Edukacja muzyczna i zaj cia artystyczne - Teresa Wójcik, Piotr Kaja, Gra yna Kilbach

1EDUKACJA MUZYCZNA I ZAJCIA ARTYSTYCZNE

Teresa Wjcik

wspautorka publikacji, uczestnik projektu Wdroenie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz ksztacenia oglnego wszystkich typw szk Komponent: Przeszkolenie wojewdzkich ekspertw przedmiotowych.

Piotr Kaja

nauczyciel, kompozytor, araner, muzyk, edukator. Autor i wspautor wielu publikacji, m.in.: programw nauczania muzyki, podrcznikw szkolnych, przewodnikw metodycznych, piewnikw oraz multimediw. Autor koncepcji edukacji muzycznej w ksztaceniu zintegrowanym oraz koncepcji edukacji muzycznej w klasach zerowych. Wspautor nowej Podstawy programowej w zakresie edukacji muzycznej. Wsptwrca Oglnopolskiego Programu Twrczy Nauczyciel Twrcza Edukacja oraz pomysodawca Letnich Szk dla Nauczycieli (m.in. Letniej Szkoy Artystycznej). Autor programu studiw podyplomowych z zakresu Sztuki. Czonek zespou nominowanego do WORLD SUMMIT AWARD 2007 za najlepszy projekt e-learningowy w Polsce. Redaktor programowy platformy edukacyjnej www.eduskrypt.pl

Grayna Kilbach

wspautorka publikacji, uczestnik projektu Wdroenie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz ksztacenia oglnego wszystkich typw szk Komponent: Przeszkolenie wojewdzkich ekspertw przedmiotowych.

Spis treciPlanowanie pracy dydaktycznej nauczyciela 1. .................................................... 2Podstawa programowa przedmiotu zajcia artystyczne 2. ............................... 2Przykady scenariuszy zaj z muzyki i zaj artystycznych 3. .......................... 4

SCENARIUSZ I. Zajcia artystyczne Chr szkolny ............................................. 4 SCENARIUSZ II. Zajcia artystyczne Klub melomana ................................ 5 SCENARIUSZ III. Zajcia artystyczne Mj region, moje korzenie .............. 6 SCENARIUSZ IV. Zajcia artystyczne Muzyczne studio nagra ................. 7 SCENARIUSZ V. Zajcia artystyczne Zesp taneczny ................................. 8 SCENARIUSZ VI. Zajcia artystyczne Zesp instrumentalny .................... 9 SCENARIUSZ VII. Zajcia muzyczne w gimnazjum Muzyka filmowa ........ 11 SCENARIUSZ VIII. Zajcia taneczne dla uczniw gimnazjum uczestniczcych

w zajciach artystycznych ..................................................................................... 13 SCENARIUSZ IX. Zajcia muzyczne dla klasy IV szkoy podstawowej

z wykorzystaniem internetu ............................................................................. 15 SCENARIUSZ X. Zajcia dla uczniw gimnazjum z wykorzystaniem ICT .... 18

Warsztat pracy nauczyciela muzyki 4. .................................................................. 19Ankieta ewaluacyjna ................................................................................................. 25Literatura ............................................................................................................... 26

EDUKACJA MUZYCZNA I ZAJCIA ARTYSTYCZNE

2

1. Planowanie pracy dydaktycznej nauczyciela

Nauczyciel planujc swoj prac dydaktyczn powinien wzi pod uwag cay proces organizacji dziaa, czyli faz preparacji (przygotowanie dziaa) i faz realizacji (wykonanie dziaa).Wykonanie przedsiwzi bez wczeniejszego ich zaplanowania moe prowadzi do wielu negatywnych zjawisk, np. wikszego wysiku potrzebnego do realizacji zada, wyduenia czasu uzyskania oczekiwanych rezultatw lub obnienia poziomu ko-cowego efektu. Planowanie jest wic podstaw przygotowania dziaa dydaktycznych nauczyciela, ktre z waciw realizacj doprowadz do osignicia zamierzonego przez niego celu, zapobiegn przypadkowoci, chaotycznoci dziaa i decyzji, wyeliminuj czyn-noci zbdne. Planujc nauczyciel powinien uwzgldnia plany dugofalowe, ktre wyraaj si planem kierunkowym oraz plany obejmujce krtszy zasig realizacji ujte w pla-nie wynikowym i metodycznym.

Etapy planowania dydaktycznego

Planowanie kierunkowe moe obejmowa okres caego cyklu edukacji uczniw, rok szkolny lub semestr. Nauczyciel wytycza w nim kierunki wasnych dziaa edu-kacyjnych, okrela i porzdkuje hierarchicznie cele ksztacenia, wie je z treciami nauczania i rozplanowuje orientacyjnie w czasie.Przy opracowaniu planu kierunkowego nauczyciel musi zapozna si z obowizujcy-mi dokumentami prawnymi, m.in. dokona analizy podstawy programowej ksztace-nia oglnego okrelonej w rozporzdzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grud-nia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kszta-cenia oglnego w poszczeglnych typach szk (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17), przeledzi te wykaz podrcznikw dopuszczonych do uytku szkolnego przez MEN.

Podstawa programowa okrela na danym etapie edukacji:podstawowe cele ksztacenia dla przedmiotu muzyka, wyraone w postaci wymaga oglnych, treci nauczania opisane w szczegowym jzyku wymaga, zalecane warunki i sposoby realizacji.

2. Podstawa programowa przedmiotu zajcia artystyczne

Podstawa programowa ksztacenia oglnego jest nadrzdnym dokumentem wyma-ganym przy tworzeniu przez nauczyciela programu nauczania. Program pisany jest co najmniej na jeden etap edukacyjny i powinien zawiera informacje o sposobie or-ganizacji procesu ksztacenia oraz stanowi opis realizacji zada edukacyjnych zapi-sanych w podstawie programowej. Nauczyciel powinien stworzy go samodzielnie lub skorzysta z programu opracowanego przez innego autora wprowadzajc do nie-go wasne modyfikacje. Program nauczania powinien by dostosowany do potrzeb edukacyjnych jego uczniw z uwzgldnieniem ich indywidualnych predyspozycji i moliwoci intelektualnych oraz by poprawny pod wzgldem merytorycznym i dydaktycznym Powinien te za-

2. Podstawa programowa przedmiotu zajcia artystyczne

3

pewnia cigo zada na poszczeglnych etapach ksztacenia i moliwo ich reali-zacji przy wykorzystaniu zaplecza dydaktycznego i lokalowego szkoy.

Program zawiera:szczegowe cele ksztacenia i wychowania; treci zgodne z treciami nauczania zawartymi w podstawie programowej z muzyki;sposoby osigania celw ksztacenia i wychowania, z uwzgldnieniem indywidu- alizacji pracy w zalenoci od potrzeb i moliwoci uczniw oraz warunkw w ja-kich program jest realizowany;opis zaoonych osigni ucznia z uwzgldnieniem standardw wymaga bd- cych podstaw przeprowadzania sprawdzianw i egzaminw;propozycje kryteriw oceny i metod sprawdzania osigni ucznia.

Program nauczania dopuszcza do uytku szkolnego dyrektor szkoy na pisemny wniosek nauczyciela, po zasigniciu opinii rady pedagogicznej. Do wniosku doczo-na jest opinia nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, posiadajcego wy-ksztacenie wysze i kwalifikacje wymagane do prowadzenia zaj muzyki lub kon-sultanta, doradcy metodycznego, lub zespou nauczycielskiego, zespou przedmioto-wego lub innego zespou problemowo-zadaniowego, o ktrych mowa w przepisach w sprawie ramowych statutw publicznych szk.

Planowanie wynikowe jest zwizane z ewaluacj osigni uczniw oraz standarda-mi wymaga. Istot planowanie wynikowego jest pomoc przy ocenianiu ucznia, okrele-nie wymaga programowych dotyczcych dziau programowego lub kilkugodzinnej jed-nostki tematycznej i dostosowanie ich do obowizujcej skali stopni szkolnych.

Planowanie metodyczne dotyczy okrelonej jednostki lekcyjnej lub metodycznej. Suy realizacji zaoonych celw oglnych i operacyjnych oraz przyczynia si do osigania przez uczniw przewidzianych efektw w zakresie nabywania wiedzy, umiejtnoci oraz ksztatowania ich waciwych postaw i zachowa.

Plan metodyczny to scenariusz (konspekt) zaj lekcyjnych, ktry ukazuje treci ksztacenia w formie sytuacji i akcji edukacyjnych skaniajcych uczniw do wykona-nia przewidzianych czynnoci. Dziaania dydaktyczne powinny uwzgldnia rne for-my aktywnoci muzycznej, aby mogy dostarczy uczniom wiele dozna poznawczych i satysfakcji twrczej. Usprawnieniem pracy moe by wczenie ICT (Technologii In-formacyjno-Komunikacyjnej). Elementami tych dziaa mog by przygotowanie i re-dagowanie przez uczniw dodatkowych notatek, mae projekty edukacyjne na rone tematy, prezentacje multimedialne w PowerPoint, dotyczce m.in. biografii kompozy-torw, terminw muzycznych, zagadnie z teorii i historii muzyki.

Scenariusz zaj powinien zawiera:temat zaj zgodny z programem nauczania; cele oglne, ktre wyznaczaj kierunki dziaa pedagogicznych nauczyciela; cele operacyjne formuujce osignicia ucznia; metody i formy pracy stosowane przez nauczyciela dla osignicia zaplanowanych celw, umoliwiajce uczniom opanowanie wiedzy wraz z umiejtnociami wyko-rzystania jej w praktyce oraz podnoszce atrakcyjno zaj dydaktycznych;rodki dydaktyczne stosowane przy realizacji przewidzianych treci nauczania; przebieg zaj lekcyjnych z opisem czynnoci dydaktycznych nauczyciela i uczniw; ewaluacj zaj po ich zakoczeniu.


4

3. Przykady scenariuszy zaj dydaktycznych z muzyki i zaj artystycznych

Planowanie dydaktyczne na kadym etapie powinno mie przemylan przez na-uczyciela taktyk dziaania. Tadeusz Kotarbiski wyrnia 11 cech dobrego planu dydaktycznego, ktre pozwol zoy si na jego trafno, logiczn konstrukcj oraz walory uytkowe. Plan powinien by:

celowy jego wykonanie powinno prowadzi do osignicia zamierzonego celu; perspektywiczny obejmujcy planowanie dugofalowe; strategiczny naleycie ograniczony w detalach; racjonalny ugruntowany poznawczo, zgbiony; kompletny caociowy, niepozostawiajcy luk i niedomwie; zgodny wewntrznie adna cz planu nie moe by sprzeczna i jego inn cz- ci;wykonalny cechujcy si duym prawdopodobiestwem realizacji; operatywny atwy w zastosowaniu, przejrzysty, czytelny; elastyczny podatny na zmiany i modyfikacje; terminowy wyznaczajcy termin i czas; skuteczny dajcy pewno podanego wyniku.

Wieloetapowe planowanie przez nauczyciela wasnej pracy dydaktycznej przyczyni si do zwikszenie jego skutecznoci nauczania i wychowania oraz lepszego wyko-rzystania zasobw (wiedzy, motywacji, rodkw wasnych i uczniw). Pozwoli mu te na wiadom kontrol przebiegu ksztacenia oraz uzyskiwanych efektw pracy.

SCENARIUSZ I.

Zajcia artystyczne Chr szkolny

Wymagania oglne: I. Ucze odbiera wypowiedzi, wykorzystuje zawarte w nich informacje.II. Ucze tworzy wypowiedzi.III. Ucze analizuje i interpretuje teksty kultury.

Wymagania szczegowe: 1. Odbir i wykorzystanie informacji. Ucze:

1) stosuje rne rodzaje aktywnoci muzycznej:a) piewa:

ksztaci swj gos poprzez wykonywanie wicze emisyjnych i rozwijaj- cych skal gosu,wykonuje wiczenia rozwijajce such muzyczny, wraliwo intonacyjn, pami muzyczn,wykonuje wiczenia harmoniczne w rnych skalach i tonacjach, kanony, pieni w opracowaniu dwu-, trzygosowym z rnego repertuaru zacho- wujc higien gosu;

b) aktywnie uczestniczy w yciu kulturalnym szkoy i rodowiska: uczestniczy w szkolnych okolicznociowych imprezach artystycznych, reprezentuje szko w rodowisku, bierze udzia w przegldach i konkursach chrw szkolnych;


5

2) stosuje podstawowe pojcia zwizane ze piewem:a) posuguje si zapisem nutowym podczas wykonywania utworw muzycz-

nych,b) odczytuje gosy w partyturze chralnej;

3) wyjania rol dyrygenta w chrze.

2. Tworzenie wypowiedzi. Ucze:1) posiada umiejtnoci tworzenia wokalnych wypowiedzi dwikowych o rnych

funkcjach;2) uczestniczy w opracowaniu utworw wielogosowych;3) wykonuje improwizacje gosowe.

3. Analiza i interpretacja tekstw kultury. Ucze:1) wiadomie odbiera literatur chraln:

a) dokonuje oceny atrakcyjnoci i wartoci repertuaru; 2) rozpoznaje i okrela elementy muzyki oraz budow utworu muzycznego;3) interpretuje wykonywane utwory zgodnie z ich przeznaczeniem:

a) stosuje w piewie zmiany tempa, dynamiki i rnorodn artykulacj,b) ksztaci umiejtnoci artystycznego wykonywania pieni chralnych,c) okrela charakter utworu i wskazuje rodki potrzebne do uzyskania waci-

wego wyrazu artystycznego.

Warunki realizacji: pytoteka; odtwarzacz CD; biblioteczka; komputer, programy multimedialne; uczestnictwo w koncertach muzycznych.

SCENARIUSZ II.

Zajcia artystyczne Klub melomana



1) rozrnia podstawowe formy muzyczne, rodzaje i gatunki muzyki klasycznej, jazzowej i rozrywkowej;

2) rozrnia i klasyfikuje wspczesne instrumenty orkiestrowe w oparciu o r-da dwiku, rozrnia rodzaje zespow wykonawczych;

3) porzdkuje chronologicznie epoki w historii muzyki, wskazuje ich typowe cechy, 4) przyporzdkowuje wybitnych kompozytorw do epoki;5) charakteryzuje rnorodne rda informacji o muzyce (encyklopedie muzyczne, strony www);6) wiadomie sucha wybranych dzie literatury muzycznej polskiej, europejskiej

i wiatowej.


6

2. Tworzenie wypowiedzi. Ucze:1) omawia yciorysy i twrczo kompozytorw reprezentatywnych dla kolejnych

epok, (M. Gomka, J. S. Bach, A. Vivaldi, W. A. Mozart, J. Haydn, L. van Beethoven, F. Chopin, F. Schubert, S. Moniuszko, K. Szymanowski, I. Strawi-ski, W. Lutosawski, K. Penderecki);

2) charakteryzuje wybrane utwory muzyczne ww. twrcw oraz inne, wysuchane i omwione na zajciach;

3) tworzy wypowiedzi o muzyce opisuje typowe cechy suchanych utworw, cha-rakteryzuje estetyk utworu i jego wykonania;

4) charakteryzuje polskie tace narodowe, wybrane tace innych narodw, tace towarzyskie;

5) wypowiada si o muzyce opisuje typowe cechy epok w dziejach muzyki pol-skiej, europejskiej i wiatowej; opisuje cechy suchanych utworw, charaktery-zuje estetyk utworu i jego wykonanie.

3. Analiza i interpretacja tekstw kultury. Ucze:1) wiadomie odbiera muzyk rozpoznaje: wybrane gatunki muzyki wokalnej

i instrumentalnej;2) rozpoznaje wybrane dziea muzyczne oraz zna nazwiska ich twrcw;3) rozpoznaje aparat wykonawczy (muzyki wokalnej, instrumentalnej i wokalno-

instrumentalnej;4) ocenia i wartociuje dzieo oraz jego wykonanie, formuuje opinie na temat war-

toci artystycznej utworu muzycznego i jego wykonania;5) dostrzega warto muzyki ludowej, ocenia warto artystyczn rnych kierun-

kw muzyki rozrywkowej i modzieowej.

Warunki realizacji: sala przestronna, atwa do wietrzenia; literatura chralna, partytury; instrument do akompaniamentu; odtwarzacz CD i pytoteka; udzia w koncertach, przegldach chrw.

SCENARIUSZ III.

Zajcia artystyczne Mj region, moje korzenie(na podstawie koncepcji Andrzeja Pe)


Wymagania szczegowe:

1. Odbir i wykorzystanie informacji. Ucze zna:1) przejawy kultury ludowej funkcjonujcej wspczenie;2) instytucje, ktre upowszechniaj i chroni kultur ludow;3) pojcia: folklor, folkloryzm, kultura ludowa, lud, ludowy, muzyka ludowa, tra-

dycja, obyczaj, przysowie, nard, tosamo;


7

4) sylwetk i twrczo Oskara Kolberga oraz folklorystw swojego regionu5) instrumentarium ludowe.

2. Tworzenie wypowiedzi. Ucze:1) wybiera temat poszukiwa (bada), gromadzi, selekcjonuje i porzdkuje mate-

ria; 2) przeprowadza wywiad z informatorami dotyczcy, np. zbierania przysw lub

przypiewek;3) zbiera, analizuje rnorodne przejawy kultury materialnej i duchowej wasne-

go regionu (np. zdjcia, teksty);4) zapisuje, charakteryzuje, nagrywa muzyk.

3. Analiza i interpretacja tekstw kultury. Ucze wykorzystuje posiadan wiedz i umiejtnoci do:1) budowania tosamoci lokalnej i regionalnej oraz narodowej;2) korzystania z rnorodnych rde wiedzy archiww, fachowej literatury, oraz

przekazw ustnych starszego pokolenia (np. dziadek, babcia);3) przeprowadzania wywiadw;4) tworzenia archiwum lub szkolnej izby regionalnej;5) publicznej prezentacji wynikw bada;

Warunki realizacji: przenone urzdzenie do rejestracji dwiku i obrazu; biblioteczka.

SCENARIUSZ IV.

Zajcia artystyczne Muzyczne studio nagra

Wymagania oglne: I. Ucze odbiera wypowiedzi, wykorzystuje zawarte w nich informacjeII. Ucze tworzy wypowiedziIII. Ucze analizuje i interpretuje teksty kultury


1. Odbir i wykorzystanie informacji. Ucze:1) rozrnia podstawowe formy muzyczne, rodzaje i gatunki muzyki (rozrnia

i klasyfikuje wspczesne instrumenty orkiestrowe w oparciu o rda dwiku, rozrnia rodzaje zespow wykonawczych; porzdkuje chronologicznie epoki w historii muzyki, wskazuje ich typowe cechy), przyporzdkowuje wybitnych kompozytorw do epoki, charakteryzuje wybrane tace, rda informacji o mu-zyce (encyklopedie muzyczne, strony www);

2) rozrnia podstawowe formy muzyczne, rodzaje i gatunki muzyki klasycznej, jazzowej i rozrywkowej.

2. Tworzenie wypowiedzi. Ucze:1) nagrywa dwiki (muzyk) przy pomocy rnorodnych interfejsw;2) ripuje materia dwikowy z rnorodnych nonikw dwiku i obrazu;3) edytuje i przetwarza materia dwikowy (np.: wycina, wkleja, dubluje, skraca, wy-

dua, kompiluje materia dwikowy; ustawia gono, korekcj czstotliwoci);


8

4) zapisuje materia dwikowy w rnych formatach;5) zamienia format dwiku; 6) realizuje efekty specjalne;7) posuguje si elementarn terminologi zwizan z realizacj dwiku;8) wykorzystuje zdobyte informacje i umiejtnoci zwizane z realizacj dwiku

do tworzenia audycji muzycznych, videoclipw, szkolnych mediw oraz przed-stawie teatralnych i uatrakcyjnienia imprez szkolnych.

3. Analiza i interpretacja tekstw kultury. Ucze wykorzystuje posiadan wiedz i umiejtnoci do:1) opracowania opraw muzycznych do uroczystoci szkolnych;2) przygotowania projektw multimedialnych (nie tylko artystycznych);3) opracowania wasnych pomysw kompozytorskich i realizatorskich;4) samodzielnego gromadzenia i selekcjonowania biblioteki dwikw i nagra;5 analizy materiau dwikowego pod wzgldem brzmienia, jakoci dwiku;

Warunki realizacji: pracownia komputerowa z dostpem do internetu; oprogramowanie muzyczne licencjonowane lub powszechnie dostpne (freeware); sprzt audio, mikrofony, wzmacniacz, mikser, itp.; wskazana jest wsppraca z zajciami moduowymi takimi jak: warsztaty dzien-

nikarskie, teatralne, studio piosenki, zesp wokalny, warsztaty filmowe; szkoa stwarza moliwo prezentacji efektw.

SCENARIUSZ V.

Zajcia artystyczne Zesp taneczny



1. Odbir i wykorzystanie informacji. Ucze:1) stosuje rne rodzaje aktywnoci muzycznej:

a) taczy:odtwarza ruchem rytmy i schematy rytmiczne, wykonuje wiczenia na orientacj w przestrzeni (rozrnianie kierunkw i linii taca), ksztatujce prawidow postaw ciaa, pynno i estetyk ruchw, wykonuje kanony ruchowe i proste kombinacje ruchowe, wykonuje wiczenia pantomimiczne, wykonuje kroki i figury rnych tacw narodowych, regionalnych, towarzyskich i innych,taczy krtkie etiudy i miniatury w rnych technikach tanecznych, taczy ukady choreograficzne do wybranej muzyki;

b) sucha muzyki:poznaje repertuar muzyki popularnej i artystycznej;


9

c) aktywnie uczestniczy w yciu kulturalnym szkoy i rodowiska:uczestniczy w szkolnych okolicznociowych imprezach artystyczny, reprezentuje szko w rodowisku, bierze udzia w przegldach i konkursach tanecznych;

2) stosuje podstawowe pojcia zwizane z tacem: a) zna podstawowe techniki taneczne,b) rozrnia podstawowe cechy tacw, zna ich charakterystyczne rytmy,c) okrela ruchow struktur taca: krok taneczny, figura taneczna, temat ta-

neczny,d) wykorzystuje charakter muzyki w ukadzie tanecznym,e) wykorzystuje wiedz z anatomii i fizjologii czowieka w prawidowym wyko-

nywaniu wicze ruchowych.

2. Tworzenie wypowiedzi. Ucze:1) uczestniczy w tworzeniu ukadw przestrzenno-ruchowych:

a) prostych ukadw tanecznych,b) ukadw choreograficznych do przedstawie muzycznych i teatralnych,c) dba o wyraz artystyczny taca;

2) improwizuje ruchem do muzyki:a) swobodnie improwizuje, rozwija ekspresj ruchow,b) ruch sceniczny, koordynuje ruch z muzyk.

3. Analiza i interpretacja tekstw kultury. Ucze:1) wiadomie odbiera muzyk i taniec:

a) rozpoznaje i okrela elementy muzyki i taca,b) okrela techniki taneczne stosowane w ukadach i kompozycjach choreogra-

ficznych,c) okrela budow kompozycji tanecznej i przestrzenno-ruchowej,d) ocenia i wartociuje choreografi;

2) interpretuje ruchem wykonywane utwory zgodnie z ich przeznaczeniem:a) dobiera okrelony ruch taneczny dla wyraenia tempa, dynamiki, artykula-

cji muzycznej,b) interpretuje ruchem treci programowe i nastrj utworu, podkrela charak-

ter wyrazowy muzyki,c) wyraa poprzez ruch swoje emocje;

3) propaguje poprzez taniec zdrowy styl ycia i aktywne formy spdzania wolnego czasu.

Warunki realizacji: sala do wicze (podana jest sala z lustrami i drkami); odtwarzacz muzyki; pytoteka; rekwizyty i kostiumy charakterystyczne.

SCENARIUSZ VI.

Zajcia artystyczne Zesp instrumentalny

Wymagania oglne: I. Ucze odbiera wypowiedzi, wykorzystuje zawarte w nich informacje.


10

II. Ucze tworzy wypowiedzi.III. Ucze analizuje i interpretuje teksty kultury.


1) stosuje rne rodzaje aktywnoci muzycznej:a) gra:

odtwarza na instrumentach perkusyjnych rytmy i schematy rytmiczne, odtwarza melodie na instrumentach melodycznych, np.: flet, dzwonki, gi- tara, pianino (keyboard);

b) sucha muzyki:poznaje repertuar muzyki popularnej i artystycznej;

c) aktywnie uczestniczy w yciu kulturalnym szkoy i rodowiska:uczestniczy w szkolnych okolicznociowych imprezach artystyczny, reprezentuje szko w rodowisku, bierze udzia w przegldach i konkursach muzycznych;

d) stosuje podstawowe pojcia zwizane z gr na instrumentach;zna zapis nutowy, elementy muzyki.

2. Tworzenie wypowiedzi. Ucze:1) uczestniczy w tworzeniu muzyki:

a) prostych akompaniamentw rytmicznych do muzyki instrumentalnej i wo-kalnej;

b) proste utwory instrumentalne;c) ilustracyjnej do szkolnych przedstawie teatralnych;d) dba o wyraz artystyczny wykonywanych utworw;

2) improwizuje rytmy i melodie:a) swobodnie improwizuje rytmy na instrumentach perkusyjnych;b) improwizuje proste melodie na instrumentach melodycznych.

3. Analiza i interpretacja tekstw kultury. Ucze:1) wiadomie odbiera muzyk:

a) rozpoznaje i okrela elementy muzyki;b) okrela charakterystyczne rytmy tacw narodowych;c) okrela charakterystyczne rytmy popularnych tacw towarzyskich;d) okrela budow kompozycji; e) ocenia i wartociuje muzyk pod wzgldem interpretacji instrumentalnej;

2) interpretuje wykonywane utwory zgodnie z ich przeznaczeniem:a) dobiera odpowiednie elementy muzyki dla wyraenia tempa, dynamiki, arty-

kulacji muzycznej;b) interpretuje gr na instrumentach treci programowe i nastrj utworu, pod-

krela charakter wyrazowy muzyki;c) wyraa poprzez gr na instrumentach swoje emocje;

3) prezentuje swoj twrczo, swoje moliwoci wykonawcze;4) propaguje poprzez gr w zespole sposb ciekawego spdzania wolnego czasu.

Warunki realizacji: sala do wicze; odtwarzacz muzyki;


11

pytoteka; instrumenty.

SCENARIUSZ VII.

Zajcia muzyczne w gimnazjum Muzyka filmowa

Cel gwny: Okrelenie roli muzyki w dziele filmowym

Cele operacyjne: Ucze:

zna podstawowe informacje dotyczce rozwoju kina; potrafi wymieni czoowych kompozytorw muzyki filmowej; wie, jak muzyka wpywa na nastrj i przebieg akcji w filmie; rozpoznaje znane lajtmotiwy i piosenki filmowe, odtwarza je gosem lub na In-

strumencie; tworzy wypowiedzi na temat roli muzyki w filmie.

Metody: podajca, problemowa, ekspresyjna, programowana.

rodki dydaktyczne : pyty DVD z fragmentami filmw: Awiator (re. Martin Scorsese) Gwiezdne wojny (re. G. Lucas), Amadeusz (re. M. Forman), Chopin Pragnienie mioci (re. J. Antczak), Ogniem i mieczem (re. J. Hoffman), pyta CD z nagraniami piosenek: My Heart Will Go On (wyk. Celine Dion), Dumka na dwa serca (wyk. E. Grniak, M. Szczeniak), nagrania utworw: Stary zamek (M. Mu-sorgski), I Koncert fortepianowy e-moll cz. Allegro maestoso (F. Chopin), Koncert na rg nr 4 Es-dur, cz. Allegro moderato (W. A. Mozart), nuty melodii z filmu New York, New York (J. Kander), rzutnik multimedialny, komputer, ekran.

Przebieg lekcji:

1. Powitanie.

2. Czynnoci organizacyjno-porzdkowe.

3. Zabawa integracyjna Kalambury filmowe. Wybrany ucze ruchem i gestami obrazuje tytu filmu lub jego charakterystyczn scen. Pozostaa cz klasy odgaduje tytu filmu.

Przykady tytuw filmw: Ogniem i mieczem, Deszczowa piosenka, W pustyni i w puszczy, Superman, Chopin pragnienie mioci.

4. Muzyka w dziele filmowym:krtka historia filmu zapoznanie uczniw z histori kina, zwrcenie uwagi na wane daty zwizane z jego rozwojem:1895 wynalezienie kinematografu przez braci Augusta i Ludwika Lumiere;1896 powstanie kina;1927 film dwikowy;1932 film kolorowy Hollywood (USA);Lata 80. XX w. kaseta wideo;1997 pyta DVD;


12

prestiowe nagrody muzyki filmowej: Oscary, Zote Globy, Cezary, Grammy- ,,Zote Lwy Gdaskie; czoowi kompozytorzy muzyki filmowej: John Williams (ur. 1932 r.), dyrygent i kompozytor amerykaski. Skompono-wa muzyk do najwikszych przebojw ekranu ostatnich lat m.in.: Szczki, E.T., Gwiezdne wojny, Superman, Imperium kontratakuje, Poszukiwacze zagi-nionej Arki, Lista Schindlera, Harry Potter i kamie filozoficzny.Maurice Jarre (ur. 1924-2009), francuski kompozytor, po latach tworzenia mu-zyki ilustracyjnej dla teatru zdoby rozgos muzyk filmow. Za muzyk do fil-mw Lawrence z Arabii i Doktor iwago dwukrotnie otrzymywa Oscara. Skomponowa muzyk do filmw: Zmierzch bogw, Blaszany bbenek, Stowa-rzyszenie umarych poetw, Fatalne zauroczenie, Duch i inne.Ennio Morricone (ur. 1928 r.), woski kompozytor muzyki filmowej, jeden z naj-popularniejszych twrcw muzyki ilustracyjnej. Jego twrczo charakteryzu-je si skromn instrumentaln i nostalgiczn melodyjnoci. Najwikszy roz-gos zyskay opracowania muzyczne filmw: El Greco, Odraajcy, brudni, li, Corleone. Nagrania muzyki filmowej Morricone ciesz si powodzeniem jako samodzielne utwory.Bronisaw Kaper (19021983) by pierwszym Polakiem laureatem Oscara za pio-senk Hi Lili Hi Low, ktr napisa w Hollywood do amerykaskiego filmu Lili.Wojciech Kilar (ur. 1932 r.) napisa muzyk do ponad stu filmw polskich i zagra-nicznych, m.in.: Lalka, Pera w koronie, Ziemia obiecana, Pan Tadeusz, Pianista.Krzesimir Dbski (ur. 1953 r.) jest autorem cieki dwikowej do ponad 50-ciu filmw fabularnych, telewizyjnych polskich i zagranicznych, m.in. Cudowne dziecko, Kingsajz, Ogniem i mieczem, W pustyni i w puszczy.Zbigniew Preisner (ur. 1955 r.), polski kompozytor piosenek, muzyki teatralnej i filmowej. wiatowy sukces osign dziki muzyce filmowej (muzyka do cy-klw Dekalog, Trzy kolory, oraz do filmw Podwjne ycie Weroniki, Europa, Europa, Tajemniczy ogrd). Trzykrotnie wyrniany tytuem najwybitniejsze-go kompozytora muzyki filmowej roku przyznawanym przez Stowarzyszenie Krytykw w Los Angeles. W 1991, 1992, 1993 roku zosta nominowany do na-grody Oscara. By dwukrotnym laureatem najwaniejszej europejskiej nagro-dy filmowej Cezara: 1995 i 1996 r. rola muzyki w filmie prezentacja przez nauczyciela wybranych scen filmowych podkrelajcych muzyk jako: element akcji scenicznej, stylizacja rodkw akustycznych, identyfikator sfery emocjonalnej bohaterw.Przykadowe fragmenty filmw: Gwiezdne wojny (re. G. Lucas), Amade-usz (re. M. Forman), Chopin Pragnienie mioci (re.J. Antczak), Ogniem i mieczem (re. J. Hoffman).Wypowiedzi uczniw na temat roli muzyki w ogldanych fragmentach filmowych.

5. Muzyka adaptowana do filmu:obejrzenie fragmentu filmu Awiator (muz. John Logan) rozpoznanie przez uczniw tytuu dziea muzycznego adaptowanego do sceny filmowej (Toccata i fuga d-moll, J.S. Bach);


13

tworzenie scenek filmowych do wybranych fragmentw muzyki klasycznej lub nadawanie tytuw poszczeglnym scenom filmowym. Przykadowa literatura muzyczna: Stary zamek (M. Musorgski), I Kon-cert fortepianowy e-moll cz. Allegro maestoso (F. Chopin), Koncert na rg nr 4 Es-dur, cz. Allegro moderato (W. A. Mozart).

6. Piosenki w filmie.wysuchanie piosenki My Heart Will Go On z filmu Tytanic;zapiewanie piosenki Dumka na dwa serca z podziaem na role mskie i eskie.

7. Lajtmotyw w filmie:wysuchanie tematu z filmu Love story, Ojciec chrzestny;nauka gry na instrumencie motywu przewodniego z filmu New York, New York.

8. Konkurs filmowy:qwiz suchowy odgadywanie tytuw filmw na podstawie wysuchanych fragmentw muzyki filmowej.

9. Praca domowa Przygotowanie prezentacji multimedialnej w programie Power Point na temat. Muzyka na maym i duym ekranie.

10. Podsumowanie zaj, ocena aktywnoci uczniw.

11. Poegnanie.

SCENARIUSZ VIII.

Zajcia taneczne dla uczniw gimnazjum uczestniczcych w zajciach artystycznych

Temat: wiczenie w parze podstawowej figury tanecznej cha cha.

Cel gwny: Nauka podstawowej figury tanecznej cha cha w parze.

Cele operacyjne: Ucze:

poznaje styl i charakter taca cha cha; taczy krok podstawowy cha cha w przd i w ty; wykonuje poprawnie wiczenia na koordynacj muzyczno-ruchow; doskonali umiejtno wspdziaania w zespole; rozwija zainteresowania tacem i muzyk.

Metody: podajca, ekspresyjna, wicze praktycznych.

rodki dydaktyczne: pyta CD z nagraniami muzyki tanecznej i relaksacyjnej, pyta DVD z nagraniem taca cha cha, odtwarzacz pyt CD i DVD.

Przebieg lekcji:

1. Powitanie.


3. Krtka charakterystyka taca chacha cha.


14

Taniec kubaski w metrum 4/4, tempie 32-33 takty /min. Wywodzi si z rumby i mambo. Jego rytm to: (nauczyciel wstawia nuty)Taniec opiera si na kroku chasse (czyt. szase) dostaw dostaw dostaw, charak-terystyczne s te tzw. przeprosty wyprostowanie kolan na raz. Cha ch akcentuje si na 1 i 3 miar taktu.

4. Prezentacja taca cha cha z pyty DVD:zwrcenie uwagi na postaw tancerzy i technik taneczn.

5. Rozgrzewka przy muzyce.Ustawienie uczniw w szachownic. Postawa: sylwetka wyprostowana, rce luno wzdu tuowia, stopy oddalone od siebie na odlego jednej stopy. Nauczyciel gono liczy od 1-8 w takt muzyki. Muzyka w tempie umiarkowanym, metrum 4/4.

wiczenia gowy: skony gowy w przd, w ty, skrty gowy w praw i w lew stron, krenie gowy.wiczenie barkw kade wiczenie wykonuje si po kolei barkiem prawym, lewym, a nastpnie obydwoma barkami jednoczenie: rytmiczne podnoszenie i opuszczanie barkw, wysuwanie barkw w przd i w ty, krenie barkw.wiczenia ramion: wznoszenie i opuszczanie ramion w bok, w gr i w przd. wiczenia bioder nogi ugite w kolanach: rytmiczne ruchy bioder w przd, ty, w praw i w lew stron, krenia bioder.wiczenia ng: rytmiczne podnoszenie w przd, bok i ty prawej, a nastpnie lewej nogi z ak-

centowaniem w powietrzu miar taktu ustawieniem stopy: fleks pointwiczenia po kole: marsz po kol, podskoki zmienne z unoszeniem kolan w gr, podskoki z podbijaniem pit o poladki, podskoki z wyrzutami wyprostowanych ng przed sob (stopy w pozycji point

palce stp obcignite w d), marsz z podskokiem na okrelon miar taktu.

6. Nauka podstawowego kroku cha cha.Nauczyciel gono wystukuje lub rozlicza schemat kroku podstawowego taca. Po opanowaniu krokw uczniowie wicz przy muzyce.

Krok podstawowy w przd rozpoczynajc od nogi lewej Na raz krok lew nog w przd z naciskiem na przedni cz stopyNa dwa postawienie prawej nogi i przeniesienie na ni ciaru ciaaNa trzy krok lew nog w bokNa i dostawienie prawej nogi do lewejNa cztery krok lew nog w bok


15

Krok podstawowy w przd rozpoczynajc od nogi prawej Na raz krok praw nog w przd z naciskiem na przedni cz stopyNa dwa postawienie lewej nogi i przeniesienie na ni ciaru ciaaNa trzy krok praw nog w bokNa i dostawienie lewej nogi do prawejNa cztery krok praw nog w bok

Krok podstawowy w ty rozpoczynajc od nogi lewej Na raz krok lew nog w ty Na dwa may krok praw nog w przd i przeniesienie na ni ciaru ciaaNa trzy krok lew nog w bokNa i dostawienie prawej nogi do lewej pozostawiajc stopy w niewielkiej odlego-ci od siebieNa cztery krok lew nog w bok

Krok podstawowy w ty rozpoczynajc od nogi prawej Na raz krok praw nog w ty Na dwa may krok lew nog w przd i przeniesienie na ni ciaru ciaaNa trzy krok praw nog w bokNa i dostawienie lewej nogi do prawej pozostawiajc stopy w niewielkiej odlego-ci od siebieNa cztery krok praw nog w bok

7. wiczenie podstawowej figury tanecznej cha cha.Figura taneczna zawiera si w dwch taktach, czasie ktrych partnerzy wykonuj krok podstawowy w przd i w ty.

Trzymanie zamknite Partnerzy stoj twarz do siebie w niewielkiej odlegoci. Tancerz obejmuje partner-k prawym ramieniem, a lew rk trzyma jej praw do. Tancerka opiera lewa do na prawym barku tancerza.Tancerz rozpoczyna figur krokiem podstawowym w przd od lewej nogi, w takcie drugim krok podstawowy w ty od prawej nogi. Tancerka rozpoczyna figur krokiem podstawowym w ty od prawej nogi, w takcie drugim wykonuje krok podstawowy w przd od lewej nogi.

8. wiczenia relaksacyjne przy muzyce.

9. Ocena pracy i zaangaowania uczniw.

10. Poegnanie.

SCENARIUSZ IX.

Zajcia muzyczne dla klasy IV szkoy podstawowej z wykorzystaniem internetu

Temat: Muzykowanie indywidualne i zbiorowe.

Cel gwny: Ksztacenie umiejtnoci gry zespoowej.


16

Cele operacyjne: Ucze potrafi :

odczyta zapis nutowy: tataizacj, solmizacyjnie i literowo; odnale na instrumencie poszczeglne dwiki melodii i zagra je; zagra fragment utworu na instrumencie, solo i w zespole, z akompaniamen-

tem nauczyciela lub z podkadem instrumentalnym; zagra fragment utworu na instrumencie, solo i w zespole, z akompaniamen-

tem ze strony www.musicbus.it

Metody: programowane, wicze praktycznych.

rodki dydaktyczne : nuty utworu Etiudka na fl et i dzwonki (muz. P. Kaja), komputer z dostpem do internetu, fl ety, dzwonki, pianino lub odtwarzacz pyt CD, pyta CD z nagranym akompaniamentem do melodii Etiudka na fl et i dzwonki (muz. P. Kaja).

Przebieg lekcji:

1. Powitanie.


3. Analiza i odczytanie zapisu nutowego tataizacj, solmizacyjnie i literowo Etiud-ka na fl et i dzwonki.


17

4. Wykonanie pierwszej etiudki: wiczenia w tempie wolnym i umiarkowanym, a w fi nale z akompaniamentem (solo i w zespole).

5. Wykonanie drugiej etiudki ze strony www.musicbus.it: wiczenia jak wyej.

6. Ocena pracy i zaangaowania uczniw.

7. Praca domowa utrwalenie na instrumencie poznanego materiau ze strony www.music-bus.it

8. Poegnanie.


18

SCENARIUSZ X.

Zajcia dla uczniw gimnazjum z wykorzystaniem ICT

Temat: Elektroniczne instrumenty oraz urzdzenia do zapisywania i odtwarzania dwiku.

Cel gwny: ksztacenie umiejtnoci poszukiwania informacji w sieci Internet oraz posugiwania si programem PowerPoint.

Cele operacyjne: Ucze potrafi:

zdefiniowa pojcia syntezator, muzyka elektroniczna; wymieni znanych kompozytorw muzyki elektronicznej; wymieni popularne urzdzenia do zapisywania i odtwarzania dwiku; zdefiniowa zagadnienie oraz sprecyzowa zapytanie wpisywane do wyszuki-

warki, np. Googlea; wyszukiwa i selekcjonowa pozyskane informacje w sieci internet.

Metody: podajca, ekspresyjna, wicze praktycznych.

rodki dydaktyczne: pyta CD z nagraniami muzyki, laptop z podczeniem do internetu, rzutnik multimedialny lub tablica multimedialna, podana pracownia informatyczna.

Przebieg lekcji:

1. Powitanie.


3. Omwienie i analiza zagadnie:nowe instrumenty muzyczne w XX wieku, syntezatory, samplery, muzyka elektroniczna.

Modzie w grupach korzystajc z zasobw internetu przygotowuje si do zreferowa-nia wyej wymienionych zagadnie.

4. Krtkie przedstawienie i porwnanie kompozytorw muzyki elektronicznej XX wieku.

Nauczyciel omawia ww. temat wykorzystujc prezentacj wykonan w programie PowerPoint.

5. Suchanie wybranych utworw muzyki elektronicznej:prezentacja przez nauczyciela wybranych utworw; pytania dodatkowe do uczniw dotyczce suchania analitycznego, np.: jakie instrumenty sycha w nagraniu, jakie efekty dwikowe temu towarzysz, czy brzmienie instrumentw elektronicznych przypomina dwik instrumentw akustycznych, czy s to zupenie inne, nowe brzmienia? Zapisywanie przez uczniw wasnych spostrzee.

4. Warsztat pracy nauczyciela muzyki

19

6. Technika dla muzyki omwienie i analiza zagadnie:urzdzenia do rejestracji i odtwarzania dwiku (historia), oprogramowanie, ciekawe strony www.

Modzie w grupach korzystajc z zasobw internetu przygotowuje si do zreferowa-nia wyej wymienionych zagadnie. Kada z grup przygotowuje linki do stron www, na ktrych znajduj si poszukiwane informacje.W przypadku braku moliwoci podczenia si online na lekcji, modzie moe wcze-niej korzystajc z internetu w bibliotece lub w domu przygotowa prezentacje mul-timedialne do lekcji.

7. Podsumowanie pracy uczniw:uwagi i spostrzeenia dotyczce wyszukiwania, selekcji i prezentacji materia- u w postaci multimedialnej;porwnanie tradycyjnego sposobu przekazywania wiedzy (wykad, ksika) z prezentacj multimedialn wymienionych w pkt 3. zagadnie;ocena prac uczniw.

8. Poegnanie.


rodki dydaktyczne to zaplecze warunkujce jako oferowanych uczniom usug dydaktycznych. Wyposaenie pracowni w instrumenty muzyczne (dzwonki, metalo-fony, ksylofony, instrumenty perkusyjne, pianino), a take odtwarzacz CD, kompu-ter z dostpem do Internetu, rzutnik multimedialny, bogat pytotek, piewniki, encyklopedie, tablice oraz inne pomoce dydaktyczne, daje wiksz szans nauczycie-lowi na osignicie sukcesu dydaktycznego, a uczniom gwarancje interesujcych lek-cji opartych na praktyce muzycznej. Naley jednak pamita, e nawet najlepsze rodki dydaktyczne nie zastpi w pracy dobrego nauczyciela, s natomiast w stanie zdecydowanie podnie atrakcyjno wprowadzanych metod i form nauczania.

Literatura muzyczna do wyboru:

redniowiecze

* Wincenty z Kielczy Celebret Polonia Gaude Mater Polonia

* Anonim Bogurodzica

* Anonim Annua recolamus

* Anonim Benedicamus Domino

* Anonim, Inviolata

* Guillaume de Machaut Missa de Notre Dame (cz. Gloria)


20

Renesans

* Mikoaj Gomka Niecie chwa mocarze Kleszczmy rkoma Pan krluje

* Wacaw z Szamotu Ju si zmierzcha Modlitwa, gdy dziatki id spa

* Miko aj z Kra kowa Ale nade mn Wenus

* Wojciech Dugoraj Villanella

* Mikoaj Zieleski Magnificat

* Anonim Taniec Rex z tabulatury Jana z Lublina

* Guillaume Du fay Flos florum

* Jean Ockeghem Requiem (Missa pro defunctis), cz. Kyrie

* Josquin des Prs Motet (Absalon, fili mi)

* Orlando di Lasso Jubilate Deo

* Giovanni Pierluigi da Palestrina Missa Papae Marcelli

Barok

* Antonio Vivaldi Cztery pory roku Koncert C-dur na dwie trbki, cz.Allegro Concerto grosso a-moll, cz. Allegro

* Arcangelo Corelli Koncert nr 8 (Boonarodzeniowy)

* Tomasso Albinoni Adagio

* Alessandro Marcello Koncert na obj i orkiestr smyczkow d-moll

* Johann Sebastian Bach, Koncert brandenburski nr 5, cz. I Koncert brandenburski nr 2, cz. I Koncert brandenburski nr 3, cz. I Suita orkiestrowa nr 2 h moll Koncert na dwa klawesyny C-dur nr 2 (BWV 1061) Msza h-moll Pasja wg w. Jana Preludium i fuga C-dur III Suita D-dur (Aria na strunie G) Das alte Jahr vergangen ist kantata

* Georg Friedrich Haendel Mesjasz, cz. Alleluja Concerto grosso G-dur op. 6 nr 1 Ombra mai fu aria z opery Xerxes Sosarme Juliusz Cezar Muzyka sztucznych ogni


21

Muzyka na wodzie

* Georg Philipp Telemann La Majeste Koncert D-dur na flet, smyczki i basso continuo Koncert D-dur na trbk, smyczki i basso continuo

* Henry Purcell, Dydona i Eneasz Entrada z The Indian Queen

* Marc-Antoine Charpentier Preludium z Te deum

* Louis-Claude Daquin, Kukuka

* Domenico Scarlatti Sonata C-dur (L. 104)

* Francois Couperin La superbe ou La Forqueray z XVII Ordre (Suity)

* Christoph Willibald Gluck Que faro senza Euridice aria z opery Orfeusz i Eurydyka

* Jean-Philippe Rameau Tamburyn

* Johann Pachelbel Kanon

* Adam Jarzbski Tamburetta

* Marcin Mielczewski Canzona prima

* Grzegorz Gerwazy Gorczyczki Laetatus sum

* Bartomiej Pkiel Trzy tace polskie

Rokoko

* Luigi Boccherini Menuet

Klasycyzm

* Joseph Haydn Symfonia nr 34 d-moll (Allegro, cz. I) Kwartet smyczkowy Es-dur op. 20 nr 1 (Allegro moderato) Symfonia D-dur Zegarowa nr 101 (Andante, cz. II) Koncert na trbk Es-dur (Fina Allegro) Kwintet smyczkowy (Adagio cantabile) Kwartet Cesarski (cz. II) Symfonia Nr 27 (cz. I) Symfonia Niespodzianka (cz. II) Koncert skrzypcowy Nr 4 (cz. I)

* Wofgang Amadeusz Mozart Symfonia g-moll, nr 40 KV 550 (Allegro mode-rato, cz. I)

Eine kleine Nachtmusik (Allegro, cz. I) Koncert fortepianowy d-moll KV 446 (Allegro, cz. I) Czarodziejski flet (Aria Krlowej Nocy z II aktu) Requiem (Dies Irae, Lacrimosa) Wesele Figara (Uwertura)


22

Symfonia A-dur, nr 29 (cz. I) Marsz Turecki Koncert fortepianowy d-moll, nr 21 Koncert klarnetowy A-dur (Adagio) Koncert obojowy C-dur (Rondo) Koncert na rg i orkiestr Nr 4 (Rondo)

* Ludwig van Beethoven V Symfonia c-moll III Symfonia Es-dur Eroica (cz. I) IX Symfonia d-moll (Fina, cz. IV) Sonata Ksiycowa cis-moll op. 27 Sonata Patetyczna D-dur op. 28 Dla Elizy Koncert fortepianowy Nr 3 Rondo a capriccio G-dur

* Leopold Mozart Sanna

Romantyzm

* Franz Schubert Ave Maria Kwintet Pstrg (cz. V, Wariacje) Symfonia Nr 8 Niedokoczona Polna ryczka Krl olch

* Robert Schumann, Koncert fortepianowy a-moll op. 54 (Allegro affettuoso, cz. I) Ba zimowa

* Niccol Pagnini, Kaprys a-moll op. 1 nr 24 Koncert skrzypcowy Nr 2, cz. III, Rondo Dzwonkowe

* Felix Mendelssohn-Bartholdy, Symfonia A-dur op. 90 nr 4 Woska Sen nocy letniej

* Hector Berlioz Symfonia fantastyczna

* Fryderyk Chopin Polonez g-moll Preludium A-dur op. 28 nr 7 Polonez A-dur op. 40 nr 1 Koncert fortepianowy e-moll op. 11, cz. II Mazurek F-dur op. 68 nr 3 Walc Des-dur op. 64 nr 1 (Minutowy) Preludium op. 28 nr 4 Mazurek D-dur op. 33 nr 2 yczenie

* Henryk Wieniawski Kujawiak


23

Muzyka II po. XIX w.

* Antoni Dworzak Taniec sowiaski na 4 rce op. 72 nr 10 Symfonia Nr 9 Z Nowego wiata Humoreska

* Bedich Smetana, Wetawa

* Edvard Grieg Suita Peer Gynt op. 46 Koncert fortepianowy a-moll (cz. I)

* Aleksander Borodin Knia Igor (Tace Poowieckie)

* Nikoaj Rimski-Korsakow Lot trzmiela Szeherezada (cz. I)

* Piotr Czajkowski Dziadek do orzechw Jezioro abdzie Romeo i Julia Koncert fortepianowy nr 1 b-moll

* Modest Musorgski Obrazki z wystawy

* Stanisaw Moniuszko Przylecieli sokoowie Straszny Dwr Halka Kozak

* Johhanes Brahms Taniec wgierski Nr 5

* Franc Liszt II Rapsodia wgierska

* Richard Wagner Walkiria (Lot Wallkirii) Lohengrin (Marsz weselny)

* Camille Saint Sans Karnawa zwierzt Taniec szkieletw

* Richard Strauss Ucieszne figle Dyla Sowizdrzaa op. 28

* Gioacchino Rossini Cyrulik sewilski Uwertura do oper Wilhelm Tell

* Giuseppe Verdi Rigoletto (La donna mobile) Nabucco (Chr ydw)

* Charles Gounod Faust (Walc Magorzata)

* Georges Bizet Carmen (Habanera)

* Jacques Offenbach Orfeusz w piekle (Kankan) Opowieci Hoffmana (Barkarola)

Muzyka koca XIX i pocztku XX wieku

* Paul Dukas Ucze czarnoksinika


24

* Claude Debussy Popoudnie Fauna Morze Ogrody w deszczu Sirinx

* Maurice Ravel Koncert d-dur na fortepian na lew rk i orkiestr Bolero

* George Gershwin Bkitna rapsodia (fragmenty) Amerykanin w Paryu (fragmenty)

* Mieczysaw Karowicz Smutna opowie op. 13 Rapsodia litewska

* Ignacy Paderewski Menuet G-dur

* Ludomir Rycki Pan Twardowski (Krakowiak)

* Karol Szymanowski Pieni kurpiowskie Harnasie (fragmenty) Pie Roksany z opery Krl Roger rdo Aretuzy

Muzyka XX wieku

* Rolf Libermann Koncert na zesp jazzowy i orkiestr symfoniczn

* Igor Strawiski Ognisty ptak (Fina)

* Carl Orff Carmina Burana

* Benjamin Britten Peter Grimes (Interlude 1)

* Leonard Berstein On The Town (I can cook too)

* Olivier Messiaen LAloutte Calandrelle Budzenie si ptakw

* Sergiusz Prokofiew Zimowe ognisko op. 122 Ognisty ptak z baletu Pietruszka

* Arnold Schnberg Variations op. 31 (Wstp i temat)

* Paul Hindemith Trauermusik (II)

* Joaquin Rodrigo Concierto de aranjuez (Adagio, cz. II)

* Grayna Bacewicz Oberek Koysanka

* Witold Lutosawski Etiuda nr 2 Maa suita (fragmenty)

* Krzysztof Penderecki -Pasja wedug w. ukasza (Deus meus...) Tren ofiarom Hiroszimy

* Henryk Mikoaj Grecki III Symfonia (cz. II) Zdrowa bd Maryja

5. Ankieta ewaluacyjna

25

* Wojciech Kilar Polonez z filmu Pan Tadeusz Bogurodzica Krzesany

* Jan A. P. Kaczmarek muzyka do filmu Marzyciel

* Muzyka ludowa

* Tance narodowe: Polonez, Krakowiak, Mazur, Oberek, Kujawiak

* Utwory taneczne w rytmie cha-cha, samby, rumby, salsy, tanga

5. Ankieta ewaluacyjnaKady nauczyciel powinien otrzymywa informacje zwrotne od uczniw o prowadzo-nych przez siebie zajciach. Wpywaj one na popraw jakoci nauczania, s wska-zwk do poszukiwa nowych rozwiza metodycznych i weryfikacji dziaa eduka-cyjnych. Regularnie prowadzona ewaluacja zapobiega te efektowi wypalenia zawo-dowego. Nauczyciele, ktrzy po swoich zajciach prowadz ewaluacj, dostrzegaj potrzeb doskonalenia si lub wprowadzania pewnych zmian w stosowanych przez siebie formach i metodach pracy.

Przykadowa ankiety ewaluacyjna

1. Czy chtnie przychodzie/a na lekcje muzyki?a) tak, poniewa: .............................................................................................................b) nie, poniewa: .............................................................................................................

2. Czy podoba Ci si proponowany przez nauczyciela repertuar wokalny?a) tak, poniewa: .............................................................................................................b) nie, poniewa: .............................................................................................................

3. Czy podoba Ci si proponowany przez nauczyciela repertuar instrumentalny?a) tak, poniewa: .............................................................................................................b) nie, poniewa: .............................................................................................................

4. Czy sposb przekazywania wiedzy przez nauczyciela by dla Ciebie czytelny i zro-zumiay?

a) tak, poniewa: .............................................................................................................b) nie, poniewa: .............................................................................................................

5. Czy sposb prowadzenia zaj i zaangaowanie nauczyciela pozwolio Ci na opa-nowanie nowych umiejtnoci muzycznych (np. piewania, grania)?


6. Czy lekcje muzyki wpyny na wzrost Twojego zainteresowania muzyk?a) tak, poniewa: .............................................................................................................b) nie, poniewa: .............................................................................................................

7. Czy zadawane przez nauczyciela prace domowe przyczyniy si do sprawniejszego poszukiwania przez Ciebie informacji?



26

8. Czy lubisz sucha muzyki?a) tak, poniewa: .............................................................................................................b) nie, poniewa: .............................................................................................................

9. Czy lekcje muzyki, w ktrych uczestniczye/a, byy dla Ciebie ciekawe?a) tak, poniewa: .............................................................................................................b) nie, poniewa: .............................................................................................................

10. Czy oczekujesz jakich zmian na lekcjach muzyki?a) tak, poniewa: .............................................................................................................b) nie, poniewa: .............................................................................................................

LiteraturaArends R. I., 1. Uczymy si naucza. WSiP, Warszawa 1994.Bednarzowa B., Modzikowska M.,2. Tace: rytm ruch muzyka, Wydawnictwo Sport i Tu-rystyka, Warszawa 1983. Berendt J. E., 3. Wszystko o jazzie od Nowego Orleanu do jazz-rocka, PWM, Krakw 1991.Brzozowska-Kuczkiewicz M., 4. Emil Jaques-Dalcroze i jego rytmika, WSiP, Warszawa 1991.Burowska Z., 5. Suchanie i tworzenie muzyki w szkole, WSiP, Warszawa 1980.Burowska Z., 6. Wprowadzenie w kultur muzyczn, WSiP, Warszawa 1991.Burowska Z., 7. Wspczesne systemy wychowania muzycznego. WSiP, Warszawa 1976Cegiea J. 8. Przeboje mistrzw, Wydawnictwa Radia i Telewizji, Warszawa 1987.Chomiski J., Wikowska-Chomiska K., 9. Historia muzyki cz. 1 i 2, PWM, Krakw 1990.Chyliska T., Haraschin S., Schaeffer B., 10. Przewodnik koncertowy, PWM, Krakw 1991.Da capo al. Fine11. . Aneks nr 5, red. P. Kaja i A. Pe, ALEX, Dzieroniw 1999.Encyklopedia muzyczna, 12. (red.) A. Chodkowskiego. PWN, Warszawa 1995.Goriszowski W., Kowolik P., 13. Metodologiczno-Metodyczne Problemy Wychowania Muzycz-nego w zarysie, Wydawnictwa Pedagogiczne ZNP, Kielce 1994.Gwizdalanka14. D., Przewodnik po muzyce kameralnej, PWM, Krakw 1996.Habela15. J., Sowniczek muzyczny, PWM, Krakw 2003.Kaja P., 16. Muzyczne problemy. Aneks Nr 4, ALEX, Dzieroniw 1998.Kaja P., 17. Muzyka i co dalej? Aneks Nr 1. ALEX, Dzieroniw 1994. Kamiska B., 18. Kompetencje wokalne dzieci i modziey ich poziom, rozwj i uwarunkowa-nia, Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina, Warszawa 1997.Kaski19. J., Przewodnik operowy, PWM, Krakw 2008.Kosiski M., 20. Czowiek w sytuacji kontaktu z muzyk, Instytut Kultury, Warszawa 1995.Komorowska M., 21. Zaproszenie do muzyki, WSiP, Warszawa 1989.Kydryski22. L., Przewodnik po filmach muzycznych, PWM, Krakw 2000.Kydryski23. L., Przewodnik operetkowy: wodewil, operetka, musical, PWM, Krakw 1986.Metodologiczne podstawy Wychowania Muzycznego24. , (red.) H. Danel-Bobrzyk, Uniwer-sytet lski, Katowice 1982.Midzyresortowy Program Edukacji Kulturalnej25. , (oprac. red. J. Mesawska), Minister-stwo Kultury i Sztuki, Warszawa 1996.Ochenduszko J., 26. Planowanie pracy dydaktycznej nauczyciela, WOM w Bydgoszczy, Byd-goszcz 1997.Profil Ksztacenia Nauczycieli Muzyki dla Potrzeb Szkoy Oglnoksztaccej. Materiay 27. z Oglnopolskiej Konferencji Naukowej w Bydgoszczy w dniach 12-13.06.1996 r., (red.) E. Ro galski, Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1997.Panek W., 28. Hymny polskie, Wydawnictwo Polskie, Woomin Cop. 2007.

Wybrane strony internetowe

27

Pitkowski29. D., Jazz. Encyklopedia muzyki popularnej, Oficyna Wydawnicza Atena, Po-zna 2005.Przychodziska M. 30. Polskie koncepcje powszechnego wychowania muzycznego. Tradycje wspczesno, WSiP, Warszawa 1987.Przychodziska-Kaciczak M., 31. Zrozumie muzyk, Nasza Ksigarnia, Warszawa 1984.Rudziski W., 32. Muzyka naszego stulecia, WSiP, Warszawa 1995.Schaeffer B., 33. Dzieje muzyki, WSiP, Warszawa 1985.Soleil J. J., Lelong G., 34. Najsynniejsze dziea muzyki wiatowej leksykon muzyki instru-mentalnej, OPUS, d 1993.Stanley J.,35. Muzyka klasyczna. Wielcy kompozytorzy i ich arcydziea. ZYSK i S-ka, 2006.Sztuka Nauczania Czynnoci nauczyciela36. , (red.) K. Kruszewski, Wydawnictwo Nauko-we PWN, Warszawa 1995.Teoria uczenia si muzyki wedug Edwina E. Gordona37. . [w:] Materiay II Seminarium Autor skiego w Krynicy 27.04.-03.05.1995 r., (red.) E. Zwoliska i W. Jankowski, Wydaw-nictwo Uczelniane WSP.Turska I., 38. Przewodnik baletowy, PWM, Krakw 1997.Waldorff J., 39. Sekrety Polihymnii, ISKRY, Warszawa 1989.Woniak J., 40. Polska muzyka ludowa, Skrypt PWSM w Gdasku.Wrotkowski J., 41. Dziea, Style, Epoki: Architektura, Rzeba, Malarstwo, Muzyka w popular-nym zarysie, Jerzy Wrotkowski, Gdynia 1992.Wybrane zagadnienia z psychologii muzyki42. , (red.) M. Manturzewska i H. Kotarska, WSiP, Warszawa 1990.Zagadnienia pedagogiki muzycznej43. , (red.) H. Danel-Bobrzyk. Uniwersytet lski, Kato-wice 1993.Zielska J.,44. Ksztacenie suchu muzycznego, PWN, Warszawa 1988.

Wybrane strony internetowe:http://mediatheque.cite-musique.frhttp://mp3.eduskrypt.plhttp://museoprado.mcu.eshttp://muzyka.onet.plhttp://pl.wikipedia.orghttp://www.allmusic.comhttp://www.art.nethttp://www.artchive.comhttp://www.childrensmusicworkshop.comhttp://www.cite-musique.frhttp://www.eduskrypt.plhttp://www.infomusic.plhttp://www.interklasa.plhttp://www.menc.orghttp://www.mnw.art.plhttp://www.moz.ac.athttp://www.opera.fm.plhttp://www.paramount.comhttp://www.royalacademy.org.ukhttp://www.sonypictures.com

Edukacja muzyczna i zaj cia artystyczne - Teresa Wójcik, Piotr Kaja, Gra yna Kilbach

Documents

Transcript of Edukacja muzyczna i zaj cia artystyczne - Teresa Wójcik, Piotr Kaja, Gra yna Kilbach