EschatologiaEschatologia

Koniec świata? Sąd? Koniec świata? Sąd?

A co przedtem i co po A co przedtem i co po ewentualnym „potem”?ewentualnym „potem”?

„„Cztery tysiące lat Cztery tysiące lat oczekiwany”oczekiwany”

Historia zbawienia według Ojców Kościołów Historia zbawienia według Ojców Kościołów (za L. Luneau, (za L. Luneau, L’histoire du salut chez les Pères de l’Église: la doctrine des âges du mondeL’histoire du salut chez les Pères de l’Église: la doctrine des âges du monde, Paris 1964), Paris 1964)

stworzenie

Stworzenie człowieka

upadek Abraham Mojżesz

Wcielenie - Zesłanie Ducha Św.

Koniec świata

------- Ojciec --------------+-------------- Syn ------------+------- Duch Święty ---

Czas zbawienia

Przygotowywany/zapowiadany wypełniany komunikowany

czas natury czas prawa czas łaski

« « Jeden dzień jest w oczach Pana jak tysiąc lat, a tysiąc lat, jak jeden dzieńJeden dzień jest w oczach Pana jak tysiąc lat, a tysiąc lat, jak jeden dzień» (2 » (2 PP 3 3,,8).8).

poniedziałek wtorek środa czwartek

piątek sobota

Dzień Pański

Wiek niewinności

Wiek natury

Wiek obietnicy

Wiek Prawa Wiek

Kościoła Odpoczynek ?

t

Pogląd heretyckiPogląd heretycki

Epoka OjcaEpoka Ojca

Jezus Chrystus

Epoka Syna

Epoka Ducha

„Tysiąc” lat po Chrystusie

koniec

Skojarzenia z końcem Skojarzenia z końcem świata…świata…

Kiedy? Kiedy? 2012 ? 2000 ? 2033? 3000 ?2012 ? 2000 ? 2033? 3000 ? Jak?Jak? Katastrofa powszechna?Katastrofa powszechna? Podstępny proces w kilku etapach?Podstępny proces w kilku etapach? Niezauważalna eschatologia Niezauważalna eschatologia

„sprywatyzowana”„sprywatyzowana”

Śmierć zindywidualizowana – prywatny koniec świata…

PIOSENKA O KOŃCU ŚWIATA

W dzień końca świataPszczoła krąży nad kwiatem nasturcji,Rybak naprawia błyszczącą sieć.Skaczą w morzu wesołe delfiny,Młode wróble czepiają się rynnyI wąż ma złotą skórę, jak powinien mieć.

W dzień końca świataKobiety idą polem pod parasolkami,Pijak zasypia na brzegu trawnika,Nawołują na ulicy sprzedawcy warzywaI łódka z żółtym żaglem do wyspy podpływa,Dźwięk skrzypiec w powietrzu trwaI noc gwiaździstą odmyka.

A którzy czekali błyskawic i gromów,Są zawiedzeni.A którzy czekali znaków i archanielskich trąb,Nie wierzą, że staje się już.Dopóki słońce i księżyc są w górze,Dopóki trzmiel nawiedza różę,Dopóki dzieci różowe się rodzą,Nikt nie wierzy, że staje się już.

Tylko siwy staruszek, który byłby prorokiem,Ale nie jest prorokiem, bo ma inne zajęcie,Powiada przewiązując pomidory:Innego końca świata nie będzie,Innego końca świata nie będzie.

KsiężycKsiężyc((OrygenesOrygenes, 185-254), 185-254)

Kościół rodzi się na Golgocie, Słońce przestaje być widoczne, rozpoczyna się czas księżyca

Światło Kościoła to światło Chrystusa, światło odbite…

Hans Memling, Sąd ostateczny, 1472

Dieric Bouts Starszy, 1450

1432-35

Raj utracony a oczekiwane niebo

Jérôme Bosch

Jan van Eyck, Jugement Jugement Dernier,Dernier, 1420-251420-25

Petrus Christus, 1452

Rogier van der Weyden, 1446-52

Wejście do nieba = wejście do Kościoła

Konsekwencje dla pytania o zbawienie poza Kościołem

Jan Provost, 1525, Bruges

Te same ubranka…

Pieter Pourbus, 1551, Bruges

Już nie oczekujemy Kościoła - oczekujemy nieba

Nadzieja eschatologiczna jest przespirytualizowana

Lucas van Leyden, 1526

Nadzieja eschatologiczna o wiele bardziej misteryjna i zindywidualizowana

Pieter Pauwel Rubens

W konsekwencji nadzieja osłabiona – nawet Sąd ostateczny to Wielka Bitwa a Chrystus… czy jest on jeszcze Zwycięzcą?

KoniecKoniec

Dziękuję !