DOWÓDZTWO WOJSK LĄDOWYCH · 2019. 5. 13. · 2 „WYCIĄG” ROZKAZ NR 167/Szkol./P7 SZEFA SZTABU...

MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ SZTAB GENERALNY WOJSKA POLSKIEGO

Szkol. 857/2012

PROGRAM

STRZELAŃ Z BRONI STRZELECKIEJ

WARSZAWA

2012

2

„WYCIĄG”

ROZKAZ NR 167/Szkol./P7

SZEFA SZTABU GENERALNEGO WP

z dnia 21 lutego 2012 roku

w sprawie wprowadzenia do użytku

„Programu strzelań z broni strzeleckiej”

Na podstawie § 7 ust. 3 regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Obrony Na-

rodowej, stanowiącego załącznik do zarządzenia Nr 40/MON Ministra Obrony Naro-

dowej z dnia 22 listopada 2006 r. w sprawie regulaminu organizacyjnego Minister-

stwa Obrony Narodowej (Dz. Urz. MON Nr 21, poz. 270 z późn. zm.),

rozkazuję:

1. Wprowadzić do użytku w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej

z dniem 1 września 2012 r. „Program strzelań z broni strzeleckiej” stanowiący za-

łącznik do niniejszego rozkazu.

/-/ generał Mieczysław CIENIUCH

SZEF SZTABU GENERALNEGO WP

3

SPIS TREŚCI

CZĘŚĆ I POSTANOWIENIA OGÓLNE........................................... 8

ROZDZIAŁ 1. WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNO-METODYCZNE..... 8

ROZDZIAŁ 2. OCENA WYSZKOLENIA.................................................. 14

ROZDZIAŁ 3. PORZĄDEK PODCZAS STRZELAŃ................................ 16

ROZDZIAŁ 4. OBOWIĄZKI OSÓB FUNKCYJNYCH............................. 21

ROZDZIAŁ 5. ZASADY BEZPIECZEŃSTWA......................................... 29

CZĘŚĆ II ZESTAW ĆWICZEŃ I STRZELAŃ.................................. 34

ROZDZIAŁ 6. ĆWICZENIA PRZYGOTOWAWCZE............................... 34

6.1. Ćwiczenia w obserwacji................................................ 34

6.2. Ćwiczenia przygotowawcze z broni strzeleckiej oraz

z użyciem trenażerów....................................................

36

6.2.1. Ćwiczenia przygotowawcze z karabinka do

pełnienia służby wartowniczej..................................

38

6.2.2. Ćwiczenie przygotowawcze z karabinka Mini Beryl

do pełnienia służby wartowniczej.............................

39

6.2.3. Ćwiczenie przygotowawcze z pistoletu

maszynowego do pełnienia służby

wartowniczej.............................................................

40

6.3. Ćwiczenia w rzucaniu granatami ręcznymi.................. 42

ROZDZIAŁ 7. STRZELANIA SZKOLNE.................................................. 45

7.1. Strzelanie szkolne z karabinka...................................... 46

7.1.1. Strzelanie szkolne Nr 1 – strzelanie na celność

i skupienie..................................................................

46

7.1.2. Strzelanie szkolne Nr 2 – strzelanie w postawie

leżącej........................................................................

46

7.2. Strzelanie szkolne z karabinka – granatnika................. 47

7.2.1. Strzelanie szkolne Nr 1 z karabinka – granatnika

wz. 1974/5,56 mm kbs wz. 98 – strzelanie w po-

stawie dowolnej.........................................................

47

7.2.2. Strzelanie szkolne Nr 1 z karabinka – granatnika

wz. 1960/72 – strzelanie w postawie leżącej lub

klęczącej....................................................................

48

7.3. Strzelanie szkolne z karabinka typu Mini Beryl........... 49


i skupienie..................................................................

49

4


leżącej........................................................................

49

7.4. Strzelanie szkolne z pistoletu maszynowego................ 50


i skupienie..................................................................

50


leżącej........................................................................

51

7.5. Strzelanie szkolne z pistoletu wojskowego................... 51


i skupienie..................................................................

51

7.5.2. Strzelanie szkolne Nr 2.............................................. 52

7.6. Strzelanie szkolne z karabinu maszynowego................ 53


leżącej lub stojącej w okopie.....................................

53


leżącej lub stojącej w okopie.....................................

54

7.7. Strzelanie z granatnika ppanc....................................... 55

7.7.1. Strzelanie szkolne Nr 1 – strzelanie w dowolnej

postawie.....................................................................

55


leżącej lub stojącej.....................................................

56

7.8. Strzelanie szkolne z karabinu wyborowego.................. 57

7.8.1. Strzelanie szkolne Nr 1 – na celność i skupienie....... 57

7.8.2. Strzelanie szkolne Nr 2 – strzelanie na nieokreśloną

odległość....................................................................

61

7.8.3. Strzelanie szkolne Nr 1 Tor – strzelanie na celność

i skupienie..................................................................

64

7.8.4. Strzelanie szkolne Nr 1 z karabinu wyborowego

SWD – strzelanie na celność.....................................

67

7.9. Strzelanie z 40 mm granatnika MK-19......................... 68


siedzącej....................................................................

68


siedzącej ...................................................................

69

7.10. 60 mm moździerza LM-60 D...................................... 69

7.10.1. Strzelania szkolne Nr 1 – rażenie celu

nieruchomego ogniem półpośrednim

z przygotowanego stanowiska ogniowego..............

69

5

ROZDZIAŁ 8. STRZELANIA BOJOWE.................................................... 71

8.1. Strzelania bojowe z karabinku...................................... 72

8.1.1. Strzelanie bojowe Nr B1 – strzelanie różnymi

sposobami..................................................................

72


sposobami..................................................................

73


sposobami..................................................................

75

8.2. Strzelanie bojowe Mini Beryl....................................... 77

8.2.1. Strzelanie bojowe Nr B1 – strzelanie w różnych

postawach..................................................................

77

8.3. Strzelanie bojowe z pistoletu maszynowego............... 79

8.3.1. Strzelanie bojowe Nr B1............................................ 79

8.4. Strzelanie bojowe z pistoletu wojskowego.................. 80

8.4.1. Strzelanie bojowe Nr B1 – z pistoletu wojskowego

do celów ukazujących się..........................................

80

8.5. Strzelanie bojowe z karabinu maszynowego................ 82


sposobami..................................................................

82


postawach..................................................................

83


sposobami..................................................................

85

8.6. Strzelanie bojowe z granatnika przeciwpancernego.... 86


postawach..................................................................

86

8.7. Strzelanie bojowe z karabiny wyborowego................. 88

8.7.1. Strzelanie bojowe Nr B1 – wyjście z walki.............. 88

8.7.2. Strzelanie bojowe Nr B1 z TOR – wyjście z walki... 94

8.7.3. Strzelanie bojowe dla karabinów wyborowych:

SWD oraz TRG21, TRG22 z celownikami PM1

Nr B1 – strzelanie do różnych celów ukazujących

się i ruchomych.........................................................

97

8.8. Strzelania bojowe z 40 mm granatnika MK-19............ 98

8.8.1. Strzelanie bojowe Nr B1 – strzelanie do wielu

celów w postawie siedzącej.................................................

98

8.9. Strzelania z 60 mm moździerza LM-60 D................... 100

6

8.9.1. Strzelanie bojowe Nr 1 – rażenie celu nieruchomego

ogniem półpośrednim z nieprzygotowanego

stanowiska ogniowego..............................................

100

8.10. Rzut granatem............................................................. 101

8.10.1. Rzucanie granatami ręcznymi na odległość

w różnych postawach..............................................

101

8.10.2. Rzut granatem ręcznym w marszu.......................... 102

8.10.3. Rzut granatem ręcznym z wozu bojowego............. 103

8.10.4. Rzut granatem bojowym.......................................... 103

ROZDZIAŁ 9. STRZELANIA SYTUACYJNE.......................................... 105

9.1. Strzelania sytuacyjne.................................................... 106

9.1.1. Strzelanie sytuacyjne S1 – strzelanie dynamiczne

z pistoletu wojskowego.............................................

106

9.1.2. Strzelanie sytuacyjne S2 – strzelanie z pistoletu

wojskowego do celów ukazujących się....................

106

9.1.3. Strzelanie sytuacyjne S3 – strzelanie dynamiczne

z pistoletu maszynowego...........................................

108

9.1.4. Strzelanie sytuacyjne S4 – strzelanie z pistoletu

maszynowego dynamiczne z dobiegiem..................

108

9.1.5. Strzelanie sytuacyjne S5 – strzelanie na krótkich

odległościach z karabinka / pistoletu

maszynowego............................................................

109

ZAŁĄCZNIK A Zestawienie ćwiczeń i strzelań z broni strzeleckiej

obowiązujące w danym etapie (okresie) szkolenia:

Wojska Lądowe pododdziały zmechanizowane,

zmotoryzowane (rozpoznawcze, powietrzno-desantowe,

piechoty górskiej) ................................................................

112

ZAŁĄCZNIK B Zestawienie ćwiczeń i strzelań z broni strzeleckiej

obowiązujące w danym etapie (okresie) szkolenia:

Wojska Lądowe – pododdziały czołgów.............................

114

ZAŁĄCZNIK C Zestawienie ćwiczeń i strzelań obowiązujące w danym

etapie (okresie) szkolenia: Wojska Lądowe –

pododdziały wsparcia i zabezpieczenia...............................

115

ZAŁĄCZNIK D Zestaw ćwiczeń i strzelań dla jednostek wojskowych Sił

Powietrznych........................................................................

116

ZAŁĄCZNIK E Zestaw ćwiczeń i strzelań obowiązujący w danym etapie

(okresie) szkolenia dla jednostek Marynarki Wojennej......

117

ZAŁĄCZNIK F Zestaw ćwiczeń i strzelań dla jednostek wojskowych

Żandarmerii Wojskowej.......................................................

118

7

ZAŁĄCZNIK G Propozycje ćwiczeń i strzelań dla Dowództwa Garnizonu

Warszawa i podległych jednostek wojskowych w danym

etapie (okresie) szkolenia ....................................

119

ZAŁĄCZNIK H Propozycje ćwiczeń i strzelań dla pododdziałów wsparcia

i zabezpieczenia, instytucji wojskowych Inspektoratu

Wsparcia SZ w danym etapie (okresie) szkolenia

.........................................................................

120

ZAŁĄCZNIK I Propozycje ćwiczeń i strzelań z broni strzeleckiej

obowiązujących dla kandydatów na żołnierzy zawodo-

wych w uczelniach wojskowych w danym etapie (okresie)

szkolenia ..........................................................................

122

ZAŁĄCZNIK J Propozycje strzelań dla żołnierzy pełniących służbę poza

SZ RP oraz DO SZ, Inspektoratu Wojskowej Służby

Zdrowia wraz z jednostkami podległymi i nadzorowany-

mi oraz Szefostw..................................................................

124

ZAŁĄCZNIK K Wykaz figur bojowych i tarcz.............................................. 125

ZAŁĄCZNIK L Lista wyników obserwacji................................................... 128

ZAŁĄCZNIK Ł Lista wyników strzelań z broni strzeleckiej........................ 129

ZAŁĄCZNIK M Średnie normy zużycia amunicji do zniszczenia (trafienia)

jednego celu.........................................................................

130

ZAŁĄCZNIK N Wzory znaków ostrzegawczych stosowanych na obiektach

szkoleniowych z wykorzystaniem urządzeń i laserowych

symulatorów strzelań (wg PN-91/T-06700).........................

131

ZAŁĄCZNIK O Rzutnia granatów bojowych – (WARIANT) szkic.............. 132

ZAŁĄCZNIK P Regulamin zdobywania Wojskowej Odznaki Strzeleckiej.. 133

ZAŁĄCZNIK R Wzór protokółu zagubionych łusek..................................... 135

ZAŁĄCZNIK S Zestawienie ocen z wyszkolenia strzeleckiego – wzór

wypełnienia..........................................................................

136

ZAŁĄCZNIK T Słowniczek terminów medycznych..................................... 137

ZAŁĄCZNIK U Propozycja układu „Zbioru ćwiczeń i strzelań dla

pułku/batalionu/dywizjonu/samodzielnej kompanii

(równorzędnego) … na … etap/okres”................................

139

ZAŁĄCZNIK W Propozycja układu „Zbioru ćwiczeń i strzelań dla

jednostek wojskowych Dowództwa Wojsk Specjalnych

… na … etap/okres”.............................................................

140

8

CZĘŚĆ I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

ROZDZIAŁ 1.

WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNO – METODYCZNE

1. Program strzelań jest dokumentem przeznaczonym do organizacji i prowadzenia

strzelań oraz sprawdzania umiejętności prowadzenia ognia z broni strzeleckiej do

różnych celów w różnorodnych warunkach. Jednocześnie stanowi podstawę do

opracowywania „Zbioru ćwiczeń i strzelań dla JW./ pułku/ batalio-

nu/dywizjonu/samodzielnej kompanii (równorzędny) na rok… lub na etap/okres

…” zwany dalej „Zbiorem ćwiczeń”.

Program zawiera:

1) ćwiczenia w obserwacji - założenia;

2) ćwiczenia przygotowawcze - założenia;

3) ćwiczenia w rzucaniu granatami ręcznymi;

4) strzelania szkolne z broni strzeleckiej;

5) strzelania bojowe z broni strzeleckiej;

6) strzelania sytuacyjne i specjalne.

2. Dowódca jednostki jest uprawniony do wprowadzania strzelań sytuacyjnych

zgodnie z założeniem taktycznym do ćwiczeń (zajęć taktycznych) nie ujętych

w powyższym programie ani w „Zbiorze ćwiczeń” - według uzasadnionych po-

trzeb. Warunki wprowadzonego strzelania obowiązany jest podać w rozkazie

dziennym dowódcy jednostki.

3. Dowódca jednostki jest uprawniony do wprowadzenia dodatkowych figur bojo-

wych, ich kształtów i kolorów, które obowiązany jest określić we wzorze stano-

wiącym załącznik do „Zbioru ćwiczeń”.

4. Opracowany „Zbiór ćwiczeń” należy wprowadzić rozkazem dziennym dowódcy

JW.

5. Dowódca jednostki jest uprawniony do wprowadzania zmian do „Zbioru ćwi-

czeń” w uzasadnionych przypadkach (np. ze względu na zmianę zadania roczne-

9

go dla danego pododdziału lub ze względu na nowe sytuacje zaistniałe w trakcie

wykonywania zadań.

6. Właściwą realizację postanowień programu strzelań umożliwiają:

1) umiejętność posługiwania się uzbrojeniem oraz znajomość teorii i zasad

strzelania;

2) prawidłowa organizacja zajęć ze szkolenia ogniowego (strzeleckiego);

3) systematyczne prowadzenie ćwiczeń przygotowawczych i strzelań;

4) efektywne wykorzystanie bazy szkoleniowej, urządzeń szkolno-

treningowych (trenażerów, symulatorów);

5) utrzymanie w stałej sprawności technicznej uzbrojenia.

7. Kontrola wyszkolenia ogniowego (strzeleckiego) obejmuje strzelania i ćwicze-

nia zrealizowane w danym etapie/okresie szkolenia.

8. Zabrania się upraszczania (ułatwiania) strzelań, a także używania większej licz-

by amunicji niż przewidziano to w warunkach strzelań. Ponadto w trakcie prowa-

dzenia kontroli zabrania się powtarzania strzelania celem uzyskania wyższej oce-

ny.

9. Ocenę niedostateczną wystawia się, jeżeli podczas strzelania naruszono warunki

bezpieczeństwa, strzelający prowadzi ogień do nie swojego celu oraz nieprze-

strzegane są warunki określone we wskazówkach warunków strzelań.

10. Strzelania można powtórzyć w następujących przypadkach:

1) na skutek zaistnienia niesprawności urządzeń strzelnicy podczas strzelania;

2) w przypadku wystąpienia niesprawności broni lub amunicji, których nie

można było wykryć przed i w trakcie strzelania;

3) jeżeli do figury (celu) strzelającego ogień prowadził inny strzelający;

4) na skutek nagłej zmiany warunków atmosferycznych uniemożliwiających

obserwację celów (prowadzenie ognia).

W trakcie szkolenia istnieje możliwość wykonania wielokrotnego danego strzela-

nia. Decyzję o powtórzeniu strzelania podejmuje kierownik strzelania.

11. Strzelanie ocenia się na podstawie trafień w cel pociskami poprzez:

1) rejestrację trafień figur bojowych;

10

2) bezpośrednie oględziny figur bojowych;

3) obserwacje figur bojowych.

12. Oceniając strzelania, trafienia pociskami odbitymi zalicza się na równi z trafie-

niami bezpośrednimi.

13. Oceniając strzelanie do figur bojowych z pierścieniami, zalicza się bezpośrednie

trafienie (trafienie w pierścień liczy się na korzyść strzelającego).

Każdorazowo, podczas sprawdzania liczby trafień, strzelający podchodzi do tar-

czy wraz z kierownikiem strzelania.

14. Oceniając rzut granatem ręcznym (bojowym lub ćwiczebnym), za punkt trafienia

przyjmuje się miejsce wybuchu granatu bojowego, ćwiczebnego1, a w czasie rzu-

cania granatem treningowym lub ćwiczebnym – miejsce uderzenia granatu o zie-

mię lub w cel. Nie zalicza się rzutu, gdy w czasie wykonywania rzutu nie została

wyjęta zawleczka z zapalnika. W takim przypadku po dodatkowym przeszkoleniu

żołnierza, ćwiczenie (rzut) należy powtórzyć.

15. W strzelaniach podczas których rodzaj ognia określa strzelający oraz do prowa-

dzenia ognia seryjnego wykorzystuje się naboje z pociskami zwykłymi

i smugowymi w stosunku 3:1 (czyli: trzy „zwykłe” i jeden „smugowy” – nie do-

tyczy amunicji pakowanej fabrycznie np. do MG 3). Jeżeli obowiązuje zakaz

strzelania amunicją smugową, to za jeden nabój smugowy nalicza się dwa naboje

zwykłe.

16. Przed przystąpieniem do ćwiczeń przygotowawczych i strzelań szkolnych zezwa-

la się kierownikowi strzelania zapoznać szkolonych z rozmieszczeniem celów

w terenie. Podczas ćwiczeń przygotowawczych kierownikowi strzelania zezwala

się na podawanie uchyleń pocisków względem celu (np.: w prawo, w lewo, krót-

ki, długi, w celu), bez podawania jego wartości. Zabrania się pokazywania

rozmieszczenia celów w strzelaniach bojowych.

17. Strzelania z broni zespołowej wykonuje się w składzie obsługi. Celowniczy wy-

konuje strzelanie, pomocnik wyposażony w broń etatową wykonuje łączne czyn-

1 Posiadającego ładunek błysk dym.

11

ności oraz prowadzi obserwację przedpola. Podczas strzelania pomocnikowi ze-

zwala się na podawanie uchyleń pocisków względem celu.

18. Amunicję niezbędną do strzelań (ćwiczeń), jeżeli nie podano jej liczby w warun-

kach strzelania – oblicza się wykorzystując tabele – średnie normy zużycia amu-

nicji do zniszczenia (trafienia) celu – Załącznik M.

19. Na strzelnicach (pasach taktycznych) obowiązują następujące oznaczenia:

1) linia wyjściowa (LW) – określająca miejsce strzelającego przed rozpoczę-

ciem strzelania;

2) linia otwarcia ognia (LOO) - określająca miejsce, od którego można roz-

począć prowadzenie ognia;

3) linia przerwania ognia (LPO) – miejsce w którym należy bezwzględnie

przerwać ogień.

W strzelaniach specjalnych LOO i LPO określa kierownik strzelania w porozu-

mieniu z kierownikiem obiektu.

Podczas strzelań z broni strzeleckiej linię wyjściową (LW) wyznacza się w odle-

głości 10 m od linii otwarcia ognia (LOO). Natomiast podczas strzelań z granat-

ników LW wyznacza się w odległości 30 m. Powyższe linie oznacza się wyraźnie

widocznymi znakami (w nocy światłami), LW – białymi, LOO – czerwonymi,

LPO – zielonymi.

W strzelaniach specjalnych LW, LOO i LPO określa kierownik strzelania w po-

rozumieniu z kierownikiem obiektu.

20. Punkt amunicyjny do strzelania urządza się przed LW lub w rejonie wyjścio-

wym w przypadku prowadzenia ćwiczeń (zajęć taktycznych) ze strzelaniem

amunicją bojową.

21. Jeżeli warunki strzelania nie określają inaczej to cele przewidziane do niszczenia

w pierwszej kolejności ukazują się po 30 sekundach od komendy „Naprzód” lub

„Ognia”.

22. Czas strzelania liczy się od komendy kierownika strzelania „Naprzód”

(„Ognia”), a kończy się po trafieniu celu (ukryciu się, zakończeniu ruchu lub

upływie czasu określonego w warunkach strzelania), który w warunkach strzela-

12

nia określa się jako ostatni w kolejności.

23. Podczas wykonywania strzelań w masce i w nocy czas ukazywania celów wydłu-

ża się o 50%.

24. Odległość do celów mierzy się od LOO, a w przypadku celów ruchomych do naj-

dalszego ich położenia.

25. Figury bojowe ustawia się bez prześwitu, z wyjątkiem ustawionych na płozach.

Dopuszcza się prześwit równy wysokości płóz (nie więcej niż 50 cm). Ponadto,

ustawia się je w sektorze nie szerszym niż 0,100 (sto tysięcznych) mierzone od

LOO. Figury bojowe muszą odpowiadać kształtom i kolorom określonym we

wzorze stanowiącym załącznik do niniejszego programu (nie mogą kontrastować

z terenem). Nie dotyczy strzelań specjalnych i sytuacyjnych.

26. Prędkość poruszania się celów ruchomych imitujących pojazdy powinna wyno-

sić: 12-16 km/h (na PCO nie mniej niż 25-30 cm/s), a celów imitujących piechotę

7-10 km/h. Cele ruchome imitujące pojazdy ustawia się na ogół po jednym na

każdym torze (drodze). Jeżeli na jednym torze poprzecznym lub skośnym

umieszcza się dwa cele, to odstęp między nimi – mierzony z LOO – powinien

wynosić co najmniej dziesięć tysięcznych (0,100). Do celów ruchomych, poru-

szających się ruchem poprzecznym stosować figury bojowe o projekcji bocznej,

w ruchu skośnym płaszczyznę figury bojowej ustawia się równolegle do LOO.

27. W nocy strzelanie prowadzi się do celów oświetlonych, demaskujących się

błyskami oraz nie demaskujących się. Do celów oświetlonych i demaskujących

się błyskami strzałów prowadzi się ogień wykorzystując podświetlenie podziałek

celownika (nasadek samoświecących). Do celów niedemaskujących się prowadzi

się ogień wykorzystując celowniki optoelektroniczne, a cele demaskuje się pro-

miennikami podczerwieni i ciepła. Wyklucza się strzelanie bronią niedostosowa-

ną konstrukcyjnie do strzelań nocnych. Podczas strzelań w pomieszczeniach ze-

zwala się na używanie oświetlenia taktycznego.

28. Jeżeli strzela się do celów oświetlonych, ich oświetlenie umożliwia ocenę odle-

głości do celu sposobem „na oko” oraz wycelowanie broni w cel. Do oświetlenia

celów stosuje się naboje (pociski) oświetlające lub światło elektryczne (umiesz-

13

czone na ziemi przed celem). Cele oświetla się tylko na czas ich ukazywania,

określony warunkami strzelania. Jeżeli mimo oświetlenia celu, użycia promienni-

ka podczerwieni lub ciepła – cel jest niewidoczny, strzelania nie prowadzi się.

29. Podczas strzelań w nocy na każdej strzelnicy w głębi pola tarczowego ustawia się

główny dozór świetlny, wyraźnie wskazujący ogólny kierunek strzelania oraz do-

zory świetlne wskazujące granicę lewego i prawego pasa ognia, różniące się od

świateł urządzeń strzelnicy (dopuszcza się wykorzystywanie światła chemiczne-

go).

30. W przypadku, gdy warunki atmosferyczne (mgła, zamieć, itp.) ograniczają wi-

doczność i nie widać celu z odległości określonych dla danych warunków strze-

lań – strzelań nie prowadzi się. Decyzję o zaniechaniu strzelania lub o jego

przerwaniu podejmuje kierownik strzelania po konsultacji z kierownikiem

strzelnicy (obiektu).

31. Strzelnice, teren i sytuację tarczową przygotowuje kierownik strzelnicy lub

obiektu szkoleniowego – zgodnie z warunkami strzelania (ćwiczenia). Wszystkie

prace związane z przygotowaniem strzelnicy powinny być zakończone w czasie

określonym przez kierownika strzelania.

32. Kierownik strzelania może wykonać strzelania osobiście realizując czynności

określone w warunkach strzelania, zachowując zasady bezpieczeństwa.

14

ROZDZIAŁ 2.

OCENA WYSZKOLENIA

33. Ocena poziomu wyszkolenia strzeleckiego służy do określenia stopnia przygoto-

wania żołnierza do wykonywania zadań bojowych oraz śledzenia postępów

umiejętności strzeleckich w celu przejścia do kolejnego etapu, jakim są strzelania

specjalne, sytuacyjne oraz w składzie sekcji/grupy lub też pododdziału.

34. Strzelania szkolne, bojowe oraz sytuacyjne ocenia się według czterostopniowej

skali ocen: 5, 4, 3, 2.

35. Ocenę wyszkolenia strzeleckiego ze strzelań szkolnych i bojowych ustala się na

podstawie średniej arytmetycznej określonej z dokładnością do jednej setnej

w następujący sposób:

1) „bardzo dobra” (bdb) - średnia arytmetyczna wynosi co najmniej 4,51;

2) „dobra” (db) - średnia arytmetyczna wynosi co najmniej 3,51;

3) „dostateczna” (dst) - średnia arytmetyczna wynosi co najmniej 2,51.

Warunkiem otrzymania pozytywnej oceny za przedmiot, zagadnienie, strzelanie

(ćwiczenia w rzucaniu granatami ręcznymi, strzelania szkolne i bojowe z broni

strzeleckiej; znajomość broni, zasad strzelania oraz umiejętność wykonywania

norm szkoleniowych) jest uzyskanie co najmniej 70% ocen pozytywnych dla

pododdziału.

36. W przypadku, gdy ocenia się dwóch strzelających (przedmiot lub zagadnienie), to

ogólną ocenę ustala się stosując następującą zasadę: jeżeli jest jedna ocena „nie-

dostateczna” – ogólna ocena jest „dostateczna” pod warunkiem, że druga ocena

jest co najmniej „dobra”.

37. W przypadku, gdy z danego rodzaju uzbrojenia (np. broń wyborowa) strzelał

jeden żołnierz, jego ocenę – podczas kontroli – dodaje się do oceny tego rodzaju

uzbrojenia, z którego strzelała największa liczba żołnierzy (np. karabinek), wy-

stawiając wspólną ocenę.

38. Ocenę indywidualną za strzelania, wystawia się zgodnie z warunkami strzelania.

Ogólną ocenę indywidualną ustala się na podstawie średniej arytmetycznej

15

ocen ze wszystkich strzelań oraz ćwiczeń (zrealizowanych w toku szkolenia pro-

gramowego), a także wykonywania norm szkoleniowych oraz znajomości broni

i zasad strzelania.

39. Ogólną ocenę pododdziału ustala się na podstawie średniej arytmetycznej ocen

ze wszystkich strzelań (zrealizowanych w toku szkolenia programowego), ćwi-

czeń w rzucaniu granatami ręcznymi, norm szkoleniowych oraz znajomości broni

i zasad strzelania.

40. Ocenę ogólną oddziału (samodzielnego pododdziału) za wyszkolenie strzelec-

kie podczas kontroli ustala się na podstawie średniej arytmetycznej ocen ze strze-

lań ze wszystkich rodzajów broni (zgodnie z obowiązującym programem strze-

lań) oraz znajomości budowy broni i zasad strzelania lub tylko na podstawie czę-

ści z nich. W jednostkach organizacyjnych szkolnictwa wojskowego dodatkowo

z metodyki szkolenia strzeleckiego. Ocenę strzelania z określonego rodzaju

broni (jednego lub kilku) ustala się na podstawie średniej arytmetycznej ocen

wszystkich strzelań.

41. Podczas kontroli wyszkolenia strzeleckiego oddziału (samodzielnego pododdzia-

łu) sporządza się zestawienie ocen za poszczególne strzelania objęte kontrolą –

zgodnie z obowiązującym programem strzelań. Zestawienie przykładowo wypeł-

nione ocenami przedstawiono w Załączniku S. W analogiczny sposób ocenia się

realizację zamierzeń szkoleniowych przez pododdziały i oddziały w roku szkol-

nym lub innym okresie, a także określenia postępów w nauczaniu.

16

ROZDZIAŁ 3.

PORZĄDEK PODCZAS STRZELAŃ

42. Podczas strzelań i ćwiczeń, w ramach których prowadzi się „ogień”, wszystkie

czynności porządkowe i organizacyjne wykonuje się na komendę kierownika

strzelania (ćwiczenia), a czynności wynikające z opisu ćwiczenia strzelający wy-

konują samodzielnie. Komendy i sygnały podaje się głosem przez techniczne

środki łączności lub inne urządzenia (znaki umowne). W przypadku strzelań spe-

cjalnych kierownik strzelania podaje komendę do rozpoczęcia strzelania. W dal-

szej części sekcją (drużyną, grupą) kieruje jej dowódca.

43. Podczas strzelań z broni strzeleckiej obowiązuje następujący porządek:

1) po upewnieniu się o gotowości do strzelania obsługi strzelnicy, sprawdzeniu

ubezpieczeń i otrzymaniu zgody na strzelanie, kierownik strzelania podaje

komendę “Uwaga – strzelanie!” – wszyscy strzelający i osoby funkcyjne

znajdujące się w strefie zagrożenia hałasem zakładają ochronniki słuchu;

2) na komendę kierownika strzelania np.: „Zmiana pobrać amunicję, amuni-

cyjny wydać zmianie po….(wymienia wymaganą ilość amunicji,)… strzela-

jący żołnierze ustawiają się przed punktem amunicyjnym (rejonem wyczeki-

wania) pobierają nakazaną ilość amunicji, ładują ją do magazynków według

wytycznych prowadzącego strzelanie. Amunicja może być wydana w maga-

zynkach (taśmach). Magazynki wkłada się do toreb, amunicję do karabin-

ków-granatników i granatników ładuje się do toreb i noszaków. Skrzynki

z amunicją podłącza się do karabinu. Po wydaniu zmianie amunicji, kierow-

nik punktu amunicyjnego melduje „Wydałem zmianie … nabojów” podając

sumę wydanej amunicji;

3) na komendę kierownika strzelania np.: „Zmiana (strzelający) na linii wyj-

ściowej – zbiórka” zmiana (strzelający) ustawia się na LW na wprost stano-

wisk ogniowych. Broń musi być zabezpieczona a magazynek bez nabojów

dołączony do niej. W przypadku ładowania amunicji do obu magazynków

17

pistoletu wojskowego, magazynku nie podłącza się do broni przed zajęciem

stanowiska na LW2;

4) po zakończeniu powyższych czynności, na komendę kierownika strzelania

„Zmiana (strzelający) – Naprzód” zmiana (strzelający) zajmuje stanowisko

ogniowe. Po zajęciu stanowisk ogniowych zmiana (strzelający) przygotowuje

się do strzelania – ładuje broń, prowadzi obserwację w wyznaczonym sekto-

rze, a po wykryciu celu samodzielnie go ostrzeliwuje (w czasie strzelania

szkolnego nr 1 z karabinka i pistoletu wojskowego, strzelający prowadzi

ogień po komendzie kierownika strzelania – „Do popiersia – ognia”);

5) jeżeli warunki przewidują zmianę stanowiska ogniowego lub postawy strze-

leckiej, to strzelający po zniszczeniu (ukryciu) celu, zabezpiecza broń

i samodzielnie zmienia stanowisko lub postawę strzelecką. Po zmianie po-

stawy lub stanowiska strzelający prowadzi ogień do następnego celu;

6) jeżeli warunki strzelania wymuszają załadowanie amunicji do dwóch lub

więcej magazynków to strzelający dokonuje samodzielnie zmiany magazyn-

ka tak, aby broń przez cały czas była skierowana w kierunku pola tarczowe-

go (w miejsce bezpieczne), przeładowuje broń (zwalnia blokadę zamka) i da-

lej prowadzi ogień do celu;

7) jeżeli podczas strzelania nastąpi uszkodzenie (niesprawność) broni lub amu-

nicji, strzelający samodzielnie je usuwa i prowadzi dalej ogień; w razie nie-

możliwości usunięcia podnosi rękę i melduje – „Zacięcie”;

8) po zakończeniu strzelania strzelający zabezpiecza broń, kierownik podaje

komendy: „Przerwij ogień”, „Rozładuj”, „Przejrzeć broń”. Strzelający sa-

modzielnie przegląda broń. Żołnierz odłącza magazynek, odwodzi za-

mek w tylne położenie, sprawdza komorę nabojową, zwalnia zamek (lub

blokadę zamka), oddaje strzał kontrolny w kierunku pola tarczowego

i zabezpiecza broń. Przegląd broni nadzoruje kierownik strzelania;

2 Nie dotyczy Wojsk Specjalnych. W Wojskach Specjalnych na komendę kierownika strzelania np.: „Zmiana (strzela-jący) na linii wyjściowej – zbiórka” zmiana (strzelający) ustawia się na LW na wprost stanowisk ogniowych. Broń

musi być zabezpieczona a magazynek odłączony od niej.

18

9) po rozładowaniu broni kierownik podaje komendy, np.: „Powstań”, „Na li-

nię wyjściową – marsz” niewystrzeloną amunicję strzelający zdaje kierowni-

kowi punktu amunicyjnego. Po przeglądzie można prowadzić strzelających

do tarczy, w celu omówienia wyników;

10) po zakończeniu strzelania przez pododdział, kierownik strzelania podaje

komendę: „Koniec strzelania” strzelający i osoby funkcyjne zdejmują

ochronniki słuchu;

11) w czasie strzelania w maskach przeciwgazowych komendę „Maski – włóż”

podaje się na LW po wydaniu amunicji zmianie strzelającej, natomiast „Ma-

ski – zdjąć” po ukończeniu strzelania i powrocie na LW;

12) łuski zbiera się i przekazuje kierownikowi punktu amunicyjnego po zakoń-

czeniu strzelania przez pododdział;

13) podczas strzelań w ruchu, w zależności od potrzeb do nadzorowania strzela-

jących, należy wyznaczyć rozjemcę lub rozjemców ogniowych (wyznaczo-

nych w rozkazie dziennym). Kierownik strzelania obserwuje przebieg strze-

lania z LOO lub ze stanowiska dowodzenia i ewentualnie koryguje sterowa-

nie polem tarczowym.

44. Szczegółowe zasady organizowania rzutu granatem, zabezpieczenie materiałowo

techniczne czynności osób funkcyjnych należy prowadzić zgodnie z obowiązują-

cymi w SZ RP instrukcjami dotyczącymi użytkowania (wykorzystania) granatów

ręcznych.

Podczas rzucania granatami bojowymi obowiązuje następujący porządek:

1) kierownik ćwiczenia sprawdza, czy szkoleni znają warunki ćwiczenia, za-

sady bezpieczeństwa oraz obchodzenia się z granatami, po czym zapoznaje

ich z przebiegiem ćwiczenia, rozmieszczeniem punktów i stanowisk na

rzutni granatów – (wariant – Załącznik O) – oraz omawia sposób zachowa-

nia się na rzutni;

2) pododdział wchodzi do schronu (którego nie wolno opuszczać bez rozkazu

kierownika ćwiczenia), kierownik ćwiczenia wyznacza kierownika schronu

odpowiedzialnego za przestrzeganie ustalonego porządku na rzutni i warun-

19

ków bezpieczeństwa;

3) po osiągnięciu gotowości do rzutów na przedpiersiu okopu lub na wozie bo-

jowym, z którego prowadzi się rzut, ustawia się czerwoną chorągiew;

4) na komendę kierownika ćwiczenia (dwa sygnały dźwiękowe gwizdkiem –

starszy schronu podają komendę „szer. Kowalski do punktu amunicyjnego

– naprzód”), szkolony udaje się do punktu wydawania granatów, odbiera

granat i samodzielnie przechodzi do punktu wydawania zapalników. Po po-

braniu zapalnika udaje się na SO do kierownika ćwiczenia, kolejny szkolo-

ny po pobraniu granatu i zapalnika (na komendę kierownika punktu „Do

punktu wyczekiwania – naprzód”) znajduje się w punkcie wyczekiwania –

kierownik punktu czerwoną chorągiewką sygnalizuje obecność szkolonego

na punkcie – (pozostali szkoleni znajdują się w schronie);

5) szkolony z punktu wyczekiwania na komendę kierownika punktu „Na sta-

nowisko ogniowe – naprzód” udaje się na SO. W tym czasie kierownik

schronu nakazuje kolejnemu szkolonemu udać się na punkt wydawania gra-

natów (punkt amunicyjny). Kierownik ćwiczenia po dokonaniu sprawdzenia

czy we wszystkich punktach znajdują się szkoleni – czerwone chorągiewki

w górze – rozpoczyna szkolenie;

6) granaty uzbraja się tylko na SO pod bezpośrednim nadzorem kierownika

ćwiczenia na komendę „Przygotować granat”;

7) na komendę kierownika ćwiczenia (poprzedzoną jednym sygnałem dźwię-

kowym gwizdkiem – rozpoczęcie rzutu) „Do atakującej piechoty, grana-

tem – ognia” szkolony wykonuje rzut. Natychmiast po rzucie szkolony

i kierownik ćwiczenia chronią się za przednią ścianą SO;

8) po wybuchu kierownik ćwiczenia daje sygnał dwa sygnały dźwiękowe

gwizdkiem (ukończenie rzutu) oraz podaje komendę dla szkolonego „Do

punktu obserwacyjnego – naprzód”. Rzucający granatem udaje się na PO,

skąd obserwować będzie wybuch granatu przez peryskop. Szkolony, który

przebywał na PO (po sygnale kierownika ćwiczenia „dwa gwizdki”) samo-

dzielnie udaje się do schronu – kierownik schronu czerwoną chorągiewką

20

sygnalizuje przybycie kolejnego szkolonego.

45. Podczas ćwiczeń i strzelań obowiązuje ubiór polowy (ćwiczebny, specjalny),

a ponadto ćwiczący i osoby funkcyjne (w zależności od potrzeb) posiadają:

1) w czasie strzelań z broni strzeleckiej: broń, torbę z magazynkami, hełm (je-

żeli przysługuje etatowo), maska przeciwgazowa, torbę na granaty (podczas

ćwiczeń w rzucaniu granatami), o ile kierownik zajęć/strzelania nie określi

inaczej;

2) w czasie strzelań z broni strzeleckiej w niskich temperaturach (poniżej zera

– w okresie zimowym) zezwala się na jego realizację w czapce zimowej

(zamiast hełmu) – decyzję podejmuje kierownik strzelania;

3) w czasie rzucania granatem – dodatkowo wszystkie osoby funkcyjne

i ćwiczący występują w hełmach;

4) w czasie strzelań na obiektach garnizonowych w oznaczonych strefach

(niebezpiecznego hałasu) wszyscy występują w ochronnikach słuchu.

21

ROZDZIAŁ 4.

OBOWIĄZKI OSÓB FUNKCYJNYCH

46. Do kierowania strzelaniem (ćwiczeniem), wykonywania czynności pomocni-

czych i zapewnienia bezpieczeństwa podczas strzelania wyznacza się (obowiąz-

kowo) – rozkazem dowódcy jednostki (co najmniej dzień przed zajęciami) – na-

stępujące osoby funkcyjne:

1) kierownika strzelania;

2) kierownika zabezpieczenia medycznego – wyznaczonego lekarza, pielęgnia-

rza3 (pielęgniarkę),

ratownika medycznego odpowiedzialnego za zabezpie-

czenie medyczne strzelania;

3) kierownika punktu amunicyjnego (wyznaczonego z przeszkolonych w tym

zakresie żołnierzy strzelającego pododdziału) – oraz jeżeli zachodzi taka ko-

nieczność – amunicyjnych (kierowników podpunktów amunicyjnych na po-

szczególnych kierunkach strzelania;

4) obserwatorów;

5) jeżeli wymagają tego warunki lokalne lub potrzeby wyznacza się dodatko-

wo:

a) dowódcę i pododdział ubezpieczenia z samochodem,

b) technika łączności wyposażonego w niezbędny sprzęt,

c) radiotelefonistę (radiotelefonistów),

d) technika uzbrojenia wyposażonego w zapasowe części i narzędzia,

e) dowódcę i drużynę przeciwpożarową ze sprzętem i samochodem,

f) inne osoby funkcyjne (wówczas w rozkazie dziennym dowódcy jednost-

ki wojskowej należy określić ich zadania),

g) rozjemcę lub rozjemców ogniowych.

47. Żołnierze wyznaczeni do pełnienia określonych funkcji podczas strzelania

muszą znać zasady bezpieczeństwa obowiązujące w czasie strzelania oraz

zakres swoich obowiązków.

3 Minimum po ukończonym kursie kwalifikacyjnym w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologii i inten-

sywnej opieki, chirurgii, kardiologii, pediatrii.

22

48. W czasie strzelań (ćwiczeń) prowadzi się obserwację w sektorach określonych

w instrukcji dotyczącej zasad bezpieczeństwa na poligonie (strzelnicy), a ponadto

podczas strzelań z granatników obserwację niewybuchów. Obserwację organizuje

kierownik strzelania, a obserwację niewybuchów kierownik strzelnicy (obiektu).

49. Kierownik strzelania jest odpowiedzialny za przestrzeganie ustalonego porządku,

zasad bezpieczeństwa oraz warunków strzelania i podlegają mu wszystkie osoby

uczestniczące w strzelaniu.

Na kierownika strzelania wyznacza się żołnierza lub osobę wyznaczoną rozka-

zem dowódcy JW. wyszkoloną do prowadzenia zajęć z użyciem broni i amunicji

bojowej. Kierownik strzelania zobowiązany jest:

1) w okresie poprzedzającym strzelanie:

a) zapoznać się z rozkazem dziennym w części dotyczącej strzelania,

b) udzielić instruktażu osobom funkcyjnym (o ile to możliwe w miejscu

prowadzenia zajęć),

c) zapoznać się z Planem zabezpieczenia medycznego strzelnicy/obiektu,

d) opracować plan-konspekt do przeprowadzenia zajęć;

2) bezpośrednio przed strzelaniem:

a) przyjąć meldunek od kierownika obiektu o gotowości obsługi i obiektu

do strzelania,

b) sprawdzić zgodność ustawienia pola tarczowego z warunkami strzelania

oraz sprawność jego urządzeń,

c) sprawdzić wyposażenie strzelającego pododdziału (grupy szkoleniowej),

d) sprawdzić rozładowanie broni (dokonać przeglądu broni),

e) sprawdzić, czy strzelający znają warunki strzelania,

f) podać warunki bezpieczeństwa,

g) określić kolejność strzelania,

h) sprawdzić zrozumienie komend przez żołnierzy wykorzystujących środ-

ki ochrony słuchu;

3) w czasie strzelania:

a) kierować osobiście strzelaniem,

23

b) prowadzić na bieżąco ewidencję wyników strzelań,

c) w razie naruszenia zasad bezpieczeństwa przerwać strzelanie i usunąć

ich przyczynę;

4) po zakończeniu strzelania:

a) sprawdzić rozładowanie broni (dopilnować przeglądu broni),

b) omówić przebieg strzelania i podać ocenę,

c) zorganizować obsługiwanie sprzętu i broni,

d) nadzorować rozliczenie amunicji;

5) w razie wystąpienia wypadku na strzelnicy przerwać strzelanie, zorgani-

zować działania w celu udzielenia pierwszej pomocy, w tym samym czasie

wezwać kierownika zabezpieczenia medycznego, postępować zgodnie z jego

poleceniami oraz zabezpieczyć miejsce zdarzenia.

50. Jeżeli korzysta się jednocześnie z dwóch lub większej liczby strzelnic (kierunków

strzelań), które są pod względem bezpieczeństwa od siebie zależne i mogą być

wykorzystywane tylko równolegle, to wyznacza się głównego kierownika strze-

lania (zajęć), który odpowiada za bezpieczeństwo i ogólny porządek na wszyst-

kich strzelnicach. Podlegają mu poszczególni kierownicy strzelań. W takim przy-

padku, sygnały i komendy podaje się w odpowiednim czasie – najpierw główny

kierownik strzelania, a następnie kierownicy strzelań przekazują je do wykony-

wania na poszczególnych strzelnicach (kierunkach strzelań).

51. Na każdym obiekcie szkoleniowym na którym odbywa się strzelanie, wyznacza

się kierownika zabezpieczenia medycznego wraz z kierowcą i pojazdem sani-

tarnym. Kierownik zabezpieczenia medycznego w czasie prowadzenia czynności

ratunkowych kieruje akcją ratowniczą. Żołnierze biorący udział w strzelaniu

w czasie prowadzenia czynności ratunkowych wykonują jego polecenia.

24

Kierownik zabezpieczenia medycznego wyposażony jest w:

a) środki łączności: pozwalające na łączność z dyspozytorem najbliższej jed-

nostki Państwowego Systemu Ratownictwa Medycznego oraz kierownikiem

strzelania;

b) wyposażenie indywidualne – minimum – plecak ratownika medycznego

(PRM)/torba ratownika medycznego.

Na każdym obiekcie szkoleniowym, na którym odbywa się strzelanie, wyznacza

się punkt medyczny oznaczony napisem „PUNKT MEDYCZNY” lub znakiem

taktycznym punktu opatrunkowego. Punkt medyczny jest miejscem gdzie w cza-

sie strzelania przebywa kierownik zabezpieczenia medycznego, kierowca i pojazd

sanitarny.

52. Jeżeli odległość między strzelnicami (obiektami szkoleniowymi), na których od-

bywa się strzelanie nie przekracza 5 min. dojazdu, można wyznaczyć jednego

kierownika zabezpieczenia medycznego dla wszystkich strzelań odbywających

się jednocześnie na w/w strzelnicach. W tym przypadku dopuszcza się wyznacze-

nie do zabezpieczenia medycznego strzelania ratownika medycznego, wyposażo-

nego w plecak ratownika medycznego (PRM) oraz środki łączności.

53. Kierownik zabezpieczenia medycznego zapoznaje się i zobowiązany jest postę-

pować zgodnie z zatwierdzonym przez dowódcę jednostki wojskowej, któremu

podlegają obiekty szkoleniowe „Rocznym planem zabezpieczenia medycznego

strzelań na danej strzelnicy (obiekcie)”, który zawiera następujące informacje:

1) procedurę udzielania pomocy i ewakuacji medycznej w razie wystąpienia

wypadku;

2) opis środków i sposobów łączności w razie wystąpienia wypadku;

3) drogi dojazdu i rozmieszczenie szpitali w rejonie obiektu szkoleniowego;

4) dane teleadresowe jednostek Państwowego Systemu Ratownictwa Medycz-

nego w pobliżu obiektu szkoleniowego.

Roczny plan zabezpieczenia medycznego strzelań podlega bieżącej aktualizacji.

25

Kierownikowi zabezpieczenia medycznego podlega bezpośrednio kierowca po-

jazdu sanitarnego oraz personel medyczny wyznaczony do zabezpieczenia strze-

lania na drugiej strzelnicy.

54. Kierownik zabezpieczenia medycznego współpracuje z kierownikiem strzelania

w zakresie organizacji, bezpieczeństwa i zapobiegania wypadkom w czasie strze-

lania.

55. Kierownika punktu amunicyjnego wyznacza się spośród podoficerów. Jest on

zobowiązany:

1) znać zasady obchodzenia się z amunicją;

2) sprawdzić zgodność liczby i rodzajów amunicji przewidzianej do strzelania

oraz jej stan techniczny;

3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa w punkcie amunicyjnym;

4) wydawać (na rozkaz kierownika strzelania) amunicję strzelającym,

w ilościach określonych przez kierownika zajęć/strzelania i odbierać od nich

nie wystrzelone naboje;

5) znać stan posiadanej i wydanej amunicji;

6) utrzymywać i zapewnić ochronę, porządek i dyscyplinę w punkcie amunicyj-

nym;

7) rozliczyć się z amunicji po zakończeniu strzelania i złożyć meldunek kierow-

nikowi strzelania.

Kierownik punktu amunicyjnego, na czas przewozu środków bojowych, może

być również wyznaczony rozkazem dziennym dowódcy jednostki wojskowej na

dowódcę konwoju. W przypadku konwoju składającego się z więcej niż trzech

konwojentów, wyznacza się dodatkowo zastępcę dowódcy konwoju. Obowiązki

i zasady służby konwojowej określa „Regulamin ogólny Sił Zbrojnych Rzeczy-

pospolitej Polskiej”.

56. Obserwator (obserwatorzy) wyposażony jest w środki łączności lub sygnaliza-

cji (chorągiewki, latarkę elektryczną z możliwością zmiany kolorów światła, pi-

stolet sygnałowy z nabojami sygnałowymi, przyrządy obserwacyjne). Na strzel-

nicach pistoletowych i broni małokalibrowej wyposażenie obserwatora ustala kie-

26

rownik strzelania, według potrzeb. Obserwator nie może bez rozkazu przełożone-

go opuścić wyznaczonego punktu obserwacyjnego. Jest on zobowiązany prowa-

dzić obserwację w wyznaczonym sektorze i meldować kierownikowi strzelania o:

1) naruszeniu zasad bezpieczeństwa;

2) pojawieniu się ludzi, sprzętu lub zwierząt w wyznaczonym sektorze obser-

wacji;

3) zauważeniu sygnałów nakazujących przerwanie ognia;

4) powstaniu pożaru.

57. Radiotelefonistę (radiotelefonistów) na czas strzelania wyznacza się spośród

specjalistów pododdziału łączności lub specjalistę łączności ze strzelającego pod-

oddziału. Podlega on bezpośrednio kierownikowi strzelania i wykonuje jego po-

lecenia. Jego wyposażenie stanowią: środki łączności, chorągiewki lub latarka

sygnalizacyjna. Do jego obowiązków należy:

1) znajomość przydzielonego sprzętu łączności i umiejętność obsługiwania;

2) znajomość zasad prowadzenia korespondencji przez techniczne środki łącz-

ności;

3) wykonywanie czynności zgodnie z obowiązującymi instrukcjami, zakresem

obowiązków oraz zadaniami postawionymi przez kierownika strzelania

np. (prowadzić szkolenie w punkcie nauczania).

58. Technika uzbrojenia wyznacza się spośród żołnierzy lub pracowników wojska

o specjalności uzbrojenie. W czasie realizowania strzelań podlega on kierowni-

kowi strzelania. Jego wyposażenie stanowią: zestaw części zapasowych i narzę-

dzia. Do jego obowiązków należy:

1) znajomość sprzętu uzbrojenia wykorzystywanego w czasie strzelań, umie-

jętność obsługiwania i usuwanie podstawowych niesprawności;

2) zlokalizowanie uszkodzenia sprzętu uzbrojenia na polecenie kierownika

strzelania, dokonanie naprawy lub wnioskowanie o wymianę sprzętu;

3) wykonywanie pozostałych czynności zgodnie z zadaniami postawionymi

przez kierownika strzelania (np. prowadzić szkolenie w punkcie nauczania).

27

59. Obserwatora (obserwatorów) niewybuchów wyznacza kierownik strzelania

(ćwiczenia) w przypadku, gdy na poligonie (strzelnicy) nie ma etatowej obsługi.

Obserwator prowadzi dziennik obserwacji zaznaczając w nim miejsca upadku

niewybuchów podczas prowadzenia ognia z granatników oraz przeciwpancernych

pocisków kierowanych. Po zakończeniu strzelania (ćwiczenia) obserwator dostar-

cza dziennik obserwacji kierownikowi strzelnicy.

60. Dowódca drużyny przeciwpożarowej w czasie strzelania podlega bezpośrednio

kierownikowi strzelania. Drużyna przeciwpożarowa wyposażona jest w środki

transportu i łączności oraz niezbędny sprzęt przeciwpożarowy. Obowiązkiem

dowódcy drużyny przeciwpożarowej jest:

1) utrzymywanie stałej łączności przez techniczne środki łączności z kierow-

nikiem strzelania;

2) utrzymywanie pododdziału i sprzętu ppoż. w stałej gotowości do natych-

miastowego podjęcia akcji gaśniczej;

3) dowodzenie pododdziałem ppoż. zachowując środki ostrożności

i przestrzegając zasad obowiązujących podczas akcji gaśniczych;

4) wykonywanie pozostałych czynności zgodnie z obowiązującymi instruk-

cjami oraz postawionymi zadaniami przez kierownika strzelania.

61. Rozjemcę (rozjemców) ogniowego wyznacza się spośród żołnierzy strzelającego

pododdziału. Do ich obowiązków należy:

1) sprawdzenie znajomości warunków bezpieczeństwa przez stany osobowe

pododdziału;

2) znajomość rozmieszczenia celów i kolejności ich pokazywania, LW, LOO,

LPO, minimalnych odległości strzelań do poszczególnych celów, przewi-

dywanych sposobów strzelania i manewrów ogniem, granic bezpieczeń-

stwa strzelania, ustalonych sygnałów, ilości wydanej amunicji;

3) niedopuszczanie do prowadzenia ognia do celów z mniejszych odległości

niż podane w zasadach bezpieczeństwa;

4) przerwanie prowadzenia ognia w razie nieprzestrzegania zasad bezpie-

28

czeństwa i warunków strzelania, o ich naruszeniu meldować natychmiast

kierownikowi strzelania;

5) dopilnowanie rozładowania broni po zakończeniu strzelania.

62. Inne osoby funkcyjne strzelania (strzelań) wykonują czynności zgodnie

z obowiązującymi instrukcjami oraz zadaniami postawionymi przez kierownika

strzelania (określone w rozkazie dowódcy JW.).

29

ROZDZIAŁ 5.

ZASADY BEZPIECZEŃSTWA

63. ZASADY BEZPIECZEŃSTWA SĄ NADRZĘDNE W STOSUNKU DO WY-

MOGÓW TAKTYKI I ZASAD PROWADZENIA OGNIA.

64. Bezpieczeństwo zapewnia się przez właściwą organizację strzelań, ścisłe prze-

strzeganie postanowień programu i zasad bezpieczeństwa ustalonych w instruk-

cjach dla ośrodków szkolenia poligonowego (pasów taktycznych i strzelnic gar-

nizonowych).

65. Dla każdego obiektu szkoleniowego opracowuje się instrukcję określającą obo-

wiązujące zasady bezpieczeństwa, dostosowaną do warunków miejscowych,

uwzględniającą zasady zawarte w programie strzelań. Instrukcja znajduje się u

kierownika obiektu. Jej postanowienia ściśle obowiązują wszystkich żołnierzy

biorących udział w strzelaniu – ćwiczeniu (również osoby kontrolujące). Ponadto

na obiekcie szkoleniowym znajduje się zatwierdzony „Roczny plan zabezpiecze-

nia medycznego”.

66. Wszystkie osoby funkcyjne i ćwiczący żołnierze są zobowiązani do przestrze-

gania zasad bezpieczeństwa. Przed każdym strzelaniem (ćwiczeniem) dowódcy

pododdziałów mają obowiązek zapoznania żołnierzy ze szczegółowymi zasadami

bezpieczeństwa obowiązującymi na danym obiekcie szkoleniowym oraz zasada-

mi postępowania w przypadku wystąpienia (wykrycia) niewypałów i niewybu-

chów amunicji bojowej i ćwiczebnej (pocisków, granatów, materiału wybucho-

wego, spłonek, zapalników, środków trujących, itp.).

67. Każdy żołnierz odpowiada za swoje postępowanie w zakresie przestrzegania

warunków bezpieczeństwa.

68. Teren strzelnicy (obiektu) przed strzelaniem należy sprawdzić pod względem

wymogów programu strzelań i usunąć z niego osoby postronne, zwierzęta ho-

dowlane oraz zbędny sprzęt.

69. Podczas prowadzenia ognia w nocy, zabrania się jakiegokolwiek przemiesz-

czania sprzętu i ludzi w rejonie strzelnicy, pasa taktycznego, obiektu

30

(z wyjątkiem sprzętu ćwiczących) oraz używania otwartego ognia itp.

70. Rejony ośrodka szkolenia poligonowego (pasa ćwiczeń taktycznych, strzelni-

cy), na których znajdują się niewybuchy, niewypały, miny, zapalniki lub materia-

ły wybuchowe, trujące, urządzenia imitujące, itp., ogradza się i oznacza wskaźni-

kami z napisami ostrzegawczymi. Doraźnie rejony te mogą być oznaczone chorą-

giewkami lub innymi charakterystycznymi znacznikami określonymi przez kie-

rownika obiektu.

71. Sposób poruszania się po strzelnicy (obiekcie) określa kierownik strzelania pod-

czas rozpoczęcia zajęć.

72. Obserwację organizuje się w celu uzyskania informacji podczas strzelań o poja-

wieniu się ludzi, sprzętu i zwierząt w rejonie ćwiczeń (strzelania) lub powstania

pożaru, a także w celu określenia miejsc upadku niewybuchów.

73. Wszyscy żołnierze znajdujący się na przedpolu powinni być ukryci w schronach

zapewniających bezpieczeństwo. Zmienianie chorągwi (świateł) na schronie od-

bywa się bez wychodzenia z niego. Żołnierze, którzy na komendę kierownika

strzelania wychodzą ze schronów w celu sprawdzenia wyników, ustawienia no-

wych figur bojowych w miejsce zniszczonych lub usunięcia niesprawności urzą-

dzeń (strzelnicy) powinni być ubrani w specjalne kamizelki odblaskowe.

74. Zezwolenie na prowadzenie strzelania amunicją bojową na obiektach poligo-

nowych wydaje komendant ośrodka poligonowego lub jego zastępca. Praktyczna

realizacja strzelań prowadzona jest wyłącznie za zgodą kierownika (komendanta)

obiektu (strzelnicy).

75. Strzelanie rozpoczyna się po podniesieniu czerwonej chorągwi na stanowisku

dowodzenia kierownika strzelania, a w nocy – po zapaleniu czerwonego światła.

76. Zabrania się strzelać:

1) z broni technicznie niesprawnej;

2) amunicją niesprawną, której użycie jest zabronione, niezgodną z typem uży-

tej broni;

3) poza wyznaczone pasy ognia (strzelnicy, pasa ćwiczeń taktycznych);

4) do schronów (niezależnie od tego, czy przebywają w nich ludzie), a także

31

do innych urządzeń poligonowych – strzelnicy – (wieże, dozory, itp.);

5) jeżeli jest podniesiona biała chorągiew lub zapalone białe światło na stano-

wisku dowodzenia kierownika strzelania oraz na schronach, w których

przebywają ludzie;

6) w przypadku utraty łączności między kierownikiem strzelania a schronami.

77. Strzelanie przerywa się na komendę (sygnał) kierownika strzelania lub samo-

dzielnie, w razie:

1) pojawienia się przed strzelającymi ludzi, sprzętu i zwierząt;

2) padania pocisków poza wyznaczone pasy ognia (strzelnicy, pasa ćwiczeń

taktycznych);

3) utraty łączności z kierownikiem strzelania;

4) utraty orientacji w terenie przez strzelającego;

5) powstania pożaru;

6) podniesienia białej chorągwi lub zapalenia białego światła na stanowisku

dowodzenia kierownika strzelania lub na schronie;

7) utraty łączności ze schronami, w których znajdują się ludzie;

8) otrzymania meldunku lub sygnału o naruszeniu bezpieczeństwa.

78. W celu natychmiastowego przerwania ognia przez wszystkich strzelających,

kierownik strzelania podaje przez urządzenia techniczne lub głosem komendę

„Przerwij ogień”, a następnie rozkazuje opuścić czerwoną chorągiew (zgasić

czerwone światło) i podnieść białą chorągiew (zapalić białe światło) na stanowi-

sku dowodzenia i na schronach. W przypadku utraty łączności, uszkodzenia urzą-

dzeń technicznych, itp. sygnał natychmiastowego przerwania ognia podaje się

nabojem sygnałowym „Czerwony ogień”. Nabojów tych zabrania się stosować

we wszystkich innych sytuacjach podczas ćwiczeń i strzelań.

79. Amunicja w punkcie amunicyjnym znajduje się pod nadzorem kierownika

punktu amunicyjnego, a także chroniona jest przez niego przed działaniem

czynników atmosferycznych, a zwłaszcza kurzu, wilgoci i promieni słonecznych.

80. Podczas ćwiczeń w rzucaniu ręcznymi granatami bojowymi należy kierować

się ustaleniami zawartymi w obowiązujących instrukcjach granatów ręcznych

32

oraz przestrzegać następujących zasad bezpieczeństwa:

1) bezwzględnego obowiązku dokładnego przejrzenia granatów i zapalników

bojowych przez kierownika punktu wydawania granatów i kierownika

punktu wydawania zapalników przed wydaniem ich żołnierzom. Podczas

przeglądu należy zwrócić uwagę, czy: skorupa granatu nie ma pęknięć lub

rdzy, kadłub zapalnika nie jest zanieczyszczony i nie ma wgłębień, zapalnik

jest czysty, nie zardzewiały lub pęknięty, końce zawleczki są zgięte i nie

mają pęknięć na zgięciach.

2) zdanie uszkodzonych granatów i zapalników służbie uzbrojenia w celu ich

zniszczenia w razie stwierdzenia powyżej wymienionych uszkodzeń;

3) wydawanie szkolonym granatów i zapalników bezpośrednio przed wykona-

niem rzutu;

4) przenoszenia wyłącznie nieuzbrojonych granatów (oddzielnie zapalnik –

oddzielnie granat);

5) dokonanie rozbrojenia granatu (z nie wyciągniętą zawleczką), który

z jakichkolwiek przyczyn nie został rzucony, odbywa się tylko na wyraźny

rozkaz i pod bezpośrednim nadzorem kierownika ćwiczenia.

81. Zabrania się:

1) wydawania granatów bojowych żołnierzom nie przeszkolonym w rzucie

granatem;

2) używania niesprawnych granatów i zapalników;

3) transportowania granatów bojowych i zapalników bez skrzyń, usuwania

niesprawności, podwieszania za kółko zawleczki lub wkładania dźwigni

spustowej za pas;

4) rzucania granatami bojowymi przez dwóch lub większą liczbę żołnierzy

jednocześnie;

5) rozbrajania granatów bojowych, jeżeli nie zostały one rzucone – rozbrojenia

dokonuje się jedynie w tym przypadku, jeżeli nie wyciągnięto z zapalnika

zawleczki, na wyraźny rozkaz pod ścisłym nadzorem kierownika ćwiczenia

lub specjalisty służby uzbrojenia.

33

82. Żołnierze przebywający w strefie wzmożonego hałasu mają obowiązek postępo-

wać zgodnie z przepisami bezpieczeństwa o ochronie słuchu.

83. Podczas ćwiczeń z wykorzystaniem laserowych symulatorów strzelań (LSS) na-

leży przestrzegać następujących zasad:

1) sprawdzić oznakowanie klasy bezpieczeństwa (musi być I kl.);

2) nie wolno rozkręcać nadajnika (we wnętrzu obudowy występuje niebez-

pieczne napięcie i promieniowanie laserowe);

3) nie należy patrzeć przez optyczne przyrządy powiększające na „strzelający”

nadajnik laserowy z odległości mniejszej niż 10 m (lornetki, lunety, celow-

niki, okulary, lupy itp.);

4) w przypadku ćwiczeń dwustronnych należy używać filtrów ochronnych

(okularów ochronnych);

5) strefy bezpieczeństwa dla stosowanych laserów, a także wejścia (wjazdy)

oznakowuje się tabliczkami – załącznik N;

6) cele i dozory wykonuje się z materiałów o powierzchni nieodbijającej;

7) zabrania się kierowania urządzeń laserowych na świecące (połyskujące)

powierzchnie, a ponadto, podczas użytkowania LSS przestrzegać zasad

zawartych w instrukcjach urządzenia.

84. W celu przeciwdziałania wypadkom z bronią, zjawiskom zaboru amunicji i środ-

ków pozoracji pola walki należy:

1) po zagubieniu łusek podczas strzelania sporządzić protokół zagubienia łu-

sek – załącznik R;

2) rozliczanie amunicji i środków pozoracji pola walki dokonuje kierownik

punktu amunicyjnego, po zajęciach dziennych – tego samego dnia, po zaję-

ciach nocnych – w dniu następnym.

34

CZĘŚĆ II

ZESTAW ĆWICZEŃ I STRZELAŃ

ROZDZIAŁ 6.

ĆWICZENIA PRZYGOTOWAWCZE

6.1. Ćwiczenia w obserwacji

85. Ćwiczenia w obserwacji przygotowują żołnierzy do prowadzenia obserwacji pola

walki. Szkoleni powinni w czasie tych ćwiczeń opanować umiejętności wykry-

wania, rozpoznawania i wskazywania celów, określania odległości do nich, pręd-

kości i kierunku ich ruchu, a także obserwacji wyników ognia oraz określania

ważności celów i kolejności ich niszczenia.

86. Ćwiczenia w obserwacji na dany rok szkoleniowy opracowuje sztab batalionu

(równorzędny) lub odpowiednie komórki jednostki wojskowej z udziałem do-

wódców pododdziałów – zbiór ćwiczeń zatwierdza i wprowadza rozkazem do-

wódca batalionu (równorzędny) lub dowódca jednostki wojskowej.

87. Ćwiczenia w obserwacji prowadzi się w terenie o urozmaiconym pokryciu

i rzeźbie, w różnych porach doby i warunkach atmosferycznych, w czasie zajęć

ogniowych jako punkty nauczania oraz jako odrębne zajęcia. Określone elementy

ćwiczeń w obserwacji należy doskonalić w czasie innych zajęć w terenie. Ćwi-

czenia poprzedza się szkoleniem z zakresu: posługiwania się przyrządami obser-

wacyjnymi (dziennymi i nocnymi), zasad prowadzenia obserwacji, określania od-

ległości i prędkości ruchu celów przy pomocy urządzeń optycznych i środków

podręcznych oraz rozpoznawania charakterystycznych cech sprzętu bojowego.

88. Cele do prowadzenia obserwacji rozmieszcza się stosownie do warunków tere-

nowych i możliwości placów ćwiczeń.

89. Obiektami obserwacji mogą być figury bojowe, makiety, sprzęt bojowy, żołnie-

rze, itp. W nocy obiekty obserwacji demaskuje się poprzez oświetlenie ich świa-

tłem punktowym lub rozproszonym, promiennikami podczerwieni, wystrzałami,

błyskami latarek i reflektorów, rozmowami, itp. Należy także uczyć rozpoznawa-

35

nia i wskazywania celów powietrznych, pozorowanych, np. przez zdalnie stero-

wane imitatory (modele).

90. Obserwację prowadzi się z punktów, posterunków obserwacyjnych (stanowisk

ogniowych) za pomocą przyrządów optycznych (celowników, lornetek) określa-

jąc odległości do celu sposobem „na oko” (na podstawie widoczności celów), me-

todą porównywania oraz za pomocą środków podręcznych.

91. Podczas wykorzystywania przyrządów laserowych należy przestrzegać zasad

bezpieczeństwa określonych w instrukcjach użytkowania.

92. Kierownik ćwiczenia przed rozpoczęciem szkolenia określa dobrze widoczne

przedmioty terenowe jako dozory, sektory obserwacji i rejony rozmieszczenia ce-

lów, ustala sygnały do kierowania polem tarczowym i pozorowaniem, mierzy

rzeczywiste odległości do przedmiotów terenowych i celów oraz ustala dopusz-

czalny błąd w określaniu do nich odległości, opracowuje szkic pola tarczowego,

a ponadto ustala kolejność i czas ukazywania się poszczególnych celów.

93. Każde ćwiczenie rozpoczynać od wprowadzenia szkolonych w sytuację taktycz-

ną, a następnie wskazać dozory i sektory (pasy) prowadzenia obserwacji. Na roz-

kaz kierownika ćwiczenia żołnierze zajmują wskazany punkt obserwacyjny lub

miejsce w wozie i przygotowują się do ćwiczenia. Na komendę „Obserwować”

przystępują do prowadzenia obserwacji w nakazanym sektorze wypełniając Listę

wyników obserwacji lub Szkic terenu. Po upływie określonego czasu kierownik

ćwiczenia podaje komendę „Przerwać obserwację”, zbiera listy wyników obser-

wacji, sprawdza, a następnie omawia i ocenia czynności szkolonych. W miarę

nabywania umiejętności przez żołnierzy, ćwiczenia powtarza się, stopniując trud-

ności przez: skrócenie czasu obserwacji i ukazywania się celów, zmniejszanie

dopuszczalnego błędu oceny odległości i prędkości celów, prowadzenie obserwa-

cji w nocy i w maskach przeciwgazowych wraz z pozorowaniem zjawisk pola

walki (huk, ogień, kurz, maskowanie obiektów itp.).

94. Dopuszczalny błąd w ocenie odległości, w zależności od sposobu jej określania,

może wynosić:

1) „na oko” – w dzień 15%, w nocy 20%;

36

2) za pomocą przyrządów optycznych – w dzień 10%, w nocy 15%.

Podczas określania odległości w ruchu każdą wartość dopuszczalnych błędów

powiększa się o 5%. Powyższe ustalenia nie dotyczą ćwiczeń, w których do po-

miaru odległości używa się przyrządów optycznych (celowników) z urządzeniami

dalmierczymi.

95. Ćwiczenia indywidualne uważa się za wykonane, gdy wykryto i rozpoznano,

a także określono odległość w granicach dopuszczalnych błędów do co najmniej

60% celów.

6.2. Ćwiczenia przygotowawcze z broni strzeleckiej oraz z użyciem trenażerów

96. Ćwiczenia przygotowawcze służą do nauczania oraz ciągłego doskonalenia umie-

jętności i podtrzymywania kondycji strzeleckiej żołnierzy poprzez realizację za-

dań w zakresie posługiwania się uzbrojeniem w różnych warunkach, przechodze-

nia od teorii strzelania do praktycznego rozwiązywania zadań metodami bez-

ogniowymi i ogniowymi, na odległościach zmniejszonych i rzeczywistych, a tak-

że wyrabianiu nawyków i doskonaleniu umiejętności indywidualnych i zespoło-

wych w skutecznym prowadzeniu ognia z etatowego uzbrojenia.

97. Ćwiczenia przygotowawcze poprzedzają realizację strzelań szkolnych i bojowych

z broni strzeleckiej. W trakcie realizacji ćwiczeń przygotowawczych należy wy-

korzystywać: broń strzelecką i sportową (pneumatyczną, małokalibrową), urzą-

dzenia szkolno-treningowe, trenażery i symulatory.

98. Ćwiczenia przygotowawcze prowadzi się na obiektach szkolenia strzeleckiego

(w garnizonie i na poligonie) z wykorzystaniem urządzeń szkolno-treningowych

i symulatorów oraz etatowego uzbrojenia, w dzień i w nocy, przy użyciu przyrzą-

dów celowniczych mechanicznych i optycznych. Winny one być prowadzone

w warunkach zbliżonych do realnego pola walki, to znaczy z zastosowaniem

efektów akustycznych i wizualnych.

99. Opracowując warunki ćwiczeń przygotowawczych, w szczególności należy brać

pod uwagę następujące uwarunkowania organizacyjne i merytoryczne:

1) organizacyjne, uwzględniające:

37

a) przeznaczenie i zadania pododdziału na kolejny rok szkoleniowy,

b) przydzielone limity środków bojowych (pozoracji, oraz resursów eksplo-

atacyjnych),

c) możliwości bazy szkoleniowej,

d) posiadaną liczbę dni przeznaczonych na szkolenie,

e) termin i miejsce zasadniczych przedsięwzięć szkoleniowych,

f) stopień wyszkolenia żołnierzy;

2) merytoryczne, uwzględniające:

a) postawy strzeleckie – leżąca z wykorzystaniem podpórki, z wolnej ręki,

klęcząca lub stojąca,

b) rodzaj i charakter celu – od celów stałych, ukazujących się, poruszających

się oraz dużych, średnich, małych,

c) czas ukazywania się celów – ćwiczenia umożliwiające swobodne wykrycie

celu i oddanie kilku strzałów,

d) rodzaj broni, z której prowadzony jest ogień,

e) rodzaj ognia,

f) rodzaj środków wizualizacji – ćwiczenia z nakłuwaczem, impulsem lase-

rowym, amunicją bojową, ślepą,

g) liczbę amunicji – ćwiczenia umożliwiające oddanie kilku strzałów do tego

samego celu o ograniczonej liczbie amunicji,

h) zasięg celowania i pola widzenia celów – ćwiczenia, w których cele znaj-

dują się w zasięgu strzału bezwzględnego, na odległościach rzeczywistych

i wydłużonych,

i) kolejność użycia środków nauczania – od ćwiczeń na urządzeniach do na-

uki i kontroli celowania, poprzez szkolenie na trenażerach i symulatorach,

strzelania z broni sportowej, ćwiczenia i strzelania na placach ćwiczeń,

strzelnicach bojowych itd.,

j) kompleksowość szkolenia – ćwiczenia w wyrabianiu nawyków w obsługi-

waniu broni, posługiwaniu się mechanizmami, itp. prowadzić równolegle

ze strzelaniami przygotowawczymi,

38

k) kryteria oceniania – czuwać nad indywidualnymi postępami szkolonych,

każdy błąd musi być zauważony, przeanalizowany i usunięty.

100. Podczas prowadzenia ćwiczeń przygotowawczych stosować ogólnie przyjęte za-

sady nauczania, a w szczególności eksponować zasadę stopniowania trudności

oraz realizmu w szkoleniu.

101. Ćwiczenia z wykorzystaniem urządzeń treningowych (UT) mają na celu wyro-

bienie nawyków manualnych w szybkim i sprawnym naprowadzaniu broni na

cel, nauczanie i doskonalenie umiejętności rozwiązywania zadań strzeleckich

oraz podtrzymywania kondycji strzeleckiej żołnierzy (drużyny, obsługi, załogi).

102. Szkolenie z wykorzystaniem UT prowadzi się w czasie zajęć ze szkolenia strze-

leckiego, a także jako doskonalące w czasie innych zajęć i samokształcenia, aby

zapewnić opanowanie umiejętności posługiwania się bronią oraz prowadzenie

celnego ognia.

103. W celu umożliwienia śledzenia postępów w szkoleniu wszystkie oceny za zdo-

byte zadania i ćwiczenia na UT należy ewidencjonować w dokumentach szkole-

niowych.

104. Na podstawie analizy indywidualnych wyników uzyskanych w szkoleniu na UT,

dowódca pododdziału podejmuje decyzję o dopuszczeniu szkolonych do strze-

lań z wykorzystaniem amunicji bojowej lub powtórzenia ćwiczeń.

6.2.1. Ćwiczenie przygotowawcze z karabinka do pełnienia służby wartowniczej

Cele: nr 1 – 2 x figura bojowa nr 40 (biegnący) ukazuje i ukrywa się

na komendę kierownika strzelania;

nr 2 – figura bojowa nr 23 (popiersie);

nr 3 – figura bojowa nr 30 (klęczący);

Cele nr 2 i 3 ukazują się jednocześnie na 25 sekund po

10 sekundach od ukrycia się celu nr 1.

Odległość: do celu:

nr 1 – 150 m;

Do celu nr 1 nie prowadzi się ognia.

39

nr 2 – 75 m;

nr 3 – 100 m.

Liczba nabojów: 6 szt.

Czas: ograniczony ukazywaniem się celów.

Postawa: do celu:

nr 1 – stojąca;

nr 2 i 3 – klęcząca za ukryciem.

Rodzaj ognia: ogień pojedynczy.

Ocena: „bardzo dobrze” – trafić dwa cele;

„dobrze” – trafić cel nr 2;

„dostatecznie” – trafić cel nr 3.

Warunki strzelania: dzień, noc.

Wskazówki: Strzelanie ma na celu nauczenie żołnierza regulaminowego postępowa-

nia z użyciem broni w trakcie pełnienia służby wartowniczej. Po otrzymaniu maga-

zynka z amunicją, strzelający podłącza go do broni (bez wprowadzenia naboju do

komory nabojowej), zabezpiecza broń. Na komendę kierownika strzelania „Wartow-

nik na posterunek – marsz”, strzelający zajmuje stanowisko ogniowe na LOO, prze-

nosi broń w położenie określone w tabeli posterunku. Kierownik strzelania nakazuje

podnieść cel nr 1 i podaje komendę „Dwie nieznane osoby”, strzelający ostrzega

„STÓJ - służba wartownicza”. Następnie kierownik strzelania podaje „osoby zbliżają

się”, strzelający ostrzega „STÓJ – bo strzelam” i przeładowuje broń. Kierownik

strzelania dodaje „Strzał ostrzegawczy został oddany, zbliżający kryją się, ZABEZ-

PIECZ BROŃ” i nakazuje opuścić cel nr 1. Strzelający przyjmuje postawę klęcząc za

ukryciem, prowadzi obserwację i po wykryciu celu nr 2 i 3 prowadzi ogień.

6.2.2. Ćwiczenie przygotowawcze z karabinka Mini Beryl do pełnienia służby

wartowniczej

Cele: nr 1 – 2 x figura bojowa nr 40 (biegnący) ukazuje i ukrywa się

Do celu nr 1 nie prowadzi się ognia.

40

na komendę kierownika strzelania;

nr 2 – figura bojowa nr 23 (popiersie);

nr 3 – figura bojowa nr 30 (klęczący).

Cele nr 2 i 3 ukazują się jednocześnie na 25 sekund po

10 sekundach od ukrycia się celu nr 1.


nr 1 – 150 m;

nr 2 – 50 m;

nr 3 – 75 m.

Liczba nabojów: 6 szt. (w pistoletach, które nie mają przełącznika rodzaju ognia –

12 szt.).


Postawa: do celu:

nr 1 – stojąca;

nr 2 i 3 – klęcząca za ukryciem.

Rodzaj ognia: ogień pojedynczy (w pistoletach, które nie mają przełącznika

rodzaju ognia – krótkimi seriami).

Ocena: „bardzo dobrze” – trafić dwa cele;

„dobrze” – trafić cel nr 2;

„dostatecznie” – trafić cel nr 3.

Warunki strzelania: dzień, noc.

Wskazówki: Strzelanie ma na celu nauczenie żołnierza regulaminowego postępowa-

nia z użyciem broni w trakcie pełnienia służby wartowniczej. Po otrzymaniu maga-

zynka z amunicją, strzelający przyłącza go do broni (bez wprowadzenia naboju do

komory nabojowej), zabezpiecza broń. Na komendę kierownika strzelania „Wartow-

nik na posterunek – marsz”, strzelający zajmuje stanowisko ogniowe na LOO, prze-

nosi broń w położenie określone w tabeli posterunku. Kierownik strzelania nakazuje

podnieść cel nr 1 i podaje komendę „Dwie nieznane osoby”, strzelający ostrzega

„STÓJ - służba wartownicza”. Następnie kierownik strzelania podaje „osoby ucieka-

ją”, strzelający ostrzega „STÓJ – bo strzelam” i przeładowuje broń. Kierownik strze-

41

lania dodaje „Strzał ostrzegawczy został oddany, uciekający kryją się, ZABEZPIECZ

BROŃ” i nakazuje opuścić cel nr 1. Strzelający przyjmuje postawę klęcząc za ukry-

ciem, prowadzi obserwację i po wykryciu celu nr 2 i 3 prowadzi ogień.

6.2.3. Ćwiczenie przygotowawcze z pistoletu maszynowego do pełnienia służby

wartowniczej

Cele: nr 1 – figura bojowa nr TS-10 ukazuje się dwa razy; pierwsze

ukazanie – na 20 sekund; drugie ukazanie na 10 sekund, bezpo-

średnio po trafieniu lub ukryciu się celu nr 2;

nr 2 – figura bojowa TS-10, ukazuje się na 10 sekund, po 5 se-

kundach od trafienia lub ukryciu się celu nr 1 po jego pierwszym

ukazaniu;

nr 3 – figura bojowa nr TS-10, ukazuje się na 10 sekund, cel

ukazuje się bezpośrednio po trafieniu lub ukryciu się celu nr 1

po jego drugim ukazaniu.


nr 1 i 2 – 40-50 m;

nr 3 – 20-25 m.

Liczba nabojów: 5 szt.


Postawa: dowolna (według decyzji strzelającego).

Rodzaj ognia: ogień pojedynczy.

Ocena: „bardzo dobrze” – trafić trzy cele;

„dobrze” – trafić dwa cele;

„dostatecznie” – trafić jeden cel.

Warunki strzelania: dzień.

Wskazówki: Po otrzymaniu magazynka z amunicją, strzelający przyłącza go do bro-

ni (bez wprowadzenia naboju do komory nabojowej), zabezpiecza broń. Na komendę

kierownika strzelania „Wartownik na posterunek – marsz”, strzelający zajmuje sta-

nowisko ogniowe na LOO (na miejsce wskazane jako posterunek), przenosi broń w

42

położenie określone w tabeli posterunku. Po ukazaniu się celu nr 1 strzelający („war-

townik”) kieruje broń w stronę celu i zgodnie z zasadami regulaminu wzywa do za-

trzymania „STÓJ - służba wartownicza”, „STÓJ – bo strzelam”, wprowadza nabój

do komory nabojowej, oznajmia głosem „oddałem strzał ostrzegawczy” (strzału

ostrzegawczego nie oddaje praktycznie), po czym ogniem pojedynczym prowadzi

ogień do celu. Po trafieniu lub ukryciu się celu nr 1 za jego pierwszym ukazaniem,

strzelający może zmienić postawę strzelecką (klęcząca lub stojąca za ukryciem) –

istotnym jest, aby strzelający samodzielnie dokonał wyboru postawy strzeleckiej,

możliwej do przyjęcia na posterunku, na którym w przyszłości będzie pełnił służbę

wartowniczą. Po wykryciu kolejnych celów strzelający samodzielnie prowadzi ogień.

Po trafieniu lub ukryciu się celu nr 3 dalsze czynności kierownika strzelania i strzela-

jącego przebiegają zgodnie z ogólnymi ustaleniami programu strzelań.

6.3. Ćwiczenia w rzucaniu granatami ręcznymi

105. Ćwiczenia w rzucaniu granatami ręcznymi mają na celu nauczenie żołnierzy po-

sługiwania się i wykonywania rzutów granatami zaczepnymi, obronnymi

i przeciwpancernymi z różnych postaw i z wozów bojowych.

106. Podczas ćwiczeń żołnierze rzucają granatami ćwiczebnymi w dzień i w nocy

oraz bojowymi i treningowymi – w dzień. Zezwala się na powtórzenia rzutu

granatem bojowym. Decyzję podejmuje kierownik rzutu granatem.

107. Na rzucanie granatami bojowymi zezwalać tylko tym żołnierzom, którzy

znają warunki bezpieczeństwa i budowę granatów, opanowali umiejętność wła-

ściwego obchodzenia się z nimi.

108. Rzut granatem bojowym organizować ze szkolonymi po zrealizowanym

treningu granatem ćwiczebnym lub treningowym wg warunków rzutu gra-

natem bojowym.

109. Ćwiczenia w rzucaniu granatami ćwiczebnymi lub treningowymi prowadzi się

na obiektach szkoleniowych itp.: placach ćwiczeń ogniowych, strzelnicach itp.,

natomiast ćwiczenia w rzucaniu granatami bojowymi prowadzi się na specjal-

nych, odpowiadających warunkom bezpieczeństwa rzutniach.

43

110. Na kierownika ćwiczenia w rzucaniu granatami bojowymi wyznacza się żoł-

nierza lub osobę wyznaczoną Rozkazem Dowódcy JW. wyszkoloną do prowa-

dzenia zajęć z użyciem granatów bojowych.

111. Rzutnia granatów bojowych powinna być urządzona tak, aby podczas rzu-

cania:

1) granatami zaczepnymi – w odległości 200 m;

2) obronnymi lub przeciwpancernymi – w odległości 400 m;

nie znajdowało się nic co mogłoby być narażone na działanie odłamków (ludzie,

zwierzęta lub sprzęt). Rzutnie oznacza się chorągwiami, tablicami z napisami

ostrzegawczymi. Na drogach dojazdowych, ścieżkach itp. należy zorganizować

posterunki ubezpieczające wyposażone w środki łączności.

112. Po osiągnięciu gotowości do rzutów na przedpiersiu okopu (na wozie bojowym

lub samochodzie), z którego prowadzi się rzuty, ustawia się czerwoną chorą-

giew.

113. W czasie rzucania granatami kierownik ćwiczenia i ćwiczący powinni być

w hełmach (z wozów bojowych w hełmofonach).

114. Granatem bojowym rzuca tylko jeden ćwiczący (szkolony). Podczas rzucania

granatami bojowymi, kierownik ćwiczenia i ćwiczący znajdują się w okopie,

każdy na swoim miejscu. Na rzutniach typowych pozostali szkoleni znajdują się

w schronach urządzonych zgodnie z ustaleniami odpowiednich instrukcji. Na

rzutniach urządzanych czasowo (doraźnie) jeden lub dwóch żołnierzy, którzy

mają wykonać w następnej kolejności rzut granatem bojowym, oczekuje

w schronie. Pozostali znajdują się w punkcie nauczania (w odległości 400 m od

miejsca rzucania granatami bojowymi).

115. Między kierownikiem ćwiczenia a grupą ubezpieczenia w czasie rzucania gra-

natami bojowymi należy zorganizować zdublowaną łączność.

116. Zabrania się podnoszenia, przenoszenia, niewybuchu z miejsca jego upadku

(niewybuchy niszczyć na miejscu).

117. Podczas ćwiczeń w rzucaniu granatami ręcznymi ćwiczebnymi z wozów bojo-

wych (samochodów) można rzucać je ze wszystkich włazów, z wyjątkiem włazu

44

kierowcy (z samochodu – z wyjątkiem kabiny kierowcy). Z wozów bojowych

(samochodów) nie wykonuje się rzutów granatem bojowym.

118. Niszczenie uszkodzonych granatów bojowych i niewybuchów organizuje kie-

rownik ćwiczenia (rzutu) przy udziale grup (patroli) rozminowania lub specjali-

stów wojsk inżynieryjnych mających odpowiednie przeszkolenie specjalistycz-

ne.

45

ROZDZIAŁ 7.

STRZELANIA SZKOLNE

119. Strzelania szkolne z broni strzeleckiej służą do nauki prowadzenia celnego ognia

różnymi sposobami w dzień i w nocy oraz w maskach przeciwgazowych, jak

również umiejętności samodzielnego rozwiązywania zadań strzeleckich. Przy-

gotowują do realizacji strzelań bojowych, sytuacyjnych i specjalnych. Strzelania

szkolne obowiązują pod

DOWÓDZTWO WOJSK LĄDOWYCH · 2019. 5. 13. · 2 „WYCIĄG” ROZKAZ NR 167/Szkol./P7 SZEFA SZTABU...

Documents

Transcript of DOWÓDZTWO WOJSK LĄDOWYCH · 2019. 5. 13. · 2 „WYCIĄG” ROZKAZ NR 167/Szkol./P7 SZEFA SZTABU...