Drzwi Otwarte - UMCS

PL I

SSN

123

3-21

6XDrzwi Otwarte UMCS

Miesięcznik Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej • nr 3–4/212–213 • marzec–kwiecień 2015

2 W i adomo ś c i Un i we r s y t e c k ie m a r z e c – k w ie c i e ń 2 01 5

Wydawca: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Adres redakcji: pl. Marii Curie-Skłodowskiej 5, p. 1312, 20-031 Lublin tel. 81 537 54 19

Redakcja: Ewa Kawałko-Marczuk (redaktor naczelny), Aneta Adamska, Agnieszka Gałczyńska, Magdalena Kozak-Siemińska

Współpracownicy: Monika Gabryś-Sławińska, Jolanta Jarzyńska, Jerzy Kasprzak, Konrad Koperwas, Eliza Kosieradzka, Wiaczesław Kostko, Beata Kozłowska, Urszula Lewartowicz,

Piotr Majewski, Monika Mielko-Remiszewska, Przemysław Mroczek, Aneta Okuń, Monika Pańczyk, Sylwia Skotnicka, Krzysztof Trojnar, Iwona Wieleba

Okładka: Drzwi Otwarte UMCS, fot. Robert Frączek

Druk: Drukarnia Petit

Nakład: 630 egz.

Projekt graficzny i skład: Studio DTP Academicon & Grzegorz Zychowicz, [email protected], http://dtp.academicon.pl/

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i korekty nadesłanych tekstów. Ma również prawo do wyboru tekstów do publikacji.

e-mail: [email protected] www.wiadomosci.umcs.pl

Ogród Botaniczny UMCS już otwarty!

12 kwietnia po zimowej przerwie został otwarty Ogród Botaniczny UMCS. Tradycyjnie Ogród będzie czynny dla zwiedzających codziennie, do

końca października – od poniedziałku do piątku od godz. 9.00, zaś w soboty, niedziele i święta od godz. 10.00, w kwietniu do godz. 18.00 (później czas ten się wydłuża, a następnie skraca – zależnie od długości dnia). Wejście – od ul. Willowej. Szcze-gółowe informacje na stronie: www.garden.umcs.pl. X

3m a r z e c – k w ie c i e ń 2 01 5 W i adomo ś c i Un i we r s y t e c k ie

Spis treściWydarzeniaZ życia Uczelni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4Na Wydziałach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

Kartka z kalendarzaZe wspomnień pierwszych Profesorów UMCS . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Pierwsze lata UMCS . . . . . . . . . . . . . . . . 22Profesor Tadeusz Wilgat – badacz jezior . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

Nauka i ludzieZjazd Absolwentów Anglistyki UMCS . . 28„Kobieta na Medal” jest z UMCS! . . . . 30„Wykłady Profesorskie” na Wydziale Pedagogiki i Psychologii UMCS . . . . . . 31UMCS dla Samorządu . . . . . . . . . . . . . . 32Zasady komercjalizacji badań na Radzie Wydziału Biologii i Biotechnologii . . . . . 33„Nowoczesna biblioteka – nowoczesny bibliotekarz” . . . . . . . . . . . 34„Czas na Innowacje!” z Fundacją Rozwoju Lubelszczyzny . . . . . . . . . . . . . 35Szkolenie z telemedycyny w ramach projektu TEMPUS MEDET . . . . . . . . . . 3617. Konferencja Sprawozdawcza na Wydziale Chemii UMCS . . . . . . . . . . . . 37W Programie Absolwent UMCS jest nas już ponad 5000! . . . . . . . . . . . . . . . . 38Myśl polityczna obozu piłsudczy-kowskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Unikatowe fotografie w zbiorach Muzeum UMCS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Kobiety Świata Starożytnego w Badaniach Archeologicznych i Przekazach Źródłowych . . . . . . . . . . . 41

Sprawy studenckieDrzwi Otwarte UMCS . . . . . . . . . . . . . . 42Strefa Aktywności Studenckiej podczas Drzwi Otwartych . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Dzień Otwarty Wydziału Zamiejscowego w Puławach . . . . . . . . . 43Konkurs „Faces of America” . . . . . . . . . 44Debata „Rola Rady Miasta

w zarządzaniu przestrzenią miejską” . . . . 45Pogotowie przedmaturalne z fizyki. . . 46Dziennikarstwo ekologiczne – nowa jakość w edukacji medialnej . . . . . . . . . 47Studencka Debata „Komunikacja rowerowa w Lublinie” . . . . . . . . . . . . . . . 48Panel ekspercki dotyczący pracy rzecznika prasowego . . . . . . . . . . . . . . . 49Nocne wykłady na Wydziale Politologii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Konkurs Biochemiczny . . . . . . . . . . . . . 51Spotkanie slawistów z pracodawcami . . 52Przygoda z Archeologią! . . . . . . . . . . . . 53Podsumowanie sezonu Pszczółki AZS UMCS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Szkolenia dla studentów zagranicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Narodowy Dzień Pamięci o Żołnierzach Wyklętych . . . . . . . . . . . 56Teatralny sukces studentów CJKP . . . . 56Światowy Dzień Wody i Między-narodowy Dzień Meteorologii . . . . . . . 57Drzwi Otwarte w CJKP UMCS . . . . . . . 58Marketplace . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Studencka Debata „Projektowanie w praktyce” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60„Świat w polskich mediach” na Wydziale Politologii . . . . . . . . . . . . . 60Święto poezji i prozy ukraińskiej . . . . . 61

W świecie książekNowości wydawnicze Wydawnictwa UMCS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Książka o dziejach regionu lubelskiego w średniowieczu . . . . . . . . 66Caelum in ore. Rekonstrukcja smaku antycznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66„Koło Historii” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Drugi tom „Słownika gwar Lubelszczyzny” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

Życie kulturalnePiotr Selim – laureatem Nagrody Kulturalnej Miasta Lublin. . . . . . . . . . . 69Prawykonanie kompozycji prof. Mariusza Dubaja . . . . . . . . . . . . . . 72

W y d a r z e n i a


Targi edukacyjne w WilnieW dniach 5–7 lutego przedstawicie-le UMCS wzięli udział w 13. Mię-dzynarodowych Targach Wiedzy i Edukacji Studijos 2015 w Wilnie. Polskie stoisko narodowe zostało zorganizowane przez Minister-stwo Nauki i Szkolnictwa Wyższe-go oraz Instytut Polski w Wilnie.

Motywem przewodnim stoiska polskiego były osiągnięcia wybitne-go polskiego matematyka, współ-twórcy polskiej szkoły matema-tycznej Wacława Sierpińskiego. Motywem graficznym towarzyszą-cym kampanii było drzewo Wacła-wa Sierpińskiego (fraktal-trójkąt). Teren Targów (kilka olbrzymich hal) został podzielony na kilka sek-cji tematycznych – studia na uczel-niach litewskich; studia podyplo-mowe, praktyki i staże; studia na uczelniach zagranicznych – w tej sekcji wśród uczelni brytyjskich, niemieckich, holenderskich, ro-syjskich, francuskich było także stoisko polskie.

Targi cieszyły się sporym za-interesowaniem. Maturzyści in-teresowali się możliwością pod-jęcia studiów na UMCS w języku angielskim, a spora część intere-sowała się studiami po polsku ze względu na polskie korzenie, co dało możliwość przedstawicie-lom UMCS zaprezentowanie peł-nej oferty dydaktycznej. Szcze-gólnym zainteresowaniem wśród litewskich maturzystów cieszy-ły się kierunki artystyczne, fizy-ka techniczna, biologia, zarzą-dzanie (szczególnie zarządzenie w sporcie).

Wyda rzen iu towa rz ysz ył y spotkania i prezentacje o pol-skim szkolnictwie wyższym, no-wych trendach edukacyjnych

i możliwościach studiowania w Polsce.

Natalia Derevińska-Sobiecka

Spotkanie z dyrektorami i pełnomocnikami Szkół Partnerskich18 lutego w naszym Uniwersytecie odbyło się spotkanie przedstawi-cieli UMCS z dyrektorami i peł-nomocnikami Szkół Partnerskich UMCS. Uczestniczyli w nim: rek-tor Stanisław Michałowski, dyrek-tor Centrum Promocji Marcin Go-łębiowski, pracownicy Centrum Promocji współpracujący ze Szko-łami oraz przedstawiciele ze Szkół Partnerskich.

Spotkanie miało na celu podsu-mowanie dotychczasowej współ-pracy oraz nakreślenie planu dzia-łań na najbliższe miesiące. Liczymy, że dalsza współpraca będzie prze-biegać równie pomyślnie, a ucznio-wie ze Szkół Partnerskich dołączą do grona studentów UMCS. X

Posiedzenie Senatu UMCS – 25 lutegoObradom Senatu UMCS przewod-niczył rektor Stanisław Micha-łowski. Posiedzenie rozpoczęło się od uczczenia chwilą ciszy pamię-ci zmarłego prof. Henryka Rud-nickiego. Następnie prof. dr hab. Tadeusz Kuczumow, Dyrektor In-stytutu Matematyki przyjął z rąk rektora gratulacje z okazji jubile-uszu pracy zawodowej.

W dalszej kolejności rektor Sta-nisław Michałowski przekazał se-natorom informację o działalności Kolegium Rektorskiego od ostat-niego posiedzenia Senatu, a tak-że pogratulował prorektor Urszu-li Bobryk, która została członkiem Rady Kultury Miasta Lublin w no-wej kadencji.

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

5 marca w Muzeum UMCS odbył się wernisaż wystawy „Śladami Cyryla i Metodego. Od Moraw do

Chorwacji”, podczas którego zaprezento-wano kilkanaście ikon oraz 29 plansz opo-wiadających o działalności Cyryla i Meto-dego i ich następców na Terenia Moraw. Ekspozycję przygotował Narodowy Ośro-dek Informacji Turystycznej Republiki Chorwacji w Polsce. Patronat honorowy nad wydarzeniem objęła Jej Ekscelencja Ambasador Republiki Chorwacji w Pol-sce Andrea Bekić. X

Wystawa „Śladami Cyryla i Metodego”

W y d a r z e n i a


Opracowała Ewa Kawałko-Marczuk

Następnie zatwierdzono zmiany w składzie Senackiej Komisji Dy-daktyki i Wychowania, związa-ne z rezygnacją studentki Joanny Marszalec. Parlament Studentów UMCS rekomendował w jej miej-sce Dominikę Pieniążek.

W dalszej części obrad Senat UMCS podjął uchwałę ws. poparcia inicjatywy nadania imienia Josep-ha Conrada Korzeniowskiego ulicy lub placowi w Lublinie. Uchwała ma jedynie charakter intencyjny. Decyzję w tej sprawie faktycznie podejmie Rada Miasta Lublin.

W kolejnym punkcie Senat UMCS zmienił Uchwałę Nr XIX – 12.5/01 Senatu Akademickiego UMCS z 24 stycznia 2001 r. ws. ustanowienia Regulaminu Nagro-dy im. Jerzego Giedroycia. Skład Kapituły Nagrody uzupełniono o osobę prof. Andrzeja Chwalba z UJ, a zarazem zaakceptowano re-zygnację z pracy w Kapitule prof. Jerzego Kłoczowskiego, prof. Hu-berta Orłowskiego i prof. Fran-ciszka Ziejki.

Senat UMCS pozytywnie zaopi-niował również uchwały inwesty-cyjne ws. realizacji następujących zadań inwestycyjnych: „Przebu-dowa z dostosowaniem dla osób niepełnosprawnych do obowią-zujących przepisów p.poż. i sani-tarnych toalet na Wydziale Prawa i Administracji”; „Dostosowanie ciągów komunikacyjnych na Wy-dziale Ekonomicznym – część ni-ska do obowiązujących przepisów p.poż.”; „Termomodernizacja bu-dynku domu studenta »Kronos« UMCS w Lublinie przy ul. Sowiń-skiego 17”; „Przebudowa pawilonu szatniowego Centrum Kultury Fi-zycznej Uniwersytetu Marii Cu-rie-Skłodowskiej w Lublinie przy ul. Langiewicza 22a na cele spor-towe Klubu Uczelnianego AZS – UMCS”.

Senatorowie zajęli się również sprawą odwołania od oceny okre-sowej nauczycieli akademickich. Senat poparł stanowisko Komisji Odwoławczej ds. Oceny Nauczy-cieli Akademickich, w związku

17 lutego prorektorzy Barbara Hlibowicka--Węglarz i Ryszard Dębicki spotkali się z Ambasadorem Angoli Domingosem

Culolo, który był gościem Lubelskiego Klubu Bi-znesu. W ramach rozwoju kontaktów bilateralnych dzięki osobistemu zaangażowaniu Pana Ambasado-ra doszło do wyjazdów delegacji przedsiębiorców do Angoli w ramach Misji Gospodarczych, organizo-wanych przez Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego oraz Misji Akademickiej UMCS. X

Spotkanie z Ambasadorem Angoli

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Wraz z początkiem marca UMCS rozpoczął kur-sy języka polskiego we

Lwowie dla Ukraińców (osób do-rosłych i młodzieży) zainteresowa-nych podjęciem studiów na naszej Uczelni. Lekcje odbywają się dwa dni w tygodniu w siedzibie Centrum Informacyjnego UMCS w dawnym Pałacu Sapiehów oraz w Szkole Pod-stawowej nr 81 we Lwowie. Prowa-dzą je pracownicy Centrum Języka i Kultury Polskiej UMCS.

Kursy cieszą się bardzo dużą po-pularnością i stanowią owoc współ-

Kursy języka polskiego we Lwowie

Arc

hiw

um B

artło

mie

ja M

alisz

ewsk

iego

pracy UMCS z ukraińskimi part-nerami. Koordynatorem kursów jest dyrektor Centrum Promocji Marcin Gołębiowski, a ze strony ukraińskiej projektem kierują lwo-wianie: Roman Hrytsevych (radny Miasta Lwów), Oleg Kravchuk (dy-rektor Centrum UMCS we Lwo-wie) oraz Danylo Tkanko (wykła-dowca na Wydziale Artystycznym UMCS). Lekcje języka polskiego dla młodzieży odbywają się też dzięki współpracy z dyrektorem Szkoły nr 81 we Lwowie Bogdaną Prociv.

Bartłomiej Maliszewski

W y d a r z e n i a


Krajki porozumienie o współ-pracy, w ramach którego studen-ci studiów prowadzonych przez ZLS będą mogli uczestniczyć nie-odpłatnie w szkoleniach i wyda-rzeniach organizowanych przez LST w budynkach Uczelni, uzy-skają atrakcyjne rabaty na udział w szkoleniach i wydarzeniach or-ganizowanych przez LST w miej-scach niezwiązanych z Uczelnią oraz zostaną objęci programami rabatowymi na zakup narzędzi wspomagających pracę tłumacza, w tym oprogramowania i sprzętu komputerowego. Lubelskie Stowa-rzyszenie Tłumaczy będzie również uczestniczyć w organizacji prak-tyk dla studentów studiów prowa-dzonych przez ZLS UMCS. X

Spotkanie z dyrektorami szkół ponadgimnazjalnych w Puławach26 lutego w Wydziale Zamiejsco-wym (WZ) UMCS w Puławach odbyło się spotkanie dyrektorów szkół ponadgimnazjalnych z Puław i okolic z rektorem Stanisławem Michałowskim oraz dziekanem WZ Grzegorzem Smykiem. W spotka-niu uczestniczyli również wicesta-rosta powiatu puławskiego Michał Godliński, kierownik Wydziału Edukacji i Sportu Urzędu Miasta Puławy Stanisław Szajowski, peł-nomocnik rektora UMCS Janusz Kalbarczyk, pełnomocnik dzie-kana WZ Wojciech Graliński, dy-rektor Centrum Promocji Marcin Gołębiowski oraz Krystyna Lesz-czyńska reprezentująca kierunek public relations i doradztwo me-dialne. Spotkanie dotyczyło współ-pracy Uniwersytetu ze szkołami ponadgimnazjalnymi. X

Posiedzenie Senatu – 25 marcaObradom Senatu przewodni-czył rektor Stanisław Michałow-ski. Posiedzenie rozpoczęło się od uczczenia chwilą ciszy pamię-ci zmarłych: prof. dr hab. Marii Wojtaś-Wasilewskiej oraz dr. Sta-nisława Klimaszewskiego.

z czym ocena negatywna została zmieniona na pozytywną wraz z uwagami. Senatorowie pozytyw-nie zaopiniowali też wniosek Rady Wydziału Prawa i Administracji ws. zatrudnienia prof. dr hab. Anny Przyborowskiej-Klimczak na sta-nowisko profesora zwyczajnego.

W punkcie dotyczącym spraw bieżących prorektor Ryszard Dę-bicki poinformował m.in. o: da-nych z MNiSW przedstawiających wysokość dotacji statutowej; sta-tystykach za 2014 r. opublikowa-nych przez NCN i dotyczących liczby, pozyskiwania i aplikowa-nia przez UMCS o granty; kon-ferencji w MNiSW, która odbyła się 18 lutego i dotyczyła propozy-cji zmian w zasadach oceny para-metrycznej. Prorektor Urszula Bo-bryk poinformowała o laureatach „Miejskiego programu stypen-dialnego dla studentów i dokto-rantów” oraz pogratulowała Pio-trowi Gutowskiemu, studentowi Wydziału Prawa i Administracji, który został wybrany przez XXI Zjazd Parlamentu Studentów RP na członka Rady Wykonawczej PSRP, gdzie z dniem 1 stycznia objął funkcję Przewodniczącego Komisji Prawno-Socjalnej.

Aneta AdamskaBiuro Prasowe UMCS

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Porozumienie z Lubelskim Stowarzyszeniem Tłumaczy16 marca rektor Stanisław Micha-łowski i prezes Lubelskiego Stowa-rzyszenia Tłumaczy (LST) Irmina Daniłowska podpisali w obecno-ści kierownika Zakładu Lingwi-styki Stosowanej (ZLS) Jarosława

5 marca w Centrum Kultury i Sztuki Chińskiej He Shuifa UMCS odbyło się spotkanie ze zna-nym ekonomistą prof. Grzegorzem Kołodką

połączone z wystawą jego fotografii pt. „Następne po-kolenie” oraz promocją książki Droga do teraz, w któ-rej odpowiada na pytania prof. Pawła Kozłowskiego. Wystawę tworzą fotografie zrobione w 30 krajach na wszystkich kontynentach, pokazujące barwną wielo-kulturowość współczesnego świata. Zdjęcia koncen-trują się na młodej generacji. X

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Prof. Grzegorz Kołodko

Wystawa fotografii prof. Grzegorza Kołodki

W y d a r z e n i a


Następnie rektor poinformował, że w skład Senatu UMCS powo-łani zostali nowi przedstawiciele studentów – Karol Własiuk z Wy-działu Matematyki, Fizyki i Infor-matyki oraz Marzena Machnica z Wydziału Chemii.

W dalszej kolejności rektor Sta-nisław Michałowski, w imieniu Ko-legium Rektorskiego przedstawił informacje nt. bieżącej działalno-ści Uczelni, a także pogratulował dr. Piotrowi Selimowi z Wydziału Artystycznego z okazji otrzymania Nagrody Artystycznej Miasta Lub-lina za 2014 r. oraz dr Katarzynie Mieczkowskiej-Czerniak z Wydzia-łu Politologii z okazji przyznania jej Medalu Prezydenta Lublina za działalność na polu kultury.

Kolejnym punktem porządku ob-rad było rozpatrzenie wniosków o Nagrody Ministra Nauki i Szkol-nictwa Wyższego za rok 2014. Se-nat UMCS pozytywnie zaopinio-wał wnioski o nagrody dla: prof. dr. hab. Andrzeja Kokowskiego z Wydziału Humanistycznego za całokształt dorobku naukowego, dydaktycznego i organizacyjnego; dr hab. Marty Wójcickiej z Wydzia-łu Humanistycznego za osiągnięcia naukowe; prof. dr hab. Iwony Hof-man za osiągnięcia organizacyjne; dr Renaty Gozdeckiej i mgr Anny Mazur z Wydziału Artystycznego (nagroda zespołowa za osiągnięcia dydaktyczne).

Następnie Senat UMCS podjął uchwały: ws. warunków i trybu kierowania pracowników, dokto-rantów i studentów UMCS za gra-nicę w celach naukowych, dydak-tycznych oraz szkoleniowych; ws. utworzenia od roku akademickie-go 2015/2016 nowych kierunków studiów stacjonarnych na Wydzia-le Humanistycznym oraz efektów kształcenia na nich: glottodydakty-ka polonistyczna (studia I st.), En-glish Studies (studia I st. w języku angielskim); translacja konferen-cyjna (studia II st.); turystyka hi-storyczna (studia II st.); archiwi-styka i nowoczesne zarządzanie zapisami informacyjnymi (studia II st.); a także na Wydziale Mate-

matyki, Fizyki i Informatyki: Stu-dia Przyrodnicze i Technologiczne (Science and Technology) – stu-dia II st. w języku angielskim; ws. określenia efektów kształcenia dla kierunków studiów I i II stopnia, jednolitych magisterskich oraz studiów III stopnia na Wydzia-le Pedagogiki i Psychologii. Se-nat UMCS zdecydował o zmianie uchwały ws. zasad przyjęć na I rok studiów jednolitych magisterskich, I i II stopnia w roku akademickim 2015/2016.

Senat UMCS przychylił się też do wniosków Rad Wydziałów: Chemii ws. zatrudnienia prof. dr. hab. Ry-szarda Dobrowolskiego na stano-wisku profesora nadzwyczajne-go; Pedagogiki i Psychologii ws. zatrudnienia dr hab. Ewy Szepie-towskiej na stanowisku prof. nad-zwyczajnego. Ponadto, pozytywnie zaopiniował propozycję dotyczą-cą podjęcia prac nad zmianą her-bu UMCS.

Magdalena Kozak-SiemińskaRzecznik Prasowy UMCS

Lubelski Klaster Zaawansowanych Technologii LotniczychRozwój innowacyjności i wzrost konkurencyjności Miasta Lublin oraz regionu poprzez przepływ wiedzy oraz wzmocnienie powią-zań kooperacyjnych pomiędzy fir-mami, uczelniami i instytucjami zajmującymi się technologiami lotniczymi – to najważniejsze cele Lubelskiego Klastra Zaawanso-wanych Technologii Lotniczych (LKZTL), powołanego 17 kwiet-nia 2014 r. przez Urząd Miasta Lublin, Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego oraz PZL-Świdnik.

Po pomyślnym zakończeniu eta-pu organizacyjnego, Klaster wszedł w fazę aktywnej działalności na rzecz wspierania i rozwoju sekto-ra nowoczesnych technologii lotni-czych na Lubelszczyźnie. 31 marca br. odbyło się Walne Zgromadzenie członków LKZTL, wśród których znalazło się kilkadziesiąt firm z regionu oraz instytucje nauko-

19 marca w Centrum Języka i Kultury Pol-skiej dla Polonii i Cudzoziemców odbyło się kolejne spotkanie z cyklu „Wieczory

Literackie”, którego gościem była Anna Janko – poet-ka, pisarka, felietonistka; laureatka wielu nagród za poezję i prozę (m.in. Dziewczyna z zapałkami, Pasja według Św. Hanki). Spotkanie było połączone z pro-mocją książki Mała zagłada – lektury o Zagładzie oglądanej oczami dziewięcioletniej dziewczynki, mat-ki autorki, która 1 czerwca 1943 r. ocalała z pogromu we wsi Sochy na Zamojszczyźnie. X

Wieczory Literackie – spotkanie z Anną Janko

Fot.

Wia

czes

ław

Kos

tko

Fot.

Wia

czes

ław

Kos

tko

Fot.

Wia

czes

ław

Kos

tko

W y d a r z e n i a


we i szkoły wyższe, w tym także UMCS. Podczas spotkania nasz Uniwersytet reprezentował pro-rektor Ryszard Dębicki oraz eks-perci, którzy przygotowali zało-żenia do strategii działalności Klastra.

Rolę koordynatora oraz inicja-tora kontaktów z lubelskim śro-dowiskiem naukowym, bizneso-wym i samorządowym w Klastrze powierzono spółce PZL-Świdnik, która ogłosiła wsparcie działalno-ści LKZTL kwotą kilkuset tysięcy złotych. Środki te umożliwią m.in. rozbudowę jego struktury i pozy-skanie nowych partnerów. PZL--Świdnik pełni ogromną rolę za-równo w strukturze Klastra, jak i w gospodarce regionu. Zatrud-niając prawie 3500 pracowników, w tym niemal 630 inżynierów, PZL-Świdnik jest jednym z naj-większych pracodawców i najbar-dziej innowacyjną firmą na Lubel-szczyźnie. Dzięki rozbudowanej grupie lokalnych poddostawców, wchodzących w skład liczącego ponad 900 polskich firm łańcu-cha dostaw, silnemu zaangażo-waniu w transfer nowoczesnych technologii i know-how do regio-nu oraz sprzedaży eksportowej przekraczającej 700 mln zł, jest kluczowym integratorem i jed-nym z kół zamachowych rozwo-ju lubelskiej gospodarki.

Jednym z priorytetów Lubel-skiego Klastra Zaawansowanych Technologii Lotniczych, obok in-tegracji regionalnego środowiska biznesowego, naukowego i samo-rządowego, jest także współpraca z podobnymi ośrodkami w Pol-sce. W trakcie konferencji w lu-belskim Ratuszu uroczyście pod-pisano porozumienie ze Śląskim Klastrem Lotniczym, którego ce-lem jest m.in. wspólne wykorzy-stanie dobrych praktyk. X

Kalendarium3 lutego – prorektor R. Dębicki gościł władze lubelskich uczelni publicznych, spotkanie dotyczy-

ło Lubelskiego Festiwalu Nauki 2015. X

9 lutego – prorektor A. Bereza otworzył Wydziałową Konferen-cję Sprawozdawczą poświęconą omówieniu tematów badań rea-lizowanych na Wydziale Chemii w 2014 r. X

20 lutego– rektor S. Michałowski wziął

w uroczystościach z okazji 40-le-cia Zakładu Dydaktyki Chemii UMCS.

– prorektor B. Hlibowicka-Wę-glarz złożyła wizytę Ambasadorowi Brazylii Jorge Kadriemu, w związku z jego wyjazdem z Polski.

– prorektor U. Bobryk uczestni-czyła w posiedzeniu Rady Funda-cji Samorządu Studentów. X

21 lutego– rektor S. Michałowski i prorek-

tor R. Dębicki wzięli udział w uro-czystościach z okazji 95-lecia Lu-belskiego Urzędu Wojewódzkiego.

– prorektor U. Bobryk uczest-niczyła w wykładzie gen. Miro-sława Hermaszewskiego w ra-mach Uniwersytetu Dziecięcego UMCS. X

24 lutego – prorektor U. Bobryk wzięła udział w posiedzeniu Par-lamentu Studentów UMCS. X

27 lutego–4 marca – prorek-tor U. Bobryk przebywała wraz ze studentami na wyjeździe in-tegracyjnym „Zimowisko 2015” w Zakopanem. X

6 marca – prorektor B. Hlibowi-cka-Węglarz wzięła udział w spot-kaniu pn. „Dzień Kobiet Bizne-su”, zorganizowanym w Hotelu Alter przez prezesa Lubelskiego Klubu Biznesu Agnieszkę Gąsior- -Mazur. X

11 marca – rektor S. Michałow-ski wziął udział w konferencji „Ra-port o sytuacji mikro i małych firm w roku 2014 i perspektywy na rok 2015”, zorganizowanej w Sali

Fot.

Robe

rt F

rącz

ek

9 marca na Wydziale Ekonomicznym zosta-ło podpisane porozumienie o współpracy między UMCS a Polską Izbą Cła, Logisty-

ki i Spedycji, które dotyczy m.in. współpracy w sfe-rze edukacji celno-transportowo-logistycznej oraz zarządzania zasobami ludzkimi. Dokument pod-pisali prorektor Ryszard Dębicki oraz prezes Piotr Gołdyn. Odbył się także wykład prof. dr. hab. Wie-sława Czyżowicza, przewodniczącego Rady Progra-mowej PICLiS pt. „Polityka i prawo celne w zarzą-dzaniu międzynarodowym obrotem towarowym”. W spotkaniu wzięli również udział m.in. dziekan Wydziału Ekonomicznego Zbigniew Pastuszak i Jan Brodziński, członek zarządu PICLiS, twórca i wieloletni prezes Izby, redaktor naczelny „Moni-tora Prawa Celnego i Podatkowego”. X

Od lewej: prezes Piotr Gołdyn i prorektor Ryszard Dębicki

Porozumienie z Polską Izbą Cła, Logistyki i Spedycji

Fot.

Robe

rt F

rącz

ek

Prof. Wiesław Czyżowicz

Fot.

Robe

rt F

rącz

ek

W y d a r z e n i a


Kolumnowej Urzędu Wojewódzkie-go przez Bank Pekao S.A. X

12 marca – prorektor U. Bobryk uczestniczyła w posiedzeniu Rady Kultury Miasta Lublin. X

14 marca – prorektor U. Bobryk wzięła udział w Koncercie Laurea-tów XIV Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego im. J. Czechowicza oraz wernisażu prac nagrodzonych w XIII Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym „Ilustracje do wierszy Józefa Czechowicza i Juliana Tu-wima”, które odbyły się na Zamku Lubelskim. X

18–20 marca – rektor S. Micha-łowski uczestniczył w posiedze-niu Konferencji Rektorów Uniwer-sytetów Polskich, które odbyło się w Uniwersytecie Gdańskim. X

19 marca – prorektor U. Bobryk otworzyła Galę Finałową I Ogól-nopolskiego Konkursu z Publicz-nego Prawa Gospodarczego, zorga-nizowaną przez Elsa Lublin w Sali Widowiskowej Inkubatora Medial-no-Artystycznego UMCS, pod-czas której wręczono „Szafirowe Paragrafy”. X

23 marca – prorektor U. Bobryk ot-worzyła XXXI Konferencję „Bada-nia archeologiczne w Polsce środko-wowschodniej, zachodniej Białorusi i Ukrainie w roku 2014”, zorgani-zowaną przez Muzeum Lubelskie oraz Instytut Archeologii UMCS na Zamku Lubelskim. X

23, 26 marca – gośćmi prorekto-ra R. Dębickiego byli dr Peter Bir-le, dyrektor naukowy Ibero-Ame-ricanisches Institut (Berlin) oraz dr Jesus Tovar Mendoza z Centro de Investigacion en Ciencias So-ciales y Humanidades Universi-dad Autonoma del Estado de Me-xico, którzy przyjechali na UMCS w ramach cyklu „Spotkania z Ame-ryką Łacińską”. X

25 marca – prorektor R. Dębicki reprezentował Uczelnię na uro-

czystym spotkaniu służb mundu-rowych z okazji Świąt Wielkanoc-nych w Komendzie Wojewódzkiej Policji w Lublinie. X

26 marca– rektor S. Michałowski wziął

udział w sympozjum naukowym poświęconym pamięci prof. Stani-sława Szpikowskiego, zorganizowa-nym na Wydziale Matematyki, Fi-zyki i Informatyki.

– prorektor R. Dębicki otworzył zebranie zarządu European Associa-tion of American Studies, którego wiceprzewodniczącym jest dr hab. Paweł Frelik z Zakładu Kultury i Li-teratury Amerykańskiej. X

27 marca– prorektor R. Dębicki otworzył

seminarium „Praktyczne aspekty postępowań o udzielenie zamówie-nia publicznego”, zorganizowane na Wydziale Ekonomicznym przez Urząd Zamówień Publicznych przy współpracy UMCS.

– prorektor R. Dębicki wziął udział w uroczystości otwarcia Centrum Badawczo-Innowacyj-nego Instytutu Agrofizyki PAN w Lublinie. X

27–29 marca – prorektor U. Bo-bryk przebywała na wyjeździe służbowym we Lwowie, gdzie ot-worzyła wystawę prac studentów Wydziału Artystycznego oraz pro-wadziła warsztaty z Chórem Kon-serwatorium Muzycznego w ra-mach Festiwalu Chórów Miast Partnerskich. X

30 marca– prorektor A. Bereza reprezen-

tował UMCS na posiedzeniu Rady Naukowej, która będzie sprawowała nadzór merytoryczny nad przygo-towaniami obchodów 700. roczni-cy nadania Lublinowi prawa miej-skiego magdeburskiego.

– prorektor R. Dębicki otworzył konferencję Junior IT Academic Day, zorganizowaną na Wydziale Matematyki, Fizyki i Informatyki przez studentów z grup .NET oraz grup .IT. X

W dniach 19–22 marca na Wydziale Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej goś-cił doktor honoris causa UMCS prof.

Jean Poesen z Katolickiego Uniwersytetu z Leuven w Belgii. Wizyta była związana z udziałem profesora w projekcie badawczym finansowanym przez Naro-dowe Centrum Nauki, dotyczącym genezy i ewolu-cji zagłębień bezodpływowych w obszarach lesso-wych Wyżyny Lubelskiej, realizowanym od 2013 r. w Zakładzie Geologii i Ochrony Litosfery. Podczas wizyty odbyły się robocze spotkania poświęcone zagadnieniom merytorycznym związanym z reali-zacją kolejnego etapu projektu połączone z wyjaz-dami do obiektów badawczych położonych w za-chodniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego oraz do projektowanego Geoparku „Kamienny Las na Roztoczu” i Stacji Naukowej UMCS w Guciowie.

Wizyta była również okazją do wręczenia prof. Je-anowi Poesenowi statuetki patronki Uniwersytetu przez prorektora Ryszarda Dębickiego, w obecno-ści kierownika Zakładu Polityki Przestrzennej i Pla-nowania Mariana Harasimiuka, dziekana Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej Radosła-wa Dobrowolskiego oraz kierownika Zakładu Geo-logii i Ochrony Litosfery Wojciecha Zgłobickiego. Pamiątkę taką otrzymali wszyscy doktorzy honoris causa UMCS, których uhonorowano tym zaszczyt-nym tytułem w roku 70-lecia Uczelni. X

Od lewej: prof. Radosław Dobrowolski, prof. Jean Po-esen, prof. Ryszard Dębicki, prof. Wojciech Zgłobi-cki i prof. Marian Harasimiuk

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Wizyta doktora honoris causa prof. J. Poesena

W y d a r z e n i a


rzecz środowiska logopedycznego została odznaczona przez Prezyden-ta RP Brązowym Krzyżem Zasługi.

Nagrody Prezesa Rady Mini-strów zostały ustanowione z inicja-tywy PAN w 1994 r. Wręczane są za: osiągnięcia naukowe lub artystycz-ne, w tym za wybitny dorobek na-ukowy lub artystyczny; wysoko oce-niane osiągnięcia będące podstawą nadania stopnia naukowego dokto-ra habilitowanego lub stopnia dokto-ra habilitowanego sztuki; wyróżnio-ne rozprawy doktorskie; osiągnięcia naukowo-techniczne. X

Sukces w konkursie TANGOPropozycja prof. dr hab. Anety Bor-kowskiej z Zakładu Psychologii Kli-nicznej i Neuropsychologii UMCS znalazła się na liście projektów reko-mendowanych do finansowania w ra-mach konkursu TANGO. Wniosek pt. „Komputerowy program opano-wywania umiejętności ortograficz-nych dzieci i młodzieży” przygotowa-ny przez prof. A. Borkowską znalazł się w gronie najlepszych 48 spośród 210 zgłoszonych projektów. Dzięki środkom finansowym NCN i NCBR zostanie stworzona koncepcja możli-wości wykorzystania gospodarczego komputerowego treningu opanowy-wania umiejętności ortograficznych

Dr hab. J. Panasiuk prowadzi ba-dania naukowe z zakresu teorii ko-munikacji, tekstologii i neurologope-dii. Jest autorką ponad 160 publikacji naukowych, w tym standardów po-stępowania logopedycznego w przy-padkach afazji, pragnozji, alalii i nie-dokształcenia mowy o typie afazji. Jest autorką monografii Afazja a in-terakcja. TEKST – metaTEKST – kon-TEKST (Wydawnictwo UMCS 2012). Przyjmuje pacjentów w Uniwersyte-ckiej Pracowni Logopedycznej, gdzie specjalizuje się w diagnozie i tera-pii zaburzeń mowy u dzieci i osób dorosłych chorych neurologicznie.

Wykłada na studiach w zakresie neurologopedii w Lublinie i w in-nych ośrodkach naukowych. Przez dwie kadencje (2002–2008) pełniła i od 2014 r. ponownie przyjęła obo-wiązki Sekretarza Zarządu Główne-go Polskiego Towarzystwa Logope-dycznego, uczestniczyła w pracach Komisji Rozwoju i Zaburzeń Mowy PAN, była członkiem grupy eksper-tów tworzących obowiązujący dziś program specjalizacji w neurologo-pedii, wypełniała obowiązki krajowe-go konsultanta w dziedzinie neurolo-gopedii przy Ministerstwie Zdrowia, a od 2012 r. jest członkiem Komisji Egzaminacyjnej na Państwowym Egzaminie Specjalizacyjnym w za-kresie neurologopedii. Za pracę na

Prorektor U. Bobryk w Radzie KulturyProrektor Urszula Bobryk została powołana przed Prezydenta Lublina w skład Rady Kultury Miasta Lublin na lata 2015–2018 jako przedstawi-ciel środowiska akademickiego. X

Fot.

M. Ś

mia

row

ski /

KPR

M

Nagroda Premiera dla dr hab. J. PanasiukDr hab. Jolanta Panasiuk z Zakładu Logopedii i Językoznawstwa Stoso-wanego Wydziału Humanistyczne-go UMCS została laureatką Nagrody Prezesa Rady Ministrów za „wysoko ocenione osiągnięcia będące pod-stawą nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego”. Tym sa-mym znalazła się w gronie 44 wy-bitnych uczonych i dwóch zespołów naukowych z Polski. Nagrody zosta-ły wręczone 9 lutego w Kancelarii Premiera. 25 lutego dr hab. J. Pana-siuk spotkała się z rektorem Stani-sławem Michałowskim i prorekto-rem Ryszardem Dębickim, którzy pogratulowali badaczce sukcesu.

Fot.

Eliz

a Rad

ziko

wsk

a-Bi

ałob

rzew

ska /

Kan

cela

ria P

rezy

dent

a RP

Rektor Stanisław Michałowski został laureatem Nagrody Obywatel-skiej 25-lecia samorządności. To prestiżowe wyróżnienie otrzymał za „wieloletnie zaangażowanie w działalność na rzecz społeczności

lokalnej”. Prezydent RP Bronisław Komorowski wręczył nagrody zasłu-żonym samorządowcom 9 marca podczas uroczystości z okazji 25. rocz-nicy uchwalenia ustawy o samorządzie terytorialnym. X

Nagroda Obywatelska Prezydenta RP dla Rektora UMCS

W y d a r z e n i a


przez dzieci i młodzież posługującą się językiem polskim. W projekcie zapla-nowano m.in. analizę rynku i zbadanie zapotrzebowania na to innowacyjne narzędzie, które może być w przy-szłości wykorzystywane do nauczania umiejętności ortograficznych w szkole.

TANGO to wspólne przedsię-wzięcie NCN i NCBR, którego ce-lem jest ułatwienie jednostkom na-ukowym i uczelniom wprowadzania na rynek nowoczesnych technologii, produktów i usług oraz wzmocnie-nia współpracy naukowców z przed-siębiorcami. X

Nagroda dla dr. R. Typka19 lutego został rozstrzygnięty konkurs zorganizowany pod egidą Komitetu Chemii Analitycznej PAN „Najlepszy doktorat 2014”. Nagrodę za najlepszą pracę doktorską w dziedzinie spektro-metrii mas otrzymał pracownik Za-kładu Metod Chromatograficznych Wydziału Chemii UMCS dr Rafał Ty-pek, autor dysertacji pt. „Transforma-cje kwasu chlorogenowego w procesie jego ekstrakcji z materiału roślinne-go i produktów pochodnych”, wyko-nanej pod kierunkiem prof. Andrzeja L. Dawidowicza. Kwas chlorogenowy posiada wielokierunkową aktywność biologiczną, obejmującą właściwości antyutleniające, cytostatyczne, bak-teriostatyczne, wirusostatyczne, żół-ciopędne, jak i hamujące rozwój cuk-rzycy typu II. X

Prof. I. Hofman finalistką plebiscytu „Kuriera Lubelskiego”Prof. dr hab. Iwona Hofman, pro-dziekan ds. studenckich Wydziału Politologii została finalistką plebis-cytu „Kuriera Lubelskiego” – Lub-linianka Roku 2014. Uroczysta gala wręczenia nagród odbyła się 8 mar-ca w Grand Hotelu Lublinianka. No-minacje do konkursu otrzymały ko-biety działające na rzecz rozwoju Lubelszczyzny, aktywne w różnych sferach życia publicznego. X

Sukcesy filmu Granatowy zeszytFilm Granatowy zeszyt według sce-nariusza i w reżyserii dr hab. Nata-

szy Ziółkowskiej-Kurczuk został nominowany do Polskiej Nagrody Filmowej ORŁY w kategorii „Naj-lepsza Muzyka”. Gala wręczenia na-gród odbyła się 2 marca. To druga nominacja filmu reżyserki w tym prestiżowym konkursie. W 2013 r. film Komeda, Komeda… autorstwa N. Ziółkowskiej-Kurczuk zdobył na-grodę ORŁY w tej samej kategorii.

Granatowy zeszyt znalazł się tak-że wśród najlepszych filmów z całego świata (w tym czterech polskich) w fi-nale prestiżowego 58. konkursu New York Festivals World’s Best Tv Films 2015 w kategorii „Biografie/sylwetki”. 14 kwietnia podczas gali w Las Ve-gas film otrzymał certyfikat finalisty.

Film powstał na podstawie notatek kompozytora Witolda Lutosławskie-go w pamiętniku, w którym zapisy-wał prywatne opinie i refleksje na te-maty związane z muzyką i sztuką, jak również rolą artysty we współczesnym świecie. Granatowy zeszyt to portret genialnego muzyka i próba wniknię-cia w fenomen jego twórczości, ale też humorystyczna opowieść o nim sa-mym, jego bliskich i czasach, w któ-rych żył. Narrację w filmie prowadzi m.in. Leszek Możdżer, autor opraco-wania muzycznego do filmu. W do-tarciu do świata artysty pomagają mu spotkania z jego rodziną i pracowni-kami instytucji przechowujących cen-ne materiały pozostałe po nim. X

Dr Barbara Niezabitowska- -Wiśniewska Kobietą na Medal!Dr Barbara Niezabitowska-Wiśniew-ska z Instytutu Archeologii UMCS została Kobietą na Medal. Tytuł ten przyznała jej Kapituła „Gazety Wybor-czej” w Lublinie. Uroczystość odbyła się 10 marca w lubelskim Trybunale Koronnym. Swoje medale wyróżniają-cym się kobietom przyznał także pre-

Fot.

Robe

rt F

rącz

ek

23 marca podczas Gali Kultury, która od-była się na Zamku Lubelskim, prezy-dent Lublina Krzysztof Żuk wręczył

nagrody za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej i upowszechniania kultury. Wśród laureatów znaleźli się pracownicy UMCS. Dr Piotr Chilimoniuk z Zakładu Pedagogiki Instrumental-nej Wydziału Artystycznego otrzymał Nagrodę Artystyczną Miasta Lublin za 2014 r., natomiast dr Grzegorz Kondrasiuk z Zakładu Teatrologii Instytutu Filologii Polskiej otrzymał nagrodę za działalność na rzecz rozwoju i upowszechniania kultury w Lublinie. W uroczystej Gali udział wzię-ła prorektor Urszula Bobryk, która zasiada w Ko-misji ds. Nagród. X

Fot.

Konr

ad C

icho

ń

Pracownicy UMCS laureatami nagród kulturalnych

Fot.

Konr

ad C

icho

ń

W y d a r z e n i a


zydent Lublina Krzysztof Żuk. Wśród kandydatek zgłoszonych do tegorocz-nego plebiscytu „Kobieta na Medal” i odnoszących sukcesy w biznesie, na-uce lub sporcie znalazły się także m.in.: dr Marta Fiołka, adiunkt w Zakładzie Immunobiologii Instytutu Biologii i Biochemii UMCS oraz Kinga Koło-sińska, zawodniczka AZS UMCS. Była to już trzecia edycja tego plebiscytu. W ubiegłym roku najwięcej głosów od czytelników zdobyła prof. Elżbie-ta Skrzypek z Katedry Zarządzania Jakością i Wiedzą UMCS. X

Sukces portugalisty z UMCSMgr Mirosław Jawor, wykładow-ca z Zakładu Studiów Portugali-stycznych UMCS, jako jedyny kan-dydat z Polski został wyróżniony, już po raz drugi, prestiżowym stypen-dium w ramach międzynarodowe-go programu VIEIRA, przyznawa-nym przez Camões – Instituto da Cooperação e da Língua I.P., jed-nostki portugalskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych odpowiedzial-nej m.in. za propagowanie języka portugalskiego w świecie. Program VIEIRA jest skierowany do pracow-ników naukowych i dydaktycznych z całego świata, rozwijających swoje zainteresowania w dziedzinie tłuma-czeń i dydaktyki tłumaczeń. Projekt realizowany przez Mirosława Jawo-ra polega na opracowaniu i publika-cji polsko-portugalskiej bazy słowni-ctwa prawniczego i ekonomicznego oraz policyjnego. X

Wręczenie Stypendiów Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego20 lutego odbyło się spotkanie z pro-rektor Urszulą Bobryk, na którym wręczone zostały stypendia Mini-stra Nauki i Szkolnictwa Wyższe-go za wybitne osiągnięcia. Studenci UMCS, którzy otrzymali stypendia: Bolesta Łukasz – prawo, Chojnacki Michał – biotechnologia, Chról Emil – filologia, Gołębiowska Jagoda Emilia – grafika, Kostrzewa Marta – filo-logia polska, Krukowska Paulina – prawo, Lech Magdalena – finanse i rachunkowość, Mielnik Hubert –

prawo, Mikiciuk Anna – filologia, Ożga Milena – chemia, Pięt Ma teusz – biotechnologia, Powroźnik Ewelina – historia, Siuda Karolina – chemia, Starosielec Magdalena – biotechno-logia, Zając Adrian – biotechnolo-gia, Zubik Damian – filologia polska. Doktorant UMCS, którzy otrzymał stypendium – Kowalczyk Maciej – nauki chemiczne. X

Sukces doktoranta Wydziału PolitologiiMgr Marcin Sanakiewicz, doktorant Wydziału Politologii wygrał I Ogól-nopolski Konkurs na Najlepszą Pra-cę Magisterską z Wiedzy o Mediach „Media@stery”. Nagrodzona praca pt. „Telewizja ponowoczesna: logiki i imaginacje medialne” została napi-sana pod kierunkiem prof. dr. hab. Jana P. Hudzika w Zakładzie Filozo-fii i Socjologii Polityki. Nagrodą za zajęcie I miejsca jest publikacja zwy-cięskiej pracy nakładem Wydaw-nictwa Uniwersytetu Gdańskiego.

Konkurs zainicjował Instytut Filo-zofii, Socjologii i Dziennikarstwa Wy-działu Nauk Społecznych UG w celu promowania najwybitniejszych prac absolwentów magisterskich studiów dziennikarskich. Zgodnie z ideą zawar-tą w nazwie, Medi@stery mają zbierać wyróżniające się rozprawy poświęcone problematyce medioznawczej, by toro-wać drogę indywidualnym, twórczym i merytorycznie wartościowym doko-naniom. Do konkursu były zgłoszone prace magisterskie obronione w latach 2013 i 2014 na studiach dziennikar-skich we wszystkich uczelniach wyż-szych w Polsce. X

II miejsce studentki UMCS w konkursie o AKMonika Kwapisz, studentka IV roku logopedii z audiologią zajęła II miejsce w ogólnopolskim konkursie „Histo-ria Armii Krajowej” im. gen. Stefana Roweckiego ps. „Grot”, zorganizo-wanym przez: Światowy Związek Żołnierzy AK, Fundację Polskiego Państwa Podziemnego oraz Wyż-szą Szkołę Technologii Informatycz-nych w Warszawie w ramach obcho-dów 75. rocznicy powstania Polskiego Państwa Podziemnego. X

18 lutego w Trybunale Koronnym studenci i doktoranci UMCS – stypendyści „Miej-skiego programu stypendialnego dla

studentów i doktorantów”, których działalność na-ukowa lub artystyczna służy rozwojowi nauki i pro-mocji Lublina oraz Lubelszczyzny, otrzymali z rąk prezydenta Lublina Krzysztofa Żuka i rektora Sta-nisława Michałowskiego listy gratulacyjne. Łączna kwota przyznanego stypendium dla studenta wynosi 6216 zł, dla doktoranta 7700 zł. Na wypłatę stypen-diów z „Miejskiego programu stypendialnego dla studentów i doktorantów” w 2015 r. przeznaczono ponad 525 tys. zł. X

Studenci i doktoranci UMCS otrzymali stypendia prezydenta Lublina

Fot.

Robe

rt F

rącz

ekFo

t. Ro

bert

Frą

czek

W y d a r z e n i a


Na Wydziałach

Wydział Biologii

i BiotechnologiiRada Wydziału Biologii i Biotech-nologii na posiedzeniu 18 lutego podjęła uchwałę o nadaniu stopnia doktora habilitowanego nauk bio-logicznych w dyscyplinie biologia dr Ewie Pietrykowskiej-Tudruj, za-trudnionej na stanowisku adiunk-ta w Zakładzie Zoologii. Dr Ewa Pietrykowska-Tudruj przedłożyła w postępowaniu habilitacyjnym jako istotne osiągnięcie naukowe cykl siedmiu publikacji naukowych na temat: Morfologia stadiów rozwo-jowych i biologia chrząszczy z ple-mienia Staphylinini (Staphyliniae: Staphylinidae): narzędzie weryfikacji systematycznej i testów filogenetycz-nych. Uchwałę popierającą wniosek o nadanie stopnia doktora habilito-wanego dr Ewie Pietrykowskiej-Tu-druj przedłożyła Komisja Habilita-cyjna w składzie: przewodniczący prof. dr hab. Szczepan Biliński, se-kretarz dr hab. Joanna Czarnecka, recenzenci: dr hab. Paweł Jałoszyń-ski, prof. dr hab. Oleg Aleksandro-wicz, prof. dr hab. Bożena Łagow-ska, członkowie: prof. dr hab. Jerzy Gutowski, prof. dr hab. Wiesław Mułenko. X

Rada Wydziału Biologii i Biotech-nologii na posiedzeniu 25 marca podjęła uchwałę o nadaniu stopnia doktora habilitowanego nauk biolo-gicznych w dyscyplinie biotechno-logia dr. Adamowi Waśko, zatrud-nionemu na stanowisku adiunkta w Katedrze Biotechnologii, Żywie-nia Człowieka i Towaroznawstwa Żywności Uniwersytetu Przyrodni-

czego w Lublinie. Dr Adam Waśko przedłożył w postępowaniu habi-litacyjnym jako istotne osiągnięcie naukowe cykl siedmiu publikacji na-ukowych na temat: Charakterysty-ka wybranych białek egzoproteomu oraz czynników wzrostu szczepów bakterii z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Uchwałę popie-rającą wniosek o nadanie stopnia doktora habilitowanego dr. Ada-mowi Waśko przedłożyła Komi-sja Habilitacyjna w składzie: prze-wodniczący prof. dr hab. Ryszard Słomski, sekretarz dr hab. Jolanta Jaroszuk-Ściseł, recenzenci: dr hab. Joanna Bereta, prof. dr hab. Wło-dzimierz Bednarski, prof. dr hab. Teresa Urbanik-Sypniewska, człon-kowie: dr hab. inż. Piotr Walczak, dr hab. Monika Janczarek. X

DoktoratyRada Wydziału Biologii i Biotechno-logii na posiedzeniu 18 lutego nadała stopień doktora nauk biologicznych w dyscyplinie biotechnologia mgr Ju-stynie Sulej, zatrudnionej na stano-wisku asystenta w Zakładzie Bioche-mii UMCS. Temat pracy „Grzybowe dehydrogenazy celobiozowe jako po-tencjalne składniki bioogniw”. Pro-motor: prof. dr hab. Jerzy Rogalski. Recenzenci: prof. dr hab. Jacek Bie-lecki (UW), prof. dr hab. Zdzisław Targoński (UP Lublin). X

Rada Wydziału Biologii i Biotech-nologii na posiedzeniu 25 marca nadała stopień doktora nauk bio-logicznych w dyscyplinie biologia mgr. Marcinowi Domaciukowi, za-trudnionemu na stanowisku asy-stenta w Zakładzie Anatomii i Cy-tologii Roślin UMCS. Temat pracy „Drogi rozwoju żeńskich struktur generatywnych u antarktycznej ro-śliny naczyniowej Deschampsia an-tarctica Desv.” Promotor: dr hab. Irena Giełwanowska, prof. nadzw.

Recenzenci: prof. dr hab. Elżbie-ta Weryszko-Chmielewska (UW), prof. dr hab. Maria Kościńska-Pa-jąk (UP Lublin). X

Wydział ChemiiDoktoraty6 marca odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr Katarzyny Stępnik. Temat: „Micelarna chroma-tografia cieczowa (MLC) w badaniu związków aktywnych biologicznie”. Promotor: dr hab. Irena Malinow-ska, prof. nadzw. (UMCS). Recen-zenci: prof. dr hab. Wiesław Wasiak (UAM, Poznań), prof. dr hab. Witold Ciesielski (UŁ). X

16 marca odbyła się publiczna obro-na rozprawy doktorskiej mgr. An-drzeja Puszki. Temat: „Synteza, struktura i właściwości nowych termoplastycznych poliureta-nów z atomami siarki”. Promotor: dr hab. Anna Kultys. Recenzenci: prof. dr hab. inż. Krzysztof Pieli-chowski (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Jacek Lubczak (Po-litechnika Rzeszowska). X

23 marca odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr Agniesz-ki Knyś-Dzieciuch. Temat: „Oddzia-ływania białka CD44 z hialuronia-nem: modelowanie molekularne”. Promotor: dr hab. Wojciech Płaziń-ski. Recenzenci: prof. dr hab. Marek Cieplak (UW), prof. dr hab. Andrzej Wojtczak (UMK, Toruń). X

Wyjazdy zagraniczneDr Małgorzata Gil, mgr Gökhan De-mirci oraz mgr Onur Cetinkaya z Pra-cowni Technologii Światłowodów

W y d a r z e n i a


w dn. 15–22 lutego uczestniczy-li w spotkaniu naukowym dotyczą-cym współpracy z Aston Universi-ty, Institute of Photonic Technologie w Birmingham, Anglia. X

Prof. dr hab. Janusz Ryczkowski z Za-kładu Technologii Chemicznej w dn. 5–7 lutego uczestniczył w spotkaniu naukowym „European Chemistry Thematic Network – Label Com-mittee”, Bruksela, Belgia. X

Dr Paweł Mergo, dr Małgorzata Gil i mgr Onur Cetinkaya z Pracowni Technologii Światłowodów oraz mgr Gökhan Demirci i dr Beata Pod-kościelna z Zakładu Chemii Poli-merów w dn. 2–6 lutego uczestni-czyli w spotkaniu naukowym oraz w szkoleniu młodych naukowców w ramach projektu TRIPOD, The Charles III University of Madrid, Hiszpania. X

Dr Mariusz Barczak z Zakładu Che-mii Teoretycznej w dn. 6–9 lutego uczestniczył w spotkaniu naukowym w Institut de Chimie Molecularie de Reims, Universite Champagne-Ar-denne, Reims, Francja. X

Dr Mariusz Barczak z Zakładu Che-mii Teoretycznej w dn. 8–14 marca uczestniczył w konferencji „Fourth International Conference on Mul-tifunctional, Hybrid and Nanoma-terials”, Sitges, Hiszpania. X

Dr hab. Andrzej Machocki prof. nadzw. (UMCS) z Zakładu Tech-nologii Chemicznej w dn. 18– –21 marca uczestniczył w dwóch spotkaniach międzynarodowego konsorcjum projektu oraz FCH JU pierwszej połowy realizacji między-narodowego projektu badawcze-go 7FP No 325358 „Development of a Portable Internal Reforming Methanol High Temperature PEM Fuel Cell System” (Opracowanie przenośnego systemu wysoko-temperaturowych ogniw paliwo-wych PEM z wewnętrznym re-formingiem metanol), Bruksela, Belgia. X

Podsumowanie dużego unijnego projektu9 lutego odbyło się spotkanie podsu-mowujące projekt „Centrum Nano-materiałów Funkcjonalnych”, dzięki któremu laboratoria Wydziału Che-mii zostały zmodernizowane i wy-posażone w aparaturę naukowo-ba-dawczą. Utworzono również nowe, specjalistyczne miejsca pracy do ob-sługi zakupionej aparatury oraz pro-wadzenia na niej badań naukowych.

Projekt współfinansowany był ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i zrealizo-wany na Wydziale Chemii UMCS w latach 2008–2015. Jego całkowita wartość to ponad 47 mln zł, w tym udział Unii Europejskiej wynosi 39 mln zł, a blisko 7 mln zł pocho-dziło z budżetu państwa.

Aparatura badawcza Wydzia-łu Chemii przeznaczona do badań właściwości nanomateriałów i ma-teriałów należy do najnowocześniej-szej w skali światowej i w bardzo dużej części jest unikatowa w ska-li kraju, a w Polsce wschodniej są to jedyne tego typu urządzenia. Po-twierdzeniem jakości wykonywa-nych badań w Laboratorium Ana-litycznym Wydziału Chemii jest akredytacja przyznana 21 stycznia przez Polskie Centrum Akredytacji.

Na spotkanie, oprócz pracow-ników UMCS, zostali zaprosze-ni przedstawiciele Urzędu Mar-szałkowskiego Województwa Lubelskiego, Urzędu Miasta Lublin, Lubelskiego Parku Naukowo-Tech-nologicznego oraz przedsiębiorstw (głównie z regionu lubelskiego) i na-ukowcy z instytucji naukowych współpracujący z Wydziałem Che-mii UMCS. X

Wydział Ekonomiczny

Na opublikowanej 2 lutego liście biegłych sądowych ustanowionych

przy Sądzie Okręgowym w Lublinie (http://lublin.so.gov.pl/pliki/743.pdf) znalazły się nazwiska trzech pra-cowników Wydziału Ekonomiczne-go UMCS. Są to: dr Roman Asyn-gier, dr Jacek Czarecki i dr Robert Zajkowski. X

Wydział Filozofii

i SocjologiiDoktoraty4 lutego odbyła się publiczna obro-na pracy doktorskiej mgr Elżbiety Zielant. Tytuł pracy: „Życie rodzin-ne Polaków we współczesnym Ka-zachstanie”. Recenzenci: prof. dr hab. Zofia Kawczyńska-Butrym (In-stytut Socjologii UMCS) i prof. dr hab. Elżbieta Budakowska (Insty-tut Profilaktyki Społecznej i Reso-cjalizacji UW). Promotor: dr hab. Mirona Ogryzko-Wiewiórowska, prof. nadzw. (Instytut Socjologii UMCS). X

18 lutego odbyła się publiczna obro-na pracy doktorskiej mgr Iwony Za-krzewskiej. Tytuł pracy: „Konsume-ryzm a dewastacja ludzkich potrzeb (A. Maslow, G. Ritzer, B. Barber)”. Re-cenzenci: prof. dr hab. Maria Szysz-kowska (Instytut Nauk o Państwie i Prawie UW) i dr hab. Jacek Brecz-ko (Studium Filozofii i Psychologii Człowieka UM w Białymstoku). Pro-motor: prof. dr hab. Jadwiga Miziń-ska (Instytut Filozofii UMCS). X

19 marca odbyła się publiczna obro-na pracy doktorskiej mgr Teresy Kli-mowicz. Tytuł: „Filozoficzne modele wykluczenia – R. Girard, M. Foucault i G. Agamben”. Recenzenci: dr hab. Bogdan Banasiak, prof. nadzw. (Insty-tut Kultury Współczesnej, UŁ), prof. dr hab. Cezary Wodziński (Wydział „Artes Liberales” UW). Promotor: prof. dr hab. Jadwiga Mizińska (In-stytut Filozofii UMCS). X

W y d a r z e n i a


Konferencje10 lutego w Instytucie Filozofii od-była się ogólnopolska konferencja naukowa „Enigma piękna”, zorgani-zowana przez Koło Naukowe Estety-ków przy Zakładzie Estetyki UMCS. Konferencję, w której uczestniczy-ło kilkadziesiąt osób z 16 ośrod-ków naukowych w kraju, otworzyła dr hab. Teresa Pękala, prof. nadzw. – dziekan WFiS i opiekun KNE. Celem wydarzenia było interdyscyplinar-ne spojrzenie na zagadnienie pięk-na i innych wartości estetycznych, ze szczególnym uwzględnieniem współczesnych kanonów piękna ko-biecego oraz procesów estetyzacji rzeczywistości. X

9 marca na Uniwersytecie w Bergen (Norwegia) odbył się III Work shop w ramach projektu: „Polish fema-le migrants and their families – a study of care deficit”. W spotka-niu uczestniczyli ze strony lidera projektu (Zakładu Socjologii Ogól-nej i Badań nad Migracjami, Insty-tutu Socjologii UMCS), kierownik projektu prof. dr hab. Zofia Kaw-czyńska-Butrym, dr Joanna Biele-cka-Prus, dr Marzena Kruk oraz ze strony partnera projektu (Depart-ment of Sociology, University of Bergen): prof. Lise Widding Isak-sen i dr Alicja Sadownik.

Celem spotkania było rozpatrzenie istotnych elementów z procesu reali-zacji projektu: w tym w szczególności został omówiony proces przeprowa-dzenia badań jakościowych w Nor-wegii. Ważną częścią III Workshopu było ustalenie i przygotowanie się do organizacji międzynarodowej konfe-rencji naukowej zamykającej projekt, na której zostaną przedstawione wy-niki badań prowadzonych w ramach projektu. X

10 marca na Wydziale Filozofii i So-cjologii odbył się wykład otwarty prof. Caroline Berggren z Uniwer-sytetu w Goteborgu (Szwecja) nt. „Policy versus Practice. Higher edu-cation and gender equalization as the example. State-of-the-art and some explanations”. X

W dn. 26–27 marca na Wydziale Fi-lozofii i Socjologii odbyła się ogól-nopolska konferencja „Praktyczne aplikacje filozofii: antropologia fi-lozoficzna, aksjologia”, zorganizo-wana przez Lubelskie Towarzystwo Naukowe oraz Instytut Filozofii UMCS. X

PublikacjeKwartalnik „Kultura i Wartości” umocnił swoją pozycję wśród polskich czasopism filozoficznych indeksowa-nych przez Index Copernicus. W ra-mach Index Copernicus Journals Ma-ster List za rok 2013 uzyskał punktację ICV 6.53 (w zeszłorocznej indeksacji dotyczącej roku 2012 otrzymał punk-tację 5.32). Strona czasopisma: kultu-raiwartosci.umcs.lublin.pl. X

Różne5 marca prof. dr hab. Lesław Ho-styński wziął udział w publicznej obronie rozprawy doktorskiej mgr. Macieja Kopycińskiego (UMK w To-runiu), jako recenzent rozprawy doktorskiej pt. „Koncepcja narra-cji w etyce Charlesa Taylora i Alas-daira MacIntyre'a w kontekście te-orii oralności-piśmienności”. X

6 marca prof. dr hab. Lesław Hostyń-ski wziął udział jako recenzent w ko-misji habilitacyjnej dr Anny Malitow-skiej (UAM w Poznaniu). X

Wydział Humanistyczny

Habilitacje18 lutego dr Paweł Frelik (Instytut Anglistyki) uzyskał tytuł doktora habilitowanego w zakresie literatu-roznawstwa. Osiągnięcie naukowe: cykl publikacji Amerykańska scien-ce fiction na granicy dyskursów i me-diów. Recenzenci: dr hab. Paweł Ję-drzejko (UŚ), dr hab. Marek Paryż, prof. nadzw. (UW), dr hab. Marek Wilczyński, prof. nadzw. (UG). X

18 lutego dr Dariusz Tarasiuk (Insty-tut Historii) uzyskał tytuł doktora habilitowanego w zakresie historii. Osiągnięcie naukowe: monografia Polski obóz narodowy w Rosji w latach 1917–1918. Recenzenci: prof. dr hab. Zbigniew Opacki (UG), prof. dr hab. Edward Czapiewski (Dolnośląska Szkoła Wyższa we Wrocławiu), prof. dr hab. Artur Kijas (UAM). X

18 lutego dr Roman Wysocki (Insty-tut Historii) uzyskał tytuł doktora habilitowanego w zakresie historii. Osiągnięcie naukowe: monografia W kręgu integralnego nacjonalizmu: „czynny nacjonalizm” Dmytra Don-cowa na tle „myśli nowoczesnych” Romana Dmowskiego. Studium po-równawcze. Recenzenci: prof. dr hab. Eugeniusz Koko (UG), dr hab. To-masz Stryjek, prof. nadzw. (Instytut Studiów Politycznych PAN), prof. dr hab. Jan Kęsik (UWr). X

11 marca dr Ludmiła Siryk (Insty-tut Filologii Słowiańskiej) uzyskała tytuł doktora habilitowanego w za-kresie literaturoznawstwa słowiań-skiego. Tytuł rozprawy: Pragnienie Europy. Twórczość neoklasyków ki-jowskich. Recenzenci: prof. dr hab. Wołodymyr Moreneč (Kijowsko--Mohylańska Akademia w Kijowie), prof. dr hab. Bogusław Bakuła (UAM w Poznaniu), dr hab. Agnieszka Ma-tusiak, prof. nadzw. (UWr), dr hab. Bazyli Nazaruk (UW). X

18 marca dr Anna Dunin-Dudkow-ska (Centrum Języka i Kultury Pol-skiej dla Polonii i Cudzoziemców) uzyskała tytuł doktora habilitowane-go w zakresie językoznawstwa. Tytuł rozprawy: Testament jako zwierciad-ło kultur. Polsko-amerykańskie stu-dium komparatystyczne. Recenzen-ci: prof. dr hab. Bożena Witosz (UŚ), prof. dr hab. Ewa Malinowska (Uni-wersytet Opolski), dr hab. Józef Kość, prof. nadzw. (UMCS). X

Doktoraty4 lutego odbyła się publiczna obrona pracy doktorskiej mgr. Konrada Łyja-ka. Temat: „Das «Erlebte und das Ge-

W y d a r z e n i a


sehene, ohne anzuklagen oder zu ve-rurteilen» schildern. Historisierung, Literarisierung und Zeitgeschichte im Werk von Arno Surminski”. Promotor: prof. dr hab. Janusz Golec (UMCS). Recenzenci: prof. dr hab. Marek Ja-kubów (KUL), prof. dr hab. Halina Ludorowska (UMCS). X

25 marca odbyła się publiczna obro-na pracy doktorskiej mgr. Krzysz-tofa Karczewskiego. Temat: „Jan Smuts i jego udział w polityce rzą-du Lloyda George’a i Gabinetu wojennego 1917–1919”. Promotor: prof. dr hab. Małgorzata Willaume (UMCS). Recenzenci: prof. dr hab. Arkadiusz Żukowski (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski), dr hab. Mi-chał Leśniewski (UW). X

11 marca odbyła się publiczna obrona pracy doktorskiej mgr. Piotra Choj-nackiego. Temat: „Miasto Radom i powiat radomski w latach 1945– –1956. Życie polityczne i społecz-no-gospodarcze”. Promotor: prof. dr hab. Janusz Szczepański (UMCS). Recenzenci: prof. dr hab. Andrzej Chojnowski (UW), prof. dr hab. Wal-demar Kozyra (UMCS). X

WyróżnieniaProf. dr hab. Małgorzata Willau-me z Zakładu Historii XIX wieku, w uznaniu jej dotychczasowej pracy i zasług w Radzie Naukowej Instytu-tu Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN, została poproszona o ponowne objęcie funkcji członka tej Rady. X

2 lutego prof. dr hab. Henryk Sam-sonowicz z Uniwersytetu Warszaw-skiego, doktor honoris causa naszej Uczelni, otrzymał kolejny doktorat honorowy, tym razem Uniwersyte-tu Jagiellońskiego. W uroczystości wziął udział prof. dr hab. Ryszard Szczygieł z Zakładu Historii Polski Średniowiecznej i Dziejów Gospo-darczych, który wcześniej przygo-tował recenzję w tym przewodzie doktorskim. X

Dr hab. Jerzy Libera, prof. nadzw. z Instytutu Archeologii został prze-

wodniczącym Komitetu Redakcyj-nego nowej serii wydawniczej „Si-lex et Ferrum”, której wydawanie zapoczątkowało Muzeum Histo-ryczno-Archeologiczne w Ostro-wcu Świętokrzyskim. X

Prof. William Sullivan (Instytut An-glistyki) został redaktorem pisma „The Polish Journal of Sports and Tourism”. X

Konferencje21 lutego Klub Przyjaciół Arche-ologii Ziemi Sandomierskiej oraz Koło Naukowe Studentów Arche-ologii UMCS zorganizowały konfe-rencję pt. „Kontekst ma znaczenie. Intencje z przeszłości”. Wśród refe-ratów znalazły się wystąpienia ab-solwentów Instytutu oraz dr. Mar-ka Florka „Wczesnośredniowieczne strzały z kościanymi i rogowymi grotami – oręż używany w walce, broń myśliwska, czy może jeszcze cos innego. Na przykładzie znale-zisk z ziem polskich”, a także stu-denta Tomasza Kotarskiego „Biolo-gia w archeologii. Szczątki roślinne i ich interpretacje”. X

5 marca dr Marek Florek z Instytut Archeologii wygłosił wykład „Topo-grafia Sandomierza w XI–XIII wie-ku w świetle ostatnich odkryć ar-cheologicznych” w ramach spotkań naukowych „Seminaria Muzeum Archeologicznego i Etnograficz-nego w Łodzi”. X

W dn. 9–12 marca w Rouen (Fran-cja) odbyło się seminarium dysku-syjne „Translating Heimat, Home & Homeland”, zorganizowane przez prof. Jamesa W. Underhilla. Prele-gentami z UMCS byli prof. dr hab. Jerzy Bartmiński (referat pt. „Lin-guistic worldview as a problem in cognitive ethnolinguistics. Profi-les of the Polish HOMELAND (OJ-CZYZNA) in contemporary dis-course”) oraz dr hab. Adam Głaz (referat pt. „Viewpoint, distance, parallax. Of houses and homes: Values in translation”). Poza tym w seminarium udział wzięli James W.

Underhill (Rouen), Youssef El Alao-ui (Rouen), Laura Goudet (Rouen), Francisco Javier Rabassó (Rouen), J-V Lozano (Rouen), François Gen-ton (Grenoble), Mariarosaria Gia-ninnoto (Grenoble). Wydarzenie stanowi przedłużenie dotychcza-sowej współpracy z Jamesem Un-derhillem i ma służyć wypracowa-niu dalszych kierunków wspólnych działań. Było także okazją do zapre-zentowania dokonań lubelskiej et-nolingwistyki. Wystąpienia były fil-mowane i będą dostępne na stronach Université de Rouen. X

16 marca Zakład Epok Brązu i Wczesnego Żelaza Instytutu Ar-cheologii zorganizował konferencję „Wytwórczość ceramiczna ludno-ści kultury łużyckiej – miejscowe wzory i obce inspiracje” jako dru-gie spotkanie z cyklu „Epoka brązu i wczesna epoka żelaza we wschod-niej Polsce”. X

W dn. 17–18 marca w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie odbyła się XXXI Rzeszowska Konferencja Archeologiczna „Badania archeolo-giczne prowadzone na terenie połu-dniowo-wschodniej Polski, zachod-niej Ukrainy i północnej Słowacji”, zorganizowana przez Instytut Ar-cheologii UR, Fundację Rzeszow-skiego Ośrodka Archeologicznego oraz Muzeum Okręgowe w Rzeszo-wie, w której uczestniczyli pracow-nicy Instytutu Archeologii: dr Mar-cin Szeliga z referatem „Świlcza 22 – wielofazowa osada kultury cera-miki wstęgowej rytej” (współautor dr Renata Zych, IA UR); mgr Ta-deusz Wiśniewski, dr Barbra Nie-zabitowska-Wiśniewska z refera-tem „Grób kultury amfor kulistych z Końskowoli (pow. puławski, woj. lubelskie)”; dr Barbara Niezabitow-ska-Wiśniewska z referatem „Roz-tocze – starożytna terra incognita? Mikroregion osadniczy w rejonie Ulowa – podsumowanie pierwsze-go etapu projektu interdyscyplinar-nego”; dr Marek Florek z referatami „Badania ratownicze grobu niszowe-go kultury złockiej w Kleczanowie,

W y d a r z e n i a


pow. sandomierski w 2014 roku” (współautor mgr Monika Bajka, Muzeum Okręgowe Sandomierz) oraz „Wzgórze Staromiejskie w to-pografii wczesnośredniowieczne-go Sandomierza i problem loka-lizacji kościoła św. Jana w świetle dotychczasowych badań archeo-logicznych” (współautor mgr Mo-nika Bajka, MO Sandomierz i mgr Agnieszka Stempin, Muzeum Ar-cheologiczne Poznań). X

Dr Elżbieta Flis-Czerniak (Insty-tut Filologii Polskiej) wzięła udział w międzynarodowej konferencji naukowej: „Orient w literaturze – literatura Orientu. Między trady-cją a współczesnością”, zorganizo-wanej przez Wydział Filologiczny UMK w Toruniu w dn. 19–20 mar-ca. Wygłosiła referat: „Mit Szamba-li, rycerze-jogini i wiedza Mahat-mów. Ezoteryka i Orient w Nietocie Tadeusza Micińskiego”. X

Dr Monika Gabryś-Sławińska (Instytut Filologii Polskiej) wzię-ła udział w konferencji naukowej „Między pamięcią a projektem przyszłości. Doświadczenie histo-rii w literaturze polskiej lat 1914– –1918”, zorganizowanej przez Kate-drę Modernizmu Polskiego WNH UKSW i Zakład Literatury i Kul-tury Drugiej Połowy XIX wieku Wydziału Polonistyki UW, któ-ra odbyła się w Warszawie w dn. 23–24 marca. Wygłosiła referat: „Między Bukaresztem a Sarajewem – prognozy wojenne »Tygodnika Ilustrowanego« (sierpień 1913 – lipiec 1914)”. X

W dn. 25–26 marca na Zamku Lu-belskim odbyła się XXXI Konfe-rencja „Badania archeologiczne w Polsce środkowowschodniej, za-chodniej Białorusi i Ukrainie w roku 2014”, zorganizowana przez Insty-tut Archeologii i Muzeum Lubel-skie w Lublinie. X

SpotkaniaW dn. 9–13 lutego na zaproszenie Zakładu Historii Polski Średnio-

wiecznej i Dziejów Gospodarczych w Instytucie Historii gościł prof. Marius Diaconescu z Uniwersyte-tu w Bukareszcie. Uczony ten jest uznanym i cenionym mediewistą, specjalizującym się w historii Wo-łochów w XIV–XVI w., strukturze szlachty w Transylwanii w epoce andegaweńskiej oraz w edycji źró-deł. Celem jego wizyty było prze-prowadzenie kwerendy bibliotecz-nej. 12 lutego prof. M. Diaconescu spotkał się z pracownikami Insty-tutu Historii. Przedstawił kondycję oraz główne nurty badań współczes-nej mediewistyki rumuńskiej oraz przybliżył sposób funkcjonowania tamtejszych uniwersytetów. Waż-nym rezultatem prowadzonych roz-mów były ustalenia dot. możliwości wydawania w Rumunii monografii i artykułów przygotowanych przez pracowników Zakładu Historii Pol-ski Średniowiecznej i Dziejów Go-spodarczych. X

19 lutego Instytut Archeologii zor-ganizował na Wydziale Humani-stycznym wykład dr hab. Judyty Rodzińskiej-Nowak z Instytutu Ar-cheologii UJ pt. „Co jadali miesz-kańcy «barbarzyńskiej» Europy? O możliwościach rekonstrukcji mo-delu paleodiety”. X

24 lutego w Instytucie Historii od-była się promocja monografii Mar-szałkowie i parlamentarzyści. Studia z dziejów sejmu polskiego w XVII wie-ku, autorstwa dr. hab. Leszka Wierz-bickiego z Zakładu Historii XVI– –XVIII wieku. Spotkanie, w którym wzięli udział pracownicy oraz stu-denci Instytutu Historii, poprowa-dził prof. Marian Chachaj. Autor przybliżył publiczności okoliczno-ści związane z wyborem tematu książ-ki i poszczególne etapy pracy nad jej przygotowaniem. Podzielił się również swoimi refleksjami na temat dobrej współpracy z Wydawnictwem Sejmo-wym, nakładem którego ukazała się publikacja. X

31 marca w Sali Obrad Rady Wydzia-łu Humanistycznego miała miejsce

promocja książki dr. hab. Dariu-sza Tarasiuka Polski obóz narodowy w Rosji w latach 1917–1918. W mo-nografii autor poszukiwał odpowie-dzi na pytanie, w jakim zakresie re-wolucje rosyjskie wpłynęły na cele i działalność polityczną polskiego obozu narodowego w Rosji. Tematy-ka oraz ustalenia, do jakich doszedł Autor wzbudziły duże zaintereso-wanie osób zebranych na spotkaniu, czego dowodem była żywa dyskusja, w której uczestniczyli nie tylko pra-cownicy naukowi Instytutu Histo-rii, ale również studenci. X

GościeW dn. 10–12 marca na zaproszenie Instytutu Archeologii przebywał w Lublinie dr Martin Schönfelder z Römisch-Germanisches Zentral-museum w Moguncji w Niemczech i wygłosił cykl otwartych wykładów w języku angielskim pod wspólnym tytułem „Oppida, Elites, Cult.”. X

Pracownia Badań Kanadyjskich In-stytutu Anglistyki zorganizowa-ła wykłady profesorów z Uniwer-sytetu Palacký’ego w Ołomuńcu (Czechy). Prof. Jiři Flajšar wygłosił wykład pt. „Cool or Square? The Sub-urbia in American Film and Novel”, a prof. Pavliná Flajšarova wykład pt. „Blackness and Diaspora in Cana-dian Literature”. Wykłady adresowa-ne były do studentów, doktorantów i pracowników Instytutu Anglistyki i odbyły się w ramach unijnego pro-gramu INKULTUS. X

Wydział Matematyki,

Fizyki i Informatyki

Wykłady prof. Jerzego Dudka W dn. 16–27 marca na Wydziale Ma-tematyki, Fizyki i Informatyki prof.

W y d a r z e n i a


dr hab. Jerzy Dudek z Université de Strasbourg we Francji wygłosił cykl 10 dwugodzinnych wykładów na temat: „Stochastic Processes, Sto-chastic Methods And Their Appli-cations”. Po każdym wykładzie od-było się konwersatorium, w czasie którego słuchacze mogli przedy-skutować z profesorem omawiane na wykładzie treści oraz inne ak-tualne zagadnienia współczesnej nauki czy systemu nauki i szkolni-ctwa wyższego we Francji. Wykłady były prowadzone w ramach progra-mu ERASMUS w języku angielskim. Poziom wykładów został dostosowa-ny do słuchaczy starszych lat wszyst-kich kierunków studiów oraz dokto-rantów na Wydziałach Matematyki, Fizyki i Informatyki oraz Chemii. Wykładowca jest profesorem hono-rowym UMCS i wybitnym specja-listą w dziedzinie fizyki subatomo-wej. Należy do elitarnego we Francji grona Professeur de Classe Exceptio-nelle, co świadczy nie tylko o jego wysokiej pozycji naukowej, ale też o jakości prowadzonych przez nie-go zajęć dydaktycznych. X

Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej

WyróżnieniaDr Anna Godlewska (Zakład Geo-ekologii i Paleogeografii) otrzymała stypendium konferencyjne brytyj-skiego stowarzyszenia Quaternary Research Association na uczestni-ctwo w 31st IAS Meeting of Sedi-mentology w Krakowie w dn. 22––25 czerwca. X

Dr hab. Piotr Zagórski został po-wołany przez Prezydium Polskiej Akademii Nauk na członka Komi-tetu Badań Polarnych na kadencję 2015–2018. X

Minister Środowiska Maciej Gra-bowski powołał na członków Rady Naukowej Roztoczańskiego Par-ku Narodowego w kadencji 2014– –2019 pracowników Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzen-nej w osobach: prof. dr. hab. Ma-riana Harasimiuka (Zakład Poli-tyki Przestrzennej i Planowania).prof. dr. hab. Radosława Dobrowol-skiego (Zakład Geoekologii i Pa-leogeografii) oraz dr. hab. Stefana Bartoszewskiego (emerytowanego pracownika Zakładu Hydrologii). Jednocześnie na pierwszym posie-dzeniu Rady Naukowej RPN 20 lu-tego prof. dr hab. Radosław Dobro-wolski został wybrany na zastępcę przewodniczącego Rady. X

Visiting professorProf. Jamie L. Dyer (Missisipi Sta-te University) został zatrudniony na Wydziale na stanowisku visi-ting profesor w semestrze letnim. Profesor jest uznanym specjalistą w zakresie meteorologii i klimato-logii, a jego zainteresowania badaw-cze koncentrują się na klimatologii dynamicznej, hydrometeorologii i modelowaniu numerycznym opa-dów atmosferycznych. X

Współpraca z RPN20 lutego w Roztoczańskim Cen-trum Naukowo-Edukacyjnym w Zwierzyńcu miało miejsce uro-czyste podpisanie porozumienia o współpracy między Wydziałem Nauk o Ziemi i Gospodarki Prze-strzennej UMCS i Roztoczańskim Parkiem Narodowym. W imieniu Wydziału dokument desygnował Dziekan prof. dr hab. Radosław Do-browolski, zaś RPN reprezentował Dyrektor Zdzisław Strupieniuk. Po-rozumienie podpisano w obecno-ści członków Rady Naukowej Par-ku, przedstawicieli administracji samorządowej, pracowników in-stytucji zajmujących się ochroną przyrody, podmiotów gospodar-czych oraz członków lokalnej spo-łeczności i gości z Ukrainy. Uroczy-stość odbyła się w ramach spotkania konsultacyjnego dotyczącego po-

wołania Transgranicznego Rezer-watu Biosfery „Roztocze.”

W podpisanym dokumencie syg-natariusze zwracają uwagę na po-trzebę prowadzenia szczegółowych badań środowiskowych, aktyw-nej działalności edukacyjnej i dy-daktycznej oraz popularyzacji uni-kalnych walorów przyrodniczych, krajobrazowych i historyczno-kul-turowych RPN i całego Roztocza. W ramach współpracy prowadzone będą wspólne działania na rzecz monitoringu oraz oceny stanu jakości i dokumentowania zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym, społecznym i kulturowym Roztocza, jak również badania naukowe mające na celu poznanie i ochronę przyrody i krajobrazu Parku i Roztocza jako regionu pogranicza oraz promowanie turystyki w tym rejonie, a także wspieranie rozwoju zaplecza naukowo-dydaktycznego oraz strategii informacyjnej i GIS Parku.

Porozumienie jest kolejną wspól-ną inicjatywą Wydziału i RPN. Przedsięwzięcie real izowane w oparciu o potencjał naukowo--badawczy i dydaktyczny Wydziału oraz bazę monitoringową i lokalo-wą Parku zyskuje szczególne zna-czenie w kontekście starań o utwo-rzenia Transgranicznego Rezerwatu Biosfery „Roztocze”. Doskonale bo-wiem wpisuje się we współpracę polsko-ukraińską między Parkiem, UMCS i ośrodkami akademickimi oraz parkami na Ukrainie. X

Olimpiada GeograficznaW dn. 7–8 lutego dziewięciu pra-cowników Wydziału uczestniczyło jako jurorzy w etapie okręgowym XLI Olimpiady Geograficznej or-ganizowanej w Prywatnym Liceum Ogólnokształcącym in. Królowej Jadwigi w Lublinie. Przewodniczą-cym okręgowego komitetu Olimi-pady Geograficznej był dr hab. Jan Rodzik, sekretarzem mgr Katarzy-na Dobek (doktorantka w Zakła-dzie Geomorfologii), zaś członkami dr hab. Teresa Brzezińska-Wójcik,

W y d a r z e n i a


dr Małgorzata Flaga, dr Katarzy-na Mięsiak-Wójcik, dr Przemysław Mroczek, dr Joanna Sposób, dr Mo-nika Wesołowska, dr Paweł Wojta-nowicz, mgr Beata Zielińska. Goś-ciem specjalnym był dr hab. Piotr Zagórski (Zakład Geomorfologii), który wygłosił referat „Spitsbergen jako poligon badawczy lubelskich geografów”. X

Wydział Pedagogiki

i PsychologiiKonferencjeDr hab. Cezary Domański, prof. nadzw. z Zakładu Psychologii Ogól-nej był współautorem referatu „Her-mann Rorschach: Imitator or In-novator?” (przygotowanym wraz z Marvinem W. Acklinem z Ha-waii oraz Angelą Graf-Nold z Zu-rychu), który wygłoszony został 7 marca na Dorocznym Kongresie Towarzystwa Badań nad Osobo-wością w Nowym Jorku (Annual Convention of the Society for Per-sonality Assessment „Charting the Future of Personality Assessment”, New York Marriott at the Brooklyn Bridge). X

Wydział Politologii

Doktoraty6 lutego odbyła się publiczna obro-na rozprawy doktorskiej mgr Kin-gi Rodkiewicz pt. „Budowanie pań-stwa w Afganistanie po roku 2001”. Promotor: prof. dr hab. Marek Pie-traś (UMCS). Recenzenci: dr hab. Agata Ziętek (UMCS), prof. dr hab. Mieczysław Stolarczyk (UŚ w Ka-towicach). X

6 lutego odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr. Adriana Berskiego pt. „Zgromadzenie Na-rodów Kazachstanu w latach 1995––2010”. Promotor: prof. dr hab. Henryk Chałupczak (UMCS). Re-cenzenci: prof. dr hab. Walenty Ba-luk (UMCS), dr hab. Andrzej Wierz-bicki, prof. nadzw. (UW). X

20 lutego odbyła się publiczna obro-na rozprawy doktorskiej mgr Eweli-ny Kancik pt. „Internet jako narzę-dzie marketingu terytorialnego (na przykładzie gmin i powiatów woje-wództwa lubelskiego)”. Promotor: prof. dr hab. Jan Hudzik (UMCS). Recenzenci: prof. dr hab. Stanisław Michałowski (UMCS), dr hab. Ag-nieszka Pawłowska, prof. nadzw. (Uniwersytet Rzeszowski). X

20 lutego odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr Aleksandry Kuczyńskiej-Zonik pt. „Nacjonalizm obywatelski w Fe-deracji Rosyjskiej w okresie prezy-dentury Władimira Putina (2000– –2008)”. Promotor: dr hab. Cze-sław Maj, prof. nadzw. (UMCS). Re-cenzenci: dr hab. Ireneusz Topol-ski (UMCS), prof. dr hab. Ryszard Zięba (UW). X

24 marca odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr. Michała Paszkowskiego pt. „Wy-miar energetyczny bezpieczeństwa państwa we współczesnej polskiej myśli politycznej”. Promotor: dr hab. Waldemar Paruch, prof. na-dzw. (UMCS). Recenzenci: prof. dr hab. Grzegorz Janusz (UMCS), dr hab. Krzysztof Szczerski, prof. nadzw. (UJ). X

SpotkaniaProf. dr hab. Iwona Hofman w dn. 18–19 marca przewodniczyła trzem międzynarodowym komisjom dok-toranckim na Wydziale Komunika-cji Masowej Uniwersytetu św. Cy-ryla i Metodego w Trnawie, gdzie pełni funkcję gwaranta jakości kształcenia od 2012 r. po wygraniu konkursu ogłoszonego w ramach re-

alizacji Ramowego Programu UE. Uniwersytet w Trnawie będzie patronem i współuczestnikiem międzynarodowych, międzyob-szarowych studiów edukacja me-dialna afiliowanych przez UMCS. Ze względu na realizację grantu ba-dawczego, umowa prof. Iwony Hof-man z konsorcjum uniwersytetów kształcących już na kierunku edu-kacja medialna została przedłużo-na do 2018 r. X

Prof. dr hab. Iwona Hofman była gościem cyklu „lekcje Mistrza” w Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach. 17 marca wygłosiła wykład „Medialny obraz polityki. Uwagi medioznawcy”, w którym uczestniczyli studenci Wydziału Informatyki i Komunikacji. X

Prof. dr hab. Iwona Hofman uczest-niczyła 20 marca w corocznym po-siedzeniu konwentu dziekanów wy-działów kształcących na kierunku dziennikarstwo i komunikacja spo-łeczna lub z dyscypliny nauki o me-diach. Gospodarzem spotkania był prof. dr hab. Tadeusz Wallas, dziekan Wydziału Nauk Politycz-nych i Dziennikarstwa UAM w Po-znaniu. Dyskutowano m.in. o po-trzebie działań zmierzających do zwiększenia współczynnika kosz-tochłonności studiów dziennikar-skich, utworzenia komitetu nauko-wego w PAN, strategii aplikacji grantów medioznawczych w no-wej deskrypcji NCN. Podczas spot-kania prof. Iwonie Hofman gra-tulowano sukcesu Wydziału, tj. uzyskania praw doktoryzowania w dyscyplinie nauki o mediach jako drugiemu ośrodkowi uniwer-syteckiemu w Polsce. Dziekani wy-działów m.in. z Kielc, Łodzi, Rze-szowa wykazali zainteresowanie możliwością skierowania absol-wentów na studia trzeciego stopnia do Lublina. X

Prof. dr hab. Iwona Hofman 26 mar-ca odebrała powołanie w skład Rady Towarzystw Naukowych przy Prezy-dium PAN i w czasie pierwszego po-

W y d a r z e n i a


siedzenia rady została wybrana do prezydium na kadencję 2015–2018. Rada pełni rolę opiniującą i dorad-czą dla Prezydium PAN zwłaszcza w zakresie zmiany regulacji praw-nych, zasad finansowania nauki, procedur awansowych, polityki wy-dawnictw naukowych, współpracy komitetów naukowych PAN. Uro-czystość powołania członków Rady była połączona z pierwszym w tej kadencji merytorycznym posiedze-niem, podczas którego przyjęto za-łożenia programowe harmonogram prac. X

Wydział Prawa i Administracji

Habilitacje18 marca Rada Wydziału Prawa i Administracji, uwzględniając po-zytywną opinię komisji habilita-cyjnej powołanej przez Centralną Komisję do Spraw Stopni i Tytu-łów w składzie: przewodniczący – prof. dr hab. Krystyna Chojnicka (UJ), sekretarz – dr hab. Andrzej Wrzyszcz, prof. nadzw. (UMCS), recenzenci: prof. dr hab. Dariusz Szpoper (UG), dr hab. Leonard Górnicki, prof. nadzw. (UWr), prof. dr hab. Michał Jaskólski (UJ), człon-kowie: prof. dr hab. Marian Mi-kołajczyk (UŚ), prof. dr hab. Woj-ciech Witkowski (UMCS), podjęła uchwałę o nadaniu dr. Grzegorzo-wi Ławnikowiczowi (UMCS) stop-nia doktora habilitowanego nauk prawnych. X

Doktoraty2 marca odbyła się publiczna obro-na rozprawy doktorskiej mgr Anny Bogdan. Temat: „Organy i funk-cjonowanie cenzury w woje-wództwie rzeszowskim w latach 1944–1990. Studium prawno-hi-storyczne”. Promotor: dr hab. Andrzej Wrzyszcz, prof. nadzw. Recenzenci: prof. dr hab. Woj-

ciech Witkowski (UMCS), prof. dr hab. Andrzej Witkowski (WSPiA w Przemyślu). X

Konkursy10 marca w Auli Uniwersyteckiej WPiA odbyła się 43. edycja Środowi-skowego Konkursu Krasomówcze-go. W organizowanym corocznie, nieprzerwanie od 1973 r., Konkursie wzięło udział 10 studentów, którzy wystąpili w rolach stron proceso-wych w dwu sprawach cywilnych, dwu karnych i jednej sądowoadmi-nistracyjnej. W konkursowym jury, pełniącym rolę składu orzekającego, zasiedli pracownicy naukowo-dy-daktyczni WPiA oraz przedstawi-ciele lubelskiej praktyki prawniczej. Zwycięzcą XLIII Środowiskowego Konkursu Krasomówczego został Krzysztof Pawłowski, który otrzy-mał nagrodę główną ufundowaną przez Dziekana Wydziału Prawa i Administracji prof. dr hab. Annę Przyborowską-Klimczak. Zwy-cięzca otrzymał również nagrody od członków jury, szerokiego gro-na patronów konkursu, a ponad-to będzie reprezentował Wydział podczas Ogólnopolskiego Konkur-su Krasomówczego, który odbę-dzie się 17 kwietnia br. w Szczeci-nie. II miejsce zajął Adrian Korszla, a III – Łukasz Bolesta, który został także laureatem nagrody publicz-ności ufundowanej przez księgarnię internetową www.naukowa.pl. Do-ceniona została również najlepsza mowa oskarżycielska wygłoszona przez Piotra Patkowskiego, za którą otrzymał nagrodę wręczoną przez prok. Waldemara J. Moncarzew-skiego z Prokuratury Apelacyjnej w Lublinie. X

19 marca odbyła się uroczysta gala finałowa I edycji Ogólnopolskiego Konkursu z dziedziny publicznego prawa gospodarczego, zorganizo-wanego przez Katedrę Prawa Ad-ministracyjnego i Nauki o Admini-stracji WPiA UMCS, Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Lublin oraz Kancelarię Praw-ną Filipek&Kamiński Sp.k. Gala od-

była się w Sali Widowiskowej In-kubatora Medialno-Artystycznego ACK UMCS „Chatka Żaka”. Laure-atkami Konkursu zostały student-ki: Iwona Skowronek (I miejsce, Uniwersytet Opolski), Ida Jóźwiak (II miejsce, UJ), Magdalena Ma-chowska (III miejsce, Uniwersytet Opolski). X

Konferencje20 lutego odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. „Kontra-typy w polskim prawie karnym – postulaty de lege lata i de lege fe-renda”, zorganizowana przez sekcję prawa karnego Studenckiego Koła Naukowego Prawników UMCS. Wystąpienie inaugurujące konfe-rencję wygłosił prof. dr hab. Marek Mozgawa, kierownik Katedry Pra-wa Karnego i Kryminologii. Pod-czas kilku paneli referaty wygłosiło ponad 30 studentów i doktorantów z ośrodków akademickich z całej Polski. X

Spotkania26 marca odbył się Dzień Wolters Kluwer, podczas którego studenci mogli zapoznać się z bogatą ofer-tą publikacji prawniczych tego wy-dawnictwa i spotkać się z Małgo-rzatą Libudą – Dyrektor Segmentu Nauka i Szkolnictwo Wyższe. Du-żym zainteresowaniem wśród stu-dentów cieszyły się też dwie pre-zentacje: Mateusza Prucnala pt. „Prawnicy przyszłości – strate-gia sukcesu” oraz Mileny Bodych z Firmy Plagiat.pl pt. „Jakie konse-kwencje prawne grożą osobie przy-łapanej na plagiatowaniu?” Dzień Wolters Kluwer był również okazją do przedyskutowania nowych form współpracy między wydawnictwem a Wydziałem. X

WyróżnieniaPiotr Gutowski, student V roku pra-wa został wybrany przez XXI Zjazd Parlamentu Studentów Rzeczypo-spolitej Polskiej na członka Rady Wykonawczej PSRP i sprawuje funkcję przewodniczącego Komi-sji Prawno-Socjalnej. X

K a r t k a z k a l e n d a r z a


Profesor Janina Opieńska-Blauth, ówczes-na Prezes Klubu (zastąpiła na tym sta-nowisku Profesora Franciszka Uhorcza-

ka), wysyłając zaproszenia, poprosiła o krótkie wspomnienia z pierwszych lat pracy na UMCS. Większość z uczestników Zjazdu takie wspo-mnienia przygotowała. Miały być opracowa-ne i wydane staraniem Klubu Seniora i Rady Zakładowej ZNP, ale burzliwe lata, które na-stąpiły po 1980 r. spowodowały, że materiały te uległy rozproszeniu i w większości zaginę-ły. Nieznaczna część, która trafiła do rąk Pre-zes Opieńskiej-Blauth, została zdeponowana w Muzeum UMCS, a część, jako tzw. mate-riały różne, znalazła się w Archiwum UMCS.

Dziś, kiedy nie przebrzmiały jeszcze echa hucznych obchodów 70-lecia UMCS, może warto przypomnieć te, które szczęśliwie prze-trwały. Dla starszych mogą okazać się ciepłym wspomnieniem lat minionych, dla młodszych – świadectwem nie tak przecież odległych dziejów naszej Uczelni.

Cykl prezentowanych na łamach „Wiado-mości Uniwersyteckich” wspomnień rozpo-czynamy od inicjatorki przedsięwzięcia, Pro-fesor Janiny Opieńskiej-Blauth.

Urodzona w Żółkwi, lata dzieciństwa i wczesnej młodości spędziła w Krakowie i we Lwowie. Studia chemiczne, rozpoczęte

w Krakowie, ukończyła we Lwowie. Po uzy-skaniu dyplomu przeniosła się do Warszawy i podjęła pracę na Uniwersytecie, a następnie w Państwowym Zakładzie Higieny. Po wy-buchu II wojny światowej wróciła do Lwowa, a następnie przez Kraków i Warszawę dotar-ła do Lublina. W połowie lutego 1945 r. objęła stanowisko kierownika Zakładu Chemii Fi-zjologicznej na Wydziale Lekarskim UMCS. Po utworzeniu Akademii Medycznej została przeniesiona wraz z Zakładem, którym kie-rowała, do nowej uczelni. Jest autorką pierw-szej polskiej monografii Chromatografia oraz wielu publikacji naukowych z dziedziny che-mii. W 1979 r. wydała książkę autobiograficz-ną Drogi i spotkania: wspomnienia profeso-ra. Zmarła w 1987 r.1.

W prezentowanych tekstach pozostawiamy oryginalną pisownię, gramatykę i interpunk-cję, ingerując jedynie w nieliczne błędy orto-graficzne. Aparat krytyczny ograniczono do niezbędnych informacji o osobach, które dla dzisiejszych czytelników mogłyby okazać się anonimowe.

Anna ŁosowskaArchiwum UMCS

Ze wspomnień pierwszych Profesorów UMCS

W 1979 r. UMCS uroczyście świętował jubileusz 35-lecia. Jednym z punktów przygotowanych z wielkim rozmachem uroczystości był zjazd Profesorów, którzy budowali zręby Uczelni w trudnych latach 1944–1950. W charakterze organizatora Zjazdu, który odbył się w dniach 8–9 maja 1979 r., wystąpił Klub Seniora wspomagany przez uczelniany Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP). W Zjeździe uczestniczyło 57 osób, wśród których znalazło się 18 pierwszych, a w tym czasie w większości już emerytowanych profesorów, którzy dobrze zapisali się w historii naszego Uniwersytetu, a przyjechali z różnych części kraju.

1. A. Łosowska, „Budowanie” UMCS w karykaturach Leona Jeśmanowicza, Lublin 2014, s. 89.



1. Luty 1945 – droga powrotu do Warszawy wiodła przez Lublin

Po Powstaniu Warszawskim i błyskawicznym wyzwoleniu

Krakowa poszukiwałam okazji powrotu do Warszawy – miasta mego życiorysu w 20-leciu, gdzie po drugiej stronie Wisły poszuki-wałam mego zagubionego 14-let-niego syna i gdzie było miejsce mojej pracy –Państwowy Zakład Higieny. Przy pomocy różnych środków komunikacji droga mego powrotu prowadziła przez Lub-lin. W tym czasie Lublin kończył już swoją karierę – stolica Polski wracała do Warszawy.

Pierwsze lubelskie spotkania z prof. dr Ludwikiem Hirszfeldem, znanym mi z warszawskiego PZH, prof. dr Henrykiem Raabe – pierw-szym rektorem powstającego uni-wersytetu im. M. Curie-Skłodow-skiej, dr Cyprianem Chromińskim, kierownikiem filii PZH w Lublinie, pierwszym dziekanem wydziału le-karskiego prof. dr J. H. Lubienie-ckim i ich propozycje pozostania w Lublinie i objęcie kierownictwa Zakładu Chemii Fizjologicznej na wydziale lekarskim wpłynęły na szybką moją decyzję. Spełniały się bowiem moje marzenia związa-nia swego życia na stałe z wyższą uczelnią. Uzyskałam nominację na kierownika katedry chemii fizjolo-gicznej UMCS i drugą na stanowi-sku kierownika oddziału Higieny Komunalnej w lubelskiej filii PZH. Początkowo byłam na stanowisku adiunkta, w kilka miesięcy później zastępcy profesora nadzwyczajne-go. W tym pierwszym pięcioleciu UMCS pełniłam obowiązki prodzie-kana wydziału lekarskiego1.

Prof. Janina Opieńska-Blauth

Pierwsze lata UMCS

2. Pierwszy Zakład Biochemii w Lublinie

Obejmując stanowisko kierow-nika katedry zastałam już

trzech asystentów: lek. Ari Hel-

ler2, lek. wet. Henryk Kraczkow-ski3 i lek. Stanisław Hubl4. Stano-wiliśmy wtedy Zakład „bez ziemi”, ani jednego pomieszczenia, inwen-tarz w stanie zerowym. Mimo tego



już w tym pierwszym roku akade-mickim 1944–45 przeprowadzili-śmy zgodnie z programem studiów wykłady i ćwiczenia dla studentów medycyny. Wykłady w gimnazjum im. S. Staszica, które odstąpiło po-łowę budynku dla UMCS, a lokal na ćwiczenia wypożyczaliśmy na okre-ślone godziny kolejno u chemików, botaników już lepiej od nas zagospo-darowanych. Mimo całej życzliwo-ści prof. Wiśniewskiego5 i kolegów botaników wymówiono nam lokal, ponieważ nasze ćwiczenia wpływa-ły niekorzystnie na ich podopiecz-nych – rośliny w wazonkach.

Niezapomniane pozostały mi w pamięci godziny południo-we w improwizowanym rektora-cie, gdzie Rektor Raabe podawał nam komunikaty z frontu walki o uniwersytet. A były to informa-cje o otrzymanych lokalach (w akcji starań o lokale wyróżniał się w se-nackiej komisji lokalowej Mieczy-sław Stelmasiak6, kierownik zakładu anatomii człowieka). Na tych zebra-niach rektor przydzielał etaty dla zakładów, przydziały mieszkanio-we dla profesorów, bony stołówko-we. Najłatwiej było uzyskać delega-cje na podróże w Polskę i pieniądze na zakupy. To też jeździliśmy często do Krakowa, Katowic, Łodzi, a na-wet do zrujnowanego Wrocławia na zakupy sprzętu laboratoryjnego, szkło, odczynniki i książki. W tych podróżach wyróżniał się dynamiką, przedsiębiorczością Henryk Kracz-kowski. Z każdej podróży przywo-ził coś cennego. Wspólna podróż z chemikami ciężarówką wzbogaci-ła nas o szkło laboratoryjne i pierw-szy aparat zanotowany w inwen-tarzu – destylatorkę. Ja natomiast odwiedzałam wszystkie księgarnie i antykwarnie. Pierwszą zdobyczą zanotowaną w inwentarzu biblio-tecznym był dwutomowy podręcz-nik Jakuba Parnasa7 z chemii fizjo-logicznej. Zakład wzbogacał się też cennymi darami z Zakładu Chemii Fizjologicznej UJ. Otrzymaliśmy od bardzo nam życzliwego prof. Bole-sława Skarżyńskiego8 bezcenne pe-

riodyki biochemii z USA, i rzadkie odczynniki. Moja rodzina przeby-wająca w Anglii przysyłała mi ak-tualne podręczniki z biochemii, za-prenumerowała „Nature”. Czuliśmy się wtedy bardzo młodzi, sprawni i szczęśliwi uzyskanymi sukcesami.

Rok akademicki 1945/46 rozpo-częliśmy już we własnym lokalu, w historycznym budynku w dawnej wyższej szkole rabinackiej, jednej z trzech w Europie. Przewodniczący Komisji Lokalowej, prof. Kazimierz Krysiak9, wysyłał przydziały z po-leceniem natychmiastowego obję-cia przydzielonych lokali w tym bu-dynku. Wprawdzie i budynek był nieodpowiedni dla naszych celów laboratoryjnych i w znacznej odle-głości od centrum miasta i bez ko-munikacji miejskiej, ale jako pierw-si lokatorzy wprowadziliśmy się już następnego dnia. Szkoła rabinacka zwana jeszybotem służyła Niem-com podczas okupacji za szpital wojskowy. Na naszych oczach cię-żarówki wywoziły książki i cenne rękopisy, których Niemcy nie zdą-żyli zniszczyć, do Biblioteki Łopa-cińskiego. W budynku było wiele brudu i śmieci. Henryk Kraczkow-ski do dziś wspomina walki, które toczył z karaluchami i pluskwami. Nie miał bowiem jeszcze przydzia-łu mieszkaniowego i nocował w za-kładzie. Uniwersytet uzyskał w tym budynku salę wykładową, która mo-gła pomieścić więcej niż 100 stu-dentów. Była to dawna świątynia, w której odbywały się wykłady dla przyszłych rabinów i odprawiano modły. Wprawdzie budynek ten nie odpowiadał naszym potrzebom ani ambicjom chemicznego zakładu, ale cieszyliśmy się nim i staraliśmy się jak najlepiej go zagospodarować.

Pierwsze ćwiczenia prowadzili-śmy korzystając z lampek spirytu-sowych i grzejników elektrycznych. Generalny remont i instalację ga-zową przeprowadzono nam dopie-ro po kilku latach. Ale czuliśmy się jak M[aria] C[urie] Skłodowska, któ-rej pracownia mieściła się w szopie. Jako jedyny zakład biochemii w Lub-

linie prowadziliśmy wykłady i ćwi-czenia w tych pierwszych latach i dla innych wydziałów oprócz lekarskie-go – dla weterynaryjnego, farmaceu-tycznego i przyrodniczego. Z każ-dym rokiem zwiększała się liczba studentów, asystentów i laborantów. Największe zasługi w zagospodaro-waniu zakładu, adaptacji różnych zakamarków na ciemnię fotogra-ficzną, magazyny szkła i chemikalia położył laborant Zakładu Stanisław Trojnar. Samorzutnie, z własnej ini-cjatywy zdobył kwalifikacje szklar-skie i fotograficzne. Ponieważ wiele lat mieszkał z żoną i synem w sute-renie budynku był zawsze na poste-runku. Po 30 latach pracy na sta-nowiskach laborantów odeszli na emeryturę. Wybudowali sobie do-mek jednorodzinny, a syn jedynak jest lekarzem, asystentem w klini-ce kardiologicznej. Ich wkład pracy w organizację zakładu i jego rozwój oceniam bardzo wysoko10. Z pierw-szego zespołu asystenckiego pierw-szy ubył nam Ari Heller, wyjeżdża-jąc do Izraela. Jak potoczyły się jego dalsze losy nie wiemy. Do naszego zespołu przybył w 1946 roku mło-dy lekarz, Marek Kański. W naszym zakładzie uzyskał stopień doktora i tytuł docenta, był prodziekanem wydziału farmaceutycznego i kie-rownikiem zakładu biochemii dla tego wydziału. Od 1960 roku był kierownikiem zakładu biochemii w Wojskowej Akademii Medycz-nej w Łodzi, profesorem nadzwy-czajnym i prorektorem tej uczelni. Zmarł w 1976 roku. W mojej pamię-ci pozostał mi jako najbliższy współ-pracownik, oddany bez reszty spra-wom zakładu i uczelni. Szczególnie wysoko oceniłam jego wkład pracy w szkoleniu asystentów, jego inteli-gencję, inicjatywy naukowe, kulturę i takt w stosunkach ze mną i kolega-mi. Mimo wielkich obciążeń zawo-dowych na dwu etatach (kierownicze stanowisko w szpitalu wojskowym) nigdy nie odmawiał kolegom pomo-cy w sprawach naukowych ze szkodą dla własnej kariery zawodowej, o któ-rą nie zabiegał. Nigdy nie okazywał



zmęczenia, zdenerwowania, był za-wsze pogodny, opanowany, ale po-trafił walczyć, gdy słuszność spra-wy tego wymagała.

3. Studenci – wykłady – ćwiczenia i egzaminy

Na pierwszym planie naszej działalności i zaangażowa-

nia byli studenci i ich sprawy. Nie było w tych latach ani podręczników w dostatecznej ilości ani skryptów. Musiały je zastąpić dobrze przygo-towane wykłady i ad hoc opracowa-ne i powielane skrypty. Te pierw-sze były jeszcze (wydawane przez studentów) bardzo nieudolne pod względem technicznym, ale następ-ne miały powodzenie i w innych ośrodkach. W tych latach pierw-szych najtrudniejszą dla mnie spra-wą było uzyskanie dla mojej dy-scypliny autorytetu między takimi gigantami na II roku medycyny, któ-rymi były anatomia prawidłowa i hi-stologia. Biochemia w tych latach pierwszych nie liczyła się w hierar-chii dyscyplin u większości profe-sorów na medycynie, nawet i teo-retyków. Należy przypomnieć, że i w hierarchii naukowej biochemia w tych latach zajmowała podrzędne miejsce. Nie istniało jeszcze Towa-rzystwo Biochemiczne, periodyki. Prace biochemiczne publikowano w „Acta Physiologica” lub [„Acta] Microbiologica”. Zakłady dydak-tyczne istniały tylko na dwu wy-działach uniwersyteckich, lekarskim i weterynaryjnym. Pierwszy zakład biochemii na wydziałach przyrod-niczych powstał w Warszawie, póź-niej w Lublinie. Biochemię bakterii do tematyki naukowej w zakładzie mikrobiologii wprowadził prof. dr Władysław-Goldfinger-Kunicki11.

W sposobie przygotowania wy-kładów z biochemii dla studentów II roku medycyny wprowadziłam taktykę dwu poziomów. Część wy-kładu prowadziłam na uniwersy-teckim poziomie dla lepszych stu-dentów, mających dobre podstawy z chemii ogólnej, a drugą część w taki sposób, by odnosili korzyść

także słabsi. Ta taktyka była z po-żytkiem dla frekwencji wykładowej i spiętrzonych przy końcu roku eg-zaminach. W pamięci pozostały mi bowiem dobre i złe wzorce z wy-kładów z moich lat studiów w Uni-wersytecie Jagiellońskim. Do dziś wspominam jakże interesujące wy-kłady profesorów: Leona Marchlew-skiego z chemii lekarskiej, [Józe-fa M.] Morozewicza z mineralogii i krystalografii, Władysława Szafe-ra z botaniki, Emila Godlewskiego z biologii, a dla relaksu Ignacego Chrzanowskiego z polskiej litera-tury – a z lat późniejszych, wykła-dy prof. Jakuba Parnasa we Lwowie. Natomiast, zdaniem moim, błędem było powierzanie wykładów z fizy-ki doświadczalnej genialnemu teo-retykowi fizyki, prof. M[arianowi] Smoluchowskiemu dla chemików z pierwszego roku. I profesor się męczył i my mało korzystaliśmy. Ale z szacunku i wielkiej sympatii dla profesora uczęszczaliśmy pilnie na jego wykłady. Pozostały mi w pa-mięci sympatyczne kollokwia u pro-fesora i jego ujmujący, bezpośredni, życzliwy stosunek do studentów.

Dziś cieszą mnie spotkania z by-łymi studentami, którzy z przy-jemnością wspominają i wykłady, i ćwiczenia a w szczególności eg-zaminy z biochemii. Dla wszyst-kich egzamin stanowił przeżycie, do dziś pamiętają pytania i oceny, które otrzymali. Cieszyła mnie ich opinia o naszych egzaminach – nie było ani szczęśliwych przypadków, ani nieoczekiwanych wpadek. Kto był przygotowany zdał na pewno.

4. Od studenta do profesora (kadry asystenckie)

Z pierwszej kadry profesor-skiej UMCS niewielu pozosta-

ło w Lublinie. Większość wróciła do swoich macierzystych uczelni w Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Lwowiacy podążyli do Wrocławia, Wilnianie do Gdańska. Powstały nowe uczelnie w Łodzi, Gdańsku, Białymstoku. Z naszego zakładu

odeszli: Henryk Kraczkowski, po-wołany przez swój macierzysty wy-dział weterynarii, Stanisław Hubl przekwalifikował się na chirurga i przeniósł do Warszawy. Ze star-szych asystentów pozostał dłużej tylko Marek Kański. Ponieważ licz-ba studentów zwiększała się z roku na rok, a kadr asystenckich nie było, z konieczności za zgodą minister-stwa zaczęliśmy angażować na stanowiska zastępców asystentów studentów po zdanym egzaminie z biochemii. Moje kryteria propo-nowania etatów celującym studen-tom nie okazały się w przyszłości najlepsze. Gdy wyrosły pierwsze kadry magistrów chemii i farma-cji, chętnie ich angażowałam. Che-micy wnosili bardziej ugruntowane wiadomości teoretyczne z podstaw chemii, opanowanie metod anali-tycznych, systematyczność i do-kładność w pracy. Od chemików wymagaliśmy zdania egzaminów z biochemii. W pierwszym etapie szkolenie asystentów wiązało się z przygotowaniem do prowadzenia ćwiczeń studenckich. Zachowując w pamięci świetną reżyserię gene-ralnych prób ćwiczeń studenckich przeprowadzanych w lwowskim za-kładzie Jakuba Parnasa w latach 1939–1941, zastosowałam je u nas.

Równorzędnie prowadziliśmy szkolenie naszych asystentów – stu-dentów w metodyce badań bioche-micznych, w klasycznych metodach analitycznych (analiza miareczko-wa, fotometria) i w nowoczesnych (polarografia, elektroforeza, chro-matografia). Tygodniowe zebrania naukowe poświęcone referowaniu prac naukowych z piśmiennictwa oryginalnego były stymulatorem dla nauki języków obcych, w szczegól-ności języka angielskiego. Najlep-sze prace referatowe przesyłałam do redakcji „Polskiego Tygodnika Lekarskiego”. Ile radości mieli au-torzy, gdy ukazywały się publikacje z ich nazwiskami. O tych sukcesach wspomina do dziś były asystent zakładu, obecnie docent anatomii patologicznej i kierownik Zakładu



Patologii AM w Szczecinie12. Dość wysokie, jak na te czasy, honoraria autorskie pomnażały radość.

Niestety, nie powiodły mi się próby uzyskania takiej atmosfe-ry, takich stosunków koleżeńskich, zaufania do profesora, które ob-serwowałam w dwudziestoleciu przedwojennym w zakładach kie-rowanych przez prof. Ludwika Hir-szfelda, Wojciecha Świętosławskie-go i Jakuba Parnasa.

5. Pierwsze prace naukowe

Prymitywne warunki dla prac laboratoryjnych chemicznych

i biochemicznych w naszym bu-dynku, braki w aparaturze, młodo-ciana kadra asystentów-studentów nie rokowały optymistycznie w po-dejmowaniu badań naukowych. Dla mojej habilitacji wykorzysta-łam prace przedwojenne wykonane w PZH w Warszawie nad hormo-nem przytarczycznym13. Natomiast prace późniejsze, wykonane w za-kładzie prof. Jakuba Parnasa we Lwowie w latach 1939–1941 (nie-publikowane) nad fosforylacjami w drożdżach nasunęły mi temat przeprowadzenia podobnych badań u bakterii. Poglądy podawane w li-teraturze światowej na temat me-chanizmu przemiany węglowoda-nowej u bakterii (drogą fosforyzacji lub inną) były jeszcze kontrowersyj-ne. Podjęciu tego tematu na bakte-riach sprzyjało sąsiedztwo zaprzy-jaźnionego zakładu mikrobiologii, którego kierownikiem był znany mi ze Lwowa prof. dr Ludwik Fleck14. Sukcesem dla zakładu były pionier-skie prace z chromatografii bibu-łowej i jej adaptacji do biochemii.

Niewątpliwie zawdzięczam to mojej rodzinie w Anglii, która za-opatrywała mnie w niezbędną dla tych celów specjalną bibułę chro-matograficzną. Nastąpił okres in-nych publikacji, wielu prac meto-dycznych i biochemicznych, prac doktorskich, a w następnych la-tach habilitacyjnych. We współ-pracy z zakładem prowadzonym

przez prof. Andrzeja Waksmundz-kiego wyrosła lubelska szkoła chro-matograficzna. Organizowaliśmy sympozja ogólnopolskie, szkolenia w metodyce chromatograficznej zbiorowe i indywidualne, opraco-waliśmy pierwszy polski podręcz-nik chromatografii.

6. Refleksje końcowe

Lubelski okres życia i pracy w uczelniach lubelskich: UMCS

i AM oceniam jako najbardziej war-tościowy. Wykorzystałam szan-sę organizacji uczelni, zakładu, od pierwszego okresu jej powstania, wypracowania wzorców dydakty-ki studenckiej, szkolenia kadry na-ukowej i pozostawienia znacznego dorobku w publikacjach prac do-świadczalnych, monograficznych

i podręcznikowych. W naszym za-kładzie wychowali się i pracowali od studenta dzisiejsi profesorowie i docenci: Marek Kański, Marian Szymona, Tomasz Borkowski, Olga Szymonowa, Irena Borkowska, Eu-geniusz Gąsior, Henryk Kraczkow-ski, Tadeusz Mierzejewski, a także: Konstanty Dominiczak (Szczecin), Stanisław Hubl (Warszawa), Leszek Tomaszewski (Warszawa), Kazi-mierz Adamkiewicz (Gdańsk) i inni ze stopniem doktora nauk medycz-nych lub nauk przyrodniczych.

Lublin, 8 V 1979

Opracowanie w ramach wspo-mnień z UMCS 1945–1950 przygotowała prof. zwycz.

dr hab. Janina Opieńska-Blauth

1. Nie było to stanowisko etatowe, zastępcy dziekanów byli powoływani w razie potrzeby i pracowali społecznie.

2. Ari Leon Heller (1917–?), lekarz, asystent w Katedrze Chemii Fizjologicznej na Wydziale Lekarskim UMCS od 31 I 1945 do 30 I 1946, Archiwum UMCS (dalej: AUMCS), Akta osobowe, sygn. K 7.

3. Henryk Kraczkowski (1916–1992), lekarz weterynarii, adiunkt w Zakładzie Chemii Ogólnej i Fizjologicznej Wydziału Lekarskiego UMCS. W 1955 r. przeszedł do Wyższej Szkoły Rolniczej w Lublinie, A. Łosowska, „Budowanie” UMCS w karykaturach Leona Jeśmanowicza, Lublin 2014, s. 46–47.

4. Stanisław Hubl (1916–2006), lekarz, asystent na Wydziale Lekarskim UMCS w latach 1944–1946. Po opuszczeniu Lublina pracował jako ordynator Szpitala Elżbietanek w Warszawie.

5. Piotr Paweł Wiśniewski (1881–1971), botanik, kierownik Katedry Botaniki Ogólnej UMCS, współtwórca Ogrodu Botanicznego UMCS i kurator Muzeum Przyrodniczego, A. Łosowska, „Budowanie”, s. 54–55.

6. Mieczysław Stelmasiak (1909–1982), lekarz, kierownik Katedry Anatomii Prawidłowej Człowieka na Wydziale Lekarskim UMCS. Wraz z Katedrą został przeniesiony do Akademii Medycznej w Lublinie w 1950 r., tamże, s. 87–89.

7. Jakub Parnas (1884–1949?), biochemik, profesor Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Aresztowany przez NKWD w 1949 r., zaginął, Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, t. 4, Warszawa 1996, s. 782.

8. Bolesław Skarżyński (1901–1963), lekarz, biochemik, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego i Akademii Medycznej w Krakowie, tamże, t. 5, s. 867.

9. Kazimierz Krysiak (1907–1977), profesor, kierownik Zakładu Anatomii Prawidłowej Zwierząt na Wydziale Weterynaryjnym UMCS. W 1948 r. wyjechał z Lublina i podjął pracę w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, A. Łosowska, „Budowanie”, s. 116–117.

10. Stanisław Trojnar z żoną Anielą przybyli ze Lwowa w 1945 r. Ich syn Ryszard urodził się już w Lublinie.

11. Władysław Kunicki-Goldfinger (1916–1995), mikrobiolog, kierownik Katedry Mikrobiologii UMCS w latach 1947–1955, a następnie profesor na Uniwersytecie Wrocławskim. Doktor honoris causa UMCS, AUMCS, Akta osobowe, sygn. K 7393.

12. Konstanty Dominiczak (1922–1987), lekarz, asystent w Katedrze Chemii Fizjologicznej na Wydziale Lekarskim UMCS w latach 1947–1948, profesor Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie.

13. Habilitacja została przeprowadzona w 1947 r. na podstawie rozprawy Metody badania i otrzymywania hormonu przytarczycznego. Recenzentami w przewodzie habilitacyjnym byli profesorowie: T. Kielanowski, J. Mozołowski, J. Węgierko.

14. Ludwik Fleck (1896–1961), lekarz, mikrobiolog, kierownik Katedry Mikrobiologii UMCS, a następnie Akademii Medycznej. Od 1952 r. kierował Zakładem Mikrobiologii i Immunologii w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie. W 1957 r. wyjechał do Izraela, A. Łosowska, „Budowanie”, s. 122.



Jednym z nich był prof. Tade-usz Wilgat, twórca szkół na-ukowych w UMCS – szkoły hy-

drograficznej i ochrony środowiska. Jedną z dziedzin Jego działalności były badania limnologiczne.

Badania limnologiczne w hydro-logii polskiej mają bardzo długą tra-dycję. Jeziora Pojezierza Łęczyń-sko-Włodawskiego, stanowiącego niewielki subregion Polesia Lubel-skiego, ze względu na jego peryfe-ryjne położenie i małe znaczenie gospodarcze, były do połowy XX w. słabo rozpoznane.

Utworzenie Zakładu Geografii na nowo powstałym w Lublinie Uni-wersytecie Marii Curie-Skłodow-skiej spowodowało zwiększenie za-interesowania przyrodników tym regionem. Prekursorem komplek-sowych badań Pojezierza Łęczyń-sko-Włodawskiego był prof. Tadeusz Wilgat. Jego badania fizyczno-lim-nologiczne stały się inspiracją do dalszych dociekań o bardzo szero-kim aspekcie naukowym.

Chronologiczny przegląd dorobku naukowego prof. Tadeusza Wilgata pozwala na wskazanie przyczyn jego zainteresowania problematyką lim-nologiczną w fizycznym jej aspekcie. Nie bez znaczenia zapewne pozosta-je fakt, że w okresie studiów na Uni-wersytecie Warszawskim w latach 1934–1938 Tadeusz Wilgat był ucz-niem prof. Stanisława Lencewicza, który opublikował kilka prac doty-czących jezior. Niektóre z nich obej-mowały region Polesia i zapewne sta-ły się przykładem dla późniejszych opracowań Pojezierza Łęczyńsko--Włodawskiego. Innym motywem

inspirującym do podjęcia badań lim-nologicznych były prace terenowe prowadzone przez prof. Tadeusza Wilgata w 1949 r. na obszarze Ob-niżenia Dorohuczy, przylegającego od południowego zachodu do Poje-zierza. W 1950 r. pojawiło się opra-cowanie dotyczące powierzchnio-wych form krasowych (wertebów) występujących w okolicach Cyco-wa. Tu właśnie, pomiędzy Siedlisz-czem na południu a obniżeniem uś-ciwierskim na północy, znajdują się dwa jeziora: Głębokie i Syczyńskie. Pierwszym z jezior rozpoznanych przez Tadeusza Wilgata było Głę-bokie koło Cycowa. Jego batymetrię wykonano latem 1949 r. Jak napisał Wilgat w 2002 r.: „Na tym zapewne skończyłyby się badania jezior, gdy-by nie fakt zetknięcia się z wynikami pomiarów przeprowadzonych przez J. Kisyńskiego zimą na przełomie lat 1948 i 1949. Pracownicy Wydziału Melioracyjnego WRN w Lublinie wyznaczyli wówczas zarys brzegów

dziewięciu jezior i pomierzyli głę-bokości dziesięciu, w tym czterech uprzednio sondowanych przez Sa-kowicza i Kaszewskiego…”. Profeso-ra zaintrygował wtedy plan batyme-tryczny jeziora Krasne obrazujący misę w postaci dwóch połączonych lejów o głębokościach 33 i 23 m. Taki kształt misy wydał się trudny do po-godzenia z hipotezą genezy jezior wysuniętą przez Sawickiego (1918), według którego jeziora poleskie są resztkami wielkiego zastoiska plej-stoceńskiego. W świetle spostrze-żeń poczynionych w trakcie badań nad krasem okolic Cycowa, a przede wszystkim stwierdzenia, że o inten-sywności przebiegu procesów kraso-wych decyduje nie tylko zawartość węglanu wapnia w skale, a głównie domieszki (np. krzemionka) oraz słabsze lub silniejsze spękanie wapie-ni, Profesor wysnuł koncepcję kra-sowej genezy mis jeziornych (1954). Swoją tezę tłumaczył m.in. kształ-tem i głębokością niektórych mis. Za drugi czynnik, mający bezpo-średni wpływ na powstanie jezior, przyjmował istnienie na tym obsza-rze jeziorzyska w okresie ostatniego interglacjału. Nie wszyscy późniejsi badacze obszaru Pojezierza zgadzali się z tym poglądem, przypisując po-wstanie mis jeziornych innym pro-cesom i mechanizmom.

Do czasu podjęcia badań przez prof. Tadeusza Wilgata zakres roz-poznania jezior ograniczał się jedy-nie do podania głębokości 13 z nich, wyznaczenia w terenie linii brzego-wej Jeziora Łukie oraz pobieżnych pomiarów batymetrycznych kil-kunastu innych. Wydany w 1952 r. Katalog Jezior Polskich wykorzystał częściowo niepublikowane dane z prac pomiarowych Zakładu Geo-grafii UMCS. W opracowaniu tym, mającym z założenia stanowić kom-pletny spis wszystkich istniejących

Profesor Tadeusz Wilgat – badacz jeziorW 2015 r. lubelska geografia uniwersytecka obchodzi jubileusz 70-lecia. Stwarza to okazję do podsumowań działalności naukowo-dydaktycznej, a także do refleksji i wspomnień o Mistrzach-Nauczycielach, którzy wywarli największy wpływ na rozwój i obecną pozycję lubelskiej geografii.

Arc

hiw

um Z

akła

du H

ydro

logi

i UM

CS

Prof. Tadeusz Wilgat



jezior Pojezierza, pominięto kilka z nich, zamieniono nazwy, a w nie-których przypadkach podano błęd-ne dane morfometryczne.

Badania limnologiczne prof. Ta-deusza Wilgata prowadzone w la-tach 1950–1953 dostarczyły infor-macji dotyczących batymetrii oraz linii brzegowej. W tych latach spo-rządzono dla 46 jezior plany baty-metryczne. Natomiast dla dalszych 22 niewielkich jezior zrezygnowano z pomiarów ze względu na ich nie-dostępność. Dla wszystkich obiek-tów, nawet tych niesondowanych, sporządzono krótki opis uwzględ-niający przede wszystkim położe-nie, fazę ewolucji, w jakiej się znaj-dują oraz podano powierzchnię i głębokość (dla niektórych warto-ści te były orientacyjne). W wybra-nych jeziorach określono również przezroczystość wody. Ze względów technicznych pomiary termiczne

ograniczono jedynie do przedsta-wienia profili sześciu najgłębszych jezior. W trakcie prowadzonych ba-dań terenowych prof. Tadeusz Wil-gat zwrócił uwagę na zróżnicowane fazy rozwoju jezior. Większość płyt-kich ulegała intensywnemu proce-sowi zarastania. Przyczyn takiego stanu dopatrywał się w zmianach położenia zwierciadła wody, wywo-łanych procesami naturalnymi oraz działalnością człowieka.

Badania terenowe prowadzo-ne na początku lat 50. XX w. sta-ły się w późniejszych okresach in-spiracją do podejmowanych przez Profesora działań na rzecz pozna-nia i ochrony obszaru Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Szcze-gólne zagrożenia dla regionu wy-nikały z planowanej aktywizacji gospodarczej Polesia Lubelskie-go m.in. poprzez budowę Kanału Wieprz-Krzna, którego przebieg wyznaczono przez obszar Pojezie-rza. W 1957 r. Profesor opublikował w „Przeglądzie Geograficznym” pra-cę poświęconą zagadnieniom geo-morfologii i hydrografii w strefie bu-dowanego Kanału Wieprz-Krzna. Dwa lata później z inicjatywy prof. Tadeusza Wilgata Lubelski Oddział Polskiego Towarzystwa Geogra-ficznego zorganizował konferencję naukową poświęconą Polesiu Lu-belskiemu. Poza geografami brali w niej udział botanicy, gleboznaw-cy, zoologowie, leśnicy, przedstawi-ciele służb hydrologiczno-meteo-rologicznych, pracownicy Zakładu Ochrony Przyrody PAN oraz re-

prezentanci władz wojewódzkich i melioranci. Kontrowersyjne wo-bec inwestycji związanych z bu-dową Kanału Wieprz-Krzna opi-nie przyrodników okazały się na tyle niewygodne dla ówczesnych władz, że pokonferencyjne mate-riały wydano jako poufne. Prowa-dzone przez Profesora przez na-stępne lata intensywne działania na rzecz ochrony regionu zostały wykorzystane przy tworzeniu Po-leskiego Parku Narodowego i sieci parków krajobrazowych.

W latach 90. Profesor kilkakrotnie powracał do zagadnień limnologicz-nych, dzięki którym miał możliwość dokonania przeglądu i przedysku-towania w szerszym zespole stanu i przekształceń hydrosfery. W 1994 r., z okazji Ogólnopolskiego Zjazdu Pol-skiego Towarzystwa Geograficzne-go, ukazało się opracowanie pt. Spory wokół jezior łęczyńsko-włodawskich. Natomiast w 2002 r. prof. Tadeusz Wilgat przedstawił na łamach czaso-pisma „Limnological Review” pracę Z historii badań i ochrony jezior łę-czyńsko-włodawskich. Stanowi ona podsumowanie Jego ponad półwiecz-nych działań na rzecz poznania i za-chowania tych unikatowych jezior, położonych poza zasięgiem ostat-niego zlodowacenia.

Wiedza geograficzna prof. Ta-deusza Wilgata owocowała licz-nymi opracowaniami umożliwia-jącymi poznanie funkcjonowania środowiska Pojezierza Łęczyńsko--Włodawskiego. Prace wykonywa-ne w ciągu wielu lat przez Profesora i jego zespół stały się podstawo-wym materiałem wykorzystywa-nym m.in. przez naukowców, pla-nistów i instytucje zajmujące się ochroną środowiska. Należy jed-noznacznie podkreślić, że podsta-wą wszelkich opracowań limno-logicznych wykonanych w okresie ostatniego półwiecza są prace Ta-deusza Wilgata Jeziora Łęczyńsko--Włodawskie z 1954 r., uzupełnio-ne syntetyczną publikacją, pod tym samym tytułem, wydaną w 1991 r.

Zdzisław Michalczyk Katarzyna Mięsiak-Wójcik

Marek Turczyński

Tadeusz Wilgat

Zima na Polesiu

Arc

hiw

um Z

akła

du H

ydro

logi

i UM

CS

Arc

hiw

um Z

akła

du H

ydro

logi

i UM

CS

N a u k a i l u d z i e


W ramach obchodów Ju-bileuszu 50-lecia Angli-styki UMCS, 7 listopa-

da 2014 r. miał miejsce całodzienny Zjazd Absolwentów. W dwóch se-sjach, przed- i popołudniowej, zda-rzenie zgromadziło niemal 300 osób, w tym władze rektorskie, dziekańskie, zaproszonych dyrek-torów i przedstawicieli innych in-stytutów Wydziału Humanistycz-nego i innych polskich anglistyk oraz byłych i obecnych pracowni-ków Instytutu Anglistyki. Szcze-gólnie licznie reprezentowani byli absolwenci pierwszych naborów na studia anglistyczne, w tym pierw-szego naboru z 1964 r. Dopisali byli pracownicy Instytutu, profesorowie i wykładowcy, którzy dla większo-ści Absolwentów pozostają niero-zerwalnym elementem wspomnień lat studenckich i historii całej an-glistyki – Grażyna Bystydzieńska (dyrektor Instytutu w latach 1984––1989), Andrzej Zgorzelski, Franci-

szek Lyra, Leszek Kolek, Barbara Ko-walik, Ludmiła Gruszewska-Blaim, Teresa Olszewska, Anna Zagórska, Anna Charęzińska, Joanna Drąż-kiewicz, Maciej Pakosz, Jerzy Wa-rakomski, Robert Dymel, Cezary Michoński i inni.

Zjazdowi Absolwentów towarzy-szyła wystawa jubileuszowa, bogata

w historyczne zdjęcia, plakaty i do-kumenty, przygotowana – i upub-liczniana częściowo już od począt-ku 2014 r. – przez zespół kierowany przez profesorów Irminę Wawrzy-czek, Jerzego Durczaka i Henryka Kardelę. Warto zaznaczyć, że cały rok 2014 był rokiem jubileuszowym dla naszej anglistyki, co podkreślo-no, dedykując Jubileuszowi wszystkie pięć konferencji międzynarodowych, jakie Instytut Anglistyki zorganizo-wał od stycznia do grudnia 2014 r.

W sesji przedpołudniowej angli-stykę wspominali niektórzy z dy-rektorów Instytutu. Prof. Artur Blaim (dyrektor w latach 1980– –1981 oraz 1990–2000) rozpoczął swoje refleksje od prof. Waleriana Świeczkowskiego, którego określił jako „prawdziwego twórcę angli-styki, niekoniecznie twórcę w sen-sie organizacyjnym, ale twórcę (…) etosu, jaki spowodował, że nasz In-stytut – na tle innych instytutów anglistycznych w Polsce, zawsze się wyróżniał i wyróżnia do tej pory”.

Prof. Jerzy Durczak (dyrektor w latach 2000–2003, wcześniej wie-loletni wicedyrektor) wspominał szereg inicjatyw, jakie udało mu się zrealizować: zmianę profilu Insty-tutu z filologii angielskiej na szeroko rozumianą anglistykę, uruchomie-nie specjalności amerykanistycznej, powołanie Pracowni Badań Kana-dyjskich czy przeprowadzkę Insty-tutu – w roku 2006 – z „budynku z zegarem” do nowej i obecnej sie-dziby Wydziału Humanistycznego.

Prof. Henryk Kardela (dyrektor w latach 1989–1990 oraz 2003–2012) odczytał rzekomo odnaleziony przez siebie nieznany poemat wierszo-wany wielkiego poety angielskie-go Geoffreya Chaucera, w którym z przymrużeniem oka, ale szcze-gółowo i z zachowaniem wszelkich konwencji właściwych dla literatu-ry średniowiecznej scharakteryzo-wał szereg postaci dawnej i obecnej anglistyki. Poemat miał się zakoń-czyć następującymi słowami: „Wi-wat! Niech żyje i dalej rozkwita (…) nasza Anglistyka! Nieś dalej kaga-nek oświaty na skraj świata, droga nam Anglistyko, od zimy do lata!”.

Zjazd Absolwentów Anglistyki UMCS

Dawniej wykładowca i student, dzi-siaj profesorowie – Andrzej Zgorzel-ski i Bogusław Marek

Uczestnicy przedpołudniowej sesji Zjazdu Absolwentów

Fot.

Hen

ryk

Kard

ela i

Jerz

y Dur

czak

Fot.

Hen

ryk

Kard

ela i

Jerz

y Dur

czak



Przemysław Łozowski, obecny dy-rektor (od 2012 r.), przedstawił dy-namiczny rozwój Instytutu, cytując dane liczbowe, z których wynika, że w stosunku do swoich skromnych początków anglistyka rozrosła się wielokrotnie: z jednego zakładu w latach 1964–1972 do 11 jednostek organizacyjnych obecnie, z kilku-nastu studentów w pierwszych na-borach do ponad 250 na wszyst-kich poziomach i we wszystkich formach studiowania w bieżącym roku akademickim, z kilkunastu absolwentów rocznie na początku do ponad 150 licencjatów i magi-strów, którzy mury UMCS opusz-czają co roku obecnie.

Moderator zjazdowego spotkania dr hab. Paweł Frelik odczytał wier-szowane zagadki pióra prof. Moniki Adamczyk-Garbowskiej (również ab-solwentki anglistyki UMCS). Z żad-ną z nich uczestnicy zjazdu nie mieli problemu, nawet z tymi dotyczącymi pierwszych dwóch dyrektorów: prof. Henryka Zinsa (Na nic prośby na nic krzyki, // Jutro ruszam do Afryki, // Bo nie Lublin, lecz Afryka, // Rajem jest dla historyka. // Kenia, Nigeria, Botswana // To przygoda niesłycha-na) oraz prof. Waleriana Świeczkow-skiego (Najważniejszy – sekretariat. // Kto w nim rządzi? Pani Maria. // Przy pół czarnej i Marlboro // Ga-wędzimy wczesna porą. // Nie da-jemy się komunie // Na zebraniach w common-roomie).

Głos zabrali również absolwen-ci (chociaż każdy z występujących dyrektorów to też absolwent angli-styki UMCS), wspominając swoje lata studenckie i nawiązując do póź-niejszej pracy zawodowej. Między innymi Andrzej Dakowski (wielo-letni dyrektor Polsko-Amerykań-skiej Komisji Fulbrighta, od po-czątku jej zorganizowania) zdradził przyczyny swojego wyboru angli-styki (w 1966 r.), wbrew pierwot-nym planom zdawania na chemię. Otóż, w liceum, na pewnej prywat-ce, spotkał „dostojnego i przystoj-nego studenta I roku anglistyki” [Andrzej Jaroszyński], który miał zareklamować anglistykę w ten spo-sób: „tam się nic nie robi!”. W trak-

cie studiów okazało się, że „roboty trochę jednak jest”, na tyle dużo, że, jak przyznał, zaczynał „jako trzeci rocznik, ale skończył jako czwar-ty rocznik”.

Andrzej Jaroszyński (dyplomata, m.in Ambasador RP w Norwegii i Australii) wspominał ducha angli-styki pierwszego naboru studentów (w 1964 r.): „Traktowaliśmy obowią-zującą mitologię jako niepoważną i nieestetyczną. Bardziej intereso-wał nas Mars lub Marks & Spencer niż Karol Marks”.

Joanna Tomicka-Zawora (wicepre-zes Zarządu Credit Agricole Bank, nabór z roku 1985) przyznała, że w jej „środowisku zawodowym – bankierów, finansistów, ekonomi-stów – często spotyka się z pyta-niem, jak to możliwe, że po pierwsze – kobieta, a po drugie – filolog an-glista może być wiceprezesem trze-ciej największej korporacji finanso-wej w Europie”. Z dumą stwierdziła, że „odpowiedź na to pytanie i jej za-wodowy sukces wiąże się właśnie z tym, że miała okazję studiować na filologii angielskiej i miała przyjem-ność zostać absolwentką anglistyki”.

Z grona absolwentów swoimi re-fleksjami podzielili się także Beata Kiersnowska, wieloletnia dyrektor NKJO w Rzeszowie i Artur Habant, obecnie Radca Minister RP przy Unii Europejskiej. Absolwenci zaznaczy-li swoją obecność na zjeździe rów-nież i w ten sposób, że reaktywowa-na specjalnie na potrzeby spotkania

Sekcja Teatralna, początkowo zna-na jako The Back End of the Donkey, a następnie jako The Brainstorm-ing Donkeys (powstała w 1995 r. i istniała nieprzerwanie do 2012 r.), zaprezentowała jedno ze swoich przedstawień, adaptację Snu nocy letniej Williama Szekspira. Spek-takl nagrodzono gromkimi brawami.

Zjazd Absolwentów zakończyło w późnych godzinach wieczornych spotkanie towarzyskie.

Przemysław Łozowski

Andrzej Jaroszyński wspomina swo-je lata studiów (1964)

Spektakl w wykonaniu The Brainstorming Donkeys

Fot.

Hen

ryk

Kard

ela i

Jerz

y Dur

czak

Fot.

Hen

ryk

Kard

ela i

Jerz

y Dur

czak

Fot.

Hen

ryk

Kard

ela i

Jerz

y Dur

czak

Fot.

Hen

ryk

Kard

ela i

Jerz

y Dur

czak

Anglistykę wspomina Andrzej Dakowski (1966)

JoannaTomicka-Zawora wspomina anglistykę końca lat 80. (1985)



W plebiscycie „Gazety Wyborczej” promu-jącym kobiety szcze-

gólnie aktywne nagrodę Kapituły Konkursu otrzymała dr Barbara Niezabitowska-Wiśniewska z Insty-tutu Archeologii UMCS. To wielki sukces nie tylko Laureatki, ale rów-nież lubelskiej archeologii i ważny element promujący naszą Uczel-nię. Skoro drugi raz z rzędu kobie-ty spod znaku UMCS zasłużyły na takie wyróżnienie, to oznacza nie mniej, nie więcej, że panie obda-rzone temperamentem naukowym, wrażliwością społeczną, odpowie-dzialnością za otoczenie i umiejęt-nością eksponowania swoich osiąg-nięć czują się w niej znakomicie.

W archeologii dr B. Niezabitow-ska-Wiśniewska znana jest przede wszystkim jako autorka sensacyj-nych odkryć starożytności z IV–V w. po Chr. w Ulowie na Roztoczu, wią-zanych również z wędrówką Heru-lów do swojej północnej ojczyzny1. Bada tę okolicę od 2002 r., skupiając uwagę całej archeologicznej Euro-py. To właśnie te wykopaliska otwo-rzyły jej drogę na naukowe salony, odkrywając niecodzienne talenty organizacyjne, konsekwencję po-stępowania badawczego i godny pozazdroszczenia upór. Ta ostatnia cecha jest szczególnie cenna, gdyż nawet najtwardszy przedstawiciel „męskiej archeologii” miałby kło-poty z przetrzymaniem niektórych z niespełnionych naukowych ocze-kiwań. Takie niespełnienia Laure-atka potrafi przekuwać w sukcesy! Kiedy w napięciu oczekiwaliśmy na odsłonięcie grobu herulskiego księ-cia mającego spoczywać pod ogrom-nym nasypem kurhanu w Ulowie – a do tych oczekiwań udało mi się

swego czasu zaprząc emocjonalnie dwa autobusy przyrodników z Wy-działu Nauk o Ziemi, wydawało się, że odsłonięcie „zaledwie” wyrabo-wanego grobu z końca epoki kamie-nia oznaczać będzie klęskę oczeki-wań; autorka umiejętnie sprzedała swoje odkrycie specjalistom od tej epoki, którzy po prostu padli przed nim na kolana.

Oceniają laureatkę z czysto na-ukowego punktu widzenia, widzi-my w jej dorobku kilkadziesiąt pub-likacji naukowych, wiele w językach obcych, w tym jedną książkę i re-dakcję naukową trzech innych na-leżących do kanonu warsztatu ar-cheologa. Pomimo młodego wieku, szturmem zdobyła archeologicz-ny rynek naukowy, stając się roz-poznawalną twarzą młodej lubel-skiej archeologii. Zapraszana na kongresy do wielu krajów – aktu-alnie do Japonii – skupia uwagę no-watorskim podejściem nie tylko do nowych, ale również do „starych” źródeł, budując dla nich nowy po-rządek typologiczny i chronologicz-ny. Ma przy tym istotną „wadę” – nie umie pisać „małych tekstów”, co przy regułach parametryzacji jest nieustannym strzelaniem sobie w stopę. Ma za to głęboko wpojo-ne poczucie uczciwości naukowej, badawczej i odpowiedzialności za stawiane tezy, które przecież nie poddają się powierzchownej anali-zie, ale wymagają dogłębnej krytyki źródłowej. Wielu łowców punktów tego nie rozumie; tak jak nie przyj-muje do wiadomości że „nagania-nie punktów” powtarzaniem tego samego tekstu „w innej obróbce” jest po prostu nieuczciwe.

Z tego wszystkiego wynika jesz-cze inna wartość. Laureatka jest

bezdyskusyjną specjalistką w za-kresie badań społeczności koczow-niczych żyjących na ukraińskich i rosyjskich stepach o międzynaro-dowej renomie. Była i jest filarem największych międzynarodowych projektów naukowych IA UMCS, włącznie z wielkimi wystawami re-alizowanymi poza granicami kraju.

Ma na swoim koncie jeszcze przy-najmniej dwa tyle „mierzalne”, co ekspresyjne sukcesy. Jej praca dok-torska wywołała swego czasu auten-tyczną panikę w Dziekanacie Wy-działu Historycznego UMK, gdyż liczyła 3500 stron (!). Natomiast NCN nie miało wątpliwości, że jej projekt grantu o „terra incognita” na Rozto-czu zasługuje na wsparcie w wyso-kości 600 000 zł2. O takich sumach większość humanistów, w tym arche-ologów, może co najwyżej pomarzyć.

Jej talenty organizatorskie dają wiele znakomitych efektów. Ten najbardziej medialny, ale również wpisujący się w politykę promo-wania archeologii wypracowaną w Zakładzie Środkowego i Wschod-nioeuropejskiego Barbaricum, dał w efekcie imprezę, którą w środo-wisku nazywa się „drugim Masło-męczem”, z tym że w Ulowie, gdzie jest realizowany, cały wysiłek po-święcony został najtrudniejszym i najbardziej wymagającym odbior-

„Kobieta na Medal” jest z UMCS!

Fot.

Robe

rt F

rącz

ek

Dr B. Niezabitowska-Wiśniewska odbiera nagrodę



com promocji – dzieciom. Zasłużona jest też na polu walki o ochronę dziedzictwa kulturowego, a sposób w jaki potrafiła stawić czoła łachmytom rabującym stanowiska archeologiczne za pomocą wykrywaczy metali – obiegł swego czasu całą krajową prasę. Jest po prostu nie tylko świetną promotorką archeologii, ale również jej gorącą i oddana obrończynią.

Naukę traktuje z definicji interdyscyplinarnie, stąd współpracują z nią zarówno geografowie, antropo-lodzy, chemicy, petrografowie, fizycy, jak i… leśnicy. Traktując tę współpracę odpowiedzialnie, stawia się na każde ich wezwanie, by opowiadać o prehistorii, ale również stworzyła forum dyskusyjne z przyrod-nikami o nazwie „Calec”3.

Ciągle mówimy o dr Niezabitowskiej-Wiśniewskiej w kategoriach „największej nadziei lubelskiej archeolo-gii”, nie zauważając, że już dawno spełniła pokładane w niej nadzieje i przekształciła się w jej lokomotywę.

Również w plebiscycie internetowym nasza Laure-atka nagrody głównej długo prowadziła. Opatrzność czuwała jednak nad tą „niesprawiedliwością” i spra-wiła, że jej (nawet nie główna) konkurentka w godzi-nę zyskała pięć tysięcy głosów… i nie dała szans na zdublowanie sukcesu.

Andrzej Kokowski

1. B. Niezabitowska-Wiśniewska, Ulów – tajemnica starożyt-nego Roztocza, siódma wystawa Instytutu Archeologii Uniwersy-tetu Marii Curie-Skłodowskiej w Muzeum UMCS. Katalog wysta-wy pod honorowym patronatem Wojewody Lubelskiego Wojciecha Żukowskiego i Jego Magnificencji Rektora UMCS prof. dr hab. Wie-sława Andrzeja Kamińskiego, Lublin 2007.

2. B. Niezabitowska-Wiśniewska, Roztocze – starożytna terra incognita?, „Wiadomości Uniwersyteckie”, Nr 3 (203:2013), s. 30–32.

3. B. Niezabitowska-Wiśniewska, T. Wiśniewski, Lubelskie Fo-rum Geoarcheologiczne „Calec”, „Wiadomości Uniwersyteckie”, Nr 3 (203:2013), s. 36.

31 marca 2015 r. na Wydziale Pedagogiki i Psychologii UMCS odbyło się spotkanie z cyklu „Wykłady Profesorskie”. Tym razem gościliśmy prof. Bogusława Śliwerskiego, któremu w maju 2014 r. nadany został tytuł doktora honoris causa UMCS.

Prof. Bogusław Śliwerski jest wybitnym pe-

dagogiem, badaczem problemów eduka-cyjnych i ekspertem polityki oświatowej. Współpracuje z licz-nymi instytucjami i towarzystwami na-ukowymi. Jest prze-wodniczącym Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, eks-pertem Polskiej Komisji Akredytacyjnej, przewodniczącym Sekcji I Nauk Humanistycznych i Społecznych Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów. Z Wydziałem Pedagogiki i Psy-chologii współpracuje od początku lat 90. XX w., zarówno na niwie naukowej, jak również dydaktycznej i organizacyjnej.

W ramach marcowych „Wykładów Profesorskich” odby-ły się cztery spotkania z prof. B. Śliwerskim. Pracownicy Wy-działu wysłuchali wykładu pt. „Metodologiczne przesłanki PISA-nek”, podczas którego Profesor poddał krytycznej anali-zie Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów (PISA), w którym Polska uczestniczy od 2000 r. Pracownicy uczestniczyli ponadto w spotkaniu na temat wniosków z do-tychczasowej procedury w postępowaniu habilitacyjnym. Pro-fesor zaprezentował polskie procedury awansowe na tle rozwią-zań obowiązujących w innych krajach europejskich, przedstawił również najważniejsze problemy wymagające rozstrzygnięć, m.in. kwestie związane z własnością intelektualną. Doktoran-ci i pracownicy Wydziału mogli wziąć również udział w indy-widualnych konsultacjach z Profesorem. Ostatnim punktem wizyty był wykład dla studentów pt. „Nauczyciele w gorsecie MENskich regulacji”, podczas którego Profesor – korzystając z metafory „gorsetu” – analizował polską politykę oświatową.

Zarówno pracownicy, jak i studenci Wydziału wzięli udział w inspirującej debacie naukowej z zakresu współczesnej poli-tyki edukacyjnej. Szerokie spojrzenie na ten temat odnaleźć można w najnowszej publikacji prof. B. Śliwerskiego pt. Edu-kacja (w) polityce a polityka (w) edukacji. Inspiracje do badań polityki oświatowej.

Dr Urszula Lewartowicz

„Wykłady Profesorskie” na Wydziale Pedagogiki i Psychologii UMCS

Arc

hiw

um au

tora



W konferencji wzię-li udział m.in.: Rektor UMCS prof. dr hab.

Stanisław Michałowski, Prorektor ds. Badań Naukowych i Współpracy Międzynarodowej prof. dr hab. Ry-szard Dębicki, Wicemarszałek Wo-jewództwa Lubelskiego Artur Wala-sek, Członek Zarządu Województwa Lubelskiego Paweł Nakonieczny, Dziekani Wydziałów UMCS, na-ukowcy oraz ponad 70 przedsta-wicieli jednostek samorządu tery-torialnego, w tym Michał Cholewa i Jacek Sobczak – Wicemarszałko-wie Województwa Lubelskiego po-przedniej kadencji.

Witając zgromadzonych gości, Rektor UMCS podkreślił, że „pole do współpracy jest bardzo szerokie. Samorządy mają ogromne potrze-by w wielu dziedzinach, wobec tego UMCS ze swoim potencjałem na-ukowym i badawczym może wiele im pomóc, począwszy od history-ków, heraldyków, po zadania zwią-zane chociażby z opieką społeczną”. Dziekan Wydziału Filozofii i Socjo-logii prof. Teresa Pękala wskazała na zmieniającą się rolę nauk humani-

stycznych we współpracy Uniwer-sytetu z otoczeniem zewnętrznym.

Artur Walasek, Wicemarszałek Województwa Lubelskiego prze-konywał, że „w kontekście nowego RPO niezbędna będzie współpra-ca z uczelniami. Współpraca bi-znesu, nauki i samorządu to przy-szłość i jedyna właściwie możliwość wykorzystania środków europej-skich”. O możliwościach realiza-cji wspólnych projektów w ramach

Regionalnego Programu Operacyj-nego, Programu Operacyjnego Roz-wój Polski Wschodniej i Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój mówiła Dyrektor Lubelskiej Agen-cji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie Izabela Byzdra. Zainte-resowani tematem funduszy unij-nych mogli poznać szczegóły przy stoisku informacyjnym Departa-mentu Polityki Regionalnej Urzę-du Marszałkowskiego.

Dr Dagmara Kociuba, Kierow-nik Centrum Innowacji i Komer-cjalizacji Badań UMCS wskazała najważniejsze płaszczyzny współ-pracy na linii nauka – samorząd, tj. planowanie przestrzenne, ekologię, edukację, a także podkreśliła rolę Centrum w koordynowaniu tych działań z ramienia UMCS.

W dalszej części konferencji sa-morządowcy mogli zapoznać się z ofertą poszczególnych Wydzia-łów UMCS w zakresie m.in. opra-cowania i konsultowania dokumen-tów strategiczno-planistycznych, w tym planów zagospodarowania przestrzennego, strategii, analiz

UMCS dla Samorządu12 marca 2015 r. w Inkubatorze Medialno-Artystycznym UMCS odbyła się konferencja „UMCS dla Samorządu”, zorganizowana przez Centrum Innowacji i Komercjalizacji Badań UMCS oraz Wydział Filozofii i Socjologii UMCS w celu przedstawienia oferty Uniwersytetu oraz nawiązania szerszej współpracy na linii nauka – samorząd.

Fot.

Robe

rt F

rącz

ek

Fot.

Robe

rt F

rącz

ek



finansowych JST, programowania rozwoju lokalnego, partnerstwa, dialogu obywatelskiego. Ponadto, jednostki samorządu terytorialne-go mogą liczyć na pomoc w dzia-łaniach z zakresu ochrony i mo-nitoringu środowiska oraz oceny oddziaływania przedsięwzięć na środowisko. Uczelnia posiada tak-że bogate zaplecze do opracowania materiałów promocyjno-reklamo-wych oraz realizacji projektów pro-mocyjnych i kulturalnych dla gmin. Naukowcy UMCS oferują współ-pracę w tworzeniu i przetwarzaniu baz danych przestrzennych, wpro-wadzaniu innowacyjnych rozwią-zań z zakresu np. e-administracji, a także prowadzenie badań staty-stycznych, socjologicznych, rynko-wych i marketingowych z zakre-su turystyki, gospodarki i kultury oraz tłumaczenia i konsultacje językowe.

W ofercie UMCS znajdują się też studia podyplomowe, liczne kursy i szkolenia, w tym zamawiane oraz certyfikowane kursy językowe po-siadające akredytację Urzędu Służ-by Cywilnej. Dojrzałe osoby zapra-sza Uniwersytet III Wieku. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszyła się oferta Uniwersytetu Dziecięce-go. Tuż po konferencji wolę urucho-mienia nowej filii wyraziła kolejna gmina z Lubelszczyzny.

Ostatnią część konferencji sta-nowiła dyskusja, której moderato-rem był prof. dr hab. Marian Hara-

Podczas prezentacji omówio-ne zostały zasady formalno--prawne realizacji prac zleco-

nych dla podmiotów zewnętrznych (m.in. procedury oraz wzory doku-mentów) oraz zmiany ustawy prawo o szkolnictwie wyższym w zakre-sie zasad komercjalizacji wyników badań naukowych, tzw. uwłaszcze-nie naukowców. Przedstawiony zo-stał również Formularz Zgłoszenia Innowacji oraz prawidłowy sposób jego wypełnienia.

W spotkaniu ze strony Centrum Innowacji i Komercjalizacji Badań UMCS udział wzięli: kierownik dr Dagmara Kociuba oraz mgr Anna Kanadys i mgr Janusz Chlebowicz.

W przypadku zainteresowania Wy-działów Uniwersytetu taką prezen-tacją serdecznie zapraszamy do kon-taktu w celu ustalenia szczegółów. Osoba do kontaktu: Wirginia Gie-ryng-Cieplak, [email protected], tel. (81) 537 51 76; 537 55 40.

Wirginia Gieryng-Cieplak

Zasady komercjalizacji badań na Radzie Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS18 lutego 2015 r. pracownicy Centrum Innowacji i Komercjalizacji Badań UMCS wzięli udział w posiedzeniu Rady Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS, przedstawiając ofertę Centrum skierowaną do pracowników naukowych Uczelni.

simiuk, Kierownik Zakładu Polityki Przestrzennej i Planowania UMCS. W dyskusji wzięli udział naukowcy z UMCS, w tym Rektor prof. dr hab. Stanisław Michałowski, przedsta-wiciele Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego oraz sa-morządowcy. Wszystkie strony wy-raziły wolę współpracy w zakresie nowych inicjatyw i projektów.

Konferencja została zorganizo-wana pod honorowym patronatem Sławomira Sosnowskiego – Mar-szałka Województwa Lubelskie-go. Patronat medialny objęli: TVP Lublin, Radio Lublin, Radio Cen-trum, Dziennik Wschodni, Magazyn Lubelski Lajf, Panorama Lubelska. Partnerami konferencji byli Lubel-ska Agencja Wspierania Przedsię-biorczości w Lublinie oraz Zwią-zek Gmin Lubelszczyzny.


Fot.

Robe

rt F

rącz

ek

Fot.

Robe

rt F

rącz

ek



Powyższe względy stały się in-spiracją dla zorganizowania I Lubelskiego Forum Biblio-

logów, Informatologów i Biblioteka-rzy, które odbyło się 19 marca 2015 r. w Sali Obrad Rady Wydziału Hu-manistycznego pod hasłem „No-woczesna biblioteka – nowoczesny bibliotekarz”. Głównym organiza-torem przedsięwzięcia był Instytut Informacji Naukowej i Biblioteko-znawstwa UMCS wraz z partnera-mi: Wojewódzką Biblioteką Publicz-ną im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie, Miejską Biblioteką Pub-liczną im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie i Pedagogiczną Bibliote-ką Wojewódzką im. Komisji Eduka-cji Narodowej w Lublinie.

W wydarzeniu uczestniczyło bli-sko sto osób reprezentujących bi-blioteki różnego typu (publiczne, szkolne, pedagogiczne, naukowe), ośrodki informacji i kultury oraz środowisko badaczy książki i in-formacji naukowej z Lublina i Lu-belszczyzny. Tak duże zaintere-sowanie przerosło wyobrażenia organizatorów i potwierdziło po-trzebę podejmowania tego typu dyskusji i spotkań konsolidujących środowisko bibliologów, informato-logów i bibliotekarzy.

Forum stało się okazją do wy-miany doświadczeń i informacji, zaprezentowania przykładów do-

brych praktyk oraz innowacyjnych form pracy w bibliotekach, na tle rozwoju nowych narzędzi komu-nikacji i rosnących wymagań użyt-kowników. Uczestnicy i prelegenci mogli wspólnie zastanowić się nad poszerzeniem oferty bibliotecznej w nowoczesny i kreatywny sposób oraz rozważyć kwestię przyszło-ści zawodu bibliotekarza i biblio-tek w cyfrowym świecie.

Spotkanie otworzyły wystąpie-nia dyrektorów instytucji organi-zujących Forum: prof. dr hab. Ma-rii Judy (IINiB), mgr Renaty Filipiak (MBP) i mgr Barbary Rzeszutko (PBW). W części plenarnej, pro-wadzonej przez dr Anitę Has-To-karz, wystąpiło sześciu prelegentów. Dr Renata Malesa (IINiB), zajmu-jąca się badaniem roli bibliotek na rynku usług informacyjnych oraz wykorzystaniem nowych technolo-gii ICT w kształtowaniu wizerunku biblioteki i bibliotekarza, przedsta-wiła referat pt. „Marketing part-nerski w działalności współczesnej biblioteki”. Wojciech Olchowski, pedagog medialny współpracujący z Urzędem Miasta Lublin, współ-autor projektu „Komunikacja dla integracji” wystąpił z prelekcją pt. „Biblioteka – lokalny ośrodek ak-tywności społecznej”. Dwa kolejne referaty zaprezentowali pracownicy Miejskiej Biblioteki Publicznej im.

H. Łopacińskiego w Lublinie. Kata-rzyna Poleszak z Filii nr 2 przedsta-wiła prezentację pt. „Biblioteczny Viral”, w której pokazała możliwo-ści wykorzystania narzędzi marke-tingu wirusowego w promocji czy-telnictwa i usług bibliotecznych. Grzegorz Woźniak, kierownik lu-belskiej mediateki w referacie pt. „Biblioteka inaczej. Działania me-diateki BIBLIO” omówił niestan-dardowe działania podejmowane przez placówkę, służące budowa-niu marki i kreowaniu pozytywne-go wizerunku. Następni prelegenci podjęli tematykę wykorzystania no-woczesnych technologii w praktyce bibliotecznej. Wystąpienie Macieja Sztorca z Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Lublinie dotyczy-ło Internetu jako narzędzia promo-cji bibliotek. Kamil Stępień (IINiB), którego zainteresowania badawcze oscylują wokół zagadnień wizuali-zacji informacji i funkcjonowania fotografii w przestrzeni sieciowej, zaprezentował referat pt. „Wyszuki-wanie obrazem. Nowoczesne tren-dy w wyszukiwaniu informacji”.

W drugiej części Forum odbył się panel dyskusyjny pod hasłem „No-woczesna biblioteka – czyli jaka? O wyznacznikach nowoczesności” oraz „Nowoczesny bibliotekarz – czyli jaki? Kompetencje szczegól-nie pożądane”. Jego moderatorami

„Nowoczesna biblioteka – nowoczesny bibliotekarz”I Lubelskie Forum Bibliologów, Informatologów i BibliotekarzyZmieniająca się w szybkim tempie rzeczywistość stawia coraz to nowe wyzwania przed bibliotekami i placówkami informacyjnymi, ich pracownikami, a przede wszystkim ośrodkami akademickimi kształcącymi w tym zakresie. Kwestie dotyczące kierunków rozwoju i zakresu działań bibliotek i ośrodków informacji, różnorodności ról i zadań stojących przed pracownikami sektora informacji oraz ich nowoczesnej edukacji stanowią przedmiot dyskusji, tak w środowisku praktyków, jak i teoretyków.



byli dr Renata Malesa, mgr Ma-ciej Sztorc i mgr Grzegorz Woź-niak. Podczas dyskusji zastanawia-no się nad wielowymiarowością kategorii „nowoczesność” w kon-tekście bibliotek. Odniesiono ją do takich sfer jak architektura i wyko-rzystanie innowacyjnych technolo-gii, ale również wielości ról i zadań, jakim musi sprostać współczesna placówka biblioteczna. Rozważa-no kwestie: biblioteki jako inter-fejsu, jako miejsca public learning, multimedialnego centrum kultury oraz symbolu otwartości i usiecio-wienia medialnego.

Zastanawiając się nad umiejęt-nościami i kompetencjami nowo-czesnego bibliotekarza, uczestni-cy dyskusji doszli do wniosku, że musi on dobrze czuć się w różno-rodnych rolach: powinien być eks-pertem w swojej dziedzinie, mene-dżerem, negocjatorem, badaczem, operatorem baz danych, planistą,

znawcą technologii informacyj-nych i zasad przedsiębiorczości, a także psychologiem, opiekunem i nauczycielem, ciągle otwartym na wiedzę i nowe umiejętności ucznia i użytkownika.

Uczestnicy Forum wielokrotnie podkreślali zasadność organizo-wania podobnych spotkań, które są doskonałą okazją do konsolido-wania środowiska i umożliwiają wy-mianę wiedzy i doświadczeń. Dla Instytutu wydarzenie było okazją do zacieśnienia współpracy z po-tencjalnymi pracodawcami i prze-dyskutowania kwestii dotyczących przyjętej koncepcji kształcenia. Fo-rum niewątpliwie przyczyniło się do integracji środowiska bibliolo-gów, informatologów i bibliotekarzy z Lublina i Lubelszczyzny, dlatego już jesienią planowane jest kolejne tego typu spotkanie.

Anita Has-TokarzRenata Malesa

Uroczyste otwarcie Forum. Prof. Maria Juda, dyrektor Instytutu Informa-cji Naukowej i Bibliotekoznawstwa UMCS

Panel dyskusyjny

Fot.

Lidi

a Jar

ska

Fot.

Lidi

a Jar

ska

19 marca 2015 r. odbyło się kolejne spotkanie w ramach cyklu „Czas na Innowacje!” dotyczące możliwości wsparcia studentów i absolwentów Uczelni w tworzeniu własnych firm.

Podczas spotkania Agnieszka Domańska-Sien-kiewicz, Dyrektor Lubelskiego Inkubatora Przedsiębiorczości Fundacji Rozwoju Lubel-

szczyzny zaprezentowała ofertę i zasady współpracy z Inkubatorem dla osób planujących założenie i pro-wadzenie własnej działalności gospodarczej. Wice-prezes zarządu FRL Jacek Krok przedstawił możli-wości pozyskania finansowania na założenie własnej firmy lub utworzenie miejsca pracy w ramach pro-gramu „Pierwszy biznes – wsparcie w starcie” rea-lizowanego przez MPiPS i BGK.

W spotkaniu wzięli także udział zagraniczni konsultanci wykorzystania potencjału firmy IBM: Urmi Sengupta i Thierry Ruiz , którzy we współpra-cy z Fundacją Rozwoju Lubelszczyzny i organizacją PYXERA Global realizują program IBM Corpora-te Service Corps. Podczas spotkania goście z fir-my IBM mieli możliwość zapoznania się z ofer-tą i osiągnięciami Instytutu Informatyki UMCS.

„Czas na Innowacje!” to cykliczne przedsięwzię-cie organizowane przez Centrum Innowacji i Ko-mercjalizacji Badań UMCS, podczas którego na-ukowcy i studenci zapoznają się z możliwościami komercjalizacji badań, poznają tzw. „dobre prak-tyki” z kraju i zagranicy, jak też uzyskują informa-cje dotyczące rozwoju przedsiębiorczości i trans-feru technologii.


„Czas na Innowacje!” z Fundacją Rozwoju Lubelszczyzny

Fot.

Ann

a Kan

adys



z silnym ośrodkiem władzy prezy-denckiej. Gospodarka kraju oparta jest w znaczniej mierze na eksploa-tacji i eksporcie bogatych złóż ropy naftowej i gazu ziemnego oraz na uprawie bawełny. Głównymi od-biorcami turkmeńskich surowców są przede wszystkim Federacja Ro-syjska, Ukraina oraz Iran. Podsta-wowym celem projektu „MEDET” jest zatem wsparcie modernizacji szkolnictwa wyższego w Turkme-nistanie oraz rozwój państwowej opieki zdrowotnej poprzez nawią-zanie współpracy, pozyskanie do-świadczeń i technik zarządzania oraz zastosowanie innowacyjnych metod edukacji w zakresie teleme-dycyny i w powiązanych z nią dzie-dzinach naukowych.

Organizowane szkolenia dotyczą stosunkowo nowej dziedziny nauki. Telemedycyna wyróżnia się inter-dyscyplinarnym charakterem oraz wykorzystaniem najnowszych zdo-byczy techniki w zakresie medycy-ny, informatyki i telekomunikacji.

Unia Europejska poprzez projekty organizowane w ramach programu „Eu-

ropean Tacis Tempus” wspiera prze-prowadzanie reform szkolnictwa wyższego w krajach beneficjentach. Działania te oparte są na nawiąza-niu współpracy pomiędzy instytu-cjami szkolnictwa wyższego z ob-szaru Unii Europejskiej a krajami Bliskiego Wschodu i Azji. Polegają one przede wszystkim na podnosze-niu jakości kształcenia i moderni-zacji szkolnictwa wyższego w tych państwach. UMCS doskonale wpi-suje się w te działania, uczestnicząc od 2008 r. w różnych projektach programu TEMPUS.

Turkmenistan jest krajem poło-żonym w południowo-zachodniej części Azji Środkowej nad Morzem

Szkolenie z telemedycyny w ramach projektu TEMPUS MEDETW dniach 26 stycznia – 6 lutego 2015 r. UMCS gościł uczestników szkolenia z Państwowego Instytutu Transportu i Komunikacji z Turkmenistanu, przeprowadzonego w ramach projektu TEMPUS TACIS „Advanced Curriculum Development in Telemedicine for Turkmenistan” (w skrócie „MEDET”). Było to drugie szkolenie z telemedycyny zorganizowane przez nasz Uniwersytet jako partnera projektu. Pierwsze z nich odbyło się w dniach 3–7 lutego 2014 r. i również obejmowało uczestników przybyłych z Turkmenistanu, z kraju będącego beneficjentem projektu „MEDET”.

Rozpoczęcie szkolenia

Fot.

Dar

iusz

Pol

ubie

c

Uczestnicy „okrągłego stołu” po zakończonych dyskusjach

Fot.

Urs

zula

Rom

ańcz

uk-P

olub

iec

Kaspijskim. Po rozpadzie Związku Radzieckiego od 1991 r., kiedy to proklamowano niepodległość, pań-stwo to jest suwerenną republiką



Fot.

Dar

iusz

Pol

ubie

c

W dniach 9–10 lutego 2015 r. na Wydziale Chemii UMCS odbyła się 17. Wydziałowa Konferencja

Sprawozdawcza. Podczas uroczystego ot-warcia władze Uniwersytetu reprezentował Prorektor ds. Ogólnych dr hab. Arkadiusz Bereza, prof. nadzw.

Wydziałowa Konferencja Spra wozdawcza obejmowała cztery sesje, w trakcie których każda jednostka organizacyjna dokonała podsumowania prowadzonych badań. Podczas 20-minutowych wystąpień repre-zentanci 17 Zakładów i 1 Pracowni przedsta-wili wyniki działalności badawczej w swoich jednostkach oraz zaprezentowali szczegółowo jedno z wykonanych zadań. Jednym z punk-tów pierwszego dnia Konferencji było podsu-mowanie przez dr. hab. Andrzeja Machockie-go, prof. nadzw. oraz dr. Ewarysta Mendyka realizacji projektu „Centrum Nanomate-riałów Funkcjonalnych”, współfinansowa-nego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach działania 2.1. Rozwój ośrodków o wysokim potencja-le badawczym Programu Operacyjnego In-nowacyjna Gospodarka. Projekt realizo-wano na Wydziale Chemii UMCS w latach 2008–2015. Konferencję zakończyły wystą-pienia autorów prac doktorskich wyróżnio-nych w konkursie na najlepszą pracę doktor-ską w roku 2014.

W podsumowaniu działalności naukowej prowadzonej na Wydziale Chemii należy podkreślić, że liczba artykułów publikowa-nych w czasopismach z wykazu A MNiSW od lat utrzymuje się na wysokim poziomie z tendencją wzrostową. 18 jednostek orga-nizacyjnych realizowało 61 kontynuowa-nych i nowych zadań w ramach działalno-ści statutowej oraz 9 zadań niezakończonych w 2013 r. W ramach dotacji celowej na ba-dania młodych naukowców realizowano 19 nowych zadań zgłoszonych przez mło-dych pracowników i doktorantów oraz 5 za-dań niezakończonych w 2013 r. Pracowni-cy Wydziału byli autorami 191 artykułów w czasopismach posiadających współczyn-nik wpływu Impact Factor (IF), znajdują-cych się w bazie Journal Citation Reports (JCR) (część A wykazu MNiSW), 5 publika-

cji w czasopismach wymienionych w części B wykazu MNiSW, 14 publikacji w recen-zowanych materiałach z konferencji mię-dzynarodowych uwzględnionych w Web of Science, 20 innych publikacji, 1 monografii w języku angielskim i 1 monografii w języ-ku polskim, 11 rozdziałów w monografiach o zasięgu międzynarodowym, 12 rozdzia-łów w monografiach o zasięgu krajowym, 1 patentu przyznanego przez Urząd Paten-towy RP, 1 prawa ochronnego na wzór użyt-kowy i 4 zgłoszeń patentowych w Urzędzie Patentowym RP. W roku 2014 pracownicy Wydziału wygłosili 108 referatów na konfe-rencjach międzynarodowych i krajowych. Wydział współorganizował VII Ogólnopol-skie Sympozjum „Nauka i przemysł – me-tody spektroskopowe w praktyce”, „Nauka i przemysł – lubelskie spotkania studenckie”, XVI Szkołę Problemów Dydaktyki Chemii, międzynarodową konferencję Fourteenth Polish-Ukrainian Symposium „Theoretical and experimental studies of interfacial phe-nomena and their technological applications” oraz 1st NanoBioMat Conference „Nanostru-ctured biocompatible/bioactive materials”.

Na Wydziale Chemii w 2014 r. realizo-wano 27 różnych projektów badawczych: 2 projekty w ramach Programów Ramo-wych Unii Europejskiej (koordynacja), 5 pro-jektów w ramach Programów Ramowych Unii Europejskiej (uczestnictwo), 2 projek-ty w ramach innych programów Unii Eu-ropejskiej, 1 projekt finansowany z innych środków pochodzących ze źródeł zagranicz-nych, 4 projekty finansowane lub dofinan-sowane ze środków finansowych Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, 3 projekty finansowane lub dofinansowane ze środków finansowych Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, 10 projektów finansowanych lub dofinansowanych ze środków finansowych Narodowego Centrum Nauki. Na Wydzia-le Chemii realizowane były też projekty in-frastrukturalne finansowane z PO RPW, PO IG oraz PO IŚ. W roku 2014 pracow-nicy złożyli 43 wnioski o krajowe projek-ty badawcze oraz 1 wniosek o projekt mię-dzynarodowy, który uzyskał finansowanie.

Anna Deryło-Marczewska

17. Konferencja Sprawozdawcza na

Wydziale Chemii UMCS

Podobnie jak miało to miejsce po-przednio, również tegoroczne szko-lenie odbyło się w Instytucie Infor-matyki na Wydziale Matematyki, Fizyki i Informatyki UMCS. Na in-auguracji szkolenia mowę powitalną wygłosili: prorektor prof. Ryszard Dębicki, dziekan Wydziału MFI prof. Zbigniew Korczak, dyrektor Instytutu Informatyki prof. Paweł Mikołajczak oraz lokalny koordyna-tor projektu prof. Vasyl Ustymen-ko. W trakcie dziesięciu dni szkole-nia wykłady i zajęcia laboratoryjne prowadzili: prof. Paweł Mikołajczak, prof. Vasyl Ustymenko, dr Piotr Kowalski, dr Bogdan Księżopol-ski, dr Marcin Denkowski, dr Ka-rol Kuczyński, dr Marcin Smolira, dr Rafał Stęgierski oraz dr Tomasz Walczyński. Charakterystycznym elementem szkolenia było przepro-wadzenie dyskusji przy „okrągłym stole”, w której oprócz przedsta-wicieli UMCS i gości z Turkmeni-stanu udział wziął główny koordy-nator projektu dr Igor Perevoznik Lulchenko z Uniwersytetu w Kor-dobie w Hiszpanii.

Uczestnicy szkolenia z Turkmeni-stanu wzięli ponadto udział w wy-cieczce prezentującej walory Lub-lina oraz jego historyczne aspekty. Byli oni pod wrażeniem osobliwej historii miasta oraz urokliwej za-budowy, zwłaszcza staromiejskiej.

Drugie już szkolenie z telemedy-cyny przeprowadzone przez UMCS potwierdza status naszej Uczelni jako cennego partnera w progra-mie TEMPUS przyczyniającego się do rozwoju szkolnictwa wyższego w krajach rozwijających się.

Mgr Dariusz Polubiec

Przemawia Dziekan Wydziału Ma-tematyki, Fizyki i Informatyki prof. Zbigniew Korczak, tłumaczy Izmai-lov Batyr z Turkmenistanu



Program Absolwent UMCS działa już od ponad roku i jest jedyną tego rodzaju

inicjatywą zorganizowaną przez szkołę wyższą we wschodniej Pol-sce. Dotychczas wydano ponad 5000 Kart Absolwenta UMCS. Najstar-si z absolwentów, którzy wypełnili formularz zgłoszeniowy do nasze-go Programu i odebrali swoje kar-ty, urodzili się w latach 20. XX w., studiowali bezpośrednio po wojnie w nowo utworzonym w Lublinie Uniwersytecie Marii Curie-Skło-dowskiej. Odbiór karty to dla nich często pierwsza okazja do odwie-dzenia Alma Mater po kilkudziesię-ciu latach od ukończenia edukacji.

Wiosną 2015 r. przywitaliśmy w gronie uczestników Programu pięciotysięczną Absolwentkę – Pa-nią Wandę Bury, która ukończyła studia magisterskie w dziedzinie chemii w 1979 r. Pani Wanda ode-brała Kartę Absolwenta z rąk Rek-tora UMCS prof. Stanisława Micha-łowskiego. Jak się okazało podczas spotkania, spędziła na Uniwersyte-cie nie tylko lata studiów, ale – jak sama wspomniała – dwie trzecie życia, gdyż od 35 lat pracuje w Bi-bliotece Wydziału Chemii. Pomi-mo ukończenia kierunku ścisłego, Pani Wanda ma również zainte-resowania humanistyczne – in-teresuje ją człowiek i wszystko, co z nim związane, szeroko pojęta psy-chologia, mechanizmy sprawiające, że ludzie zachowują się w określo-ny sposób. Pięciotysięczna absol-wentka to miłośniczka muzyki ro-ckowej, zwłaszcza hard rocka: „Do dziś wymieniam się w sieci utwo-rami z ludźmi z całego świata. Wy-chowałam się na muzyce Jimiego Hendrixa i Janis Joplin, a także na takich formacjach jak Deep Purple, Black Sabbath, Uriah Heep, Budgie czy Led Zeppelin”.

Spotkanie z Rektorem Uczelni było okazją do wspomnień, prze-de wszystkim dotyczących okresu studiów oraz rzeczywistości lat 70. Pani Wanda przyznała, że miała za-miar zapisać się do Programu Ab-solwent UMCS od dłuższego czasu, ciągle jednak to przekładała lub za-

pominała. Z tym większą radością przyjęła wiadomość, iż to właśnie jej zgłoszenie okazało się pięcioty-sięcznym, a na spotkanie zorga-nizowane w celu wręczenia karty została zaproszona przez Rektora. Absolwentka jako pierwsza otrzy-mała kartę nowego typu z nume-rem 5001, wydaną przez Program Absolwent UMCS we współpracy z Fundacją Absolwentów UMCS.

Podstawowymi filarami Pro-gramu Absolwent UMCS są zniż-ki i oferty specjalne skierowane do zarejestrowanych w nim ab-solwentów. Uczelnia proponuje rabaty na studia podyplomowe, kursy i szkolenia, bezpłatny wstęp do Ogrodu Botanicznego, dostęp do zbiorów Biblioteki Głównej UMCS na preferencyjnych wa-runkach, możliwość korzystania z zajęć sportowych w Centrum Kultury Fizycznej z rabatami oraz zakup tańszych biletów na im-prezy kulturalne w ACK UMCS „Chatka Żaka”. Szczegółowe in-formacje dotyczące całej oferty UMCS dla absolwentów znajdu-ją się na stronie www.absolwent.umcs.pl. Do Programu przystąpi-ły również zewnętrzne instytucje kulturalne, takie jak m.in. Teatr im. J. Osterwy, Filharmonia Lu-belska, Kino Bajka, Centrum Kul-tury, Teatr Andersena – one rów-nież oferują zniżki lub bezpłatne zaproszenia dla posiadaczy Kart Absolwenta UMCS. Dotychczas

W Programie Absolwent UMCS jest nas już ponad 5000!

Wanda Bury i Rektor Stanisław Michałowski

Fot.

Ann

a Guz

owsk

a



około 50 firm i instytucji udostęp-niło specjalną ofertę dla uczestni-ków Programu Absolwent UMCS – ich spis dostępny jest na stronie internetowej w zakładce „Zniżki partnerów Programu”.

Cele związane z integracją śro-dowiska absolwentów UMCS, wpi-sujące się w działania promocyjne Uczelni, realizowane są w ramach naszej inicjatywy poprzez organi-zację wydarzeń skierowanych do uczestników Programu, takich jak np. Zjazd Absolwentów UMCS,

Dzień Sportu z Programem Absol-went UMCS, weekendy z kulturą, a także w ramach klubów zaintereso-wań: Klubu Squasha, Klubu Szacho-wego oraz skupiającego entuzjastów jazdy na rowerze – Cyklomaniak.

Program Absolwent UMCS od kwietnia 2015 r. wprowadza nowy typ kart, które będą uprawniały do korzystania ze zniżek oraz ofert specjalnych na dotychczasowych zasadach.

Serdecznie zapraszamy absolwen-tów i absolwentki UMCS wszystkich

W dniu 26 stycznia 2015 r. w Uniwersytecie Miko-łaja Kopernika w Toru-

niu odbyła się debata naukowa po-święcona ewolucji myśli politycznej obozu piłsudczykowskiego w latach 1926–1954, zorganizowana przez In-stytut Historii i Archiwistyki UMK oraz Koło Naukowe Historyków „Pamięć”. Udział w dyskusji pane-lowej wzięli dr hab. Marek Sioma z Instytutu Historii UMCS i dr hab. Arkadiusz Adamczyk, prof. Uni-wersytetu Jana Kochanowskiego – Filia w Piotrkowie Trybunalskim. Z przyczyn zdrowotnych zabrakło natomiast prof. dr. hab. Mariusza

Myśl polityczna obozu piłsudczy kowskiego

Wołosa z Uniwersytetu Pedagogicz-nego im. KEN w Krakowie.

Spotkanie otworzył dyrektor In-stytutu Historii i Archiwistyki UMK prof. dr hab. Waldemar Rozynkowski, który przywitał m.in. prof. dr. hab. Jarosława Kłaczkowa i dr. Krzysz-tofa Kanię, pracowników Zakładu Historii XX wieku UMK oraz licz-nie przybyłych studentów. Następnie głos zabrał Mateusz Hübner, a pro-gram dyskusji oraz jej zasady przed-stawił Krzysztof Zieliński. Obaj pa-nowie są członkami KNH „Pamięć”.

Obrady miały charakter panelo-wy. Dyskutowano o siedmiu kwe-stiach: Obóz piłsudczykowski jako

typów, kierunków i roczników stu-diów do przyłączenia się do nasze-go Programu. Wystarczy wypełnić formularz zgłoszeniowy na stronie www.absolwent.umcs.pl i odebrać kartę w Biurze Programu Absol-went UMCS przy ul. Sowińskie-go 12. Dla absolwentów mieszka-jących poza Lublinem realizujemy wysyłkę pocztą. Zachęcamy do od-wiedzania naszej strony interneto-wej, na której zamieszczamy nowe oferty firm i instytucji oraz infor-macje o imprezach i wydarzeniach organizowanych dla absolwentów UMCS. Zapraszamy także do od-wiedzenia profilu Programu Absol-went UMCS na Facebooku.

Anna Guzowska

alternatywa wobec doktrynerstwa i nihilizmu czy wyraz polityczne-go pragmatyzmu?; Fajdantis posli-nis. Rządy autorytarne, jako droga do sanacji moralnej czy świade-ctwo politycznej niedojrzałości pol-skiego społeczeństwa?; Tradycja w myśli politycznej sanatorów – Polska od morza do morza: politi-cal fiction czy Realpolitik?; Polska od Bałtyku odepchnąć się nie da. Imponderabilia polskiej racji stanu w myśli politycznej sanacji. Świade-ctwo dumy czy dowód braku prag-matyzmu?; Pakt Ribbentrop-Beck – konfrontacja alternatywnej wer-sji historii z rzeczywistością; Czy



odnajdziemy w archiwach (postso-wieckich) materiały, które zmienią ocenę piłsudczyków?; Piłsudczycy w izolacji (na emigracji). Ewolu-cja myśli politycznej czy rachunek sumienia?

Należy podkreślić, iż intencje organizatorów zakładały nie tyl-ko przedstawienie „suchych” fak-tów dotyczących myśli politycznej

Warszawa – widok na most Kierbedzia

Fot.

Jan

Bułh

ak

obozu piłsudczykowskiego i jej ewo-lucji, ale także wzbudzenie kontro-wersji. W ten sposób analiza i wy-jaśnienie omawianych problemów miały przyczynić się do lepszego zrozumienia omawianych zjawisk. Przyjęta formuła panelu umożli-wiła w pełni realizację założeń, al-bowiem po każdorazowym wypo-wiedzeniu się obu panelistów (po

5 minut) następowały wzajemne repliki (po 2 minuty). Całość moż-na odsłuchać na www.spodkop-ca.pl. W dyskusji trwającej ponad trzy godziny aktywny udział wzię-li słuchacze, zadając szereg pytań. Debatę podsumował merytorycz-nym komentarzem i zakończył prof. dr hab. Jarosław Kłaczkow.

Krzysztof Kania, Toruń

Unikatowe fotografie w zbiorach Muzeum UMCS

na fotografia została opatrzona datą – 1927 r. Zdjęcia, które znajdują się w Muzeum UMCS, wykonane zo-stały przez wybitnych przedwojen-nych fotografów. Są to: trzy prace Jana Bułhaka, współzałożyciela Związku Polskich Artystów Fotografów, „ojca” polskiej fotografiki; 41 zdjęć oznaczo-nych stemplem „Photo-Plat” Warsza-wa, Nowy Świat 57. Była to pracownia Stefana Platera-Zyberka, absolwenta

Zakłady Zbożowe w Lublinie

Cały zbiór składa się z 213 zdjęć z Europy oraz Polski. Tematyka fo-tografii jest bardzo różnorodna. Od pięknych szczytów alpejskich, przez niemieckie porty, do sowieckiego lo-dołamacza. Zdjęcia z Europy opatrzo-ne są pieczątkami Zakładu Narodo-wego im. Ossolińskich we Lwowie Oddziału w Warszawie. Fotografie z Polski pochodzą najprawdopodob-niej z lat 20. i 30. XX w. Jedynie jed-

W marcu 2015 r. Muze-um UMCS opracowało zbiór interesujących fo-

tografii sprzed II wojny światowej. Otrzymaliśmy je od dr Marianny Nowak, kierownika Pracowni Dy-daktyki Geografii UMCS w latach 1994–2003. Zdjęcia miały być wy-korzystane do dwóch podręczni-ków: Geografia Europy z 1934 r. oraz Geografia Polski z 1936 r. i 1937 r. Anieli Chałubińskiej i Michała Janiszewskiego.

Prof. Aniela Chałubińska, wnucz-ka Tytusa Chałubińskiego, przez wiele lat pracowała w Katedrze Geografii, późniejszym Instytu-cie Nauk o Ziemi UMCS. W 1992 r. otrzymała doktorat honoris cau-sa UMCS. Michał Janiszewski był pierwszym kierownikiem Zakładu Kartografii w ówczesnym Instytu-cie Geografii PAN, pracował rów-nież na UMCS.

Fot.

H. P

oddę

bski



W dniach 6–10 marca 2015 r. stowarzyszenie naukowe Società Friu-

lana di Archaeologia, prężnie dzia-łające pod patronatem Università degli Studi di Udine, Provincia di Udine oraz Centro Servizi Volon-tariato FVG, zorganizowało w Udi-ne we Włoszech cykl spotkań dla doktorantów i młodych doktorów. Ich celem było zaprezentowanie najnowszych wyników badań nad rolą kobiet w społeczeństwach świa-ta starożytnego. 10 marca odby-ła się konferencja „Archaeologia in Rosa 2015”, podczas której wy-głoszono referaty dotyczące prob-lematyki zdefiniowania roli kobiet w antyku. Przewodnim motywem konferencji było przywołanie kobie-ty jako siły sprawczej działań po-litycznych, konfliktów dynastycz-nych, nowych kultów religijnych, a także przejawów jej zwieńczo-nych sukcesem przedsięwzięć na gruncie społeczno-gospodarczym. Nowo poczynione ustalenia miały doprowadzić do podważenia ogól-nie przyjętego poglądu, iż znacze-nie kobiety w świecie starożytnym było niewielkie, a ona sama została zepchnięta do sfery prywatnej i do-mowej. Powołując się na przykłady kobiet zarówno z wyższych sfer po-litycznych, jak i z niższych warstw społecznych, dowodzono, iż funk-cjonowały one w społeczeństwie także jako prawodawczynie, ak-tywnie zaangażowane w konflik-ty zbrojne wojowniczki oraz uosa-biające boską moc kapłanki i matki. Szczególnie istotne było skonfron-towanie ustaleń dotychczasowej hi-storiografii z ustaleniami archeolo-gów oraz wynikami nowych analiz

epigraficznych i ikonograficznych.Lubelski ośrodek akademicki re-

prezentowała mgr Anna B. Mią-czewska z Zakładu Historii Sta-rożytnej UMCS, która wygłosiła referat „Le Donne e La Violenza: L’evidenza Archeologica di Anti-che Combattenti nell’Antichità”. Omówiła w nim m.in. przykłady kobiet, których działania, często zdeterminowane sytuacją politycz-ną, prowadziły do organizowania kampanii zbrojnych, pośredniego lub bezpośredniego udziału w róż-nych formach przemocy przeciw-ko agresorom, najeźdźcom i wszel-kiego rodzaju oponentom. Odczyt miał na celu udowodnienie, iż wy-obrażenie kobiety starożytnej tyl-ko i wyłącznie jako ofiary przemocy w świecie zdominowanym przez sy-stem patriarchalny nie jest do koń-ca uzasadnione.

Jednym z rezultatów wyjazdu mgr Anny B. Miączewskiej było nawią-zanie współpracy ze środowiskiem włoskich archeologów i historyków starożytności z tamtejszych uni-wersytetów. Pozwala ona na wy-mianę informacji, zaangażowa-nie się studentów i doktorantów z UMCS w prace archeologiczne na Półwyspie Apenińskim, jak również ułatwia dostęp do intelektualnych zasobów włoskich instytucji nauko-wo-badawczych. Wyrażony przez włoskich doktorantów i młodych doktorów entuzjazm co do możli-wości takiej współpracy z polskimi badaczami antyku może niebawem zaowocować ich uczestnictwem w nadchodzących konferencjach organizowanych przez Zakład Hi-storii Starożytnej UMCS.

Anna Obara-Pawłowska

Kobiety Świata Starożytnego w Badaniach Archeologicznych i Przekazach Źródłowych

Na granicy polsko-radzieckiej

Fot.

H. P

oddę

bski

Akademii Sztuk Pięknych w War-szawie, który zginął w Auschwitz w 1943 r. Ciekawszymi fotografiami są wnętrza polskich fabryk, piękny wi-dok na tory kolejowe w okolicy Huty Batory czy też sylwetki ludzi w stro-jach ludowych. Drugą, dużą grupą jest zbiór 59 fotografii Henryka Poddęb-skiego, opatrzonych na odwrotach podtytułem „Zbiór Fotografii Krajo-znawczej”. Poddębski zasłynął swoi-mi zdjęciami krajoznawczymi pod-czas wielu podróży, które odbył po Polsce, również po Kresach. Zginął w 1945 r. w obozie Veihingen koło Stuttgartu. Możemy tutaj zobaczyć górali, Wieżę Trynitarską w Lublinie, spichlerz w Kazimierzu Dolnym, wi-doki przedwojennej Warszawy, w tym również zdjęcie z mostem Kierbedzia oraz wiele ujęć Kresów. Warte uwagi jest również zdjęcie z pracowni foto-graficznej „Sztuka” z Lublina, które przedstawia nowo wybudowane Za-kłady Zbożowe przy ul. Wrotkowskiej.

Zdjęcia są bardzo cennym ma-teriałem ikonograficznym. Przed-stawiają dawne polskie Kresy, ich mieszkańców, życie ludzi, funkcjo-nowanie fabryk, ciekawsze zabytki oraz przedwojenne widoki miast. Możemy zobaczyć również ujęcia granicy polsko-radzieckiej w posta-ci fotografii jednej ze strażnic, zdję-cia pogranicznika w mundurze czy też widoku na Zbrucz.

Osoby chcące obejrzeć zbiór fo-tografii zapraszamy do odwiedze-nia Muzeum UMCS.

Piotr Celiński

S p r a w y s t u d e n c k i e


Tysiące maturzystów pojawiły się w Akademickim Cen-trum Kultury UMCS „Chatka Żaka” oraz na wszyst-kich Wydziałach Uniwersytetu Marii Curie-Skłodow-

skiej. 13 marca 2015 r. odbyły się bowiem Drzwi Otwarte UMCS pod hasłem „Wybierz swój klucz do sukcesu”. Można było do-wiedzieć się wszystkiego na temat zasad rekrutacji, nowych kierunków i ścieżek kształcenia, działalności organizacji stu-denckich i kół naukowych oraz stypendiów i pomocy material-nej, praktyk i staży, a także programów wymiany studentów.

Zdaniem Rektora UMCS prof. dr. hab. Stanisława Michałow-skiego „ta frekwencja świadczy o tym, że formuła Drzwi Otwar-tych się sprawdza, młodzi ludzie chętnie biorą udział w takich wydarzeniach, korzystając z oferty poszczególnych Wydziałów”.

Wśród atrakcji przewidziano m.in.: liczenie atomów pod największym w Polsce transmisyjnym mikroskopem elektro-nowym (Wydział Chemii), wyścigi robotów (Wydział Mate-matyki, Fizyki i Informatyki), proces o czary (Wydział Prawa i Administracji), ciekawe eksperymenty fizyczne i pokazy che-miczne, zwiedzanie pracowni oraz laboratoriów (w tym także Muzeum Zoologicznego), zajęcia z rysunku, gry symulacyjne, warsztaty kryminalistyczne, telewizyjne i radiowe, pokazowe lekcje języków obcych, prezentacje filmów, występy artystycz-ne, rozgrywki sportowe o puchar Rektora UMCS, w których rywalizowali uczniowie ze Szkół Partnerskich, jak również konsultacje z pedagogami, spotkania z doradcami zawodo-wymi i organizacjami studenckimi.

W części artystycznej wystąpili artyści i zespoły związane z Chatką Żaka, a także znani i lubiani artyści: Mela Koteluk i Łukasz Jemioła – absolwent Wydziału Artystycznego UMCS. Uczestnicy Drzwi Otwartych mogli również wziąć udział w grze miejskiej „Odkryj UMCS 2015” i konkursie „UMCS oczami kandydata”, w których do wygrania były cenne na-grody rzeczowe, a także zwiedzić kampus z przewodnikiem.

Biuro Prasowe UMCS

Strefa Aktywności Studenckiej podczas Drzwi Otwartych

Samorząd Studentów jak co roku zaangażował się w pomoc podczas organizacji Drzwi Otwar-tych UMCS. Tegoroczne stoisko informacyjne

przeobraziło się w całą Strefę Aktywności Studenckiej. Samorząd Studentów zagospodarował hol w Inkuba-torze Medialno-Artystycznym, gdzie przeniósł zwie-dzających do studenckiego świata. W formie wystawy zaprezentowany został kilkuletni dorobek związany z działalnością studencką. Ponadto, wspólnymi siła-mi Samorząd Studentów oraz Koła Naukowe przygo-towały stoiska informacyjne, na których każdy matu-rzysta mógł dowiedzieć się, gdzie i jak rozwijać swoje zainteresowania, wziąć udział w wielu konkursach oraz porozmawiać ze studentami, którzy angażują się w życie naszego Uniwersytetu.

Nie zabrakło również strefy relaksu, gdzie każdy mógł chwilę odpocząć, spokojnie zapoznać się z ofertą edukacyjną, obejrzeć projekcję zdjęć prezentujących wydarzenia organizowane przez Samorząd Studen-tów. Aby wyjść na przeciw oczekiwaniom zwiedza-jących, przygotowane została FotoBudka oraz punkt gier, gdzie maturzyści mogli spróbować swoich sił ze studentami i dzięki temu poczuć więź ze społecznoś-cią akademicką.

Po zakończeniu części edukacyjnych Samorząd Stu-dentów zorganizował koncert Łukasza Jemioły oraz Meli Koteluk, jednej z bardziej znanych artystek pol-skiej estrady. Wydarzenie to cieszyło ogromnym za-interesowaniem maturzystów, studentów oraz miesz-kańców Lublina.

Piotr Widomski

Drzwi Otwarte UMCS

Inauguracja Drzwi Otwartych UMCS

Fot.

Robe

rt F

rącz

ek

Fot.

Robe

rt F

rącz

ek



K ilkaset osób uczestniczyło w organizowanym po raz pierwszy Dniu Otwartym

Wydziału Zamiejscowego UMCS w Puławach. Wydarzenie zainau-gurowali: Prorektor prof. dr hab. Ryszard Dębicki, Wiceprezydent Puław Tadeusz Kocoń, Wiceprezes Grupy Azoty Zakładów Azotowych „Puławy” S.A dr Zenon Pokojski, Dziekan Wydziału Zamiejscowego UMCS w Puławach prof. Grzegorz Smyk, Prodziekan prof. Zbigniew Hubicki oraz Dyrektor Naukowe-go Instytutu Nowych Syntez Che-micznych prof. dr hab. Janusz Igras.

W swoim przemówieniu prof. Ry-szard Dębicki podkreślał ogromną rolę i znaczenie studiów: „Studio-wanie to najwspanialszy okres w ży-ciu, to nie tylko zdobywanie wiedzy i kompetencji, ale również rozwój własnych umiejętności i możliwość uczestniczenia w wielu działaniach i przedsięwzięciach organizowa-nych w naszym Uniwersytecie. Życzę Wam, abyście jako studenci Wydzia-łu Zamiejscowego UMCS, brali czyn-ny i satysfakcjonujący udział w życiu akademickim naszej Alma Mater”.

Na uczestników Dnia Otwartego w Puławach czekało wiele atrakcji, wśród których znalazły się m.in.: wykłady i spotkania z naukowcami oraz studentami, warsztaty dzien-nikarskie, konkurs chemiczny, po-

wtórka z WOS-u, pokazy chemiczne i preparatyki kosmetyków, zabiegi fizjoterapeutyczne, prezentacje ar-tystyczne (Mini Kabaret w wyko-naniu Koła Naukowego Studentów Satyryków, występy zespołu Młode Djembe i Zespołu Tańca Towarzy-skiego Impetus oraz animacje filmo-we studentów z pracowni działań plastycznych), konkursy z nagroda-mi oraz rozgrywki sportowe.

Najmłodszy Wydział UMCS utwo-rzono na bazie Puławskiej Szkoły Wyższej w czerwcu 2013 r. na mocy porozumienia o współpracy, zakłada-jącego m.in. organizację i prowadze-nie studiów inżynierskich na kierun-ku chemia techniczna w Puławach, a także studiów podyplomowych dla pracowników Zakładów, prak-tyk studenckich i staży dla studentów UMCS. Plany utworzenia Wydziału Zamiejscowego UMCS w Puławach zyskały szeroką akceptację społecz-ną, zarówno władz miasta i powiatu, jak i przedstawicieli wielu instytucji.

Wydział Zamiejscowy UMCS w Puławach oferuje kształcenie na takich kierunkach studiów I stopnia jak: chemia techniczna, administra-cja publiczna oraz public relations i doradztwo medialne. Nowością tegorocznej rekrutacji w Puławach będzie fizjoterapia, w planach jest także agrochemia.

Biuro Prasowe UMCS

Dzień Otwarty Wydziału Zamiejscowego w Puławach

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Fot.

Ane

ta A

dam

ska



13 marca 2015 r., pod-czas Drzwi Otwar-tych UMCS, został

rozstrzygnięty Konkurs „Faces of America”, zorganizowany dla ucz-niów szkół ponadgimnazjalnych przez Biuro Promocji oraz Centrum Nauczania i Certyfikacji Języków Obcych Uniwersytetu Marii Curie--Skłodowskiej w Lublinie. Miał on na celu propagowanie wśród młodzie-ży języka angielskiego oraz kultury obszaru krajów anglojęzycznych.

Konkurs składał się z trzech eta-pów. Najpierw zgłoszone drużyny przygotowały pracę pisemną w ję-zyku angielskim, napisaną w sty-lu formalnym na jeden z dziewię-ciu tematów, które dotyczyły m.in. życia codziennego i kultury amery-

kańskiej – jedzenia, stereotypów na temat Amerykanów, baseballu, No-wego Jorku czy różnic między pol-skimi a amerykańskimi nastolatka-mi. Spośród 36 zespołów z czterech województw, które nadesłały swo-je zgłoszenia, do etapu II, w któ-rym uczniowie rozwiązywali test dotyczący zagadnień językowych, zakwalifikowało się 10 drużyn re-prezentujących szkoły:

• XXIII Liceum Ogólnokształ-cące im. Nauczycieli Tajnego Na-uczania w Lublinie

• I Liceum Ogólnokształcące im. Ks. A. J. Czartoryskiego w Puławach

• II Liceum Ogólnokształcące im. K. K. Baczyńskiego w Świdniku

• I Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki w Starachowicach

• I Liceum Ogólnokształcące im. J. Zamoyskiego w Zamościu

• II Liceum Ogólnokształcące im. J. Chreptowicza w Ostrowcu Świętokrzyskim

• III Liceum Ogólnokształcące im. C. K. Norwida w Zamościu

• Zespół Szkół nr II w Opatowie – 2 drużyny

• Zespół Szkół Budowlanych i Ogólnokształcących im. J. Dech-nika w Biłgoraju

Etap III, w którym uczniowie z sześciu drużyn odpowiadali na pytania dotyczące amerykańskich obyczajów, kultury i historii, wy-łonił już laureatów. Zostali nimi uczniowie z następujących szkół:

• Miejsce I – I Liceum Ogól-nokształcące im. T. Kościuszki w Starachowicach

• Miejsce II – I Liceum Ogólno-kształcące im. Ks. A. J. Czartory-skiego w Puławach

• Miejsce III – II Liceum Ogól-nokształcące im. K. K. Baczyńskie-go w Świdniku.

Zwycięzcy otrzymali z rąk Pro-rektor ds. Kształcenia prof. Barbary Hlibowickiej-Węglarz cenne nagro-dy rzeczowe, a wszyscy uczestnicy dostali pamiątkowe dyplomy i drob-ne upominki.

Serdecznie gratulujemy zwy-cięzcom i dziękujemy wszystkim za udział w konkursie, prawdzi-wie sportową rywalizację i posta-wę oraz zapraszamy już teraz do uczestnictwa w kolejnych edycjach konkursu.

Biuro Prasowe UMCS

Konkurs „Faces of America”

Uczestnicy finałowych etapów konkursu „Faces of America”

Zwycięska drużyna ze Starachowic z Jury wraz z Prorek-tor Barbarą Hlibowicką-Węglarz i Dyrektorem CNiCJO Małgorzatą Chmielewską

Rozpoczęcie konkursu

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Fot.

Ane

ta A

dam

ska

Fot.

Ane

ta A

dam

ska



2 marca 2015 r. na Wydziale Nauk o Ziemi i Gospodar-ki Przestrzennej UMCS od-

była się Studencka Debata z cyklu „Gospodarka przestrzenna w teo-rii i praktyce”, zorganizowana przez dr Dagmarę Kociubę z Zakładu Po-lityki Przestrzennej i Planowania wraz ze Studenckim Kołem Nauko-wym Planistów. Gościem specjal-nym debaty pt. „Rola Rady Miasta w zarządzaniu przestrzenią miej-ską” był Michał Krawczyk, Radny Rady Miasta Lublin.

Celem spotkania było przedsta-wienie oraz dokładne omówienie roli radnego w procedurze sporządza-nia i uchwalania Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. Według obowiązujących przepi-sów radni są zapoznawani z uchwałą 0 przystąpieniu do sporządzania pla-nu miejscowego i głosują nad pod-jęciem tej uchwały oraz po etapie uzgodnień, konsultacji i wyłożeniu, uchwalają plan na sesji Rady Miasta.

Radny Michał Krawczyk po-dzielił się swoimi doświadczenia-mi związanymi z uchwalaniem MPZP dla wybranych obszarów Lublina. Pierwszym z nich jest te-ren, na którym znajduje się budy-nek PDT-u. Uczestnicy mogli zapo-znać się z wizualizacjami projektu

chała Krawczyka jest utworzenie na ul. Zielonej woonerf-a. Jest to prze-strzeń publiczna, która łączy funkcje ulicy, deptaku, parkingu i miejsca spotkań przy zachowaniu wyso-kich walorów estetycznych. Radny podawał przykład woonerf-a na ul. 6 Sierpnia w Łodzi, która w krót-kim czasie stała się modnym wśród mieszkańców miejscem spotkań.

Debacie towarzyszyła dyskusja, w czasie której poruszano kwe-stie odpowiedzialności radnych za kształtowanie przestrzeni miejskiej. Omawiano projekt utworzenia parku kulturowego na terenie lu-belskiego Starego Miasta i Śród-mieścia, co ma sprzyjać wprowa-dzeniu ładu przestrzennego i walce z chaosem reklamowym na tym ob-szarze. Z dużym zainteresowaniem i przychylnością spotkał się pomysł Radnego na uczynienie z ul. Zielo-nej atrakcyjnej przestrzeni publicz-nej w centrum miasta.

Debatę swoim patronatem obję-li Rektor UMCS prof. dr hab. Sta-nisław Michałowski oraz Dziekan WNoZiGP prof. dr hab. Radosław Dobrowolski.

Aneta WalczykDagmara Kociuba

Debata „Rola Rady Miasta w zarządzaniu przestrzenią miejską”

Fot.

Mon

ika S

zast

ak

Prelegent – Michał Krawczyk, Radny Rady Miasta Lublin

budynku, który powstanie na miej-scu obecnego PDT-u. Jego bryła będzie niższa od obecnego i ma le-piej współgrać z otoczeniem – koś-ciołem o.o. kapucynów i hotelem Europa. Pod budynkiem zaplano-wano podziemny parking, który ma pomieścić ok. 250 samocho-dów. Według założeń deptak ma zostać przedłużony do ul. 3 Maja, a plac przed obecnym PDT-em ma być połączony z placem przed ho-telem Europa. Kolejnym rejonem, nad którym trwają prace związane z uchwalaniem planu miejscowego, jest Podzamcze. Obecny projekt przewiduje wpuszczenie al. Tysiąc-lecia w tunel pod wyniesioną na wy-sokość ok. 3 m platformą, po której ma odbywać się ruch pieszy między Starym Miastem a Podzamczem. Platforma ta budzi wśród miesz-kańców wiele kontrowersji, co skut-kuje koniecznością dalszych prac. Ostatnim omawianym przykładem były Górki Czechowskie z projek-tem centrum handlowego, który nie został zatwierdzony przez radnych poprzednich kadencji.

Radni nie tylko podejmują decy-zję dotyczące MPZP, ale również mogą przedstawiać swoje pomysły na zagospodarowanie przestrzeni w mieście. Pomysłem Radnego Mi-

Fot.

Mon

ika S

zast

ak



Pracownicy Instytutu Fizyki UMCS podjęli w tym roku, po raz drugi od 2011 r., inicja-

tywę wsparcia maturzystów przy-gotowujących się do egzaminu doj-rzałości. Zaproponowali uczniom przyspieszony, 25-godzinny trening z fizyki, odbywający się w dniach 2–6 lutego 2015 r. w murach Alma Mater. Lubelski Oddział Polskie-go Towarzystwa Fizycznego za-pewnił finansowanie zajęć, Uczel-nia przekazała uczniom materiały, a dzięki uprzejmości władz Wydzia-łu Matematyki, Fizyki i Informaty-ki uczniowie mogli skorzystać z sal wykładowych i laboratoryjnych. A wszystkich obecnych na kursie połączyła chęć uczestnictwa w za-jęciach obejmujących zarówno te-orię, jak i praktykę niezbędną przy rozwiązywaniu zadań z fizyki i pla-nowaniu doświadczeń.

Istotną rolę w odniesieniu sukce-su na egzaminie maturalnym od-grywa oswojenie się z jego formą, a najlepszą drogą prowadzącą do tego jest trening: rozwiązywanie zadań i problemów w postaci zbli-żonej do spodziewanej na maturze. W związku ze zmianami wprowa-dzonymi od tego roku w egzaminie maturalnym, przeprowadzenie za-jęć było dla nas wyzwaniem, które

wymagało uwzględnienia zarówno podstawy programowej, jak i zmian w formie zadań maturalnych. Ma-turzyści, dysponując w tym roku znacznie słabszym niż w latach po-przednich „orężem” w postaci in-formatorów, zbiorów zadań matu-ralnych czy przykładowych arkuszy egzaminacyjnych, liczyli na wspar-cie i pomoc dydaktyków z najwięk-szej lubelskiej Uczelni. Nowa for-ma zadań maturalnych, zmieniony sposób punktacji i oceny rozwią-zań wzbudzały obawy i wymaga-ły przećwiczenia. Wychodząc na-

przeciw oczekiwaniom uczniów, ośmioosobowa grupa nauczycieli akademickich i pracowników tech-nicznych zorganizowała nieodpłat-ne zajęcia „Pogotowie przedmatu-ralne z fizyki”.

Już na etapie zgłoszeń i przygo-towań otrzymywaliśmy od zainte-resowanych sygnały sugerujące te-matykę zajęć i sposób ich realizacji. Dostosowując się do tych oczeki-wań, podzieliliśmy wybrany mate-riał z różnych obszarów fizyki na działy tematyczne. Przypisaliśmy je dwugodzinnym blokom wykła-dowym, trzygodzinnym blokom konwersatoryjnym w grupach dwu-dziestoosobowych i blokom labo-ratoryjnym w grupach dziesięcio-osobowych. Wykłady urozmaicane były demonstracjami ilustrującymi prawa fizyki. Podczas konwersato-riów uczniowie rozwiązywali zada-nia, których tematyka ściśle wpaso-wuje się w podstawę programową z fizyki, a forma zbliżona jest do spodziewanej na egzaminie i su-gerowanej przez Centralną Komi-sję Egzaminacyjną. Niewątpliwie największy entuzjazm wzbudzała doświadczalna część kursu, reali-zowana częściowo na konwersato-riach (np. z optyki) oraz w trakcie zajęć laboratoryjnych, na których uczniowie mogli samodzielnie prze-prowadzić wybrane doświadczenia z elektryczności, mechaniki i optyki.

„Pogotowie przedmaturalne z fi-zyki” cieszyło się dużym zaintereso-waniem młodzieży, o czym świadczy liczba zgłoszeń. Dogodne godziny spotkań umożliwiły dojazd rów-nież uczniom spoza Lublina. Zajęcia rozpoczęło 80 osób, a kolejne – za-chęcone informacjami ukazującymi się w mediach – dołączyły w trak-cie trwania pogotowia. Dodatkową atrakcją dla uczniów było spotka-nie z jednym z naszych studentów fizyki, który cztery lata temu sam

Pogotowie przedmaturalne z fizyki

Zgromadziliśmy w naszych sa-lach uczniów z obszaru całego województwa

Uczniowie na zajęciach laboratoryjnych

Fot.

Miro

sław

Tre

mbe

cki /

Rad

io L

ublin



W dniach 28–29 mar-ca 2015 r. w Kazimie-rzu Dolnym odbyło się

spotkanie robocze osób odpowie-dzialnych za merytoryczne przygo-towanie projektu „Dziennikarstwo ekologiczne – nowa jakość w eduka-cji medialnej”. Uczestniczyli w nim: prof. dr hab. Iwona Hofman – kie-rownik merytoryczny, prof. dr hab. Marek Pietraś – ekspert wewnętrz-ny, dr Kamil Fil – koordynator pro-jektu, dr Wojciech Maguś – asystent koordynatora, mgr Justyna Mazur – specjalistka ds. finansowych oraz eksperci zewnętrzni, praktycy zaj-mujący się ekologią, związani m.in. z Greenpeace, Klubem Gaja: Kata-rzyna Guzek, Jacek Bożek, Ewa Po-dolska, Janusz Okrzesik, Radosław Gawlik, Karolina Kuszlewicz, Grze-gorz Bożek, Ewelina Pasternak.

Celem spotkania była dyskusja nad ostatecznym kształtem projek-tu skierowanego do studentów pro-dukcji medialnej. Przedsięwzięcie zakłada zwiększenie świadomości społecznej w zakresie problematyki ekologicznej poprzez wykształcenie profesjonalnej kadry sektora me-dialnego i okołomedialnego z obsza-ru dziennikarstwa ekologicznego.

W ramach projektu studenci będą mieli okazję uczestniczyć w roku akademickim 2015/2016 w nastę-pujących zajęciach fakultatywnych: Narzędzia pracy rzecznika praso-wego; Kampanie społeczne w ob-

szarach ochrony przyrody i śro-dowiska naturalnego; Dziennikarz w rolach pozadziennikarskich; Bez-pieczeństwo ekologiczne; Polity-ka klimatyczna w Polsce; Ruch ekologiczny w Polsce i na świecie; Wstęp do prawa ochrony przyrody (przedmiot przewidziany jako wy-kład ogólnouniwersytecki).

Projekt zakłada także zajęcia praktyczne doskonalące warsztat pracy z zakresu redagowania pis-ma ekologicznego oraz prowadze-nie portalu ekologicznego. Zajęcia te będą mogły być zaliczone jako obowiązkowe praktyki objęte pla-nem studiów.

Spotkanie robocze rozpoczął dr Kamil Fil od przedstawienia zało-żeń projektu. Następnie mgr Justyna Mazur przybliżyła kwestie księgo-we, zaś dr Wojciech Maguś kwestie techniczne związane z opracowy-waniem skryptów oraz sylabusów przedmiotów. W dalszej kolejno-ści głos zabrał prof. dr hab. Marek Pietraś, który mówił m.in. o bez-pieczeństwie ekologicznym oraz konieczności skupienia się pod-czas realizacji projektu nad kształ-towaniem świadomości ekologicz-nej. Prof. dr hab. Iwona Hofman uszczegółowiła specyfikę projektu oraz postulowała praktyczne wyko-rzystanie jego oddziaływania na lo-kalną społeczność.

Podczas dyskusji panelowej eksperci zewnętrzni zaprezen-

był na ich miejscu i uczestniczył w pogotowiu przedmaturalnym.

Na zakończenie poproszono ucz-niów o ocenę zajęć. Możliwość sa-modzielnego przeprowadzania do-świadczeń, przyjazna forma spotkań czy zbliżona do maturalnej postać przygotowanych zadań to tylko nie-które stwierdzenia, jakie znalazły

się wśród odpowiedzi o zajęciach. Opinie te oraz niesłabnąca frekwen-cja świadczą o dużym sukcesie ta-kiej formy pomocy przed maturą.

„Pogotowie przedmaturalne z fi-zyki” będzie organizowane w ko-lejnych latach w okresie ferii zi-mowych. Wspomagając edukację młodzieży, będziemy udoskonalać

przygotowane dla niej materiały i uatrakcyjniać formę zajęć. Zainte-resowanych uczestnictwem w „Po-gotowiu przedmaturalnym z fizyki” w roku 2016 informujemy, że adres zgłoszeniowy [email protected] jest nadal aktualny.

Wiesława Korczak Bożena Zgardzińska

Dziennikarstwo ekologiczne – nowa jakość w edukacji medialnej

towali tematykę realizowanych przedmiotów. Propozycje zosta-ły zaakceptowane przez kierowni-ka merytorycznego oraz eksperta wewnętrznego.

Projekt „Dziennikarstwo eko-logiczne – nowa jakość w eduka-cji medialnej” finansowany jest ze środków funduszy norweskich i krajowych (Fundusz Stypendial-ny i Szkoleniowy), w ramach pro-gramu Rozwój Polskich Uczelni.

Dr Wojciech Maguś

Fot.

Woj

ciec

h M

aguś

Fo

t. W

ojci

ech

Mag

uś



Gościem honorowym spot-kania, które odbyło się pod hasłem „Komunika-

cja rowerowa w Lublinie”, był Mi-chał Przepiórka – Oficer Rowero-wy Miasta Lublin. W spotkaniu uczestniczyli także: Joanna Sze-ląg z Kancelarii Prezydenta Lubli-na oraz przedstawiciele organiza-cji Porozumienie Rowerowe i Pieszy Lublin, a ze strony Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzen-nej – prof. dr hab. Marian Harasi-miuk. Nie zabrakło także gości spoza UMCS. Byli to m.in. studenci z Ka-tolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Uniwersytetu Przyrodniczego.

Celem spotkania było przybliże-nie jego uczestnikom wiedzy na te-mat komunikacji rowerowej w Lub-linie oraz idei roweru miejskiego. Lublin z roku na rok konsekwen-tnie realizuje politykę rowerową. W 2014 r. dysponował najnowo-cześniejszym i drugim pod wzglę-dem wielkości systemem roweru miejskiego w Polsce (po Warsza-wie). Lubelski Rower Miejski stał się rozpoznawalnym elementem ulic na-szego miasta, cieszącym się bardzo dużym zainteresowaniem zarów-no wśród mieszkańców, jak i stu-dentów. Rower Miejski umożliwia przede wszystkim łatwe i szybkie przemieszczanie się o każdej porze dnia z centrum do innych dzielnic Lublina. Zamiana auta na rower po-zytywnie wpływa na jakość życia w Lublinie poprzez zmniejszenie korków ulicznych, poziomu hała-su oraz zanieczyszczeń powietrza.

Na terenie Lublina sukcesywnie zwiększa się też długość ścieżek ro-werowych. Michał Przepiórka na wy-branych przykładach dobrych prak-tyk w miastach europejskich starał

się uzmysłowić uczestnikom deba-ty, jak ważna jest przyjazna infra-struktura rowerowa, która sprawia, że mieszkańcy i turyści mogą bez-piecznie i wygodnie poruszać się po mieście. Podczas debaty został poru-szony również temat projektu „Eu-ropejska Stolica Turystyki Rowero-wej w Lublinie”, którego głównym celem jest zwiększenie atrakcyjności turystycznej regionu poprzez stwo-rzenie bezobsługowej sieci stacji ro-werowych. Przyczyni się to do pro-mocji aktywnej turystyki rowerowej oraz wpłynie pozytywnie na aspekty związane z ochroną środowiska po-przez zwiększenie udziału rowerów w strukturze komunikacyjnej miasta

i regionu. Uczestnicy debaty mogli również dowiedzieć się, jak rozwija-ła się komunikacja rowerowa w Lub-linie na przestrzeni trzech ostatnich lat oraz jakie priorytety obrało miasto w tworzeniu planów dotyczących jej rozwoju. Przed lubelskimi władzami stoją wyzwania w zakresie: tworze-nia spójnej sieci ścieżek rowerowych poprzez uzupełnienie brakujących odcinków w ramach istniejących już tras, montażu większej liczby stoja-ków, budowy zadaszonych parkin-gów rowerowych na osiedlach oraz wprowadzenia strefy TEMPO 30.

W trakcie dyskusji zostały poru-szone bardzo istotne kwestie doty-czące ciągłości ruchu rowerowego na terenie Lublina, jego uwarun-kowań oraz potrzeb wynikających z funkcjonowania różnych grup użytkowników, m.in. studentów, rodzin z dziećmi. Wśród dyskutowa-nych tematów znalazły się też zagad-nienia dotyczące tworzonej Strategii rozwoju systemu dróg rowerowych w Lublinie, której celem jest przy-gotowanie i uzgodnienie rozwoju systemu podstawowych tras rowe-rowych przebiegających na terenie Lublina związanych z dojazdami do obszaru śródmiejskiego, podró-ży międzydzielnicowych oraz poza granice miasta. Elementem Strate-gii jest mapa ukazująca propozycje układu lubelskich tras rowerowych łączących ważne dla mieszkańców cele podróży, np. osiedla mieszkanio-we, szkoły, uczelnie, miejsca pracy,

Studencka Debata „Komunikacja rowerowa w Lublinie”

Michał Przepiórka i moderator dys-kusji Karolina Trykacz

Fot.

Ewa G

łow

acka

Fot.

Ewa G

łow

acka

23 lutego 2015 r. na Wydziale Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS odbyła się kolejna Studencka Debata z cyklu „Gospodarka przestrzenna w teorii i praktyce”, zorganizowana przez dr Dagmarę Kociubę z Zakładu Polityki Przestrzennej i Planowania wraz ze Studenckim Kołem Naukowym Planistów.



tereny rekreacyjne, obiekty kultury i sztuki, obiekty handlowe, węzły ko-munikacyjne. W Strategii znalazły się też rekomendacje dotyczące za-sady prowadzenia ruchu rowerowe-go na poszczególnych odcinkach ulic (np. jako droga dla rowerów, pas dla rowerów, uspokojenie ruchu), osza-cowanie kosztów i wskazanie prio-rytetów realizacyjnych.

Kolejnym aspektem poruszanym w debacie były badania społeczne w zakresie komunikacji rowerowej. Padł też pomysł utworzenia zinte-growanego systemu komunikacji ro-werowej pomiędzy uczelniami lubel-skimi, co ułatwi przemieszczanie się studentów między poszczególny-mi kampusami. Dyskutowano rów-nież kwestie związane z edukacją ro-werową. Członkowie Porozumienia Rowerowego dzielili się swymi do-świadczeniami w prowadzeniu akcji informacyjnych wśród uczniów lubel-skich szkół i podkreślali, że znajomość zasad ruchu drogowego znacząco zwiększa bezpieczeństwo na drogach.

Ostatnim zagadaniem porusza-nym podczas spotkania była współ-praca studentów z grupą Porozu-mienie Rowerowe, mająca na celu prowadzenie wspólnych działań na rzecz rozwoju ruchu rowerowego w Lublinie, zarówno w kwestii pro-wadzenia przez studentów badań, jak i organizacji kampanii społecz-nych i edukacyjnych.

Studencka debata była pełna nie-zwykle cennych głosów, uwag i ko-mentarzy, które z pewnością przy-czynią się do uczynienia z Lublina miasta bardziej przyjaznego dla ro-werzystów oraz wzmocnią współ-pracę uczelni, miasta i organiza-cji pozarządowych w tym zakresie.

Debata odbywa się pod patrona-tem: Rektora UMCS prof. dr. hab. Stanisława Michałowskiego oraz Dziekana Wydziału Nauk o Zie-mi i Gospodarki Przestrzennej UMCS prof. dr. hab. Radosława Dobrowolskiego.

Patronem medialnym Studen-ckiej Debaty jest Akademickie Ra-dio Centrum.

Dagmara Kociuba, Katarzyna Wiśniewska, Agata Krzyżanek

Fot.

Sylw

ia S

kotn

icka

W ramach zajęć fakulta-tywnych „Praca rzecz-nika prasowego” dla

studentów PR i doradztwo me-dialne z Wydziału Zamiejscowe-go UMCS w Puławach, przy współ-organizacji Biura Projektu „UMCS dla rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy”, 23 marca 2015 r. w Sali Widowiskowej Inkubatora Arty-styczno-Medialnego odbył się panel ekspercki dotyczący pracy w zawo-dzie rzecznika prasowego. Zapro-szonymi gośćmi byli: Beata Górka ‒ rzecznik prasowy Urzędu Mar-szałkowskiego w Lublinie, Beata Syk-Jankowska ‒ rzecznik prasowy Prokuratury Okręgowej w Lublinie, Wojciech Andrusiewicz ‒ rzecznik prasowy ZUS oraz Magdalena Ko-zak-Siemińska ‒ rzecznik prasowy UMCS. Spotkanie rozpoczęła prof. dr hab. Iwona Hofman – prodziekan Wydziału Politologii UMCS, a pro-wadziła je dr Anna Granat z Zakła-du Dziennikarstwa Wydziału Poli-tologii UMCS.

Licznie zgromadzeni studenci za-równo z Wydziału Zamiejscowego

w Puławach, jak i dziennikarstwa oraz produkcji medialnej z Wydzia-łu Politologii mieli niepowtarzalną okazję porozmawiać z zaproszony-mi rzecznikami i dzięki temu po-znać specyfikę ich pracy, a także zapoznać się z perspektywami za-wodowymi i możliwościami roz-woju, jakie daje zatrudnienie w cha-rakterze rzecznika prasowego. Tego rodzaju spotkanie można też uznać za świetne zajęcia praktyczne, gdyż studenci PR i doradztwo medialne pomagali w organizacji całego przed-sięwzięcia, co można potraktować jako znakomite zajęcia warsztatowe.

Dr Anna Granat

Panel ekspercki dotyczący pracy rzecznika prasowego

Zaproszeni eksperci. Od lewej: Beata Syk-Jankowska, Beata Górka, Magdalena Kozak --Siemińska, Wojciech Andrusiewicz

Fot.

Sylw

ia S

kotn

icka



W nocy z piątku na so-botę (z 20 na 21 lute-go 2015 r.) Wydział Po-

litologii tętnił życiem. Blisko 130 uczniów z ponad 10 szkół z wo-jewództwa lubelskiego szczelnie wypełniło Aulę im. Ignacego Da-szyńskiego, aby przez ponad siedem godzin cierpliwie słuchać wykła-dów. Okazją do tego było powtó-rzenie materiału z wiedzy o spo-łeczeństwie. Impreza pod nazwą „Nocne Korki z WOS-u”, która już po raz drugi odbyła się na Wydzia-le Politologii, rozpoczęła się o godz. 20.00, a skończyła kilka minut po godz. 3.00 w nocy.

Grono słuchaczy stanowili przede wszystkim tegoroczni maturzyści, którzy chcieli powtórzyć materiał z przedmiotu wiedza o społeczeń-stwie, jak również kilkunastu drugo-klasistów chcących poszerzyć swo-ją wiedzę z tego zakresu, uznając jednocześnie taką formułę za cie-kawą i wartą tego, aby wziąć w niej udział. Ale nie tylko atrakcyjność formuły była powodem dużego za-interesowania młodzieży tym wyda-rzeniem. Zdaniem samych uczniów oraz nauczycieli, którzy jako opie-kunowie im towarzyszyli, to cieka-wy sposób prowadzenia zajęć przez wykładowców Wydziału Politologii przyczynił się do sukcesu tej imprezy. Już pierwsza prezentacja dr. Micha-ła Wallnera pt. „Modele ustrojowe

państw demokratycznych” spotkała się z ogromnym zainteresowaniem. Uczniowie nie tylko uważnie słu-chali, ale też skrupulatnie notowali, gdyż jak przyznał to w czasie prze-rwy jeden z uczniów, „to były cie-kawe rzeczy fajnie podane”. Z ko-lei dzięki dr Annie Szwed-Walczak, mgr Agnieszce Grzegorczyk i mgr Karolinie Kuśmirek uczniowie mogli wziąć udział w symulacji obrad Sej-mu RP, gdzie część osób wchodzi-ła w rolę posłów koalicji, część zaś w rolę posłów opozycji, dyskutując ze sobą nad wymyślonym projek-tem ustawy dotyczącym legalizacji dopalaczy. Jeszcze długo po zakoń-czeniu tego warsztatu uczniowie rozmawiali w przerwach o wystą-pieniach swoich koleżanek i kole-gów. Dzięki wykładowi dr Krysty-ny Leszczyńskiej młodzież miała możliwość prześledzenia drogi po-wstawania prawa w Polsce. Z kolei

dr Piotr Tosiek wprowadził słucha-czy w świat Unii Europejskiej oraz historii związanej z procesem in-tegracji. Wystarczy wspomnieć, że mimo bardzo późnej pory (zbliżała się wówczas godzina 2.00) ucznio-wie przez ponad 20 minut zadawa-li prowadzącemu pytania.

Organizacja tego przedsięwzię-cia była niewątpliwie ciekawym doświadczeniem nie tylko dla ucz-niów, którzy oprócz sporej dawki wiedzy mieli również okazję po-

czuć nieznany im wcześniej klimat Uczelni (z którym być może zetkną się wkrótce na kil-ka lat), ale też dla wykładowców, dla

których często była to pierwsza oka-zja poprowadzenia zajęć dla młod-szych niż zazwyczaj słuchaczy.

Od samego początku organizato-rom przyświecał jeden cel: przeka-zać wiedzę, z którą uczniowie mogą zetknąć się na maturze w jak najbar-dziej atrakcyjnej formie. Temu m.in. służyła analiza, jakiej pracownicy Wydziału Politologii dokonali, prze-glądając testy maturalne z ostatnich kilku lat z WOS-u i wybierając takie zagadnienia, które najczęściej poja-wiały się na egzaminie dojrzałości. Dzięki temu młodzież miała szansę nie tylko na poszerzenie swojej wie-dzy, ale również zyskała możliwość lepszego zrozumienia zjawisk i pro-cesów zachodzących we współczes-nym świecie. Pomoże im to nie tylko lepiej zdać maturę, ale miejmy na-dzieję – rozbudzi ciekawość i chęć dalszego pogłębiania wiedzy.

Kamil Fil

Nocne wykłady na Wydziale Politologii

Fot.

Sylw

ia S

kotn

icka

Fot.

Sylw

ia S

kotn

icka



Fot.

Mar

ta R

umin

owic

z

Konkurs Biochemiczny już za nami! Odbył się 27 marca 2015 r. na Wydziale Biologii

i Biotechnologii UMCS, a jego orga-nizatorami byli pracownicy i studen-ci Zakładu Biochemii UMCS. Była to juz szósta edycja Konkursu, któ-ra odbywa się pod patronatem me-rytorycznym Lubelskiego Oddzia-łu PTBioch oraz pod patronatem honorowym Sławomira Sosnow-skiego, Marszałka Województwa Lubelskiego i Krzysztofa Babisza, Lubelskiego Kuratora Oświaty.

Konkurs Biochemiczny ma for-mułę egzaminu pisemnego, podczas którego uczniowie mają możliwość wykazania się wiadomościami z róż-nych obszarów biochemii, związa-nych przede wszystkim z biochemią kliniczną, enzymologią, biochemią stosowaną z elementami biotech-nologii i inżynierii genetycznej. Py-tania dotyczyły procesów bioche-micznych zachodzących na różnych poziomach – komórkowym, narzą-dowym i w całym organizmie ży-wym. Bezpośrednio po Konkursie, w czasie oczekiwania na wyniki, uczestnicy wysłuchali wykładów popularnonaukowych studentów ze Studenckiego Koła Naukowego Biochemików UMCS. Mogli dowie-dzieć się, „dlaczego się starzejemy”, „czy krowa jest największą fabryką metanu”, a także przekonać się, że

takie powszechne ptaki jak kruko-wate są niezwykłe i pełne tajemnic.

Do VI edycji Konkursu zgłosiło się 116 uczniów z 29 szkół ponadgim-nazjalnych z województwa lubel-skiego, na podstawie wyników te-stu z etapu szkolnego, który został przeprowadzony przez nauczycie-li w szkołach. Komisja oceniająca, składająca się z pracowników nauko-wych Zakładu Biochemii, na podsta-wie uzyskanych wyników wyłoniła laureatów VI Konkursu Biochemicz-nego. Dyplomy i nagrody w posta-ci atrakcyjnych książek bioche-micznych ( I–III miejsce) otrzymali:

• I miejsce – Michał Kostrzanow-ski, I LO im. W. Jagiełły w Krasnym- stawie

• II miejsce – Agata Boguta, II LO im. J. Zamoyskiego w Lublinie

• III miejsce – Klaudia Pagacz, ZSO im. W. Jagiełły w Urzędowie

• I wyróżnienie – Adam Stępień, Zespół Szkół Nr 2 w Kraśniku

mira Sosnowskiego – Marszałka Województwa Lubelskiego, Stowa-rzyszenie Pomocy Rodzinie Zagro-żonej Patologią Społeczną „Postis” w Lublinie, firmy: Perlan Technolo-gies, Science Plast, SIGMA-ALDRICH oraz Aga Analytical. Jesteśmy bar-dzo wdzięczni wszystkim sponso-rom; dzięki nim mogliśmy nagrodzić laureatów oraz uczestników i szkoły.

Konkurs Biochemiczny jest jedy-nym tego rodzaju konkursem w Pol-sce i cieszy się zainteresowaniem uczniów i nauczycieli. Umożliwia on sprawdzenie wiedzy, co jest istotne dla uczniów niebawem decydujących o wyborze kierunku studiów. A dla nas, organizatorów, jest promocją Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS. No i na koniec podziękowa-nia. Przede wszystkim bardzo dzię-kuję uczniom i nauczycielom za przy-gotowanie do Konkursu, który nie odbyłby się bez nich. Podziękowania kieruję również do pracowników Za-kładu Biochemii UMCS za ich pracę przed i w czasie Konkursu oraz do studentów ze Studenckiego Koła Na-ukowego Biochemików UMCS, ak-tywnie uczestniczących w pracach organizacyjnych. Podziękowania kie-ruję także do Władz Wydziału Bio-logii i Biotechnologii UMCS, które od tych kilku lat wspierają organi-zację Konkursu Biochemicznego.

Anna Jarosz-Wilkołazka

Wręczenie nagrody zwycięzcy – Michałowi Kostrzanowskiemu (pierw-szy z prawej)

Fot.

Mar

ta R

umin

owic

z

• II wyróżnienie – Karolina Kowal-czyk, Zespół Szkół Nr 2 w Kraśniku

• III wyróżnienie – Joanna Pudło, I LO im. M. Skłodowskiej-Curie w Rykach

• IV wyróżnienie – Piotr Miśnia-kiewicz, XXIII LO im. Nauczycie-li Tajnego Nauczania w Lublinie.

Osoby wyróżnione otrzymały drob-ne upominki, natomiast wśród szkół oraz wszystkich uczestników rozlo-sowano dodatkowe nagrody, ufun-dowane przez: Wydział Biologii i Bio-technologii oraz Zakład Biochemii UMCS, Krzysztofa Babisza – Lu-belskiego Kuratora Oświaty, Sławo-

Konkurs Biochemiczny



IFS reprezentowany był przez dyrektora prof. dr. hab. Mi-chała Sajewicza, wicedyrek-

tora dr hab. Alinę Orłowską, dy-rektora CJiKR UMCS dr Swietłanę Szaszkową oraz mgr Małgorzatę Nakonieczną, przewodniczącą Ko-misji ds. Współpracy z Pracodaw-cami IFS. Zaproszonymi gośćmi byli: wizytator Kuratorium Oświa-ty w Lublinie Grażyna Gryz, pra-cownik Urzędu Celnego w Lublinie Iwona Nurek oraz właściciel Biura Turystycznego „Watra Travel” i jed-nocześnie przedstawiciel Regional-nej Izby Turystyki w Lublinie Robert Mazur. Iwonie Nurek i Robertowi Mazurowi wręczone zostały powo-łania do Rady Pracodawców.

Przedmiotowe spotkanie było po-święcone dostosowaniu programu kształcenia slawistów do potrzeb dzisiejszego rynku pracy, opraco-waniu modelowego programu prak-tyk zawodowych dla studentów oraz omówieniu procedur i możliwości współpracy Uczelni z podmiotami działającymi na rynku.

W toku dyskusji dr hab. Alina Or-łowska omówiła zalecenia dotyczą-ce konieczności współpracy Uczelni z pracodawcami oraz wyodrębni-

ła możliwe obszary współdziała-nia takich podmiotów. Podkreśliła, że zmiany, jakie zostały wprowa-dzone wraz z nowelizacją ustawy o szkolnictwie wyższym, wyma-gają, aby absolwenci otrzymywali kompleksowe wykształcenie, któ-re opierać się będzie nie tylko na wiedzy, ale także na umiejętnoś-ciach i kompetencjach społecznych. Stwierdziła jednocześnie, iż przed-siębiorcy i urzędy, jednostki samo-rządowe mogą wspólnie z uczelnia-mi opracowywać programy studiów, uczestniczyć w procesie kształcenia poprzez organizowanie zajęć prak-tycznych. Podejmowanie efektyw-nej współpracy pomiędzy nauką a biznesem jest konieczne, jeżeli uczelnie chcą kształcić studentów tak, aby po studiach ich kompeten-cje i wiedza odpowiadały na realne zapotrzebowanie rynku.

Prof. dr hab. Michał Sajewicz za-prezentował możliwości Uczelni w zakresie reorganizacji progra-mu kształcenia. Wyraził opinię, że lepsze przygotowanie studen-tów do przyszłej współpracy z pod-miotami rynkowymi jest oczywistą koniecznością, jednak to, co w te-orii wydaje się nieskomplikowa-

ne, w praktyce może przysparzać wiele problemów zainteresowa-nym stronom. Dyrektor IFS pod-kreślił, iż wiedza jest powszechnie dostępna, trwa wyścig o talenty, które potrafią tę wiedzę wykorzy-stać i zagospodarować, ale trzeba je wyławiać, wzmacniać i promować.

Właściciel BT „Watra Travel” Ro-bert Mazur przedstawił możliwości odbywania przez studentów praktyk zawodowych w podmiotach działa-jących na rynku turystycznym. Po-informował, że istnieją płatne wa-rianty staży wakacyjnych za granicą. Poruszył jednocześnie kwestię od-płatności za praktyki, podkreśla-jąc, że obok znajomości języków słowiańskich, studenci powinni posiadać umiejętność posługiwa-nia się przynajmniej jednym języ-kiem zachodnim na poziomie nie niższym niż B2, z uwzględnieniem języka specjalistycznego w zakre-sie turystyki. Według reprezen-tanta lubelskiej RIT powinni oni dysponować także świadectwami ukończenia kursów oraz certyfi-katami, stanowiącymi uzupełnie-nie wykształcenia.

Przedstawicielka lubelskiego Ku-ratorium Oświaty Grażyna Gryz poinformowała o sytuacji rynko-wej w oświacie. Odniosła się do kształcenia nauczycieli w zakresie edukacji przedszkolnej w związku z wprowadzonym rozporządze-niem o obowiązku nauczania ję-zyków obcych dzieci od trzeciego roku życia. Mogłaby to być szansa na stworzenie nowej specjalności w Instytucie Filologii Słowiańskiej.

Iwona Nurek przedstawiła zasady aplikowania do służb celnych i gra-nicznych RP. Podkreśliła, że znajo-mość języka rosyjskiego, ukraiń-skiego i białoruskiego, w związku z alokacją tychże służb na granicę wschodnią, jest ogromnym atutem w staraniach o pracę przez absol-wentów lubelskiej slawistyki. Wy-raziła opinię, iż w kształceniu stu-dentów powinien zostać położony nacisk na znajomość języka angiel-skiego, który w służbach celnych i granicznych w naszym kraju jest językiem raportowym.

Spotkanie slawistów z pracodawcami

Fot.

Elw

ira M

icha

lska

W gościnnej siedzibie Centrum Języka i Kultury Rosyjskiej UMCS 27 lutego 2015 r. odbyło się spotkanie dyrekcji oraz przedstawicieli pracowników Instytutu Filologii Słowiańskiej z Radą Pracodawców.



strumentach. Dzieci chętnie anga-żowały się w prowadzone zajęcia, widoczne było wśród nich zainte-resowanie i ciekawość. Z pewnoś-cią pozyskaliśmy małych miłośni-ków przeszłości.

Praca z dziećmi była dla studen-tów wyśmienitą okazją do podnie-sienia kwalifikacji potrzebnych w przyszłej pracy w charakterze animatorów kultury. Nasze dzia-łania przyczyniły się do pozna-nia i lepszego zrozumienia przez dzieci specyfiki źródeł archeolo-

gicznych. Ponadto, podkreślali-śmy wagę dbania i pielęgnowania wspólnego dziedzictwa. Koło Na-ukowe Studentów Archeologii wy-warło duże i pozytywne wrażenie na organizatorach. Do zadania po-deszliśmy w sposób profesjonalny. Z pewnością nawiązana współpra-ca będzie kontynuowana w przy-szłych latach.

Udział w projekcie wzięli: Pa-tryk Futa, Agnieszka Grzywacz, Tomek Kotarski Katarzyna Kru-szyńska, Szymon Wrzos i Michał Zieliński.

Patryk Futa, skarbnik KNSA

W tym kontekście dr hab. Alina Orłowska stwierdziła, że istnieje możliwość profilowania efektów kształcenia pod kątem nauczania języka specjalistycznego w zakresie usług turystycznych, logistyki, pra-

wa celnego w ramach zajęć z prak-tycznej nauki języka oraz lektora-tu języka zachodniego.

Na zakończenie ustalono, iż ko-lejne spotkanie odbędzie się w celu zaopiniowania zmian wprowa-

dzonych do programu kształ-cenia przez Radę Programową IFS na wniosek członków Rady Pracodawców.

Małgorzata NakoniecznaLeszek Mikrut

Przygoda z Archeologią!W czasie tegorocznych ferii zimowych członkowie Koła Naukowego Studentów Archeologii prowadzili zajęcia dla dzieci, podczas których odsłaniali kulisy najbardziej „przygodowego” zawodu, czyli pracy archeologa.

Warsztaty odbyły się w ra-mach akcji F2, czy-li Fajne Ferie w DDK

„Węglin” – ŁOWCY ZAGADEK, re-alizowanej w Domu Kultury na Wę-glinie. W akcji uczestniczyły dzie-ciaki w wieku szkolnym (6–12 lat). W programie Łowcy Zagadek szcze-gólną atrakcją były zajęcia ze stu-dentami KNSA organizowane pn. „Mali Wielcy Odkrywcy”. Podczas wykładów i warsztatów dzieci za-poznawały się z zawodem archeolo-ga oraz z narodowym i światowym dziedzictwem archeologicznym. Wśród wykładów największym zain-teresowaniem cieszyły się „Muzyka antycznego świata”, „Prehistoryczna sztuka” oraz „Gladiatorzy – kiedy bogowie walczyli na arenach”. Na-tomiast podczas warsztatów dzieci miały okazję robić paciorki, wróżyć z kości, lepić garnki, uczestniczyć w średniowiecznych grach i zaba-wach oraz grać na antycznych in-

Fot.

Mar

cin

Piet

rusz

aFo

t. M

arci

n Pi

etru

sza

Fot.

Mar

cin

Piet

rusz

a

Fot.

Mar

cin

Piet

rusz

a



Potwierdziły to w inauguracyjnym spotkaniu z Energą Toruń (uczest-nikiem tegorocznej edycji Euroligi), które przegrały w samej końców-ce 71:72. O potencjale beniamin-ka przekonały się także wicemi-strzynie kraju – CCC Polkowice. Domowy mecz z faworyzowanym

rywalem lublinianki wygrały 63:59, czym sprawiły sobie i kibicom spo-rą niespodziankę.

Cel został osiągnięty, choć pozo-stał lekki niedosyt – przyznał w wy-wiadzie dla klubowej strony tre-ner Krzysztof Szewczyk. Trudno się z tym nie zgodzić, biorąc pod

Marzy nam się wszyst-kim awans do play-of-fów, natomiast należy

pamiętać, że jesteśmy beniamin-kiem. W lidze zawodowej dopiero stawiamy pierwsze kroki. Będzie to na pewno trudny sezon, pierw-szy mecz jest tego najlepszym przy-kładem – zderzenie z uczestnikiem Euroligi, drużyną Energii Toruń, po-każe tak naprawdę, w którym miej-scu jesteśmy. Natomiast jestem spo-kojny o ten sezon, jestem spokojny o wynik. Na pewno dziewczynom ambicji nie zabraknie – takie dekla-racje przed startem zmagań skła-dał prezes klubu AZS UMCS Da-riusz Gaweł.

W debiutanckim sezonie na naj-wyższym poziomie rozgrywek aka-demiczkom udało się wygrać sie-dem spotkań. Zanotowały przy tym 15 porażek. Od samego początku nasze dziewczyny pokazały, że są silnym i ambitnym zespołem, któ-ry potrafi walczyć z najlepszymi.

Podsumowanie sezonu Pszczółki AZS UMCS

Fot.

Jaku

b M

róz

Fot.

Jaku

b M

róz

Fot.

Jaku

b M

róz

Fot.

Jaku

b M

róz

Koszykarki Pszczółka AZS UMCS Lublin mają za sobą debiutancki sezon w Tauron Basket Lidze Kobiet. Akademiczki pierwszy rok gry w krajowej elicie zakończyły na dziewiątym miejscu. To dobry wynik jak na beniaminka, którego celem było utrzymanie się w lidze, ale jak przyznają zawodniczki i trener, pozostał mały niedosyt, bo play- -offy były na wyciągnięcie ręki. Szansę na awans do najlepszej ósemki przekreśliła ostatecznie wyjazdowa przegrana z Basketem Konin.



Uniwersytet Marii Curie-Skłodow-skiej przyjmuje z roku na rok coraz więcej studentów cudzoziemców,

głownie z Ukrainy i Białorusi. I tak ja stu-denci polscy są oni zainteresowani różnymi formami aktywności zawodowej w czasie studiów, a wielu z nich swoje plany zawo-dowe po studiach wiąże właśnie z Polską.

W listopadzie i grudniu 2014 r. przepro-wadzono badania fokusowe wśród przedsta-wicieli studentów zagranicznych w UMCS, które miały na celu m.in. poznanie ich ocze-kiwań związanych z rynkiem pracy w Pol-sce. W badaniu wzięło udział 87 osób ze wszystkich Wydziałów UMCS.

Studenci wskazywali na dużą potrzebę pracy zawodowej i dorywczej w czasie stu-diów, a znaczna część z nich deklarowała, iż po ukończonych studiach będzie szu-kać pracy w Polsce (w miastach większych niż Lublin). Większość badanych osób stu-dia w Polsce traktuje jako etap przygoto-wania do podjęcia pracy w innych krajach Unii Europejskiej, a wszyscy zgodnie po-twierdzają, że najważniejszym aspektem nie jest samo miejsce, ale szanse na znale-zienie pracy i jej warunki.

Wiedza na temat polskiego rynku pracy jest na pewno jednym z tych elementów, który zbliża studenta do zawodowego suk-cesu. Biuro Zawodowej Promocji Studen-tów i Absolwentów UMCS proponuje więc studentom cudzoziemcom zajęcia przygoto-wujące do radzenia sobie na polskim rynku pracy. Tematyka szkolenia obejmuje omó-wienie aktualnej sytuacji i przewidywanych tendencji na rynku pracy, aspekty polskie-go prawa pracy, opracowanie wizytówki zawodowej – dokumentów aplikacyjnych, poznanie poszczególnych etapów procesu rekrutacji (m.in. rozmowa kwalifikacyjna).

Studenci biorący udział w warsztatach (dotychczas prawie 30 osób) w refleksjach po szkoleniu wskazywali na dużą wartość tego typu szkoleń. Realistyczna i optymi-styczna w rozumieniu studentów perspek-tywa ich szans zawodowych zarysowana przez trenerów podniosła ich poziom mo-tywacji i wiarę w swoje możliwości.

Marzena Bichta

uwagę fakt, że lubliniankom w mi-nionym sezonie udawało się wy-grywać z wyżej notowanymi zespo-łami jak MKK Siedlce czy Glucose ROW Rybnik.

Do najlepszej ósemki zabrakło w rzeczywistości jednej wygranej. Sprawę awansu skomplikowała wy-jazdowa porażka z MKK Siedlce, a ostatnią szansę przekreśliła wy-jazdowa przegrana z Basketem Ko-nin – zespołem, który w tym se-zonie sprawił Pszczółkom sporo kłopotów.

Zespół z Konina nam nie leżał od samego początku. Pierwszy nasz mecz z nimi w Lublinie to było dla nich pierwsze zwycięstwo w lidze, my zagraliśmy bardzo słabo. Póź-niej ten skład Konina troszeczkę się zmienił. Zespół pozyskał czte-ry nowe zawodniczki zagranicz-ne i to była już drużyna na mia-rę play-offów. Mieli dwie bardzo dobre małe, szybkie zawodniczki, z którymi praktycznie w każdym meczu mieliśmy problem, plus do tego bardzo silną i sprawną pod koszem Glorię Brown – tłumaczył trener Szewczyk.

Akademiczki od początku sezo-nu musiały walczyć nie tylko z ko-lejnymi przeciwnikami, ale tak-że z plagą kontuzji. Już w szóstej kolejce spotkań, podczas meczu z Wisłą Can-Pack Kraków, bar-dzo poważnego urazu nabawi-ła się kluczowa zawodniczka – Dara Taylor. Amerykanka musiała opuścić zespół na kilka miesięcy, a w jej miejsce klub zdecydował się pozyskać Angel Robinson. Ten transfer (choć w założeniu tyl-ko na czas leczenia Taylor) oka-zał się strzałem w dziesiątkę. Za-wodniczka pozostała w drużynie do końca sezonu i zakończyła go jako najskuteczniejsza w zespo-le. W 20 spotkaniach zdobywa-ła średnio nieco ponad 17 punk-tów w każdym meczu. Miała też najwięcej asyst (blisko cztery na mecz). Z powodu kontuzji ze skła-du wypadły: Monika Skrzecz (mło-da rozgrywająca zerwała więzadło krzyżowe) oraz Chelsea Poppens (wykluczył ją uraz kolana). W trak-

cie sezonu Pszczółkę opuściła tak-że Hanna Luburgh, a na mniejsze lub większe urazy narzekały Na-talia Żandarska i Aneta Kotnis.

Mimo tych wszystkich trudno-ści, zespół osiągnął cel, jakim było utrzymanie się w lidze. Sporym sukcesem był także występ w Me-czu Gwiazd Tauron Basket Ligi Ko-biet dwóch koszykarek z Lublina. Były to Aldona Morawiec oraz An-gel Robinson. Ta pierwsza wystąpi-ła w składzie Reprezentacji Polski, druga natomiast uzupełniła Zespół Zagranicznych Gwiazd TBLK. Przy-pomnijmy, „biało-czerwone” prze-grały ten pojedynek 66:76. Na pew-no to była świetna impreza, świetnie zorganizowana. Rzeczywiście, gra w takim meczu to jest przyjemność. Generalnie mecz w naszym wykona-niu nie był rewelacyjny, bo wynik był na naszą niekorzyść, ale jest nieźle. Pierwszy raz biorę udział w takim czymś i to jest naprawdę mini świę-to koszykówki, taka dobra zabawa – podkreślała Aldona Morawiec.

Wyszłyśmy na parkiet i chciały-śmy się dobrze bawić, ale też wygrać to spotkanie. To była fajna zabawa i niezły mecz. Podeszłyśmy do tego na poważnie, bo na co dzień jeste-śmy zawodniczkami i to jest to, co robimy normalnie. Kibice byli wspa-niali, to było ekscytujące wydarze-nie – przyznała Angel Robinson.

Wiadomo już, że na przyszły se-zon w Lublinie pozostanie trener Krzysztof Szewczyk. Ważne kon-trakty mają także powołana nie-dawno do kadry Polski Aldona Morawiec oraz młodzieżowa re-prezentantka kraju Monika Skrzecz. Tak naprawdę wszystko zależy od budżetu, jakim będziemy dyspono-wali w przyszłym sezonie, jakie pie-niądze będziemy mogli przeznaczyć na zakontraktowanie nowych za-wodniczek. I tak naprawdę to zde-terminuje budowę zespołu – koń-czy trener Szewczyk.

Pozostaje mieć zatem nadzie-ję, że w przyszłym roku koszykar-ki AZS powalczą o coś więcej niż utrzymanie.

Katarzyna NiećkoKrzysiek Kurasiewicz

Szkolenia dla studentów zagranicznych



1 marca obchodzony jest Narodo-wy Dzień Pamięci o Żołnierzach Wyklętych. Z tej okazji Niezależ-

ne Zrzeszenie Studentów UMCS zorga-nizowało 26 lutego 2015 r. w Sali Obrad Rady Wydziału Humanistycznego nauko-wą debatę poprzedzoną prelekcjami i pro-jekcją filmów.

Podczas spotkania mgr Justyna Dudek z IPN wygłosiła wykład pt. „Czym było pol-skie podziemie niepodległościowe po 1944 roku?”, w którym przybliżyła historię pod-ziemia na terenie Polski i Kresów Wschod-nich po zakończeniu II wojny światowej.

Następnie odbyła się projekcja trzech fil-mów z cyklu „Z archiwum IPN”, udostęp-nionych przez Biuro Edukacji Narodowej. Film Zaporczycy opowiadał o oddziale par-tyzanckim mjr. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora” działającym na Lubelszczyź-nie w latach 1945–1947. Przedstawiono w nim także represje, jakich doświadczy-li członkowie podziemia niepodległościo-wego. Kolejny obraz zatytułowany Zbrod-nia wpisana w system ukazał prawdziwe oblicze komunistycznej władzy w Polsce. W materiale zostały zaakcentowane dzia-łania władz komunistycznych na terenie ziemi lubelskiej. Trzeci film pt. Ostatni zrelacjonował działalność niepodległoś-ciową ukrywającego się ostatniego par-tyzanta podziemia w regionie lubelskim oraz okoliczności jego śmierci. Był nim Józef Franczak ps. „Lalek”, który zginął 21 września 1963 r. w walce z MO i SB. Projekcje filmów dopełnił komentarz fil-moznawczy dr. Piotra Witka z Instytu-tu Historii UMCS, w którym przedstawił słuchaczom sposoby interpretacji treści zawartych w filmach dokumentalnych.

Dużym zainteresowaniem cieszyła się również debata pt. „Narracje o Żołnierzach Wyklętych w historiografii i publicystyce polskiej”, podczas której m.in. wyjaśniano termin Żołnierze Wyklęci oraz ukazano stosunek ludności wiejskiej do ruchów or-ganizacji podziemnej czy problem antyse-

mickich działań członków podziemia nie-podległościowego. W dyskusji uczestniczyli: mgr Justyna Dudek z lubelskiego IPN, mgr Jacek Bury z Fundacji Niepodległości oraz prof. Mariusz Mazur z Instytutu Historii UMCS (Zakład Historii Najnowszej). Mo-deratorem był prof. Jan Pomorski, kierow-nik Zakładu Metodologii Historii.

Uczestnicy spotkania oddali hołd boha-terom tamtych dni poprzez odśpiewanie Hymnu Narodowego oraz odczytanie wier-sza Franciszka Bajcera „Sanowskiego” pt. Partyzanci. Dodatkowo, w ramach współ-pracy z Narodowymi Siłami Zbrojnymi, zor-ganizowano zbiórkę publiczną „Przywra-camy pamięć o Żołnierzach Wyklętych”.

W uroczystościach poświęconych Żoł-nierzom Niezłomnym wzięli udział pra-cownicy Instytutu Historii, przedstawicie-le lubelskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, Fundacji Niepodległości, Na-rodowych Sił Zbrojnych ora NZZS Soli-darność. Ponadto na spotkanie przybyli studenci z wielu Wydziałów Uniwersyte-tu Marii Curie-Skłodowskiej oraz ucznio-wie lubelskich szkół średnich.

Anna Sykała, NZS UMCS

7 marca 2015 r. w Centrum Kultury w Lublinie odbył się XVII Ogólnopolski Prze-

gląd Inscenizacji Fragmentów Dzieł Williama Szakespeare’a w Języku Angielskim. Biorąc udział w tym bardzo ważnym wydarzeniu, nasz młodziutki zespół teatralny, składa-jący się z dziesięciu osób, udowod-nił, że studenci CJKP są obdarze-ni wielkimi talentami aktorskimi. Przedstawiliśmy fragmenty trzech komedii. Sala zrywała boki ze śmie-chu, obserwując, jak została poskro-miona zawzięta złośnica Katarzy-na (Anastazja Pugacz) i jak starał się do tego doprowadzić Petruchio (Sergiusz Tupalski). Dwa pozosta-łe fragmenty zawierały przestrogi. Fragment z Wieczoru Trzech Król pokazał, na ile ważna jest przed ślubem świadomość tego, kim jest ukochana osoba, żeby potem nie pomylić jej z kimś innym. W pełni taką sytuację przedstawili dumna księżniczka Oliwia (Inna Nadziej-ko) i jej nieszczęśliwy zalotnik Or-sinio (Daniel Russow), który jeszcze nie wie, że jego bogini uwięziona w ciele ludzkim dopiero wczoraj została żoną jego pachołka. Pacho-łek nic nie pamięta i w ogóle nie rozumie, o co chodzi. Nagle, nie wiadomo skąd pojawia się jeszcze jeden chłopak, podobny do pachoł-ka jak odbicie w lustrze. W wyniku tego niezwykłego spotkania wszyst-kich bohaterów na scenie, Sebastian (Walentyna Sobczuk) okazuje się prawdziwym mężem Oliwii, a Vio-la (Anastazja Pugacz), przebrana za chłopca siostra-bliźniaczka Se-bastiana, otrzyma od Orsinio pro-pozycję małżeńską.

Natomiast fragment z Wiele ha-łasu o nic jest nieco inny. Zawiera przesłanie, że zawsze trzeba mieć

Teatralny sukces studentów CJKP

Narodowy Dzień Pamięci o Żołnierzach Wyklętych na Wydziale Humanistycznym UMCS

Arc

hiw

um N

ZS U

MC

SA

rchi

wum

NZS

UM

CS



Światowy Dzień Wody i Międzynarodowy Dzień Meteorologii

rozmowę, mówią o tym, jak moc-no ona jest w nim zakochana. Taki sam program działań w stosunku do Beatrice mają córka Leonato Hero (Marta Rykałowska) i jej przyjaciół-ka Ursula (Irena Klymenko). Łatwo więc przewidzieć, że ta historia kończy się triumfem miłości.

Fragmenty sztuk są przeplatane pięknymi sonetami, które w wyko-naniu Marty Rykałowskiej i Ana-stazji Pugacz w pełni oddają emocje wielkiego dramaturga i poety, a zarazem są kunsztowną ozdobą,

dopełnieniem każdej z prezentowa-nych twarzy miłości.

Nasz występ zakończył się sukce-sem, czego wyrazem były dwie na-grody za kreacje aktorskie. Anastazja Pugacz otrzymała pierwszą nagrodę za sprawność językową i brawurowo zagraną rolę Katarzyny. Wyróżnie-nie otrzymał Sergiusz Tupalski za spontaniczną kreację postaci Pe-truchia. Studenci przygotowywa-li się pod kierunkiem dr Anny Du-nin-Dudkowskiej i dr Anny Butcher.

Sergiusz Tupalski

Fot.

Wia

czes

ław

Kos

tko

Fot.

Wia

czes

ław

Kos

tko

pewność swoich uczuć, ponieważ w przeciwnym wypadku ktoś obcy, świadomie lub niechcący, może mieć wielki wpływ na naszą osta-teczną decyzję. Benedick (Dmitry Bielacew) i Beatrice (Walentyna Sobczuk) czują do siebie antypatię. Wuj dziewczyny Leonato (Sergiusz Tupalski), jego zięć Claudio (Elżbie-ta Chomicz) i przyjaciel zięcia Don Pedro (Maria Pawłowska) chcą naj-pierw pogodzić Benedicka z dziew-czyną, a w końcu ich ze sobą wy-swatać. Wiedząc, że on słyszy ich

zaprezentowała faunę polskich rzek i jezior. Następnie przeprowadzono quiz z wiedzy o wodzie i zbiorni-kach wodnych, który przygotowała Olga Skowrońska. Dzieci uczestni-czyły również w wystawie hydro-logicznych i meteorologicznych sprzętów pomiarowych, przygoto-wanej przez Dominikę Wysocką, Ewę Piesta i Piotra Burdę, wysta-wie skał powstałych przy działaniu wody, którą przygotowały Moni-ka Władyczuk i Olga Skowroń-ska, oraz doświadczeniach przed-stawiających właściwości wody, prowadzonych przez Agnieszkę Ciuł. W związku z obecnym tego dnia zaćmieniem Słońca, wszyscy uczestnicy wydarzenia podziwia-li to zjawisko.

Ewa PiestaPrezes SKNG UMCS

20 marca 2015 r. na Wy-dziale Nauk o Ziemi i Gospodarki Prze-

strzennej UMCS odbyło się wy-darzenie związane z obchodami Światowego Dnia Wody i Mię-dzynarodowego Dnia Meteoro-logii, zorganizowane przez Stu-denckie Koło Naukowe Geografów im. Adama Malickiego. W przy-gotowanych warsztatach uczest-niczyły dzieci z Uniwersytetu Dziecięcego.

Wydarzenie rozpoczęło się od konkursu wiedzy o zjawiskach pogodowych przeprowadzonego przez Alicję Sulimę oraz Bernadetę Smolak. Następnym punktem była prezentacja referatów. Katarzy-na Kamińska przybliżyła gościom ciekawostki związane ze środowi-skiem wodnym, a Elwira Kosińska Fo

t. A

leks

andr

a Dąb

row

ska

Fot.

Ale

ksan

dra D

ąbro

wsk

a



13 marca 2015 r. w ramach uniwersyteckich Drzwi Otwartych, organizowanych w tym roku pod hasłem „Wybierz swój klucz do

sukcesu”, w Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Po-lonii i Cudzoziemców UMCS odbyła się prezentacja oferty CJKP dla cudzoziemców i Polaków zza granicy, którzy przed rozpoczęciem studiów lub w ich trakcie chcą nauczyć się lub udoskonalić swoją znajomość języ-ka polskiego i poznać historię i kulturę naszego narodu.

Spotkanie z kandydatami, w którym uczestniczyli także tegoroczni słuchacze Centrum, rozpoczął wy-kład Dyrektora CJKP prof. dr. hab. Jana Mazura o tym, dlaczego warto uczyć się języka polskiego. Języka pol-ski został pokazany jako narzędzie komunikacji, dzię-ki któremu osoby znające go mogą podejmować studia w Polsce, starać się o pracę w wielu firmach i instytu-cjach międzynarodowych w Polsce i za granicą, zdobywać granty, stypendia i kre-dyty na uczelniach polskich i zagranicz-nych, pracować w ambasadach i konsula-tach, zdobywać inne atrakcyjne zawody i stanowiska, przystępować do egzami-nów certyfikatowych z języka polskiego jako obcego. Następnie pokazana została prezentacja na temat działalności CJKP, oferty edukacyjnej i stylu prowadzenia poszczególnych kursów i studiów. Wy-stąpienie dr. Bartłomieja Maliszewskie-go było bogato ilustrowane fotografiami z najciekawszych wydarzeń z życia Cen-trum. Kolejnym punktem programu były

Drzwi Otwarte w CJKP UMCS

Dyrekcja CJKP: dr hab. Anna Dunin-Dudkowska i prof. Jan Mazur

występy studentów CJKP, którzy przedstawili Kabaret pokazujący w humorystyczny sposób historię cudzo-ziemca przybywającego na studia do Lublina i przemia-ny, jakie w nim zachodzą w ciągu roku pobytu w naszym Centrum. Następnie studenci „zerówki” przedstawili nowatorską inscenizację bajki Kopciuszek z zabawnym epilogiem pt. Kopciuszek w XXI wieku. Kolejnym punk-tem był występ naszych studenckich aktorów z frag-mentami utworów Szekspira w języku angielskim pt. Różne oblicza miłości, nagrodzony na XVII Ogólno-polskim Przeglądzie Szekspirowskim. Przedstawienia te zostały przygotowane pod kierunkiem nauczycieli CJKP: mgr Barbary Guziuk-Świcy, dr A. Trębskiej-Kern-topf, dr A. Butcher i dr A. Dunin-Dudkowskiej. Na za-kończenie odbył się występ zespołu muzycznego, który wykonał kilka piosenek i utworów instrumentalnych.

Wydarzenie było doskonałą okazją do zaprezentowa-nia różnorodnej działalności CJKP i zachęcenia cudzo-

ziemców do nauki języka i studiów na UMCS. Jednocześnie przyczy-niło się do integracji naszych te-gorocznych słuchaczy i pokazało część ich dotychczasowych osiąg-nięć. Mamy nadzieję, że wielu na-szych gości spotkamy we wrześniu na kursie języka polskiego przygoto-

wującym do studiów na UMCS lub na lektoratach w cią-gu kolejnego roku akademickiego na naszej Uczelni.

Anna Dunin-Dudkowska

Fot.

Wia

czes

ław

Kos

tko

Fot.

Wia

czes

ław

Kos

tko

Fot.

Wia

czes

ław

Kos

tko



Gra decyzyjna Market-place występuje w kilku wariantach i rozgrywa-

na jest przez grupy studentów na całym świecie. Umożliwia ona sy-mulowanie procesów decyzyjnych w przedsiębiorstwie. W dostępnej na naszym Wydziale wersji symu-lacji studenci podzieleni są na kil-ka grup – zespołów zarządzających nowo powstałymi przedsiębior-stwami z branży komputerowej, które ze sobą wzajemnie rywalizu-

ją lub czasem także współpracują. Istotne są przy tym zarówno wie-dza teoretyczna, jak i indywidual-ne umiejętności członków zespołu. Podejmowane w grze decyzje doty-czą wielu wymiarów działalności przedsiębiorstwa. Są nimi m.in.: finanse, księgowość, marketing, organizacja produkcji, zarządza-nie zasobami ludzkimi, R&D itd. Opracowana przez każdą grupę strategia działania może być mo-dyfikowana wraz z kolejnym etapa-

MarketplacePracownicy Wydziału Ekonomicznego UMCS: dr Mirosław Łoboda, dr Katarzyna Mamcarz i dr Jarosław Banaś zostali przeszkoleni i uzyskali potwierdzone certyfikatem uprawnienia do prowadzenia gry decyzyjnej Marketplace.

mi w grze. Wymaga to współpra-cy pomiędzy członkami zespołu, omówienia osiągniętych korzyst-nych i niekorzystnych rezultatów wynikających z poprzedniego okre-su decyzyjnego. Bardzo ważnym elementem gry kierowniczej jest ciągłe poszukiwanie nisz i szans rynkowych. Każda grupa podej-muje (ich zdaniem optymalne) de-cyzje, starając się określić (prze-widzieć) jak najwięcej możliwych zmian, m.in. wahań popytu, zmie-niających się warunków rynko-wych, decyzji i posunięć konku-rencyjnych firm itp. Decyzje te są weryfikowane podczas kolejnych etapów gry kierowniczej, a wyni-ki niekiedy bardzo zaskakujące.

Na Wydziale Ekonomicznym UMCS aktywnie korzystamy z moż-liwości rozgrywania gier kierowni-czych w grupach złożonych z na-szych studentów. Rozgrywki można także prowadzić w wariancie mię-dzynarodowym, gdzie drużyny z na-szego Wydziału rywalizują z gru-pami z innych uczelni. Ostatnio rozegraliśmy taką grę z trzema zespołami z Faculty of Industrial Engineering z Kastsart University w Bangkoku.

Symulacja Marketplace jest bar-dzo złożona. Wspomaga w prze-kształcaniu zdobytej podczas stu-diów wiedzy praktycznej i własnych doświadczeń na decyzje całej gru-py i następnie umożliwia skonfron-towanie ich z decyzjami innych grup. Jest zatem cennym uzupeł-nieniem procesu dydaktycznego. Pozwala na praktyczne przetesto-wanie wiedzy teoretycznej zdobytej przez studentów i może zmotywo-wać do samodzielnego kształcenia w interesujących ich obszarach. Gra kierownicza stanowi dosko-nały impuls dla studentów do za-łożenia w niedalekiej przyszłości własnej działalności gospodarczej i sprawdzenia się w biznesie już w realnym świecie.

Więcej szczegółowych informa-cji znajduje się na stronie symula-cji: www.marketplace.pl.

Dr Katarzyna MamcarzDr Jarosław Banaś

Dr u ż y ny (K U Te a m s : B E R-TIE, THE BIG K I N G i T H E SIAM ENTER-PRISE) z Facul-ty of Industrial E n g i n e e r i n g z Kastsart Uni-versity w Bang-koku podczas wspólnej roz-grywki ze studen-tami z Wydziału Ekonomicznego UMCS – Market-place 2015

Arc

hiw

um au

toró

wA

rchi

wum

auto

rów

Arc

hiw

um au

toró

w



Studio Wschód agresywne działa-nia prezydenta Władimira Putina, motywowane potrzebą budowy no-wej strefy wpływów wokół Rosji, zagrażają stabilności całej Europy Środkowo-Wschodniej. Na pytanie o przyszłość proeuropejskiego kie-runku rozwoju Ukrainy odpowie-działa, że będzie to zależało przede wszystkim od determinacji władz i społeczeństwa Ukrainy we wdra-żaniu trudnych reform społeczno--ekonomicznych oraz od skutecz-ności polityki powstrzymywania Rosji prowadzonej przez Stany Zjed-noczone i Unię Europejską.

Cykl „Świat w polskich mediach” adresowany jest do studentów za-interesowanych zarówno warszta-tem dziennikarskim, jak i zagadnie-niami dotyczącymi współczesnych stosunków międzynarodowych ze szczególnym uwzględnieniem prob-lematyki wschodniej. W kolejnych spotkaniach swój udział zapowie-

23 marca 2015 r. na Wy-dziale Nauk o Ziemi i Gospodarki Prze-

strzennej UMCS odbyła się kolejna Studencka Debata z cyklu „Gospodar-ka przestrzenna w teorii i praktyce”, zorganizowana przez dr Dagmarę Ko-ciubę z Zakładu Polityki Przestrzen-nej i Planowania wraz ze Studen-ckim Kołem Naukowym Planistów.

Gośćmi specjalnymi debaty, któ-ra odbyła się pod hasłem „Projekto-wanie w praktyce”, byli światowej sławy designerzy: Paweł „Breshke” Czyżewski oraz Patryk Góźdź. Nie zabrakło także gości spoza Wydzia-łu – studentów z Wydziału Arty-stycznego UMCS oraz innych lu-belskich uczelni zainteresowanych tematyką designu.

Celem spotkania było zaprezen-towanie projektów, które są wyko-rzystywane w życiu codziennym, oraz udzielenie studentom rady, jak systematycznie dążyć do celu, aby osiągnąć sukces, na który składają się własny styl, szczęście i talent. Prele-genci podzielili się swoimi doświad-czeniami. Opowiedzieli o swych dro-gach do sukcesu, o tym, jak zaistnieć w świecie designu, ale też przestrze-gli przed niebezpieczeństwami czy-hającymi na młodych projektantów.

Paweł „Breshke” Czyżewski zaczął od projektów samochodów, które zamieszczał w Internecie. Zostały one zauważone i tak rozpoczęła się jego kariera. Zaprojektował m.in. Bugatti Gangloff, który w 2015 r bę-dzie w sprzedaży. Obecnie nadal zaj-

„Świat w polskich mediach” na Wydziale Politologii

Fot.

Sylw

ia S

kotn

icka

4 marca 2015 r. na Wydziale Politologii UMCS zainau-gurowany został cykl spot-

kań z dziennikarzami i komentato-rami zajmującymi się publicystyką międzynarodową pt. „Świat w pol-skich mediach”. Pierwszym gościem była redaktor Maria Przełomiec, prowadząca na antenie TVP Info audycję Studio Wschód, w której omawiana jest sytuacja polityczna na obszarze państw poradzieckich. Wizyta red. Przełomiec spotkała się z dużym zainteresowaniem ze stro-ny studentów Wydziału Politologii.

Na początku studenci mogli zo-baczyć fragment prowadzonej przez red. Przełomiec audycji. Następ-nie autorka opisywała etapy przy-gotowań i proces realizacji Studia Wschód. W dalszej części spotka-nia odniosła się do niskiego – jej zdaniem – poziomu zaintereso-wania władz telewizji publicznej sprawami międzynarodowymi,

muje się projektowaniem dla branży motoryzacyjnej, a oprócz tego pro-jektuje sprzęt elektroniczny, meble, oświetlenie, znaki graficzne.

Patryk Góźdź w 2012 r. jako je-dyny Polak trafił do finału wystawy młodych talentów na Międzynaro-dowych Targach Designu w Me-diolanie. Jego zaskakujące w swojej formie projekty idą w parze z ele-

zwłaszcza w kontekście polityki zmian terytorialnych prowadzonej przez władze Federacji Rosyjskiej wobec Gruzji i Ukrainy, konflik-tu zbrojnego w Donbasie oraz bu-dowy konkurencyjnej wobec Unii Europejskiej struktury polityczno--ekonomicznej, jaką jest Unia Euro-azjatycka. Według autorki audycji

Studencka Debata „Projektowanie w praktyce”

Fot.

Ewa G

łow

acka



Święto poezji i prozy ukraińskiejW dniu 10 marca 2015 r. w Centrum Kul-

tury w Lublinie odbył się X Ogólnopol-ski Konkurs Recytatorski Poezji i Prozy

Ukraińskiej, zorganizowany przez Edukację Kul-turalną Centrum Kultury w Lublinie. Jak co roku konkurs wspiera, propaguje i współorganizuje – razem z innymi współorganizatorami – Centrum Europy Wschodniej UMCS. Jego celem jest rozwi-janie polsko-ukraińskich kontaktów kulturowych, promocja literatury ukraińskiej w oryginale i prze-kładach na język polski, w tym także realizacja po-trzeb kulturowych ukraińskiej mniejszości narodo-wej zamieszkałej na terenie Polski. Adresatem jest młodzież gimnazjalna i ponadgimnazjalna, dla któ-rej z reguły jest to pierwszy kontakt z literaturą – i szerzej kulturą – ukraińską. Ponadto, w konkursie mogą uczestniczyć również dorośli, w tym studenci. Z roku na rok jurorzy odnotowują poszerzenie re-pertuaru o nowych autorów, szczególnie przedsta-wicieli współczesnej literatury ukraińskiej.

Lustrzanym odbiciem tego konkursu jest współ-organizowany przez Centrum Kultury w Lubli-nie Konkurs Recytatorski Poezji i Prozy Polskiej w Ukrainie. Laureaci obydwu konkursów spotykają się w finale pod nazwą Polsko-Ukraińskie Spotka-nia Mistrzów Słowa, które w tym roku odbędą się w Łucku (Ukraina) w dniach 17–18 kwietnia. Kon-kursowi towarzyszą spotkania autorskie z pisarza-mi i poetami ukraińskimi. Tym razem w Lublinie gościła Marianna Kijanowska – ukraińska poetka, tłumaczka poezji, autorka prozy, krytyk i badaczka literatury, jak również laureatka odznaki Zasłużo-ny dla Kultury Polskiej (2014).

Jubileuszowa edycja Konkursu była okazją do wspo-mnień o początkach tego przedsięwzięcia. Komisarz Anna Krawczyk przypomniała, że pomysłodawcą był ówczesny Kanclerz Europejskiego Kolegium Polskich i Ukraińskich Uniwersytetów Grzegorz Kupriano-wicz. Powołane w miejsce EKPiUU Centrum Euro-py Wschodniej kontynuuje tradycję i wspiera orga-nizatorów, również finansowo – jedna z nagród dla laureatów została ufundowana przez CEW.

Tegoroczny Konkurs uwieńczony został kon-certem pieśni ukraińskich w wykonaniu chórów „Lorien” (I LO im. S. Staszica w Lublinie) i „Sen-sorium” (Zespół Szkół nr 5 im. Jana Pawła II w Lub-linie), uczestniczących w Ogólnopolskim Programie Rozwoju Chórów Szkolnych „Śpiewająca Polska”.

Nadia Gergało-DąbekCentrum Europy Wschodniej

dzieli Grzegorz Ślubowski (15 kwiet-nia), Agnieszka Romaszewska-Guzy (29 kwietnia) i Maciej Wierzyński (13 maja). Spotkania odbywają się na Wydziale Politologii o godz. 11.30 w Sali Rady Wydziału.

Maria Przełomiec w latach 1990– –2006 pracowała w Sekcji Polskiej Radia BBC, zajmując się problema-tyką Związku Radzieckiego, a po jego rozpadzie krajami byłego ZSRR. Uczestniczyła w większości odbywa-jących się na tym terenie wydarzeń, z wojną domową w Gruzji i dwoma konfliktami w Czeczenii włącznie. Audycję Studio Wschód, emitowaną

obecnie w TVP Info w soboty o godz. 18.00, prowadzi od 2007 r. W 2005 r. opublikowała książkę Ukraina na zakręcie, a w 2012 – Tymoszenko. Historia niedokończona.

Bogdan Borowik

gancją, komfortem oraz najwyższą jakością wykonania. Na spotkaniu przedstawił swoje najbardziej zna-ne projekty mebli, krzesła oraz se-rię stolików, która została wdrożo-na do sprzedaży przez firmę Kler.

Prelegenci poruszyli temat braku w Polsce miejsc, gdzie projektan-ci mogliby się uczyć, rozwijać swo-je pasje oraz umiejętności. Może to zmienić fundacja „LuCreate” Pa-tryka Góździa, którą tworzą krea-tywni ludzie z różnych środowisk.

z UMCS i zapewniali, że Lublin to nie przystanek na drodze do suk-cesu, ale miejsce inspiracji. Warto zostać tu po studiach, rozwijać swe pasje i osiągnąć sukces.

Debata odbywa się pod patrona-tem: Rektora UMCS prof. dr. hab. Stanisława Michałowskiego oraz Dziekana Wydziału Nauk o Zie-mi i Gospodarki Przestrzennej UMCS prof. dr. hab. Radosława Dobrowolskiego.Aneta Walczyk, Dagmara Kociuba

Fundacja pro-wadzi konkursy dla projektantów lub osób, które chcą sprawdzić swoje umiejęt-ności w dzie-dzinie designu. Paweł Czyżew-ski oraz Patryk Góźdź nawią-zali współpracę Fo

t. Ew

a Gło

wac

ka

W ś w i e c i e k s i ą ż e k


Nowości wydawnicze Wydawnictwa UMCSOprac. Aneta Okuń

Adaptacja przedsiębiorstw do zmian klimatycznychAgnieszka LeszczyńskaPraca poświęcona jest adaptacji przedsiębiorstw do zmian klima-tycznych. Przedstawiono w niej szerokie spektrum zagadnień do-tyczących ryzyka zmian klima-tycznych, działań podejmowanych przez przedsiębiorstwa w celu ich ograniczenia, źródeł adapta-cji oraz mechanizmów dostoso-wania. Publikacja przeznaczona jest przede wszystkim dla śro-dowiska naukowego, może sta-nowić także punkt odniesienia dla przedsiębiorstw pragnących w sposób racjonalny kształto-wać swoje zachowania w obliczu zmian klimatycznych.

„Jeden jest zawsze ostrzem”. Inna nowoczesność Zygmunta HauptaAndrzej Niewiadomski Książka poświęcona twórczości

prozatorskiej Zygmunta Haup-ta jest próbą jej usytuowania na tle polskiej nowoczesności l iterackiej i zdefiniowania jej odrębnego miejsca jako „ma-nierystycznej” manifestacji „nie-nachalnej misterności”, kwestio-nującej wszelką jednostronność światopoglądową oraz totalizują-cej ambicje koncepcji artystycz-nych na rzecz dyskretnej glory-fikacji sztuki, która nie chce być ani absolutnym i jedynym punk-tem odniesienia, ani też wyłącz-nie wirtuozerską grą konwen-cjami literackimi i szablonami językowymi.

Wos hert zich in der prowinc? Prasa żydowska na Lubelszczyźnie i jej największy dziennik „Lubliner Tugblat”Adam Kopciowski Obok charakterystyki poszczegól-nych lubelskich czasopism, na czele z największym z nich, wydawanym w jidysz „Lubliner Tugblat”, książ-ka przybliża niezwykłe bogactwo prowincjonalnej prasy żydowskiej nieznanej do tej pory – głównie ze względu na barierę językową, pomijanej i niedostatecznie wy-korzystywanej w badaniach ju-daistycznych. Na tę wyjątkową, wielowymiarową i pod wieloma

względami fascynującą kronikę żydowskiej Lubelszczyzny składa-ją się opisy społecznej, politycznej, religijnej i kulturalnej aktywności lokalnych środowisk żydowskich.

Własność ziemska w województwie bełskim w czasach saskichWiesław Bondyra Monografia poświęcona jest prob-lematyce własności ziemskiej w staropolskim województwie bełskim na obecnym pograniczu polsko-ukraińskim. Chronolo-gicznie obejmuje czasy panowa-nia królów saskich (1697–1763), jednak w wielu przypadkach wy-kracza poza te ramy i sięga lat 1676–1780. Omawia własność szlachecką, królewską oraz sto-sunkowo ubogą własność koś-cielną rzymskokatolicką i unicką. Opracowanie jest bazą informa-cyjną dla osób zawodowo lub amatorsko parających się histo-rią (w tym regionalną i genealo-gią), w przypisach w możliwie naj-szerszym stopniu uwzględniono odnośniki do ważniejszych odna-lezionych aktów rodzinno-mająt-kowych. W obszernych aneksach zamieszczono alfabetyczne wy-kazy miejscowości (i ich właści-cieli) istniejących na przełomie XVII i XVIII w. oraz nowo zało-żonych w czasach saskich osad.



Żydowskie konteksty twórczości Juliana TuwimaMonika Adamczyk-Garbowska Celem publikacji jest zwrócenie uwagi na zapomniane lub dotąd niezbadane żydowskie konteksty twórczości poety, takie jak: recep-cja jego twórczości w prasie pol-sko-żydowskiej i jidyszowej, prze-kłady wierszy dla dzieci na jidysz, jego miejsce w twórczości pisa-rzy polskich w Izraelu. Oprócz tekstów autorów współczesnych tom zawiera przedwojenne gło-sy krytyków i poetów polsko-ży-dowskich: Romana Brandstaette-ra, Maurycego Szymla i Tadeusza Hellera.

Dziecięce rozumienie świata. Studium lingwistyczneHelena Borowiec Monografia mieści się w kręgu badań podejmujących problema-tykę wzajemnych relacji między myśleniem i mową oraz tych języ-koznawczych badań kognitywnych nad znaczeniem wyrazu, które zmierzają do ukazania utrwalo-nych w języku sposobów postrze-gania, porządkowania i wartościo-wania świata. Autorka prezentuje zagadnienia związane z przyswa-janiem systemu pojęciowo-zna-czeniowego przez dzieci w końco-

wej fazie wieku przedszkolnego. Poprzez badania zmierza do zre-konstruowania językowego obra-zu tych fragmentów rzeczywisto-ści, którym odpowiadają wyrazy interpretowane przez dzieci.

Pozalekcyjna edukacja kulturalna w teorii i praktyceUrszula Lewartowicz Książka jest próbą przyjrzenia się obecnemu stanowi pozalekcyjnej edukacji kulturalnej, określenia jej aktualnych problemów i wyzwań, a także wskazania możliwości jej optymalizacji.

Obecność romantyzmuArkadiusz BagłajewskiKsiążka doskonale wpisuje się we współczesny dyskurs litera-turoznawczy skupiony na analizie obecności i aktualności paradyg-matu romantycznego. Autor oma-wia bieżące, najciekawsze i naj-bardziej reprezentatywne użycia i aktualizacje romantyzmu w poe-zji, prozie i dramacie ostatnich lat. Tworzy spójny obraz litera-tury polskiej po przełomie 1989 r. (analizując też dzieła węgierskie, litewskie, anglojęzyczne polskie-go autorstwa) jako stale związa-nej z postawą romantyczną.

Błędni rycerze i nauczyciele rozumności. Dialogi z romantyzmem w literaturze polskiej lat 1864–1918Elżbieta Flis-CzerniakAutorka stawia pytanie o obec-ność polskiego romantyzmu w li-teraturze kolejnych dziesięcioleci po 1864 r. aż do przedproża Wiel-kiej Wojny i czasu odzyskania nie-podległości. W pierwszej części autorka przedstawia rozważania nt. fanatyzmu rycerza jako jednej z czołowych figur tożsamościo-wych funkcjonujących w wyobraź-ni zbiorowej Polaków. W drugiej zaś zajmuje się analizą filozofii He-gla, która odcisnęła wyraźne pięt-no na myśli polskich filozofów na-rodowych z okresu romantyzmu.

Rosyjska administracja specjalna w Królestwie Polskim 1839–1918Artur Górak, Krzysztof Latawiec W związku z tym, że informacje o rosyjskiej administracji specjalnej w Królestwie Polskim pojawiają się rzadko na kartach polskich opraco-wań naukowych, autorzy obrali za cel stworzenie podwalin animują-cych badania owej problematyki. Ni-niejszy przewodnik ma układ słow-nikowy – kolejne hasła to nazwy organów administracji specjalnej.



Świat Wincentego Pola. Romantyzm – realizm – pamięćRed. Artur TimofiejewRozprawy składające się na publi-kację podejmują analizę tematów i motywów inspirowanych twór-czością nie tylko poety, ale także wybitnego geografa i przyrodnika. Interpretują jego twórczość w kon-tekście innych twórców epoki.

Ćwiczenia z fizjologii roślin Anna Tukiendorf, Małgorzata Wójcik, Sławomir Dresler, Agnieszka Hanaka, Zbigniew Krupa, Waldemar MaksymiecPodręcznik zawiera opis ćwiczeń, które mogą być wykonywane w za-kresie przedmiotu fizjologia roślin. Jest podzielony na pięć rozdziałów prezentujących podstawowe zagad-nienia obejmujące tę specjalność.

Opór – Protest – Wykroczenie

Red. Jarosław Wach, Łukasz JanickiPublikacja stanowi pokłosie II Mię-dzynarodowej Interdyscyplinarnej Konferencji Naukowej z cyklu „Wspól-ne drogi”, zorganizowanej w Lublinie w dn. 16–17 maja 2013 r. przez Lubel-skie Towarzystwo Naukowe i Koło Naukowe Doktorantów Wydziału Humanistycznego UMCS. Zawie-ra 24 referaty, które zostały podzie-lone na pięć bloków tematycznych.

Bibliografia dorobku naukowego pracowników Instytutu Filologii Polskiej do roku 2013To pierwsze pełne opracowanie bi-bliograficzne pracowników Instytu-tu Filologii Polskiej. Ma na celu przy-bliżenie pracy naukowej pracowników Instytutu zatrudnionych od czasu jego powstania w 1953 r. Opracowa-nie ukazuje sylwetki poszczególnych pracowników Instytutu oraz ich twór-czość naukową z okresu zatrudnienia.

Tragedia renesansowa „de Bibliis sumpta”Tomasz Lawenda Prezentowana pozycja to mono-grafia dwóch szesnastowiecznych dramatów: dzieła wybitnego szko-ckiego humanisty George’a Bucha-nana Iepthes sive votum tragoedia

(1554) oraz jego polskiej parafrazy autorstwa Jana Zawickiego pt. Jeftes (1587), stanowiących egzemplifikację gatunku tragedii biblijnej. Dzięki ad-aptacji łacińskiego oryginału poeta należący do grona pisarzy objętych mecenatem Jana Zamoyskiego stwo-rzył pierwszą polskojęzyczną trage-dię biblijną w odmianie antycznej (obok łacińskiego dramatu Szymona Szymonowica Castus Ioseph (1587). Jednym z głównych wątków pub-likacji jest ujmowany w perspek-tywie teologicznej problem tragi-zmu w obu tragediach, jak również metody konstruowania renesan-sowego dramatu historycznego.

Historia mówiona w świetle nauk humanistycznych i społecznychRed. Joanna Szadura, Stanisława Niebrzegowska- -Bartmińska, Mirosław SzumiłoPublikacja jest to zbiór artykułów na-ukowych traktujących kwestię sze-roko rozumianej historii mówionej. Ukazuje, jak historia mówiona jest postrzegana na gruncie różnych dy-scyplin naukowych, co determinu-je jej charakter interdyscyplinarny.

Lubelska pieśń ludowa na tle porównawczym



Red. Jerzy BartmińskiBeata Maksymiuk-PacekNiemal wszystkie artykuły powsta-ły na podstawie oryginalnego ma-teriału dokumentacyjnego, jakim jest sześć części Lubelskiego, opub-likowanych w roku 2011 w ogólno-polskiej serii Polska pieśń i muzy-ka ludowa. Źródła i materiały. Ze względu na zasięg i rangę jest ona nazywana Nowym Kolbergiem. Publikacja jest oparta na obszernym, solidnie i systematycznie zebranym w terenie i opracowanym, ale dzisiaj już unikatowym materiale źródło-wym; kontynuuje tradycje badaw-cze wielkich uczonych i humani-stów – J. Karłowicza, J. S. Bystronia, K. Moszyńskiego. Rozwija i posze-rza – wypracowane w Lublinie przez J. Bartmińskiego, zakres i metodę badań ludowego stylu artystycznego.

Anuario Latinoamericano – Ciencias Políticas y Relaciones Internacionales Red. Katarzyna KrzywickaEs un placer para nosotros ofrecer a los lectores el primer volumen del „Anuario Latinoamericano – Ciencias Políticas y Relaciones In-ternacionales”, una publicación periódica editada por la Facultad de Ciencias Políticas de la Univer-sidad de Maria Curie-Skłodow-ska. El „Anuario…” es la primera publicación periódica con el per-fil politológico en el área de estu-dios latinoamericanos editada en Polonia. Los editores del anuario se han propuesto varios objetivos que debe cumplir su publicación: garantizar el contacto continuo del lector, investigador y estudiante

con las cuestiones actuales en el campo de los estudios politológi-cos latinoamericanos; servir para integrar y profundizar la coope-ración científica, así como pro-mover el intercambio intelectual entre los científicos de los cen-tros de investigación nacionales y extranjeros.

Lubelski Rocznik Pedagogiczny, t. XXXIIIRed. Ryszard KuchaNajnowszy tom ma charakter spe-cjalny, ponieważ został poświęco-ny zagadnieniom wychowania re-socjalizującego, penitencjarystyce, probacji i socjoterapii młodzieży niedostosowanej społecznie.

Janusz Korczak – Przyjaciel dzieci. W nurcie rozważań pedagogicznychRed. Renata Bednarz- -Grzybek, Maria Czepil, Monika HajkowskaPublikacja to swego rodzaju księga zbiorowa dedykowana Januszowi Korczakowi (1878–1942), wybitne-mu wychowawcy i pisarzowi. Arty-kuły w niej zamieszczone mają na celu zapoznanie czytelnika z myślą pedagogiczną wybitnego pedagoga i jego działalnością praktyczną na

polu pedagogiki opiekuńczej, a tak-że naukową analizę problemów ba-dawczych związanych z czasem wolnym dzieci i młodzieży oraz pielęgnowaniem wartości peda-gogicznych wśród najmłodszych i dorosłych.

Tradycja dla współczesności. Ciągłość i zmiana, t. 8 Wartości w języku i kulturzeRed. Jan Adamowski, Marta WójcickaPublikacja omawia relację między tradycją a wartościami. Autorzy przyjmują, że podstawowym i naj-bardziej wydajnym narzędziem po-znania kultury jest język, w któ-rym i poprzez który manifestować się muszą wartości kulturowe.

Acta Humana, t. 5 Tom poświęcony kategorii pamię-ci, zamyka triadę: przyszłość–te-raźniejszość–przyszłość. Ukazuje dobrze metodologicznie przygo-towane rozprawy naukowe, które w sposób nietuzinkowy omawiają tematykę pamięci. Autorami arty-kułów są przedstawiciele różnych środowisk badawczych, m.in. lite-raturoznawcy, językowcy, filmow-cy, medioznawcy, kulturoznawcy, historycy.



W dniu 5 marca 2015 r. w Sali Obrad Rady Wy-działu Humanistycz-

nego odbyła się uroczysta promo-cja książki prof. Anny Sochackiej. Publikacja Regimen – dominium – societas nobilium. Z dziejów go-spodarki, administracji i polity-ki w Lubelskiem w średniowieczu stanowi zbiór 17 artykułów, z któ-rych dwa: Ziemia lubelska pomo-stem migracji szlachty polskiej na Ruś w późnym średniowieczu oraz Zjazdy szlachty lubelskiej w późnym średniowieczu zostały opublikowa-ne po raz pierwszy. Wspólnym mia-nownikiem wszystkich tekstów są rozważania nad przeszłością Lub-lina i regionu lubelskiego w okre-sie średniowiecza.

Prof. A. Sochacka jest uznaną w kraju mediewistką, od wielu lat związaną z Zakładem Historii Pol-ski Średniowiecznej (obecnie Zakład

ły również o to, aby przygotowane potrawy zostały sfotografowane w naczyniach nawiązujących swą

Historii Polski Średniowiecznej i Dziejów Gospodarczych) Insty-tutu Historii UMCS. W kręgu jej dociekań badawczych pozostaje historia społeczno-gospodarcza i polityczna ziemi lubelskiej do po-czątków XVI w. Zebrane teksty od-noszą się m.in. do kwestii zarządu i rozwoju administracyjnego oko-lic Lublina czy analizy okoliczności kształtowania się struktury para-fialnej na tym obszarze. Ukazano tu również szeroki kontekst funkcjo-nowania szlachty lubelskiej, obej-mujący jej strukturę, aktywność ekonomiczną, mobilność i powią-zania z sąsiednimi wspólnotami oraz proces powstawania lokalnej tożsamości politycznej. Książka Re-gimen – dominium – societas nobi-lium stanowi cenny wkład w pod-sumowanie dotychczasowego stanu badań nad dziejami regionu lubel-skiego w wiekach średnich.

W ostatnich dniach lute-go 2015 r. ukazała się książka Caelum in ore.

Rekonstrukcja smaku antycznego, przygotowana przez Aleksandrę Janas i Joannę Majdanik, student-ki historii działające w Kole Nauko-wym Amatorów Antyku UMCS. Publikacja zawiera 29 przepisów kulinarnych odtworzonych na pod-stawie zapisków zaczerpniętych ze źródeł antycznych, przede wszyst-kim De re coquinaria Marka Gawiu-sza Apicjusza oraz De agri cultura Marka Porcjusza Katona. Każdy przepis, oprócz odwołania źród-łowego, opatrzony został dokładną listą potrzebnych składników oraz opisem sposobu wykonania potra-wy. Autorki we wprowadzeniu do książki zwróciły uwagę na trudno-

ści, przed którymi staje współczes-ny badacz starający się odtworzyć potrawy obecne na stołach staro-żytnych Rzymian. Młode miłoś-niczki antyku skonfrontowały się z problemem dostępności niektó-rych składników właściwych dla kuchni antycznej. Ponieważ część produktów powszechnie stosowa-nych w starożytnym Rzymie obec-nie jest trudno dostępna lub w ogóle niedostępna, pojawiła się koniecz-ność uwspółcześnienia listy poda-nych ingrediencji. Niewątpliwą za-letą publikacji są pięknie wykonane zdjęcia, które przybliżają czytelni-kowi możliwy wygląd dań serwowa-nych w basenie Morza Śródziem-nego około 2000 lat temu. Autorki, mając na uwadze jak najwierniej-sze odwzorowanie realiów, zadba-

Caelum in ore. Rekonstrukcja smaku antycznego

Warto również nadmienić, że zainteresowania prof. A. Socha-ckiej problematyką lubelską nie ograniczają się do przedstawio-nych powyżej zagadnień. Cenio-nymi przez środowisko polskich historyków publikacjami pozosta-ją: Własność ziemska w wojewódz-twie lubelskim w średniowieczu oraz Osady zaginione i o zmienionych

Książka o dziejach regionu lubelskiego w średniowieczu

Fot.

Tom

asz T

arcz

yńsk

i

Prof. Anna Sochacka



Pod koniec grudnia 2014 r. ukazał się kolejny, 15. numer „Koła Historii" – czasopisma

naukowego Koła Naukowego Hi-storyków Studentów UMCS. Pub-likacja ta dowodzi przede wszyst-kim prężności i dynamizmu, jakim cechują się młodzi ludzie zaanga-żowani w studencki ruch naukowy w naszym Uniwersytecie. Ale jest także potwierdzeniem otrzymanej ostatnio, przez działające w Insty-tucie Historii Koło Naukowe Histo-ryków Studentów, nagrody w ogól-nopolskim konkursie StRuNa 2014, którego jury potwierdziło ponad-przeciętny charakter publikacji, jego walory naukowe i edytorskie, a jego twórcy zyskali satysfakcję z dosko-nale wykonanej pracy.

Prezentowany numer ukazał się „chwilę” przed ogłoszeniem wy-ników StRuNy 2014, co umożliwi-ło jego prezentację na gali wręcze-nia nagród w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego 13 stycz-nia 2015 r. Egzemplarz przyjął m.in. podsekretarz stanu prof. dr hab. Włodzisław Duch, wyrażając swo-je uznanie dla dokonań studentów Instytutu Historii UMCS.

Numer 15., podobnie jak dwa po-przednie, został wydany zgodnie z aktualnymi standardami doty-czącymi czasopism naukowych. Po-nadto, redakcja postanowiła jeszcze bardziej podkreślić ścisły związek z Instytutem Historii i jego sztan-darowym pismem „Res Historica”, modyfikując, w duchu pisma noto-wanego na liście ERIH, strukturę. Zastosowano podział na: artykuły, recenzje i sprawozdania oraz doda-no dział miscellanea. Całość została profesjonalnie złamana. Utrzyma-no jednolitą, granatowo-białą sza-tę graficzną. Numer ten ukazał się

w nakładzie 140 drukowanych eg-zemplarzy, ale czytelnicy mogą rów-nież korzystać z wersji elektronicz-nej zamieszczonej na stronie KNHS (www.knhs.umcs.lublin.pl).

„Koło Historii” jest profesjonal-nie przygotowanym, merytorycznie nadzorowanym przez pracowników Instytut Historii UMCS i między-narodową Radę Naukową studen-ckim czasopismem naukowym pre-zentującym wysoki poziom. Mogą w nim publikować studenci historii i nauk pokrewnych naszego Uniwer-sytetu, ale czynią to także ich kole-dzy i koleżanki z wiodących ośrod-ków krajowych. Warto nadmienić, że streszczenia artykułów publiko-wane są w trzech językach kongreso-wych: angielskim, niemieckim i ro-syjskim. Spostrzeżenia te wiodą do konstatacji, że pismo, jeśli zostanie poddane ocenie parametryzacyjnej prowadzonej przez MNiSW, zyska odpowiednią liczbę punktów po-zwalającą jeszcze bardziej podnieść poziom naukowy, a być może nawet uzyska stałe finansowanie. Bez speł-nienia obu kryteriów trudno będzie utrzymać tak wysoki poziom, jaki prezentuje „Koło Historii”.

Marek Sioma

stylistyką do czasów antycznych. Dodatkowym atutem publikacji jest bogata bibliografia, w której zesta-wiono zarówno źródła, jak i litera-turę naukową i popularnonaukową poświęconą zagadnieniom kulinar-nym w starożytności oraz przelicz-nik miar i wag wówczas stosowa-nych na jednostki dzisiejsze.

Publikacja wychodzi naprzeciw zainteresowaniom historią życia co-dziennego mieszkańców starożyt-nego Rzymu. O popularności tego projektu świadczy entuzjastyczne przyjęcie, z jakim spotykają się Au-torki i przygotowane przez nie sma-kołyki w trakcie różnego rodzaju pokazów na festiwalach archeolo-gicznych czy warsztatach edukacyj-nych. Atrakcyjna oraz przystępna i czytelna forma prezentacji od-tworzonych przepisów sprawia, że może po nie sięgnąć i wypróbować je we własnej kuchni praktycznie każdy z nas.


„Koło Historii” – czasopismo Koła Naukowego Historyków Studentów

nazwach historycznego województwa lubelskiego, której jest współautorką (wraz z Ryszardem Szczygłem i Ste-fanem Wojciechowskim). W dorob-ku naukowym Badaczki istotną po-zycję zajmują także edycje źródeł odnoszących się do ziemi lubelskiej, np. Dokumenty do dziejów Łęcznej w XV wieku, Księgi sądowe miasta Wąwolnicy z lat 1476–1500, Księga sądowa miasta Kamionki w ziemi lubelskiej 1481–1559 (dwie ostatnie opracowane wspólnie z Grzegorzem Jaworem) oraz wydana w 2012 r. wraz z G. Jaworem i Małgorzatą Kołacz-Chmiel Księga wójtowsko- -ławnicza miasta Lublina z XV wie-ku, będąca jednym z najważniejszych źródeł dla poznania różnorakich aspektów dziejów miasta w drugiej połowie XV w. Wymienione wydaw-nictwa źródłowe nie tylko ułatwiają historykom prowadzenie badań, ale również umożliwiają miłośnikom średniowiecznej historii regionu samodzielne zapoznanie się z naj-mniej znaną i najtrudniej dostęp-ną przeszłością „małych ojczyzn”.




Fotografia jest jednym z sied-miu elementów hasła słowniko-wego stworzo-nego przez Ba-daczkę. Innym są kontek st y użycia w yra-zu, które po-zwalają dotrzeć do istoty zna-czenia, a tak-że charaktery-zują sy tuację komunikacyjną.

Jest to pierw-szy na gruncie językoznawstwa

polskiego tego typu słownik z nowa-torskim modelem hasła słowniko-wego, łączącego opis leksykograficz-ny z metodologią atlasu językowego i etnograficznego oraz założenia-mi opisu etnolingwistycznego.

Tom II Słownika gwar Lubelszczy-zny zawiera 1549 haseł (tom I – 1206 haseł), 31 ilustracji, 55 map. Materiał pochodzący z 491 wsi obej-muje wypowiedzi 2050 informato-rów. Liczby te mówią same za sie-bie. Słownik gwar Lubelszczyzny to opracowanie naukowe gromadzące i porządkujące leksykę występują-cą w gwarach regionu lubelskiego, złożonego, grupującego właściwo-ści językowe mazowieckie, małopol-skie i kresowe. Pełni także funkcje użytkowe i praktyczne, stanowiąc cenną pomoc dydaktyczną dla na-uczycieli i uczniów realizujących program edukacji regionalnej oraz dla środowisk lokalnych, podejmu-jących działania na rzecz ocalenia dziedzictwa regionu i jego promo-cji. Słownik ten wpisuje się także w ideę ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Ilona Gumowska

Ukazał się drugi tom Słow-nika gwar Lubelszczyzny autorstwa prof. dr hab.

Haliny Pelcowej. Słownik, dzięki nowatorskiemu sposobowi prezen-tacji treści, łączy w sobie walory niezwykle cennego opracowania naukowego oraz publikacji o cha-rakterze użytkowym i praktycz-nym. Krąg jego odbiorców obej-muje nie tylko językoznawców, ale wszystkich, którym bliska jest idea utrwalania i ocalania dziedzictwa regionalnego.

Słownik gwar Lubelszczyzny to publikacja w zamierzeniu kilku-tomowa o układzie tematycznym. Dwa pierwsze tomy poświęcone są rolnictwu. Tom II obejmuje lek-sykę z działów: Transport wiejski; Rośliny okopowe i paszowe; Gleby i rodzaje pól; Uprawa lnu i kono-pii; Zbiór siana. Wydany w 2012 r. tom I obejmował takie działy jak: Narzędzia rolnicze; Prace polowe; Zbiór i obróbka zbóż.

Przedmiotem badań Autorki jest słownictwo zarówno z zakresu kultury materialnej, jak i ducho-wej, które w wyniku przemian cy-wilizacyjnych odeszło lub właśnie odchodzi w zapomnienie i grozi mu całkowity zanik. Jednocześnie jest ono świadectwem dziedzictwa kulturowego regionu lubelskiego. Ukazanie bogactwa leksykalnego Lubelszczyzny oraz złożoności ję-zyka tego wielokulturowego re-gionu leżącego na granicy dwóch części Europy stanowi jeden z ce-lów słownika. Zdaniem Autorki, w dobie globalizacji, której towa-rzyszy jednoczesne podkreślanie odrębności językowej i kulturo-wej „[…] gwara nabrała nowego znaczenia jako istotny element nie tylko tradycji i kultury ludo-wej, przekazywanej z pokolenia na pokolenie, ale też tożsamości

regionalnej, funkcjonującej jako dokument epoki i tradycji, która odeszła, ale żyje jeszcze w pamięci osób starszych, jest świadectwem przeszłości i mówienia o niej”, co stanowi, jak czytamy we Wstępie tomu I, bodziec nie tylko do ocala-nia tego, co było, ale także do po-znawania gwary na nowo.

Celem słownika jest zarówno dokumentacja, jak i interpretacja faktów językowych regionu przez umieszczenie ich w szerokim kon-tekście kulturowym, pozwalają-cym przybliżyć pełen obraz rze-czywistości wiejskiej utrwalony w świadomości mieszkańców Lu-belszczyzny. Słownik przyjmu-je więc szeroką perspektywę dia-lektologiczno-etnolingwistyczną. Walorem publikacji jest wykorzy-stywanie przez Autorkę technik charakterystycznych dla atla-su gwarowego, a także fotogra-fii stanowiących dopełnienie de-finiowanych pojęć. Rola ilustracji przedstawiających desygnaty, któ-re wyszły z użycia lub znane są tyl-ko najstarszemu pokoleniu miesz-kańców wsi, jest niezwykle istotna.

Drugi tom „Słownika gwar Lubelszczyzny”

Ż y c i e k u l t u r a l n e


W dniu 23 marca 2015 r. na Zamku Lubelskim miała miejsce doroczna

Gala Kultury, podczas której zosta-ły wręczone nagrody Miasta Lub-lin dla przedstawicieli lubelskie-go środowiska artystycznego oraz mecenasów sztuki. Nagrodę Arty-styczną Miasta Lublin za 2014 rok otrzymał z rąk Prezydenta Miasta dr. Krzysztofa Żuka – Piotr Selim. Jest to nagroda za skomponowa-nie: muzyki do spektaklu teatralne-go Machia w reż. Juliusza Machul-skiego (produkcja Teatru Starego), tryptyku poświęconego Lublinowi pt. Moje miejsca – Mój dom, Moje miasto, Moja Ojczyzna oraz za pro-mocję talentów muzyków młodego pokolenia. Nagrodę za Upowszech-nianie Kultury odebrał Zdzisław Ohar – dyrygent Chóru „La Mu-sica”, zaś Nagroda za Całokształt Działalności została wręczona Gra-żynie Lutosławskiej – dziennikarce Radia Lublin. Mecenasem Kultury za 2014 rok została Spółka „Lubel-ski Węgiel Bogdanka”.

Z uwagi na prowadzony przez pierwszego z tegorocznych laure-atów żywot nauczyciela akademi-ckiego na UMCS jemu właśnie wy-pada poświęcić kilka słów szerszej informacji. Kto to jest Piotr Selim?… Piotr Selim to pseudonim artystycz-ny dr. Piotra Chilimoniuka pocho-dzącego z Lublina, tu mieszkające-go i związanego z Lublinem poprzez prowadzoną od 18 lat działalność ar-tystyczną pianisty, wokalisty, kompo-zytora i aranżera. Absolwenta Szko-ły Muzycznej im. Karola Lipińskiego w Lublinie i łódzkiej Akademii Mu-zycznej, adiunkta na Wydziale Ar-tystycznym UMCS oraz nauczyciela gry na fortepianie w Szkole Muzycz-nej im. Karola Lipińskiego.

Piotr Selim to artysta prowadzący dwutorową działalność artystycz-ną. Na gruncie muzyki poważnej to wykonawca recitali oraz partii so-lowych w koncertach z Orkiestrą Symfoniczną i Kameralną Filharmo-nii Lubelskiej, współpracownik Te-atru Muzycznego w Lublinie, czło-nek wielu zespołów kameralnych. Akompaniator i współtwórca re-pertuaru dla kilkunastu lubelskich

Piotr Selim – laureatem Nagrody Kulturalnej Miasta Lublin

Arc

hiw

um p

ryw

atne

Fot.

Konr

ad C

icho

ń



chórów (UMCS, Politechniki Lu-belskiej, Uniwersytetu Medycz-nego, Towarzystwa Muzycznego, chóru Echo, chórów działających przy lubelskich szkołach średnich, podstawowych i gimnazjach, a tak-że chóru Wojewódzkiej Komendy Policji w Białymstoku, męskiego chóru Arion i chóru Świętej Kin-gi w Świdniku oraz warszawskie-go chóru Camerata Varsovia). Czło-nek jury konkursów pianistycznych, prowadzący wykłady i warsztaty z zakresu historii i budowy instru-mentu oraz pedalizacji fortepiano-wej w wielu szkołach muzycznych na terenie całego kraju. Akompa-niator dla wielu solistów zarówno klasycznych, jak też reprezentują-cych gatunek piosenki aktorskiej czy poezji śpiewanej. To również kompozytor (wraz z orkiestracją) kantaty na orkiestrę symfoniczną (Orkiestra Symfoniczna Filharmonii

Lubelskiej im. H. Wieniawskiego), trzy chóry pod dyrekcją prof. Ur-szuli Bobryk (Chóry: UMCS im. J. Czerwińskiej, Uniwersytetu Me-dycznego, Wydziału Artystyczne-go UMCS), dwóch solistów (Janusz Radek, Piotr Selim) i recytacje (ks. Leszek Surma) zatytułowanej Z zie-mi wiernej – utworu wykonanego z okazji 25. rocznicy wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Lublinie. Współzałożyciel kwintetu Tanguil-lo specjalizującego się w wykony-waniu utworów Astora Piazzol-li (w 2007 r. opublikowanych na płycie CD).

Na gruncie muzyki rozrywkowej to współzałożyciel Lubelskiej Fede-racji Bardów – zespołu, z którym niezmiennie od chwili jego powsta-nia w 1999 r. prowadzi działalność artystyczną, wykonując piosenkę literacką. Kompozytor ponad 200 utworów z tego gatunku, w części

opublikowanych na ośmiu płytach CD nagranych z zespołem, w tym albumu Klechdy Lubelskie, na któ-rym znalazło się aż sześć jego kom-pozycji (do wierszy poetów związa-nych z Lublinem i Lubelszczyzną) oraz na wydanej w 2012 r. studyj-nej płycie solowej W rytmie bole-ra do tekstów Hanny Lewandow-skiej. Muzyk, którego recitale solowe wykonywane w tak prestiżowych miejscach jak Teatr Stary czy Fil-harmonia Lubelska, cieszą się sta-le ogromnym zainteresowaniem publiczności. Juror i prowadzący warsztaty piosenki literackiej na terenie całego kraju, wychowawca i promotor wielu młodych adeptów sceny. W jego solowych recitalach charakterystyczny pozostaje częsty udział jego podopiecznych (uczniów, studentów), którym daje szansę za-prezentowania talentu i możliwość zaistnienia na estradzie (Magdale-na Celińska, Natalia Wilk, Łukasz Mielko, Marek Tarnowski, Tomasz Piątek, Pavlo Polonczuk, Łukasz Bu-czyński i wielu innych).

Piotr Selim to także wychowaw-ca uwrażliwiający dzieci i młodzież poprzez muzykę, od wielu lat współ-pracujący przy realizacji projektu „Śpiewająca Polska” oraz Przeglądu Pieśni i Prozy Patriotycznej organi-zowanego przez Centrum Kultury w Lublinie. To również, razem z LFB i solo, wykonawca wielu koncertów charytatywnych na rzecz lubelskich i puławskiego hospicjum, lubelskie-go szpitala dziecięcego, uczestnik koncertów charytatywnych orga-nizowanych w ramach akcji Wiel-ka Orkiestra Świątecznej Pomo-cy (w różnych miastach Polski i na Ukrainie), akcji „Pomóż Dzieciom Przetrwać Zimę”. Uczestnik wie-lu projektów realizowanych przez władze miasta i województwa oraz władze lubelskich uczelni – Noc Kultury, Jarmark Jagielloński, ko-lędowanie przy szopce lubelskiej, Smaki Lubelszczyzny (trasa kon-certowa – osiem koncertów w naj-większych miastach Polski), Wielko-postne Śpiewanie, Lubelski Festiwal Nauki czy też zrealizowany przez Teatr Stary w Lublinie muzyczny

Fot.

Konr

ad C

icho

ńFo

t. Ko

nrad

Cic

hoń

Od lewej: prorektor prof.

Urszula Bobryk, dr Piotr Selim,

prezydent Lublina

dr Krzysztof Żuk



projekt „Wieczorem” ( wiersze Józefa Czechowicza z muzyką laureata Na-grody Grammy – Włodka Pawlika). Piotr Selim to artysta koncertujący na terenie całego kraju i za granicą, m.in. w Wielkiej Brytanii, USA, Ir-landii, Hiszpanii, Nieczech, Austrii, na Węgrzech, Litwie, Ukrainie, we Francji i Włoszech. Jego kompozy-cje były wykonywane w Argenty-nie podczas wręczenia doktoratu honoris causa kard. Stanisławowi Dziwiszowi na Katolickim Uniwer-sytecie oraz weszły do repertuaru koncertującego na arenie między-narodowej Scholares Minores Pro Musica Antiqua z Poniatowej, jak też innych dziecięcych i młodzieżo-wych zespołów działających w re-gionie lubelskim i poza nim. Nie-które utwory stanowiące dorobek tego artysty zostały zamieszczone w opublikowanym z okazji Roku Chopinowskiego albumie Tryptyk dla Fryderyka (Polihymnia 2010 ) oraz w wydawnictwie Jan Paweł II: „Wyrażam radość, że Lublin żyje…” (Gaudium, Lublin 2012). Piotr Se-lim jest laureatem wielu nagród uzyskanych na najbardziej presti-żowych festiwalach piosenki litera-ckiej w Polsce, m.in. na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie, Spotkaniach Zamkowych „Śpie-wajmy Poezję” w Olsztynie, Ogól-nopolskich Spotkaniach Bardów we Włocławku i wielu innych. W 2009 i 2014 r. (razem z zespołem Lubel-ska Federacja Bardów) został uho-norowany Medalem Prezydenta Miasta Lublin za „ogromny kunszt artystyczny oraz niezwykle wartoś-ciowy wkład w rozwój i popularyza-cję piosenki autorskiej w Lublinie”, w 2011 r. otrzymał nagrodę Rektora UMCS, Brązowy Medal za Długolet-nią Służbę i Brązowy Krzyż Zasługi

Działalność artystyczna Piotra Se-lima prowadzona w 2014 r. to m.in.:

– kompozycja muzyki do spek-taklu teatralnego Machia – pro-dukcji Teatru Starego w Lublinie wg scenariusza i w reżyserii Juliu-sza Machulskiego;

– recital Bez parasola wykonany w Chatce Żaka w ramach projektu „Mistrz i uczniowie” realizowanego

podczas obchodów 70-lecia UMCS;– projekt „Nuta w makijażu”

– cykl koncertów propagujących utwory muzyki poważnej (H. Wie-niawski, F. Chopin, J. Brahms) i pio-senki literackiej (kompozycje włas-ne do tekstów H. Lewandowskiej) w Teatrze Starym w Lublinie oraz w wielu ośrodkach kultury regio-nu lubelskiego;

– Tryptyk Moje miejsca – Mój dom, Moje miasto, Moja ojczyzna – kompozycja przeznaczona dla lu-belskich chórów szkolnych;

– udział w koncercie Kwintetu Tanguillo w Teatrze Starym w Lub-linie – nagranie m.in. premiero-wych tang Astora Piazzolli;

– udział w telewizyjnym, jubi-leuszowym (15-lecie działalności uhonorowane medalem Prezyden-ta Miasta Lublin) koncercie Lubel-skiej Federacji Bardów w Teatrze Starym w Lublinie i wielu innych koncertach tej grupy na terenie ca-łej Polski;

– koncerty poza granicami kra-ju: w Rzymie wraz z chórem UMCS pod dyrekcją prof. Urszuli Bobryk (wśród repertuaru prezentacja włas-nych kompozycji) oraz na Ukrainie w Ostrogu wraz z Lubelską Fede-racją Bardów w Łuckim Okręgu Konsularnym w ramach obchodów Święta Niepodległości.

I jeszcze słów kilka o nagrodzo-nych przez Miasto Lublin utworach.

Moje miejsca to tryptyk napisany przez Hannę Lewandowską i Piotra Selima, wymyślony i przeznaczony dla potrzeb artystyczno-edukacyj-nych dzieci i młodzieży lubelskich szkół. Część I Mój dom nawiązuje do naturalnej potrzeby człowieka – do bliskiego kontaktu ze środowi-skiem wychowania i kształtowania pierwszych postaw, zapewniającym poczucie ciepła ogniska domowe-go i bezpieczeństwa w świecie wie-lu wyzwań. Ta część nosi tytuł Ser-ce do pary i jest podziękowaniem oraz wyrazem czci dla strażniczki ogniska domowego – matki. Część II Moje miasto to próba porusze-nia kwestii patriotyzmu lokalne-go. W dobie emigracji do wielkich miast, ucieczki młodych ludzi z mia-

sta takiego jak Lublin, miasta, w któ-rym funkcjonuje tak wiele uczelni, a środowisko akademickie ocenia-ne jest bardzo wysoko, wśród wie-lu grup społecznych rodzi się wy-raźna potrzeba zwrócenia uwagi na to, że Lublin tak samo potrzebuje potencjału ludzkiego, jak i gospo-darczego. Część III Moja ojczyzna nawiązuje bezpośrednio do spraw, z którymi dzieci i młodzież spotyka-ją się na co dzień, do warunków ich życia rodzinnego, do konieczności zagwarantowania organizacji życia codziennego opartej bezpośrednio na organizacji struktur państwo-wych, która będzie im przyjazna, a która dotyka ich teraz i będzie de-cydowała o ich przyszłości – o moż-liwości godnego życia, dostępu do nowoczesnej nauki i w przyszłości do pracy zgodnej z oczekiwaniami.

Muzyka do przedstawienia Ma-chia to dzieło Piotra Selima. Jest bardzo zróżnicowana. Doskonale dopasowana do wybranych scen. Od melodii ponurej, ciężkiej, wpro-wadzającej do przedstawienia i za-powiadającej poważną rozgrywkę dwóch silnych osobowości (Intro); czy też prostej w konstrukcji (frag-mencie Mszy i zamachu Pazzich), wykonanej tylko na organach; ale także spokojnej (temat Barbery), pełnej smutku i nostalgii wykony-wanej solo (na żywo) przez aktor-kę czy tylko z akompaniamentem harfy, aż po fragmenty bogato roz-budowane symfonicznie.

Oto co na temat współpracy przy realizacji spektaklu mówi autor sce-nariusza i wybitny reżyser Juliusz Machulski: „Po raz pierwszy w mo-jej ponad 35-letniej karierze zawo-dowej zdarzyło mi się otrzymać od kompozytora muzykę, która nie dość że idealnie pasowała do kli-matu przedsięwzięcia, które robi-łem, nadawała mu właściwy wy-miar i klasę, a także idealnie co do sekundy wpasowywała się drama-turgicznie w miejsca, w których zabrzmieć powinna. Tym kompo-zytorem jest Piotr Selim. Dzięki ta-lentowi Piotra Machia stała się lep-szym spektaklem”.

Hanna Lewandowska



grozy. Po rozbudowanej ekspozy-cji ustąpiły one miejsca rozlewnej panoramie jasnych współbrzmień drugiej fazy – nokturnowej. Faza trzecia – osti natowa, dynamicz-na i zmienna metrycznie – prowa-dzi do wieloczłonowej fazy finalnej z dominacją niepokojąco brzmią-cych sekundowych współbrzmień.

Largo Mariusza Dubaja zabrzmia-ło w kontekście arcydzieł przeszło-ści: Posthorn-Serenade D-dur KV 320 Wolfganga Amadeusza Mozar-ta (1756–1791) oraz Koncertu skrzyp-cowego D-dur Piotra Czajkowskiego (1840–1893) z solistą Konstantym Andrzejem Kulką. Partytura Lar-ga została „odnaleziona” w zbiorach Filharmonii Lubelskiej przez dy-rektora artystycznego i jednocześ-nie pierwszego dyrygenta Wojcie-cha Rodka podczas przeprowadzki spowodowanej remontem dotych-

czasowej siedziby. Zaowocowało to umieszczeniem utworu w pro-gramie 70. sezonu koncertowego. Konsekwentnie zrealizowana wi-zja dyrygenta oraz wkład pracy or-kiestry przyczyniły się do sukcesu wykonawczego Larga.

Dzięki inicjatywie dyrekcji Fil-harmonii Lubelskiej w realizacji jest płyta kompaktowa z nagraniem pra-wykonań sezonu jubileuszowego. Wielka w tym zasługa Wojciecha Rodka, który dał się poznać filhar-monicznej publiczności jako bardzo zdolny, nie stroniący od muzycz-nych wyzwań dyrygent oraz spraw-ny menedżer. Wniósł on do lubel-skiego życia muzycznego zarówno szerokie kontakty muzyczne, jak i autentyczne zainteresowanie muzyką współczesną, w tym także lubelską.

Dr Ewa M. Zarzycka

Prawykonanie kompozycji prof. Mariusza Dubaja

W piątkow y wieczór 23 stycznia 2015 r. w Filharmonii im.

Henryka Wieniawskiego w Lubli-nie miało miejsce światowe prawy-konanie kompozycji Largo for lar-ge orchestra (1999/2001) autorstwa Mariusza Dubaja (ur. 1959). Kompo-zytor pracuje na stanowisku profe-sora nadzwyczajnego na Wydziale Artystycznym UMCS. Jest laure-atem wielu nagród w konkursach kompozytorskich, twórcą wykony-wanym na koncertach w kraju i za granicą, członkiem zwyczajnym Związku Kompozytorów Polskich.

W komentarzu do utworu czy-tamy, że jest on zadedykowany „ofiarom międzynarodowego ter-roryzmu w Nowym Jorku, Waszyng-tonie i Pensylwanii, 11 września 2001 roku”. Dedykacja ta nabiera aktual-ności po niedawnym ataku terrory-stycznym na redakcję francuskie-go tygodnika satyrycznego „Charlie Hebdo”. Jako źródła inspiracji Ma-riusz Dubaj wskazuje rozbudowane kompozycje o jednolitym charak-terze, np. wolne części dzieł Lu-dwiga van Beethovena, Gustawa Mahlera czy Krzysztofa Pendere-ckiego. Tytuł dzieła może sugero-wać zarówno bardzo wolne tempo, liryczną lub dramatyczną emocjo-nalność, jak i szeroki oddech nar-racji muzycznej.

Zamysł ideowy Larga Mariusz Dubaj zrealizował za pomocą ewolu-cji repetytywnej sekundowej oscyla-cji melodycznej. Jak podkreśla kom-pozytor, istotny wpływ na kształt tkanki dźwiękowej Larga miały tak-że jego doświadczenia wyniesio-ne z pracy nad innymi własnymi kompozycjami – symfonicznymi, chóralnymi czy tzw. otwartymi. Wielofazową kompozycję zaini-cjowały długie, statyczne dźwię-ki unisono oraz mikroklastery, za-stygłe w przeczuciu nadciągającej

Prof. Mariusz Dubaj

Arc

hiw

um p

ryw

atne

DrzwiOtwarte

13.03.2015Fot. Robert Frączek

Drzwi Otwarte - UMCS

Documents

Transcript of Drzwi Otwarte - UMCS