Firmy Elektroinstalacyjne 2013

BEZPŁATNY DODATEK DO MAGAZYNU ELEKTROSYSTEMYBEZPŁATNY DODATEK DO MAGAZYNU ELEKTROSYSTEMY

MAJ 2014MAJ 2014

Sza now ni Pań stwo

Ser decz nie za pra szam do lek tu ry ra -por tu Fir my Elek tro in sta la cyj ne przy -

go to wa ne go przez ma ga zyn ELEK TRO -SYS TE MY we współ pra cy z Pol skim Sto wa - rzy sze niem Elek tro in sta la cyj nym.

Ra port jest swe go ro dza ju kom pen dium na te mat ryn -ku elek tro in sta la cji, a ze sta wio ne da ne po zwa la ją prze -śle dzić dzia łal ność przed się biorstw w wie lu aspek tachi ob sza rach.Ze bra ny ma te riał po ka zu je, iż ubie gły rok dla bra nżybył okre sem peł nym wy zwań. Z jed nej stro ny mie li śmydo czy nie nia z trud nym pierw szym pół ro czem. Osła -bie nie go spo dar cze pa nu ją ce w tym cza sie i dłu ga zi -ma da ły się we zna ki wszyst kim uczest ni kom ryn ku.W dru giej po ło wie ro ku na stą pi ła po pra wa sy tu acji, cospo wo do wa ło, że wy ni ki firm za ca ły 2013 rok by łyosta tecz nie lep sze niż pier wot nie za kła da no.Po zy tyw ny trend na ryn ku jest wi docz ny rów nież w tymro ku, na co wska zu ją za ło że nia fi nan so we firm uję tychw ra por cie. Przed się bior stwa spo dzie wa ją zna czą ce gowzro stu ob ro tów. Na czym opie ra ją swo je pro gno zy?Z pew no ścią na wy raź nym oży wie niu go spo dar czymi in we sty cyj nym czy po pra wia ją cej się kon dy cji bra nżybu dow la nej. Du ży wpływ na po zy tyw ne na stro je ma jąta kże przed się wzię cia w ener ge ty ce, któ re z fa zy pla nówprze cho dzą w koń cu w sta dium re ali za cji. Do ty czy toza rów no pro jek tów zwią za nych z wy twa rza niem ener giijak i jej prze sy łem i dys try bu cją. Nie bez zna cze nia dlaryn ku w naj bli ższym okre sie bę dą ta kże środ ki unij nez ko lej nej per spek ty wy na la ta 2014-2020.Wszyst kie te czyn ni ki po zwa la ją przy pusz czać, że naj -bli ższe la ta dla bra nży elek tro in sta la cyj nej bę dą okre -sem wzmo żo nej pra cy, co znaj dzie swo je od zwier cie -dle nie w ro sną cym po zio mie przy cho dów i zy sków.

Jacek FaltynowiczPrezes Polskiego Stowarzyszenia

Elektroinstalacyjnego

Wydawca: TECHMEDIA

Adres redakcjiul. Bociania 23 A02-807 Warszawa

tel. (22) 840 77 10, 840 75 30fax: (22) 840 77 11

www.elektrosystemy.pl

[email protected]

Redaktor naczelnyJacek Różański

tel. kom. 0502 530 [email protected]

Redaktor Tomasz Krześniak


RedaktorRadosław Kaliski

[email protected]

Kierownik Działu ReklamyJolanta Porembna


Specjalista ds. reklamyEwelina Rozenek


Dyrektor HandlowySławomir Tokarski

[email protected]

Dział DTPPaweł Cieszkowski

[email protected]

Piotr [email protected]

Zespół i współpracownicy:Dariusz Matysek, Tomasz Modras,

Piotr Olszowiec, Michał Świerżewski

PrenumerataInformacje: tel. (22) 840 77 10Zamówienia: fax (22) 840 77 11

Cena prenumeraty:kwartalna – 27 złpółroczna – 52 zł

roczna – 98 zł

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeńoraz nie zwraca materiałów nie zamówionych.

Zastrzegamy sobie prawo skracania i adiustacji tekstóworaz zmiany ich formy graficznej i tytułów.

Wydawca ma prawo odmówić zamieszczenia ogłoszenialub reklamy, jeśli ich treść lub forma są sprzeczne

z charakterem pisma.Elektrosystemy są znakiem zastrzeżonym

i zarejestrowanym przez spółkę TECHMEDIA.Reprodukcja lub przedruk zamieszczonych

materiałów wymaga pisemnej zgody wydawcy.

ISSN: 1509-2100

FIRMY ELEKTROINSTALACYJNE

FIRMY ELEKTROINSTALACYJNE 3

Po dob nie jak w ubie gło rocz nym do -dat ku, rów nież w te go rocz nym ra -por cie prze wa ża ły fir my, któ re

w 2013 r. po pra wi ły przy cho dy wzglę demro ku 2012. Spo śród 15 spół ek w ze sta -wie niu, dzie więć za no to wa ło wzrost sprze -da ży, a sześć osią gnę ło ni ższe ob ro ty.

Jed nost ko we przy cho dy

Naj wy ższe przy cho dy w 2013 r. wy -pra co wa ła Elek tro bu do wa. Ka to wic kaspół ka za koń czy ła ubie gły rok ob ro ta mina po zio mie 853,5 mln zł, co w po rów -na niu z ro kiem 2012 ozna cza spa deko 12,4%. Na dru gim miej scu ze sprze -da żą na po zio mie 396,4 mln zł zna la złosię ZPUE. Wy nik wy pra co wa ny przezświę to krzy ską fir mę był lep szy od te gosprzed ro ku o 3,6%. Elek tro mon taż Rze -szów osią gnął sprze daż w wy so ko ści po -nad 141 mln zł, czy li o 9,6% ni ższą niżw 2012 r.

Kolejną firmą, któ rej ob ro ty osią gnę -ły po ziom po nad 100 mln zł, był Elek -tro tim. W przy pad ku dol no ślą skiej spół -

ki ubie gło rocz na sprze daż by ła wy ższao 6,8% i wy nio sła 139,2 mln zł.

Następny w ze sta wie niu – Elek tro mon -taż Po znań – za no to wa ł po pra wę ob ro tów

aż o 24,4% do 133,9 mln zł. To je denz naj wy ższych wzro stów wśród spół ekz na sze go ze sta wie nia i naj wy ż-szy wśródprzed się biorstw, któ rych przy chody w ubie -głym ro ku prze kro czy ły 100 mln zł.

Naj więk szą dy na mi kę wzro stu ob ro -tów w ro ku ubie głym za no to wa ła spół kaElek tro mont – o 38,6% (do 34,8 mln zł).Naj więk szy spa dek sprze da ży miałmiej sce w fir mie Agat – o 22,8% (do64,3 mln zł).

Prognozy na ten roksą optymistyczne

rynek firm elektroinstalacyjnych

Firmy działające w branży elektroinstalacji spodziewająsię poprawy koniunktury. Świadczy o tym m.in. poziomprognozowanych na ten rok przychodów, a także pozy-tywne opinie na temat sytuacji na rynku w najbliższejprzyszłości.

maj 2014

JEDNOSTKOWE PRZYCHODY WYBRANYCH FIRMELEKTROINSTALACYJNYCH W 2013 ROKU (w mln zł)

JEDNOSTKOWY ZYSK (STRATA) NETTO FIRMELEKTROINSTALACYJNYCH W 2013 ROKU (w mln zł)

4 FIRMYELEKTROINSTALACYJNE

JEDNOSTKOWE PRZYCHODY FIRM ELEKTROINSTALACYJNYCH (w tys. zł)

Lp. Firma 2013 2012 zmiana2013/2012

1. Elektrobudowa 853 547 974 061 -12,4%

2. ZPUE* 396 399 382 484 3,6%

3. Elektromontaż Rzeszów 141 028 155 972 -9,6%

4. Elektrotim** 139 239 130 335 6,8%

5. Elektromontaż Poznań 133 860 107 644 24,4%

6. Agat 64 314 83 317 -22,8%

7. Energoaparatura* 55 602 53 326 4,3%

8. Contrast 48 965 59 555 -17,8%

9. ElektriMont 44 955 38 998 15,3%

10. Elektromont 34 800 25 100 38,6%

11. Mawilux** 27 815 31 209 -10,9%

12. Zeus 25 195 39 733 -36,6%

13. Ekobox* 24 432 22 522 8,5%

14. APS* 22 624 21 525 5,1%

15. Elektro Proces 21 528 20 180 6,7%

Razem 2 034 303 2 145 961 -5,2%

Źródło: firmy, *GPW; **dane po IV kwartałach

JEDNOSTKOWE ZATRUDNIENIE W WYBRANYCHFIRMACH ELEKTROINSTALACYJNYCH W 2013 ROKU

RENTOWNOŚĆ FIRM ELEKTROINSTALACYJNYCH W 2013 ROKU



PROGNOZOWANE SKONSOLIDOWANE PRZYCHODY FIRM ELEKTROINSTALACYJNYCH (w tys. zł)

Lp. Firma 2014 (prognoza) 2013 zmiana 2014/2013

1. Elektrobudowa 1 233 806 905 553 36,2%

2. Elektromontaż Rzeszów 180 000 152 362 18,1%


Razem 1 550 534 1 191 792 30,1%

Źródło: firmy

PROGNOZOWANE JEDNOSTKOWE PRZYCHODY FIRM ELEKTROINSTALACYJNYCH (w tys. zł)

Lp. Firma 2014 (prognoza) 2013 zmiana 2014/2013

1. Elektrobudowa 1 180 376 853 547 38,3%



4. Agat 85 000 64 314 32,2%

5. ElektriMont 50 000 44 955 11,2%

6. Zeus 35 000 25 195 38,9%

7. Elektro Proces 23 000 21 528 6,8%

Razem 1 670 104 1 284 427 30,0%

Źródło: firmy

SKONSOLIDOWANE PRZYCHODY FIRM ELEKTROINSTALACYJNYCH (w tys. zł)

Lp. Firma 2013 2012 zmiana 2013/2012

1. Elektrobudowa 905 553 1 018 002 -11,0%

2. ZPUE* 479 717 454 262 5,6%

3. Elektrotim** 221 419 211 379 4,7%



Razem 1 892 928 1 959 801 -3,4%

Źródło: firmy, *GPW; **dane po IV kwartałach

6 FIRMYELEKTROINSTALACYJNE maj 2014


W su mie wszyst kie spół ki uję te w na -szym ze sta wie niu osią gnę ły 2,034 mld złob ro tów, co w po rów na niu z przy -choda mi w ro ku 2012 na po zio mie2,136 mld zł ozna cza spa dek o 4,8%.

Przy cho dy skon so li do wa ne

W ze sta wie niu przy cho dów skon so li -do wa nych spa dek łącz nej sprze da ży byłnie co ni ższy niż w przy pad ku jed nost ko -wych ob ro tów i wy niósł 3,4%. Wśródpię ciu grup ka pi ta ło wych, któ rych łącz -ne przy cho dy wy nio sły 1,893 mld zł, dwiemia ły gor szy re zul tat, a trzy po pra wi ły wy -

nik sprzed ro ku. Spad ki za no to wa ły Gru -pa Elek tro bu do wa (o 11%) i Gru pa Elek -tro mon taż Rze szów (o 9,2%). Wzro słana to miast skon so li do wa na sprze dażZPUE – o 5,6%, Elek tro ti mu – o 4,7%i Elek tro mon ta żu Po znań – o 23,6%.

Jed nost ko wy zysk net to

Po dob nie jak w przy pad ku przy cho -dów, rów nież zysk net to wzrósł w ubie -głym ro ku w dzie wię ciu fir mach, a po zo -sta łe sześć osią gnę ło gor szy wy nik niżw ro ku 2012. Jed na ze spół ek za koń czy -ła rok 2013 stra tą.

Naj wy ższy czy sty do chód – w wy so ko -ści 49,9 mln zł – osią gnę ło ZPUE, po -pra wia jąc wy nik sprzed ro ku aż o 152%.Ko lej na w ze sta wie niu Elek tro bu do waza ro bi ła na czy sto 13,3 mln zł, co w po -rów na niu z re zul ta tem z ro ku wcze śniej -sze go ozna cza spa dek o 31%. Du żą dy -na mi kę wzro stów za no to wa ły ko lej new ze sta wie niu fir my. Elek tro tim po pra wiłwy nik net to o 81% do 10,5 mln zł, na -to miast Elek tri Mont o 109% do bli -sko 5,1 mln zł. W ze sta wie niu zna la złysię też dwa przed się bior stwa, któ rew 2013 r. wy pra co wa ły zysk net to choćrok wcze śniej by ły pod kre ską. Elek tro -

PROJEKTOWANIE SIECI I INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH– WARTOŚĆ SPRZEDAŻY JEDNOSTKOWEJ

W 2013 ROKU (w tys. zł)

SIECI ELEKTROENERGETYCZNE – WARTOŚĆJEDNOSTKOWEJ SPRZEDAŻY W 2012 ROKU (w tys. zł)

PROJEKTOWANIE SIECI I INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH- WARTOŚĆ SPRZEDAŻY JEDNOSTKOWEJ


STACJE SN/NN, GPZ – WARTOŚĆ JEDNOSTKOWEJSPRZEDAŻY W 2013 ROKU (w tys. zł)

SIECI ELEKTROENERGETYCZNE – WARTOŚĆJEDNOSTKOWEJ SPRZEDAŻY W 2013 ROKU (w tys. zł)

STACJE SN/NN, GPZ – WARTOŚĆ JEDNOSTKOWEJSPRZEDAŻY W 2012 ROKU (w tys. zł)



PRZYKŁADOWE REALIZACJE FIRM ELEKTROINSTALACYJNYCH Z OSTATNICH TRZECH LAT

Agat

Modernizacja magazynu MPS w zakresie wykonania integracji z LCN systemów: ppoż., CCTV, SKD,SSWiN, telekomunikacyjnych na lotnisku Warszawa-Okęcie. Modernizacja rozdzielni głównej średniegonapięcia przy ul. Wierzbowej 52 w Łodzi. Przebudowa i rozbudowa oczyszczalni ścieków w Maszewie.Modernizacja linii kolejowej nr 8, budowa łącznicy lotniska Okęcie.

Contrast

Budowa zajezdni tramwajowej w Poznaniu. Budowa stacji 110/15 kV Ociąż. Budowa stadionupiłkarskiego wraz z zapleczem treningowym w Białymstoku. Modernizacja SUW w Mosinie. Przebudowastacji 110/20/10 kV Wieczysta – Wrocław. Przebudowa stacji GPZ 110/15 kV Słowiańska. Modernizacjastacji 110/20 kV Brzegowa. Budowa hali produkcyjnej i laboratorium Jutrzenka w Bydgoszczy. Budowalinii kablowej 15 kV Warszewo-Skolwin.

ElektriMont

Budynek Biurowy Atrium South 1 w Warszawie. Zakłady Wapiennicze Lhoist w Tarnowie Opolskim.Modernizacja Oczyszczalni Ścieków w Krzeszowicach. Modernizacja Oczyszczalni Ścieków w Żywcu.Modernizacja Stacji Uzdatniania Wody w Skarżysku-Kamiennej; Valeo Skawina. Budynek Biurowy OrangeOffice Park w Krakowie. Rozbudowa Zakładu Produkcyjnego Royal Canin Polska w Niepołomicach. Budowa Kruszarni w Wierzbicy. Budynek biurowo-usługowy Diagnostyka w Krakowie. Butik Louis Vuitton w Warszawie.

Elektrobudowa Stadion Narodowy w Warszawie. Budowa fabryki Mando w Wałbrzychu. MP5 prace elektryczne na placuStora Enso. Sky Tower. Roboty elektromontażowe – Zakład odolejenia łupków bitumicznych w Estonii.

Elektromont Zakład produkcji hamulców Bosch Wrocław. Zakład produkcji filtrów cząstek stałych do silników Diesla –Sumika Ceramics Poland. Dr Schneider Automotive Polska.

Elektromontaż RzeszówZakład BorgWarner Jasionka. IKEA Wrocław. Dworzec PKP Kraków. Hotel „Arłamów”. Data Center IBMBłonie. „Browar Lubicz” Kraków. Zakład TRI Poland Zagórz. PZL Mielec. Miasteczko „Orange” Warszawa.Elektrownia Stalowa Wola.

Elektro Proces

Centrum Kongresowe Targi Kielce – Kielce. Stadion Miejski – Tychy. Stadion Miejski – Zabrze. SalonMeblowy Agata Meble – Kraków. Hala Maszyn AGH Cyfronet – Kraków. Budynek hotelowo-usługowy –Karpacz. Pawilon Toys R'Us – Kraków. Elektrownia Bełchatów – blok nr 8. Małopolskie CentrumBiotechnologii UJ – Kraków. Jagiellońskie Centrum Innowacji – Kraków.

Elektrotim

Zabudowa maszyn flotacyjnych w Rejonie ZWR Polkowice – branża elektryczna i AKPiA dla KGHM Zanam.Budowa symulatora skoków spadochronowych na terenie Jednostki Wojskowej w Leźnicy Wielkiej dla RZIBydgoszcz. Wykonanie prac w zakresie Inteligentnego Systemu Transportu we Wrocławiu dla Wasko.Przebudowa i rozbudowa stacji 110/20 kV Górka w Legnicy dla Tauron Dystrybucja.

Mawilux Budowa Ośrodków Radiowych. Budowa lądowisk dla śmigłowców. Dostawa i montaż urządzeńoświetlenia nawigacyjnego na lotniskach i lądowiskach.

Zeus Remont lotniskowego systemu elektroświetlnego oraz oznakowanie pionowe w Porcie Lotniczym w Bydgoszczy. Modernizacja i rozbudowa Parku Sprzętu Technologicznego w JW. 3293 w Powidzu.

Źródło: firmy

INSTALACJE SILNOPRĄDOWE – WARTOŚĆJEDNOSTKOWEJ SPRZEDAŻY W 2013 ROKU (w tys. zł)

INSTALACJE SŁABOPRĄDOWE – WARTOŚĆJEDNOSTKOWEJ SPRZEDAŻY W 2013 ROKU (w tys. zł)

INSTALACJE SILNOPRĄDOWE – WARTOŚĆJEDNOSTKOWEJ SPRZEDAŻY W 2012 ROKU (w tys. zł)

INSTALACJE SŁABOPRĄDOWE – WARTOŚĆJEDNOSTKOWEJ SPRZEDAŻY W 2012 ROKU (w tys. zł)

mon taż Po znań za ro bił na czy sto prawie2,3 mln zł wo bec 5,1 mln zł stra tyw 2012 r. Con trast miał zysk net to w wy -so ko ści 240 tys. zł, mi mo iż rok wcze -śniej stra ta spół ki by ła na po zio mie po -nad 5 mln zł. Je dy ną fir mą z ze sta wie nia,któ ra w ubie głym ro ku mia ła ujem ny wy -nik net to był Ma wi lux. Stra ta net to spół -ki wy nio sła 1,1 mln zł wo bec 1,8 mln złzy sku w ro ku 2012.

Skon so li do wa ny zysk net to

W ze sta wie niu skon so li do wa ne go zy -sku net to spa dek na stą pił w przy pad kuGru py Elek tro bu do wa i (nie znacz ny)w Elek tro mon ta żu Rze szów. Po zo sta łegru py ka pi ta ło we po pra wi ły wy nik sprzedro ku. Gru pa Elek tro mon ta żu Po znań za -no to wa ła do dat ni wy nik wo bec stra tynet to w po przed nim okre sie.


maj 20148 FIRMYELEKTROINSTALACYJNE

JEDNOSTKOWY ZYSK NETTO WYBRANYCH FIRM (w tys. zł)

LP Firma 2013 2012 zmiana2013/2012

1. ZPUE* 49 934 19 783 152%

2. Elektrobudowa 13 306 19 325 -31%

3. Elektrotim** 10 522 5 810 81%

4. ElektriMont 5 054 2 422 109%


6. Elektromontaż Poznań 2 262 -5 102 –

7. Enegoaparatura* 2 084 2 030 2,7%

8. Agat 1 778 3 589 -50%

9. APS* 1 326 1 843 -28%

10. Ekobox* 1 224 1 505 -19%

11. Elektromont 635 450 41%

12. Zeus 493 1 647 -70%

13. Elektro Proces 445 73 510%

14. Contrast 240 -5 030 –

15. Mawilux** -1 093 1 753 –

Razem 90 778 52 561 73%

Źródło: firmy, *GPW **dane po IV kwartałach

SKONSOLIDOWANY ZYSK NETTO WYBRANYCH FIRM (w tys. zł)

LP Firma 2013 2012 zmiana2013/2012

1. ZPUE 41 651 29 375 42%

2. Elektrobudowa 17 213 22 899 -25%

3. Elektrotim** 8 063 6 612 22%


5. Elektromontaż Poznań 2 012 -4 932 –

Razem 71 493 56 516 27%

Źródło: firmy, *GPW **dane po IV kwartałach

PROGNOZOWANY SKONSOLIDOWANY ZYSK NETTO WYBRANYCH FIRM (w tys. zł)

LP Firma 2014(prognoza) 2013 zmiana

2014/2013

1. Elektrobudowa 22 976 17 213 33%


3. Elektromontaż Poznań 2 248 2 012 12%

Razem 27 824 21 779 28%

Źródło: firmy

PROGNOZOWANY JEDNOSTKOWY ZYSK NETTO WYBRANYCH FIRM (w tys. zł)

LP Firma 2014(prognoza) 2013 zmiana

2014/2013

1. Elektrobudowa 23 578 13 306 77%

2. ElektriMont 4 000 5 054 -21%

3. Agat 3 500 1 778 97%


5. Elektromontaż Poznań 2 248 2 262 -0,6%

6. Zeus 700 493 42%

7. Elektro Proces 520 445 17%

Razem 37 046 25 906 43%

Źródło: firmy

Ja cek Fal ty no wiczpre zes Elek tro bu do wy

Mo im zda niem w ubie głym ro ku by ło go rzej niż więk -szość z nas za kła da ła na je go po cząt ku. Ry nek ro zu -mia ny ja ko po ten cjał zle ceń do wy gra nia był ni ski,przez co spół ki mia ły trud ność ze zbu do wa niem bo -ga tych port fe li na przy szłe okre sy. Na dal nie ste ty po -stę po wa ła ero zja ma rż, któ ra – je śli na dal bę dzie sięutrzy my wać – mo że wy dre no wać spół ki z pie nię dzyi ogra ni czyć ich mo żli wo ści roz wo ju.W ubie głym ro ku ne ga tyw nie na ry nek wpły wał m.in.brak no wych fun du szy UE, brak in we sty cji w ener ge -ty ce w sek to rze wy twa rza nia, a ta kże po gor sze nie– wa żne dla firm eks por to wych – re la cji wa lu to wychna ryn kach wschod nich. Pro ble mem by ły ta kże licz -ne ban kruc twa i kło po ty fi nan so we firm dzia ła ją cychna ryn ku bu dow la nym.Po zy tyw ne by ło na to miast oczysz cze nie ryn ku z czę -ści nie uczci wych kon ku ren tów, a ta kże czę ścio weotwar cie ryn ków pra cy ko lej nych kra jów UE.Je śli cho dzi o pro gno zę na naj bli ższy czas, to uwa żam,że ten rok bę dzie lep szy, ale jesz cze nie re we la cyj ny.Ak ty wo wa nie fun du szy UE do pie ro się roz pocz nie,więc in we sty cje nie bę dą za awan so wa ne na ty le, abymo żna by ło li czyć na istot ne przy cho dy z te go ty tu łu.Ko lej ne la ta przy nio są za pew ne po pra wę tej sy tu acji.Ta kże po wa żne przed się wzię cia ener ge tycz ne do pie -ro się roz po czy na ją, a w tych już re ali zo wa nych, do -ty czą cych bu do wy blo ków o naj wy ższych mo cach,do staw cy kra jo wi mu szą moc no kon ku ro wać, aby wy -wal czyć swój udział. Rów nież tu trze ba bę dzie jesz -cze ja kiś czas po cze kać na wy raź ną po pra wę, ale wi -dać ją na ho ry zon cie. Naj więk szym wy zwa niem na ten rok dla firm z bra n-ży bę dzie utrzy ma nie do brych re la cji z ban ka mi fi -nan su ją cy mi in we sty cje, utrzy ma nie płyn no ści fi nan -so wej i zdol no ści do udzie la nia za bez pie czeń, jak rów -nież utrzy ma nie trzo nu ka dry tech nicz nej.



SKONSOLIDOWANE ZATRUDNIENIE W WYBRANYCH FIRMACH

Lp. Firmazatrudnienie zmiana 2013/2012

2013 2012 % osób

1. Elektrobudowa 2116 2211 -4,3% -95

2. Elektromontaż Rzeszów 638 668 -4,5% -30

3. Elektrotim 511 495 3,2% 16

4. Elektromontaż Poznań 302 315 -4,1% -13

Razem 3 567 3 689 -3,3% -122

Źródło: firmy

PROGNOZOWANE ZATRUDNIENIE W WYBRANYCH FIRMACH (dane jednostkowe)

Lp. Firma

zatrudnienie zmiana 2014/2013

2014 (prognoza) 2013 % osób

1. Elektromontaż Rzeszów 539 539 0% 0


3. Agat 250 212 17,9% 38

4. ElektriMont 250 257 -2,7% -7

5. Elektro Proces 110 108 1,9% 2

6. Zeus 85 81 4,9% 4

Razem 1 529 1 499 2,0% 30

Źródło: firmy

ZATRUDNIENIE W WYBRANYCH FIRMACH (dane jednostkowe)

Lp. Firmazatrudnienie zmiana 2013/2012

2013 2012 % osób

1. Elektrobudowa 1 906 2 017 -5,5% -111

2. Elektromontaż Rzeszów 539 562 -4,1% -23


4. Elektrotim 278 267 4,1% 11

5. ElektriMont 257 233 10% 24

6. Agat 212 226 -6,2% -14

7. Contrast 171 181 -5,5% -10

8. Elektro Proces 108 74 45,9% 34

9. Zeus 81 74 9% 7

10. Elektromont 77 66 17% 11

11. Mawilux 50 58 -14% -8

Razem 3 981 4 073 -2,3% -92

Źródło: firmy

PRZEDSIĘBIORSTWA ZAJMUJĄCE SIĘ IMPORTEM

Firma Rynki importu Udział w obrotach

Elektrobudowa Niemcy, Francja, Dania, Czechy 2%

Mawilux Finlandia, Francja, Niemcy, Szwecja, Wielka Brytania, USA 44%

Źródło: firmy

Ry nek w 2013 ro ku

W ubie głym ro ku fir my elek tro in sta la -cyj ne dzia ła ły w nie ła twym oto cze niu ryn -ko wym.

– Sy tu ację w bra nży elek tro in sta la cyj -nej w ro ku ubie głym mo żna okre ślić ja -ko bar dzo skom pli ko wa ną. Za ob ser wo -wa li śmy spa dek war to ści ryn ku, a ta kżepro ble my z win dy ka cją na le żno ści orazskut ki upa dło ści firm bu dow la nych –



WYBRANE FIRMY ZAJMUJĄCE SIĘ EKSPORTEM

Firma Rynki eksportu

ElektriMont Holandia, Francja, Niemcy

Elektrobudowa Finlandia, Rosja, Turcja, Europa Zachodnia

Elektromontaż Poznań Rosja, Litwa, Ukraina

Elektromontaż Rzeszów Francja, Słowacja, Ukraina, Litwa

Elektrotim Wielka Brytania

Źródło: firmy

SKONSOLIDOWANA SPRZEDAŻ ZAGRANICZNA FIRM ELEKTROINSTALACYJNYCH (w tys. zł)

Lp. Firma 2013 2012 zmiana 2013/2012

1. Elektrobudowa 229 269 216 563 5,9%

2. Elektromontaż Rzeszów 4 340 7 282 -40%

3. Elektromontaż Poznań 3 731 3 932 -5,1%

Razem 237 340 227 777 4,2%

Źródło: firmy

INNE INFORMACJE DOTYCZĄCE FIRM ELEKTROINSTALACYJNYCH

AgatFirma świadczy usługi w zakresie wykonawstwa i projektowania: budownictwa przemysłowego,energetyki, automatyki przemysłowej, przewiertów sterowanych, ochrony środowiska, systemówochrony katodowej. Realizuje kompleksowe inwestycje pełniąc funkcję generalnego wykonawcy.

ElektriMont

Projektowanie, dostawa i montaż wszelkiego typu instalacji elektrycznych i niskoprądowych. W oparciu o własne zasoby firma jest w stanie zrealizować kompleksowo nawet najbardziejskomplikowane przedsięwzięcia. ElektriMont świadczy usługi na terenie Polski, Niemiec, Holandii i Francji.

Elektromontaż Poznań

Firma oferuje współpracę według formuły „Projektuj i Buduj”. Połączenie projektowania z wykonawstwem i produkcją urządzeń elektroenergetycznych pozwala na realizację całościowychprojektów inwestycyjnych, począwszy od koncepcji aż do oddania obiektu z pozwoleniem naużytkowanie.

Elektromontaż RzeszówFirma prowadzi wykonawstwo instalacji elektrycznych silno- i słaboprądowych, systemówautomatyki oraz produkcję stalowych i aluminiowych słupów oświetleniowych, a także rozdzielnicSN i nn.

ElektrotimAkcje spółki Elektrotim od kwietnia 2007 r. są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Od 2007 r. Elektrotim tworzy grupę kapitałową, składającą się obecnie z czterechpodmiotów: Elektrotim, Procom System, Mawilux i Zeus.

MawiluxFirma realizuje inwestycje lotniskowe związane z budową, modernizacją i konserwacją systemówlotniskowych, tj. instalacje elektryczne nn, SN i teletechniczne, systemy oświetlenia nawigacyjnego,instrumentalne systemy lądowania (ILS), radiolatarnie i inne systemy nawigacyjne.

Źródło: firmy

An drzej Dia kun pre zes spół ki Elek tro tim

Sy tu acja w bra nży elek tro in sta la cyj nej w ro ku 2013by ła bar dzo skom pli ko wa na. Za ob ser wo wa li śmy spa -dek war to ści ryn ku, pro ble my z win dy ka cją na le żno -ści oraz skut ki upa dło ści firm bu dow la nych. Dla Elek tro ti mu ubie gły rok był do brym pod wzglę -dem osią gnię tych wy ni ków. Przy ję ta przez za rządspół ki stra te gia, w któ rej wa żny mi ele men ta mi są po -li ty ka ce no wa oraz re stryk cyj na win dy ka cja przy nio -sły spo dzie wa ne, do bre efek ty.Na bie żą cy rok pa trzy my du żą re zer wą. Na szym ma -rze niem jest uzy ska nie w tym ro ku wy ni ków zbli żo -nych do tych, któ re uda ło nam się osią gnąć w ro kuubie głym. W bie żą cym ro ku fir my elek tro in sta la cyj ne bę dą mu -sia ły spro stać no wym wy zwa niom. Spo dzie wa ne oży -wie nie ryn ku spo wo du je ta kże więk szą po daż, przezco trud niej bę dzie uzy skać za mó wie nia. Spo dzie wamsię, iż na ryn ku elek tro in sta la cji na stą pi istot ne po -gor sze nie uzy ski wa nych ma rż. Do mo men tu oży wie -nia się stro ny po py to wej ryn ku nie bę dzie ła two.



STRUKTURA ZATRUDNIENIA W FIRMACH ELEKTROINSTALACYJNYCH WEDŁUG DZIAŁÓW W ROKU 2013

FirmaEle

ktro

mon

terzy

(na b

udow

ach)

Elekt

rom

onter

zy (p

rzy p

rodu

kcji

urzą

dzeń

)

Kadr

a inż

ynier

yjno-

techn

iczna

(na

budo

wach

)

Kadr

a inż

ynier

yjno-

techn

iczna

(prz

ypr

oduk

cji)

Sprz

edaż

i mar

ketin

g

Finan

se i a

dmini

strac

ja

Logis

tyka

Inne (jakie)

Agat 40% – 31% – 5% 20% 4% –

Contrast 42% 7% 30% 2% 1% 7% 11% –

ElektriMont 60% – 24% – 2% 3% 2% 9%

Elektrobudowa 23% 10% 11% 9% 5% 6% 1% 35% (pozostala produkcja 24%, zarządzanie systemami, dozór, zarząd,rozwój biznesu 11%)

Elektromont 50% – 20% – 15% 10% 5% –

Elektromontaż Poznań 29% 10% 21% 8% 10% 11% 3% 8% (zarządzanie nieruchomościami 4%, biuro projektów 4%)

Elektromontaż Rzeszów 45% 10% 14% 4% 1% 10% 2% 14% (spawacze, ślusarze 12%, obsługa 2%)

Elektrotim 40% 5% 26% 1% 14% 13% 1% –

Mawilux 14% – 53% – 16% 17% – –

Elektro Proces 47% 13% 19% 3% 5% 6% 3% 4% (biuro projektów)

Zeus 44% – 15% 12% 6% 12% 3% 8% (pion bezpieczeństwa)

Źródło: firmy

INSTALACJE AUTOMATYKI – WARTOŚĆJEDNOSTKOWEJ SPRZEDAŻY W 2012 ROKU (w tys. zł)

PRODUKCJA ROZDZIELNIC NN (TYLKO SPRZEDAŻZEWNĘTRZNA) - WARTOŚĆ JEDNOSTKOWEJ

SPRZEDAŻY W 2012 ROKU (w tys. zł)

INSTALACJE AUTOMATYKI – WARTOŚĆJEDNOSTKOWEJ SPRZEDAŻY W 2013 ROKU (w tys. zł)

PRODUKCJA ROZDZIELNIC NN (TYLKO SPRZEDAŻZEWNĘTRZNA) – WARTOŚĆ JEDNOSTKOWEJ




pod kre śla An drzej Dia kun, pre zes spół kiElek tro tim.

W pierw szym pół ro czu sy tu acja by ławy jąt ko wo trud na ze wzglę du na sła bąko niunk tu rę go spo dar czą i za stój in we -sty cyj ny, któ ry po tę go wa ła dłu ga i mroź -na zi ma. W dru gim pół ro czu na stą pi łapo pra wa sy tu acji, któ ra po zwo li ła fir -mom po pra wić wy ni ki osią gnię te w ca -łym ro ku 2013. Nie mniej jed nak ubie głyrok był jed nym z naj trud niej szych okre -sów w ostat nich la tach, za rów no w bran-ży elek tro in sta la cji jak i w ca łej pol skiejgo spo dar ce.

We dług da nych Głów ne go Urzę duSta ty stycz ne go, w ca łym 2013 ro ku tem -po wzro stu go spo dar cze go wy nio sło za -le d wie 1,6% i by ło naj ni ższe w cią guostat nich czte rech lat. Ta kie sa mo rocz -ne tem po wzro stu PKB od no to wa no bo -wiem wcze śniej w ro ku 2009.

Naj szyb ciej roz wi ja ją cą się czę ścią go -spo dar ki w ubie głym ro ku był prze mysł.

Jak wy ni ka z ra por tu opra co wa ne goprzez In sty tut Ba dań nad Go spo dar kąRyn ko wą (IBnGR), war tość do da naw prze my śle zwięk szy ła się w 2013 ro kuo 2,9%. Wol niej niż w prze my śle wzra -sta ła war tość do da na w usłu gach ryn ko -wych, gdzie wy nio sła 2,5%. Naj gor szą

STRUKTURA ODBIORCÓW FIRM ELEKTROINSTALACYJNYCH W 2013 ROKU

Budo

wnict

wo pr

zem

ysłow

e

Ener

getyk

a – w

ytwar

zanie

ener

gii

Ener

getyk

a – pr

zesy

ł i ro

zdzia

łen

ergii

Budo

wnict

wo uż

yteczn

ości

publi

cznej

Obiek

ty ha

ndlow

o-m

agaz

ynow

e

Obiek

ty biu

ro-h

otelo

we

Ochr

ona ś

rodo

wisk

a

Infra

struk

tura

kom

unika

cyjna

Wojsk

o

Inne

Agat 30% – 30% – – – – 15% 20% 5%

Contrast 53% – – – 12% 23% 12% – – –

ElektriMont 53% – – – 12% 23% 12% – – –

Elektrobudowa 34% 35% 26% 5% – – – – – –

Elektromont 53% – 14% 10% 17% 6% – – – –

Elektromontaż Poznań 50% 1% – 25% 4% 19% 1% – – –

Elektromontaż Rzeszów 33% 1% 3% 21% 16% 12% 4% 10% – –

Elektro Proces 15% 17% – 57% 8% 3% – – – –

Elektrotim 12% – 14% 7% – 8% 6% 28% 25% –

Mawilux – – – 29% – – – 2% – 69% (lotniska)

Zeus 12% – 3% – – – 5% 25% 54% 1%

Źródło: firmy

JEDNOSTKOWA SPRZEDAŻ ZAGRANICZNA (tys zł.)

Lp. Firma 2013 2012 zmiana2013/2012

1. Elektrobudowa 223 182 212 061 5,2%

2. ElektriMont 25 967 22 000 18%

3. ElektromontażRzeszów 4 340 7 283 -40%

4. ElektromontażPoznań 3 731 3 932 -5,1%

5. Elektrotim 1 215 0 –

Razem 258 435 245 276 5,4%

Źródło: firmy

NAKŁADY NA ŚRODKI TRWAŁE (INWESTYCJE)

Lp. Firmanakłady (w tys. zł)

2013 2014 (plan)

1. Agat 1 000 1 500

2. Contrast 587 b.d.

3. ElektriMont 500 1 000

4. Elektrobudowa 8 172 b.d.

5. Elektromont 492 b.d.

6. Elektromontaż Rzeszów 3 300 2 000

7. Elektro Proces 1 504 1 100

8. Elektrotim 2 400 b.d.

9. Mawilux 2 102 b.d.

10. Zeus 386 b.d.

Źródło: firmy b.d. – brak danych



PRODUKCJA ROZDZIELNIC SN (TYLKO SPRZEDAŻZEWNĘTRZNA) – WARTOŚĆ JEDNOSTKOWEJ


SPRZEDAŻ DLA BUDOWNICTWA PRZEMYSŁOWEGO – WARTOŚĆ JEDNOSTKOWYCH OBROTÓW


PRODUKCJA ROZDZIELNIC SN (TYLKO SPRZEDAŻZEWNĘTRZNA) – WARTOŚĆ JEDNOSTKOWEJ


SPRZEDAŻ DLA ENERGETYKI (WYTWARZANIE ENERGII) –WARTOŚĆ JEDNOSTKOWYCH OBROTÓW


SPRZEDAŻ DLA ENERGETYKI (PRZESYŁ I ROZDZIAŁENERGII) – WARTOŚĆ JEDNOSTKOWYCH OBROTÓW


SPRZEDAŻ DLA BUDOWNICTWA OBIEKTÓWHANDLOWO-MAGAZYNOWYCH – WARTOŚĆ

JEDNOSTKOWYCH OBROTÓW W 2013 ROKU (w tys. zł)

SPRZEDAŻ DLA BUDOWNICTWA UŻYTECZNOŚCIPUBLICZNEJ – WARTOŚĆ JEDNOSTKOWYCH

OBROTÓW W 2013 ROKU (w tys. zł)

SPRZEDAŻ DLA BUDOWNICTWA BIUROWO-HOTELOWEGO – WARTOŚĆ JEDNOSTKOWYCH



DOSTAWCY FIRM ELEKTROINSTALACYJNYCH

FirmaDostawcy (w kolejności wartości dostaw 1-5)

1 2 3 4 5

Agat

producenci, przedstawicielstwaproducentów ASE Hilti Legrand Bitner Ergom

hurtownie Alfa Elektro Onninen Elektroskandia Fega Amper

ElektriMont

producenci, przedstawicielstwaproducentów Honeywell ES-System Schneider Electric Control Process Electric Lapp Kabel

hurtownie Alfa Elektro Fega Elektroskandia Onninen Kaczmarek Electric

Elektrobudowa

producenci, przedstawicielstwaproducentów Schneider Electric KPB Intra Kuvag CR

hurtownie PecuniaHandelsgesellschaft

Elektromont

producenci, przedstawicielstwaproducentów Schneider Electric Eaton Electric ABB Siemens Schrack

hurtownie Onninen Fega Alfa Elektro Elektrotek Kaczmarek Electric

ElektromontażRzeszów

producenci, przedstawicielstwaproducentów Schneider Electric Tele-Fonika ES-System Baks Eaton

hurtownie Elektroskandia Alfa Elektro Kaczmarek Electric El-Plus Ele-Comp

Elektro Proces

producenci, przedstawicielstwaproducentów Schneider Electric Philips ES-System Baks Eaton

hurtownie El-Kag Insel Fega Onninen

Elektrotim

producenci, przedstawicielstwaproducentów ABB Schneider Electric Eaton Tele-Fonika Siemens

hurtownie TIM Solar Fega Elektro-Invest Hurt Elektrotek

Mawilux

producenci, przedstawicielstwaproducentów Elektro-Invest Hurt

hurtownie Sentta Onninen Asaj

Zeus

producenci, przedstawicielstwaproducentów

SAE Oświetlenie i Zabezpieczenia ABB Gastel Prefabrykacja Schneider Electric Eaton

hurtownie Elektroskandia Poltel Grodno TIM Onninen

Źródło: firmy


SPRZEDAŻ DLA BUDOWNICTWA OCHRONYŚRODOWISKA – WARTOŚĆ JEDNOSTKOWYCH


SPRZEDAŻ DLA WOJSKA – WARTOŚĆJEDNOSTKOWYCH OBROTÓW W 2013 ROKU

(w tys. zł)


USŁUGI ELEKTROINSTALACYJNE – UDZIAŁ W PRZYCHODACH

Rodzaj usług Rok

Firma

Agat

Cont

rast

Elekt

riMon

t

Elekt

robu

dowa

Elekt

rom

ont

Elekt

rom

onta

żPo

znań

Elekt

rom

onta

żRz

eszó

w

Elekt

ro P

roce

s

Elekt

rotim

Mawi

lux

Zeus

Projektowanie sieci i instalacji elektrycznych 2013 2% 2% 3% – – 1% 4% 2% 1% – 10%

Projektowanie sieci i instalacji elektrycznych 2012 3% 2% 5% 1% – 1% 3% 2% 1% – 3%

Sieci elektroenergetyczne 2013 10% 37% 2% – – – 7% 1% 2% – 41%

Sieci elektroenergetyczne 2012 15% 36% 3% – – – 8% 1% 1% – 65%

Stacje SN/nn, GPZ 2013 10% 60% 11% – – 11% 7% 2% 8% – –

Stacje SN/nn, GPZ 2012 8% 61% 10% – – 1% 8% 3% 3% – 3%

Instalacje silnoprądowe 2013 20% 1% 55% – 70% 58% 40% 69% 34% 14% 20%

Instalacje silnoprądowe 2012 24% 1% 58% – 75% 61% 43% 67% 54% 15% 16%

Instalacje słaboprądowe 2013 20% – 20% – 25% 6% 16% 12% 11% – 10%

Instalacje słaboprądowe 2012 15% – 11% – 20% 6% 13% 11% 10% – 12%

Instalacje automatyki 2013 15% – 9% – 5% – 4% 2% – – 2%

Instalacje automatyki 2012 10% – 13% – 5% 1% 3% 2% – – –

inne 2013 23% – – 69% – 6% – – 6% – 17%

inne 2012 25% – – 77% – 8% – – 6% – 1%

Źródło: firmy


SPRZEDAŻ ZEWNĘTRZNA URZĄDZEŃ ELEKTROENERGETYCZNYCH – UDZIAŁ W PRZYCHODACH

Rodzaj urządzeń Rok

Firma

Elekt

robu

dowa

Elekt

rom

onta

żPo

znań

Elekt

rom

onta

żRz

eszó

w

Elekt

ro P

roce

s

Elekt

rotim

Mawi

lux

Rozdzielnice nn2013 1% 1% 5% 5% 2% 7%

2012 2% 4% 4% 7% 3% 6%

Rozdzielnice SN2013 9% 13% – – 1% 13%

2012 9% 12% – – 1% 11%

Rozdzielnice WN2013 – – – – – –

2012 – – – – – –

Szafy automatyki2013 – – – 4% – –

2012 – – – 4% – –

Stacje kontenerowe SN/nn2013 4% – – 1% – –

2012 6% – – 1% – –

Inne urządzenia2013 15% – 17% – – 29%

2012 3% – 18% – – 35%

Źródło: firmy

sy tu ację od no to wa no w bu dow nic twie.War tość do da na w tym sek to rze zmniej -szy ła się w ubie głym ro ku aż o 9%,a rocz ne tem po wzro stu pro duk cji sprze -da nej bu dow nic twa wy nio sło -12%.

Upa dło ści w bu dow nic twie

W 2013 r. na stą pił nie wiel ki spa dekupa dło ści firm bu dow la nych, nie mniejjed nak na dal sek tor ten był li de rem podwzglę dem ogło szo nych ban kructw. Jak

wy ni ka z ra por tu Eu ler Her mes w ro kuubie głym upa dłość ogło si ły 253 przed się -bior stwa bu dow la ne, o 20 mniej niżprzed ro kiem. Jak pod kre śla Eu ler Her -mes, w 2012 ro ku upa da ły głów nie du żespół ki, w 2013 r. by ły to przede wszyst kimfir my o lo kal nej ska li dzia łal no ści, w tymwy spe cja li zo wa ni pod wy ko naw cy.

Ban kruc twa nie omi nę ły rów nież bra -nży elek tro in sta la cyj nej, cze go przy kła -dem jest m.in. wro cław ska spół ka SSI –wy stę pu ją ca w ze szło rocz nej edy cji do -

dat ku. Pod ko niec paź dzier ni ka sądogło sił jej upa dłość li kwi da cyj ną.

Pre sja na ce nę

Spa dek ko niunk tu ry w bra nży i du żalicz ba upa dło ści to nie je dy ne trud no ści,z ja ki mi przy szło się zmie rzyć fir momelek tro in sta la cyj nym w ro ku ubie głym.Istot nym pro ble mem po zo sta wa ła ta kżepra ca na ni skich ma rżach. Wy ni ka ło toz du żej kon ku ren cji na ryn ku i z głów ne -



PROGNOZOWANE JEDNOSTKOWE PRZYCHODYWYBRANYCH FIRM ELEKTROINSTALACYJNYCH

W 2014 ROKU (w mln zł)

JEDNOSTKOWE PROGNOZOWANE ZATRUDNIENIE W WYBRANYCH FIRMACH ELEKTROINSTALACYJNYCH

W 2014 ROKU

PROGNOZOWANY JEDNOSTKOWY ZYSK NETTO FIRMELEKTROINSTALACYJNYCH W 2014 ROKU (w mln zł)

PROGNOZA SYTUACJI W 2014 ROKU

SPRZEDAŻ DLA BUDOWNICTWA INFRASTRUKTURYKOMUNIKACYJNEJ – WARTOŚĆ JEDNOSTKOWYCH


OCENA SYTUACJI W 2013 ROKU

FIRMY ELEKTROINSTALACYJNE 17FIRMY ELEKTROINSTALACYJNE 17


SPRZEDAŻ KRAJOWA – STRUKTURA TERYTORIALNA (dane jednostkowe)

Firma Regiony Polski*Udział

2013 2012

Agat

południowo-zachodni 25% 35%

północno-zachodni 15% 16%

północno-wschodni 40% 38%

południowo-wschodni 10% 11%

Elektrimont





Elektrobudowa





Elektromontaż Poznań





Elektromontaż Rzeszów





Elektro Proces





Elektrotim





Mawilux





Zeus





*Regiony: południowo-zachodni – woj. dolnośląskie, śląskie, opolskie, wielkopolskie północno-zachodni – woj. zachodnio-pomorskie, pomorskie, kujawsko-pomorskie, lubuskie północno-wschodni – woj. warmińsko-mazurskie, podlaskie, mazowieckie południowo-wschodni – woj. lubelskie, podkarpackie, świętokrzyskie, małopolskie, łódzkie Źródło: firmy


go kry te rium wy bo ru, ja kim w prze tar -gach na dal jest naj ni ższa ce na. Po twier -dza to m.in. pre zes Elek tro bu do wy.

– W ubie głym ro ku na dal nie ste ty po -stę po wa ła ero zja ma rż, któ ra – je śli na -dal bę dzie się utrzy my wać – mo że wy dre -no wać spół ki z pie nię dzy i ogra ni czyć ichmo żli wo ści roz wo ju – oznaj mia Ja cekFal ty no wicz, pre zes Elek tro bu do wy.

O pro ble mie ni skich ma rż in for mu jeta kże szef je le nio gór skiej spół ki Elek tro -mont.

– Nie ste ty za ni ża nie cen w bra nży po -wo du je, że kon trak ty są re ali zo wa nena bar dzo ni skich ma rżach, nie od po wia -da ją cych po zio mo wi ofe ro wa nych przeznas usług. Prze ko ny wa nie in we sto rówi ge ne ral nych wy ko naw ców, że wy so kaja kość wy ko na nia prac elek tro in sta la cyj -nych mu si kosz to wać, jest bar dzo trud -nym i dłu go trwa łym pro ce sem – oznaj -mia Ma rek Bła żków, pre zes i dy rek torge ne ral ny w spół ce Elek tro mont.

Po pra wana ho ry zon cie

Po trud nym ro ku 2013, w bie żą cymro ku fir my elek tro in sta la cyj ne spo dzie -wa ją się po pra wy na ryn ku. 9% an kie to -wa nych przez nas przed się biorstw li czyna du żą po pra wę ko niunk tu ry, 55% pro -gno zu je nie wiel ki wzrost, na to miast 27%uwa ża, że nie na stą pią zmia ny. Po zo sta -ła gru pa re spon den tów – 9% – nie po -tra fi jed no znacz nie wska zać, w ja kimkie run ku bę dzie zmie rzał ry nek.

Po zy tyw ne na stro je prze ja wia ją się tak-że w za ło że niach od no śnie wiel ko ści te -go rocz nych ob ro tów. Wszyst kie fir my,któ re po in for mo wa ły nas o pro gno zo wa -nej sprze da ży, za mie rza ją w tym ro ku wy -pra co wać wy ższe przy cho dy niż w ro kuubie głym. War te pod kre śle nia jest rów -nież to, iż więk szość za kła da wzrost ob -ro tów na po zio mie dwu cy fro wym. Naj -więk szy przy rost pla nu je w tym ro ku osią -

gnąć Elek tro bu do wa. Spół ka ta pro gno -zu je wzrost ob ro tów o po nad 38% do1,18 mld zł. Bli sko 39-pro cen to wą dy -na mi kę przy cho dów (do 35 mln zł) za -po wia da Zeus, na to miast spół ka Agatspo dzie wa się po pra wy o po nad 32%(do 85 mln zł). Elek tro mon taż Rze szówpla nu je wzrost o 13,5% (do 160 mln zł),a Elek tri Mont o po nad 11% (do 50 mlnzł). Jed no cy fro wą dy na mi kę sprze da żypro gno zu je Elek tro Pro ces – o 6,8% do23 mln zł, a Elek tro mon taż Po znańo 2,1% – do 136,7 mln zł.

Wie lo mi liar do we in we sty cje w in fra struk tu rę

elek tro ener ge tycz ną

Szans na po pra wę spół ki elek tro in sta -la cyj ne upa tru ją m.in. w in we sty cjachzwią za nych z roz wo jem in fra struk tu ryelek tro ener ge tycz nej. Ener ge ty ka za kła -da bo wiem w naj bli ższych la tach zre ali -


UDZIAŁOWCY WYBRANYCH FIRM

Firma Udziałowcy

Agat Zbigniew Winkiel 45%, Wojciech Supera 35%, Bożenna Pruska-Wysocka 20%

Contrast Atrem 100%

ElektriMont Wiesław Skimina 50%, Maciej Skimina 50%

Elektrobudowa Aviva OFE Aviva BZ WBK 13,17%, ING OFE 9,95%, OFE PZU „Złota Jesień” 9,57%, AXA OFE 9,41%, PKO BP Bankowy OFE 7,64%, Amplico OFE 6,10%, Generali OFE 5,09%, pozostali 39,07%

Elektromont Tadeusz Mazur 35,08%, Zdzisław Kondrat 19,30%, Jacek Charążka 9,86%, Wiesław Charążka 8,28%, Małgorzata Tymińska 7,75%, Ekobox 5,07%, pozostali 14,66%

Elektromontaż Poznań Budimex 51%, Skarb Państwa 49%

Elektromontaż Rzeszów Akcjonariat pracowniczy 100%

Elektro Proces 100% własność prywatna

ElektrotimKrzysztof Folta 15,07%, Aviva OFE Aviva BZ WBK 9,81%, Krzysztof Wieczorkowski 8,22%, Mirosław Nowakowski z podmiotami zależnymi 6,09%,

Amplico PTE 6,41%, pozostali akcjonariusze 54,41%

Mawilux Elektrotim 74,36%, Włodzimierz Macioł 8,33%, Marek Lukstaedt 8,33%, Grzegorz Wilski 8,33%, Andrzej Kasprzak 0,64%

Zeus Elektrotim 90,46%, Sławomir Kucharski 5,03%, Beata Lewińska 4,51%

Źródło: firmy


zo wać za da nia, któ rych war tość li czo -na jest dzie siąt kach mi liar dów zło tych.

W bie żą cym ro ku Pol skie Sie ci Elek tro -ener ge tycz ne pla nu ją wy dać na in we sty -cje 740 mln zł, czy li o 40 mln zł wię cejniż w 2013 r. Do ro ku 2018 wy dat kima ją po chło nąć 7-8 mld zł.

Am bit ne pla ny zwią za ne z roz wo jemin fra struk tu ry elek tro ener ge tycz nej w naj -bli ższych pię ciu la tach (2014-2019) ma -ją ta kże naj więk si ope ra to rzy sys te mówdys try bu cyj nych (OSD).

PGE Dys try bu cja w la tach 2014-2019za mie rza za in we sto wać bli sko 10 mld zł.Ta ką sa mą kwo tę na in we sty cje pla nu jeprze zna czyć Tau ron Dys try bu cja. Ener ga

Ope ra tor wy da na re ali za cję pro jek tówbli sko 8 mld zł, a Enea Ope ra tor5,3 mld zł. Ostat ni z du żych ope ra to rów– RWE Sto en Ope ra tor – pla nu je prze -zna czyć na in we sty cje po nad 1,6 mld zł.

W su mie na kła dy in we sty cyj ne pię ciuope ra to rów sys te mów dys try bu cyj nychi PSE wy no szą w tym ro ku 6,3 mld zł.W ko lej nych la tach – do ro ku 2018będą się sys te ma tycz nie zwięk szać.W 2015 r. in we sty cje ma ją po chło nąć7 mld zł, w 2016 r. 7,4 mld zł, a w ro -ku 2018 8,2 mld zł. W ro ku 2019 na -kła dy pię ciu ope ra to rów, bez PSE, wy -nio są 5,2 mld zł. W su mie w naj bli ż-szych pię ciu la tach wy dat ki na in fra -struk tu rę elek tro ener ge tycz ną po chło nąbli sko 42 mld zł.

Spo dzie wa ny wzrost w prze my śle

i bu dow nic twie

Ko lej ny mi seg men ta mi ryn ku, któ remo gą po zy tyw nie wpły nąć na ko niunk tu -rę w bra nży elek tro in sta la cyj nej są prze -mysł i bu dow nic two. We dług pro gnozIn sty tu tu Ba dań nad Go spo dar ką Ryn ko -wą, w ro ku bie żą cym war tość do da -na w prze my śle wzro śnie o 4,7%. IBnGRpro gno zu je rów nież po pra wę w bu dow -nic twie. Zda niem In sty tu tu war tość do da -

na w sek to rze bu dow la nym, po 9-pro -cen to wym ubie gło rocz nym spad ku,w tym ro ku wzro śnie o 3%. Przy szły rokma być jesz cze lep szy. W 2015 r. IBnGRpro gno zu je wzrost war to ści do da nejw prze my śle na po zio mie 5,4%, a w bu -dow nic twie 6,5%. Na ten ostat ni sek torw przy szłym ro ku co raz wy raź niej od dzia -ły wać bę dą po zy tyw nie in we sty cje in fra -struk tu ral ne fi nan so wa ne w ra mach no -wej per spek ty wy bu dże to wej Unii Eu ro -pej skiej na la ta 2014-2020.

W bie żą cym ro ku, we dług naj now -szych za ło żeń rzą du z dru giej po ło wykwiet nia, wzrost PKB sza co wa ny jestna po zio mie 3,3% a więc po nad dwu -krot nie wy ższym niż w ro ku 2013. W ko -lej nych la tach go spo dar ka ma roz wi jaćsię jesz cze szyb ciej. Wzrost PKB w 2015po wi nien wy nieść 3,8%, a w 2016 4,3%.

W ob li czu co raz lep szych sy gna łówpły ną cych za rów no z ca łej go spo dar ki,jak i z klu czo wych dla seg men tu elek tro -in sta la cji sek to rów, mo żna przy jąć, żepo trud nym ro ku ubie głym, w naj bli ż-szych la tach bra nża ma przed so bąokres sys te ma tycz ne go wzro stu.

To masz Krze śniak


Ma rek Bła żków pre zes i dy rek tor ge ne ral ny

spół ki Elek tro mont

Bio rąc pod uwa gę wy ni ki na szej fir my, to rok 2013 byłdu żo lep szy niż po przed ni. Trud no jed nak mó wićo zde cy do wa nej po pra wie w ca łej bra nży. Bar dziejmo żna użyć stwier dze nia „uspo ko je nie”. Mniej by łoupa dło ści w bra nży bu dow la nej, a co za tym idziezmniej szy ło się rów nież ry zy ko dzia łal no ści firm elek -tro in sta la cyj nych.Do po zy tyw nych czyn ni ków, któ re mia ły wpływ na ry -nek w ro ku ubie głym na le ży za li czyć po pra wę ko -niunk tu ry go spo dar czej, wspo mnia ny wcze śniej spa -dek upa dło ści firm bu dow la nych, a ta kże sta bil nośćna ryn ku cen ma te ria łów i urzą dzeń.Ne ga tyw nie na ry nek wpły wa ły na to miast: du ża pre -sja na ce ny kon trak tów, brak no wych pro jek tów zwią -za nych ze środ ka mi unij ny mi, a ta kże re stryk cyj neumo wy z ge ne ral ny mi wy ko naw ca mi.W bie żą cym ro ku po win na na stą pić po pra wa na ryn -ku elek tro in sta la cji, m.in. ze wzglę du na in we sty cjezwią za ne ze środ ka mi z UE z no wej per spek ty wyna la ta 2014-2020. Ma my też na dzie ję, że po ja wią sięno we przed się wzię cia, wy ni ka ją ce z po pra wy ko -niunk tu ry go spo dar czej.Naj więk szy mi wy zwa nia mi dla firm z bra nży w tymro ku bę dzie po pra wa ren tow no ści dzia łal no ści. Nie -ste ty za ni ża nie cen w bra nży po wo du je, że kon trak tysą re ali zo wa ne na bar dzo ni skich ma rżach, któ re nieod po wia da ją po zio mo wi ofe ro wa nych przez nasusług. Prze ko ny wa nie in we sto rów i ge ne ral nych wy -ko naw ców, że wy so ka ja kość prac elek tro in sta la cyj -nych mu si mieć swo ją od po wied nią war tość jest bar -dzo trud nym i dłu go trwa łym pro ce sem.

R E K L A M A

NAKŁADY NA BADANIA I ROZWÓJ

Lp. Firmanakłady (w tys. zł)

2013 2014 (plan)

1. ElektriMont 200 (badania) b.d.

2. Elektrobudowa 6840 (rozwój) b.d.

3. Elektromontaż Poznań 200 (badania), 800 (rozwój) 250 (badania), 1000 (rozwój)

4. Elektromontaż Rzeszów 120 (badania) 200 (rozwój)

5. Elektro Proces 100 (badania), 150 (rozwój) 100 (badania), 150 (rozwój)

Źródło: firmy b.d. – brak danych

maj 201420 FIRMYELEKTROINSTALACYJNE

Firma Adres Kontakt Kierujący firmą

Agat SA UPaderewskiego 1 95-040 Koluszki

łódzkie

(44) 714 66 10, 714 66 20 [email protected] www.agat-koluszki.pl

Zbigniew Winkiel

APS SA P UMickiewicza 95F 15-257 Białystok

podlaskie

(85) 748 34 00, 748 34 19 [email protected] www.aps.pl

Bogusław Łącki

Contrast Sp. z o.o.

Uks. Ignacego Skorupki 1b

63-400 Ostrów Wielkopolskiwielkopolskie

(62) 504 68 00, 504 68 [email protected]

www.contrast-ostrow.plMarek Korytowski

Ekobox SA UWiśniówka 75

26-050 Zagnańsk świętokrzyskie

(41) 361 97 13, 361 97 [email protected]

www.ekobox.plKamil Sucharski

El Professional JPG D UZielona 2 Kębłowo

84-242 Luzino pomorskie

(58) 678 23 86, 678 23 [email protected]

Mariusz Maszota

Elbud Gdańsk SA P UPowstańców Warszawy 53 A

81-712 Sopot pomorskie

(58) 555 95 60, 555 95 [email protected]

www.egsa.plCezary Serafin

Elbud Poznań SA UZakładowa 10

62-064 Plewiska wielkopolskie

(61) 864 84 50, 867 73 [email protected]

Anna Biedzińska

Elbud Warszawa Sp. z o.o.

P Ual. Krakowska 264 02-210 Warszawa

mazowieckie

(22) 591 53 00, 846 18 [email protected] www.elbud.waw.pl

Jerzy Wierzchowski

Elbudprojekt Sp. z o.o.

P UPrz

Rzemieślnicza 85 62-081 Baranowo

wielkopolskie

(61) 651 76 30, 651 80 [email protected]

Krzysztof Śmiglak

ElektriMont Sp. z o.o.

URękawka 30

30-535 Kraków małopolskie

(12) 293 07 30, 293 07 [email protected]

www.elektrimont.plWiesław Skimina

Elektro Proces Sp. z o.o.

D P UCiepłownicza 28 31-587 Kraków

małopolskie

(12) 686 12 80, 686 20 [email protected]

Tadeusz Osuszek

Elektrobud SA P UPrzyczyna Dolna 39 67-400 Wschowa

lubuskie

(65) 540 80 00, 540 80 [email protected]

www.elektrobud.plMarek Bazylewicz

Elektrobudowa SA D P UPorcelanowa 12 40-246 Katowice

śląskie

(32) 259 01 00, 259 09 [email protected]

www.elbudowa.com.plJacek Faltynowicz

Elektromont SA UWaryńskiego 18

58-500 Jelenia Góra dolnośląskie

(75) 645 89 00, 645 89 [email protected]

www.elektromont.plMarek Błażków

Elektromontaż Gdańsk SA

D P UWosia Budzysza 7 80-612 Gdańsk

pomorskie

(58) 768 59 00, 768 59 60 [email protected] www.eg.pl

Edward Lipski

Elektromontaż Kraków SA

P U Czysta 7

31-121 Kraków małopolskie

(12) 633 40 44, 633 44 [email protected]

www.elektromontaz.krakow.pl

WładysławŚwiadek

Elektromontaż Poznań SA

P UWieruszowska 12/16

60-166 Poznań wielkopolskie

608 921 129, (61) 865 58 [email protected]

www.elektromontaz.comTomasz Bochna

Elektromontaż Rzeszów SA

PSłowackiego 20 35-060 Rzeszów

podkarpackie

(17) 864 05 30, 853 67 [email protected]

www.elektromontaz.com.plMarian Burda

Elektromontaż Wschód Sp. z o.o.

P UŁyski 1A

16-070 Choroszcz podlaskie

(85) 717 17 17, 717 17 [email protected]

www.elektromontazwschod.plArtur Łaszkiewicz

dane teleadresowe firm elektroinstalacyjnych

20 FIRMYELEKTROINSTALACYJNE


dane teleadresowe firm elektroinstalacyjnych

Firma Adres Kontakt Kierujący firmą

Elektromontaż-Lublin Sp. z o.o.

P UDiamentowa 1 20-447 Lublin

lubelskie

(81) 728 62 00, 728 62 [email protected]

www.elektromontaz-lublin.plJanusz Ropa

Elektrotim SA P UStargardzka 8

54-156 Wrocław dolnośląskie

(71) 388 24 79, 351 48 [email protected]

www.elektrotim.plAndrzej Diakun

Elsta Sp. z o.o.

UJanińska 32,

32-020 Wieliczka małopolskie

(12) 350 13 50, 350 13 60 [email protected] www.elsta.pl

Jacek Stankiewicz

El-Grześ Sp. z o.o.

UMickiewicza 2/3

83-000 Pruszcz Gdański pomorskie

(58) 683 32 01, 683 32 01 [email protected]

www.el-grzes.pl

BogusławGrześkowiak

Elwoz Sp. z o.o.

USzklana 44

83-334 Miechucino pomorskie

(58) 684 77 66, 685 77 [email protected] www.elwoz.pl

Adam Julke

Energoaparatura SA P U Pułaskiego 7

40-273 Katowice śląskie

(32) 728 54 10, 728 54 [email protected]

www.enap.com.plTomasz Michalik

Energopol-TP Elbud SA

UGliwicka 8

47-240 Bierawa opolskie

(77) 480 22 00, 487 28 [email protected]

www.energopol-tpelbud.pl

KazimierzWronkowski

Mawilux SA D P UGrudzi 23 Łady 05-090 Raszyn mazowieckie

(22) 250 24 00, 250 24 [email protected]

www.mawilux.pl

WłodzimierzMacioł

Mazel s.j. P UInżynierska 3

67-100 Nowa Sól lubuskie

(68) 457 01 00, 457 01 [email protected] www.mazel.pl

HenrykMazurkiewicz,

MirosławaMazurkiewicz

P&P Sp. z o.o.

U PrzWejhera 1 Orle

84-252 Zamostne pomorskie

(58) 572 23 01, 572 24 10 [email protected] www.pp-orle.com.pl

Paweł Piechota

Qumak SA Ual. Jerozolimskie 94 00-807 Warszawa

mazowieckie

(22) 519 08 00, 519 08 [email protected]

www.qumak.plPaweł Jaguś

Revico SA P UMirosław 39C 09-472 Słupno mazowieckie

(24) 365 83 00, 365 83 [email protected] www.revico.pl

Edward Sosnowski

Teltor-Pol Północ SA P UŚnieżna 1

80-554 Gdańsk pomorskie

(58) 342 18 01, 346 41 14 [email protected]

www.teltor-pol.plWiesław Jędryszek

Trakcja PRKiI SA P UZłota 59

00-120 Warszawa mazowieckie

(22) 483 30 00, 483 30 [email protected]

www.grupatrakcja.comRoman Przybył

ZAE Sp. z o.o. P UNa Grobli 20-24 50-421 Wrocław

dolnośląskie

(71) 795 50 11, 795 50 12 [email protected] www.zae.pl

MirosławSzeleziński

Zeus SAObrońców Westerplatte 1 83-000 Pruszcz Gdański

pomorskie

(58) 304 40 10, 304 40 19 [email protected] www.zeus.pl

SławomirKucharski

ZPUE SA P DJędrzejowska 79c

29-100 Włoszczowa świętokrzyskie

(41) 388 10 00, 388 10 01 [email protected] www.zpue.pl

BogusławWypychewicz

D – dystrybucja

H – hurtownia

P – produkcja

U – uslugi

Prz – przedstawicielstwo

JPG – jednoosobowy podmiot gospodarczy

S.A. – spółka akcyjna

s.c. – spółka cywilna

s.j. – spółka jawna

Sp. z o.o. – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością


maj 2014

Bez piecz ni ki to pi ko we są łącz ni ka mi jed ‐no ra zo we go użyt ku. Za bez pie cza ją prze ‐wo dy i urzą dze nia przede wszyst kimprzed skut ka mi zwarć i w ogra ni czo nymza kre sie przed skut ka mi prze cią żeń.

Na ich dzia ła nie i pa ra me try, zwłasz cza na cha rak ‐te ry sty kę cza so wo – prą do wą, cał kę Jo ule’aprzed łu ko wą i wy łą cze nia oraz na zdol ność wy łą ‐cza nia prą dów zwar cio wych de cy du ją cy wpływma ją: ele ment to pi ko wy, ga si wo i kor pus wkład ‐ki.

Pod sta wo we pa ra me tryZ punk tu wi dze nia prak tycz ne go do ce lów

ochro ny prze tę że nio wej i prze ciw po ra że nio wejnaj wa żniej szy mi pa ra me tra mi są:

cha rak te ry sty ka cza so wo ‐prą do wa – krzy waob ra zu ją ca w ukła dzie współ rzęd nych t ‐I z po ‐dział ką lo ga ryt micz ną na obu osiach śred niecza sy przed łu ko we al bo cza sy wy łą cza nia tw za le żno ści od prą du spo dzie wa ne go w okre ‐ślo nych wa run kach wy łą cza nia,

prąd spo dzie wa ny – war tość sku tecz na prą du,ja ki po pły nie w ob wo dzie elek trycz nym, gdybez piecz nik bę dzie za stą pio ny po łą cze niemo po mi jal nej im pe dan cji. W ob wo dach prą duprze mien ne go jest to prąd po cząt ko wy,cha rak te ry sty ka I2 t – krzy wa przed sta wia ją caza le żność od prą du spo dzie wa ne go.Cał ka Jo ule’a jest mia rą ilo ści cie pła (I2 • t • R)prze pły wa ją ce go przez wkład kę bez piecz ni ko ‐wą i przez wszyst kie czę ści za bez pie czo ne goob wo du w okre ślo nym cza sie,prąd zna mio no wy bez piecz ni ka In – wy no si za ‐zwy czaj od 2 mA do 1600 A za le żnie od wy ko ‐na nia i ozna cza je go ob cią żal ność dłu go trwa łą,zwar cio wa zdol ność wy łą cze nia – naj więk szawar tość sku tecz na prą du spo dzie wa ne go(zwar cio we go), któ rą wkład ka mo że prze rwaćprzy okre ślo nym na pię ciu,na pię cie zna mio no we bez piecz ni ka Un – war ‐tość na pię cia okre ślo na przez pro du cen ta;uwzględ nia je go izo la cję oraz wa run ki ga sze niału ku,

Artykuł prezentujepodstawowe cechy i parametry takichaparatów jakbezpieczniki topikowe,rozłącznikibezpiecznikowe,wyłączniki instalacyjnenadprądowe, wyłącznikikompaktowe mocy,urządzenia ochronneróżnicowoprądowe,ograniczniki przepięć.

TEKST: MICHAŁ ŚWIERŻEWSKI

Bezpieczniki topikowe z oferty firmy ETI Polam

Wybrane aparatyrozdzielcze nn

Dynamiczny rozwój aparatury rozdzielczej spowodował istotne zmiany w projektowaniu i wykonawstwieinstalacji elektrycznych – zarówno obwodów odbiorczych, jak i rozdzielczych. Współczesne rozdzielnice zawierają aparaty łączeniowe i zabezpieczające nowej generacji, które w instalacjach elektrycznych dawniejprojektowanych nie zawsze były wymagane. Ich zadaniem jest zapewnienie ciągłości zasilania odbiornikówenergią o wymaganej jakości oraz ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym, pożarem i zakłóceniami.

aparaty rozdzielcze nn

22 FIRMYELEKTROINSTALACYJNE22 FIRMYELEKTROINSTALACYJNE



współ czyn nik k – jest krot no ścią prą duzna mio no we go wkład ki to pi ko wej, przyktó rej na stę pu je jej prze pa le nie w wy ma ‐ga nym cza sie w ce lu za pew nie nia sku tecz ‐nej ochro ny prze ciw po ra że nio wej.

Ro dza je i prze zna cze nie bez piecz ni ków to pi ko wychW ofer cie ryn ko wej znaj du ją się bez piecz ‐

ni ki to pi ko we in sta la cyj ne i prze my sło wez wkład ka mi to pi ko wy mi:

cy lin drycz ny mi ty pu C,ty pu D i DO,prze my sło wy mi ty pu NH.Wkład ki to pi ko we cy lin drycz ne prze zna ‐

czo ne są do współ pra cy z roz łącz ni ka mibez piecz ni ko wy mi, słu żą do za bez pie cza niaprze wo dów i urzą dzeń elek trycz nych przedskut ka mi zwarć i prze cią żeń. Po otwar ciuroz łącz ni ka i wy ję ciu wkład ki uzy sku je sięwi docz ną prze rwę izo la cyj ną w ob wo dzie.

W za kre sie bez piecz ni ków in sta la cyj nychnaj bar dziej roz po wszech nio ne są bez piecz ‐ni ki ty pu D. Są prze zna czo ne do wy mia nyprzez oso by nie wy kwa li fi ko wa ne, zwłasz ‐cza w go spo dar stwach do mo wych i po dob ‐nych za sto so wa niach. Słu żą do za bez pie cza ‐nia in sta la cji elek trycz nych przed skut ka mizwarć i prze cią żeń oraz do ochro nyprzed po ra że niem prą dem elek trycz nym.

Co raz więk szą po pu lar ność zdo by wa jąbez piecz ni ki mi nia tu ro we ty pu DO. Pro du ‐ko wa ne są na prą dy zna mio no we od 2Ado 100A z cha rak te ry sty ką gG.

Bez piecz ni ki to pi ko we prze my sło we NHprze zna czo ne są do ochro ny in sta la cji elek ‐tro ener ge tycz nych przed skut ka mi zwarći prze cią żeń w wa run kach prze my sło wych.Umiesz cza ne są w pod sta wach bez piecz ni ‐ko wych z za ci ska mi szczę ko wy mi za po mo ‐

cą spe cjal ne go uchwy tu izo la cyj ne go lubw roz łącz ni kach bez piecz ni ko wych. Mo gąbyć wy mie nia ne tyl ko przez oso by wy kwa li ‐fi ko wa ne.

Roz łącz ni ki bez piecz ni ko we

Pod sta wy roz łącz ni ko we umo żli wia ją ceszyb ką i bez piecz ną wy mia nę uszko dzo nychwkła dek to pi ko wych stop nio wo wy pie ra jątra dy cyj ne gniaz da bez piecz ni ko we.

Do wkła dek to pi ko wych ty pu D na prą dyzna mio no we od 2 do 63 A ofe ro wa ne sąroz łącz ni ki jed no bie gu no we na na pię ciezna mio no we 230 / 400 V; dwu bie gu no we nana pię cie 400 V do wkła dek 20 do 63 A i trój ‐bie gu no we 400 V, 2 do 63 A. Mo gą pra co ‐wać we wszyst kich ukła dach sie cio wychTN; TT i IT. Roz łącz ni ki te go ty pu pro du ko ‐wa ne są w dwóch wy ko na niach z jed no ‐

punk to wym i dwu punk to wym odłą cza niembez piecz ni ka.

Roz łącz ni ki bez piecz ni ko we pro du ko wa ‐ne są z sy gna li za cją i bez sy gna li za cji prze pa ‐le nia wkład ki to pi ko wej. W wy ko na niu mo ‐du ło wym są przy sto so wa ne do mon ta żuna stan dar do wej szy nie TS.

Roz łącz ni ki bez piecz ni ko we dla wkła dekto pi ko wych prze my sło wych ty pu NH ofe ro ‐wa ne są w wy ko na niu li stwo wym i skrzyn ‐ko wym. Wy ko ny wa ne są ja ko roz łą czal nejed no bie gu no wo lub trój bie gu no wo. Za ‐pew nia ją se lek tyw ność dzia ła nia. Roz łącz ‐ni ki li stwo we mo gą być plom bo wa ne w sta ‐nie za mknię tym. Mo żli we jest rów nież blo ‐ko wa nie apa ra tu w po zy cji za mknię tej lubotwar tej za po mo cą kłód ki. Sty ki przy łą cze ‐nio we są za zwy czaj osło nię te przed przy ‐pad ko wym do tknię ciem.

W za kre sie roz łącz ni ków bez piecz ni ko ‐wych skrzyn ko wych ofe ro wa ny jest bar dzosze ro ki asor ty ment apa ra tów 1; 2; 3 i 4‐bie ‐gu no wych z bie gu nem N sta łym lub roz łą ‐czal nym, do wkła dek bez piecz ni ko wychod 100 A do 1600 A. Umo żli wia ją roz łą cza ‐nie ob wo dów pod ob cią że niem zgod niez na stę pu ją cy mi ka te go ria mi użyt ko wa nia:AC21A, AC22A, AC23A, AC23B lub DC23B.Apa ra ty prze zna czo ne są do mon ta żuna pły cie, na trzech szy nach o roz sta wie 60lub 100 mm lub na szy nie TS 35. W ka żdejpo zy cji mon ta żo wej za si la ne mo gą byćz do łu, z gó ry lub z bo ku. Wy trzy mu ją prądzwar cio wy do 50 kA i nie kie dy do 80 kA.

Po za roz łącz ni ka mi z na pę dem ręcz nymofe ro wa ne są roz łącz ni ki z na pę dem sil ni ko ‐wym, ukła dy prze łącz ni ko we z na pę dem sil ‐ni ko wym oraz roz łącz ni ki z alar mem aku ‐stycz nym do star cza ne z urzą dze niem dozdal ne go wy zwa la nia za po mo cą cew ki prą ‐do wej.

Kla sa bez piecz ni ka

Kla sa bez piecz ni ka ozna cza ro dzaj cha rak te ry sty ki prą do wo -cza so wej wkład ki to pi ko wej. Jej ozna ko -wa nie skła da się z dwóch czło nów – li te ry ma łej g lub a ozna cza ją cych za kres zdol no ści wy łą cza nia i dru -gie go czło nu li te ry du żej ozna cza ją cej ka te go rię użyt ko wa nia. Li te ry ma łe: pierw sza li te ra g – wkład kaogól ne go za sto so wa nia o peł no za kre so wej zdol no ści wy łą cza nia; pierw sza li te ra a – wkład ka o nie peł -no za kre so wej zdol no ści wy łą cza nia. Dru gi człon sym bo lu – du ża li te ra ozna cza ka te go rię użyt ko wa niawkład ki to pi ko wej:

• L – wkład kę ogól ne go prze zna cze nia do za bez pie cza nia prze wo dów i żył ka bli o cha rak te ry sty ce zwłocz -nej, nie mal iden tycz nej jak wkład ki G,

• G – wkład kę ogól ne go prze zna cze nia o cha rak te ry sty ce zwłocz nej, głów nie do za bez pie cza nia urzą -dzeń,

• F – wkład kę ogól ne go za sto so wa nia o cha rak te ry sty ce szyb kiej,

• M – wkład kę do za bez pie cza nia sil ni ków i urzą dzeń roz dziel czych,

• R – wkład kę o dzia ła niu su per szyb kim do za bez pie cza nia urzą dzeń pół prze wod ni ko wych,

• Tr – wkład kę do za bez pie cza nia trans for ma to rów,

• B – wkład kę do za bez pie cza nia urzą dzeń w pod zie miach ko palń.

R E K L A M A

24 FIRMYELEKTROINSTALACYJNE maj 201424 FIRMYELEKTROINSTALACYJNE

Wy łącz ni ki in sta la cyj ne nad prą do we

Wy łącz ni ki in sta la cyj ne nad prą do we sąprze zna czo ne, po dob nie jak bez piecz ni ki to ‐pi ko we, do ochro ny in sta la cji i urzą dzeńelek trycz nych przed skut ka mi zwarć i prze ‐cią żeń. Mo gą być użyt ko wa ne przez oso bynie wy kwa li fi ko wa ne i w za sa dzie nie wy ma ‐ga ją kon ser wa cji. Na pię cie zna mio no we wy ‐łącz ni ków in sta la cyj nych wy no si za zwy czajdo 400 V, zaś prąd zna mio no wy od 0,5 A do125 A. Wy łącz ni ki in sta la cyj ne ofe ro wa ne sąw for mie wkrę ca nej w gniaz da bez piecz ni ko ‐we (E27) o prą dzie zna mio no wym do 25 Ai na szy nę TS35. Są pro du ko wa ne ja ko jed ‐no fa zo we, ale mo żna je łą czyć w ze sta wywie lo bie gu no we ze wspól nym na pę dem.Apa ra ty za zwy czaj do stęp ne są o cha rak te ‐ry sty kach prą do wo ‐cza so wych B, C i D.

Wy łącz ni ki o cha rak te ry sty ce dzia ła nia ty ‐pu B prze zna czo ne są do za bez pie cza niaprze wo dów i od bior ni ków w ob wo dachoświe tle nia, gniazd wtycz ko wych i ste ro wa ‐nia. Apa ra ty z cha rak te ry sty ką ty pu C sto so ‐wa ne są do za bez pie cza nia ob wo dów,w któ rych są za sto so wa ne urzą dze nia elek ‐trycz ne o du żych prą dach roz ru cho wychdo war to ści 10 x In (sil ni ki, trans for ma to ry),na to miast z cha rak te ry sty ką ty pu D wy ko ‐rzy stu je się tam, gdzie pra cu ją urzą dze niaelek trycz ne o bar dzo du żych prą dach roz ru ‐

cho wych do war to ści 20 x In – (sil ni ki o cię ż‐kim roz ru chu, trans for ma to ry).

Zna mio no wa zdol ność zwar cio wa wy ‐łącz ni ków in sta la cyj nych wy no si (w za le żno ‐ści od wy ko na nia) od 6 kA do 25 kA i nie kie ‐dy do 100 kA.

W ce lu uzy ska nia peł nej se lek tyw no ści za ‐bez pie czeń sto su je się wy łącz ni ki in sta la cyj ‐ne nad prą do we se lek tyw ne. Są one ofe ro ‐wa ne ja ko jed no fa zo we o prą dach zna mio ‐no wych od 20 do 100 A o cha rak te ry sty ceprą do wo cza so wej ty pu C.

Wy łącz ni ki kom pak to we mo cyPrzy do bo rze urzą dzeń za bez pie cza ją ‐

cych trze ba zwra cać uwa gę na szyb kośćprze ry wa nia ob wo du zwar cio we go, że bynie po wsta ło nie bez pie czeń stwo uszko dzeńciepl nych i me cha nicz nych prze wo dówi urzą dzeń. Za da nie to do sko na le speł nia jąwy łącz ni ki kom pak to we (wy łącz ni ki nad prą ‐do we mo cy). Ich pod sta wo we funk cje to:

wy łą cza nie prze cią żeń we dług na sta wio ‐nej cha rak te ry sty ki t ‐I,wy łą cza nie zwarć w jak naj krót szym cza ‐sie we dług na sta wio nej cha rak te ry sty kima gne tycz nej,ogra ni cze nie am pli tu dy spo dzie wa ne goprą du zwar cio we go Im,ogra ni cze nie ener gii prą du zwar cia (ciepl ‐nej cał ki Jo ule’a (i2t).Za le ta mi wy łącz ni ków kom pak to wych

jest zdol ność jed no cze sne go roz łą cza niawszyst kich bie gu nów, zdol no ści dia gno ‐stycz ne od no śnie do przy czyn wy zwo le niaawa ryj ne go oraz mo żli wo ści zdal ne go po ‐now ne go za łą cze nia po usta le niu i usu nię ciuprzy czy ny wy łą cze nia.

Ro dzi ny wy łącz ni ków ró żnych wy twór ‐ców pro du ko wa ne są w wer sjach trój ‐i czte ‐ro bie gu no wych w sze ściu pod sta wo wychwiel ko ściach i po kry wa ją za kres prą do wy od40 do 2500 A przy na pię ciach zna mio no wychdo 690 V prą du prze mien ne go i 600 V prą dusta łe go.

No wo cze sne wy łącz ni ki kom pak to we wy ‐po sa żo ne są w ze spo lo ne wy zwa la cze nad ‐prą do we (ter mo ma gne tycz ne) lub elek tro ‐nicz ne. Wy zwa la cze te ma ją naj czę ściej re ‐gu lo wa ne na sta wy prą dów prze cią że nio ‐wych i zwar cio wych oraz cza sów za dzia ła ‐nia. Od po wied nie usta wie nie cha rak te ry sty ‐ki prą do wo ‐cza so wej po zwa la na uzy ska nie

Ro dza je za bu do wy wy łącz ni ków kom pak to wychWy łącz ni ki kom pak to we pro du ko wa ne są w wer sjach sta łej, wty ko wej oraz wy suw nej. Wer sja sta ła jestpod sta wo wym spo so bem mon ta żu apa ra tu ry łą cze nio wej. W wer sji wty ko wej wy łącz nik jest mon to wa nyw pod sta wie (nie ma me cha ni zmu wy su wu -kor by). Wer sja wy suw na z me cha ni zmem kor bo wym umo żli -wia szyb ką wy mia nę wy łącz ni ka w przy pad ku uszko dze nia i uzy ska nie wi docz nej prze rwy w cza sie pracre mon to wych.

Rozłącznik bezpiecznikowy RBK 00 firmy Apator

Wyłącznik nadprądowy CLS6-C16 firmy Eaton




peł nej se lek tyw no ści w ca łym za kre sie pra ‐cy apa ra tu.

Wy zwa la cze ter mo ma gne tycz ne mo gąmieć dwa wy ko na nia: do za bez pie cza niaurzą dzeń oraz ka bli i prze wo dów lub do za ‐bez pie cza nia sil ni ków.

Pod sta wo we pa ra me try tech nicz ne tychurzą dzeń to: ka te go ria użyt ko wa nia „A”;licz ba pól (2; 3 lub 4); na pię cie zna mio no we(690 V prą du prze mien ne go lub 500 V prą ‐du sta łe go); czę sto tli wość przy prą dzieprze mien nym (45 Hz do 65 Hz); prąd zna ‐mio no wy do 2500 A, nie kie dy wy ższy; na pię ‐cie uda ro we izo la cji; zwar cio wy prąd wy łą ‐czal ny gra nicz ny (20 do 85 kA, nie kie dy do150 A); na pię cie zna mio no we izo la cji, bez ‐piecz na prze rwa izo la cyj na (tyl ko w ty pieodłącz ni ko wym).

Wy zwa la cze elek tro nicz ne mo gą re ali zo ‐wać znacz nie szer szy za kres za bez pie czeńi re gu la cji niż wy zwa la cze ter mo ma gne tycz ‐ne. Na le żą do nich re gu la cje: prą du ro bo cze ‐go, prą du zwar cio we go bez zwłocz ne go,prą du zwar cio we go zwłocz ne go, zwło kicza so wej przy prze cią że niu, zwło ki przyzwar ciu, czło nu ziem no zwar cio we go. Wy ‐zwa la cze elek tro nicz ne umo żli wia ją za bez ‐pie cze nie sil ni ków o ró żnych ro dza jach roz ‐ru chu i zmien nym ob cią że niu. Współ pra cęse lek tyw ną w ob wo dach z bez piecz ni ka mito pi ko wy mi umo żli wia na sta wial na war tośćcał ki Jo ule’a – i2t.

Ko mu ni ka cjaWy zwa la cze elek tro nicz ne ma ją za zwy ‐

czaj bar dzo sze ro kie mo żli wo ści ko mu ni ka ‐

cyj ne. Prze wa żnie ofe ru ją dwa por ty ko mu ‐ni ka cyj ne: do mo du łu DMI (Da ta Ma na ge ‐ment In ter fa ce) i do kom pu te ra PC. Mo ‐duł DMI re ali zu je ko mu ni ka cję mię dzy wy ‐łącz ni kiem i użyt kow ni kiem przez wy świe ‐tla nie prą dów mie rzo nych przez wy łącz nikoraz przy czyn wy zwo le nia i pa ra me trów sie ‐ci. Dzię ki tej funk cji zbęd ne jest in sta lo wa nieam pe ro mie rzy.

Wy po sa że nie do dat ko weWy łącz ni ki kom pak to we mo gą być opcjo ‐

nal nie wy po sa żo ne m.in. w ze sty ki po moc ‐ni cze i alar mo we, wy zwa la cze pod na pię cio ‐we, wy zwa la cze wzro sto we na pię cio we,mo du ły cza so we, ter micz ne prze kaź ni kiprze cią że nio we, na pę dy sil ni ko we, na pę dyręcz ne ob ro to we. Wy łącz ni ki kom pak to wez mi kro pro ce so ro wym ste ro wa niem i z mo ‐żli wo ścią pre cy zyj nej re gu la cji cha rak te ry ‐sty ki t ‐I, mo gą być wy po sa żo ne w blok ró ż‐ni co wo prą do wy oraz do dat ko wy ze stykalar mo wy do ostrze ga nia o prze cią że niu ob ‐wo du.

Urzą dze nia ochron ne ró żni co wo prą do we

W ob wo dach prą du prze mien ne go ochro ‐ną uzu peł nia ją cą w ra zie uszko dze nia prze ‐ciw po ra że nio wej ochro ny pod sta wo wej sąurzą dze nia ochron ne ró żni co wo prą do we(wy łącz ni ki ró żni co wo prą do we). In sta lu jesię je po mię dzy sie cią za si la ją cą i od bior ni ka ‐mi lub mię dzy ob wo dem roz dziel czym i ob ‐wo dem od bior czym. Za da niem tych

Pod ze spo ły wy łącz ni ków ró żni co wo prą do wychPod sta wo wy mi pod ze spo ła mi wy łącz ni ków ochron nych ró żni co wo prą do wych są:

• prze kład nik su mu ją cy (Fer ran tie go) ja ko człon po mia ro wy,

• wy zwa lacz od ry glo wu ją cy ze sty ki wy łącz ni ka,

• ze sty ki wy łącz ni ka,

• ob wód te stu ją cy.

Wyłącznik kompaktowy mocy z serii Susol, firmy LS Industrial Systems

Wyłącznik różnicowoprądowy z oferty ABB

26 FIRMYELEKTROINSTALACYJNE maj 201426 FIRMYELEKTROINSTALACYJNE

apa ra tów jest sa mo czyn ne wy łą cze nie za si ‐la nia, gdy prą dy do ziem ne w ob wo dzie luburzą dze niu mo gą spo wo do wać po ja wie niesię na czę ściach prze wo dzą cych do stęp nychnie bez piecz nych na pięć do ty ko wych orazw przy pad ku do tknię cia przez czło wie ka lubzwie rzę do mo we czę ści czyn nych urzą dzeńelek trycz nych.

Cza sy wy łą cze nia wy łącz ni ków ró żni co ‐wo prą do wych za le żą od krot no ści prą dówró żni co wych IΔ w sto sun ku do zna mio no we ‐go prą du wy zwa la ją ce go i od ro dza ju wy ‐łącz ni ka. Przy krot no ści rów nej 1 czas wy łą ‐cze nia jest mniej szy od 200 ms, a przy krot ‐no ści 5IΔn wy no si po ni żej 30 ms.

Wy łącz ni ki ró żni co wo prą do we re agu jątyl ko na prą dy ró żni co we (uszko dze nio wei upły wo we) pły ną ce do uzie mio ne go prze ‐wo du ochron ne go PE lub do zie mi przez izo ‐la cję lub przez cia ło czło wie ka. Wy łącz ni ki tenie re agu ją na prą dy prze cią że nio we i zwar ‐cio we pły ną ce w prze wo dach fa zo wychi w prze wo dzie neu tral nym, ale mo gą byćprzez nie uszko dzo ne. Dla te go w ka żdymob wo dzie z wy łącz ni kiem ró żni co wo prą do ‐wym po win ny być za in sta lo wa ne bez piecz ‐ni ki to pi ko we lub wy łącz ni ki prze tę że nio wesa mo czyn ne, chro nią ce wy łącz nik ró żni co ‐wo prą do wy przed uszko dze niem.

Ze spół wy łącz nik ró żni co wo prą do wy plusza bez pie cze nie prze tę że nio we, któ re mo żebyć wbu do wa ne w wy łącz nik ró żni co wo prą ‐do wy ja ko je go pod ze spół, po wi nien być takdo bra ny, aby nie by ła prze kro czo na je gozdol ność do po praw ne go wy ko ny wa nia

czyn no ści łą cze nio wych i aby nie by ła prze ‐kro czo na je go wy trzy ma łość zwar cio wa.

Wy łącz ni ki ró żni co wo prą do we cha rak te ‐ry zu ją na stę pu ją ce pa ra me try:

na pię cie zna mio no we Un [V],prąd zna mio no wy cią gły In [A],prąd zna mio no wy wy zwa la ją cy (ró żni co ‐wy) IΔn [mA],czę sto tli wość f [Hz].zna mio no wa zwar cio wa zdol ność łą cze ‐nio wa [kA].Wy łącz ni ki ró żni co wo prą do we bu do wa ‐

ne są na na pię cie zna mio no we – jed no fa zo ‐we dwu bie gu no we 230 V i trój fa zo we czte ‐ro bie gu no we na na pię cie 230/400 V. Prą dyzna mio no we cią głe za zwy czaj nie prze kra ‐cza ją 63 A, choć ofe ro wa ne są rów nież wy ‐łącz ni ki ró żni co wo prą do we na więk szeprą dy zna mio no we. Ty po we war to ści prą ‐dów ró żni co wych (wy zwa la ją cych) IΔn to6 mA, 10 mA, 30 mA, 100 mA, 300 mA,500 mA i 1000 mA, 1500 mA i 3000 mA. Apa ‐ra ty o prą dzie ró żni co wym IΔn ≤ 30 mA uwa ‐ża ne są za wy so ko czu łe, o prą dach ró żni co ‐wych 100 mA do 500 mA za śred nio czu łei o prą dach ró żni co wych > 500 mA za wy ‐łącz ni ki ni sko czu łe.

Wy łącz ni ki ró żni co wo prą do we ma ją za ‐zwy czaj zna mio no wą zwar cio wą zdol nośćłą cze nio wą ty pu AC – 6 kA lub 10 kA. Wy łącz ‐ni ki ty pu AC dzia ła ją ce pod wpły wem prą ‐dów ró żni co wych si nu so idal nych prze zna ‐czo ne są do in sta lo wa nia w ob wo dach bezod bior ni ków nie li nio wych lub z ich nie wiel ‐ką licz bą. W ob wo dach z urzą dze nia mi ener ‐go elek tro nicz ny mi po win ny być in sta lo wa ‐ne wy łącz ni ki ty pu A, re agu ją ce na prą dy si ‐nu so idal nie zmien ne, na prą dy wy pro sto wa ‐ne pul su ją ce i gład kie. Apa ra ty ty pu AC i A sąto wy łącz ni ki o dzia ła niu bez po śred nim.

Wy łącz ni ki ró żni co wo prą do we ty pu Bo dzia ła niu po śred nim re agu ją na prą dy ró żni ‐co we sta łe i prze mien ne o nie wiel kiej czę sto ‐tli wo ści. Wy łącz ni ki ta kie za wie ra ją dwa prze ‐kład ni ki su mu ją ce oraz dwa prze kaź ni ki ró żni ‐co wo prą do we. Je den z nich re agu je na prą dysi nu so idal ne i pul su ją ce, dru gi zaś na prą dyróżni co we sta łe i o nie wiel kiej czę sto tli wo ści.Urzą dze nia te dzia ła ją sku tecz nie rów nież

przy prą dach ró żni co wych od mien nych odprze bie gów si nu so idal nych.

Aby speł nić wy ma ga nia w za kre sie se lek ‐tyw no ści wy łącz ni ków po łą czo nych sze re go ‐wo ko niecz ne jest in sta lo wa nie w ob wo dachza si la ją cych tzw. wy łącz ni ków ró żni co wo prą ‐do wych se lek tyw nych ozna czo nych li te rą„S”. Cha rak te ry zu ją się one mniej szą czu ło ‐ścią – za zwy czaj IΔn = 100 mA lub 300 mA –i dłu ższy mi cza sa mi dzia ła nia niż wy łącz ni kibez zwłocz ne.

Ogra nicz ni ki prze pięćOchro na prze ciw prze pię cio wa in sta la cji za ‐

si la ją cych (elek tro ener ge tycz nych) i ob wo ‐dów elek tro nicz nych we wnątrz obiek tu bu ‐dow la ne go dzie li się, zgod nie ze stre fo wą kon ‐cep cją ochro ny, na trzy stop nie. Pierw szy sto ‐pień ochro ny two rzo ny jest za po mo cą ogra ‐nicz ni ków ty pu 1 (B) in sta lo wa nych w złą czulub w je go po bli żu, ewen tu al nie w głów nejroz dziel ni cy obiek tu bu dow la ne go. Ogra nicz ‐ni ki ty pu 1 ma ją ele ment ochron ny o naj więk ‐szej mo cy – prze rwę iskro wą (iskier nik). Dzię ‐ki te mu mo gą wy trzy my wać prą dy po wsta ją ‐ce przy bez po śred nim ude rze niu pio ru ‐na o war to ściach do cho dzą cych na wet do100 kA przy uda rze 10/350 µs. Ogra nicz ni ki techa rak te ry zu je zdol ność od pro wa dza nia du ‐żych ener gii i in du ko wa nia nie wiel kich za kłó ‐ceń. Czas ich re ak cji jest zmien ny i za le żyod wa run ków at mos fe rycz nych i ro dza ju uda ‐ru. Ma ją wła ści wość od ci na nia na pię cia. Prądna stęp czy mo że osią gać znacz ne war to ści.

Dru gi sto pień ochro ny re ali zu je się za po ‐mo cą ogra nicz ni ków prze pięć ty pu 2 za zwy ‐czaj wa ry sto ro wych o zdol no ści od pro wa ‐dza nia prą dów uda ro wych do 40 kA jed no ‐ra zo wo przy uda rze 8/20 µs lub wie lo krot nieprą dów o na tę że niu do 20 kA przy uda ‐rze 8/20 µs i ob ni że niu na pię cia do war to ścibez piecz nej dla od bior ni ków.

W przy pad ku ist nie nia w in sta la cji urzą ‐dzeń bar dzo czu łych na prze pię cia, np. urzą ‐dzeń elek tro nicz nych, au to ma ty ki prze my ‐sło wej, sys te mów prze no sze nia sy gna łów,ko niecz ne jest two rze nie trze cie go stop niaochro ny. Re ali zo wa ny jest on za zwy czaj zapo mo cą ogra nicz ni ków ty pu 3 sta no wią ‐cych zło żo ne ukła dy ochron ne za wie ra ją ceiskier ni ki ga zo wa ne, wa ry sto ry i dio dyochron ne (la wi no we), ewen tu al nie dio dyZe ne ra w różnych kon fi gu ra cjach. W ta bli ‐cy 1 po da ny jest po dział ogra nicz ni ków prze ‐pięć oraz ich prze zna cze nie.

Opra co wa no na pod sta wiema te ria łów fir mo wych i stron www

Tablica 1. Podział ograniczników przepięć oraz ich przeznaczenie

Typ ogranicznika Funkcja Miejsce zainstalowania

Typ 1 Ochrona przed bezpośrednim oddziaływaniem prądupioruna, przepięciami atmosferycznymi i łączeniowymi

Miejsce wejścia przewodów do budynkuchronionego zewnętrznym LPS, złącze,

rozdzielnica główna

Typ 2Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi indukowanymi

i łączeniowymi, przepięciami przepuszczonymi przez ograniczniki typu 1

Rozgałęzienia instalacji elektrycznych w budynku,rozdzielnica, główna, oddziałowa, piętrowa

Typ 3 Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi zredukowanymi i łączeniowymi

Rozdzielnia końcowa, gniazda, puszki instalacyjne,bezpośrednio w urządzeniach

Ogranicznik przepięć Simtec firmy Simet


Firmy Elektroinstalacyjne 2013

Documents

Transcript of Firmy Elektroinstalacyjne 2013