Instrukcja dla zdaj cego

1. Na pierwszej stronie arkusza egzaminacyjnego wpisz w oznaczonym miejscu swój numer PESEL i naklej naklejk z numerem PESEL i z kodem o rodka.

2. Na KARCIE OCENY w oznaczonym miejscu przyklej naklejk

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu

Miejsce na naklejk z numerem PESEL i z kodem o rodka

Wype nia zdaj cy

Numer PESEL zdaj cego*

Nazwa kwalifikacji: Ocena stanu rodowiska

Oznaczenie kwalifikacji: R.07

Numer zadania: 01

R.07-01-16.01

Czas trwania egzaminu: 180 minut

EGZAMIN POTWIERDZAJ CY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2016 CZ PRAKTYCZNA

Uk ad graficzny © CKE 2016

* w przypadku braku numeru PESEL – seria i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzaj cego to samo

z numerem PESEL oraz wpisz:

−swój numer PESEL*,

−oznaczenie kwalifikacji,

−numer zadania,

−numer stanowiska.

3. Sprawd , czy arkusz egzaminacyjny zawiera 20 stron i nie zawiera b dów. Ewentualny brak stron lub inne usterki zg o przez podniesienie r ki przewodnicz cemu zespo u nadzoruj cego.

4. Zapoznaj si z tre ci zadania oraz stanowiskiem egzaminacyjnym.Masz na to 10 minut. Czas ten nie jest wliczany do czasu trwaniaegzaminu.

5. Czas rozpocz cia i zako czenia pracy zapisze w widocznym miejscuprzewodnicz cy zespo u nadzoruj cego.

6. Wykonaj samodzielnie zadanie egzaminacyjne. Przestrzegaj zasadbezpiecze stwa i organizacji pracy.

7. Po zako czeniu wykonania zadania pozostaw arkusz egzaminacyjnyz rezultatami oraz KART OCENY na swoim stanowisku lub w miejscuwskazanym przez przewodnicz cego zespo u nadzoruj cego.

8. Po uzyskaniu zgody zespo u nadzoruj cego mo esz opu ci sal /miejsce przeprowadzania egzaminu.

Powodzenia!

2

Zadanie egzaminacyjne

Dokonaj oblicze poziomu emisji wybranych zanieczyszcze do atmosfery w 2015 roku w zak adzie produkcyjnym wype niaj c Tabel 1. Wylicz op aty za wprowadzenie poszczególnych zanieczyszcze do powietrza oraz op aty jednostkowej dla zak adu produkcyjnego posiadaj cego kot owni uzupe niaj c Tabel 2. Na podstawie danych z lat 2012-2014 oraz wyliczonych w 2015 roku emisji zanieczyszcze w badanym zak adzie produkcyjnym oce dla których zanieczyszcze dzia ania naprawcze w wprowadzonym programie ochrony powietrza w zakresie redukcji emisji zanieczyszcze s skuteczne, a dla których nieskuteczne. Przedstaw w formie wykresu liniowego zmiany warto ci emisji badanych zanieczyszcze w latach 2012-2015. Do wylicze wykorzystaj zamieszczon charakterystyk zak adu produkcyjnego odprowadzaj cego zanieczyszczenia do atmosfery, wzory do wylicze , informacje z Rozporz dzenia Rady Ministrów z dnia 14.10.2008 oraz dane i informacje zawarte w tabeli pn. Wska niki emisji substancji zanieczyszczaj cych powstaj cych przy energetycznym spalaniu w gla kamiennego.

Charakterystyka zak adu produkcyjnego posiadaj cego kot owni – kocio z rusztem mechanicznym z urz dzeniem odpylaj cym: Wydajno cieplna kot owni: 2,5 MW Ilo spalonego w gla kamiennego przez zak ad w roku 2015: 220 Mg Skuteczno urz dze odpylaj cych py y na terenie zak adu: 90% Parametry spalanego w gla wynosz : – zawarto siarki 2%, – popio u 15%, – cz ci palnych 30%.

3

Wzory do wylicze 1. Obliczenia emisji: a) Emisja SO2, NO2, CO2, CO, sadzy, benzopireny E = B · W b) Emisja py u

B – zu ycie paliwa (Mg) W – wska nik emisji na jednostk zu ytego paliwa (kg/Mg) n – skuteczno urz dzenia odpylaj cego (%) k – zawarto cz ci palnych w pyle (%) 2. Obliczanie op aty jednostkowej za wprowadzanie zanieczyszcze do powietrza Oj = T · I Oj – op ata jednostkowa za wprowadzanie zanieczyszcze do powietrza (z /Mg) T – stawka jednostkowa za gaz lub py y wprowadzane do powietrza (z / Mg) I – ilo spalonego paliwa (Mg)

4

Jednostkowe stawki op at za gazy lub py y wprowadzane do powietrza (Dziennik Ustaw 2008 nr 196 poz.1217, Rozporz dzenie Rady Ministrów z dnia 14.10.2008 (poz. 1217) w sprawie op at za korzystanie ze rodowiska.)

Lp. Rodzaje gazów i py ów Jednostkowa stawka w z /kg

1 2 3 1 Akrylonitryl (aerozol) 36,11

2 Aldehydy alifatyczne i ich pochodne 1,06

3 Aldehydy pier cieniowe, aromatyczne i ich po-chodne

1,06

4 Alkohole alifatyczne i ich pochodne 1,06

5 Alkohole pier cieniowe, aromatyczne 1,06

6 Aminy i ich pochodne 1,06

7 Amoniak 0,36

8 Arsen 315,80

9 Azbest 315,80

10 Benzen 7,22

11 Benzo/a/piren 315,80

12 Bizmut 15,05

13 Cer 112,79

14 Chlorek winylu (w fazie gazowej) 18,05

15 Chlorowcopochodne w glowodorów: CFC-11, CFC-12, CFC-13, CFC-111, CFC-112, CFC-113, CFC-114, CFC-115, CFC-2111, CFC-212, CFC-213, CFC-214, CFC-215, CFC-216, CFC-217

157,91

5

34 Metan (stawka w z /Mg) 0,24 35 Molibden 10,62 36 Nikiel 315,80 37 Oleje (mg a olejowa) 1,06

16 Chlorowcopochodne w glowodorów: zwi zki typu HCFC

50,00

17 Chrom 45,12 18 Cynk 4,74 19 Cyna 4,74 20 Tetrachlorek w gla 160,00 21 Dwusiarczek w gla 1,75 22 Dwutlenek siarki 0,44 23 Dwutlenek w gla (stawka w z /Mg) 0,24 24 Etery i ich pochodne 1,06 25 Halony: 1211, 1310, 2402 157,91 26 Halony 1,06 27 Heksa uorek siarki 25,00 28 Kadm 157,91 29 Ketony i ich pochodne 1,06 30 Kobalt 45,12 31 Kwasy nieorganiczne, ich sole i bezwodniki 1,06 32 Kwasy organiczne, ich zwi zki i pochodne 1,06 33 Mangan 18,05

38 O ów 36,11

39 Organiczne pochodne zwi zków siarki 1,06

40 Per uorow glowodory 25,00

41 Pierwiastki metaliczne i ich zwiazki 1,06

42 Pierwiastki niemetaliczne 1,06

43 Podtlenek azotu (stawka w z /Mg) 71,30

44 Polichlorodibenzo-p-dioksyny i polichlorodibenzofurany – ilo po przeliczeniu wska nikiem toksyczno ci

315,80

6

45 Polichlorowane bifenyle 157,91

46 Py y cementowo-wapiennicze i minera ów ogniotrwa ych

0,30

47 Py y krzemowe (powy ej 30% wolnej krzemionki) 1,23

48 Py y nawozów sztucznych 1,23

49 Py y polimerów 0,48

50 Py y rodków powierzchniowo czynnych 1,23

51 Py y w gla brunatnego 0,48

52 Py y w glowo-gra towe, sadza 1,23

53 Py y ze spalania paliw 0,30

54 Py y pozosta e 0,48

55 Rt 157,91

56 Sole mineralne 1,06

57 Substancje organiczne 5,29

58 Tlenek w gla 0,11

59 Tlenki azotu (w przeliczeniu na NO2) 0,44

60 Tlenki niemetali 1,06

61 1,1,1-trójchloroetan 157,91

62 W glowodory alifatyczne i ich pochodne 0,11

63 W glowodory pier cieniowe, aromatyczne i ich pochodne

1,20

64 Wodoro uorow glowodory 25,00

65 Zwi zki azowe, azoksy, nitrowe i nitrozowe 1,06

66 Zwi zki heterocykliczne 1,06

67 Zwi zki izocykliczne 1,06

7

Wsk

ani

ki e

mis

ji su

bsta

ncji

zani

eczy

szcz

ajcy

ch p

owst

ajcy

ch p

rzy

ener

gety

czny

m s

pala

niu

wgl

a ka

mie

nneg

o.

(Min

iste

rstw

o O

chro

ny

rodo

wis

ka, Z

asob

ów N

atur

alny

ch i

Leni

ctw

a: W

ska

niki

em

isji

subs

tanc

ji za

niec

zysz

czaj

cych

wpr

owad

zany

ch d

o po

wie

trza

z pr

oces

ów e

nerg

etyc

zneg

o sp

alan

ia p

aliw

(S

eria

1/9

6) W

arsz

awa

1996

)

Pale

nisk

o

Rusz

t mec

hani

czny

Ru

szt s

tay

Wyd

ajno

ci

epln

a 1

2 M

W

Wyd

ajno

ci

epln

a 3-

12 M

W

Wyd

ajno

ci

epln

a 3

MW

Paro

we

i wod

ne

Pom

ieni

owe

i p

ozos

tae

Wyd

ajno

cie

plna

2

00 k

W

Wyd

ajno

cie

plna

2T

- 200

kW

w

szys

tkie

Cig

na

tura

lny

Cig

sztu

czny

Ci

g

natu

raln

y Ci

g sz

tucz

ny

Cig

na

tura

lny

Cig

sz

tucz

ny

SO2

kg/

Mg

17 x

s

16 x

s 16

x s

16 x

s 1

6 x

s 16

x s

16 x

s 16

x s

16 x

s

NO

kg

/M

g 4

4 4

1 1,

5 1

1,5

1 1,

5

CO

kg/

Mg

5 10

20

45

45

45

45

10

0 10

0

Jednostka wskanika

Substancja

8

s –

zaw

arto

sia

rki w

yra

ona

w %

A

– za

war

to p

opio

u w

yra

ona

w %

CO2

kg/

Mg

2200

21

00

2100

20

00

2000

20

00

2000

18

50

1850

py

kg/

Mg

3xA

2,5x

A 2x

A 1,

5xA

2xA

1,5x

A 2x

A 1,

5xA

2xA

sadz

a kg

/M

g 0,

002x

A 0,

004x

A 0,

02xA

0,

05xA

0,

05xA

0,

05xA

0,

05xA

0,

05xA

0,

05xA

bezn

o-pi

reny

kg

/M

g 0,

0004

0,

0016

0,

0032

0,

014

0,01

4 0,

014

0,01

4 0,

02

0,02

9

Jedn

ostk

owe

staw

ki o

pat

za

gazy

lub

pyy

wpr

owad

zane

do

pow

ietr

za z

kot

ów o

nor

mal

nej

moc

y ci

epln

ej d

o 5

MW

opa

lany

ch w

glem

kam

ienn

ym, k

okse

m, d

rew

nem

, ole

jem

lub

paliw

em

gazo

wym

dla

któ

rych

nie

jest

wym

agan

e po

zwol

enie

na

wpr

owad

zeni

e ga

zów

lub

pyów

do

pow

ietr

za a

lbo

pozw

olen

ie z

inte

grow

ane.

(D

zien

nik

Ust

aw 2

008

nr 1

96 p

oz.1

217,

Roz

porz

dzen

ie R

ady

Min

istró

w z

dni

a 14

.10.

2008

(p

oz. 1

217)

w s

praw

ie o

pat

za

korz

ysta

nie

ze

rodo

wis

ka.)

Lp.

Rodz

aje

kotó

w

Nor

mal

na

moc

cie

plna

ko

ta w

MW

Jedn

ostk

owa

staw

ka za

gaz

lub

pyy

wpr

owad

zane

do

pow

ietr

za

z jed

nost

ki

spal

oneg

o pa

liwa

1 2

3 4

I Ko

ty o

pala

ne w

glem

kam

ienn

ym

1 Ko

cio

z ru

szte

m m

echa

nicz

nym

, z u

rzdz

enie

m o

dpyl

ajcy

m

3

14,7

4 z

/Mg

>3 i

5

13,7

9 z

/Mg

2 Ko

cio

z ru

szte

m m

echa

nicz

nym

, bez

urz

dzen

ia o

dpyl

ajce

go

3 i

5

22,8

4 z

/Mg

3 Ko

cio

z ru

szte

m st

aym

, z c

igi

em n

atur

alny

m

5

25,5

8z/M

g

4 Ko

cio

z ru

szte

m st

aym

, z c

igi

em sz

tucz

nym

, z u

rzdz

enie

m

odpy

laj

cym

5

19

,42

z/M

g

5 Ko

cio

z ru

szte

m st

aym

, z c

igi

em sz

tucz

nym

, bez

urz

dzen

ia

odpy

laj

cego

5

28

,58

z/M

g

10

II Ko

ty o

pala

ne k

okse

m

1 Ko

cio

z ru

szte

m st

aym

, z c

igi

em n

atur

alny

m

5

19,6

1 z

/Mg

2 Ko

cio

z ru

szte

m st

aym

, z c

igi

em sz

tucz

nym

, z u

rzdz

enia

od

pyla

jce

go

5

15,7

1 z

/Mg

3 Ko

cio

z ru

szte

m st

aym

, z c

igi

em sz

tucz

nym

, bez

urz

dzen

ia

odpy

laj

cego

5

22

,55

z/M

g

III

Koty

opa

lane

dre

wne

m

5

3,76

z/M

g

IV

Koty

opa

lane

ole

jem

1 O

lej l

ekki

(zaw

arto

siar

ki n

ie w

iks

za n

i 0,

5%)

5

7,80

z/M

g

2 O

lej o

paow

y (z

awar

to si

arki

nie

wi

ksza

ni

1%)

5

9,58

z/M

g

3 O

lej o

paow

y (z

awar

to si

arki

od

1 %

do

1,5%

) 5

15

,18

z/M

g

4 O

lej n

apdo

wy

5

7,51

z/M

g

V Ko

ty o

pala

ne p

aliw

em g

azow

ym

1 G

az zi

emny

wys

okom

etan

owy

1,4

11

14,4

8 z

/103 m

3

>1,4

i 5

13

92,4

7 z

/103

m3

2 G

az zi

emny

zaaz

otow

any

1,4

77

9,26

z/1

03 m

3

>1,4

i 5

97

5,96

z/1

03 m

3

3 G

az p

ynny

pro

pan-

buta

n 5

1,

51 z

/Mg

11

Zestawienie wyników emisji wybranych zanieczyszcze powietrza zanotowanych w latach 2012-2014 w zak adzie produkcyjnym

Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 180 minut.

Ocenie podlega b d 4 rezultaty: − wyniki oblicze emisji wybranych zanieczyszcze do powietrza; − wyniki oblicze op at za wprowadzanie wybranych zanieczyszcze do

powietrza oraz op aty jednostkowej; − ocena skuteczno ci wprowadzonego przez zak ad produkcyjny

programu ochrony powietrza dla wybranych zanieczyszcze w celu ich redukcji;

− wykresy liniowe przedstawiaj ce zmiany emisji wybranych zanieczyszcze w latach 2012-2015.

Lp. Substancja Warto ci emisji w poszczególnych latach

2012 2013 2014

1 SO2 [kg] 6620 6670 7020

2 Py y [kg] 1380 1240 990

3 Sadza [kg] 128 98 86

4 CO2 [kg] 470000 467000 463000

5 CO [kg] 4790 4650 4570

6 NO2 [kg] 1260 1030 960

7 Benzopireny [kg] 0,679 0,684 0,691

12

Tabela1. Emisja zanieczyszcze do powietrza. Lp. Zanieczyszczenie Obliczenia emisji (kg)

1. Emisja SO2 E =

2. Emisja py u E =

3. Emisja sadzy E =

4. Emisja CO2 E =

13

5. Emisja CO E =

6. Emisja NO2 E =

7. Emisja benzopirenu E =

14

Tabela 2. Obliczenie op at za wprowadzanie zanieczyszcze do powietrza oraz op aty jednostkowej.

Parametr E (Emisja)

Op ata jednostkowa (z /kg)

Op ata naliczona (z )

SO2

py y

sadza

CO2

CO

NO2

benzopiren

RAZEM Op ata (z )

Op ata jednostkowa (z /Mg)

15

MIEJSCE NA OBLICZENIA

16

Ocena skuteczno ci wprowadzonego przez zak ad produkcyjny programu ochrony powietrza dla wybranych zanieczyszcze w celu ich redukcji:

a) skuteczna: ……………………………………………………………………………...........

b) nieskuteczna: …………………………………………………………………………...............

Wykresy liniowe zmian wybranych emisji zanieczyszcze w latach 2012-2015

17

18

19

20