Finansowanie rozwoju obszarów wiejskich – kierunki zmian w latach 2007-2013

Mariusz BednarzUrząd Marszałkowski

Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie

Boguchwała 11 maja 2007 roku

2

Obszary wiejskie W Unii Europejskiej stanowią 92%

terytorium (wg. definicji OECD) i zamieszkuje je 19% ludności.

W skali kraju stanowią 93,2% powierzchni i zamieszkuje je 38,5 % społeczeństwa

W skali województwa podkarpackiego stanowią 94,07 % i są zamieszkiwane przez 59,5% ludności województwa

3

Środowisko i zasoby

naturalne

Środowisko i zasoby

naturalne

Jakość i dostępność

usług publicznych

Jakość i dostępność

usług publicznych

Przedsiębiorczośći atrakcyjnośćinwestycyjna

Przedsiębiorczośći atrakcyjnośćinwestycyjna

Stan infrastruktury technicznej (wodociągi,

kanalizacja, drogi)

Stan infrastruktury technicznej (wodociągi,

kanalizacja, drogi)

Ludność i dziedzictwokulturowe

Ludność i dziedzictwokulturowe

Obszary wiejskieObszary wiejskie

Dostępność centrów rozwoju

i głównych szlaków komunikacyjnych

Dostępność centrów rozwoju

i głównych szlaków komunikacyjnych

Rolnictwo i gospodarka żywnościowa

Rolnictwo i gospodarka żywnościowa

Dostępność informacjii nowoczesnego

komunikowania się

Dostępność informacjii nowoczesnego

komunikowania się

Szanseedukacyjne

Szanseedukacyjne

Czynniki kształtujące rozwój obszarów wiejskich

4

Finansowanie rozwoju obszarów wiejskich

Programy krajowe (pomoc państwa),

Programy regionalne, Środki UE.

5

Programy krajowe (pomoc państwa)

Dopłaty do oprocentowania kredytów inwestycyjnych w rolnictwie, przetwórstwie rolno-spożywczym i usługach dla rolnictwa,

Udzielanie gwarancji i poręczeń spłaty kredytów inwestycyjnych w rolnictwie i przetwórstwie rolno-spożywczym,

Udzielanie gwarancji i poręczeń spłaty kredytów na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej znajdujących się na obszarach dotkniętych klęską suszy, gradobiciem, nadmiernych opadów atmosferycznych, powodzi, huraganu, pożaru, plagi gryzoni lub osuwisk ziemi,

Dotacje na dofinansowanie kosztów ochrony roślin, Dotacje na dofinansowanie kosztów rolnictwa ekologicznego, Dotacje na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, Wspieranie promocji artykułów rolnych, Wspieranie badań naukowych i wdrażanie ich wyników w rolnictwie i

przetwórstwie rolno-spożywczym, Dopłaty do oleju napędowego w formie bonów paliwowych, Wspomaganie edukacji młodzieży wiejskiej,

6

Programy (inicjatywy regionalne) – Samorząd Województwa

Wsparcie rozwoju rolnictwa ekologicznego na podkarpaciu,

Wsparcie rozwoju produkcji rzepaku na terenie województwa podkarpackiego,

Program odrodzenia winiarstwa na Podkarpaciu,

Program wyrównywania szans inwestycyjnych dla samorządów,

Wspieranie doświadczeń porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego.

7

Fundusze strukturalne UE

EUROPEJSKI FUNDUSZGWARANCJI I ORIENTACJI

W ROLNICTWIE(EAGGF-FEOGA)

EUROPEJSKI FUNDUSZROZWOJU REGIONALNEGO

(ERDF)

EUROPEJSKI FUNDUSZSOCJALNY

(ESF)

FINANSOWY INSTRUMENTORIENTACJI

RYBOŁÓWSTWA(FIFG)

FUNDUSZESTRUKTURALNE

FUNDUSZKOHEZJI

(SPÓJNOŚCI)

8

Dwukierunkowa polityka rozwoju obszarów wiejskich w Unii Europejskiej w latach 2000-2006

Dwukierunkowa polityka rozwoju obszarów wiejskich w Unii Europejskiej w latach 2000-2006

FILAR I

Płatności bezpośrednie (1,232 mld €)

Płatności rynkowe(0,861 mld €)

Sekcja Gwarancji

FILAR I

Płatności bezpośrednie (1,232 mld €)

Płatności rynkowe(0,861 mld €)

Sekcja Gwarancji

Polityka strukturalna (spójności) Wspólna Polityka Rolna

Cel 1 -Regiony opóźnione w rozwojuNarodowy Plan Rozwoju

(FS: 7,320 + FK: 3,733)1. SOP Wzrost konkurencyjności

gospodarki2. SOP Rozwój zasobów ludzki 3. SOP Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich Sekcja Orientacji (1,055mld€)4. SOP Rybołówstwo i przetwórstwo ryb (0,18 mld €)5. SOP Transport 6. ZPORP Rozwój regionalny7. Pomoc techniczna

FILAR IIPlan Rozwoju Obszarów

Wiejskich (2,525 mld € – 20% na

płatności bezpośrednie)

Sekcja Gwarancji

Inicjatywy Wspólnotowe (0,315)Inicjatywy Wspólnotowe (0,315)

9

Nowa perspektywa finansowa 2007 – 2013- kierunki zmian

Uproszczenie

Lata 2004 - 2006

2 Źródła finansowania

(Sekcja Orientacji oraz Sekcja Gwarancji EFOiGR)

2 systemy finansowania, zarządzania i kontroli

2 Systemy programowania: PROW oraz SOP

1 fundusz (EFRROW)

1 system finansowania zarządzania i kontroli

1 System programowania (PROW)

Lata 2007 - 2013

10

Nowa perspektywa finansowa 2007 – 2013- kierunki zmian

Uproszczenie- jednolite programowanie i finansowanie rozwoju

obszarów wiejskich z EFRROW; większe możliwości wsparcia w zakresie

bezpieczeństwa i jakości żywności; uwzględnione pozaprodukcyjne funkcje obszarów

wiejskich oraz dywersyfikacja ekonomiczna.

Połączenie instrumentów finansowych rozwoju obszarów wiejskich, obecnie realizowanych w dwóch programach – PROW i SOP Rolnictwo, w jeden spójny program, włączono również w szerszym aspekcie inicjatywę LEADER.

11

Polityka rozwoju obszarów wiejskich w Unii Europejskiej – lata 2007 - 2013Polityka rozwoju obszarów wiejskich w Unii Europejskiej – lata 2007 - 2013

Płatności bezpośrednie

Płatności rynkowe

Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej

(dawna Gwarancja)

Płatności bezpośrednie

Płatności rynkowe

Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej

(dawna Gwarancja)

Rozwój obszarów wiejskich Wspólna Polityka Rolna

Jeden program rozwoju obszarów wiejskich

(dawny II filar WPR oraz część polityki strukturalnej dla obszarów wiejskich i rolnictwa)

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

(dawna Orientacja + Gwarancja)

12

Zadania EFRROW

Fundusz ma za zadanie promować zrównoważony rozwój obszarów wiejskich we Wspólnocie uzupełniając w ten sposób politykę rynkową i politykę wspierania dochodów w ramach wspólnej polityki rolnej, polityki spójności i wspólnej polityki rybołówstwa.

Nowa polityka rozwoju obszarów wiejskich, w porównaniu do realizowanej w latach 2004 – 2006, kładzie większy nacisk na innowacyjność w rolnictwie, zrównoważony rozwój obszarów wiejskich oraz potrzeby modernizacyjne w sektorze rolnym i leśnym.

13

Osie priorytetowe EFRROW

oś 1: (ekonomiczna): poprawa konkurencyjności w sektorze rolnictwa i leśnictwa,

oś 2: (środowiskowa): poprawa stanu środowiska i obszarów wiejskich;

oś 3: (społeczna): podniesienie jakości życia na obszarach wiejskich i dywersyfikacja gospodarcza obszarów wiejskich;

oś 4: LEADER, polegająca na aktywizacji społeczności obszarów wiejskich.

14

Podział wsparcia wspólnotowego dla poszczególnych państw członkowskich na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w latach 2007-2013

1% 4% 1% 10%1%

9%

8%3%

11%0%2%5%0%5%

5%3% 3% 2% 2%

1%0%1%

1%

17%

5%

Belgia

Republika Czeska

Dania

Niemcy

Estonia

Grecja

Hiszpania

Francja

Irlandia

Włochy

Cypr

Łotwa

Litwa

Luksemburg

Węgry

Malta

Niderlandy

Austria

Polska

Portugalia

Słowenia

Słowacja

Finlandia

Szwecja

Zjednoczone Królestwo

15

Europejski FunduszSpołeczny

Kapitał ludzki,

szkolenia

Zatrudnie-nie

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (2007-2013)

Poprawa stanu

środowiska i krajobrazu

Poprawa Konkurencyj-

ności

Powiązaniamiasto/wieś

Poprawa jakości życia

i dywersyfikacja

ekonomiczna OW

Europejski FunduszRozwoju

Regionalnego

Różnicowaniegospodarki

InfrastrukturaPodstawowe

usługi

Inwestycje

OBSZARY WIEJSKIE

ŚrodowiskoONW

Zalesienia

Podejście LEADER

Schemat powiązań pomiędzy EFS, EFRR oraz EFRROW

1

16

Podsumowanie

Uproszczone programowanie, system wdrażania, płatności i kontroli

Środki finansowe dla nowych działań Możliwość strategicznego zarządzania

środkami „Regionalizacja” wdrażania –

odpowiedzią na zróżnicowanie Komplementarność instrumentów

wspólnotowych

17

Podsumowanie

Nowy okres programowania dostarcza jedynej w swoim rodzaju możliwości ukierunkowania środków finansowych pochodzących z nowego funduszu rozwoju obszarów wiejskich na wzrost gospodarczy, tworzenie miejsc pracy oraz zrównoważony rozwój

18

Podsumowanie

W nadchodzących latach obszary wiejskie staną w obliczu szczególnych wyzwań dotyczących wzrostu gospodarczego, zatrudnienia i zrównoważonego rozwoju.

Mają jednak rzeczywiste możliwości rozwoju jako miejsce do rozwoju rekreacji i turystyki, atrakcyjne miejsce zamieszkania i pracy lub jako swoisty skarbiec zasobów naturalnych i cennych krajobrazów.

Dziękuję za uwagę