dr inż. Marta Kołodziej-Hajdo

Studium wykonalności projektu Studium wykonalności projektu w kontekście „Metodologii opracowania studium w kontekście „Metodologii opracowania studium wykonalności-analiza ekonomiczno-finansowa” wykonalności-analiza ekonomiczno-finansowa”

opracowanej opracowanej na potrzeby RPO WD 2007-2013na potrzeby RPO WD 2007-2013

Oświata i zdrowie

dr inż. Marta Kołodziej-Hajdodr inż. Marta Kołodziej-Hajdo

Źródło: 1. Metodologia opracowania studium wykonalności

analiza ekonomiczno-finansowa na potrzeby Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego 2007-2013.

2. Kryteria wyboru operacji finansowanych w ramach RPO dla województwa dolnośląskiego na lata 2007-2013.

Plan prezentacji

1. Zakres studium wykonalności.2. Analiza finansowa3. Poziom dofinansowania projektu.4. Analiza kosztów i korzyści społeczno-ekonomicznych.5. Analiza wrażliwości i ryzyka.6. Ocena projektu – kryteria finansowe – na podstawie

studium wykonalności.7. Podsumowanie.

Plan prezentacji

1. Studium wykonalności - definicje

Studium wykonalnościStudium wykonalności (feasibility study) jest kompendium wiedzy na temat projektu inwestycyjnego oraz jego otoczenia. Celem realizacji feasibility study jest dostarczenie wszelkich danych istotnych do podjęcia decyzji inwestycyjnych, zarówno samemu inwestorowi, jak i instytucji finansującej, która na jego podstawie przeprowadza ocenę inwestycji. W związku z tym studium obejmuje wszelkie aspekty handlowe, techniczne, finansowe, ekonomiczne związane ze środowiskiem naturalnym, uwarunkowania projektu inwestycyjnego.


Projekt generujący dochódProjekt generujący dochód: w myśl art. 55 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 są to wszelkie operacje obejmujące inwestycję w infrastrukturę, korzystanie z której podlega opłatom ponoszonym bezpośrednio przez korzystających oraz wszelkie operacje pociągające za sobą sprzedaż gruntu lub budynków lub dzierżawę gruntu lub najem budynków, lub wszelkie inne odpłatne świadczenie usług.


Wskaźnik „luki w finansowaniu”:Wskaźnik „luki w finansowaniu”: to ta część zdyskontowanych nakładów inwestycyjnychpierwotnej inwestycji, która nie jest pokryta zdyskontowanym dochodem netto z projektu, generowanym w okresie referencyjnym.


Analiza kosztów i korzyściAnaliza kosztów i korzyści (ang. Cost-Benefit Analysis - CBA): schemat analityczny, mający na celu ustalenie, czy lub w jakiej mierze dany projekt zasługuje na realizację z publicznego lub społecznego punktu widzenia. Analiza kosztów i korzyści różni się od zwykłej oceny finansowej tym, że uwzględnia wszystkie zyski (korzyści) i straty (koszty), niezależnie od tego, kto je ponosi (również jako Analiza K/K). Analiza K/K przybiera często postać analizy ekonomicznej, w której koryguje się wyniki analizy finansowej o efekty fiskalne, efekty zewnętrzne oraz odchylenia. Wyniki analizy K/K można wyrazić na wiele sposobów, w tym w postaci wewnętrznej stopy zwrotu, bieżącej wartości netto i współczynnika korzyści-koszty.


Efekty zewnętrzneEfekty zewnętrzne: w analizie projektów efekt zewnętrzny jest to rezultat projektu odczuwany przez jego otoczenie i stąd nie uwzględniony w ewaluacji projektu jakotakiego. Ogólnie rzecz biorąc, efekt zewnętrzny występuje wtedy, gdy fakt produkcji lub konsumpcji dobra lub usługi przez jedną jednostkę gospodarczą ma bezpośredni wpływ na poziom dobrobytu producentów lub konsumentów wchodzących w skład innej jednostki. Efekty zewnętrzne mogą być pozytywne lub negatywne.


Analiza finansowaAnaliza finansowa: analiza mająca na celu ustalenie wartości wskaźników efektywności finansowej projektu, weryfikację trwałości finansowej projektu orazustalenie właściwego (maksymalnego) dofinansowania z funduszy UE. Dokonywana jest ona zazwyczaj z punktu widzenia właściciela infrastruktury. W przypadku, gdywłaściciel i operator (np. infrastruktury) są odrębnymi podmiotami, można zastosować skonsolidowaną metodę analizy. W analizie finansowej, w celu ustalenia wskaźników efektywności finansowej oraz wyliczenia luki w finansowaniu, stosuje się metodę zdyskontowanego przepływu środków pieniężnych (DCF).


Analiza ekonomicznaAnaliza ekonomiczna: analiza posługująca się wartościami ekonomicznymi, które odzwierciedlają wartości, jakie społeczeństwo byłoby gotowe zapłacić za określonedobro lub usługę. Analiza ekonomiczna wycenia wszystkie czynniki zgodnie z ich wartością użytkową lub kosztem alternatywnym dla społeczeństwa. Analiza ekonomiczna jest szczególnym rodzajem analizy kosztów i korzyści – przeprowadzana jest w drodze skorygowania wyników analizy finansowej o efekty fiskalne, efekty zewnętrzne oraz odchylenia cenowe (ceny rozrachunkowe).

1. Studium wykonalności - cel opracowania

W opracowaniu beneficjent powinien wykazać, że:- projekt jest wykonalny,- dane, na podstawie których oceniany jest projekt są

wiarygodne (i - na ile to możliwe - porównywalne),- planowana inwestycja jest spójna z założonymi celami,- postulowany wariant jest najlepszy z punktu widzenia

społeczeństwa,- postulowana kwota dofinansowania jest niezbędna do

osiągnięcia celów,- zapewniona zostanie trwałość inwestycji po jej realizacji.

1. Studium wykonalności - założenia

1. Założenia ogólne:

Dla projektów realizowanych w ramach RPO WD wprowadza się podział projektów:• projekty „mniejsze” do 0,8 mln PLN wartości dotacji• projekty „większe” powyżej 0,8 mln PLN wartości dotacji

1. Studium wykonalności - zakres

Wytyczne RPO WD wprowadzają następujący ramowy układ dokumentu, którego celem jest prezentacja wykonalnościprzedsięwzięcia (studium wykonalności lub innego dokumentu):• Definicja celów projektu.• Identyfikacja projektu.• Analiza wykonalności i rozwiązań alternatywnych.• Analiza finansowa.• Analiza kosztów i korzyści.• Analiza wrażliwości i ryzyka.


RAMOWA STRUTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI

I. PRZEDMIOT STUDIUM1. Geneza i istota projektu. Potencjał i możliwości2. Nazwa i cel projektu3. Podmioty odpowiedzialne za realizację przedsięwzięcia: Inwestor, Beneficjent i Operator

II. PODSUMOWANIE I WNIOSKI1. Wprowadzenie do projektu2. Koszty przedsięwzięcia3. Podsumowanie wyników analiz i finansowanie4. Główne uwarunkowania inwestycji (prawne, administracyjne) wraz zaleceniami i rekomendacjami

1. Studium wykonalności - zakresIII. OTOCZENIE MAKROEKONOMICZNE I TRENDY1. Potencjał położenia geograficznego2. Potencjał społeczno-gospodarczy3. Zidentyfikowane problemy4. Uwarunkowania społeczno-ekonomiczne realizacji przedsięwzięciaIV. LOGIKA INTERWENCJI1. Źródła identyfikacji projektu2. Cele projektu3. Spójność z celami RPO i komplementarność z innymi programami4. Analiza SWOT (fakultatywnie)5. Korzyści i oddziaływanie6. Rezultaty7. Produkty 8. Matryca logiczna (LogFrame)


V. ANALIZA RYNKU / ANALIZA SPECYFICZNA 1. Definicja rynku usług2. Wielkość rynku i jego podział (podaż/popyt)3. Udział nowego przedsięwzięcia w rynku4. Odbiorcy usług/5. Konkurencja6. Analiza popytu bieżącego i przyszłego


VI. ANALIZA INSTYTUCJONALNO-PRAWNA1. Status prawny beneficjenta2. Status prawny inwestora3. Status prawny operatora4. Powiązania prawno-własnościowe pomiędzy uczestnikami projektu5. Przygotowania formalno-administracyjne przedsięwzięcia

• Wydane decyzje i zezwolenia administracyjne• Wymagane decyzje i zezwolenia do wydania i harmonogram ich wydania• Trwałość projektu instytucjonalna

1. Studium wykonalności - zakresVII. ANALIZA TECHNICZNA1. Opis istniejącego systemu/przedsięwzięcia (stan istniejący),2. Analiza wariantów3. Analiza opcji,4. Lokalizacja,5. Opisu projektowanego zakresu przedsięwzięcia,6. Przygotowanie inwestycji,

VIII. PLANU WDROŻENIA I FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA1. Struktura organizacyjna wdrażania i eksploatacji2. Strategia cenowa3. Procedury przetargowe, harmonogram realizacji4. Umowy z odbiorcami i inne


IX. ANALIZA FINANSOWA 1. Założenia do analizy finansowej2. Plan inwestycyjny3. Finansowanie4. Prognoza przychodów i kosztów operacyjnych5. Zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto6. Poziom dofinansowania ze środków UE. Metoda luki w finansowaniu7. Pro forma sprawozdania finansowe (ograniczony zakres dla projektów mniejszych, nieprzychodowych, niedochodowych)8. Przepływy pieniężne projektu. Wskaźniki efektywności finansowej projektu9. Weryfikacja trwałości finansowej10. Podsumowanie i wnioski

1. Studium wykonalności - zakresX. ANALIZA KOSZTÓW I KORZYŚCI SPOŁECZNO-EKONOMICZNYCH1. Analiza kosztów i korzyści – tylko dla „większych” projektów

• Korekta o efekty fiskalne• Rachunek kosztów i korzyści społecznych• Odchylenia cenowe• Wskaźniki ekonomicznej efektywności projektu• Koszty i korzyści projektu o charakterze niefinansowym

2. Opis i kwantyfikacja efektów społecznych inwestycji – metodawielokryterialna – dla „mniejszych” projektów3. Analiza efektywności kosztowej4. Podsumowanie i wnioski z analizy ekonomicznej5. Podsumowanie i wnioski z analizy CBA


XI. ANALIZA RYZYKA I WRAŻLIWOŚCI1. Analiza ryzyk ekonomiczno-finansowych2. Analiza ryzyk formalno-instytucjonalnych3. Analiza ryzyk ekologiczno-technicznych4. Podsumowanie

XII. OCENA ODZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO (odniesienie do wymogów prawawspólnotowego i krajowego oraz realizacji polityki zrównoważonego rozwoju)

1. Studium wykonalności - zakresXIII. ZAŁĄCZNIKI

Załącznik nr 1 Założenia projekcji finansowej dla celów przeprowadzenia analizy ekonomiczno-finansowej projektu inwestycyjnego

- Scenariusz bez projektu- Scenariusz z projektem

WYNIKI analizy ekonomiczno-finansowej projektu inwestycyjnego (sprawozdania finansowe proforma) i tabela obliczeniowa luki finansowej dla projektów dochodowych – vide plik „prezentacjawyników sw.xls” i aktywny plik „luka finasowa_1.xls”


Załącznik nr 2 Opis struktury instytucjonalnej Projektu

Załącznik nr 3 Matryca logiczna projektu (fakultatywnie)

Załącznik nr 4 Zastosowany schemat pomocy publicznej (dla projektów kwalifikujących się do pomocy publicznej)

Załącznik nr 5 Analiza zdolności kredytowej beneficjenta i struktura finansowania przedsięwzięcia

Załącznik nr 6 Harmonogram realizacji, rzeczowo-finansowy

2. Analiza finansowa - istota

Analiza finansowa - ma na celu wykorzystanie danych o prognozowanych przepływach w ramach projektu

w celu wyliczenia odpowiednich wskaźników rentowności (stóp zwrotu), w szczególności:

• Finansowej Wewnętrznej Stopy Zwrotu (FRR/C i FRR/K), • Finansowej Zaktualizowanej Wartości Netto (FNPV/C i FNPV/K),

• BEP, okres zwrotu - fakultatywnie.

2. Analiza finansowa - cele

Cele opracowania analizy finansowej:

1.ocena finansowej rentowności inwestycji i kapitału własnego (krajowego) poprzez ustalenie wartości wskaźników efektywności finansowej projektu;

2.weryfikacja trwałości finansowej projektu i beneficjenta/operatora;

3.wykazanie potrzeb finansowych projektu (tj. że dla jego realizacji niezbędna jest dotacja ze środków publicznych) i ustalenie właściwego (maksymalnego) dofinansowania z funduszy UE.

2. Analiza finansowa - zakres

Powinna ona obejmować:1. Określenie założeń dla analizy finansowej.2. Zestawienie przepływów pieniężnych projektu, w tym planu inwestycyjnego projektu3. Ocenę finansowej efektywności inwestycji oraz kapitału własnego4. Określenie właściwego (maksymalnego) dofinansowania projektu z funduszy UE,5. Weryfikację trwałości finansowej projektu.

2. Analiza finansowa - zakres

Wymagany zakres analizy finansowej: Założenia do analizy finansowej. Plan inwestycyjny. Finansowanie. Prognoza przychodów i kosztów operacyjnych. Zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto. Poziom dofinansowania ze środków UE. Metoda luki w finansowaniu. Pro forma sprawozdania finansowe. Przepływy pieniężne projektu. Wskaźniki efektywności finansowej projektu. Weryfikacja trwałości finansowej. Podsumowanie i wnioski.

2. Analiza finansowa – założenia1.Horyzont czasowy (okres odniesienia).2.Ceny zmienne.3.Stopa dyskontowa – 8%.4.Podatek VAT?5.Zaleca się wykorzystanie dwóch scenariuszy

makroekonomicznych: podstawowego i pesymistycznego.6.Wartość rezydualna nie powinna być niższa od wartości

netto aktywów projektu dofinansowanego z funduszy UE i związanych z nim inwestycji odtworzeniowych na koniec ostatniego roku okresu odniesienia przyjętego do analizy.

7.Nakłady inwestycyjne projektu planowanego do dofinansowania z funduszy UE mogą obejmować rezerwy na nieprzewidziane wydatki.

2. Analiza finansowa - założenia8. Analiza finansowa w pełnym zakresie powinna być

sporządzona dla wszystkich projektów generujących dochód, niezależnie od wartości całkowitych kosztów.

9. Spójne prognozy makroekonomiczne zgodnie z informacjami, które będą aktualizowane na stronach MRR.

10. Obejmuje także niekwalifikowane koszty finansowe projektu (odsetki od kredytu na współfinansowanie części inwestycji).

11. Okres amortyzacji odpowiadający rzeczywistemu okresowi użytkowania.

2. Analiza finansowa - metodologia

Kategorie inwestycji:

Wyróżnia się dwie kategorie inwestycji, które są przedmiotem różnych metod analizy finansowej. Kwalifikacji poszczególnej inwestycji do danej kategorii dokonuje się na podstawie odpowiedzi uzyskanych na następujące pytania:

a) Czy możliwe jest oddzielenie strumienia przychodów inwestycyjnych od ogólnego strumienia przychodów beneficjenta?b) Czy możliwe jest oddzielenie strumienia kosztów operacyjnych i nakładów związanych z inwestycją od ogólnego strumienia kosztów operacyjnych i nakładówbeneficjenta?

2. Analiza finansowa - metodologia

Kategoria 1Kategoria 1 dotyczy inwestycji, dla których możliwe jest oddzielenie przepływów pieniężnych od ogólnych przepływów pieniężnych beneficjenta. W tej sytuacji możliwe jest zastosowanie metody standardowej.

Kategoria 2Kategoria 2 dotyczy inwestycji, dla których niemożliwe jest rozdzielenie przepływów pieniężnych, zarówno osobno dla kategorii przychodów oraz kosztów, jak i dla obydwu kategorii równocześnie. W tym przypadku niemożliwe jest zastosowanie metody standardowej, w związku z czym analiza finansowa przeprowadzana jest metodą złożoną, która opiera się na różnicowym modelu finansowym.

2. Analiza finansowa – etapy

ANALIZA FINANSOWA

1. Określenie założeń dla sporządzenia analizy finansowej i zestawienie przepływów pieniężnych projektu

- nakłady inwestycyjne - przychody generowane przez projekt - koszty operacyjne projektu - wartość rezydualna - horyzont czasowy - finansowa stopa dyskontowa

2. Ustalenie wartości wskaźnika dofinansowania

- ustalenie wartości dofinansowania z funduszy UE

3. Ustalenie wartości wskaźników efektywności finansowej projektu

- finansowa wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji (FRR/C)

- finansowa wewnętrzna stopa zwrotu z kapitału (FRR/K)

- finansowa zaktualizowana wartość netto inwestycji (FNPV/C)

- finansowa zaktualizowana wartość netto kapitału (FNPV/K)

4. Weryfikacja finansowej trwałości projektu

- wskazanie, że zasoby finansowe wystarczą na sfinansowanie ogółu kosztów projektu w całym horyzoncie czasowym, w każdym z analizowanych lat

2. Analiza finansowa – przepływy pieniężne

Przepływy pieniężne nettot = wpływyt -wydatkit

Prognoza przyszłych przepływów gotówkowych projektu musi zostać wykonana dla rocznych przedziałów czasowych dla całego horyzontu czasowego.

W analizie efektywności finansowej pod uwagę bierze się wyłącznie przepływ środków pieniężnych, tj. rzeczywistą kwotę pieniężną wypłacaną lub otrzymywaną przez dany projekt.

W rezultacie niepieniężne pozycje rachunkowe, jak np. amortyzacja, czy rezerwy na pokrycie nieprzewidzianych wydatków nie mogą być uwzględniane w analizie.


Finansowe wpływy gotówkowe zawierają:- Przychody ze sprzedaży produktów i usług.- Wartość rezydualną (zwykle dodawana na koniec roku prognozy).


Finansowe wydatki gotówkowe zawierają:- Nakłady inwestycyjne.- Nakłady odtworzeniowe.- Zmianę w zapotrzebowaniu na kapitał obrotowy. - Koszty operacyjne.

2. Analiza finansowa – wskaźniki oceny

Wskaźniki oceny efektywności finansowej projektów:

• metody proste (okres zwrotu, BEP)• dyskontowe (NPV, IRR)


Wskaźniki oceny efektywności finansowej projektów:

• metody proste (okres zwrotu, BEP).• dyskontowe (NPV, IRR).

Okres zwrotuOkres zwrotu, to czas który musi upłynąć od momentu rozpoczęcia inwestycji do chwili odzyskania początkowych nakładów przez osiągane w kolejnych latach nadwyżki finansowe. Nadwyżki te obejmują zysk netto oraz amortyzację.


Próg rentownościPróg rentowności (BEP - break event point) to punkt graniczny, w którym badane przedsięwzięcie nie przynosi zysków ani nie powoduje strat.

BEP szt.

Przychody Koszty całkowite Koszty zmienne Koszty stałe

obszar zysku

obszar strat

Próg rentowności

Zaktualizowana wartość netto (NPV)Zaktualizowana wartość netto (NPV) – suma bieżących – suma bieżących wartości wszystkich przyszłych przepływów gotówkowych.wartości wszystkich przyszłych przepływów gotówkowych.

NCFNCFt – – różnica pomiędzy wpływami i wydatkami w okresieróżnica pomiędzy wpływami i wydatkami w okresie tt , ,

ddt – współczynnik dyskontowy w okresie t. – współczynnik dyskontowy w okresie t.


ndnNCF...0

d0

NCFNPV


Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR)Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR)

Maksymalna stopa dyskontowa przy której projekt będzie Maksymalna stopa dyskontowa przy której projekt będzie do zaakceptowania (opłacalny).do zaakceptowania (opłacalny). Stopa przy której przepływy gotówkowe dają zerową Stopa przy której przepływy gotówkowe dają zerową wartość wartość NPVNPV..

NPV = 0 NPV = 0


Do wyliczenia wskaźników efektywności finansowej inwestycji (FNPV/C i FRR/C) stosuje się następujące kategorie strumieni pieniężnych:

1. Przychody operacyjne.2. Wartość rezydualna.3. Koszty operacyjne (bez amortyzacji).4. Całkowite nakłady inwestycyjne.


Do wyliczenia wskaźników efektywności finansowej z kapitału (FNPV/K i FRR/K) stosuje się następujące kategorie strumieni pieniężnych:

1. Przychody operacyjne.2. Wartość rezydualna.3. Koszty operacyjne (bez amortyzacji).4. Koszty finansowe.5. Spłata kredytów.6. Kapitał własny prywatny.7. Krajowy wkład publiczny (na poziomie lokalnym,

regionalnym i centralnym).

Nie bierze się w tym przypadku nakładów w części refinansowanej dotacją z UE.

2. Analiza finansowa – trwałość finansowa

Finansowa trwałość – projekt posiada finansową trwałość, gdy skumulowane przepływy pieniężne w kolejnych latach horyzontu czasowego są dodatnie.

Analiza trwałości projektu obejmuje następujące działania:

1. Analizę zasobów finansowych

2. Analizę sytuacji finansowej beneficjenta

3. Określenie źródeł prefinansowania nakładów inwestycyjnych współfinansowanych z funduszy UE

2. Analiza finansowa – trwałość finansowa

PRZYCHODY

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA

NAKŁADY INWESTYCYJ NE

KOSZTY OPERACYJ NE (bez amortyzacji)

PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO

INNE PRZEPŁYWY (M.IN. PODATKI I KOSZTY FINANSOWE)

SKUMULOWANE PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO

Poziom dofinansowania projektu

Określenie poziomu pomocy wspólnotowej opiera się na stopie „luki w finansowaniu” w danym projekcie, czyli tej części zdyskontowanego nakładu inwestycji, która nie jest pokryta zdyskontowanym dochodem netto projektu.

Artykuł 55 ust.2 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. utrzymuje metodę luki w finansowaniu, jako podstawę obliczania dotacji UE dla wszystkich projektów (nie tylko dużych) generujących dochody.

Przepis ten nie ma zastosowania w następujących przypadkach:1. Projekty, które nie generują przychodów.2. Projekty, których przychody nie pokrywają w pełni kosztów

operacyjnych.3. Projekty podlegające zasadom pomocy publicznej.

3. Poziom dofinansowania projektu

Zgodnie z wytycznymi dot. przygotowania studium wykonalności projektu dla RPO WD obliczenia wymagane są zarówno dla projektów:

- dochodowych (wartość bieżąca zdyskontowana dochodów netto generowanych w ramach projektu jest dodatnia),jak i- niedochodowych (wartość bieżąca zdyskontowana dochodów netto generowanych w ramach projektu jest ujemna).


Sporządzenie projekcji przychodów

Uwzględnieni wartości rezydualnej w ostatnim roku horyzontu czasowego

Sporządzenie projekcji kosztów operacyjnych (bez amortyzacji)

Ustalenie wartości przychodów (dochodów) netto projektu

Sporządzenie projekcji nakładów odtworzeniowych


Etapy określania dotacji UE w okresie programowania 2007-2013

Krok 1. Określenie wartości DNR

DNR - zdyskontowany przychód (dochód) netto

DNR = zdyskontowane przychody – zdyskontowane koszty operacyjne + zdyskontowana wartość rezydualna

Jeżeli DNR>1 należy przejść do kroku 2.Jeżeli DNR<1 R=3, należy przejść do kroku 3.


Krok 2. Określenie wskaźnika luki finansowej

R = Max EE / DIC

Max EE - maksymalny kwalifikowany wydatek

Max EE = DIC - DNR

DIC - zdyskontowany nakład inwestycyjny,

3. Poziom dofinansowania projektuKrok 3.Krok 3. Określenie „kwoty decyzji”, tzn. „kwoty, dlaOkreślenie „kwoty decyzji”, tzn. „kwoty, dla

której ma zastosowanie stopa współfinansowania dla danej osiktórej ma zastosowanie stopa współfinansowania dla danej osi

priorytetowej”:priorytetowej”:

DA = EC * RDA = EC * Rgdzie:gdzie:

ECEC - koszty kwalifikowane niezdyskontowane- koszty kwalifikowane niezdyskontowane

Etap 3.Etap 3. Obliczenie wielkości (maksymalnej) dotacji Obliczenie wielkości (maksymalnej) dotacji UEUE

Dotacja UE = DA * Max CRpaDotacja UE = DA * Max CRpa


Krok 4.Krok 4. Określenie maksymalnej Określenie maksymalnej wartości dotacjiwartości dotacji UE UE

Dotacja UE = DA * Max CRpaDotacja UE = DA * Max CRpa

Max CRpa Max CRpa - to maksymalna stopa współfinansowania - to maksymalna stopa współfinansowania

określona dla osi priorytetowej.określona dla osi priorytetowej.


Podsumowując:– Beneficjent musi ponieść 15% wydatków

kwalifikowanych (czyli luki finansowej) oraz 100% wydatków wykraczających poza lukę

Przykład:• Wartość projektu: 1 mln PLN• Stopa luki finansowej 75%• Wydatki kwalifikowane 0,8 mln PLN, wydatki

niekwalifikowane 0,2 mln PLN• Stopa dofinansowania priorytetu/działania: 85%

DA = 0,8 mln PLN x 75% = 0,6 mln PLN

Dotacja UE = 0,6 mln PLN x 85% = 0,51 mln PLN

4. Analiza kosztów i korzyści społeczno-ekonomicznych - istota

Analiza kosztów i korzyści społecznych:

przeprowadzona z punktu widzenia całego społeczeństwa, a nie beneficjenta,

uwzględnia koszty i korzyści zewnętrzne, uwzględnia wszelkie zniekształcenia o charakterze np. podatkowym, które mają wpływ na rzeczywistą efektywność ekonomiczno-społeczną inwestycji,

wymagana dla dużych projektów w pełnym zakresie (przeliczenie na euro), dla mniejszych może mieć charakter analizy jakościowej.

4. Analiza kosztów i korzyści społeczno-ekonomicznych - założenia

Analiza ekonomiczna (projekty „większe” powyżej 800 tys. zł. dotacji)1. Założenia do analizy ekonomicznej.:2. Analiza kosztów i korzyści

- Korekta o efekty fiskalne- Rachunek kosztów i korzyści społecznych- Odchylenia cenowe- Wskaźniki ekonomicznej efektywności projektu- Koszty i korzyści projektu o charakterze niefinansowym

3. Opis i kwantyfikacja efektów społecznych inwestycji.4. Analiza efektywności kosztowej.5. Podsumowanie i wnioski z analizy ekonomicznej.

4. Analiza kosztów i korzyści społeczno-ekonomicznych - założenia

Analiza ekonomiczna (projekty „mniejsze” poniżej 800 tys. zł. dotacji)

1. Założenia do analizy ekonomicznej2. Opis i kwantyfikacja efektów społecznych inwestycji – metoda wielokryterialna3. Analiza efektywności kosztowej4. Podsumowanie i wnioski z analizy ekonomicznej

4. Analiza kosztów i korzyści społeczno-ekonomicznych - CBA

ANALIZA EKONOMICZNA

1. Korekta o efekty fiskalne - wyeliminowanie z przepływów pieniężnych określonych w ramach analizy finansowej tych strumieni, które nie mają odpowiednika w realnych zasobach (m.in. dotacje, podatki pośrednie, inne transfery)

2. Rachunek kosztów i korzyści ekonomicznych

- identyfikacja i kwantyfikacja efektów nie uwzględnionych w analizie finansowej

3. Przekształcenie cen rynkowych w ceny ekonomiczne

- ekonomiczna wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji (EIRR)

- ekonomiczna zaktualizowana wartość netto inwestycji (ENPV

- wskaźnika korzyści do kosztów (B/C)

4. Ustalenie wskaźników efektywności ekonomicznej projektu

- wyeliminowanie zniekształcenia cen

4. Analiza kosztów i korzyści społeczno-ekonomicznych (CBA) - wskaźniki

Dla projektu należy określić następujące ekonomiczne wskaźniki efektywności:

• Ekonomiczna wartość bieżąca netto (ENPV): powinna być większa niż zero dla projektu potrzebnego z gospodarczego punktu widzenia.• Ekonomiczna stopa zwrotu (ERR): powinna być wyższa niż społeczna stopa dyskontowa (5,5%).• Stosunek korzyści do kosztów (B/C): powinien być większy niż 1.

4. Analiza kosztów i korzyści społeczno-ekonomicznych (CBA) - wskaźniki

Wskaźnik Korzyści/Koszty (B/C)Bierzemy pod uwagę sumę zdyskontowanych korzyści oraz koszty (w okresie projekcji) a nie absolutne wartości korzyści.

Bt - korzyści w okresie t, Ct - koszty w okresie tr - stopa dyskontowa

n

0tt

t

n

0tt

t

t

t

)r1(

C

)r1(

B

)C(NPV)B(NPV

CB

5. Analiza wrażliwości i ryzyka - istota

Analiza ryzyka może być przeprowadzona w dwóch płaszczyznach:

• Analiza ryzyka czynników jakościowych,• Analiza wrażliwości wskaźników efektywności finansowej przedsięwzięcia na zmianę kluczowych parametrów ilościowych. Analizowany poziom odchyleń winien znajdować się w przedziale +/- 20%, chyba, że uzasadnione będzie dokonanie analizy w innym przedziale wrażliwości.

Dla projektów „mniejszych” analizę ryzyka można ograniczyć tylko do parametrów ilościowych.


Do jakościowych czynników ryzyka, które mogą być poddane analizie, można zaliczyć:

• Ryzyko formalno-instytucjonalne.• Uwarunkowania społeczno-ekonomiczne.• Ryzyko ekologiczne, techniczne i technologiczne.• Ryzyko związane z przygotowaniem i realizacją

przedsięwzięcia.


Ryzyko \ scenariusz makroekonomiczny Podst. Pesymist.

10% spadek popytu na usługi w ciągu 2 lat po zakończeniu realizacji projektu

5% spadek taryf w ciągu 2 lat po zakończeniu realizacji projektu

20% przekroczenie budżetu inwestycji podczas wdrażania projektu

10% wzrost najbardziej istotnego kosztu eksploatacyjnego (np. cen paliwa w przypadku transportu miejskiego)

Inne istotne czynniki


Ryzyko/Zmiana parametru PrawdopodobieństwoNiskieŚredniWysokie

Komentarz

np. 10% wzrost nakładów inwestycyjnych

20% wydłużenie okresu realizacji projektu

15% wzrost największego kosztu eksploatacyjnego

Zmiana innych istotnych czynników….

Jakościowa analiza ryzyka trwałości finansowej

6. Ocena projektu – kryteria finansowe – na podstawie studium wykonalności

Kryteria oceny formalnej:

1. Luka finansowaLuka finansowa - Czy luka projektu została prawidłowo wyliczona (TAK/NIE)?

6. Ocena projektu – kryteria finansowe – na podstawie studium wykonalności.

Kryteria oceny merytorycznej:

1.1. Sytuacja finansowa WnioskodawcySytuacja finansowa Wnioskodawcy - Czy sytuacja finansowa Wnioskodawcy/podmiotu wdrażającego gwarantuje możliwość realizacji projektu (z uwzględnieniem innych zadań inwestycyjnych) – w zależności od typu wnioskodawcy i z uwzględnieniem odpowiednich zapisów ustawowych np. ustawy o finansach publicznych (TAK/NIE)?


Kryteria oceny merytorycznej:

2.2. Zagrożenia realizacji projektuZagrożenia realizacji projektu - Czy zostały opisane propozycje minimalizacji ryzyka wystąpienia zagrożeń:

nie zostały opisane (0),

zostały opisane, bez podania sposobów gwarantujących minimalizację zagrożenia (1),

zostały opisane i przedstawione sposoby minimalizujące zagrożenia (4).

3. Prawidłowość zastosowania metodologiiPrawidłowość zastosowania metodologii - Czy metodologia analizy finansowej i/lub ekonomicznej została zastosowana prawidłowo? (TAK/NIE)


4. Źródła finansowania projektuŹródła finansowania projektu – Czy źródła finansowania projektu dają gwarancję realizacji projektu i w trakcie realizacji projektu będzie utrzymana płynność finansowa (nieujemny cash flow) (TAK/NIE).

5.5. Założenia do prognoz ekonomicznych i Założenia do prognoz ekonomicznych i finansowychfinansowych – Czy przedstawiono założenia do prognoz ekonomicznych i finansowych (TAK/NIE):

nie podano źródła weryfikacji założeń,

podano źródła weryfikacji założeń.


6.6. Efektywność ekonomiczna projektuEfektywność ekonomiczna projektu – czy wskaźniki efektywności projektu są na poziomie:

niezadowalajacym (0),

akceptowalnym (2),

wyróżniającym (4).


7. Dźwignia finansowaDźwignia finansowa – W jakim stopniu wsparcie pełni rolę dźwigni w stosunku do innych źródeł współfinansowania.

Deklarowany wkład własny jest większy od minimalnego wkładu własnego o:

do 5 punktów procentowych (0),

równe/powyżej 5, nie więcej niż 10 punktów procentowych (1),

powyżej 10 punktów procentowych (2).

7. Podsumowanie

Analiza ekonomiczno-finansowa:

to nie jest tylko biurokratyczny dokument wymagany przez Komisję Europejską, który służy do uzasadnienia już wcześniej podjętych decyzji,

jest ważnym instrumentem, który instytucja oceniająca wniosek powinna wykorzystywać do oceny zakresu, efektywności ekonomicznej i uzasadnienia realizacji inwestycji,

bezpośrednio może wpływać na poziom dofinansowania dla projektu.

… … dziękuję za uwagę. dziękuję za uwagę.

Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pomocy Technicznej Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa

Dolnośląskiego na lata 2007 – 2013 oraz z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego

dr inż. Marta Kołodziej-Hajdo

Documents

Transcript of dr inż. Marta Kołodziej-Hajdo