Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji...

16
W atmosferze cudów nad Wisłą Stało się. Polska i Ukraina zostały organizatorami Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012 roku (tzw. Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im- prezy. Inni przejawiają być może nieco zbyt naiwny optymizm. Jedno jest pewnie – dla in- westycji infrastrukturalnych w Polsce, zwłaszcza dla tak oczekiwanych dróg ekspresowych i autostrad, pozyskaliśmy nowy przysłowiowy „22 lipca”. My chcemy tylko przypomnieć, że imprezy tej wielkości wygrywa się nie dzięki kosztownym i szkodliwym dla środowiska inwestycjom dla transportu drogowego, ale raczej geniuszem zarządzania potokami ruchu w przyjaznym środowisku i ludziom transporcie publicznym. W NUMERZE Temat Numeru: Biuletyn CZT dociera do: parlamentarzystów, radnych sejmików wojewódzkich i rad miast wojewódzkich, Ministerstwa Transportu i Budownictwa, zarządów kilkudziesięciu największych miast w Polsce, zarządów i przewoźników komunikacji miejskiej, przewoźników kolei regionalnej, kilkunastu organizacji pozarządowych i przedsiębiorstw transportowych. Mistrzostwa Euro 2012 Czym na stadiony Euro 2012? - str. 1 Euro wykolejone? - str. 1 Sprawny transport publiczny warunkiem powodzenia wielkich imprez – tak mówią eksperci - str. 6 Nie tylko transport - str. 7 ciąg dalszy na str. 2 Czym na stadiony Euro 2012? Wojciech Szymalski KOLEJ Euro wykolejone? Marcin Maciąg Ponad cztery miesiące minęły od dnia, w którym, szczęśliwie bądź nie, organizację piłkarskich mistrzostw Europy w 2012 roku przyznano Polsce i Ukrainie. To niewątpliwie wielki zaszczyt, ale i wyzwanie, któ- remu sprostać musi cała gospodarka. W warunkach dużej rozległości tery- torialnej obszaru rozgrywek szcze- gólnego znaczenia nabiera system transportowy obu krajów w założeniu mający umożliwiać szybkie i sprawne przemieszczanie się rzesz ludzkich. Zapóźnienie Polski w transpor- cie kolejowym widoczne jest gołym okiem, wystarczy znaleźć się prak- tycznie na dowolnym polskim dworcu kolejowym, czy przejechać pocią- giem. Jeśli nie będzie się miało szczęś- cia trafić na jeden z nielicznych wy- jątków, właśnie taki wniosek nasunie się każdemu. Brak jest spójnej sieci szybkich połączeń, przeciętna regio- nalna, czy lokalna linia kolejowa jest w znacznym stopniu zdewastowana. Biuletyn Centrum Zrównoważonego Transportu NR 12 jesień 2007 KWARTALNIK ciąg dalszy na str. 4 W Warszawie już tak zostanie - pas tramwajowy na Moście Śląsko-Dąbrowskim (WS) ciąg dalszy na str. 8 Koleją do Płocka - str. 9 Rafał Muszczynko FELIETON W atmosferze cudów nad Wisłą - str. 9 WYWIAD Rozmowa ZŚ z Adamem Kalinowskim - str. 11 ROWERY Konsultacje ścieżek rowerowych - str. 12 Bezpieczne stojaki rowerowe w Warszawie - str. 14 KOMUNIKACJA PUBLICZNA Tramwaj wraca do Dublina - str. 16 Doniesienia kolejowe - str. 9

Transcript of Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji...

Page 1: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

W atmosferze cudów nad Wisłą

Stałosię.PolskaiUkrainazostałyorganizatoramiMistrzostwEuropywPiłceNożnejw2012roku(tzw.Euro2012).Jednitrwożąsię,żeniepodołamyorganizacjitakiejim-prezy.Inniprzejawiająbyćmożeniecozbytnaiwnyoptymizm.Jednojestpewnie–dlain-westycjiinfrastrukturalnychwPolsce,zwłaszczadlatakoczekiwanychdrógekspresowychiautostrad,pozyskaliśmynowyprzysłowiowy„22lipca”.Mychcemytylkoprzypomnieć,żeimprezytejwielkościwygrywasięniedziękikosztownymiszkodliwymdlaśrodowiskainwestycjomdlatransportudrogowego,aleraczejgeniuszemzarządzaniapotokamiruchuwprzyjaznymśrodowiskuiludziomtransporciepublicznym.

W N U M E R Z ETemat Numeru:

BiuletynCZTdocierado:parlamentarzystów,radnychsejmików

wojewódzkichiradmiastwojewódzkich,MinisterstwaTransportu

iBudownictwa,zarządówkilkudziesięciunajwiększychmiast

wPolsce,zarządówiprzewoźnikówkomunikacjimiejskiej,przewoźników

koleiregionalnej,kilkunastuorganizacjipozarządowych

iprzedsiębiorstwtransportowych.

Mistrzostwa Euro 2012Czym na stadiony Euro 2012? - str. 1 Euro wykolejone? - str. 1Sprawny transport publiczny warunkiem powodzenia wielkich imprez – tak mówią eksperci - str. 6 Nie tylko transport - str. 7

ciągdalszynastr.2

Czym na stadiony Euro 2012?WojciechSzymalski

KOLEJ Euro wykolejone?

MarcinMaciąg

Ponadczterymiesiąceminęłyoddnia,wktórym,szczęśliwiebądźnie,organizację piłkarskich mistrzostwEuropy w 2012 roku przyznanoPolsce i Ukrainie. To niewątpliwiewielki zaszczyt, ale iwyzwanie, któ-remusprostaćmusicałagospodarka.Wwarunkachdużej rozległości tery-torialnej obszaru rozgrywek szcze-gólnego znaczenia nabiera systemtransportowyobukrajówwzałożeniumającyumożliwiaćszybkieisprawneprzemieszczaniesięrzeszludzkich. Zapóźnienie Polski w transpor-cie kolejowym widoczne jest gołymokiem, wystarczy znaleźć się prak-tycznienadowolnympolskimdworcukolejowym, czy przejechać pocią-giem.Jeśliniebędziesięmiałoszczęś-cia trafić na jeden z nielicznych wy-jątków,właśnie takiwnioseknasuniesię każdemu. Brak jest spójnej sieciszybkichpołączeń, przeciętna regio-nalna,czylokalnaliniakolejowajestwznacznymstopniuzdewastowana.

Biuletyn Centrum Zrównoważonego Transportu NR 12 jesień 2007 KWARTALNIK

ciągdalszynastr.4

WWarszawiejużtakzostanie-pastramwajowynaMościeŚląsko-Dąbrowskim(WS)

ciągdalszynastr.8

Koleją do Płocka - str. 9

RafałMuszczynko

FELIETONW atmosferze cudów nad Wisłą - str. 9

WYWIADRozmowa ZŚ z Adamem Kalinowskim - str. 11

ROWERYKonsultacje ścieżek rowerowych - str. 12Bezpieczne stojaki rowerowew Warszawie - str. 14

KOMUNIKACJA PUBLICZNATramwaj wraca do Dublina - str. 16

Doniesienia kolejowe - str. 9

Page 2: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

2

Sport to zdrowie i... ekologia

Od 1999 roku przy organizacji Igrzysk Olimpijskich nie-zależnieodporyrokuorganizatorzydeklarująstosowaniesiędozasadAgendy21RuchuOlimpijskiego.TowłaśnieSydneyw 2000 roku rozpoczęło realizację tej Agendy z wysokiego„c”.Jeszczeprzedotrzymaniemnominacjizadeklarowanozna-cząceceleekologicznedlaIgrzyskwSydney,któredodatkowopoparłaorganizacjaekologicznaGreenpeace.Wtransporcieoznaczałotonimniejniewięcejtylkodrastyczneograniczenieruchusamochodowegowmieścienaczasimprezy.Zdecydowa-nosięnacałkowiteodwróceniepodziałuzadańprzewozowychwmieście.WnormalnychwarunkachsamochodamipoSydneypodróżuje 85% osób, a tylko 15% transportem publicznym.WczasieIgrzyskmiałobyćdokładnieodwrotnie.UdałosiętodziękizapewnieniudojazdudokażdegoobiektuIgrzyskspraw-nymiśrodkamitransportupublicznego,wszczególnościspecjal-ną liniąkolejowąorazwydzielonymidrogamidlaautobusów,atakżesprawnemueliminowaniuruchukołowegowmieście.

MŚ 2006

Od 2006 roku i Mistrzostw Świata w Piłce NożnejwNiemczechtakżeFIFArozpoczęłastosowaniewłasnegoeko-logicznegokodeksuorganizowania imprez–GreenGoal™.JednymzgłównychcelówkoncepcjiGreenGoal™ jest takaorganizacja imprezy, aby nie zwiększała ona emisji gazówpowodujących zmiany klimatyczne, czyli głównie dwutlenkuwęgla.Jakimatozwiązekztransportem?RaportzrealizacjiGreenGoal™wNiemczechwykazał,żeaż75%emisjigazówcieplarnianychzwiązanychzimpreząpochodziłoztransportukibicówitowarówwzwiązkuzMistrzostwamiŚwiata.Wartopodkreślić,że te75%zostałoosiągniętewwarunkachsilnejpromocji transportupublicznego,któraspowodowała,żepo-nad60%kibicówpodróżowałonaimprezętransportempub-licznym (transport lotniczy liczony jest osobno), rowerem lubpieszo.WNiemczech realizacjacelówklimatycznychudałasię.DlategoGreenGoal™realizujeterazteżRepublikaPołu-dniowejAfryki,takżepromująctransportpubliczny.

MŚ 2010

WRPAzaplanowanopoczątkowook.530mlndolarówwydatkówzbudżetupaństwanatransportpublicznywzwiąz-kuzMistrzostwamiŚwiataw2010roku.Główneinwestycjesą prowadzone w zakresie transportu szynowego. Najważ-niejszemiastarozwijająprzedewszystkimsystemymetra,aletakżelekkiejkolei.Stacjekolejowepołożonenajbliżejstadio-nówmająodgrywaćgłównąrolęwichobsłudze.WidocznezaangażowanierząduRPAwrozbudowęsystemówtransportupublicznegospowodowało,żeGlobalEnvironmentalFacilityprzeznaczyłododatkowe11mlndolarównazwiększenieko-rzyściekologicznychzplanowanychinwestycjitransportowych.GEFchciałbyzwiększyćudziałpojazdównapędzanychbiopa-liwami,energiąsłonecznąlubenergiązogniwpaliwowychweflocieautobusówitaksówek.PonadtośrodkiGEFmajątakżepoprawićsytuacjępieszychirowerzystówwdrodzenastadio-ny.Rozważanejestutworzeniestrefwolnychodsamochodóww promieniu 2 km od każdego stadionu Mistrzostw Świataw2010roku.TransportoweplanyRepublikiPołudniowejAfrykiwspierajągwiazdyfutbolu:RonaldoiZinedineZidane.

EURO 2008

W2008rokuAustriaiSzwajcariaorganizująMistrzo-stwaEuropywPiłceNożnejiwyznaczająnowyekologicznystandarddlaimprezUEFA.Równorokprzedrozpoczęciemmistrzostwministrowieśrodowiskaobydwukrajóworazdy-rektor zarządzający Euro 2008 z ramienia UEFA ogłosili„StrategięzrównoważonegoUEFAEURO2008™”.Wśród12 celów strategii jest także znaczące miejsce dla trans-portu.Wzakresie transportudługodystansowego (dojazdnamistrzostwa,przejazdmiędzystadionami)ponad60%podróżypasażerskichzwiązanychzmistrzostwamimaod-bywać się transportem publicznym. Z kolei w transporciekrótkodystansowym(transportbezpośredniodostadionów)ponad80%maodbywaćsię transportempublicznym.Cociekawe,wszystko towgórzystych krajach,gdzieniemakolei szybkich prędkości. Dodatkowo ponad 5% podróżyma odbywać się rowerem lub pieszo, czyli tzw. środkamiruchuuspokojonego.Promocja transportupublicznego jużsięzaczęła(patrzramka). Głównymnarzędziemmającymnacelupromocjętrans-portu publicznego podczas Euro 2008 w Austrii i Szwaj-carii jest tzw. Combi-Ticket. Bilet ten będzie umożliwiałpodróżowanieprzez36godzin:wdniumeczuorazdopo-łudnianastępnegodnia,wkażdymzkrajóworganizatorówmistrzostw wybranymi środkami transportu publicznego.WAustriibędzieonważnywkażdympociąguOBBorazlokalnym transporcie publicznym miast organizatorów.W Szwajcarii będzie można z tym biletem podróżowaćwszystkimi środkami lokalnego transportu publicznego,promamiorazkoleją.OrganizatorzyEuro2008zaoferująponadto innego rodzaju promocyjne bilety kolejowe, po-nad 1000 dodatkowych pociągów w Wiedniu w dniachmeczówidodatkowepociągitakżewinnychmiastach.Po-łączonezostanątakżesystemyzarządzaniaruchemwoby-dwukrajach.Wszystko tokosztowałook.5dodatkowychmilionówEuroześrodkówspółkiorganizującejimprezę.

Pokażmy drugą twarz

Cowzakresieekologicznych środków transportunaEuro 2012 ma do zaoferowania Polska? Jak można są-dzićpozapowiedziachskładanychprzezwładzetużpootrzymaniunominacjinajednegozorganizatorówimpre-zy -niewiele.Wydawaćbysięmogło,żegłównymśrod-kiemtransportunamistrzostwabędąsamolotyisamocho-dy,bowiększośćśrodkówfinansowych i siłwytwórczychkierowane jest na front budowy lotnisk oraz dróg. Z 11.informacji na temat ogólnokrajowych przygotowań infra-strukturalnychdoEuro2012naoficjalnej Polskiej stronietej imprezy7dotyczydróg,atylkodwiekolei(apropos„22 lipca” - do Euro 2012 wybudujemy także 1,7 mlnmieszkań!). Także oferta polskich miast przedstawionaw pierwszej fazie konkursu na realizację ME w 2012rokunapierwszymmiejscu stawiała inwestycjedrogowełączące stadiony ze światem. Wszystkie miasta chwaliłysię swoim transportem publicznym oraz możliwościamizwiększeniapodażymiejscwautobusach,tramwajachlubsystemach kolei miejskiej tylko jako dodatkowymi możli-wościamiprzewozowymi.

NR 12 jesień 2007

EURO

201

2

Page 3: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

3

Ogólnypodziałzadańprzewozowychimprezy(modalsplit)

Ostatniśrodektransportuwpodróżynaimprezę(modalsplit)

źródło:OECDECMT,RoundTable22,2002orazFIFAWorldCupGermanyGreenGoal,2006

Tymczasem ze wstępnych obliczeń wykonanych napodstawie tych ofert wynika, że dodatkowe możliwościprzewozowe będą niejednokrotnie przekraczały trzyczwarte miejsc dostępnych na stadionach. W Gdańskuspecjalną linią tramwajową, dodatkowymi liniami autobu-sowymi oraz przywróconą do używalności linią kolejowądo Gdańska Zaspy w ciągu godziny będzie można prze-wieźćok.35000osób,costanowiponad75%pojemności

planowanej na 45 000 miejsc Baltic Areny. Warszawaoferuje przewiezienie 35 000 pasażerów na godzinęsamymitylkospecjalnymiliniamiautobusowymidostadio-nunarodowego.Aprzecieżdo2012rokumabyćgoto-wa (przynajmniej częściowo) II liniametra i sam stadionbędzie w sąsiedztwie średnicowej linii kolejowej, gdziepociągi kursują, co3-4minuty.Cowięcejdo2012 rokuzdużymprawdopodobieństwembędątamtędykursowaćpociągizlotniskOkęcieiModlin.PocowięcWarszawienowedroginaEuro,kiedyztegoopisuwynika,żestadionnarodowymoglibywypełnićsamipasażerowiekomunika-cjipublicznej? Kraków zaoferował dodatkowe przewozy rzędu 12tys.osóbnagodzinęsamymitramwajamiiautobusami,alewedługofertydo2012rokumabyćgotowaliniakolejowałącząca lotnisko Balice, Kraków Główny i Stadion WisłyKraków. Co najmniej osiemdziesięcioprocentowy udziałtransportu publicznego w obsłudze 33 000 stadionuw Krakowie jest jak najbardziej realny. We Wrocławiuoszacowano,żewciągupółtorejgodziny transportpub-licznyprzestawionynatrybobsługiimprezybędziemógłzabraćokoło60 tys.osób,czyli125%pojemnościzmo-dernizowanegostadionuolimpijskiego.Wdodatkuwtymmieściejużmyślisięowspólnymbilecienameczikomuni-kacjępubliczną. Winnychmiastachszacunkiwyglądajątrochęgorzej.Poznań oszacował dodatkowe możliwości komunikacjipublicznejna15000osóbnagodzinę.TojednakwłaśniePoznańplanujenajwiększemodernizacjekolejowychliniiregionalnychwzwiązkuzEuro.Obecnieprzebudowywa-ny jest cały węzeł kolejowy, z którego zmodernizowaneliniebędąwybiegaćażw7kierunkach,przedewszystkimwkierunkuBerlina,Warszawy,WrocławiaiGdańska,aletakżedoGorzowaWielkopolskiego,Gołańczy,OstrowaWielkopolskiego. Chorzów szacuje dodatkowe możliwo-ścitransportupublicznegona18000,choćmożliwościli-niikolejowejKatowice-Chorzów-Zabrze-Gliwicesąraczejniedoszacowane. Ogólnyobrazjestjednaktaki,żetransportpublicznymoże dominować w przewozach pasażerskich podczasmistrzostwwPolsce.Pokazuje tomiejsce,gdziepowinnopowędrować główne inwestycyjne wsparcie z Unii Euro-pejskiej.Trwającajużoddziśpromocjatransportupublicz-nego, właśnie przy okazji Euro 2012 powinna pokazaćdrugą,ekologicznątwarzpolskiegotransportu.

NiemieckiskładpociąguBerlin-EłkwEłkuwczerwcu2007.Kursowanietakichpociągówdobitniepokazuje,żewielukibicówpiłkarskichzNiemiecbędzieoczekiwaładobrejjakościpołączeńkolejowychdoPolskichmiastEuro2012(WS)

NR 12 jesień 2007U

EURO

201

2

Page 4: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

4

24 lipca 2007 organizacje pozarządowe zrzeszonewKoalicji Lanckorońskiejna rzeczzrównoważonego trans-portuwystąpiłyzlistemotwartymdoPremieraRzeczpospolitejPolskiejproponującwspółpracęprzyorganizacjiMistrzostwEuropywPiłceNożnejw2012wPolsce.Koalicjachce,abypolsko-ukraińskieEuroznalazłosięwśródliderówekologicz-nychimpreztakichjakFIFAWorldCupwNiemczech2006,UEFAEuro2008wAustrii i Szwajcarii,Olimpiadaw Lon-dyniew2012 roku.GłównąpropozycjąKoalicji jestopra-cowanieiwdrożenieekologicznejstrategiiEuro2012,którejcelamimiałybybyć:

Neutralizacjaemisjigazówcieplarnianych; Minimalizacja produkcji odpadów podczas imprezy

orazichpełnyodzysk; Realizacjainwestycjiwporozumieniuzlokalnymispołecz-

nościamiorazzapewnieniepełnejużytecznościtychinwe-stycjidlamieszkańcówpozakończeniuimprezy;

Promocjatransportupublicznego.

WzwiązkuztymwystąpieniemCentrumZrównoważone-goTransportuZielonegoMazowszaproponujepriorytetoweprzedsięwzięciatransportowenaEuro2012dowsparciazestronyrząduiśrodkówUniiEuropejskiej:

Uchwalenie Ustawy o Transporcie Publicznym, którapowinnaumożliwiać:a.łatwąintegracjęsystemówbiletowychróżnychprzewoź-nikówwtransporciepublicznym;b.pełnąintegracjęisynchronizacjęrozkładówjazdyróżnychprzewoźnikówpoprzezwzmocnieniekompetencjisamorzą-dówwzakresieprzygotowaniaoferty, jakoorganizatorówprzewozówwtransporciemiejskimiregionalnym;c. przenoszenie środków pozyskanych z opłat za poru-szanie się podrogachprzezpasażerskich przewoźników

drogowych na inwestycje w specjalną infrastrukturę trans-portupublicznego,np.przystankiautobusowe,pasyauto-busowe,linietramwajoweitp.;d.przenoszenieśrodkówzopłatzaparkowaniewmiastachnarzeczinwestycjiwtransportpubliczny;e.kształtowaniecenzaparkowaniewmiastachwzależno-ściodaktualnychcenbiletówkomunikacjimiejskiej;

RealizacjapełnychsystemówszybkiejkoleimiejskiejlubszybkiegotramwajuwewszystkichmiastachorganizatorachEURO2012wPolsce.Wmiastachtychpowinnyfunkcjono-waćprzynajmniejliniekolejowelubtramwajoweumożliwia-jące bezprzesiadkową podróż w relacji Lotnisko- Centrummiasta -Stadion Euro. Przystanki komunikacji szynowej po-winnybyćjaknajbliżejwejśćnastadiony.Integracjasyste-mów taryf kolejowych z taryfami w lokalnym transporciepublicznymtychmiast.

Modernizacja do prędkości przynajmniej 160 km/hgłównych ciągów kolejowych pomiędzy miastami EURO2012wPolsceinaUkrainie:Wrocław-Poznań-Gdańsk,Kraków-Warszawa-Gdańsk,Lwów-Kraków-Katowice-Chorzów-Wrocław,Lwów-Warszawa-Poznań.

ZapewnienieszybkichpołączeńkolejowychzgłównymisąsiadamiPolskiodużympotencjalepiłkarskimiwysokiejpo-zycjikoleiwprzewozach,tj.NiemcamiiCzechami:Czechy-Wrocław/Kraków/Katowice,Niemcy-Poznań/Wrocław.

Stworzenie systemu „jednego biletu” dla wstępu nameczeorazdlapodróżywielomaśrodkamitransportupub-licznegonatrasachdostadionóworazpomiędzymiastamiorganizatoramiEuro2012.

Zapewnienie parkingów rowerowych przy stadionachpiłkarskich oraz dojazdu do nich sprawną siecią dróg ro-werowych,pasówrowerowychikontrapasównajezdniach,atakżedrogamizruchemuspokojonymwmiastach.

Organizacje zrzeszone w Koalicji chcą współpracowaćprzy realizacjiekologicznychcelówEuro2012 ipromocjitransportupublicznegotakżezregionalnymikomitetamior-ganizacyjnymiimprezy.

Euro wykolejone? Ponadczterymiesiąceminęłyoddniawktórym,szczęś-liwie bądź nie, organizację piłkarskich mistrzostw Europyw2012rokuprzyznanoPolsceiUkrainie.Toniewątpliwiewielkizaszczyt,aleiwyzwanie,któremusprostaćmusicałagospodarka. W warunkach dużej rozległości terytorialnejobszarurozgrywekszczególnegoznaczenianabierasystemtransportowyobukrajów,wzałożeniumającyumożliwiaćszybkieisprawneprzemieszczanierzeszludzkich. ZapóźnieniePolskiwtransporciekolejowymwidocznejestgołymokiem,wystarczyznaleźćsiępraktycznienadowolnympolskimdworcukolejowym,czyprzejechaćpociągiem.Jeśliniebędziesięmiałoszczęściatrafićnajedenznielicznychwyjąt-ków,właśnietakiwnioseknasuniesiękażdemu.Brakjestspój-nejsieciszybkichpołączeń,aprzeciętnaregionalna,czylokal-naliniakolejowajestwznacznymstopniuzdewastowana.

Niemal 8 razy więcej pieniędzy trafi na polskie drogi Niestety,kolejjestmarginalizowanaprzezpolskichrządzą-cych.KwotadwudziestukilkumiliardówzłotychnainwestycjewramachprogramuInfrastrukturaiŚrodowiskoprzy164mldprzeznaczanychnamodernizacjęibudowędrógekspresowychiautostrad,niejestzpewnościąwystarczająca.Takwielkadys-proporcjawpodzialeśrodkównadrogiikolejezpewnościąjeszczepowiększyistniejącąprzepaśćpomiędzytymigałęziamitransportu.Tymczasemzrównoważonyrozwójtransportuzza-chowaniemzasadyzwiększaniarolikoleiwogólnymsystemietransportowympaństwajestpodstawowymzałożeniemunijnejBiałejKsięgitransportu.PodczasubiegłorocznegomundialuwNiemczechpodstawoweznaczeniewtransporciepasażerskimmiaływłaśnieniemieckiekolejeDeutscheBahn.Wodróżnieniubowiemodtransportudrogowego,pociągiemmożnaszybkoisprawniedotrzećdosamegocentrummiasta,

Ekologiczne postulatyna Euro 2012

NR 12 jesień 2007

dokończeniezestr.1

WojciechSzymalskiEU

RO 2

012

Page 5: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

5

skąd przy dobrze rozwiniętym transpor-cie miejskim dotarcie do każdego punktunie sprawia już najmniejszych trudności.W warunkach polskich podstawowe zna-czeniematakżefakt,żeliniekolejowejużpoprostu są, należy je tylkozmodernizo-wać. Sieć dróg ekspresowych musi nato-miastbyćbudowanapraktycznieodzera,coopróczkosztówrodziszeregtrudnościzwiązanych chociażby z czasochłonnymwykupemgruntów. Zostawiając temat, choćbardzoważ-ny jeśliniezasadniczy,podziałuśrodkówna inwestycje w transporcie, warto bliżejprzyjrzećsięsamemupodziałowiwobrę-biecałejpuliprzeznaczonejnainwestycjewinfrastrukturękolejową.

Potężne środki wyrzucane są w błoto - na inwestycje, których wymierny efekt będzie nikły. Zasadniczo,PKPPolskieLinieKolejoweplanujązmodernizowaćpołączeniapomię-dzywiększościąpolskichmiast-organizato-rówmistrzostw.Co jednak jeślipołączeniate są już zmodernizowane? Naprawia sięjedalej....Przykład?LiniaE20Warszawa-Poznań.Pomimotego,żenaprawategood-cinkatrwajuż14lat-do2013rokuplanujesięwydaćjeszcze520mlneuro.Zyskczaso-wywypracowanywwynikuzrealizowaniategoprzedsięwzięciajestzgołasymboliczny-pociągpojedzieszybciejzaledwieo10,może15minut.TakżemodernizacjaodcinkaPoznań–Szczecin,będącegofragmentemmagistrali E59, nie jest pomysłem trafnym.Trasataznajdujesięwstosunkowodobrym,nawetbardzodobrym,stanietechnicznym.Prędkośćhandlowanajszybszegopociąguwynosi 107 km/h, zaś prędkości maksy-malne 120 i 140 km/h, przy niewielkiejliczbieograniczeń.ZpunktuwidzeniaEuro2012 inwestycja ta ma znaczenie o tyle,oilebędziesłużyć(jeszczebardziej)dogod-nemu dojazdowi mieszkańców PomorzaZachodniegonameczeEuro.Trochęmało,trzebaprzyznać.Takżeargumentopołoże-niu Szczecina przy granicy z Niemcami,a przez to zapewnienie zachodnim kibi-comdogodnegodojazdu,blaknie,kiedyuświadomićsobie,iżPolskataknaprawdęmajużdogodnepołączeniezNiemcami-jestnimzachodniodcinekmagistraliE20(Kunowice-Poznań),któryjestprzedłuże-niem linii ze stołecznego Berlina. Takżena południu, jest już częściowo zmoder-nizowany korytarz transportowy E30zDreznaprzezZgorzelecdoWrocławia(idalejwkierunkuŚląska).

NR 12 jesień 2007U

REMONTY I MODERNIZACJE - PLAN ALTERNATYWNY

MODERNIZACJE - PLANY PKP

EURO

201

2

Page 6: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

6

Samo przesunięcie środków na inwestycje bez konieczności pozyskiwania dalszych, sprawi, iż uzyskany efekt będzie znacznie większy.

Zdrugiejstronyszereginwestycjinaliniachmagistralnychmożna oczywiście ocenić pozytywnie. Długo oczekiwanai wreszcie, w sierpniu 2007 roku rozpoczęta moderniza-cja linii Warszawa – Gdynia w perspektywie zapewniszybki iwygodnydojazdnaWybrzeżeGdańskienie tylkozWarszawy,aletakże,pomodernizacjiCentralnejMagistraliKolejowejdoprędkości200-250km/horazodcinkaPsary–Kozłów(stanowiącegopołączenieKrakowazMagistralą),zKrakowaorazGórnegoŚląska.Tymsamymzostaniestwo-rzonasiećszybkichpołączeńpomiędzymiastami,wktórychrozgrywaćsiębędąrozgrywkipiłkarskie.Zuwaginato,mo-dernizacjaCMKpowinnabyćprzeniesionazlistyprojektówrezerwowych,gdziesięobecnieznajdujedolistypodstawo-wej. Także modernizacje odcinków Poznań-Wrocław magi-straliE59orazOpole-KędzierzynKoźle–ZabrzemagistraliE30możnauznaćzazasadne.Efektemtychinwestycjibędziestworzenie szybkiego kolejowego ciągu komunikacyjnegopomiędzy Chorzowem, Wrocławiem i Poznaniem, miasta-mi - organizatorami mistrzostw. Z uznaniem przyjąć możnaprzeniesieniedo listy inwestycjipriorytetowychmodernizacjitrasyZabrze–Katowice-Kraków,cobyłostałympostulatemCentrum Zrównoważonego Transportu. Niezrozumiałe jestnatomiastwyłączeniemodernizacjiodcinkaKraków-Rzeszów

Sprawny transport publiczny warunkiem powodzenia wielkich imprez – tak mówią eksperci W2002rokuEuropejskaKonferencjaMinistrówTransportuwramach22okrągłegostołuprzeprowadziławewnętrznąde-batę nad sposobami obsługi transportowej masowych imprezkulturalnych i sportowych.Wwyniku tejdyskusjiEKMTwydałarekomendacje,któresłużązpowodzeniemkolejnymorganizato-rom.ChcemyzwrócićPaństwauwagęnakilkaznich. „Władze publiczne chcą, aby system transportu zapew-niony na czas imprezy wywarzał pozytywny obraz miejsca,w którym się ona odbywa. To oznacza, że system ten musi być bezpieczny, niezawodny, czysty i przyja-zny środowisku.”(OECDECMT,RoundTable22,2002). „Niezależnieodwielkościwydarzenia,alezwłaszczadladużychimprez,eksperci22.OkrągłegoStołuEKMTstwierdzają,żebardzopożądanymimożliwymdoosiągnięciacelemtrans-portowymjestutrzymaniepodróżysamochodemponiżejodpo-wiedniegopoziomu.Abyosiągnąć tencel,oprócz inwestycjiwtransportpublicznytakichjakrozbudowaliniimetradlapo-trzebimprezy,jednązmożliwościsąpromocyjnecenywkla-sycznychśrodkachtransportu(np.autobusach)lubkampaniainformacyjnaodostępnychpołączeniachtransportempublicz-nym.Powinnaonaobejmowaćzarównokolej,lotnictwo,regio-nalneilokalnesystemytransportupublicznego.Nie powinno

się pozostawiać mechanizmom rynkowym warun-kowania wyboru środków transportu: system trans-portowy, który odwiedzie ludzi od podróży samo-chodem na imprezę musi być zapewniony i to taki, który stawia ambitne cele zmiany podziału zadań transportowych na rzecz ekologicznych środków transportu.” (OECDECMT,RoundTable22,2002) „Eksperci Okrągłego Stołu podkreślają potrzebę zapew-nieniacenydlaposzczególnychśrodkówtransportuspójnejzcelamipolitykitransportowej:idealniebyłoby,gdybyjedenbiletzapewniałmożliwośćuczestnictwawimprezieorazpodróżydooraznamiejscewydarzenia.Zintegrowanysystembiletowyoszczędziwidzomkoniecznościkupowaniatrzechodrębnychbiletów,comożeodwieśćichodpodróżytransportempublicz-nym.Polityka cenowa powinna być także taka, aby jednej rodzinie nie było taniej przyjechać samocho-dem; ceny za parkowanie powinny być wyższe niż ceny za podróż grupy osób innym środkiem trans-portu, np. autobusem regionalnym. Dużo uwagi należy poświęcić ustaleniu pożądanej relacji cen podróży samochodem i transportem publicznym.”(OECDECMT,RoundTable22,2002)

NR 12 jesień 2007

zpodstawowejlistyinwestycji.Będzietojedynyniezmoderni-zowanyfragmentpolskiejczęścimagistraliE30 Brakuje obecnie (i nie zanosi się na zmianę tego stanurzeczyprzedmistrzostwami)szybkiegopołączeniapomiędzyWrocławiemiPoznaniem,aTrójmiastem.Pierwotnaprędkośćkonstrukcyjna w ciągu Poznań – Inowrocław –Bydgoszcz -Tczew(idalejdoTrójmiasta)-120km/h,obecnie,wskutekpo-stępującejdegradacjitechnicznej,osiąganajestnaniewielkichodcinkach(Bydgoszcz–InowrocławorazSmętowo–Tczew–itotylkonajednymtorze).Dladogodnegodojazdumiędzytymimiastami,niezbędnejestzapewnienieprzynajmniejtakiejprędkościnacałymodcinkutrasy.Należyrównieżpamiętać,żeEurotonietylkosportoweemocje,aletakżedoskonałaoka-zja,bywypromowaćkraj,ostatnimiczasyniemającynajwyż-szychnotowańnaareniemiędzynarodowej.TakiemiejscajakGniezno,czytoruńskastarówkaznajdującasięnaświatowejliściezabytkówUNESCO,sąwarteodwiedzenia(izpewnoś-ciąodwiedzanebędą), takżewarto już terazzastanowićsięnad umożliwieniem gościom wygodnego dojazdu. Dotyczytonietylkowspomnianejtrasy,aletakżeinnych.Powinienbyćwdrożony program remontów najbardziej zniszczonych od-cinkówliniiprzebiegającychbądźtoprzezterenyatrakcyjneturystyczne,bądźprzezdużeskupiska ludzkie.Niemalże już„kultowym”przykłademtejdrugiejjestodcinekZgierz–Kutno,najkrótsze połączenie aglomeracji łódzkiej z WielkopolskąorazPomorzem,poktórymruchpociągówodbywasięześred-niąprędkościąniewieleprzekraczającą40km/h.

WojciechSzymalski

ciągdalszynastr.15

EURO

201

2

Page 7: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

Ponieważ ekologiczne imprezy sportowe to nie tylko transport, pozwalamy sobie wyjechać na moment w Zielonym Świetle ze świata na kółkach. Bardzo dużo dobre-go podczas takiej imprezy można osiągnąć także w zakresie energetyki odnawialnej, ekologicznej gospodarki odpadami, czy zachowania terenów zielonych.

Korzystajmy z energii odnawialnej Neutralizacjaemisjidodatkowychgazówcie-plarnianychuwalnianychdoatmosferywzwiązkuzimpreząsportowąwymaga,abyprzedewszyst-kim minimalizować ich ilość. Można to osiągnąćnadwasposoby:-minimalizujączużycieenergiiwkażdymożliwysposób;- zapewniając alternatywne źródła zasilania dlaobiektów sportowych, hotelowych czy środkówkomunikacji. Naprzykładdoskonałymmiejscemnaumieszczeniepro-dukującychprądzenergiisłonecznejogniwfotowoltaicznychsądachytrybunstadionówpiłkarskich.WNiemczechw2006rokuposiadałyjepraktyczniewszystkiemodernizowanestadio-ny idzięki temuwyprodukowanoenergięelektrycznąumożli-wiającąekologicznefunkcjonowaniejednegocałegostadionu.Biorącpoduwagę,żedo2012rokuUniaEuropejskazamierzaosiągnąćpoziom10%udziałuenergiiodnawialnejwprodukcjienergiipierwotnej,aPolskaobecnieposiadatenwskaźnikniewiększyniż3%,należyEuro2012zaprzącdopromocjiener-getykiodnawialnejwnaszymkraju.

Zmniejszmy ilość odpadów Chyba najpopularniejszym produktem wśród kibiców sąnapoje.WPolsceniestetywiększośćnapojówsprzedawanychjestwnaczyniachjednorazowych,najczęściejbutelkachzpla-stikuPETlubpuszkachaluminiowych,którezwyklezasilająna-szewysypiskaśmieci.Podobniezłasytuacjajestwprzypadkubarówirestauracji,któremasowozapewniająnamjednorazo-wenaczynia.Pozaaspektamiekologicznymi,dlaklienta jed-norazowenaczyniasączęstosynonimemniskiejjakości.StądpodczasEuro2012należałobypromowaćnaczyniawielora-zowegoużytku.WNiemczechw2006rokujakooficjalnypro-duktpromowanokubkiwielorazowegoużytkudospożywanianapojówzautomatów.CzywśródsponsorówEuro2012bę-dącychproducentaminapojówznajdąsiętacy,którzywrekla-mach będą promować opakowania wielorazowego użytku?Amożeposzczególnemiastazdołająograniczyćliczbębarówirestauracjiserwującychposiłkizjednorazowychnaczyń? Wzakresieodpadówtrzebatakżezwracaćuwagęnato,zczegobudujemyobiektysportowe,hotelowe,czyinne.Obecniedominująmateriałypozornietanieibezpieczne,którejednakże

Nie tylko transportWojciechSzymalski

wdługimokresienarażająnasnaznacznekosztyichutylizacjipozakończeniuużytkowania.WszczególnościzużywamydużoPCW,zktóregosąokna,kable, rury i inneelementy.PCWtomateriał,któregoniemożnapoddaćrecyklingowi.Totakżeje-denznajbardziejłatwopalnychmateriałów,wdodatkutrudnychdo gaszenia. Podczas pożaru z PCW wydziela się ogromnailośćsubstancjitrujących.Minimalizacjajegoużyciawobiektachużytecznościpublicznej jest korzystnadlazwiększeniabezpie-czeństwapożarowego.DlategopraktyczniebeztegomateriałuzbudowanowioskęolimpijskąwSydneyw2000roku.

Pamiętajmy o zielonym otoczeniu ParkOlimpijskiwSydneyw2000rokuzostałwybudowa-nynazdegradowanychterenachpoprzemysłowych.Wwynikutegomiastozyskałokilkasethektarówterenówzielonych,któresłużąjegomieszkańcomdodziś.Pokazujeto,żebyćmożeniewartobudowaćobiektówsportowychwzupełnienowychmiej-scach.NaszczęścietakjestwprzypadkuwiększościPolskichi Ukraińskich stadionów Euro 2012. Tylko w Gdańsku BalticArenazastąpiterenyogródkówdziałkowych,którychpozosta-łościpowinnyjednakprzekształcićsięwnowyparkdlamiasta.W Warszawie budowa nowego stadionu w miejscu staregoniejestjeszczeprzesądzona,jednakżewartowrazzkoncep-cjąbudowypomyślećopołączeniuzielonych terenówParkuSkaryszewskiegozniecobardziejdzikimPortemPraskimwje-dendużyterenrekreacyjnydlaWarszawiaków.

AbyzazielenićEuro2012napewnopomysłówniebrak-nie,trzebatylkozawiązaćwspółpracęztymi,którzymogąjewskazać,doczegogorąconamawiamy.

Takiepojemnikimogłybystanąćprzystadionachbyzachęcićkibicówdosegregowaniaodpadów-pomysłpodpatrzonywewsiKamieńwgm.SzemudnaKaszubach(MJ)

7

NR 12 jesień 2007U

EURO

201

2

Page 8: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

Mazowieckiej...Nibynicnowego,aleokazałosię,żemożeonbyćprzeznaczonyteżdlarowerów.Bodotejporyoficjalnierowe-rzyścibuspasemjeździćniemogli...Ijakwiadomopowszechnie-niejeździli-grzeczniesunącpomiędzyjadącymi60-120km/hsamochodaminaśrodkowympasietakiejnp.Marszałkowskiej. Przy przebudowie przejścia dla pieszych na placuNarutowiczaokazałosięzkolei,żepasautobusowymożebyćodseparowany, a przy remoncie Krakowskiego Przedmieścia,że można wyłączyć ulicę Senatorską z ruchu aut prywatnychz zachowaniem ruchu rowerowego. Nie do pomyślenia! Przyprzebudowieal.Jerozolimskichudałosięwprowadzićwspólnybilet KM-ZTM. Przy budowie pętli obok dworca Centralnego,zbudowanoprógzwalniającynatrasieuczęszczanejprzezau-tobusy.Itakdalej,itakdalej.

Cuda, cuda, cuda Podobnycudmiałmiejscewtewakacje,gdyzamkniętotra-sę tramwajowąwalejach,nomenomen, Jerozolimskich. I tak,nagle, z dnia na dzień okazało się, że pas tramwajowy namościeŚląsko-Dąbrowskim jużnieprzeszkadzasamochodom,askręcającynaplacuBankowymtramwajniepowodujejużkor-ków,anizłegohumoruuPanaGalasa.Bowartozaznaczyć,żedotejporynaplacutymtramwajenieskręcałyzJegopowodu.InżynierRuchu stwierdziłbowiem,że topowoduje korki iopi-niowałnegatywniewszystkiepomysły,nawette,któremogłybyodkorkować inną część miasta. Rezultatem było zawieszeniepopularnej linii4,kursującejzPraginaMokotówwłaśnie tymmostem.WlipcuczwórkawróciłanatrasęhuczniewitanaprzezPrażan.Mało tego!Dostaławsparciewpostaci linii32,którarównieżskręcanaBankowym! NaulicyTargowejiwal.Jerozolimskichudałosięzaśwy-dzielić buspasy. Kiedyś się nie dało, bo przecież były korkii buspas by jeszcze sprawę pogorszył. No i jeszcze problemmiejscparkingowych,wyjazdówzbramitp.No,„wicie,rozumi-cie-niedozałatwienia”.Atymczasemwwakacjebuspasybyły.Szkoda tylko, że w niecały miesiąc przed Europejskim DniemBezSamochoduzlikwidowanojepocichu,choćremonttorowi-skawciążtrwał. Udałosięponadtowprowadzićmożliwośćkorzystaniazbi-letówzpaskiemmagnetycznym(biletydobowe)wpociągachKolei Mazowieckich. Dawniej się nie dało. Brak kasowników,brakrozwiązań,brak,brak,brak...Atuproszębardzo,zokazjiremontu„dałosię”.

Życzenia końcowe Mało tego! ZTM hucznie zapowiada, że część zmian pozakończeniu remontu pozostanie na stałe! Już tak się stałoz pasem tramwajowym na trasie W-Z (o którego wytycze-nie Zielone Mazowsze zabiegało od lat). Pozostawiono teżpasażerom możliwość jazdy na biletach dobowych ZTMwKolejachMazowieckich. Nie pozostaje mi więc nic innego, jak tylko życzyć sobieiPaństwumożliwiejaknajwiększejilościparaliżującychruchre-montówdrógitorowisk.Ktowie,cojeszcze„dasię”zrobićprzyichokazji?Awzimie,posezonieremontowym,tojużpozosta-nienamtylkonaJasnąGóręwpodzięcepojechać,cobynamcudownapassanaremontyiparaliżetrwałalatami!

8

FELI

ETON

W atmosferze cudów nad Wisłą

NR 12 jesień 2007

dokończeniezestr.1

Niezawodne powiedzonko naszych urzędników, które słyszy niejeden petent i interesant, brzmi „nie da się”. Kto często bywa w urzędzie, do słuchania jak to się czegoś absolutnie nie da zrobić, już przywykł. Najwięcej zaś „niedasizmu” panuje w komórkach zajmujących się komunikacją i drogownictwem.

Trudno się dziwić – drogowców ograniczają ustawy, roz-porządzenia,czerwonaksięga,politycznezachciankidecyden-tów, naciski lobby motoryzacyjnego i setki innych nieszczęść.Coza tymidzie, jestmnóstwospraw,którychzałatwić„nieda-się”.WWarszawiewymienićspośródnichmożnam.in:pasyau-tobusowenaniektórycharteriach,pasautobusowo-tramwajowyna Moście Śląsko-Dąbrowskim, progi zwalniające na ulicach,po których jeździ komunikacja miejska, minironda na trasachkomunikacjimiejskiej,czykontrapasyrowerowe.Aledlaczegootympiszę?Wlipcuwal.Jerozolimskichrozpocząłsiędługozapowiadany remont torowiska. Wiadome było od początku,że spowodujeon takieutrudnieniaw ruchu, jakichWarszawaniewidziałaodlat,azmianyorganizacjiruchuwmieściebędąniemałe.Nafalitychzmian,jakbyzupełnieprzyokazji,wyszłonaświatłodzienne,że„Dasię!”Alepokolei.

Most Śląsko-Korkowy Sztandarowym przykładem „niedasizmu” był w stolicy doniedawnamostŚląsko-DąbrowskiitrasaWZ,mającepo2pasyruchuwkażdąstronęitorowiskotramwajowewjezdni(zdjęciena str.1), naktórymodwielu latautobusy i tramwajezgodniez autami prywatnymi stają w korku. Policzono, że straty z tymzwiązanesięgajągrubychmilionówzłotych.Wyliczono też,żeśredniaprędkośćkomunikacyjnatramwajunatejtrasiebliskajestprędkościpieszego(ok9km/h).Wymyślonowięcbynamościepojawił siępasautobusowo-tramwajowy (obecnie zwanyPAT).Pomysłniestetyupadł-„niedałosię”,gdyżpasmiałspowodować„zbytwielkiekorki”.Zabawneotyle,żekomunikacjazazwyczajkorkizmniejszaitoznacznie.NamościeŚląsko-Dąbrowskim(wgbadańz2002roku)tramwajewciągugodzinyprzewożą9700osób,asamochodytylko4700.Alezprawdamiobjawionymisięniedyskutuje:„niedasięikoniec”. Obiecanowtedyjednak,żegdypowstaniemostŚwiętokrzyski,wydzielenierzeczonegopasabędziemożliwe„bezszkodydlakie-rowców”.Mostpowstał,akorkisięniezmniejszyły,anawetwzro-sły.Znowuwięcodsuniętoplany,tymrazemdoczasubudowytrasySiekierkowskiej, którąwraz zmostemoddanodo ruchuparę latpóźniejiktórarównieżstaławkorkujużodotwarcia.Oczywiścieitymrazem„niedałosię”zrobićbuspasa,alenadziejazostała...Tym razem była nią przebudowa ronda Starzyńskiego, budowamostuPółnocnegoimostuKrasińskiego... Oczywiście nietrudno byłoby sobie wyobrazić przyszłość,wktórejoddawanesądoruchuteinwestycje,apasanadalbrak,ale za to są obietnice wykonania go po oddaniu do użytku (tuwstawdowolnąinwestycjędrogową)...

Alleluja i do spychacza Na szczęście w Warszawie zdarzają się też cuda zwa-ne potocznie remontami. I tak na przykład w ramach re-montu Krakowskiego Przedmieścia powstał buspas na ulicy

Page 9: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

9

D O N I E S I E N I A K O L E J O W ENOWY PRZEWOŹNIK W KUJAWSKO - POMORSKIM

9sierpniamarszałekwojewództwakujawsko-pomorskiegopodpisałumowęna świadczenie regionalnych pasażer-skich przewozów kolejowych zpolsko-brytyjskimkonsorcjumPCCRail/Jaworz-noArrivaPolska. Pierwszy whistorii województwaprzetarg na część usług kolejowych(tzw.pakietA)zostałrozstrzygnięty19czerwca.Zarządwojewództwazdecy-dowałwtedy,żenaregionalnychliniachniezelektryfikowanych pasażerów wo-zićbędziepolsko-brytyjskiekonsorcjum.Kwota umowy, czyli dopłata UrzęduMarszałkowskiego do przewozów re-gionalnych,wynosiniecałe68milionówzłotychdoroku2010.Dopociągówob-sługiwanychprzezzwycięzcęprzetargumieszkańcywojewództwamająwsiąść9grudnia2007roku.

MODERNIZACJA NA LINII WAR-SZAWA - GDAŃSK

10 sierpnia rozpoczęła się długowyczekiwanamodernizacjaliniiWarsza-wa - Gdańsk - fragmentu transeuropej-skiego korytarza transportowego E65.Wpierwszymetapieinwestycjizmoderni-zowanezostanątorynaszlakuWarsza-waWschodnia-Legionowo(19346m)oraznastacjiwNasielsku(2700m). W ramach kompleksowej moder-nizacji zbudowane zostanie lub prze-budowane 10 peronów, 15 obiektówinżynieryjnych, sieć trakcyjna, urządze-nia sterowania ruchem - czego efektembędzieprzystosowanieliniidoprędkości160km/h.Niestety,PKPPLKnieplanu-jąbudowynowychprzystankówna liniiwmiejscachnajdogodniejszychprzesia-dek(wWarszawieprzyRondzieŻaba,oraz przy ul. Radzymińskiej), a takżeprzesunięcia już istniejących w miej-sca bardziej uczęszczane (WarszawaChoszczówka).Niebędzie takżeodno-gi liniiwkierunkuBiałołęki -najbardziejrozwijającej siędzielnicyWarszaw,anibypassaLegionowo-Nasielskznacznieskracającego drogę i czas przejazdu- pociągi nadal będą jeździć okrężnądrogą przez Nowy Dwór Mazowiecki.Zakończenie robót planowane jest nakwiecień2009r.

KOLE

J

NR 12 jesień 2007U

Według potwierdzonych doniesień z konstrukcji rozkładu jazdy na lata 2007/2008 Płock będzie pierwszym miastem w Polsce o liczbie mieszkańców powyżej 100 tys. bez dostępu do pasa-żerskiego transportu kolejowego. Naftowa stolica kraju po ze-szłorocznym zawieszeniu kursowania pociągów osobowych do Kutna i Łodzi w nowym rozkładzie nie będzie miała nawet pocią-gu pospiesznego „Koziołek” do Poznania. Stan ten można zrzu-cać na różne czynniki od stanu istniejącej infrastruktury kolejowej, po silną konkurencję przewoźników autobusowych, których nie-chcący promowali podczas ostatnich starań o przywrócenie ruchu osobowego zarządzający jedną ze spółek przewozowych.

Niewątpliwie jednakPłockniemiał szczęściado linii kolejowych. Liniaw kierunku Kutna i Łodzi w wielu miejscach, a szczególnie przy zjeździezeskarpywiślanej,posiadaparametry(niewielkiełuki)niepozwalającenaznaczniezwiększenieprędkościpociągównawetponaprawiegłównej.LiniawkierunkuSierpcaidalejTorunianibyjestwdobrymstanie,alejakospali-nowamasłabszeszansenarozsądnąobsługętakdużegomiasta.Ponadtowobydwukierunkach,doKutnaczySierpca,niejestpodrodzePłocczanom,którzy administracyjnie i faktycznie bardziej związani są z Warszawą.ObecnieprzezSierpciNasielskdoWarszawyjestokoło220kmiponad4godzinyjazdy.PrzezKutnoiSochaczewzPłockadostolicjestok.180kmiminimum3,5godzinyjazdy.Dlategomożezamiastmyślećoprzywracaniudostanuużywalności tegoco jest,warto tymrazemzastanowićsię raczejnadnowympołączeniemkolejowym.

NajlepszymrozwiązaniemdlaPłockamogłabybyćliniakolejowapoprowa-dzonaodModlinaprzezWyszogróddoPłocka (patrzmapa -wariant PW1).PosiadałabyonawieledodatkowychzaletpozapołączeniemPłockazWarszawą-około150km,możliwedopokonaniawok.2godzinypociągiemosobowym.ZbliżającesięuruchomienielotniskapasażerskiegowModliniezapewniłobynatejliniidodatkowychpasażerówzPłockawłaśnie.Lotniskomogłobytakżebyćobsłu-giwanepociągamidalekobieżnymi,którekursowałybyprzezPłocknp.doToruniai Bydgoszczy - byłoby to jedyne w ten sposób obsługiwane lotnisko w Polsce.PonadtonowaliniaznacznieskracałabytakżedrogędlapociągówtowarowychzrafineriiwPłockudoWarszawy-mówimytutajzwłaszczaodostawachpaliwadosamolotównalotniskuwModlinieoraznaOkęciu.Azatemruchtowarowyzapew-niałbyprawdopodobnie rozsądnyzarobekzarządcy tej linii kolejowej. Jednymzpoważnychminusówtegorozwiązaniasąniekorzystneparametrytorówwsa-mymModlinieiNowymDworzeMazowieckimwkierunkuWarszawy.JednakżepozajednymlubdwomadługimiwiaduktaminadprawymidopływamiWisłylinianiewymagałbybudowynowychmostówprzezWisłę.Pozatymwydajesię,żeliniakolejowamogłabybyćdostosowanadoprędkości160czy200km/h. Na mapie pokazujemy także alternatywne możliwe rozwiązania.ZnacznieskrócenieczasunatrasiePłock-Warszawadook.2,5godzinyda-wałabynowaliniakolejowaPłock-Gąbin-Sochaczew(patrzmapa-wariantPS1).WymagałabyonajednakbudowynowegomostunaWiślewPłocku,najlepiejoboknowegomostudrogowego,atakżenowegomostunadBzurą.Omijałaby lotnisko w Modlinie, ale ewentualnie zapewniałaby dojazd odprawdopodobnej lokalizacji lotniska narodowego w Sochaczewie. InnymwariantemzwiązanymzSochaczewem jestodgałęzieniewariantuPW1odWyszogrodudoSochaczewa(patrzmapa-WariantWS1).Niestetyzwstęp-nejanalizywynika,żebyłbytojedenznajbardziejkonfliktowychwariantów

Koleją do PłockaWojciechSzymalski

Page 10: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

KOLE

J

10

NR 12 jesień 2007

dow

ybud

owan

ia.

Wym

agał

byz

arów

non

oweg

om

ostu

na

Wiśl

ew

Wys

zogr

odzi

e,p

okon

ania

tam

żem

alow

nicz

ejs

karp

yw

iślan

ej,

ana

stępn

ien

oweg

om

ostu

na

Bzur

ze.

Pona

dto

wa-

riant

wym

agał

byp

ogod

zeni

ain

tere

sów

kol

ejki

wąs

koto

row

ej

zlin

iąn

orm

alno

toro

wC

hoda

kow

ieo

raz,

mim

oiż

war

iant

w

ykor

zystu

jed

awną

boc

znic

ęno

rmal

noto

row

ąz

Soch

acze

wa

doC

hoda

kow

a,z

apew

nien

ias

poko

jum

iesz

kańc

omm

iasta

So

chac

zew

a.

Je

śli

już

opo

ciąg

ach

dale

kobi

eżny

ch

w

Płoc

ku

mow

a,

dzię

kin

owej

lini

ikol

ejow

ejw

kie

runk

uW

arsz

awy

prze

zPł

ock

mog

łyby

być

kie

row

ane

poci

ągiz

esto

licy

wk

ieru

nku

Toru

nia

iByd

gosz

czy

zez

nacz

nym

zys

kiem

cza

sow

ym.O

dcią

żało

by

top

onad

toj

użo

becn

iep

rzec

iążo

nąr

uche

mm

agist

ralę

E20

na

odc

inku

War

szaw

a-Ku

tno.

ZP

łock

ate

poc

iągi

mog

łyby

być

ki

erow

ane

prze

zSi

erpc

prz

yza

łoże

niu

mod

erni

zacj

ite

jlin

iiko

lejo

wej

.Ew

entu

alni

em

ożna

pom

yśle

ćo

wyb

udow

aniu

po-

łącz

enia

kol

ejow

ego

Płoc

k-W

łocł

awek

(pa

trzm

apa

-war

iant

W

P1).

Nie

stety

nie

któr

eko

nflik

tyz

anot

owan

edl

ate

jtra

sys

ą

praw

dopo

dobn

ien

ied

oro

zwią

zani

a.M

amy

bow

iem

do

poko

nani

ata

we

Wło

cław

ku,k

tóra

jest

zagr

ożon

aka

tastr

ofą

budo

wla

nąi

do-

datk

owe

wstr

ząsy

poc

hodz

ące

odp

ocią

gów

na

pew

nob

yte

mu

sta-

now

inie

pom

ogły

.Dru

gim

zna

cząc

ymk

onfli

ktem

jest

prze

jście

prz

ez

Brud

zeńs

kiP

ark

Kraj

obra

zow

yw

raz

zko

niec

znym

now

ymm

oste

mn

am

alow

nicz

ejS

krw

iew

pob

liżu

reze

rwat

upr

zyro

dy.

too

czyw

iście

luźn

iek

reślo

nen

am

apie

kon

cepc

je,

ale

moż

eop

rócz

sła

wne

goIg

reka

,lin

ii(K

rakó

w)-P

odłę

że-P

ieki

ełko

-(Now

ySą

cz)

takż

ekt

óreś

zty

chp

ołąc

zeń

kole

jow

ych

moż

eby

ćat

rakc

yjną

inw

e-sty

cją

wn

owym

okr

esie

fin

anso

wan

ia.

Mim

oiż

Pol

ska

była

jed

nym

z

kraj

ówo

naj

bard

ziej

roz

win

ięte

jsie

cik

olej

owej

nal

eży

bow

iem

pa-

mię

tać,

że

rozw

ójte

nby

łbar

dzo

asym

etry

czny

.Zw

łasz

cza

naw

schó

dod

Wisł

yna

leży

my

dok

olej

oweg

o„t

rzec

iego

św

iata

”,k

tóry

zap

ropo

-no

wan

epr

ojek

tym

ogą

niec

ozm

niej

szyć

.

Page 11: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

11

WYW

IAD

z Adamem Kalinowskim, Radnym Dzielnicy Żoliborz Miasta St. Warszawy, wice - przewodniczącym komisji Planowania Przestrzennego oraz Komisji Infrastruktury

Rozmawiała: Melania Żalińska

Twierdzi Pan, że nie potrzebne są drogi ekspreso-we wprowadzające ruch z autostrad do Stolicy, ma Pan bowiem propozycję, jak zatrzymać ruch pojazdów do Warszawy. Alternatywą mają być według Pana pozamiejskie węzły przesiadkowe i centra przeładunkowe oraz transformacja trans-portu indywidualnego w zbiorowy na rogatkach miasta. Skąd wziął się pomysł na taką koncepcję? Popierwsze,ponad80%warszawiakówporuszającychsiępojazdami indywidualnymi deklaruje poparcie priorytetu dlatransportupublicznego.Podrugie,rozwiązaniatakiestosujesięjużzagranicą.PrzykładowoParyżchceo40%ograniczyćruchsamochodów1.TamtejszeMerostwoprzyjęłoplanograni-czeniaruchusamochodowegowstolicyFrancjidoroku2020.Maondoprowadzićdoobniżeniao60%emisjigazówcie-plarnianych. Plan tenproponuje istotnezmniejszenieobecno-ścisamochodówwmieście,czemutowarzyszyćmapoprawatransportupublicznegoiprzyznaniepierwszeństwaautobusomirowerom.Cowięcej,wedługsondaży2aż81%warszawia-kówjestprzeciwbudowietrasszybkiegoruchuwmieście.

To zdecydowana większość. Tymczasem, sprawę budowy zdają się przesądzać działania Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Co to oznacza dla Warszawy? Preferencje dla ruchu w mieście powinny być następu-jące: piesi – rowerzyści – transport publiczny – transportindywidualny (osobowy – ciężarowy). Niestety, GDDKiAforsującbudowę trasszybkiegoruchupromujedodatkowewpuszczaniedomiastaostatniegoogniwa,czylitransportuindywidualnego.

Co w tym złego? Ciągłe udrażnianie ulic prowadzącychdo centrumbę-dziezachęcaćdowprowadzaniatamjeszczewiększejilo-ścisamochodów,cozkoleibędziepowodowaćcorazwięk-szekorkiwdłuższejperspektywie.Przylawinoworosnącejilościsamochodówosobowychrozwójsiecidrogowejnigdyniebędziewystarczający.ZgodniezraportemdlaGDDKiA„Analiza wariantu 0 wWarszawie”wprzyszłości przewi-duje sięciągływzrostzapotrzebowaniana rozwójpowią-zańkomunikacyjnychitransportowychpomiędzydzielnicamiiterenamigminsąsiadującychzWarszawą.Wperspektywie,

do roku 2025 przewiduje się aż 100% zwiększenieruchupojazdów indywidualnych osobowych i ciężarowych. Nadzieńdzisiejszycelpodróży90%pojazdówtoWarszawa,a zaledwie 10% to tranzyt. Zatłoczenie ulic powodujew szczycie wydłużenie o 100-150% czasu przejazdu.Ponadto, już teraz występują znaczące przekroczeniadopuszczalnego poziomu hałasu w terenach zabudowymieszkaniowej, a szczególnie w sąsiedztwie dróg - takwporzenocnej, jakiwdzień.Zanieczyszczeniamieszcząsięwgranicach90%wartościdopuszczalnych.Wymaganyjest program ochrony powietrza w związku z zanieczysz-czeniamipyłem.

Bolączka Warszawy związana z korkami wynika według Pana ze słabego powiązania komunika-cją publiczną miast satelickich, np. Legionowa, Łomianek, Babic. Czy nie stąd się biorą prognozy ruchu GDDKiA? Tak, uzasadniają w ten sposób rozbudowę dróg. Zatrasami ekspresowymi nie idzie jednak rozwiązanie prob-lemu,czegodowodząmiastaamerykańskie - LosAngeles,czySanFrancisco,gdziesześciopasmoweautostradystojąwkorkach.Natomiasttransportpublicznytorealnaalterna-tywaprzyjaznadlamiasta,czegodowodemjestHolandia,Szwajcariaorazniektóremiastaniemieckie.

Na czym dokładnie ma polegać ta alternatywa? Zamiast „rozprowadzać”,awłaściwiewprowadzać ruchindywidualny(osobowo-ciężarowy)domiastapoprzezdrogiekspresowe,częśćfunduszyprzeznaczonychnateinwestycjemożnaprzenieśćnaszybsząrozbudowędodatkowychliniime-tra,koleiorazkomunikacjipublicznej.Cowięcej,tramwajeorazautobusypowinnyjeździćpowydzielonychpasach.Dotegotrzeba dodać system parkingów „Parkuj i Jedź” (Park&Ride)nakońcachrozbudowanych liniimetra,anaobrzeżumiastadlaautosobowychstworzyćwęzłyprzesiadkoweorazcentraprzeładunkowedlasamochodówciężarowych.UzupełnieniemtegosystemukomunikacyjnegobyłabySzybkaKolejMiejskazparkingami typuP&Rnawęzłowychpodmiejskichstacjach.Oczywiście ruch pasażerski spięty powinien być jednym bi-letem – kartą miejską. Dopiero na koniec można pomyślećobudowieobwodnicydlaruchutranzytowego.Powinnaonajednakzostaćzlokalizowanapozamiastem.

Rozmowa Zielonego ŚwiatłaNR 12 jesień 2007U

1PAP2007-02-132PentordlaŻW,15.02.2007

Page 12: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

ROW

ERY

12

W Warszawie rozwiązania dla ruchu rowerowego konsultowane są ze środowiskiem rowerzystów. Teoretycznie taki obowiązek istniał od 1996 r., jed-nak praktyczne procedury postępowania zostały wypracowane w ciągu ostatnich 2-3 lat. Przedsta-wiciele sekcji rowerowej Zielonego Mazowsza uczestniczą w posiedzeniach Rady Technicznej w Zarządzie Dróg Miejskich oraz w analogicznych spotkaniach u Inżyniera Ruchu. Niniejszy potrójny wywiad prezentuje punkty widzenia trzech głów-nych uczestników procesu konsultacyjnego: inwe-stora, projektanta i użytkowników.

STANISŁAW PLEWAKO, Pełnomocnik Prezydenta m. st. Warszawy ds. Rozwoju Transportu Rowerowego

W ilu konsultacjach z rowerzystami Pan uczestniczył? Niesposóbzliczyć–zwyklejesttojedno,dwaspotka-niawtygodniu.Jakiego typu uwagi najczęściej zgłaszają rowerzyści? Trzeba pamiętać, że w spotkaniach o których rozma-wiamyudziałbiorąnie‘zwyklirowerzyści’leczosobyposia-dającedużąwiedzę idoświadczenie.Dlategozgłaszaneprzeznichuwagidotyczązwyklesprawtechnicznych,sąbar-dzoszczegółowe. Przykładowo,postulująbyznakiostrzegawczeozmianiepierwszeństwaustawiaćprzedścieżkąrowerową,aniezanią

Konsultacje ścieżek rowerowychMelaniaŻalińska

–dziękitemukierowcyzwrócąwiększą uwagę na przejazdrowerowy.Ponadto,zgłaszajązapotrzebowanie na wpro-wadzanie rowerów w uliceo uspokojonym ruchu orazzwiększania promienia łukówna ścieżkach, takbydostoso-wane były one do prędkości20-30km/hzamiastdo5-10.W ogóle często wnioskująolikwidacjęwszelkich‘spowol-nień’, takich jak zygzakująceścieżkiprzedskrzyżowaniamilubsygnalizatoryświetlnerea-gującenaprzyciski.Dużyna-ciskkładzionyjestrównieżnatworzeniepasówrowerowychwjezdni–sąnatympolujużpierwszesukcesy.Czy konsultacje wydłu-żają i komplikują pro-ces projektowania? Tryb konsultacji pro-

wadzonychwWarszawie–poprzezzapraszaniekompeten-tnychprzedstawicieli użytkownikównaRadyTechnicznewy-pracowanywZarządzieDrógMiejskich,niewydłużaczasuprojektowania.Czykomplikuje?Teżnie,oilezależynamnadojrzałymprojekcie,którysprawdzisięjakogotowerozwiąza-niekomunikacyjne,aniena„przyklepaniu”przedstawionegoprojektu.TaksięwWarszawienaszczęścieniedzieje.

Wizja interesująca, ale jak to osiągnąć? Wydajesię,iżobecnespojrzenienasprawykomunikacjiaglomeracjiWarszawskiejjestzbytwąskieiprzedewszystkimtrzebadążyćdostworzeniazwiązkugmin,mającegonacelukoordynacjęiorganizacjętransportupublicznegowramachswoich granic.Należy to zrobić nawetmimobraku ustawyo transporcie publicznym - obecnie są sprzyjające ku temuokoliczności,bogminymogąsięsamedogadaćnawłasnychwarunkach,anienawarunkachokreślonychwustawie,zktó-rymiróżniebywa.Tworzenietegopotrwadobrychkilkalat.

Proponuje Pan bardzo złożony system, który może w sposób znaczący zmniejszyć uciążliwość indywi-dualnego transportu, a przez to zapewne i zapobiec licznym protestom. Jakie są jego główne zalety? Popierwsze, takiesystemowerozwiązaniemożezatrzy-maćnaobrzeżumiastapotokipojazdówzmierzającychdojegocentrum.Podrugiebędzienakłaniaćindywidualnychpo-dróżnych(dojeżdżającychcodzienniedopracy,jakijedno-dniowoodwiedzającychstolicę)dokorzystaniazkomunikacji

publicznej.Rozwójwtymkierunkuzachęciłbydokorzystaniazniej takżestałychmieszkańcówmiasta.Cowięcej,możnabyutworzyćnoweatrakcyjnecentrakupieckie(handeldeta-liczny i hurtowy) obudowując węzły przesiadkowe i centraprzeładunkowe infrastrukturąhandlową.Można takrozwią-zaćnp.problemStadionuDziesięciolecia.

Za przykład stawia Pan rozwiązania z Europy, ale nie tylko. Prawda?

Tak jest.Dobrymwzorcem jestnp.Kurytyba - to jedynemiasto, gdzie nie ma metra, tramwajów, ani nawet koleiaglomeracyjnej, a 80% mieszkańców jeździ komunikacjapubliczną - autobusami, które maja do swojej dyspozycjiwłasneulice.Ichprzepustowośćjestpodobnadoliniimetra.AledlaniektórychbrazylijskiemiastotoTrzeciŚwiat,októrymniewartowspominać.Jednak jest to jednoznajbogatszychmiast w Brazylii i o podobnym wskaźniku motoryzacji jakwWarszawie.Myślę,żewartosięnanichwzorować. Dziękuję za rozmowę.

NR 12 jesień 2007

Page 13: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

Czy były problemy, dla których nie udało się osiągnąć porozumienia? Częstotrudnojestosiągnąćkompromis,zwyklejednaksiętoudaje.Najwięcejproblemuprzysparzajątakierozwiązania,którychkosztemjestograniczanieliczbymiejscparkingowychprzyulicy.Ciężkojeprzeforsować,pomimożewwielueuro-pejskichmiastachpowszechnieograniczasięnietylkomiejscadoparkowania,alewogóleruchsamochodowy.Co dają konsultacje?Co poleciłby Pan w innych miastach? Popierwsze,otwierająoneurzędnikomiprojektantomoczynaproblemyrowerzystów.Niestety,częstobrakuje imwyob-raźni,aużytkownicyinfrastrukturyzeswojegopunktuwidzeniapokazują,conajbardziejimprzeszkadza.Drugiplus,torozwi-janiewiedzyiświadomościwśrodowiskurowerowym–jegoprzedstawicieletakżesięucząwtrakcietakichspotkań,aichpoglądyewoluują,dziękiczemuwspółpracajestcorazlepsza. Uważam,żeprzedstawicielezainteresowanychśrodowiskzdecydowaniepowinniuczestniczyćwkonsultacjach,narów-niprzykładowozreprezentantamitransportuzbiorowego.

ALEKSANDER BUCZYŃSKI,prezes stowarzyszenia Zielone Mazowsze

W ilu konsultacjach z rowerzystami Pan uczestniczył? Wciąguminionegorokukonsultowaliśmyok.30projek-tów,odpojedynczychskrzyżo-wań po wielokilometrowe in-westycjedrogowe.Właściwiekażdy z nich wymagał kilkuspotkań na różnych etapachprocesu projektowego - odwstępnychwersjikoncepcjipoorganizacjęruchu.Jakiego typu uwagi najczęściej zgłaszająrowerzyści? Wiele uwag dotyczymożliwości wjechania naścieżkęizjechaniazniejnaulicę. Z reguły trzeba kory-

gowaćwyłukowaniazakrętów.Dość częstowalczymy teżoto,bywogólezrezygnowaćzbudowyścieżki-niekażdaścieżkarowerowapoprawiawarunkidla ruchurowerowe-go, na ulicach lokalnych bezpieczniej jest jechać jezdnią,razemzsamochodami.Czy konsultacje wydłużają i komplikują proces projektowania? Myślę,żetak.Alemyślęteż,żelepiejwydłużyćtrochęproces projektowania niż potem przebudowywać drogę.Albojeszczegorzej,pozostawićnalataniefunkcjonalneczyniebezpieczne rozwiązania. Opłaca się przed przystąpie-niemdobudowyrozważyćkilkawariantów,obejrzećpro-jektzkażdejstrony,narysowaćkilkawersji-inawetzapła-cićtrochęwięcejprojektantowi.

13

ROW

ERY

Czy były problemy, dla których nie udało się osiągnąć porozumienia? Tak.Cociekawe,byłytoprzypadki,kiedyinwestoruparłsiębudowaćścieżkęprzyulicylokalnej,amywnioskowali-śmyorezygnacjęzniej.Niestety,dlaniektórychurzędnikówwciążważniejszy jest kilometrażdróg rowerowychniż ichużyteczność.Co dają konsultacje? Co poleciłby Pan w innych miastach? Dobra ścieżka rowerowa,dostosowanadooczekiwańrowerzystów,możesłużyćnawetkilkutysiącomosóbdzien-nie; kiepskabędziezarastać trawą.Niezwykleważne jestjaknajwcześniejszerozpoczynaniekonsultacji -wtedy,kie-dynajłatwiejjestwprowadzićistotnezmiany.

JÓZEF MRUGALSKI, prezes biura projektowego KomProjekt s.c.

W ilu konsultacjach z rowerzystami Pan uczestniczył? Trudnookreślić.KilkakrotniekonsultowaliśmyścieżkimającebiecnawarszawskiejPradze,atakżewzdłużul.Marymonckiej.Jakiego typu uwagi najczęściej zgłaszają rowerzyści? Informują nas o potrzebach przyszłych użytkownikówprojektowanej infrastruktury.Zwyklemająuwagidosposobuprowadzeniaścieżki-przykładowoproszą,bybiegłaonapół-nocnązamiastpołudniowąstronąulicylubostworzeniedodat-kowegopołączeniazistniejącymiciągamirowerowymi.Czy konsultacje wydłużają i komplikują proces projektowania? Nam proces konsultacji nie przeszkadza, gdyż i takmusimyprzejśćprzezurzędoweuzgodnieniaiuzyskaćze-zwolenia.Jeżelirowerzyścinadsyłająuwaginabieżąco,tobardzoszybkosięznimipracuje.Dziękitemuuwzględnia-myok.70%zgłaszanychuwag.Czy były problemy, dla których nie udało się osiągnąć porozumienia? Zdarza się, iż wnioskowane zmiany wykraczająpoza przedmiot realizowanego przez nas zamówienia(np.wydłużenieścieżki).Wówczasmusimydokonaćkal-kulacji, czy zwiększony zakres robót nie będzie wyma-gaćzbytdużychnakładów.Jeżelidodatkowapracanienarażanasnanadmiernekoszty,staramysięprzychylaćdo wniosków rowerzystów. Tak było np. z ul. Jagielloń-ską, gdzie wyszliśmy z projektem poza umowę. Jednakniezawszemożemytozrobić.Co dają konsultacje? Co poleciłby Pan w innych miastach? Projektanciczęstoniejeżdżąroweramipomieście.Po-nadtozdarzasię,żeurzędnicysązamknięcinauwagi-takdziejesięnp.wRadomiu.Tymczasem,towłaśnierowerzyścinajlepiejwiedzą,czegosamipotrzebują.Dziękiuwzględ-nianiuichwnioskówprojektujesięinfrastrukturęspełniającąoczekiwania użytkowników. Pod tym względem warszaw-scyrowerzyścisąwwyjątkowodobrejsytuacji,gdyżdziękiodbywającym się obecnie konsultacjom nowe ścieżki pro-jektowanesą„zgłową”.

NR 12 jesień 2007U

Page 14: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

14

ROW

ERY

NR 12 jesień 2007

Bezpieczne stojaki rowerowe w Warszawie

MarcinCzajkowski

Rowerzyści to obywatele specjalnej kategorii, którzynajchętniej parkowaliby tużpoddrzwiamidanej instytucji.Odwielu latZieloneMazowszestarasięwięcpromowaćsprawdzonerozwiązanie-stojakrowerowywkształcieod-wróconejlitery„U”. Ich brak szczególnie dokuczliwy jest przed większoś-cią urzędów dzielnicowych. W 2004 roku udało się na-mówićnawymianęstojakówDzielnicęBemowo,awroku

Stojaktypu„wyrwikółka”tozachętadlazłodzieja-porowerzemożezostaćtylkokoło(AB)

NowootwartyparkingrowerowyprzedUrzędemDzielnicyŚródmieście(MC)

Jak powszechnie wiadomo, skala zaniedbań w infrastrukturze rowerowej Warszawy jest dość wysoka. Jednym z podstawowych problemów okazuje się brak odpowied-nich, bezpiecznych parkingów rowerowych. Przeciętny warszawiak, gdy postanowi za-łatwić coś na rowerze, zawsze natrafi na ba-nalny, ale dokuczliwy problem – gdzie pozo-stawić rower?

2006DzielnicęUrsynów. Jakna18dzielnic jest toniesa-tysfakcjonujący wynik. Najbardziej prestiżowa dzielnica- Śródmieście też borykała się ze stojakowym problemem.Kilka lat stałprzedurzędemszkodliwystojak typu„wyrwi-kółka”,permanentnieomijanyprzezrowerzystówchcącychcośzałatwićwswoimurzędzie.Petenciregularnieprzypinalipojazdydosolidnychporęczyprzyschodach.

Jak nadeszły zmiany

Wiosną tego roku zajaśniało jednak „światełko w tu-nelu”. Na przełomie maja i czerwca Urząd DzielnicyŚródmieście (UDŚ) zwrócił się do Zielonego Mazowszazpropozycjąwspółpracyprzyplanowaniu,projektowaniuiwdrażaniunowychelementówinfrastrukturyrowerowejnaswoimterenie.Odsamegopoczątkutrzecimpartneremzo-stałZarządTerenówPublicznych(ZTP)-organzarządzają-cywiększościąparków,placówzabaw,ulic,placóworazterenów„przestrzenipublicznej”naobszarzeŚródmieścia(bezpośredniopodlegającypodUDŚjednakzpewnąauto-nomią),naktóregototereniechcieliśmywidziećnowebez-pieczneparkingirowerowe. Podstawowym warunkiem, jaki Zielone Mazowszeokreśliłonapierwszymspotkaniuwczerwcubr.,było,abyUDŚwymieniłstojakrowerowyprzedswojąsiedzibąorazustawił kilkanaście nowych w dogodnych lokalizacjach.Naszczęścietrafiliśmynaludzi,którzynierzucająsłównawiatri jużwsierpniunastąpiłouroczysteotwarcie,któregodokonaliśmy wraz z Burmistrzem Dzielnicy Śródmieście,WojciechemBartelskim–stanąłnowywzorcowyparkingro-werowytużpoddrzwiamiurzędu,naulicyNowogrodzkiej43.Dodatkowoblisko15stojakówustawionowkolejnychpięciulokalizacjach:

Page 15: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

1.ul.Podwale/Senatorska;2.ul.Lewartowskiegoprzyskrzyżowaniuzul.Zamenhofa;3.WrotkowiskoJutrzenka,ul.Rozbrat;4.PomnikSyreny(przyMościeŚwiętokrzyskim);5.PomnikKilińskiego,ul.Podwale.Niestety,wnajbardziejpriorytetowej lokalizacji (okolicachPlacuZamkowego)dysponentterenu-ZTPniezgodziłsięnainstalacjęstojaków.

Najlepszy jest U-lock

Samo otwarcie bez-piecznego parkingurowerowego poprze-dził krótki „złodziejskihappening”,doktóregowykorzystano stary sto-jak. Zaprezentowano,jak łatwo przeciąć no-życami jego elementy.Całaprezentacjaodby-łasięprzybłyskufleszy,gdyż Urząd Dzielnicyzadbał o nagłośnienie

medialne wydarzenia.Dodatkowym walorem

edukacyjnym, jakiprzyświecałoddaniudoużytkunowychstojaków,byłapromocjazabezpieczeniarowerowegotypu„u-lock”.JakwiemywPolscekrólująlinkirowerowe–zapięcia,którejedynieprzyciągająpotencjalnegozłodzieja.ZieloneMazowszestarasiępromowaćrozwiązanie typu„u-lock”,któregomodele,dostępnewprzedzialecenowymod100donawet400złotych,sąobecniejednyminarynkuskuteczny-

zlikwidowano większość biur projektowych świadczącychusługinarzeczPKP.Obecnie,wsytuacjiinwestycyjnegoboo-muniedobórspecjalistóww tymzakresiestał siępalącydotegostopnia,żeterminowarealizacjaniektórychzplanowa-nychprojektówmożebyćzagrożonajużnaetapieprzygoto-waniainwestycji.Takżeztegopowoduwskazanejestogra-niczeniewymagającychrozbudowanychpracprojektowych,modernizacji, natomiast jak najszersze przeprowadzeniemniejpracochłonnychwtymwzględzieremontówlinii. Powyższe przykłady (wszystkie postulowane modyfikacjeznajdująsięnamapce)pokazują,iżniebagatelneśrodkinamo-dernizację,jakiezamierzasięprzeznaczyćdo2013roku,moż-naspożytkowaćznacznieracjonalniej, ichwykorzystanieprzy-nieśćmożeznaczniewiększyefektniżplanowany.Koniecznesąjednak,niekiedydośćznaczne,przesunięciatychżeśrodkówmiędzyprojektamiorazstworzenienowych,copowinnostaćsięterazzadaniemnajpilniejszym

15

NR 12 jesień 2007U

Niezbędne jest ograniczenie modernizacji oraz znaczne zwiększenie zakresu remontów.

Obecnie modernizacji podlegają głównie europejskiekorytarzetransportowe,którewpolskichwarunkachwwięk-szościznajdująsięwstosunkowoniezłymstanietechnicznym.Dalszepolepszenieichjakości jeszczepogłębiowedyspro-porcje,gdyż,główniezracjiograniczonościśrodkównacelemodernizacyjno-naprawcze,niemacoliczyćnapolepszeniejakościpozostałychszlaków.Tymczasem,jakpokazujeprak-tykazwykłyremontliniikolejowejjestkilkakrotnietańszyniżpełnamodernizacja, przynosząc zazwyczaj znaczniewięk-sze jednostkowe skrócenie czasu jazdy - chybanajbardziejobiektywny wskaźnik efektywności modernizacji linii kolejo-wej.Należytuteżwspomniećojeszczejednympotencjalnymproblemie modernizacji. Przed kilku laty, kiedy w polskimkolejnictwie panował marazm, w ramach cięcia kosztów,

Euro wykolejone?dokończeniezestr.6

ROW

ERY

mizabezpieczeniami.Zabezpieczenietakiejestkonieczne,jeślichcemykorzystaćzroweruzałatwiającróżnesprawunkiwswoimmieścieibezobawparkowaćnaszrowernapar-kingachrowerowych.

Szanse na dalszą współpracę

WspółpracaprzyrealizacjiprojektuzUDŚbyłaowocnaidobrzerokującanaprzyszłość.Obokustawieniaw/wsto-jakówZieloneMazowszerozpoczęłoakcjęminikonsultacjispołecznych,by sami rowerzyścizgłaszali swojepropozy-cje nowych lokalizacji stojaków rowerowych. W tym celuZM przygotowało ulotkę promującą to wydarzenie, którazostała wydana przez UDŚ. Do końca przyszłego rokumamynadziejęujrzeć100nowychstojakówrowerowych,ustawionychnatereniedzielnicy. Podstawowymkluczemdosukcesubyłooddelegowaniedo współpracy z nami jednego urzędnika, na odpowied-nio wysokim stanowisku (Inspektor z Sekretariatu ZarząduDzielnicyŚródmieście).CałośćwymagałaoczywiściewieluwizytwUDŚ,ustaleń iwizji lokalnych.Sporozajęła kore-spondencjazPaniąInspektor.Naszczęściedziękipoczcieelektronicznejwiększośćsprawudałosięzałatwićzdalnie.Jest todobryprzykładpartnerskiejwspółpracyz samorzą-dem.Wartojednakzdaćsobiesprawę,żebezsamozapar-cia izaangażowania rowerzystów, takieprzypadkiwspół-pracy,będąnadalwyjątkiem.

Więcejinformacjinastronieinternetowej:http://www.zm.org.pl/?a=stojaki_srodmiescie-078

http://www.zm.org.pl/?a=mk2007_08

DziękujemyPaniUrszuliMajewskiejzUDŚzakoordynowanieprojektu.

Zapięcie typu U-lock to najlepszaochronaprzedkradzieżą

Page 16: Euro wykolejone? - zm.org.pl · Euro 2012). Jedni trwożą się, że nie podołamy organizacji takiej im-prezy. Inni przejawiają byćCzym na stadiony może nieco zbyt naiwny optymizm.

BiuletynCentrumZrównoważonegoTransportuStowarzyszenie Zielone Mazowszeul.Nowogrodzka46lok.6,00-695Warszawa,tel/fax.:[email protected]:KrzysztofRytelsekretarzredakacji:MelaniaŻalińskaskład:AgnieszkaRejowskaNiniejszybiuletynsporządzonyzostałzewsparciemfinansowymMinisterstwaPracyiPolitykiSpołecznejwramachRządowegoProgramu-FunduszInicjatywObywatelskich

Niezwracamymateriałówniezamówionych.Redakcjazastrzegasobieprawo doadjustacjitekstów,dokonywaniaskrótóworaznadawaniawłasnychtytułów iśródtytułów.

Przedrukartykułówwczęścilubcałościjestdozwolonynieodpłatniepodwarunkiem powiadomieniaiprzesłania3egzemplarzynaadresredakcji.

Redakcjanieponosiodpowiedzialnościzatreśćogłoszeń,reklamiartykułów sponsorowanych.Cenyzareklamęustalanesąindywidualnie.Preferujemygotowe materiałyreklamowe(dyskietka,CD).Szczegółydouzgodnieniazredakcją.

BiuletynZieloneŚwiatłojestbezpłatny,rozsyłanydoosóbiinstytucji,zwłaszcza samorządowych.Zainteresowanychotrzymywaniembiuletynuprosimyokontakt. Numerzamknięto15września2007.Nakład1800egz.

Zdjęcia:(AB)AleksanderBuczyński,(WS)WojciechSzymalski, (MC)MarcinCzajkowski,(MJ)MarcinJackowski, orazinneźródłapodanewpodpisach.

AleksanderBuczyński

Po ponad pół wieku nieprzerwanej dominacji samochodów i autobusów na ulicach Dublina, władze miasta zorientowały się, że rozbudowa układu drogowego nie jest w stanie rozwiązać problemów komunikacyjnych.

W2004r. tramwajwwielkimstylupowróciłdostolicyIrlandii.Wybudowanodwienowoczesne linie tramwajowe,zwaneLuas(poirlandzku„Szybkość”).Reintrodukcjęmożnauznaćzaudaną-w2005r.Luasprzewiózł22mlnpasaże-rówiwypracował0,2mlneurozysku;w2006-odpowiednio26mlnpasażerówi5,6mlneurozysku(pierwotniezakłada-nodeficytnapoziomie2,5mlneuroroczniewpierwszychlatach funkcjonowania tramwaju). Obecnie trwa budowatrzeciejlinii-odgałęzienieliniiczerwonejdorewitalizowane-goobszarudoków.Jednocześnieliniazielonawydłużanajestnadalekieprzedmieście,pozapołudniowegraniceDublina.Wplanachsąkolejnetrzylinie,zarównowścisłymcentrummiasta,jakinaprzedmieściach.

Tramwaj wraca do Dublina

ZadaszonyparkingBike&RidenaConnolly-odległośćodstojakadodrzwitramwajunieprzekracza5m(AB)

WyprodukowaneprzezAlstomtramwajeCitadissądwukierunkowe,dwustronneiwpełniniskopodłogowe(AB)

Wgęstozabudowanymcentrumtramwajwypierasamochody(AB)