacjireformregula-cyjnychorazczynnikoacutewrynkowychktoacuterezmusiłydozamykaniaelektrowniwęglowychispowodo-wałydużyspadekrolitegopaliwawmiksieenergetycznymSąnimi

1 Reforma Rynku Energetycznego (ang Electricity Market Reform) z 2012 r i ba-zująca na niej ustawa o energii elektrycznej z 2013 r (ang Energy Act)

Zadaniemtejreformyjestwspieranieinwestycjiwniskoemisyjnemocewytwoacuterczeorazutrzyma-niestabilnościenergetycznejpodczasprocesuwyłączaniaelektrowniwęglowychUstawabazujenaczterechmechanizmachmającychnaceluwspomaganieinwestycjitransformacyjnychSąnimi53

minimalnacenaemisji(angcarbon price floor)mechanizmopodatkowaniaemisjizpaliwkopalnychwykorzystywanychdowytwarzaniaenergiiSkładasięonzdwoacutechelementoacutewpodatkuwęglowego(angcarbon price support)orazcenyuprawnieńdoemisjiwramachunijnegosystemuEUETS54

47emspNabazieUniCredit(2016)EONacloserlookattheUniperspin-offhttpswwwresearchunicrediteuDocsKeycredit_docs_2016_154520ashxEXT=pdfampKEY=n03ZZLYZf5nemXA3J7CyxiYupcODapkKcuajVCK8N8M=ampT=1

48emspEuropeBeyondCoal(2020)Coalexittrackerhttpsbeyond-coaleucoal-exit-trackertype=mapsamplayer=449emspIEA(2020)UnitedKingdomhttpswwwieaorgcountriesunited-kingdom50emspEuropeBeyondCoal(2020)Coalexittrackerhttpsbeyond-coaleucoal-exit-trackertype=mapsamplayer=451emspE3G(2018)InsightsfromtheUKcoalphaseoutexperienceReporttoChiledecarbonisationroundtablehttpsenergiagobclsites

defaultfiles11_2018_e3g_lecciones_aprendidas_de_la_eliminacion_gradual_del_carbon_en_el_reino_unido_inglespdf52emspIEA(2019)UnitedKingdom2019Reviewhttpswebstoreieaorgdownloaddirect278453emspEnergyAct(2013)httpswwwlegislationgovukukpga201332notes54emspWzwiązkuzopuszczeniemprzezWielkąBrytanięUEzasadydziałaniategomechanizmupodlegająobecnieweryfikacji

25

standardyemisyjne(angemission performance standard)mechanizmlimitowaniaemisjiznowychelektrowniwytwarzającychenergięelektrycznązpaliwkopalnych

rynekmocy(angcapacity market)mechanizmwprowadzonywceluzapewnieniabezpieczeństwadostawenergiienergetycznejwmiaręgdydosystemuwprowadzacorazwiększąilośćenergiizOZEoraz

kontraktyroacuteżnicowe(angcontracts for difference)głoacutewnymechanizmwspierającyinwestycjewniskoemisyjnemocewytwoacuterczeZachęcaondoinwestycjiwprojektyOZEowysokichkosztachpoczątkowychzapewniającbezpośredniąochronęprzedzmianamihurtowychcenenergiielektrycznej

2 Podatek węglowy (ang Carbon Price Support) wprowadzony w 2013 rPodatekwęglowystanowijedenznajważniejszychelementoacutewrealizacjirządowejstrategiiwycofa-niawęglazenergetykido2024rZostałonwprowadzonywkwietniu2013rnaterenachAngliiWa-liiiSzkocjiPodatekzaadaptowanyjakoelementmechanizmuminimalnejcenyemisjizwwustawyoenergiielektrycznej

Początkowopodatektenwynosiłniecałe5funtoacutewzatonęCO2Poacuteźniejwartośćtęzwiększonodo18funtoacutewktoacuteramaobowiązywaćdokońca2021rPrzezlatakosztyemisjiCO2wWielkiejBry-taniibyływięcznaczniewyższeniżwramachogoacutelnegosystemuEUETSPodatektenprzyczyniłsiędospadkuudziałuwęglawmiksieelektroenergetycznymz40do3procnaprzestrzenizaled-wiesześciulatodjegowprowadzenia55iwpłynąłnadodatkowydochoacuteddobudżetupaństwawwy-sokościokołomiliardafuntoacuteww2017r56

3 Strategia odejścia od węgla (ang Implementing the end of unabated coal) z 2018 rWpaździerniku2015rbrytyjskirządogłosiłplanwycofaniawęglaizamknięciawszystkichelek-trowniwęglowychnajpoacuteźniejdo2025r(w2020rdatatazostałaprzesunięta2024r)57Abydotegodoprowadzićwustawiez2018rwładzenałożyłyrestrykcyjnejaknaoacutewczesneczasystan-dardyemisyjnenawszystkieelektrowniewynoszącemaksymalnie450gCO2kWh

Restrykcyjne regulacje emisyjne połączone z prywatyzacją wspierającą działanie me-chanizmoacutew rynkowych powodują że rząd Wielkiej Brytanii nie musi ustalać szczegoacutełowego harmonogramu zamknięcia poszczegoacutelnych blokoacutew węglowych lecz pozostawia ten pro-ces uwarunkowaniom rynkowym Procestenmożezostaćpodsumowanywnastępującyspo-soacuteb

Elektrowniewęglowesąaktywnedomomentukiedystajesiętonierentownelubichdalszaeksploatacjawymagadużychinwestycjibysprostaćwymogomregula-cyjnym

Wwiększościprzypadkoacutewspowodowałotoszybszezamknięcieelektrowniwęglo-wych

Tylkownielicznychprzypadkachelektrowniezdecydowałysięnainwestycje przystosowującejedostosowaniaalternatywnychpaliwwprocesiewytwarzaniaenergii58

WzwiązkuztymtransformacjaenergetycznawWielkiejBrytaniiniewymagaławy-dzieleniaaktywoacutewwęglowychtakjakjesttoplanowanewPolsceleczbazowałanaskutecznymdziałaniuregulacjiimechanizmoacutewrynkowych

55emspUCL(2020)Britishcarbontaxleadsto93dropincoal-firedelectricityhttpswwwuclacuknews2020janbritish-carbon-tax-le-ads-93-drop-coal-fired-electricity~text=2720January202020to20research20led20by20UCL

56emspHouseofCommons(2018)CarbonPriceFloor(CPF)andthepricesupportmechanismhttpsresearchbriefingsfilesparliamentukdocumentsSN05927SN05927pdf

57emspIEA(2019)UnitedKingdom2019Reviewhttpswebstoreieaorgdownloaddirect278458emspE3G(2019)CoalTransitionInsightshttpswwwclimate-transparencyorgwp-contentuploads20190315UK-experience-regional-

-innovation-E3G-Feb-2019pdf

26

Wporoacutewnaniuzinnymikrajamieuropejskimipolitykarządubrytyjskiegoniezapewniadużegowsparciafinansowegodlaregionoacutewispołecznościdotkniętychodchodzeniemodwęgla

HISZPANIA ndash OCZEKIWANIE NA PLAN ZAMKNIĘCIA ELEKTROWNI WĘGLOWYCH

HiszpaniajestnadrodzedowycofaniawęglawrekordowymczasieWczerwcu2020rsiedemelektrowniwęglowychzostałozamkniętychzpowoduzaostrzonychlimitoacutewemisjizanieczysz-czeń59wynikającychzdyrektywyoemisjachprzemysłowych(IED)60Dalszeużytkowanietychelektrownistałosięnieopłacalnebowymagałobykosztownychmodernizacjiwobliczuniesprzy-jającegowęglowiotoczeniaregulacyjnego

Wmarcu2020rHiszpaniaprzedstawiłaKomisjiEuropejskiejostatecznąwersjęPlanunarzeczenergiiiklimatu(angNECP)wktoacuterymkrajzobowiązujesiędowycofaniaenergetykiwęglowejnaj-poacuteźniejdo2030rKrajplanujezamknięciekolejnychelektrowniwęglowychdo2025rcospo-wodujeredukcjęichmocyzobecnychokoło8GWdo2GWwpołowiedekadyNiemniejjednakogłaszanewmediachplanyzamknięciakolejnychelektrowniwęglowychzewzględunabrakren-townościwskazująnatożewiększośćznichmożezostaćzamkniętajużnaprzestrzeninajbliż-szychdwoacutech-trzechlatDokładnyplandotyczącyzamknięciakolejnychelektrowniniezostałjeszczeopublikowanyprzezhiszpańskirząd

GłoacutewnymwnioskiemdlaPolskizprzypadkuhiszpańskiegojestfaktżejeśliKEniezgodzisięnapomocpaństwadlakrajowejenergetykiwęglowejelektrowniewęglowestanąsięniemożliwedoutrzymanialubbędąmusiałyzostaćzamknięteboniebędąwstaniedłużejsprostaćcorazbardziejrestrykcyjnemuotoczeniuregulacyjnemuWtakiejsytuacjijeżelitemporozwojuOZEniebędziewy-starczającoszybkie(cojestwysoceprawdopodobnenazmonopolizowanymrynkuzdominującymudziałemSkarbuPaństwa)istniejerealnezagrożeniedlabezpieczeństwaenergetycznegokraju

POTENCJALNE MODELE TRANSFORMACJI POLSKIEGO SEKTORA ENERGETYCZNEGO

Wtabeli41zebranownioskizanalizywwmodelitransformacjienergetykioceniającichwadyiza-letywkontekścierestrukturyzacjipolskiegosektoraenergetycznego

RekomendowanymprzeznasrozwiązaniembyłabyrezygnacjazkonsolidacjiPGEEneiiTau-rona(budzącejwątpliwościdotyczącemonopolizacjiszeregusegmentoacutew)rezygnacjaztworze-niaNABE(wtymprzejmowaniaprywatnegodługuprzezSkarbPaństwa)orazwydzielenieaktywoacutewwęglowychzistniejącychgrupenergetycznychdonowychodrębnychspoacutełekgiełdowychnakształtmodeluEON-Uniper

Wszczegoacutelnościkluczowejestutrzymanieaktywoacutewwęglowychwportfeluspoacutełkigiełdowej(analogiczniedoUnipera)copozwalana

kontrolętempawycofywaniaaktywoacutewwęglowychprzezinwestoroacutew większątransparentnośćdziałaniaidostępdoinformacjiospoacutełceoraz pewnośćżespoacutełkakierujesięmotywacjąekonomicznąidobreminwestoroacutewawięcwpraktycebędziedążyładoszybszegowyłączaniaelektrowniwęglowych

WprzypadkuprzekazaniaaktywoacutewwęglowychdopodmiotuwcałościkontrolowanegoprzezSkarbPaństwałatwomożnasobiewyobrazićżetakaspoacutełka(ewentualnieagencja)niebędziekie-rowałasięmotywacjąekonomicznąaraczejpolitycznąopoacuteźniającwyłączanieposzczegoacutelnychelektrowniTakasytuacjastwarzateżryzykoipokusędokorzystaniazroacuteżnychukrytychformpo-mocypaństwanpwpostacinierynkowychtaryfnazakupwęgla(odpaństwowychspoacutełekgoacuterni-czych)czyjegotransport(odpublicznegoPKPCargo)

59emspEuropeBeyondCoal(2020)EuropetobesweptbyawaveofcoalplantclosuresasEUpollutionstandardskick-inhttpsbeyond--coaleu20200624europe-to-be-swept-by-a-wave-of-coal-plant-closures-as-eu-pollution-standards-kick-in

60emsphttpseur-lexeuropaeulegal-contentPLTXTPDFuri=CELEX02010L0075-20110106ampfrom=PL

27

Tab 41 Modele restrukturyzacji sektora energetycznego

Model Opis Argumenty za Argumenty przeciw Rekomendacja

Podział aktywoacutew i konsolidacja sektora

Model proponowany w PolsceWydzielenie aktywoacutew węglowych ze spoacutełek i ich konsolidacja w odrębnym państwowym podmiocie (w tym przypadku NABE)

Pozostałe aktywa (niewęglowe) są konsolidowane w jednej spoacutełce ndash PGE

Aktywa węglowe są eksploatowane do momentu określonego w rządowym harmonogramie

NABE jest odpowiedzialne za zarządzanie i wygaszanie aktywoacutew węglowych

Szczegoacutełowe informacje na ten temat zawarto w rozdziale 2

Przewidywalność i jasno określony harmonogram transformacji

Możliwość kontroli wcześniejszych ustaleń politycznych ktoacutere poacuteźniej przybierają roacutewnież określoną formę prawną (np specjalnej ustawy decyzji KE etc)

Może być efektywnym sposobem na zamknięcie elektrowni węglowych i umożliwienie pozostałym graczom pozyskania finansowania na zielone inwestycje

Nie istnieją efektywne mechanizmy kontroli nad państwową spoacutełką agencją co może prowadzić do wolnego tempa odchodzenia od węgla (szczegoacutelnie ważne w kontekście podniesienia celoacutew redukcji emisji w UE)

Nieefektywny proces zarządzania spoacutełką wiąże się z wysokimi kosztami operacyjnymi ktoacutere są pokrywane ze środkoacutew publicznych

Lepszą alternatywą byłoby utworzenie spoacutełki giełdowej ktoacutera pozostaje pod kontrolą inwestoroacutew (tak jak w przypadku EON-Uniper) ndash zob model Podział aktywoacutew bez konsolidacji

Podział aktywoacutew bez konsolidacji

Spoacutełki oddzielają aktywa węglowe na zasadzie tzw spin-offu

Wszystkie aktywa pozostają notowane na giełdzie

Wydzielona spoacutełka (niepowiązana z obecną grupą kapitałową) przejmuje aktywa węglowe podczas gdy pierwotna spoacutełka koncentruje się na niskoemisyjnej energetyce (tak jak w przypadku EONUniper)

Nie jest konieczna konsolidacja aktywoacutew węglowych w NABE ani konsolidacja PGE Enei i Taurona

Pozwala na lepszą kontrolę rynku kapitałowego

Motywacja ekonomiczna spoacutełek zachęca do przyszłościowych inwestycji i może doprowadzić do szybszego rozwoju i adaptacji technologii OZE oraz kontrolowanego wyłączania nierentownych elektrowni węglowych ( jak w przypadku Wielkiej Brytanii)

Daje większą dostępność kapitału dla spoacutełek energetycznych ktoacutere przed wydzieleniem aktywoacutew węglowych mogą być eliminowane z procesoacutew finansowania (np w związku z politykami bankoacutew)

Nie tworzy się monopoluduopolu na rynku

Zmniejsza ryzyko polityczne i oszczędza czas potrzebny na procesy biurokratyczne

Rząd nie ma kontroli nad tempem odejścia od węgla (co może być też zaletą)

Proces bazuje na mechanizmach rynkowych ktoacutere nie muszą być zbieżne z polityką klimatyczną (ryzyko nagłego spadku cen uprawnień w systemie EU ETS czy cen energii)

Brak podziału aktywoacutew

Spoacutełki pozostają w formie takiej jak obecnie (model business as usual)

Transformacja energetyczna jest wspomagana przez środki publiczne na rozwoacutej i adaptację technologii OZE ilub odebrana jest pomoca państwa na wytwarzanie energii z konwencjonalnych źroacutedeł

Model zaadoptowany na przykład w Holandii gdzie odnosi duże sukcesy

Brak potrzeby tworzenia NABE oraz pozostawienie obecnej struktury rynku (mniejsze ryzyko monopolizacji)

Państwo pomaga w zwalczeniu barier ekonomicznych związanych z dużymi inwestycjami i dostarcza duży zastrzyk gotoacutewki na inwestycje w OZE (większe niż wynikające z samego EU ETS)

Obniża ryzyko inwestycyjne dotyczące projektoacutew OZE i jednocześnie zachęca do szybszego odejścia od węgla61

Może generować dodatkowe miejsca pracy

Spoacutełki energetyczne kierujące się mechanizmami rynkowymi i same poddają się transformacji

Może być kosztowny dla rządu i przełożyć się na niekontrolowany wzrost cen energii

Brak kontroli rządu nad tempem odejścia od węgla ale z drugiej strony proces transformacji powinien być szybszy

Spoacutełki ktoacutere posiadają w portfelu aktywa węglowe mogą mieć trudności z pozyskaniem finansowania z powodu polityk wielu bankoacutew (w tym także bankoacutew rozwoju) Jest to głoacutewny argument za wyodrębnieniem aktywoacutew węglowych do nowej spoacutełki

Pełna prywatyzacja i restrykcyjne regulacje

Model rządzi się mechanizmami rynkowymi ale jednocześnie zakłada silną regulację co zmusza spoacutełki do innowacji i zamykania elektrowni węglowych

Wszystkie spoacutełki same decydują o sposobie w jaki inwestują w innowację w celu rozwoju firmy

Model zbliżony do obowiązującego w Wielkiej Brytanii

Brak potrzeby tworzenia NABE oraz odgoacuternej konsolidacji PGE Enei i Taurona

W warunkach polskich model ten wymagałby wcześniejszej pełnej prywatyzacji sektora energetycznego co jest niezwykle trudne i może rodzić efekty uboczne (zob kolumna ldquoPrzeciwrdquo)

Bazuje na mechanizmach rynkowych (takich jak kontrola kapitałowa inwestoroacutew i chęć generacji zysku) ale jednocześnie daje rządowi duży wpływ na kształtowanie gospodarki energetycznej

Sprawił że Wielka Brytania stała się jednym ze światowych lideroacutew dekarbonizacji

W warunkach polskich pełna prywatyzacja sektora mogłaby doprowadzić do szybkiego zamknięcia nierentownych elektrowni węglowych przez spoacutełki motywowane chęcią maksymalizacji zyskoacutew poprawą efektywności (co nie musi być prawdą w spoacutełkach Skarbu Państwa)

W odpowiednich warunkach organizacji rynku może prowadzić do najszybszego odejścia od węgla w poroacutewnaniu z innymi modelami przedstawionymi w tabeli

Polska gospodarka energetyczna znajduje się pod kontrolą Skarbu Państwa (sektor publiczny) i kieruje się innymi mechanizmami niż sprywatyzowany sektor energetyczny w Wielkiej Brytanii Jej sukces może być więc trudny do odtworzenia w Polsce

Pełna prywatyzacja rodzi szereg ryzyk wynikających ze strategicznej roli sektora energetycznego Należą do nich np brak ochrony społecznej dla osoacuteb ktoacutere tracą pracę w efekcie transformacji energetycznej czy brak motywacji do kosztownego przyłączania nowych odbiorcoacutew do sieci dystrybucyjnej

Proces prywatyzacji i ustanawiania regulacji jest czasochłonny i może on nie pozwolić na odejście od węgla w planowanym czasie

61emsp Doświadczenie z krajoacutew europejskich wskazuje że pomoc na OZE obniża ich koszt i pozytywnie wpływa na ich konkurencyjność względem węgla co jest bardzo ważne w obliczu nowego unijnego celu redukcji CO2 o przynajmniej 55 proc do 2030 r

28

Należydodaćżepozaprzeprowadzeniemwybranegomodelutransformacjirządmaroacutewnieżdodyspozycjiszeregnarzędziktoacuteresąstosowaneprzezprzywołanekrajeeuropejskieiktoacuteremo-głybywspomoacutecefektywnąreformęenergetycznąwPolsceSąnimimiędzyinnymipodatekwę-glowywpołączeniuzlepszymwykorzystaniemmożliwościsystemuEUETSwiększewsparciedlarozwojuOZEbardziejrestrykcyjnestandardyemisjiwsparciesprawiedliwejtransformacjikom-pensacjazarzekomoutraconezyskioperatoroacutewinstalacjilubmechanizmymocoweSzczegoacutełydotyczącetychnarzędziregulacyjnychsąprzedstawionewzałączniku1poniżej(TabZ1)

29

5 ANALIZA SCENARIUSZY WYŁĄCZANIA ELEKTROWNI WĘGLOWYCH

W planierestrukturyzacjizaczynającodelektrowninajmniejrentownychposzczegoacutel-neblokisąprzekazywanedoNABEanastępnienaostatniedwalatafunkcjonowaniadoEDMNapodstawiedatwyłączeniaposzczegoacutelnychblokoacutewwęglowychzawar-

tychwplanierestrukturyzacji(TabZ2)oszacowanoplanowanezmianymocyzainstalowanej (Rys51)Narysunkuzaznaczonoteżmocelektrowniwspieranychwdanymrokuprzezmecha-nizmEDM

Rys 51 Skumulowana moc elektrowni węglowych wg planu restrukturyzacji i w poroacutewnaniu do PEP2040 oraz scenariusza zgodnego z Porozumieniem Paryskim (PP)

Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040

PPPEP2040 2020PEP 2040 2019EDMNABE PGE

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie Koncepcja transformacji polskiego podsektora elektroenerge-tycznego (niepublikowane) Polityka Energetyczna Polski do 2040 r (niepublikowane) Czyżak P Het-mański M (2020) 2030 Analiza dot granicznego roku odejścia od węgla w energetyce w Europie i Polsce62 oraz danych Carbon Tracker Initiative63

Zgodniezplanemwęglowemocewytwoacutercze(należącedodzisiejszychPGEEneiiTaurona)sąwlatach2026-2037całkowiciewyłączaneW2030rwsystemiepozostajejeszcze139GWmocywęglowychcowartozestawićzprojektemPolitykiEnergetycznejPolskido2040rwktoacuterejjestto199-212GWwzależnościodscenariuszacenuprawnieńdoemisjiCO2CoistotnewobydwuwersjachprojektuPEP2040elektrowniewęglowepozostająwsystemieenergetycznymjeszczew2040r(odpowiednio68i24GW)

Jakwspomnianowrozdziale3scenariuszwyłączeńelektrowniwęglowychnieuwzględniazre-widowanychceloacutewklimatycznychUEanideklaracjizawartychwramachPorozumieniaParyskie-goŚcieżkęwyłączaniaelektrownizgodnązPorozumieniemParyskim(PP)oznaczononawykresieliniązielonąDatywyłączeńposzczegoacutelnychblokoacutewpochodzązraportubrytyjskiegothink-tanku

62emspInstratPolicyPaper012020httpinstratpl2030-pl63emspCarbonTracker(2018)PoweringdowncoalNavigatingtheeconomicandfinancialrisksinthelastyearsofcoalpowerhttpscar-

bontrackerorgreportscoal-portal

30

CarbonTrackerInitiative64ibazująnascenariuszudekarbonizacjiMiędzynarodowejAgencjiEner-gii(IEA)ETPB2DS65ŁatwozauważyćżetempowyłączanaelektrowniwynikającezPorozumieniaParyskiegojestznacznieszybszeniżwzaproponowanymplanieaostatniejednostkiwęglowepo-winnybyćjużwyłączonew2030r

Dokładnedatyzakończeniadziałalnościposzczegoacutelnychblokoacutewzawartewplanierestruktu-ryzacjiorazdatyzaprzestaniawytwarzaniawnichenergiizgodnezPorozumieniemParyskimza-wartowzałączonejdoniniejszegoraportuTabeliZ2PoroacutewnującscenariuszezRys51idatywyłączeńwTabZ2łatwo zauważyć że liczne bloki ktoacutere powinny zostać wyłączone w ra-mach dostępnego Polsce budżetu węglowego pracują nawet o kilkanaście lat za długo bę-dąc subsydiowane przez państwo (w tym w ramach mechanizmu EDM) Oznacza to że ceną za przeciwdziałanie potencjalnym niedoborom mocy w Polsce jest ogromne przekroczenie budżetu węglowego

WątpliwościdotyczącezaproponowanegoplanurestrukturyzacjiwynikajątakżezczynnikoacutewekonomicznychAbyzbadaćzasadnośćpomocypaństwadlawłaścicielielektrowniwęglowychwramachmechanizmuEDMatakżerealistycznośćbudżetuEDMiwynikoacutewNABEzbadanoobec-nąiprzyszłąrentownośćgeneracjienergiizwęglawjednostkachwytwoacuterczychnależącychdoanalizowanychspoacutełek

ObliczeniaprowadzononapodstawiebazydanychelektrownistworzonejprzezFundacjęInstratnapodstawiemininformacjiEuropeBeyondCoalAgencjiRynkuEnergiiPolskichSieciElektroener-getycznychENTSO-ECarbonTrackerInitiativeatakżeszerokiegoprzegląduliteraturyRentownośćdanejjednostkiwynikazroacuteżnicymiędzyprzychodamiakosztamiwytwarzaniaenergiiWpierwszymkrokuoszacowanokrańcowykosztzmiennywytwarzaniaenergiielektrycznejwposzczegoacutelnychblokachwęglowych(tzwSRMC)ZałożonośredniącenęCO2w2020rnapoziomie2373EURtzgodniezprognoząKOBiZEzsierpnia202066Kosztytransportuwęglakamiennegoobliczononapodstawieodległościodnajbliższejkopalni(PGGlubLWB)itaryfPKPCargona2020r67zakładając50-procrabat68CenywęglakamiennegowynikajązindeksucenPSCMI69kosztywydobyciawęglabrunatnegozpublikacjiAGH70przyczymteostatnieskalibrowanodowartościbieżącychnapodsta-wiecenkontraktoacutewterminowychnaTowarowejGiełdzieEnergiiiestymacjiSRMCodCarbonTrac-kerInitiative71Pozostałekosztyzmienne(OampM)dlaelektrowninawęgielbrunatnyikamiennybazująnadanychzprojektuPEP204072zaktualizowanychoinflacjędocenw2020r

64emspIbidem65emspIEA(2017)EnergyTechnologyPerspectives2017httpswwwieaorgreportsenergy-technology-perspectives-201766emspKOBiZE(2020)RaportzrynkuCO2httpswwwkobizepluploadsmaterialymaterialy_do_pobraniaraport_co22020KOBiZE_Anali-

za20rynku20CO2_sierpien_2020pdf67emspPKPCARGO(2019)TaryfatowarowaPKPCARGOSAhttpswwwpkpcargocommedia1000177tt_01012020_zmiany_internet

pdf68emspStala-Szlugaj(2012)Analizakosztoacutewtransportuwceniewęgladlaenergetykihttpssemin-pankrakowplpublikacje12_02ks_pg_z

pdf69emspEnergyInstrat(2020)Cenywęglahttpenergyinstratplcoal_priceszahttpspolskirynekweglapl70emspCzopekTrzaskuś-Żak(2009)Kosztyicenywęglabrunatnegowwarunkachrynkowychhttpssemin-pankrakowplpelne_teksty23

k23z_pek23_czopek_trzaskus_zpdf71emspCarbonTracker(2018)PoweringdowncoalNavigatingtheeconomicandfinancialrisksinthelastyearsofcoalpowerhttpscar-

bontrackerorgreportscoal-portal72emspMinisterstwoAktywoacutewPaństwowych(2019)ZaktualizowanyprojektPolitykienergetycznejPolskido2040httpswwwgovplweb

aktywa-panstwowezaktualizowany-projekt-polityki-energetycznej-polski-do-2040-r

31

Rys 52 Kosztyzmiennewytwarzaniaenergiielektrycznejwpolskichelektrowniachwęglowych(SRMC)wPLNMWh

300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k

Źroacutedło OpracowaniewłasnenapodstawiedanychInstrat

Wyniki ndash stos jednostek węglowych uszeregowany według SRMC przedstawiono na Rys 52 Ko-lorem roacuteżowym wyroacuteżniono jednostki na węgiel brunatny elektrownie Bełchatoacutew Turoacutew i Pątnoacutew ktoacutere z powodu niskich kosztoacutew wydobycia i braku kosztoacutew transportu uzyskują obecnie niższe wartości SRMC (nawet 140-160 złMWh) W dole stawki umiejscowione są także najnowsze blo-ki na węgiel kamienny w elektrowniach Kozienice Opole i Jaworzno Wśroacuted najmniej rentownych elektrowni znajdują się Stalowa Wola Skawina Łagisza Siersza o kosztach zmiennych sięgają-cych nawet 290 złMWh Przy obliczaniu całości kosztoacutew należy uwzględnić także koszty stałe się-gające 200 tys złMW rocznie73

Przychody elektrowni zależą od ilości sprzedanej energii i jej ceny ndash w tym przypadku ceny energii na rynku dnia następnego (Rys 53) lub rynku kontraktoacutew terminowych (Tab 51) Więk-szość wolumenu sprzedaje się na tym drugim rynku na ktoacuterym średnia cena (ważona wolumenem) dla kontraktoacutew kwartalnych na 2020 r wyniosła 2436 złMWh Z kolei na rynku dnia następnego średnia cena w szczycie (PEAK) wynosiła w 2020 r 2073 złMWh

Jednostkom z SRMC wyższym niż 2436 złMWh nie opłaca się wytwarzać energii elektrycznej Najdroższe bloki uruchamiane są więc jedynie gdy nie ma innych możliwości zbilansowania syste-mu i funkcjonują w ramach Operacyjnej Rezerwy Mocy (ORM zastępowanej od 2021 r przez rynek mocy) pozostając w dyspozycji i otrzymując za to przychoacuted w 2020 r w wysokości maksymalnie 4424 złMWh74 Jeżeli dana elektrownia nie jest w stanie wytworzyć marży wyższej niż zysk z ORM (czyli w sytuacji kiedy cena energii pomniejszona o SRMC nie przekroczy ceny ORM) to roacutewnież nie będzie włączana

73emsp Ministerstwo Aktywoacutew Państwowych (2019) Zaktualizowany projekt Polityki energetycznej Polski do 2040 r httpswwwgovplwebaktywa-panstwowezaktualizowany-projekt-polityki-energetycznej-polski-do-2040-r

74emsp PSE (na) Parametry modelu rozliczeń operacyjnej rezerwy mocy dla 2020 roku httpswwwpsepldocuments2018251490Para-metry+modelu+rozliczeC584+operacyjnej+rezerwy+mocy+dla+2020+rokupdfadb204fd-362a-4649-a2b5-b41b3075448c

32

Tab 51 Średnie ceny energii w 2020 r w PLNMWh

Rynek dnia następnego Rynek kontraktoacutew terminowych

BASE OFFPEAK PEAK PEAKQ-2019323 16755 20731 24359

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie danych TGE

Rys 53 Hurtowe ceny energii na Towarowej Giełdzie Energii w PLNMWh

300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]

styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie danych TGE z energyinstratpl

RosnącekosztyemisjiCO2orazrosnącekosztywydobyciaitransportuwęglabędąwpływaćnawzrostSRMCpolskichjednostekwytwoacuterczychprzekładającysiętakżenawzrostcenenergiidlaodbiorcoacutewkońcowychJesttojednazprzyczynpropozycjirestrukturyzacjipolskiegosektoraenergetycznego

Wceluupewnieniasiężezałożeniaprezentowanewplanierestrukturyzacjisąrealistycznepo-roacutewnanojezprognozamizeźroacutedełpolskichimiędzynarodowych

WprzypadkucenCO2projekcjepodążajązatrendemzgodnymzinnymiźroacutedłamiZgodniezescenariuszemzawartymwplanierestrukturyzacjicenaCO2rośniedo4766EURtw2025r5394w2030ri5837EURtw2040rPrzewidywaniatesąjednakniższeniżwscenariuszuopracowa-nymprzezdziałającewramachKOBiZECentrumAnalizKlimatyczno-Energetycznych(CAKE)ktoacute-ryuwzględniapodniesienieunijnegoceluredukcjiemisjiCO2doconajmniej55procwroku2030wstosunkudo1990rorazzaktualizowanejprognoziecenzawartejwnajnowszymjeszczeniepu-blikowanymprojekciePEP2040WzwiązkuzezmianąceloacutewklimatycznychUEzałożeniacenCO2

zplanurestrukturyzacjimogąokazaćsięzaniżonealewmomencieprzygotowywanianieodbie-gałyoneznaczącoodaktualnychprognoz

Jeżelichodziocenywęglaprognozawplanierestrukturyzacjijestniższaniżinneprzeanalizo-wanescenariuszeNapotrzebyutworzeniaNABEzakładasiężecenywęglautrzymająsięnasta-łympoziomie(około106złGJ)przeznastępne20latwykazującnawettrendspadkowyJestto

2020

33

sprzeczne z prognozami przedstawiany w PEP2040 raportach CAKE czy ENTSO-E Każda z tych źroacutedeł zakłada wzrost cen węgla przez najbliższe dwie dekady ktoacutere osiągają poziom nawet dwu-krotnie wyższy niż w planie restrukturyzacji

Rys 54 Poroacutewnanie prognoz cen CO2 (2020 EURt)

IEA WEO 2020PEP 2040 (ścieżka cenowa wykorzystana do opracowania KPEiK)PEP 2040 (ścieżka cenowa przy celu redukcji emisji -50 proc w 2030 r)CAKE (scenariusz dla celu redukcji emisji -55 proc w 2030 r)Forum EnergiiPlan restrukturyzacji (NABE)

PEP 2040CAKE

ENTSO-E-TYNDPPlan restrukturyzacji (NABE)

2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040

Źroacutedło opracowaniewłasnenapodstawieIEA(2020)WorldEnergyOutlook202075projektuPEP2040(2020)(niepublikowane)CAKE(2020)76ForumEnergii(2020)77orazKoncepcjitransformacjipol-skiegopodsektoraelektroenergetycznego(niepublikowane)

Rys 55Poroacutewnanieprognozcenwęgla(2020PLNGJ)

20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ

Źroacutedło opracowaniewłasnenapodstawieprojektuPEP2040(2020)(niepublikowane)CAKE(2019)78ENT-SO-ETYNDP(2020)79orazKoncepcjitransformacjipolskiegopodsektoraelektroenergetycznego(niepublikowane)

75emsp IEA (2020) World Energy Outlook 2020 httpswwwieaorgreportsworld-energy-outlook-2020 76emsp Centre for Climate and Energy Analyses (2020) Zmiana celoacutew redukcyjnych oraz cen uprawnień do emisji wynikająca z komunikatu

bdquoEuropejski Zielony Ładrdquo httpclimatecakeplwp-contentuploads202003CAKE_Zmiana-celC3B3w-redukcyjnych-i-cen--uprawnieC584-do-emisji-wynikajC485ca-z-komunikatu-Europejski-Zielony-C581ad-1pdf

77emsp Forum Energii (2020) Modernizacja europejskiego troacutejkąta węgla brunatnego httpswwwforum-energiieupublicuploadarticlesfi-lesModernizacja20europejskiego20troCC81jkaCCA8ta20weCCA8gla20brunatnegopdf

78emsp Centre for Climate and Energy Analyses (2019) Scenarios of low-emission energy sector for Poland and the EU until 2050 httpcli-matecakeplwp-contentuploads201911CAKE_energy-model_EU_low_emission_scenarios_paper__finalpdf

79emsp TYNDP (2020) Scenario Report httpswwwentsos-tyndp2020-scenarioseuwp-contentuploads202006TYNDP_2020_Joint_ScenarioReport_finalpdf

34

OilezałożeniadotyczącecenCO2sązgodnezobecnymstanemwiedzyotyleścieżkicenwęglasązaniżone

Poroacutewnaniuzinnymiprognozamipoddanoroacutewnieżprzedstawionewplanierestrukturyzacjizało-żeniadotyczącecenenergiielektrycznejAnalizatychprognozwykazałażewscenariuszuuzasad-niającympowstanieNABEcenaBASEbędziewzrastaćdopoziomuokoło382złMWhw2034rpoczymulegniespadkowidopoziomuokoło316złMWhw2040rSpadkowytrendcenyenergiielek-trycznejniejestprognozowanywżadnymzinnychprzeanalizowanychscenariuszyPoziomcenyBASEenergiielektrycznejjestroacutewnieżjednymzniższychwporoacutewnaniudoprognozinnychinstytucji

Rys 56 Poroacutewnanie prognoz cen energii elektrycznej (2020 PLNMWh)

Źroacutedło opracowanie własne na podstawie IEO (2019)80 projektu PEP2040 (2018)81 Forum Energii (2020)82 oraz Koncepcji transformacji polskiego podsektora elektroenergetycznego (niepublikowane)

Mimoopisanychpowyżejzastrzeżeńdalszeprognozyopartonazałożeniachzplanurestruktury-zacjimającnauwadzeżefaworyzują one sektor węglowy i należy je traktować jako scenariusz najmniej ambitny pod względem tempa wyłączania aktywoacutew węglowych

BazującnaprzedstawionychprognozachcenwęglacenCO2atakżeliniowejprognoziewzro-stukosztoacutewtransportu(nabaziewspomnianychtaryfPKPCargozrabatem50proc)izałożeniuobrakuwzrostu(realnie)pozostałychkosztoacutewzmiennychorazstałychobliczonokosztywytwa-rzaniaenergiiwkażdejzanalizowanychjednostekwytwoacuterczychzpodziałemnaposzczegoacutelneblo-kiUwzględnionoplanowanedatywyłączeniaposzczegoacutelnychjednostekatakżedatyprzekazaniaichdoEDMorazopoacuteźnieniewprzekazaniudoNABEelektrowniBełchatoacutewiOpoleWstępnieprzy-jętooptymistycznezałożenieoutrzymaniuobciążenia(wspoacutełczynnikawykorzystaniamocyzain-stalowanej)elektrowninapoziomiez2019rażdojejwyłączeniaWtakimwarianciełącznekosztydlawszystkichbadanychelektrowniwyniosłyjednakznaczącowięcejniż219mldzłprzedstawio-newplanierestrukturyzacji

IEOPlan restrukturyzacji BASEPlan restrukturyzacji PEAK

PEP2040 (scenariusz braku celu OZE)PEP2040 (scenariusz celu OZE 27 proc)Forum Energii

400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h

80emspInstytutEnergetykiOdnawialnej(2019)Trendyiprognozycenhurtowychenergiielektrycznejhttpshandel-emisjami-co2cireplpli-ki22019trendy_i_prognozy_cen_hurtowych_energii_elektrycznepdf

81emspMinisterstwoAktywoacutewPaństwowych(2019)ZaktualizowanyprojektPolitykienergetycznejPolskido2040httpswwwgovplwebaktywa-panstwowezaktualizowany-projekt-polityki-energetycznej-polski-do-2040-r

82emspForumEnergii(2020)Modernizacjaeuropejskiegotroacutejkątawęglabrunatnegohttpswwwforum-energiieupublicuploadarticlesfi-lesModernizacja20europejskiego20troCC81jkaCCA8ta20weCCA8gla20brunatnegopdf

35

Wzwiązkuztymzałożonożegeneracjawkażdymblokuspadaliniowood2020rdorokuwy-łączenia(oproacuteczelektrowniOpoleiBełchatoacutewktoacuterazostająprzekazanedoNABEzopoacuteźnieniemidziałajązestałymobciążeniem)Wtakimscenariuszułącznekosztydlawszystkichelektrowniwy-niosły2255mldzłJesttowartośćbliskadotejzplanurestrukturyzacjiTakiprofilgeneracjiprzy-jętowięcdoobliczeniaprzychodoacutew

NabazieprognozycenenergiiprzedstawionejwplanierestrukturyzacjiobliczonoscenariuszprzychodoacutewdlawszystkichbadanychblokoacutewAbyobliczyćmaksymalnemożliweprzychodyNABEprzyjętooptymistycznezałożenieżecałaenergiazelektrowniwęglowychjestsprzeda-wanapoceniePEAK(wrzeczywistościśredniacenaustalisiępomiędzyBASEaPEAK)Wtakimscenariuszułączneprzychodyzesprzedażyenergiielektrycznejdlawszystkichblokoacutewwyniosły1994mldzłŁatwoobliczyćżeodjęciekosztoacutewodprzychodoacutewskutkujestratąroacutewną261mldzłWartośćtaodbiegaodszacunkoacutewprzedstawionychwplanierestrukturyzacjigdzieprzycho-dynapoziomie226mldzłmiałybyskutkowaćzyskamizesprzedażyenergiielektrycznejwwyso-kości7mldzł

Zakładającżepozostałeprzychody(wtymzrynkumocyiświadczeniainnychusługsystemo-wych)orazkosztysązgodnezprzedstawionymiwplanierestrukturyzacjiNABE do 2040 r wyge-neruje 311 mld zł strat zamiast planowanych 36 mld zł dodatnich przepływoacutew pieniężnych Nawet zakładając 183 mld zł wsparcia w postaci programu EDM NABE do 2040 r wciąż ge-neruje 128 mld zł stratyNależypodkreślićżeNABEuzyskujenegatywnewynikipomimonie-zwykleoptymistycznychzałożeńdotyczącychprzyszłychcenwęglabrakuwzrostukosztoacutewOampMstałychizmiennychbrakukosztoacutewinwestycyjnychioparciakalkulacjiprzychodoacutewocenyPEAK

Tab 52 Wyniki finansowe NABE

(mld PLN) Plan restrukturyzacji InstratPrzychody 254 227

Sprzedażenergiielektrycznej 226 199Rynekmocy 26 26Usługisystemowe 2 2

Koszty -252 -259Wytwarzanieenergiielektrycznej -219 -226Zadłużenie -11 -11Pozostałekoszty -22 -22

Łącznie 36 -31

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie Koncepcja transformacji polskiego podsektora elektroenerge-tycznego (niepublikowane) oraz obliczeń własnych

Należyzwroacutecićuwagężetakdużestratysągenerowanepomimouwzględnienia26mldzłpublicz-negofinansowaniawformierynkumocyŁączniebadanepodmioty(PGEEneaTauronorazNABE)uzyskajązrynkumocywlatach2021-2040425mldzł(Tab53)zczegoconajmniej78proczo-stanieprzyznanewodniesieniudoenergetykiwęglowej83Kwotyprzeznaczonenafinansowanieenergetykiwęglowejwramachrynkumocysąwięcniezwyklewysokiezwłaszczabiorącpoduwa-gężeplanujesiękolejnymechanizmpomocypaństwadlatychelektrowniwformiewwEDM

WramachanalizyzweryfikowanoteżsamąwielkośćbudżetumechanizmuEDMktoacuteryzgod-niezplanemrestrukturyzacjimaw latach2024-2040wesprzećelektrowniewęglowekwotą183 mld złUwzględniajączyskistratybadanychblokoacutewenergetycznychktoacuterezgodniezplanem

83emspObliczeniawłasneInstratnabaziewynikoacutewaukcjirynkumocypublikowanychprzezPSEiURE

36

restrukturyzacjimająkorzystaćzprogramuEDMprzezostatniedwalatafunkcjonowaniaobliczo-nożepokrycietychstratkosztowałobySkarbPaństwa59mldzłNa mechanizm EDM planuje się więc przeznaczyć kwotę ponad trzykrotnie wyższą niż wynikałoby z jego celu co trud-no uzasadnić SkarbPaństwamiałbybowiemprzekazaćldquonadmiarowerdquo124mldzłspoacutełceSkar-buPaństwaKwotataniesłużyłybyzapewnieniurentownościwybranychelektrowniprzezostatniedwalatadziałaniaastanowiłabydodatkowyukrytyprzychoacutednierentownychelektrowniwęglo-wych(wramachNABEapoacuteźniejEDM)

Tab 53 Przychody z rynku mocy w podziale na spoacutełki

(mld PLN) PGE Tauron Enea Inne Suma2021 28 074 088 097 5392022 261 073 09 092 5162023 256 074 092 111 5332024 252 083 096 137 5682021-2040 2835 681 734 971 5221


37

Mechanikę obliczeń prowadzących do powyższych wnioskoacutew przedstawiono na Rys 57 na ktoacute-rym zawarto bilans przychodoacutew i kosztoacutew dla dwoacutech przykładowych blokoacutew energetycznych Ja-worzno 3 B2 i Bełchatoacutew B14

Pierwszy z nich to typowy blok na węgiel kamienny klasy 200 MW ktoacutery w całym okresie pro-gnozy jest silnie nierentowny nawet mimo zaniżonych kosztoacutew węgla kamiennego oraz liniowo spadającego obciążenia ktoacutere niweluje nieco straty wynikające z wysokiego SRMC Drugi przy-kład to nowoczesny blok węglowy wykorzystujący węgiel brunatny Dzięki niskim kosztom paliwa jest on w stanie generować zyski przez większość okresu prognozy przy czym jego rentowność zależy od wielkości generacji Nawet niewielki spadek obciążenia w stosunku do wartości z 2019 r (co wydaje się być bardzo realistyczne) powoduje że już od 2030 r blok ten staje się trwale nie-rentowny

Na rysunku uwzględniono także przychody z rynku mocy Dla Bełchatowa B14 jest to od 144 mln zł do aż 190 mln zł rocznie w okresie 2021-2028

Rys 57 Bilans przychodoacutew i kosztoacutew dla przykładowych blokoacutew energetycznych (2020 PLN)

Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035

ZyskPrzychodyKoszty stałePozostałe koszty zmienneKoszty transportuKoszty węglaKoszty CO2

ZyskPrzychody z rynku mocyPrzychody z wytwarzaniaKoszty stałePozostałe koszty zmienneKoszty transportuKoszty węglaKoszty CO2

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie Koncepcja transformacji polskiego podsektora elektroenergetycznego (niepublikowane) wynikoacutew aukcji rynku mocy oraz omoacutewionych powyżej obliczeń własnych

38

Stosującpodobnąmetodologięjakdlablokoacutewpowyżejprzygotowanoscenariuszwyłączeńelek-trowniwęglowychalternatywnydlaprzedstawionegowplanierestrukturyzacjiktoacuterybazujenaichrentownościWobliczeniachpominiętoprzychodyzrynkumocyktoacuteresąwynikiemjużprzyznanejpomocypaństwaanieekonomicznejefektywnościanalizowanychspoacutełekWtakimscenariuszujedynie68GWelektrowniwęglowychwPolsceniegenerujestratw2021rawyłączenienieren-townychjednostekprzekładasięnatempodekarbonizacjiszybszeniżnawetwwwscenariuszuzgodnymzPorozumieniemParyskim

Oiletechnicznetakogromnaskalawyłączeńelektrownijużod2021rjesttrudnadozrealizowa-niascenariusztakidajepojęcieotymjakogromnajestskalarozbieżnościpomiędzyuwarunkowa-niamiekonomicznymiazałożeniamiplanurestrukturyzacjiInnymisłowywszystkiemocewęglowezplanurestrukturyzacjiznajdującesięponadczerwonąliniąnaRys58wymagajądofunkcjonowa-niajakiejśformypomocypaństwaDokładnelatautratyrentownościkażdegozblokoacutewzawartowza-łączonejdoniniejszegoraportutabeliZ2Dlablokoacutewktoacuterepochwilowychstratachpowracałydogenerowaniazyskoacutewprzyjętokonserwatywnieostatnirokwktoacuterymelektrowniawytworzyłazyski

Rys 58 Poroacutewnanie scenariuszy zamykania elektrowni węglowych

Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040

Plan restrukturyzacjiScenariusz PPScenariusz ekonomiczny

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie Koncepcja transformacji polskiego podsektora elektroenerge-tycznego (niepublikowane) danych Instrat84 oraz Carbon Tracker Initiative85

Podsumowującanalizakosztoacutew iprzychodoacutewdlakażdegoblokuwęglowegouwzględnione-gowplanierestrukturyzacjiwykazałażenawet przy niezwykle optymistycznych założeniach NABE w jej okresie funkcjonowania przyniesie wielomiliardowe straty Jednocześniestwier-dzonożebudżetEDMprzeznaczonynafinansowanieelektrowniprzezostatniedwalatadziałaniajesttrzykrotniezawyżonycooznaczażeSkarbPaństwaudzielałbydodatkowego(ukrytego)finan-sowaniawodniesieniudopaństwowychelektrowniwęglowychpozaramamiicelamiprogramuEDMPlanowanetempowyłączaniaelektrowniwęglowychjestznaczniewolniejszeniżpowinnotowynikaćzPorozumieniaParyskiegoatakżezuwarunkowańekonomicznychWiększośćbadanychjednostekwytwoacuterczychjestbowiemnierentownajużod2021rcojestzgodneztwierdzeniemprezesaPGEomożliwejupadłościgrupywperspektywie15rokuprzybrakurestrukturyzacji86


85emspCarbonTracker(2018)PoweringdowncoalNavigatingtheeconomicandfinancialrisksinthelastyearsofcoalpowerhttpscar-bontrackerorgreportscoal-portal

86emspPGE(2020)httpswwwgkpgeplBiuro-Prasowekomunikaty-prasoweinnepge-zaprasza-na-konferencje-online-pge2050-19-paz-dziernika-godz-11-00

39

6 OCENA POTENCJALNYCH KORZYŚCI FINANSOWYCH UCZESTNIKOacuteW RESTRUKTURYZACJI

PlanowanetransakcjepomiędzyomawianymipodmiotamiPGEEneaTauronNABEatak-żePGNiGbudząszeregwątpliwościWszczegoacutelnościzakładasiężetransakcjeodbędąsiębezgotoacutewkowoibezdodatkowegoobciążeniaSkarbuPaństwaZałożenietooznacza

tymsamymzerowybilanstransakcjindashżadnazestronniepowinnaodnieśćnadmiernejkorzyścilubstratyfinansowejPoziomzłożonościprocesurestrukturyzacjiutrudniadokładnąanalizęprzepły-woacutewfinansowychpomiędzyspoacutełkamiPodjętosięjednakproacutebyocenywartościtransferowanychaktywoacutewitymsamymkorzyścistratwrozumieniuekonomicznymktoacuteremogąpotencjalnieod-nieśćposzczegoacutelnepodmioty(wtymSkarbPaństwa)

NależymiećnauwadzeżewycenatysięcyaktywoacutewbędącychwposiadaniubadanychspoacutełekjestobarczonadużąniepewnościąWycenatamożeteżbyćświadomiemodyfikowanaprzezstro-nywceluwyzerowaniabilansutransakcjiCelemtegorozdziałujestwięcocenaskalirozbieżnościaniekonkretnychwartościposzczegoacutelnychaktywoacutew

Wprojekcierestrukturyzacjiplanowanesądwawariantyprzeprowadzeniaoperacjifinanso-wychprzyczymobaprowadządotegosamegoefektukońcowegoiwobuwariantachtempowyłączaniaelektrownijesttakiesamoWwarianciepierwszymPGEdokonujesplituakcji(wyodręb-nieniaPGEGiEK)w2021rNastępniew2022rSkarbPaństwawnosiposiadaneakcjePGEGiEKdoNABEaPGEprzejmujeEneęiTauronaDalszedziałanianiesąopisaneawarianttenpozosta-wiawieleniedopowiedzeńwszczegoacutelnościdotyczącychlosoacutewwęglowychaktywoacutewEneiiTauro-naPlannieodnosisiętakżedofaktużeSkarbPaństwanieposiada100procaktywoacutewgrupyPGE

WariantdrugiopisanoznaczącodokładniejwzwiązkuzczymmożnazakładaćżejegorealizacjajestbardziejprawdopodobnaitonatymwariancieskupiasiędalszaanalizaWtymwariancieSkarbPaństwawnosidoNABEakcjeEneiiTauronaNastępnieNABEsprzedaje3299akcjiEneii3006procakcjiTauronaPGEwzamiankupującodPGEaktywaGiEKispłacającobecnezadłużeniewy-branychzorganizowanychczęściprzedsiębiorstwa(ZCP)wobecPGESAPoprzejęciuEneiiTauronaPGEsprzedajeTauronWydobycie(niesprecyzowanokomu)EneaiTauronWytwarzaniesprzeda-nezostająNABEaPGEObroacutetorazTauronCiepłotrafiajądoPGNiGPGEogłaszatakżewezwaniena33procakcjiEneii66procakcjiTauronaPlanowanesąteżwydzieleniepowstającejelektrow-nigazowejDolnaOdradoosobnejspoacutełkiprzeniesieniedoGiEKspoacutełekremontowychpaliwowych(ZOWER)iewentualniePGEEJ1Zakładana jest także restrukturyzacja 13 mld zobowiązań PGE GiEK wobec PGE SA przy czym dług PGE GiEK ma pozostać w NABE aspłatazadłużeniamabyćzsynchronizowanazharmonogramemprzepływoacutewNABEwpierwszych5latachPodobniejakwprzypadkuEON-UniperjestwięcuruchamiananiejakoliniakredytowapomiędzyPGEaNABEprzyczymwodroacuteżnieniuodprzypadkuniemieckiegowktoacuterymmamydoczynieniazdwomaspoacutełkamigiełdowymiwscenariuszuproponowanymwPolscedług spoacutełki giełdowej (PGE) miałoby przejąć de facto państwo (NABE)W2024rPGEsprzedajeNABE66procakcjiLWBogdankaorazelek-trownięOpoleaw2026rkomplekselektrowniikopalniBełchatoacutew

Abyokreślićczyktoacuteraśzomawianychspoacutełekuzyskawwynikurestrukturyzacjikorzyśćwrozu-mieniuekonomicznymdokonanowycenyaktywoacutewspoacutełekorazichposzczegoacutelnychsegmentoacutewBazującnaprzygotowanejliścienajwiększychaktywoacutew(zobzałączonądoniniejszegoraportuta-belęZ3)orazsprawozdaniachfinansowychspoacutełekwktoacuterychzamieszczonowartościksięgoweposzczegoacutelnychaktywoacutewisegmentoacutew(npwzwiązkuzutratąichwartości)oszacowanojednost-kowąwartośćksięgowąkażdegozłączonychaktywoacutewwmlnzłMW(Rys61)Wartoprzytymza-uważyćżeaktywaOZEcharakteryzująsiędużowiększąwartościąksięgowąnajednostkęmocyniżaktywawęglowearoacuteżnicatabędziejeszczerosłaKompleksTuroacutewstraciłw2019rponad

40

60 proc wartości a Bełchatoacutew ndash 24 proc87 Z kolei dla farm wiatrowych Taurona w 2019 r dokona-no wręcz odwroacutecenia odpisoacutew ndash ich wartość uznano za rosnącą88 W ramach elektrowni wodnych ujęto także elektrownie szczytowo-pompowe

Rys 61 Wartość aktywoacutew wchodzących w skład łączonych spoacutełek (mln PLN MW (et))

6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa

Miks starych i nowych

elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni

Nowa elektrociepłownia

362

130

570

712

092

245

000

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie Koncepcja transformacji polskiego podsektora elektroenerge-tycznego (niepublikowane) oraz skonsolidowanych sprawozdań finansowych GK PGE Enea i Tauron za 2019 r

Bazując na jednostkowej wycenie z Rys 61 tabeli aktywoacutew (Tab Z2) a także wartościach księ-gowych ujętych we wspomnianych sprawozdaniach finansowych dokonano wyceny poszczegoacutel-nych segmentoacutew badanych spoacutełek (Rys 62)

W przypadku segmentu obrotu ktoacutery charakteryzuje się małą wartością księgową ale generuje stałe przychody wyceny dokonano metodą DCF (zdyskontowanych przepływoacutew pieniężnych) dla okresu 2020-2030 zakładając przychody w latach 2020-2030 roacutewne średniej z lat 2014-2019 w cenach stałych za 2020 r (co jest założeniem optymistycznym biorąc pod uwagę znacząco niższe przychody za lata 2018 i 2019) oraz koszt kapitału wynoszący WACC 85 proc Wartość księgową segmentu dystrybucji podano w sprawozdaniach PGE i Taurona a ponieważ wskaźnik wartośćMWh wolumenu był niemal identyczny na jego podstawie wyceniono także Enea Dys-trybucję Inne parametry badanych spoacutełek dystrybucji przedstawiono dodatkowo w Tab 61 Pod względem infrastruktury największą z nich jest PGE Dystrybucja przy czym Tauron Dystrybucja osiąga większy wolumen i liczbę klientoacutew stąd też jego wyższa wartość

Wyniki wyceny przedstawiono na Rys 62 Zdecydowanie największą wyceną charakteryzu-ją się segmenty Wytwarzania i Dystrybucji i to przede wszystkim one będą decydowały o bilansie przeprowadzanych transakcji Oczywiście w badanych grupach energetycznych jest wiele dodat-kowych spoacutełek (np PGE EJ1 czy PGE Baltica) jednak ich wartość jest trudna do oszacowania a wpływ na bilans transakcji będzie mały

87emsp PGE (2019) PGE Polska Grupa Energetyczna SA Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok 2019 httpswwwgkpgeplrela-cje-inwestorskiecontentdownload51572plikskonsolidowane_sprawozdanie_finansowe_gk_pge_2019pdf

88emsp Tauron (2019) Raporty okresowe httpswwwtauronpltauronrelacje-inwestorskieraporty-okresowe

41

Rys 62 Wycena poszczegoacutelnych segmentoacutew łączonych spoacutełek (mln PLN)

30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959

Ciepło Dystrybucja Obroacutet Wiatr Woda Wydobycie Wytwarzanie

1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE


Tab 61 Poroacutewnanie aktywoacutew spoacutełek dystrybucyjnych

Liczba klientoacutew

Długość linii (km)

Długość przyłączy (km)

Liczba stacji elektro-energetycznych

Liczba przyłączy

Wolumen w 2019 (GWh)

PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie raportu rocznego PTPIREE oraz skonsolidowanych sprawozdań finansowych GK PGE Enea i Tauron za 2019 r

WycenykomponentoacutewposzczegoacutelnychspoacutełekzRys62atakżeopisanyscenariuszrestruktury-zacjiprowadządownioskoacutewprzedstawionychnaRys63Jakwspomnianozakładasięprzyjęciedrugiegowarianturestrukturyzacji

PrzedstawioneliczbybazująnawycenachaktywoacutewzaprezentowanychprzezsamespoacutełkiwichsprawozdaniachfinansowychAnalizatransakcjikupnaisprzedażyposzczegoacutelnychseg-mentoacutewbadanychspoacutełekwskazujeżena koniec procesu restrukturyzacji nowa skonsoli-dowana grupa PGE zyska 31 mld zł z kolei bilans dla NABE wyniesie -265 mld złCowięcejNABEznajdziesięwposiadaniuaktywoacutewwęglowychktoacuteregwałtowniebędątraciłynawarto-ści( jakwynikazutratywartościzanotowanejw2019rjużzakilkalatmożetobyćnawetspadekdozera)ZkoleiPGEnadmiarśrodkoacutewfinansowychbędziemogławydaćnawysocedochodo-weinwestycjewOZEMożna więc niewątpliwie moacutewić o korzyści w rozumieniu ekonomicz-nym ktoacuterą odniesie PGE

Oczywiścieprzedstawionawycenaobarczonajestdużąniepewnościązpowodubrakudostę-pudodanychksięgowychprzedsiębiorstwNiezmieniatojednakfaktużeskala rozbieżności jest ogromna i trudno wyobrazić sobie żeby transakcje pomiędzy NABE i PGE mogły odbyć się bezgotoacutewkowo nawetzakładającżePGEudzieliogromnejliniikredytowejNABE(cozkoleibudziopisanepowyżejwątpliwościdotycząceprzejęciaprywatnegodługuprzezpaństwo)

42

Rys 63 Przepływy finansowe pomiędzy spoacutełkami biorącymi udział w restrukturyzacji (mln PLN)

Stan obecny Transformacja Stan docelowy

NABE sprzedaje do PGE 3006 udziałoacutew w Tauronie i 3299 udziałoacutew w Enea

NABE kupuje od PGE 100 udziałoacutew w PGE GiEK 66 udziałoacutew w LW Bogdanka 100 udziałoacutew w Enea Wytwarzanie i 100 udziałoacutew w Tauron Wytwarzanie

PGE sprzedaje do PGNiG Tauron Ciepło i PGEObroacutet

PGE sprzedaje Tauron Wydobycie

Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie Koncepcja transformacji polskiego podsektora elektroenerge-tycznego (niepublikowane) oraz skonsolidowanych sprawozdań finansowych GK PGE Ena i Tauron za 2019 r

43

7 OCENA PRAWNA PLANU RESTRUKTURYZACJI

71 UWAGI WPROWADZAJĄCE

Planowana restrukturyzacja polskiej energetyki może bardzo negatywnie oddziaływać na kon-kurencję na rynku energii Przedsiębiorstwa energetyczne mające uczestniczyć w restrukturyza-cji pomimo że większość ich aktywności ma miejsce w kraju funkcjonują na rynku wewnętrznym energii elektrycznej UE W związku z tym plan musi być oceniany z punktu widzenia przepisoacutew kra-jowego i unijnego prawa konkurencji w tym prawa o pomocy państwa (pomocy publicznej)

Restrukturyzacja ktoacutera w uproszczeniu może obejmować wyłączenie aktywoacutew węglowych z przedsiębiorstw energetycznych w obecnym

kształcie konsolidację PGE Enei i Taurona obejmującą roacuteżne segmenty rynku

energetycznego utworzenie NABE tj nowego państwowego podmiotu (spoacutełki albo agencji) mające-

go odpowiadać za zarządzanie i docelowo zamykanie aktywoacutew węglowych wdrożenie EDM tj mechanizmu pomocy państwa umożliwiającego przedłużenie

działalności przeznaczonych do zamknięcia blokoacutew węglowych oraz wdrożenie powiązanego z nim mechanizmu mocowego w formie rezerwy

strategicznej

W konsekwencji może to skutkować koniecznością przeprowadzenia ndash w odniesieniu do po-szczegoacutelnych elementoacutew planu restrukturyzacji ndash nawet pięciu postępowań z zakresu prawa konkurencji

Pomimo że plan restrukturyzacji traktuje EDM oraz rezerwę strategiczną jako jedną ca łość (rezer-wa ma stanowić element EDM) dla lepszego zobrazowania problemoacutew prawnych związanych z re-strukturyzacją w dalszej części zagadnienia te zostały przedstawione osobno

Z przeprowadzeniem procesu restrukturyzacji wiąże się konieczność uzyskania następujących decyzji

Zgody na koncentrację aktywoacutew węglowych w NABE przy czym z punktu widzenia prawa konkurencji nie ma tutaj znaczenia przyszła forma prawna tego podmiotu Taka koncentracja wymaga zgody polskiego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsu-mentoacutew (UOKiK) albo Komisji Europejskiej (KE) Ze względu na okoliczność że więk-szość działalności gospodarczej związanej z tymi aktywami ma miejsce w kraju bardziej prawdopodobne jest prowadzenie sprawy przez UOKiK89

Zgody na koncentrację pozostałych aktywoacutew (tj w szczegoacutelności OZE gazowych oraz działalności w zakresie sprzedaży detalicznej i dystrybucji energii) dzisiejszych spoacutełek PGE Enea oraz Tauron Tak jak powyżej zgodę na taką konsolidację musiałby wydać najprawdopodobniej UOKiK90

Zgody na udzielenie wsparcia dla połączonych PGE Enei i Taurona w formie przeję-cia przez państwo nierentownych aktywoacutew węglowych i w konsekwencji znacznej poprawy sytuacji ekonomicznej nowopowstałego podmiotu Zgodę na taką pomoc

89emsp Na bazie Zajdler Energy Lawyers amp Consultants Legal and regulatory analysis of merger control considerations for Polish coal con-centration niepublikowane

90emsp Ibidem

44

musiałaby wyrazić Komisja Europejska Szersze rozważania na ten temat znajdują się w pkt 73 poniżej

Zgody KE na pomoc państwa dla blokoacutew węglowych funkcjonujących w ramach EDM

Zgody KE na utworzenie nowej rezerwy strategicznej

Należy podkreślić że planowana restrukturyzacja ma charakter precedensowy a w związku z licz-nymi wątpliwościami w tym zwłaszcza prawnymi jej założenia mogą i zapewne będą musiały ulec znaczącym zmianom

O ile sama koncepcja wyzbycia się aktywoacutew węglowych nie jest czymś nowym to w Polsce wątpliwości budzi zamiar tworzenia w tym zakresie państwowego monopolu Dla poroacutewnania wy-dzielanie aktywoacutew konwencjonalnych w Niemczech (sprawy RWEInnogy oraz EONUniper) odby-wało się bez zaangażowania państwa Podobnie było w przypadku duńskiego przedsiębiorstwa energetycznego Orsted (kiedyś DONG) ktoacutere sprzedało konwencjonalną część swojej działalności na rynkowych zasadach Zbliżoną do planowanej w Polsce konsolidację nierentownych elektrow-ni węglowych zaczęto w 2020 r wdrażać w Chinach ale tamtejszy system gospodarczy i prawny w zakresie konkurencji jest zupełnie inny od obowiązującego w UE

Z drugiej strony KE akceptowała już pomoc państwa na wcześniejsze zamknięcie elek-trowni węglowej ale pod warunkiem istotnej korzyści dla klimatu W związku z coraz szerszym uwzględnianiem ochrony klimatu w obowiązujących regulacjach prawnych w tym z zakresu prawa energetycznego konkurencji oraz pomocy państwa można zakładać że aspekt ten będzie obec-ny we wszystkich ww postępowaniach ktoacutere będą toczyć się w odniesieniu do polskiego planu restrukturyzacji sektora energetycznego (nawet jeżeli ich głoacutewną wartością jest ochrona konku-rencji)

W dalszej części skupiono się na zagadnieniach związanych z pomocą państwa

72 POMOC PAŃSTWA NA RESTRUKTURYZACJĘ ENERGETYKI

Zgodnie z ogoacutelną zasadą prawa UE pomoc państwa jest zakazana Pomoc taka może być wyjątko-wo dopuszczona za zgodą KE (w formie decyzji) ktoacutera posiada wyłączną kompetencję w zakresie akceptacji tego typu wsparcia Ewentualna nowa pomoc dla sektora elektroenergetycznego nie może więc zostać udzielona wyłącznie na podstawie decyzji politycznej polskich władz

Ze wskazanych powyżej zagadnień (wsparcie dla połączonych PGE Enei i Taurona wprowa-dzenie EDM i rezerwy strategicznej) szczegoacutełowe przepisy dotyczące warunkoacutew dopuszczal-ności odnośnej pomocy państwa obowiązują wyłącznie w zakresie mechanizmoacutew mocowych (czyli zwłaszcza rezerw strategicznych) Zagadnienie regulują unijne rozporządzenie 2019943 w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej91 oraz Wytyczne KE w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią w latach 2014-2020 (tzw Wytycz-ne EEAG)92

Wytyczne EEAG ktoacutere w obecnej formie obowiązują do końca 2021 r nie poruszają problema-tyki pomocy na zamykanie instalacji węglowych Niewykluczone jednak że w związku z koniecz-nością szybszego wyłączania elektrowni węglowych kwestia ta zostanie objęta znowelizowanymi wytycznymi EEAG lub pojawią się nowe specjalne wytyczne w tym zakresie93 Nie ma jednak szans

91emsphttpseur-lexeuropaeulegal-contentPLTXTPDFuri=CELEX32019R0943ampfrom=PL 92emsp httpseur-lexeuropaeulegal-contentPLTXTPDFuri=CELEX52014XC0628(01)ampfrom=pl httpseur-lexeuropaeulegal-content

PLTXTPDFuri=CELEX52014XC0628(01)R(04)ampfrom=EN93emsp Co do postulatoacutew dotyczących konieczności przyjęcia takich wytycznych zob uwagi ClientEarth do rewizji Wytycznych EEAG https

wwwclientearthorgmedia3v2aodbbclientearth039s-response-to-the-targeted-consultation-for-the-evaluation-of-the-guidelines--on-state-aid-for-environmental-protection-and-energy-2014-2020-ce-enpdf s 23

45

żebytakidokumentpowstałprzedopracowaniemprzezpolskiewładzenowegoprojekturestruk-turyzacjikrajowejenergetyki94

WzwiązkuztymdopuszczalnośćpomocypaństwawzakresiepozostałychelementoacutewplanurestrukturyzacjimusiałabybyćbadanaprzezKEnapodstawieogoacutelnejnormytraktatowej(art107TraktatuofunkcjonowaniuUEdalejbdquoTFUErdquo)95Natejpodstawiew2020rKomisjazgodziłasięjużporazpierwszynaprzyznanieprzezwładzeHolandiipomocywformieodszkodowaniawzamianzaszybszezamknięcieelektrowniwęglowejHemweg96Sprawaakceptacjitejpomocyodmomen-tupierwszegokontaktuwładzHolandiizKEtrwałaniecałyrok

Otwartawpołowielat90-tychelektrowniazostałazamkniętazpoczątkiem2020rnadłu-goprzedpierwotnieplanowanymzakończeniemeksploatacjiJejoperatorotrzymałzato50mlneurorekompensatyWocenieKEkorzyściklimatyczneprzeważyłytutajnadkosztamipieniężny-miElektrowniaemitowałaokoło35mlntonCO2rocznieIstotnąokolicznościąwświetlepozytyw-nejdecyzjiKEbyłoteżprzyjęciew2019rprzezHolandięustawynamocyktoacuterejkrajtencałkowicieodejdzieodenergetykiwęglowejnajpoacuteźniejdo2030rTrzebazaznaczyćżedecyzjaKEodwoły-wałasiędoEuropejskiegoZielonegoŁadutjplanowanejdopieroinicjatywylegislacyjnejmającejnaceluosiągnięcieprzezUnięneutralnościklimatycznejnajpoacuteźniejdo2050r97

Brak konkretnych wytycznych komplikuje proces zatwierdzania pomocyMechanizmyre-kompensatprzewidzianewwwniemieckiejustawieozakończeniuwytwarzaniaenergiielektrycz-nejzwęgla(aukcjedlablokoacutewnawęgielkamiennyindywidualneumowyzoperatoramiinstalacjiwykorzystującymiwęgielbrunatny)sąjeszczeprzedmiotembadaniaprzezKEnaraziewtrybienieformalnejproceduryprenotyfikacjiOficjalniewładzeNiemiecniezgłosiłyjeszczewwmecha-nizmoacutewKomisjiPrzeciągającesięnegocjacjezKEpotwierdzająwątpliwościzwiązanezprzyzna-waniemnowejpomocypaństwawodniesieniudoinstalacjiwęglowych98

W warunkach zaostrzającej się polityki klimatyczno-energetycznej UE szczegoacutelnie trudno będzie o zatwierdzenie pomocy w formie wsparcia udzielanego przez polskie państwo instala-cjom wykorzystującym węgiel Przedstawionewplanierestrukturyzacjipotencjalneźroacutedłafinan-sowania(przychodyzEUETSFunduszSprawiedliwejTransformacji)sąbardzowątpliwe

Obecnebrzmienieunijnejdyrektywy200387WEustanawiającejsystemhandluprzydziałamiemisjigazoacutewcieplarnianych(bdquodyrektywaETSrdquo)99bardzoograniczamożliwośćprzyznawaniaśrod-koacutewwodniesieniudoinstalacjiwęglowych100PodobnieostatniprojektunijnegorozporządzeniaustanawiającegoFundusznarzeczSprawiedliwejTransformacji101przewidujeżepodmiotygospo-darczeinneniżmałelubśrednieprzedsiębiorstwa(awięctakiejakplanowaneNABE)mogąbyć

94emspZgodniezdoniesieniamimedialnymiplanowanenaprzełom2020i2021rZobnphttpswwwwnpplenergetykawydzielenie-ak-tywow-weglowych-z-energetyki-resort-kresli-terminarz426376html

95emsphttpseur-lexeuropaeulegal-contentPLTXTPDFuri=CELEX12012ETXTampfrom=PL96emspZobhttpseceuropaeucommissionpresscornerdetailenip_20_863httpseceuropaeucompetitionstate_aidca-

ses1202025284556_2165085_151_2pdf97emspZobwięcejhttpseceuropaeuinfostrategypriorities-2019-2024european-green-deal_pl98emspGłoacutewnezarzutyprawnewobecmechanizmoacutewwsparciaprzewidzianychwniemieckiejustawieobejmująniezgodnośćzrynkiemwe-

wnętrznymUEzuwagina emspdopuszczaniedomożliwościuzyskaniarekompensatwprzypadkublokoacutewmającychwięcejniż25latktoacuterejużdzisiajniemają

wartościrynkowejiwzwiązkuztymsztuczneprzedłużanieichokresueksploatacjiemspnadmiernerekompensatydlawwblokoacutew(każdeeurostanowiwtymprzypadkuwindfallprofit)emspfaworyzowaniemodernizacjiinstalacjiwęglowychwstronęinstalacjikogeneracyjnychzamiastichszybszegowyłączaniaemspnietransparentnyprocesnegocjowaniarekompensatzoperatoramiinstalacjiwykorzystującychwęgielbrunatnyemspokolicznośćżewysokośćrekompensatniejestodnoszona(przeliczana)wodniesieniudofaktycznychdatzamknięciaposzcze-

goacutelnychinstalacjiorazemspniezgodnośćzzasadąunijnegoprawaochronyśrodowiskandashbdquozanieczyszczającypłacirdquo

Opracowanonapodstawiehttpswwwdocumentsclientearthorglibrarydownload-infothe-german-coal-exit-law-grounds-of--incompatibility-of-the-compensations-for-hard-coal-plants-with-state-aid-lawhttpswwwdocumentsclientearthorglibrarydownload-infothe-german-lignite-phase-out-contract-and-investment-arbitration-briefinghttpswwwdocumentscliente-arthorglibrarydownload-infoletter-to-dg-competition-legality-of-state-aid-to-german-lignite-operatorsorazhttpswwwdo-cumentsclientearthorglibrarydownload-infofunding-for-chp-in-germanys-coal-phase-out-law

99emsphttpseur-lexeuropaeulegal-contentPLTXTPDFuri=CELEX02003L0087-20200101ampfrom=PL100emspZobhttpswwwdocumentsclientearthorgwp-contentuploadslibrary2018-05-20-reforma-eu-ets-jak-nie-zmarnowac-kolej-

nej-szansy-na-dekarbonizacje-polskiej-gospodarki-coll-plpdfs7101emspZobhttpseur-lexeuropaeulegal-contentPLHISuri=CELEX52020PC0022WedługostatniejpropozycjiPolscezfunduszu

miałobyprzypaśćokoło35mldeuro

46

wspieranezupełniewyjątkowoapomocniemożedotyczyćinwestycjiwzakresiespalaniawę-gla102

PolskiewładzegrająwięcbdquovabanquerdquostawiającnaprzyszłeniewynegocjowanejeszczeramyprawaUEliczącżeostatecznebrzmienienowelizowanychlubprzyjmowanychwłaśnieregulacjiunijnychbędzieprzychylnedladofinansowywaniaenergetykiwęglowej103Będzietotrudneponie-ważprzyznawanadotychczasprzezpolskiewładzepomocpaństwadlasektoraenergetycznegoprzyczyniałasięraczejdopetryfikacjistrukturymocyzainstalowanejikrajowegomiksuenerge-tycznego104PonadtowtokupostępowaniawsprawiepomocypaństwawformiebezpłatnychuprawnieńEUETSdlakrajowychelektrowninalata2013-2019polskiewładzezobowiązałysiędodekoncentracjipolskiegosektoraenergetycznegopodczasgdyodtegoczasumamydoczynie-niazjegopostępującąkonsolidacją105

W tej sytuacji niewykluczone że koszty wynikające z planu restrukturyzacji energetyki (tjzwłaszczakosztyfunkcjonowaniaEDM)będąporazkolejnypokrywanezapośrednictwemnowejdedykowanejopłatybędącejjednązpozycjinarachunkuzaenergięelektrycznąkażde-goodbiorcyenergiiwPolsce(podobniejakmatomiejscewprzypadkuopłatyprzejściowejorazwprowadzanejod1stycznia2021rnowejopłatymocowej)

102emspZobhttpseur-lexeuropaeulegal-contentPLTXTHTMLuri=CELEX52020PC0022ampfrom=ENart4ust2orazart5103emspPolskazawnioskowałaostatnioozmianywdyrektywieETSZobhttpswwwreuterscomarticleeu-carbontrading-polandpoland-

-seeks-extra-carbon-market-cash-for-green-shift-idUKL4N2HB2QN104emspZobszerzejhttpswwwdocumentsclientearthorglibrarydownload-infosubsydia-motor-czy-hamulec-polskiej-transformacji-e-

nergetycznejorazhttpswwwdocumentsclientearthorgwp-contentuploadslibrary2018-05-20-reforma-eu-ets-jak-nie-zmar-nowac-kolejnej-szansy-na-dekarbonizacje-polskiej-gospodarki-coll-plpdf

105emspZobhttpseceuropaeucompetitionstate_aidcases249823249823_1531411_93_2pdfpkt37nas12-13Szerzejnatente-matzobhttpswwwdocumentsclientearthorgwp-contentuploadslibrary2018-05-20-reforma-eu-ets-jak-nie-zmarnowac-kolej-nej-szansy-na-dekarbonizacje-polskiej-gospodarki-coll-plpdfs18-19

47

Te same problemy można odnieść do przygotowywanego przez rząd odrębnego planu re-strukturyzacji aktywoacutew w sektorze wydobycia węgla kamiennego skupionych w Polskiej Grupie Goacuterniczej Przyznawanie nowej pomocy operacyjnej w odniesieniu do wydobycia węgla kamien-nego jest w UE zakazane od końca 2018 r W związku z tym także ten plan zakłada przychylność KE i zmiany w unijnym prawie o pomocy państwa Scenariusz zgody na nowy program pomocy dla polskiego sektora goacuternictwa kamiennego należy ocenić jako mało prawdopodobny W tym kontekście wątpliwe są też elementy planu restrukturyzacji elektroenergetyki obejmujące kopalnie węgla kamiennego (np przeniesienie należącej do grupy Enea LW Bogdanka do NABE)

73 CZY RESTRUKTURYZACJA STANOWI POMOC PAŃSTWA

Pomimo że plan restrukturyzacji polskiej elektroenergetyki stanowi powiązaną całość jego po-szczegoacutelne elementy wpadają w roacuteżne reżimy prawne i najprawdopodobniej będą przedmiotem kilku roacuteżnych postępowań W szczegoacutelności mimo że wstępna wersja planu wiąże ze sobą me-chanizmy EDM oraz rezerwy strategicznej nie można wykluczyć że udzielona pomoc będzie przedmiotem dwoacutech odrębnych postępowań (podobnie jak miało to miejsce w przypadku wpro-wadzanych jedną ustawą rynku mocy oraz mechanizmu ulg w opłacie mocowej dla odbiorcoacutew przemysłowych)

Aby dany mechanizm moacutegł zostać uznany za pomoc państwa musi spełniać łącznie wszystkie przesłanki wynikające z art 107 ust 1 TFUE tj

być przyznawany przedsiębiorcom być przyznawany przez państwo oraz przy użyciu zasoboacutew państwowych przy czym

nie ma znaczenia forma prawna wsparcia (bdquow jakiejkolwiek formierdquo) przyznawać selektywną korzyść zakłoacutecać konkurencję lub przynajmniej grozić zakłoacuteceniem konkurencji oraz wpływać na wymianę handlową między państwami członkowskimi UE

Nie ulega większej wątpliwości że pomoc państwa będzie stanowić planowany mechanizm EDMrezerwy strategicznej KE uznała już za pomoc państwa (zgodną z rynkiem wewnętrznym) rekompensatę o zbliżonym charakterze dla ww elektrowni Hemweg w Holandii a w toku znajdu-je się sprawa notyfikacji wsparcia w formie aukcji i indywidualnych umoacutew dotyczących zamykania odpowiednio elektrowni na węgiel kamienny i brunatny w Niemczech

Komisja uznawała też za pomoc państwa (zgodną z rynkiem wewnętrznym) szereg rezerw stra-tegicznych w roacuteżnych państwach UE w tym w Niemczech106 oraz w Belgii107 Dotychczasowa pol-ska rezerwa strategiczna w postaci Interwencyjnej Rezerwy Zimnej nie była przedmiotem badania przez KE pomimo że w ocenie ClientEarth mechanizm ten spełnia wszystkie kryteria do uznania go za pomoc państwa108 Mechanizmy mocowe stanowią coraz szerszy przedmiot zainteresowa-nia KE a ostatnio za pomoc państwa został uznany min polski rynek mocy

Poniżej przeanalizowano kolejno poszczegoacutelne elementy planu restrukturyzacji z perspekty-wy unijnego prawa o pomocy państwa

106emspZob httpseceuropaeucompetitionstate_aidcases269083269083_1983030_171_2pdf107emsp Zob httpseceuropaeucompetitionstate_aidcases272020272020_1964726_118_2pdf 108emsp Zob szerzej httpswwwdocumentsclientearthorglibrarydownload-infosubsydia-motor-czy-hamulec-polskiej-transformacji-e-

nergetycznej s 38-43

48

Planowany EDM będzie stanowił pomoc państwa ponieważ przewidziane nim płatności mają być przyznawane przedsiębiorstwom energetycznym niezależnie od tego

jaką formę prawną przybiorą ostatecznie NABE lub EDM (spoacutełki agencji albo inną) mają być przyznawane przez państwo i przy użyciu zasoboacutew państwowych ponie-

waż przyjęcie tego mechanizmu będzie decyzją państwa a środki na pokrycie jego działalności będą pozostawać pod kontrolą państwa (niezależnie czy ostatecznie będą to środki z EU ETS z innego unijnego mechanizmu czy też z nowej dedykowa-nej opłaty energetycznej)

będą przyznawać selektywną korzyść w szczegoacutelności z uwagi na bardzo ograni-czony katalog potencjalnych beneficjentoacutew sprowadzający się do operatoroacutew (albo nawet jednego operatora) istniejących blokoacutew węglowych

grożą zakłoacuteceniem konkurencji ponieważ rekompensaty ma otrzymać jedynie część albo nawet tylko jeden uczestnik rynku (NABE) a nie otrzymają ich pozostali konku-renci na rynku energii elektrycznej

będą wpływać na wymianę handlową między państwami członkowskimi UE ponie-waż energia elektryczna jest przedmiotem obrotu na rynku wewnętrznym

Podobnie każda nowa rezerwa strategiczna będzie stanowić pomoc państwa ponieważ wsparcie będzie przyznawane przedsiębiorstwom energetycznym niezależnie od tego jaką

formę prawną przybiorą ostatecznie NABE lub EDM będzie przyznawane przez państwo i przy użyciu zasoboacutew państwowych ponieważ

środki na pokrycie kosztoacutew stałych deficytowych elektrowni węglowych pozostają-cych w dyspozycji operatora systemu energetycznego będą pozostawać pod kon-trolą państwa

będzie przyznawać selektywną korzyść w szczegoacutelności z uwagi na bardzo ograni-czony katalog potencjalnych beneficjentoacutew sprowadzający się do operatoroacutew (albo nawet jednego operatora) istniejących blokoacutew węglowych

grozi zakłoacuteceniem konkurencji ponieważ taka rezerwa nie stanowi naturalnego elementu rynku energii elektrycznej a ewentualne wynagrodzenie za realizację takiej usługi otrzymuje jedynie część konkurentoacutew obecnych na tym rynku oraz

wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi UE ponieważ ener-gia elektryczna jest przedmiotem obrotu na rynku wewnętrznym

Należy przy tym pamiętać że zgodnie z unijnym rozporządzeniem 2019943 w mechanizmach mocowych w tym w rezerwach strategicznych nie mogą już uczestniczyć bloki energetyczne emi-tujące powyżej 550 gramoacutew CO2 na kWh wytwarzanej energii lub 350 kg CO2 na kW mocy zain-stalowanej (ten drugi proacuteg otwiera możliwość dla utworzenia nowej rezerwy) Mając na uwadze przeciętną sprawność polskich blokoacutew węglowych średnioroczny stopień wykorzystania mocy zainstalowanej elektrowni pozostających w takiej rezerwie moacutegłby wynosić jedynie około 4 proc Ich aktywność będzie więc musiała być bardzo ograniczona

O ile wdrożenie mechanizmu EDMrezerwy strategicznej nie budzi wątpliwości co do istnienia pomocy państwa (unijne prawo konkurencji zna podobne przypadki) to w pozostałym zakresie pla-nu restrukturyzacji mamy do czynienia z rozstrzygnięciami o precedensowym charakterze Można jednak dowodzić że już sama okoliczność wyodrębnienia aktywoacutew węglowych a co za tym idzie ndash podniesienia wartości księgowej pozostałych grup energetycznych musi być przedmiotem ba-dania nie tylko z perspektywy prawa fuzji i przejęć ale także prawa o pomocy państwa

Elementy planu restrukturyzacji polskiego sektora elektroenergetycznego obejmujące wyod-rębnienie aktywoacutew węglowych oraz przekazanie ich do nowego państwowego podmiotu (NABE) mogą stanowić pomoc państwa ponieważ taka restrukturyzacja

wspiera przedsiębiorstwa energetyczne PGE Eneę i Taurona przewiduje wsparcie przyznawane przez państwo (państwowa NABE przejmuje trwa-

49

le nierentowne aktywa węglowe zob też wypowiedzi przedstawicieli rządu że forma i ostateczny kształt restrukturyzacji będą decyzją państwa109) oraz przy użyciu zaso-boacutew państwowych (w wyniku restrukturyzacji giełdowe spoacutełki uzyskują korzyść a państwo stratę państwo może przejąć część długoacutew spoacutełek energetycznych)

przyznaje selektywną korzyść ponieważ plan wspiera wybrane państwowe przed-siębiorstwa a nie wszystkich konkurentoacutew na rynku energii (dla poroacutewnania pry-watny ZE PAK ma wygasić wszystkie swoje aktywa węglowe do 2030 r we własnym imieniu i na własny koszt110)

grozi zakłoacuteceniem konkurencji na rynku energii elektrycznej ponieważ może min stwarzać korzyść dla nowego podmiotu (połączone PGE Enea i Tauron) ktoacutera

jest niemożliwa do uzyskania na wolnym rynku (prywatni inwestorzy pozbywają się dzisiaj aktywoacutew węglowych a nie je skupują)

stwarzać ryzyko sztucznego przedłużania życia aktywoacutew węglowych w nowych warunkach regulacyjnych (zwłaszcza w kontekście podniesienia unijnego celu redukcji emisji CO2 o dalsze co najmniej 15 pkt proc do 2030 r) oraz

odbiorcom energii prawo do wyboru sprzedawcy wpływa na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi ponieważ ener-

gia elektryczna jest przedmiotem obrotu na rynku wewnętrznym UE a połączone PGE Enea i Tauron posiadające zwiększoną wartość księgową będą mogły realizo-wać duże inwestycje w nowe źroacutedła wytwoacutercza wpływające na saldo wymiany energii elektrycznej pomiędzy Polską a połączonymi z nią systemami energetycznymi a po-nadto NABE stanie się największą węglową spoacutełką elektroenergetyczną w UE

W takiej sytuacji (państwo przejmuje trwale deficytową działalność gospodarczą a nawet począt-kowa wartość NABE jest ujemna) trudno moacutewić o możliwości spełnienia przez restrukturyzację tzw testu inwestora prywatnego (tj sytuacji kiedy interwencja państwa przyznaje taką korzyść go-spodarczą ktoacuterą można otrzymać w normalnych warunkach gospodarki rynkowej)111

Już sama restrukturyzacja polskiego sektora energetycznego może więc przewidywać subsydiowanie giełdowych spoacutełek przez państwo a co za tym idzie ndash stanowić pomoc pań-stwa Wyjątkowo kontrowersyjną kwestią jest potencjalny wykup przez państwo długoacutew związa-nych z węglowymi aktywami obecnych grup energetycznych112 Jak dotychczas KE bardzo rzadko zgadzała się na przejmowanie prywatnych długoacutew przez instytucje państwowe113 a historia unijne-go prawa o pomocy państwa nie zna podobnego zestawu mechanizmoacutew finansowych do tej ktoacuterą przewiduje wstępny plan restrukturyzacji polskiego sektora elektroenergetycznego114

Żaden z elementoacutew planu nie spełnia też przesłanek do możliwości uznania go za tzw usłu-gi w ogoacutelnym interesie gospodarczym (bdquoUOIGrdquo) ktoacutere stanowią jeden z wyjątkoacutew od ogoacutelnych za-sad prawa o pomocy państwa115 Należy przy tym pamiętać że ocena zgodności wprowadzanych przez państwa członkowskie UOIG z unijnym prawem konkurencji także należy do KE116

Polskie władze powinny więc jak najszybciej notyfikować KE całość planu restrukturyza-cji (niezależnie od tego że jego poszczegoacutelne elementy mogą i najpewniej będą poacuteźniej przedmio-

109emspZob np httpswwwwnpplenergetykawydzielenie-aktywow-weglowych-z-energetyki-resort-kresli-terminarz426376html 110emsp Zob httpsrizepakcomplplraportyraporty-okresowe1466-rozszerzony-skonsolidowany-raport-polroczny-za-i-polrocze-

-2020-rokuhtml 111emsp Zob szerzej w M Stoczkiewicz Pomoc państwa dla przedsiębiorstw energetycznych w prawie Unii Europejskiej Warszawa 2011 s

195112emspZob httpswysokienapieciepl33246-pge-chce-zeby-rzad-odcial-jej-weglowy-ogon-rzad-na-razie-tylko-wymachuje-nozem 113emsp Zob httpseceuropaeucompetitionstate_aidcases267849267849_1911676_95_2pdf httpseceuropaeucompetitionsta-

te_aidcases222342222342_736762_3_1pdf 114emsp Na bazie httpseceuropaeucompetitionstate_aidregister 115emsp Zob art 106 ust2 TFUE Art 9 ust 2 nowej unijnej dyrektywy 2019944 w sprawie wspoacutelnych zasad rynku wewnętrznego energii

elektrycznej (httpseur-lexeuropaeulegal-contentPLTXTPDFuri=CELEX32019L0944ampfrom=PL) precyzuje że wszystkie UOIG w sektorze energetycznym muszą być jasno określone przejrzyste niedyskryminacyjne weryfikowalne i gwarantować wspoacutelnoto-wym przedsiębiorstwom energetycznym roacutewność dostępu do konsumentoacutew krajowych

116emsp Zob art 106 ust 3 TFUE

50

temodrębnychpodstępowań)Nabaziedotychczasowychprecedensoacutew(zwłaszczawwsprawyHolandii)możnaprzyjąćżeKomisjabędzieskłonnazaakceptowaćpomocwodniesieniudowy-gaszaniaenergetykiwęglowejwPolsceoilekorzyściśrodowiskowe(klimatyczne)będąznacznieprzewyższałykosztyponoszoneprzezpaństwo117orazbędąprzeważałynadnegatywnymwpły-wemrestrukturyzacjinakonkurencjęnarynkuenergii

Oznacza to w praktyce konieczność przyjęcia bardzo ambitnego harmonogramu wyłą-czeń elektrowni węglowych costoiwkontrzezwypowiedziamiprzedstawicielirządumoacutewią-cymiżeseparacjaaktywoacutewwęglowychmaumożliwićzmianępolskiegomiksuenergetycznegodopierobdquowperspektywienajbliższychdekadrdquo118

PomocpaństwaniemożezacząćbyćprzyznawanaprzedzatwierdzeniemprzezKE

74 WNIOSKI I REKOMENDACJE

Ogoacutelnaanalizawstępnegoplanurestrukturyzacjipolskiegosektoraenergetycznegoprowadzidonastępującychwnioskoacutew

KoniecznajestniezwłocznanotyfikacjacałościplanuKE Procedurabadaniaplanurestrukturyzacjibędziedługotrwałainienależyspodzie-waćsięwtymzakresieszybkichrozstrzygnięć(nabaziedotychczasowychdoświad-czeńprecedensowegocharakteruorazstopniaskomplikowaniasprawymożnaszacowaćżeocenaplanubędzietrwałaprzynajmniejrok)

KEjestskłonnaakceptowaćpomocpaństwazwiązanązzamykaniemelektrowniwę-glowychalewzamianbędziewymagaćspełnieniaścisłychorazprogresywnychwa-runkoacutewklimatycznych(zobponiżej)

TrudniejbędzieuzyskaćodpowiedniezgodyUOKiKWartopamiętaćżew2011rUOKiKniewydałzgodynakoncentracjęaktywoacutewzaledwiedwoacutechkrajowychgrupzsektoraelektroenergetycznegondashPGEiEnergi119aodtegoczasuodpowiednieprze-pisynieuległyistotnymzmianom

Wświetlezaostrzającychsięregulacjiklimatyczno-energetycznychUEewentualnepozytywnedecyzjeUOKiKwobszarzeenergetykiwęglowejtakżewymagaćbędąnałożeniaodpowiednichwarunkoacutewklimatycznych120

Zewzględunaskalęplanowanejingerencjiwprocesygospodarczeorazwagę sprawydlaochronyklimatuwskazanebyłobyżebyzałożeniarestrukturyzacji przybrałyformęspecjalnejustawy(podobniejakmiałotomiejscewNiemczech orazHolandii)

MającnauwadzepowyższewydajesiężeKomisjaEuropejskabyłabywstaniezaakceptowaćplanrestrukturyzacjipodnastępującymiwarunkamimającyminaceluochronęklimatu

EDM wspiera tylko te bloki energetyczne ktoacutere fizycznie zakończą działalność najpoacuteźniej do 2030 r Blokiktoacuterezostanązamkniętepo2030rniesąuprawnionedoubieganiasięopomocpaństwa(podobnadegresjamamiejscewprzypadkunie-mieckiejustawyozakończeniuwytwarzaniaenergiielektrycznejzwęgla)

117emspNależyprzytympamiętaćżenaczelnązasadąunijnegoprawaochronyśrodowiskajesttzwzasadabdquozanieczyszczającypłacirdquo(zobart191ust2TFUE)oznaczającawszczegoacutelnościżezadokonaneszkodyśrodowiskoweodpowiadaoperatorinstalacjianiepań-stwo

118emspZobhttpswwwwnpplenergetykawydzielenie-aktywow-weglowych-z-energetyki-resort-kresli-terminarz426376html119emspZobhttpswwwuokikgovplaktualnosciphpnews_id=2423120emspNabazieZajdlerEnergyLawyersampConsultantsLegalandregulatoryanalysisofmergercontrolconsiderationsforPolishcoalcon-

centrationniepublikowane

51

Pomoc państwa w ramach EDM jest ograniczona wyłącznie do dodatkowych kosztoacutew związanych z wcześniejszym zamknięciem instalacji węglowych oraz kosztoacutew społecznychzwiązanychzezwalnianiemprzekwalifikowaniempracowni-koacutewEDMmożeteżpokrywaćczęśćkosztoacutewśrodowiskowychponoszonychpoza-mknięciuinstalacji(npkosztoacutewrekultywacjiterenu)121 EDM nie przewiduje pomocy operacyjnej dla funkcjonujących blokoacutew węglowych

Po2030rwsystemieenergetycznympozostajątylkonajbardziejsprawneblokiwę-glowektoacuterezostałyoddanedoeksploatacjipo2010r(tjnajnowszeblokiwelek-trowniachBełchatoacutewKozieniceOpoleJaworznoorazTuroacutew)

Wszystkie bloki węglowe w kraju zostają wyłączone najpoacuteźniej do końca 2035 r Niemawoacutewczasproblemuzewentualnąodpowiedzialnościąodszkodowawcząpań-stwazawcześniejszerozwiązanieumoacutewmocowych(takjakmiałotomiejscewprzy-padkumechanizmurekompensatzarozwiązanietzwkontraktoacutewdługoterminowychKDT)ndashostatnieumowyzjednostkamiwęglowymiwramachrynkumocywygasajązkońcem2035r

Plan zawiera zobowiązanie polskich władz aby w 2030 r z węgla było wytwarza-ne nie więcej niż 15-20 TWh energii elektrycznej co pozostaje w zgodzie z war-tościami wynikającymi z nowego podwyższonego celu redukcji emisji CO2 w UE wynoszącego-55procw2030r(wodniesieniudowartościz1990r)Podobnekierunkowezobowiązaniapolskichwładzznajdowałysięjużwprzeszłościwdecy-zjachKEzzakresupomocypublicznej122

121emspBudzitojednakwątpliwościzpunktuwidzeniazasadybdquozanieczyszczającypłacirdquo122emspZobpkt37wwdecyzjiKEwsbezpłatnychuprawnieńEUETSdlapolskiejelektroenergetykihttpseceuropaeucompetitionstate_

aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52

ZAŁĄCZNIK 1Tab Z1 Narzędzia regulacyjne wspierające odejście od węgla w energetyce

Narzędzia Opis Argumenty za Argumenty przeciwPodatek węglowy i system handlu emisjami (EU ETS)

Mimożepodatekwęglowyisystemhandluemisjami(EUETS)sączęstoprzedstawianejakoalternatywywpraktycewielekrajoacuteweuropejskichndashnpSzwecjaiWielkaBrytaniastosujejełącznie123124

System handlu emisjami (EU ETS)EUETSobowiązujewewszystkichkrajachUE

Odjegoustanowieniaw2005rEUETSzapewniłpolskiemubudżetowiok20mldzłdochodu

Podatek węglowyWielekrajoacuteweuropejskichstosujeobokETStakżepodatekwęglowy

WPolscepodatekwęglowynieobowiązujeleczod1993rfunkcjonujeakcyzaekologicznanawyrobyenergetyczneienergięelektrycznąktoacuterajestklasyfikowanajakopodatekwęglowyprzeznpBankŚwiatowyJejpoziomjestjednakniezwykleniskiwporoacutewnaniuzpodatkiemwęglowymwinnychkrajach125

DochoacutedbudżetowyzpodatkuwęglowegomoacutegłbyzostaćzainwestowanywprogramywspierającerozwoacutejtechnologiiOZEczyredukcjęuboacutestwaenergetycznego

WPolscepodwyższonypodatekwęglowy(obokEUETS)moacutegłbydoprowadzićdodalszegoobniżeniakonkurencyjnościwytwarzaniaenergiielektrycznejzwęglaiszybszegowycofywaniaaktywoacutewwęglowych

Brakpewnościcodotempazmianczydokładnejdatyodejściaodwęgla

Jeżelizmianyniezajdąwystarczającoszybkonałożeniewysokiegopodatkuwęglowegomożespowodowaćznacznywzrostcenenergii elektrycznej dlakonsumentoacutew

ŚrodkizEUETSmogąbyćwykorzystywaneniezgodniezprzeznaczeniemndashnpdofinansowaniaFunduszuWypłatyRoacuteżnicyCeny

Wsparcie dla OZE

Jeststosowanewceluobniżeniakosztoacutewprodukcjienergiizodnawialnychźroacutedełenergiiszczegoacutelniewpoczątkowejfazieichwdrażania

PomoctamożeprzyjąćroacuteżneformytakiejakbezpośrednitransferśrodkoacutewnainwestycjewtechnologieOZElubulgipodatkowedlaorganizacjiinwestującychwadaptacjetychtechnologii

ZwiększamożliwościfinansoweproducentoacutewenergiinawdrożenietechnologiiOZEwprocesiewytwarzaniaenergiielektrycznej

WyższypoziomwsparciadlaOZE(wformieaukcjiOZElubnowychprogramoacutew)moacutegłbypozwolićnauniknięcierestrukturyzacjirynkuenergetycznegospoacutełkienergetycznemiałybybowiemwięcejśrodkoacutewnainwestycje

Abyosiągnąćnajlepsząefektywnośćtychprogramoacutewwsparciaważnejestżebyniedziałałyonewpołączeniuzpomocąpublicznądlaenergetykikonwencjonalnejleczzamiastniej126

MimotegożeredukcjaemisjidrogąpomocydlaOZEmożesięwiązaćzwiększymikosztaminiżnpwprowadzeniepodatkuwęglowegodoświadczeniezkrajoacuteweuropejskichiPolskiwykazałożesąoneefektywnymśrodkiemnaobniżeniecenenergiiOZEizwiększenieudziałutejenergiiwmiksieenergetycznym127

Niepewnośćcodotempaiskutecznościtransformacjienergetycznej

NiedajegwarancjiżetechnologieOZEzostanązaadaptowanieprzezsektorenergetycznywstopniupozwalającymnautrzymanieciągłościenergetycznej w kraju

Jeżelitransformacjanienastąpiwzględnieszybkopomoctamożebyćbardzokosztownadlapaństwaprzyniskichkorzyściachspołecznychśrodowiskowych

123emspHaites(2018)Carbontaxesandgreenhousegasemissionstradingsystemswhathavewelearnedhttpswwwtandfonlinecomdoifull1010801469306220181492897

124emspBankŚwiatowy(2020)CarbonPricingDashboardhttpscarbonpricingdashboardworldbankorgmap_data125emspWorldBank(2016)StateandTrendsofCarbonPricing2016httpsopenknowledgeworldbankorghandle1098625160cid=EXTIK_Tokyo_eNews_P_

EXTamplocale-attribute=es126emspWlatach2013-18Polskaprzeznaczyładwukrotniewięcejśrodkoacutewnapomocenergetycekonwencjonalnejniżodnawialnejcodoprowadziłodowzajem-

negoznoszeniasięefektoacutewpomocyiwolnejadaptacjitechnologiiniskoemisyjnych127emspCatapult(na)NetherlandsRenewableEnergySupportSchemeshttpsescatapultorgukwp-contentuploads201810Netherlands-RES-Support-

-Case-Study-FINALpdf

53

Narzędzia Opis Argumenty za Argumenty przeciwStandardy emisji

Sątoograniczeniaemisyjnenakładanenaelektrowniestosowanewceluograniczeniaemisjigazoacutewcieplarnianych

Jednostkiprodukcyjnektoacutereniespełniajątychwymogoacutewzostająwykluczonezmożliwościdostarczaniaenergii

Standardyemisjimająnaceluzachęcenieelektrownidomodernizacjiiadaptacjitechnologiiumożliwiającychimkontynuacjęwytwarzaniaenergiielektrycznejprzyobniżonychemisjach

Jesttoroacutewnieżefektywnysposoacutebnazamknięcieelektrowniwęglowychktoacutereniespełniająwarunkoacutewemisyjnych

WprzypadkuPolskiktoacuterawciążwdużejmierzepoleganawytwarzaniuenergii elektrycznej zwęglanałożeniebardziejrestrykcyjnychlimitoacutewemisji(czytbrakderogacji)iraptownezamknięciewieluelektrowniwęglowychmogłobydoprowadzićdozagrożeniabezpieczeństwaenergetycznego

Wsparcie sprawiedliwej transformacji

Jesttospołeczno-ekonomicznyprogrampomocypaństwadlaregionoacutewdotkniętychodchodzeniemodwęglaobejmującynpprzekwalifikowaniezawodoweczypomocwznalezieniualternatywnegozatrudnienia

Środkitewdużejmierzepochodzązfunduszuunijnego

Tegotypuprogramystanowiąkluczowewsparciedlaregionoacutewdotkniętychodchodzeniemodwęglaaichbrakmożedoprowadzićdopoważnychszkoacutedspołecznychiekonomicznych

WUErolętegotypuwsparciamapełnićFunduszSprawiedliwejTransformacjiipochodnemechanizmyfinansowaniawramachEuropejskiegoZielonegoŁadu128

Programytemogąbyćkosztowneaichefektywnośćzależyoddobregoplanowaniaizaangażowaniaszereguinteresariuszynapoziomielokalnymregionalnymkrajowymiunijnym

Kompensacja za rzekomo utracone zyski

Operatorzyelektrowniwęglowychsprzeciwiająsięwyłączeniuichprzedtechnicznymterminemkońcaeksploatacji(nawet60latiwięcej)twierdzącżepozbawiaichtomożliwościuzyskaniazwrotuzjużdokonanejinwestycjiWzamianzawcześniejszewyłączenieelektrownidomagająsięrekompensatzapotencjalnieutraconezyski

Takiprogramowartościnawet40mldeuroplanowanyjestwNiemczech

Odszkodowaniadlaoperatoroacutewelektrowniwęglowychsąotylekontrowersyjneżewielezelektrownijużterazbalansujenakrawędzirentowności129iwprzyszłościprzynosićbędąraczejstratyniżzyskiZasadniczympytaniemjestwięcczytegorodzajuprogrammaracjębytuwPolsce

Dodatkowamotywacjafinansowadlaoperatoroacutewelektrowniwęglowychktoacuterzyzdecydująsięjewyłączyćprzednominalnymterminem

ObciążenieSkarbuPaństwadodatkowymikosztamiktoacuterezamiastbyćprzeznaczanenanoweniskoemisyjnetechnologiewytwoacuterczeprzedłużajączasdziałaniaaktywoacutewwęglowych

JesttotakżepomocpublicznaktoacuteraniemusizostaćzaakceptowanaprzezKomisjęEuropejską

TransferśrodkoacutewniemusibyćgwarantemszybszegoodchodzeniaodwęglaWNiemczechmimoprogramukompensattempoodchodzeniaodwęglaniejestwystarczającoszybkie(do2038r)Jesttoroacutewnieżniezgodnezunijnymizasadamildquozanieczyszczającypłacirdquo(angpolluter pays principle)

128emspCzyżaketal(2020)ZielonemiejscapracyPrzypadekregionubełchatowskiegoInstratPolicyPaper042020httpinstratplwp-contentuploads202008Instrat-Policy-Paper-04-2020pdf

129emspCarbonTracker(2018)PoweringdowncoalNavigatingtheeconomicandfinancialrisksinthelastyearsofcoalpowerhttpscarbontrackerorgreportscoal-portal

54

Narzędzia Opis Argumenty za Argumenty przeciwMechanizmy mocowe

Zapewniająstabilnośćdostawenergii elektrycznej

WPolscebyłatodotychczasoperacyjnarezerwamocy(ORM)od2021rjejrolęprzejmierynekmocy

UnijnerozporządzenieobligujePolskędozaprzestaniawspieraniawramachrynkumocywysokoemisyjnych(powyżej550gkWh)blokoacutewwęglowychodpołowy2025roku

Rynekmocyzapewniastabilnośćdostawenergiienergetycznejwkrajugdyenergiazodnawialnychźroacutedełenergiiniejestdostępnalubwystarczającadopokryciazapotrzebowanieenergetycznego

Dziękidługoterminowymumowomiwsparciufinansowemuznichwynikającemurynekmocymazazadaniepromowaćinwestycjewnowemocewytwoacutercze

Wobliczuregulacjieuropejskichnakazującychwycofaniewsparciadlaelektrowniwęglowychemitującychpowyżej550gkWhrynekmocyprawdopodobniestraciracjębytu(ewentualniewaukcjachmocystartowałybędąelektrowniegazowe)

OtwartąkwestiąpozostajezapewnieniedostępnościmocywKSEprzymalejącejrolirynkumocy-byćmożejegokształtpowinienbyćzmienionyabypromowaćnpmagazynyenergiilubrynekmocypowinienzostaćwcałościzlikwidowanyizastąpionyjakąśformąstrategicznejrezerwymocy

55

ZAŁĄCZNIK 2

Tab Z2 Scenariusze wyłączeń poszczegoacutelnych blokoacutew węglowych

Spoacutełka Elektrownia Blok Paliwo Moc zainstalowana (MW)

Rok wyłączenia (NABEEDM)

Rok wyłączenia (PP)

Rok wyłączenia (rentowność)

Enea Kozienice KozieniceB1 Węgielkamienny 215 2020 -PGE Rybnik RybnikB1 Węgielkamienny 225 2020 2018 2020PGE Rybnik RybnikB2 Węgielkamienny 225 2020 2018 2020PGE Rybnik RybnikB3 Węgielkamienny 225 2020 2019 2020PGE Rybnik RybnikB4 Węgielkamienny 225 2020 2018 2020PGE DolnaOdra DolnaOdraB5 Węgielkamienny 222 2025 2019 2020PGE DolnaOdra DolnaOdraB6 Węgielkamienny 222 2025 2019 2020PGE DolnaOdra DolnaOdraB7 Węgielkamienny 232 2025 2018 2020PGE DolnaOdra DolnaOdraB8 Węgielkamienny 232 2025 2018 2020Enea Kozienice KozieniceB2 Węgielkamienny 225 2025 2024 2020PGE Opole OpoleB1 Węgielkamienny 386 2025 2020 2020PGE Opole OpoleB2 Węgielkamienny 383 2025 2020 2020Energa OstrołękaB OstrołękaBB1 Węgielkamienny 221 2025 2019 2020Energa OstrołękaB OstrołękaBB2 Węgielkamienny 200 2025 2018 2020Energa OstrołękaB OstrołękaBB3 Węgielkamienny 226 2025 2018 2020PGE Rybnik RybnikB5 Węgielkamienny 215 2025 2019 2020PGE Rybnik RybnikB6 Węgielkamienny 215 2025 2019 2020PGE Rybnik RybnikB7 Węgielkamienny 220 2025 2021 2020PGE Rybnik RybnikB8 Węgielkamienny 225 2025 2021 2020Tauron Jaworzno3 Jaworzno3B1 Węgielkamienny 225 2027 2018 2020Tauron Jaworzno3 Jaworzno3B3 Węgielkamienny 225 2027 2019 2020Tauron Jaworzno3 Jaworzno3B5 Węgielkamienny 220 2027 2018 2020Tauron Jaworzno3 Jaworzno3B6 Węgielkamienny 225 2027 2018 2020Enea Kozienice KozieniceB3 Węgielkamienny 225 2027 2024 2020Enea Kozienice KozieniceB4 Węgielkamienny 228 2027 2024 2020Tauron Łaziska3 ŁaziskaB12 Węgielkamienny 225 2027 2019 2020Enea Połaniec PołaniecB2 Węgielkamienny 242 2027 2019 2020Enea Połaniec PołaniecB3 Węgielkamienny 242 2027 2019 2020PGE Turoacutew TuroacutewB1 Węgielbrunatny 235 2027 2029 2020PGE Turoacutew TuroacutewB2 Węgielbrunatny 235 2027 2018 2023PGE Turoacutew TuroacutewB3 Węgielbrunatny 235 2027 2029 2020Tauron Łaziska3 ŁaziskaB11 Węgielkamienny 225 2028 2022 2020Enea Połaniec PołaniecB4 Węgielkamienny 242 2029 2019 2020Enea Połaniec PołaniecB5 Węgielkamienny 225 2029 2019 2020Tauron Siersza SierszaB1 Węgielkamienny 153 2029 2025 2020Tauron Siersza SierszaB2 Węgielkamienny 153 2029 2024 2020PGE Turoacutew TuroacutewB4 Węgielbrunatny 261 2029 2025 2024PGE Turoacutew TuroacutewB5 Węgielbrunatny 261 2029 2030 2024PGE Turoacutew TuroacutewB6 Węgielbrunatny 261 2029 2025 2024PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewB2 Węgielbrunatny 358 2031 2026 2020PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewB3 Węgielbrunatny 380 2031 2026 2024PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewB4 Węgielbrunatny 380 2031 2025 2024Tauron Jaworzno3 Jaworzno3B2 Węgielkamienny 225 2031 2018 2020Tauron Jaworzno3 Jaworzno3B4 Węgielkamienny 225 2031 2019 2020

56

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie obliczeń własnych oraz Koncepcja transformacji polskiego podsektora elektroenergetycznego (niepublikowane) Carbon Tracker (2018)130





Enea Kozienice KozieniceB8 Węgielkamienny 228 2031 2023 2020Tauron Łagisza ŁagiszaB10 Węgielkamienny 460 2031 2024 2020PGE Opole OpoleB3 Węgielkamienny 383 2031 2020 2020PGE Opole OpoleB4 Węgielkamienny 380 2031 2022 2020PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewB5 Węgielbrunatny 380 2033 2026 2024PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewB6 Węgielbrunatny 394 2033 2027 2024PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewB7 Węgielbrunatny 390 2033 2025 2024PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewB8 Węgielbrunatny 390 2033 2027 2024Enea Kozienice KozieniceB5 Węgielkamienny 225 2033 2024 2020Enea Kozienice KozieniceB6 Węgielkamienny 228 2033 2024 2020Enea Kozienice KozieniceB7 Węgielkamienny 225 2033 2024 2020Enea Połaniec PołaniecB6 Węgielkamienny 242 2033 2020 2020Enea Połaniec PołaniecB7 Węgielkamienny 239 2033 2020 2020Tauron Łaziska3 ŁaziskaB9 Węgielkamienny 230 2035 2021 2020Tauron Łaziska3 ŁaziskaB10 Węgielkamienny 225 2035 2022 2020PGE Turoacutew TuroacutewB11 Węgielbrunatny 460 2035 2030 2027PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewB9 Węgielbrunatny 370 2036 2027 2024PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewB10 Węgielbrunatny 370 2036 2028 2024PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewB11 Węgielbrunatny 390 2036 2028 2024PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewB12 Węgielbrunatny 370 2036 2028 2024PGE Bełchatoacutew BełchatoacutewIIB14 Węgielbrunatny 858 2036 2029 2036Enea Kozienice KozieniceB9 Węgielkamienny 560 2036 2023 2020Enea Kozienice KozieniceB10 Węgielkamienny 560 2036 2023 2020PGE Opole OpoleB5 Węgielkamienny 900 2036 2021 2020Tauron Jaworzno3 Jaworzno3B7 Węgielkamienny 910 2037 2020 2020Enea Kozienice KozieniceB11 Węgielkamienny 1075 2037 2023 2024PGE Opole OpoleB6 Węgielkamienny 900 2037 2021 2036

130emspCarbonTracker(2018)PoweringdowncoalNavigatingtheeconomicandfinancialrisksinthelastyearsofcoalpowerhttpscarbontrackerorgre-portscoal-portal

57

ZAŁĄCZNIK 3

Tab Z3 Lista aktywoacutew spoacutełek łączonych w ramach planu restrukturyzacji131

Spoacutełka Segment Aktywo Moc zainstalowana (MWe)

Moc zainstalowana (MWt)

PGE GiEK ElektrowniaBełchatoacutew 4928PGE GiEK ElektrowniaTuroacutew 1499PGE GiEK ElektrowniaOpole 3408PGE GiEK ZespoacutełElektrowniDolnaOdra 1572PGE GiEK ElektrowniaRybnik 1840PGE EnergiaCiepła ElektrociepłowniaLublinWrotkoacutew 247 592PGE EnergiaCiepła ElektrociepłowniaRzeszoacutew 141 528PGE EnergiaCiepła ElektrociepłowniaGorzoacutew 237 368PGE EnergiaCiepła ElektrociepłowniaBydgoszcz 177 564PGE EnergiaCiepła ElektrociepłowniaZgierz 44 111PGE EnergiaCiepła ElektrociepłowniaKielce 18 315PGE EnergiaCiepła ElektrociepłownieWybrzeże 331 1154PGE EnergiaCiepła ElektrociepłowniaKrakoacutew 480 1118PGE EnergiaCiepła ZespoacutełElektrociepłowniWrocławskichKogeneracja 365 1080PGE EnergiaCiepła ElektrociepłowniaZielonaGoacutera 198 303PGE EnergiaCiepła ElektrociepłowniaToruń 107 363PGE EnergiaOdnawialna-Woda Myczkowce 83PGE EnergiaOdnawialna-Woda Rakowice 19PGE EnergiaOdnawialna-Woda Dobrzeń 16PGE EnergiaOdnawialna-Woda Porąbka 125PGE EnergiaOdnawialna-Woda Tresna 21PGE EnergiaOdnawialna-Woda RaduszecStary 26PGE EnergiaOdnawialna-Woda GorzupiaI 07PGE EnergiaOdnawialna-Woda GorzupiaII 17PGE EnergiaOdnawialna-Woda Grajoacutewka 24PGE EnergiaOdnawialna-Woda ŻagańI 09PGE EnergiaOdnawialna-Woda ŻagańII 12PGE EnergiaOdnawialna-Woda Małomice 08PGE EnergiaOdnawialna-Woda Szprotawa 08PGE EnergiaOdnawialna-Woda Kliczkoacutew 06PGE EnergiaOdnawialna-Woda Gubin 11PGE EnergiaOdnawialna-Woda Zasieki 13PGE EnergiaOdnawialna-Woda Zielisko 14PGE EnergiaOdnawialna-Woda ŻarkiWielkie 06PGE EnergiaOdnawialna-Woda Przysieka 13PGE EnergiaOdnawialna-Woda Bukoacutewka 08PGE EnergiaOdnawialna-Woda Sobolice 08PGE EnergiaOdnawialna-Woda MEWMyczkowce 02PGE EnergiaOdnawialna-Woda Januszkowice 14PGE EnergiaOdnawialna-Woda Krępna 13PGE EnergiaOdnawialna-Woda Krapkowice 13

131emspPominiętoaktywanamomentpublikacjiniegenerująceprzychodoacutew-npPGEEJ1Baltica

58



PGE EnergiaOdnawialna-Woda Oława 32PGE EnergiaOdnawialna-Woda Zielisko-jaz 0PGE EnergiaOdnawialna-Woda Dębe 20PGE EnergiaOdnawialna-Woda Smardzewice 36PGE EnergiaOdnawialna-Woda Nielisz 04PGE EnergiaOdnawialna-

Szczytowo-pompoweElektrowniaWodnaŻarnowiec 716

PGE EnergiaOdnawialna-Szczytowo-pompowe

ElektrowniaWodnaPorąbka-Żar 540


ElektrowniaWodnaSolina 1987


ElektrowniaWodnaDychoacutew 88

PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWKamieńsk 312PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWPelplin 49PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWŻuromin 612PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWReskoI 143PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWReskoII 76PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWWojciechowo 283PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWLotnisko 945PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWMalbork 182PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWKisielice 412PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWGalicja 122PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWLakeOstrowo 342PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWKarnice1 312PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWKarwice 46PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWKisieliceII 124PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWKarniceII 0PGE EnergiaOdnawialna-Wiatr FWRybiceStarza 0PGE EnergiaOdnawialna-Słońce ElektrowniaFotowoltaicznaŻar 07PGE Dystrybucja Wolumendystrybucji-36402GWhw2019rPGE Obroacutet Wolumenobrotu-44010GWhw2019rTauron Wytwarzanie Jaworzno3 2445 3902Tauron Wytwarzanie Łaziska3 1155 196Tauron Wytwarzanie Siersza 546 365Tauron Wytwarzanie Łagisza 700 3012Tauron Wytwarzanie StalowaWola 355 335Tauron Ekoenergia-Wiatr FarmawiatrowaLipniki 3075Tauron Ekoenergia-Wiatr FarmawiatrowaZagoacuterze 30Tauron Ekoenergia-Wiatr FarmawiatrowaWicko 40Tauron Ekoenergia-Wiatr FarmawiatrowaMarszewo 100Tauron Ekoenergia-Wiatr FarmawiatrowaGołdap 48Tauron Ekoenergia-Wiatr FarmawiatrowaDobrzyń 34Tauron Ekoenergia-Wiatr FarmawiatrowaMogilno 34Tauron Ekoenergia-Wiatr FarmawiatrowaInowrocław 32Tauron Ekoenergia-Wiatr FarmawiatrowaŚniatowo 32Tauron Ekoenergia-Woda BobrowiceI 2422Tauron Ekoenergia-Woda BobrowiceII 0312Tauron Ekoenergia-Woda BobrowiceIV 1Tauron Ekoenergia-Woda Bystrzyca 0465Tauron Ekoenergia-Woda Kraszewice 096Tauron Ekoenergia-Woda Leśna 261Tauron Ekoenergia-Woda Lubachoacutew 125

59



Tauron Ekoenergia-Woda Ławica 025Tauron Ekoenergia-Woda Olszna 195Tauron Ekoenergia-Woda Opolnica 041

Tauron Ekoenergia-Woda PilchowiceI 7585Tauron Ekoenergia-Woda PilchowiceII 0824Tauron Ekoenergia-Woda SzklarskaPorębaI 0736Tauron Ekoenergia-Woda SzklarskaPorębaII 0156Tauron Ekoenergia-Woda Włodzice 1008Tauron Ekoenergia-Woda Wrzeszczyn 471Tauron Ekoenergia-Woda Złotniki 442Tauron Ekoenergia-Woda Czchoacutew 9Tauron Ekoenergia-Woda Dąbie 294Tauron Ekoenergia-Woda Kuźnice 027Tauron Ekoenergia-Woda Olcza 033Tauron Ekoenergia-Woda Przewoacutez 4Tauron Ekoenergia-Woda Rożnoacutew 56Tauron Ekoenergia-Woda Brzeg 04Tauron Ekoenergia-Woda Głębinoacutew 304Tauron Ekoenergia-Woda Kopin 092Tauron Ekoenergia-Woda Nysa 076Tauron Ekoenergia-Woda Otmuchoacutew 48Tauron Ekoenergia-Woda Turawa 18Tauron Ekoenergia-Woda Janowice 152Tauron Ekoenergia-Woda Marszowice 0385Tauron Ekoenergia-Woda WałyŚląskie 972Tauron Ekoenergia-Woda WrocławI 483Tauron Ekoenergia-Woda WrocławII 1Tauron Ciepło Bielsko-BiałaEC1 5082 1824Tauron Ciepło Bielsko-BiałaEC2 55 2014Tauron Ciepło Lokalne 146Tauron Ciepło Tychy 105 336Tauron Ciepło Katowice 135 294Tauron Wydobycie Wydobyciewęgla-378mlntw2019rTauron Dystrybucja Wolumendystrybucji-49902GWhw2019rTauron Obroacutet Wolumenobrotu-33730GWhw2019rEnea Wytwarzanie Kozienice 4071 1254Enea Wytwarzanie Połaniec 1837 130Enea NowaEnergia-Wiatr Bardy 50Enea NowaEnergia-Wiatr Darżyno 6Enea NowaEnergia-Wiatr BaczynaLubno 141Enea NowaEnergia-Biogaz Biogazownie 38 31Enea NowaEnergia-Woda Elektrowniewodne 604Enea Ciepło Oborniki 274Enea Ciepło Piła 10 1353Enea Ciepło Białystok 167 520Enea Dystrybucja Wolumendystrybucji-19764GWhw2019rEnea Obroacutet Wolumenobrotu-20339GWhw2019rEnea Wydobycie LWBogdankaWydobyciewęgla

-9421mlntw2019r

Źroacutedło Opracowanie własne na podstawie Skonsolidowane sprawozdania finansowe GK PGE Tauron i Enea za 2019 r

60

Fundacja ClientEarth Prawnicy dla ZiemiJesteśmy prawnikami prawniczkami zajmującymi się ochroną środowiska Łącząc prawo naukę i politykę publiczną tworzymy strategie i narzędzia ktoacutere pomagają mierzyć się z największymi problemami środowiska naturalnego

Instrat ndash Fundacja Inicjatyw StrategicznychFundacja Instrat to progresywny think-tank zajmujący się doradztwem w zakresie polityk publicznych Programy badawcze Fundacji obejmują zagadnienia gospodarki cyfrowej energii i środowiska zroacutewnoważonych finansoacutew oraz rynku pracy i nieroacutewności Instrat jest zaangażowany na rzecz zmian zgodnych z interesem publicznym zaś w pracy tworzy i promuje narzędzia w otwartym dostępie (open source)


Sugerowany sposoacuteb cytowaniaP Czyżak W Kukuła (red) Monopol węglowy z problemami Analiza restrukturyzacji polskiego sektora energetycznego ClientEarth amp Instrat 2020

AutorzyPaweł Czyżak (Instrat) rozdział 1235 i 6 załącznik 2 i 3Anna Frączyk (ClientEarth) rozdział 7Wojciech Kukuła (ClientEarth) rozdział 7Bartłomiej Kupiec (Instrat) rozdział 4Krzysztof Stępień (Instrat) rozdział 5Adrianna Wrona (Instrat) rozdział 345 i 6 załącznik 1

Opracowanie graficzne Sylwia Niedaszkowska

Zdjęcie na okładce UnsplashZdjęcia Paweł Czyżak Julia Kozakiewicz Wojciech Kukuła Unsplash

WydawcaFundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemiul Mokotowska 3335 00-560 Warszawa

Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źroacutedłacopy Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemicopy Instrat - Fundacja Inicjatyw Strategicznych

ISBN 978-83-953040-7-1

Niniejsza publikacja nie stanowi porady prawnej ani innej usługi doradczej a jej treści nie należy traktować jako podstawy jakichkolwiek działań lub zaniechań




SPIS TREŚCI


Wprowadzenie 5








Załącznik 1 52

Załącznik 2 55

Załącznik 3 57

3












4







5

WPROWADZENIE








6






Inne

Enea

OrlenEnerga Tauron

PGE253

182

71 81

414





ses272253272253_1977790_162_2pdf

7





100

75

50

25

02021 2021-20402022 2023 2024

1800

1373

5195 5058 4803 44375430

1633

1783

1415 1388 14611304

1744

2083

1726

2412

1690

1860

1406

InneEneaTauronPGE

Enea

Orlen Energa

Innogy STOEN

Tauron

PGE147

174

59

305

315




8













PEAKBASE

400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040


9






10


Stan obecny









EDM



11






100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7






12







15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15


Projekty gazowe



miejsca pracy

Inne b d


-04

13




MOCNE STRONY





SZANSE



ZAGROŻENIA






elektrycznej

SŁABE STRONY





węglowychprzezNABE


14















15





100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050




16










250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248





17














tow-2020

18






700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]




19








03

02

01

0

EUR

kWh



20











10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK


21











22








23













24















25
















26














27





















































28


29





Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







30












31


300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k







32






300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]








2020

33




PEP 2040CAKE


2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040



20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ







34









400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h




35








Łącznie 36 -31





36





37





Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035




38




Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







39








40



6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa


elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni


362

130

570

712

092

245

000







41


30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959


1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE







Liczba przyłączy


PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764





42







Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371


43









strategicznej








90emsp Ibidem

44















45

















46








47












48

















49


















50
















51






aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52













Wsparcie dla OZE















53























54









55

ZAŁĄCZNIK 2







56








57

ZAŁĄCZNIK 3






58












59





-9421mlntw2019r


60






SPIS TREŚCI


Wprowadzenie 5








Załącznik 1 52

Załącznik 2 55

Załącznik 3 57

3












4







5

WPROWADZENIE








6






Inne

Enea

OrlenEnerga Tauron

PGE253

182

71 81

414





ses272253272253_1977790_162_2pdf

7





100

75

50

25

02021 2021-20402022 2023 2024

1800

1373

5195 5058 4803 44375430

1633

1783

1415 1388 14611304

1744

2083

1726

2412

1690

1860

1406

InneEneaTauronPGE

Enea

Orlen Energa

Innogy STOEN

Tauron

PGE147

174

59

305

315




8













PEAKBASE

400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040


9






10


Stan obecny









EDM



11






100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7






12







15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15


Projekty gazowe



miejsca pracy

Inne b d


-04

13




MOCNE STRONY





SZANSE



ZAGROŻENIA






elektrycznej

SŁABE STRONY





węglowychprzezNABE


14















15





100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050




16










250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248





17














tow-2020

18






700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]




19








03

02

01

0

EUR

kWh



20











10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK


21











22








23













24















25
















26














27





















































28


29





Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







30












31


300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k







32






300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]








2020

33




PEP 2040CAKE


2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040



20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ







34









400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h




35








Łącznie 36 -31





36





37





Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035




38




Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







39








40



6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa


elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni


362

130

570

712

092

245

000







41


30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959


1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE







Liczba przyłączy


PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764





42







Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371


43









strategicznej








90emsp Ibidem

44















45

















46








47












48

















49


















50
















51






aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52













Wsparcie dla OZE















53























54









55

ZAŁĄCZNIK 2







56








57

ZAŁĄCZNIK 3






58












59





-9421mlntw2019r


60



3












4







5

WPROWADZENIE








6






Inne

Enea

OrlenEnerga Tauron

PGE253

182

71 81

414





ses272253272253_1977790_162_2pdf

7





100

75

50

25

02021 2021-20402022 2023 2024

1800

1373

5195 5058 4803 44375430

1633

1783

1415 1388 14611304

1744

2083

1726

2412

1690

1860

1406

InneEneaTauronPGE

Enea

Orlen Energa

Innogy STOEN

Tauron

PGE147

174

59

305

315




8













PEAKBASE

400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040


9






10


Stan obecny









EDM



11






100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7






12







15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15


Projekty gazowe



miejsca pracy

Inne b d


-04

13




MOCNE STRONY





SZANSE



ZAGROŻENIA






elektrycznej

SŁABE STRONY





węglowychprzezNABE


14















15





100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050




16










250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248





17














tow-2020

18






700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]




19








03

02

01

0

EUR

kWh



20











10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK


21











22








23













24















25
















26














27





















































28


29





Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







30












31


300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k







32






300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]








2020

33




PEP 2040CAKE


2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040



20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ







34









400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h




35








Łącznie 36 -31





36





37





Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035




38




Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







39








40



6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa


elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni


362

130

570

712

092

245

000







41


30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959


1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE







Liczba przyłączy


PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764





42







Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371


43









strategicznej








90emsp Ibidem

44















45

















46








47












48

















49


















50
















51






aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52













Wsparcie dla OZE















53























54









55

ZAŁĄCZNIK 2







56








57

ZAŁĄCZNIK 3






58












59





-9421mlntw2019r


60



4







5

WPROWADZENIE








6






Inne

Enea

OrlenEnerga Tauron

PGE253

182

71 81

414





ses272253272253_1977790_162_2pdf

7





100

75

50

25

02021 2021-20402022 2023 2024

1800

1373

5195 5058 4803 44375430

1633

1783

1415 1388 14611304

1744

2083

1726

2412

1690

1860

1406

InneEneaTauronPGE

Enea

Orlen Energa

Innogy STOEN

Tauron

PGE147

174

59

305

315




8













PEAKBASE

400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040


9






10


Stan obecny









EDM



11






100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7






12







15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15


Projekty gazowe



miejsca pracy

Inne b d


-04

13




MOCNE STRONY





SZANSE



ZAGROŻENIA






elektrycznej

SŁABE STRONY





węglowychprzezNABE


14















15





100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050




16










250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248





17














tow-2020

18






700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]




19








03

02

01

0

EUR

kWh



20











10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK


21











22








23













24















25
















26














27





















































28


29





Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







30












31


300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k







32






300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]








2020

33




PEP 2040CAKE


2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040



20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ







34









400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h




35








Łącznie 36 -31





36





37





Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035




38




Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







39








40



6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa


elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni


362

130

570

712

092

245

000







41


30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959


1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE







Liczba przyłączy


PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764





42







Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371


43









strategicznej








90emsp Ibidem

44















45

















46








47












48

















49


















50
















51






aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52













Wsparcie dla OZE















53























54









55

ZAŁĄCZNIK 2







56








57

ZAŁĄCZNIK 3






58












59





-9421mlntw2019r


60



5

WPROWADZENIE








6






Inne

Enea

OrlenEnerga Tauron

PGE253

182

71 81

414





ses272253272253_1977790_162_2pdf

7





100

75

50

25

02021 2021-20402022 2023 2024

1800

1373

5195 5058 4803 44375430

1633

1783

1415 1388 14611304

1744

2083

1726

2412

1690

1860

1406

InneEneaTauronPGE

Enea

Orlen Energa

Innogy STOEN

Tauron

PGE147

174

59

305

315




8













PEAKBASE

400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040


9






10


Stan obecny









EDM



11






100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7






12







15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15


Projekty gazowe



miejsca pracy

Inne b d


-04

13




MOCNE STRONY





SZANSE



ZAGROŻENIA






elektrycznej

SŁABE STRONY





węglowychprzezNABE


14















15





100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050




16










250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248





17














tow-2020

18






700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]




19








03

02

01

0

EUR

kWh



20











10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK


21











22








23













24















25
















26














27





















































28


29





Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







30












31


300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k







32






300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]








2020

33




PEP 2040CAKE


2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040



20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ







34









400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h




35








Łącznie 36 -31





36





37





Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035




38




Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







39








40



6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa


elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni


362

130

570

712

092

245

000







41


30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959


1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE







Liczba przyłączy


PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764





42







Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371


43









strategicznej








90emsp Ibidem

44















45

















46








47












48

















49


















50
















51






aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52













Wsparcie dla OZE















53























54









55

ZAŁĄCZNIK 2







56








57

ZAŁĄCZNIK 3






58












59





-9421mlntw2019r


60



6






Inne

Enea

OrlenEnerga Tauron

PGE253

182

71 81

414





ses272253272253_1977790_162_2pdf

7





100

75

50

25

02021 2021-20402022 2023 2024

1800

1373

5195 5058 4803 44375430

1633

1783

1415 1388 14611304

1744

2083

1726

2412

1690

1860

1406

InneEneaTauronPGE

Enea

Orlen Energa

Innogy STOEN

Tauron

PGE147

174

59

305

315




8













PEAKBASE

400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040


9






10


Stan obecny









EDM



11






100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7






12







15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15


Projekty gazowe



miejsca pracy

Inne b d


-04

13




MOCNE STRONY





SZANSE



ZAGROŻENIA






elektrycznej

SŁABE STRONY





węglowychprzezNABE


14















15





100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050




16










250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248





17














tow-2020

18






700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]




19








03

02

01

0

EUR

kWh



20











10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK


21











22








23













24















25
















26














27





















































28


29





Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







30












31


300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k







32






300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]








2020

33




PEP 2040CAKE


2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040



20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ







34









400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h




35








Łącznie 36 -31





36





37





Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035




38




Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







39








40



6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa


elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni


362

130

570

712

092

245

000







41


30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959


1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE







Liczba przyłączy


PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764





42







Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371


43









strategicznej








90emsp Ibidem

44















45

















46








47












48

















49


















50
















51






aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52













Wsparcie dla OZE















53























54









55

ZAŁĄCZNIK 2







56








57

ZAŁĄCZNIK 3






58












59





-9421mlntw2019r


60



7





100

75

50

25

02021 2021-20402022 2023 2024

1800

1373

5195 5058 4803 44375430

1633

1783

1415 1388 14611304

1744

2083

1726

2412

1690

1860

1406

InneEneaTauronPGE

Enea

Orlen Energa

Innogy STOEN

Tauron

PGE147

174

59

305

315




8













PEAKBASE

400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040


9






10


Stan obecny









EDM



11






100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7






12







15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15


Projekty gazowe



miejsca pracy

Inne b d


-04

13




MOCNE STRONY





SZANSE



ZAGROŻENIA






elektrycznej

SŁABE STRONY





węglowychprzezNABE


14















15





100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050




16










250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248





17














tow-2020

18






700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]




19








03

02

01

0

EUR

kWh



20











10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK


21











22








23













24















25
















26














27





















































28


29





Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







30












31


300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k







32






300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]








2020

33




PEP 2040CAKE


2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040



20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ







34









400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h




35








Łącznie 36 -31





36





37





Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035




38




Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







39








40



6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa


elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni


362

130

570

712

092

245

000







41


30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959


1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE







Liczba przyłączy


PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764





42







Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371


43









strategicznej








90emsp Ibidem

44















45

















46








47












48

















49


















50
















51






aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52













Wsparcie dla OZE















53























54









55

ZAŁĄCZNIK 2







56








57

ZAŁĄCZNIK 3






58












59





-9421mlntw2019r


60



8













PEAKBASE

400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040


9






10


Stan obecny









EDM



11






100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7






12







15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15


Projekty gazowe



miejsca pracy

Inne b d


-04

13




MOCNE STRONY





SZANSE



ZAGROŻENIA






elektrycznej

SŁABE STRONY





węglowychprzezNABE


14















15





100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050




16










250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248





17














tow-2020

18






700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]




19








03

02

01

0

EUR

kWh



20











10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK


21











22








23













24















25
















26














27





















































28


29





Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







30












31


300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k







32






300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]








2020

33




PEP 2040CAKE


2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040



20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ







34









400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h




35








Łącznie 36 -31





36





37





Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035




38




Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







39








40



6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa


elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni


362

130

570

712

092

245

000







41


30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959


1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE







Liczba przyłączy


PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764





42







Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371


43









strategicznej








90emsp Ibidem

44















45

















46








47












48

















49


















50
















51






aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52













Wsparcie dla OZE















53























54









55

ZAŁĄCZNIK 2







56








57

ZAŁĄCZNIK 3






58












59





-9421mlntw2019r


60



9






10


Stan obecny









EDM



11






100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7






12







15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15


Projekty gazowe



miejsca pracy

Inne b d


-04

13




MOCNE STRONY





SZANSE



ZAGROŻENIA






elektrycznej

SŁABE STRONY





węglowychprzezNABE


14















15





100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050




16










250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248





17














tow-2020

18






700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]




19








03

02

01

0

EUR

kWh



20











10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK


21











22








23













24















25
















26














27





















































28


29





Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







30












31


300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k







32






300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]








2020

33




PEP 2040CAKE


2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040



20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ







34









400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h




35








Łącznie 36 -31





36





37





Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035




38




Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







39








40



6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa


elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni


362

130

570

712

092

245

000







41


30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959


1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE







Liczba przyłączy


PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764





42







Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371


43









strategicznej








90emsp Ibidem

44















45

















46








47












48

















49


















50
















51






aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52













Wsparcie dla OZE















53























54









55

ZAŁĄCZNIK 2







56








57

ZAŁĄCZNIK 3






58












59





-9421mlntw2019r


60



10


Stan obecny









EDM



11






100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7






12







15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15


Projekty gazowe



miejsca pracy

Inne b d


-04

13




MOCNE STRONY





SZANSE



ZAGROŻENIA






elektrycznej

SŁABE STRONY





węglowychprzezNABE


14















15





100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050




16










250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248





17














tow-2020

18






700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]




19








03

02

01

0

EUR

kWh



20











10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK


21











22








23













24















25
















26














27





















































28


29





Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







30












31


300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k







32






300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]








2020

33




PEP 2040CAKE


2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040



20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ







34









400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h




35








Łącznie 36 -31





36





37





Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035




38




Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







39








40



6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa


elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni


362

130

570

712

092

245

000







41


30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959


1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE







Liczba przyłączy


PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764





42







Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371


43









strategicznej








90emsp Ibidem

44















45

















46








47












48

















49


















50
















51






aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52













Wsparcie dla OZE















53























54









55

ZAŁĄCZNIK 2







56








57

ZAŁĄCZNIK 3






58












59





-9421mlntw2019r


60



11






100

75

50

25

0Wytwarzanie

44

39

10

77

17

621

20

20

39

7






12







15

10

5

0

TauronEneaPGE

Emerytury

13

21

2

02

0403

1

06 0585

346

12 15


Projekty gazowe



miejsca pracy

Inne b d


-04

13




MOCNE STRONY





SZANSE



ZAGROŻENIA






elektrycznej

SŁABE STRONY





węglowychprzezNABE


14















15





100

75

50

25

02021-2025

1748

1640

2529

2026-2030 2031-2035 2036-2040 po 2040

2033

2050




16










250

200

150

100

50

00

Moc

zain

stal

owan

a el

ektro

wni

węg

low

ych

[GW

]

RWE

172

144

118

8569

58 58 5646 44

248





17














tow-2020

18






700

600

500

400

300

300

250

200

150

1002012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Ceny

tary

f [PL

NM

Wh]

Cena

hur

tow

a en

ergi

i [PLN

MW

h]




19








03

02

01

0

EUR

kWh



20











10

13

19

17

29

16

18

18

18

17

7

12

16

14

17

24

25

21

22

19

43

32

26

29

18

Źroacutedło NIK


21











22








23













24















25
















26














27





















































28


29





Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







30












31


300

250

200

150

100

50

0

SRM

C [P

LNM

Wh]

5k0 10k 15kMoc [MW]

20k 25k







32






300

250

200

150

100

Wie

lkoś

ć in

deks

u [P

LNM

Wh]








2020

33




PEP 2040CAKE


2020

EUR

t

75

50

25

02020 2025 2030 2035 2040



20

10

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

GJ







34









400

300

200

100

02020 2025 2030 2035 2040

2020

PLN

MW

h




35








Łącznie 36 -31





36





37





Przy

chod

yko

szty

[mln

PLN

]Pr

zych

ody

kosz

ty [m

ln P

LN]

200

100

0

-100

-200

3000

2000

1000

0

-1000

-2000

Jaworzno 3 B2

Bełchatoacutew B14

2021

2021

2020

2020

2022

2022

2023

2023

2024

2024

2025

2025

2026

2026

2027

2027

2028

2028

2029

2029

2030

2030

2031

2036

2031

2032

2033

2034

2035




38




Moc

osi

ągal

na [M

W]

25000

20000

15000

10000

5000

0

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2038

2036

2039

2037

2040







39








40



6

4

2

0 Nowa elektrownia

węglowa


elektrowni

Staraelektrownia

węglowa

Lądowa farma

wiatrowa

Elektrownia wodna


elektrociepłowni


362

130

570

712

092

245

000







41


30000

25000

20000

15000

10000

5000

0628 1204

2604

5959


1962 1996408

31332169

419

11662

945 928 0 371

14722

25730

6784

9956

18000

25602

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Enea

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

Taur

on

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE

PGE







Liczba przyłączy


PGE 5461995 221399 79171 95013 3049856 36402Tauron 5650882 129217 48919 60940 2061184 49902Enea 2625755 65848 12862 38270 940867 19764





42







Proc

esCa

sh fl

ow

NABE

PGE

PGNi

G

+21297

-21297

-47848 -26551

+31489

-4566-4566

+47848 +4566 +371


43









strategicznej








90emsp Ibidem

44















45

















46








47












48

















49


















50
















51






aidcases249823249823_1531411_93_2pdf

52













Wsparcie dla OZE















53























54









55

ZAŁĄCZNIK 2







56








57

ZAŁĄCZNIK 3






58












59





-9421mlntw2019r


60



Monopol węglowy z problemami - ClientEarth · 2020. 11. 23. · 5,1 GW, z czego ponad 4 GW są...

Documents

Transcript of Monopol węglowy z problemami - ClientEarth · 2020. 11. 23. · 5,1 GW, z czego ponad 4 GW są...