ElektroTrendy 03/2012

148

description

magazyn, elektro, trendy, nowości

Transcript of ElektroTrendy 03/2012

od redakcji WSTĘP

4 ElektroTrendy nr 3/2012

Szanowny Czytelniku, Jeśli to czytasz, to znaczy że trzymasz

w swoich rękach już CZWARTY numer 2-miesięcznika „ElektroTrendy”, Maga-

zynu dla Elektryków i nie tylko…, czasopis-ma, które ma ambicje być poradnikiem dla (prawie) każdego czytelnika, także takiego, który nie dysponuje nadmiarem czasu, a poszukuje rożnych informacji podanych w pigułce. Magazyn ma w łatwy, przystępny i zrozumiały sposób, ale „…zawsze z pie-przykiem” przybliżać to co się dzieje w bran-ży lub komentować to, co się ostatnio w niej działo.

Jednocześnie jest typowym „czy-tadłem” skierowanym nie tylko do osób czynnych zawodowo, ale również do osób uczących się w szkołach i/lub na budo-wach lub właśnie zmieniających z różnych przyczyn życiowych swoje dotychczasowe zajęcie, na profesję elektryka.

Jest skierowane do tych Wszystkich, którzy chcą w sposób przystępny i „bez bolesny” uporządkować i/lub uzupełnić swoją wiedzę o produktach, firmach, tren-dach i historii branży elektrotechnicznej. Magazyn zawiera dużo „żywych” infor-macji z kraju i ze świata gospodarki oraz z pogranicza polityki, tej polityki, która ma istotny wpływ na rozwój, bądź wyhamowa-nia naszej branży.

„ElektroTrendy” co dwa miesiące ofe-rują wszystkiego po trochu, trochę publi-cystyki, trochę techniki, trochę porad prak-tycznych, trochę historii elektrotechniki, krótkie opowieści o znanych i nieznanych wynalazcach, również „coś” dla duszy i ciała, i intelektu, czyli dla każdego coś miłego.

Redakcja nie ponosi odpowiedzial-ności za treść reklam i ogłoszeń oraz za teksty w dziale aktualności, prezentacje i gadżety. Nie zwraca-my też materiałów niezamówionych oraz zastrzegamy sobie prawo do skrótów tekstów przyjętych do druku. Prawa autorskie zastrzeżone, przedruk i wykorzystanie materiałów możliwe tylko po uzyskaniu pisem-nej zgody Wydawcy.

WYDAWCA:Idea Electric Sp. z o.o. ul. Sieradzka 301-263 Warszawa

MARKETING i PR:[email protected]

REKLAMA:Zapytania [email protected]

REDAKCJA:ul. Sieradzka 301-263 [email protected].: (22) 250 10 10fax.: (22) 250 10 75

Barbara GradSekretarz redakcji:[email protected]

PRENUMERATA:Zapytania związane ze sprzedażą prenumeraty oraz pojedynczych [email protected]

FOTOGRAF: (sesja pod prądem)Artur Bonkowicz

PROJEKT GRAFICZNY I SKŁAD:

DRUK I OPRAWA:Drukarnia ArtDrukul. Napoleona 4, 05-624 Kobyłkawww.artdruk.com

Ostatni okres zdominowały Polskę dwie informacje:

•  EURO 2012 - będzie sukces czy po-rażka, nasz odwieczny dylemat.

Większość Polaków czynnie lub biernie uczestniczy w święcie piłkarskim, nawet płeć piękna zaczęła rozumieć pojęcie spalo-nego i rozróżniać niuanse pomiędzy rzutem wolnym, a rożnym. Najpiękniejsze w tym szaleństwie jest jedno, że wreszcie, cała Polska jest biało-czerwona, nawet słupy wysokiego napięcia w okolicach Poznania, że wreszcie można nosić barwy biało--czerwone bez narażania się na uszczypli-wości o bractwie moherowym. W czasach PRL-u wywieszanie polskiej flagi państwo-wej zarezerwowana była wyłącznie na świę-ta narodowe i uroczystości państwowe. Była na to nawet specjalna ustawa. Obec-nie zakazu nie ma. Zawsze zazdrościliśmy Amerykanom, Brytyjczykom, Francuzom, Szwajcarom czy Turkom, jawnej codziennej możliwości bycia dumnym ze swoich barw narodowych. Dlatego po zmianach ustrojo-wych i mentalnych, od 2004 roku w dniu 2 maja obchodzimy Dzień Flagi Rzeczypo-spolitej Polskiej. Dlaczego właśnie 2 maja? A dlatego, że w czasach PRL-u, właśnie 2 maja władze nakazywały zdejmowanie flag po Święcie Pracy tak, aby nie były ekspono-wane w nieuznawane przez komunistyczne władze Święto Konstytucji 3 Maja. Tego sa-mego dnia także obchodzimy święto polonii i Polaków poza granicami kraju, aby w ten sposób manifestować wspólnotę wszyst-kich Polaków. I uszanujmy to.

•  Plaga upadłości przedsiębiorstw. W pierwszej połowie 2012 roku Sądy

odnotowały, największą od 4 lat, liczbę bankructw firm. W maju 2012r., aż o 32% wzrosła liczba upadłości firm w porówna-niu do maja 2011r.

Kryzys, ale kryzys finansowy, nie po-pytowy, coraz szybciej kroczy. Został roz-pętany przez Banki za pomocą drogich kre-dytów obrotowych. Menadżerowie banków „po przyspawaniu się do stołków” bronią

swoich wyników finansowych, m.in. przez coraz większe utrudnienia w uzyskaniu środków finansowych na prowadzenie działalności gospodarczej. Producentom i importerom, hurtowniom i sklepom, co-raz trudniej indywidualnie kredytować, tzw. „inwestorów”. Bo co to w końcu za inwe-stor, który zamiast w banku zaciąga kredyt obrotowy u swojego dostawcy, kto by to nie był. Bo to taniej i bezproblemowo. Trak-tuje to jako najłatwiejszy i najtańszy kredyt obrotowy. W praktyce nie płaci w terminie, jak w ogóle zapłaci. Po prostu zwyczaj-nie naciąga go. A naciąganie jest karalne (patrz. § w kodeksie karnym). Handel, nie-stety dla niego samego, bawi się w bank, w jakiś parabank, a to przyniesie zgubę w najbliższym czasie, wielu firmom han-dlowym. Mówiąc brutalnie zbankrutują. Po prostu, przysłowiowy „Pieniądz obrotowy” jest za drogi. Do tego wszystkiego, do dnia dzisiejszego nie została załatwiona ustawa o rozliczaniu podatku VAT oraz zaliczania faktur w koszty prowadzenia działalności dopiero po ich zapłaceniu. Nie mówiąc już o ustawowych terminach płatności. Ale co tu wymagać, skoro największym dłużni-kiem jest budżet Państwa.

Więcej wewnątrz tego numeru i w nu-merach poprzednich.

„ElektroTrendy” zapraszają wszystkie te osoby i firmy, które chcą na łamach na-szego magazynu podzielić się swoją wiedzą z innymi. Zainteresowani współpracą powinni potraktować część publicystyczną (felietony) oraz merytoryczną (Porady Eksperta, w tym: Czy wiesz, że…, Dom w budowie, Porady Praktyczne), jak swoisty Hyde Park, tyle tylko, że na gruncie elektrotechniki.

Zgłoszenia prosimy przysyłać na adres mailowy: [email protected]

Jednocześnie, równolegle z wersją dru-kowaną, funkcjonuje wersja internetowa www.elektrotrendy.pl, ogólnie dostępna po zalogowaniu, która żyje własnym e-rytmem.

Wszystkim życzymy miłej lekturyZapraszamy do współpracy. Zespół Redakcyjny „ElektroTrendy”

Grupa Hurtowni Elektrycznych

www.elektrounion.pl

wspieramy studentów

P o l i t e c h n i k i

Wa r s zawsk i e j

spis treści

6 ElektroTrendy nr 3/2012

ZAMEL Sp. z o.o.ul. Zielona 27, 43-200 Pszczynatel. +48 (32) 210 46 65

entra

zestawywideodomofonowe

·bezpieczeństwo· komfort

· design• cienki, kolorowy 7”

wyświetlacz LCD • wykonany ze stopu aluminium• wysoka rozdzielczość obrazu• regulacja głośności rozmowy• regulacja nasycenia barw

i jasności• regulacja głośności melodii• czternaście polifonicznych

melodii• możliwość podłączenia

dodatkowego wideomonitora• możliwość wywołania obrazu

na żądanie użytkownika• nowoczesny design

www.zamelcet.com

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

quchwa dom z ogrodem 205x285.pdf 1 25.06.2012 11:05

NA DOBRY POCZĄTEK

4 Od redakcji

6 Spis treści

Felieton

10 A miało być tak pięknie!!!

14 Choćbyś kręcił z całej siły i tak ich nie dogonisz

Kalejdoskop

16 Kalejdoskop

Podsłuchane

24 Podsłuchane

BRUNCH Z BIZNESEM

Wywiad

32 Jolanta Brzozowska i jej świeże spojrzenie

w trudnych sprawach.

Raporty biznesowe

36 Pojazdy elektryczne będą zasilać domy

37 2012 - to ostatni rok taniej energii Polsce

38 Zakup samochodu? Tylko w leasingu!

39 Z ustawy o VAT ma zniknąć zwolnienie

dotyczące rozdawania ulotek reklamowych

Paprykarz gospodarczy

40 Paprykarz gospodarczy

WIEDZA I TECHNIKA

46 Oprawy biurowe serii CUMULUS

50 Bezpieczeństwo i oszczędności W oświetleniu -

czy to możliwe?

56 Aparatura niskiego napięcia firmy CHINT

62 Nowe wyłączniki mocy firmy Hager

TECHNIKA NA CO DZIEŃ

66 System bezprzewodowego sterowania

automatyką budynkową EXTA FREE

70 PARK LED – oświetlenie LED dla przestrzeni

miejskich

74 Nowa odsłona sprawdzonych rozwiązań

NARZĘDZIA

76 Akumulatorowa pilarka taśmowa GCB 18 V-LI

firmy Bosch. Najlżejsze i najbardziej

kompaktowe urządzenie w swojej klasie

77 Nowa linia narzędzi hydraulicznych ERKO

78 Mały przewodnik po narzędziach do

podstawowych prac z okablowaniem

79 Nowość produktowa 3M™ Drukarka ręczna

PL150

BHP

80 Buty ochronne z kompozytów

PORADY EKSPERTA

84 Vademecum elektryka

Czy wiesz, że...

85 Genialne w swojej prostocie

86 Niektóre zjawiska elektryczne obserwowano

już w czasach przedhistorycznych.

87 Nadchodzi Termseries Weidmüller

66

32

14

7 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

spis treści

ZAMEL Sp. z o.o.ul. Zielona 27, 43-200 Pszczynatel. +48 (32) 210 46 65

entra

zestawywideodomofonowe

·bezpieczeństwo· komfort

· design• cienki, kolorowy 7”

wyświetlacz LCD • wykonany ze stopu aluminium• wysoka rozdzielczość obrazu• regulacja głośności rozmowy• regulacja nasycenia barw

i jasności• regulacja głośności melodii• czternaście polifonicznych

melodii• możliwość podłączenia

dodatkowego wideomonitora• możliwość wywołania obrazu

na żądanie użytkownika• nowoczesny design

www.zamelcet.com

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

quchwa dom z ogrodem 205x285.pdf 1 25.06.2012 11:05

88 Nie nawijając taśmy na uszy. O izolacji trochę

jaśniej

89 Nowe promienniki Comfort Sun szklane lub

metalowe

90 LED-y do codziennego użytkowania

91 Dlaczego elektroinstalatorzy nie zajmują się

lampami?

92 MAH PLUS – nowe oprawy pyłoszczelne

w ofercie KANLU X

93 SAYA – nowe lampy z diodami LED SMD

w ofercie KANLUX

94 Puszki przeciwogniowe typu E90, firmy JSL

Dom w budowie

95 HAGER Prezentuje: „nowe ograniczniki

przepięć typu 1, kombinowane”

96 Nowa firma ARTHAUSS POLAND wybuduje

domy marzeń

Porady praktyczne

98 Era naziemnej telewizji cyfrowej

102 Wszystko, co musisz wiedzieć

o przedłużaczach do kosiarek, które będziesz

wykorzystywać w swoim ogrodzie?

106 Jak skutecznie zabezpieczyć budynek przed

przepięciami za pomocą zespolonych ogra-

niczników przepięć, na przykładzie aparatury

etitec B 275/12,5 F typ1+typ2 Firmy ETI POLAM

REPORTAŻE

Z pogranicza branży

110 W 21 dni od morza do morza i dookoła morza

czarnego

Dolina przedsiębiorczości

116 Laboratorium Badawcze Kanlux S.A.

Rodzinny biznes

118 G - jak GRODNO. Podręcznikowy przykład do

naśladowania

Z ARCHIWUM ET

Historia produktu

122 ELFA DISTRELEC

Odkrywcy, Badacze, Wynalazcy

126 Geniusz bez dyplomu. Thomas Edison

CZAS RELAKSU

Ekologia

130 Opel Ampera elektryzująca przyszłość jutra

Pod prądem

136 Julia

Krzyżówka

144 Krzyżówka 1 z hasłem i nagrodami

146 Krzyżówka 2 z hasłem i nagrodami

118 110

102

Ah ta Julia

...

www.tbenergy.euOświetlenie LED

Wabimy światłem

www.tbenergy.euOświetlenie LED

Wabimy światłem

na dobry początek

Felieton

10 ElektroTrendy nr 3/2012

W  kwietniu  2007  roku,  Prezy-dent  UEFA,  Michel  Platini  ogłosił,  że mistrzostwa  UEFA  w  piłce  nożnej EURO  2012  odbędą  się  w  Polsce i  na Ukrainie. Wywołało  to w Polsce (i  na  Ukrainie)  falę  euforii  i  liczenie pierwszych  zysków,  które  popłyną z  tytułu organizacji  jednej z najwięk-szych  imprez  sportowych. Z  sonda-żu CBOS wynikało, że z EURO 2012 cieszy  się  aż 68% Polaków,  i  to nie tylko  tych,  co  interesują  się  piłką nożną.  Przygotowania  do  EURO 2012  szybko  stały  się  sprawą  na-rodową,  sprawą  milionów  Polaków.  W  kilka  miesięcy  gotowe  już  były rozwiązania prawne mające ułatwić organizację mistrzostw. Zaprezento-wano także program budowy i mo-dernizacji  dróg  i  autostrad.  Koszt inwestycji wyliczono na 121 mld zł, z czego większość pochodzić mia-ła z budżetu państwa, pozostałe ze środków Unii Europejskiej. Później, po zmianie rządów, okazało się, że potrzebna  jest  kwota  niemal  dwa razy większa. 

ZamierZenia:•  Dobrymi  drogami  miały  zo-stać  połączone  wszystkie  miasta 

w  Polsce,  w  których  rozgrywane miałyby  być  mecze  EURO  2012 oraz na Ukrainę. 

Do czerwca 2012 roku należa-ło zbudować ponad 3.000 km au-tostrad i dróg ekspresowych.

•  Kolosalnych  zmian  na  in plus,  miały  doczekać  się  dworce lotnicze i kolejowe oraz sam trans-port kolejowy. 

Miały  jeździć  nowe  pociągi z szybkością ponad 200 km/h na trasach:  Warszawa  –  Katowice i  Warszawa  –  Gdynia.  Natomiast na  modernizowanych  trasach: Kraków  –  Rzeszów,  Warszawa  – Poznań  i  Poznań  –  Wrocław  po-ciągi  miały  poruszać  się  z  pręd-kością  trochę  mniejszą,  bo  160 km/h. 

•  Pojawiły się wielkie plany od-nośnie centrów treningowych, no-wych stadionów i bazy hotelowej. W  rywalizację  zaangażowani  byli też mieszkańcy miast, które ubie-gały się o organizację mistrzostw.

Znaczna  większość  z  tych  in-westycji  i  tak  była  zaplanowana, niezależnie  od  tego  czy  mistrzo-stwa byłyby organizowane czy też nie.  Niektóre  z  inwestycji  zostały jedynie  przyspieszone,  ale  to  tyl-

ko spowodowało podniesienie ich kosztów, a w konsekwencji i presji czasu  i  tak  większość  z  nich  zo-stanie  dokończona  lub  wybudo-wana po EURO 2012.

realiZacja:Infrastrukturalnych projektów ma-jących związek z turniejem zapla-nowano 219, z czego 83 określono jako ważne. Ich koordynacją i mo-nitoringiem zajęła się nowo powo-łana spółka celowa PL.2012. Z 46 kluczowych  projektów  do  końca stycznia  2012  roku  zrealizowano jedynie 19 z nich. Projektów okre-ślanych  jako  „ważne”  było  37. Jedynie  tylko  w  4  przypadkach zakończono  już  budowę.  Spo-śród  pozostałych  136  inicjatyw, do  stycznia  udało  się  zakończyć tylko  54,  czyli  nawet  nie  połowę. Według  danych  z  ministerialne-go sprawozdania na koniec 2011 roku w Polsce oddano do użytku ponad  304  km  autostrad  i  dróg ekspresowych, z czego 288 km to trasy strategiczne z punktu widze-nia turnieju. Rok wcześniej było to analogicznie - 117,5 km i 74 km.

Zmodernizowane  lub  wyre-montowane  dworce  w  miastach 

Co nam zostało z inwestycyjnych planów na mistrzostwa Europy w piłce nożnej EURO 2012, w Polsce i na Ukrainie, zapowiedzianych przez rządzących 5 lat temu?A miało być… miało być tysiące kilometrów dróg ekspresowych i autostrad, nowoczesne składy pociągów, nowe dworce kolejowe i pozostała kolejowa infrastruktura, nowe lotniska, hotele średniej i niższej i turystycznej klasy, stadiony i ośrodki treningowe spełniające najwyższe standardy światowe.Co z tego zostało zrealizowane? Poniżej spróbujmy dokonać krótkiego podsumowania.

A miało być tak pięknie!!!

S ł a w o m i r D ę b o w s k i

Źródło: msport.gov.pl, sport.pl, onet.pl, dziennik.pl

11 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

na dobry początek

Felieton

Okęcie,  im.  Fryderyka  Chopina, w  kierunku  Śródmieścia  i  dalej w kierunku Stadionu Narodowego i dalej w zależności od trasy wraz z odnowionymi stacjami: Warsza-wa  Powiśle  i  Warszawa  Stadion oraz z zupełnie nowymi przystan-kami;

•  Dworzec Wschodni kolejowy i autobusowy w Warszawie; 

•  Dworzec  Główny  kolejowy w Poznaniu;

•  Dworzec  Główny  kolejowy w Gdyni; 

•  Odnowiono  Dworzec  Głów-ny kolejowy we Wrocławiu;

•  90  km  fragment  autostrady (na razie jest to nazwa na wyrost!) pomiędzy  Strykowem  a  Warsza-wą,  to  chyba  największy  sukces po  za  wybudowaniem  Stadionu Narodowego w Warszawie;

•  W  Gdańsku  wybudowano linie tramwajową (choć kibice nią nie pojadą, bo po co? Ale miesz-kańcy, a i owszem);

•  W  Gdańsku  dokończono budowę Armii Krajowej, czyli dwu-pasmowej drogi łączącej centrum miasta  z  obwodnicą,  wybudo-wano  największy  węzeł  drogowy w  północnej  Polsce,  za  chwilę otwarta  zostanie  południowa  ob-wodnica  Gdańska,  a  samochody jeżdżą już fragmentem nowej Tra-sy  Słowackiego  łączącej  lotnisko ze stadionem i dalej z portem.

•  Nowy  terminal  w  Poznaniu, lotnisko Ławica, dziś jest dwa razy większe; 

•  Nowy terminal w Łodzi;•  Nowy terminal w Rzeszowie;•  Nowy  terminal  we  Wrocła-

wiu; •  We Wrocławiu uruchomiono 

jeszcze: obwodnicę miasta i szyb-ki tramwaj;

co zostanie dokończone po euro?

Tylko (nie wiadomo) kiedy?•  Być  może  do  jesieni  2012 

roku  zakończy  się  budowa  bra-kującego  odcinka  autostrady  A1 między  Łodzią  i  Toruniem.  Wte-

dy  kierowcy  będą  mogli  jeździć autostradą  między  Warszawą i Gdańskiem przez węzeł w Stry-kowie;

•  Na  początku  przyszłego roku - prawdopodobnie - zostanie zakończona  budowa  autostrady A4  przez  Małopolskę  do  granicy z Ukrainą;

•  Większość  ekspresowej‚ „ósemki’’  między  Wrocławiem i  Warszawą  ma  być  gotowa  za dwa lata. Ale pełnego połączenia tych  miast  doczekamy  się  praw-dopodobnie dopiero w drugiej po-łowie  obecnej  dekady.  Bo  do  tej pory  nie  ogłoszono  nawet  prze-targu  na  budowę  kilkudziesięciu ostatnich kilometrów S8 na trasie tej drogi do stolicy;

•  Południowa część obwodni-cy Warszawy;

•  Lotnisko i terminal pomiędzy Lublinem i Świdnikiem;

•  Lotnisko  i  terminal  w  Modli-nie, k/Warszawy; 

•  W  Łodzi  podziemna  hala dworca Łódź Fabryczna;

•  Budowa  zintegrowanego centrum  komunikacyjnego  na stacji  Poznań-Główny,  która  była kluczową  inwestycją  związaną z  mistrzostwami,  jest  planowana dopiero na koniec 2013 roku. 

•  Remont  odcinka  na  trasie kolejowej Warszawa-Gdynia  jesz-cze  potrwa,  według  szacunków PKP PLK do 2014 roku; 

•  Remonty  na  pozostałych liniach  kolejowych  między  mia-stami  gospodarzami,  podobnie. Żadnej  trasy  nie  udało  się  zmo-dernizować w całości;

•  Energetyka.o PSE-Operator  uruchomił 

bardzo  ważną  stację  rozdzielczą 400/100  kV  w  Kromolicach  k/Po-znania;

o Zakończono  inwestycje  linii 400+110  kV  Wrocław  -  Świebo-dzice oraz rozbudowę stacji Świe-bodzice  w  zakresie  transformacji 400/220  kV.  Obiekty  te  w  trakcie EURO  2012  pełniły  rolę  rezerwo-wą

-  gospodarzach  pracowały  całą dobę.  Na  kibiców  oczekiwa-ło  więcej  niż  zwykle  pociągów o  wydłużonych  składach.  Jed-nak  podobnie  jak  w  przypadku infrastruktury drogowej, nie uda-ło  się  przed  czasem  zakończyć sztandarowych  inwestycji,  ani też  nie  udało  się  zmodernizo-wać  w  całości,  żadnych  odcin-ków  linii  kolejowych  na  trasach między miastami gospodarzami. Największą  dumą  urzędników Ministerstwa Transportu, Budow-nictwa  i  Gospodarki  Morskiej jest nowa linia kolejowa wiodąca wprost pod warszawskie lotnisko Okęcie,  im.  Fryderyka  Chopina. Stadiony  zostały  przygotowane do przeprowadzenia 15 meczów w  ramach  turnieju.  Na  kibiców czekały  także  zmodernizowane lotniska.  13  spośród  16  drużyn na  swoje  miejsce  pobytu  wy-brało  Polskę.  Dotychczasowe, już  obliczone  przygotowania  do Euro pochłonęły 95 mld zł.

Jak  wynika  z  opublikowanego w  marcu  2012  roku  dokumentu, pierwsze plany polityków, ogrom-ne  oczekiwana  społeczne  i  wyli-czenia  specjalistów  od  początku nie miały szans na 100%  realiza-cję. Co gorsza, może się okazać, że EURO 2012 będzie  finansową klapą,  a  przeciętny  mieszkaniec naszego kraju dopłaci do każde-go biletu około 12.000 zł. A mimo to  według  urzędników  i  prognoz Ministerstwa  Sportu  i  Turystyki, dzięki mistrzostwom Europy w pił-ce nożnej, polska gospodarka ma wygenerować  dodatkowo  115 mld złotych. 

co się udało:•  Stadion  Narodowy  w  War-

szawie;•  Stadion PGE Arena w Gdań-

sku;•  Stadion Miejski w Poznaniu;•  Stadion  Miejski  we  Wrocła-

wiu; •  Nowa  linia  kolejowa  po-

między  warszawskim  lotniskiem 

S ł a w o m i r D ę b o w s k i

na dobry początek

Felieton

12 ElektroTrendy nr 3/2012

co okaZało się Zbędne:•  Ostróda  gorączkowo 

zabiegała  o  uzyskanie  statusu centrum  pobytowego  dla  jed-nej  z drużyn. W  tym celu władze miasta  zainwestowały  około  30 mln  zł  w  budowę  nowoczesnej infrastruktury  sportowej  (powstał jeden  z  piękniejszych  ośrodków piłkarskich w Polsce) oraz poma-gały w powstaniu okolicznych luk-susowych  hoteli.  Wielu  urzędni-ków  miejskich  zaangażowało  się osobiście, przesuwano nawet pla-nowane wcześniej  inwestycje, by ostatecznie  nikt  w  Ostródzie  nie zamieszkał.  Głównie  z  powodu oddalenia  o  dwie  godziny  jazdy autobusem od najbliższego  lotni-ska międzynarodowego w Gdań-sku- Rębiechowie. 

co spadło Z planów: •  Po  skreśleniu  Chorzowa 

z  listy  miast  gospodarzy  upadły plany  budowy  do  2012  r.:  szyb-kiej  kolei  z Pyrzowic do Katowic, nowoczesnych tramwajów i auto-strady A1 na odcinku Pyrzowice--Tuszyn;

•  Spośród  kluczowych  i  waż-nych przedsięwzięć aż 18 nie do-czekało się realizacji. Według eks-pertów stanowi to 21% wszystkich planowanych  inwestycji  o  warto-ści niemal 35 mld zł. W tej grupie znalazł się, m.in.:

o Odcinek  autostrady  A1  za-pewniający połączenie z Czecha-mi 

o Ponad  200  km  autostrady A4 wiodącej od niemieckiej grani-cy w Zgorzelcu aż do polsko-ukra-ińskiego przejścia w Korczowej. 

Droga szybkiego ruchu S7 po-między Gdańskiem i Warszawą, 

o Droga  szybkiego  ruchu  S8 pomiędzy  Wrocławiem  i  Warsza-wą;

o Droga  szybkiego  ruchu  S5 pomiędzy  Poznaniem  i  Gdań-skiem;

o Droga  szybkiego  ruchu  S5 pomiędzy  Poznaniem  i  Wrocła-wiem.

o Nie  ma  nawet  harmonogra-mu  budowy  ww.  dróg  ekspreso-

wych,  których  budowa  jest  bar-dzo pilna ze względu na panujący ruch; 

o Na ukończenie przed EURO 2012  nie  doczekała  się  także wrocławska Aleja Stabłowicka  łą-cząca  lotnisko  ze  stadionem  pił-karskim  na  wrocławskich  Pilczy-cach. Wszystko to przez brak no-wych torów kolejowych i wiaduktu nad nimi. 

o Rozwój szybkiej kolei w Trój-mieście został przełożony na „po Euro 2012”

o Brak  infrastruktury  i  budyn-ków  obok  dworca  kolejowego w  Poznaniu  (tzw.  „Zintegrowane Centrum  Komunikacyjne  przy Dworcu Poznań-Główny);

o W  Warszawie  nie  powstała II  linia  metra,  nie  powstały  rów-nież bulwary nadwiślańskie i tury-styczna kolei  linowa w okolicach Starego  Miasta  i  warszawskiego ZOO.  Nie  zbudowano  infrastruk-tury  sportowej,  w  tym  boisk  po-mocniczych,  na  błoniach  war-szawskiego Stadionu Narodowe-go (od strony ulicy Zielenieckiej) oraz  Centrum  hotelowo-kongre-sowego  ciągnącego  się  od  ron-da  Waszyngtona  po  ul.  Targową i  Grochowską,  którego  natural-nym  „zielonym  zapleczem”  miał być znajdujący się od strony po-łudniowej, na Kamionku, Park im. Ignacego  Paderewskiego  wraz z jeziorkiem kamionkowskim

•  Energetyka.Wg  Master  Planu  przygoto-

wanego  przez  rządową  agendę PL.2012,  z  kluczowych  inwesty-cji  wynika,  że  nie  powstało  więk-szość  planowanych  nowych  linii wysoko- i średnioprądowych. 

o We  Wrocławiu  nie  wykona-no  na  czas  przebudowy  linii  220 kV na linię 400 +110kV;

o W  Warszawie  nie  została przebudowana rozdzielnia na Po-wiślu  zaraz  obok  (naprzeciwko)  Stadionu  Narodowego  oraz  linia 110kV prowadząca do Elektrocie-płowni na Siekierkach;

o Wiele  inwestycji  dopiero  na przełomie  maja  i  czerwca  prze-chodziło testy.

Eksperci  od  dawna  alarmują, że  polskie  sieci  przesyłowe  mają po 30-40 lat. Wciąż nie mamy tak-że mostu energetycznego z Litwą. Jego  otwarcie  planowane  jest dopiero  na  2015  rok.  Możemy wspierać  się  jedynie  kiepskiej  ja-kości  połączeniami  z  Niemcami oraz  Szwecją.  Tymczasem  Euro 2012  to  było  wielkie  wyzwanie dla  elektroenergetyków,  którzy najbardziej  bali  się  tzw.  „efektu światła  w  lodówce”  Kiedy  pod-czas  trwania  meczu  większość urządzeń  jest  wyłączonych,  to nagle  podczas  przerwy,  w  całej Polsce  wszyscy  wstaną  z  kanap i foteli, włączą światło w mieszka-niu, pójdą do kuchni aby włączyć czajnik i zajrzeć do lodówki. Choć może  wydawać  się  to  dziwne,  to jest właśnie moment którego oba-wiają  się  energetycy  najbardziej. Jest  to  moment  najbardziej  nie-bezpieczny  dla  sieci,  bo  pobór prądu zwiększyć się może w kilka sekund o tysiące megawatów.

W każdym mieście, ba w każdej miejscowości można wyliczyć inwestycje które nie powstały, przepraszam, powstały wyłącznie na „papierze” lub w wyobraźni politykierów. 

13 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

na dobry początek

Felieton

sukces cZy porażka?Być  może  do  2020  roku  uda  się zrealizować to wszystko, co miało być wykonane do 2012 roku.        

PodscriptumTylko w piłkarzach drużyny

narodowej nadzieja. Chyba, że zastrajkują… i po pięknych wido-wiskowo, błyskawicznych i finezyj-nych rajdach do bramki przeciw-nika, w końcowym efekcie, jednak nieskutecznych, po to by ostatecz-nie powiedzieć Grzegorzowi Lato – Sprawdzamy!

Nie mają nic do stracenia, po-nieważ na co dzień grają w zagra-nicznych klubach, gdzie ręka pre-zesa nie sięga.

W najgorszym przypadku po-zostaną jeszcze eliminacje do mi-strzostw świata.

A Polska i tak będzie biało--czerwona, jak długa i szeroka, na przekór całemu podstępnemu „złu”.

Sławomir Dębowski

Podscriptum, ciąg dalszy WSzyScy jeSteśmy Wygrani.Obiektywnie rzecz ujmując, należy ciszyć się z tego, że wreszcie po latach zaniedbań, udało się nam, z i do Warszawy dojechać w miarę szybko. Że czas podroży skróci się niezależnie, czy to z lub do Łodzi, Poznania, Gorzowa Wielkopolskie-go lub Szczecina.

Bielsko-Biała, Tychy, Katowi-ce, ba, cała aglomeracja śląska plus Opolszczyzna, też zbliżą się do centrum Polski i to pomimo wciąż trwającej przebudowie (do obrzydzenia!), prawie 100 km (od Piotrkowa Trybunalskiego, aż za Mszczonów) środkowego odcin-ka trasy katowickiej lub zwaną przez innych „gierkówką”. Jeżeli pojedzie się i co ważne! przejedzie się przez Łódź (kolejne wyzwanie dla kierowców), to zaraz Stryków i A2, a tu kierunki do wyboru do koloru: Warszawa, Poznań i Szcze-cin oraz po dokończeniu A1, Toruń

i Bydgoszcz w zasięgu reki. Dalej już tylko Wybrzeże. Po dotarciu do „siedmiogrodu” (Pruszcz Gdański, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Rumia, Reda, Wejherowo), cała zatoka Gdańska i środkowe wybrzeże są do wzięcia. W kierunku odwrot-nym, tzn. południowym, podgórze i góry (od Beskidów po Bieszcza-dy) też stoją otworem. Autostradą A4 już podróżuje się sprawnie, a jak dotrze do Korczowej, to już będzie jak w bajce.

Jeżeli jeszcze, do tego, doj-dzie w ciągu najbliższych 2 lat, kilkaset kilometrów (w skali kraju) dróg ekspresowych i obwodnic trudno przejezdnych miast i miej-scowości, to tylko „żyć nie umie-rać”. A jeżeli dodatkowo spełnia się marzenia tych, co podróżują pociągami… to... już zupełnie za-branie słów!

Marzeniem pokolenia 50+, 60+ i więcej, jest realizacja pla-nów, które zostały opracowane i co najważniejsze kartograficznie rozrysowane!!! pod koniec lat 40-tych ubiegłego wieku.

Jeżeli rozbudowa dróg i au-tostrad nie zwolni, np. przez brak woli politycznej lub środków fi-nansowych, to jest nadzieja, że w okrągłą 100-letnią rocznicę powstania owych planów – marze-nia się spełnią. Lub ziszczą, jak kto woli.

Prawdopodobnie nie wszyscy doczekają, ale zawsze jest jakaś nadzieja.

Obecnie zrealizowanych jest około 55% planów opracowanych ponad 70 lat temu.

I jeszcze jedno! Największym sukcesem jest

to co udało się dokonać nam WSZYSTKIM.

Udało się DOKONAĆ NIEMOŻ-LIWEGO.

Przejeżdżając Polskę wszerz i wzdłuż, jak na dłoni widać, że do-tychczas zapyziałe miejsca zmieni-ły się w urocze zakątki. Kamieniczki

i domy co najmniej odmalowane, ulice (przynajmniej główne) po-sprzątane, restauracje i kawiarnie, wyszły z ogródkami letnimi na ulice, tworząc tym samym „Strefę kibica”. Ba nawet hotele utworzyły dla swo-ich gości „Funzonne”. W większo-ści polskich miast powstały takie strefy, gdzie umożliwiono dobrą zabawę i zdrowy doping. Okazało się, to niewiarygodne! że ludzie są wzajemnie sobie życzliwi.

Cudzoziemcy, po tych mistrzo-stwach, powinni, w większości, na ochotnika, zostać honorowymi ambasadorami Polski.

A jak będzie czas pokaże.

Ale na pewno zrobiliśmy kolej-ny, dobry krok do przodu. W więk-szości dokonali tego ludzie dobrej woli, często tak sami z siebie, pa-sjonaci swoich małych ojczyzn, miast i miasteczek, wsi i osad. Udało się to tam, gdzie są i miesz-kają!!! myślący włodarze tych miejscowości.

Na koniec, aż prosi się zacyto-wać klasyka, więc niech wszyscy za Wojciechem Młynarskim krzyk-ną: „róbmy swoje”

I aby tak dalej, i aby tak zostało.

a jeDnaK jeSt PiĘKnie.Sławomir Dębowski

na dobry początek

Felieton

14 ElektroTrendy nr 3/2012

W  Polsce  działają najwięksi  gracze o  ogromnym  po-tencjale  organiza-

cyjnym  i  finansowym  niezależni duzi hurtownicy, grupy zakupowe, niewielkie  hurtownie  praktycznie sklepy  elektryczne,  które  niewia-domo dlaczego nazywają się hur-towniami.  Acha  to  nie  wszystko, ponieważ  następnym  dostawcą do ostatecznego odbiorcy są pro-ducenci.  Jak  można  być  konku-rencyjnym  i  się  utrzymać  na  tak zatłoczonym  rynku?  Konkurowa-nie z wielkimi tuzami, którzy mają nieporównywalnie  duże  możliwo-ści  zakupu  i  dystrybucji  mija  się z  celem.  Większość  graczy  ko-piuje  działania  „przodowników” koncentrując się nie tylko na iden-tycznym  rodzaju  produktów,  ale również na tych samych markach.Wiadomo,  że  w  tej  chwili  żadna z firm polskich czy nawet grup za-kupowych nie będzie miała takie-go potencjału jak Rexel czy Sone-par. Ci wielcy gracze mogą w bar-dzo prosty sposób wyeliminować dużą    liczbę  hurtowni  i  pseudo-hurtowni  z  naszego  rynku.  Dziw-

Choćbyś kręcił z całej siły i tak ich nie dogoniszS ł a w o m i r W y s o c k i

Rynek polski jest nasycony w hurtownie elektrotechniczne, a według wielu znawców tematu jest wprost przesycony. Ewenementem w skali światowej jest kondycja tych firm przy tak dużej konkurencji.

15 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

na dobry początek

Felieton

można otrzymać w dużo bardziej konkurencyjnej ofercie i wracamy, do „ale” bo trzeba włożyć własną pracę  dla  rozpropagowania  tego producenta, a nie  tylko z za  lady obsługiwać  klientów  i  czekać,  aż ktoś się zapyta o ten produkt czy producenta. W momencie padnię-cia  tego  pytania  niestety  już  jest za późno dla hurtowni czekającej na klienta za ladą. 

Ponadto elementem do wyko-rzystania przez mniejszych graczy jest  pewnego  rodzaju  uśpienie i  wygodnictwo  stosowane  przez tuzy polegające na wymogu przy-noszenia  gotowych  zamówień, projektów  przez  producentów (chyba coś komuś się pokręciło). Niech  każdy  robi  to,  co  potrafi najlepiej, producent produkować, a hurtownik sprzedawać. 

Następnym  takim  podstawo-wym narzędziem jest wprowadza-nie  nowych  produktów  na  rynek i bycie prekursorem (w marketin-gu mówimy o krowach)  i spijanie śmietanki z racji bycia pierwszym bądź  jednym  z  pierwszych.  Pod-stawowym wymogiem jest dopro-wadzenie  do  wyróżniania  się  na rynku, a nie bezsensowne kopio-wanie  gwarantujące,  co  najwyżej balansowanie na linie. I tutaj wró-ciliśmy  do  punktu  wyjścia  i  pod-stawowego  pytania  czy  mamy doczynienie z hurtownią czy skle-pem. 

Na  zakończenie  musimy  rzu-cić  hasło,  które  niestety  jest  naj-bardziej  aktualne  właśnie  w  Pol-sce „Łammy monopole!!!”

ne,  że  do  tej  pory  jeszcze  tego nie  zrobiły,  a  może  odpowiada im  tak bardzo  rozproszony  rynek i  taka  ilość  różnych hurtowni. Na to  pytanie  my  niestety  nie  jeste-śmy w stanie odpowiedzieć. Jed-no  jest  wiadome,  że  jak  bardzo by nie kręcili  uczestnicy wyścigu ulokowani  na  początku  lub  na końcu  tego peletonu, biorąc pod uwagę realia naszych czasów, nie są w stanie dogonić uciekających. I  co  jest bardziej  niepokojące  to, że  ucieczka  sama  decyduje  lub może decydować o dzielącym ich dystansie.

Jednak mimo wszystko można się próbować obronić przed przo-downikami tych czasów.Są to na-rzędzia, które funkcjonują na ryn-kach  zachodnich  a  nie  tylko,  bo i np. na Węgrzech. Niestety wiąże się to z pracą, aby rynek i klienci przekonali się do nowej marki lub wyrobu. Niestety producent A do-starczający do jednego z wielkich nie  da  takich  samych  warunków handlowych  mniejszym,  czy  naj-mniejszym  graczom.  Ale  oczywi-ście  jest  ten  sam  produkt,  który od  innego producenta (mniejsze-go  lub nowego gracza na  rynku) 

16 ElektroTrendy nr 3/2012

NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop

Nowa etykieta iNformująca o zużyciu eNergii przez urządzeNia

AKTY DELEGOWANE WPROWADZAJĄ NOWY WZÓR ETYKIETY

Nowy wzór etykiety, która podaje szczegółowe dane o efektywności energetycznej urządzenia wprowadza ustawa o obowiązkach w zakresie informowania o zużyciu energii przez produkty wykorzystujące energię.

Dokument, przygotowany w Ministerstwie Gospodarki, Rada Ministrów przyjęła 12 czerwca 2012 roku. Ustawa określa szcze-gółowe obowiązki dystrybutorów i dostawców sprzętu w zakresie informowania konsumentów o zu-życiu energii przez poszczególne produkty. Takie dane będą oni zo-bowiązani zamieszczać nie tylko na etykiecie, ale również w ma-teriałach promujących dane pro-dukty.

Nowe przepisy rozszerzą zakres urządzeń objętych wy-maganiami etykietowania na wszystkie wyroby wykorzystują-ce energię. Obecnie był on ogra-niczony tylko do sprzętu gospo-darstwa domowego takiego jak pralki, zmywarki do naczyń czy lodówki.

Ustawa wprowadza także nowy, bardziej przejrzysty wzór etykiety. Znajdą się w niej m.in. piktogramy podkreślające pa-rametry wydajności i cechy urządzenia oraz roczne zużycie energii w kWh. Powstanie rów-nież system kontroli prawidłowe etykietowanie produktów. Orga-nem monitorującym będzie pre-zes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta. Funkcje kontrolne

z kolei powierzone zostaną woje-wódzkim inspektorom Inspekcji Handlowej oraz Prezesowi Urzę-du Komunikacji Elektronicznej.

Projekt ustawy o obowiązkach w zakresie informowania o zuży-ciu energii przez produkty wyko-rzystujące energię z autopopraw-ką jest wypełnieniem postanowień dyrektywy 2010/30/WE Parlamen-

tu Europejskiego i Rady z 19 maja 2010 r. w sprawie wskazania po-przez etykietowanie oraz stan-dardowe informacje o produkcie, zużycia energii oraz innych za-sobów przez produkty związane z energią Źródło: Ministerstwo Gospodarki, PARP, PIGE, portal wnp

17 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop

jedną z inwestycji przepro-wadzonych z okazji piłkar-skich mistrzostw Europy EURO 2012, jest moderni-

zacja stacji PKP Kraków Główny. Przeprowadziła ją firma KRULEN Technika Świetlna wspomaga-jąc się firmami niemieckimi. Do oświetlenia 5 peronów wybra-ny został nowoczesny system oświetleniowy WRATISLAVIA.

WRATISLAVIA jest to zinte-growany system opraw oświetle-niowych z profilem aluminiowym. Profil umożliwia swobodne plano-wanie oświetlenia, stanowiąc jed-nocześnie szynę nośną do prowa-dzenia dodatkowego oprzewodo-wania oraz montażu systemu na-głośnienia i informacji wizualnej.

Realizacja projektu trwała pra-wie rok. W tym czasie dostarczo-no 3700 metrów systemu profili aluminiowych FISCHER oraz 751 opraw oświetleniowych NORKA. Długość tę można porównać do długości 35 boisk piłkarskich lub 596 ciężarówek.

Każda z 10 linii świetlnych na każdym z 5 peronów została indywidualnie zaprojektowana przy współpracy z niemieckimi inżynierami. Celem projektu było uzyskanie linii świetlnej idealnie odwzorowującej linię krawędzi peronu, łącznie z łukami i zwęże-niami. Elementy systemu profili wyprodukowane zostały według indywidualnego projektu, precy-zyjnie przycięte laserem, idealnie dopasowane, aby linia świetlna łagodnie „skręcała” razem z kra-wędzią peronu. Specjalnie zapro-jektowany system podwieszek

firma kruLeN techNika ŚwietLNa oŚwietLiła peroNy stacji pkp kraków główNy

został dostosowany do konstruk-cji dachu peronów stacji PKP Kra-ków Główny oraz zapewnia właś-ciwą statykę każdej linii świetlnej, co przy średniej długości ok. 400 mm było nie lada wyzwaniem dla projektantów i inżynierów.

W systemie profili zamontowa-ne zostały nowoczesne oprawy oświetleniowe na świetlówki linio-we T5 2*49W z kloszem zintegro-wanym z wewnętrznym odbłyś-nikiem MIRO-SILVER®. system optyczny opraw wratisLaVia

eliminuje efekt olśnienia, co jest ważnym aspektem bezpie-czeństwa przy oświetlaniu pe-ronów. ponadto, technologia kloszy Norka ze zintegrowa-nym lustrzanym odbłyśnikiem MIRO-SILVER® zdecydowa-nie wyprzedza technologicz-nie standardowe rozwiązania oświetleniowe i zapewnia ener-gooszczędność i najwyższą efektywność ekonomiczną eks-ploatacji.

18 ElektroTrendy nr 3/2012

NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop

Nowy smartfon ZTE op-arto na systemie opera-cyjnym Android 4.0 Ice Cream Sandwich, który

pozwala użytkownikom pobie-rać aplikacje z platformy Google Play. Smartfon został wyposażo-ny w wyświetlacz o przekątnej 4” i rozdzielczości 480 x 800 pixeli. Ekran jest wykonany w technolo-gii TFT i nawigowany dotykowo.

Acqua obsługuje połączenia sieciowe za pomocą wbudowa-

nego WiFi oraz transmisję danych przy wykorzystaniu sieci trzeciej generacji z prędkością HSDPA do 7.2 Mbps oraz HSUPA do 5,8 Mbit/s. Wśród dostępnych apli-kacji znajdują się, m.in. Google Search, Maps, Gmail, YouTube, Google Talk oraz zintegrowane portale społecznościowe. Dodat-kowo smartfon posiada moduł Bluetooth do kreowanie połą-czeń lokalnych i swobodnego przesyłania danych między tele-fonem, a innymi urządzeniami. ZTE Acqua dysponuje także sze-regiem opcji multimedialnych, ta-kich jak odtwarzanie plików audio i wideo czy wbudowane radio FM. Użytkownicy mogą również robić

zdjęcia za pomocą aparatu o roz-dzielczości 5 Mpx z autofocusem i opcją nagrywania wideo.

Rozszerzeniem możliwości telefonu jest nawigacja GPS, po-mocna w terenie, zwłaszcza dla kierowców. Acqua posiada także opcję edytowania i przeglądania dokumentów. Wszystkie funkcje multimedialne zostały wsparte procesorem o taktowaniu 1GHz oraz 512 MB pamięci RAM. We-wnętrzna pamięć telefonu to 4 GB, a w razie potrzeby można zainstalować dodatkową kartę pa-mięci o pojemności do 32 GB.

Źródło: chip.pl

Nie każdy kierowca lubi, gdy w aucie plączą mu się przewody służące między innymi do ładowa-nia baterii telefonu. Inżynierowie z amerykańskiego Dodge’a roz-wiązali ten problem.

Dodge, jako pierwszy na świe-cie, wprowadzi do swych pojaz-dów specjalne maty służące do bezprzewodowego ładowania telefonów komórkowych. Pierw-szym modelem w którym będzie on dostępny, to model Dodge – Dart, rocznik 2013.

Nowa metoda ładowaNia teLefoNu w samochodzie

Każdy nabywca, który zdecy-duje się na to auto, w liście wy-posażenia dodatkowego, będzie mógł wybrać bezprzewodową stację ładowania, która zostanie zainstalowana tuż przed lewar-kiem skrzyni biegów. Dzięki in-dukcji elektrycznej, wystarczy tyl-ko położyć telefon na specjalnej macie, a jego bateria zacznie być ładowana.

Oczywiście, aby system dzia-łał, smartfon musi posiadać spe-cjalną obudowę, która dostarcza-

smartfoN zte acqua - ciekawostka z chiN

Firma ZTE przedstawiła nowy, wielofunkcyjny smartfon Acqua z Ice Cream Sandwich z bardzo ciekawym, nowoczesnym wyglądem, z przykuwającym dużym, kolorowym wyświetlaczem. Urządzenie dostępne jest w dwóch wersjach kolorystycznych: białej i czarnej.

na będzie w komplecie łącznie ze stacją. Samo urządzenie koszto-wać ma 200 USD plus, oczywi-ście, koszty montażu instalacji.

Źródło: Tomsguide.com

19 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop

dystrybucja cyfrowa wypiera tradycyjNe NoŚNiki

Za dwa, trzy lata, w celu obejrzenia nowego filmu nie będziemy już używać odtwarzacza DVD lub Blu-ray,

ponieważ te nośniki całkowicie znikną z rynku.

specjaliści od lat głoszą koniec tradycyjnych noś-ników Blu-ray lub DVD wy-korzystywanych w prze-

myśle filmowym, który wkrótce przestawi się w całości na dystry-bucję cyfrową.

Z raportu specjalistów IHS Screen Digest wynika, że już w tym roku liczba filmów ogląda-nych za pośrednictwem cyfrowej dystrybucji, będzie większa, niż ilość egzemplarzy filmów sprze-danych na DVD oraz Blu-ray. Szacuje się sprzedaż filmów na tradycyjnych nośnikach na 2,4

miliarda, czyli o 7,7% mniej, niż w 2011, natomiast ilość filmów obejrzanych w streamingu ma przekroczyć 3,4 miliarda. Będzie więc o ponad 100% większa, po-nieważ w 2011 roku ich wynik ten wyniósł 1,4 miliarda.

Zwiększone zainteresowanie nową formą oglądania filmów, jest zasługą takich serwisów, jak Netflix, iTunes oraz Amazon Pri-me Instant Video zapewniających nieograniczony dostęp do treści w ramach abonamentu, z których pochodzi 94% wszystkich filmów obejrzanych w ubiegłym roku.

Co ciekawe tylko 1,3% pochodzi z serwisów pobierających opłaty za każde obejrzenie filmu, około 50 centów, przy około 4,90 dolara za film na fizycznym nośniku.

Na razie nośniki DVD i Blu-ray na pewno nie znikną z rynku, ale jeśli popularność systemów stea-mingowych będzie nadal rosła, to kto wie jak będzie wyglądać rynek za kilka lat.

diody firmy soarra Świecą Nawet 10 razy jaŚNiej, dzięki azotkowi gaLu

Żarówki typu LED to niezwy-kle wydajna i nietoksyczna alternatywa dla obecnie stosowanych żarowych

i halogenowych żarówek. Jednak oświetlenie za pomocą diod LED całych pomieszczeń może być zarówno technicznie trudne jak i kosztowne.

Amerykańska firma Soraa opracował nowy typ diod LED. Generuje on 10 razy więcej świat-ła z tej samej ilości aktywnego materiału stosowanego przy bu-dowie innych diod.

Jednym z jej pierwszych pro-duktów jest 12-watowa żarówka, która wykorzystuje o 75% mniej energii, niż dająca podobną ja-kość oświetlenia 50-watowa ża-rówka halogenowa. Przedstawi-ciele firmy nie ujawniają jednak na razie jej ceny, ale są zdania, że koszt zwróci się w czasie krót-szym niż jeden rok dzięki wydaj-ność energooszczędnej diody.

Diody LED zawierają półprze-wodnikowy materiał, który „zapala się”, kiedy przechodzi przez niego prąd. Są powszechnie stosowa-ne do słabego oświetlenia, np. w ekranach komputerowych.

Zazwyczaj diody LED są wy-konane z cienkiej warstwy azotku, który pokrywa podłoże wykonane z szafiru, węglika krzemu lub krze-mu. Firma Soraa znalazła nowe rozwiązanie. Do wykonania pod-łoża wykorzystuje azotek galu. Zmniejsza to niedopasowanie w strukturze kryształu występu-jące między dwiema warstwami. Poprzez zmniejszenie tych roz-bieżności, można zmieścić 10 razy więcej prądu na danej po-wierzchni aktywnego materiału. Dzięki wzrostowi gęstości wzrasta także jakość światła.

Azotek galu jest znacznie droższe, niż taki otrzymany z sza-firu lub innych krzemowych mate-riałów, ale skal produkcji ma zrów-

noważyć dodatkowy koszt, który stanowi zaledwie 1% całkowitego kosztu produkcji.

Firma otrzymała już ponad 100 mln dolarów rządowego dofinan-sowania. Pierwsze żarówki do ko-mercyjnego użytku mają zostać wypuszczone na rynek pod ko-niec kwartału.

Inne 50-watowe diody LED działają zazwyczaj na zasadzie łączenia wielu diod w pojedynczej żarówce. Nowy model zakłada, że już z jednej diody może uzyskać taka samą jakość światła.

Źródło: TechnologyReview

20 ElektroTrendy nr 3/2012

NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop

czy czeka Nas przełom w uzyskiwaNiu eNergii?Baterie grafenowe mogą zmienić ciepło w energię elektryczną

Fizycy stworzyli grafono-wą baterię, która “zbiera” energię powstałą wskutek termicznego ruchu jonów

w roztworze. Szybkość termiczna jonów w roztworze wodnym jest ogromna, może wynosić do kilku-set metrów na sekundę w tempe-raturze pokojowej. Do tej pory jed-nak niewielu naukowców zbadało możliwość wykorzystania tego zjawiska do produkcji energii.

Naukowcy na uniwersytecie w Hongkongu przestudiowali ten proces uważnie i, jak twierdzą, nauczyli się go wykorzystywać. Stworzyli obwód składający się z diody LED podłączonej dru-tem z listwą z grafenu. Następnie umieścili go w roztworze chlor-ku miedzi. Zgodnie z ich ocze-kiwaniami, dioda się zaświeciła. Chińscy naukowcy potrzebowali sześciu obwodów grafenowych w seriach potrzebnych do genero-wania 2V, aby dioda LED zaświe-ciła się. Według naukowców, jony miedzi, które mają podwójny ładu-

nek dodatni, poruszają się w roz-tworze z prędkością około 300 metrów na sekundę, dzięki energii cieplnej roztworu w temperatu-rze pokojowej. Kiedy jon rozbija pasmo grafenu, kolizja wytwarza wystarczająco dużo energii, aby wypchnąć przemieszczony elek-tron z grafenu. Są dwie opcje kon-sekwencji wypchnięcia elektronu. Może on zostawić pasek grafenu i połączyć się z jonami miedzi lub poruszać się po obwodzie grafo-nu. Z badań wynika, iż mobilność elektronów jest znacznie wyższa w grafenie, niż w roztworze, więc elektron naturalnie wybiera drogę przez obwód. Wytworzone napię-cie zapala diodę LED.

Tak więc energia generowana przez urządzenie powstaje dzię-ki ciepłu otoczenia. Naukowcy z Hongkongu twierdzą, że byli w stanie zwiększyć natężenie prądu przez ogrzewanie roztwo-ru, i przez przyspieszenie jonów miedzi za pomocą ultradźwięków. Udało im się ponadto otrzymać

baterię grafenową, która działała przez 20 dni, energię uzyskując z ciepła otoczenia

Istnieje jednak także możli-wość, energia jest wytwarzana w wyniku reakcji chemicznej, tak jak dzieje się to w przypadku nor-malnych baterii. Jednak badacze twierdzą, że zrobili wystarczająco dużo testów, aby wykluczyć tą możliwość. Nie udostępniono na razie wszystkich materiałów, trud-no więc zweryfikować te informa-cje.

Takie baterie to szansa na czy-ste, zielone baterie zasilane cie-płem otoczenia. Jeśli doniesienia zespołu chińskich naukowców okażą się prawdziwe, będzie to oznaczało przełom w badaniach nad zasilaniem własnym techno-logii.

Źródło: TechnologyReview

trójkołowiec NapędzaNy Śrubokrętem – eLektryczNym!

Trójkołowy pojazd „Rennholz” wykonany został, jak sama nazwa wskazuje, z drewna. Aby ruszyć z miejsca nie potrzebuje niczego innego oprócz zwyczajnego elek-trycznego wkrętaka.

Rennholz został zbudowany przez trzech studentów projekto-wania z Uniwersytetu Nauk Sto-sowanych i Sztuki w Hildesheim w Niemczech. Celem ich było, stworzenie pojazdu napędzanego za pomocą silnika elektrycznego.

Prace nad jego powstaniem, od samych szkiców do całkowi-

tej konstrukcji, trwały 10 tygodni. Trójkołowiec został wykonany z giętego drewna, które dało dużo swobody przy tworzeniu kształtów pojazdu oraz dodatkowo zmniej-sza wstrząsy i poprawia komfort w czasie jazdy. Oprócz elastycz-ności, materiał ten jest także bar-dzo lekki, co w połączeniu z kil-koma aluminiowymi elementami dało masę całkowitą, zaledwie 9 kilogramów.

Pojazd jest zasilany dzię-ki elektrycznemu śrubokrętowi, a prędkość maksymalną jaką

można nim uzyskać, to 30 km/h. Nie jest to wprawdzie pojazd ma-rzeń zwłaszcza, że napęd wkrę-taka wystarcza zaledwie na 10 minut jazdy przy najwyższej pręd-kości, ale jest ciekawym rozwiąza-niem, które pokazuje sposób na ograniczenie wpływu pojazdów na środowisko.

Źródło: trendhunter.com

Foto

: tre

ndhu

nter

.com

21 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop

abb: techNoLogia prądu stałego Na statkach

aBB otrzymała zamówienie na zainstalowanie pierw-szego na świecie roz-wiązania, które wykorzy-

stuje technologię prądu stałego (DC) dla jednostek pływających. Pokładowa Sieć Prądu Stałego (Onboard DC Grid) pozwoli na zmniejszenie zużycia paliwa oraz emisji gazów cieplarnianych na-wet do 20 %

ABB podpisało umowę z właś-cicielem jednostki, firmą Mykle-busthaug Management. Zainsta-lowane urządzenia pozwolą, aby nowy przybrzeżny statek pomoc-niczy, właśnie budowany w Nor-wegii, pracował na najwyższym poziomie efektywności energe-tycznej, co pozwoli na zminimali-zowanie emisji gazów cieplarnia-nych, nawet do 20%.

W jednostkach z tradycyjnym napędem elektrycznym, napędy i stery strumieniowe są zasilane prądem stałym (DC), który pocho-dzi z obwodów prądu zmiennego (AC). Jednak proces ten zużywa ponad 80% całości wykorzystywa-nej energii. Pokładowa Sieć Prądu Stałego (Onboard DC Grid) firmy ABB to istotny krok w kierunku optymalizacji napędu. Energię do-starcza tylko jeden obwód prądu stałego (DC), co przekłada się na znaczące oszczędności energii.

Pokładowa Sieć Prądu Stałego firmy ABB została uruchomiona

już w maju 2011 roku. Jej celem jest zapewnienie wydajnych sy-stemów dystrybucji energii oraz dostarczenie napędów elektrycz-nych przeznaczonych dla wielu rodzajów statków. Sieć została za-projektowana na użytek jednostek pływających posiadających ob-wody niskiego napięcia. Techno-logię mogą więc wykorzystywać przybrzeżne statki pomocnicze, holowniki, promy i jachty.

Dzięki temu rozwiązaniu stat-ki będą gotowe maksymalnie zwiększyć swoje możliwości jeśli chodzi o oszczędności energii, stosując uzupełniające źródła prądu stałego (DC), takie jak pa-nele słoneczne, ogniwa paliwowe i baterie połączone bezpośrednio z Pokładową Siecią Prądu Stałego na statku. Pokładowa Sieć Prądu Stałego pomoże statkom już od początku swojego funkcjono-wania operować na najwyższym poziomie jeśli chodzi o zużycie paliwa przy jednocześnie niskiej emisji gazów.

ABB przygotuje więc kom-pletny pokładowy system prą-du stałego (DC). Dostarczy tak-że wszystkie systemy zasilania, napędu i automatyki dla statku o długości 93 metrów. Ta jed-nostka pływająca może załado-wać 5000 ton różnego rodzaju materiałów z przeznaczeniem dla

wyposażenia i budowy platform wydobywczych. Opracowany dla niej system będzie dostarczony zapewne w pierwszym kwartale 2013 roku.

Podstawową zaletą Pokłado-wej Sieci Prądu Stałego (Onboard DC Grid) firmy ABB to zmiana pracy silników. Nie muszą już pra-cować na stałych obrotach, a ich prędkość może być regulowana, aby zoptymalizować zużycie pa-liwa. Ciężar i gabaryty całego sy-stemu elektrycznego mogą zostać zmniejszone o 30% bo nie trzeba będzie instalować dużych trans-formatorów i rozdzielni. Będzie więc więcej miejsca dla pasaże-rów lub ładunku. Ponadto zwięk-szy się możliwość rozmieszczania elementów systemu na statku.

Źródło: ABB

Foto

: tre

ndhu

nter

.com

Przełomowe zamówienie na technologię prądu stałego (DC) dla

jednostek pływających

22 ElektroTrendy nr 3/2012

NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop

philips twierdzi, że ży-wotność, nowej żarówki LED, obliczona zosta-ła na 30.000 godzin, co

daje, używając jej przez 4 godziny dziennie 20-letni okres życia.

Do tej pory średnia długość żarówki LED wynosi 11 lat.

Nowa żarówka emituje 940 lumenów i dzięki konstrukcji opa-tentowanej przez firmę Philips, pn. „Remote fosfor”, która delikatnie rozprasza światło LED w ciepłym tonie bursztynu.

Jest w 83% bardziej energoo-szczędna, niż standardowa 60W żarówka.

Co prawda koszt początkowy to prawie 62 USD, około 210 zł (jednak niektóre sklepy otrzymały zniżkę i mogą ją nabyć „już” za 20 dolarów), ale jeżeli podzielimy go przez 240 miesięcy, to wychodzi całkiem miła dla oka, akceptowalna cena (mniej niż 1 złoty za 1 miesiąc świecenia). Philips pracuje dalej nad ceną, którą chce zmniejszyć w ciągu najbliższego roku, dzięki skali produkcji, do 22-25 USD.

Niestety to nadal dość drogo, jeśli weźmiemy pod uwagę, że

żarówki Led o 20-LetNiej żywotNoŚci

Właśnie trafiły na rynek zupełnie nowe żarówki koncernu Philips w technologii LED, które jak zapewnia producent,

legitymują się około 20-letnią żywotnością. Nowe żarówki mają wspomóc domowe budżety.

energooszczędne świetlówki o po-dobnej wydajności, można kupić już za 5 dolarów. Możemy jedynie liczyć na to, że masowa produkcja pozwoli obniżyć cenę do bardziej przystępnego poziomu.

Prace nad rozwojem tej tech-nologii spowodowane są zaka-zem sprzedaży i produkcji starych żarówek wolframowych. Pożeg-naliśmy już żarówki 100-watowe (w USA i Europie), natomiast ża-rówki 60-watowe, wycofane już na Starym Kontynencie, są w trakcie znikania z rynku amerykańskiego. Od 2014 roku to samo spotka ża-rówki 40-watowe.

W ubiegłym roku amerykań-ski Departament ds. Energii rzucił wyzwanie inwestorom, proponu-jąc opracowanie taniej, lecz wy-soce efektywnej żarówki, mogą-cej zastąpić 40W żarówkę, która w 2014 roku będzie już zakazana. Konkurs wygrał koncern Philips, projektując żarówkę w technologii LED, która nie tylko zużywa zale-dwie 10W energii, lecz jej żywot-ność szacowana jest na 20 lat.

Źródło: slashgear.com, philips lighting

23 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop NA DOBRY POCZĄTEK

KalEjdosKop

ogNiwa słoNeczNe jak diody Led

Im więcej fononów emituje panel słoneczny, tym bardziej zwiększa się napięcie i wydajność

Najbardziej produktyw-ne panele słoneczne są wytwarzane, tak aby pochłaniały możliwie

najwięcej światła. Nowe badania wykazują także, że można je kon-struować na wzór diod LED, które są w stanie nie tylko absorbować światło, ale także je emitować.

Amerykański zespół badaczy udowodnił, że im więcej fononów emituje panel słoneczny, tym bar-dziej zwiększa się napięcie i jego wydajność.

Już od ponad 50 lat naukow-cy wiedzą, że w idealnych (czy-sto hipotetycznych) warunkach ilość możliwej do pobrania energii z panelu słonecznego jest ograni-czona. Limit wynosi 33.5%. Zna-czy to, że 33.5% energii z fotonów może być pobrana i zmieniona w energię

Przez te pięć dekad naukowcy nie byli w stanie zbliżyć się do tego poziomu. W 2010 roku, skonstru-owano panel, którego wydajność wynosi 26%. Naukowcy przez dłuż-szy czas nie mogli zrozumieć, dla-czego istnieje tak duża różnica mię-dzy teoretycznym, a rzeczywistym limitem. Teraz badają dość niezwy-kłą, ale w zasadzie prostą matema-tyczną regułę dotyczącą zależności absorpcji i emisji światła.

Istnieje termodynamiczny re-lacja między absorpcją i emisją. Projektowanie ogniw słonecz-nych, tak aby emitowały światło (bez utraty fotonów w komórce), powoduje naturalne zwiększenie napięcia wytwarzanego przez ogniwo słoneczne. Bateria sło-neczna, która jest dobrym emi-terem światła, jest jednocześnie generatorem wyższego napięcia,

które z kolei zwiększa ilość energii elektrycznej pobranej z promieni słonecznych. Choć idea mówią-ca, że napięcie i emisja światła są współzależne nie jest nowa, to do tej pory nikt nie wykorzystywał jej przy konstrukcji paneli słonecz-nych.

W zeszłym roku, firma Alta De-vices, współfinansowana przez Yablonovitch, stworzyła prototy-powe ogniwo słoneczne wyko-nane z arsenku galu, materiału często używanego przy produkcji ogniw słonecznych w satelitach. Prototyp pobił rekord, a jego sku-teczność wyniosła 28,3%. Firma osiągnęła ten etap, w części, po-przez projektowanie komórkę, aby światło uciec tak łatwo, jak to możliwe z komórki, z wykorzy-staniem technik, które obejmują, na przykład, zwiększając współ-czynnik odbicia w lusterku, który wysyła przychodzących fotony z powrotem przez z przodu urzą-dzenia.

Ogniwa słoneczne wytwarzają energię elektryczną, gdy fotony uderzają w materiał półprzewod-nikowy w komórce. Energia z fo-tonów „wybija” swobodne elek-trony z tego materiału, powodując ich na swobodny przepływ elek-tronów. Ten proces może gene-rować także nowe fotony, to lumi-nescencja. Ideą nowego projektu ogniwa słonecznego jest to, że te nowe fotony, które nie pochodzą bezpośrednio z promieniowania słonecznego, powinny mieć moż-liwość „ucieczki” z komórki tak ła-two, jak to możliwe. Początkowo najbardziej odpowiednie wydaje się umożliwienie ucieczki jak naj-większej ilości, by mogły wyge-

nerować kolejne. Jednak, jak wy-nika obliczeń, lepiej pozwolić im „uciec” W ten sposób zwiększa się napięcie.

Być może to jest właśnie spo-sób na zwiększenie wydajności ogniw słonecznych.

Źródło: ScienceDaily

NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane

24 elektroTrendy nr 3/2012

PodsłuchaneŹ r ó d ł o : R e u t e r s

1. Kablownie niespodziewanie obniżają ceny Kabli i przewodów. na razie na papierze.

Ceny kabli i przewodów rosły nieustanie od dłuższego czasu, i to pomimo różnych kursów cen miedzi. Rynek został maksymal-nie rozregulowany. Hurtownie „sprzedają” kable i przewody, bar-dzo często po cenie zakupu lub jeszcze taniej, aby tylko klient nie odszedł od lady i żeby kupił inny asortyment na którym jest genero-wana jakaś marża.

Nagle stał się cud – ceny mogą spaść. Czy to tylko zabieg marketingowy, czy wreszcie opa-miętanie, czy zapowiedź nadcho-dzących gorszych czasów?

2. raport oecd: wzrost pKb polsKi spowolni w tym roKu do 3%

Wzrost PKB Polski spowolni w tym roku do 3%, w przyszłym - do 2,7% - ocenia w opublikowa-nym w raporcie OECD ma temat Polski.

Źródło: GUS

3. eKonomiści zapowiadają mocne hamowanie

Przed polską gospodarką za-powiada się najgorszy od trzech lat kwartał - III kwartał b.r., tak wynika z rankingu makroekono-mistów…

Już po raz drugi 18 zespołów analitycznych, które rywalizują o miano najlepszego gospodar-czego prognostyka w polskiej bankowości w rankingu „Pulsu Bi-znesu”, przesłało prognozy.

Choć największe emocje za-czną się dopiero w przyszłym kwartale (dopiero wtedy będzie można rozliczyć pierwsze przepo-wiednie), to ciekawych wniosków z przesłanych ankiet nie brakuje. Jak pokazują prognozy, polską gospodarkę czeka wyraźne spo-wolnienie. Według ekonomistów, trzeci kwartał będzie okresem naj-słabszej koniunktury od trzech lat.

Mediana nadesłanych nam prognoz mówi, że w przyszłym kwartale wzrost gospodarczy Pol-ski spowolni z około 3,5% do za-ledwie 2,7% Najwięksi pesymiści wieszczą nawet wyhamowanie do 2,2 - 2,3%.

Źródło: Puls Biznesu

4. w tym roKu ziemia zdrożeje

Czy to tylko żart? - Jaki będzie symbol 2012

roku na rynku ziemi? - Wstęga i nożyczki.

Nawet jeśli nie zostaną do-trzymane wszystkie terminy otwarcia nowych dróg, to i tak oddane do użytku trasy istotnie zmienią sytuację rynku ziemi.

Przejazd samochodem auto-stradą A2 z Warszawy do Berlina zajmuje teraz około pięciu godzin. Autostrada A4 łączy Drezno, Wroc-ław, Kraków, Rzeszów i biegnie w stronę Lwowa. Do niedawna ta-kie stwierdzenia mógłby posłużyć jako wprowadzenie do filmu scien-ce fiction. Jednak pomimo ogrom-nych problemów z realizacją powili stają się realne. Choć większość z obiecanych dróg krajowych i au-tostrad nie jest gotowa na EURO 2012, to dla nas ważny jest fakt, że w końcu jakość podróży po kraju powoli, ale (jak na razie) systema-tycznie, ulega poprawie. Ulega „na plus” czas i komfort jazdy.

Na atrakcyjności zyskują te gminy, które są największymi be-neficjentami prowadzonych obec-

NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane

25 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Ź r ó d ł o : R e u t e r s

nie inwestycji komunikacyjnych. Szczególnie ważna jest dla nich poprawa połączeń z największymi miastami w Polsce, które jedno-cześnie są Centrami Rynków Pracy.

Ale to nie wszystko, spraw-ny i szybki dojazd do pracy jest jednym z najważniejszych czyn-ników uwzględnianych przy zaku-pie nieruchomości. Dlatego pla-nując inwestycje w ziemię należy brać pod uwagę nie tylko obecną mapę komunikacyjną okolicy, ale również zmiany, jakim ulegnie ona w najbliższej przyszłości.

Do najważniejszych inwestycji oddanych w okolicach Warszawy należy odcinek autostrady A2, łą-czący Warszawę, Łódź, Gdańsk i Wybrzeże poprzez Toruń, Po-znań i Berlin. Dzięki autostradzie A2, mieszkańcy m.in. miejscowo-ści i gmin, tj.: Piastów, Pruszków, Brwinów, Milanówek, Grodzisk Mazowiecki, Jaktorów, Baranów, Wiskitki czy Żyrardów, uzyskali nowe i co ważne, szybkie połą-czenie ze stolicą. Usprawniona zostanie (wreszcie!) komunikacja od południowo-zachodniej strony Warszawy dzięki takim inwesty-

cjom jak ekspresowa południowa obwodnica Warszawy (S2), łączą-ca węzeł Konotopa z węzłem Lot-nisko, czy też pierwszy etap drogi S8 Salomea – Wolica.

Dzięki przedłużeniu autostrady A4, Kraków uzyskał z kolei spraw-ne połączenia w terenami położ-nymi na wschód od miasta.

W tym roku polepszy się rów-nież dojazd do Wrocławia z północ-nego-wschodu (Oleśnica, Syców).

W trójmieście oddana zostanie Południowa Obwodnica Gdańska.

Lista realizowanych inwestycji jest oczywiście dłuższa, a więk-szość z nich powinna znaleźć od-bicie na lokalnych rynkach ziemi.

Ziemia w ostatnich latach oka-zała się stabilną alternatywą inwe-stycyjną, odporną na zawirowania na rynkach finansowych. Według danych Agencji Nieruchomości Rolnych średnia cena 1 ha gruntów rolnych w trzecim kwartale 2011 roku, wyniosła 17,114 zł. W porów-naniu do drugiego kwartału 2011 roku wzrosła o 2,3%, a w stosunku do pierwszego o 12,9%.

Warto w związku z tym roz-ważyć inwestycje na rynku ziemi

szczególnie, że w najbliższym czasie dojdzie na nim do poważ-nych zmian, które przysporzą dodatkowych możliwości inwesty-cyjnych.

Źródło: Wealth Solutions

5. rząd przyznaje granty zagranicznym inwestorom

Wsparcie z budżetu otrzymała branża motoryzacyjna oraz firma z sektora outsourcingu.

Rząd przyznał granty trzem za-granicznym inwestorom: Mando, koreańskiemu koncernowi z bran-ży motoryzacyjnej, szwajcarskiej firmie Ronal produkującej samo-chodowe felgi aluminiowe oraz brytyjskiej spółce Capita z branży nowoczesnych usług.

To pierwsze decyzje faktycz-nie uruchamiające zatwierdzony w połowie ubiegłego roku pro-gram wspierania zagranicznych inwestycji, strategicznych dla pol-skiej gospodarki.

Wartość rozpisanego na lata 2011 - 2020 programu wynosi 727 mln zł.

Sam sposób przyznawania grantów jest teraz prostszy niż w starym systemie.

Umowę z inwestorem po re-komendacji międzyresortowego zespołu będzie podpisywał mini-ster gospodarki, nie trzeba także tworzyć dla każdej inwestycji pro-gramu wieloletniego.

Ale jest wyjątek: gdy w grę wcho-dzi łączenie kilku rodzajów pomocy publicznej, zgodę na wsparcie musi wyrażać Rada Ministrów.

Źródło: Ministerstwo Gospodarki

NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane

26 elektroTrendy nr 3/2012

6. 7 wspaniałych staje do turnieju polKomtela

Największe firmy stają do przetargu na budowę sieci dla Polkomtela:

Ericsson, Nokia Siemens, Huawei, Alcatel Lucent, Motorola, ZTE i Ericsson.

Od wygrania tego kontraktu zależeć może wszystko, w tym i przyszłość kiku tysięcy osób pracujących w branży telekomu-nikacyjnej. Przetargi te ogłoszone zostały na dostawę sprzętu do rozbudowy sieci nadawczych dla największych operatorów komór-kowych w Polsce: Plusa, Orange, T-Mobile i Playa, dzięki którym świadczyć mogą usługi szybkiego mobilnego internetu. Teraz uwaga skupia się na Polkomtelu.

Źródło: DziennikGazeta Prawna

7. ministerstwo gospodarKi, po nauczce z acta, chce Konsultować online projeKty aKtów prawnych

Do końca 2012 roku ma być gotowa platforma konsultacyjna on-line do przygotowywanych przez Ministerstwo Gospodarki, dzięki czemu obywatele uzyskają realny wpływ na tworzenie prawa. Pro-jekt zakłada, że każdy będzie mógł przedstawić swoje propozycje do wszystkich aktów prawnych, tak aby buble prawne i przepisy utrud-niające życie były wychwytywane już na wczesnym etapie legislacji.

Wicepremier rządu, minister gospodarki Waldemar Pawlak twierdzi, że: „Jeśli nie chcemy powtórki z ACTA, musimy dać wszystkim obywatelom możliwość zgłaszania uwag do projektów ak-tów prawnych. Dlatego w Minister-stwie Gospodarki wprowadzamy pilotażowy projekt konsultacji on-

line. Dzięki temu obywatele będą mieli realny wpływ na stanowienie prawa w Polsce. Taka społeczna +kontrola+ wpłynie pozytywnie na jakość naszych regulacji”

Według Waldemara Pawlaka: „Setki tysięcy aktywnych internau-tów-obywateli może skuteczniej wspierać ustawodawcę lepiej niż najlepsze prawnicze ekspertyzy, a Ci z internautów, którzy teraz pro-testują przeciwko umowie ACTA, z zadowoleniem przyjmą taką for-mę zgłaszania uwag”.

Po okresie testowania narzę-dzie będzie udostępnione tak-że innym organom administracji publicznej..

Źródło: Ministerstwo Gospodarki,

Gazeta Prawna

8. zatory płatnicze bija reKordy - może wreszcie nadejdą zmiany

Metoda kasowa niekorzystna dla budżetu. Przeterminowane płatności w sześciu najwięk-szych branżach: budowlanej, spożywczej, spedycyjnej, kos-metycznej, metalowej oraz RTV i AGD w końcu 2011 roku osiąg-nęły wartość 957 mln zł.

W pozostałych, mniej licznych branżach, np. wśród producen-tów opakowań, grzejników czy tworzyw sztucznych zaległości przekroczyły 275 mln zł. Daje to łączną kwotę nieuregulowanych w terminie faktur i rachunków, opiewającą na ponad 1,2 mld zł. To jest absolutny rekord.

Wg wywiadowni Dun & Bradstreet Poland, w porównaniu z rokiem poprzednim kwota dłu-gów zwiększyła się o 34%, a w po-równaniu z kryzysowym dla firm rokiem 2009, aż o 48%. Jej dane są jednak niepełne, obejmują tylko część firm funkcjonujących w po-szczególnych branżach. Eksperci nie mają wątpliwości, że często kontrahenci nie płacą należności

w terminie nie dlatego, że nie mają pieniędzy. Część z nich kredytuje w ten sposób swoją bieżącą dzia-łalność, albo liczy na to, że uda się im uniknąć płatności.

Metoda kasowa niekorzyst-na dla budżetu BCC - Business Centre Club przekazał Minister-stwu Finansów rekomendacje rozwiązań, które mogłyby znacz-nie ograniczyć skalę zatorów płat-niczych w Polsce.

Wśród nich m.in. znalazło się zastąpienie systemem kasowym, memoriałowego systemu rozli-czania podatków dochodowych systemem kasowym.

Zdaniem resortu finansów wprowadzenie metody kasowej byłoby jednak niekorzystne dla budżetu, a firmy musiałyby pro-wadzić podwójną ewidencję.

Jak wynika z informacji prze-kazanych PAP, ministerstwo zga-dza się z tym, że zatory płatnicze są niekorzystne dla firm.

Resort uważa jednak, że roz-wiązanie kwestii zatorów płatni-czych powinno mieć charakter kompleksowy i dotyczyć regulacji wpływających m.in. na skutecz-ność i szybkość dochodzenia za-ległości od kontrahentów.

Ministerstwo Finansów wyjaś-niło, że stosowanie zasady me-moriałowej przy rozliczaniu przy-chodów jest powiązane z taką samą zasadą wynikającą z przepi-sów o rachunkowości.

Ponadto z regułą tą korespon-duje memoriałowe rozliczanie kosztów podatkowych, co umoż-liwia podatnikom - przy ustala-niu dochodu do opodatkowania, uwzględnianie kosztów uzyska-nia przychodów, które nie zostały jeszcze zapłacone.

Odmienne regulacje od tych przyjętych w rachunkowości, wią-załoby się z nałożeniem na podat-ników dodatkowych obowiązków – a więc prowadzeniem podwój-nej ewidencji: jednej do celów ra-chunkowych, a drugiej do podat-kowych.

„Ponadto kasowe ustalanie przychodów i kosztów uzyskania

NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane

27 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

przychodów mogłoby prowadzić do braku systematycznych wpły-wów do budżetu państwa z tytu-łu podatków dochodowych. (...) Minister Finansów, kierując polityką podatkową państwa, musi pogo-dzić z jednej strony funkcje fiskalne podatków, z drugiej ich aspekt spo-łeczny. W aspekcie fiskalnym naj-ważniejszym zadaniem staje się re-alizacja zaplanowanych dochodów budżetu państwa” - podkreśla MF.

Nie można więc zaakceptować propozycji zmierzającej do zastą-pienia memoriałowej metody roz-liczania przychodów i kosztów metodą kasową. Można jednak, zdaniem Ministerstwa rozważyć propozycję dotyczącą korekty podstawy opodatkowania po stronie dłużnika - w razie braku zapłaty w ciągu 30 dni od upły-wu terminu płatności przewi-dzianego w przepisach, umowie lub na fakturze.

Źródło: Dziennik Gazeta Prawna,

Bankier, e-podatki

9. Kartą jednaK taniej?

Główni gracze na rynku płat-ności kartowych wstępnie zga-dzają się na plan obniżek tzw. opłaty interchange zapropono-wany przez NBP.

Jak podał NBP, do kieszeni banków, organizacji płatniczych oraz agentów rozliczeniowych z tytułu prowizji od transakcji kar-tami trafia blisko 1,5 mld zł rocz-nie.

Z informacji wynika, że wszy-scy, z nielicznymi przypadkami, uczestnicy systemu płatności kartami, zgodzili się na plan obni-żek. Ale taki MasterCard ogłosił, że co prawda, od stycznia 2013

roku, obniży większość obowią-zujących w Polsce stawek opłaty interchange, ale nie przystąpi do porozumienia proponowanego przez NBP. Opłata dla kart debe-towych ma spaść średnio do 1,11 pkt. procentowych, ale już dla kart kredytowych premium, tj. Master-Card World i MasterCard World Signianie nie zmienią się w ogóle.

Decyzją MasterCard zdumiona jest Visa, która wcześniej popar-ła propozycje NBP. Do programu chęć przystąpienia wyraziły rów-nież banki i firmy handlowe.

Jeżeli jednak nie dojdzie do ostatecznego porozumienia, to Ministerstwo Finansów może od-górnie wprowadzić limit opłaty in-terchange.

Źródło: newseria.pl

10. definicja „terenu budowlanego” – inna w polsce, inna w unii europejsKiej!

Ministerstwo Finansów nie-dokładnie dostosowuje polskie regulacje do przepisów Unii Euro-pejskiej. Ostatnia propozycją jest inna interpretacja definicji terenu budowlanego.

Co będzie następne? Tereny użytkowe, tereny zielone, ulice, aleje, sprzęt budowlany… Czyż-byśmy inaczej pojmowali te same tematy?

Źródło: Gazeta Prawna

11. prezydent podpisał ustawę o podatKu od wydobycia nieKtórych Kopalin

Prezydent Bronisław Komo-rowski podpisał ustawę o podat-ku od wydobycia niektórych ko-palin - poinformowała Kancelaria Prezydenta.

Źródło: Rzeczpospolita

12. Kghm wyproduKował najwięcej srebra na świecie w 2011 roKu

Spółka KGHM, która wypro-dukowała w 2011 roku 1260 ton srebra, odnotowując wzrost o 8,5% r/r (rok do roku) zosta-ła uznana w zestawieniu World Silver Survey 2011 za najwięk-szego producenta na świecie.

W ubiegłorocznym notowaniu World Silver Survey KGHM miał trzecią lokatę, teraz został naj-większym, światowym producen-tem srebra. Tym samym Polska awansowała na szóstą pozycję (w roku 2011 – 8 pozycja), przed Rosją i Boliwią. Za KGHM uplaso-wała się firma BHP Billiton i spół-ka Fresnillo.

KGHM produkuje srebro o za-wartości powyżej 99,99% Ag w postaci sztabek (gąsek) oraz granulatu. Srebro było jedną z naj-lepszych inwestycji ostatnich lat. Od 2005 roku jego średniorocz-na cena wzrosła o blisko 500%, z ok. 7,3 USD/oz do nieco ponad 35 USD/oz w roku ubiegłym. Głównymi odbiorcami srebra pro-dukowanego przez KGHM są: Wielka Brytania, USA i Belgia. Źródło: Gazeta Prawna, Rzeczpospolita

Foto. Shutterstock

Foto. Shutterstock

NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane

28 elektroTrendy nr 3/2012

13. pryzmian i draKa – teraz razem globalnie, a eKsa sprzedaje w polsce

W roku 2011, w wyniku zakupu przez PRYSMIANA firmy DRAKA, powstał największy na świecie producent kabli i przewodów - GRUPA PRYSMIAN.

W roku 2011 sprzedaż GRUPY PRYSMIAN wyniosła 7,583 mld EUR.

Od początku roku 2012 działa nowa, jednolita struktura handlo-wa GRUPY PRYSMIAN.

W Polsce dla zakładów ener-getycznych oraz klientów zajmu-jących się dystrybucją produktów elektrotechnicznych w sektorze rynku energii i infrastruktury wy-łącznym przedstawicielem GRU-PY PRYSMIAN jest firma EKSA Sp. z o.o., jako członek tej grupy kapitałowej. www.eksa.eu

Synergia wprowadzonych zmian oznacza dla klientów wymierne ko-rzyści, takie jak:

• Szersza oferta produktowa, • Dwie silne światowe marki

w jednym kanale sprzedaży, • Dostępność z magazy-

nu w Polsce kabli i przewodów PRYSMIAN i DRAKA,

• Obsługa logistyczna oby-dwu marek według najwyższych standardów EKSA,

• Jednolity system ofertowa-nia dla obydwu marek,

• Większa elastyczność termi-nów dostaw.

Źródło: Pryzmian, Eksa

14. euler hermes, sKonsolidowany

W ciągu ostatnich trzech lat w firmie zachodziły zmiany we-wnątrz organizacyjne, w wyniku których narodziła się nowa marka Euler Hermes. W tym celu opra-cowano nową politykę komunika-cyjną, w ramach której zunifiko-wano nazewnictwo firm, wprowa-dzając jedną prostą markę „Euler

Hermes” na całym świecie. W nie-których krajach zmiany te zostały już przeprowadzone, lecz w in-nych wciąż funkcjonowały stare nazwy. Od teraz we wszystkich państwach będzie stosowana na-zwa „Euler Hermes”, oznaczająca jedną wspólną organizację, dzia-łającą pod spójną międzynarodo-wą marką. Wprowadzone zmiany pozwoliły stworzyć podstawy, któ-re umożliwiają zapewnienie klien-tom jeszcze lepszej obsługi.

Podstawowym mottem działal-ności, które będzie się pojawiało zawsze w komunikacji z Klienta-mi, jest hasło: „Our knowledge serving your success” („Nasza wiedza pracuje na Twój sukces”).

Źródło: EulerHermes

15. na Krymie powstaną eleKtrownie słoneczne

Rada Ministrów Autonomicz-nej Republiki Krymu na Ukra-inie wydzierżawiła 336 hekta-rów pod budowę elektrowni słonecznych, tereny na 49 lat dostało osiem firm, m.in. z Nie-miec, USA, Chin i Australii.

Tereny znajdują się w regio-nach: Symferopolskim i Kirow-skim. Rada Ministrów Autono-micznej Republiki Krymu wyzna-czyła w regionie Kirowskim po 50 ha dla spółek „Bora Solar” i „Calypso Solar” oraz po 40 ha dla 3 spółek: „Canari Solar”, „Clarion Solar” i „Lennet Solar”.

W regionie Symferopolskim ziemie zostały podzielone: 40 ha dla „Orion Solar” i „Jupiter Solar” oraz 36 ha dla „Capella Solar”.

Rada Ministrów Autonomicz-nej Republiki Krymu ustanowi-ła wysokość czynszu za ziemię w wysokości 10% ich rocznej wy-ceny. Aby zrealizować projekt bu-dowy elektrowni został zmieniony przez władze Krymu i Ukrainy sta-tus tych ziem, z rolnych na tereny

energetyczne. Było to niezbędne ponieważ do budowy elektrowni słonecznej o mocy 1 MW potrze-ba około aż 2 ha. Kodeks Ziemski Ukrainy przewiduje przydzielenie gruntów pod budowę i funkcjono-wanie wszelkich projektów ener-getycznych bez przetargów lub aukcji.

Źródło: Agencja Interfax

16. rośnie sprzedaż eKologicznych ciężaróweK

W 2011 roku dwukrotnie zwiększyła się sprzedaż ciągni-ków samochodowych wraz z na-czepą, tzw. tirów, spełniających ekologiczną normę Euro5, czyli dopuszczalna emisja spalin w no-wych pojazdach sprzedawanych na terenie Unii Europejskiej. Eks-perci oceniają, że wpłynęły na to dwa czynniki: niższe koszty eksploatacji oraz mniejsze stawki w systemie viaTOLL.

Z danych operatora systemu viaTOLL wynika, że rośnie licz-ba rejestracji pojazdów, które spełniają ostrzejsze normy emisji spalin. Wpływa na to konstrukcja stawek w systemie elektronicz-nych opłat, im samochód spełnia wyższe normy ekologiczne, tym mniejsza opłata. W porównaniu do starszych samochodów jest to nawet 50% stawki. Sprzedaż samochodów z normą Euro 5 w 2011 roku wzrosła o 100%, czyli z 16.000 do ponad 33.000.

NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane

29 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

W 2007 roku sprzedaż takich sa-mochodów oscylowała wokół za-ledwie 7.000 sztuk rocznie.

System viaTOLL, elektroniczny pobór opłat, zaczął działać w Pol-sce w lipcu 2011 roku na płatnych odcinkach autostrad, dróg eks-presowych i krajowych.

Źródło: GDDKiA, newseria.pl

17. prąd z biogazu w legnicKich wodociągach

W Legnicy na Dolnym Śląsku, na terenie tamtejszego przed-siębiorstwa wodociągowego, powstaje instalacja biogazowa, dzięki której firma będzie pozy-skiwać prąd i ciepło na własne potrzeby.

Legnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji wyda prawie 10 milionów złotych na realizację projektu pod nawą „Mo-dernizacja części gazowo-energe-tycznej, w tym instalacji biogazu z wprowadzeniem kogeneracji, modernizacji układu nadawy i od-bioru osadu”.

Legnicka spółka znaczą część tej kwoty, to jest prawie 8 milio-nów złotych, uzyskała w formie pożyczki od Wojewódzkiego Fun-duszu Ochrony Środowiska i Go-spodarki Wodnej we Wrocławiu

Do tej pory zakończono już bu-dowę instalacji i zbiornika biogazu. Natomiast w trakcie realizacji jest budowa zbiornika zagęszczonego osadu, modernizacja wymienni-ków ciepła i pompowni oraz mon-taż agregatów prądotwórczych. Wszystkie prace mają zakończyć się do końca 2012 roku.

Źródło: WFOŚiGW Wrocław, Biznes Dolnośląski

18. pogotowie energetyczne na quadach

Spółka ENEA Operator zde-cydowała się na włączenie qua-dów do służb Pogotowia Ener-getycznego.

Obecnie posiada już osiem tego typu pojazdów, które użyt-kowane będą przez wszystkie Oddziały przedsiębiorstwa.

Po rocznych testach quada marki KYMCO na Posterunku Energetycznym Drawno, Spółka zdecydowała się na zakup kolej-nych pojazdów. Używane będą do lokalizacji awarii oraz plano-wanych oględzin linii energe-tycznych. Quad testowany przez pracowników Pogotowia Ener-getycznego zdał egzamin. Dzięki użyciu quada zdecydowanemu skróceniu uległ czas oględzin li-nii. Dodatkowym jego atutem jest

możliwość dojazdu w miejsca trudnodostępne, gdzie niejedno-krotnie pracownicy musieli do-chodzić pieszo. Po przychylnych opiniach i zauważalnych efektach polepszenia się warunków i efek-tywności wykonywanych prac, ENEA zakupiła siedem maszyn, w tym dwa quady ATV KYMCO, dwa quady Bombardier OUTLAN-DER 800R MAX z silnikiem o mocy 71 KM oraz trzy pojazdy użytko-we Bobcat 3400D. Spółka ENEA Operator jest pierwszą firmą w Pol-sce, która zdecydowała się na zakup tego najnowszego modelu Bobcat’a. Po jednym pojeździe do przeprowadzenia testów dostaną oddział poznański, szczeciński, bydgoski i zielonogórski, a pozo-stałe trzy pojadą do oddziału go-rzowskiego, który po zeszłorocz-nych testach zgłosił pełną goto-wość do ich wykorzystywania.

Źródło: ENEA

19. technologia led na KraKowsKich ulicach philips lighting oświetlił ul. wielicKą w KraKowie

Na ulicy Wielickiej w Krakowie rozpoczął się test nowoczesne-go oświetlenia wykorzystującego technologię LED. Jest to kolejna, po projektach m. in. w Warszawie i Gorzowie Wielkopolskim, realiza-cja oświetlenia ulicznego w polskich miastach, powstała w oparciu o dio-dowe rozwiązania Philips Lighting.

Zarząd Infrastruktury Ko-munalnej i Transportu w Kra-

NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane

30 elektroTrendy nr 3/2012

kowie, we współpracy z Philips Lighting Poland, zainstalował dziesięć opraw LED’owych Philips SpeedStar. Nowe oświetlenie znajduje się po jednej stronie uli-cy Wielickiej (na wysokości ulicy Prostej), natomiast druga strona ulicy jest nadal oświetlana opra-wami starego typu. Dzięki temu, możliwe będzie przeprowadzenie pomiarów jakości obu systemów oświetlenia w tych samych warun-kach. Po zakończeniu trwającego rok testu, oprawy pozostaną na latarniach jako docelowe oświet-lenie. Jest to pierwsza realizacja LED’owa tej klasy zastosowana do oświetlenia ulic Krakowa. Techno-logia oświetlenia LED to ciekawa alternatywa dla władz miejskich. Samorządy muszą w równym stopniu dbać normy oświetlenio-we jak i o przestrzeganie ograni-czeń poboru mocy i emisji CO². Zastosowana w projekcie w Kra-kowie nowa oprawa Philips Spe-edStar LED jest przykładem roz-wiązania, które do minimum ogra-nicza niekorzystny wpływ na śro-dowisko naturalne. Kolejną zaletą jest długi okres eksploatacji przy niskich kosztach konserwacji, co sprawia, że ta energooszczędna oprawa jest idealnym rozwiąza-niem dla systemów oświetlenia dróg i ulic.

Źródło: lighting.philips

20. chińsKi prąd w polsce? negocjacje Kompanii węglowej i shanghai electric group

Trwają negocjacje chińskiej Shanghai Electric Group z Kom-panią Węglową dot. kontraktu na budowę i zarządzanie blokiem węglowym, którego wartość wy-nosi nawet 5 mld zł. Będzie on generować prawie 5% dzisiejszej produkcji energii elektrycznej w Polsce.

Kampania Węglowa, która jest największą firmą górniczą w Europie przez dłuższy czas nie ujawniała informacji z kim już od lutego prowadzi negocjacje dot. budowy bloku o mocy 900 MW na terenie zamkniętej kopalni Cze-czott koło Oświęcimia. Kompania otrzymała pięć ofert, po analizie zostawiła dwie, obie azjatyckie. Z informacji zdobytych przez DGP, jeden z nich to Shanghai Electric Group. Jest to grupa przemysło-wa, w której skład wchodzą firmy produkujące m.in. podzespoły dla elektrowni. W Shanghai Elec-tric Power Generation Equipment Co. (produkująca turbiny i gene-ratory) 38% udziały ma niemie-cki Siemens, jeden z najbardziej uznanych dostawców na rynku energetycznym.

Przedstawiciele firmy chiń-skiej, którzy chcą budować wraz z Kompanią Węglową elektrownię na Śląsku, czekają na wstępną dokumentację związaną z założe-niami technicznymi i środowisko-wymi dla inwestycji.

Kontrakt do końca rokuSpółka ma wkrótce wyłonić

autora projektu koncepcyjnego elektrowni. Jak mówi prezes kon-trakt ma zostać zawarty najpóź-niej do końca tego roku. Kolejny etap rozmów z przedstawicielami Shanghai Electric Group będzie miał miejsce się pod koniec kwiet-nia. Wtedy premier Chin przyje-dzie do Polski z oficjalną wizytą. Jednym z punktów programu jest uczestnictwo w dwustronnym fo-rum gospodarczym.

Inwestycja ma zostać wybu-dowana w formule spółki celowej i być gotowa do 2018 r. Kompa-nia Węglowa chce mieć niej do 49% udziałów. Ciężar finansowa-nia spółki będzie spoczywał na

zagranicznym partnerze, dlatego polska firma nie chce większości w spółce. Kompania jest jednak gotowa przeznaczyć na realizację projektu do 2 mld zł.

Planowany maksymalny koszt inwestycji to 5 mld zł. Blok o mocy 900 MW będzie wytwarzał 5 – 7 TWh rocznie, tj. do 4,5 % dzisiej-szej produkcji energii elektrycznej w Polsce.

Shanghai Electric Group roz-mawia o możliwości finansowego konsorcjum z dwoma partnerami gotowymi wyłożyć kapitał i zaan-gażować się w zarządzanie elek-trownią. Prawdopodobnie chodzi, m.in. o Datang Power. To jeden z pięciu głównych graczy na ryn-ku energetycznym Kraju Środka.

Shanghai Electric Group jest także zainteresowany realizacją nowego bloku dla Energi w Ostro-łęce o wartości 5-5,5 mld zł. Kon-cern zakwalifikował się na krótką listę wykonawców.

Źródło: DziennikGazetaPrawna

21. chiny, rosja, indie napędzają światowy ryneK transformatorów

Zgodnie z szacunkami, udział Chin i Indii wzrośnie z 36% w 2011 roku do 45,6% w 2020 roku

Wnioski z najnowszego ra-portu GlobalDate są jedno-znaczne. Chiny i Indie to klu-czowi konsumenci na rynku transformatorów, a już wkrótce dołączy do nich Rosja.

NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK

Podsłuchane

31 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Dochód światowego rynku transformatów osiągnął 12,5 mld dolarów w 2011 roku. Ten wzrost był spowodowany głównie dzięki krajom Azji i Pacyfiku oraz Bliskie-go Wschodu. Zgodnie z szacun-kami udział Chin i Indii wzrośnie z 36% w 2011 do 45,6% roku 2020.

Prognozuje się, że rosyjski rynek ma wzrosnąć znacząco w przyszłości, ponieważ poprawia-ją się warunki ekonomiczne kraju. Wpływ na jego rozwój ma także zwiększenie zużycia energii elek-trycznej oraz wprowadzanie od-powiednich reform tj. prywatyzacja i ustalenie cen energii elektrycznej w sektorze energetycznym.

Planowane inwestycje w rosyj-ską sieć energetyczną do 2030 r. nie pozostaną bez wpływu na świa-towy rynek transformatorów. Ma on wzrosnąć z 750dolarów w 2011r do 1,3 mld dolarów do 2020 roku.

Poziom eksploatacji nowych transformatorów energetycznych w Ameryce Północnej i Europie jest stosunkowo niższy. Jednak prawie 70% transformatorów mocy na tych obszarach ma więcej niż 25 lat, dlatego większy rozwój zanotuje się zapewnie w sektorze wymiany transformatorów. Może on wynieść 22,8 mld dolarów w 2020 roku.

Źródło: indrus.in

22. pięć najwięKszych zagrożeń dla chińsKiej gospodarKi

Podupadający rynek nieru-chomości, spowolnienie pro-dukcji.

Ekonomiści z coraz większym pesymizmem spoglądają na per-spektywy chińskiej gospodarki. Większość spodziewa się szó-stego z rzędu kwartału, w którym gospodarka spowolni. Mówiąc krótko, druga co do wielkości gospodarka świata łapie zadysz-kę. Konsekwencje tego mogą

być ogromne. Chiny napędzały globalny boom na surowce. Na potęgę też inwestowały w infra-strukturę i firmy na całym świecie. Dodatkowo Chiny były głównym nabywcą amerykańskich i euro-pejskich papierów dłużnych.

Główne zagrożenia dla chiń-skiej gospodarki, wg ekonomi-stów ds. azjatyckich, w tym z ta-kich instytucji jak: ANZ, Julius Baer, HSBC czy Commercial Economics Asia, to:

Zagrożenie 1Największym zagrożeniem dla chińskiej gospodarki w tym mo-mencie, szczególnie w perspekty-wie krótkoterminowej, jest bardzo powolna implementacja polityki fiskalnej, deklarowanej zarówno przez rząd centralny, jak i samorzą-dy. Nie ma zbyt wielu funduszy do wydania. Obawy dotyczą realizacji celów dotyczących budownictwa publicznego, które w tym roku mogą zostać nie zrealizowane.

Zagrożenie 2Słabym punktem jest sektor nie-ruchomościowy. Widać znaczą-cy spadek liczby transakcji i cen w róznych miastach, co może stać się samospełniająca się prze-powiednia, która będzie miała mnożnikowy wpływ na wydatki konsumenckie.

Zagrożenie 3Akcja kredytowa banków nie speł-nia w tym roku oczekiwań rządu. Na cały rok rząd zakłada osiem i pół biliona nowych kredytów udzielo-nych przez banki, a przy obecnym tempie osiągniemy najwyżej sie-dem bilionów, czyli znacząco mniej. Jeżeli banki pożyczą mniej, będzie to oznaczało poważne zagrożenie dla chińskiego wzrostu.

Zagrożenie 4Zbyt wielka zachłanność za dużo nieuczciwości. To bardzo bolesna ewolucja prawa własności w Chi-nach, za którą stoi bardzo prosta logika. Ludzie, którzy posiadają

domy i samochody mówią: „To jest moja własność. Dlaczego ktoś chce mi ją odebrać?”

Zagrożenie 5Wyjście Grecji z Euro. Słabość wspólnej waluty odbija się na niemal jednej czwartej zagranicz-nych inwestycji Pekinu. To kolejny dowód, że żadna gospodarka nie jest odporna na globalny kryzys.

Źródło: Reuters

23. chińscy developerzy oferują zniżKi

Aby zachęcić potencjalnych klientów odwiedzających Pekiń-skie Wiosenne Targi Nierucho-mości do kupna mieszkań, coraz więcej firm deweloperskich oferu-je korzystne warunki. Większość firm budowlanych oferuje zniżki od 2 do 6%, ale niektóre firmy, mające dobre układy z bankami mogą zaoferować nawet do 15% zniżki dla kupujących. Projekt bu-dowlany znajdujący się pomiędzy wschodnią czwartą, a piątą pekiń-ską obwodnicą oferuje 9 aparta-mentów za cenę 19,999 ¥ ($3,174) za metr kwadratowy, podczas gdy przeciętna cena to od 24,000 do 25,000 ¥ za metr kwadratowy. Według obliczeń organizatorów pierwszego z czterech dnia Tar-gów było 32,750 odwiedzających, czyli o 102% więcej niż w zeszłym roku. Ostatnie badania interneto-we wskazały, że 50% ankietowa-nych wciąż uważa ceny nierucho-mości za zbyt wysokie i dopiero po 30% zniżce stałyby się przy-stępne. Zasady gry na rynku nieruchomości ulegają zmianie. Obecnie niemożliwe jest, aby fir-my deweloperskie podnosiły ceny sprzedaży ziemi i mieszkań, jak to miało miejsce w ostatniej de-kadzie. Muszą dostosować swo-je produkty do wymagań rynko-wych, zgodnie z wynikami badań.

Źródło: China Daily

brunch z biznesem

WyWiad z iskrą

32 ElektroTrendy nr 3/2012

ElektroTrendy Pani Prezes, firma ZeXt jest pro-ducentem oświetlenia i osprzętu elektrycznego. Proszę o przed-stawienie historii firmy, jej struk-tury organizacyjnej oraz zakre-su działania na polskim rynku, a może i europejskim?

Jolanta BrzozowskaZeXt powstał w 1993 roku. Byli-śmy młodymi ludźmi, na naszych oczach Balcerowicz zmieniał Pol-skę, wszyscy chcieliśmy w tym uczestniczyć. Każdy czuł, że du-chotę komuny zastępuje świeży powiew wolności. Z Anglii, gdzie

szykowaliśmy się na emigrację do Stanów Zjednoczonych wróciliśmy do Polski pełni twórczego zapału. Przywieźliśmy ze sobą halogeny z czujnikiem ruchu, każdy pytał co to jest? A to był krok w przyszłość!

Dziś firma ZeXt produkuje po-nad 1000 pozycji w stałej ofercie!

Jolanta Brzozowska

Jolanta Brzozowska, Prezes firmy zeXt, udzieliła ekskluzywnego wywiadu dla Czytelników magazynu elektrotrendy.

i JeJ świeże sPoJrzenie w trudnyCh sPrawaCh.

brunch z biznesem

WyWiad z iskrą

33 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Szefem importu jest Mateusz Zając, następne pokolenie w bi-znesie. Jego priorytetem jest, żeby każdy produkt sprzedawany pod marka ZeXt spełniał wszystkie wy-mogi dyrektyw UE i posiadał cer-tyfikat zgodności obowiązującymi w zakresie bezpieczeństwa.

ZeXt sprzedaje swój towar za-równo na Europę jak i na kraje nie zrzeszone z Unią Europejską. Ryn-ki europejskie wymagają więcej niż rynek polski dlatego z radością odnotowujemy wzrost sprzedaży w strefie euro szczególnie aparatu-ry modułowej, którą z dumą wpro-wadziliśmy na rynek polski w 2005 roku, a ciągły dynamiczny wzrost sprzedaży przekonuje nas, że to była słuszna decyzja.

ElektroTrendy Czy coś nie jest tak na rynku pol-skim?

Jolanta BrzozowskaOdpowiem na to pytanie bardzo oględnie.

Polski klient idąc na zaku-py kieruje się przeważnie ceną, a szkoda bo cena nie odzwier-ciedla jakości. Czasami dobry produkt kosztuje trochę więcej, ale jest zdecydowanie lepszy. Warto porównywać produkty, nie etykiety na opakowaniach.

ElektroTrendy Czym wyróżnia się Państwa oferta na tle innych firm o zbliżonym pro-filu produkcji?

Jolanta BrzozowskaW nawiązaniu do poprzedniej kwestii, to staramy się dać więcej za mniej. I taka jest właśnie nasza oferta. ZeXt oferuje produkt do-

brej jakości w średniej cenie dla klienta, który stawia na jakość, ale nie chce przepłacać. Nasze opakowania zawierają opis praw-dziwy i zgodny ze specyfikacją, są starannie sprawdzane i testowane przez serwis przed wprowadze-niem do obrotu. Całość naszej oferty zawarta jest na stronie www.zext.pl, którą warto odwiedzać bo zamieszczamy tam aktualne pro-mocje, nowości i odpowiadamy na pytania klientów.

ElektroTrendy Czy jest ZeXt jest firmą innowa-cyjną, jeżeli tak to jak to się prze-jawia?

Jolanta BrzozowskaCzym jest innowacja? Staram się żyć w zgodzie z naturą i jak naj-mniej zanieczyszczać Matkę Zie-mie, nie korzystać z przetworzo-nej żywności, segregować śmie-ci…

Zabawne, że UE wycofuje oświetlenie żarowe, najbardziej przyjazne dla oka ludzkiego i promuje od lat świetlówki ener-gooszczędne! Już pobieżna ana-liza porównawcza wskazuje, że świetlówka zawiera rtęci tyle co termometr, że osłabia w dłuższej perspektywie wzroczność ludzi, a świeci światłem, w którym czło-wiek wygląda jak wyjęty z formali-ny: żywy trup.

Co to ma wspólnego z ekolo-gią??? O estetyce nie wspominam – wielkie i brzydkie!

Teraz Ledy! Tylko Ledy! Ale stawka celna na Ledy jest wyższa niż na świetlówki. Dlaczego? Dla-czego???

Ale ZeXt z radowością wpro-wadza oświetlenie Ledowe w ca-łej gamie wierząc, że stawka uleg-nie zmianie.

Na temat żarówek LED wypo-wiadamy się na dalszych stronach tego periodyku.

Proponujemy też na zamówie-nie przydomowe elektrownie wia-trowe, widząc opór rodaków wo-bec atomu i znając katastrofalny stan polskiej energetyki.

ElektroTrendy Jakie znajduje Pani obecną pozy-cję swojej firmy na rynku polskim?

Jak widzi Pani polski rynek w kontekście globalizacji produk-cji i sprzedaży?

Jolanta BrzozowskaProdukt w dobrej cenie i 20-letnia historia firmy daje nam prawo wie-rzyć, że w przyszłości tak jak dzi-siaj będziemy kontynuować poli-tykę sprzedaży dobrego produktu w najlepszej cenie. Gwarantem jest prężny dział importu - serce firmy i grono lojalnych klientów. Bo dobry produkt broni się sam, a posiadane certyfikaty jakości to potwierdzają.

Jeżdżąc po świecie dostrzega się potęgę koncernów i zanik firm rodzimych. Jeżeli koncerny za-władną rynkiem polskim to wszy-scy klienci na tym stracą. Dobrze by było gdyby państwo wspierało małe i średnie firmy tak jak się to dzieje w innych krajach Europy, bo to one stanowią o dobrobycie jego obywateli.

W ostatnim czasie wprowadza-jąc nowości postanowiliśmy zmie-nić kolor opakowań i wprowadzić nowy zielony kolor - Zielonej Ener-gii i to stanowi zaczyn równomier-nej dynamiki wzrostu.

ElektroTrendy Jak wygląda Państwa wizja roz-woju firmy w ciągu najbliższych kilku lat?

Jolanta BrzozowskaDalej będziemy robić swoje. Sta-bilnie krok po kroku iść do przodu.

W przygotowaniu na dziś mamy już linię produktów które

brunch z biznesem

WyWiad z iskrą

34 ElektroTrendy nr 3/2012

wprowadzimy w 2015 roku, po zakończeniu kryzysu, bo wtedy rynek będzie na to przygotowany.

ElektroTrendy Nowoczesność, ochrona środo-wiska, niska energochłonność są głównymi standardami dla produ-centów Unii Europejskiej. A jak to wygląda w firmie ZeXt?

Jolanta BrzozowskaNowoczesność, to raczej szacu-nek dla natury. ZeXt jest współza-łożycielem oraz członkiem organi-zacji odzysku sprzętu elektrotech-nicznego AURAEKO, która zajmu-je się recyklingiem i utylizacją oraz unieszkodliwianiem popularnych elektro-śmieci i zachęcamy klien-tów do korzystania z naszych usług.

W tym roku wymieniając flotę samochodów dokładnie analizo-waliśmy ich parametry, ubolewa-jąc, że ciągle nie ma sieci stacji z Zieloną Energią. Wszystkie źród-ła światła w firmie wymieniamy na Ledowe i staramy się ograniczać zużycie papieru.

Drukując fakturę ubolewamy, że szkoda lasu.

Dlaczego e-faktura nie jest podstawowym dokumentem?

Dlaczego nie ma zachęt do powrotu do wykorzystania energii naturalnej: wody, wiatru, wód ter-malnych?

Czy światowa dominacja kon-cernów zawładnie naszym ży-ciem?

ElektroTrendy Jak ocenia Pani sytuację na rynku producentów w bieżącym roku, zarówno patrząc przez pryzmat Dostawcy, jak i całej branży?

Jolanta BrzozowskaProblemem producentów jest przede wszystkim cena produktu budowana z góry. Co zrobić, jak

„odchudzić” produkt, żeby był jeszcze tańszy - tylko że to droga donikąd.

Produkt nie spełniający dy-rektyw UE jest niebezpieczny dla użytkownika i daje klientowi pra-wo do zasadnej reklamacji. Za-chęcam klientów do analizowania produktu pod tym kątem, bo tylko produkt spełniający wymagania norm europejskich jest bezpiecz-ny i trwalszy w użyciu.

Walczmy o jakość, bo sądzę że Polski klient na to zasługuje. Producenci oferujący dobry pro-dukt zawsze będą liderami rynku, a ZeXt wśród nich.

Branża elektrotechniczna w każdym kraju ma dużą przy-szłość przy rosnących cenach energii, produkty ograniczające jej zużycie zawsze będą poszuki-wane.

ElektroTrendy Jaką koniunkturę przewiduje Pani w branży na koniec bieżącego roku i w roku przyszłym? Jakie są szanse, a jakie zagrożenia dla tego rynku?

Jolanta BrzozowskaUbolewam, że w 2008 roku Polska nie weszła do strefy euro, bo nie dotknęłyby nas skutki ogromnych wahań kursów, a stopa kredytu byłaby stabilna. Globalne speku-lacje giełdowe na surowcach mają przeogromny wpływ na sytuację gospodarczą kraju a nadmierny fiskalizm państwa i brak gruntow-nych reform a także ciągły wzrost stóp procentowy jest przyczyną wzrostu kosztów produkcji.

Rozwój branży elektrotech-nicznej będzie postępował co jest oczywiste, bo dużo jest jeszcze do zrobienia.

ElektroTrendy Jak może Pani ocenić obecną sy-tuację na rynku Dostawców elek-

trotechniki, jakie stoją przed ta branżą wyzwania, co firma ZeXt będzie robiła, aby w jak najmniej-szym stopniu odczuć skutki kry-zysu z jakim mamy do czynienia w Polsce i na świecie?

Jolanta BrzozowskaRozwój branży jak i całej gospo-darki blokują zatory płatnicze. Każdy każdemu zalega, żeby nie zapłacić podatku, a odliczyć VAT zamawia się towar, a potem prze-wleka płatność. W ten sposób uczy się i utrwala zasady „złego biznesu”. A recepta wydaje się bardzo prosta. Gdyby nie można było zaliczyć w koszty przychodu faktury niezapłaconej w danym kwartale każdy zdynamizowałby płatności.

Brak płynności finansowej, ciągle rosnąca stopa kredytu, wzrastające koszty zatrudnienia nie sprzyjają wzrostom gospodar-czym w żadnym kraju.

W naszym kraju brak jest at-mosfery sprzyjającej rozwojowi biznesu. Mimo tego że stopa bez-robocia sięga 11% brak jest ludzi do pracy.

Warto jest promować dobry biznes. Popierać tych którzy dają miejsce pracy innym, bo człowiek prowadzący firmę jest postrzega-ny jako ktoś nieuczciwy i często jest to prawda, choć czasem nie z jego winy.

ElektroTrendy Jak będzie się zmieniać koniunk-tura na rynku w 2012 r. i jakie czynniki będą miały na to najwięk-szy wpływ?

Jolanta BrzozowskaBranża ma się dobrze. Powstają nowe firmy, a to świadczy o po-tencjale rynku, niestety ciągle pogłębiający się kryzys ograni-cza nasze możliwości rozwoju. Ten rok nie przyniesie ożywienia

brunch z biznesem

WyWiad z iskrą

35 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

a więc rozwoju ani następny, do-piero w 2014 przyniesie wzrost koniunktury, choć koncentracja kapitału wymusi że przetrwają najsilniejsi.

ZeXt tworzą młodzi ludzie, peł-ni zapału do pracy, którzy nie boją się przyszłości i ciężkiej pracy, a na ich czele dynamiczny Szef Importu, który ma jasno określony cel: dostarczać polskiemu klien-towi dobry, bezpieczny produkt w najlepszej cenie, ulepszać ob-sługę klienta i wprowadzać nowe produkty.

ElektroTrendy Na koniec naszej rzeczowej roz-mowy, może jakieś przesłanie dla czytelników magazynu Elek-troTrendy, może prognozę?

Jolanta BrzozowskaEuropa, a wraz z nią Polska prze-żywa bardzo poważny kryzys gospodarczy. Brak jest wspólnej wizji „co dalej?” Brak przywódcy – wizjonera, który by określił cele na najbliższe 25 lat. Buntu ulicy nie okiełznają technokraci z Bruk-seli. Mimo przeogromnych kwot wpakowanych w Grecję wszyscy powoli liczą się z jej bankructwem i tak by było chyba najlepiej dla Eurolandu i wszystko zmierza w tym kierunku, a widmo powtór-nych wyborów uświadamia nam klęskę działań UE.

Jaki kurs obierze lewica we Francji?? Nie sądzę, żeby propa-gowała filozofię cięcia kosztów, a nie ma innej drogi wyjścia z kry-zysu.

Niemniej jak kryzys gospo-darczy, doskwiera kryzys wiel-kich przywódców politycznych na miarę trudnych czasów, mających świadomość wyzwań przed któ-rymi stoi socjalna Europa. Przy-kładem są Niemcy, którzy wyjdą z kryzysu wzmocnieni, bo już kil-ka lat temu rozpoczęli cięcie kosz-

tów, a Francja straci na znaczeniu w dłuższej perspektywie.

„Jak żyć Panie Premierze? Jak żyć?”

W Polsce do dziś nie dopraco-waliśmy się spójnej wizji rozwoju. Brak zrozumienia istoty bizne-su, promocji rodzinnych, małych i średnich firm budujących nowo-czesny kraj, wsparcia aktywnych sprawia, że drepczemy w miej-scu. Potrzeba nam wizjonera, a za sterami urzędnik i księgowy.

Stany Zjednoczone już dziś wydobywają się z zapaści i to one rozpoczną proces sanacji, jak zwykle. Może warto zapożyczyć od nich wzorce wspierania niepo-kornych.

Dynamiczny rozwój Chin, który budzi zachwyt wszystkich jest konsekwentną realizacją celu postawionego przed społe-czeństwem 30 lat temu. Chociaż

niewątpliwie są jedną z najwięk-szych gospodarek światowych nie sądzę, żeby weszły do grona największych mocarstw świata. Rozwój gospodarczy wzmaga świadomość, odwagę, potrzebę wolności, a historia uczy, że nie ma rzeczy niemożliwych. Potrze-ba wolności jest tak silna, że Chiń-czycy po nią sięgną, czy to się ko-muś podoba, czy nie.

To raczej Indie w tym stuleciu urosną do jednej z największych potęg światowych.

ElektroTrendy Ostatnie pytanie, jakie ma Pani zainteresowania pozazawodowe?

Jolanta BrzozowskaPrywatnie jestem buddystką i we-ganką i to określa mój światopo-gląd i drogę zawodową. w

Jolanta Brzozowska – Prezes ZeXt i Mateusz Zając – Szef Działu Importu ZeXt

brunch z biznesem

RapoRty biznesowe

36 ElektroTrendy nr 3/2012

W maju tego roku podczas odbywającego  się  w  De-troit  Światowego  Kon-

gresu Stowarzyszenia  Inżynierów Branży Motoryzacyjnej 2012 (SAE 2012World  Congress)  firma  GE przedstawiła  instalację,  która  po-zwala  na  zasilanie  domowej  sie-ci  energetycznej  z  samochodu 

Koncerny GE i Nissan zaprezentowały technologię zwrotnego przepływu prądu z akumulatorów samochodu elektrycznego. Proces ten pozwoli zasilić miesz-kanie, na przykład podczas awarii sieci energetycznej.

elektrycznego.  Firma  GE  zbudo-wała  dom,  w  którym  ładowarkę pojazdów  elektrycznych  Watt-station  podłączono  do  systemu Nucleus  Home  Energy  Manager, służącego  do  zarządzania  ener-gią  w  mieszkaniu,  podłączonego z kolei do inteligentnej sieci elek-trycznej.  W  ten  sposób  powstało gotowe i sprawne rozwiązanie do zasilania domu.

Koncern  GE  dość  mocno  za-angażował  się  w  rozwój  pojaz-dów  elektrycznych,  które  mogą również  zasilać  inteligentne  sieci energetyczne. Jego inwestycja to około  10%  całego  budżetu  prze-znaczonego  w  rozwój  pojazdów elektrycznych.  Inwestycja  powin-na przynieść koncernowi GE wy-mierne  korzyści  w  dłuższej  per-spektywie. Koncern GE inwestuje jedynie w takie technologie, które zdobędą trwałą popularność i za-pewnią przewagę konkurencyjną, a  pojazdy  elektryczne  do  takich technologii z pewnością należą.

System  zarządzania  energią Nucleus  (Nucleus  Energy  Mana-ger) pozwala zbudować domową sieć energetyczną i podłączyć do niej  bezprzewodowo  inteligen-tny  licznik,  urządzenia  użytkowe, termostat  i  inne  rozwiązania.  Ten mieszczący  się  w  dłoni  system można  podłączyć  do  dowolnego standardowego  gniazdka  elek-trycznego. Pozwala on gromadzić bezprzewodowo  informacje  na temat  zużycia  energii  pochodzą-

ce z  inteligentnego  licznika (udo-stępniającego dane na temat cał-kowitego zużycia energii w miesz-kaniu),  a  także  dane  na  temat szacowanego zużycia energii po-chodzące z poszczególnych urzą-dzeń  wyposażonych  w  technolo-gię  Brillion  oraz  innych  instalacji. Dysponując tego typu danymi na temat zużycia energii, użytkownik może  zdecydować  się  na  wpro-wadzenie drobnych zmian w stylu życia,  które  mogą  zaowocować obniżeniem  kosztów  zużywanej energii.

GE  WattStation,  to  ładowar-ka,  pasująca  do  każdego  domu i  umożliwiająca  ładowanie  samo-chodu elektrycznego. Urządzenie to  pozwala  przygotować  pojazd do porannej jazdy do pracy - moż-na dzięki niemu naładować samo-chód w domu i uniknąć odwiedza-nia stacji paliwowych. n

Pojazdy elektryczne będą zasilać domy

Źródło: Grayling

 

Foto. ElektroTrendy

Foto

. Ele

ktro

Tren

dy

Foto. Mennekes

brunch z biznesem

RapoRty biznesowe

37 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Jak  wynika  z  najnowszego raportu  przygotowanego na  zlecenie  Towarzystwa Gospodarczego  Polskie 

Elektrownie, polski sektor energe-tyczny  radzi  sobie  lepiej,  niż  go-spodarka energetyczna w krajach OECD.  Tam  w  I  półroczu  2011 roku  produkcja  energii  elektrycz-nej wzrosła o 1,2%  podczas gdy w  Polsce  o  ponad  5%.  Większy wzrost zanotowano jedynie w Tur-cji (7%). 

Kryzys  i  katastrofa  elektrowni atomowej w Japonii spowodował spadek  produkcji  energii  elek-trycznej.  Ma  to  związek  z  zamy-kaniem  programów  atomowych w niektórych krajach (np. Niemcy zdecydowały  się  na  wyłączenie wyłączeniu  siedmiu  najstarszych reaktorów  oraz  na  nieurucha-mianie  ponownie  reaktora  Kru-emmel).  Sytuacji  nie  poprawiło nawet  szybkie  dodanie  nowych mocy  w  odnawialnych  źródłach. Istnieje  wręcz  zagrożenie,  że  na zachodzie  Europy  w  niedalekiej przyszłości  wystąpią  braki  w  do-stawach energii elektrycznej.

Wyłączenie  części  elektro-wni  w  Niemczech  spowodowało wzrost  przepływów  transgranicz-nych,  co  spowodowało  niewiel-ki  wzrost  cen  hurtowych  energii w Polsce, ale w kontekście korzy-ści płynących ze wzrostu ekspor-tu, jest to zjawisko pozytywne.  

Polskie  firmy  umiejętnie  wy-korzystują  tą  sytuację,  bo  to przecież  szansa  na  znaczą-ce  zwiększenie  przychodów.  Źródło: Rzeczpospolita

W  ubiegłym  roku  sprzedaliśmy za  granicę  ok.  7%  wyproduko-wanej  energii  za  równowartość 2,5  mld  złotych.  To  prawie  o  mi-liard  więcej,  niż  dwa  lata  temu.  PSE Operator udostępnił w 2011 więcej  mocy  przesyłowych  na granicach z Czechami, Niemcami i Słowacją. Skorzystały wiec także firmy zajmujące się obrotem ener-gią, bo jej ceny na zagranicznych rynkach  są  wyższe,  niż  w  kraku. Średnia  cena  energii  na  niemie-ckiej giełdzie EEX to 51 euro (ok. 225  zł).  Natomiast  w  Polsce  za 1  MWh  trzeba  zapłacić  199  za. 

Energię,  moce  można  kupić  na skoordynowanych  aukcjach  pod Monachium,  które  organizuje Centralne Biuro Aukcyjne.

Eksport  jest  korzystny  także z powodu słabej złotówki – polska energia  jest  konkurencyjna.  Pro-ducentom energii  sprzyjają  także niskie ceny praw do emisji CO2.

Zdaniem  analityków  do  2016 roku,  nie  grozi  nam  deficyt  ener-gii  elektrycznej.  Obecnie  jest  jej 

wystarczająco,  a  ceny  na  rynku hurtowym mają  jedynie niewielką tendencję wzrostową. Jednocześ-nie przypominają oni, ze to praw-dopodobnie  ostatni  rok  taniej energii.  Polska  podpisała  pakt klimatyczno-energetyczny,  który zwiększa opłaty za emisję CO2. 

W 2013 ceny na pewno wzros-ną. n

Niemiecka rezygnacja z atomu to szansa dla polskich sprzedawców energii elektrycznej.

W zeszłym roku wysłaliśmy za granicę o 48% więcej energii elektrycznej.

Taki wzrost eksportu to zysk nawet miliarda złotych więcej.

2012 - to ostatni rok taniej energii Polsce

brunch z biznesem

RapoRty biznesowe

38 ElektroTrendy nr 3/2012

zakuP samochodu? tylko w leasingu!D

o  niewątpliwych  zalet leasingu  należy  mała ilość  dokumentów  po-trzebnych  do  uzyskania 

finansowania  zaplanowanego przez  nas  zakupu  samochodu. Wymagane  są  z  reguły  jedynie oświadczenia  o  uzyskiwanym przychodu  i  dochodu.  Wynika o z faktu, że leasingowany przed-miot  pozostaje  przez  cały  czas trwania umowy własnością leasin-godawcy  i  jest  głównym  zabez-pieczeniem  umowy.  W  przypad-ku  samochodów  osobowych,  ze względu  na  korzyści  podatkowe wybierany jest leasing operacyjny, ponieważ  w  ujęciu  podatkowym samochód  amortyzuje  leasingo-dawca, a raty leasingowe są bez-pośrednimi  kosztami  uzyskania przychodu dla firmy korzystającej z  usługi,  czyli  obniżają  podsta-wę  do  opodatkowania.  Do  tych kosztów  zalicza  się  także  opłatę wstępną,  opłaty  manipulacyjne, prowizje, a nawet koszty eksploa-tacyjnie. Podatek VAT odlicza się proporcjonalnie od każdej faktury. Dzięki  temu  leasingobiorca  nie musi  płacić  dużych  kwot,  takich jak jest to w leasingu finansowym.  

Maksymalny okres  finansowa-nia to przeważnie 5 lat. Ale najbar-dziej korzystny jest 3-letni leasing z 5% stopą i całkowitym kosztem nie przekraczającym 115%. 

Coraz  większą  popularnoś-cią  cieszy  się  leasing  z  wysokim wykupem.  Dzięki  podwyższonej kwocie  za  wykup,  można  płacić niższe miesięczne raty, a pod ko-niec umowy  leasingowej  zadecy-dować,  czy  wykupujemy  pojazd za cenę rynkową, czy tez zwraca-my go leasingodawcy.   

od leasingodawców można uzyskać również usługi

dodatkowe, tj.:

•  Dla  przedsiębiorców  istotne przy  wyborze  oferty  leasingowej jest  możliwość  poniesienia  niż-szych  kosztów  nabycia  leasingo-

wanych dóbr. Dzieje się tak dzięki dobrym  relacjom  firm  leasingo-wych  z  producentami  oraz  dea-lerami  aut,  jak  również  silniejszej pozycji negocjacyjnej tych firm;•  Decydując  się  na  leasing  sa-mochodu  osobowego  od  firmy finansującej można uzyskać wiele bonusów  i  dodatkowych  usług. Przede wszystkim będą  to polisy komunikacyjne, które dzięki efek-towi  skali  oferowane  są  w  pakie-tach zlesingiem w dobrych i z sze-rokim zakresem ubezpieczenia;•  Dobrą  propozycję  dla  firm, szczególnie  tych,  których  flota  li-czy  kilkanaście  czy  kilkadziesiąt aut,  stanowią  karty  paliwowe. Podstawową korzyścią  dla przed-siębiorców  korzystających  z  kart paliwowych  jest brak wielu  faktur za każdorazowe tankowanie oraz odroczony termin płatności.  n

leasing nadal jest najbardziej popularnym sposobem sfinansowania zakupu pojazdu, dzięki korzystaniu z dobrodziejstw „tarczy podatkowej”

brunch z biznesem

RapoRty biznesowe

39 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Ministerstwo  Finansów chce wykreślić z ustawy o VAT zwolnienie do-tyczące   rozdawanych 

ulotek  reklamowych.  Ministerstwo Finansów  obiecuje,  że  rozdawanie ulotek  nadal  nie  będzie  podlegało podatkowi VAT  i że będą one  trak-towane  jak  „prezenty  o  małej  war-tości”. 

Intencją  urzędników  Minister-stwa  Finansów  jest  doprecyzowa-nie  niektórych  przepisów,  które rodziły  problemy  interpretacyjne. A jak będzie życie pokaże. Czy jak zawsze,  czy  jednak,  ku  zaskocze-niu,  będzie  to  pozytywna  zmiana. Większość  nowych  rozwiązań  za-wartych  w  projekcie  to  przepisy techniczne,  dostosowujące  polskie prawo do  regulacji UE, najczęściej neutralne  dla  podatników.  Jednak niektóre propozycje mogą niepoko-ić, m.in. taką zmianą może być, np. 

pomysł wykreślenia z ustawy o VAT przepisu,  który  wyłącza  z  opo-datkowania  VAT  przekazywanych kontrahentowi  lub  potencjalnemu klientowi, drukowanych materiałów informacyjnych i reklamowych.

W  przyszłości,  może  to  ozna-czać, że podmioty  reklamujące się w  ten  sposób,  powinny  naliczyć i  odprowadzić  podatek,  jeśli  takie materiały promocyjne nie będą mo-gły być uznane za „prezenty o ma-łej wartości”.

Zgodnie  z  ustawą  o  podatku VAT,  przekazywanie  „prezentów o  małej  wartości”  nie  podlega opodatkowaniu,  jeżeli  ich wartość nie  przekracza  10  zł.  Wyłączone z opodatkowania są  też prezenty, których  wartość  w  roku  podatko-wym  nie  przekracza  100  zł,  jed-nak  pod  warunkiem  prowadzenia przez  daną  firmę  ewidencji  ob-darowanych.  Wg  przygotowanej 

przez  Ministerstwo  Finansów  re-gulacji, limity te mają wzrosnąć od 01 stycznia 2013 roku, odpowied-nio do 20 zł i 200 zł.

Według specjalistów zmiana do-tycząca  drukowanych  materiałów informacyjnych  nie  będzie  miała negatywnych skutków dla podatni-ków. Uważają, że broszurę reklamo-wą  można  zaliczyć  do  „prezentów o  małej  wartości”,  ponieważ  jest przekazywana  nieodpłatnie.  Wadą projektu  jest  brak  definicji  takiego właśnie  prezentu.  Jest  tylko  okre-ślenie jego wartości. 

Innym  problemem  jest  fakt, że  część  propozycji  Ministerstwa Finansów  związanych  z  dosto-sowaniem  polskich  regulacji  do przepisów  unijnych  nie  pokrywa się w 100% z przepisami Unii Eu-ropejskiej, np.  opracowaną przez MF  definicję  terenu  budowlane-go. n

z ustawy o Vat ma zniknąć zwolnienie dotyczące rozdawania ulotek reklamowych

Przygotowany jest przez ministerstwo Finansów projekt nowelizacji ustawy o podatku Vat jest na etapie uzgodnień międzyresortowych.

zmiany miałyby wejść w życie z dniem 1 stycznia 2013 roku.

brunch z biznesem

PaPrykarz gosPodarczy

40 ElektroTrendy nr 3/2012

gospodarczy

„paprykarz”

Tryumfalny powróT Tradycyjnych żarówek

100W żarówki znów można znaleźć w polskich sklepach. Pomimo zakazów unijnych wróciły

pod płaszczykiem specjalistycznej żarówki wstrząsoodpornej. Miały bezpowrotnie

zniknąć, a tryumfalnie wracają. Po za walorem ekonomicznym (pozornym) jest to cichy protest

przeciwko niezrozumiałym, dla większości, decyzjom urzędników unijnych.

Foto

. Pan

ther

med

ia

Ponad 2 lata temu (wrzesień 2009), na mocy unijnej dy-rektywy, tradycyjne 100 watowe żarówki zostały

zakazane i zastąpione przez dro-gie, energooszczędne świetlówki. Rok później (2010) los ten spotkał żarówki 75W, a ostatnio (wrzesień 2011) 60W. W 2012 mają zniknąć żarówki 40W. W użytkowaniu będą mogły pozostać 25W i słabsze.

Formalnie nie wolno ich na terenie UE produkować, sprzeda-wać, a także ich sprowadzać.

Urzędnicy unijni swoją decyzję uzasadniają opinią, że tradycyj-na żarówka zamienia w światło tylko 4-6% energii, reszta nato-miast przetwarzana jest w ciepło, a energooszczędne źródła mają skuteczność o wiele wyższą, bo w światło zamieniają około 50% energii.

W ten sposób władze UE chciały uhonorować i jednocześ-nie zrefundować znaczne wydatki poniesione na rozwój świetlówek energooszczędnych, przez duże europejskie koncerny.

Stało się to w momencie, kie-dy nagle okazało się, że techno-logia ledowa (LED i OLED) mocno przyspieszyła w swoim rozwoju, a przyszłość świetlówek energo-oszczędnych stała się niepewna.

Wycofanie ze sklepów tra-dycyjnych żarówek oznaczało

wyższe koszty dla użytkowników. Energooszczędne źródła światła są znacznie droższe. Komisja Eu-ropejska liczyła, że nowa regula-cja może przynieść mieszkańcom Unii oszczędności w wysokości od 5 do 8 mld euro rocznie. Jed-nocześnie regulacja jest częścią zaproponowanego w 2007 roku proekologicznego planu. Do roku 2020 kraje Unii Europejskiej mają zredukować o 20% zużycie prądu

i emisję gazów cieplarnianych, a 20% wyprodukowanej energii miałoby pochodzić ze źródeł od-nawialnych, a kolejne 10% z uży-wanych paliw.

W ten sposób zmniejszyliby-śmy też swoje uzależnienie od im-portu energii spoza Unii

Dzisiaj, kiedy okazało się, że zakaz nie dotyczy producentów z po za Unii Europejskiej, po-nownie żarówki można kupić,

brunch z biznesem

PaPrykarz gosPodarczy

41 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

tym razem jako „Specjalistyczne wstrząsoodporne”. Producenci i sprzedawcy zapewniają jednak, że nie są to te zakazane prawem, tyle tylko, że nie należy stosować do użytku domowego. Furorę w sklepach robią tanie, trady-cyjne żarówki o mocy 100W, ale produkowane w ukraińskiej firmie ISKRA (tej samej, która kupi-ła udziały w katowickiej firmie HELIOS). Nasz wschodni sąsiad, który nie jest członkiem UE, może bez żadnych przeszkód wytwa-rzać żarówki starego typu.

Na rynku jeszcze można spot-kać żarówki wyprodukowane w Chinach.

Żarówki można legalnie sprzedawać w Polsce, w skle-pach można je kupić już za 2–3 zł. Co prawda na pudełku znajdują się znaki sugerujące, że produkt można zastosować wyłącznie do ulicznej sygnalizacji świetlnej lub warsztatowej, a inny symbol przedstawia przekreśloną domo-wą lampę, to jednak Klienci spe-cjalnie się tym nie przejmują i do-konują zakupów trochę na wyrost.

Importerzy i sprzedawcy, w przypadku kontroli, dysponują badaniami i certyfikatami świad-czącymi, że są to produkty spe-cjalistyczne na które nie ma zaka-zu UE.

Jednak pierwszymi, którzy za-częli obchodzić unijne zakazy byli, o dziwo! pro unijni i „zawsze po-rządni” Niemcy. Już w pierwszej połowie 2010 roku, jeden z nich Siegfried Rotthäuser (wg se.pl) postanowił w sprytny sposób omi-nąć dyrektywy unijne dotyczące żarówek o mocy 100W i 75W i za-oferował je, jako: „Kule grzew-cze o wysokiej efektywności”, pasujące do oprawek spotyka-

nych w każdym domu. W opisie produktu, dla celów marketingo-wych, przewrotnie odwrócił do-tychczasową definicję żarówki. „Kule grzewcze” określał nawet mianem „najlepszego wynalazku od czasu żarówki”, mające bar-dzo wysoką skuteczność, około 95% pobieranej przez nie mocy zamieniane jest w ciepło, dlatego ich efektywność mieści się w kla-sie A (Class A), natomiast pozo-stała część mocy zostaje utraco-na, zamieniając się w bezużytecz-ne światło. Niemiec zaproponował żarówki w cenie po 1,69 euro za sztukę, deklarując jednocześnie, że 30 centów od każdej sprzeda-nej żarówki przekaże na projekt ratowania lasów deszczowych. Teraz żarówki 75W i 100W, sprze-dawane są w sklepach z elemen-tami wyposażenia warsztatu oraz sklepach sprzedających «elemen-ty grzewcze» tuż obok grzejników i pieców węglowych.

Źródło: Dziennik Polski, Interfax se.pl

cyber Intelligance Sha-ring and Protection Act, w skrócie CISPA jest kolejną kontrowersyjną

ustawą wzbudzającą wiele emo-cji i niepokojów. O ile SOPA, PIPA i ACTA były bojkotowane nie tyl-ko przez internautów, ale także przez wielu znaczących graczy, to o tyle CISPA, pomimo sprzeciwu społeczności internetowej, przed-stawicieli przedsiębiorstw itd., znajduje, niestety coraz więcej zwolenników wśród wielkich firm, tj.: Microsoft. Intel, Verizon, AT&T czy Facebook.

A czemu CISPA wzbudza ko-lejne kontrowersje? Otóż, w imię bezpieczeństwa narodowego, zgodnie z zapisami zawartymi w CISPA, rząd danego kraju może uzyskać dostęp do danych zgro-madzonych przez prywatne firmy. Wystarczy cień podejrzenia, żeby bez żadnych dodatkowych ze-zwoleń, rządowe agencje mogły rozpocząć szpiegowanie danej osoby. Do tego CISPA zawiera bardzo ogólną definicję „informa-cji”, przez co agencje mogą gro-madzić wiadomości dotyczące każdego aspektu naszego życia,

po sopa, pIpa I acTa, Teraz czas na konTrowersje wokół cIspa

oraz daje władzy prawo do cenzu-ry, blokowania kont jak i zamyka-nia stron internetowych. Ponow-nie zabrakło także jasnego okre-ślenia czym jest „własność inte-lektualna”, za to agencje rządowe mogą działać także w charakterze obrońców tychże wartości.

Na razie CISPA jest zmar-twieniem jedynie obywateli USA, choć niewykluczone, że dzięki przyzwoleniu ze strony dużych prywatnych firm, wyleje się poza granice Stanów Zjednoczonych.

Źródło: Vr-Zone, portale internetowe

brunch z biznesem

PaPrykarz gosPodarczy

42 ElektroTrendy nr 3/2012

pomysł na paTenT groźny dla konkurencjI

Polscy przedsiębiorcy, wy-nalazcy, i racjonalizatorzy powinni szukać sojuszni-ków, aby wszcząć alarm

nagłośnić sprawę i powstrzymać ratyfikację. Naturalnym sojusz-nikiem wydaje się Krajowa Izba Gospodarcza, która powinna w ekspresowej tempie zając się tą sprawą.

Wspólną inicjatywa 25 państw członkowskich Unii Europejskiej ma na celu zapewnienie wzmoc-nionej ochrony unijnych paten-tów. Jedynym dobrym sygnałem jest fakt, że z prac wycofały się Hiszpania i Włochy.

Wprowadzając system jed-nolitej ochrony patentowej może zakłócić rozwój krajowych, w tym i polskiej gospodarki. Polska go-spodarka nie ma żadnych szans w europejskiej rywalizacji. W zgła-szaniu patentów przewodzą Niem-cy i Francuzi. Nie będzie w Polsce przedsiębiorstwa, którego nie do-tnie wprowadzenie nowej ustawy.

Unia Europejska nie będzie fi-nansować sądu patentowego, ale opłaty sądowe mają być niskie, aby zachęcać do powszechnego korzystania z niego. Ale taniość

spowoduje, że wszystkie państwa członkowskie będą dokładały do niego. A jeżeli tak, to rząd pol-ski powinien dołożyć wysiłków, aby doprowadzić do utworzenia w kraju polskiego oddziale sądu patentowego, z polskimi sędzia-mi, z polskimi pełnomocnikami, gdzie sprawy prowadzone byłyby w języku polskim, itd. Stosowanie prawa w innym języku niż polski, znacząco utrudni obronę swoich racji przed nie władającym języ-kiem polskim sędzią, nie mówiąc już o kosztach postępowania są-dowego, które liczone będzie wg stawek zagranicznych kancelarii prawnych. A do tego dojdą koszty podróży…

Działania te są niezbędne i pilne! tak aby patent jednolity nie stał się narzędziem złej woli, ponieważ istnieje realne zagro-żenie eliminowania „dzięki” nie-mu potencjalnej konkurencji.

Porozumienie patentowe jest zbliżone do umowy ACTA. Wszyst-kie przepisy są podobne, a nawet tak samo brzmiące w swych za-pisach. Porównując je od strony prawnej, to można dojść do wnio-sku, że środki ochrony patentowej są zbliżone do środków przewi-dzianej w umowie ACTA. Źródło: UPRP, Rzeczpospolita,

Informujemy naszych Czytelników o nowej niebezpiecznej sytuacji dotyczącej wszystkich producentów w Polsce. Sprawa dotyczy „patentu europejskiego” i jest BARDZO GROŹNA w skutkach. Jest już, niestety w toku sejmowych prac przygotowawczych. Rząd polski powinien zablokować legislację ustawy i powinien wycofać się z tego projektu.

jednolity system ochrony patentowej wzmacnia zagraniczne koncerny - kosztem polskich przedsiębiorstw.system ten będzie przyjazny, ba tani i przyjemny dla państw, które mają wypracowaną strategię patentową.

brunch z biznesem

PaPrykarz gosPodarczy

43 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

z danych Korporacji Ube-zpieczeń Kredytów Eks-portowych (KUKE) wy-nika, że w maju 2012r.

sądy powszechne ogłosiły upadłość 82 firm. W ciągu ostat-nich 12 miesięcy z powodu nie-wypłacalności działalność za-kończyło 788 przedsiębiorstw, a przed rokiem było ich 688. Największą falę bankructw odno-towano w budownictwie. Tylko w maju upadło 17 firm z branży budowlanej, co jest największą liczbą od czterech lat i o 55% wyż-szą, niż przed rokiem.

Pomimo to KUKE i GUS poda-ją, że sytuacja finansowa polskich firm wciąż jest dobra.

W I kw. 2012 roku, przedsię-biorstwa zarobiły na czysto 23,6 mld zł, czyli najwięcej w historii.

Pomimo prowadzenia różno-rodnej działalności, duże firmy mają kłopoty finansowe i bory-kają się z regulowaniem należ-ności swoim podwykonawcom. Eksperci podkreślają, że kłopo-ty branży trwają już od kilku lat, a od czasu kryzysu w 2008 r. głośno było zwłaszcza o stagna-cji w budownictwie mieszkanio-wym. Ostatnio jednak pojawiły się informacje o kłopotach firm budujących, m.in. autostrady. 17 kwietnia Sąd Rejonowy w War-szawie ogłosił upadłość likwida-cyjną spółki Dolnośląskie Surow-ce Skalne. Spółka Krug złożyła natomiast wniosek o upadłość Hydrobudowy, ale sąd zwrócił wniosek o upadłość likwidacyj-ną ze względu na uchybienia formalne. W obu przypadkach protestowali podwykonawcy, któ-rzy nie otrzymali zapłaty, co jest nagminną praktyką w branży. Nawet duże giełdowe spółki bu-dowlane mają złą passę. PBG,

plaga upadłoścI przedsIębIorsTw

duże firmy budowlane mają kłopoty finansowe, zagrożeni bankructwem są niektórzy wykonawcy i podwykonawcy. zdaniem ekspertów, kłopoty wynikają, m.in. z ostrej konkurencji i zatorów płatniczych.

W maju 2012 roku Sądy odnotowały, największą od 4 lat, liczbę bankructw firm. W maju 2012r., aż o 32% wzrosła liczba upadłości firm w porównaniu do maja 2011r.

która ostatnio wypadła z indeksu WIG 20, jest po Budimeksie, Po-limeksie Mostostal i Elektrobudo-wie - czwartą największą spółką budowlaną na giełdzie. Eksperci twierdzą, że kłopoty firm budowla-nych wynikają przede wszystkim z ostrej konkurencji oraz rosną-cych zatorów płatniczych. I jest to efekt silnej konkurencji, walki za wszelką cenę o kontrakty na gra-nicy opłacalności.

Niestety eksperci spodzie-wają się dalszego pogorszenia koniunktury, ponieważ nie widać sygnałów, aby do budownictwa miało trafić więcej zleceń, a w ślad za tym środków, dlatego raczej nie zmieni się trend rosnącej stop-niowo spirali opóźnionych należ-ności. Wyrazem tego jest wzrost upadłości firm budowlanych. Do tego rynek przetargów w infra-strukturze dramatycznie szybko się kurczy. Jeszcze trudniejsza jest sytuacja małych i średnich firm, które podjęły się roli podwy-konawców. To właśnie ich kosz-tem duże firmy chcą sobie zre-kompensować wzrost kosztów, co może prowadzić do zwolnień w branży.

Wg GUS, na koniec lutego 2012 r. zatrudnienie w budowni-ctwie wyniosło 480 tysięcy osób, biorąc pod uwagę tylko firmy za-trudniające powyżej 9 osób. Do tego trzeba doliczyć kolejne 150-160 tysięcy osób, które pracują w mniejszych firmach budowla-nych.

Według niektórych szacunków w związku tylko z zakończeniem inwestycji infrastrukturalnych

pracę może stracić nawet ponad 50 tysięcy osób. Będzie to na-stępować sukcesywnie, z koń-cem zakończenia etapów robót. Według danych ASM na koniec lutego 2012 r. przeciętne wyna-grodzenie w budownictwie wyno-siło 3545 zł. Z danych GUS wyni-ka, że udział budownictwa w PKB na koniec 2011 r. sięgał 7,1 %.

Tylko w samym 2011 roku spadła rentowność obrotu netto w budownictwie z 4,2 do 2,3%, a wynik finansowy netto spadł aż o 36,7% Wpływ na to miała niska marża na prowadzonych pracach, wymuszona dużą konkurencją na rynku.

Źródło: KUKE, GUS, PAP, Euler Hermes

brunch z biznesem

PaPrykarz gosPodarczy

44 ElektroTrendy nr 3/2012

Wg najnowszej edycji raportu BIG, przygo-towanego przez BIG InfoMonitor, spadek

zanotowano we wszystkich bada-nych segmentach, czyli zarówno wśród przedsiębiorców, jak i do-stawców usług finansowych oraz masowych.

Główny wskaźnik poziomu bez-pieczeństwa prowadzenia działal-ności gospodarczej wynosi obec-nie 5,36 pkt. (spadek o 6,15 pkt.). Wcześniejsze badania wykazywały dużą stabilność oraz odporność firm na kryzys. Największy spadek zanotowano wśród przedsiębior-ców, z 15,3 do 5,3 pkt.

Sytuacja uległa pogorszeniu również w dwóch pozostałych badanych grupach, tj. wśród przedstawicieli usług finansowych - z 9,4 do 5,5 pkt., oraz wśród przedstawicieli usług masowych - z 10,5 do 5,4 pkt.

O zmianach wskaźnika w po-szczególnych segmentach de-cydowały różne czynniki. Więk-szość badanych w segmencie przedsiębiorców spodziewa się w przyszłości wzrostu zaległych zobowiązań i to zarówno od klien-tów korporacyjnych, jak i indywi-dualnych. Z drugiej strony badani pozytywnie oceniali zdolność do bieżącego i terminowego płace-nia należności przez klientów in-dywidualnych.

Coraz większym problemem dla polskich przedsiębiorców sta-ją się zatory płatnicze. Jednym z efektem jest spadek oceny zdol-ności kontrahentów do termino-

wego regulowania zobowiązań. Ilość badanych pozytywnie oce-niających tą zdolność spadła z 66 do 61%. Obecnie tylko co trzecia firma (38%) otrzymuje więcej, niż 76% płatności w terminie. Z dru-giej strony, aż 36% badanych deklaruje, że zgodnie z terminem otrzymuje mniej niż połowę należ-ności.

Można zaobserwować, że nie-terminowe regulowanie całości bądź części zobowiązań, stają się coraz bardziej powszechne. Patrząc przez pryzmat badanych małych i średnich firm, mówi się o istotnych kwotach zaległości. Blisko jedna trzecia firm (32%) ocenia, że suma przeterminowa-nych należności z jakimi zalegają

na ich rzecz kontrahenci przekra-cza 100 tysięcy złotych. Koniecz-nością jest poświęcanie większej uwagi ocenie wiarygodności part-nerów biznesowych, w celu unik-nięcia ewentualnych problemów, jeszcze przed rozpoczęciem współpracy.

Pomimo pesymistycznych ocen bieżącej sytuacji, przypad-kowo wytypowane firmy zacho-wują umiarkowany optymizm, co do rozwoju sytuacji w kolejnych miesiącach. Około 46% firm uwa-ża, że sytuacja się nie zmieni, 28% spodziewa się poprawy swojej sy-tuacji finansowej, a przeciwnego zdania jest 24%.

Źródło: BIG InfoMonitor

spada pozIom bezpIeczeńsTwa prowadzenIa dzIałalnoścI – szok!!!Ostatnie cztery miesiące przyniosły spadek poziomu bezpieczeństwa prowadzenia działalności gospodarczej, aż o 6,15 pkt. To najniższy poziom wskaźnika BIG od 2,5 roku.

brunch z biznesem

PaPrykarz gosPodarczy

45 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

czy polska wejdzIe do agencjI kosmIcznej? Jeżeli do końca czerwca polski rząd nie

zatwierdzi przystąpienia naszego kraju do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), to w najbliższych latach możemy stracić nawet 2 mld zł!

Polska formalnie spełni-ła wszystkie stawiane wymogi przez ESA oraz zakończyła konsultacje

techniczne. Jeżeli rząd polski nie podejmie decyzji, to ta niefrasobli-wość może nas kosztować w cią-gu najbliższych 4-5 lat, nawet 2 mld zł.

I wszystko, to ze względu na straconą szansę na członkow-stwo w Europejskiej Agencji Kos-micznej. Kolejny, najbliższy termin przyjęć do ESA przypada na lata 2015-2016.

Żeby było tragikomicznie, to i tak płacimy, płacimy pośrednio, płacąc roczną składkę do budże-tu Unii Europejskiej, która i tak, z urzędu, finansuje działalność ESA.

Jeżeli przystąpimy do ESA, to co prawda przez kolejne 5 lat za-płacimy do niej 25 mln euro, ale z powrotem otrzymamy aż 80% wpłaconej kwoty, w postaci pro-jektów technologicznych i związa-nych z nimi nowych miejsc pracy.

Jeżeli nie, to otrzymamy zwrot ze składki w wysokości za-ledwie 5%, czyli po odjęciu ich od naszych wpłat, stracimy owe 2 mld zł.

A Centrum Badań Kosmicz-nych Polskiej Akademii Nauk i tak na co dzień współpracuje z ESA i już nieraz dostarczało wyposa-żenie do satelitów, czy sond kos-micznych ESA, w tym do zdalnych obserwacji Wenus i Marsa, czy do

misji Rosetta połączonej z plano-wanym lądowaniem na komecie.

Tak więc, czy duże pieniądze weźmiemy to zależy tylko i wy-

łącznie od naszego polskiego rządu. A ich pieniędzy nie mamy chyba za wiele!!!

Źródło: Rzeczpospolita

46 ElektroTrendy nr 3/2012

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE

Oprawy biurOwe serii CuMuLus

a n d r z e j w i e w i ó r a

Oprawy biurowe serii CUMULUS, przezna-czone do oświetlenia wnętrz i ciągów komu-

nikacyjnych, to jeden ze sztanda-rowych produktów INTELIGHT. Firma oferuje je od początku swo-jej działalności, dbając przy tym o jakość i cykliczny rozwój pro-duktu. Bogata paleta produktowa sprawia, że każdy z klientów znaj-dzie coś dla siebie lub jest w sta-nie zaadaptować wybraną opcję indywidualnie do swoich potrzeb. Oprawy CUMULUS występują zarówno w wersji natynkowej jak i podtynkowej dzięki czemu mają możliwość zabudowania w sufi-cie podwieszanym oraz montażu natynkowego. Oferta opraw serii

Primus 6-36W Primus Tec 6-36W Primus EXT 4-80W

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE

47 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

CUMULUS jest rozbudowana o wersje:

CUMULUS T5 4x14Podstawową cechą tej serii

jest statecznik elektroniczny, któ-ry zdecydowanie podnosi ekono-miczność pracy opraw, zapewnia wyższą skuteczność świetlną w porównaniu do stateczników tradycyjnych oraz gwarantuje lepszy komfort pracy. Dodatkowo oprawę Cumulus T5 można wypo-sażyć w moduły awaryjne Primus EXT w wersjach 1/2/3h.

Dzięki zastosowaniu świetló-wek T5 zamiast świetlówek T8 oraz statecznika elektronicznego EVG klasy (EEI=A3) uzyskujemy mniejsze zużycie energii

CUMULUS T8 4x18 oraz CUMULUS T8 2x36 wyposażo-ny w trzy wersje zasilania. Wer-sja ze statecznikiem EVG klasy (EEI=A2) oraz statecznik magne-tyczny KVG klasy EEI=B2 jak rów- nież wersja z kompensacją mocy

biernej. Tak jak CUMULUS T5 tak również i CUMULUSY T8 współ-pracują z naszymi modułami PRI-MUS/PRIMUS TEC/ PRIMUS EXT naszej krajowej produkcji dzięki czemu jakość dostarczonego pro-duktu oraz kontrola pozwalają do-starczyć produkt wysokiej klasy.

Oprawy te przeznaczone są do świetlówek liniowych typu T8 oraz T5. Najnowsze oprawy CUMULUS oferowane są z boga-tą gamą rastrowych układów op-tycznych.

48 ElektroTrendy nr 3/2012

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE

SPoSoby MonTażUDo rodziny tej zalicza się oprawy:

•  CUMULUS T8 4x18W oraz CUMULUS T5 4x14 – oprawa do wbudowania

w kasetonowy strop podwie-szany o module 600 x 600 mm oraz wersja do montażu nastropo-wego,

•  CUMULUS T8 2x36W– opra-wy natynkowe przeznaczone

do montażu nastropowego oraz wersja do zabudowanie w stropie podwieszanym kasetonowym.

Źródła śWiaTłaOprawy przystosowano do współ-pracy z:

•  CUMULUS 4x18 z czterema świetlówkami liniowymi T8 18W

•  CUMULUS 4x14 z czterema świetlówkami liniowymi T5 14W

•  CUMULUS 2x36 z dwiema świetlówkami T8 36W

rys.1

Układy zaSiLaniaNowe oprawy dostępne są z elek-trycznymi układami zasilającymi źródła światła wyposażonymi w:

•  niskostratne stateczniki elek-tromagnetyczne,

•  w wersjach:•  z kompensacją mocy biernej

(oznaczenie KMB w nazwie opra-wy),

•  bez kompensacji mocy bier-nej (oznaczenie M w nazwie opra-wy),

•  elektroniczne układy stabili-zacyjno-zapłonowymi (oznacze-nie EVG klasy EEI=A3 możliwoś-cią montażu modułów awaryjnych 1/2/3h serii PRIMUS EXT).

Zasilanie świetlówek statecz-nikami elektronicznymi zdecydo-wanie podnosi ekonomiczność pracy opraw, zapewnia wyższą skuteczność świetlną w porówna-niu do stateczników tradycyjnych oraz gwarantuje lepszy komfort pracy.

Układy oPTyCznEW oprawach Cumulus T5 zasto-sowaliśmy rastry pełnej paraboli

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE

49 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

a poprzeczki są ryflowane (rys 1) podobne rozwiązanie jest w opra-wach CUMULUS T8. Takie układy pozwalają na uniknięcie efektu olśnienia. Każdy użytkownik kie-rujący wzrok w kierunku oprawy z różnych miejsc w pomieszcze-niu nie zostaje oślepiony a świat-ło jest idealnie rozproszone. Tu występują dwie odmiany na ży-czenie klienta z rastrem aluminio-wym polerowanym chemicznie bądź raster stalowy powlekany aluminium dzięki świetnej obrób-ce technicznej i czystości rozsył światła jest idealny.

obUdoWaLekkość oprawy oraz jej estetyka jest efektem zastosowania obudo-wy z blachy stalowej malowanej proszkowo na kolor biały. Proces takiego malowania jest bardziej przyjazny dla środowiska. Dostęp do wnętrza oprawy jest ułatwiony poprzez zastosowanie bocznych zaczepów sprężynujących co pozwala instalatorowi dostać się do wnętrza bez użycia narzędzi. Dzięki elastycznemu mocowaniu rastra który wisi pod oprawą po odpięciu ze sprężyn, instalator może dokonywać błyskawicznej wymiany świetlówek. Elementy elektryczne zamknięte są w obu-dowie. Orawy serii CUMULUS charakteryzują się klasą ochron-ności IP20.

Zaletą opraw serii CUMULUS jest ich łatwość w montażu oraz konserwacji a także estetyczny wygląd dzięki czemu zdobyły ogromną popularność we wnę-trzach wielkich biurowców jak i budynkach użyteczności pub-licznej. Oprawy tego typu charak-teryzują się dobrymi parametrami technicznymi i świetlnymi dzięki zastosowaniu różnego rodzaju odbłyśników.

50 ElektroTrendy nr 3/2012

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE

S ł a w o m i r M e l s k i

Według statystyk Ko-mendy Głównej Policji w 2011 roku doszło do 1116 wypadków

drogowych w wyniku zderzenia samochodu ze słupem oświetle-niowym lub podobnym obiektem infrastruktury drogowej. W wy-padkach tych zginęło 119 osób, a rannych zostało 1436. Te nie-chlubne dane wpisują się nega-tywnie w powtarzane, nie tylko w mediach, złe opinie na temat bezpieczeństwa w ruchu drogo-wym w naszym kraju. Stalowe lub betonowe słupy oświetleniowe, którymi usiane są nasze drogi, są cichymi zabójcami, którzy po uderzeniu samochodu w momen-cie złamania konstrukcji nie dają żadnych szans kierowcy i pasaże-rom pojazdu. Społeczne naciski, aby zwiększyć bezpieczeństwo na drogach i w ich obrębie powo-dują, iż pasy jezdni w całym kraju z roku na rok ulegają poprawie. Być może wkrótce poprawi się również sytuacja w zakresie infra-struktury oświetleniowej. Szansą na poprawę policyjnych statystyk są słupy oświetleniowe z kompo-zytów polimerowych.

W 2009 roku w Tuchowie (woj. Małopolskie) na terenie badaw-czym firmy Wimed przeprowadzo-no pierwsze w Polsce crashtesty słupów kompozytowych. Bada-

nia obserwowane i analizowane przez inżynierów ruchu drogowe-go i infrastruktury drogowej oraz przedstawicieli policji dały bardzo pozytywne wyniki. Słup kompozy-towy, o podobnych parametrach

wytrzymałościowych, jak słupy stalowe i aluminiowe, nie stwarzał żadnego zagrożenia dla kierow-cy i pasażerów samochodu. Po-jazd po uderzeniu w taki słup po prosty przejeżdżał po nim. Słupy

BEZPIECZEŃSTWO I OSZCZĘDNOŚCI W OŚWIETLENIU - CZY TO MOŻLIWE?

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArtykuły techniczne

51 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

kompozytowe zostały po testach spozycjonowane w klasie pochła-niania energii NE (zgodnie z nor-mą PN-EN 12767), co oznacza, iż praktycznie nie przenoszą one energii uderzenia pojazdu po-zwalając kierowcy na zachowanie (w mniejszym lub większym stop-niu ograniczonej) kontroli nad au-tem oraz wyhamowanie pojazdu.

DLACZEGO KOMPOZYT?Opracowanie technologii produk-cji słupów kompozytowych przez specjalistów nie było przypadko-we, a przyczynkiem do tego były maszty flagowe produkowane z kompozytów polimerowych. Okazało się, że w trudnych wa-runkach wiatrowych maszty kom-pozytowe dzięki swojej wysokiej wytrzymałości mechanicznej, przy jednoczesnej elastyczności oraz niskiej wadze, sprawdza-ją się dużo lepiej, niż podobne konstrukcje wykonane np. z alu-minium. Na potrzeby produkcji słupów oświetleniowych zmie-niono parametry tych konstruk-cji, zwiększając średnicę słupa i grubość ścianek, co ograniczy-ło elastyczność produktu (źródło światła nie powinno być umiesz-czane na konstrukcjach wpada-jących w wysokie drgania pod wpływem wiatru), przy jednoczes-

nym wzmocnieniu wytrzymało-ści biernej słupa. Wykorzystanie kompozytów do produkcji słupów zwróciło również uwagę specjali-stów od elektryki. Kompozyty są bowiem izolatorami, co ma duże znaczenie dla instalatorów, a tak-że przy dalszym użytkowaniu takich konstrukcji. Wystarczy bo-wiem przypomnieć głośne w całej Polsce przypadki porażenia prą-dem przypadkowych osób, które znalazły się w pobliżu uszkodzo-nych słupów stalowych i betono-wych. W przypadku słupów kom-pozytowych takiego zagrożenia po prostu nie ma.

Kompozyty wykorzystane przy budowie słupów oświetleniowych to – w zależności od wysokości słupa – kilka warstw tkanin i mat szklanych, tkaniny z włókna wę-glowego (wzmacniające kon-strukcję), żywice poliestrowe oraz żelkot barwiący. W wyniku reakcji chemicznych po połączeniu tych materiałów powstaje produkt trwały i wytrzymały, a jednocześ-nie bezpieczny dla użytkowników dróg. Użycie żelkotów barwią-cych ma jeszcze jeden dodatko-wy aspekt – słup kompozytowy może być praktycznie w dowol-nym kolorze, co ma istotny wpływ na estetykę infrastruktury. Stąd w ostatnich latach w gminach ca-

łej Polski pojawiły się słupy czar-ne, srebrne, niebieskie, zielone, bordowe, czerwone, żółte i w wie-lu innych odcieniach. Pojawiły się również (także już eksploatowane w niektórych miejscowościach) słupy wielokolorowe oraz odbla-skowe! Te ostatnie zostały opra-cowane z przeznaczeniem na przejścia drogowe, w celu zwięk-szenia bezpieczeństwa pieszych. Jest to również idealne rozwiąza-nie na potrzeby niestrzeżonych przejazdów kolejowych, z których widocznością kierowcy mają nie-jednokrotnie problemy! Wykorzy-stanie mikrokulek szklanych na powierzchni słupa powoduje, iż cały słup odbija światło nadjeż-dżającego samochodu, co w po-rach wieczornych i nocnych ma szczególne znaczenie.

WAGA LEKKAZastosowanie materiałów kom-pozytowych w konstrukcji słupa oświetleniowego ma jeszcze je-den, bardzo wymierny plus. Oka-zało się, że konstrukcja słupa jest kilkukrotnie lżejsza od podobnych konstrukcji ze stali i betonu, jest również lżejsza od rur aluminio-wych. Prawdziwymi rekordami wagi mogą pochwalić się słu-py z kompozytów wkopywane w grunt, w których nie ma prak-

52 ElektroTrendy nr 3/2012

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE

tycznie wcale elementów metalo-wych. Najwyższy z nich - 9-metro-wy - waży zaledwie 40 kg! Ozna-cza to, że słup taki może zostać ustawiony ręcznie (sic!) przez 2 osoby, bez pomocy ciężkiego sprzętu. Nawet jeżeli dodamy do tego ramię wysięgnika i oprawę o łącznej wadze około 15 kg, to wynik jest wciąż imponujący. Dla porównania - słup stalowy o ta-kiej wysokości może ważyć nawet 160kg!

Niska waga słupa kompozy-towego (w przypadku słupa na fundament doliczyć należy około 10-15 kg stalowej stopy funda-mentowej) ma wymierne korzyści nie tylko dla monterów pracują-cych przy ich osadzaniu w pasie drogowym. Najbardziej istotna jest dla… portfela inwestora. Przy zakupie dużej ilości słupów na dobry początek oszczędzamy na transporcie – jeden samochód ciężarowy zabierze np. 40 słupów kompozytowych, a stalowych? 10, może 15… Kolejny raz nie mu-simy sięgać do portfela przy za-budowie słupów. Nie ma potrzeby wynajmowania ciężkiego sprzętu

do podnoszenia słupa. Wystarczą 2-3 osoby i sprawne ręce. Kolejne oszczędności pojawiają się przy ewentualnym demontażu kon-strukcji – ponownie nie potrzebu-jemy ciężkiego sprzętu, aby słup kompozytowy wymienić.

To jedna nie wszystko, bo ko-lejne OSZCZĘDNOŚCI SĄ TAM, GDZIE SŁUPY KOMPOZYTOWE

Kompozyt nie koroduje i nie przebarwia się. Nie natkniemy się przy eksploatacji słupów kompo-zytowych na problem rdzawych plam i malowania słupa co kilka lat, aby nie psuł efektów wizual-nych otoczenia. Oszczędzamy na środkach antykorozyjnych i malo-waniu.

Nie obawiamy się złamania przerdzewiałego słupa, który może stać się ulubioną toaletą dla naszych ulubionych piesków. Nie obawiamy się również ponosze-nia kosztów wymiany stalowych lub aluminiowych drzwiczek re-wizyjnych, które ulegają czaso-wi i warunkom atmosferycznym, ale również miłośnikom skupów złomu. Kompozytowe drzwiczki nie mają bowiem żadnej warto-ści wtórnej. Nawet jeżeli zapłaci-my za słup kompozytowy nieco więcej, niż za słup o podobnych parametrach, ale wykonany ze stali lub aluminium, to w per-spektywie lat taka inwestycja jest dużo bardziej opłacalna. Warto tez pamiętać, że żywotność kom-pozytów jest oceniana na co naj-mniej kilkadziesiąt lat! Najstarsze kompozyty polimerowe były wy-korzystywane w budowie jachtów już 50 lat temu i łodzie te jeszcze pływają.

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArtykuły techniczne

53 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

KOLEJ RÓWNIEŻ STAWIA NA KOMPOZYTYBranża drogowa z doświadczeń z kompozytami skorzystała szyb-ko i dziś słupów kompozytowych na polskich drogach, ulicach, ale i w parkach przybywa. Kilkana-ście miesięcy temu o konstruk-cje z kompozytów upomniało się również kolejnictwo. Zarząd-cy infrastruktury kolejowej są operatorem dziesiątków tysięcy słupów oświetleniowych przy dworcach kolejowych, węzłach transportowych, czy przejazdach kolejowych w obrębie pasów dro-gowych. Jednocześnie słupy te są eksploatowane w ekstremal-nych warunkach - poddawane są drganiom wywoływanym przez przejeżdżające pociągi, uderzają w nie ładunku elektryczne o wy-sokim napięciu i mocy z trakcji ko-lejowej i wreszcie - ich ewentualna wymiana niesie za sobą problemy dla wszystkich użytkowników ko-lei, gdyż do tej pory wiązała się z wielogodzinnym zablokowa-niem toru lub torów przez lokomo-tywy obsługi technicznej.

Nic więc dziwnego, że na przełomie 2009 i 2010 roku słupy w kompozytów znalazły się pod lupą Instytutu Kolejnictwa w War-szawie, który po kilku tygodniach testów i badań dopuścił je do sto-sowania w infrastrukturze kolejo-wej PKP PLK. Kompozyty, w wersji dedykowanej kolei wyposażone w dodatkowe, wewnętrzne uszy-nienie, przeszły pozytywnie testy na wytrzymałość w warunkach sil-nych drgań przenoszonych przez grunt w obrębie traktów kolejo-wych oraz - przede wszystkim - przewodzenie prądu w przypadku przypadkowego przebicia z trakcji elektrycznej.

ŁAMANIE POD KONTROLĄNa potrzeby kolei, ale do wykorzy-stania także w innych warunkach, specjaliści opracowali w 2011 roku kolejną wersję słupa kom-pozytowego. W ofercie pojawił się słup łamany. Wyposażony w sta-

lowy zawias słup jest łatwy do złożenia, co w wymierny sposób upraszcza procedurę wymiany oprawy oświetleniowej, czy wy-sięgnika. Takie rozwiązanie jest bardzo korzystane w przypadku miejsc, gdzie infrastruktura (trak-cja kolejowa, sieć energetyczna, wiadukty, tunele itp.) nie pozwala na użycie zwyżki w celach instala-torskich i remontowych. Ze wzglę-du na niską wagę kompozytu górną część słupa w przypadku konstrukcji niskich (3-6m) można, po odblokowaniu zawiasu, opu-ścić ręcznie. Do położenia słupa wyższego służy specjalne narzę-dzie, którego użycie nie wymaga zaangażowania więcej niż jednej osoby.

EKO-KOMPOZYTKompozyty nie wpływają nega-tywnie na środowisko naturalne. Już w fazie produkcji produkt ten jest ekologiczny, a jego wykona-nie pochłania niewiele energii. Przy produkcji wykorzystuje się bowiem zaledwie 1/200 energii potrzebnej do produkcji słupa aluminiowego lub 1/60 słupa sta-lowego! To oznacza, iż nie ma praktycznie żadnej emisji CO2 w fazie produkcji, a już gotowy wyrób nie wpływa w żaden spo-sób na środowisko.

Dodatkowym atutem jest to, że uszkodzony słup kompozytowy nadaje się w całości do recyklingu i ponownego wykorzystania. Ele-menty stalowe i gumowe (uszczel-ki itp.) są demontowane i podle-gają procesowi przetworzenia lub nadają się do ponownego użycia. Natomiast sam materiał kompozy-towy jest mielony w specjalnych młynach, a w ten sposób uzyska-ny materiał może być wykorzysta-ny np. przy produkcji podstaw do masztów flagowych lub parasoli ogrodowych!

ŚWIATŁO ZA DARMO?Wychodząc naprzeciw oczeki-waniom rozwijającego się rynku energii odnawialnej w opracowa-

no również specjalną konstrukcję lampy autonomicznej, zasilanej energią słoneczną lub wiatrową, wykonanej oczywiście z kom-pozytów polimerowych. Źródło światła wykorzystane w tym roz-wiązaniu zostało oparte na tech-nologii LED, co nie tylko popra-wia jakość oświetlenia w obrę-bie słupa, ale przede wszystkim ogranicza zużycie energii odna-wialnej. Lampa autonomiczna może funkcjonować całkowicie niezależnie do zasilania siecio-wego, co jest istotne w przypad-ku terenów trudnodostępnych i nie wyposażonych w niezbędną infrastrukturę (np. na niestrzeżo-nych przejazdach kolejowych). Nic nie stoi jednak na przeszko-dzie, aby na terenach uzbrojo-

54 ElektroTrendy nr 3/2012

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE

nych ograniczyć autonomię tej konstrukcji zabezpieczając się przed brakiem nasłonecznienia i wiatru standardowym łączem z siecią energetyczną.

Ciekawostką jest fakt, iż zasto-sowanie w lampie autonomicznej kompozytów polimerowych po-woduje, że lampa może stano-wić produkt przenośny, łatwy do

demontażu i posadowienia w zu-pełnie innej lokalizacji, co przy podobnych rozwiązaniach ze stali lub aluminium wydaje się niemoż-liwe.

STAWIAMY NA KOMPOZYTYSłupy kompozytowe w infrastruk-turze kolejowej pojawiają się coraz częściej. Po raz pierwszy w Pol-sce zostały wykorzystane przez tę branże w 2009 roku, gdy zostały zamontowane w obrębie stacji ko-lejowej w Goczałkowicach (woj. śląskie).

This article discusses the em-ployment of composite lighting columns on railway stations and platforms. It presents the safety and economy of these lighting po-les, and other advantages resul-ting from the installation of com-posite lighting columns.

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE

56 ElektroTrendy nr 3/2012

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE

koncern Chint jest czoło-wym producentem apa-ratów elektrycznych na rynku azjatyckim. Od

dwóch lat cieszy się coraz więk-szym uznaniem również na ryku polskim. Produkty firmy Chint zostały przebadane przez naj-większe światowe laboratoria uzyskując odpowiednie certyfika-ty, dodatkowo firma Chint Poland zleciła przeprowadzenie testów kontrolnych wybranej aparatu-ry przez Polską instytucję certy-fikującą - Instytut Elektrotechniki w Warszawie uzyskując odpo-wiednie atesty (więcej informacji na stronie www.ChintPoland.pl). Dbałość o wysoką jakość pro-duktów zapewnia ścisła kontrola produkcji na każdym etapie jego wytworzenia. Temu procesowi towarzyszy również kontrola do-staw surowców. Wiele produktów

firmy Chint spełnia dyrektywę 2002/95/CE dotyczącą ograniczenia stosowania szkodliwych substancji w niektórych produktach elektrycz-nych i elektronicznych RoHS (Restriction of Hazarduos Substances).

W ofercie firmy Chint Poland znajduje się: aparatura modułowa, styczniki, przekaźniki, wyłączniki silnikowe, aparatura pulpitowa oraz wyłączniki mocy.

ApArAturA modułowA:•  wyłączniki nadmiarowo-prądowe NB1-63 oraz NB1-63H, •  wyłączniki różnicowoprądowe NL1, •  wyłączniki różnicowoprądowe z członem nadprądowym NB1L, •  rozłączniki izolacyjne NH4,•  styczniki modułowe NCH8,•  przyciski NP9, •  lampki ND9, •  przekaźniki czasowe NTE8,•  szyny widelcowe,•  styki pomocnicze XF9,•  styki sygnalizacyjne XF9J,•  wyzwalacz napięciowe S9, •  wyzwalacz podnapięciowe V9.

ApArAturA niskiego nApięciA firmy cHintr y s z a r d Ś w i e t l i c k iD y r e k t o r te c h n i c z n yc h i n t p o l a n d

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArtykuły techniczne

57 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

tych charakterystyk wyzwalanie członu zwarciowego następuje odpowiednio przy wartości „B” 3–5xIn; „C” 5-10xIn; „D” 10-14xIn. Oferta zawiera wyłączniki nad-prądowe o zwarciowej zdolność wyłączania: NB1-63 – 6kA oraz NB1-63H – 10kA. Wyłączniki se-rii NB1 posiaddają szeroką gamę akcesoriów: styki pomocnicze, styki alarmowe oraz wyzwalacze podnapięciowe i wzrostowe.

Wyłączniki NB-1 posiadają kil-ka cech użytkowych na które na-leży zwrócić uwagę, m.in.: •  klips do zapinania na szynie TH-35 umożliwiający prosty mon-taż i demontaż bez konieczności odkręcania całej grupy aparatów,

•  okienko rewizyjne jednoznacz-nie opisujące stan styków wyłącz-nika oraz oznaczenie na dźwigni wskazujące stan wyłącznika, •  szczeliny dylatacyjne, których funkcją polepszenie cyrkulacji po-wietrza w rozdzielnicy, •  zacisk z przysłoną ochronną zapieniającą większe bezpieczeń-stwo przy okablowaniu.

wyłączniki różnicowoprądowe NL1-63Wyłączniki różnicowoprądowe NL1 produkowane są w wersjach dwubiegunowych oraz czterobie-gunowych typu A, AC, A-S oraz AC-S

o zwarciowej zdolność wyłą-czania 6kA oraz 10kA. Są to no-woczesne aparaty których prąd znamionowy w zależności od typu wynosi 25A; 40A; 63A; 100A. Każ-dy z tych aparatów dostępny jest w trzech wartościach prądu róż-nicowego 0,03A; 0,1A; 0,3A. Na uwagę zasługuje tu umieszczenie N po lewej stronie wyłącznika co w znaczny sposób ułatwia wyko-nanie połączeń w rozdzielnicy.

wyłączniki nadmiarowo-prą-dowe z serii NB-1

Wyłączniki nadmiarowo-prą-dowe serii NB1 przeznaczone są do ochrony obwodów elektrycz-nych w budownictwie przemy-słowym i komercyjnym. Aparaty dostępne są w wersjach jedno-. dwu-, trzy- i czterobiegunowych. Zakres prądów znamionowych od 1 do 63 A przy napięciu zna-mionowym 230/400V AC 50/60 Hz w charakterystyce B, C, D. Dla

58 ElektroTrendy nr 3/2012

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE

wyłączniki różnicowoprądowe z członem nadprądowym NB1L (kombinowane)

Wyłączniki NB1L produkowa-ne są o prądach znamionowych od 1A do 25 A w charakterysty-kach B oraz C. Znamionowa zdol-ność wyłączania 6kA oraz 10kA w konfiguracji 1P+N oraz prądzie różnicowoprądowym 0,03A. Po-dobnie jak inne aparaty są one wyposażone we wskaźnik optycz-ny oraz akcesoria w postaci: sty-ków pomocniczych, alarmowych oraz wyzwalaczy podnapięcio-wych i wzrostowych.

wyłączniki mocy.Oferta na rynek polski to bogata gama wyłączników powietrznych NA1 oraz kompaktowych NM8.

Wyłączniki powietrzne serii NA1 przystosowane są do pra-cy w sieci prądu przemiennego 50Hz/60Hz przy napięciu zna-mionowym 400V i 690V oraz prą-dach znamionowych do 6300A. Są wykorzystywane do rozdziału energii i ochrony instalacji oraz urządzeń przed skutkami prze-ciążeń, zwarć, zbyt niskim napię-ciem oraz doziemieniami w jednej fazie. Dzięki inteligencji modułów zabezpieczeniowych i możliwości dokonywania nastaw w szerokim zakresie wyłączniki NA1 popra-wiają pewność zasilania i po-magają uniknąć niepotrzebnych przerw w dostawach prądu.

5 rozmiarów wyłączników NA1:

Na długą listę akcesoriów skła-dają się:

•  Wyzwalacz podnapięciowy. W przypadku gdy na zaciskach wyzwalacza brak jest napięcia ste-rującego nie pozwala on załączyć wyłącznika. Dostępny w wersji

bezzwłocznej oraz z nastawianym opóźnieniem. Dostępne czasy opóźnienia: 0,1s,2s,3s,4s,5s,6s,7s dla NA1-1000 oraz: 1s,3s,5s dla NA1-2000, 3200, 4000 oraz 6300. W czasie krótszym niż 0,5 nasta-wionego opóźnienia, wyłącznik nie zadziała gdy napięcie sterujące powróci oraz będzie większe niż 85% Ue;

•  Wyzwalacz wyłączający. Wy-korzystywany do zdalnego wyłą-czania aparatu;

• Wyzwalacz załączający. Umoż-liwia zdalne załączanie aparatu jeśli sprężyna napędu wyłącznika zosta-ła wcześniej naciągnięta;

Symbol wyłącznika NA1-1000 NA1-2000 NA1-3200, 4000 NA1-6300

Prąd znamionowy 200A – 1000A 630A – 2000A 2000A – 4000A 4000A – 6300A

Wszystkie rozmiary wyłączni-ków powietrznych NA1 produko-wane są w typie stacjonarnym jak i wysuwnym, w wersjach z trze-ma lub czteroma biegunami.. Ze względu na komfort użytkowania przy wersji wysuwnej wyłącznika

na szczególną uwagę zasługuje niezawodny mechanizm wysu-wu wyłącznika. Wsuwu i wysuwu dokonuje się za pomocą łamanej korby, która przechowywana jest w specjalnie dla tego celu zapro-jektowanym gnieździe w obudo-wie kasety. Każda pozycja wyłącz-nika jest jednoznacznie sygnalizo-wana przez odpowiedni wskaźnik położenia.

do wyłączników NA1 firmy Chint dostępna jest cała gama akcesoriów pozwalająca użyt-kownikowi na optymalne konfi-gurowanie wyłącznika dla włas-nych potrzeb.

•  Napęd elektryczny sprężyny. Dzięki napędowi elektrycznemu napinającemu sprężynę oraz jego automatycznemu działaniu moż-liwe jest bardzo szybkie załącze-nie wyłącznika po wcześniejszym jego wyłączeniu;

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArtykuły techniczne

59 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

•  Styki pomocnicze. Standar-dowo 4NO (normalnie otwarte) lub 4NC (normalnie zamknięte) oraz wersja 6NC (normalnie zamknięte);

•  Kołnierz na drzwi rozdziel-nicy. Instalowany na drzwiach rozdzielnicy w celu uszczelnienia pozwala na uzyskanie stopnia ochrony IP40;

•  Osłony międzybiegunowe. Instalowane pomiędzy szyna-mi torów prądowych zapewniają wyższą ich izolację;

•  Blokada przycisków wy-łącznika. Za pomocą tej blokady

możliwe jest zablokowanie przyci-sków załączania i wyłączania apa-ratu za pomocą kłódki;

•  Przezroczysta osłona pa-nelu dla wyłącznika NA1-2000. Zainstalowana na kołnierzu drzwi zapewnia stopień ochrony IP54. Osłona tego typu może być sto-sowana w przypadku wyłącznika stacjonarnego jak i jego wersji wysuwnej;

•  Blokada za pomocą kłód-ki. Tego typu blokada stanowi zabezpieczenie wyłącznika typu wysuwnego przed wsunięciem

tabela danych znamionowych

lp Parametr wyłączników typu NM8 i NM8S* Zakres parametru uwagi1. Prąd znamionowy In AC 16A - 1250A

DC 16A - 500Awg. IEC60947-2 EN60947-2

2. Napięcie znamionowe Izolacji Ui 750V3. Napięcie znamionowe udarowe Uimp 8kV4. Napięcie znamionowe pracy AC 50/60Hz-690V

DC 500V5. Prąd zwarciowy wyłączalny graniczny Icu

(RMS)do 150kA Dla poszczególnych napięć, wg.

Katalogu

do kasety. Uniemożliwia wsunię-cie aparatu do pozycji „test” lub „podłączony”;

•  Blokada z kluczykiem. Po-zwala na zabezpieczenie wyłącz-nika w pozycji „wyłączony”;

•  Blokada mechaniczna z lin-kami. Pozwala na zrealizowa-nie blokady pomiędzy dwoma wyłącznikami zamontowanymi względem siebie poziomo lub pionowo;

•  Blokada mechaniczna z prę-tami. Za pomocą tej blokady moż-liwe jest zrealizowanie blokady

60 ElektroTrendy nr 3/2012

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE

pomiędzy trzema wyłącznikami zamocowanymi względem siebie pionowo;

•  Zabezpieczenie przed wsu-nięciem niewłaściwego wyłączni-ka do kasety.

Szczegóły i parametry wymie-nionych akcesoriów dostępne są z opisami w katalogu produk-tów, który dostępny jest w języku polskim, do pobrania na stronie www.chintpoland.pl

Funkcją zabezpieczeń jest ochrona przed skutkami prądów zwarciowych oraz przeciąże-niowych. Ze względu na rodzaj wyzwalacza oferta obejmuje wy-łączniki z wyzwalaczem termo-magnetycznym NM8, elektronicz-nym NM8S oraz magnetycznym NM8M.

Wszystkie typy wyłączników serii NM8 oferowane są w trzech lub sześciu rozmiarach w zależ-ności od prądów znamionowych oraz typu wyzwalacza.

Zakres nastaw prądu znamio-nowego (In) wyłącznika w zależ-ności od typu wyzwalacza przed-stawia poniższe zestawienie.

•  Wyłącznik z wyzwalaczem magnetycznym;

•  Zakres nastaw wyzwalacza termicznego: 0,8-1,0 In;

•  Zakres nastaw wyzwalacza magnetycznego: 5,0-10,0 In;

•  Wyłącznik z wyzwalaczem elektronicznym;

•  Zakres nastaw wyzwalacza termicznego: 0,4 - 1,0 In’

•  Zakres nastaw wyzwalacza magnetycznego: 1,5-12,0 In

Pozycja montażu wyłączników firmy Chint jest dopuszczalna we wszystkich płaszczyznach za po-mocą śrub do płyt montażowych oraz szyn, specjalny adapter umożliwia montaż na szynie TH-35 (dla wyłączników NM8(S)-125,250 w wersji stacjonarnej).

Wyłączniki kompaktowe firmy Chint produkowane są zarówno w wersji stacjonarnej jak i wtyko-wej.

Zaletą wyłączników serii NM8(S) jest możliwość zarówno dolnego jak i górnego podłącze-nia zasilania.

oferta firmy Chint poland zawie-ra również bardzo szeroki za-kres akcesoriów zewnętrznych jak i wewnętrznych do oferowa-nych wyłączników.•  Rączki obrotowe mocowane

na wyłączniku oraz wydłużone do montażu na drzwiach rozdzielni-cy;•  Napędy silnikowe umożliwia-

jące ręczne lub zdalne załączenie lub wyłączenie wyłącznika. Posia-dają one wskaźniki stanu położe-nia aparatu;•  Blokada na kłódkę umożliwia-

jącą za pomocą do trzech kłódek blokadę wyłącznika w pozycji wy-łączonej;•  Osłony zacisków;•  Podstawy wtykowe;•  Adapter do szyny TH-35;•  Zaciski przyłączeniowe;•  Wyzwalacze napięciowe;•  Wyzwalacze podnapięciowe;•  Styki pomocnicze (lewe, środ-

kowe oraz prawe);•  Styki alarmowe;•  Blokady mechaniczne;•  Zaciski umożliwiające podłą-

czenie bezpośrednie kabli do wy-łącznika;

Za pomocą wyłączników fir-my Chint możliwe jest realizo-wanie układów selektywnych. Selektywność jest realizowana za pomocą odpowiednio dobranych charakterystyk zabezpieczeń wy-łączników. Wystąpienie warunków przeciążeniowych w jakimkolwiek punkcie instalacji elektrycznej jest natychmiast wykrywane przez najbliższe urządzenie zabezpie-czające umiejscowione powyżej tego punktu. Podczas, gdy cała reszta odbiorników oraz innych urządzeń zabezpieczających pozostaje bez zmian i zapewnia ciągłość zasilania w pozostałych liniach instalacji.

Zakres prądów znamionowych oferowanych wyłączników mieści się w przedziale 16-1250 A.

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE

62 ElektroTrendy nr 3/2012

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE

Wyłączniki oferowane są w 6 wielkościach x160, x250, h250, h630, h1000 i h1600.

Wielkości x160 i x250 wyposażo-ne są w wyzwalacze termiczno--magnetyczne oraz w szereg elementów dodatkowych i udo-godnień montażowych dostar-czanych już w standardowym wykonaniu. Wyłączniki posiadają zintegrowaną blokadę dźwigni, która umożliwia założenie kłódki a po zastosowaniu dodatkowe-go elementu założenia do trzech kłódek np. na czas czynności serwisowych instalacji. Cechą szczególną jest łatwy dostęp do wnętrza wyłącznika - otworzenie przedniej pokrywy wyłącznika wymaga obrócenia tylko jednej śruby o 90° oraz zatrzaskowy

nowe wyłączniki mocy firmy Hager

montaż styków pomocniczych, sygnalizacyjnych lub wyzwalaczy wzrostowych/podnapięciowych.

m a k s y m i l i a n g r a b o w s k i

Nowa generacja wyłączników mocy i rozłączników obciążenia niskiego napięcia h3 firmy Hager poza bezpieczeństwem, komfortem obsługi i niezawodnością działania zapewnia możliwość prostego łączenia bloków różnicowoprądowych do 500A oraz możliwość regulacji prądu różnicowego do 6A. Oferta aparatów h3 przeznaczona jest głównie do zabezpieczania głównych obwodów instalacji elektrycznych od skutków zwarć, przeciążeń oraz doziemień. Zakres prądowy od 16 do 1600A oraz zdolność łączeniowa 25 kA, 40 kA, 50 kA, 70kA (w zależności od wielkości aparatu), tworzy kompletną ofertę dla budownictwa mieszkaniowego oraz komercyjnego.

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArtykuły techniczne

63 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

tem oraz są dostępne w materia-łach katalogowych, gdzie znaleźć można też tabele selektywności w celu łatwego doboru aparatów.

W wielkościach x160, x250, h630, h1000, h1600 dostępne są również rozłączniki obciążenia. Posiadają dokładnie te same ce-chy użytkowe jak wyłączniki za wyjątkiem braku wewnętrznych wyzwalaczy przeciążeniowych i zwarciowych. Oferta serii h3 zawiera także bloki różnicowo-prądowe typu A-HI, dołączane do wyłączników lub rozłączni-

Podłączenie przewodów ste-rowniczych do akcesoriów jest wyjątkowo szybkie dzięki zasto-sowanym samozaciskom Quick-Connect.

Praktycznym rozwiązaniem zastosowanym w wielkości x160 są okienka rewizyjne znajdujące się w pokrywie wyłącznika, które umożliwiają łatwą identyfikację zamontowanych wyzwalaczy lub styków wewnątrz aparatu. Wiel-

kość x160 wyposażona jest w za-ciski klatkowe do przewodów Cu z końcówkami konektorowymi do podłączenia obwodów sterowni-czych lub pomiarowych. W razie potrzeby istnieje możliwość de-montażu zacisków i zastosowa-nia zacisków do przewodów Al. Wyłączniki do 160A standardowo dostarczane są z adapterem do montażu na szynach TS35 (ob-niżonych). Akcesoria w postaci profili podwyższających TS35 umożliwiają zabudowę standar-dowej aparatury modułowej obok wyłączników dając jednolitą for-mę zabudowy.

Wyłączniki o wielkościach h250, h630, h1000 i h1600 wypo-sażone są w wyzwalacze elektro-niczne LSI umożliwiające szeroki zakres regulacji członu przecią-żeniowego od 0,4 do 1 x In oraz bezzwłocznego od 2,5 do 14 x In. Ustawienie wyzwalacza LSI pole-ga na określeniu prądu rozrucho-wego Ir oraz na wyborze numeru, do którego przypisana jest cha-rakterystyka wyzwolenia o kształ-cie właściwym do chronionego elementu instalacji. Pełne infor-macje i wykresy charakterystyk znajdują się w instrukcjach obsłu-gi dostarczanych wraz z produk-

64 ElektroTrendy nr 3/2012

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE

ków o prądach znamionowych do 500A. Szeroki zakres regulacji prądu różnicowego od 0,03 do 6A, czasu zwłoki od 0 do 1se-kundy pozwala na stosowanie tych aparatów nie tylko w no-wych, ale również starych insta-lacjach o znacznym - ze względu na starzenie się izolacji, prądzie upływowym. Aparaty posiadają diodową sygnalizację poprawnej pracy, przekroczenia 25% I∆n i 50% I∆n, ponadto wyposażone są w styki bezpotencjałowe do zdalnej sygnalizacji przekrocze-nia 50% I∆n oraz zadziałania od przekroczenia nastawionego I∆n. Należy pamiętać, że stosowanie niezawodnych zabezpieczeń róż-nicowoprądowych w postaci blo-ków dołączanych do wyłączników to przede wszystkim zapewnienie

bezpieczeństwa użytkowania in-stalacji, na co aktualnie stawiany jest szczególny nacisk.

Na uwagę w serii h3 zasłu-guje bogata oferta akcesoriów, wśród których znajdują się zaci-ski klatkowe do przewodów Cu i Al, przedłużenia przyłączy – pro-ste i rozszerzone, przyłącza tyl-ne, przegrody biegunów, osłony przyłączy, styki pomocnicze, sty-ki sygnalizacyjne, cewki wzrosto-we, cewki podnapięciowe, ele-menty blokujące. Z bardziej za-awansowanych akcesoriów mo-żemy wymienić napędy obrotowe ręczne bezpośrednio montowane na aparacie oraz montowane na drzwi, blokady mechaniczne mię-dzy-wyłącznikowe i napędy silni-kowe do układów SZR.

W ofercie firmy Hager nie za-brakło również nowych elemen-tów zabudowy rozdzielnic uni-vers, dzięki którym montaż serii h3 okazuje się wyjątkowo prosty i wygodny dla instalatora. Nową serię charakteryzują wysoka ja-kość wykonania oraz innowacyj-ne, profesjonalne rozwiązania techniczne, co jest charaktery-styczne dla produktów Hager. w

WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE

TECHNIKANA CO DZIEŃ

Artykuły techniczne

66 ElektroTrendy nr 3/2012

Radiolinia 868MHzEXTA FREE pracuje na bezpiecz-nej częstotliwości 868MHz. Wybór takiej nośnej ogranicza problem interferencji i wzajemnych zakłó-ceń z innymi układami radiowymi instalowanymi w domu (np. z rou-terem Wi-Fi, dzwonkiem bezprze-wodowym, radiolinią innego pro-ducenta itp.). Nowoczesna kon-strukcja układu radiowego, zawie-rająca antenę trawioną w płytce pcb, zapewnia duży zasięg dzia-łania (rzędu 300m z możliwością retransmisji sygnału do 1300m w terenie otwartym).

StRuktuRa SySteMuWymiana informacji pomiędzy modułami odbywa się zawsze w kierunku od nadajnika do od-biornika. Dany kanał nadajnika jest wpisywany do odbiornika. W systemie EXTA FREE istnieje możliwość wpisania do wielu od-

SyStem bezprzewodowego Sterowania automatyką budynkową

eXta Free

biorników tego samego nadajni-ka. Takie rozwiązanie umożliwia realizację różorodnych scenariu-szy pracy urządzeń zasilanych elektrycznie. Pojedynczy odbior-nik może być kontrolowany z 32 różnych nadajników. Dzięki np.

System EXTA FREE to propozycja bezprzewodowego i bezpiecznego sterowania domową instalacją elektryczną za przystępną cenę. Rozwiązanie zapewnia kompleksową kontrolę, m.in. nad oświetleniem w budynku i na zewnątrz, roletami okiennymi, a także bramami wjazdowymi. Dzięki bezprzewodowej strukturze, system można zainstalować niemalże w każdym budynku i to bez konieczności modyfikacji istniejącego okablowania. Duży zasięg działania oraz niezawodność to cechy bezprzewodowej instalacji pracującej na częstotliwości 868MHz.

rozmieszczonym w całym kory-tarzu nadajnikom klawiszowym, można z dowolnego miejsca z ła-twością zapalać i gasić oświet-lenie. Podobną funkcję spełnia radiowy czujnik ruchu, który po wykryciu ruchu w monitorowa-

TECHNIKANA CO DZIEŃ

Artykuły techniczne

67 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

nym obszarze drogą radiową wy-syła sygnał załączający obwody świetlne.

eleMenty SySteMuSystem EXTA FREE posiada peł-ną gamę nadajników i odbiorni-ków radiowych cechujących się unikalnymi właściwościami. Urzą-dzenia instalowane są do puszki fi60, na szynę TH35 lub natynko-wo.

nadajniki SySteMu eXta FRee:

• nadajniki klawiszowe 2- i 4- kanałowe Rnk-02 i Rnk-04 montowane natynkowo

• Urządzenia grubości 15mm naklejane są wprost na ścianę. Idealnie spisują się w obiektach drewnianych, na ścianach karto-nowo-gipsowych oraz szklanych powierzchniach.

• nadajniki dopuszkowe za-silane z 230V (RnP-01) oraz ba-teryjnie (RnP-02)

• Moduły mieszczą się w puszce fi60 i współpracują z przyciskiem dowolnego produ-centa. Zasilanie bateryjne uwalnia od konieczności doprowadzenia okablowania.

• radiowy czujnik ruchu RCR-01

• Urządzenie doskona-le sprawdza się w sterowaniu oświetleniem. Posiada wbudowa-ny wyłącznik zmierzchowy oraz ogranicznik czasowy. Układ zasi-lany jest bateryjnie i nie wymaga montażu okablowania. Sygnał ra-diowy uruchamia dowolne obwo-dy świetlne.

• nadajnik na szynę tH35 4-kanałowy RnM-10

• Dzięki RNM-10 z łatwością można uruchomić automatycznie obwody rozproszone na dużej powierzchni, zgodnie z sygnała-mi generowanymi np. przez pro-gramator czasowy astronomiczny ZCM-31. Aplikacja tego typu znaj-duje zastosowanie w centralnym

zarządzaniu roletami, oświetle-niem, pompami itp.

• translator iR/eXta FRee Rti-01

• Urządzenie konwertuje syg-nały podczerwieni pochodzące z pilota IR (np. pilot do TV) na sygnały radiowe standardu EXTA FREE.

odbioRniki SySteMu eXta FRee:

• odbiorniki dopuszkowe 1- i 2- kanałowe.

• odbiorniki w formie prze-kaźników montowanych w pusz-ce fi60, pracują w trybie mono-stabilnym, bistabilnym oraz cza-sowym. Pozwalają z łatwością załączać i wyłączać dowolne aplikacje.

• odbiorniki na szynę tH35 RoM-01 i RoM-10

• to doskonałe rozwiązanie, w przypadku, gdy elementy au-tomatyki budynkowej umiesz-czone są w rozdzielnicy. jeżeli obudowa rozdzielnicy wyko-nana jest z metalu, można za-stosować specjalną antenę ze-wnętrzną ant-01.

• sterowniki rolet SRP-02 i SRP-03

• elementy pozwalają na ste-rownie lokalne, centralne i gru-powe poszczególnymi napęda-mi rolet 230VAC wyposażonymi w wyłączniki krańcowe. Sterowni-ki posiadają pamięć dwóch usta-wień komfortowych. Współpracu-ją z nadajnikami EXTA FREE oraz umożliwiają sterowanie przewo-dowe za pośrednictwem przyci-sków roletowych.

SteRowanie za PoMoCą Sy-SteMu eXta FRee – PRzykła-dy zaStoSowania:

SteRowanie RoletaMiDzięki sterownikom rolet systemu EXTA FREE możliwe jest stero-wanie każdą z rolet indywidualnie za pomocą łączników dowolnego

TECHNIKANA CO DZIEŃ

Artykuły techniczne

68 ElektroTrendy nr 3/2012

producenta (przewodowo). Moż-liwe jest także sterowanie indywi-dualne, bezprzewodowe z każde-go z nadajników systemu EXTA FREE. Jeżeli pojedynczy nadajnik zostanie wpisany do grupy urzą-dzeń, będzie on powodował pra-cę grupową zaprogramowanych odbiorników SRP-02. Dodatkowo każdy ze sterowników rolet posia-da tryb pracy centralnej oraz dwa tryby ustawień komfortowych. Sprzęgając w rozdzielnicy nadaj-nik modułowy RNM-10 z progra-matorem czasowym 2-kanałowym ZCM-12, możliwe jest automa-tyczne sterowanie wszystkimi ro-letami w budynku zgodnie z zada-ną godziną w cyklu tygodniowym.

SCeny świetlneWłaściwie dobrane oświetlenie wpływa korzystnie zarówno na estetykę wnętrza, jak i komfort osób, które w nim przybywają. Bez wątpienia możliwość zapro-gramowania scen świetlnych, zgodnie z indywidualnymi wy-maganiami użytkownika, to naj-popularniejsza funkcjonalność systemu. Oświetlenie może być sterowane indywidualnie lub gru-powo. Ściemniacze EXTA FREE pozwalają na płynne dostosowa-

nie oświetlenia do wymaganego poziomu. Zaprogramowane sce-ny świetlne można wywołać za pomocą pilota radiowego, pilota TV, a także nadajnika klawiszowe-go.

Wykorzystując bezprzewodo-wy czujnik ruchu serii EXTA FREE, można automatycznie

zapalić światło w dowolnym miejscu. Wchodząc po schodach, przechodząc do garażu czy

łazienki oświetlenie uruchomi się automatycznie.

ogRód i bRaMy wjazdowe Pod kontRoląSystem EXTA FREE pozwala na jednoczesną kontrolę napędu bramy wjazdowej, bramy gara-żowej oraz oświetlenia wokół budynku. Ergonomiczne piloty EXTA FREE umożliwiają sterowa-nie urządzeniami w ogrodzie np. załączanie i wyłączanie opraw świetnych, sterowanie ogrodową fontanną, sterowanie systemami nawadniania.

doMowa Sala kinowa – MultiRooM eXta FReeTranslator podczerwieni RTI-01 to jeden z ciekawszych elemen-tów pozwalających na sterowanie oświetleniem oraz roletami za po-średnictwem pilotów podczerwie-ni. Ten 32-kanałowy nadajnik uczy się kodów pilotów podczerwieni, a następnie po odebraniu sygnału

z urządzenia (np. pilot TV), gene-ruje sygnał radiowy uruchamiają-cy zadana scenę świetlną. Z sy-stemem EXTA FREE za pomocą pilota TV wciskając jeden przycisk można uruchomić kino domowe, zasunąć rolety w pomieszczeniu oraz załączyć podświetlenie pro-gowe wykonane w technologii LED.

koMFoRt bezPRzewodo-wego SteRowania za PRzy-StęPną CenęEXTA FREE to propozycja nieza-wodnego i przyjaznego dla użyt-kownika systemu sterowania „na każdą kieszeń”. Koszt instalacji opartej na systemie EXTA FREE jest wielokrotnie niższy od kon-kurencyjnych, inteligentnych przewodowych i bezprzewodo-wych instalacji. EXTA FREE nie wymaga zakupu drogich cen-tral sterujących oraz ponoszenia kosztów związanych z montażem dodatkowego okablowania. Dzię-ki bezprzewodowej konstrukcji systemu, koszty można rozkładać w czasie, sukcesywnie dodając kolejne elementy. Ponadto urzą-dzenia EXTA FREE oznaczone są znakiem ECOLINE, świadczącym o energooszczędnej konstrukcji.

Więcej informacji na temat sy-stemu można znaleźć na stronie www.zamelcet.com .

Więcej informacji na temat sy-stemu można znaleźć na stronie producenta www.zamelcet.com .

ZAMEL Sp. z o.o.ul. Zielona 27, 43-200 Pszczynatel. +48 (32) 210 46 65

entra

zestawywideodomofonowe

·bezpieczeństwo· komfort

· design• cienki, kolorowy 7”

wyświetlacz LCD • wykonany ze stopu aluminium• wysoka rozdzielczość obrazu• regulacja głośności rozmowy• regulacja nasycenia barw

i jasności• regulacja głośności melodii• czternaście polifonicznych

melodii• możliwość podłączenia

dodatkowego wideomonitora• możliwość wywołania obrazu

na żądanie użytkownika• nowoczesny design

www.zamelcet.com

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

quchwa dom z ogrodem 205x285.pdf 1 25.06.2012 11:05

70 ElektroTrendy nr 3/2012

TECHNIKANA CO DZIEŃ

ArTykuły TEchnicznE TECHNIKANA CO DZIEŃ

ArTykuły TEchnicznE

Pierwszych 48 białych diodPodstawową funkcją opraw PARK LED jest efektywne oświetlenie ogólne otoczenia światłem bia-łym. W pierwszych modelach wprowadzonych do oferty cel ten realizowało 48 diod białych Cree XP-E o łącznym strumieniu świet-lnym 5480 lm lub tyle samo diod Cree XP-G o wyższym strumieniu 6630 lm – wszystkie o neutralnej białej barwie światła. Diody są

PARK LED to oprawy do ekonomicznego i bezawaryjnego oświetlania przestrzeni miejskich o charakterze reprezentacyjnym i rekreacyjnym, np. miejskich deptaków i ciągów spacerowych, otoczenia budynków publicznych, parków i terenów zielonych lub osiedlowych alejek.Oprawy PARK LED wyposażono w najnowocześniejsze źródła światła – diody świecące LED, charakteryzujące się wyjątkowo wysoką trwałością i niskim zużyciem energii elektrycznej.

zamontowane na panelu w for-mie graniastosłupa o podstawie ośmiokątnej, umieszczonym pod górnym odbłyśnikiem oprawy, popularnie nazywanym „kapelu-szem”. Diody LED wyposażono dodatkowo w soczewki o rozsyle symetrycznym o kątach 30° lub 60°. Taka konstrukcja zapewnia odpowiednie ukierunkowanie strumienia świetlnego diod na boki, wokół oprawy.

oświetlenie ogólne – światło białe

PARK LED – oświEtLEniE LED DLA PRzEstRzEni miEjsKich

barwa neutralna biała 3700 ÷ 5000K

m a r e k K o ł a k o w s k i

TECHNIKANA CO DZIEŃ

ArTykuły TEchnicznE TECHNIKANA CO DZIEŃ

ArTykuły TEchnicznE

71 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Poza oprawami PARK LED świecących wyłącznie światłem białym, w ofercie dostępne są też modele, które oprócz 48 białych diod LED mają dodatkowy panel zawierający sześć diod barwnych mogących tworzyć kolorowe ak-centy dekoracyjne w oświetlanej przestrzeni. Wśród nich dostępne są oprawy z sześcioma diodami

LED o czerwonej (R), zielonej (G) lub niebieskiej (B) barwie świat-ła albo z trzema kompletami po sześć diod w każdym z trzech ko-lorów, co przy odpowiednim zasi-laniu umożliwia uzyskanie dowol-nej barwy światła. Panel barwny umieszczony jest w dolnej części obudowy zamykającej podstawę klosza i skierowany diodami ku

oświetlenie dekoracyjne – światło kolorowe

barwa czerwona (R) barwa zielona (G) barwa niebieska (B)

górze. Delikatne, barwne światło diod pada na „kapelusz” oprawy i jest odbijane ku dołowi. Światło barwne może być załączane nie-zależnie od podstawowego świat-ła białego. Wersja opraw z dioda-mi w trzech barwach wyposażona jest w specjalną wersję układu zasilającego z opcją sterowania barwą światła diod.

72 ElektroTrendy nr 3/2012

TECHNIKANA CO DZIEŃ

ArTykuły TEchnicznE TECHNIKANA CO DZIEŃ

ArTykuły TEchnicznE

odbłyśnik (tzw. kapelusz) o średnicy 650 mm, z wypukłym, ozdobnym elementem w kształcie walca, stożka lub półkuli, malowany proszkowo na

kolor grafit (czarny, raL 9005)

walec, wykonanie standardowe

stożek, wykonanie specjalne

sfera, wykonanie specjalne

Górny panel z białymi diodami Led wyposażonymi w indywidualne soczewki o kącie rozsyłu 30° lub 60°, zasilany za

pomocą zasilacza elektronicznego

8 diod

24 diody

48 diod

Dotychczasowe modele opraw zawierające 48 diod białych, w wersji podstawowej charaktery-zują się mocą 60 W, z możliwoś-cią fabrycznego zwiększenia do 100 W, przy stopniowaniu co 5 W.

wkrótce po wdrożeniu do produkcji najnowszej serii dio-dowych opraw oświetleniowych ParK Led, jej oferta została roz-szerzona o modele z inną liczbą diod i mocy.

Teraz 24 białe diodyObecnie oferta PARK LED zosta-ła rozszerzona o inne modele. Pierwsza nowa grupa opraw to

wersje, w których panel górny zawiera 24 białe diody LED. Tu również dostępne są oprawy z diodami Cree typu XP-E lub XP-G, wszystkie o neutralnej bia-łej barwie światła. Także w tych oprawach diody LED wyposa-żono w soczewki o rozsyle sy-metrycznym o kącie 30° lub 60°. Analogicznie, jak we wcześniej-szych modelach z czterdziesto-ma ośmioma diodami, tak i tu, oprócz opraw z wyłącznie białym światłem, oferowane są wersje z diodami barwnymi w jednym z trzech kolorów podstawowych lub w wersji RGB.

Oprawy zawierające 24 diody białe, w wersji podstawowej mają moc 30 W. Może być ona fabrycz-nie zwiększona do 55 W (w odstę-pie co 5 W).

...oraz 8 diodDruga, nowa grupa opraw PARK LED została wyposażona w pa-

nel zawierający osiem białych diod LED Cree XP-E lub XP-G, o neutralnej białej barwie świat-ła, z soczewkami o rozsyle sy-metrycznym 30° lub 60°. Oprawy te oferowane są jedynie w wer-sji ze światłem białym, bez pa-nelu diod barwnych. 8-diodowe oprawy mogą mieć 10 W lub 20 W mocy.

Pewna KonsTruKcjaMechaniczna konstrukcja wszyst-kich modeli opraw PARK LED, której podstawą są sprawdzone oprawy PARK, produkowane rów-nolegle dla wyładowczych źródeł światła i świetlówek kompakto-wych, gwarantuje funkcjonalność, wytrzymałość i odporność na ze-wnętrzne czynniki atmosferyczne.

ELGO Lighting Industries S.A.

TECHNIKANA CO DZIEŃ

ArTykuły TEchnicznE TECHNIKANA CO DZIEŃ

ArTykuły TEchnicznE

TECHNIKANA CO DZIEŃ

Artykuły techniczne TECHNIKANA CO DZIEŃ

Artykuły techniczne

74 elektrotrendy nr 3/2012

Odpowiadając na po-trzeby najbardziej wy-magających Klientów, Sabaj-System stale

doskonali swoje produkty, zarów-no pod względem technicznym, jak i jakościowym, jak również po-szerza szeroki wachlarz rozdziel-nic i obudów o nowe rozwiązania. Poniżej prezentujemy Państwu parę sprawdzonych rozwiązań, które z sukcesem od paru lat funk-cjonują na polskim rynku.

Pierwszą grupą produktową są obudowy typ RH (hermetycz-ne), które uzyskały podwyż-szony stopień ochrony IP65 (zdjęcie nr 1). Na drzwiach obu-dowy, a także na deklu (przepu-ście kablowym), który znajduje się w dni obudowy wylana jest uszczelka, co zapewnia wymaga-ną hermetyczność. Rozdzielnice RH przeznaczone są do monta-żu wewnątrz pomieszczeń. Wy-konywane są również w opcji do zastosowania na zewnątrz – z bla-chy nierdzewnej. W zależności

Nowa odsłoNa sprawdzoNych rozwiązań

od rodzaju zainstalowanej apara-tury, mogą łącznie z rozdziałem energii elektrycznej, wykonywać funkcje: pomiaru, kontroli urzą-dzeń elektrycznych, sterowania i nadzoru procesu produkcji. Obudowy RH wykonywane są z malowanej proszkowo na kolor jasny szary (RAL 9002) blachy sta-lowej. W standardzie wyposażone są w płytę montażową z blachy alu-cynkowej o grubości 2 mm. Ponadto zastosowano także moż-liwość przekładania drzwi z le-wych na prawe.

W ofercie znajdują się także bratnie obudowy typu NR, któ-re mają niższy stopień ochrony

Firma Sabaj-System z Krakowa, specjalizuje

się w produkcji kompleksowych systemów

zabezpieczeń, kontroli i transmisji

energii elektrycznej. Oferta firmy

obejmuje rozdzielnice niskiego napięcia,

z metalu i tworzyw sztucznych, szafy

teleinformatyczne 19” oraz 10”, szafy

sterownicze, a także szafki i drzwi gazowe

oraz wodomierzowe.

IP 21, tam, gdzie wyższy nie jest wymagany, co z kolei wpływa korzystnie na ceny oferowanych produktów (zdjęcie nr 2). Tak jak obudowy typu RH wyposażone są w płytę montażową, a szeroki wa-chlarz rozmiarów zadowoli nawet najbardziej wymagającego Klienta.

Należy również zwrócić uwagę na szeroką gamę szafek osłono-wych rozdzielaczy oraz szafek ga-zowych i wodomierzowych. Szaf-ki osłonowe rozdzielacza typ SP (podtynkowe), SPR (podtynko-we bez ramki) (zdjęcie nr 3), NS (natynkowe) (zdjęcie nr 4), które stosowane są we wnętrzach jako element służący do montażu roz-

1 2

Więcej informacji oraz fachowego

doradztwa technicznego

wraz z materiałami informacyjnymi na

stronie internetowej www.sabaj.pl.

TECHNIKANA CO DZIEŃ

Artykuły techniczne TECHNIKANA CO DZIEŃ

Artykuły techniczne

75 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

ich położenia we wnęce dzięki ruchomym elementom zewnętrz-nym. Wyposażenie stanowią szy-ny, na których montuje się roz-dzielacz, umożliwiające również regulację pozycji rozdzielacza w dwóch płaszczyznach – piono-wej i poziomej.

Szafki oraz drzwiczki ga-zowe typ SG i DG (zdjęcie nr 5 i 6) przeznaczone są do ochrony zaworów, gazomierzy oraz re-duktorów dla odbiorców w do-mach jednorodzinnych, blo-kach mieszkalnych. Wykonane są z blachy stalowej o grubości 0,8-1,2 mm, pokrytej powłoką lakierową kolor RAL 1028, nakła-daną metodą elektrostatyczną. W przypadku szafek gazowych możliwa jest konfiguracja z pleca-mi lub bez pleców.

Oferta firmy Sabaj-System, obejmuje także szafki i drzwicz-ki wodomierzowe typ SWS i DWS wykorzystywane do zabu-dowy przydomowych przyłączy wodociągowych. Produkowane są z blachy stalowej o grubości 0,8mm, pokrytej powłoką lakie-rową kolor RAL 9003, nakładaną metodą elektrostatyczną.

Nowością w ofercie firmy Sabaj-System są plastikowe mo-dułowe rozdzielnice instalacyjne niskiego napięcia typ ALFA-mo-dułowe (zdjęcie nr 7), wykonywa-ne z wysokiej jakości niepalnych modyfikowanych tworzyw sztucz-nych. Konstrukcja tych rozdzielnic umożliwia instalowanie w ich wnę-trzu wyłączników różnicowo-prą-dowych, wyłączników instalacyj-nych oraz wszelkich modułowych aparatów elektrycznych, przysto-sowanych do montażu na szy-nach nośnych TH35. Dobrze zna-ne większości elektroinstalatorom obudowy, zyskały nowy wygląd, dzięki zmianie koloru drzwi na „dymiony”. Seria obudów została także rozszerzona o możliwość montażu do 39 zabezpieczeń.

Rozdzielnie charakteryzują się następującymi parametrami elek-trycznymi: znamionowe napięcie izolacji 500V, stopień ochrony IP33, mają II klasę ochronności. Dzięki estetycznemu wykonaniu obudowy stanowią optymalne rozwiązanie dla budownictwa mieszkaniowego.

3

4

5

6

dzielacza do centralnego ogrze-wania i ogrzewania podłogowego oraz centralnej wody użytkowej. Jednocześnie stanowią zabu-dowę wnęki (w wypadku szafek podtynkowych) lub są elementem chroniącym rozdzielacz przed uszkodzeniem (w przypadku sza-fek natynkowych).

Drzwi szafek osłonowych wykonane są z blachy stalowej o grubości 0,8mm, pokrytej lakie-rem proszkowym kolor RAL 9003, nakładanej metodą elektrosta-tyczną. Część wewnętrzna wyko-nana jest z blachy ocynkowanej o grubości 1,0 mm. Konstrukcja szafek pozwala na regulowanie

narzędzia

76 ElektroTrendy nr 3/2012

Akumulatorowa pilarka ta-śmowa GCB 18 V-LI firmy Bosch, 343 mm długości i waga 3,8 kg, to podsta-

wowe parametry najnowszej pi-larki taśmowej firmy Bosch. Nowe urządzenie charakteryzuje się niskim poziomem drgań brzesz-czotu, co gwarantuje komfort pra-cy i precyzję cięć wykonywanych w popularnych materiałach do głębokości 63,5 mm oraz przyci-nania na wymiar. Produkt jest do-stępny w sprzedaży od paździer-nika 2011.

Nowy model GCB 18 V-LI Pro-fessional rozszerza ofertę urządzeń litowo-jonowych firmy Bosch o seg-ment akumulatorowych pilarek ta-śmowych 18 V. Dzięki niewielkim wymiarom (343 mm długości i 3,8 kg wagi) model GCB 18 V-LI Pro-fessional jest najlżejszą i najbar-dziej kompaktową pilarką taśmową w tej klasie napięcia. GCB 18 V-LI Professional jest przeznaczona do długotrwałych zadań i zapewnia wysoki komfort pracy także w miej-

scach trudno dostępnych. Akumulatorowa pilarka taśmo-

wa może być stosowana do przy-cinania na długość takich materia-łów jak metal, tworzywa sztuczne lub aluminium. Głębokość cięcia wykonanego GCB 18 V-LI wyno-si 63,5 mm. Nowa pilarka ułatwi pracę ślusarzom, płytkarzom oraz monterom instalacji sanitarnych i grzewczych, którzy będą mogli wykonać precyzyjne cięcia i ko-rzystać z długiego czasu pracy akumulatora litowo-jonowego Premium 3,0 Ah wykonującego na jednym cyklu ładowania do 150 cięć w profilach rurowych z two-rzywa sztucznego o średnicy 25 mm. Optymalną widoczność miej-sca pracy zapewni zintegrowane oświetlenie LED.

Akumulatorowa pilarka ta-śmowa GCB 18 V-LI Professional posiada ergonomiczną rękojeść z miękką okładziną Softgrip oraz dodatkową rękojeść przestawną, która zapewni komfort podczas wykonywania długotrwałych za-

dań. Bezpieczeństwo pracy gwa-rantuje osłona rolek brzeszczotu oraz włącznik typu Lock-Off, który zapobiega niekontrolowanemu rozruchowi piły. Dodatkowo, łatwa w obsłudze dźwignia napinająca ułatwia wymianę brzeszczotu.

Akumulatory litowo-jonowe Bosch Premium z systemem ECP (Electronic Cell Protection) Długą żywotność akumulatora litowo-jonowego Premium zapew-nia system elektronicznej ochrony ogniw ECP (Electronic Cell Pro-tection). Chroni on akumulator przed przeciążeniem, przegrza-niem i całkowitym rozładowa-niem. Akumulatory nie wykazują przy tym efektu pamięci, ani sa-morozładowania, dzięki czemu są w pełni gotowe do użycia nawet po kilku miesiącach przechowy-wania. Praktyczny wskaźnik stanu naładowania akumulatora infor-muje użytkownika o dostępnych rezerwach energii. w

Dane techniczne GCB 18 V-LI Professional

Napięcie akumulatora 18 V

Prędkość obrotowa bez obciążenia 162 m/min

Wymiary brzeszczotu 730 x 12,7 x 0,5 mm

Maks. głębokość cięcia 63,5 mm

Waga z akumulatorem 3,8 kg

AkumulAtorowA pilArkA tAśmowA GCB 18 V-li firmy BosChNAjlżejsze i NAjBArdziej kompAktowe urządzeNie w swojej klAsie

narzędzia

77 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Nowa linia narzędzi hy-draulicznych została za-projektowana na bazie głowicy zatrzaskowej.

Korpus głowicy wykonany został w oparciu o technologię kucia metali co zapewnia podwyższo-ną trwałość produktu. Zastoso-wanie rozwiązania zatrzasku do zamykania i otwierania głowicy przyczynia się do podniesienia jej funkcjonalności. Wymiana matry-cy i założenie głowicy na zaciska-ny przewód jest ułatwione.

Nową linię tworzą głowica GZ300 (rys. 1), przeznaczona do intensywnych prac, współpracu-jąca z pompą nożną H700 i linią agregatów hydraulicznych firmy ERKO: AH300, AH400, AH500 i AH550.

Na bazie głowicy zaprojekto-wana została również praska ręcz-na hydrauliczna HRZ300 (rys. 2), dedykowana do mniej intensyw-nych prac instalatorskich oraz miejsc o utrudnionym dostępie do zasilania elektrycznego. Uzu-pełnieniem nowej gamy narzędzi jest mechaniczna praska PRZ240 (rys. 3).

Aktualnie dostępne są ma-tryce ZS o sześciokątnej formie zaprasowania zgodnej z normą DIN 48083. Służą one do zaci-

NowA liNiA NArzędzi hydrAuliCzNyCh erko

nych końcówek i złączek mieści się w przedziale od 0,5-6 mm2 oraz końcówek tulejkowych od 0,5-35 mm2. Wykonanie matryc ze stali chromowo-molibdenowej, obrobionej do odpowiedniej twar-dości zapewnia poprawne zapra-sowanie. Wymienne matryce za-ciskowe mocowane są w prasce za pomocą sprężyny zatrzasko-wej. Rozwiązanie to nie wymaga stosowania żadnych narzędzi do wymiany matryc co skutkuje pod-niesieniem efektywności pracy.

Dzięki wykorzystaniu auto-matycznej linii produkcyjnej do montażu praski PR33 uzyskano powtarzalność parametrów pro-dukcji, wpływających bezpośred-nio na trwałość i bezawaryjność pracy. Zastosowanie dwukompo-nentowych rękojeści zapewnia wygodną, pewną pracę oraz anty-poślizgowy chwyt.

Warto wspomnieć również, iż dzięki możliwości dowolnej kom-pletacji matryc zaciskowych, moż-liwe jest dostosowanie praski do indywidualnych potrzeb Klienta. w

Opracowano na podstawie materiałów firmy ERKO

Od jakości wyposażenia elektroinstalatora zależy szybkość oraz skuteczność przeprowadzanych prac serwisowych i montażowych. Mając na uwadze ten fakt, firma ERKO w sposób ciągły doskonali dedykowane dla tego segmentu rynku narzędzia i urządzenia, tak aby praca przy ich użyciu stawała się coraz bardziej wydajna. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu, praktycznej znajomości specyfiki pracy elektroinstalatorów oraz stosowaniu nowych technologii Zakłady Metalowe ERKO wychodzą naprzeciw wymaganiom Klientów poszerzając swoją ofertę o nową linię narzędzi mechanicznych i hydraulicznych.

Rys. 1. Głowica GZ300

Rys. 2. Praska ręczna hydrauliczna HRZ300

skania końcówek i złączek ruro-wych miedzianych na żyłach kabli i przewodów o przekrojach od 6 do 300 mm2 oraz zaciskania koń-cówek i złączek rurowych alumi-niowych o przekrojach od 16-240 mm2. W przygotowaniu znajdują się matryce o oznaczeniach : ZE przeznaczone do zaciskania koń-cówek oczkowych izolowanych z zakresu od 25-120 mm2; ZA do końcówek oczkowych nieizolowa-nych z zakresu od

25-120 mm2; ZT do końcówek tulejkowych w przedziale od 25-185 mm2, oraz matryce ZF służą-ce do przeformowywania na okrą-gło sektorowych żył aluminiowych w zakresie 16-240 mm2 .

Odrębną poszerzoną grupę narzędzi oferowanych przez firmę ERKO stanowią praski mecha-niczne. Wychodząc na przeciw potrzebom Klientów, producent wprowadził do swojej oferty uni-wersalną praskę ręczną PR33 (rys.4) z łatwo wymiennymi ma-trycami. Przygotowano gamę najczęściej wykorzystywanych przy pracach monterskich i insta-latorskich rodzajów matryc. Wy-typowano matryce do końcówek oczkowych izolowanych i nieizo-lowanych, tulejkowych i konek-torowych. Zakres zaprasowywa-

Rys. 3. Mechaniczna praska PRZ240

Rys. 4. Praskę ręczną PR33

narzędzia

78 ElektroTrendy nr 3/2012

Aby ułatwić pracę instala-torom, firmy narzędziowe wprowadzają na rynek coraz bardziej zaawanso-

wane i wyspecjalizowane produk-ty. Jednym z najpopularniejszych przyborów elektryka jest ściągacz do izolacji. W sklepach znajdzie-my wiele rodzajów tego typu przy-rządów. Jednym z ważniejszych parametrów, na które zwracają uwagę fachowcy przy ich wyborze jest zakres średnicy obsługiwa-nych przewodów. Uniwersalnym takim urządzeniem dla większości instalatorów będzie ściągacz do izolacji kabli i przewodów marki TOPEX – model 32D810. Umożli-wia on wygodną pracę z przewo-dami o średnicy od 8 do 22 mm. Przyrząd jest dodatkowo wyposa-żony w precyzyjny system regu-lacji głębokości cięcia, który zna-cząco ułatwia operowanie z jego pomocą.

Usunięcie izolacji jest najczęś-ciej wstępem do dalszych prac instalatorskich, takich jak łącze-nie przewodów czy osadzanie końcówek. Połączenia lutowe, ze względu na skomplikowane i czasochłonne wykonanie, coraz częściej zastępowane są bardziej funkcjonalną techniką zaciskową. Technika łączenia konektorowe-go, choć zdecydowanie łatwiej-sza i efektywniejsza od lutowania, również wymaga od instalatora dużej precyzji. Dlatego poszuku-jąc odpowiednich szczypiec do

mAły przewodNik po NArzędziACh do podstAwowyCh prAC z okABlowANiemNa każdym z wielu etapów pracy elektryka towarzyszą mu narzędzia, które służą precyzyjnie określonym zadaniom. Duży stopień specjalizacji przyrządów odzwierciedla charakter pracy instalatora. Nie dziwi więc fakt, że obecnie producenci oferują rozwiązania wyraźnie sprofilowane pod konkretne zadania.

zaciskania końcówek konekto-rowych warto zwrócić uwagę na sztywność ich konstrukcji. Prze-kłada się ona bezpośrednio na precyzję wykonanych połączeń. Ponadto, dobre szczypce zaci-skowe często wyposażone są w innego typu przydatne udogod-nienia. Dla przykładu, szczypce marki TOPEX (model 32D410) posiadają dodatkowe ostrza do zdejmowania izolacji z przewo-dów o małej średnicy (0.75 – 6.0 mm) oraz ostrze do cięcia kabli.

Specjalizacja w branży elektroinstalacyjnej związana jest z niezwykle szybkim postępem technologicznym notowanym w ostatnich dekadach. Dynamicz-ny rozwój teleinformatyki sprawia, że coraz więcej fachowców musi wyposażyć się w szczypce umoż-liwiające zaciskanie końcówek telefonicznych i komputerowych. Niestety producenci często ofe-rują narzędzia, które dostoso-wane są wyłącznie do jednego typu końcówek. Sprawia to, że do skutecznej pracy instalatorzy

potrzebują kilku różnych zaci-skarek. Nowa zaciskarka marki TOPEX odpowiada na te potrze-by. Umożliwia montowanie róż-nych końcówek (4P, 6P oraz 8P) – i to bez konieczności wymieniania głowicy (np. zaciskarka 32D409). Takie podejście minimalizuje ilość narzędzi niezbędnych instalato-rowi oraz realnie wpływa na efek-tywność, a przez to skrócenie cza-su pracy.

Praca z okablowaniem ma różne oblicza. Jej różnorodność sprawia, że nie ma jednego, uni-wersalnego narzędzia, które spro-sta wszystkim wyzwaniom. Rosną jednak wymagania jakościowe co do efektów. Dlatego w codziennej pracy warto postawić na solid-ne rozwiązania – specjalistyczny sprzęt, który ułatwi i przyspieszy pracę. w

Opracowano na podstawie materiałów firmy TOPEX

narzędzia

79 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Nowość produktowA 3m™ drukArkA ręCzNA pl150Nowość produktowa 3M™ Drukarka ręczna PL150

Przyjazna konstrukcjaNOWOŚĆ Klawiatura QWERTY

WidocznośćPodświetlenie o dużym kontraście

CzytelnośćDuży wyświetlacz LCD z wyraźnymi znakami

Łatwość nawigacjiProsta w obsłudze klawiatura

Wyjątkowe Klawisze dostępu• Ogólne i stałe• Przewody/kable i flagi• Moduł i przerywacz• Obracanie i wyrównywanie tekstu• Kody kreskowe Code 39 i Code 128

PersonalizacjaNOWY i wyjątkowy klawisz Favorites (Ulubione)

IntuicyjnośćPasek menu ułatwiający dostęp do symboli, terminów, biblioteki etykiet i innych elementów

WytrzymałeZintegrowane gumowe ochraniacze

Trwałość: Możliwość podłączenia akumulatora litowo-jonowego

1

PersonalizacjaNOWY i wyjątkowy klawisz Custom (Niestandardowy)

2

.

Profesjonalne systemy AV i bezpieczeństwo

Konserwacje, naprawy i przeglądy

Łatwa i intuicyjna obsługa Klawisze skrótów

WIRE/CABLE oraz FLAG – ułatwiają identyfikację kabli iprzewodów

Klawisz FAVORITES (Ulubione) – umożliwia zapisanie max. 25 etykiet iłatwe przywoływanie ich z pamięci

Klawisz LIBRARY –w pamięci urządzenia zapisano fabrycznie 40 terminów i symboli związanych z bezpieczeństwem (np. Tylne wyjście, Kamera)

Kompaktowe wymiary z myślą o pracy w terenie

Klawiatura QWERTY ułatwia wprowadzanie znaków, co idealnie sprawdza się przy etykietach o dużej ilości tekstu

Strzałki oraz obsługa taśm o szer. 19mm ułatwia oznaczanie rur (ANSI 13.1)

Obsługa kodów kreskowych Code 39 oraz Code 128 pozwala łatwiej monitorować zasoby

Biblioteka – zawiera terminy i symbole z zakresu bezpieczeństwa

Możliwość drukowania na etykietach DYMO odpornych na działanie chemikaliów i wilgoci

Idealne zastosowanie PL 150:Profesjonalne systemy AV, bezpieczeństwo,konserwacje, naprawy i przeglądy

2

.

Profesjonalne systemy AV i bezpieczeństwo

Konserwacje, naprawy i przeglądy

Łatwa i intuicyjna obsługa Klawisze skrótów

WIRE/CABLE oraz FLAG – ułatwiają identyfikację kabli iprzewodów

Klawisz FAVORITES (Ulubione) – umożliwia zapisanie max. 25 etykiet iłatwe przywoływanie ich z pamięci

Klawisz LIBRARY –w pamięci urządzenia zapisano fabrycznie 40 terminów i symboli związanych z bezpieczeństwem (np. Tylne wyjście, Kamera)

Kompaktowe wymiary z myślą o pracy w terenie

Klawiatura QWERTY ułatwia wprowadzanie znaków, co idealnie sprawdza się przy etykietach o dużej ilości tekstu

Strzałki oraz obsługa taśm o szer. 19mm ułatwia oznaczanie rur (ANSI 13.1)

Obsługa kodów kreskowych Code 39 oraz Code 128 pozwala łatwiej monitorować zasoby

Biblioteka – zawiera terminy i symbole z zakresu bezpieczeństwa

Możliwość drukowania na etykietach DYMO odpornych na działanie chemikaliów i wilgoci

Idealne zastosowanie PL 150:Profesjonalne systemy AV, bezpieczeństwo,konserwacje, naprawy i przeglądy

BHP

80 ElektroTrendy nr 3/2012

BUTY OCHRONNE Z KOMPOZYTÓW

Na czym polega szczególna in-nowacja zaawansowanych techno-logicznie butów?

Do niedawna, standardem w za-bezpieczeniu stopy było zastoso-wanie zabezpieczeń metalowych w konstrukcji obuwia. Takie zabezpie-czenia stosowano zarówno w pod-nosku, chroniącym palce, jak rów-nież we wkładce antyprzebiciowej, chroniącej stopę przed przebiciem np. przez gwóźdź wystający z deski. Takie sposoby zabezpieczeń powoli przechodzą do historii.

Obecnie standardem staje się stosowanie podnosków z kompozy-tu oraz wkładek antyprzebiciowych z materiałów na bazie włókien za-awansowanych technologicznie, jak, np. Kevlar®, stosowany począt-kowo głównie przez wojsko, np. w kamizelkach kuloodpornych.

Główne zalety stosowania kompozytu:

•  bezpieczeństwo: wszystkie buty dopuszczone do pracy zgod-nie z najnowszą normą europej-ską EN ISO 20345, chronią palce przed maksymalnym uderzeniem o wartości 200 dżuli i przed zgnie-ceniem o wartości 15kN. Znamy takie przypadki, gdzie siła uderze-nia na podnosek była znacznie większa niż możliwości ochronne jakie daje jego zastosowanie.

Od wielu lat Delta Plus Group, wiodący w Europie producent środków ochrony indywidualnej, prowadzi ciągłe badania mające na celu poprawę bezpieczeństwa pracy. Dotyczy to odzieży roboczej, środków ochrony głowy, rękawic, sprzętu do pracy na wysokości czy zaawansowanego technologicznie obuwia zapewniającego bezpieczeństwo w różnych warunkach pracy.

W takiej sytuacji przy zastoso-waniu zabezpieczenia metalowe-go stopę można było wyciągnąć z buta tylko poprzez amputację. W przypadku zastosowania pod-noska kompozytowego sytuacja

jest inna: podnosek może popę-kać, amortyzując w ten sposób energię lub powrócić do swojego pierwotnego kształtu;

•  brak przewodności ciep-lnej: kompozyt nie przewodzi ani

Zbigniew Gach

BHP

81 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

ciepła ani zimna. Odczujemy to głównie w zimie podczas pracy na 20 stopniowym mrozie.

W butach z zastosowaniem podnosków i wkładek stalowych już po pół godzinie odczujemy duży dyskomfort, a niedługo później będziemy musieli zakoń-czyć pracę z powodu grożącego nam odmrożenia. Dyskomfort od-

czujemy również latem pracując na upale i w słońcu, temperatura wewnątrz buta zacznie szybko wzrastać i niewiele pomoże w tym przypadku stosowanie przewiew-nych materiałów;

•  niska waga, zabezpieczenia kompozytowe są lżejsze od me-talowych zwiększając znacząco komfort użytkowania;

•  elastyczność, zastosowanie wkładki z włókien sprawia, że po-deszwa jest bardziej elastyczna;

•  amagnetyczność;

W ofercie Delta Plus znaleźć można wiele modeli obuwia kom-pozytowego. Między innymi obu-wie Platoon w wersji skórzanej oraz Pertuis w wersji z weluru skó-rzanego i nylonu. Buty takie wypo-sażone są w wyściółkę z materiału Cambrelle lub poliester, co zapew-nia doskonałą wentylację oraz poprawę higieny użytkowania (suchość i miękkość). Podeszwa jest odporna na oleje i benzynę oraz inne rozpuszczalniki orga-niczne. A dom tego podeszwy posiadają doskonałe właściwości antypoślizgowe - SRC.

Wkładka w butach wykonana z poliamidu na piance EVA i nie ulega odkształceniu.

Na osobiste życzenie, można zamówić indywidualną prezenta-cję pełnej oferty butów w swoim miejscu pracy.

Zbigniew Gach Dyrektor Handlowy

Delta Plus Polska Sp. z o.o.www.deltaplus.com.pl

FFP1 FFP2 FFP3Współczynnik ochrony x4 Współczynnik ochrony x10 Współczynnik ochrony x20

EN149 EN149 EN149

OCHRONA DRÓG ODDECHOWYCH

D

D D D D D D

D D D

D D

D

ESSE

NTI

AL

EVO

LUTI

ON

PREM

IUM

Pył cementu, mąka, węglan wapnia (kreda), grafit, bawełna, beton...*

Miękkie drewno bez obróbki, szlifowanie, cięcie, spawanie, frezowanie, węgiel, włókno szklane, włókno mineralne, sproszkowane pestycydy...*

Azbest (bez prac manipulacyjnych), sproszkowane pestycydy, czynniki biologiczne, proszek farmaceutyczny, drewno po obróbce, twarde drewno (egzotyczne), chrom, wapno, ołów...*SU

BST

AN

CJE

ZAST

OSO

WA

NIE

PPE, DESIGNER & MANUFACTURER

SPIDER MASK M1200SM SPIDER MASK M1300SM

M1200VB M1200VPW M1200VP M1300VPM1100VB

X1 X1 X1 X1X1

X3 X3

X2

X10

X10

X20

X10 X10

X20 X20

X10X10

X10

X5

X10

X20

M1300VB

M1100V M1200V

M1300V / M2FP3V

M1100 M3FP1 M1200 M3FP2

*Powyższa lista ma charakter orientacyjny, nie jest wiążąca w sensie prawnym i nie może stanowić podstawy do pociągnięcia DELTA PLUS do odpowiedzialności.

M1300V2

Test opcjonalny na zatykanie wg normy EN149 :2001 z użyciem pyłu dolomitowego

X2

M2FP3V2

SPIDER MASK M1200SMW

Chroni przed zapachami

Chroni przed zapachami

M1200VPWFFP2 NR D

0194

EN149:2001

OCHRONA DRÓG ODDECHOWYCH

+KIT=

Numer laboratorium kontroli jakości.

Norma

Instrukcja użytkowania umie-szczona wewnątrz

V : zawór zapewnia więcej komfortu, ułatwia wydech, zmniejsza stężenie CO2 oraz zmniejsza temperaturę i wilgotność wewnątrz maski.

M 1 3 0 0 V - M 1 3 0 0 V 2

S P I D E R M A S K

O Z N A KOWA N I EP : Składana poziomo.B : Składana pionowo.

W : Ochrona przed nieprzyjemnymi zapachami.

NR : Jednorazowego użytku. Maska nie powinna być używana dłużej niż 8 godz.

D : Test opcjonalny na zatykanie wg normy EN149:2001 z użyciem pyłu dolomitowego, gwarantuje lepsze parametry odporności na zatykanie, większą wygodę użytkowania oraz dłuższą żywotność.

FFP2 : Poziom ochrony zapewniany przez maskę w zależności od właściwości filtracyjnych filtra. Filtering Facepiece Particles = Część Twarzowa Filtująca Cząstki

1 2 3

PPE, DESIGNER & MANUFACTURER

EVO

LUTI

ON

PREM

IUM

UNIKALNA, ekoLOGICZNA, ekoNOMICZNA

PREM

IUM

PORADY EKSPERTA czy wiesz, że

84 ElektroTrendy nr 3/2012

Napięcie - różnica potencjałów po-między przewodem lub punktem w instalacji elektrycznej a innym prze-wodem lub punktem albo ziemią. Po-tencjał ziemi przyjmuje się równy zeru. W instalacji napięcie między przewo-dem każdej z faz a ziemią wynosi 230 V (Voltów), a między przewodami róż-nych faz 400 V (Voltów).

Przewód fazowy, zwany też ro-boczym - przewód w normalnych warunkach znajdujący się pod na-pięciem i przewodzący prąd ro-boczy - oznaczany dużą literą L i cyframi od 1 do 3: L1, L2, L3. Przewód neutralny - (dawna nazwa „zerowy”) przewód w normalnych wa-runkach mogący znaleźć się pod na-pięciem; przewodzący prąd roboczy w obwodach jednofazowych; oznacza się dużą literą N.

Przewód ochronny - przewód w nor-malnych warunkach nie będący pod napięciem i nie przewodzący prą-du - oznacza się dużymi literami PE.

Przewód ochronno-neutralny - prze-wód spełniający jednocześnie funkcję przewodu neutralnego i ochronnego - oznacza się dużymi literami PEN.

Prąd zwarcia - prąd płynący w in-stalacji, gdy uszkodzona jest izolacja przewodów, osprzęt lub urządzenie elektryczne.

Styk ochronny - element gniazdka wtyczkowego lub innego urządzenia elektrycznego, służący do przyłącze-nia przewodu ochronnego lub ochron-no-neutralnego.

Połączenie wyrównawcze - zespół przewodów i zacisków służący do wzajemnego połączenia ze sobą i z uziemieniem oraz z punktem zero-wym tablicy rozdzielczej wszystkich metalowych przedmiotów.

Zasilanie jednofazowe - linia zasilają-ca przy napięciu 230 V 50 Hz wykona-na jako 3-przewodowa - L, N, PE.

Zasilanie trójfazowe - linia zasilająca przy napięciu 230/400 V 50 Hz wyko-nana jako 5-przewodowa - L1, L2, L3, N, PE.

Vademecum elektrykaJakakolwiek ingerencja w instalację elektryczną wymaga

przynajmniej podstawowej wiedzy...

Przyłącze - odcinek lub element sieci służący do połączenia urządzeń od-biorcy z siecią przedsiębiorstwa świad-czącego usługi przesyłowe. Zgodnie z nowym Prawem energetycznym nie musi on być dostawcą energii.

Złącze - punkt połączenia przyłącza z siecią lub instalacją zawierający za-bezpieczenia główne oraz często tak-że licznik.

Moc przyłączeniowa - moc czynna, którą zamierza pobierać odbiorca, jest to moc mniejsza od sumy mocy posiadanych odbiorników. Odbiorca określa ją we wniosku o przyłączenie

Bezpiecznik topikowy - (popularny „korek” - wyrażenie niepoprawne, naganne) zabezpieczenie chroniące stare instalacje przed skutkami zwarć oraz przeciążeniami - ponowne uży-cie wymaga wymiany wkładki topiko-wej na nową o takim samym prądzie znamionowym właściwym dla wkładki danej wielkości, np. 10, 16 A itd. Prze-palenie się bezpiecznika jest sygna-lizowanie odpadnięciem kolorowe-go oczka widocznego przez szybkę w główce.

Wkładka topikowa - rodzaj bezpiecz-nika elektrycznego, w którym przez stopienie się jednego z jego elemen-tów następuje przerwanie ciągłości obwodu elektrycznego Im wyższa wartość prądu, tym szybciej docho-dzi do nagrzania i stopienia topika.

Bezpiecznik automatyczny wkrę-cany - zabezpieczenie spełniające te same funkcje co bezpiecznik topiko-wy; włącza się ponownie przez wciś-nięcie przycisku. Jest on wkręcany w takie samo gniazdo, jak główka bez-piecznika topikowego. Wyposażony jest w dwa przyciski. Centralny, więk-szy, po wciśnięciu do oporu załącza obwód, zaś umieszczony obok (mały) po naciśnięciu powoduje wyłączenie obwodu. Optycznie jest to sygnali-zowane „wyskoczeniem” przycisku centralnego. W przypadku zwarcia lub przeciążenia występującego w chro-nionym obwodzie, przycisk centralny „wyskakuje” samoczynnie. Stara kon-strukcja charakterystyki prądowej L oraz rzadko występująca K

Wyłącznik nadprądowy - (popular-na „eska”- wyrażenie niepoprawne, naganne) aparat chroniący instalację przed skutkami zwarć; ponowne włą-czenie nie wymaga wymiany elemen-tów, stara konstrukcja charakterystyk prądowych L, U, K dopuszczająca przeciążenia do 20-25% w stosunku do wyskalowania. Obecnie niezalecany. Zadziałanie wyłącznika nadprądowe-go powoduje rozłączenie chronionego obwodu. Optycznie jest to sygnalizo-wane „przeskoczeniem” dźwigienki umieszczonej na przedniej stronie jego obudowy - z położenia załączone (gór-ne) w położenie wyłączone (dolne). Ponowne włączenie następuje poprzez przesunięcie dźwigienki do góry.

Wyłącznik nadmiarowo-prądowy - (popularna „eska”- wyrażenie niepo-prawne, naganne) aparat chroniący instalację przed przeciążeniem i skut-kami zwarć; występują w wersjach jedno-, dwu-, trzy- i czterobiegunowe ponowne włączenie nie wymaga wy-miany elementów, nowa konstrukcja charakterystyk prądowych B, C, D nie dopuszczająca przeciążeń w stosun-ku do wyskalowania. Obecnie stoso-wany.Zadziałanie wyłącznika nadmiarowo--prądowego powoduje rozłączenie chronionego obwodu. Optycznie jest to sygnalizowane „przeskoczeniem” dźwigienki umieszczonej na przedniej stronie jego obudowy - z położenia za-łączone (górne) w położenie wyłączo-ne (dolne). Ponowne włączenie nastę-puje poprzez przesunięcie dźwigienki do góry.

Wyłącznik różnicowoprądowy - apa-rat chroniący przed porażeniem elek-trycznym; ponowne włączenie nie wymaga wymiany elementów, najpo-pularniejsze typy: AC, A i ostatnio B. Zadziałanie wyłącznika różnicowo-prądowego powoduje rozłączenie chronionego obwodu. Optycznie jest to sygnalizowane „przeskoczeniem” dźwigienki umieszczonej na przedniej stronie jego obudowy - z położenia za-łączone (górne) w położenie wyłączo-ne (dolne). Ponowne włączenie nastę-puje poprzez przesunięcie dźwigienki do góry.

PORADY EKSPERTAczy wiesz, że

85 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Genialne w swojej prostocie

PORADY EKSPERTA czy wiesz, że

86 ElektroTrendy nr 3/2012

Starożytni Grecy poznali pierwsze zjawiska elektrostatyki. Zauważyli, że pocierając bursztyn (gr. elektron -ηλεκτρον) kawał-kiem futra, nadają temu kamienio-wi zdolność przyciągania drob-nych i lekkich przedmiotów, takich jak pyłki czy włosy.

Dalszy rozwój nauki nastąpił dopiero w XVII wieku. Około 1600 roku William Gilbert powrócił do greckiej nazwy bursztynu, przez co wkrótce całą naukę nazwano elektrycznością. W 1660 roku, Otto von Guericke zbudował pierwszy generator elektrostatycz-ny. Robert Boyle (1675) zauważył, że oddziaływania elektrostatyczne przenikają próżnię. Stephen Grey podzielił (1729) wszystkie sub-stancje na przewodniki i izolato-ry. W 1745 roku powstała butelka lejdejska. Wkrótce badania nad elektrostatyką doprowadziły do pojęcia prądu elektrycznego.

W 1752 roku, Benjamin Fran-klin zbudował pierwszy pioruno-chron, wypuszczając swojego la-tawca na metalowej lince podczas burzy. Przełom XVIII i XIX wieku, to złoty okres elektrotechniki: Micha-el Faraday opracował podstawy elektromagnetyzmu, czyli wpływu pola magnetycznego ma ładun-ki elektryczne; Luigi Galvani od-krył, że do przesyłania bodźców w układzie nerwowym u zwierząt również wykorzystywane są ła-dunki; Alessandro Volta zbudował pierwsze ogniwo elektryczne: An-dré-Marie Ampère pracował nad elektromagnetyzmem.

czy wiesz, że…

Z czasem udało się ustalić i opisać najważniejsze prawa rzą-dzące elektrycznością. Przyczyni-li się do tego, m.in. Georg Ohm, Gustav Kirchhoff, James Clerk Maxwell i inni.

Wkrótce nowa dziedzina wie-dzy zaczęła być wykorzystywana w praktyce. Samuel Morse zbu-dował telegraf, Alexander Gra-ham Bell - telefon, Thomas Edi-son wynalazł żarówkę, fonograf, postawił pierwszą elektrownię i zbudował pierwszą miejską sieć elektryczną, rozpoczynając tym samym elektroenergetykę, Niko-la Tesla zbudował pierwszy silnik elektryczny, Werner von Siemens założył pierwszą fabrykę elektro-techniczną i opracował pierwszy tramwaj elektryczny. Powstały urządzenia takie jak radar, radio, telewizja, komputery, satelity...

Większość tych nazwisk jest przechowywana w pamięci po-

Niektóre zjawiska elektryczne obserwowano już w czasach przedhistorycz-nych. Uderzenia pioruna napawały jednak ludzi strachem i były jednocześnie niemożliwe do zbadania.

przez nazwanie nimi jednostek fizycznych. Elektryczność jest wygodną i stosunkowo tanią for-mą przesyłania energii i obecnie trudno sobie wyobrazić życie bez energii elektrycznej.

Obecnie naukowcy zajmują się opracowaniem tańszych me-tod wytwarzania i przekształcania energii elektrycznej, zwiększaniem wydajności istniejących urządzeń, opracowywaniem jeszcze lep-szych materiałów na przewodniki i izolatory itp. Istotną sprawę sta-nowi ochrona życia i mienia. Mimo iż elektryczność jest już żywiołem ujarzmionym, ciągle nierozważne posługiwanie się nią może być przyczyną nieszczęścia. Choć większość praw i reguł rządzą-cych światem elektrycznym wy-daje się być znana, ciągle jeszcze pozostaje wiele do odkrycia lub rozwinięcia.

PORADY EKSPERTAczy wiesz, że

87 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Firma Weidmüller wprowa-dza właśnie na rynek nową serię przekaźników interfejsowych i op-toizolatorów pod nazwą TERM-SERIES. Opisywane przekaźniki dostępne są w dwóch wykona-niach z jednym i dwoma zestyka-mi przemiennymi i charakteryzują się kompaktową budową. W przy-padku wykonania z jednym ze-stykiem ich szerokość wynosi 6,4 mm, a wykonania dwu zesty-kowego odpowiednio 12,8 mm. W efekcie komponenty zajmują bardzo mało cennego miejsca na szynach nośnych w szafach roz-dzielczych. Przekaźniki z rodziny TERMSERIES załączają obcią-żenia do 250V przy prądzie 8A. Użytkownik ma do wyboru wa-rianty ze ściśle określonym napię-ciem wejściowym lub unikalnym na rynku wejściem multi-napięcio-wym. W tym drugim przypadku za pomocą jednego modułu można przetwarzać sygnały z zakresu od 24 do 230V AC/DC. Moduły serii TERMSERIES dostępne są zarów-no ze śrubowymi zaciskami przy-łączeniowymi jak i ze sprężynowy-mi. Wysokiej jakości obudowa po-siada bardzo wyraźne i czytelne nadruki opisowe, dobrze widocz-ne w każdej pozycji zabudowy. Producent przewidział również kodowanie kolorami napięcia zna-mionowego. Zapobiega to ewen-tualnemu pojawieniu się błędów przy montażu i eksploatacji. Walo-ry użytkowe TERMSERIES wzbo-gaca dodatkowo taki osprzęt jak przemyślane wtykowe poprzecz-ne mostki łączeniowe i ścianka działowa. Ścianka działowa służy do optycznej separacji grup funk-cyjnych Obudowy mają zaokrą-glone krawędzie i taki sam kontur

nadchodzi termseries weidmüllerTERMSERIES, to nowa rodzina przekaźników

i optoizolatorów z rodu Weidmüller

niezależnie od rodzaju zacisków przyłączeniowych i liczby zesty-ków. W rezultacie można łączyć za pomocą mostków wykonania z zaciskami śrubowymi i spręży-nowymi. Mostkami można łączyć moduły również poprzez ścianki działowe. Moduły wyposażone są w wyrzutnik, którego dźwignia jest

podświetlana i dodatkowo służy jako wskaźnik stanu(LED). Sam wyrzutnik zapewnia bezpieczny demontaż modułów łączeniowych z cokołu. Weidmüller dostarcza odbiorcom kompletnie zmonto-wane przekaźniki i optoizolatory z serii TERMSERIES.

Przemyślane szczegóły:

Opracowano na podstawie materiałów firmy Weidmüller

Rodzina Termseries

Dobrze widoczne i łatwe w obsłudze mostki wtykowe.

Wyraźny wskaźnik stanu na dźwigni wyrzutnika

PORADY EKSPERTA czy wiesz, że

88 ElektroTrendy nr 3/2012

Od czasu kiedy człowiek odkrył, że prąd elek-tryczny płynie w prze-wodnikach, narodziła się potrzeba izolowa-

nia owych ciągów elektrycznych. W 1739 roku, Jean Theophile Desa-guliers zaproponował nazwy „izolator” i „przewodnik”. Podstawową cechą tych ostatnich jest, co oczywiste, jak najniższy opór elektryczny. Materiał izolatora natomiast powinien charak-teryzować się przede wszystkim wy-soką rezystancją elektryczną również przy ekstremalnie niekorzystnych wa-runkach elektrycznych i atmosferycz-nych. Dodatkową funkcją izolacji jest separacja toru prądowego od wilgoci i wody.

Przewody i kable elektryczne zai-zolowane są fabrycznie zwykle polime-rem. Zdarza się jednak, nie tak rzadko, że następują ubytki izolacji spowodo-wane działaniem człowieka, maszyny, zwierzęcia. Istnieje wówczas potrzeba szczelnego odtworzenia braku. Taką rolę pełnią taśmy elektroizolacyjne.

Taśma elektroizolacyjna – rodzaj taśmy z zaaplikowaną substancją klejącym. Budowa: elastyczny nośnik – zwykle PCW (polichlorek winylu), substancja klejąca – kleje naturalne lub syntetyczne. Istnieją również ta-śmy samospajalne (samowulanizują-ce), które tworzą między sobą silną przyczepność, a tym samym idealnie wodoszczelną strukturę

Jakie główne funkcje pełni taśma elektroizolacyjna?

Głównym zadaniem taśm elektro-izolacyjnych jest stworzenie trwałej , wytrzymałej elektrycznie i mechanicz-nie separacji torów prądowych i/lub in-nych elementów przewodzących oraz zabezpieczenie przed bezpośrednim

Marek Bobrowski

dotykiem. Ważnym kryterium oceny jakości jest napięcie przebicia - jest to poziom napięcia, przy którym jed-na warstwa taśmy ulega uszkodzeniu i staje się przewodnikiem. Wartość napięcia przebicia jest wprost propor-cjonalna do całkowitej grubości taśmy oraz zależy od rodzaju i jakości mate-riału nośnika np. PCW plastyfikowany;

Kolejnym funkcją izolacji elektrycz-nej jest wodoodporne uszczelnienie połączeń. Łatwość przenikania wody do wewnątrz zaizolowanego elemen-tu jest odwrotnie proporcjonalna do jakości aplikacji, ale również jakości kleju (adhezja*, wskaźnik - przyczep-ność do stali), elastyczności nośni-ka (wydłużenie względne wyrażone w procentach);

Ważną funkcja taśmy elektroizo-lacyjnej jest również ochrona mecha-niczna przed przetarciem, wgniece-niem. Ważna jest odporność na roz-puszczalniki np. benzyny, oleje sma-ry, ale również agresywne gazy;

Oznaczanie kolorami przewodów i/lub kabli. W tym przypadku taśmę owija się na nieprzerwanej izolacji fabrycznej. W tym wypadku nie ma większego znaczenia wytrzymałość elektryczna systemu. W literaturze często mówi się w takim przypadku o taśmie izolacyjnej;

Wyraziste kolory odporne na sta-rzenie mają w tym przypadku kluczo-we znaczenie. Zwykle światło słonecz-ne, a precyzyjniej promienie UV (Ultra Violet) niszczą nośnik i zmniejszają nasycenie barwą;

Wiązkowanie przewodów – jest to łączenie w stos dwóch lub więcej żył w izolacji fabrycznej w celu stworzenia sieci - instalacji np. do pojazdów lub maszyn. Innym celem wiązkowania jest obniżenie możliwość drgań prze-wodów, wyciszenie konstrukcji. Taką rolę pełnią taśmy tkaninowe nazywane często „parcianymi”. W tym wypadku również wytrzymałość elektryczna nie gra dużej roli.

Wiele taśm elektroizolacyjnych na rynku polskim spełnia najwyższe wymagania instalatorów.

Jak poprawnie wybrać taśmę elek-troizolacyjną? • pamiętaj o całkowitej grubości – mi-nimum 0,13 [mm]• ważna jest elastyczność taśmy – nie mniej niż 125 %• wytrzymałość na rozciąganie – mini-mum 17,9 [N/cm]• przyczepność do stali – minimum 1,8 [N/cm]• zwróć uwagę na wytrzymałość elek-tryczną – nie mniej niż 50 [kV/mm] • i/lub • napięcie przebicia – minimum 8,0 [kV]• zakres pracy temperaturowej - naj-lepsze właściwości ma PCW sieciowa-ny• odporność na starzenie• jakość barwy nośnika • palność – nośnik wykonane z polie-tylenu (skrót PE) zwykle podtrzymują ogień • odporność na promienie UV

Wbrew pozorom systemy izolacyj-ne są ważnym elementem instalacji i sieci elektrycznych. Od nich zależy zdrowie i życie ludzi (porażenie, pożar) również bezpieczeństwo dostaw ener-gii. Słaba izolacja jest źródłem zna-czących upływów oraz zwarć i w kon-sekwencji prowadzi do odcięcia przez zabezpieczenie dostaw energii.

*Adhezja – łączenie się po-wierzchni dwóch różnych (stałych lub ciekłych) ciał na skutek przyciągania międzycząsteczkowego.

nie nawijając taśmy na uszy. o izolacji trochę jaśniej

PORADY EKSPERTAczy wiesz, że

89 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

nowe promienniki comfort sun szklane lub metalowe

Niskotemperaturowe promienniki szklane przewidziane są do stosowania w biurach, mieszkaniach, budynkach użyteczności publicznej itp.

Firma LUxBUd proponuje je w dwóch wariantach:

• z tafli szklanej dostępnej w kolorach białym, czarnym (o grubości 4 mm) i lustro (o gru-bości 6 mm), która zamocowana jest w ramie aluminiowej w kolo-rze matowego srebra.

• metalowe, pokryte specjalną farbą proszkową – KOMAXIT – od-porną na oddziaływanie substan-cji chemicznych i czynników koro-zyjnych (wysokie IP). Powierzch-nia pokryta komaxitem jest do-datkowo idealnie gładka, dzięki czemu można ją lepiej czyścić. Właśnie z tego względu promien-niki te polecamy np. do szpitali.

Tylna cześć promiennika wy-konana jest w formie obudowy ze stali ocynkowanej wypełnionej warstwą izolacji cieplnej z wełny bazaltowej zapobiegającej stra-tom ciepła na spodzie panelu. Element grzejny stanowi specjal-na folia o odporności temperatu-rowej do 150oC.

Marta Serafin

Zabudowany bezpiecznik termiczny oraz możliwość mon-tażu w pozycji poziomej i piono-wej sprawiają, że urządzenie jest wszechstronne i może być zasto-sowane w szeregu aplikacji zgod-nie z wymaganiami

drogi Użytkowniku. Montaż i demontaż promienników jest łatwy i prosty.

Są energooszczędne i łatwe w utrzymaniu czystości, a do tego wyjątkowo estetyczne.

PORADY EKSPERTA czy wiesz, że

90 ElektroTrendy nr 3/2012

Marka ZEXT wprowadza takie właśnie źródła światła o trzonkach GU10, które to są bar-

dzo popularne w gospodarstwach domowych. Aktualna gama pro-duktów o diodach DIP zostanie urozmaicona o żarówkę, które za-wiera już 80 takich diod dostępne w barwie ciepłej 2700K oraz zim-nej 6400K.

Dodatkowo oprócz znanej technologii DIP dostępne będą żarówki LED z diodami SMD, które dzięki swojej konstrukcji zapewniają lepsze osiągi świet-lne oraz tańszą eksploatację. Do oferty trafią żarówki z modułem SMD3528 w ilości 38, 48 oraz 60 diod. Z uwagi żeby produkty były bezpieczne dla klientów posiada-ją one dodatkowo przeźroczyste klosze, które chronią żarówkę przed ewentualnymi zabrudze-niami czy możliwym porażeniem prądem.

Skupiając się na najnowszych technologiach w tym samym cza-sie zostanie wprowadzona żarów-ka która będzie działać w oparciu o moduły SMD 5050, które ge-

led-y do codzienneGo użytkowania

nerują bardzo wysoki strumień świetlny. Do oferty trafi żarówka SMD5050 z 24 modułami LED oraz szklaną szybą. Strumień świetlny tej żarówki w barwie cie-płej będzie wynosił 400 lumenów oraz rozsył świetlny 120 stopni. Taka żarówka w znacznym stopni oświetli pomieszczenia a w po-równaniu do tradycyjnych źródeł światła będzie o wiele bardziej ekologiczna oraz jej eksploatacja będzie tańsza bo trwałość świet-lna została określona na 35.000 godzin.

Biorąc pod uwagę kolejne za-stosowania źródeł światła w tech-nologii LED firma ZEXT zdecydo-wała o wprowadzeniu do produk-cji najnowszych żarówek model A60 i A50, które gabarytami oraz efektywnością świetlną przypomi-nają tradycyjne żarówki 60W, ale są o wiele tańsze w eksploatacji A60 odpowiednio 6W, a model A50 3W. Żarówki dostępne w cie-płej barwie światła i trzonku E27 będą emitowały strumień świetlny odpowiednio A60 490 lumenów i A50 250 lumenów. Dzięki uży-ciu modułów LED produkcji firmy EPISTAR, żarówki będą miały roz-sył świetlny na poziomie 180 stop-ni. Dodatkowo żarówka wykonana

Mateusz Zając

z odlewu aluminiowego prezentu-je się bardzo nowocześnie.

Długi proces selekcji kompo-nentów oraz technologii produk-cyjnej powyższych produktów w znaczny sposób wpłynął na to żeby dostarczyć produkty odpo-wiedniej jakości na rynek. Diody LED zostały odpowiednio dobra-ne tak żeby nie generowały róż-nych barw świetlnych podczas świecenia. W znaczący sposób wpływa to na poprawę pracy przy uruchomionym źródle światła, nie wpływa to negatywnie na wzrok. Przy różnych tańszych odpo-wiednikach źródeł LED nie jest to przestrzegane wówczas oko ludzkie bardzo się męczy przy takim oświetleniu. Podczas wie-lomiesięcznych testów nowej linii produktowej udało się w znaczą-cy sposób wyeliminować wadliwe bądź nie adekwatne komponenty tak żeby klient mógł używać bez-piecznych źródeł światła LED fir-my ZEXT jak najdłużej i żeby ta długoterminowa inwestycja się zwróciła dzięki długiemu działa-niu oraz niższemu zużyciu prądu w porównaniu do tradycyjnych metod oświetlania.

W związku ze stałym wzrostem kosztów energii elektrycznej oraz chęcią poprawy sytuacji ekologicznej producenci i importerzy wprowadzają do swojej oferty nowe żarówki wykonane w technologii LED, które z założenia mają dobrze świecić i być tanie w użytkowaniu, a koszt zakupu ma w szybkim czasie zwrócić się z nawiązką.

PORADY EKSPERTAczy wiesz, że

91 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

led-y do codzienneGo użytkowania

Problem ten rozwiązuje fir-ma Miviena, która stwo-rzyła sklep internetowy, który nie tylko jest dla

konsumenta, ale również jest na-rzędziem współpracy z pośred-nikami. Wykorzystując ponad 10-letnie doświadczenie ludzi two-rzących Mivienę w branży oświet-leniowej, firma potrafi zapropono-wać najciekawsze rozwiązania, będąc jednocześnie dobrym do-radcą dla pośrednika i finalnego klienta. A to, że MIVIENA jest bez-pośrednim importerem pozwala na zaproponowanie bardzo do-brych warunków współpracy.

Przyczyn jest wiele. Jedną z nich jest to, że na rynku funkcjonuje duża liczba firm z oświetleniem mieszkaniowym i trudno wybrać taką, która zapewniłaby pełen przekrój asortymentu i potrafiła współpracować z taką grupą odbiorców, jak elektrycy i ich klienci.

Beata Basińska

W obecnej chwili MIVIENA reprezentuje kilka marek produk-tów:

•  Searchlight – firma angiel-ska, szeroka oferta lamp zarówno do wnętrza, jak i na zewnątrz;

•  Herstal – oświetlenie duń-skie do mieszkań;

•  Startrading – oświetlenie dekoracyjne, szczególnie na święta Bożego Narodzenia,

ale nie tylko:•  disney – lampy do pokojów

dziecięcych;•  Megaman – energooszczęd-

ne źródła światła – świetlówki i LEDy;

Kompleksowa oferta pozwala na dotarcie do bardzo szerokie-go grona klientów. A zakup lamp staje się zdecydowanie łatwiejszy, bezpieczny i bez ponoszenia nie-potrzebnego ryzyka.

dlaczeGo elektroinstalatorzy nie zajmują się lampami?

PORADY EKSPERTA czy wiesz, że

92 ElektroTrendy nr 3/2012

W kwietniu 2012 roku, firma KANLUX po-większyła ofertę opraw pyłoszczelnych o dwa nowe modele: MAH PLUS-236-ABS/PC oraz MAH PLUS-236-ABS/PS. Nowe

oprawy posiadają statecznik EVG, wysoki stopień ochrony przed pyłem i wilgocią wynoszący IP65 po-zwala na oświetlenie pomieszczeń przejściowo wil-gotnych, hal produkcyjnych itp. Produkty serii MAH PLUS cechują doskonałe możliwości funkcjonalne, takie jak: nowoczesna konstrukcja umożliwiająca przesuwanie oprawy w osi podczas montażu aby dopasować mocowanie do istniejących już otworów w podłożu, podwieszana płyta ułatwiająca podłącze-nie i serwis oprawy, zwieszany klosz na zapinkach ułatwiający wymianę źródła światła, możliwość za-montowania modułu awaryjnego. Do kompletu do-łączone są kołki rozporowe do mocowania uchwy-tu szybkiego montażu do sufitu, oraz dwa dławiki umożliwiające zasilanie przelotowe opraw, bez utraty

szczelności. Oprawy MAH PLUS przeznaczone są do oświetlenia przejść podziemnych, parkingów pod-ziemnych, garaży, piwnic, warsztatów, pomieszczeń technicznych, składów, magazynów, wiat, hal i po-mieszczeń przemysłowych oraz wielu innych miejsc.

CECHy PRodUkTóW:•  zasilanie 220-240V~; 50/60Hz•  moc 2 x 36W•  statecznik EVG (w komplecie)•  źródło światła świetlówka liniowa T8•  trzonek G13•  podstawa: tworzywo ABS, zapinki: poliwęglan (PC), klosz MAH PLUS-236-ABS/PC: poliwęglan (PC), klosz MAH PLUS-236-ABS/PS: polistyren (PS)•  współczynnik odporności na wnikanie pyłu i wil-goci IP65•  klasa efektywności energetycznej Ei A2•  deklaracja CE

mah plus – nowe oprawy pyłoszczelne w ofercie kanluX

Opracowano na podstawie materiałów firmy Kanlux

PORADY EKSPERTAczy wiesz, że

93 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

W kwietniu 2012 roku, firma KANLUX po-większyła ofertę lamp z diodami LED SMD o dwa modele: SAyA LEd48 SMd G9--WW o ciepłobiałej barwie świecenia oraz

SAyA LEd48 SMd G9-CW o chłodno białej barwie świecenia. Nowe produkty mogą być stosowane jako zamiennik źródeł na trzonek G9 po uprzednim sprawdzeniu gabarytów, aby najlepiej dostosować je do oprawy.

SAYA LED SMD jest odpowiednikiem standardo-wej żarówki o mocy 21W charakteryzuje się wysoką wydajnością świetlną i doskonale sprawdzą się, jako pomocnicze źródło światła w oprawach ścienno-sufi-towych oraz jako akcent dekoracyjny.

CECHy PRodUkTóW:• • • • • • • 

•  h•  deklaracja CE

saya – nowe lampy z diodami led smd w ofercie kanluX

Opracowano na podstawie materiałów firmy Kanlux

porady eksperta Dom w buDowie

94 ElektroTrendy nr 3/2012

Równocześnie ustala, że jedy-nie kompletne systemy, włącznie z wszystkimi komponentami takimi, jak: skrzynki połączeniowe, prze-wody i kołki rozporowe czy puszki przeciwogniowe firmy JSL, mogą być badane oraz dopuszczane pod kątem podtrzymania funkcji.

Różnorodne możliwości za-stosowania wyróżniają produk-ty serii BOXLINE, w tym pusz-ka PRZECIWOGNIOWA E90, o s t o p n i u o c h r o n y IP 66, IK 08 z elastycznym prowa-dzeniem kabla, puszki oferują op-tymalne rozwiązania dla różnych obszarów zastosowań.

Dotykowe zalety proDuk-tów JSl to mięDzy innymi:•  Kompletny zakres dostaw włącznie z osprzętem - wszystkie puszki są sprzedawane włącznie z zaciskiem, wpustami kablowy-mi oraz kołkami przeciwpożaro-wymi do betonu; •  Maksymalne bezpieczeństwo – halogenowa obudowa z tworzy-wa termoutwardzalnego i zaciski ze specjalnej ceramiki; •  Certyfikowane przez KEMA KEUR według normy IEC EN 60670-22; •  Zastosowana do kabli Dätwy-ler, Eupen, Nexans, Pirelli, Leoni Studer, Prysmian i inne zgodnie z DIN 4102 część 12.

Raul Machado

Nawet najlepsze środ-ki bezpieczeństwa nie mogą w 100% wyklu-czyć zagrożenia pożaro-

wego. Jeżeli mimo wszystko doj-

dzie do pożaru, w szczególności w miejscach dużych skupisk lud-ności, ratujące życie drogi ewaku-acyjne, instalacje gaśnicze i ratow-nicze m u s z ą b y ć maksymalnie wytrzymałe. Optymalna ochrona przeciwpożarowa stawia tym sa-mym wysokie wymagania w od-niesieniu do instalacji systemów elektrycznych, gdyż to właśnie one w razie potrzeby muszą utrzymać działanie decydujących funkcji.

Firma JSL- Material Electrico oferuje wysokiej jakości produkty w zakresie bezpiecznych rozwią-zań przeciwpożarowych.

W zakresie instalacji elektrycz-nej obowiązują jasne przepisy. Norma DIN 4102 (część 12) defi-niuje oraz reguluje kwestie podtrzy-mania funkcji instalacji kablowych. W zależności od czasu podtrzy-mania funkcji rozróżnia do E90.

Puszki Przeciwogniowe tyPu e90, firmy JsL

porady ekspertaDom w buDowie

95 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Burze mogą być zarówno piękne i ekscytujące, jak i niebezpieczne dla ludzi i budowli. Instalacje elek-

tryczne i teletechniczne w budyn-kach mieszkalnych i obiektach prze-mysłowych narażone są na bezpo-średni przepływ prądu piorunowego (udarowego), występowanie prą-dów zwarciowych następczych oraz występowanie dużej różnicy poten-cjałów (rzędu kilku kV). Brak właści-wej ochrony przed tymi zjawiskami skutkuje poważnym uszkodzeniem czy też zniszczeniem urządzeń elek-trycznych i elektronicznych.

Przyczynami występowania przepięć w instalacji elektrycznej są bezpośrednie wyładowania at-mosferyczne (uderzenia pioruna) w instalację odgromową budyn-ku, wyładowania atmosferyczne w przewody sieci elektroenerge-tycznej niskiego napięcia, prze-pięcia atmosferyczne indukowane w instalacjach budynku lub innych bliskich obiektów oraz przepięcia łączeniowe i stany awaryjne w sieci elektroenergetycznej.

Urządzeniami chroniącymi przed skutkami przepięć w instalacji elek-trycznej niskiego napięcia są ogra-niczniki przepięć (SPD – Surge Pro-tection Devices). Zgodnie z normą PN-EN 61643-11, urządzenia tego typu dzielą się na ograniczniki typu 1 (ochrona przed bezpośrednim oddziaływaniem części prądu pioru-nowego, przepięciami atmosferycz-nymi praz wszelkiego rodzaju prze-pięciami łączeniowymi, wyrównywa-nie potencjałów), typu 2 (ochrona przed przepięciami atmosferycznymi indukowanymi i przepięciami łą-czeniowymi) oraz typu 3 (ochrona

HAger PrezentuJe:

„nowe ogrAniczniki PrzePięć tyPu 1, kombinowAne”Maksymilian Grabowskiniezawodna ochrona przed

wyładowaniami atmosferycznymi

przed przepięciami atmosferycznymi indukowanymi i przepięciami łącze-niowymi, powstającymi w instalacji elektrycznej odbiorczej niskiego na-pięciami).

Mając na uwadze wymagania związane z wymaganiami koordy-nacji energetycznej pomiędzy po-szczególnymi stopniami ochrony oraz inne uniklane cechy, rozwią-zaniami szczególnie polecanymi są kompletne kombinowane (hybrydo-we) ograniczniki typu 1.

Nowością w ofercie Hager są ograniczniki powyższego rodzaju o symbolach SPA201 (1-faz. dla sie-ci TN/TT), SPA400 (3-faz. dla sieci TN-C) oraz SPA401 (3-faz. dla sieci TN-S/TT). Urządzenia te cechują się następującymi własnościami:

Zastosowana technologia iskier-nikowa, zapewniająca jednostop-niową ochronę instalacji i urządzeń przed zagrożeniami pochodzącymi od bezpośrednich lub bliskich wy-ładowań atmosferycznych, przepięć atmosferycznych indukowanych oraz przepięć łączeniowych,• wytrzymałość na prąd udarowy

do 50 kA (12,5 kA na biegun),• skuteczne wygaszenie dużej ener-

gii wyładowania, powstającej przy prądzie piorunowym (badanie im-pulsem udarowym 10/350 µs),

• napięciowy poziom ochrony ≤ 1,5 kV,

• zdolność gaszenia prądu następ-czego do 25 kAeff - selektywność z bezpiecznikami o niewielkich prądach znamionowych (brak zbędnych zadziałań wkładki bez-piecznikowej),

• parametry techniczne odpowia-dające działaniu ochrony dwu-stopniowej,

• koordynacja energetyczna umoż-liwiająca ochronę urządzeń koń-cowych (ochrona trójstopniowa) dla urządzeń końcowych w odle-głości ≤ 5 m,

• spełnienie wymagań III i IV klasy ochrony odgromowej.Nowe ograniczniki przepięć po-

siadają wbudowane iskierniki z do-datkowymi układami zapłonowymi, przyspieszającymi przeskok pomię-dzy elektrodami iskiernika, przez co są one urządzeniami o dużej szybkości działania (≤ 100 ns) i sku-teczności. Zabudowany optyczny wskaźnik zadziałania nie wprowa-dzaj prądu upływowego w instalacji elektrycznej. Cechują się niewielki-mi rozmiarami zewnętrznymi oraz konkurencyjną ceną.

SPA201, SPA400 i SPA401 znaj-dują zastosowanie wszędzie tam, gdzie wymagane jest skuteczne odprowadzenie prądów pioruno-wych oraz niski poziom przepięć już w miejscu wprowadzenia sieci zasila-jącej do obiektu, przy jednoczesnym spełnieniu warunków koordynacji energetycznej i zdolności gaszenia zwarciowych prądów następczych.

Hager Polo Sp. z o.o.43-100 Tychy,

ul. Fabryczna 10

porady eksperta Dom w buDowie

96 ElektroTrendy nr 3/2012

Niemiecka firma Art-Hauss, lider w branży domów energooszczęd-nych, zadebiutowała na

polskim rynku. Ta ciesząca się od wielu lat uznaniem budowniczych i architektów firma we współpracy z polskim inwestorem utworzyła spółkę joint venture - ArtHauss Poland.

Nowy oddział potentata ofe-rować będzie unikatową ofertę, dając klientowi szereg najwyższej jakości kompatybilnie ze sobą działających urządzeń energo-oszczędnych typu wentylacja z rekuperacja, panele fotowol-taiczne, kolektory słoneczne, pompę ciepła, turbinę wiatrowa w cenie standardowej 2160,00 zł brutto/m² domu, czyli PREMIUM W STANDARDZIE!

Zrewolucjonizuje to dotych-czasowe oblicze branży budow-lanej by, zgodnie z mottem firmy, urzeczywistnić marzenia o domu idealnym - na którego utrzymanie będzie stać każdego.

Nowy odział ArtHauss Poland będzie realizował i rozwijał swoją działalność w Polsce w oparciu o wieloletnie doświadczenie, pro-fesjonalną kadrę inżynierów oraz słynną niemiecką jakość. Inno-wacyjne technologie stosowane przez ArtHauss Poland ułatwią rozwiązanie wielu ważnych kwe-stii zarówno na etapie projektowa-nia, jak i budowy inteligentnego domu.

artHauss - Solidny partner Konstrukcje domów ArtHauss produkowane są w oparciu o wy-sokiej jakości stalowe konstrukcje których poszczególne elementy są ocynkowane, a tym samym

nowA firmA ArtHAuss PoLAnd wybuduJe domy mArzeń

odporne na działanie korozji. Fa-chowość kadry oraz precyzyjność wykonywanych usług sprawia, że możliwie jest odtworzenie wszyst-kich wymiarów projektowych z dokładnością do 1 mm, dys-ponując w 100% powtarzalnymi komponentami do budowy do-mów. Potwierdzeniem wysokiej jakości materiałów jest zarówno 100 letnia gwarancja, jak i spełnie-nie wymogów polskiej normy PN--88/H-84020 St4V oraz przyznane firmie ArtHauss: Deklaracja Zgod-ności oraz Europejski Znak CE.

„W myśl zasady, że to wymaga-nia  i oczekiwania klientów wyzna-czają kierunek naszego działania, a  każdy  wykonany  wyrób  powi-nien  stanowić  rekomendację  dla przyszłego odbiorcy wierzymy,  że dzięki  partnerstwu  ze  znaną  i  ce-nioną zagraniczną marką ArtHauss mamy szansę wprowadzić na pol-ski rynek budowlany nową jakość produktów i usług. Nasz niemiecki współzałożyciel jest nie tylko lide-rem w branży, ale i podziela aspi-racje  naszej  spółki  –  by  urzeczy-wistniać  marzenia  naszych  klien-tów  o  pięknym  i  energooszczęd-nym  domu.    Biorąc  pod  uwagę dynamiczny  rozwój  ArtHauss zaledwie  na  przestrzeni  ostatniej dekady  jestem  przekonany,  że  to partnerstwo w połączeniu z impo-nującą ofertą, pozwoli zaoferować klientom fachowe i rzetelne usługi  w bezkonkurencyjnej cenie” – ko-mentuje powstanie i plany rozwo-ju spółki ArtHauss Poland, Prezes Zarządu, Sebastian Myśliwiec.

Nowe przedsięwzięcie niemie-ckiej marki ArtHauss z pewnością przyniesie ożywienie na rynku

budowlanym w Polsce. Czerpiąc z wieloletniego doświadczenia niemieckiej firmy, nowa polska spółka joint venture – ArtHauss Poland- będzie mogła kontynu-ować politykę zagranicznego partnera, oferując budowę naj-wyższej jakości energooszczęd-nych domów w przystępnej cenie.

Opracowano na podstawie materiałów firmy ArtHauss

porady ekspertaDom w buDowie

97 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

porady eksperta Porady Praktyczne

98 ElektroTrendy nr 3/2012

Era naziEmnEj tElEwizji cyfrowEj

diu i w telewizji wydaje się, że znaczna rzesza odbiorców nie jest świadoma obecnej sytuacji.

Nie zdają sobie sprawy, że już za kilka miesięcy będą musieli stanąć przed koniecznością za-kupienia tunerów DVB-T umożli-wiających odbiór audycji telewi-zyjnych nadawanych w przekazie cyfrowym.

WYMAGANIA PRAWNEProblematyka naziemnego prze-kazu telewizji cyfrowej pojawiła się w naszym kraju już przed kil-koma laty. W wyniku podjętych prac 18 grudnia 2009r opubli-kowano Rozporządzenie Mini-

W wyniku podjętych ustaleń międzynaro-dowych na terenie Unii Europejskiej do

końca 2015r ma zostać wyłą-czony przekaz telewizji cyfrowej w wersji analogowej .

W całym kraju od wielu miesięcy mówi się o problematyce i zagadnieniach związanych z wyłączeniem analogowego sygnału telewizyjnego i przejściem na odbiór naziemnej  telewizji cyfrowej DVB-T.

ŹRÓDŁO: GAZETA WYBORCZA

Adam JurakSpecjalista ds. Badań i Certyfikacji Apollo Electronics Sp. z o.o.

W Polsce termin całkowitego wyłączenia sygnału analogowego określono na koniec lipca 2013r.

Proces ten odbywać ma się kilkuetapowo, a pierwsze wyłą-czenia mają rozpocząć się już od listopada bieżącego roku.

Pomimo szerokiej kampanii informacyjnej, prowadzonej w ra-

sterstwa Infrastruktury (Dzien-nik Ustaw Nr 221 poz. 1742) w którym zawarto wymagania techniczno – ekspoatacyjne dla odbiorników DVB-T umożliwiają-cych odbiór naziemnej telewizji cyfrowej. Należy podkreślić, że wymagania te dotyczą urządzeń wprowadzonych do obrotu na te-renie naszego kraju.

Zgodnie z w/w wymaganiami odbiorniki DVB-T powinny umoż-liwiać odbiór sygnału wizji w for-macie SDTV oraz HDTV (w stan-dardowej oraz wysokiej rozdziel-czość ) przesyłanego w kompresji MPEG-4, Part 10 (H.264/AVC)

porady ekspertaPorady Praktyczne

99 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

PRZEKAZ ANALOGOWY A CY-FROWY – ELEMENTY WSPÓL-NE

Pomimo ogromnych różnic technicznych występujących po-między przekazem analogowym a cyfrowym można dopatrzeć się kilku elementów wspólnych. Oba rodzaje transmisji sygnału tele-wizyjnego – analogowa i cyfrowa nadawane są na tych samych częstotliwościach oraz wykorzy-stują te same szerokości kanału transmisyjnego (8MHz).

MOŻLIWOŚCI ODBIORU NA-ZIEMNEJ TELEWIZJI CYFRO-WEJ

Dobór tunera DVB-T do posia-danego odbiornika telewizyjne-go często stwarza przeciętnemu użytkownikowi wiele problemów.

Generalnie podczas wyboru tunera DVB-T należy pamiętać, że odbiór naziemnej telewizji cyfrowej możliwy jest poprzez wszystkie odbiorniki telewizyjne posiadające gniazdo SCART (tzw. EURO), lub HDMI.

W przypadku odbiorników te-lewizyjnych starszego typu przy-stosowanych jedynie do odbioru sygnału analogowego oraz od-biorników telewizyjnych wyposa-żonych w tuner DVB-T MPEG-2 konieczny jest zakup zewnętrz-nego tunera DVB-T MPEG-4. Urządzenia te nazywane również set-top-boksami (STB) przekształ-cają cyfrowy sygnał telewizyjny, umożliwiając tym samym odbiór telewizji cyfrowej na odbiornikach analogowych, lub odbiornikach nie przystosowanych do odbioru sygnału nadawanego w systemie MPEG-4.

W przypadku nowoczesnych odbiorników telewizyjnych z wbu-dowanym tunerem spełniającym

standardy obowiązujące w na-szym kraju odbiór naziemnej tele-wizji cyfrowej jest możliwy bez ko-nieczności zakupu dodatkowych urządzeń.

Niewątpliwą zaletą tunerów DVB-T którą należy wymienić jest możliwość nagrywania i od-twarzania programów w postaci cyfrowej na zewnętrznych nośni-kach USB.

Tunery DVB-T produkowane przez Apollo Electronics oprócz możliwości odbioru naziemnej telewizji cyfrowej umożliwiają od-twarzanie plików audio, wideo, oraz dają możliwość przegląda-nia zdjęć.

TELEWIZJA CYFROWA - NOWA JAKOŚĆ, NOWE MOŻLIWOŚCI

Przejście na odbiór telewizji cyfrowej odkrywa przed szeroką rzeszą odbiorców nową jakość telewizji.

Już dzisiaj telewizja cyfrowa udostępnia dużą ilość programów do tej pory dostępnych jedynie w telewizji satelitarnej oraz kablo-wej. Jakość odbioru programów nadawanych w telewizji cyfrowej jest nieporównywalnie wyższa od przekazu analogowego.

Dostępne już są także progra-my nadawane w systemie HDTV (wysokiej rozdzielczości) z dźwię-kiem dookólnym (E-AC-3).

Warto wymienić również przy-datną usługę EPG elektroniczne-go przewodnika po programach. Usługa ta umożliwia szczegółowy przegląd programów obejmujący opis bieżącego programu wraz z uwzględnieniem godziny roz-poczęcia i zakończenia danego programu.

Możliwości multimedialne ja-kie otwiera telewizja cyfrowa są jednak znacznie większe.

W przyszłości dostępne będą równolegle nadawane różne wer-sje językowe, a oprócz napisów możliwy będzie dostęp do funkcji o charakterze interaktywnym.

porady eksperta Porady Praktyczne

100 ElektroTrendy nr 3/2012

Przełom technologiczny zwią-zany z wprowadzeniem w Pol-sce naziemnej telewizji cyfrowej umożliwił zaoferowanie dużo bogatszej w porównaniu do emi-sji analogowej oferty programo-wej. Programy cyfrowe przesy-łane są w trzech ogólnopolskich multipleksach cyfrowych: MUX1, MUX2 oraz MUX3.

Multipleksy obrazowo można porównać do „paczek” złożonych z programów radiowych i telewi-zyjnych.

W przypadku gdy telewizja analogowa odbierana była do-tychczas bez widocznych za-kłóceń, istnieje duże prawdo-podobieństwo, niezakłóconego odbioru telewizji cyfrowej bez konieczności wymiany aktualnie użytkowanej anteny.

W szczególnych przypadkach niezbędna jednak może być ko-nieczność dodatkowych inwesty-cji.

Generalnie rozróżniamy po-dział na dwa podstawowe rodzaje anten: anteny wewnętrzne oraz anteny zewnętrzne.

Stojąc przed koniecznością wyboru anteny należy pamiętać, że antena zewnętrzna zawsze zapewni lepszy odbiór telewizji cyfrowej w porównaniu do anteny wewnętrznej (pokojowej)

Podczas instalacji anteny na-leży kierować się również zasadą, że antena powinna być umiesz-czona jak najwyżej.

W przypadku odbiorców za-mieszkałych w pobliżu stacji na-dawczych odbiór naziemnej tele-wizji cyfrowej powinien być moż-liwy przy użyciu najprostszych an-ten pokojowych (wewnętrznych).

TYPOWE PROBLEMY ZWIĄZA-NE Z ODBIOREM TELEWIZJI CYFROWEJ

Podczas odbioru, telewizji analogowej często występowały

Dodatkowo zawierają one dane takie jak np. elektronicz-ny przewodnik po programach (EPG), dane dotyczące napisów itp.

INFORMACJE DOTYCZACE INSTALACJI Aby móc cieszyć się w pełni nie-zakłóconą pracą tunera DVB-T wymagane jest skontrolowanie stanu technicznego istniejącej in-stalacji antenowej.

porady ekspertaPorady Praktyczne

101 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

niekorzystne zjawiska związane ze złą jakością sygnału telewizyj-nego. Zdarzające się śnieżenia, odbicia oraz inne zakłócenia wraz w przejściem na odbiór telewizji cyfrowej odchodzą już w prze-szłość.

Zjawiska te przeważnie zwią-zane były ze zbyt niskim pozio-mem odbieranego sygnału.

Niekiedy również wynikały z przesterowania zastosowanego wzmacniacza antenowego.

Przy odbiorze telewizji cyfro-wej możemy o tych problemach zapomnieć, gdyż przy sprawnej instalacji antenowej oraz popraw-nej konfiguracji tunera DVB-T uzy-skany obraz powinien być dosko-nałej - cyfrowej jakości.

Należy również wspomnieć, że uzyskanie niezakłóconego odbio-ru telewizji cyfrowej może przy-sporzyć potencjalnemu odbiorcy problemów oraz dodatkowych inwestycji.

Podczas użytkowania wieko-wych, od lat niekonserwowanych instalacji antenowych mogą wy-stąpić zjawiska dotychczas nie spotykane przy przekazie analo-gowym.

Najczęściej pojawiać się może tzw. „pixelizacja” oraz za-trzymanie obrazu. Efekty te wy-stępują gdy poziom, a w szcze-gólności jakość odbieranego sygnału jest na granicy popraw-ności odbioru.

Sytuacja taka może wystąpić w przypadku znacznej odległości pomiędzy nadajnikiem a miej-scem odbioru, lub gdy występu-jące przeszkody terenowe pogar-szają odbiór sygnału . W takich przypadkach usprawnienia insta-lacji antenowej mogą pomóc roz-wiązać problem

PODSUMOWANIETunery DVB-T są urządzeniami Które wkrótce będą masowo po-szukiwane przez szerokie rzesze klientów.

Dzięki możliwościom aktua-lizacji oprogramowania istnieje możliwość rozszerzenia funkcji użytkowych dzięki czemu mają duże możliwości rozwoju na polu technologii multimedialnej. w

porady eksperta Porady Praktyczne

102 ElektroTrendy nr 3/2012

Wszystko, co musisz Wiedzieć

o przedłużaczach do kosiarek, które będziesz WykorzystyWać W sWoim ogrodzie?

zasilania. W tym celu potrzebny nam będzie sprawdzony, dobry i bezpieczny produkt przezna-czony, o odpowiedniej długości bez potrzeby łączenia kilku krót-szych przedłużaczy. Odpowiedzią na nasze poszukiwania może być gama przedłużaczy z gniaz-dem pojedynczym PK, PS firmy ELGOTECH.

Przed zakupem przedłuża-cza powinniśmy zwrócić uwagę przede wszystkim na parametry techniczne, aby wybrany przez nas przedłużacz był odpowiedni do urządzeń jakie zamierzamy do niego podłączyć. Potrzebne in-formacje znajdziemy na etykiecie dołączonej do produktu, a w tym: jakie jest maksymalne obciążenie prądem, przekroju przewodu jaki jest zastosowany i kolejno, czy

Marta Smuła

Na pewno zamierzasz kupić przedłużacz do swojego nowo zakupio-nego modelu kosiarki.

Rozważasz, który wybrać, jak do-pasować najlepszy rodzaj? Spró-bujemy w tym artykule wyjaśnić jakimi kryteriami powinieneś się kierować przed podjęciem decyzji o zakupie danego produktu!!!

Za oknem ciepło, rozpoczy-namy prace wokół domu. Każdy z nas chce mieć piękny, zadbany ogród, stąd w trosce o jego wy-gląd wspomagamy się różnego rodzaju sprzętami elektrycznymi, które ułatwiają nam prace w ogro-dzie i nie tylko. Takim urządzeniem zapewne będzie kosiarka elek-tryczna, której nieodłącznym ele-mentem jest przedłużacz umoż-liwiający podłączenie do źródła

porady ekspertaPorady Praktyczne

103 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

przedłużacz posiada uziemienie, czy też nie i jaka jest długość przewodu.

Z uwagi na szerokość ofer-ty, przedłużacze firmy Elgotech spełnią większość wymagań użyt-kowników kosiarek elektrycznych. Produkty te standardowo, wy-konane są z przewodu OMY lub opcjonalnie z przewodu H05VV-F, przekrój przewodu to 2x1mm² dla przedłużaczy bez uziemienia oraz 3x1mm² dla przedłużaczy z uzie-mieniem na prąd znamionowy 10A/250V~.

W ofercie są również produkty wykonane z przewodu o przekro-ju 2x1,5mm², 3x1,5mm² na prąd znamionowy 16A/250V~.

Długość przedłużaczy od 10 do 40 metrów, a w przypad-ku przewodów 2x1,5mm² oraz 3x1,5mm² od 10 do 50m. Może być obciążony maksymalnym prądem 16A, co przy napięciu sieci 250V odpowiada mocy urzą-dzenia zasilanego 3680W, które gwarantuje nam odpowiednie działanie i bezpieczeństwo. Wy-

bór przekroju jest bardzo istotny, ze względu na pobór mocy podłą-czonych urządzeń. Oczywiście im większy przekrój żyły tym większy prąd dopuszczalny dla danego przedłużacza (możemy podłą-czyć urządzenie o większym po-borze mocy).

Kolejnym czynnikiem będzie cena, dla kupującego zawsze jest to główne kryterium przy podejmowaniu decyzji. Musimy pamiętać, natomiast, że tańsza wersja produktu to przedłużacz dwużyłowy o przekroju 2x1mm² lub 2x1,5mm², który jest „cień-szy” i „tańszy”. Niestety nie wszystkie urządzenia możemy

DEKLARACJA ZGODNOŚCI WE NR 05.15.2004

NiŜej podpisany, reprezentujący poniŜej wymienionego producenta:

Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe ELGOTECH®

inŜ. Jerzy Znamirowski ul. Krakowskie Przedmieście 53

32 087 Zielonki Polska

niniejszym deklaruje, Ŝe wyrób:

PrzedłuŜacz przenośny PK, PS Typ 04GZ 10A, 16A, 250V~

Specyfikacja odmian w dokumentacji technicznej

jest zgodny z postanowieniami Dyrektywy Unii Europejskiej nr 2006/95/WE i Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dn. 21 sierpnia 2007r. oraz, Ŝe zastosowano do oceny następujące normy:

PN IEC 60884-1 Gniazda wtyczkowe i wtyczki do uŜytku domowego i podobnego. Wymagania ogólne.

PN-E-93201 Gniazda wtyczkowe i wtyczki na napięcie znamionowe 250V i prądy znamionowe do 16A

Ostatnie dwie cyfry roku, w którym naniesiono znakowanie CE: 04

Kraków dn. 04.05.2004. .....................................

Aktualizacja 10.01..2008. inŜ. Jerzy Znamirowski DYREKTOR

do niego podłączyć, a miano-wicie tylko te klasy II czyli nie-wymagające uziemienia jak, np. kosiarki, elektronarzędzia i inne. Dlatego może warto wydać odro-bine więcej i mieć produkt uni-wersalny i zakupić przedłużacz trójżyłowy o przekroju 3x1mm², 3x1,5mm² i wtedy możemy do takiego przedłużacza podłączyć urządzenia wymagające uzie-mienie klasy I, bardziej specja-listyczny sprzęt jakim jest np. betoniarka. Oczywiście przed ostatecznym podjęciem decyzji należy dokładnie sprawdzić ja-kiego przedłużacza potrzebuje-my klasy II, czyli niewymagają-

porady eksperta Porady Praktyczne

104 ElektroTrendy nr 3/2012

ce uziemienia, czy wymagające uziemienie klasy I.

Następną wskazówką dla ku-pującego przy wyborze przedłu-żacza, powinna być jakość po-twierdzona deklaracją zgodności CE i fakt, że produkt nie zawiera substancji szkodliwych takich jak: ołów, rtęć, kadm i chrom, czyli jest zgodny z RoHS.

Przedłużacze wspomnianego wcześniej producenta są produk-tami do użytku domowego i po-dobnego, wewnątrz i na zewnątrz budynków i podlegają normie PN-IEC 60884-1, która definiuje jakie powinny spełniać wymaga-

nia. Wspomniane przedłużacze, przed wprowadzeniem do obro-tu przeszły pozytywnie badania zgodnie z ww. normą. Wszelkie deklaracje dla produktów podle-gających certyfikacji, producent udostępnia na swoich stronach internetowych www.elgotech.pl .

Niezaprzeczalnym kryterium dla kupującego jest również kraj pochodzenia zakupione-go produktu. Przedłużacze firmy Elgotech są produktami polski-mi, wykonanymi z komponentów polskiego pochodzenia i z prze-wodów pochodzących z polskich renomowanych kablowni.

Dla klientów, którym nie wy-starczy produkt o podstawowych parametrach technicznych mo-żemy zarekomendować przedłu-żacze w izolacji gumowej z linii produktów wspomnianego wyżej producenta.

Poza standardowymi prze-dłużaczami firma Elgotech ma w swojej ofercie gamę przedłu-żaczy dla wymagających, czyli produkty wykonane z przewodu o podwyższonej wytrzymałości.

Produkty te doskonale sprawdzą się zarówno w domu jak i w ogro-dzie. Producent stosuje łatwy do odróżnienia system nazewnictwa poszczególnych grup towaro-wych, ze względu na rodzaj za-stosowanego przewodu, który ułatwia konsumentowi wybór pro-duktu o odpowiednich parame-trach dla jego potrzeb :

LIGHT –H05RR-F 3G1mm², -F 2G1mm² przedłużacz wykona-ny z przewodu o izolacji gumowej 3x1mm² , 2x1mm² na prąd zna-mionowy 10A długościach od 10 do 40 metrów.

STRONG –H05RR-F 3G1, 5mm², -F 2G1,5mm² przedłużacz wyko-nany z przewodu o izolacji gumo-wej 3x1,5mm², 2x1,5mm² charak-teryzujący się podwyższoną od-pornością na warunki zewnętrzne, na prąd znamionowy 16A o dłu-gościach od 10 do 50 metrów.

HARD –H05RR-F 3G2,5mm² przedłużacz wykonany z przewo-du o izolacji gumowej 3x2,5mm² wyjątkowo duży przekrój żyły umożliwiający użytkowanie urzą-dzeń o wyższym poborze energii, na prąd znamionowy 16A długoś-ciach od 10 do 50 metrów.

Dalej wymieniając możemy zwrócić uwagę na estetyczne kryteria wyboru produktu dzięki, któremu ułatwimy sobie prace w ogrodzie.

I właśnie dlatego dbając o klienta firma Elgotech wprowa-dziła do swojej oferty produkty w różnej kolorystyce.

Obok standardowego prze-dłużacza ogrodowego w kolo-rze pomarańczowym producent ma do zaoferowania również ten sam produkt w kolorze zielonym. Dzięki tej kolorystyce przedłużacz ogrodowy jest przedłużaczem na różne pory roku, np. można go wykorzystać w zimie do podpięcia lampek na choince. Również zie-lony kolor przewodu pozwoli nam

na wiosnę w trawie ukryć kabel i podłączyć w ogrodzie wszelki dodatkowy sprzęt wymagający źródła światła. Dodatkowym atu-tem będzie również zastosowanie przeźroczystego gniazda zawie-rającego diodę, która ułatwi zlo-kalizowanie w ciemności miejsca pozostawienia przedłużacza, np. w garażu czy piwnicy.

porady eksperta Porady Praktyczne

106 ElektroTrendy nr 3/2012

Jak skutecznie zabezpieczyć budynek przed przepięciami za pomocą zespolonych ogra-niczników przepięć, na przykładzie aparatury etitec b 275/12,5 F typ1+typ2 Firmy eti polam

dowczy - Iimp (10/350) = 12,5 kA na 1 biegun. Napięciowy poziom ochrony Up < 1,6kV. Ograniczniki te są przystosowane do wymiany wstawek warystorowych w każ-dym biegunie (np. po uszkodze-niu elementu warystorowego lub w czasie pomiarów diagnostycz-nych instalacji).

Obiekty budowlane – budynki, w których mają być zainstalowane

W całym kraju od wielu miesięcy mówi się o problematyce i zagadnieniach związanych z wyłączeniem analogowego sygnału telewizyjnego i przejściem na odbiór naziemnej telewizji cyfrowej DVB-T.

Roman Kłopocki

Ograniczniki przepięć ETITEC B 275/12,5 F dwustopniowe, 1-bie-gunowe i zespolone

Typ1+ Typ2 (B+C) bez cewek in-dukcyjnych sprzęgających - Rys.1 są przeznaczone do zapewnienia ochrony urządzeń pracujących w niewielkich obiektach (np. w bu-dynkach jednorodzinnych), gdzie nie ma możliwości zachowania wymaganych odległości (zwykle 10m) pomiędzy poszczególnymi typami ograniczników. Posiadają podobne właściwości jak dotych-czasowe układy dwustopniowe ograniczników T1 i T2 z indukcyj-nościami sprzęgającymi.

Modułowe graniczniki ETITEC B 275/12,5 F zostały skonstruo-wane dla różnych układów sieci - TNC-S, TNC, TT i IT co znacznie ułatwia ich montaż. Ograniczni-ki te posiadają również optyczny wskaźnik uszkodzeń warystorów oraz wersja oznaczona RC po-siada styki zewnętrzne sygnali-zacji uszkodzenia warystorów. Ograniczniki ETITEC B 275/12/5 F posiadają znamionowy prąd wyła-

ograniczniki przepięć dzielą się na 3 grupy (Rys. 2):

- budynki wyposażone w ze-wnętrzną instalację odgromową (LPS)

- budynki zasilane linią kablo-wą bez instalacji odgromowej

- budynki zasilane linią napo-wietrzną

Układy ochronne wielostop-niowe złożone z ograniczników

Rys. 1 Ogranicznik przepięć dwu-stopniowy ETITEC B 275/12,5 F

porady ekspertaPorady Praktyczne

107 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Przyłącze

Chroniony obiekt

Przyłącze

Chroniony obiekt

Przyłącze

Chroniony obiekt

Rozdzielnica główna/przyłącze

Odległość pomiędzy przyłączem a rodzielnicą piętrową

TNC ETITEC B 275/12,5 F 3+0

TNSETITEC B 275/12,5 F 4+0

TTETITEC B 275/12,5 F 4+1

Ograniczniki Typ1 + Typ2 (B+C)

< 10 m > 10 m

Rozdzielnica piętrowa

TNC ETITEC C 275/20 3x1p

TNSETITEC C 275/20 4x1p

TT ETITEC C 440/20 3x1p+ETITEC 255/20G

Ograniczniki Typ2 (C)

1p 4p

Rozdzielnica piętrowa/gniazdo instalacyjne

ETITEC D 275/3 ETITEC D2 275/5 2+0 ETITEC D MINI

Ograniczniki Typ3 (D)

Rys. 2 Przeznaczenie ograniczników przepięć poszczególnych typów

porady eksperta Porady Praktyczne

108 ElektroTrendy nr 3/2012

Typu 1 i Typu 2 (B i C) stosuje się w obiektach z zewnętrzną insta-lacją odgromową, lub zasilanych linią napowietrzną. Jest to spo-wodowane tym że ok. 50% prą-du piorunowego może wniknąć do instalacji wewnętrznej obiektu poprzez uziom, zbrojenie lub inne instalacje np. wodociągową. Tego typu instalacje są narażone na bezpośrednie działanie prądów piorunowych.

- Układów ochronnych wielo-stopniowych wymagają również obiekty bez zewnętrznej instalacji odgromowej, zasilane linią kablo-wą, ale usytuowane obok obiek-tów ułatwiających bezpośrednie wniknięcie do instalacji prądu piorunowego lub pochodzącego od przepięć wewnętrznych, np. sąsiedni (znajdujący się w odle-głości bliższej, niż 100 m) obiekt wyposażony w zewnętrzną insta-lację odgromową, wysoka meta-lowa budowla, maszt, metalowa konstrukcja obiektu lub rozdziel-nica zasilająca.

- W obiektach bez zewnętrznej instalacji odgromowej (budynki wielomieszkaniowe lub jednoro-

Rys. 3 Ogranicznik przepięć Typ2 – ETITEC C 275/20 4p

dzinne) zasilanych linią kablową (nie krótszą niż 150m) można stosować ograniczniki Typu 2 (C) (Rys.3) jako pierwszy stopień w miejscu wejścia instalacji za-silającej do obiektu (przyłącze). W przypadku instalacji rozległych ograniczniki Typu2 należy instalować co 20m. Jest to po-dyktowane tym, że w instalacji pomiędzy ogranicznikami mogą powstać dodatkowe przepięcia.

W budynkach wielokondygna-cyjnych poprawną ochronę uzy-skuje się montując ograniczniki Typu 2 (C) w każdej rozdzielnicy piętrowej (Rys. 1). W budynkach niskich i rozległych należy mon-tować ograniczniki Typu 2 (C) w rozdzielnicach obwodowych (np. zasilających czuły sprzęt elektroniczny) zachowując od-ległość nie większą niż 20m od chronionych urządzeń.

- Realizując ochronę dwustop-niową należy przyjąć, że drugi

Rys. 4 Ogranicznik przepięć Typ3 – ETITEC D2 275/5 2+0

Rys. 4 Ogranicznik przepięć Typ3 – ETITEC D 255/3 MINI

Rys. 3 Ogranicznik prze-pięć Typ3 – ETITEC D 275/3

stopień ochrony tj. ogranicznik klasy II chroni odcinek instalacji o długości ok. 20m.

W przypadku stosowania trój-stopniowego układu ochronnego np. w celu ochrony czułego sprzę-tu elektronicznego (RTV, kompu-tery itp.) należy zwrócić uwagę aby ograniczniki trzeciego stopnia - Typu 3 (D) nie były instalowane zbyt blisko miejsca zainstalowania ograniczników Typu 2. Minimalna odległość jaka powinna dzielić te dwie klasy powinna wynosić nie mniej niż 5m czynnej instala-cji. Ograniczniki Typ3 ETITEC D 275/3 (Rys.3) i ETITEC D2 275/5 2+0 (Rys.4) są aparatami mo-dułowymi do montażu w roz-dzielnicy, natomiast ogranicznik ETITEC D MINI jest przeznaczony do montażu w puszce instalacyj-nej pod gniazdem przeznaczo-nym do ochrony. w

Bezpłatne e-wydanie

załóż darmowe kontona www.elektrotrendy.pli pobierz wersję elektroniczną

reportaże Z pogranicZa branży

110 ElektroTrendy nr 3/2012

Opis wyprawy której celem było dotarcie do Gruzji – motocyklami

W 21 dni od morza do morzai dookoła morza czarnegoW szalonej wyprawie do i z powrotem oraz dookoła morza czarnego wziął udział prawdziwy pasjonat sportów i rajdów motorowych, Piotr Pętlak na co dzień spokojny i zrównoważony menadżer firmy ERKO z Jonkowa.W doborowej kompani oprócz Piotra, znaleźli się również: Tomek, Sławek, Przemek, Janek i Jacek, również na co dzień parający się elektryką i automatyką. Tylko jeden się wyłamał - informatyk.

Opisu wyprawy dokonano w postaci zapisów w ostatnio popularnym, blogu.

Zaplanowany dzień wyjazdu: 19 maja 2012 – START Zaplanowany dzień powrotu: 08 czerwca 2012 – META

Around the Black Sea Вокруг Черного моря - Gruzja 2012

(zapisy z bloga)

Część 1

Plan był taki, aby poznać kulturę gruzińską, pobratać się na wszelkie możliwe sposoby i bezpiecznie powrócić do domu. Do przejecha-nia planowaliśmy około 10-12 tys. km w trzy (3) tygodnie. Droga wiodła z Olsztyna przez Lwów i Krym do Kercz. Stamtąd promem do Rosji, przejazd obok Elbrus i wjazd Gruzińską Drogą Wojenną. Następnie zwiedzanie trudno dostęp-nych wiosek w górach, przez Turcję – szerokim łukiem do Kapadocji i powrót do kraju.

Planowana trasa PLAN: 21 dni, około 10.000 km, noclegi w namiotach i u przygodnie spotkanych ludzi, kuchnia lokalna – awaryjnie jedynie żywność liofilizowana i kawa rano przed namiotem.Gruzja:Kazbegi (podjazd do Cminda Sameba - cerkwi trójcy świętej) Mccheta (świątynia Sweti Cchoweli, miasto) Shatili -twierdza 60 km (z nad Zinawlskiego zbiornika wodnego przez Chewsuretię do Shatili) Tibilisi - termy Pętla swanecka, Mestia stolica regionu, Ushguli, Len-tehi Wardzia - miasto skalneTurcja – starożytne miasto Ani, Kapadocja, podziemne miasto Mazi, StanbułBułgaria, Rumunia, Węgry, Słowacja, Polska

reportażeZ pogranicZa branży

111 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

przygotowania c.d.Testujemy sprzęt obozowy - tu:

namioty.Namioty są małe (a nawet

malutkie) - pakując się oszczę-dzamy każdy dkg, każdy cm2. Jeżeli przyjąć tezę, że jeżeli dzie-cko Sławka się mieści to i On sie zmieści - to wszystko gra :) Anty-teza jest taka, że Sławuś może się nieco nie wysypiać - będzie więc pełnił permanentną wartę.

Leśno – polnym treningom jaz-dy offroad nie ma końca ... jednak do czasu spotkania z koniem - wy-biegł niespodziewanie na czołów-kę - odruchowe złapanie przed-

niego hamulca przy wyłączonym dla offroadu ABS i efektowne sal-to w wykonaniu Piotra zakończyło dzień treningowy. Koniom nic sie nie stało - Piotra żebra też raczej całe (rtg zrobiony), ale trzeba bę-dzie jechać na tabletkach p./bólo-wych, bo nawet kaszlnąć się nie da ....

Przygotowania c.d.Jako że podeszliśmy do wy-

prawy na serio - w maju 2012 skorzystaliśmy ze specjalnego szkolenia enduro poprowadzo-nego przez Instruktora Radka. Nie miało ono wiele wspólnego z programem Akademii Endu-ro BMW - ale też nasze zlece-nie było na tyle specjalne jak cała grupa „specjalnej troski”. Zadaniem Radka było sponiewie-rać nas w kamieniołomie w Kra-kowie, co jak musimy przyznać, udało mu się znakomicie. W 30 stopniowym upale, pełnym słoń-cu, braku wiatru uczyliśmy nasze ociężałe motki wlatywać i zla-tywać z kamiennych górek - na wzór lekkich maszyn crossowych. W ten sposób został wyłoniony „pierwszy oblatywacz Tomek” - którego będziemy rzucać w prze-paście i górskie strumienie jako pierwszego :)

Sprzęt którym jedziemy...

Kilka słów o tym czym jedzie-my. Podobnie jak chyba więk-szość klientów na motocykle BMW zainspirowali zostaliśmy fil-mem Long Way Round oraz dru-gą częścią Long Way Down. W fil-mie tym dwaj przyjaciele Ewan McGregor i Charley Boorman jadą na ciężkich enduro BMW GS pierwszym razem dookoła świata, drugim z Wielkiej Brytanii przez całą Afrykę. Jedziemy na 4 BMW GS oraz KTM 990 Adventure i naj-bardziej szosowym, a najmniej „terenowym” Suzuki V-Strom. We wspomnianym filmie firma KTM

reportaże Z pogranicZa branży

112 ElektroTrendy nr 3/2012

popełniła ogromny błąd wycofu-jąc ofertę udostępnienia Ewanowi i Charleyowi motocykli KTM na wyjazd dookoła świata. W rezulta-cie BMW odniosło i nadal odnosi największe sukcesy w sprzedaży ciężkiego turystycznego enduro.

środa, 9 maja 2012Udział w wyprawie biorą:

Od lewej:Jacek (Suzuki V-Strom)

- naczelny informatyk, osoba zrównoważona, ostrożna - acz-kolwiek twardy jak skała kiedy trzeba. Śpi jadąc, nie marnu-je czasu na noclegi stacjonar-ne. Zawodowo jest informaty-kiem i obsługuje sieci aptek. Tomek (BMW R1200GS) - crossowiec/endurowiec pełną gębą, często zdradza swojego GS’a udając się na randki z lekkim KTM’em. Idzie przez bezdroża jak przecinak - nasz frontman na szu-try. Zawodowo wspólnie za Sław-kiem prowadzi firmę Smart Auto-mation zajmującą się automaty-zacją procesów przemysłowych oraz firmę ELMARK z Olsztyna dostarczającą elementy automa-tyki i wyposażenie elektryczne. Sławek (BMW R1200GS) - cho-dzący optymizm. Nawet w obliczu kompletnej klęski umie znaleźć ukryte głęboko pozytywy. Mecha-nik wyprawy. Zawodowo - główno dowodzący Smart Automation

Jasiu (KTM Adventure) - sza-ra eminencja; dołączył w ostat-niej chwili - ale dokonał niemoż-liwego: przygotowania się do wyprawy w tydzień. Chodząca konsekwencja i determinacja. Za-wodowo prowadzi firmę Janczar zajmującą się szybami oraz kli-matyzacją samochodową, a tak-że prowadzi z synem salon i ser-wis motocykli KTM w Olsztynie. Piotr (BMW R1200GS Adv) - na-zywany zapobiegliwym (czytaj: czasem nadgorliwym). Ma zwy-czaj zajmować sie wszystkim, niezależnie od wcześniejszego podziału obowiązków. Dziwnym zbiegiem okoliczności jedzie przeważnie pierwszy. Zawodowo – szef spółki ERKO z Jonkowa produkującej złączki, kocówki i narzędzia do prac elektrycznych. Przemek (BMW R1200GS Adv) - pistolet rodem z westernu. Facet totalnie „cool” - rozwiązuje prob-lemy zanim się zdążą pojawić. Uwielbia najpierw zrobić, potem analizować efekty. Zarządza firmą zajmującą się montażem i serwi-sem urządzeń oraz instalacji elek-trycznych.

piątek, 11 maja 2012

Jacek:Pora na nowy wpis, tydzień

przed wyjazdem. Co siedzi w gło-wie tydzień przed? U mnie siedzi bardzo dużo. Czterech nowych kompanów, każdy całkowicie inny,

jak to opisywał Piotr. Zastanawiam się czy znalazłem kompanów do następnych życiowych wypraw. Ostatnie zakupy sprzętu biwako-wego zrobione, krzesiwo, kubek termiczny, mydło w listkach, roz-pałka ‘Light My Fire’. Okaże się czy mydełko w listkach spełni swoją funkcję. Przygoda czai się przed nami, naprawdę jestem cie-kaw jak nasza paczka zestroi się w otoczeniu pierwszych dni urlo-pu. Wolni od zgiełku codziennych spraw, stawiają czoła problemowi pokonania dziennie blisko tysią-

reportażeZ pogranicZa branży

113 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

ca kilometrów aby osiągnąć za-łożony cel, nie zapominając, że po drodze mijamy raj na Ziemi. No dobra, starczy tego podwyż-szonego tonu. Jak to wygląda z perspektywy członka ekipy. Bardzo proste, wsiadasz na mo-tocykl i jedziesz, nie zdając so-bie sprawy jak dużo wnosi to do Twojego życia. Czas płynie, od-wiedzasz nowe miejsca, przemie-rzając setki kilometrów, poznając nowych ludzi, smakując nowych potraw. Robisz zdjęcia, które ni-gdy nie uchwycą tego co widzimy, na własne oczy, tak naprawdę. Postaramy się dokumentować każ-dy dzień, własnymi doświadcze-niami, żeby później nie było wstyd.

Bo męska rzecz być daleko, a kobieca wiernie czekać ...

za słowami refrenu piosenki Alicji Majewskiej zorganizowali-śmy małą integrację naszych Pań – taki wieczorek zapoznawczo - pożegnawczy. Zapoznawały się nasze żony i partnerki, no a my próbowaliśmy się przyzwyczaić do myśli, że zostawiamy nasze ro-dziny na trzy tygodnie. Bez naszej opieki i wsparcia. Sytuacja trud-na dla wszystkich ale wieczorek przebiegł w dobrych humorach.

Niestety ze zbiorowego ma-chania chusteczkami na pożeg-nanie niewiele wyszło... Panie umówiły się na wspólną imprezkę zaraz jak wyjedziemy. Postanowi-ły, że tak będą się z nami łączyć w bólu i tęsknocie (cóż, nieco od-mienny sposób od oczekiwanego, ale zawsze jakiś). Poważnie mó-wiąc, mają możliwość wspierania się podczas naszej nieobecności.

STARTUJEMY!No i nadeszła ta chwila. Ocze-

kiwana od sześciu miesięcy. Nie-zliczone godziny przygotowań, noce spędzone nad laptopem planując trasę, zakupy wyposa-żenia, wybór najmniejszych i najl-żejszych akcesorii, treningi jazdy offroad, przygotowania sprzę-

tu ... to wszystko już za nami. A co przed? Niby trasa przejecha-na w „google map” wielokrotnie - ale rzeczywistość niesie ze sobą wiele niespodzianek. Jak na razie optymizm płynie z prognozy po-gody - mamy info, że za dwa dni na trasie Lwów-Krym ma być 27 st. C - sporo, lepsze to jednak, niż deszcz na brudnych i dziurawych drogach Ukrainy.

Piotr rusza z Warszawy po załatwieniu spraw zawodowych, reszta o rano z Olsztyna - spotka-my się gdzieś na trasie do Lubli-na. Pierwszy nocleg planujemy jeszcze w Polsce - tuż przed Hre-benne. Jeszcze kilka godzin snu i... TIME TO GO!

Mała przerwa na rozprostowa-nie kości

Jacek jadąc odsypia nocne harce i Kortowiadę (dni Uniwer-sytetu Warmińsko-Mazurskiego). Ogólnie dobrze idzie połykanie kilometrów. Póki coś jedyna awa-ria to wysunięta wsuwka na wy-bojach od rozrusznika w Sławka GS-ie.

Dzień pierwszy - PolskaPierwszy nocleg – Zielony Raj

w Krasnobrodzie, około 40 km za Zamościem. Miła obsługa, TV, LCD, WI-FI, czysto, las sosnowy, zalew, domek 8 osobowy za 200 zł i karczma za płotem, słowem jest dobrze. Co prawda z zaplano-wanym survivalem niewiele ma to wspólnego, ale myślimy, że jesz-cze wystarczy nam niewygody w najbliższych tygodniach.

Dzisiejszy dzień to prawdziwy raj dla motocyklistów. 21 st C,

mały ruch (polecam drogę z War-szawy przez Górę Kalwarię i Kazi-mierz Dolny), słoneczko, słabiutki wiaterek – czy może być lepiej? No nie może… więc nieco fru-struje mnie fakt, że to być może najpiękniejszy dzień tej podróży, skoro nie może być lepiej – będzie tylko gorzej?

Jestem strasznie sterany po zrobieniu w tych warunkach dwustu paru kilometrów J więc leżę przed domkiem z piwkiem w ręku, patrzę jak niebo przebija się przez sosnowe igły – słowem relaks przez duże „R” - prawdziwe

reportaże Z pogranicZa branży

114 ElektroTrendy nr 3/2012

ENDURO J Reszta chłopaków za-bawiała nieco w Warszawie i teraz nadgania czas. Powinni zaraz być więc zrobiłem zakupy na śniadan-ko w Biedronce by byli dopiesz-czeni. Ciekawa sprawa – nigdy nie kupowałem produktów na śniada-nie dla sześciu chłopa i miałem mały dylemat, czy „sucha karma dla dzieci” fitness (czytaj – Musli z jogurtem) są ich w stanie zado-

wolić – zobaczymy jakie zrobią miny rano.

Dzień drugi – Ukraina, LwówNo to co, stało się...przekroczy-liśmy granicę Polski i Ukrainy...

Muszę przyznać ze spo-dziewałem się trudno-ści, a tu mile zaskoczenie. Na granicy wszyscy mili i przy-jaźnie nastawieni, mimo iż polska

Pani celnik wyskoczyła z pyta-niem „dlaczego Pan tu wjechał!”. Ja na to, że eee… nietutejszy, zie-lone było, ja pierwszy raz itd. itp. Za mną wali jeszcze pięć motor-ków więc Pani zwątpiła, machnęła ręką i zaczęli nas odprawiać. Od-prawa błyskawiczna. Pogranicz-nik ukraiński sugeruje nam mało używaną drogę na Krym (potem dowiemy się dlaczego). Szybki przelot do Lwowa i lądujemy w in-ternacie szkoły muzycznej, gdzie mamy umówiony nocleg.

Wszędzie gdzie się pojawi-my wzbudzamy dość spore po-ruszenie. Nawet dzieci których głównym zainteresowaniem jest muzyka wybiegły na dziedziniec i oglądały motocykle. Lwowia-cy są bardzo mili, pokoje czyste choć skromne. Przebieramy się w cywilizowane ciuchy i gonimy zwiedzać miasto. Nasz przyjaciel przewodnik już czeka. Umówi-liśmy się na wycieczkę, pt. „od spaceru do kieliszka” po najcie-kawszych lwowskich knajpach – a jest w czym wybierać! Nasza modyfikacja standardowego pro-

reportażeZ pogranicZa branży

115 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

gramu rozrywkowego polegała na tym by poznać podstawowe za-bytki Lwowa i przy tej okazji dość skomplikowaną i zawiłą polsko--radziecko-ukraińską przeszłość miasta.

Zaistniałe małe kłopoty z ot-warciem pokoju, więc Pan otwie-rał swoimi metodami.

Jesteśmy już po kilku obiek-tach sakralnych. Jest mega panel,

ciekawie! Cmentarz Łyczakowski i Orląt Lwowskich robi duże wra-żenie, głównie powoduje zaciś-nięcie się gardła. Jeżeli dowiadu-jesz się, że dzieci w wieku 9 lat walczyły o Polskę, to na prawdę kulawo...

Lwów...wieczorem i nocąZaczęliśmy od cmenta-rzy, a skończyliśmy na spa-cerze po najlepszych ba-rach i knajpach Lwowskich. Knajpy żydowskie robią nie-samowite wrażenie, klimat, lu-dzie i nie do opisania wystrój wnętrz - nie do opowiedzenia... Knajpa hrabiego de Sad - uru-chomcie wyobraźnię i wyimagi-nujcie sobie wystrój rodem z fil-

mu sadystycznego, pejcze, skóry i inne wyrafinowane gadżety. Raj dla kogoś o zgodnych preferen-cjach. Za darmo, można zamówić u kelnerki baty pejczem...Niezła jazda...

Ilość knajp, ich różnorod-ność, przytłacza. To uzmy-sławia nam, ze w Olsztynie można jeszcze dużo zrobić :-) Właśnie siedzimy w knaj-pie gdzie podają wszystko ze słoniny...tak, tak, ze słoniny. Można tu zjeść różne „rzeźby” np. elementy ludzkiego ciała - wyko-nane ze słoniny .... mniam. w

cdn w kolejnym numerze

reportaże Dolina przeDsiębiorczości

116 ElektroTrendy nr 3/2012

Kanlux S.A. to jakość i bezpie-czeństwo. Dlatego też, już na etapie prototypu/wdrożenia do oferty, każdy nasz produkt jest długotrwale spraw-dzany i testowany, aby zagwaran-tować Państwu pełne zadowolenie z użytkowania naszych produktów. W tym celu do życia powołane zostało Laboratorium Badawcze Kanlux S.A. Fakt posiadania własnego Laborato-rium Badawczego to również dodat-kowy atut przyspieszający i uspraw-niający proces wprowadzania na rynek nowych produktów oraz gwa-rantujący, że nowe produkty będą spełniały wymagania, ściśle okre-ślone przez dyrektywy oraz zhar-monizowane z nimi normy.

Możliwość przeprowadze-nia powyższych badań w naszym Laboratorium sprawia również, iż deklarowane parametry naszych produktów są zgodne z rzeczywi-stymi. Wysoko wykwalifikowany

Opracowano na podstawie materiałów firmy Kanlux

Laboratorium badawcze KanLux S.a.

personel Laboratorium Badaw-czego Kanlux S.A. przeprowadza kompleksowe badania w zakresie jakości, funkcjonalności, bezpie-czeństwa użytkowania, efektyw-ności energetycznej oraz kompa-tybilności elektromagnetycznej produktów wprowadzanych do

naszej oferty oraz znajdujących się już w naszym katalogu.

Wyniki tych badań stanowią podstawę oceny zgodności z wy-maganiami dyrektyw Unii Europej-skiej (znak CE) oraz są niezbędne do sporządzania deklaracji zgod-

reportażeDolina przeDsiębiorczości

117 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

dzajów prób, dzięki czemu wpływ czynnika ludzkiego na wyniki ba-dań jest znikomy.

Dodatkowym atutem nasze-go Laboratorium są stanowiska do oceny parametrów świetlnych oferowanych źródeł światła m.in. nowoczesne spektrofotokolory-metry sprzężone z lumenomierza-mi kulistymi (tzw. kule Ulbrichta, o średnicach 1,0m oraz 2,0m). Pomiary fotometryczne wykony-wane za pomocą w/w urządzeń są zgodnie z metodologią zawartą we współczesnej literaturze tech-nicznej, dotyczącej tej dziedziny.

Wyposażenie to pozwala nam określić wszystkie, niezbędne pa-rametry świetlne oferowanych przez naszą firmę produktów: strumień świetlny, temperaturę barwową, współczynnik oddawa-nia barw i inne.

ności w oparciu o normy zharmo-nizowane.

Podstawowe wyposażenie La-boratorium stanowią stanowiska oraz komory badawcze, umożliwia-jące wykonywanie badań, których opisy zawarte są w normach zhar-monizowanych z dyrektywami:

•  2006/95/WE, Niskonapięcio-we wyroby elektryczne (LVD),

•  2004/108/WE, Kompatybil-ność elektromagnetyczna (EMC),

•  2000/55/WE, Efektywność energetyczna stateczników (EEB).

Wszystkie wyniki testów i pomiarów zawarte zostają w ra-porcie z badań, który stanowi podstawę dla wydania deklaracji zgodności wyrobu. Laboratorium wyposażone w nowoczesne urzą-dzenia pomiarowe umożliwia peł-ną automatyzację niektórych ro-

Wychodząc naprzeciw ocze-kiwaniom naszych klientów stale pracujemy nad poprawą funkcjo-nalności produktów nowowpro-wadzanych bądź obecnie znajdu-jących się w ofercie naszej firmy.

Kanlux S.A., ul. Objazdowa 1-3 41-922 Radzionków tel. +48/32/388 74 00 fax +48/32/388 74 99

reportaże Rodzinny biznes

118 ElektroTrendy nr 3/2012

Firma GRODNO rozpoczęła działalność we wrześniu 1990 roku, pod nazwą „GRODNO Mirosława Jurczak”. Założy-

cielami firmy byli Mirosława i Tadeusz Jurczakowie.

Nazwa firmy szybko zakorzeniła się wśród odbiorców i dostawców. Wymyślił ją Tadeusz Jurczak, który darzył sentymentem Grodno (obec-nie w granicach Białorusi) - miasto z którego pochodzili przodkowie jego rodziny.

Sprzedaż początkowo prowa-dzona była w małym oddziale o po-wierzchni 40 mkw. przy ul. Dobrej 26 w Warszawie. Oddział ten do dzisiaj istnieje jako jeden z punk-tów sprzedaży. Placówka szybko się rozwijała i wkrótce przekształci-ła w jedną z pierwszych w Warsza-wie hurtowni elektrycznych.

W kolejnych pięciu latach (1993-98) firma uruchomiła w War-szawie trzy nowe punkty sprze-

podręcznikowy przykład do naśladowaniaG - jak GRODNO

daży oraz magazyn centralny w miejscowości Michałów Grabi-na koło Warszawy, gdzie obecnie znajduje się jej siedziba. Ważnym momentem w historii firmy było założenie w 1998 roku, wraz z kil-koma innymi firmami z branży pierwszej, do dzisiaj działającej

grupy zakupowej Inter Elektro. Pierwszym Prezesem Zarządu tej grupy był Tadeusz Jurczak.

Lata 1998-2005 to okres dal-szego i konsekwentnego rozwoju spółki. W tym okresie uruchomi-ła ona wiele nowych placówek. Powstają one między innymi

L E k S Y k O N f i r m e l e k t r o t e c h n i c z n y c h

Firma GRODNO działa na polskim rynku już od 22 lat. Rozpoczynała działalność od jednego, niewielkiego sklepu w Warszawie. Dzisiaj spółka notowana jest na alternatywnym rynku NewConnect, ma 36 punktów sprzedaży zlokalizowanych w całej Polsce i planuje przenieść akcje na parkiet główny Gieł-dy Papierów Wartościowych.

Mirosława i Tadeusz Jurczakowie

Rodzinny Zarząd GRODNO S.A.

Centrum Dystrybucji Malopole

reportażeRodzinny biznes

119 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

podręcznikowy przykład do naśladowania

w Warszawie, przy ulicach: Pu-ławskiej, Konstruktorskiej, Wilczej i Marsa. W ten sposób GRODNO stało się największym w stolicy dystrybutorem elektrotechniki. W 2002 roku wdrożony został w przedsiębiorstwie System Za-rządzania Jakością ISO 9001, któ-ry działa do dzisiaj.

Przełomowym momentem w rozwoju firmy były lata 2005-2006. W okresie tym wdrożony został nowoczesny system infor-matyczny Safo (Asseco). Jego implementacja umożliwiła dalszy dynamiczny rozwój. To również czas, kiedy uruchomiony został pierwszy punkt sprzedaży poza Warszawą – na jego lokalizację wybrano Katowice. W tym czasie spółce został przyznany po raz pierwszy tytuł Gazela Biznesu, który otrzymuje nieprzerwalnie do dzisiaj, zajmując coraz wyż-sze miejsca w rankingu najdyna-miczniej rozwijających się firm. GRODNO zaczyna być wówczas postrzegane wśród kontrahentów jako firma ogólnopolska.

Lata 2006-2010 są okresem bardzo dynamicznego rozwo-ju nowych oddziałów na terenie całego kraju. We wrześniu 2006 roku stery w firmie przejmują synowie Mirosławy i Tadeusza Jurczaków – Andrzej, jako Pre-zes Zarządu, oraz Jarosław, Wi-ceprezes i Dyrektor ds. Handlu i Marketingu. W tym okresie spół-

niku 2009 roku GRODNO zostało przekształcone w spółkę akcyjną, a w listopadzie 2009 zostają jej przyznane środki z UE na dalszy rozwój systemu informatycznego.

W związku z dynamicznym rozwojem firmy, zarząd zdecydo-wał o inwestycji w nowy maga-zyn centralny. W kwietniu 2010 roku, na terenie o powierzchni 3,5 ha w miejscowości Małopole koło Warszawy, rozpoczęto bu-dowę magazynu wysokiego skła-dowania z częścią biurową oraz kablownią. Centrum Dystrybucji zostało uroczyście otwarte w paź-dzierniku 2011 roku.

W listopadzie 2010 roku spółka podpisała umowę przedwstępną zakupu niezorganizowanej czę-

ka przejmuje rynki w 11 miastach Polski, uruchamiając swoje włas-ne placówki, a także przejmując dwie firmy z branży. W paździer-

Pierwszy punkt sprzedaży Warszawa, ul. Dobra 26

Siedziba – Michałów-Grabina

reportaże Rodzinny biznes

120 ElektroTrendy nr 3/2012

ści przedsiębiorstwa Ostel z Rze-szowa, dysponującej ośmioma punktami dystrybucji na terenie Polski południowo-wschodniej. 7 stycznia 2011 r. została podpisa-na umowa ostateczna.

Obecnie podstawowa dzia-łalność spółki skupia się na hur-towym handlu poprzez sieć 36 hurtowni zlokalizowanych na terenie całego kraju. Dzięki do-konanym akwizycjom punktów sprzedażowych spółka rozpo-

częła proces konsolidacji roz-drobnionego rynku i stała się jedną z czołowych firm w bran-ży elektrotechnicznej w Pol-sce. GRODNO posiada szeroką i zdywersyfikowaną grupę od-biorców z sektorów energety-ki, budownictwa, infrastruktury i przemysłu. Oprócz bogatej ofer-ty towarów – ponad 135 000 pro-duktów – spółka świadczy dodat-kowe usługi, w tym między inny-mi doradztwo techniczne, audyty

systemów oświetlenia oraz insta-lacji elektrycznych, konserwację czy obsługę gwarancyjną.

Na przestrzeni lat wiele się zmieniło, ale GRODNO nadal jest firmą rodzinną. Założyli ją rodzice, potem zaangażowali swoich sy-nów, a i duża część pracowników, to również członkowie rodziny. Pracownicy, to przeważnie młodzi ludzie o dużej wiedzy i umiejęt-nościach, głównie z wykształce-niem technicznym i ekonomicz-nym.

Firma GRODNO dzisiaj, to:•  21 lat tradycji;•  100% polskiego kapitału;•  36 Punktów sprzedaży;•  274 Zatrudnionych osób;•  2.200 m² powierzchni biurowej; •  1.500 m² powierzchni ekspozycyjnej; •  21.500 m² powierzchni magazynowej;

Opracowano na podstawie materiałów firmy Grodno S.A.

Centrum Dystrybucji Malopole w nocy

Wręczenie wyróżnienia na Targach ELEKTROTECHNIKA

i ŚWIATŁO 2012

reportażeRodzinny biznes

121 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Kalendarium:09.1990 Mirosława i Tadeusz Jurczak decydują się na otwarcie własnego sklepu przy ul. Dobrej 26.

Sklep ten szybko zyskał renomę i zaufanie Klientów.

09.1993 Pierwsza filia, otwarcie punktu sprzedaży przy ul. Wolskiej - Warszawa1996 Uruchomienie Centrali i magazynu centralnego Michałów Grabina1998 Uruchomienie punktu sprzedaży przy ul. Broniewskiego - Warszawa

1998 Założenie Grupy Zakupowo-Dystrybucyjnej Inter Elektro, zrzeszającej obecnie 31 hurtowni z całej Polski

04.2000 Uruchomienie punktu sprzedaży przy ul. Puławskiej - Warszawa2002/2003 Wdrożenie Systemu Zarządzania Jakością wg norm ISO 9001:20002004 Uruchomienie punktu sprzedaży przy ul. Konstruktorskiej - Warszawa

04.2004 Uhonorowanie wysokiej jakości obsługi w Grupie Hurtowni Grodno poprzez uzyskanie Certyfikatu ISO 9001:2000

06.2004 Przystąpienie Grupy Inter Elektro do Europejskiego Stowarzyszenia Hurtowni Elektrycznych IMELCO

01.2005 Uruchomienie punktu sprzedaży przy ul. Wilczej - Warszawa03.2005 Uruchomienie punktu sprzedaży przy ul. Marsa - Warszawa

04.2005 Wprowadzenie systemu komputerowego klasy ERP- SAFO oraz organizacja własnego Pionu Księgowości,

05.2005 Otrzymanie tytułu GAZELI BIZNESU w rankingu Puls Biznesu dla najdynamiczniej rozwijających się firm za rok 2004

02.2006 Otrzymanie Mazowieckiej Nagrody Jakości za działalność w 2005 roku03.2006 Uruchomienie punktu sprzedaży KATOWICE

05.2006 Otrzymanie tytułu GAZELI BIZNESU w rankingu Puls Biznesu dla najdynamiczniej rozwijających się firm za rok 2005

10.2006 Uruchomienie punktu sprzedaży OPOLE01.2007 Uruchomienie punktu sprzedaży BYDGOSZCZ05.2007 Uruchomienie punktu sprzedaży KRAKÓW

05.2007 Otrzymanie tytułu GAZELI BIZNESU w rankingu Puls Biznesu dla najdynamiczniej rozwijających się firm za rok 2006

06.2007 Uruchomienie punktu sprzedaży POZNAŃ01.2008 Uruchomienie punktu sprzedaży ul. Europejska (Warszawa-Wilanów)09.2008 Uruchomienie drugiego punktu sprzedaży POZNAŃ 09.2008 Uruchomienie punktu sprzedaży CZĘSTOCHOWA10.2008 Uruchomienie punktu sprzedaży BIELSKO-BIAŁA 03.2009 Uruchomienie punktu sprzedaży OLSZTYN05.2009 Uruchomienie punktu sprzedaży WROCŁAW20.10.2009 Przekształcenie w Spółkę Akcyjną GRODNO S.A.05.2010 Uruchomienie punktu sprzedaży RYBNIK

01.2011 Uruchomienie punktów sprzedaży RZESZÓW, PRZEMYŚL, LUBLIN, SANDOMIERZ, KRASNYSTAW, DYNÓW

04.2011 Uruchomienie punktów sprzedaży ŁÓDŹ, KRAKÓW II07.2011 Uruchomienie punktu sprzedaży CHORZÓW08.2011 Uruchomienie punktu sprzedaży TORUŃ09.2011 Uruchomienie punktu sprzedaży RADZYMIŃSKA

10.2011 Uruchomienie punktu sprzedaży GDAŃSK

02.2012 Uruchomienie punktu sprzedaży BIAŁYSTOK

Z ARCHIWUM ET Odkrywcy, Badacze, wynalazcy

122 ElektroTrendy nr 3/2012

Geniusz bez dyplomu

Urodził się 11 lutego 1847 r. jako najmłodsze dzie-cko Samuela i Nancy Edi-sonów, którzy mieszkali

w niewielkiej miejscowości Milan w stanie Ohio. Byli średniozamoż-ną rodziną. On - właściciel firmy handlującej drewnem, ona – z wy-kształcenia nauczycielka - zajmo-wała się domem i czwórką dzieci (troje pozostałych zmarło). Thomas Alva, pieszczotliwie zwanego Alem (drugie imię dostał na cześć wspól-nika ojca), był oczkiem w głowie rodziców, którzy bali się o zdrowie najmłodszej pociechy. Obawy okazały się uzasadnione. Chłopiec poważnie zachorował na szkar-latynę – dziś leczoną penicyliną, a wówczas ciężką przypadłość często kończącą się śmiercią.

Najwybitniejszy amerykański

wynalazca. Znany głównie

jako twórca żarówki - ale był

również autorem wielu innych

wynalazków. „Podobnie jak

dla rzeźbiarza niezbędny jest

kawał marmuru, tak dla duszy

niezbędna jest wiedza.” – mówił.

Wiedza, którą zdobył sam, bo

w szkole spędził zaledwie trzy

miesiące.

Szkolny tumanDo szkoły poszedł w wieku 8 lat, gdy całkowicie doszedł do zdrowia po przebytej chorobie. Jednak niedługo zagrzał szkolną ławkę. Uczniem był ambitnym, lecz niesfornym. Często odmawiał wykonania prac domowych, uwa-żając je za mało rozwijające, za to zasypywał nauczycieli szczegóło-wymi pytaniami, na które rzadko uzyskiwał zadowalające go od-powiedzi. Gdy usłyszał jednego z profesorów mówiącego o nim jako o przypadku beznadziejnym, tak się zdenerwował, że wyszedł

z sali i już nigdy do niej nie wrócił. Thomas na zawsze opuścił szkol-ne mury zaledwie po trzech mie-siącach nauki. Uczył się w domu z matką, która skutecznie rozwi-jała wrodzoną ciekawość syna. Mnóstwo czasu spędzał nad książkami i w domowej piwnicy, gdzie odtwarzał przeróżne eks-perymenty, a w końcu prowadził swoje własne. Nie raz, nie dwa rodzinnym domem Edisonów wstrząsnął wybuch, będący wy-nikiem doświadczeń młodego naukowca. Pewnego dnia, chcąc uzyskać przepływ prądu, Thomas

We r o n i k a d ę b o w s k a

Edis

on_i

n_hi

s_N

J_la

bora

tory

_190

1_w

ikip

edia

Thomas edison

Z ARCHIWUM ETOdkrywcy, Badacze, wynalazcy

123 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

Geniusz bez dyplomuzaczął pocierać o siebie dwa koty, a do ich ogonów podłączył prze-wody. Innym razem badał wpływ proszku do robienia napojów mu-sujących na organizm człowieka – nakarmił nim kolegę w nadziei, że proszek spęcznieje w żołądku chłopca i uniesie go w powietrze. Stał się miejscowym ekspertem od telegrafu, kiedy samodzielnie uruchomił to urządzenie na sta-cji kolejowej w swoim rodzinnym miasteczku.

Wynalazca i bizneSmanMłody Edison był nie tylko zdolny, inteligentny i pomysłowy; miał też żyłkę do interesów. Pierwszą pra-cę podjął już jako dwunastolatek, kiedy to zaczął sprzedawać gaze-ty, zimne napoje i słodycze. Chło-piec chciał wesprzeć rodzinę, która cierpiała na brak pieniędzy, i móc samemu finansować swoje kosztowne zainteresowania. Wol-ny czas spędzał w bibliotekach, a także w licznych podróżach. To-warzyszył ojcu w jego wyjazdach służbowych. Z czasem w jednym z wagonów pociągu zrobił sobie małe laboratorium.

W wieku 15 lat rozpoczął budo-wę własnego laboratorium, a rok później, dzięki wynalezieniu roz-

„nie odniosłem porażki. po prostu odkryłem 10.000 błędnych rozwiązań.”

wiązania umożliwiającego podłą-czenie 6 telegrafów do jednego przewodu przesyłowego, stał się ekspertem w skali kraju w tej racz-kującej dopiero dziedzinie.

W raju naukoWcóWW 1868 r. Edison przeprowa-dził się do Bostonu, gdzie mógł rozwinąć skrzydła jako nauko-wiec. W mieście tym swe przed-siębiorstwa mieli najwspanialsi amerykańscy inżynierowie. Dzię-ki dostępności wielu sklepów branżowych Thomas mógł kupić wszystkie składniki i urządzenia niezbędne do jego doświadczeń. A dzięki dobrze płatnej pracy (do-stał angaż w Towarzystwie Tele-graficznym Western Union) było go na to stać.

Niedługo potem, na potrzeby miejskiej giełdy i lokalnej gazety, skonstruował na bazie telegrafu maszynę automatycznie drukują-cą notowania akcji. Wynalazek ten sprzedał później nie tylko w Bo-stonie, ale także w Nowym Jorku, zarabiając niebagatelną sumę pieniędzy, która pozwoliła mu ziścić jego odwieczne marzenie. Wreszcie mógł zbudować własne, profesjonalne laboratorium.

menlo Park i ScienceKwota 40 tys. dolarów pozwoli-ła Thomasowi na wybudowanie nie tylko własnego laboratorium, ale i wytwórni. Swoje przedsię-biorstwo założył w miejscowości Menlo Park w New Jersey, która dziś, na cześć wielkiego wyna-

edis

on_7

5_ur

odzi

ny_b

ritan

ica_

com

Thomas edison

Z ARCHIWUM ET Odkrywcy, Badacze, wynalazcy

124 ElektroTrendy nr 3/2012

lazcy, nosi jego nazwisko. To była prawdziwa „fabryka wynalazków”. Za cel dla swoich pracowników i dla siebie samego wyznaczył „tworzenie jednego przełomowe-go wynalazku co pół roku i jedne-go mniej istotnego co każde 10 dni”. Poza tym przyjmował zlece-nia na rozwiązywanie problemów technicznych, z którymi inni nie dawali sobie rady. Po dwóch la-tach pracy Edison zatrudniał 60 inżynierów. Angażował jedynie najlepszych. Sam miał niesamo-witą pamięć i od innych wymagał tego samego. Kandydatom do pracy zadawał szereg encyklope-dycznych pytań i przyjmował tylko tych z najlepszymi wynikami (test składający się z 150 pytań zdawał jedynie co piętnasty kandydat).

Był wizjonerem. Dostrzegał potencjał, jaki niesie ze sobą energia zaklęta w siłach przyro-dy. W nauce pokładał nadzieję, wiedział, że dziedzina, w której stawiał pionierskie kroki, zawie-dzie ludzkość bardzo daleko. „Ze

thom

as_a

_edi

son_

ww

w_e

mer

sonk

ent_

com

światłem elektrycznym idzie nam doskonale, lepiej niż początkowo przewidywała moja żywa wyobraź-nia. Na czym się to skończy, Bóg tylko wie!” – mówił. W 1880 r. za-łożył wydawany do dziś prestiżo-wy tygodnik naukowy „Science”, gdzie publikowane są najważniej-sze odkrycia w dziedzinie nauk przyrodniczych.

W 1886 r. powstało przedsię-biorstwo Edison Electric Light Company, które w ciągu kolej-nych 25 lat wchłonęło kilkanaście mniejszych firm tworząc jedną z największych spółek na świecie General Electric.

PatentoWy rekordziStaW ciągu całego życia Thoma-sa Alvy Edisona w laboratoriach przez niego założonych i prowa-dzonych powstało blisko 5000 opatentowanych wynalazków, w tym ponad 1000 na jego nazwi-sko. Najbardziej znanym dziełem jest oczywiście żarówka. Ale Edi-son jest ojcem także takich urzą-dzeń jak fonograf, silnik prądu stałego, prądnica prądu stałego, oscyloskop, płyta gramofono-wa, perforowana taśma filmowa, kamera filmowa z jednoczesną rejestracją dźwięku na taśmie fil-mowej, projektor filmowy do fil-mów dźwiękowych, suche baterie alkaliczne czy dyktafon. Innymi wynalazkami wielkiego inżynie-ra są… betoniarka i lodówka. W swej pracy charakteryzował się wytrwałością i uporem. „Nigdy się nie zniechęcam, ponieważ każde

odrzucenie niewłaściwej próby stanowi kolejny krok naprzód.” – twierdził.

Edison pracował ciężko i dłu-go. Prowadził badania aż do sa-mej śmierci (zmarł w wieku 84 lat). Sypiał niewiele, za to gdzie-kolwiek, na czymkolwiek i w każ-dej pozycji, również na stojąco. Nad swoimi wynalazkami spędzał nawet po 18 godzin dziennie. „W moich sukcesach jest 99% pracy w pocie czoła, reszta przy-pada na talent, natchnienie, powo-dzenie i inne przypadki” – mówił.

nie wszystko złoto…Jednak nie wszystkie pomysły

wielkiego wynalazcy należy uznać za służące ludzkości – takim przy-kładem jest krzesło elektryczne. Pierwszą egzekucję przy jego użyciu przeprowadzono 6 sierpnia 1890 r. Skazaniec został porażony prądem o natężeniu powodują-cym poważne poparzenia, lecz za

„naszą największą słabością jest poddawanie się. najpewniejszą drogą do sukcesu jest próbowanie.”

Thom

as_E

diso

n,_1

878_

en_w

ikip

edia

_com

Z ARCHIWUM ETOdkrywcy, Badacze, wynalazcy

125 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

„podobnie jak dla rzeźbiarza niezbędny jest kawał marmuru, tak dla duszy niezbędna jest wiedza.”

była inna – brak znajomości teo-rii liczb zespolonych niezbędnych do zrozumienia prądu zmiennego.

Edison zmarł 18 października 1931 roku. Na cześć genialnego

wynalazcy w dniu jego pogrze-bu Amerykanie wyłączyli światło w swoich domach. Zgasły lampy w Białym Domu. Wygaszono po-chodnię w Statui Wolności. w

kalendarium:11 lutego 1847 – urodził się w Milan1877 – udoskonalenie telefonu Bella 1879 – wynalezienie żarówki1880 – opatentowanie żarówki1882 – uruchomienie pierwszej dużej elektrowni

miejskiej (Nowy Jork)1883 – odkrycie zjawisko termoemisji elektronów1889 – skonstruowanie kinetoskopu1904 – budowa akumulatora zasadowego niklowo

– żelazowego1928 – przyznanie przez Kongres USA tytułu Za-

służonego Amerykanina18 października 1931 – zmarł w West Orange

niskim by spowodować śmierć. Przerwano próbę i zwiększono napięcie, jednak zanim generator naładował się, skazaniec przeży-wał prawdziwe katusze. Salę wy-pełniał swąd palonego ciała i jęki poparzonego, które zakończyła dopiero druga, już udana próba. „Lepiej by było, gdyby użyli sie-kiery” – skomentował reporter będący świadkiem egzekucji. Nie-którzy twierdzą, że Edison skon-struował to śmiercionośne urzą-dzenie, próbując udowodnić jak niebezpieczny jest prąd zmienny, którego z niewyjaśnionych przy-czyn był przeciwnikiem. Nikola Tesla - wieloletni rywal wynalazcy, z którym Edison konkurował w ilo-ści opatentowanych wynalazków, był zagorzałym zwolennikiem prą-du zmiennego. Wielu doszukuje się powodów niechęci Edisona do prądu zmiennego właśnie w rywa-lizacji z genialnym Teslą. Złośliwi jednak twierdzą, że przyczyna

ww

w.p

lane

tshi

fter.c

om

Z ARCHIWUM ET Historia firmy

126 ElektroTrendy nr 3/2012

Historia firmy ELfa ELFA została założona w 1945

roku przez Arne Lydmara. Sprzedaż komponentów elek-tronicznych była początkowo tylko poboczną działalnością firmy. Po kilku latach współ-właścicielem został Nils Jen-sen, który po podziale firmy w 1951 roku, przejął część zajmującą się elektroniką. Dynamiczny rozwój spowodo-wał konieczność kilkukrotnej zmiany lokalizacji firmy. Ostat-nia przeprowadzka nastąpiła w roku 1998. Obecna siedziba wraz z magazynem central-nym znajduje się w Järfälla na północ od Sztokholmu. W roku 2006 rodzina Jensen sprzedała ELFA funduszowi in-westycyjnemu Industri Kapital. W roku 2008 ELFA sta-ła się częścią międzyna-rodowego koncernu prze-mysłowego Dätwyler.

KaLEndarium:1945 Firma Elfa Engineering Firm

została zarejestrowana i roz-poczęła działalność 8 wrześ-nia 1945 roku. Początkowo firma zajmowała się naprawą rowerów oraz sprzedażą kom-ponentów radiowych.

1946 Wydano pierwszy katalog ELFA. Katalog miał 64 strony odbite na powielaczu i ukazał się w nakładzie 200 sztuk.

Nils Jensen rozpoczął pracę dla ELFA.

1947 Arne Lydmar zaproponował Nilsowi Jensenowi, aby został wspólnikiem firmy. Jego wkład finansowy wynosił 1200 koron.

Sloganem firmy stało się ha-sło: Wszystko między anteną a uziemieniem.

Stany Zjednoczone oferowały bo-gaty zakres urządzeń elektro-nicznych (nadwyżki wojskowe) po korzystnych cenach. Nils Jensen podjął pracę, jako ste-ward na amerykańskim statku, aby osobiście importować to-war. Odbył dwie podróże do Ameryki. Dzięki nim nawiązał kontakty z załogą statku, któ-ra pomagała mu później przy transporcie towarów. Wkrótce nawiązał również współpra-cę z pracownikami lotnictwa, co zdecydowanie wpłynęło na skrócenie czasu dostaw.

1950 Równolegle ze wzrostem sprzedaży komponentów elektronicznych, wielkim przebojem w wielu sklepach stały się stojaki na naczynia, stworzone przez małą firmę inżynierską. Nisse i Arne za-częli rozważać podział firmy.

1951 01 stycznia 1951 roku firma została podzielona. Nils i jego żona Bibbi Jensen stali się wy-łącznymi właścicielami części firmy zajmującej się sprzeda-żą komponentów elektronicz-nych, przyjmując nazwę ELFA Radio&Television. Z kolei Britta i Arne Lydmar przejęli część firmy zajmującą się stojakami na naczynia, pod nazwą Elfa Engineering Firm.

ELFA DISTRELEC Ukazały się dwa wydania katalogu

ELFA liczące po 88 stron. Ob-roty osiągnęły poziom 125.000 koron, a firma zatrudniała pię-ciu pracowników.

1953 Jeszcze przed spopularyzo-waniem TV w Szwecji, Gunnar Roth z ELFA skonstruował ze-staw telewizyjny dostosowany do warunków europejskich. Zestaw kosztował 695 koron, co w owym czasie było dużą kwotą. Gunnar postanowił po-dzielić zestaw na sprzedawa-ne oddzielnie moduły. Klienci mogli samodzielnie składać poszczególne moduły, a po złożeniu wysyłać je do ELFA w celu dokonania regulacji. Wyregulowane moduły były odsyłane do klientów razem z kolejnym niezłożonym mo-dułem. Klienci płacili gotówką osobno za każdy moduł, co ułatwiało im zakup. Zestaw telewizyjny stał się przełomo-wym produktem dla firmy. Do 1968 roku sprzedano 10.000 takich zestawów.

1954 19 stycznia firma ELFA Ra-dio & Television AB stała się spółką akcyjną. Kapitał zakła-dowy wynosił 20.000 koron. Firma zatrudniała wtedy 16 osób, a obrót osiągnął poziom 840 000 koron.

Opracowano na podstawie materiałów firmy Elfa Distrelec

Z ARCHIWUM ETHistoria produktu

127 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

01 lutego, w związku z rozwojem firmy, został otwarty nowy, bar-dziej przestronny sklep w cen-trum Sztokholmu.

1955 Obroty firmy po raz pierwszy przekroczyły 1 milion koron. 1965 Siedziba ELFA została przeniesiona się do dzielni-cy Kungsholmen w centralnej części Sztokholmu. Nowa po-wierzchnia magazynowa miała 3.000 m2. Asortyment obej-mował już 10.000 artykułów a katalog ELFA wydawany był w nakładzie 17 000 egzempla-rzy. ELFA zatrudniała w tym okresie 70 osób.

Przeprowadzka ELFA do Solna.

Przejęcie firmy przez nowe poko-lenie rodziny Jensen.

1968 Katalog ELFA składał się z 570 stron a jego okładka wy-konana przez Eugena Semitjo-va przedstawiała lądowanie na księżycu. Katalog ELFA uka-zał się we wrześniu, a w lipcu 1969 Neil Armstrong i Edwin Aldrin rzeczywiście postawili pierwsze kroki na księżycu.

1969 Ponowne powiększenie po-wierzchni magazynowej stało się niezbędne. Dział produk-tów dźwiękowych oraz central-ny serwis zostały przeniesione do pomieszczeń na południu Sztokholmu.

1972 W związku z przygotowaniem do automatyzacji wszystkie ar-tykuły z asortymentu otrzymały nowe oznaczenia numeryczne.

1973 Równocześnie z otwarciem nowej siedziby firmy w Solna, oddano do użytku nowy w peł-ni zautomatyzowany maga-zyn o powierzchni 10.000 m2. Liczba zatrudnionych wynosiła 100 osób. Katalog ELFA skła-dał się 728 stron, na których

prezentowano 15.000 maga-zynowanych artykułów.

1975 ELFA obchodziła jubileusz 30-lecia.

1977 Katalog ELFA po raz pierw-szy został wydrukowany na „cienkim” papierze, aby nie przekroczyć granicznej dla przesyłek drukowanych masy 1 kg. Pomimo, iż katalog miał ponad 1.100 stron, był cieńszy niż poprzedni.

1980 ELFA sprzedała dział pro-duktów dźwiękowych dla in-dywidualnych odbiorców, któ-ry stał się niezależną spółką ELFA HiFi AB.

1983 Powstała spółka ELFA Stu-dio AB, zajmująca się urzą-dzeniami dźwiękowymi dla profesjonalnych odbiorców takich jak studia muzyczne czy Szwedzkie Radio&Telewizja.

Przeznaczono kwotę 1 miliona koron na utworzenie Fundacji Badawczej ELFA. Celem fun-dacji było wsparcie finansowe badań z pogranicza medycyny i techniki.

1985 ELFA obchodziła jubileusz 40-lecia. Katalog ELFA ukazał się w nakładzie 70.000 egzem-plarzy i zawierał 1.650 stron, na których zaprezentowano 20.000 magazynowanych artykułów.

Rozpoczęto projekt przebudo-wy siedziby w Solna do po-wierzchni 20.000 m2.

1988 Słowa „Radio & Television” zo-stały usunięte z nazwy firmy. Od tej pory firma nosi nazwę ELFA AB. ELFA otworzyła sklep w Linkö-ping.

Katalog ELFA po raz ostatni został wydany w formacie A5 i zawie-rał ponad 2.400 stron.

1990 Katalog ELFA został wydany w nowym, większym formacie i w sztywnej oprawie. Nakład osiągnął 80 000 egzemplarzy a asortyment obejmował 26 000 artykułów.

1991 Otwarcie sklepu w Geteborgu.

1992 ELFA rozpoczęła działal-ność w Norwegii, otwierając biuro sprzedaży ELFA Scandi-navia AS.

1993 Otwarcie sklepu w Malmö.

1994 Otwarcie sklepu w Oslo, który był pierwszym sklepem ELFA poza granicami Szwecji.

1995 ELFA obchodziła uroczyście jubileusz 50-lecia. W roczni-cę oficjalnie otwarto również sklep w Solnej.

Z ARCHIWUM ET Historia firmy

128 ElektroTrendy nr 3/2012

1997 ELFA rozpoczęła działal-ność w Polsce, wydając pol-ski katalog i otwierając biuro sprzedaży w Warszawie.

W tym samym roku szwedzki kata-log prezentujący 34 000 maga-zynowanych artykułów, został opublikowany wraz z unikato-wą wyszukiwarką na stronie in-ternetowej ELFA oraz wydany na płycie CD. ELFA rozpoczęła sprzedaż internetową.

1998 ELFA przeniosła główną siedzibę i magazyn do Järfäl-la na północ od Sztokholmu. Oficjalne otwarcie nowej loka-lizacji odbyło się w sierpniu.

Została podjęta współpraca z przedstawicielami handlowy-mi z Łotwy, Litwy i Rosji.

2001 ELFA rozpoczęła działal-ność w Danii otwierając biuro sprzedaży w Kopenhadze.

Rozpoczęto współpracę z przedsta-wicielem handlowym w Turcji.

2002 Rozpoczęto współpracę z przedstawicielami w Cze-chach, Słowacji i na Węgrzech.

2003 ELFA rozpoczęła działal-ność na Ukrainie i Białorusi.

Na stronie internetowej zostały opublikowane elektroniczne wersje polskiego i angielskie-

również w Åbo, Uleåborg i Ku-opio. Przejęcie SHP znacząco wzmocniło pozycję ELFA na rynku skandynawskim.

W grudniu kontynuując ekspansję ELFA zakupiła norweską firmę elektroniczną Arthur F Ulrich-sen AS, AFU.

2004 Magazyn AFU z ok. 10.000 artykułami został przeniesio-ny do głównej siedziby ELFA w Järfälla. Od tego czasu dzia-łalność w Norwegii jest prowa-dzona pod marką ELFA.

3 maja Nisse Jensen otworzył nowy sklep ELFA w Kungens

W Solna pozostał sklep ze swoim magazynem.

1999 ELFA rozpoczęła działal-ność w Finlandii, otwierając biuro sprzedaży w Helsinkach. Została nawiązana współpra-ca z przedstawicielem handlo-wym w Estonii.

2000 Wiosną ukazał się po raz pierwszy katalog ELFA w ję-zyku angielskim. Ukazały się również dodatkowe dwie wer-sje katalogu dostosowane do rynków w Finlandii i Danii.

go katalogu ELFA. Dzięki temu klienci z całej Europy zyska-li dostępu do informacji oraz możliwość łatwiejszego skła-dania zamówień przez Internet. W przeciągu roku sprzedaż internetowa osiągnęła poziom 35% rocznych obrotów firmy.

W maju ELFA kupiła fińską firmę Suomen Huoltopalvelu Oy, SHP. SHP zatrudniało ponad 50 pracowników a siedziba firmy znajdowała się w Helsin-kach. SHP miało swoje biura

kurva na południu Sztokholmu. 20 maja, prawie 2 tygodni póź-niej, umarł Nils Jensen, założy-ciel ELFA.

2006 Fundusz inwestycyj-ny Industri Kapital kupił ELFA AB od rodziny Jen-sen, która pozostała właś-cicielem mniejszościowym.

2008 Szwajcarski koncern prze-mysłowy Deatwyler kupił ELFA od Industri Kapital i rodziny Jensen.

IP 65

Do oświetlenia pomieszczeń przejściowo wilgotnych, hali produkcyjnych, itp.

Statecznik EVG (w komplecie).

Prosty montaż.

Szerokość oprawy 125mm.

Nowoczesna konstrukcja umożliwiająca dostosowanie rozstawu mocowania do wywierconych otworów.

Możliwość zamontowania modułu zasilania awaryjnego.

PODWIESZANAPŁYTA MONTAŻOWAułatwiająca podłączenie

i serwis oprawy

PRZESUWANIE W OSI

możliwość przesuwaniaw osi podczas montażu

ZWIESZANY KLOSZ

na zapinkach ułatwiającywymianę źródła światła

ZASILANIEPRZELOTOWE

możliwość zasilaniaprzelotowego opraw

D o s k o n a ł a f u n k c j o n a l n o ś ć !

O P R AW Y P Y ŁO S ZC Z E L N E

220-240V~; 50/60Hz 2 x 36W EVG (w komplecie) Ei = A2podstawa: tworzywo ABS / zapinki: poliwęglan (PC) / klosz MAH PLUS-236-ABS/PC: poliwęglan (PC) / klosz MAH PLUS-236-ABS/PS: polistyren (PS)

. . . więcej niż światło!

MAH PLUS-236-ABS/PS 18520 MAH PLUS-236-ABS/PC 18521

M A HPLUS EVG

Kanlux S.A. ul. Objazdowa 1-3, 41-922 Radzionków, tel. 32/388 74 00, fax 32/388 74 99, e-mail: [email protected] kanlux.pl

IP 65

Do oświetlenia pomieszczeń przejściowo wilgotnych, hali produkcyjnych, itp.

Statecznik EVG (w komplecie).

Prosty montaż.

Szerokość oprawy 125mm.

Nowoczesna konstrukcja umożliwiająca dostosowanie rozstawu mocowania do wywierconych otworów.

Możliwość zamontowania modułu zasilania awaryjnego.

PODWIESZANAPŁYTA MONTAŻOWAułatwiająca podłączenie

i serwis oprawy

PRZESUWANIE W OSI

możliwość przesuwaniaw osi podczas montażu

ZWIESZANY KLOSZ

na zapinkach ułatwiającywymianę źródła światła

ZASILANIEPRZELOTOWE

możliwość zasilaniaprzelotowego opraw

D o s k o n a ł a f u n k c j o n a l n o ś ć !

O P R AW Y P Y ŁO S ZC Z E L N E

220-240V~; 50/60Hz 2 x 36W EVG (w komplecie) Ei = A2podstawa: tworzywo ABS / zapinki: poliwęglan (PC) / klosz MAH PLUS-236-ABS/PC: poliwęglan (PC) / klosz MAH PLUS-236-ABS/PS: polistyren (PS)

. . . więcej niż światło!

MAH PLUS-236-ABS/PS 18520 MAH PLUS-236-ABS/PC 18521

M A HPLUS EVG

Kanlux S.A. ul. Objazdowa 1-3, 41-922 Radzionków, tel. 32/388 74 00, fax 32/388 74 99, e-mail: [email protected] kanlux.pl

CZAS RELAKSU Ekologia

130 ElektroTrendy nr 3/2012

Nowością na rynku pojaz-dów ekologicznych jest Opel Ampera - elektrycz-ny samochód o zwięk-

szonym zasięgu, bliźniak Chevro-leta Volta. Innowacyjna techno-logia zastosowana w tym modelu sprawiła, że postanowiliśmy opisać dokładniej ten samochód, jak i za-sadę działania technologii przyszło-ści która będzie dostępna z każ-dym nowym modelem spod marki Opel/Chevrolet. General Motors już zapowiada dalsze prace nad roz-wojem alternatywnych technologii oraz stosowaniem ich w coraz to popularniejszych modelach.

Opel to marka, która zawsze wyznaczała sobie cele odnośnie

wprowadzania do swoich roz-wiązań technologii przyszłości (przykładem mogą być począt-ki reflektorów AFL, system Fle-xRide znany z modeli Astra H i Vectra C jako IDS Plus). Teraz marka z Rüsselsheim, pokazuje stanowczość w swoich działa-

niach i pracą nad samochodem elektrycznym. Opel Ampera jest pierwszym elektrycznym pojaz-dem o zwiększonym zasięgu wyprodukowanym w Europie, gotowym do ekonomicznego poruszania się Dzięki czemu użytkownicy nie muszą nerwowo

Opel AmperA elektryzującA przyszłOść jutrA

Łukasz Sosiński

CZAS RELAKSUEkologia

131 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

śledzić stale rosnących cen na stacjach paliw.

Opel Ampera to samochód elegancki, który może się podo-bać nawet wybrednym. Posiada dynamiczny styl, którego nie da się pomylić z żadnym innym sa-mochodem. Przednie reflektory w kształcie bumerangów oraz ładnie wkomponowane świat-ła przeciwmgielne, przyciągają wzrok przechodniów do nowego Opla. Ampera przypomina swoim wyglądem samochód przyszło-ści, ale ta przyszłość jest bliżej niż mogło by się wydawać ponieważ samochód już od pewnego czasu jest oferowany w sprzedaży. To, co dodatkowo przykuwa naszą

uwagę to niskie zawieszenie na-dające sportowy charakter Ampe-rze. Doskonałe właściwości aero-dynamiczne pozwoliły zwiększyć zasięg pojazdu i zmniejszyć emi-sję spalin. Dokonano korzystnych zmian poprawiając przepływ po-wietrza nad przednią linią samo-chodu oraz wokół zewnętrznych lusterek bocznych. Przednia atra-pa oraz dolna część została wyko-nana z poliwęglanu, tak samo jak i felgi aluminiowe, co przyczynia się do ograniczenia wagi - poliwę-glan jest dużo bardziej wytrzyma-ły na uszkodzenia mechaniczne oraz nacisk.

W tylnej części pojazdu znajdu-je się specjalnie zaprojektowany spojler oraz elementy, które kieru-ją strumieniem powietrza (widocz-ne wyprofilowania na tylnym zde-rzaku mają za zadanie kierować strumień powietrza w odpowied-nim kierunku, element ten dodat-kowo pomaga zredukować opory do minimum). Zabiegi te mają za zadanie poprawę aerodynamiki samochodu a zarazem przyczy-niają się do nadania szykownego sportowego wyglądu. Pod wzglę-dem aerodynamiki Opel Ampera jest jednym z najlepiej dopraco-wanych i oferowanych samocho-

CZAS RELAKSU Ekologia

132 ElektroTrendy nr 3/2012

dów na rynku. Redukcja oporów powietrza pozwoliła zwiększyć zasięg pojazdu w trybie elektrycz-nym o dodatkowe 13 km.

W segmencie nieciekawych i mało praktycznych samochodów elektrycznych Opel Ampera udo-wadnia, że auto elektryczne wcale nie musi być nudne a jego linia może być prawdziwym dopraco-wanym smakiem designu łącząc w sobie cechy auta praktycznego.

Wnętrze Ampery to jak skok w przyszłość - gustowne i od-zwierciedlające charakter auta. Pierwsze co rzuca się w oczy to fakt, że auto jest cztero osobowe, ale dopiero wtedy kiedy wygodnie zajmiemy miejsce w środku za kierownicą ku naszemu zaskocze-niu ukazuje się widok rodem iście z filmów science fiction.

Charakter samochodu ukazują dwa wyświetlacze informacyjne i kolorowy wielofunkcyjny ekran dotykowy obsługujący między innymi system informacyjno--rozrywkowy. Niestety podczas jazdy będziemy mieli problem z obsługą dotykowego wyświetla-cza co wiąże się z koniecznością oderwania wzroku od kierunku jazdy tak, aby odpowiednio wy-brać funkcje czy po prostu wejść w menu. Opel Ampera ma swój prawdziwy niepowtarzalny, nowo-czesny charakter, wyróżniający go spośród innych samochodów ofe-rowanych na rynku.

Standardowe zegary zastą-piono wyświetlaczem systemu

DIC (Driver Information Center). Kolorowy ekran o wysokiej roz-dzielczości umieszczony w górnej części panelu środkowego to cen-trum zarządzania wszystkimi sy-stemami samochodu od systemu audio-informacyjnego, czy klima-tyzacji poprzez nawigację a na in-formacjach o stanie naładowania

akumulatorów kończąc. Ekran ma także funkcje wyświetlania wskaź-nika ekonomii jazdy w postaci obracającej się kuli, która poru-szając się w górę i w dół zmienia kolor w zależności od prędkości z jaką się poruszamy oraz od na-szego obchodzenia się z pedałem przyspieszenia czy hamowania.

Nowy Opel posiada bardzo bogate wyposażenie w standar-dzie obejmuje między innymi au-tomatyczną klimatyzację i radio sterowane za pomocą przycisków na kierownicy. Dodatkowo można doposażyć samochód w wysokiej klasy system audio marki Bose, oraz system nawigacyjny.

Ciekawostką systemu audio Bose (Energy Efficient Series) jest to, że został on opracowany

specjalnie dla nowego samocho-du z Rüsselsheim. Zapewnia do-skonałe brzmienie, a w dodatku zużywa o 50% mniej energii niż zestawy o porównywalnej mocy. W skład zestawu multimedialnego wchodzi zestaw sześciu głośni-ków z subwooferem, dysk twar-dy o pojemności 60-GB z możli-

wością wgrania 30-GB plików mu-zycznych, nawigacja satelitarna, wielofunkcyjna kierownica i łącz-ność z Bluetooth.

Za przyjemność podróżowania odpowiada zasilany elektrycznie system ogrzewania wnętrza i kli-matyzacji z opcją podgrzewania foteli. System posiada trzy stan-dardowe programy – Wentylacja, Eco i Komfort – które dostosowu-ją efektywność działania układu klimatyzacji lub ogrzewania do obecnej ekonomii podróżowania.

Zastosowane wysokiej jako-ści materiały i nowoczesny design oferuje pasażerom Opla doznania dostępne jedynie w klasie samo-chodów kompaktowych marek Premium. Nowy Opel wyróżnia się dużą przestrzenią na nogi jak

CZAS RELAKSUEkologia

133 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

i odpowiednią ilością miejsca nad głowami, która zadowoli nawet wybrednych, dzięki temu w tym czteroosobowym samochodzie wygodnie podróżuje komplet pa-sażerów. Bagażnik mieści 310 li-trów, a po złożeniu tylnych siedzeń mamy do dyspozycji aż 1005 litrów. Niskie umieszczenie akumulatorów w centralnej części samochodu po-zwoliło na uzyskanie płaskiej pod-łogi po złożeniu oparć tylnych foteli.

Podczas jazdy Opel Ampera prowadzi się pewnie - to zasługa dopracowanego zawieszenia ze-strojonego bardziej sportowo tak, aby sprostać oczekiwaniom naj-bardziej wymagających użytkow-ników. Z przodu samochodu za-stosowano kolumny McPhersona z aluminiowymi wahaczami i hy-draulicznymi tulejami. Pół-zależne zawieszenie tylne opiera się na belce skrętnej. Niska masa kon-strukcji daje możliwość większe-go obciążenia samochodu a jed-nocześnie zapewnia stałą kontrolę nachylenia kół.

Elektryczny system wspoma-gania układu kierowniczego skła-da się na najwyższej jakości kom-ponentach firmy ZF. Zastosowano w nim podwójne zębatki z których

jedna odpowiada za sterowanie samochodem, a druga wspierając dostosowuje siłę potrzebną pod-czas skrętu.

Technologia VolTecTo co czyni Opla Ampere jeszcze bardziej wyjątkowym, to jego in-nowacyjny system napędowy Vol-tec. Układ napędu elektrycznego zapewnia moc z energii elektrycz-nej. Układ ten połączony jest z sil-nikiem i generatorem prądu. Silnik spalinowy o pojemności 1,4 litra i mocy 63kW/86KM napędza ge-nerator prądu (prądnicę) o mocy 54kW/72KM. Układ napędu elek-

trycznego współpracuje z plane-tarną przekładnią, poprawiając w ten sposób synchronizację pracy silników. W przeciwieństwie do konwencjonalnych układów przeniesienia napędu, zmiana przełożeń odbywa się tu w trybie bezstopniowym. Takie rozwiąza-nie pozwala utrzymywać pręd-kość obrotową silnika na stałym poziomie, niezależnie od zmian prędkości samochodu. Daje to możliwość pracy silnika w punk-cie najwyższej sprawności (pod-czas „normalnej” jazdy) lub mak-symalnej mocy (gdy potrzebne jest szybkie rozpędzenie samo-

CZAS RELAKSU Ekologia

134 ElektroTrendy nr 3/2012

chodu). Dodatkowo moment jest dostarczany na koła płynnie, bez przerw na zmiany biegów.

Podczas jazdy napęd elek-tryczny Ampery zapewnia iście dynamiczne osiągi i bardzo łatwo można zapomnieć, że poruszamy się samochodem elektrycznym który często w naszym przekona-niu jest samochodem po prostu powolnym. Zastosowany silnik elektryczny o mocy 111 kW/150 KM pozwala na uzyskanie aż 370 Nm momentu obrotowego dostęp-nego od samego początku, dzięki temu Opel Ampera przyśpiesza od 0 do 100 km/h w 9 sekund (co ciekawe Ampera 50 km/h osiąga już po 3 sekundach). To napraw-dę rewelacyjny wynik biorąc pod uwagę sporą wagę auta (aż 1700 kg). Prędkość maksymalna wyno-si 161 km/h, niestety poruszanie się z taką prędkością spowoduje szybsze rozładowanie baterii.

Silnik elektryczny zapewnia prawie bezgłośną pracę, a po włą-czeniu trybu rozszerzonego, w któ-rym silnik spalinowy uruchomiony zostaje automatycznie w celu pod-trzymania ładowania i przedłuże-nia zasięgu podróży, poziom ha-łasu docierającego do pasażerów praktycznie się nie zwiększa. Dzię-ki temu podróżowanie Amperą jest niczym niezakłócona.

Dzięki inteligentnemu syste-mowi rozszerzenia zasięgu obawy całkowitego rozładowania akumu-latorów zostały praktycznie wyeli-minowane. Ampera łączy w pełni ekologiczną jazdę z naprawdę niezłymi osiągami.

A teraz mała instrukcja obsłu-gi. Aby rozpocząć jazdę w wyzna-czonym kierunku musimy wybrać ustawienie lewarka zmiany bie-gów, który oznaczony jest tak jak w zwykłym samochodzie z auto-matem - znajdują się na nim ozna-czenia: P, R, N, D, L. Wszystkie opcje spełniają tę samą funkcje

co standardowy automat. Z ma-łym wyjątkiem - wariant L, dzięki któremu Ampera intensywniej od-zyskuje energię z hamownia. Jest to zauważalne w momencie gdy puścimy pedał przyspieszania, a samochód od razu zwalnia.

Do wyboru mamy także kil-ka ustawień m.in. tryb normalny, sportowy, górski i podtrzymywania. W trybie sportowym pedał przy-spieszania jest bardziej czuły i auto szybciej reaguje na nasze polece-nia. Natomiast w trybie górskim elektronika w taki sposób steruje pracą układu, aby zachować zapas energii do pokonywania wzniesień. W trybie podtrzymywania urucho-miony jest silnik spalinowy.

Czas jaki musimy poświęcić, aby akumulator Ampery został w pełni naładowany to około 6 go-dzin prądem o natężeniu 10A,a 11 w przypadku natężenia 6A. Ampe-

rę podłączamy za pomocą spe-cjalnego kabla do standardowe-go gniazdka ~230V. Producent wcześniej podawał, że takie łado-wanie zajmuje ok. 4 godz. (łado-wanie prądem o natężeniu 16A). Niestety zostało wprowadzone ograniczenie do 10A, które wy-nika z parametrów technicznych większości prywatnych, domo-wych instalacji elektrycznych.

Podczas niezależnych badań ustalono, że około 80% euro-pejczyków przejeżdża dziennie poniżej 60km, a nowy Opel jest wyśmienitym samochodem na niewielkie dystanse. Przez pierw-szych 40 - 80 km (w zależności od ukształtowania terenu oraz stylu jazdy i temperatury otoczenia) energia dostarczana jest z 16-kWh akumulatora litowo-jonowego. Podczas jazdy z wykorzystaniem energii elektrycznej dostarczanej

CZAS RELAKSUEkologia

135 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

z akumulatora Ampera nie zużywa ani kropli paliwa i przez to nie emi-tuje żadnych spalin! W przypadku dłuższych podróży i wyczerpania akumulatora napędzany paliwem silnik uruchamia się samoczynnie ładując akumulator i tym samym zwiększając całkowity zasięg sa-mochodu do ponad 500 km przy pełnym zbiorniku paliwa (35l). Uruchomienie się silnika nie po-woduje utraty ani momentu ob-rotowego ani elastyczności jazdy ponieważ to silnik elektryczny przekazuje cały czas napęd na koła. Tego typu rozwiązanie spra-wia, że Opel Ampera jest pierw-szym samochodem elektrycznym gwarantującym rozszerzenie za-sięgu i wysoki komfort podróżo-wania.

Amperę dodatkowo wyposa-żono w hamulce rekuperacyjne które odzyskują energię podczas hamowania zamieniając ją w ener-gię elektryczną, która gromadzo-na jest w akumulatorze. Podczas podróży na dłuższym dystansie w akumulatorze gromadzona jest energia elektryczna pozyskana podczas hamowania oraz niewy-korzystana energia wytworzona przez silnik spalinowy.

Technologia w jakiej wykonane są akumulatory ma bardzo ważne znacznie dla napędu elektryczne-go samochodu. Jednak możliwo-ści jakie daje obecnie zastosowa-nie akumulatora litowo-jonowego całkowicie odmieniło dotychcza-sowy pogląd na samochody elek-tryczne, dzięki temu Opel Ampera

jest skuteczną alternatywą dla sa-mochodów z silnikami benzyno-wymi lub z silnikami Diesla.

Większość pojazdów o kon-wencjonalnym napędzie hybrydo-wym (HEV) wyposażono w aku-mulatory niklowo-metalowo-wo-dorkowe (NiMH). Opel poszedł o krok dalej dzięki temu Ampera czerpie energię z zespołu akumu-latorowego o pojemności 16 kWh, który składa się z 288 litowo-jo-nowych ogniw paliwowych ułożo-nych w literę T o łącznej masie, aż 180kg. Przy mniejszych rozmia-rach akumulatory litowo-jonowe zapewniają od 2 do nawet 3 razy więcej energii niż akumulatory NiMH. Charakteryzują się one tak-że lepszym stosunkiem pojemno-ści do masy.

Foto. Opel

CZAS RELAKSU Pod Prądem jULiA

136 ElektroTrendy nr 3/2012

CZAS RELAKSUjULiA Pod Prądem

137 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

CZAS RELAKSU Pod Prądem jULiA

138 ElektroTrendy nr 3/2012

CZAS RELAKSUjULiA Pod Prądem

139 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

CZAS RELAKSU Pod Prądem jULiA

140 ElektroTrendy nr 3/2012

CZAS RELAKSUjULiA Pod Prądem

141 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

CZAS RELAKSU Pod Prądem jULiA

142 ElektroTrendy nr 3/2012

CZAS RELAKSUjULiA Pod Prądem

143 nr 3/2012 www.elektrotrendy.pl

CZAS RELAKSU KrzyżówKa

144 ElektroTrendy nr 3/2012

Sponsorem nagród do naszej krzyżówki jest firma Elpar, która przeznaczyła wyjątkowe nagrody dla pierwszych pięciu osób, które nadeślą nam rozwiązanie.

adres redakcji: ElektroTrendy, ul. Sieradzka 3 01-263 Warszawa, z dopiskiem krzyżówka.Wysłanie rozwiązania krzyżówki traktowane jest jako jednoczesne wyrażenie zgody na przetwarzania danych osobowych zgodnie z ustawą

SupEr nagrody!

nazwiska zwyciężców krzyzówki nr. 1 z ET nr. 2/2012Karol Ciupalski Kołobrzeg, Janina dudek dębno, Zbigniew Kowalski Jabłonna, Zenon przybylski Chrzanów, Józef Tokarzewski Sosnowiec.nagrody zostały wysłane pocztą

ZAMÓW PRENUMERATE

Najłatwiejszy sposób na zakup czasopismaW prenumeracie jeden numer GRATIS

Dostawa bezpośrednio do domuCena: 50zł

ET - ElektroTrendy?Dlaczego warto reklamować się w

[email protected] www.ElektroTrendy.pl

ElektroTrendy jest 2-miesięcznikiem poświęconym branży elektrotechnicznej, ze szczególnym uwzględnieniem branży elektroinstalacyjnej i produktów stosowanych w większości instalacji elektrycznych. A wszystko podane jest przystępnie izrozumiale, bez niepotrzebnych komplikacji.

Przy nakładzie 8000 egzemplarzy trafiamy wszędzie tam, gdzie czytelnik tego oczekuje. Dodatkowo oferujemy e-wydanie.

DlaczegoDlaczego WARTO? Magazyn skierowany jest do elektryków i elektroinstalatorów, do elektromonterów i prefabrykatorów rozdzielnic, do uczniów i studentów oraz do tych wszystkich, którzyktórzy interesują się lub chcą zainteresować się popularną elektrotechniką, nowościami technicznymi oraz zachodzącymi w niej zmianami i najnowszymi trendami.

Reklama w ElektroTrendach gwarantuje dotarcie do obecnych, i co równie ważne, pozyskanie nowych, czytelników i użytkowników.

Kontakt:[email protected],

tel. (22) 250 10 10, fax. (22) 250 10 75

CZAS RELAKSU KrzyżówKa

146 ElektroTrendy nr 3/2012

Sponsorem nagród do naszej krzyżówki jest firma luMaX która przeznaczyła wyjątkowe nagrody dla pierwszych pięciu osób, które nadeślą nam rozwiązanie.

adres redakcji: ElektroTrendy, ul. Sieradzka 3 01-263 Warszawa, z dopiskiem krzyżówka.Wysłanie rozwiązania krzyżówki traktowane jest jako jednoczesne wyrażenie zgody na przetwarzania danych osobowych zgodnie z ustawą

SupEr nagrody!

nazwiska zwyciężców krzyzówki nr. 2 z ET nr. 2/2012. nagrody zostały wysłane pocztą Halina Kozak Brzeg, Władysław Kuna Hucisko, Katarzyna przytula gdynia, Herman rajzer Bytom, andrzej Samkiewicz Warszawa.