Energia odnawialna zmienia świat

ds

. E

ne

rg

ii

Dy

re

kc

ja G

en

er

aln

a

MJ3210459PLC_001.pdf 1 1/07/11 10:38

Europe Direct to serwis, który pomoże Państwuznaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące Unii Europejskiej.

Numer bezpłatnej infolinii *:

00 800 6 7 8 9 10 11

* Niektórzy operatorzy telefonii komórkowej nie udostępniają połączeń z numerami 00 800

lub pobierają za nie opłaty.

Informacje na temat polityki Unii Europejskiej w zakresie energii odnawialnej są dostępne na stronie internetowej

http://ec.europa.eu/energy/renewables/index_en.htm

Dane katalogowe znajdują się na końcu niniejszej publikacji.

Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2011

ISBN 978-92-79-16997-7

doi:10.2833/59205

© Unia Europejska, 2011

Powielanie dozwolone pod warunkiem podania źródła.

Tekst ukończono w październiku 2010 r.

Zdjęcie na okładce: © iStockphoto

Zdjęcia dzięki uprzejmości: Unii Europejskiej, iStockphoto, Kyrana O’Neilla

w imieniu The Convention Centre Dublin, Shutterstock

Printed in BelgiumWYDRUKOWANO NA PAPIERZE BIAŁYM BEZCHLOROWYM

MJ3210459PLC_001.pdf 2 1/07/11 10:38

Przedmowa

Nigdy wcześniej polityka europejska w zakresie energii odnawialnej nie była aż tak ważna.

Energia odnawialna odgrywa zasadniczą rolę w ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych oraz

innych form zanieczyszczenia, różnicowaniu źródeł oraz poprawie bezpieczeństwa dostaw energii,

jak również zapewnieniu przodującego na świecie przemysłu technologii czystej energii.

Z tego właśnie względu przywódcy Unii Europejskiej uzgodnili prawnie wiążące cele krajowe

w zakresie zwiększenia udziału energii odnawialnej, zakładające osiągnięcie poziomu 20% w całej

Unii do 2020 r.

Cele te, ujęte w dyrektywie dotyczącej energii odnawialnej, stanowią najważniejszy punkt

europejskich ram regulacyjnych w tej dziedzinie. Europejski strategiczny plan w dziedzinie

technologii energetycznych zapewnia ramy rozwoju nowych inicjatyw przemysłowych. Normy w zakresie etykiet efektywności

energetycznej oraz ekoprojektowania energetycznego pomagają poprawić efektywność energetyczną oraz zredukować zużycie

energii. Dyrektywa dotycząca energii odnawialnej wymaga, aby planowanie, szkolenie, kryteria zrównoważenia i inne reformy

regulacyjne zapewniały powszechne stosowanie czystych technologii na rzecz osiągnięcia wyznaczonego celu w wysokości 20%.

Wskazane ramy europejskie powinny pomóc w przejściu ku bardziej zrównoważonym źródłom energii. Krajowe i regionalne

władze muszą zatem podjąć środki i ograniczyć przeszkody, natomiast obywatele jako konsumenci energii, pracownicy,

gospodarstwa domowe oraz producenci energii mogą aktywnie ograniczać jej zużycie oraz uczynić takie zużycie bardziej

ekologicznym.

W niniejszej broszurze przestawiono zarys ram regulacyjnych oraz objaśniono rozmaite technologie będące do naszej dyspozycji

bądź znajdujące się na etapie rozwoju, dzięki którym cel 20% może okazać się pierwszym krokiem w kierunku przyszłości

niskoemisyjnej energii. Wierzę, że nasze miejsca pracy, nasz przemysł, nasza przyszłość oraz planeta zależą od tego. Razem możemy

zmienić naszą przyszłość na lepsze!

Günther Oettinger

Komisarz europejski ds. energii

1

MJ3210459PLC_001.pdf 3 1/07/11 10:38

MJ3210459PLC_001.pdf 4 1/07/11 10:38

Spis treści

Popyt na energię odnawialną 4

Ochrona środowiska 4

Zabezpieczenie dostaw energii 5

Pobudzanie gospodarki 5

Zastosowanie energii odnawialnej 6

Elektryczność 6

Ogrzewanie i chłodzenie 7

Transport 7

Energia odnawialna w UE – wizja na 2020 r. 8

Zmiana klimatu a cele efektywności energetycznej 10

Jak osiągnąć wyznaczone cele? 11

Najważniejsze rodzaje energii odnawialnej 12

Bioenergia: biomasa, biogaz i biopaliwa 12

Energia słoneczna 14

Energia wiatrowa 17

Energia oceaniczna 18

Energia wodna 19

Energia geotermalna i pompy ciepła 20

Spojrzenie w przyszłość 21

Inteligentna energia 21

Strategiczny plan w dziedzinie technologii energetycznych 22

Perspektywy na lata 2020 i 2030 23

3

MJ3210459PLC_001.pdf 5 1/07/11 10:38

Miliony ludzi w całej Europie starają się żyć bardziej

ekologicznie. Dążymy do ograniczenia zanieczyszczeń oraz

własnego „śladu węglowego”, jednak nie zawsze jest to łatwe.

Na szczeblu europejskim Unia Europejska wdraża polityki,

które pomogą nam zrealizować te cele.

Zastosowanie odnawialnych źródeł energii to skuteczny sposób,

by uczynić nasze dostawy energii bardziej przyjaznymi dla

środowiska. Wielu obywateli UE chciałoby uzyskać więcej

informacji na temat tego, czym są odnawialne źródła energii

oraz jak można je najlepiej wykorzystać. Mamy nadzieję,

że niniejsza broszura przedstawi takie niezbędne informacje.

Dlaczego zatem energia odnawialna jest tak atrakcyjna?

Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta. Umożliwia ona

nam zróżnicowanie źródeł energii oraz ograniczenie naszej

nadmiernej zależności od gazu, węgla i ropy. Stanowi więc

najpewniejszy środek prowadzący do zmniejszenia emisji

oraz poprawy bezpieczeństwa dostaw energii.

Ponadto w okresie gospodarczej niepewności to właśnie sektor

technologii energii odnawialnych stale się rozwija, zapewniając

miejsca pracy i powstawanie nowych technologii, dzięki czemu

pomaga Europie zachować jej czołową pozycję w zakresie

globalnych innowacji przemysłowych.

Ochrona środowiska

Sposób pozyskiwania energii jest kluczowy dla wysiłków

na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym oraz

ograniczania zanieczyszczeń. Nasze bieżące zaopatrzenie

w energię nadal zdominowane jest przez paliwa kopalne,

które podczas spalania emitują gazy cieplarniane.

Natomiast odnawialne źródła energii w całym okresie

eksploatacji nie emitują gazów cieplarnianych bądź emitują

jedynie niewielkie ich ilości. Zwiększenie ich udziału w koszyku

źródeł energii pomoże ograniczyć emisję takich gazów

oraz zredukować nasz zbiorowy „ślad węglowy”.

Udział energii odnawialnych 1 na poziomie 20% może

ograniczyć roczne emisje dwutlenku węgla o 600–900 Mt.

Energia odnawialna pomoże także zredukować

zanieczyszczenie powietrza, wpływając tym samym

bezpośrednio na nasze zdrowie.

Popyt na energię odnawialną

1 Na podstawie pomiaru końcowego zużycia energii brutto (GFEC).4

MJ3210459PLC_001.pdf 6 1/07/11 10:38

Zabezpieczenie dostaw energii

Państwa UE są w coraz większej mierze zależne od importu

paliw kopalnych (ropy i gazu), wykorzystywanych w transporcie

i do produkcji elektryczności. Około połowy energii zużywanej

w Unii Europejskiej pochodzi z importu. Co więcej, paliwa

kopalne stanowią 78% wewnętrznego zużycia energii brutto

w UE (zob. wykres). Europa odnosi korzyści z rozszerzenia

zakresu dostępnych paliw do produkcji energii, a także źródeł

oraz liczby dostawców takich paliw. Zróżnicowanie takie

ogranicza ryzyko przerw w dostawach oraz zmienność cen,

jak również pobudza efektywność przez zwiększanie konkurencji

w sektorze energetycznym.

Udział energii odnawialnych na poziomie 20% może zredukować

o 200 Mtoe 2 wielkość importu paliw kopalnych rocznie 3.

Wewnętrzne zużycie brutto według paliwa (UE-27, 2008)

Pobudzanie gospodarki

Energia ze źródeł odnawialnych to także doskonała okazja

do pobudzenia przemysłowej konkurencyjności Europy.

Rozwój nowych, niskoemisyjnych źródeł energii jest niezbędny,

by uniknąć ogromnych kosztów wynikających ze zmiany

klimatu i zanieczyszczenia, a utrzymanie Europy na czołowej

pozycji w tej dziedzinie ma decydujące znaczenie dla

gospodarki. Zaawansowany technologicznie, ekologiczny

rozwój przemysłowy wnosi nową wartość w postaci

ekologicznych miejsc pracy oraz wzmacnia przemysłową

siłę Europy. Europejskie firmy aktualnie dominują w światowym

sektorze produkcji energii odnawialnej, zatrudniając ponad

1,5 mln osób oraz generując obroty rzędu przeszło 50 mld euro.

Trwały i silny wzrost sektora może przyczynić się do utworzenia

kolejnego miliona miejsc pracy do 2020 r. oraz podwojenia,

a nawet potrojenia wartości obrotów.

2 Mln ton ekwiwalentu ropy.3 Na podstawie pomiaru końcowego zużycia energii brutto (GFEC).

Źródło: Eurostat.

Gaz | 24,5%

Energia jądrowa| 13,4%

Źródła odnawialne | 8,4%

Inne | 0,2%Paliwa stałe | 17%

Ropa | 36,5%

5

MJ3210459PLC_001.pdf 7 1/07/11 10:38

Elektryczność

Energia ze źródeł odnawialnych już dzisiaj pomaga w produkcji

elektryczności, którą wykorzystujemy na co dzień, gdy

włączamy światło lub oglądamy telewizję (zob. tabela).

Fakt, że rynki energii w UE zostały otwarte na szerszą

konkurencję, zapewnia także konsumentom możliwość

wyboru dostawcy energii elektrycznej, którzy w większym

stopniu wykorzystują źródła energii odnawialnej.

Udział źródeł odnawialnych w produkcji elektryczności,

2008 (TWh 4 oraz %)

� Energia wiatrowa 20,9 %

� Energia słoneczna (fotowoltaiczno-termiczna)

1,3 %

� Biomasa 19 %

� Energia wodna 57,7 %

� Energia geotermalna 1 %

Całkowita produkcja elektryczności w UE-27 3 374 TWh

Źródła energii odnawialnej łącznie 567 TWh

Udział źródeł energii odnawialnej 16,8 %

Źródło: Eurostat.

Zastosowanie energii odnawialnej

4 Terawatogodziny.

Energia odnawialna może być wykorzystywana do zaspokajania

wszystkich naszych potrzeb energetycznych – do wytwarzania

elektryczności, zapewnienia transportu oraz ogrzewania

naszych domów. Różne rodzaje energii odnawialnej

(zob. str. 12–20) można wykorzystywać na rozmaite sposoby,

przy czym nie wszystkie nadają się do wszelkich zastosowań.

Energia wodna i wiatrowa wykorzystywana jest wyłącznie

do produkcji elektryczności, natomiast inne źródła, takie jak

biomasa (materia organiczna), energia geotermalna i słoneczna,

mogą być stosowane do wytwarzania zarówno elektryczności,

jak i ciepła.

6

MJ3210459PLC_001.pdf 8 1/07/11 10:38

Ogrzewanie i chłodzenie

Sektor grzewczo-chłodniczy odpowiada za połowę końcowego

zużycia energii w UE, dostarczając ciepło do naszych mieszkań,

budynków oraz dla przemysłu, jak również zapewniając

ogrzewanie wody.

Odnawialne źródła energii, takie jak biomasa (która obecnie

dominuje w dziedzinie zużycia ciepła), energia słoneczna

i geotermalna, mogą potencjalnie odegrać ważną rolę

w sektorze grzewczym i chłodniczym. Odnawialne źródła

energii stanowią jednak jedynie 12% całkowitej energii

zużywanej do ogrzewania i chłodzenia, potencjał ten

pozostaje więc w dużym stopniu niewykorzystany.

Oznacza to, że należy zwiększyć wysiłki na rzecz włączenia technologii

wykorzystywania odnawialnych źródeł energii do głównego

nurtu przemysłu grzewczego i chłodniczego. Istnieje także

możliwość szerszego wykorzystania elektrociepłowni spalających

biomasę, które jednocześnie produkują elektryczność i ciepło,

zwiększając w ten sposób całkowitą wydajność energetyczną.

Udział źródeł odnawialnych w całkowitym

zapotrzebowaniu na ciepło (UE-27, 2008)

Mtoe

� Biomasa 63,5

� Energia słoneczna – cieplne 1,1

� Energia geotermalna 0,7

� Pompy cieplne 5 2,2

Źródła energii odnawialnej łącznie 67,5

Całkowite zapotrzebowanie na ciepło

564,7

Udział źródeł energii odnawialnej 12%

Źródło: Eurostat.

Transport

Udział transportu w zużyciu energii oraz emisji gazów

cieplarnianych z czasem zwiększył się, powodując konieczność

poprawienia efektywności paliwowej oraz ograniczenia emisji

z transportu. Co więcej, 96% energii w sektorze transportowym

jest wytwarzanych z produktów ropopochodnych.

Biopaliwa (paliwa produkowane z materii organicznej)

stanowią w transporcie główną alternatywę dla benzyny

i oleju napędowego, ponieważ są powszechnie dostępne

oraz możliwe do zastosowania w normalnych pojazdach.

Wykorzystanie biopaliw, takich jak biodiesel, bioetanol i biogaz,

może sprzyjać bardziej zrównoważonemu zużyciu energii

w transporcie oraz ograniczeniu zależności od paliw kopalnych.

Biopaliwa zasadniczo emitują też mniej gazów cieplarnianych

niż paliwa kopalne i mogą pomóc UE w realizacji zobowiązań

wiążących się z ograniczeniem takich emisji.

Pojazdy napędzane energią elektryczną wytwarzaną

z odnawialnych źródeł energii to kolejny sposób

na zwiększenie zużycia energii odnawialnej w transporcie.

Obecnie poziom wykorzystania takich pojazdów jest jeszcze

niski, jednak oczekuje się jego dynamicznego wzrostu.

5 Dane z krajów, które zgłosiły informacje. 7

MJ3210459PLC_001.pdf 9 1/07/11 10:38

Różne źródła energii odnawialnej znajdują się na różnych

etapach rozwoju technologicznego i komercyjnego.

W sprzyjających warunkach zastosowanie energii wiatrowej,

wodnej, biomasy i energii słoneczno-cieplnej jest ekonomicznie

opłacalne. Inne źródła, jak na przykład ogniwa fotowoltaiczne

(w których do wytwarzania energii elektrycznej z promieniowania

słonecznego wykorzystywane są panele krzemowe), wymagają

większego popytu, by zwiększyć efekt skali.

Skoro zatem źródła energii odnawialnej zaznaczyły swoją

obecność oraz zapewniają bardziej przyjazną środowisku

energię, pozostaje jeszcze zwiększyć ich udział na rynku oraz

ustanowić je jako oszczędne, powszechnie stosowane opcje.

Przedstawione dane liczbowe odzwierciedlają sytuację

energii odnawialnej w UE. Więcej informacji na temat

innych źródeł można znaleźć w następnych rozdziałach

oraz na stronie internetowej

http://ec.europa.eu/energy/renewables/index_en.htm.

UE wyznaczyła na 2010 r. krajowe indykatywne cele dotyczące

energii odnawialnej w obszarze elektryczności i transportu,

ich realizacja jest jednak mało prawdopodobna. W związku

z tym w 2009 r. UE zatwierdziła silniejszą dyrektywę, która

została jednogłośnie przyjęta przez Radę oraz przez znaczną

większość członków Parlamentu Europejskiego. Kluczowym

elementem tej dyrektywy jest zbiór prawnie wiążących

krajowych celów, zakładających udział energii odnawialnej

na poziomie 20% w całej UE.

Państwa UE muszą opracować krajowe plany działania w celu

realizacji swoich zobowiązań oraz wyznaczyć konkretne cele

dla sektorów: energii elektrycznej, grzewczo-chłodniczego

i biopaliw. Plany będą odzwierciedlały krajowe okoliczności,

takie jak dostępność odnawialnych źródeł energii w poszczególnych

krajach. Są one zamieszczane na stronach internetowych

platformy informacyjnej Komisji Europejskiej poświęconej

energii odnawialnej: http://ec.europa.eu/energy/renewables/

transparency_platform/transparency_platform_en.htm.

Unia Europejska jest światowym liderem w dziedzinie

energii odnawialnej, a sektor ten ma obecnie duże

znaczenie gospodarcze.

Wraz z rozwojem technologii odnawialnych wytwarzanie

energii odnawialnej stale rosło, a koszty ulegały obniżeniu.

Jednakże rozwój ten nie ma w UE równomiernego charakteru –

energia odnawialna nadal stanowi jedynie niewielki

ułamek całkowitego unijnego koszyka energetycznego.

Ponieważ zewnętrzne skutki stosowania paliw kopalnych,

takie jak wpływ na środowisko, nie są w pełni uwzględniane,

energia odnawialna nadal nie jest konkurencyjna.

Energia odnawialna w UE – wizja na 2020 r.

8

MJ3210459PLC_001.pdf 10 1/07/11 10:38

Uwzględniając szczególną wrażliwość oraz zależność sektora

transportu od ropy, dyrektywa w sprawie energii ze źródeł

odnawialnych określa także minimalny cel udziału energii

odnawialnej (biopaliwa, odnawialna energia elektryczna)

na poziomie 10% do 2020 r. dla wszystkich państw

członkowskich UE w całkowitym zużyciu benzyny i oleju

napędowego w europejskim sektorze transportu.

Dyrektywa określa kompleksowe kryteria zrównoważenia

w produkcji biopaliw w UE i poza nią. Aby zakwalifikować się

do uzyskania dotacji lub zostać uwzględnionym w realizacji celu,

emisje tych paliw w całym cyklu produkcyjno-eksploatacyjnym

muszą być od 2010 r. co najmniej o 35% mniejsze niż emisje

paliw kopalnych, przy czym do 2018 r. wartość ta musi

wzrosnąć do 60%. Biopaliwa nie mogą być produkowane

Energiawodna | 19 %

Energia wiatrowa | 6,9%

Energia słoneczna | 1,2%

Energia geotermalna | 3,9%

Biogaz | 5,1%Komunalne odpady stałe | 10%

Biopaliwa | 6,9%

Biomasa i odpady | 69%Drewno | 47%

Wytwarzanie energii pierwotnej ze źródeł energii

odnawialnej w rozbiciu na poszczególne źródła (UE-27, 2008)

Źródło: Eurostat.

Udział energii odnawialnej

w końcowym zużyciu energii brutto

Udział energii odnawialnej

w 2005 r.

Cel udziału energii odnawialnej

na 2020 r.

Belgia 2,2% 13%

Bułgaria 9,4% 16%

Republika Czeska 6,1% 13%

Dania 17% 30%

Niemcy 5,8% 18%

Estonia 18% 25%

Irlandia 3,1% 16%

Grecja 6,9% 18%

Hiszpania 8,7% 20%

Francja 10,3% 23%

Włochy 5,2% 17%

Cypr 2,9% 13%

Łotwa 32,6% 40%

Litwa 15% 23%

Luksemburg 0,9% 11%

Węgry 4,3% 13%

Malta 0% 10%

Niderlandy 2,4% 14%

Austria 23,3% 34%

Polska 7,2% 15%

Portugalia 20,5% 31%

Rumunia 17,8% 24%

Słowenia 16% 25%

Słowacja 6,7% 14%

Finlandia 28,5% 38%

Szwecja 39,8% 49%

Zjednoczone Królestwo 1,3% 15%

UE-27 8,5% 20%

9

MJ3210459PLC_001.pdf 11 1/07/11 10:38

Zmiana klimatu a cele efektywności energetycznej

Założenia dotyczące energii odnawialnej oraz odnawialnych

źródeł energii w transporcie przyczynią się do realizacji celu UE

zakładającego ograniczenie emisji gazów cieplarnianych

o co najmniej 20% do 2020 r. w odniesieniu do stanu z 1990 r.

Musi to iść w parze z większą efektywnością energetyczną –

wynika stąd cel poprawy efektywności energetycznej UE

o 20% w relacji do projekcji na 2020 r. – oraz z ograniczonym

zużyciem paliw kopalnych.

Najważniejsze dyrektywy UE w sprawie energii i klimatu:

• Energia wytwarzana ze źródeł odnawialnych

(dyrektywa 2009/28/WE)

• Charakterystyka energetyczna budynków – zmieniona

(dyrektywa 2010/31/UE)

• Opodatkowanie produktów energetycznych

i energii elektrycznej (dyrektywa 2003/96/WE)

• Kogeneracja (dyrektywa 2004/8/WE)

• Zmieniona dyrektywa w sprawie handlu

uprawnieniami do emisji (dyrektywa 2009/29/WE)

• Decyzja w sprawie wspólnych wysiłków dotycząca

emisji gazów cieplarnianych z sektorów nieobjętych

systemem handlu emisjami (decyzja nr 406/2009/WE)

na terenach o dużym zróżnicowaniu biologicznym (starodrzew,

obszary trawiaste, obszary chronione) ani też na terenach

przekształconych z obszarów zasobnych w pierwiastek węgla

(tereny podmokłe i obszary stale zalesiane). Dyrektywa wymaga

także od państw członkowskich i Komisji monitorowania

wpływu na glebę, wodę i powietrze, a także uwzględnienia

kwestii społecznych. Ponadto przyznawane są premie

za biopaliwa drugiej generacji (takie jak bioetanol ze słomy)

oraz zastosowanie energii elektrycznej w transporcie.

Kryteria zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do biopaliw

ustanowione w dyrektywie to pierwsze prawnie wiążące

zasady zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych

w dowolnym miejscu na świecie. Wywołały one już dyskusje

w sprawie zapewnienia zrównoważonego wykorzystywania

zasobów w sektorach takich, jak rolnictwo, oraz w innych

regionach i krajach.

10

MJ3210459PLC_001.pdf 12 1/07/11 10:38

Jak osiągnąć wyznaczone cele?

Realizacja celów wymaga znaczącego wzrostu we wszystkich

trzech sektorach energii odnawialnej – energii elektrycznej,

ogrzewania i chłodzenia oraz transportu. To z kolei wymaga

zrozumienia i podjęcia wspólnych starań przez wszystkie rządy

UE, przemysł oraz społeczeństwo. UE wspiera odnawialne źródła

energii od lat 80. ubiegłego wieku przez prowadzoną politykę,

prawodawstwo, finansowanie oraz badania. Ponadto wdrażanie

przez państwa członkowskie prawa UE będzie prowadziło

do większego wsparcia, eliminacji barier administracyjnych,

takich jak nadmiernie złożone zasady planowania, lepszego

dostępu sieci do energii elektrycznej z odnawialnych źródeł

oraz do lepszych informacji o produktach i instalatorach

dla konsumentów.

Do innych inicjatyw UE należy Porozumienie Burmistrzów,

w ramach którego przeszło 1800 burmistrzów z całej UE

zobowiązało się przekroczyć cele UE na 2020 r. w zakresie

ograniczenia emisji dwutlenku węgla, jak również pomoc

techniczna w ramach inicjatywy ELENA, zarządzanej wspólnie

przez Komisję Europejską i Europejski Bank Inwestycyjny,

a mającą na celu wspieranie samorządów lokalnych

i regionalnych w pozyskiwaniu środków finansowych

na realizację projektów z zakresu zrównoważonej energii.

Zaangażujmy się – inicjatywa

ManagEnergy oraz kampania „Energetyka

zrównoważona środowiskowo dla Europy”

Unia oferuje szereg programów na rzecz promowania szerszego

zaangażowania w dziedzinie zrównoważonej energii. Inicjatywa

Komisji Europejskiej ManagEnergy wspiera samorządy lokalne

i regionalne, a także współpracujące z nimi podmioty, takie jak agencje

energetyczne działające w obszarze efektywności energetycznej

i energii odnawialnej, w postaci interaktywnej strony internetowej,

warsztatów szkoleniowych oraz imprez kontaktowych. Kampania

Komisji Energetyka zrównoważona środowiskowo dla Europy

podnosi świadomość społeczeństwa w zakresie zrównoważonej

energii, również w ramach Europejskiego Tygodnia Zrównoważonej

Energii oraz Dni Energii, oraz pomaga wszystkim zainteresowanym

w zmianie krajobrazu energetycznego.

Więcej na temat możliwości zaangażowania można znaleźć

w internecie:

www.managenergy.net

www.sustenergy.org

11

MJ3210459PLC_001.pdf 13 1/07/11 10:38

Bioenergia: biomasa, biogaz i biopaliwa

Biomasa pochodzi z różnych rodzajów materii organicznej:

z roślin energetycznych (nasion oleistych, roślin zawierających

cukier), produktów leśnictwa, rolnictwa oraz miejskich

odpadów, takich jak drewno i odpady z gospodarstw

domowych. Biomasę można wykorzystywać do ogrzewania,

produkowania elektryczności lub biopaliw dla transportu.

Wykorzystanie biomasy znacznie zmniejsza emisję gazów

cieplarnianych. Dwutlenek węgla wydzielany w czasie jej

spalania jest równoważony przez ilość pochłoniętą w czasie

wzrostu rośliny. Jednakże nie da się uniknąć pewnej emisji przy

uprawie roślin oraz produkcji paliwa – tak więc biomasa

nie jest całkowicie wolna od emisji dwutlenku węgla.

Poszczególne rodzaje biomasy wykorzystują różne technologie

i procesy do produkcji bioenergii, wskazane poniżej.

Biomasa stała (na przykład drewno i słoma) może być

wykorzystywana do produkcji bioenergii w procesach takich,

jak spalanie, piroliza, hydroliza lub gazyfikacja.

Biogaz może być produkowany z odpadów organicznych

w procesie fermentacji beztlenowej oraz pozyskiwany

z gazu powstającego na wysypiskach. Może być stosowany

do napędzania pojazdów przystosowanych do spalania

gazu naturalnego.

Dlaczego warto wykorzystywać biomasę?

• Pozwala na dywersyfikację dostaw energii.

• Zastępuje konwencjonalne paliwa, emitujące

duże ilości dwutlenku węgla.

• Pomaga w recyklingu odpadów.

• Chroni i tworzy miejsca pracy na obszarach wiejskich.

• Umacnia pozycję technologicznego lidera UE

w dziedzinie bioenergii.

Najważniejsze rodzaje energii odnawialnej

Biomasa: LahtiStreams

Ta innowacyjna elektrownia gazyfikacji wtórnych paliw

stałych (solid recovered fuels – SRF) została stworzona

przez Lahti Energia Oy z Finlandii.

Technologia wykorzystania czystej biomasy stałej

w kogazyfikacji do wytwarzania energii węglowej została

już zaprezentowana. Jednakże projekt ten wykorzystuje

oczyszczanie gorącym gazem oraz kocioł gazowy

o wysokim cyklu parowym, który umożliwia osiągnięcie

ogólnej wydajności wytwarzania energii o 35% wyższej

w trybie kondensacji, spełniając tym samym ograniczenia

określone w dyrektywie UE w sprawie spalania odpadów.

Umożliwia to produkcję elektryczności/wtórnych

paliw stałych o 40% wyższą niż w przypadku

najnowocześniejszych kotłów rusztowych spalania

odpadów mieszanych.

www.lahtistreams.com

12

MJ3210459PLC_001.pdf 14 1/07/11 10:38

Biopaliwa i biopłyny powstają ze źródeł odnawialnych

wykorzystujących biomasę (materię organiczną lub rośliny).

Obecnie stanowią one jedyne powszechnie dostępne źródło

energii, które może zastąpić paliwa kopalne w sektorze transportu.

Istnieją dwa główne rodzaje biopaliw (biomasy wykorzystywanej

w sektorze transportu) – biodiesel i bioetanol. Oba rodzaje

to paliwa płynne wytwarzane obecnie w przeważającej mierze

z roślin uprawnych.

Biodiesel jest głównie wytwarzany z roślin oleistych, takich

jak rzepak lub słonecznik. Powstaje w wyniku reakcji olejów

roślinnych z metanolem.

Bioetanol jest wytwarzany głównie w procesie fermentacji cukru

z buraków cukrowych, różnych zbóż, owoców, a nawet z wina.

Biopaliwa drugiej generacji, szczególnie promowane przez

nową dyrektywę, są wytwarzane z biomasy celulozowej. Umożliwia

to zastosowanie nowych metod produkcji biopaliw z produktów

rolnych, leśnych, drewna, miazgi i papieru, produktów ubocznych

i odpadów w bardziej zaawansowanych procesach.

Dlaczego warto wykorzystywać biopaliwa?

• Stanowią jedyną powszechnie dostępną odnawialną

alternatywę wobec paliw kopalnych w transporcie.

• Pomagają w recyklingu odpadów.

• Pozwalają na dywersyfikację źródeł dostaw energii

w państwach nieprodukujących ropy naftowej.

• Ograniczają emisję dwutlenku węgla oraz inne formy

zanieczyszczeń.

• Tworzą miejsca pracy, szczególnie w rolnictwie

i leśnictwie.

Wszystkie biopaliwa i biopłyny wytwarzane przy wsparciu

funduszy publicznych w UE bądź uwzględniane w celach

państw członkowskich dotyczących energii odnawialnej

w transporcie muszą być zgodne z reżimem zrównoważonego

rozwoju dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii.

Biopaliwa: inicjatywa technologiczna

na rzecz zrównoważonej produkcji

biopaliw

Komisja Europejska oraz sektor przemysłowy UE uruchomiły

znaczącą inicjatywę technologii energetycznej na rzecz

zrównoważonej produkcji biopaliw. Przemysł opracuje nowe

sposoby przekształcania pozostałości biomasy na etanol

oraz inne wartościowe produkty, wykorzystując w tym

celu zaawansowane i innowacyjne technologie.

Sześć dużych projektów demonstracyjnych podejmie

problem kompletnego łańcucha konwersji: od wykorzystania

biomasy przez pośrednie etapy przetwarzania po konwersję

na produkty końcowe w zakładach demonstracyjnych

działających na dużą skalę.

Projekty obejmują:

Kacelle www.kacelle.eu

LED http://www.ledproject.eu/en/home

FibreEtOH www.upm.com/en/about_upm/media/upm_

stories/upm_is_looking_into_ethanol_production

BIOLYFE http://www.biolyfe.eu

OPTFUEL http://www.optfuel.eu

BIO-DME www.biodme.eu

13

MJ3210459PLC_001.pdf 15 1/07/11 10:38

Energia słoneczna

Słońce jest podstawowym źródłem energii dla naszej planety.

Systemy wykorzystujące energię słoneczną są w stanie

przechwycić promienie słoneczne oraz wysoką temperaturę

i przetworzyć je w czyste źródło energii cieplnej lub

elektryczności.

Konwersja promieniowania słonecznego do celów ogrzewania

i chłodzenia ma wiele zastosowań, w tym ogrzewanie wody,

ogrzewanie budynków i procesów przemysłowych, chłodzenie

wspomagane energią słoneczną, odsalanie oraz ogrzewanie

basenów. Nawet najprostsze systemy słoneczno-termiczne

mogą częściowo (a czasami w znacznym stopniu) zaspokoić

domowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę. Chociaż systemy

takie są bardziej wydajne w słonecznym klimacie, efektywność

nowych urządzeń sprawia, że mogą one mieć udział

w ogrzewaniu wody i przestrzeni w każdym miejscu w UE

(często w połączeniu z istniejącymi systemami kotłowymi).

Energia słoneczna może także być wykorzystywana

w systemach chłodniczych do tworzenia klimatyzacji

z zastosowaniem układów pochłaniania ciepła

(na zasadzie podobnej do działania lodówki).

Energia słoneczna – cieplna:

SOLERA

Założeniem tego projektu jest stworzenie wysoce

zintegrowanych systemów ogrzewania i chłodzenia

domów, małych budynków biurowych i hoteli

z wykorzystaniem energii słonecznej.

Celem jest wykorzystanie ciepła słonecznego latem do

zasilania termicznego procesu chłodzenia w systemach

klimatyzacyjnych. System może zapewniać również

bezpośrednie ogrzewanie.

SOLERA ma na celu zademonstrowanie technicznej

wykonalności, niezawodności i oszczędności takich

systemów. Są one postrzegane jako zintegrowane

pakiety, które umożliwią lepsze wykorzystanie

dostępnego promieniowania słonecznego niż

systemy stosowane obecnie.

www.solera-project.eu

14

MJ3210459PLC_001.pdf 16 1/07/11 10:38

W celu wytworzenia energii elektrycznej energia słoneczna

musi być przekształcona lub skoncentrowana. Wynika to z tego,

że promieniowanie słoneczne docierające do Ziemi wystarcza

do ogrzewania, jednak jest niewystarczające do wytworzenia

efektywnego cyklu termodynamicznego niezbędnego

do produkcji energii elektrycznej.

Dlaczego warto wykorzystywać energię słoneczną?

• Pozwala na dywersyfikację dostaw energii.

• Nie wytwarza hałasu, szkodliwych emisji

ani zanieczyszczających gazów.

• Umożliwia tworzenie lokalnych miejsc pracy oraz

stymuluje lokalną gospodarkę i rozwój technologii.

• Stanowi darmowe i niewyczerpywalne źródło energii.

• Umożliwia generowanie ciepła oraz energii

elektrycznej.

• Wymaga minimalnych działań konserwacyjnych.Energia słoneczna – cieplna: Solugas

Projekt Solugas polega na demonstracji hybrydowego

systemu zasilania energią słoneczną z bezpośrednim

ogrzewaniem słonecznym sprężonego powietrza w turbinie

gazowej. Turbina zostanie podłączona do generatora,

który wprowadzi wytworzoną energię elektryczną do sieci.

Do głównych innowacji technologicznych należy pole

heliostatyczne z innowacyjnymi metodami kontroli

strumienia, wieża testowa, nowy odbiornik, przewody

gorącego gazu oraz system kontroli przepływu, a także

specjalnie dostosowana turbina gazowa z nowo

zaprojektowanym układem kontrolno-wtryskowym.

www.solugas.com

15

MJ3210459PLC_001.pdf 17 1/07/11 10:38

Energia słoneczna może być przekształcana w energię

elektryczną za pomocą fotowoltaicznych (photovoltaic – PV)

ogniw słonecznych, konwertujących światło bezpośrednio na

elektryczność. Proces ten jest także możliwy przy zastosowaniu

systemów koncentracji energii słonecznej (concentrating

solar power – CSP), w których paraboliczne kolektory słoneczne

lub wieże słoneczne koncentrują światło w celu ogrzania

pojedynczego punktu, wytwarzając w ten sposób parę

napędzającą turbinę. Elektrownie PV można podłączyć do

akumulatorów magazynujących lub do sieci elektrycznej.

Ciepło CSP można magazynować w celu wytwarzania

energii w razie niedostępności światła słonecznego.

Fotowoltaiczna energia słoneczna:

MetaPV

MetaPV to pierwszy europejski projekt demonstracyjny,

polegający na opracowaniu technologii i systemów

zarządzania na potrzeby przyszłych sieci dystrybucyjnych,

a mający na celu ułatwienie pozyskiwania energii

odnawialnej.

Nowe systemy fotowoltaiczne mogą przyczynić

się do wsparcia sieci przez aktywną kontrolę zasilania,

usprawnione zarządzanie energią oraz adaptację

do pracy wyspowej, a także wykluczenie potrzeby

instalacji nowych sieci bądź zwiększania wydajności

sieci istniejących.

Projekt realizowany jest w Limburgii (Belgia) i obejmuje

128 systemów mieszkalnych o mocy 4 kW każdy

oraz 31 systemów przemysłowych o mocy 200 kW każdy.

www.metapv.eu

16

MJ3210459PLC_001.pdf 18 1/07/11 10:38

Energia wiatrowa

Energia wiatrowa jest jedną z najbardziej obiecujących

technologii odnawialnych źródeł energii. Stanowi dziedzinę,

w której nastąpił już znaczny rozwój, prowadzący do udoskonaleń,

dzięki którym produkcja energii stała się bardziej wydajna.

W latach 1991–2006 skumulowana zdolność wytwarzania

energii wiatrowej w UE rosła przeciętnie o 33% rocznie.

W latach 1995–2009 wszystkie instalacje energii wiatrowej w UE

zwiększyły łączną wydajność z 2497 MW do 74 767 MW 6.

Nowoczesne turbiny wiatrowe produkują energię, przekazując

pęd przepływającego powietrza do łopat wirnika. Energia

generowana przez turbiny zależy od gęstości powietrza,

szybkości wiatru oraz rozmiaru turbiny. Wirniki większości turbin

wiatrowych są ustawione przodem do wiatru i obracają się,

podążając za zmianą jego kierunku. Skupiona energia jest

przekazywana do obracającego się wału i przekształcana

w elektryczność.

Dlaczego warto wykorzystywać energię wiatru?

• Stanowi źródło czystej energii, wolnej od emisji

dwutlenku węgla.

• Niewielkim kosztem dostarcza energię produkowaną

lokalnie.

• Stanowi ważną, eksportową branżę przemysłu.

• Zmienia krajobraz, ale działalność rolna i przemysłowa

może nadal być prowadzona wokół instalacji.

• Można ją stosować zarówno na lądzie,

jak i u wybrzeży.

Energia wiatrowa: Twenties

Twenties to największy w historii projekt badawczy

w dziedzinie energii odnawialnej finansowany przez UE.

Jego celem jest znaczące przyspieszenie rozwoju i wdrażania

nowych technologii, które umożliwią umocnienie pozycji

energii wiatrowej w europejskim systemie energii

elektrycznej.

Przy zastosowaniu sześciu demonstracji w ramach projektu

zostaną zbadane sposoby eliminacji barier dotyczących

włączenia morskiej i lądowej energii wiatrowej do systemu

energetycznego.

Demonstracje mają na celu ukazanie korzyści wynikających

z zastosowania nowych technologii w połączeniu

z innowacyjnymi podejściami do zarządzania systemami.

www.twenties-project.eu

6 www.ewea.org/fileadmin/ewea_documents/documents/

statistics/100401_General_Stats_2009.pdf 17

MJ3210459PLC_001.pdf 19 1/07/11 10:38

Energia oceaniczna

Oceany pokrywają trzy czwarte powierzchni naszej planety.

W związku z tym energia oceaniczna stanowi jedno

z najbardziej obfitych odnawialnych źródeł energii.

Pochodzi ona z przepływów energii generowanych przez fale,

pływy, prądy morskie, jak również z różnic w zasoleniu

i temperaturze. Potrzeba jednak czasu, by technologia ta stała

się konkurencyjna w stosunku do bardziej zaawansowanych

technik wykorzystania innych odnawialnych źródeł energii.

Technologie wykorzystujące energię fal różnią się w zależności

od lokalizacji przetwornicy energii w stosunku do linii

brzegowej. Może to być urządzenie zainstalowane na brzegu

albo umieszczone w morzu, niedaleko brzegu albo

na otwartym morzu. Ta druga opcja pozwala wykorzystać

potężniejsze fale występujące na głębokich wodach.

Europa jest światowym liderem w dziedzinie technologii energii

fal. Co więcej, biorąc pod uwagę, że niektóre państwa

europejskie inwestują w badania i rozwój lub projekty

demonstracyjne, UE powinna zająć uprzywilejowaną pozycję,

gdy powstanie komercyjny rynek dla tej technologii.

Systemy pływowe służą do produkcji elektryczności z energii

przypływów i odpływów. Jest to możliwe dzięki tamom

wykorzystującym podnoszenie się i opadanie poziomu morza

lub dzięki turbinom uzyskującym energię z prądów pływowych

w sposób porównywalny do technologii energii wiatru.

Dlaczego warto wykorzystywać energię oceaniczną?

• Nie wymaga paliwa.

• Nie produkuje odpadów.

• Nie ma znacznego oddziaływania na środowisko.

• Wykorzystuje pełną przewidywalność pływów.

• Duży potencjał rozwoju technologii.

Energia oceaniczna:

PULSE STREAM 1200

Projekt ten ma na celu przedstawienie innowacyjnego

konwertera energii pływowej w pełnej skali na wodach

Zjednoczonego Królestwa. Głównym założeniem jest

sprawdzenie certyfikowanej, wysokowydajnej technologii

energii pływów o mocy 1,2 MW, aby potwierdzić jej

gotowość do komercjalizacji. Demonstrowany prototyp

wykorzystuje hydropłaty oscylacyjne.

Hydropłaty umożliwiają przechwytywanie energii

na rozległym, płytkim obszarze obmywanym wodą.

Na określonej głębokości systemy płatowe mogą być

nawet czterokrotnie wydajniejsze od pojedynczych

wirników osiowych.

http://cordis.europa.eu/fetch?CALLER=FP7_PROJ_EN&ACTION

=D&DOC=1&CAT=PROJ&QUERY=012992e1e698:f601:09e2354

e&RCN=94495

18

MJ3210459PLC_001.pdf 20 1/07/11 10:38

Energia wodna

Energia wodna powstaje dzięki przemieszczaniu się mas

wody, na przykład w rzekach, kanałach lub strumieniach.

Systemy wodne przekształcają potencjalną energię wody

płynącej pod pewnym nachyleniem (lub spadkiem) w moc,

którą można wykorzystać.

Takie systemy wymagają odpowiedniego zlewiska wody

z opadów, pewnego spadku wody, rur lub urządzeń

do przesyłania wody do turbin i turbinowni zawierającej

generator prądu oraz instalacji do regulacji wody.

Po wykorzystaniu woda wraca do naturalnego cieku.

Małe elektrownie wodne zazwyczaj definiuje się jako zakłady

z zainstalowaną mocą poniżej 10 MW, podczas gdy elektrownie

działające na dużą skalę wykorzystują wielkie tamy i zbiorniki

wodne. Małe elektrownie wodne są szczególnie przydatne

do produkowania elektryczności na odizolowanych obszarach.

Duże instalacje wodne osiągają już punkt nasycenia, stąd nacisk

kładzie się na małe systemy, gdzie możliwy jest dalszy rozwój.

Dlaczego warto wykorzystywać elektrownie wodne?

• Pozwalają na dywersyfikację dostaw energii.

• Wspomagają rozwój lokalny.

• Pomagają w konserwacji koryta rzeki.

• Wspierają elektryfikację obszarów wiejskich.

• Charakteryzują się wysokim wskaźnikiem

zwrotu energii.

Energia wodna: SHAPES

Ogólnym celem projektu SHAPES (Small Hydro Actions

for the Promotion of Efficient Solutions) jest ułatwienie

i wzmocnienie współpracy pomiędzy europejskimi

podmiotami badawczymi i rynkowymi działającymi

w dziedzinie małych elektrowni wodnych (MEW).

Powinno to usprawnić przyszłe badania i rozwój (B&R)

oraz przyczynić się do promocji wyników B&R w celu

umocnienia pozycji MEW, a także specjalistycznej

wiedzy w UE oraz na nowych rynkach w krajach

rozwijających się.

Inne istotne cele projektu SHAPES obejmują wnoszenie

wkładu do europejskich badań dzięki ocenie

i koordynacji B&R oraz badaniu synergii z innymi

technologiami energii odnawialnej.

www.esha.be/index.php?id=97

19

MJ3210459PLC_001.pdf 21 1/07/11 10:38

Energia geotermalna i pompy ciepła

Energia geotermalna jest używana od wieków

do podgrzewania wody do kąpieli oraz do ogrzewania.

Jest pozyskiwana z naturalnego ciepła ziemi w formie suchej,

jako para lub ciecz i może być wykorzystywana do produkcji

elektryczności oraz do ogrzewania.

Głębokie zasoby geotermalne obejmują: energię hydrotermalną

(gorąca woda lub para uwięziona w popękanych lub porowatych

skałach), zasoby usytuowane głęboko pod ziemią pod ciśnieniem

(gorące formacje wodonośne pod wysokim ciśnieniem) oraz

wzmocnione systemy geotermalne (suche, lecz wyjątkowo

gorące formacje geologiczne).

W Europie pompy ciepła stanowią najbardziej obiecującą

metodę wykorzystania energii geotermalnej. Polega ona

na uzyskiwaniu ciepła z gorących, płytko położonych płynów

geotermalnych oraz przekazywaniu go do wody lub powietrza,

używanych do ogrzewania. Nawet na niewielkich głębokościach

(50–100 m) ziemia kryje ciepło, które można wydobywać

za pomocą pomp ciepła, często znajdujących się w ogrodach

podmiejskich posesji, i wykorzystywać do ogrzewania domów.

Użycie pomp ciepła wykorzystujących powietrze otoczenia

lub zasoby wodne to kolejny sposób na przechwytywanie

ciepła do zastosowań w domach i budynkach.

Dlaczego warto wykorzystywać energię geotermalną?

• Redukuje emisję gazów cieplarnianych.

• Wykorzystuje niewyczerpalne źródło energii.

• Może być stosowana bezpośrednio do ogrzewania.

• Wymaga mniej przestrzeni niż inne źródła energii.

• Jest dostępna w każdym momencie.

Energia geotermalna: GROUND-MEDProjekt GROUND-MED demonstruje systemy geotermalnych

pomp ciepła (ground source heat pump – GSHP) następnej

generacji wykorzystywane na potrzeby ogrzewania

i chłodzenia w ośmiu zakładach demonstracyjnych

w Europie Południowej. Sezonowy współczynnik wydajności

(seasonal performance factor – SPF), czyli stosunek

oddawanej energii użytecznej do nakładu energii

w ujęciu uśrednionym za cały sezon grzewczy –

powinien wynieść powyżej 5,0.

Ponieważ współczynnik SPF zależy od wszystkich

elementów systemu, opracowane, zainstalowane

i ocenione zostaną zintegrowane systemy GSHP

wykorzystujące następujące rozwiązania technologiczne:

1. Prototypowe pompy ciepła zasilane wodą

o usprawnionej wydajności sezonowej.

2. Otworowe wymienniki ciepła i systemy grzewcze/

chłodzące, działające przy minimalnych różnicach

temperatury.

3. Pomocnicze elementy systemu o minimalnym zużyciu

energii.

www.groundmed.eu20

MJ3210459PLC_001.pdf 22 1/07/11 10:38

Europa dysponuje przemysłem światowej klasy oraz stabilnymi

ramami regulacyjnymi wprowadzonymi przez dyrektywę

w sprawie źródeł energii odnawialnej. Na rozwój technologiczny

udostępniono miliardy euro w ramach europejskiego

finansowania, udzielanego przez programy ramowe UE

na rzecz badań i rozwoju, europejski program odbudowy

gospodarczej oraz Europejski Bank Inwestycyjny. Państwa

członkowskie mogą także wspierać rozwój odnawialnych

źródeł energii przez wykorzystanie funduszy strukturalnych

oraz dochodów z systemu handlu emisjami od 2013 r.

Inteligentna energia

Unijny program „Inteligentna energia – Europa” (IEE)

to pionierski projekt w dziedzinie promocji wykorzystania

energii odnawialnej. Jako element programu ramowego UE

na rzecz konkurencyjności i innowacji, IEE na lata 2007–2013

dysponuje budżetem rzędu 727 mln euro. Pomaga on znosić

bariery, szczególnie administracyjne, które opóźniają

zatwierdzanie i realizowanie nowych projektów w dziedzinie

energii odnawialnej, spowalniając tym samym rozwój rynku.

Cele programu obejmują:

• Zwiększenie wykorzystania i zapotrzebowania

na wydajność energetyczną.

• Promowanie odnawialnych źródeł energii

oraz dywersyfikacji energetycznej.

• Wspieranie dywersyfikacji paliw oraz wydajności

energetycznej w transporcie.

Witajcie w nowym domu wolnym od emisji dwutlenku węgla!

Gospodarstwa domowe odpowiadają za emitowanie znacznych

ilości dwutlenku węgla. Jednakże wszystko to może się zmienić

w przyszłości dzięki powstawaniu domów neutralnych pod

względem emisji dwutlenku węgla lub z zerową emisją.

Te nowo zaprojektowane „ekodomy” produkują własną energię

z odnawialnych źródeł i są wyjątkowo dobrze ocieplone,

by uniknąć utraty ciepła. Takie budynki być może jeszcze

nie stały się normą, ale nie powinno nas zdziwić, jeśli za kilka

lat zamieszkamy w jednym z nich. Ciepło i elektryczność będą

wówczas pochodzić z własnych bojlerów na biomasę i paneli

słonecznych, co znacznie zmniejszy nasz „ślad węglowy”.

Spojrzenie w przyszłość

21

MJ3210459PLC_001.pdf 23 1/07/11 10:38

Strategiczny plan w dziedzinie technologii energetycznych

Aby zapewnić przystępność i konkurencyjność technologii

niskoemisyjnych, Unia Europejska opracowała „Europejski

strategiczny plan w dziedzinie technologii energetycznych”.

Koncentruje się on na europejskich inicjatywach

przemysłowych (european industrial initiatives – EII) –

czołowych grupach przemysłowych mających na celu

wzmocnienie uczestnictwa przemysłu w badaniach nad energią

i w demonstracjach, pobudzanie innowacji i przyspieszanie

wdrażania niskoemisyjnych technologii energetycznych.

Inicjatywy EII skierowane są do sektorów, dla których działania

na szczeblu UE generują największą wartość dodaną, a także

technologii, w przypadku których problemy barier, zagrożeń

oraz niezbędnych inwestycji można lepiej rozwiązać wspólnymi

siłami.

Więcej informacji można znaleźć na stronach:

Plan EPSTE: http://ec.europa.eu/energy/technology/set_plan/set_plan_en.htm

Źródła energii odnawialnej: http://ec.europa.eu/energy/renewables

Europejska przemysłowa inicjatywa na rzecz bioenergii: http://www.biofuelstp.eu/eibi.html

Europejska inicjatywa na rzecz wychwytywania, transportu i składowania dwutlenku węgla:

http://www.zeroemissionsplatform.eu

Europejska inicjatywa na rzecz sieci elektrycznej: http://www.smartgrids.eu

Wspólna inicjatywa na rzecz ogniw paliwowych i technologii wodorowych:

http://ec.europa.eu/research/fch

Inicjatywa na rzecz zrównoważonej energii jądrowej: http://www.snetp.eu

Efektywność energetyczna – inicjatywa „inteligentne miasta”:

http://ec.europa.eu/energy/efficiency

Europejska inicjatywa na rzecz energii słonecznej: http://www.eupvplatform.org http://www.rhc-platform.org/cms

Europejska inicjatywa na rzecz energii wiatrowej: http://www.windplatform.eu

Zespół kierujący planu EPSTE (zespół EPSTE): http://ec.europa.eu/energy/technology/set_plan/steering_group_en.htm

Europejskie Stowarzyszenie Badań nad Energią (EERA): http://www.eera-set.eu

System informacyjny planu EPSTE (SETIS): http://setis.ec.europa.eu

22

MJ3210459PLC_001.pdf 24 1/07/11 10:38

W nadchodzących latach coraz więcej energii elektrycznej będzie pochodzić z odnawialnych źródeł energii. Prognozy pokazują,

że ilość wytwarzanej elektryczności ze źródeł odnawialnych może się potroić w okresie 2004–2020. Ogrzewanie ze źródeł

odnawialnych również wykazuje tendencję zwyżkową, a prognozy zdolności wytwórczych pokazują stały wzrost do 2030 r.

Obie dziedziny zostały wyraźnie ukazane na poniższym wykresie.

Prognozy w modelu Green-X dotyczące wzrostu produkcji energii odnawialnej dla UE-27 w latach 2006–2030 (GWh) 7

Więcej informacji: http://ec.europa.eu/energy/index_en.html

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

Import biopaliw

Biopaliwa zaawansowane

Biopaliwa tradycyjne

Pompy ciepła

Słoneczne ogrzewanie termalne i ciepła woda

Biomasa stała (poza siecią)

Ciepło geotermalne (w sieci)

Odpady biologiczne (w sieci)

Biomasa stała (w sieci)

Biogaz (w sieci)

Energia wiatrowa na morzu

Energia wiatrowa na lądzie

Pływy i fale

Elektryczność ze skupionej energii słonecznej

Systemy fotowoltaiczne

Małe elektrownie wodne

Duże elektrownie wodne

Elektryczność geotermalna

Odpady biologiczne

Biomasa stała

Biogaz

Źródło: Model Green-X z Instytutu Fraunhofera i EEG (Energetyczna Grupa Gospodarcza – Wiedeński Uniwersytet Techniczny).

4 500 000

4 000 000

3 500 000

3 000 000

2 500 000

2 000 000

1 500 000

1 000 000

500 000

0

20062007

20082009

20102011

20122013

20142015

20162017

20182019

20202021

20222023

20242025

20262027

20282029

2030

Perspektywy na lata 2020 i 2030

7 Gigawatogodzin rocznie. 23

MJ3210459PLC_001.pdf 25 1/07/11 10:38

MJ3210459PLC_001.pdf 26 1/07/11 10:38

Komisja Europejska

Energia odnawialna zmienia świat

Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej

2011 — 23 str. — 21x21 cm

ISBN 978-92-79-16997-7

doi:10.2833/59205

MJ3210459PLC_001.pdf 27 1/07/11 10:38

MJ-3

2-1

0-4

59

-PL-C

MJ3210459PLC_001.pdf 28 1/07/11 10:38