DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA A OCHRONA...

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

A OCHRONA PRZYRODY INFORMATOR DLA PRZEDSIĘBIORCÓW

WYBRANE ZAGADNIENIA

FOTO: PIOTR DOBRZYŃSKIFOTO: JAROSŁAW SADOWSKI

FOTO: PIOTR DOBRZYŃSKI

1

WPROWADZENIE

WPROWADZENIE

W dobie ery innowacji zmienia się podejście przedsiębiorstw do biznesu. Firmy coraz czę‑ściej szukają swojej szansy, koncentrując się na podejmowaniu nowych wyzwań i kreowa‑

niu wolnej, niezagospodarowanej przestrzeni rynkowej. To właśnie innowacja jest coraz czę‑ściej warunkiem utrzymania się przedsiębiorstw na rynku. Istotą działania staje się tworzenie i wdrażanie innowacji produktowych, procesowych, marketingowych czy organizacyjnych1. Innowacyjne rozwiązania biznesowe kształtują pozycję przedsiębiorstwa. Należy jednak pa‑miętać, że zgodnie z regułami przyjętymi w Unii Europejskiej, jednym z najważniejszych kry‑teriów oceny innowacyjności jest fakt użyteczności nowego rozwiązania w praktyce gospo‑darczej. Tylko walor praktyczny nowatorskiej koncepcji decyduje o wartości przedsiębiorstwa, które je wdrożyło.

W kreowaniu nowych wartości nie sposób pominąć aspektu środowiskowego. Dlatego chcemy zwrócić uwagę na prowadzenie działalności gospodarczej w kontekście ochrony środowiska, relacji business ‑to ‑business (B2B), ochrony bioróżnorodności. Może Natura 2000 dla wielu stanie się szansą?

Publikacja, którą oddajemy do rąk Czytelników, została przygotowana z myślą o przedsiębiorcach zainteresowanych prowadzeniem działalności gospodarczej na terenach o szczególnych wartościach przyrodniczych (w tym na obszarach Natura 2000). Przedstawione zagadnienia związane są z szeroko rozumianą ochroną przyrody oraz procesem inwestycyjnym w odniesieniu do przepisów ochrony środowiska i udostępnianiem informacji o środowisku i jego ochronie2.

Z racji ograniczonej objętości publikacji omówiono tylko niektóre akty prawa z szerokiego spectrum prawodawstwa krajowego i unijnego oraz wybrane procedury ocen oddziaływania na środowisko, zwrócono uwagę na obowiązki inwestora i wymagania wynikające z przepisów prawa oraz procedur. Dla ułatwienia zamieszczono wzory niektórych dokumentów.

Niniejsza publikacja została przygotowana z ramach projektu nr POIS.05.04.00 ‑00 ‑266/09 „Natura i Gospodarka – podstawy dialogu” współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

1 Podręcznik Oslo. Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji. Wyd. trzecie, źródło: www.nauka.gov.pl 2 Stan prawny: wrzesień 2012

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA A OCHRONA PRZYRODY - INFORMATOR DLA PRZEDSIĘBIORCÓW. WYBRANE ZAGADNIENIA.

2

Działalność gospodarcza a ochrona przyrody. Informator dla przedsiębiorców. Wybrane zagadnienia.

PodziękowaniaSkładam podziękowania pracownikom departamentów w Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska: Departamentu Informacji o Środowisku, Departamentu Obszarów Natura 2000 oraz Departamentu Ocen Oddziaływania na Środowisko za współpracę w zakresie opiniowania tekstu publikacji oraz wkład merytoryczny. Niniejsza publikacja nie stanowi źródła prawa, a informacje w niej zawarte nie mają charakteru wiążącego.Publikacja ma charakter zbioru wybranych zagadnień mających na celu ułatwienie działalności gospodarczej, w tym planowanie i przygotowanie inwestycji.

Autor:Małgorzata Szalast ‑Piwińska

Wydawca:Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiskaul. Wawelska 52/54,00 ‑922 Warszawawww.gdos.gov.pl

ISBN 978‑83‑7518‑486‑0

Druk:Przedsiębiorstwo Produkcyjno‑Handlowe ZAPOL Dmochowski, Sobczyk Sp.j.al. Piastów 42, 71‑062 Szczecintel. +48 91 435 19 00, www.zapol.com.pl

Publikacja przygotowana w ramach projektu nr POIS.05.04.00 ‑00 ‑266/09 „Natura i Gospodarka – podstawy dialogu” współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Wszelkie prawa zastrzeżone.

EGZEMPLARZ BEZPŁATNY

SPIS TREŚCI

3

SPIS TREŚCI

WPROWADZENIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

1. NATURA 2000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51.1. PO CO SIEĆ NATURA 2000? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61.2. CO WIEMY O SIECI NATURA 2000? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

2. NATURA 2000 – FAKTY I MITY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

3. ZANIM ZACZNIEMY... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113.1. PRZEDSIĘWZIĘCIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123.2. INWESTOR A REALIZACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA – WYBRANE PRZEPISY PRAWA . . . . . . . . . . . 123.3. DECYZJA O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143.4. KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153.5. OCENA ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173.6. PONOWNA OCENA ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO . . . . . . . . . . 183.7. OCENA ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA OBSZAR NATURA 2000 . . . . . . . . . . . . . . 183.8. ZNACZĄCE NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIE NA OBSZAR NATURA 2000 . . . . . . . . . . . . . . . 193.9. RAPORT O ODDZIAŁYWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

4. WNIOSKI I PROCEDURY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214.1. OCENA ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA MOGĄCEGO ZAWSZE

ZNACZĄCO ODDZIAŁYWAĆ NA ŚRODOWISKO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224.2. OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA

MOGĄCEGO POTENCJALNIE ZNACZĄCO ODDZIAŁYWAĆ NA ŚRODOWISKO . . . . . . . . . . . . . . . . . 224.3. PONOWNA OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO W RAMACH POZWOLENIA

NA BUDOWĘ (obowiązek stwierdzony w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach) . . . . . 234.4. PONOWNA OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

W RAMACH POZWOLENIA NA BUDOWĘ (na wniosek inwestora) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234.5. PONOWNA OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO W RAMACH POZWOLENIA

NA BUDOWĘ (obowiązek ponownej oceny stwierdzony przez starostę); . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

5. TO SIĘ MOŻE PRZYDAĆ… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255.1. WSPÓLNOTOWY SYSTEM EKOZARZĄDZANIA I AUDYTU EMAS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265.2. GEOSERWIS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265.3. UDOSTĘPNIANIE INFORMACJI O ŚRODOWISKU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265.4. WNIOSKOMAT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275.5. WZORY DOKUMENTÓW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

NATURA 2000 1


6

1.1. PO CO SIEĆ NATURA 2000?Kiedy budowa obwodnicy Augustowa i sprawa Doliny

Rospudy były tematem numer jeden w Polsce, zaczęto wiele mówić i pisać o sieci Natura 2000. O sieci mówiono i pisano wcześniej, ale dopiero „sprawa Doliny Rospudy” wzbudziła medialne przekazy na niespotykaną dotąd skalę. Tematyka znana przedtem głównie tym, którzy wykorzystywali ją do działalności zawodowej lub społecznej, stała się powszechna. W medialnych przekazach dominowała informacja, że casus Doliny Rospudy to obrona jej unikalnych wartości przyrodniczych. W akcję zaangażowane były media ogólnopolskie, promujące akcje ratowania Doliny.

Po wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i zaangażowaniu Komisji Europejskiej budowa obwodnicy Augustowa w wariancie, który miał przecinać cenną przyrodniczo Dolinę Rospudy została wstrzymana. Rozmowy przy „okrągłym stole” zaowocowały pracami nad wariantem omijającym obszar chroniony. Sprawa, w której były i emocje, i rozmowy, ma jednak szerszy wymiar: dotyka sedna sieci Natura 2000, pokazując, że dialog i rozwiązania kompromisowe to szansa na osiągnięcie konsensusu zmierzającego do zachowania walorów przyrodniczych – teraz i na przyszłość.

Ochrona przyrody i zachowanie bogactwa przyrodniczego dla przyszłych pokoleń Europy to główne założenia utworzenia Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Dlatego obejmuje wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej. Dla zachowania cennych przyrodniczo gatunków roślin i zwierząt oraz siedlisk każde państwo wyznacza na swoim terenie obszary Natura 2000. Ochronie podlega nie cały obszar, ale konkretne siedliska i gatunki. Czasami, działalność zlokalizowana w sąsiedztwie obszaru Natura 2000 (oraz poza jego granicami) może wymagać dostosowania do wymogów jego ochrony.

Podstawy europejskiego systemu ochrony przyrody Natura 2000 zawarte są w dwóch dyrektywach: Siedliskowej (Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory3) i Ptasiej (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa4).

Celem Dyrektywy Siedliskowej jest m.in. wspieranie zachowania różnorodności biologicznej, przy uwzględnieniu wymagań gospodarczych, społecznych, kulturowych i regionalnych, odtworzenia lub zachowania siedlisk przyrodniczych i gatunków, objętych zakresem zainteresowania Wspólnoty, we właściwym stanie ochrony oraz ustalenie zasad i procedur ochrony siedlisk przyrodniczych i gatunków. Dyrektywa zawiera sześć załączników:

1. Załącznik 1 – typy siedlisk naturalnych ważnych dla Wspólnoty, których ochrona wymaga wyznaczenia specjalnych obszarów szczególnie chronionych;

2. Załącznik 2 – gatunki roślin i zwierząt ważne dla Wspólnoty, których ochrona wymaga wyznaczenia specjalnych obszarów ochrony;

3. Załącznik 3 – kryteria wyboru terenów kwalifikujących się do określenia jako tereny mające znaczenie dla Wspólnoty i wyznaczenia jako specjalne obszary ochrony;

4. Załącznik 4 – gatunki roślin i zwierząt ważnych dla Wspólnoty, które wymagają ścisłej ochrony;

5. Załącznik 5 – gatunki roślin i zwierząt ważnych dla Wspólnoty, których pozyskiwanie ze stanu dzikiego i eksploatacja może podlegać działaniom w zakresie zarządzania;

3 Dz. U. UE, L 206 4 Dz. U. UE, L 20/7

WPROWADZENIE

7

6. Załącznik 6 – zabronione metody i środki chwytania i zabijania oraz środki transportu.

Dyrektywa Ptasia określa kryteria do wyznaczania ostoi dla gatunków ptaków zagrożonych wyginięciem. Zawiera siedem załączników, które precyzują metody jej realizacji.

Oba dokumenty zostały implementowane do prawa polskiego, m.in. do ustawy o ochronie przyrody (UOP) oraz ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (ustawy OOŚ).

Sieć Natura 2000 to przede wszystkim idea ochrony przyrody, której głównym celem jest długoterminowe gospodarowanie i ochrona zasobów naturalnych, będących integralną częścią dziedzictwa narodów Europy, a także zachowanie różnorodności biologicznej przy uwzględnieniu wymagań gospodarczych, społecznych, kulturowych i regionalnych. Zachowanie takiej różnorodności biologicznej może w niektórych przypadkach wymagać utrzymania lub wręcz inicjowania działalności człowieka.

Obszary Natura 2000 to jedna z form ochrony przyrody w Polsce. Obejmują zarówno obszary morskie, jak i powierzchnię lądową. Obecnie, w Polsce sieć Natura 2000 zajmuje prawie 20% powierzchni lądowej kraju. W jej skład wchodzi: 825 obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty („obszary siedliskowe” – przyszłe specjalne obszary ochrony siedlisk), stanowiących 11% powierzchni lądowej Polski oraz 145 obszarów specjalnej ochrony ptaków („obszary ptasie”), zajmujących około 16% powierzchni lądowej Polski5.

Mimo funkcjonowania sieci w Polsce od przeszło ośmiu lat, dla niektórych przedsiębiorców nadal jest ona czymś nowym. Włączenie obszaru do sieci Natura 2000 rodzi emocje i mity o ograniczeniach i blokowaniu inwestycji. Tymczasem wiele decyzji wydawanych przez regionalne dyrekcje ochrony środowiska zezwala na realizację inwestycji na obszarach Natura 2000 lub w ich sąsiedztwie.

1.2.CO WIEMY O SIECI NATURA 2000?Stan wiedzy Polaków o sieci Natura 2000 oraz ich potrzeby

informacyjne były przedmiotem badań przeprowadzonych w 2011 r. na zlecenie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Badania realizowano w ramach projektu „Sieć Natura 2000 – drogą do rozwoju”, finansowanego ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko6. Zastosowane w badaniach techniki i metody służyły poznaniu m.in. odbioru sieci przez społeczeństwo, inwestorów oraz władze gmin na terenie których wyznaczono obszary Natura 2000.

Z badań wynika, że stosunek przedsiębiorców do sieci Natura 2000 jako programu jest pozytywny. Prowadzący działalność gospodarczą odbierają czasami Naturę 2000 jako przeszkodę w rozumieniu typowo „biznesowym”, ale rzadkością jest zdecydowanie negatywny stosunek do samej idei Natura 2000.

Poziom wiedzy wśród inwestorów o Naturze 2000 jest uzależniony od wielkości firmy (m.in. stopnia rozbudowania struktury organizacyjnej) oraz tego, na ile działalność inwestora

5 więcej na stronie www.natura2000.gdos.gov.pl6 Strategia komunikacji społecznej na obszarach Natura 2000, oprac. niepubl., Warszawa 2011

ma związek z siecią. Wiedza jest w tym zakresie zróżnicowana. Wśród przedsiębiorców, w firmach konsultingowych i kancelariach prawnych, które specjalizują się w zagadnieniach związanych z szeroko rozumianą ochroną środowiska, wiedza i zainteresowanie siecią Natura 2000 jest duże. Pozostali przedsiębiorcy interesują się tą tematyką wyłącznie w zakresie, który jest niezbędny do realizacji ich przedsięwzięć.

Wśród badanych przedsiębiorców przeważa opinia, że im większa firma, tym większy dostęp do ekspertów dysponujących wiedzą na temat sieci. Przedsiębiorcy chcący realizować inwestycje na terenach objętych ochroną oraz na obszarach Natura 2000 nie zawsze dysponują taką wiedzą i mają ograniczony dostęp do ekspertów. Dlatego częściej korzystają z możliwości pomocy organizacji okołobiznesowych (m.in. instytucji otoczenia biznesu).

Szczegółowe badania potrzeb i świadomości przedsiębiorców będą realizowane (jako pilotażowe) w ramach projektu „Natura i Gospodarka – podstawy dialogu”. Dzięki nim poznane zostaną potrzeby przedsiębiorców w zakresie zrównoważonego rozwoju i sieci Natura 2000, w szczególności działalności gospodarczej prowadzonej na obszarach cennych przyrodniczo, charakter prowadzonej działalności, rozwiązania systemowe oraz możliwości zwiększenia szans rozwoju.

NATURA 2000 – FAKTY I MITY 2



10

1) Natura 2000 ogranicza inwestycje.

MIT. Wyznaczenie obszaru Natura 2000 nie jest równoznaczne z zakazem prowadzenia działalności gospodarczej i realizowaniem inwestycji. Dla niektórych siedlisk ochrona nie wyklucza dotychczasowego gospodarczego użytkowania (czasem jest ono wręcz niezbędne). Na obszarach Natura 2000 nie można prowadzić działalności, która może znacząco negatywnie oddziaływać na przedmiot ochrony, a w efekcie – może pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszary Natura 2000.

2) Dla każdej inwestycji na obszarze Natura 2000 należy sporządzić raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.MIT. Planowane przedsięwzięcia, które mogą znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000. Dopiero jej wyniki wskazują, czy przedsięwzięcie będzie mogło zostać zrealizowane. W przypadku realizacji inwestycji z tzw. II grupy (obejmuje przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko) oraz III grupy (obejmuje przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, ale nie związane bezpośrednio z ochroną tego obszaru lub nie wynikające z tej ochrony), raport o oddziaływaniu na środowisko należy przygotować tylko wówczas, gdy podczas wstępnej analizy zostanie stwierdzona konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko lub na obszar Natura 2000. Raport podlega weryfikacji, przy udziale społeczeństwa i organizacji ekologicznych. Na podstawie przedłożonego raportu podejmowana jest decyzja o możliwości i warunkach realizacji przedsięwzięcia. Więcej – w rozdziale 3.

3) Można prowadzić działalność gospodarczą na obszarach Natura 2000.

FAKT. Natura 2000 nie musi wcale ograniczać inwestycji i działalności gospodarczej. Prowadzenie działalności gospodarczej przyjaznej środowisku to nieodłączny element programu Natura 2000.

4) Realizacja inwestycji na obszarze Natura 2000 różni się od realizacji inwestycji poza takim obszarem.

MIT. Realizacja przedsięwzięcia na obszarze Natura 2000 nie musi różnić się od jego realizacji poza obszarem „naturowym”.

Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z unijnym czy krajowym przepisem prawa, realizacja przedsięwzięcia, które może powodować znaczące skutki w środowisku, powinna być poprzedzona oceną tych skutków. Ocena powinna być przeprowadzona na podstawie informacji dostarczonych przez inwestora. Organy, instytucje i społeczność zainteresowane planowanym przedsięwzięciem mogą uzupełnić ww. informacje.

5) Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagana dla wszystkich przedsięwzięć.

MIT. Decyzja jest dokumentem, który określa środowiskowe uwarunkowania dla realizacji przedsięwzięcia7. Uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagane dla planowanych przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.

6) Wybór najlepszego wariantu realizacji przedsięwzięcia powinien uwzględniać tylko aspekty środowiskowe.

MIT. Na etapie przygotowania do realizacji przedsięwzięcia rozważane są alternatywne rozwiązania. Wybór najlepszego wariantu realizacji przedsięwzięcia powinien uwzględniać nie tylko aspekty środowiskowe, ale również funkcjonalne, ekonomiczne i społeczne. Rozwiązania alternatywne mogą obejmować wariantowanie, np.:

1. lokalizacji lub przebiegu przedsięwzięcia; 2. rozwiązań technologicznych lub konstrukcyjnych;3. metod budowy lub funkcjonowania przedsięwzięcia.

W raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko8 zawarty jest opis analizowanych wariantów, w tym wariantu proponowanego przez wnioskodawcę oraz racjonalnego wariantu alternatywnego oraz wariantu najkorzystniejszego dla środowiska (z uzasadnieniem ich wyboru).

7) Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach wydaje tylko regionalny dyrektor ochrony środowiska.

MIT. Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach wydaje nie tylko RDOŚ, ale także inne organy: wójt, burmistrz lub prezydent miasta, dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, starosta oraz GDOŚ. Więcej na ten temat w rozdziale 3.3.

7 art. 71 ustawy OOŚ, Dz. U. 2008 Nr 199 poz. 1227 ze zm.8 art. 66 ustawy OOŚ, Dz. U. 2008 Nr 199 poz. 1227 ze zm.

ZANIM ZACZNIEMY... 3


12

3.1. PRZEDSIĘWZIĘCIE Zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu

informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (ustawa OOŚ)9 przedsięwzięcie to „zamierzenie budowlane lub inna ingerencja w środowisko polegająca na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu, w tym również na wydobywaniu kopalin”. Przedsięwzięcia powiązane technologicznie kwalifikuje się jako jedno przedsięwzięcie, nawet jeżeli są one realizowane przez różne podmioty.

Planowane przedsięwzięcie można zaliczyć do jednej z trzech grup:

I grupa – obejmuje przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, wymienione w rozporządzeniu RM z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko10;

II grupa – obejmuje przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, wymienione w rozporządzeniu RM z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko11;

III grupa – obejmuje przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, inne niż z grupy I i II, ale nie związane bezpośrednio z ochroną tego obszaru lub nie wynikające z tej ochrony.

Przed rozpoczęciem planowanego przedsięwzięcia należy:1. sprawdzić w urzędzie gminy/miasta, czy dla terenu, na

którym planowane jest przedsięwzięcie, obowiązuje m.p.z.p., a jego zapisy nie wykluczają realizacji przedsięwzięcia;

2. jeżeli przedsięwzięcie planowane jest na obszarze Natura 2000 – zebrać informacje, czy w miejscu lub pobliżu planowanego przedsięwzięcia znajdują się siedliska przyrodnicze lub siedliska gatunków roślin i zwierząt, a także gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000;

3. złożyć odpowiednie wnioski i dokumentację (więcej na ten temat – w rozdziale 4); w przypadku przedsięwzięć, dla których wymagane jest uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, po jej uzyskaniu – ubiegać się o uzyskanie decyzji, między innymi: lokalizacyjnej (decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu), budowlanej (np.: pozwolenie na budowę, decyzja zezwalająca na realizację inwestycji drogowej), koncesji na poszukiwanie i wydobywanie kopalin ze złóż lub innych decyzji czy derogacji. Jeżeli przemawiają za tym konieczne wymogi nadrzędnego interesu publicznego, w tym wymogi o charakterze społecznym lub gospodarczym, i wobec braku rozwiązań alternatywnych, właściwy miejscowo regionalny dyrektor ochrony środowiska, a na obszarach morskich – dyrektor właściwego urzędu morskiego, może

9 Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227 ze zm.10 Dz. U. 2010 Nr 213, poz.139711 Dz. U. 2010 Nr 213, poz.1397

zezwolić na realizację planu lub działań, mogących znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, zapewniając wykonanie kompensacji przyrodniczej niezbędnej do zapewnienia spójności i właściwego funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000;

4. przed rozpoczęciem eksploatacji instalacji – uzyskać pozwolenia dotyczące m.in.:1) wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza; 2) wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi; 3) wprowadzania ścieków przemysłowych do

urządzeń kanalizacyjnych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego;

4) wytwarzania odpadów; 5) zgłoszenia instalacji przed rozpoczęciem działalności.

Uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie jest jednoznaczne z uzyskaniem decyzji o warunkach zabudowy. W trakcie wydawania decyzji o pozwoleniu na budowę lub innych decyzji może być przeprowadzona ponowna ocena oddziaływania na środowisko.

3.2. INWESTOR A REALIZACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA – WYBRANE PRZEPISY PRAWA1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ)

Obowiązki inwestora planującego i realizującego przedsięwzięcie wskazano m.in. w ustawie – Prawo ochrony środowiska (POŚ)12. W art. 74 POŚ zwraca się uwagę, aby w trakcie przygotowywania i realizacji przedsięwzięcia zapewnić „oszczędne korzystanie z terenu”. Natomiast przepis art. 75 stanowi, że „w trakcie prac budowlanych inwestor realizujący przedsięwzięcie jest obowiązany uwzględnić ochronę środowiska na obszarze prowadzenia prac, a w szczególności ochronę gleby, zieleni, naturalnego ukształtowania terenu i stosunków wodnych”.

Podczas realizacji przedsięwzięcia dopuszcza się wykorzystywanie i przekształcanie elementów przyrodniczych wyłącznie w takim zakresie, w jakim jest to konieczne. W przypadkach, gdy ochrona elementów przyrodniczych nie jest możliwa, inwestor jest zobowiązany do naprawienia wyrządzonych szkód, w szczególności przez kompensację przyrodniczą. Wymagany zakres kompensacji przyrodniczej w przypadku przedsięwzięć, dla których była przeprowadzona ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, określa decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach oraz inne decyzje, przed wydaniem których została przeprowadzona ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.

Inwestor jest obowiązany do przestrzegania prawa związanego z zapewnieniem ochrony środowiska nie tylko podczas procesu inwestycyjnego. Trzeba pamiętać, że nowo zbudowany lub przebudowany obiekt budowlany, zespół obiektów lub instalacja nie mogą być oddane

12 Dz. U. 2001 Nr 62 poz. 627 ze zm.

ZANIM ZACZNIEMY

13

do użytkowania, jeżeli nie spełniają wymagań ochrony środowiska13, tj.:

1. wykonania wymaganych przepisami lub określonych w decyzjach administracyjnych środków technicznych chroniących środowisko;

2. zastosowania odpowiednich rozwiązań technologicznych, wynikających z ustaw lub decyzji;

3. uzyskania wymaganych decyzji określających zakres i warunki korzystania ze środowiska;

4. dotrzymywania na etapie wymaganych prawem badań i sprawdzeń, wynikających z mocy prawa standardów emisyjnych oraz określonych w pozwoleniu warunków emisji.

Jeżeli w okresie 30 dni od zakończenia rozruchu nie są dotrzymywane standardy emisyjne albo określone w pozwoleniu warunki emisji ustalone dla fazy po zakończeniu rozruchu, nowo zbudowany lub przebudowany obiekt budowlany, zespół obiektów lub instalacja nie mogą być eksploatowane. Na 30 dni przed terminem oddania do użytkowania przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu ustawy OOŚ inwestor jest obowiązany poinformować wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o planowanym terminie:

1. oddania do użytkowania nowo zbudowanego lub przebudowanego obiektu budowlanego, zespołu obiektów lub instalacji;

2. zakończenia rozruchu instalacji (jeżeli jest on przewidywany).

2. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (UOP)

W ustawie o ochronie przyrody (UOP)14 znajdziemy przepisy dotyczące w szczególności zakazów realizacji przedsięwzięć w odniesieniu do różnych form ochrony przyrody.

W parkach narodowych i rezerwatach przyrody nie wolno prowadzić działalności wytwórczej, handlowej i rolniczej (z wyjątkiem miejsc wyznaczonych w planie ochrony). Art. 15 UOP zakazuje realizacji przedsięwzięć (budowy lub przebudowy obiektów budowlanych i urządzeń technicznych) z wyjątkiem tych, które mają służyć celom parku narodowego albo rezerwatu przyrody. Zakazana jest również zmiana stosunków wodnych, regulacja rzek i potoków (jeżeli zmiana nie służy ochronie przyrody), zmiana przeznaczenia i użytkowania gruntów oraz wykonywanie prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu. Nie wolno pozyskiwać do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu.

Odstępstwo od wymienionych wyżej zakazów jest możliwe dla realizacji inwestycji liniowych celu publicznego, w przypadku braku rozwiązań alternatywnych i po zagwarantowaniu kompensacji przyrodniczej.

W parkach krajobrazowych grunty rolne i leśne oraz inne nieruchomości znajdujące się w granicach parku pozostawia się

13 art. 76 POŚ, Dz. U. 2001 Nr 62 poz. 627 ze zm.14 Dz. U. 2004 Nr 92 poz. 880 ze zm.

w gospodarczym wykorzystaniu15. W parku krajobrazowym i na obszarze chronionego krajobrazu może być wprowadzony zakaz realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy OOŚ (nie dotyczy to realizacji przedsięwzięć dla których sporządzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko nie jest obowiązkowe i przeprowadzona procedura oceny oddziaływania na środowisko wykazała brak niekorzystnego wpływu na przyrodę parku). Podobnie jak w parku narodowym i rezerwacie przyrody, na terenie parku krajobrazowego i na obszarze chronionego krajobrazu zabronione jest pozyskiwanie do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu, wykonywanie prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu (z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym, przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub budową, odbudową, utrzymaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych), dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody lub racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej. Zakaz może także dotyczyć:

1. budowania nowych obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych (z wyjątkiem obiektów służących turystyce wodnej, gospodarce wodnej lub rybackiej);

2. lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 200 m od krawędzi brzegów klifowych oraz w pasie technicznym brzegu morskiego;

3. likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodno ‑błotnych;

4. prowadzenia chowu i hodowli zwierząt metodą bezściółkową;

Powyższe zakazy nie dotyczą m.in. zadań wynikających z realizacji inwestycji celu publicznego.

Na obszarach Natura 2000 zabrania się podejmowania działań mogących (osobno lub w połączeniu z innymi działaniami) znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 200016. W szczególności dotyczy to działań, które mogą pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt lub pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 albo wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000.

Szerzej o realizacji przedsięwzięć na obszarach Natura 2000 w rozdziale 4.

W stosunku do pomnika przyrody, stanowiska dokumentacyjnego, użytku ekologicznego lub zespołu przyrodniczo ‑krajobrazowego mogą być wprowadzone zakazy:

1. niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu lub obszaru;

2. wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu (z wyjątkiem prac związanych

15 art. 16 UOP, Dz. U. 2004 Nr 92 poz. 880 ze zm.16 art. 33 UOP, Dz. U. 2004 Nr 92 poz. 880 ze zm.


14

z zabezpieczeniem przeciwsztormowym lub przeciwpowodziowym albo budową, odbudową, utrzymywaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych);

3. uszkadzania i zanieczyszczania gleby; 4. dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli

zmiany te nie służą ochronie przyrody albo racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej;

5. likwidowania, zasypywania i przekształcania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodno ‑błotnych;

6. wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia użytkowanych gruntów rolnych;

7. zmiany sposobu użytkowania ziemi;8. wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym

torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu.

Zakazy nie dotyczą m.in. realizacji inwestycji celu publicznego.

3. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (PW)

Przepisy ustawy – Prawo wodne (PW)17 regulują m.in. kwestie związane z realizacją przedsięwzięć z zakresu wykonywania urządzeń wodnych lub ochrony przed powodzią i suszą. Jeżeli zadania te wykonywane są przez inwestora prywatnego w formie partnerstwa publiczno ‑prywatnego, wynagrodzenie może w całości pochodzić ze środków publicznych18. W art. 34 PW wskazano, że „każdemu przysługuje prawo do powszechnego korzystania ze śródlądowych powierzchniowych wód publicznych, morskich wód wewnętrznych wraz z morskimi wodami wewnętrznymi Zatoki Gdańskiej i z wód morza terytorialnego oraz, na zasadach określonych w przypisach odrębnych, amatorskiego połowu ryb”. Należy jednak podkreślić, że powszechne korzystanie z wód nie obejmuje:

1. wydobywania kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów z morskich wód wewnętrznych wraz z wodami wewnętrznymi Zatoki Gdańskiej oraz z wód morza terytorialnego;

2. wycinania roślin z wód lub brzegu;3. wydobywania kamienia i żwiru z potoków górskich;4. korzystania z wód w zbiornikach wodnych,

przeznaczonych do chowu lub hodowli ryb oraz innych organizmów wodnych, usytuowanych na wodach płynących;

5. wprowadzania ścieków. Wydobywanie kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów w granicach powszechnego korzystania z wód może odbywać się, po uzyskaniu zgody właściciela wody, w miejscach wyznaczonych przez radę gminy w drodze uchwały. Grunty pokryte wodami, stanowiące własność Skarbu Państwa, niezbędne do prowadzenia przedsięwzięć związanych m.in. z energetyką wodną; transportem wodnym; wydobywaniem kamienia, żwiru, piasku oraz innych

17 Dz. U. 2001 Nr 115 poz. 1229 ze zm.18 art. 9a PW, Dz. U. 2001 Nr 115 poz. 1229 ze zm.

materiałów lub wycinaniem roślin z wody; wykonywaniem infrastruktury transportowej, przemysłowej, komunalnej lub rolnej oraz działalnością służącą do uprawiania rekreacji, turystyki, sportów wodnych oraz amatorskiego połowu ryb oddaje się w użytkowanie za opłatą. Warunkiem oddania w użytkowanie gruntów jest posiadanie przez użytkownika pozwolenia wodnoprawnego. Na terenach strefy ochronnej ujęcia wody (bezpośredniej lub pośredniej) obowiązują zakazy i ograniczenia w zakresie użytkowania gruntów do celów niezwiązanych z eksploatacją ujęcia wody.

4. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo Budowlane (PB)

Ustawa – Prawo budowlane (PB)19 normuje działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz określa zasady działania organów administracji publicznej w tych dziedzinach. Przedsięwzięcia, które wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko oraz przedsięwzięcia wymagające przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, wymagają pozwolenia na budowę, zgodnie z art. 59 ustawy OOŚ20. Właściwy organ może nałożyć obowiązek uzyskania pozwolenia na rozbiórkę obiektów, jeżeli rozbiórka tych obiektów może wpłynąć na pogorszenie stosunków wodnych, warunków sanitarnych oraz stanu środowiska. Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego sprawdzana jest zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (w przypadku braku miejscowego planu) oraz wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach21.

3.3. DECYZJA O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

Uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach22 jest wymagane dla planowanych przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed uzyskaniem m.in.:

1. decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego, decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych oraz decyzji o pozwoleniu na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części;

2. decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

19 Dz. U. 1994 Nr 89 poz. 414 ze zm.20 art.29 ust. 3 PB, Dz. U. 1994 Nr 89 poz. 414 ze zm.21 art.35 PB, Dz. U. 1994 Nr 89 poz. 414 ze zm.22 art. 71 ustawy OOŚ, Dz. U. 2008 Nr 199 poz. 1227 ze zm.

ZANIM ZACZNIEMY

15

3. koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, wydobywanie kopalin ze złóż, podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz podziemne składowanie odpadów;

4. decyzji określającej szczegółowe warunki wydobywania kopaliny;

5. pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzeń wodnych;

6. decyzji ustalającej warunki prowadzenia robót polegających na regulacji wód oraz budowie wałów przeciwpowodziowych, a także robót melioracyjnych, odwodnień budowlanych oraz innych robót ziemnych zmieniających stosunki wodne na terenach o szczególnych wartościach przyrodniczych, zwłaszcza na terenach, na których znajdują się skupienia roślinności o szczególnej wartości z punktu widzenia przyrodniczego, terenach o walorach krajobrazowych i ekologicznych, terenach masowych lęgów ptactwa, występowania skupień gatunków chronionych oraz tarlisk, zimowisk, przepławek i miejsc masowej migracji ryb i innych organizmów wodnych;

7. decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów;

8. decyzji o zmianie lasu na użytek rolny;9. decyzji o zezwolenie na prowadzenie obiektu

unieszkodliwiania odpadów wydobywczych. Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje także przed dokonaniem zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych oraz zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie jest wymagane w przypadku zmiany decyzji polegających na:

1. ustaleniu lub zmianie formy lub wielkości zabezpieczenia roszczeń mogących powstać wskutek wykonywania działalności objętej decyzją;

2. zmianie danych wnioskodawcy;3. odstąpieniu od zatwierdzonego projektu

budowlanego, które nie spowoduje zmian uwarunkowań określonych w wydanej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dotyczącym charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego (kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji) lub zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne;

4. zmniejszeniu powierzchni, w granicach której ma być prowadzona działalność (dotyczy to wybranych przedsięwzięć);

5. przeniesieniu decyzji na inny podmiot.Postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych

uwarunkowaniach wszczyna się między innymi na wniosek inwestora planującego realizację przedsięwzięcia. Do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach należy dołączyć:

1. w przypadku przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko – raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,

a w przypadku, gdy inwestor wystąpił o ustalenie zakresu raportu – kartę informacyjną przedsięwzięcia;

2. w przypadku przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko – kartę informacyjną przedsięwzięcia;

3. poświadczoną przez właściwy organ kopię mapy ewidencyjnej obejmującej przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz obejmującej obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie;

4. w przypadku przedsięwzięć wymagających decyzji23 prowadzonych w granicach przestrzeni niestanowiącej części składowej nieruchomości gruntowej oraz przedsięwzięć dotyczących urządzeń piętrzących I, II i III klasy budowli – mapę sytuacyjno ‑wysokościową sporządzoną w skali umożliwiającej szczegółowe przedstawienie przebiegu granic terenu, którego dotyczy wniosek, oraz obejmującą obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie;

5. dla przedsięwzięć, dla których organem prowadzącym postępowanie jest RDOŚ – wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, dalej: m.p.z.p. (jeżeli plan ten został uchwalony) albo informację o jego braku. Nie dotyczy to przedsięwzięć dla których nie wymagane jest badanie zgodności z m.p.z.p;

6. dla przedsięwzięć, dla których organem prowadzącym postępowanie jest GDOŚ – wypis i wyrys z m.p.z.p. (jeżeli plan ten został uchwalony) albo informację o jego braku. Nie dotyczy to wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji w zakresie budowy obiektów energetyki jądrowej lub inwestycji towarzyszącej;

7. wypis z rejestru gruntów obejmujący przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz obejmujący obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie (w terminach określonych w ustawie OOŚ).

23 art. 72 ust. 1 pkt 4 lub 5 ustawy OOŚ, Dz. U. 2008 Nr 199 poz. 1227 ze zm.



16

Organy właściwe do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

GDOŚ w przypadku inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej i inwestycji towarzyszących

RDOŚ 1) dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko:

‑ dróg, ‑ linii kolejowych, ‑ napowietrznych linii elektroenergetycznych, ‑ instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych lub gazu, ‑ sztucznych zbiorników wodnych, ‑ obiektów jądrowych, ‑ składowisk odpadów promieniotwórczych,

2) dla przedsięwzięć realizowanych na terenach zamkniętych

3) dla przedsięwzięć realizowanych na obszarach morskich

4) zmiany lasu, niestanowiącego własności Skarbu Państwa, na użytek rolny

5) przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego

6) przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w zakresie terminalu

7) przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji związanych z regionalnymi sieciami szerokopasmowymi

8) przedsięwzięć polegających na zmianie lub rozbudowie przedsięwzięć wymienionych w pkt. 1 ‑7

9) przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych

starosta w przypadku scalania, wymiany lub podziału gruntów

Dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych

w przypadku zmiany lasu, stanowiącego własność Skarbu Państwa, na użytek rolny

Wójt, burmistrz lub prezydent miasta

w przypadku pozostałych przedsięwzięć

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach może być dołączona do wniosku o wydanie decyzji zezwalających na realizację przedsięwzięcia przez okres 4 lat. Termin ten może zostać wydłużony do 6 lat, jeżeli inwestor otrzyma od organu, który wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, stanowisko, że realizacja planowanego przedsięwzięcia przebiega etapowo oraz nie zmieniły się warunki określone w decyzji.

3.4. KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA

Zgodnie z przepisami ustawy OOŚ jest to dokument zawierający podstawowe informacje o planowanym przedsięwzięciu, w szczególności dane o:

1. rodzaju, skali i usytuowaniu przedsięwzięcia;

2. powierzchni zajmowanej nieruchomości, a także obiektu budowlanego oraz dotychczasowym sposobie ich wykorzystywania i pokryciu nieruchomości szatą roślinną;

3. rodzaju technologii;4. ewentualnych wariantach przedsięwzięcia, przy czym

w przypadku drogi w transeuropejskiej sieci drogowej każdy z analizowanych wariantów drogi musi być dopuszczalny pod względem bezpieczeństwa ruchu drogowego;

5. przewidywanej ilości wykorzystywanej wody, surowców, materiałów, paliw oraz energii;

6. rozwiązaniach chroniących środowisko;7. rodzajach i przewidywanej ilości wprowadzanych do

środowiska substancji lub energii przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko;

ZANIM ZACZNIEMY

17

8. możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko;

9. obszarach podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (UOP), znajdujących się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia;

10. wpływie planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego w przypadku drogi w transeuropejskiej sieci drogowej.

Karta jest załącznikiem do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięć z grupy II i dla przedsięwzięć z grupy I (gdy inwestor prosi o określenie zakresu raportu oraz w przypadku transgranicznego oddziaływania). Kartę informacyjną przedsięwzięcia inwestor załącza do wniosku w trzech egzemplarzach w wersji papierowej oraz jej wersję elektroniczną. Wzór Karty Informacyjnej Przedsięwzięcia – w rozdziale 5.5.

3.5. OCENA ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO

Zgodnie z ustawą OOŚ, ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko to postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko (łącznie z wpływem na zdrowie ludzi) planowanego przedsięwzięcia (np. budowlanego lub wydobywczego), obejmujące w szczególności:

1. weryfikację raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko;

2. uzyskanie wymaganych ustawą opinii i uzgodnień;3. zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa

w postępowaniu.Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko

przeprowadzana jest w ramach:1. postępowania w sprawie wydania decyzji

o środowiskowych uwarunkowaniach;2. postępowania w sprawie wydania decyzji o których

mowa w ustawie OOŚ24, jeżeli konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko została stwierdzona przez organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz w przypadku, gdy wniosek podmiotu planującego podjęcie realizacji przedsięwzięcia zostanie złożony do organu właściwego do wydania decyzji lub jeżeli organ właściwy do wydania decyzji stwierdzi, że we wniosku o wydanie decyzji zostały dokonane zmiany w stosunku do wymagań określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (ponowna ocena).

Ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji, o których mowa w ustawie OOŚ25 przeprowadza się także:

24 art.72 ust.1 pkt 1, 10, 14 i 1825 art. 72 ust. 1 pkt 1, 10, 14 i 18

1. na wniosek podmiotu planującego podjęcie realizacji przedsięwzięcia, złożony do organu właściwego do wydania decyzji;

2. jeżeli organ właściwy do wydania decyzji stwierdzi, że we wniosku o wydanie decyzji zostały dokonane zmiany w stosunku do wymagań określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, stanowiącą część postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przeprowadza organ właściwy do wydania tej decyzji. Organem właściwym do przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania na środowisko – a tym samym do wydania kończącego tę ocenę postanowienia uzgadniającego – jest RDOŚ26.

W ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko określa się, analizuje oraz ocenia:

1. bezpośredni i pośredni wpływ danego przedsięwzięcia na środowisko oraz zdrowie i warunki życia ludzi, dobra materialne, zabytki (i wzajemne oddziaływanie między tymi elementami) oraz dostępność do złóż kopalin;

2. możliwości oraz sposoby zapobiegania i zmniejszania negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko;

3. wymagany zakres monitoringu. Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko jest zawsze wymagana dla przedsięwzięć zaliczonych do I grupy (obejmuje przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko), a dla przedsięwzięć z II grupy (obejmuje przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko) może być wymagana. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko27 zawiera listę przedsięwzięć obu grup. Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko winna być realizowana, zgodnie z zasadami określonymi w POŚ, tj.:

26 art. 61 ust. 3 i art. 90 ust. 1 ustawy OOŚ, Dz. U. 2008 Nr 199, poz. 1227 ze zm.27 Dz. U. 2010 Nr 213, poz. 1397

FOTO: PIOTR ROJEK


18

1. zasadą komplementarności – „ochrona jednego lub kilku elementów przyrodniczych powinna być realizowana z uwzględnieniem ochrony pozostałych elementów”;

2. zasadą zapobiegania – „kto podejmuje działalność mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko, jest obowiązany do zapobiegania temu oddziaływaniu”;

3. zasadą przezorności – „kto podejmuje działalność, której negatywne oddziaływanie na środowisko nie jest jeszcze w pełni rozpoznane, jest obowiązany, kierując się przezornością, podjąć wszelkie możliwe środki zapobiegawcze”;

4. zasadą „zanieczyszczający płaci” – „kto powoduje lub może spowodować zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty zapobiegania lub usunięcia skutków tego zanieczyszczenia”.

3.6. PONOWNA OCENA ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO

Ponowne przeprowadzenie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dotyczy następujących decyzji zezwalających na realizację przedsięwzięcia:

1. decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego, decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych oraz decyzji o pozwoleniu na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części – wydawanych na podstawie ustawy PB;

2. decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej – wydawanej na podstawie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych28;

3. decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego;

4. decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji w rozumieniu przepisów ustawy o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych.

3.7. OCENA ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA OBSZAR NATURA 2000

Procedury i zakres kompetencji organów w zakresie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 zawarto w ustawie OOŚ. Realizacja planowanego przedsięwzięcia innego niż mogące zawsze znacząco i mogące

28 Dz. U. 2008 Nr 193, poz. 1194

potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko wymaga przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, jeżeli:

1. przedsięwzięcie to może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a nie jest bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynika z tej ochrony;

2. obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 został stwierdzony przez właściwy organ, który przed wydaniem decyzji jest obowiązany do rozważenia, czy przedsięwzięcie może potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000.

Przed wydaniem decyzji wymaganej dla realizacji przedsięwzięcia (innego niż przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko, które nie jest bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie wynika z tej ochrony) organ jest obowiązany do rozważenia, czy przedsięwzięcie może potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000. Dotyczy to wszystkich decyzji koniecznych przed rozpoczęciem realizacji przedsięwzięcia, w tym, w szczególności:

1. decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego, decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych oraz decyzji o pozwoleniu na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części – wydawanych na podstawie ustawy PB;

2. koncesji (innej niż koncesja na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, wydobywanie kopalin ze złóż, podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz podziemne składowanie odpadów – wydawanej na podstawie ustawy Prawo geologiczne i górnicze29;

3. pozwolenia wodnoprawnego, innego niż pozwolenie na wykonanie urządzeń wodnych – wydawanego na podstawie ustawy PW;

4. zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów – wydawanego na podstawie UOP;

5. pozwolenia na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich – wydawanego na podstawie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej30.

Ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 przeprowadza się w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji, jeżeli został stwierdzony obowiązek przeprowadzenia takiej oceny. Ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, stanowiącą część postępowania w sprawie wydania decyzji, przeprowadza regionalny dyrektor ochrony środowiska. W ramach oceny określa się, analizuje oraz ocenia oddziaływania przedsięwzięcia na obszary Natura 2000, biorąc pod uwagę także skumulowane oddziaływania przedsięwzięcia z innymi przedsięwzięciami. Jeżeli organ uzna, że przedsięwzięcie, inne niż przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko, które nie jest bezpośrednio związane z ochroną

29 Dz. U. 2011 Nr 163, poz. 981 30 Dz. U. 2003 Nr 153, poz. 1502 ze zm.

ZANIM ZACZNIEMY

19

obszaru Natura 2000 lub nie wynika z tej ochrony, może potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, wydaje postanowienie w sprawie obowiązku przedłożenia przez inwestora właściwemu miejscowo RDOŚ dokumentacji, w tym m.in. wniosku, karty informacyjnej przedsięwzięcia, poświadczonej przez właściwy organ kopii mapy ewidencyjnej obejmującej przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie oraz obejmującej obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie oraz wypisu i wyrysu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (jeżeli plan ten został uchwalony) albo informacji o jego braku. Jeżeli organ (inny niż RDOŚ) nie stwierdzi oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, wydaje decyzję na realizację przedsięwzięcia, wskazując, że organ rozważył wpływ planowanego przedsięwzięcia na środowisko. RDOŚ dokonuje analizy otrzymanej dokumentacji, biorąc pod uwagę oddziaływanie przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 (w szczególności – w odniesieniu do integralności i spójności obszarów) oraz skumulowane oddziaływanie przedsięwzięcia z innymi przedsięwzięciami. RDOŚ uwzględnia łącznie uwarunkowania dotyczące:

1. rodzaju i charakterystyki przedsięwzięcia;2. usytuowania przedsięwzięcia, z uwzględnieniem

możliwego zagrożenia dla środowiska, w szczególności przy istniejącym użytkowaniu terenu, zdolności samooczyszczania się środowiska i odnawiania się zasobów naturalnych, walorów przyrodniczych i krajobrazowych oraz uwarunkowań miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego;

3. rodzaju i skali możliwego oddziaływania w odniesieniu do powyższych uwarunkowań.

W przypadku stwierdzenia, że przedsięwzięcie nie będzie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, RDOŚ stwierdza brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000. W przypadku przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 RDOŚ stwierdza obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, przedłożenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 i określa zakres tego raportu. Zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 powinien być ograniczony do określenia oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000. Po przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 RDOŚ wydaje postanowienie w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000. RDOŚ uzgadnia warunki realizacji przedsięwzięcia, jeżeli:

1. z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 wynika, że przedsięwzięcie nie będzie znacząco negatywnie oddziaływać na ten obszar;

2. z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na ten obszar, i jednocześnie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 34 UOP.

Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na ten obszar, i jeżeli nie zachodzą

przesłanki, o których mowa w art. 34 UOP, RDOŚ odmawia uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia. Przed wydaniem postanowienia RDOŚ występuje do organu właściwego do wydania decyzji wymaganej przed rozpoczęciem realizacji przedsięwzięcia o zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa, przekazując temu organowi raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na obszar Natura 2000. Uwagi i wnioski zgłoszone przez społeczeństwo oraz protokół z rozprawy administracyjnej otwartej dla społeczeństwa (jeżeli była przeprowadzona) organ przekazuje RDOŚ. Po rozpatrzeniu uwag i wniosków RDOŚ wydaje postanowienie, wiążące organ właściwy do wydania decyzji. Właściwy organ wydaje decyzję, uwzględniając warunki realizacji przedsięwzięcia określone w postanowieniu RDOŚ. W decyzji, organ może:

1. nałożyć na wnioskodawcę obowiązki dotyczące ograniczania transgranicznego oddziaływania na środowisko w odniesieniu do przedsięwzięć, dla których przeprowadzono postępowanie dotyczące transgranicznego oddziaływania na środowisko;

2. w przypadku decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego, decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych oraz decyzji o pozwoleniu na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części – wydawanych na podstawie PB – nałożyć na wnioskodawcę obowiązek przedstawienia analizy porealizacyjnej, określając jej zakres i termin przedstawienia.

W przypadku, gdy z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 wynika potrzeba:

1. wykonania kompensacji przyrodniczej – organ stwierdza konieczność wykonania kompensacji;

2. zapobiegania, ograniczania oraz monitorowania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – organ nakłada obowiązek tych działań.

3.8. ZNACZĄCE NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIE NA OBSZAR NATURA 2000

Pojęcie „znaczące negatywne oddziaływanie na obszar Natura 2000”, zgodnie z definicją zawartą w ustawie OOŚ oznacza oddziaływanie na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności działania mogące:

1. pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000

lub2. wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony

został wyznaczony obszar Natura 2000lub

3. pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.

Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać


20

na obszar Natura 2000, organ właściwy do wydania decyzji wymaganej przed rozpoczęciem realizacji przedsięwzięcia odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia. Wyjątek w tym zakresie stanowi realizacja przedsięwzięć, za którymi przemawiają wymogi nadrzędnego interesu publicznego, w tym wymogi o charakterze społecznym lub gospodarczym, i wobec braku rozwiązań alternatywnych. Wówczas, właściwy miejscowo regionalny dyrektor ochrony środowiska, a na obszarach morskich – dyrektor właściwego urzędu morskiego, może zezwolić na realizację planu lub działań, mogących znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000. Na inwestora nakładany jest obowiązek wykonania kompensacji przyrodniczej niezbędnej do zapewnienia spójności i właściwego funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000. W przypadku, gdy znaczące negatywne oddziaływanie dotyczy siedlisk i gatunków priorytetowych, zezwolenie na realizację przedsięwzięcia może być udzielone wyłącznie w celu:

1. ochrony zdrowia i życia ludzi;2. zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego;3. uzyskania korzystnych następstw o pierwszorzędnym

znaczeniu dla środowiska przyrodniczego;4. wynikającym z koniecznych wymogów nadrzędnego

interesu publicznego, po uzyskaniu opinii Komisji Europejskiej. Ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 przeprowadza się w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji, jeżeli został stwierdzony obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000.

W ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 określa się, analizuje oraz ocenia oddziaływanie przedsięwzięć na obszary Natura 2000, biorąc pod uwagę także skumulowane oddziaływanie przedsięwzięcia z innymi przedsięwzięciami.

3.9. RAPORT O ODDZIAŁYWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO

Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko to dokument stanowiący integralną część wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji przedsięwzięcia. Organ, określając zakres raportu, uwzględnia stan współczesnej wiedzy i metod badań oraz istniejące możliwości techniczne i dostępność danych. Składając wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko inwestor może – zamiast raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko – złożyć kartę informacyjną przedsięwzięcia wraz z wnioskiem o ustalenie zakresu raportu. Zgodnie z ustawą OOŚ, raport powinien zawierać m.in.:

1. opis planowanego przedsięwzięcia; 2. opis elementów przyrodniczych środowiska

objętych zakresem przewidywanego oddziaływania

planowanego przedsięwzięcia na środowisko, w tym elementów środowiska objętych ochroną;

3. opis istniejących w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia zabytków;

4. opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia;

5. opis analizowanych wariantów;6. określenie przewidywanego oddziaływania na

środowisko analizowanych wariantów;7. uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawcę

wariantu, ze wskazaniem jego oddziaływania na środowisko;

8. opis metod prognozowania zastosowanych przez wnioskodawcę oraz opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, obejmujący bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko ‑, średnio ‑ i długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływania na środowisko;

9. opis przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą;

10. jeżeli planowane przedsięwzięcie jest związane z użyciem instalacji, porównanie proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania, o których mowa w POŚ;

11. wskazanie, czy dla planowanego przedsięwzięcia jest konieczne ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania w rozumieniu przepisów POŚ oraz określenie granic takiego obszaru, ograniczeń w zakresie przeznaczenia terenu, wymagań technicznych dotyczących obiektów budowlanych i sposobów korzystania z nich;

12. przedstawienie zagadnień w formie graficznej;13. przedstawienie zagadnień w formie kartograficznej

w skali odpowiadającej przedmiotowi i szczegółowości analizowanych w raporcie zagadnień oraz umożliwiającej kompleksowe przedstawienie przeprowadzonych analiz oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko;

14. analizę możliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem;

15. przedstawienie propozycji monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie jego budowy i eksploatacji lub użytkowania, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru;

16. wskazanie trudności, jakie napotkano, opracowując raport, wynikające z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy;

17. streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji zawartych w raporcie w odniesieniu do każdego elementu raportu;

18. nazwisko osoby lub osób sporządzających raport;19. źródła informacji stanowiące podstawę do

sporządzenia raportu.

WNIOSKI I PROCEDURY 4


22

4.1. OCENA ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA MOGĄCEGO ZAWSZE ZNACZĄCO ODDZIAŁYWAĆ NA ŚRODOWISKO Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wydawana przez organ gminy.

4.2. OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA MOGĄCEGO POTENCJALNIE ZNACZĄCO ODDZIAŁYWAĆ NA ŚRODOWISKO Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wydawana przez organ gminy.

Inwestor składa do organu gminy (wójt, burmistrz, prezydent miasta) wniosek, a wraz z nim:• raport w zakresie określonym w ustawie OOŚ

i inne, wymagane załączniki

Inwestor składa do organu gminy (wójt, burmistrz, prezydent miasta), oprócz wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach:• kartę informacyjną przedsięwzięcia, • inne, wymagane ustawowo załączniki

Organ gminy wydaje postanowienie o braku potrzeby przeprowadzenia oceny

Organ gminy:• wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach lub o odmowie określenia warunków

środowiskowych,• podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji i o możliwościach zapoznania

się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy

Organ gminy wydaje postano‑wienie o obowiązku przeprowa‑dzenia oceny

Organ gminy wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania

Inwestor przedkłada raport w zakresie zgodnym z postano‑wieniem organu gminy

Organ gminy podejmuje po‑stępowanie zawieszone postępo‑wanie – wydaje postanowienie

Organ gminy:• występuje o uzgodnienia i o opinię:

‑ uzgodnienie regionalnego dyrektora ochrony środowiska ‑ opinię właściwego inspektora sanitarnego (w przypadkach określonych w ustawie OOŚ) ‑ uzgodnienie dyrektora urzędu morskiego (w przypadkach określonych w ustawie OOŚ)

• przeprowadza postępowanie z udziałem społeczeństwa• weryfikuje raport

Organ gminy występuje do: • regionalnego dyrektora ochrony środowiska,• właściwego inspektora sanitarnego (w przypadkach

określonych w ustawie OOŚ),• dyrektora urzędu morskiego (w przypadkach

określonych w ustawie OOŚ)o opinię na temat:• potrzeby przeprowadzenia oceny• zakresu raportu

Opinia:• regionalnego dyrektora ochrony środowiska• właściwego inspektora sanitarnego (w przypadkach

określonych w ustawie OOŚ)• dyrektora urzędu morskiego (w przypadkach

określonych w ustawie OOŚ)

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

Organ gminy:• występuje o uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia i o opinię:

‑ uzgodnienie regionalnego dyrektora ochrony środowiska, ‑ opinię właściwego inspektora sanitarnego (w przypadkach określonych w ustawie OOŚ), ‑ uzgodnienie dyrektora urzędu morskiego (w przypadkach określonych w ustawie OOŚ),

• przeprowadza postępowanie z udziałem społeczeństwa, może przeprowadzić rozprawę administracyjną otwartą dla społeczeństwa

• weryfikuje raport, • wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach lub o odmowie określenia warunków

środowiskowych,• podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji i o możliwościach zapoznania

się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy

WNIOSKI I PROCEDURY

23

4.3. PONOWNA OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO W RAMACH POZWOLENIA NA BUDOWĘ Obowiązek stwierdzony w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

4.4. PONOWNA OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO W RAMACH POZWOLENIA NA BUDOWĘ Na wniosek inwestora

Inwestor przedkłada wniosek o przeprowadzenie ponownej oceny wraz z raportem w zakresie określo‑nym w ustawie OOŚ oraz decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach

Regionalny dyrektor ochrony środowiska występuje o opinię do: ‑ właściwego inspektora sanitarnego ‑ dyrektora urzędu morskiego (w przypadkach określonych w ustawie OOŚ)

Starosta:• wydaje decyzję o pozwoleniu na budowę lub o odmowie wydania pozwolenia • podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji i o możliwościach

zapoznania się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy

Regionalny dyrektor ochrony środowiska wydaje postanowienie w sprawie uzgod‑nienia warunków realizacji przedsięwzięcia

Inwestor składa:• wniosek o wydanie pozwolenia na budowę• raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko• decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach

Starosta:• przeprowadza udział społeczeństwa oraz rozprawę administracyjną

(w uzasadnionych przypadkach)• przekazuje regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska uwagi

i wnioski zgłoszone przez społeczeństwo oraz protokół z rozprawy administracyjnej (jeżeli została przeprowadzona)

Regionalny dyrektor ochrony środowiska występuje do:• starosty – o zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa • właściwego inspektora sanitarnego – o opinię • dyrektora urzędu morskiego – o opinię (w przypadkach określonych

w ustawie OOŚ)

Starosta występuje o uzgodnienie do regionalnego dyrektora ochrony środowiska Regionalny dyrektor ochrony środowiska wydaje postanowienie

w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia

Starosta:• wydaje decyzję o pozwoleniu na budowę lub o odmowie wydania

pozwolenia • podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji

i o możliwościach zapoznania się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy

Starosta występuje o uzgodnienie do regionalnego dyrektora ochrony środowiska

Regionalny dyrektor ochrony środowiska występuje do starosty o zapewnienie udziału społeczeństwa

Starosta: • przeprowadza udział społeczeństwa• przekazuje regionalnemu dyrektorowi ochrony

środowiska uwagi i wnioski zgłoszone przez społe‑czeństwa oraz protokół z rozprawy administracyjnej (jeżeli została przeprowadzona)

Wniosek o wydanie pozwolenia na budowę


24

4.5. PONOWNA OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO W RAMACH POZWOLENIA NA BUDOWĘ Obowiązek ponownej oceny stwierdzony przez starostę

Inwestor składa do starosty:• wniosek o wydanie pozwolenia na budowę w zakre‑

sie ustalonym w ustawie PB• decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach

Starosta:• podejmuje zawieszone postępowanie – wydaje postanowienie • występuje o uzgodnienie do regionalnego dyrektora ochrony środowiska

Regionalny dyrektor ochrony środowiska wydaje postanowienie w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia

Starosta:• wydaje decyzję o pozwoleniu na budowę lub o odmowie wydania pozwolenia • podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji i o możliwościach

zapoznania się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy

Regionalny dyrektor ochrony środowi‑ska występuje do starosty o zapewnie‑nie udziału społeczeństwa

Starosta: • przeprowadza udział społeczeństwa

oraz rozprawę administracyjną (jeżeli zachodzi potrzeba)

• przekazuje regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska uwagi i wnioski zgłoszone przez społeczeństwa oraz protokół z rozprawy administracyjnej (jeżeli została przeprowadzona)

Regionalny dyrektor ochrony środowi‑ska występuje o opinię do:

‑ właściwego inspektora sanitarnego ‑ dyrektora urzędu morskiego (w przypadkach określonych w usta‑wie OOŚ)

Starosta wydaje:• postanowienie, w którym nakłada obowiązek spo‑

rządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko i określa zakres raportu

• postanowienie o zawieszeniu postępowania do czasu przedłożenia raportu przez inwestora

Inwestor przedkłada raport w zakresie zgodnym z postanowieniem starosty

TO SIĘ MOŻE PRZYDAĆ… 5


26

5.1. WSPÓLNOTOWY SYSTEM EKOZARZĄDZANIA I AUDYTU EMAS31

Wspólnotowy system eko‑zarządzania i audytu EMAS (ang. Eco Management and Audit Scheme), to unijny instrument ochrony środowiska, funkcjonujący w oparciu o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 1221/2009 z 19 marca 2001 r. dopuszczającego dobrowolny udział organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS). Przeznaczony jest dla każdego rodzaju przedsiębiorstw oraz instytucji niekomercyjnych, które chcą doskonalić swoją działalność w obszarze ochrony środowiska. Wspólnotowy system ekozarządzania i audytu EMAS to szansa dla firm chcących prowadzić swój biznes w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju. EMAS daje wytyczne, dzięki którym firmy tworzą procedury zarządzania środowiskowego zapewniające minimalizację negatywnego wpływu na środowisko. Dzięki EMAS organizacje na bieżąco identyfikują i analizują wymagania prawne związane z ochroną środowiska, co ułatwia im ich przestrzeganie, ograniczając ryzyko kar ze strony inspekcji. Stworzenie efektywnego systemu zarządzenia środowiskowego w oparciu o wymagania EMAS zapewnia optymalizację zużycia zasobów, oszczędności i obniżenie wysokość opłat związanych z ochroną środowiska. Otwartość, przejrzystość i okresowe przedstawianie informacji dotyczących środowiska w postaci raportów środowiskowych (tzw. deklaracji EMAS), są kluczowymi elementami różniącymi EMAS od innych standardów zarządzania środowiskowego (m.in. ISO 14001). Elementy te są również istotne przy budowaniu zaufania zainteresowanych stron. Organizacje zarejestrowane w EMAS wyróżniają się na tle konkurencji. Kształtują swój wizerunek jako nowoczesnych, proekologicznych i odpowiedzialnych partnerów, transparentnych i otwartych na dialog. Organizacje zarejestrowane w EMAS najczęściej wymieniają korzyści, które odnoszą się do siedmiu kluczowych obszarów. Dotyczą one:

1. oszczędności dzięki zrównoważonemu zarządzaniu zasobami;

2. minimalizacji ryzyka kar ze strony inspekcji ochrony środowiska, dzięki zgodności z prawem;

3. sprostania wyzwaniom zmian klimatu związanym z rosnącymi opłatami, podatkami ekologicznymi;

4. wyróżnienia się na rynku oraz przewagi konkurencyjnej;5. zaangażowania pracowników;6. wiarygodności i zaufania ze strony społeczności

lokalnej, administracji oraz kontrahentów;7. zrównoważonego rozwoju i społecznej

odpowiedzialności biznesu jako efektywnego modelu zarządzania organizacją.

31 oprac. M. Krzyczkowski

EMAS jest nowoczesnym standardem zarządzania organizacją. Doskonale porządkuje obowiązki w obszarze ochrony środowiska. Pomaga optymalizować koszty i unikać kar za naruszenia prawa. Rejestracja wyróżnia na tle konkurencji. Buduje wizerunek nowoczesnego, odpowiedzialnego partnera, transparentnego i otwartego na dialog. Za rejestr EMAS w Polsce odpowiada Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. Dodatkowe informacje oraz akty prawne dotyczące EMAS znajdują się na stronie www.gdos.gov.pl.

5.2. GEOSERWIS32

Geoserwis33 to platforma internetowa, która umożliwia dostęp do publicznych geoprzestrzennych informacji ilościowych i jakościowych, pomocnych inwestorowi np. w planowaniu realizacji przedsięwzięcia. Pozwala wyszukiwać i przeglądać dane przestrzenne. Stanowi wsparcie dla:

1. udostępniania, wyszukiwania i przeglądania danych przestrzennych dotyczących obszarów chronionych, w tym m.in. parków narodowych i krajobrazowych, rezerwatów przyrody, obszarów Natura 2000, obszarów chronionego krajobrazu oraz zespołów przyrodniczo‑ ‑krajobrazowych;

2. wydawania przez GDOŚ i RDOŚ decyzji administracyjnych, w szczególności związanych z ocenami oddziaływania inwestycji na środowisko;

3. tworzenia planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000;

4. przedsiębiorców i inwestorów, właścicieli i potencjalnych nabywców nieruchomości.

Dane przestrzenne wyświetlane są na tle map Google, OpenStreetMap, a także ortofotomapy i map topograficznych z Geoportalu GUGiK (geoportal.gov.pl). Narzędzia dostępne w portalu umożliwiają zbudowanie własnego widoku mapy i edytowanie własnych obiektów bez konieczności posiadania specjalnego oprogramowania. Geoserwis zawiera rozwiązania, dzięki którym można przeglądać dane z dowolnych źródeł dostępnych w sieci, łączyć je, nawigować na mapie, rysować, dokonywać pomiarów, itd. Geoserwis wyposażony jest w usługę Web Map Service (WMS). Dzięki niej dane przestrzenne mogą być wyświetlane w innych geoportalach lub programach typu GIS. Docelowo, Geoserwis będzie zawierał narzędzia do aktualizacji i weryfikacji danych oraz do wykonywania podstawowych analiz przestrzennych. Za jego pomocą użytkownik będzie mógł zaimportować lub wyeksportować dane w formatach KML i GML. Przy wykorzystaniu standardowych i przyjaznych dla użytkownika interfejsów przeglądanie map będzie zintegrowane z katalogiem metadanych (danych o danych).

Dodanie do Geoserwisu funkcji społecznościowych ma umożliwić m.in. przesyłanie zdjęć i innych plików multimedialnych, które będą wykorzystywane do weryfikacji baz danych. Do Geoserwisu będą również sukcesywnie podłączane inne rejestry związane z ochroną środowiska m.in. Bank Danych o Inwentaryzacjach Przyrodniczych.

32 rozdz. 5.2‑5.4 – oprac. na podstawie materiałów GDOŚ33 http://geoserwis.gdos.gov.pl

TO SIĘ MOŻE PRZYDAĆ

27

5.3. UDOSTĘPNIANIE INFORMACJI O ŚRODOWISKU

Zasady udostępniania informacji o środowisku i jego ochronie regulują przepisy ustawy OOŚ. Prawo do informacji o środowisku i jego ochronie przysługuje „każdemu”, niezależnie od interesu prawnego lub faktycznego. Organy administracji są obowiązane do udostępniania informacji o środowisku i jego ochronie znajdujących się w ich posiadaniu lub które są dla nich przeznaczone. W art. 9 ustawy OOŚ zawarto katalog informacji, które podlegają udostępnieniu. Odmowa udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie następuje w drodze decyzji. Art. 16 ustawy OOŚ wskazuje przypadki, w których organ nie udostępnia informacji, a art. 17 ww. ustawy wskazuje sytuacje, kiedy organ może odmówić udostępnienia informacji. Informacje o środowisku i jego ochronie udostępnia się na podstawie pisemnego wniosku. Wymóg ten nie dotyczy m.in. informacji, które nie wymagają wyszukiwania. Organ administracji udostępnia informację o środowisku i jego ochronie bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu miesiąca od dnia otrzymania wniosku. Termin ten może zostać przedłużony do 2 miesięcy ze względu na stopień skomplikowania sprawy. Wyszukiwanie i przeglądanie w siedzibie organu administracji dokumentów wyszczególnionych w publicznie dostępnym wykazie jest bezpłatne. Natomiast, za wyszukiwanie informacji, a także za przekształcanie informacji w formę wskazaną we wniosku, sporządzanie kopii dokumentów lub danych oraz ich przesłanie organ administracji pobiera opłaty w wysokości odzwierciedlającej związane z tym uzasadnione koszty. Szczegółowe stawki tych opłat określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2010 r. w sprawie opłat za udostępnienie informacji o środowisku34:

1. za wyszukiwanie informacji – 5 zł (jeżeli wymaga wyszukania do dziesięciu dokumentów). Jeżeli informacja wymaga wyszukania więcej niż dziesięciu

34 Dz. U. Nr 215, poz. 1415

dokumentów opłata ulega zwiększeniu o nie więcej niż 0,50 zł za każdy kolejny dokument;

2. za przekształcanie informacji polegające na skanowaniu dokumentów – 0,10 zł za każdą stronę;

3. za sporządzanie kopii dokumentów lub danych w formacie 210 mm x 297 mm (A4):a) za stronę kopii czarno ‑białej – 0,15 zł,b) za stronę kopii kolorowej – 1,50 zł.

Opłaty wnosi się również za przesłanie kopii dokumentów lub danych drogą pocztową. Opłatę te pobiera się w wysokości podanej w obowiązującym cenniku usług pocztowych.

5.4. WNIOSKOMAT Z myślą o zainteresowanych uzyskaniem informacji

o środowisku z zakresu kompetencji i działalności GDOŚ i RDOŚ rozpoczęto wdrażanie Wnioskomatu35 – internetowej platformy usług i interaktywnej komunikacji z obywatelami. Celem projektu jest poprawa standardu obsługi w zakresie dostępu do informacji o środowisku przez GDOŚ i RDOŚ i umożliwienie uzyskania informacji w zakresie działalności oraz kompetencji GDOŚ i RDOŚ. Wnioskomat ma umożliwić uzyskanie informacji poprzez dedykowane usługi wyszukiwania, przeglądania i pobierania informacji o środowisku zgromadzonych w serwisach sieciowych GDOŚ i RDOŚ lub poprzez złożenie elektronicznego formalnego wniosku o udostępnienie informacji o środowisku. Oba te sposoby będą dostępne dla wszystkich, przy czym pierwszy z nich jest dostępny dla użytkowników anonimowych, natomiast drugi wymagać będzie zalogowania się do systemu. Docelowo, Wnioskomat ma być narzędziem dostępu do wiedzy na temat informacji o środowisku i jego ochronie w zakresie kompetencji i działalności GDOŚ i RDOŚ. Ponadto, tworzona będzie baza wiedzy i „dobrych praktyk” zawierająca informacje o postępowaniach, składanych wnioskach i udzielanych odpowiedziach wraz z komentarzami i historią procedowania.

35 https://wnioskomat.gdos.gov.pl

FOTO: PIOTR ROJEK


28

5.5. WZORY DOKUMENTÓW36

Wzór 1)

KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.)

1. Rodzaj, skala i usytuowanie przedsięwzięcia…/W punkcie tym należy wskazać na rodzaj przedsięwzięcia zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397), jego podstawowe parametry techniczne (wymiary, średnice, moc), a także lokalizację względem istniejącej zabudowy/2. Powierzchnia zajmowanej nieruchomości, a także obiektu budowlanego oraz dotychczasowy sposób ich wykorzystywania i pokrycie szatą roślinną…/W punkcie tym należy podać gabaryty planowanych obiektów budowlanych wraz ze wskazaniem, jaki procent powierzchni działki zostanie wyłączony z powierzchni biologicznie czynnej (zabudowany). Ponadto konieczne jest także porównanie dotychczasowego użytkowania terenu z planowanym jego zagospodarowaniem. Należy opisać też szatę roślinną w granicach nieruchomości, a także wskazać, czy w ramach prowadzonych prac planuje się zniszczenie szaty roślinnej (należy opisać jaka roślinność zostanie zniszczona i na jakiej powierzchni, w przypadku drzew należy podać gatunek i ilość drzew przeznaczonych do wycinki)/3. Rodzaj technologii …/W punkcie tym należy opisać technologię, jaka zostanie zastosowana do realizacji przedsięwzięcia. Dotyczy on tylko niektórych przedsięwzięć (instalacji). W pozostałych przypadkach należy opisać na czym będzie polegała planowana działalność/4. Ewentualne warianty przedsięwzięcia…/W punkcie tym należy przedstawić informacje o ewentualnych wariantach planowanego przedsięwzięcia. Wariantowanie może dotyczyć lokalizacji przedsięwzięcia, zastosowanej technologii, rozwiązań technicznych itp. Należy podkreślić, że w przypadku kiedy przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach będzie przeprowadzana ocena oddziaływania na środowisko, konieczne będzie szczegółowe opisanie analizowanych wariantów (w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko), określenie ich przewidywanego oddziaływania na środowisko, a także uzasadnienie wariantu proponowanego przez wnioskodawcę. Informacje o ww. wariantach powinny uwzględniać także ich przewidywane oddziaływanie na obszary Natura 2000/

5. Przewidywana ilość wykorzystywanej wody, surowców, materiałów, paliw oraz energiiSzacunkowe zapotrzebowanie na wodę wynosi:…Szacunkowe zapotrzebowanie na surowce wynosi:…Szacunkowe zapotrzebowanie na paliwa wynosi:…Szacunkowe zapotrzebowanie na energię wynosi:§ elektryczną:/…/kW/MW§ cieplną:/…/kW/MW§ gazową:/…/m3/h

/Informacje tu zawarte będą wynikać zarówno z przyjętej technologii i zaprojektowanej zdolności produkcyjnej, jak również z uzgodnień zawartych pomiędzy wnioskodawcą a zakładem energetycznym, wodociągami, itp. Wskazane jest, aby szczegółowość tych danych była na poziomie założeń do projektu budowlanego lub innej dokumentacji technicznej (operatu wodnoprawnego, projektu prac geologiczno ‑górniczych itp.)/

36 wzory dokumentów – www.gdos.gov.pl/Zmiany w postępowaniach administracyjnych w sprawach ocen oddziaływania na środowisko, I. Grudzińska, J. Zarzecka


29

6. Rozwiązania chroniące środowisko…/Z punktu widzenia wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach informacje zawarte w tym punkcie będą miały kluczowe znaczenie. Należy tu wskazać działania, rozwiązania techniczne czy technologiczne, których zastosowanie ma zapewnić, że oddziaływanie planowanego przedsięwzięcia nie przekroczy standardów jakości środowiska poza granicami terenu, do którego posiada tytuł prawny inwestor lub nie spowoduje uciążliwości, tam gdzie tych standardów nie ustalono (np. w przypadku odorów). Rozwiązania te muszą być spójne z założeniami projektu budowlanego (lub innych dokumentów, jak operaty wodnoprawne). Oznacza to, że rozwiązania takie jak osłony przeciwhałasowe, wentylacja, elektrofiltry, instalacje do odsiarczania, odazotowania spalin, separatory, osadniki, hermetyzacja obiektu, itp. zostaną tu wymienione, jeśli urządzenia, instalacje czy technologia, która zostaną zastosowane (wskazane później w projekcie budowlanym) może powodować ponadnormatywne oddziaływanie na środowisko (w przypadku hałasu, zanieczyszczeń powietrza, zanieczyszczeń wód czy pól elektromagnetycznych)/

7. Rodzaje i przewidywane ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko§ ilość i sposób odprowadzania ścieków bytowych:/…/;§ ilość i sposób odprowadzania ścieków technologicznych:/…/;§ ilość i sposób odprowadzania wód opadowych z zanieczyszczonych powierzchni utwardzonych (parkingi, drogi, itp.):/…/;§ rodzaj, przewidywane ilości i sposób postępowania z odpadami (segregacja, gromadzenie w szczelnych pojemnikach):/…/;§ ilość, rodzaje zainstalowanych i planowanych urządzeń emitujących hałas, zanieczyszczenia powietrza, odpady, ścieki, pola elektromagnetyczne lub innych elementów powodujących uciążliwości (np. odory):/…/.

/Należy tu uwzględnić konieczność dotrzymania standardów jakości środowiska, a tam gdzie ich nie ustalono, konieczność ograniczania uciążliwości (związanej choćby z odorami)/

8. Możliwe transgraniczne oddziaływanie na środowisko…/Punkt ten wypełnia się tylko wtedy, gdy zgodnie z Konwencją o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym (Dz. U. z 1999 r. Nr 96, poz. 1110) i art. 108–112 ustawy OOŚ zachodzą przesłanki do przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym/

9. Obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody znajdujące się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia…/W punkcie tym należy odnieść się do wszystkich form ochrony przyrody (parki narodowe, rezerwaty, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, obszary Natura 2000, itp.), które znajdują się w pobliżu planowanego przedsięwzięcia lub mogą zostać narażone na jego oddziaływanie. W przypadku obszarów Natura 2000 zawsze należy wskazać odległość, w której znajdują się najbliższe obszary Natura 2000, a tam gdzie jest to uzasadnione (np. zniszczeniem), miejsca występowania siedlisk i gatunków chronionych w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Ponadto, w przypadku braku możliwości wystąpienia oddziaływania na obszary Natura 2000 zawsze należy ten fakt uzasadnić/

/podpis wnioskodawcy/


30

Wzór 2)/imię i nazwisko wnioskodawcy, adres/ /miejscowość, data/

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

/przykład/

dla przedsięwzięcia polegającego na:/…/, które zgodnie z §/…/ust. 1 pkt/…/rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213 poz. 1397) kwalifikuje się jako planowane przedsięwzięcie mogące zawsze/potencjalnie37 znacząco oddziaływać na środowisko. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach będzie niezbędna do uzyskania decyzji/…/38

/podpis wnioskodawcy/

Załączniki:• Karta informacyjna przedsięwzięcia (3 egzemplarze + forma elektroniczna) lub raport o oddziaływaniu

przedsięwzięcia na środowisko (3 egzemplarze + forma elektroniczna)39;• poświadczona przez właściwy organ kopia mapy ewidencyjnej obejmująca przewidywany teren, na którym

będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz obejmująca obszar, na który będzie ono oddziaływać lub mapa sytuacyjno ‑wysokościowa w skali umożliwiającej szczegółowe przedstawienie przebiegu granic terenu, na którym zaplanowano przedsięwzięcie, oraz obejmująca obszar, na który będzie ono oddziaływać40;

• wypis z ewidencji gruntów obejmujący przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie oraz obszar, na który będzie ono oddziaływać;

• wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo informacja o braku takiego planu41.

37 W przypadku przedsięwzięć wymienionych w § 2 ww. rozporządzenia należy wybrać pierwszą opcję: potencjalnie. Dla przedsięwzięć wymienionych w § 3 ww. rozporządzenia przeznaczono drugą opcję: zawsze.38 Należy tu wskazać rodzaje decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 ustawy OOŚ, przed którymi należy uzyskać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. 39 Z reguły kartę informacyjną przedsięwzięcia załącza się do wniosku dla przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (wymienionych w § 3 ww. rozporządzenia), a raport będzie składany razem z wnioskiem tylko dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (wymienionych w § 2 ww. rozporządzenia).40 Mapa sytuacyjno ‑wysokościowa będzie dołączana tylko dla przedsięwzięć ubiegających się o koncesje geologiczne lub decyzje określające szczegółowe warunki wydobywania kopalin, zaś mapa ewidencyjna stanowi załącznik do wniosków o decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach dla pozostałych przedsięwzięć. 41 Wyrys i wypis z planu lub informacja o jego braku będzie załączana do wniosku tylko w przypadku przedsięwzięć, dla których organem prowadzącym postępowanie będzie regionalny dyrektor ochrony środowiska (poza drogami publicznymi, liniami kolejowymi o znaczeniu państwowym, przedsięwzięciami Euro 2012 i przedsięwzięciami wymagającymi koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin, inwestycji w zakresie terminalu i inwestycji związanych z regionalnymi sieciami szerokopasmowymi).


31

Wzór 3)

/miejscowość i data//nr rejestru organu właściwego do wydaniapozwolenia/

WNIOSEK O POZWOLENIE NA BUDOWĘ..............................................................................

/nazwa organu właściwego do wydania pozwolenia/

Inwestor:/imię i nazwisko lub nazwa oraz adres/na podstawie art. 32 i 33 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. 2010 r. Nr 243, poz. 1623) wnoszę o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę:/nazwa i rodzaj oraz adres całego zamierzenia budowlanego, rodzaj/ ‑e obiektu/ ‑ów bądź robót budowlanych, oznaczenie działki ewidencyjnej wg ewidencji gruntów i budynków poprzez określenie obrębu ewidencyjnego oraz numeru działki ewidencyjnej/.

Do wniosku o pozwolenie na budowę dołączam (niepotrzebne skreślić):1) cztery egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami – w tym decyzją

o środowiskowych uwarunkowaniach – i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi – w tym trzema egzemplarzami raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wraz z wersją elektroniczną42/lub trzema egzemplarzami karty informacyjnej przedsięwzięcia wraz z wersją elektroniczną43 – oraz zaświadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 7 ustawy – Prawo budowlane;

2) oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;3) decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami ustawy

o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;4) specjalistyczną opinię, o której mowa w art. 33 ust. 3 ustawy – Prawo budowlane;5) postanowienie o uzgodnieniu, z właściwym organem administracji architektoniczno ‑budowlanej, projektowanych

rozwiązań w zakresie, o którym mowa w art. 33 ust. 2 pkt 4 ustawy – Prawo budowlane;6) upoważnienie udzielone osobie działającej w moim imieniu.

/podpis inwestora lub osoby przez niego upoważnionej/

42 dla przedsięwzięć, dla których ponowną ocenę przesądzono na etapie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach lub przedsięwzięć, dla których z wnioskiem o ponowną ocenę wystąpił inwestor bez pytania o zakres raportu43 dla przedsięwzięć, dla których z wnioskiem o ponowną ocenę wystąpił inwestor i zapytał on o zakres raportu


32

WYKAZ UŻYTYCH SKRÓTÓW

GDOŚ – Generalny Dyrektor Ochrony ŚrodowiskaRDOŚ – Regionalny Dyrektor Ochrony ŚrodowiskaUstawa OOŚ – ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Dz. U. 2008 Nr 199 poz. 1227 ze zm.POŚ – ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, Dz. U. 2001 Nr 62 poz. 627 ze zm.UOP – ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Dz. U. 2004 Nr 92 poz. 880 ze zm.PW – ustawa z dnia 18 lipca 2001 r.– Prawo wodne, Dz. U. 2001 Nr 115 poz. 1229 ze zm. PB – ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, Dz. U. 1994 Nr 89 poz. 414 ze zm.m.p.z.p. – Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko.

Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiskaul. Wawelska 52/5400‑922 Warszawatel.: 22 57 92 900e‑mail: [email protected]

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA A OCHRONA...

Documents

Transcript of DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA A OCHRONA...