Dorota Jaszczak-Kuźmińska

Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

Działania związane z pomocą rodzinom z problemem przemocy były podejmowane w Polsce od 1996 roku na podstawie znowelizowanej ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, do której został wprowadzony artykuł określający, iż zadaniem własnym gminy jest „Udzielanie członkom rodzin z problemem alkoholowym pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą”

Zasoby zbudowane w systemie rozwiązywania problemów alkoholowych są dostępne dla

wszystkich, niezależnie od występowania w ich rodzinie problemu alkoholowego

W 2011 roku funkcjonowało 2.583 miejsc pomocy dla członkow rodzin z problemem przemocy (tj. o 134 więcej niż w 2010r), w tym:

1.676 punktów konsultacyjnych dla członków rodzin z problemem przemocy w rodzinie,

450 telefonów zaufania 156 schronisk/hosteli 193 ośrodki interwencji kryzysowej dla ofiar przemocy w rodzinie 108 ośrodków wsparcia Oprócz pomocy profesjonalistów zatrudnionych w ww placówkach,

osoby doznające przemocy mogły skorzystać z oferty; 417 grup wsparcia, 232 grup terapeutycznych 268 grup socjoterapeutycznych dla dzieci krzywdzonych.

Ze środków uzyskanych z zezwoleń na sprzedaż alkoholu, na zadania związane z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, w 2011 roku

wydano kwotę 26.374608 zł.

Gdy ustawodawca budował podstawy gminnego systemu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych to jednym z pierwszych rozstrzygnięć było powołanie gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.

Ze względu na wagę i znaczenie problemów alkoholowych intencją ustawodawcy było aby komisja stanowiła interdyscyplinarny zespół ekspertów w zakresie lokalnej polityki wobec

problemów alkoholowych.

Zadania GKRPA Inicjuje zadania określone w art. 4 ust. 1

ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (zadania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych)

Podejmuje czynności zmierzające do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego

Opiniuje wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych pod względem zgodności lokalizacji punktów sprzedaży z uchwałami w gminie

Może dokonywać kontroli punktów sprzedaży napojów alkoholowych

W związku z realizacją procedury zobowiązania do leczenia odwykowego, która uruchamiana jest w stosunku do osób uzależnionych od alkoholu, których uzależnienie uderza w prawne i osobiste dobra innych osób np. zakłócanie porządku publicznego, rozkład pożycia małżeńskiego, przemoc w rodzinie (przesłanki społeczne), do GKRPA trafiały osoby, w których rodzinach dochodziło do przemocy.

Nadużywanie alkoholu jest czynnikiem ryzyka wystąpienia w rodzinie

przemocy.

Zbyt duża różnica w liczbie członków rodzin z problemem alkoholowym w porównaniu z liczbą członków rodzin z problemem przemocy, w którymi rozmawiali przedstawiciele GKRPA.

Uruchomienie procedury zobowiązania do leczenia odwykowego nie jest wystarczająca formą pomocy dla

członków rodzin z problemem alkoholowy.

Osoba doznająca przemocy

policjaOPS

GKRPA

Znowelizowana w 2010 roku, ustawa o przeciwdzialaniu przemocy w rodzinie nałożyła na członków GKRPA nowe zadania:-współpracę w zespołach interdyscyplinarnych i grupach roboczych- realizację procedury „Niebieskie Karty”

§ 12. W ramach procedury przedstawiciel gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych podejmuje działania, o których mowa w § 11 pkt 1 - 3 i 5.

1. diagnozuje sytuację i potrzeby osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;

2. udziela kompleksowych informacji o:

a) możliwościach uzyskania pomocy w szczególności: psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie,

b) formach pomocy dzieciom doznającym przemocy w rodzinie oraz o instytucjach i podmiotach świadczących tę pomoc,

c) możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;

3. organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;

1. może prowadzić rozmowy z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie, oraz informuje te osoby o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w programach oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc

w rodzinie.

- Przedstawiciel GKRPA podczas rozmowy z członkiem rodziny z problemem alkoholowym rozpoznaje bądź podejrzewa występowanie przemocy w tej rodzinie. Oprócz zajęcia się problemem alkoholowym w tej rodzinie, porusza także temat przemocy. Uruchamia procedurę NK poprzez wypełnienie formularza A, który następnie odsyła do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarenego.

Jako ,że w rodzinie jest problemem alkoholowy , członek GKRPA zostaje powołany do grupy roboczej.

- Mimo, iż członek GKRPA nie uruchamiał procedury NK, to zostaje powołany w skład grupy roboczej gdyż w trakcie rozmowy przedstawiciela innej służby powołanej do uruchamiania procedury NK z członkiem rodziny z problemem przemocy, okazuje się, że w rodzinie oprócz problemu przemocy występuje także problem alkoholowy.

W 2011 roku przedstawiciele GKRPA ( procedura obowiązuje od października 2011, dane sa za cały rok))

- Wchodzili w skład grup roboczych, które udzielili pomocy członkom 14.116 rodzin

- W 2.575 rodzinach uruchomili procedurę „Niebieskie Karty” - Kontaktowali się z ponad 27.000 tysiącami osób doznającymi

przemocy- Kontaktowali się z ponad 19.000 sprawców przemocy- Kontaktowali się z blikso 11.000 świadków przemocy- Złożyli 508 zawiadomień o popełnieniu przestępstwa znęcania się

nad rodziną- - W ponad 4.000 przypadków o fakcie przemocy powiadomili

policję- - w ponad 4.000 przypadków o fakcie przemocy powiadomili inne

niż policja służby- - w 1063 przypadkach poinformowali sąd rodzinny o sytuacji

dziecka w rodzinie- 10.583 sprawców motywowali do udziału w programie korekcyjno-

edukacyjnym

Dziekuję za uwagę