55

DYREKTYWA RADYz 9 lutego 1976 r.

w sprawie realizacji zasady równego traktowania kobiet i mê¿czyzn w zakresie dostêpu do zatrudnienia, awansu i szkoleñ zawodowych oraz warunków pracy

(76/207/ EWG)

RADA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzglêdniaj¹c Traktat ustanawiaj¹cy Europejsk¹ Wspólnotê Gospodarcz¹, a w szczególno�ci jego art. 235,uwzglêdniaj¹c wniosek Komisji,uwzglêdniaj¹c opiniê Parlamentu Europejskiego1

oraz opiniê Komitetu Ekonomiczno-Spo³ecznego2

a tak¿e maj¹c na uwadze, ¿e:

w swojej uchwale z 21 stycznia 1974 roku w sprawie programu dzia³añ spo³ecznych3 Rada nada³a priorytetowy charakterdzia³aniom zmierzaj¹cym do zapewnienia równego traktowania kobiet i mê¿czyzn w zakresie dostêpu do zatrudnienia, kszta³-cenia, awansu zawodowego oraz warunków pracy i wynagrodzenia;

w odniesieniu do wynagrodzeñ Rada przyjê³a 10 lutego 1975 roku dyrektywê 75/117/EWG w sprawie zbli¿enia ustawodaw-stwa pañstw cz³onkowskich dotycz¹cego stosowania zasady równego wynagradzania kobiet i mê¿czyzn4;

dzia³anie Wspólnoty jest niezbêdne dla zrealizowania zasady równego traktowania kobiet i mê¿czyzn w zakresie dostêpudo zatrudnienia, szkoleñ zawodowych i awansów oraz w zakresie innych warunków pracy; maj¹c tak¿e na uwadze, ¿erówne traktowanie kobiet i mê¿czyzn w miejscu pracy stanowi jeden z celów Wspólnoty zw³aszcza w zakresie dalszegowyrównywania warunków ¿ycia i pracy przy jednoczesnym utrzymaniu osi¹gniêtej poprawy; maj¹c tak¿e na uwadze, ¿eTraktat nie przyznaje ¿adnych specyficznych uprawnieñ niezbêdnych do realizacji tego celu;

zasadê równego traktowania w zakresie zabezpieczenia spo³ecznego nale¿y okre�liæ i stopniowo wprowadzaæ w ¿ycie zapomoc¹ dalszych aktów prawnych,

PRZYJMUJE NINIEJSZ¥ DYREKTYWÊ:

Artyku³ 1

1. Niniejsza dyrektywa dotyczy realizacji w pañstwach cz³onkowskich zasady równego traktowania kobiet i mê¿czyznw zakresie dostêpu do zatrudnienia, szkoleñ zawodowych i awansów oraz w zakresie warunków pracy i - podwarunkami przewidzianymi w ust. 2 - w zakresie zabezpieczenia spo³ecznego. Zasada ta nazywana jest dalej �zasad¹równego traktowania�.

2. W celu zapewnienia stopniowej realizacji zasady równego traktowania w dziedzinie zabezpieczenia spo³ecznego,Rada wyda, na wniosek Komisji, postanowienia, które okre�l¹ w szczególno�ci jej tre�æ, zakres i dzia³ania podejmowa-ne w celu jej stosowania.

Artyku³ 2

1. Zasada równego traktowania w rozumieniu poni¿szych przepisów oznacza brak jakiejkolwiek dyskryminacji ze wzglêduna p³eæ, bezpo�redniej lub po�redniej, zw³aszcza poprzez odniesienie do stanu cywilnego lub sytuacji rodzinnej.

2. Niniejsza dyrektywa nie odbiera pañstwom cz³onkowskim prawa do wy³¹czenia z zakresu jej stosowania takichzawodów i w razie potrzeby przygotowuj¹cych do nich szkoleñ, w odniesieniu do których, ze wzglêdu na ichcharakter lub warunki ich wykonywania, p³eæ pracownika jest czynnikiem decyduj¹cym.

3. Niniejsza dyrektywa nie stoi na przeszkodzie postanowieñ dotycz¹cych ochrony kobiety ze wzglêdu na ci¹¿ê imacierzyñstwo.

4. Niniejsza dyrektywa nie stoi na przeszkodzie dzia³aniom zmierzaj¹cym do popierania równo�ci szans kobiet i mê¿-czyzn, zw³aszcza zapobieganiu nierówno�ciom faktycznym, które wp³ywaj¹ na szanse kobiet w dziedzinach, którychdotyczy art. 1 ust. 1.

56

Artyku³ 3

1. Stosowanie zasady równego traktowania oznacza brak jakiejkolwiek dyskryminacji ze wzglêdu na p³eæ w zakresiewarunków dostêpu, w tym kryteriów wyboru, do pracy, stanowisk, oraz do wszystkich szczebli hierarchii zawodowejbez wzglêdu na sektor lub ga³¹� dzia³alno�ci.

2. W d¹¿eniu do tego celu pañstwa cz³onkowskie podejmuj¹ niezbêdne dzia³ania w celu zapewnienia:(a) uchylenia ustaw, aktów wykonawczych i administracyjnych sprzecznych z zasad¹ równego traktowania;(b) uchylenia, og³oszenia za niewa¿ne lub zmiany postanowieñ naruszaj¹cych zasadê równego traktowania, które

zawarte s¹ w uk³adach zbiorowych pracy, indywidualnych umowach o pracê, regulaminach zak³adowych i wstatutach wolnych zawodów;

(c) zmiany ustaw, aktów wykonawczych i administracyjnych sprzecznych z zasad¹ równego traktowania, w odniesie-niu do których intencja ochronna, która le¿a³a u ich podstaw nie jest ju¿ uzasadniona. W przypadkach, w którychpodobne postanowienia s¹ zawarte w uk³adach zbiorowych, pracownicy i przedstawiciele pracodawców bêd¹wezwani do wprowadzenia po¿¹danych zmian.

Artyku³ 4

1. Stosowanie zasady równego traktowania w zakresie dostêpu do wszelkich rodzajów i wszystkich szczebli poradnictwazawodowego, szkoleñ zawodowych, doskonalenia i przekwalifikowania zawodowego oznacza, ¿e pañstwa cz³onkowskiepodejm¹ wszelkie niezbêdne czynno�ci w celu zapewnienia:

(a) uchylenia wszelkich ustaw, aktów wykonawczych i administracyjnych sprzecznych z zasad¹ równego traktowania;(b) uchylenia, og³oszenia za niewa¿ne lub zmiany postanowieñ naruszaj¹cych zasadê równego traktowania, zawar-

tych w uk³adach zbiorowych pracy, indywidualnych umowach o pracê, regulaminach zak³adowych i statutachwolnych zawodów;

(c) dostêpu, bez uszczerbku dla autonomii przyznanej w niektórych pañstwach cz³onkowskich niektórym prywatnymo�rodkom szkoleniowym, do poradnictwa zawodowego, szkoleñ zawodowych, doskonalenia i przekwalifikowaniazawodowego na podstawie tych samych kryteriów i na tych samych szczeblach bez jakiejkolwiek dyskryminacji zewzglêdu na p³eæ.

Artyku³ 5

1. Stosowanie zasady równego traktowania w zakresie warunków pracy, z uwzglêdnieniem warunków wypowiedzeniapracy oznacza, ¿e kobiety i mê¿czy�ni powinni mieæ zagwarantowane takie same warunki pracy, bez dyskryminacji zewzglêdu na p³eæ.

2. W d¹¿eniu do tego celu pañstwa cz³onkowskie podejm¹ dzia³ania i wprowadz¹ �rodki prawne niezbêdne do zapewnienia:(a) uchylenia wszelkich ustaw, aktów wykonawczych i administracyjnych sprzecznych z zasad¹ równego traktowania;(b) uchylenia, og³oszenia za niewa¿ne lub zmiany postanowieñ naruszaj¹cych zasadê równego traktowania, zawar-

tych w uk³adach zbiorowych pracy, indywidualnych umowach o pracê, regulaminach zak³adowych i zasadachwykonywania wolnych zawodów;

(c) zmiany przepisów ustaw, aktów wykonawczych i administracyjnych sprzecznych z zasad¹ równego traktowania,w odniesieniu do których intencja ochronna, która le¿a³a u ich podstaw nie jest ju¿ uzasadniona. W przypadkach,w których podobne postanowienia s¹ zawarte w uk³adach zbiorowych pracownicy i przedstawiciele pracodaw-ców bêd¹ wezwani do wprowadzenia po¿¹danych zmian.

Artyku³ 6

Pañstwa cz³onkowskie wprowadz¹ do krajowych porz¹dków prawnych rozwi¹zania niezbêdne do umo¿liwienia ka¿dej oso-bie, która czuje siê poszkodowana z powodu niezastosowania w stosunku do niej zasady równego traktowania w rozumieniuart. 3, 4 i 5, dochodzenia swoich praw przed s¹dem po ewentualnym odwo³aniu siê do innych w³a�ciwych w³adz.

Artyku³ 7

Pañstwa cz³onkowskie podejm¹ dzia³ania i wprowadz¹ �rodki prawne niezbêdne do uchronienia pracowników przedwypowiedzeniem przez pracodawcê pracy w reakcji na skargê z³o¿on¹ na szczeblu przedsiêbiorstwa lub na skargê s¹dow¹zmierzaj¹c¹ do wymuszenia przestrzegania zasady równego traktowania.

57

Artyku³ 8

Pañstwa cz³onkowskie podejmuj¹ starania, by przepisy przyjête w zgodzie z niniejsz¹ dyrektyw¹, jak i odpowiednie,wcze�niej obowi¹zuj¹ce postanowienia, by³y podawane do wiadomo�ci pracowników z wykorzystaniem wszelkich odpo-wiednich �rodków, na przyk³ad w miejscu ich pracy.

Artyku³ 9

1. Pañstwa cz³onkowskie wprowadz¹ w ¿ycie ustawy, akty wykonawcze i administracyjne niezbêdne do stosowanianiniejszej dyrektywy w ci¹gu 30 miesiêcy od jej notyfikacji i poinformuj¹ o tym niezw³ocznie Komisjê.

Jednak¿e w odniesieniu do pierwszego zdania art. 3 ust. 2, lit. c), i do pierwszego zdania art. 5 ust. 2, lit. c) pañstwacz³onkowskie przeprowadz¹ pierwsze badanie i pierwsz¹ ewentualn¹ nowelizacjê ustaw, aktów wykonawczych iadministracyjnych, o których tu mowa, w terminie czterech lat od notyfikacji niniejszej dyrektywy.

2. Pañstwa cz³onkowskie przeprowadzaæ bêd¹ okresowe ewaluacje tych zawodów, o których mowa w art. 2, ust. 2, wcelu oceny zasadno�ci, z uwzglêdnieniem postêpu spo³ecznego w tym zakresie, dalszego utrzymywania przedmioto-wych wy³¹czeñ. Pañstwa cz³onkowskie przedstawi¹ Komisji wyniki przeprowadzonej ewaluacji.

3. Pañstwa cz³onkowskie przeka¿¹ ponadto Komisji teksty ustaw, aktów wykonawczych i administracyjnych przyjmo-wane w zakresie objêtym niniejsz¹ dyrektyw¹.

Artyku³ 10

W ci¹gu dwóch lat od up³ywu okresu trzydziestu miesiêcy, przewidzianego w art. 9. ust. 1 punkt.1, pañstwa cz³onkowskieprzeka¿¹ Komisji wszelkie niezbêdne informacje, umo¿liwiaj¹ce jej przygotowanie raportu na temat stosowania niniejszejdyrektywy w celu przedstawienia go Radzie.

Artyku³ 11

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do pañstw cz³onkowskich.

Sporz¹dzono w Brukseli, 9 lutego 1976 r.

W imieniu RadyG. THORNPrzewodnicz¹cy

1 Dz.U. WE nr C 111, z 20.05.1975, str. 142 Dz.U. WE nr C 286, z 15.12.1975, str. 8.3 Dz.U. WE nr C 13, z 12.02.1974, str. 1.4 Dz.U. WE nr L 45, z 19.02.1975, str. 19.