A TAKŻE:

Zagadka Bożego NarodzeniaCzym była GwiazdaBetlejemska?

Przyjaciele na całym świeciePomysł na rozwój osobisty,czyli uczymy się języków.

Świadomy senCzym jest i jak go osiągnąć?

Oprócz tegoróżne ciekawostkii kącik humoru

Nr 12/2014 (9)http://eLight.cirrus.pl

ŚWIAT RNA

Czym jest teoria "świata RNA"?

NADWSZECHŚWIATKolejne teorie dotyczące Wszechświata.

Historianeurologa

Zabójczoskutecznegoneurologa?

BONUS!Infografika

Windows - historia pokrótce.

alejka.plkopalniawiedzy.pl

greenwood.lib.de.us

Zabójczo skuteczny neurolog?

Miesięcznik eLight, nr 12/2014 | str. 2

Powitanie Spis treści

Zabójczo skuteczny neurolog?

Zagadka Bożego Narodzenia

Przyjaciele na całym świecie

Nadwszechświat

Świadomy sen

Ciekawostki

Windows - historia pokrótce

Humor

str. 3

str. 4

str. 4

str. 5

str. 6

str. 6

str. 7

str. 8

W niniejszym, grudniowym już nume-rze to mi przypadł zaszczyt serdeczne-go powitania wszystkich drogichCzytelników. Cieszy mnie fakt, iż mojaosoba ma przyjemność zaprezentowaćWam w tym miesiącu, co przeczytaciena łamach najnowszego eLight. Michałodpowie nam na pytanie, jak w przy-jemny sposób podszlifować swoją zna-jomość języka obcego. Bogumiłpodzieli się z nami wiadomościami natemat świadomych snów. Magda opo-wie nam historię z morałem dotyczącąpewnego noblisty. Szymon w swoimartykule postara się wyjaśnić, jak towłaściwie było z gwiazdą betlejemską.Krzysztof przedstawi nam kolejną wi-zję początków wszechświata, za to Pa-tryk przybliży nam, jaką rolę wpoczątkach życia w nim odegrało RNA.Ja za to podzielę się z Wami w bardzoprzystępnej formie swoją wiedzą doty-czącą historii systemu Windows.

Jednocześnie, z okazji zbliżających sięŚwiąt Bożego Narodzenia chciałbym wimieniu całej Redakcji serdecznie ży-czyć wszystkim naszym Czytelnikomdużo ciepła, miłości i radości oraz po-myślności w nadchodzącym NowymRoku, w którym mamy nadzieję spo-tkać się znowu.

Mateusz Karcz

Świat RNA str. 2

Świat RNA

Teoria "świata RNA"W drugiej połowie XX w. poznano pod-stawy molekularne procesu ekspresj i in-formacji genetycznej . Powstały wówczasschemat opisywał funkcjonowanie orga-nizmów żywych. W sposób szczególnyskupiał się na DNA, jako nośniku infor-macji genetycznej oraz na białkach, któ-re regulują proces ekspresj i genów orazsą jego produktami końcowymi. Kwasyrybonukleinowe "spadły" na drugi plan.Pomimo tego, nadal trwały badania nadkwasami rybonukleinowymi, które przy-czyniły się do powstania teorii "świataRNA". Zakłada ona, że RNA dały począ-tek materii ożywionej . Na drodze ewolu-cj i, organizmy wytworzyły lepiejwyspecjalizowane biomolekuły, czyliDNA i białka. Jest wiele naukowych do-wodów na słuszność tej teorii. W tym ar-tykule przytoczę dwa z nich.

Alternatywny splicingUniwersalność była jedną z kluczowychcech wspomnianego przeze mnie wyżejmodelu, powstałego w XX w. Wówczasuważano, że w komórkach roślinnych izwierzęcych są te same mechanizmy od-powiedzialne za "włączanie" i "wyłącza-nie" genów. Prowadzone badania nazjawiskiem alternatywnego splicingu(łączenie się ze sobą na różne sposoby

różnych egzonów z pre-mRNA) dowio-dły, że nieprawdziwa była przyjętawcześniej zasada mówiąca o tym, że zjednego pre-mRNA powstaje zawsze ta-ki sam mRNA. Okazało się, iż zakodo-wana w genach informacja może byćodczytywana na wiele różnych sposo-bów.

Niekodujące RNAWszystkie biosyntetyzowane w organi-zmie cząsteczki RNA można podzielićna kodujące i niekodujące. RNA nieko-dujące to cząsteczki kwasu rybonukle-inowego, które nie są matrycą dosyntezy białka. Regulacja ekspresj i ge-nów to jedna z funkcji, jaką pełni nieko-dujące RNA – biorą udział wepigenetycznej modyfikacji chromatyny,np. prowadzącej do włączenia/ wyłącze-nia procesu transkrypcji. Wśród nieko-dujących kwasów rybonukleinowychistnieje wiele różnych jednostek RNA,które pełnią ważne funkcje (np. modula-tory aktywności białek, regulatory po-stranskrypcyjne)

Podsumowując...Między innymi na podstawie wyżej wy-mienionych dowodów na słuszność teo-rii RNA wiemy, że rola RNA nieogranicza się głównie do umożliwiania

Jeden z początkowych schematów opisujących funkcjonowanie i ewolucjęorganizmów żywych, opierał się głównie na DNA. RNA przypisywanodrugorzędną rolę. Postaram się w niniejszym artykule przybliżyć Wam teorię"świata RNA", zakładającą ogromną rolę kwasów rybonukleinowych wpowstaniu i funkcjonowaniu życia na Ziemi.

Zabójczo skuteczny neurolog?

António Egas Moniz studiował medycy-nę na uniwersytecie w Coimbra. Jednakkrótko po uzyskaniu dyplomu porzuciłkarierę lekarza i w 1903 roku postanowiłzostać politykiem. W 1917 roku był am-basadorem swojej ojczyzny w Hiszpanii,a w 1918 roku stanął na czele Minister-stwa Spraw Zagranicznych Portugalii.Pomimo swoich sukcesów António EgasMoniz ostatecznie zrezygnował z polity-ki w 1920 roku. Wtedy też na nowo zająłsię medycyną i postanowił całkowiciepoświęcić się badaniom w dziedzinieneurologii.

Jednym z jego pierwszych sukcesów by-ło dopracowanie angiografii mózgowejw 1927 roku – techniki, która pozwalałana wizualizowanie naczyń krwionośnychw mózgu. Badanie polegało na wprowa-dzeniu kontrastu do krwioobiegu, dziękiczemu można było zobaczyć żyły i tętni-ce na zdjęciu rentgenowskim głowy pa-cjenta, co pomagało w diagnostyce wieluchorób. António Egas Moniz zalecałwstrzykiwanie jako kontrastu substancjichemicznej o nazwie Thorotrast, ponie-waż wierzył, że jest to najbezpieczniej-szy środek z dostępnych w owym czasie.Substancja ta była stosowana w radiolo-gii przez następne 20 lat. Problemem by-ło to, że Thorotrast zawierałradioaktywne cząsteczki dwutlenku toru(ThO2), którego okres półtrwania wyno-sił 22 lata. Po jednorazowym badaniuczęść substancji kontrastowej zostawaław ciele pacjenta do końca życia, co po-wodowało, że ludzkie tkanki były nie-ustannie wystawione na promieniowanieα, które poważnie uszkadzało DNA. Z

czasem stało się jasne, że Thorotrast jestjednym z najsilniejszych karcynogenów,powodujących przede wszystkim rakaprzewodów żółciowych i białaczkę.

Jego najbardziej znanym dokonaniem, zaktóre otrzymał w 1949 roku nagrodę No-bla, stało się opracowanie w 1936 rokumetody lobotomii przedczołowej . Pole-gała ona na nawierceniu dwóch otworówpo przeciwnych stronach czaszki, przezktóre chirurg wykonujący zabieg wpro-wadzał do istoty białej płaski nóż i mie-szał nim w tkance, co prowadziło doodłączenia płatów czołowych od resztymózgowia i w rezultacie trwałej zmianyw zachowaniu pacjenta. Po przeprowa-dzeniu zabiegu u około 40 osób AntónioEgas Moniz twierdził, że “lobotomiaprzedczołowa jest prostą operacją, za-wsze bezpieczną, która może okazać sięefektywną terapią chirurgiczną w niektó-rych przypadkach zaburzeń psychicz-nych”. Niestety, okazało się, że metodawymyślona przez Portugalczyka w wieluprzypadkach nie przynosi żadnych pozy-tywnych efektów, za to trwale upośledza,a nawet przyczynia się do śmierci pa-cjentów. Dzisiaj lobotomia nie jest stoso-wana i w większości krajów na świecie,np. w Polsce, jest całkowicie zabroniona.

Pomimo swoich dobrych chęci, AntónioEgas Moniz (głównie przez swoje nie-wystarczająco dokładne badania) przy-czynił się do cierpienia i śmierci wielutysięcy osób. Jego historia pokazuje, jakważne w medycynie są skrupulatne ba-dania i precyzyjne wyniki.

MR

str. 3 | Miesięcznik eLight, nr 12/2014

Spis treści

Świat RNA

przebiegu transkrypcji i translacj i, alepełni wiele ważnych funkcji w komórce.Nie oznacza to również, ze teoria nie bu-dzi w pewnych aspektach kontrowersj i.RNA jest stosunkowo niestabilne, a za-kładając, że kwas rybonukleinowy dałpoczątek materii ożywionej , oczekiwali-byśmy od niego pewnej stabilności, któ-ra byłaby cechą ułatwiającą powstanieorganizmów żywych.

PR

Bibliografia:A. Tyczewska, M. Figlerowicz: Noweoblicze „świata RNA“, Nauka 2/2009, s.93-109

29 Listopada 1874 roku w niewielkiej portugalskiej miejscowości Avanca na świat przyszedł António Caetano de AbreuFreire Egas Moniz, przyszły laureat nagrody nobla w dziedzinie medycyny lub fizjologii „za odkrycie terapeutycznejwartości lobotomii w pewnych psychozach”.

Miesięcznik eLight, nr 12/2014 | str. 4

Zagadka Bożego Narodzenia

Chrystus urodził się przedChrystusemMusicie uwierzyć na słowo Drodzy Czy-telnicy, ale osoba, która obliczała datęnarodzin Jezusa pomyliła się o ok. 6-8lat. Więcej na ten temat dowiecie się wstyczniowym wydaniu.

To była supernowa, albo ko­metaPierwsza z teorii zakłada, iż GwiazdaBetlejemska to kometa Halleya(ukazująca się na niebie co ok. 76 lat),jaką zaobserwowano w 12 r. p.n.e. Jed-nak pojawienie się tego ciała niebieskie-go na niebie źle się kojarzyłoBabilończykom, którymi prawdopodob-nie byli Trzej Królowie, gdyż zwiasto-wało ono śmierć władcy lub wojnę, więc

możemy domniemywać, że nie zachęci-łoby mędrców do tak dalekiej wędrówki.Według części naukowców była to rze-czywiście gwiazda, ale wybuchająca,czyli supernowa z 5 r. p.n.e. Jednak oww. zjawisku wspominają źródła chiń-skie.

Najbardziej pewne – zbliżeniesię do siebie planetW 7 roku p.n.e. trzykrotnie zaobserwo-wano tzw. koniunkcję, która polega naustawieniu się ciał niebieskich i obser-watora w jednej linii. Owemu procesowiuległ Jowisz i Saturn. Ta teoria znajdujepotwierdzenie również w wierzeniachBabilończyków. Jowisz był symbolemnajwyższego bóstwa, natomiast Saturn -króla. Koniunkcja oznaczała nadejście

nowego władcy i zamknięcie pewnegoetapu dziejów. W końcowym stadiumwielkiej koniunkcji do ww. planet dołą-czył Mars, który oznaczał tereny poło-żone za zachód od Babilonii, adokładniej Palestynę.

W jakiej porze roku wyruszyliTrzej Królowie?Istnieje przypuszczenie, że Mędrcy zeWschodu, rozpoczęli podróż najprawdo-podobniej na ok. 3 tygodnie przed prze-sileniem zimowym. Babilończycy w tymokresie obchodzili święto boga, któryprzezwyciężył mrok, co oni nazywali„dobrą nowiną”.

SS

Chyba każdy z nas słyszał o niezwykłym zjawisku, które towarzyszyło Mędrcom ze Wschodu w poszukiwaniu nowegoKróla Żydowskiego, Jezusa Chrystusa. Czym była owa Gwiazda Betlejemska? Czy istnieje naukowe udowodnienie tegoniezwykłego zjawiska?

Przyjaciele na całym świecie

Prosta odpowiedźNajprostsza odpowiedź: trzeba mieć zdanym językiem jak największy kontakt!Łatwo powiedzieć, trudniej zrobić. Pew-nie sobie teraz myślisz, drogi Czytelni-ku, jak masz zapewnić sobie kontakt zjęzykiem obcym.

Doba InternetuNajprościej będzie wykorzystać Internet!Prawdopodobnie większość z Was madostęp do sieci, więc teraz wystarcząpraktycznie tylko dobre chęci. Od dziśwszystkie wiadomości ze świata staramysię czytać na portalach obcojęzycznych.Próbujemy udzielać się na jakichś fo-rach, śledzimy strony publikujące treściw obcym języku na Facebooku/Twitte-rze. Zmieniamy język w komputerze/te-lefonie. Sposobów jest wiele, lecz dążędo jednego, konkretnego i moim zda-niem najlepszego.

Pen palJuż spieszę z tłumaczeniem. "Pen pal" wdosłownym tłumaczeniu z angielskiegoto "przyjaciel" (osobiście wolę tłumacze-nie znajomy) korespondencyjny. Jeżeli

jeszcze nie domyślacie się, o co mi cho-dzi, to już wyjaśniam. W internecie ist-nieje pełno portali, których celem jestznalezienie osób do rozmowy na całymświecie! Chyba dwa najpopularniejszeserwisy tego typu to: penpalworld.com ipenpalsnow.com To co odróżnia je odsiebie to nastawienie na funkcje społecz-nościowe. Na penpalworld zakładamykonto, wstawiamy profilowe, ludzie mo-gą zostawić komentarz na naszej stroniei dodać nas do znajomych. Na penpal-snow zamieszczamy tylko ogłoszenie zdanymi kontaktowymi i paroma zdania-mi o sobie. Mój wybór padł na pierwsząz wymienionych stron. Po założeniukonta (rejestracja nie wymaga wielu da-nych) i ustawieniu jakiegoś opisu (coś osobie od siebie, chodzi o to, żeby kogośzachęcić do kontaktu z nami), możemyjeszcze ustawić jakieś zdjęcie profilowe.Teraz już wystarczy przejrzeć listę użyt-kowników (na obu serwisach możemyzaznaczyć, w jakim wieku, jakiej płci i zjakiego kraju ma być nasz nowy znajo-my), wybrać osobę z którą chcielibyśmypogadać i napisać wiadomość. Niemartw się, jeśli masz problemy z języ-

kiem, ludzie są wyrozumiali, z resztąwiększość z nich sama uczy się w tensposób jakiegoś języka. Swoje 'mejle'pisz na spokojnie ze słownikiem, poczasie będzie to przychodziło bardziejnaturalnie (wiem co mówię). Z uwagi nawewnętrzną skrzynkę na penpalworldnarzucone jest ograniczenie do 3 wiado-mości dziennie (za to nasz prawdziwyadres jest broniony przed spamem, bonie każdy ma do niego dostęp). Więk-szość ludzi woli wymienić się adresamie-mail lub kontaktem na skype. Przydłuższych znajomościach dochodząmożliwości realnej korespondencji lubwideo-czatu (można poćwiczyć swój'speaking')

Spokojnie, już kończęMam nadzieję, że namówiłem Cię, drogiCzytelniku, do kontaktu z językiem ob-cym oraz dostatecznie dobrze omówiłemczym są serwisy do znalezienia "penpal-sów". Ja już od miesiąca próbuję dosko-nalić swój angielski przez kontakt zludźmi m.in. z USA i Was też do tegozachęcam.

MKr

Nadwszechświat

Przyszło nam żyć w czasach, gdzie znajomość przynajmniej jednego języka obcego jest podstawą. Jak to w życiu bywa,jedni z nauką radzą sobie lepiej , a inni nieco gorzej . Co powinniśmy zrobić, żeby nauka szła łatwiej?

str. 5 | Miesięcznik eLight, nr 12/2014

Zagadka Bożego Narodzenia

Przyjaciele na całym świecie

Nadwszechświat

OsobliwośćTrochę rozwinę to, co już pisałem o oso-bliwości. Przypominam, że ma ona nie-skończoną gęstość, co, trzeba przyznać,trochę ryje banię. Ignorując niezwykłośćtakiego zjawiska, przyjrzyjmy się mugłębiej . Skoro , to aby gęstość była nie-skończona, albo masa musi być nieskoń-czona, co byłoby dosyć trudne doosiągnięcia, albo objętość musi być nie-skończenie mała, co wydaje się znaczniebardziej realne. Tylko że jak mogło po-wstać coś o nieskończenie małej gęsto-ści? Pędzę z wyjaśnieniem: na teniezwykle ciężkie (1 5-20 razy cięższe odSłońca) gwiazdy, siła grawitacj i oddzia-łuje z tak wielką mocą, że po prostuwszystko się zapada, a oddziaływaniapomiędzy protonami i elektronami (wsensie proton-proton i elektron-elektron),normalnie utrzymujące to w jako takimporządku, nie mają tu nic do gadania. Tupojawia się kolejne pytanie: skoro oso-bliwości powstają z gwiazd, to jak po-wstała ta osobliwość od WielkiegoWybuchu? Na to nie mogę nawet spró-bować odpowiedzieć, zanim nie wyja-śnię Wam jeszcze kilku rzeczy.

Sens Wielkiego WybuchuOsobliwość to coś niezwykle dziwnego,co wymyka się naszemu zrozumieniuświata. Czas i przestrzeń się zakrzywia-ją, nie możemy odróżnić przyszłości odprzeszłości, a prawa fizyki ulegają zała-maniu. Jest to maleńki świat całkowitegochaosu, w którym reguły nie znajdujązastosowania. Jak z czegoś takiego mo-gło powstać coś tak uporządkowanegojak nasz Wszechświat? Gdybyśmy choćodrobinę zmienili cokolwiek w natural-nych "parametrach" Wszechświata, niemiałoby szans powstać życie, a w więk-szości przypadków (może nawet wszyst-kich, ale ostrożne stawianie sądów tylkoraz mi zaszkodziło) nie dałyby rady po-wstać prawie żadne związki chemiczne.Jedynym wytłumaczeniem, jakie póki comożemy podejrzewać jest to, że po pro-stu jakieś prawdopodobieństwo na to by-ło, więc taki wszechświat w końcupowstał.Inne problemy teoriiKiedyś wierzono, że "normalna" materia,z jaką mamy do czynienia na co dzień, tozdecydowana większość Wszechświata,ale obserwacje kosmologiczne przeko-

nują nas, że jest to tylko jego 5%, pod-czas gdy 25% to ciemna materia, któraani nie emituje, ani nie odbija promie-niowania elektromagnetycznego(wnio-skujemy o jej istnieniu przez wydzielanepole grawitacyjne), zaś 70% to ciemnaenergia - hipotetyczna energia wywiera-jąca na świat ujemne ciśnienie, co powo-duje rozszerzanie się go. Inflacja to tylko"eleganckie wyjście", do tego niepo-twierdzone. Nie rozumiemy jej , ale po-maga w odsunięciu problemu wprzyszłość. Osobliwości w czarnychdziurach są zakryte przez horyzont zda-rzeń, jednak teoria Wielkiego Wybuchunie przewiduje horyzontu zdarzeń, któryosłoniłby pierwotną osobliwość.

Horyzont zdarzeńJest to dwuwymiarowa powierzchniawokół osobliwości wewnątrz czarnejdziury. Prędkość wymagana do ucieczkiod wkroczenia w obszar otoczony hory-zontem zdarzeń jest większa niż pręd-kość światła, więc nic nie może stamtąduciec. Dodatkowo zasłania on osobli-wość, chroniąc nas przed jej nieprzewi-dywalnym zachowaniem. Jest to tzw.cenzura kosmiczna. Bez niej osobliwośćmogłaby bez problemu na nas oddziały-wać i zaburzać prawa fizyki.

Jaskinia PlatonaMyślę, że każdy z Was zna historię tegowielkiego filozofa, w której więźniowieprzykuci do ściany widzieli tylko rzuca-ne na nią cienie, które uznali za jedynąrzeczywistość. Pewna teoria, a dokład-niej teoria holografii, jest przesłanką mó-wiącą, że może właśnie taki jest naszświat. W skrócie teoria ta pozwala prze-łożyć zdarzenia w pewnych wymiarachna fizykę w innych, znacznie ułatwiajączrozumienie skomplikowanych prze-strzeni wielowymiarowych. To że ta teo-ria działa pokazuje jednak, że nierozumiemy do końca pojęcia "wymiaru".Być może nasza trójwymiarowa (pomi-jamy wymiar czasowy, zajmujemy siętylko przestrzennymi) rzeczywistość totylko cień rzeczywistości czterowymia-rowej .Absurdalna teoria?Teoria holografii pozwoliła wysnuć tezę,jakoby przed Wielkim Wybuchem istniałświat z dodatkowym wymiarem prze-strzennym. Na początku wydawać się to

może bzdurą, do tego całkowicie niepo-twierdzalną, ale kiedy głębiej się jejprzyjrzymy, to naprawdę ma sens.Zmieńmy teorię Wielkiego Wybuchu,dodając wokół pierwotnej osobliwościhoryzont zdarzeń, co jest jedynym lo-gicznym wytłumaczeniem. Skoro naszWszechświat odbieramy jako istniejącyw trzech wymiarach, to znaczy że hory-zont zdarzeń, który normalnie jest dwu-wymiarowy, ale wokół osobliwościpunktowej , w tym przypadku musi rów-nież rozszerzyć się do trzech wymiarów.A skoro „normalna” osobliwość i dwu-wymiarowy horyzont zdarzeń powstajepodczas implozji gwiazdy trójwymiaro-wej , to jak mógłby powstać horyzontzdarzeń o trzech wymiarach? Jedynymw miarę rozsądnym (na tym etapie wie-dzy niestety nie jesteśmy w staniesprawdzić, czy prawdziwym) wyjściembyłby kolaps (zapadnięcie się) gwiazdyczterowymiarowej . Takie ciało niebie-skie mogłoby wystąpić jedynie weWszechświecie czterowymiarowym.Normalnie zapadałyby się tam gwiazdy,tworząc trójwymiarowe czarne dziury ihipotetycznie światy podobne do nasze-go. W sumie mogłoby to oznaczać też,że w „naszych” czarnych dziurach ist-nieją dwuwymiarowe Wszechświaty.Najważniejsze jest jednak to, że teoria taradzi sobie z tym, czego nie byliśmy wstanie wyjaśnić teorią Wielkiego Wybu-chu, czyli płaskością i jednorodnościąnaszego Wszechświata (4-wymiarowymógłby się wygładzić w czasie istnienia,oraz przy kolapsie i zwijaniu do osobli-wości) oraz że teoretycznie jest weryfi-kowalna (oczywiście pamiętajmy, żeczęść odpowiednich warunków może teżweryfikować inne hipotezy. Między in-nymi, występowałoby zakłócenie pro-mieniowania tła (wykryte, lecz nie dokońca zgadza się z modelem, który jed-nak wciąż nie jest dopracowany). Oczy-wiście teoria ta rodzi nowe pytania, wszczególności skąd wziął się „nad-wszechświat”?

KB

W tym numerze chciałbym powrócić do tematu, który poruszałem już w czerwcu. Chcę przedstawić Wam inną hipotezęna temat powstania naszego domu, którym jest ten piękny Wszechświat.

Miesięcznik eLight, nr 12/2014 | str. 6

Świadomy senCzym jest świadomy sen?Zwykłe marzenia senne, czyli takie, któ-re przeżywa większość ludzi, mają miej-sce podczas fazy REM (ang. Rapid EyeMovement), czyli fazy szybkich ruchówgałek ocznych, trwającej 5-30 min i po-wtarzającej się (w ciągu trwania całegosnu) co ok. 90 minut.Natomiast sen świadomy jest przeżywa-niem marzeń sennych, podczas któregojesteśmy świadomi, czyli zdajemy sobiesprawę, że właśnie śnimy. Jeżeli już tosobie uświadomimy, to jesteśmy w staniedowolnie zmieniać “scenariusz” naszegosnu. Jedynym ograniczeniem podczasświadomego snu jest nasza własna wy-obraźnia.

Kto może mieć świadomesny?Świadome sny może mieć każdy czło-wiek (oczywiście poza drobnymi wyjąt-kami ludzi, którzy są dotknięci jakimśschorzeniem powodującym zaburzeniazwiązane z przeżywaniem snu). Możesię zdarzyć, że będziemy mieć świado-my sen spontanicznie, jednak najczęściejwejście w świadomy sen jest możliwedzięki opanowaniu pewnych technik (cojest możliwe nawet w ciągu 2 tygodni).

Po co zyskiwać kontrolę nadwłasnym snem?Powodów, dla których ludzie to robią,jest bardzo wiele i zazwyczaj wiążą się zrzeczami, jakich człowiek nie możeprzeżywać w świecie realnym (np. uno-szenie się w powietrzu, czy też doznaniaerotyczne nieosiągalne w rzeczywisto-ści). Będąc w świadomym śnie możnateż coś tworzyć (jak komuś brak inspira-cj i polecam film Incepcja), bądź spraw-dzać, jak by się potoczyły różne“życiowe” scenariusze.

Jak wejść w świadomy sen?Przede wszystkim musimy założyć tzw.sennik, w którym będziemy zapisywać zjak największa dokładnością wszystkieswoje sny. Ważne jest, aby robić to zarazpo przebudzeniu. Ma to szczególne zna-czenie, ponieważ jeśli zapamiętamyswoje sny, łatwiej będzie nam zyskaćświadomość podczas kolejnych marzeńsennych.

Co do samego uświadomienia to są róż-norakie techniki, które każdy stosuje wgswoich osobistych preferencji.

Przykładową techniką jest MILD (ang.Mnemonic Induced Lucid Dream), czylisen wywołany pamięciowo. Polega ona

na powtarzaniu sobie (przed snem lub wnocy, kiedy się obudzimy) “za chwilęzasnę i uświadomię sobie, że znajdujęsię we śnie” oraz na odliczaniu (np. wy-obrażamy sobie, że wchodzimy po scho-dach, a stopnie są ponumerowane) i takdo zapadnięcia w sen.Kiedy już zaczniemy przeżywać marze-nia senne, istotne jest, by uświadomićsobie, że jest to sen. W tym celu stosujesię tzw. testy rzeczywistości, czylisprawdzamy, czy śnimy (takim przykła-dowym testem może być sprawdzenie,czy się oddycha z zatkanym dłonią no-sem. We śnie będzie to możliwe).

Oczywiście cała tematyka związana zeświadomym śnieniem jest o wiele bar-dziej obszerna, lecz mam nadzieję, żeudało mi się choć trochę przybliżyć tentemat. Jeżeli kogoś zainteresowały świa-dome sny, to internecie możemy znaleźćnawet całe strony poświęcone temu za-gadnieniu (np. http://swiadomysen.pl/).Zatem pozostawiam już tylko Wam,Drodzy Czytelnicy, ocenę, czy wartoprzyjrzeć się temu bliżej .

BB

CiekawostkiEnzymy, które normalnie odpowiadają za naprawę DNA, w pewnych sytuacjach mogą je uszkadzać. Amerykanie wyjaśniają, żehybrydy DNA/RNA, które powstają, gdy transkrypty nie odłączają się od DNA, przyciągają endonukleazy. Enzymy tną zaśDNA jak nożyce, prowadząc do jego uszkodzenia. To interesujące, bo te same enzymy naprawiają uszkodzenia DNA. Biorąudział w naprawie uszkodzeń DNAwywołanych światłem słonecznym i pewnymi związkami chemicznymi

PR

Dość nietypowa reklama MS-DOS 5 z 1991 roku - elight.cirrus.pl/4000acMKa

Świadomy sen

Ciekawostki

Miesięcznik eLightŚwiatło ku oświeceniu

Numer 12/2014 (9)

Zespół Szkół Katolickich w Tczewie

ul. Wodna 683-100 Tczew

Redaktor naczelny:Patryk Rogaczewski PR

Redaktorzy:

Krzysztof Bartoszewski KB

Bogumił Błaszkowski BB

Mateusz Karcz MKa

Michał Krakowiak MKr

Magda Radziszewska MR

Szymon Szałapata SS

Maria Szewc MS

E-mail: elight@poczta.fm

WWW: http://eLight.cirrus.pl

Patronat:

Cirrus

ul. Warsztatowa 5

83-110 Tczew

NASTĘPNYNUMER

19.01.2015 r.

Jeśli stwierdziłaś/stwierdziłeś, że ta gazetka to ciekawy projekti chciałabyś lub chciałbyś dołączyć do grona go współtworzących,

skontaktuj się z nami. :)Możesz tego dokonać, bezpośrednio rozmawiając z redaktorem naczelnym

lub też pisząc na nasz adres e­mail.

Polub naszą stronę!

Podziel się spostrzeżeniami, pomysłami i wyraźswoją opinię o tym numerze. :)

Humor

elight.cirrus.pl/400076

elight.cirrus.pl/400088