domknięta pętla łańcucha dostaw Fmcg

ekologistyka logistyka zwrotna domknita ptla acucha dostaw logistyka recyklingu

NiewyczerpalNe rdo czystej eNergii im szybciej poegNamy si ze wzrostem i zastpimy go rozwojem, tym lepiej rozmowa z marciNem popkiewiczem roczNy audyt zewNtrzNy dla recyklerw przegld Najciekawszych aplikacji Na smartfoNa zwizaNych z ochroN rodowiska publiczNe kampaNie edukacyjNe dla wprowadzajcych produkty w opakowaNiach a baterie i akumulatory

ZRWNOWAONY ROZWJ W PRAKTYCE

lipiec wrzesie 2016 Nr 3/2016 (20)ISSN 2450-6273 INDEKS 410 292 14,99 PLN (W TYM 23% VAT)

NAKAD DRUKOWANY 1000 EGZ., E-WYDANIE 100 000 EGZ.

domknita ptla acucha dostaw Fmcg

rola ekonomii wspdzielonej wdochodzeniu do celw rodowiskowych

unii europejskiej nowe modele biznesowe wdomykaniu ptli

acucha dostaw (ssc/clsc)

Kompostowanie osadwciekowychwedugBIOKOMPOsp.zo.o.sp.k.

Wszystkozaley odnaszegopodejcia

izaangaowania rozmowa zdr katarzyn michniewsk, prezes Zarzdu

eko cykl organizacja odzysku opakowa s.a.

Zmieniajce si ustawy oraz nowoci zzakresu ochrony rodowiska wymagaj od przedsibiorcw duej znajomoci przepisw praw-nych. Czasopismo ,,Logistyka Odzysku w firmie POL-EKO-APA-RATURA Sp. j. jest obowizkow lektur od pocztku jego istnienia. Kwartalnik jest dla mnie du dawk wiedzy wzakresie ochrony ro-dowiska izrwnowaonego rozwoju, ktr wykorzystuj wcodzien-nych dziaaniach podejmowanych wzakresie proekologicznym naszej firmy. Dziki ,,Logistyce Odzysku zagadnienia te s realizowane na kadym kroku iwe wszystkich obszarach naszej dziaalnoci. Dziki temu najnowsze trendy itechnologie pozwalaj zadba nam orodo-wisko, zrealizowa oczekiwania klientw, jak rwnie odpowiedzial-nie zarzdza przedsibiorstwem.

Monika Blezie-Ruszaj specjalista ds. ochrony rodowiska

wPOL-EKO-APARATURA Sp. j. A. Polok-Kowalska, S. Kowalski

DlACZEgO CZYTAm lOgisTYK ODZYsKu?

OD REDAKCJi

rada naukowaprof. atalay atasuGeorgia Institute of Technology, College of Management, uSadr Joanna BaranSzkoa Gwna Gospodarstwa wiejskiego w warszawiedr hab. in. andrzej Biaowiec, prof. nadzw. uPuniwersytet Przyrodniczy we wrocawiudr hab. Halina Brdulak, prof. nadzw. SGHSzkoa Gwna Handlowa w warszawieprof. Tamer BoyaciMcGill university, kanadadr Marisa de BritonHTV Breda university of applied Sciences, Holandiadr hab. in. andrzej Bujak, prof. nadzw. wSBwysza Szkoa Bankowa we wrocawiuprof. zw. dr hab. Mirosaw Chaberekuniwersytet Gdaskiprof. dr hab. Zenon Foltynowiczuniwersytet Ekonomiczny w Poznaniuprof. zw. dr hab. Marek Grskiuniwersytet Szczeciskidr hab. Pawe Hanczar, prof. uEuniwersytet Ekonomiczny we wrocawiudr Grzegorz Hoppeuniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczydr hab. Sabina kauf, prof. uouniwersytet opolskidr hab. Marek konyuniwersytet Ekonomiczny we wrocawiuprof. dr hab. radim Lenortuniwersytet Techniczny w ostrawie, Czechydr katarzyna Michniewskawojskowa akademia Technicznaprof. dr hab. Bartosz rakoczyuniwersytet Mikoaja kopernika w Toruniudr hab. in. adam Sadowski, prof. waT wojskowa akademia Technicznadr in. ryszard SzpadtPolitechnika wrocawskadr hab. Zenon Trejnis, prof. waTwojskowa akademia Techniczna dr hab. in. krzysztof witkowski, prof. uZ uniwersytet Zielonogrskidr in. Pawe ZajcPolitechnika wrocawska

PrZEwodnICZCY radY naukowEJ dr hab. in. adam Sadowski, prof. waT wojskowa akademia Techniczna

rEdakTor naCZELnY

dr katarzyna Michniewska [email protected]

rEdakTor ProwadZCY

Mateusz Perzanowski, tel. 512 108 [email protected]

rEdakTorZY

Baej Fidziski Piotr Grodkiewicz Grzegorz waltrzakEdyta kubalaSylwia kacka

redakcja nie odpowiada za tre ogosze i reklam z zastrzeeniem art. 36 ust. 4 prawa prasowego. redakcja informuje, i nie zwraca nadesanych tekstw, artykuw. redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i zmiany formy graficznej artykuw wraz ze zmian tytuw i rdtytuw. Przedruk tekstw i ich wykorzystanie tylko za pisemn zgod redakcji. artykuy zawarte w czasopimie nie musz odzwierciedla pogldw wydawnictwa.

MEnadEr dS. dYSTrYBuCJI PraSY I rEkLaMY

Marcin Bajko, tel. 519 184 [email protected]

dZIa MarkETInGu

tel. 519 184 376 [email protected]

druk

aBC Zakad Poligraficznyul. wielkiego dbu 27, 03-262 warszawa

Skad

arkadiusz kowal

korEkTa

Lidia cibek

ISSn 2083-6422

wYdawCa

wydawnictwo Logistyka odzysku M&M Consultingul. Modliska 129, 03-186 warszawa

Szanowni Czytelnicy,z przyjemnoci przekazujemy Pastwu 20., jubileuszowy numer ,,Logistyki Odzysku. Jego tematem wiodcym jest ,,Domknita Ptla acucha Dostaw FMCG. Brana FMCG charak-teryzuje si ogromnym zrnicowaniem asortymentu oraz duym wolumenem sprzeday. Nie-przypadkowo zdaniem wielu ekspertw efektywne zarzdzanie acuchem dostaw dbr szyb-korotujcych stanowi dla logistykw ogromne wyzwanie.Statystyczny Polak zarabia coraz wicej. Wedug GUS jeszcze w2010 roku przecitne miesicz-ne wynagrodzenie brutto wynosio 3435 z, w2015 roku byo to ju 4121 z. Przekada si to rwnie na ilo kupowanych przez nas produktw. Rzumy okiem na nasz ,,domow ksigo-wo jaki procent na otrzymanych paragonach stanowi produkty szybkozbywalne? Niech odpowied na to pytanie skoni Pastwa do refleksji nad istot odpowiedniego zarzdzania acuchem dostaw oraz cyklem ycia produktw zbrany FMCG. Wdziale ,,Ze wiata Nauki znajd Pastwo wicej argumentw potwierdzajcych kluczowe znaczenie zamknitej ptli wbrany FMCG. Szczeglnie polecam artyku dotyczcy nowych modeli biznesowych wdo-mykaniu ptli acucha dostaw ukazujcy rol popularnych ostatnio inicjatyw wimplementacji gospodarki oobiegu zamknitym oraz tworzeniu tzw. spoeczestwa recyklingu.Wdziale ,,Relacja prezentujemy Pastwu to, co dziao si podczas VI Midzynarodowej Kon-ferencji Logistyka Odzysku oraz pragniemy przybliy nowe, efektywne rdo energii, jakim jest technologia fuzji jdrowej.Wtym numerze wyjtkowo przygotowalimy dla Pastwa dwa wywiady z Marcinem Popkie-wiczem, naukowcem iautorem bestsellerw ,,wiat na rozdrou i ,,Rewolucja energetyczna. Ale po co? oraz dr Katarzyn Michniewsk, ekonomist rodowiskowym iPrezesem Eko Cykl Organizacja Odzysku Opakowa S.A. Co do powiedzenia maj nam ludzie, ktrym rodowisko nie jest obojtne iktrzy rzeczywicie chc co zmieni? Czy warto poda ich ladem?

Zyczeniami zajmujcej lektury, Mateusz Perzanowski

rEdakTor ProwadZCY CZaSoPISMa LoGISTYka odZYSku

Logistyka Odzysku jest czasopismem punktowanym. wedug wykazu Ministerstwa nauki i Szkolnictwa wyszego z dn. 23.12.2015, autor za publikacj artykuu naukowego otrzymuje 6 punktw.

nakad drukowanY 1000 EGZEMPLarZYE-wYdanIE 100 000 EGZEMPLarZY

CZaSoPISMo LoGISTYka odZYSku drukowanE JEST na PaPIErZE Z rECYkLInGu

W RAmACH PuBliCZNYCH KAmPANii EDuKACYJNYCH EKO CYKl ORgANiZACJA ODZYsKu OPAKOWA s.A. WERsJA ElEKTRONiCZNA CZAsOPismA ,,lOgisTYKA ODZYsKu DOsTPNA BEZ DODATKOWYCH OPAT NA sTRONiE WWW.EDuKACJAEKOlOgiCZNA.COm

LoGISTYka odZYSku / 3 3/2016 (20)

sPis TRECi

Zachcamy do przesyania artykuw do publikacji w Logistyce odzysku i Journal of reverse Logistics. Szczegowe wy-tyczne dla autorw s dostpne pod nastpujcymi adresami: www.logistyka-odzysku.pl, www.jorl.eu. Czekamy rwnie na listy do redakcji, zawierajce pytania bd opinie na temat czasopisma. do Pastwa dyspozycji s take nasi eksperci zbrany logistyki odzysku i szeroko pojtego doradztwa w zakresie ochrony rodowiska.

KLUBekoCSR

klub-csr.pl

Klub ekoCSR to przyszo rynku i Twojej firmy Przekonaj si, jak wiele moesz zyska!

Jak przystpi do Klubu ekoCSR?Krok 1 wejd na stron Klubu ekoCSR: www.klub-csr.pl Krok 2 zarejestruj si w KlubieKrok 3 poczekaj na potwierdzenie przyjcia do Klubu Krok 4 ciesz si z korzyci zwizanych z Klubem ekoCSR

Wicej informacji: www.klub-csr.pl fb.com/csrkonferencja [email protected], tel. 502 066 028

ZE WiATA NAuKi

5 dlaczego domykanie ptli acucha dostaw jest szczeglnie istotne wprzypadku dbr szybkorotujcych?

AKTuAlNOCi

8 aktualnoci PATRONATY

11 Patronaty12 kongres Logistics 2016 TEmAT NumERu

13 rola ekonomii wspdzielonej w dochodzeniu docelw rodowiskowych unii Europejskiej nowe modele biznesowe w domykaniu ptli acucha dostaw (SSC/CLSC)

20 Specyfika zarzdzania zamknit ptl acucha dostaw wsektorze spoywczym

27 Trendy na rynku opakowa produktw konsumpcyjnych przeznaczonych do szybkiego obrotu (FMCG)

ZRWNOWAONY ROZWJ

30 koncepcja spoecznej odpowiedzialnoci biznesu wsieciach sklepw wielkopowierzchniowych wPolsce

34 Zrwnowaony rozwj wopakowaniach brany FMCG waspekcie ekologicznym

PRAWO

37 Przepisy rodowiskowe wyzwaniem dla brany FMCG40 kontrola obrotu ywnoci cigle wfazie zaoe

legislacyjnych

42 Publiczne kampanie edukacyjne dla wprowadzajcych produkty wopakowaniach abaterie iakumulatory

WYWiAD

45 wszystko zaley od naszego podejcia izaangaowania rozmowa zdr katarzyn Michniewsk, Prezes Zarzdu Eko Cykl organizacja odzysku opakowa S.a.

ZARZDZANiE RODOWisKOWE

48 Studia podyplomowe CLSC (Closed Loop Supply Chain) domknita ptla acucha dostaw dziki logistyce odzysku

51 kompostowanie jako skuteczna izdrowa alternatywa rolnego zagospodarowania osadw ciekowych

NOWE TRENDY

54 Zakad Termicznego unieszkodliwiania odpadw komunalnych wkoninie

NAJlEPsZE PRAKTYKi

58 rozstrzygnito IV edycj konkursu Przedsibiorca Efektywny Surowcowo!

RElACJA WiAT

61 niewyczerpalne rdo czystej energii RElACJA POlsKA

63 VI Midzynarodowa konferencja Logistyka odzysku opakowania ju za nami!

sPOECZEsTWO RECYKliNgu

66 Im szybciej poegnamy si ze wzrostem izastpimy go rozwojem, tym lepiej rozmowa zMarcinem Popkiewiczem

70 roczny audyt zewntrzny dla recyklerw lEKKA sTRONA lOgisTYKi ODZYsKu

72 Przegld najciekawszych aplikacji na smartfona zwizanych zochron rodowiska

JOuRNAl OF REVERsE lOgisTiCs

81 Specifics of Closed Loop Supply Chain Management in the food sector

ZE WiATA NAuKi


dlaczego domykanie ptli acucha dostaw jest szczeglnie istotne wprzypadku dbr szybkorotujcych?

prof. zw. dr hab. Mirosaw ChaberekUniwersytet Gdaski

T radycyjne kryteria maksymalizacji wydajnoci, przy rwnoczenie daleko posunitej ascezie gospodarowa-nia, zostay wostatnich latach poszerzone onowe aspekty racjonalnoci dziaania. Do takich kryteriw niewtpliwie zaliczy naley kryteria rodowiskowe. Uycie lub zuycie szeroko rozumianych zasobw rodowiskowych stao si re-alnym iistotnym kosztem kadej dziaalnoci gospodarczej i stao si te trwaym elementem strategii gospodarczych. Na racjonalno gospodarowania zasobami, wtym zasoba-mi rodowiska, bezporedni, jak iporedni wpyw ma logi-styka. Wspczesny biznes cechuje si konglomeratem kry-teriw racjonalizacji: sfery produkcyjnej (procesy produk-cyjne realizowane wramach acuchw towarowych), sfery rodowiskowej (procesy zrwnowaonego rozwoju) i pro-cesw obsugi logistycznej (acuchy logistyczne). Naley zauway, e temu mocno rozbudowujcemu si ukadowi wzajemnych zalenoci iformuowanym nowym kryteriom racjonalnoci dziaania, towarzyszy baagan semantyczny, jaki powszechnie zapanowa w opisie teorii i praktyki lo-gistycznej. Korzystanie z literatury anglojzycznej i facho-wych angielskich zwrotw, zbitek pojciowych wpraktyce, bez ich merytorycznej, jednolitej interpretacji sprawia, e wiedza logistyczna jest mao precyzyjna, eklektyczna, przez co czsto mao zrozumiaa, dowolnie interpretowana. Po-dobn sytuacj obserwowa mona odnonie do domykania ptli acucha dostaw.

Pojcie acucha dostaw jest wykorzystywane iprzetwarza-ne na wiele sposobw, bez adnej odpowiedzialnoci mery-torycznej. Raz to pojcie jest uywane jako synonim procesu (acucha) logistycznego, raz jako synonim procesw zaopa-trzeniowych, a tak naprawd w moim przekonaniu jest to pojcie opisujce wspzalene od siebie dwa procesy: proces towarowy (produkcyjny realizowany najczciej przez wie-le podmiotw gospodarczych w zwizku z wytwarzaniem okrelonego dobra, np. produktu ywnociowego) oraz pro-cesu logistycznego (acucha logistycznego), zapewniajcego procesowi produkcyjnemu (towarowemu) odpowiednie za-soby, wodpowiedniej iloci, wodpowiednim czasie, zgodnie z celami obsugi logistycznej. Wprowadzenie do systemw gospodarczych zada zwizanych ze zrwnowaonym roz-wojem spowodowao poszerzenie zada gospodarczych oprocesy zwizane zzagospodarowaniem wszelkiego rodza-ju odpadw, pozostaoci produkcji ywnociowej, powtr-nego wykorzystania zuytych produktw iich opakowa. To wielkie zadanie gospodarcze wymaga rwnie racjonalnej obsugi logistycznej zwizanej ze zbirk, segregacj, skado-waniem, przemieszczaniem odpadw, opakowa izuytych dbr. Planowanie, organizowanie, racjonalizowanie takiej dziaalnoci jest niczym innym jak wanie domykaniem ptli acucha dostaw, czyli procesem majcym ostatecznie na celu zbudowanie ptli acucha dostaw. Domykanie ptli acucha dostaw jest zatem etapem przejciowym, jest dzia-aniem, ktre ostatecznie ma si zakoczy zbudowaniem rozwiza produkcyjno-logistycznych, ktre bdzie mona okreli jako ptla acucha dostaw. Ptla jest czym, co ze swej natury musi by zamknite, czym, co zapewnia po-wrt (ptla tramwajowa), ptla programu informatycznego (wykonywanie tych samych procedur do czasu wystpienia nowego zdarzenia), czyli dziaanie, (proces) realizowany we-dug ustalonego powtarzajcego si algorytmu.

Dziaania gospodarcze zwizane zprodukcj ywnoci izagospodarowaniem szeroko rozumianych odpadw ywnociowych wsposb szczeglny predystynowane s do objcia ich modelem ptli acucha dostaw. To, coprzesdza otej predyspozycji, to przede wszystkim to, e tego rodzaju acuchy dostaw obejmuj bardzo due masy towarw zdatnych do konsumpcji, jak ite due iloci odpadw, wymagajcych odzysku lub utylizacji. Produkcja ywnociowa wymaga duej iloci opakowa hurtowych idetalicznych, ozrnicowanej strukturze

6 / LoGISTYka odZYSku LIPIEC wrZESIE 2016

ZE WiATA NAuKi

izrnych materiaw. Wtego rodzaju acuchach dostaw wystpuje bardzo dua, wrcz ogromna liczba miejsc poday tego swoistego rodzaju surowca (zasobu). Cao dziaa zwizanych zprodukcj, magazynowa-niem, transportem, zagospodarowaniem odpadw yw-nociowych podlega wielu restrykcyjnym ograniczeniom, zwaszcza sanitarnym. Wdziaalnoci tej wystpuje dua zmienno iniepewno poday surowca. Jednokierun-kowy przepyw odpadw ogranicza moliwoci wyko-rzystania rodkw transportowych. Tabor, pojemniki, kontenery, skadowiska maj dedykowany charakter, nie mog by uyte wdowolny sposb wzwrotnych prze-pywach. Aspekty te przesdzaj opotrzebie naturalnej synchronizacji popytu, poday zasobw wtrnych wprocesach ich zagospodarowania, czyli opotrzebie zbudowania ptli acucha dostaw produktw ywno-ciowych, co oczywicie wymusza specjaln logistycz-n obsug gospodarowania tym zasobami. Zapewne nie bdzie moliwe podanie jednego, uniwersalnego algorytmu tworzenia poprawnie funkcjonujcej, przyno-szcej zyski ikorzyci, ptli acucha dostaw. Budowanie ptli acucha dostaw wprzypadku wielu acuchw towarowych realizowane bdzie metod prb ibdw.

dr katarzyna MichniewskaPrezes zarzdUekO CykL OrGanizaCJa OdzyskU OPakOwa s.a.wOJskOwa akadeMia teCHniCzna

J ako osoba przez lata odpowiedzialna za plany pro-dukcyjne w odniesieniu do produkcji dbr szybkoro-tujcych (sektor kosmetyczny i spoywczy) mam realny wgld w to, jak istotne znaczenie maj one gospodarczo, ale take rodowiskowo. Kade zatem dziaanie wodnie-sieniu do dobra FMCG przekada si na zauwaalne skutki w caym acuchu dostaw. Poniewa skutki te mog by drastyczne dla rodowiska, warto, aby procesy ich doty-czce byy szczelne, awic przebiegay wcyklu zamkni-tym. Niestety na obecnym poziomie rozwoju zarzdzania rodowiskowego nie jest to zjawisko powszechne. Mimo negatywnych praktyk w tym zakresie warto jednak za-chca do analizowania procesw logistycznych wposzu-kiwaniu rde wartoci dodanej wdziaaniach opartych

na odzysku i recyklingu. Odpowiednie zarzdzanie lo-gistyczne surowcami wtrnymi ma istotny wpyw na ich cen rynkow. Zaangaowanie konsumentw wte procesy moe mie bardzo pozytywny wpyw na osiganie prze-wagi konkurencyjnej. Zwaywszy wic na trendy oglno-wiatowe, warto motywowa istwarza warunki ku temu, aby jak najwicej procesw zwizanych zdostarczaniem dbr powszechnego uytku speniao najwysze standar-dy dbaoci orodowisko. Skala dziaalnoci powoduje, e zostan one zpewnoci odnotowane inagrodzone przez rynek odbiorcw.

dr Joanna BaranszkOa Gwna GOsPOdarstwa wieJskieGO

B rana FMCG (zangielskiego Fast Moving Consumer Goods) obejmuje produkty szybkorotujce, inaczej mwic dobra szybko zbywalne, awic takie, ktre kon-sumenci kupuj regularnie, wcelu zaspokojenia biecych potrzeb. S to nie tylko artykuy spoywcze, ale rwnie kosmetyki, rodki czystoci, rodki higieny, alkohol ipa-pierosy. Sektor FMCG w Polsce rozwija si bardzo szyb-ko iszacuje si, e warto sprzeday tego rynku w2016 roku wzronie nawet do 250 mld z. Biorc pod uwag, e produkty FMCG charakteryzuj si krtkim cyklem ycia, wyzwaniem dla logistyki jest zatem tworzenie sprawnych acuchw logistycznych dla tej grupy produktw. Wraz z rozwojem sektora FMCG wzrasta rwnie ilo opako-wa wprowadzanych na rynek wraz zproduktami szybko-

Uycie lub zuycie szeroko rozumianych zasobw rodowiskowych stao si realnym iistotnym kosztem kadej dziaalnoci gospodarczej istao si te trwaym elementem strategii gospodarczych

ZE WiATA NAuKi

rotujcymi, atym samym wzrasta ilo odpadw. Mona zatem uzna, e domknicie ptli acucha produktw FMCG, czyli takie zarzdzanie wyrobem iacuchem do-staw, aby stworzy system wolny od odpadw lub minima-lizujcy ich poziom, jest tutaj szczeglnie istotne imoe mie kluczowe znaczenie dla caej gospodarki.

Wramach takiego zamknitego modelu acucha dostaw warto zwrci uwag na takie elementy, jak m.in.: ograni-czanie iloci materiaw i energii w czasie produkcji wy-robw FMCG; zastpowanie materiaw nieodnawialnych lub trudnych do recyklingu surowcami przyjaznymi dla rodowiska; zachcanie konsumentw z jednej strony do ograniczania produkowania odpadw, azdrugiej strony do stosowania systemu segregacji. Jednym z kierunkw rozwoju wtym zakresie mog by rwnie dziaania zwi-zane zopracowaniem tworzyw sztucznych wykorzystywa-nych w opakowaniach produktw FMCG, powstajcych nie zropy naftowej, ale zsurowcw odnawialnych (zielo-ny PE) lub wykorzystania polimerw biodegradowalnych,

przydatnych do kompostowania, ktre mogyby zastpi tradycyjne tworzywa sztuczne. Przykadem firmy zbran-y FMCG podejmujcej takie dziaania jest Danone, ktry w 1998 r. jako jeden z pierwszych wprowadzi na rynek niemiecki kubki z PLA (biodegradowalne i uzyskane ze rde odnawialnych), wytworzone przez firm Autobar. Innym przykadem zbrany FMCG jest Coca-Cola, ktra w2007 r. zainwestowaa 2 mln dolarw wfirm recyklin-gow, ktra dawaa kupony klientom w zamian za przy-woone przez nich opakowania jednorazowe.

Domykanie ptli acucha dostaw produktw FMCG jest szczeglnie istotne wobliczu coraz mniejszych itrudniej dostpnych z oraz wci rosncych cen surowcw. Sto-sowanie linearnych systemw przez producentw zbran-y FMCG moe sprawi, e ich produkty nie bd kon-kurencyjne na rynkach midzynarodowych. Warto zatem zmniejszy presj na rodowisko itak projektowa acu-chy dostaw produktw FMCG, aby charakteryzoway si obiegiem zamknitym.

Domykanie ptli acucha dostaw produktw FMCG jest szczeglnie istotne wobliczu coraz mniejszych itrudniej dostpnych z oraz wci rosncych cen surowcw

2016

ORGANIZATOR:

ZNASZ CIEKAWY PRODUKT LUB USUG EKOLOGICZN?A MOE SPOTKAE SI Z PRODUKTEM LUB USUG NIEPRZYJAZN RODOWISKU?

ZGO J DO UDZIAU W KONKURSIE!WYTYPUJ EKO-HIT LUB EKO-KICZI ZGARNIJ EKOLOGICZNE GADETY: WWW.EFEKTYWNYSUROWCOWO.PL/ZGLOSZENIE

Rozstrzygnicie V edycji konkursu w trakcie uroczystej Gali Wieczornej, podczas Konferencji Logistyka Odzysku 19 wrzenia 2017 r., Wrocaw.

Kontakt: Jakub Pastwa tel. 519 184 383 [email protected]

www.efektywnysurowcowo.plwww.facebook.com/efektywnysurowcowo

LAUREACI POPRZEDNICH EDYCJI:

ORGANIZATOR:

Odpowiednie zarzdzanie logistyczne surowcami wtrnymi ma istotny wpyw na ich cen rynkow

AKTuAlNOCi


aktualnociFinalizacja prac nad in-house wodpadachDnia 22 czerwca 2016 r. w Sejmie przegosowano zmiany w Prawie zamwie publicznych (Dz.U. 2004 Nr 19 poz. 177), w ktrym znalazy si przepisy dotyczce zlece in--house w odpadach. Zmiany zakadaj wykrelenie z usta-wy outrzymaniu czystoci iporzdku wgminach (Dz.U. poz. 1399) obowizku organizowania przez gminy przetargw na odbieranie/zagospodarowanie odpadw komunalnych. Dnia 11 lipca 2016 r. Prezydent RP Andrzej Duda oficjalnie podpisa nowelizacj ustawy Prawo zamwie publicznych. Jakie zmiany wprowadzi in-house wodpadach? Ot gmina, ktra posiada wasn spk, bdzie moga bez przetargu zleci jej odbir/zagospodarowanie odpadw komunalnych i tym samym nie bdzie musiaa konkurowa z firmami prywatnymi. Zmiany natomiast nie bd dotyczy odpa-dw komunalnych powstaych wnieruchomociach nieza-mieszkaych obiektach, jak np. sklepy, biura, szkoy czy zakady pracy. Taki podzia wprowadzenie dwch rwno-legych systemw moe drastycznie zmieni system od-padowy oraz wygenerowa wysze koszty dla mieszkacw.In-house budzi due kontrowersje. Jak zauway Dariusz Matlak, prezes zarzdu Polskiej Izby Gospodarki Odpada-mi (PIGO): ,,jednostki samorzdu terytorialnego posiadaj udziay wponad 2,5 tys. spek zograniczon odpowiedzial-noci oraz s akcjonariuszami ponad 400 spek akcyjnych. To potny koncern, ktrego rozwojowi przeszkadza jak si okazuje gwnie konkurencja firm prywatnych.Swj sprzeciw, w sposb zdecydowany, postanowili zama-nifestowa prywatni przedsibiorcy zrzeszeni m.in. wPIGO czy Zwizku Pracodawcw Gospodarki Odpadami (ZPGO). Zorganizowano dwa protesty pod Sejmem, wktrych cz-nie wzio udzia ok. 3,5 tys. pracownikw iprzedsibiorcw zsektora prywatnego, aPIGO iZPGO wystosowali do Pre-zydenta RP Andrzeja Dudy list otwarty z prob o zbada-nie zgodnoci zKonstytucj zmian zwizanych z in-house. Dziaania te nie przyniosy jednak skutku i11lipca 2016r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisa nowelizacj Prawa za-mwie publicznych, ktra wejdzie wycie wczasie 14dni od ogoszenia z wyjtkiem przepisw o zamwieniach in-

-house (od 1 stycznia 2017 r.), artykuu dotyczcego powo-ania zespou do nadzoru zamwienia o wartoci rwnej lubwikszej ni 1 mln euro (6 miesicy od daty ogoszenia) oraz rozporzdzenia dotyczcegometod kalkulacji kosztw cyklu ycia budynkw (24 miesice od ogoszenia).Nie ulega wtpliwoci, e moliwo udzielania zamwie in-house stawia spki komunalne wuprzywilejowanej po-zycji, co wkonsekwencji oznacza realne ryzyko ogranicze-nia dostpu do wiadczenia usug dla podmiotw prywat-nych. Jak skutki in-house odczuj mieszkacy? Czy zmiany spowoduj wzrost kosztw? Przekonamy si ju niebawem.rda:1. Polska Izba Gospodarki odpadami, www.pigo.org.pl2. Matlak d., Zamwienia in-house wodpadach, ,,Logisty-

ka odzysku, 2/2016.3. Bujny M., Maliski M., Skutki wprowadzenia in-house dla

prywatnych przedsibiorcw, ,,Logistyka odzysku, 2/2016.

zmiany wregulaminie utrzymania czystoci iporzdku na terenie m.st. warszawyMiasto Stoeczne Warszawa Biuro Gospodarki Odpada-mi Komunalnymi rozpoczo konsultacje wsprawie pro-jektu nowego Regulaminu utrzymania czystoci iporzd-ku na terenie m.st. Warszawy zdnia 31.05.2016 r.Proponowane przez m.st. Warszawa zmiany w przygoto-wanym projekcie nowego Regulaminu wprowadzaj bar-dzo istotne modyfikacje m.in. wsposobie wyliczenia iloci produkowanych przez podmioty gospodarcze odpadw komunalnych, w taki sposb, i zgodnie z brzmieniem 15 projektu Regulaminu Miasto st. Warszawa odchodzi od aktualnie obowizujcych oglnych wytycznych doty-czcych moliwoci wyliczenia produkowanych odpadw komunalnych wobiektach biurowych, zakadach usugo-wych, obiektach gastronomicznych, obiektach hotelowych, sklepach, galeriach handlowych. W nowej wersji Regula-minu 15 przyjmuje zupenie inny wymiar obligato-ryjnie narzucono podmiotom gospodarczym wyliczenie minimalnych iloci powstajcych odpadw komunalnych wedug zaproponowanych (w zalenoci od charakteru obiektu) przelicznikw. Itak np. dla obiektw biurowych wyliczona ilo produkowanych odpadw komunalnych nie moe by mniejsza ni 2 litry na m2 powierzchni uytkowej. Narzucenie nowych wytycznych dotyczcych wyliczenia minimalnych iloci powstajcych odpadw ko-munalnych moe prowadzi do duego wzrostu kosztw za odbir odpadw komunalnych i jednoczenie moe prowadzi do niepokojcego zjawiska, jakim jest koniecz-no zadeklarowania takiej iloci odpadw komunalnych, jakiej podmiot gospodarczy nie jest w stanie wytworzy na swoim obiekcie. Kolejn istotn zmian w nowym projekcie Regulaminu jest cakowite zrezygnowanie zaktualnie obowizujcych tzw. poziomw czystoci asortymentowej. Aktualnie do-puszczalne jest zanieczyszczenie frakcji segregowanej od-padw komunalnych, np. szka do 20% innymi odpadami (5 pkt 5 obecnie obowizujcego Regulaminu). W no-wym projekcie m.st. Warszawa wykrela pojcie tzw. czy-stoci asortymentu iumieszcza nowy zapis, i selektywnie zbierane frakcje odpadw komunalnych powinny by wol-ne od innych zbieranych frakcji odpadw, awprzypadku zmieszania odpadw zbieranych selektywnie zodpadami zmieszanymi odpady kwalifikuje si jako odpady zmie-szane. W praktyce wprowadzenie takiego zapisu moe spowodowa znaczny wzrost kosztw za odpady komu-nalne, gdy kade (niezamierzone) zmieszanie odpadw zbieranych selektywnie zodpadami zmieszanymi spowo-duje potraktowanie ich jako odpadw zmieszanych i na-liczenie wyszej opaty za oddawane odpady komunalne.rdo:Miasto Stoeczne warszawa Biuro Gospodarki odpada-mi komunalnymi. www.czysta.um.warszawa.pl

AKTuAlNOCi


projekt rozporzdzenia ministra rodowiska wsprawie szczegowego sposobu selektywnego zbierania wybranych Frakcji odpadwDnia 15 czerwca 2016 r. Ministerstwo rodowiska opubli-kowao projekt rozporzdzenia w sprawie szczegowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadw, wynikajcy z przepisw zawartych w art. 4a ustawy z 13 wrzenia 1996 r. outrzymaniu czystoci iporzdku wgmi-nach (Dz.U.z2016 r. poz. 250). Celem rozporzdzenia jest okrelenie szczegowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadw oraz kiedy wymg selektyw-nego zbierania uwaa si za speniony, atake okrelenie odpadw komunalnych podlegajcych obowizkowi se-lektywnego zbierania spord wskazanych wart. 3b ust. 1 iart. 3c ustawy zdnia 13 wrzenia 1996 r. outrzymaniu po-rzdku i czystoci wgminach. Dokument zosta opubliko-wany wraz zuzasadnieniem, wktrym napisano: aktualnie gminy organizuj samodzielnie systemselektywnego zbiera-nia odpadw komunalnych niejednokrotnie ustanawiajc podzia na odpadymokre suche. Taki sposb selektyw-nego zbierania nie daje dobrej jakoci surowca.Projekt zakada, e odpady komunalne bd zbierane wpo-jemnikach, workach wmiejscu ich wytworzenia lub pojem-nikach przeznaczonych do zbierania odpadw gromadzo-nych selektywnie umieszczonych wmiejscach publicznych. Pojemniki te maj by wykonane zmateriaw zapewniaj-cych zabezpieczenie zbieranych odpadw przed dziaaniem niepodanych czynnikw zewntrznych, a kolorystyka pojemnikw iworkw przeznaczonych do zbierania odpa-dw komunalnych miaaby zosta ujednolicona.Projekt zakada zbieranie nastpujcych frakcji odpa-dw komunalnych: papier; metale; tworzywa sztuczne, wtym opakowania wielomateriaowe; szko; odpady ulegajce biodegradacji, ze szczeglnym

uwzgldnieniem bioodpadw.Proponowany w projekcie podzia, kolorystyka i ozna-czenie pojemnikw: Odpady z papieru, tektury, odpady opakowaniowe z pa-

pieru itektury zbiera si wpojemnikach lub workach ko-loru niebieskiego, oznaczonych napisem Papier itektura.

Odpady ze szka oraz odpady opakowaniowe ze szka zbiera si wpojemnikach lub workach koloru zielonego, oznaczonych napisem Szko.

Odpady metali, wtym odpady opakowaniowe zmetali, odpady tworzyw sztucznych, w tym odpady opakowa-niowe ztworzyw sztucznych, oraz opakowania wieloma-teriaowe zbiera si wpojemnikach lub workach koloru tego oznaczonych odpowiednio napisem Metale lub

Tworzywa sztuczne iopakowania wielomateriaowe. Jeeli szko zbiera si wpodziale na szko bezbarwne iko-

lorowe, szko bezbarwne zbiera si w pojemnikach lub workach koloru biaego oznaczonych napisem Szko bez-barwne, a szko kolorowe w pojemnikach lub workach koloru zielonego oznaczonych napisem Szko kolorowe,

Wedug uzasadnienia, na konieczno podjcia prac nad rozporzdzeniem maj wpyw nastpujce czynniki:

Dokonany przez Komisj Europejsk przegld spe-niania wymaga. dot. gospodarki odpadami wkrajach czonkowskich, na podstawie ktrego powsta dokument Mapa drogowa dla Polski, wktrej jedn zrekomendacji jest zdefiniowanie przez Polsk standardw selektywne-go zbierania odpadw komunalnych.

Otrzymanie rodkw z funduszy europejskich na inwe-stycje wzakresie gospodarki odpadami wnowej perspek-tywie finansowej Unii Europejskiej na lata 2014-2020, Komisja Europejska uzalenia od spenienia warunkw ex-ante, z ktrych 2. i 4. (dotyczcy podjcia dziaa zmierzajcych do osignicia poziomw okrelonych dy-rektywami UE, czyli m.in. poziom recyklingu i przygo-towania do ponownego uycia nastpujcych frakcji od-padw komunalnych papieru, metali, tworzyw sztucz-nych iszka) zostay uznane za niespenione przez Polsk.

Przedstawienie propozycji Komisji Europejskiej odno-nie do zmian dyrektyw wzakresie gospodarki odpada-mi, ktre zaostrzaj wymagania dotyczce m.in. selek-tywnego zbierania odpadw komunalnych.

Niski poziom odpadw komunalnych zbieranych selektyw-nie, konieczno ujednolicenia zasad prowadzenia selek-tywnego zbierania odpadw komunalnych na terenie kraju.

Za jako zbieranych odpadw negatywnie wpywajca na stan techniczny instalacji przetwarzajcych odpady.

Na wprowadzenie pojemnikw w wymaganych kolorach gminy bd miay 5 lat od dnia wejcia wycie rozporz-dzenia, natomiast na oznakowanie pozwalajce na waciwe selektywne zbieranie wnich odpadw wterminie nie du-ej ni 6 miesicy od dnia wejcia wycie rozporzdzenia. Rozporzdzenie wejdzie wycie zdniem 1 stycznia 2017 r.rdo: Ministerstwo rodowiska, www.mos.gov.pl

nowe wzory sprawozda dla odbierajcych odpady komunalneDnia 30 czerwca 2016 r. weszo wycie rozporzdzenie Mi-nistra rodowiska zdnia 17 czerwca 2016 r. wsprawie wzo-rw sprawozda oodebranych i zebranych odpadach komu-nalnych, odebranych nieczystociach ciekych oraz realizacji zada zzakresu gospodarki odpadami komunalnymi (Dz.U. z2016 r. poz. 934). Odbierajcy odpady komunalne od wa-cicieli nieruchomoci skadaj sprawozdania za Iprocze 2016 r. ju na wzorach do wjta, burmistrza lub prezyden-ta miasta waciwego ze wzgldu na obszar prowadzenia dziaalnoci w zakresie odbierania odpadw komunalnych od wacicieli nieruchomoci. Marszakowie wojewdztw natomiast roczne sprawozdanie z realizacji zada z zakre-su gospodarowania odpadami komunalnymi za rok 2015, przekazywane do ministra waciwego do spraw rodowiska wterminie do 15 lipca 2016 r., sporzdz zgodnie zdotych-czasowymi przepisami, czyli rozporzdzeniem Ministra ro-dowiska zdnia 15 maja 2012 r. wsprawie wzorw sprawozda oodebranych odpadach komunalnych, odebranych nieczysto-ciach ciekych oraz realizacji zada zzakresu gospodarowa-nia odpadami komunalnymi (Dz.U. z2012 r., poz. 630).Wzory sprawozda dostpne s na stronie internetowej Ministerstwa rodowiska pod adresem: www.mos.gov.pl/srodowisko/odpady/odpady-komunalne/sprawozdaw-czosc/wzory-sprawozdan-w-formacie-docrdo: Ministerstwo rodowiska, www.mos.gov.pl

http://www.mos.gov.plhttp://www.mos.gov.pl

AKTuAlNOCi


100 zmian dla Firm pakiet uatwie dla przedsibiorcw 4 lipca 2016 r. Ministerstwo Rozwoju opublikowao projekt zmian Ustawy ozmianie niektrych ustaw wcelu poprawy otoczenia prawnego przedsibiorcw (nr UD91 w Wyka-zie prac legislacyjnych RM), ktry jest odpowiedzi na zidentyfikowane rne gazie przepisw prawa, ktre ograniczaj rozwj polskiej przedsibiorczoci, stanowic zbdne obcienie biurokratyczne lub istotne utrudnienie w codziennej dziaalnoci firm. Zaproponowane zmiany maj za zadanie usun bariery utrudniajce prowadzenie dziaalnoci gospodarczej w Polsce, w celu zwikszenia konkurencyjnoci naszej gospodarki. Jak informuje Mi-nisterstwo Rozwoju, wiele propozycji przepisw powstao zinspiracji samych przedsibiorcw. Wikszo zmian ma charakter punktowy, polegajcy na usuniciu ewident-nych barier. Zaproponowane zmiany maj za zadanie usun bariery utrudniajce prowadzenie dziaalnoci go-spodarczej wPolsce, wcelu zwikszenia konkurencyjnoci naszej gospodarki.Modyfikacja przepisw nie omina rwnie zarzdzania ochron rodowiska wfirmie. Wprojekcie ustawy znala-zy si m.in. zmiany dotyczce Prawa ochrony rodowiska (Dz.U. 2001 nr 62 poz. 627), Ustawy osystemie zarzdza-nia emisjami (Dz.U. 2009 nr 130 poz. 1070) czy Ustawy ogospodarce opakowaniami iodpadami opakowaniowy-mi (Dz.U. 2013 poz. 888).Proponowane poprawki wprojekcie zmian Ustawy ozmia-nie niektrych ustaw wcelu poprawy otoczenia prawnego przedsibiorcw: 1) zwolnienie z obowizku przeprowadzania kampanii

edukacyjnej przedsibiorcw, ktrzy wdanym roku ka-lendarzowym wprowadzili do obrotu produkty w opa-kowaniach ocznej masie opakowa do 1 Mg;

2) zwolnienie z obowizku skadania sprawozda w sy-tuacji korzystania ze zwolnienia kwotowego od opaty ztytuu korzystania ze rodowiska.

Efektem obu proponowanych zmian ma by zniesienie nadmiernych, czsto nieuwiadomionych, obowizkw cicych na podmiotach, ktre wnajmniejszym stopniu korzystaj ze rodowiska czy wprowadzaj do obrotu nie-wielkie iloci odpadw opakowaniowych.6 lipca 2016 r. projekt zosta przekazany do konsultacji spoecznych wraz zuzasadnieniem iocen skutkw regu-lacji. Przedstawiony projekt jest czci pakietu #100zmianDla-Firm, ktry na pocztku czerwca przedstawi wicepremier Mateusz Morawiecki.rdo: Ministerstwo rozwoju, www.mr.gov.pl

holenderskie nijmegen zielon stolic europy 2018Tytu Zielonej Stolicy Europy przyznawany jest przez Ko-misj Europejsk corocznie miastu liczcemu powyej 100 tys. mieszkacw, wyrniajcemu si ze wzgldu na kryteria: wzrostu gospodarczego, poprawy jakoci ycia mieszkacw i ochrony rodowiska. Wyniki konkursu zostay ogoszone wLublanie, ktra posiada obecnie tytu Zielonej Stolicy Europy 2016 (o przypadku Lublany pisa-limy w 19. Numerze ,,Logistyki Odzysku, Zielone Mia-

sta dobre miejsca do ycia przyp. red.) przez zastpc dyrektora Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. rodowiska Joann Drake.

Status zielonego miasta dotyczy zdrowia i dobrobytu lu-dzi powiedziaa Joanna Drake, podkrelajc wag za-angaowania miast na rzecz zrwnowaonego rozwoju na wiecie. Chodzi oczyste powietrze iwod, dostp do terenw zielonych oraz przodownictwo miasta wkwestii istotnych problemw, takich jak zmiana klimatu iutrata biornorodnoci.Nijmegen posiada efektywny system gospodarki odpada-mi (osignity poziom recyklingu to 68%, do 2020 r. ma on wynosi ju 75%), dziaajcy kolektywnie z wieloma inicjatywami zwikszajcymi wiadomo ekologiczn mieszkacw. To wanie aktywno i szczeglne zaan-gaowanie mieszkacw Nijmegen urzeko Komisj Eu-ropejsk i pozwolio pokona inne holenderskie miasto

s-Hertogenbosch oraz szwedzk Ume.Do tej pory tytu Zielonej Stolicy Europy otrzymao 9 miast: Sztokholm (2010), Hamburg (2011), Vitoria-Gaste-iz (2012), Nantes (2013), Kopenhaga (2014), Bristol (2015), Lublana (2016), Essen (2017) oraz Nijmegen (2018).Komisja Europejska przyznaa rwnie tytu Europejskie-go Zielonego Licia 2017, ktry otrzymao miasto Galway w Irlandii. Nagroda Europejskiego Zielonego licia przy-znawana jest miastom o liczbie mieszkacw pomidzy 50 a 100 tys. mieszkacw. O przyznaniu nagrody Gal-way wedug Komisji Europejskiej zadecydowao podejcie Galway do ekologicznego rozwoju, wspieranie maych i rednich przedsibiorstw oraz zaangaowanie na rzecz edukacji ekologicznej.Tytu Europejskiego Zielonego Licia przyznano do tej pory trzem miastom. W2015 roku by to pierwszy rok, w ktrym zorganizowano konkurs przyznano go mia-stom Mollt del Valles wHiszpanii iTorres Vedras wPor-tugalii.Zrdo: komisja Europejska, www.europa.eu

ZAPisZ si iOTRZYmuJ NEWslETTERY WYDAWNiCTWANewsletter logistyka Odzyskubiece wydarzenia i nowoci z zakresu ochrony rodowiska, m.in. lo-gistyki odzysku, zrwnowaonych acuchw dostaw, zrwnowaonego rozwoju ispoecznej odpowiedzialnoci biznesuwww.logistyka-odzysku.pl/newsletter

Newsletter minilO&Anielaaktualne informacje owydarzeniach zwizanych zekologicznym trybem ycia, ochron rodowiska oraz zrwnowaonym rozwojem, ciekawe gry, ekologiczne konkursy iciekawostkiwww.minilo.org/zapisz-sie-na-newsletter

Newsletter seniorlO50+interesujce wydarzenia, konkursy iakcje adresowane do osb dojrzaych, ciekawostki na temat wiadomej konsumpcji, dbania orodowisko natu-ralne, promocja zdrowego iaktywnego stylu yciawww.seniorlo.org/newsletter

http://www.mr.gov.pl

PATRONATY


HARMONOGRAM SZKOLE 2016*

Wydarzenia pod naszym patronatem zapowiedziiii edycja europejskiego kongresu lean manuFacturing odbdzie si 29-30 wrzenia wkatowicach.

Celem Kongresu jest zgromadzenie osb zwizanych ze szczupym zarzdzaniem w rnych branach i na r-nych poziomach zaawansowania.

Podczas pierwszego dnia Kongresu zostan zaprezento-wane rozwizania, ktre jeszcze nigdy wczeniej nie byy przedstawiane szerokiej publicznoci, aprelegentami bd osoby, ktre wasnymi siami wdraay Lean wswojej or-ganizacji. Bdzie to te wietna okazja do nawizania kon-taktw biznesowych oraz skonsultowanie interesujcych tematw Lean zszerszym gronem praktykw.

Wrd prelegentw pojawi si takie osoby, jak: Robert Soek Wiceprezes ds. handlowych PGE Obrt Tomasz Borsuk Dyrektor Zarzdzajcy Sirio Polska Micha Krauze LEAN Strategy & Quality Head Infosys Tomasz Chu Manufacturing & Development Manager

Faurecia Agnieszka Nalenik-Jurek Lean Lider Schneider Elec-

tric Industries Polska Leszek Sawicki Waciciel oraz Iwona Sorbian Dy-

rektor ds. Zarzdzania iReorganizacji ZM Progress

Drugiego dnia uczestnicy wezm udzia wStudy Visit, czy-li praktycznej wizycie wjednej zfirm zsukcesem wdraa-jcych Lean Manufacturing (Alstom, Esab Polska Sp. zo.o., Schneider Electric Industries Polska Sp. zo.o.)

Dlaczego warto wzi udzia wKongresie: Poznasz dowiadczenie innych we wdraaniu Lean, kt-

re bdziesz mg zastosowa wswojej pracy! Poznasz ludzi, ktrzy wdraali Lean wasnymi siami

wswojej organizacji, bdziesz mg znimi porozmawia iskonsultowa interesujce Ci tematy!

Poznasz ludzi, ktrzy mog by Twoimi potencjalnymi partnerami wbiznesie!

Zobaczysz wpraktyce, jak Lean wdraany jest winnych firmach oraz efekty jego wdroenia. Pojedziesz do firm, gdzie Lean ttni yciem!

Szczegy wraz zprogramem isylwetkami prelegentw mona znale na stronie kongreslean.pl

WRZESIE 2016 r. WROCAW

1315 Kurs obowizki w ochronie rodowiska sprawozdawczo, rozliczanie, opaty (18h)

PADZIERNIK 2016 r. WARSZAWA

10.10. Sprawozdawczo dotyczca korzystania ze rodowiska oraz raportowania do KOBiZE

11.10. Opata produktowa moliwoci realizacji obowizku organizator:EkoCyklOrganizacjaOdzyskuOpakowaS.A.

12.10. Gospodarka odpadami w przedsibiorstwie

13.10. Zaawansowane szkolenie dla specjalistw ds. ochrony rodowiska

7-15 padziernika 2016 SZKOLENIE W JAPONII

Logistyka odzysku w praktyce

LISTOPAD 2016 r. ZAKOPANE

22-24 Kurs obowizki w ochronie rodowiska sprawozdawczo, rozliczanie, opaty (18h)

GRUDZIE 2016 r. WARSZAWA

13.12. Opaty za korzystanie ze rodowiska oraz raportowania do KOBiZE rozliczenie roku 2016

14.12. Opata produktowa sprawozdawczo oraz rozli-czenie roku 2016

organizator:EkoCyklOrganizacjaOdzyskuOpakowaS.A.

15.12. Sprawozdawczo w gospodarce odpadami przygotowanie do rozliczenia roku 2016

* organizatorzy zastrzegaj sobie prawo do zmian wharmonogramie szkole.

M&M Consulting adres do korespondencji: ul. Modliska 129, 03-186 warszawa,

kontakt: agnieszka Budziszewska, tel. kom. (+48) 512 108 434, e-mail: [email protected]

MMCONSULTING.WAW.PL

S esj plenarn pierwszego dnia Kongresu zain-augurowao wystpienie Mariusza Jedliskiego, Przewodniczcego Polskiego Towarzystwa Logi-stycznego, ktry podkreli, jak wany i aktualny jest temat przewodni Kongresu.

Logistyka w cyfrowym wiecie wpisuje si w naj-nowsze trendy, jakie napdzaj wspczesn logi-styk mwi M.Jedliski. Coraz powszechniejsze urzdzenia mobilne pozwalaj nam patrze na wiat poprzez lokalne okno, zbiera dane i kontrolowa wybrane elementy acucha dostaw. Ale ktrego dnia to wiat moe popatrze przez to okno na nas. Korzystajc znowoczesnych technologii, musimy za-da sobie pytanie, czy jestemy odpowiednio do tego przygotowani izabezpieczeni.

Tegoroczna edycja Polskiego Kongresu Logistyczne-go LOGISTICS 2016 zyskaa wymiar europejski ze wzgldu na poczenie z Europejskim Kongresem Logistycznym EUROLOG 2016. Wysoki poziom i szeroki zasig Kongresw po raz drugi docenio wten sposb Europejskie Towarzystwo Logistyczne.

Polski Kongres Logistyczny Logistics 2016 to nie tylko wystpienia i prezentacje. To take miejsce wymiany dowiadcze i wsppracy pomidzy partnerami biznesowymi.

Bogata formua Kongresu obejmujca wystpienia ekspertw iliderw rynku, sesje idebaty tematycz-ne, warsztaty, zwiedzanie firm oraz wystaw Ry-nek Logistyczny sprawia, e dla kadego uczest-nika zfirmy produkcyjnej, dystrybucyjnej, usugo-dawcy czy przedstawiciela nauki Kongres Logistics jest wydarzeniem, na ktrym po prostu trzeba by.

PATRONATY


Caa relacja z Polskiego Kongresu logistycznego logistics 2016 dostpna pod adresem: www.logistics.pl/index.php/relacja

kongres Logistics 2016Wdniach 18-20 maja 2016 r. odbya si XIII edycja Polskiego Kongresu Logistycznego LOGISTICS 2016, najwikszego wydarzenia brany logistycznej wtej czci Europy. Ponad 800 uczestnikw, prelegentw iwystawcw zcaego wiata zawitao do Poznania, aby wzi udzia wwykadach, warsztatach, spotkaniach biznesowych iwystawie produktw iusug logistycznych.


TEmAT NumERuarTYku rECEnZowanY

rola ekonomii wspdzielonej wdochodzeniu docelw rodowiskowych unii Europejskiej nowe

modele biznesowe wdomykaniu ptli acucha dostaw (SSC/CLSC)Celem niniejszego artykuu jest ukazanie wpywu nowego nurtu ekonomii wspdzielonej na realizacj celw rodowiskowych Unii Europejskiej. Dotychczasowe zalenoci midzy tworzeniem si nowych modeli biznesowych domykajcych ptl acucha dostaw awprowadzeniem wPolsce w2002 roku obowizkw zwizanych zopat produktow realizowanych wramach rozszerzonej odpowiedzialnoci producenta (ROP), (ang. EPR extended producer responsibility) s stosunkowo mao znaczce. Koncepcja ta realizowana jest poprzez okrelenie minimalnych poziomw odzysku irecyklingu wposzczeglnych grupach rodzajowych opakowa, jakie przedsibiorca (producent, importer, wprowadzajcy na rynek produkty wopakowaniach) zobowizani s zapewni. Ma to zagwarantowa gminie rodki finansowe na zbirk iprzetwarzanie odpadw bd, wodniesieniu do przedsibiorcw, ktrzy unikaj trudu zorganizowania systemu odzysku irecyklingu, zmusi do poniesienia opaty produktowej na rzecz urzdu marszakowskiego. Sowa kluczowe: domknita ptla acucha dostaw, opata produktowa, odzysk i recykling, poziomy odzysku i recyklingu, gospodarka odpadami, SSC (Sustainable Supply Chain), CLSC (Closed Loop Supply Chain), EPR(Extened Producers Responsability), ROP (Rozszerzona Odpowiedzialno Producenta), Sharing Economy (ekonomia wspdzielona)

The purpose of this article is to show the impact of new sharing economy direction on realization theenvironmental objectives of European Union. Current relationship between the formation of new business models for closed loop supply chain and the introduction in Poland in 2002 of obligations related to the product fee implemented within the framework of the extended producer responsibility (EPR) are relatively insignificant. This concept is carried out by defining minimum levels of recovery and recycling in the relevant groups of packaging which the entrepreneur (producer, importer, entity placing packaged products on the market) is obliged to provide. This is to ensure that the municipality has funds for the collection and processing of waste or, in relation to the entrepreneurs who avoid thetrouble of organising a system of recovery and recycling, to force them to incur the product fee forthe marshals office. Keywords: closed loop supply chain, product fee, recovery and recycling, levels of recovery and recycling, waste management, SSC (Sustainable Supply Chain), CLSC (Closed Loop Supply Chain), EPR (Extended Producers Responsibility), Sharing Economy

The role of the sharing economy inachieving the environmental objectives of the European union new business models in closed loop supply chain (SSC / CLSC)

TEmAT NumERu


arTYku rECEnZowanY

Zgry narzucone wymogi okazuj si by mao mo-tywujce, gdy wci zbyt dua masa odpadw trafia na wysypiska. Jako kontrpropozycja do modelu gospodarki konsumpcyjnej (linearnej) powstaje model gospodarki recyrkulacyjnej, w ktrej istotn rol pe-ni nowy ruch konsumencki okrelany jako ekonomia wspdzielona. Nurt ten z deficytowoci surowcw bu-duje przewag konkurencyjn. Konsumenci, bardziej dbajc o dostp do surowcw czy produktw ni o ich posiadanie, wyznaczaj zupenie nowe trendy na rynku. Wten wanie sposb dokonuje si domykanie ptli a-cucha dostaw poprzez ponowne wykorzystanie danego towaru. Obie koncepcje nie istniej bez sprawnej logi-styki odzysku nie jest moliwe bowiem dostarczenie towaru lub usugi do konsumenta, nie dbajc ojej odbir bd zagospodarowanie pozostaoci. Jestemy wiad-kami rewolucyjnych zmian wywoanych rozwojem technologicznym i ograniczonoci pojemnoci rodo-wiska. Obserwujemy dynamiczny proces dostosowania si czowieka do zmienionych warunkw ekonomiczno-

-ekologicznych.

Model biznesowy gwarantujcy odzysk irecykling przemys czy konsument komu blisze s aspekty rodowiskoweWliteraturze czsto spotyka si okrelenia zamknity cykl produkcyjny, domknita ptla acucha dostaw, zrwno-waona produkcja wszystkie te okrelenia dotycz no-wego podejcia do tworzenia produktw iusug wzwiz-ku zdewastacj rodowiska, jaka si dokonaa wwyniku dynamicznego rozwoju konsumpcji. Do poj tych do-czya gospodarka oobiegu zamknitym naganiana przez Komisj Europejsk wramach promocji nowego podejcia opisanego wnowelizacji dyrektywy ramowej. Do podsta-wowych celw gospodarki recyrkulacyjnej nale: Podniesienie poziomu przygotowania do ponowne-

go uycia i recyklingu odpadw komunalnych do 65% w2030 r.1

Zakaz skadowania segregowanych odpadw oraz ogra-niczenie odsetka skadowanych odpadw komunalnych do 10 % do 2030 r.1

Zwikszenie przygotowania do ponownego uycia ipod-dawania recyklingowi odpadw opakowaniowych do 75% w2030 r. zuwzgldnieniem celw porednich 65% w 2025 r. oraz jeszcze ambitniejszych celw dla wybra-nych grup materiaowych2.

Wymogi odzysku irecyklingu wramach systemu rozsze-rzonej odpowiedzialnoci producenta obarczone s gro-b kary wpostaci opaty produktowej za ich niewykona-nie. Kary te jednak nie s na tyle motywujce, by ograni-cza faktyczne deponowanie odpadw na skadowiskach idodatkowo zacht stanowi niskie opaty za skadowa-nie odpadw. Dla wprowadzenia zmian potrzebne s do-datkowe bodce, ktre spowoduj zmian postpowania wzakresie gospodarki odpadami. Przemys, aby osign nowe cele, musi przeprojektowa dotychczasowe modele biznesowe. W zwizku z powyszym dy do modyfi-kacji procesw pozyskiwania surowcw, odchodzc od surowcw naturalnych na rzecz surowcw wtrnych lub

syntetycznych substytutw. Widoczna jest w tym przy-padku rosnca rola nanotechnologii wtworzeniu tyche substytutw. Odpowiedzialni za funkcjonowanie acu-chw dostaw dostrzegaj, i naley doskonali planowa-nie i rozwj produktw w kierunku ekoprojektowania gwarantujcego odzysk i recykling po wykorzystaniu produktu. Jednoczenie naley doskonali acuchy do-staw pod ktem odpowiedzialnoci za produkty wcaym cyklu ycia produktu3.

Istotnym wsparciem dla realizacji wyej wymienionych zaoe s nastpujce trzy elementy: ekologia industrialna, czyli tworzenie parkw przemyso-

wych zgodnie z zasad zrwnowaonego rozwoju, w ra-mach ktrych dokonuj si wyej wymieniane zmiany,

logistyka odzysku, ktra kady produkt traktowaaby jako rdo surowca po zakoczeniu jego cyklu ycia (ponowne wykorzystanie zaplanowane byoby ju na etapie projektowania produktw),

denie do ekonomii wspdzielonej, gdzie kluczow rol peni nie sprzeda, awynajem produktw4.

Nowy model biznesowy do koca nie jest bliej okrelo-ny. Wtpliwe jest, czy zaley na jego budowie bardziej przedsibiorcom szukajcym nowych sposobw osi-gnicia przewagi konkurencyjnej, czy bardziej wypy-wa zpotrzeb konsumentw, ktrym bliskie s problemy rodowiskowe, ale jednoczenie s zainteresowani do-datkowymi przychodami z wynajmu swojej wasnoci. Analizujc definicj ekonomii wspdzielonej, wyranie wida jej wielowtkowo. Wsplna konsumpcja, wsp-dzielona konsumpcja (ang. collaborative consumption) czy te ekonomia dzielenia si (ang. sharing economy) to terminy opisujce modele ekonomiczne, bazujce czasem na bezinteresownym dzieleniu si, wymianie, ale te ina patnym wypoyczaniu produktw5. Termin jest przeci-wiestwem posiadania rzeczy na wasno. Jest on od-powiedzi na nieograniczone korzystanie ze rodowiska przez due midzynarodowe firmy wramach globalizacji. Pasywne podejcie do problemw rodowiskowych spo-wodowao pobudzenie aktywnoci konsumentw na tym polu. Technologia ikomunikacja rwnych konsumentw spowodowaa wykadnicze zwikszenie skali oddziay-wania mocy nabywczej pienidza na gospodark6. Eko-nomia wspdzielona angauje konsumentw w proble-my rodowiskowe ipozwala im przej inicjatyw wtym

dr Katarzyna Michniewskaadiunkt naukowo-dydaktycznywydzia Logistykikatedra Systemw Bezpieczestwa iobronnociwojskowa akademia Techniczna e-mail: [email protected]

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ekonomiahttps://pl.wikipedia.org/wiki/Model_ekonomicznyhttps://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82asno%C5%9B%C4%87https://pl.wikipedia.org/wiki/Konsument_(ekonomia)

TEmAT NumERu


arTYku rECEnZowanY

zakresie. Termin wsplna konsumpcja wprowadzi Marcus Felson i Joe L. Spaeth w 1978 r.7 Wsplna kon-sumpcja jest te terminem na okrelenie postawy, doty-czcej przykadania przez spoeczestwo coraz mniejszej wagi do posiadania rzeczy na wasno na rzecz dostpu do dbr i to wtedy tylko, gdy s one potrzebne. Ozna-cza to moliwo korzystania z jednego zasobu przez duo wiksz liczb uytkownikw, a wic lepsze i bar-dziej efektywne wykorzystanie zasobw zamknitych wproduktach. Budowa poczucia wspkorzystania daje take pozytywne aspekty poczucia wspodpowiedzial-noci za rodowisko. Przyczynia si wwidoczny sposb do redukcji zuycia zasobw. Jest to inicjatywa oddol-na, a wic szczeglnie istotna i pozytywnie postrzega-na przez mode pokolenie. Ekonomia wspdzielona to przejaw buntu przeciw konsumeryzmowi. Nie tylko redukuje zbdne koszty, dziaania iposiadanie, ale tym samym chroni przyrod. Otzw. ekonomii dzielonej (ang. sharing economy/collaborative consumption) i o tym, e dla wielu konsumentw waniejszy jest dzi dostp do czego ni posiadanie konkretnej rzeczy (ang. access over ownership) dyskutuje si na portalach zarwno na-ukowych, jak i popularnonaukowych do intensywnie. Wielu naukowcw porwnuje ekonomi wspdzielon do komunizmu, wieszczc jej szybki kres. Jednak infor-macje na temat tego zjawiska s coraz powszechniejsze i bardzo pozytywnie odbierane przez rynek konsumen-tw. Daj im poczucie jednoczenie wadzy iniezaleno-ci, umoliwiajc dostp praktycznie do kadego rodzaju dobra na Ziemi (okazuje si bowiem, e najwikszym powodzeniem cieszy si zaczynaj usugi niedostpne wczeniej dla przecitnego Kowalskiego, na przykad ta-kie jak loty prywatnymi helikopterami oferowane przez Uber). Ekonomia wspdzielona daje gwarancj redukcji kosztw idbaoci orodowisko, speniajc jednoczenie nieosigalne wczeniej dla danego konsumenta zapotrze-bowanie. Jest to zauwaalne zarwno wkontekcie rosn-cej liczby oferowanych usug (m.in. carpooling, airbnb, uniiverse), jak iskali, ktr osigaj (np. za pomoc ser-wisu kiva.org od 2005 roku poyczono ju 350 milionw dolarw). Konsumpcja wspdzielona to jeden zdominu-jcych obecnie trendw gwarantujcych efektywne wy-korzystanie zasobw. Nie bez znaczenia dla jego rosncej popularnoci jest moliwo uzyskiwania dodatkowych korzyci finansowych zwizanych ze wspdzieleniem posiadanych rzeczy z innymi konsumentami. Jak wyni-ka zbadania przeprowadzonego wstyczniu 2012 wUSA przez Campbell Mithun8, 60% respondentw deklaruje, e koncepcja dzielenia si dobrami jest dla nich przeko-nujca, a 71% tych, ktrzy korzystali z tego typu usug, zamierza takie zachowania kontynuowa. WPolsce zna-ne dziaania tego typu to chociaby podrowanie za po-moc Uber czy BlaBlaCar. Rynek tzw. usug wspdzielo-nych (ang. peer-to-peer) moe wkrtce odmieni sposb funkcjonowania spoeczestw. Ekonomia wspdzielona przeywa rozkwit iwbrew sceptykom nie jest skierowa-na tylko do wybranych bran. Dziki internetowi prak-tycznie wszystko stao si oglnie dostpnym towarem (Internet of Things IoT). Mona wic wynaj gara (parkatmyhouse.com) lub miejsce do pracy (desksur-

fing.net), wypoyczy na jeden dzie samochd lub inny rodek lokomocji (lyft.me, spinlister.com), anawet zalo-gowa si odpatnie lub nieodpatnie do czyjego WiFi. Dzielc si wasnoci, nie zawsze celem jest osignicie zysku, cho model ten tego nie wyklucza. Dua cz wspkonsumentw udostpnia swoje dobra za darmo lub wformie barteru. Wikszo jednak uytkownikw systemu wspdzielonego traktuje go jako moliwo dodatkowego zarobku. Sam system jest wyjtkowo wy-dajny, powodujc wielokrotne wykorzystanie surowcw, wpeni demokratyczny iopiera si na zaufaniu, do kt-rego wduej mierze przyczyniaj si internetowe oceny uytkownikw. Wten sposb tworzy si nowe pokolenie konsumentw dostawcw, ktrzy s gwarancj ta-szych i bardziej spersonalizowanych produktw oraz usug. Przykadem modelu ekonomii wspdzielonej jest wypoyczalnia rowerw Barclays Cycle Hire wLondynie oraz Zipcar wynajem pojazdw na godziny. Najbar-dziej znanym przykadem modelu sprzeday dajcego moliwo wspdzielenia jest portal aukcyjny eBay, pol-ski odpowiednik to Allegro.

Gwnym filarem ekonomii wspdzielonej s media spoecznociowe. Kiedy opiekunowie uczyli swych podopiecznych, jak dzieli si tym, co maj. Dzi rol t przejy media spoecznociowe, takie jak Facebook, Lin-kedIn, Instagram, Twitter i wiele innych, dziki ktrym mona udostpnia w sieci zdjcia, filmy, a take dzieli si wraeniami, opiniami ipogldami. Za ich spraw wia-domo o ludziach wicej ni kiedykolwiek wczeniej iko-munikacja z nieznajomymi w wirtualnej rzeczywistoci jest duo atwiejsza. Dziki tym narzdziom rol firm przejy osoby fizyczne. Dziaajcy od 2008 roku serwis Airbnb jest obecny w 192 krajach, a jego baz 300 tysi-cy ogosze przeglda codziennie ponad 140 tysicy osb. Portal pobiera do 15% prowizji zceny podanej wogosze-niu (pac j po poowie dzielcy si i beneficjent, czyli wspkonsumenci), a wybr nieruchomoci jest nieogra-niczony. Szacuje si, i do 2015 roku 4,4 mln Ameryka-nw i 5,5 mln Europejczykw bdzie korzystao z usug serwisw wymiany samochodw, a rynek wymiany mi-dzykoleeskiej bdzie wart a 26 mld dolarw. To kwota do imponujca jak na nowo powstay rynek, wktrym nie wystpuj praktycznie koszty produkcji. Caa koncep-

Jestemy wiadkami rewolucyjnych zmian wywoanych rozwojem technologicznym iograniczonoci pojemnoci rodowiska. Obserwujemy dynamiczny proces dostosowania si czowieka do zmienionych warunkw ekonomiczno-ekologicznych

http://www.carpooling.pl/https://www.airbnb.pl/https://www.uniiverse.com/homehttp://www.kiva.org/

TEmAT NumERu


arTYku rECEnZowanY

cja sprawdza si, poniewa jej fundamentem jest reputacja w sieci. Praktycznie kady nowy portal dziaajcy na za-sadzie peer-to-peer (czyli midzy internautami) wzoruje si na systemie ocen, podobnych do tych, jakie wystawia si na portalach aukcyjnych, takich jak np. Allegro. Dla zobrazowania zasigu zmian poniej zaprezentowane zo-stanie za popularnym portalem podrniczym 10 najpo-pularniejszych serwisw ekonomii dzielonej9.

onefinestay.comSerwis ten oferuje pobyty wluksusowych prywatnych do-mach, ktrych waciciele wyjechali na jaki czas zmiasta. Gocie mog liczy na wysokiej jakoci bielizn pocie-low, rczniki, przybory toaletowe i serwis sprztajcy. Usuga dotyczy na razie domw wLondynie, Nowym Jor-ku iParyu, ale wkrtce pojawi si take nowe miasta.

parkatmyhouse.comWynajem prywatnych garay i miejsc parkingowych wrnych miastach wiata, wtym wdogodnych lokacjach, takich jak poblie lotnisk lub dworce kolejowe. Dostpne kraje to Australia, Kanada, Dania, Holandia, Wielka Bry-tania iStany Zjednoczone.

getaround.comPonad 250 milionw samochodw stoi wUSA bezczynnie przez ponad 22 godziny dziennie. Dziki getaround.com moemy wynaj jeden znich na godziny, w takich mia-stach jak San Francisco, Portland, Chicago, Austin oraz San Diego. Na podobnej zasadzie iwwikszej iloci miast dziaa serwis relayrides.com.

flightcar.comZamiast paci za parking na lotnisku, mona wynaj ko-mu wasny samochd. Wystarczy zostawi go w wyzna-czonym miejscu, aobsuga Flight Car zajmie si ca resz-t. Kady pojazd jest ubezpieczony na kwot do miliona dolarw, aklienci korzystajcy zpojazdw mog liczy na konkurencyjne ceny, darmow nawigacj iubezpieczenie. Usuga dostpna na lotniskach San Francisco Internatio-nal oraz Boston Logan.

lyft.meAplikacja ta jest ciekaw alternatyw dla takswek (usu-gi wiadcz niezawodowi kierowcy), a zamiast opaty za przejazd lyft.me prosi klientw owolne datki. Usuga do-

stpna jest wSan Francisco, Los Angeles, San Diego, Se-attle ikilku innych miastach USA. Na podobnej zasadzie dziaa serwis Side Car (side.cr).

eatwith.comJako alternatywa dla restauracji mona skorzysta z Eat With serwisu, dziki ktremu mona je posiki wdo-mach mieszkacw Londynu, Nowego Jorku, Miami, Pa-rya czy Budapesztu. Gospodarze mog ustala ceny, ale czsto pozwalaj wnie wasny alkohol. Na podobnej za-sadzie dziaa serwis cookening.com.

boatbound.comTen eglarski odpowiednik Airbnb umoliwia wynajem prywatnych odzi, ktre nierzadko caymi miesicami stoj zacumowane bezczynnie na nadbrzeach. Boatbound ofe-ruje take ubezpieczenie OC owartoci do miliona dolarw.

blackjet.comSerwis umoliwia wacicielom prywatnych odrzutowcw sprzeda wolnych miejsc na pokadzie ich samolotw. Jak do tej pory sprzedano wten sposb 3300 miejsc na poka-dach 1100 maszyn, asama rezerwacja trwa kilka sekund. Roczna skadka czonkowska wynosi 2,5 tys. dolarw. Ceny za fotel zaczynaj si od tysica dolarw.

fon.comJest to wiatowa sie WiFi, dziki ktrej zyskujemy dostp do Internetu za pomoc prywatnych hotspotw. Jej czon-kowie dziel si swoim WiFi zinnymi, awzamian mog za darmo logowa si do sieci innych osb na caym wiecie.

easynest.comEasynest pomaga nam znale towarzysza podry, zkt-rym mona dzieli pokj whotelu, obniajc tym samym koszt pobytu. Dostpne s jedynie pojedyncze pokoje zdwoma kami10.

Praktycy podkrelaj, i warto rozrni wersj beta eko-nomii wspdzielonej gdy firma dostarcza produkt, kt-rym dziel si wszyscy konsumenci, od wersji alfa wkt-rej osoby wymieniaj si produktami ju posiadanymi za porednictwem Internetu. Wida wyranie jednak, e wobu tych przypadkach zmniejsza si znaczco masa ge-nerowanych odpadw inie odbywa si to wwyniku groby zapacenia kary wpostaci opaty produktowej.

Takie postpowanie po stronie konsumentw powoduje konieczno dostosowywania si do trendw rynkowych po stronie przemysu producentw, dostawcw produk-tw iusug. Wtej sytuacji niedoceniona rola przypisywa-na jest logistyce odzysku.

Logistyka odzysku narzdziem zarzdzania rodowiskowego

domykanie ptli acucha dostaw dziki zaangaowaniu zakadw produkcyjnychPrognozuje si, e wniedalekiej przyszoci, zgodnie zpla-nami Unii Europejskiej, kady produkt bdzie mia swj paszport, gdy stanowi on jedynie czasow form prze-

Odpowiedzialni za funkcjonowanie acuchw dostaw dostrzegaj, i naley doskonali planowanie irozwj produktw wkierunku ekoprojektowania gwarantujcego odzysk irecykling po wykorzystaniu produktu

TEmAT NumERu


arTYku rECEnZowanY

chowywania zawartych w nim surowcw, porwnywan do podry. Logistyka odzysku jest narzdziem, ktre moe zapewni funkcjonowanie klasycznego modelu eko-nomicznego polegajcego na procesach kupna sprzeday wyrobw gotowych wsposb gwarantujcy poszanowanie rodowiska naturalnego. Jest to moliwe dziki sprawnej realizacji procesw odzysku irecyklingu surowcw zwy-korzystaniem zaoe modelu zamknitej ptli acu-cha dostaw. Przedsibiorcy, chcc utrzyma opanowane przez siebie rynki, powinni responsywnie zachowywa si wstosunku do manifestowanych przez konsumentw oczekiwa. Jeli zatem konsumenci chc jak najefektyw-niej (liczba i czstotliwo wykorzystania produktu) wy-korzystywa produkty/usugi, a potem surowce w nie zaangaowane widz winnych rolach, to przemys bdzie musia si do tego dostosowa. Ztego wzgldu koordyna-cja przez przedsibiorcw procesw zaliczanych do logi-styki odzysku pozwoli na zwikszenie wartoci dodanej, generowanej przez poszczeglnych uczestnikw sieci do-staw bez zwikszania masy surowcw zaangaowanych wprocesy produkcyjne.

To dziki zaangaowaniu sieci dostaw w ekonomiczne aspekty ochrony rodowiska zwiksza si efekt ekologicz-ny bez potrzeby dodatkowych nakadw na przykad dziki stworzeniu efektywnej strefy segregacji generowa-nych odpadw i sprzeday ich po optymalnej cenie do recyklingu. Wniosek ten jest wynikiem syntezy wynikaj-cej zpowizania konkretnej wartoci dodanej zefektami ekologicznymi, jakie pocigaj za sob dziaania w celu osignicia teje wartoci. Planujc dziaania logistyczne majce za zadanie domykanie ptli acucha dostaw, nale-y uwzgldni nastpujce operacje:11

selekcja produktw uywanych, ocena centrw zbirki, ocena instalacji do odzysku, optymalizacja tras przewozu uwzgldniajca odzysk ire-

cykling, zaplanowanie przyszoci zuytych dbr, wybr odpowiednich dla danego wyrobu rynkw wtr-

nych,

synchronizacja procesw w acuchu dostaw w obiegu zamknitym,

ocena strategii marketingowych pod ktem zapewnienia odzysku irecyklingu wyrobw,

iwiele innych.

Naley zaakcentowa, i logistyka odzysku wsieciach do-staw to zarwno korzyci ekonomiczne, jak iekologiczne dla jej czonkw. Szczeglnymi korzyciami ekologiczny-mi, bdcymi wynikiem dziaa gospodarczych, s: ograniczenie masy deponowanych odpadw, reorganizacja gospodarki odpadami wprzemyle, powo-

dujca wiksze poszanowanie surowcw naturalnych, zwikszenie masy surowcw wtrnych poddawanych

odzyskowi irecyklingowi, wiksze zaangaowanie spoeczne wselektywn zbirk

odpadw, realizacja procesw logistyki odzysku w prowadzonej

dziaalnoci gospodarczej umoliwia respektowanie za-sady zrwnowaonego rozwoju, co stanowi rdo prze-wagi konkurencyjnej dla sieci dostaw, ktre jako pierw-sze zaimplementoway t koncepcj w swojej strategii dziaania.

Szczeglnie widoczne jest zapotrzebowanie na produkty proekologiczne w ramach ekonomii wspdzielonej ta-kiej postawy od dostawcw produktw i usug oczekuj konsumenci. Dziaania te wymagaj systematyzacji i in-formatyzacji procesw odzysku ze wzgldu na heterego-niczno (niejednorodno) odzyskiwanych przedmiotw. Zmiany zachowa konsumenckich bd dynamizowa przeksztacenia w tym obszarze, powodujc przejcie od spoeczestwa konsumpcyjnego do spoeczestwa re-cyklingu, o ktrym mwi take najnowsze wytyczne dyrektyw Unii Europejskiej. Wszystkie te elementy b-dce udziaem poszczeglnych przedsibiorstw realizuj-cych zasad zrwnowaonego rozwoju przyczyni si do uatrakcyjnienia przedsibiorstw izwikszenia ich konku-rencyjnoci, atake szansy na przetrwanie wwiecie eko-nomii wspdzielonej. Wci jednak pozostaje pytaniem otwartym, czy to przemys czy konsumenci bardziej efek-

Tabela 1. Porwnanie moliwoci realizacji celw Unii Europejskiej wzakresie odzysku irecyklingu wposzczeglnych modelach produkcji iwykorzystania wyrobw

Cele uE gospodarka linearna gospodarka oobiegu zamknitym (ClsC) Ekonomia wspdzielona

Podniesienie poziomu przygotowania do ponownego uycia irecyklingu odpadw komunalnych do 65% w2030 r.

Bardzo niski stopie ponownego uycia irecyklingu

denie do ponownego uycia irecyklingu

Ponowne uycie irecykling jako zaoenia istnienia modelu

Zakaz skadowania segregowanych odpadw oraz ograniczenie odsetka skadowanych odpadw komunalnych do 10% do 2030 r.

Trudnoci zzagospodarowaniem duej masy odpadw komunalnych powodujce skadowanie

denie do ograniczenia skadowania odpadw poprzez wykorzystanie polityki zero waste

Cige wykorzystanie odpadw powoduje naturalne ograniczenie masy odpadw przekazywanych do deponowania

Zwikszenie przygotowania do ponownego uycia ipoddawania recyklingowi odpadw opakowaniowych do 75% w2030r. zuwzgldnieniem celw porednich 65% w2025 r. oraz jeszcze ambitniejszych celw dla wybranych grup materiaowych

Trudnoci zrealizacj coraz wyszych celw procentowego zagospodarowania materiaw

denie do coraz wikszego wykorzystania ponownego irecyklingu wramach obiegu zamknitego

wysoki poziom ponownego uycia wynikajcy zzaoe ekonomii wspdzielonej

rdo: opracowanie wasne.

TEmAT NumERu


arTYku rECEnZowanY

tywnie zadbaj o rodowisko naturalne wida pewne trudnoci wdeniu do domykania ptli acucha dostaw po stronie przemysu, ktre take zwizane s zbrakiem zaangaowania po stronie konsumentw.

Bariery skutecznego tworzenia si nowych zrwnowaonych modeli biznesowych Strategie rozwoju wspomagane przez Uni Europejsk byy genez ROP w Polsce. System rozszerzonej odpo-wiedzialnoci producenta, ktrego genez jest Dyrekty-wa 94/62/WE Parlamentu Europejskiego iRady zdnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowa i odpadw opako-waniowych, wprowadzony zosta do przepisw polskich ustaw z dnia 11 maja 2001 r. o obowizkach przedsi-biorcw w zakresie gospodarowania niektrymi odpa-dami oraz o opacie produktowej i opacie depozytowej (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 639). Motywacj do stworzenia owego systemu byo rozszerzenie odpowiedzialnoci za powstajce wPolsce wsposb niekontrolowany odpady opakowaniowe na producentw wprowadzajcych na rynek produkty wtyche opakowaniach. Znamienne dla tego systemu jest to, i przedsibiorca paci za kilogramy wprowadzonych na rynek opakowa, zktrych powstaj odpady. Problem polega na tym, i opata ta jest niepro-porcjonalnie niska wstosunku do innych wydatkw pro-ducentw zwizanych zdanym produktem, tj. np. bude-ty reklamowe suce wprowadzeniu produktu na rynek. Nie powica si jednak czasu ani nie przeznacza si do-datkowego budetu na zagospodarowanie pozostaoci. Dodatkowo brak precyzyjnych zasad ekoprojektowania, ktre wymienione byy jedynie enigmatycznie wnieobli-gatoryjnych przez duszy czas normach zharmonizowa-nych, nie motywuje wystarczajco, by planowa odzysk irecykling swoich produktw. Przy tych ograniczeniach istniejcy system zbirki i przetwrstwa odpadw opa-kowaniowych nie pozwala na organizacj sprawnych acuchw recyklingowych w Polsce. Brak danych sta-tystycznych na temat faktycznych kosztw netto zbir-ki i przetwrstwa surowcw wtrnych powoduje chaos iasymetri informacji12 na tym rynku. Czsto za ten sam surowiec ponosi si bd opat za wywz, bd uzyskuje przychody ze sprzeday surowcw wtrnych. Kolejnym mankamentem, powodujcym brak sukcesw w domy-kaniu ptli acucha dostaw jest brak mechanizmw po-budzajcych popyt na produkty zrecyklingu brak wic odbiorcw sztucznie bo jedynie ustawowo kreowa-nego rynku. Ten element zwizany jest ju bezporednio ze wspomnian wczeniej postaw konsumentw. To

rwnie oni czsto nie przykadaj si wnaleyty sposb do segregacji odpadw, uniemoliwiajc zasilenie surow-cem wtrnym do recyklingu acuchw dostaw, a wic blokujc ich domykanie. Ekonomia wspdzielona jest w tej sytuacji take gosem protestu wobec globalizacji i zwizanej z ni dewastacji rodowiska naturalnego wynikajcej zdostarczania cigle to nowych produktw (tzw. sztuczne skracanie cyklu ycia produktu, gdzie poprzez nisk ywotno produktw zachca si konsu-mentw do zakupu wci nowszych modeli ipozbywania si poprzednich substytutw13).

Dodatkowo na osabienie systemu odzysku i recyklin-gu wpyw ma brak narzdzi statystycznych, takich jak planowana baza danych o odpadach (BDO) oraz rejestr podmiotw zobligowanych w ramach ROP, ktre obec-nie unikaj realizowania swych ustawowych obowizkw i pozostaj bezkarni wobec niewypeniania ustawowych obowizkw. Jest wic wypracowana rozbudowana kon-cepcja, jednak brak jest wystarczajcych narzdzi jej za-implementowania wpraktyce gospodarczej. Dla sukcesu systemu recyklingu wPolsce zdaniem autorki strategiczny jest brak nadania waciwego znaczenia recyklera wrecy-klingowo stymulowanym acuchu dostaw. Uwiadomie-nie sobie zasad imechanizmw logistycznego zarzdzania acuchem dostaw wymaga uwzgldnienia w procesach odzysku istotnoci roli recyklera jako odbiorcy efektw funkcjonowania takiego systemu. To od potrzeb recyklera powinna by uzaleniona forma i techniki segregacji od-padw wpolskich gminach, to recykler zdanego terenu powinien by pytany oto, wjaki sposb przygotowany su-rowiec najlepiej odpowiada na jego potrzeby. Powinno si to dzia przez analogi do odpowiedzi tradycyjnego a-cucha dostaw na potrzeby konsumentw [patrz Tabela 1.].

Jako podsumowanie zaprezentowano porwnanie moli-woci realizacji przedmiotowych celw Unii Europejskiej wposzczeglnych modelach ekonomicznych.

Wida wyranie z porwnania prezentowanego w tabeli, i poprzestanie na dotychczasowym podejciu do proce-sw produkcji izagospodarowania odpadw bdzie stale powodowao trudnoci zograniczeniem negatywnego od-dziaywania produkcji na rodowisko naturalne. Zmiana modelu biznesowego idomykanie ptli acucha dostaw wraz z wspdzieleniem produktw powodujcych wy-duenie ich uytkowania przyczyni si do widocznych zmian wtym obszarze.

Nie bez znaczenia jest take nastawienie konsumentw do wyrobw z odzysku. Im wiksze bdzie zapotrzebo-wanie na produkty zrecyklingu po stronie konsumentw, tym lepsze efekty odniesie acuch dostaw wspomagany przez logistyk odzysku. Niekwestionowanym elementem jest konieczno budowania relacji wramach domknitej ptli acucha dostaw, gdzie kluczowym ogniwem wci pozostaje konsument. Trzeba jednake mie wiado-mo, e rozwj technologiczny wymaga bdzie od nas dalszych zmian. Bdem, ktry jest popeniany podczas rozwaa nad zmianami, jest branie pod uwag zaledwie

Ekonomia wspdzielona to przejaw buntu przeciw konsumeryzmowi. Nie tylko redukuje zbdne koszty, dziaania i posiadanie, ale tym samym chroni przyrod

TEmAT NumERu


arTYku rECEnZowanY

jednej zmiennej, podczas gdy na transformacj wpyw maj take inne czynniki. Dobrym przykadem wynikw otrzymywanych przy tego typu zaoeniu jest obawa, e radykalne przeduenie ycia czowieka spowoduje prze-ludnienie Ziemi oraz doprowadzi do wyczerpania ogra-niczonych zasobw potrzebnych do ycia. Zaoenie to ignoruje podobnie radykaln teori o tworzeniu bogac-twa z wykorzystaniem nanotechnologii i silnej AI (ang. artificial intelligence sztuczna inteligencja). Przyka-dowo, urzdzenia produkcyjne oparte na nanotechnolo-gii w 2020 bd w stanie stworzy praktycznie dowolny produkt fizyczny z niedrogich surowcw i informacji14. W zwizku z powyszym miejmy wiadomo, e zrw-nowaone modele biznesowe, ktre obecnie ksztatuj si z tak duym trudem, bardzo szybko si zdezaktualizuj. Ich motywatorem jest ipozostanie wiadome ibezodpado-we funkcjonowanie czowieka, anie groba wyczerpania si surowcw naturalnych15.

PodsumowanieEkonomia wspdzielona zarwno w kontekcie funkcjo-nowania firm w ramach zamknitej ptli acucha do-staw, jak iosb fizycznych, jest elementem wskazujcym kierunek modyfikacji modeli biznesowych. Oba obszary cechuje wiadomo i poszanowanie wartoci surowcw naturalnych. Niezaleno konsumentw w ramach eko-nomii wspdzielonej dana im przez Internet powoduje zmiany zachowa przedsibiorcw, przede wszystkim obecnie koncernw, majcych najwikszy negatywny wpyw na rodowisko naturalne, zdrowie iycie czowie-ka. Mimo wielu aspektw analizowanego zakresu zmian naley uzna, i jest to tendencja pozytywna. Nowe mo-dele biznesowe to odpowied czowieka na zmieniajce si warunki ekonomiczne iekologiczne. Ekonomia wsp-

dzielona wietnie spenia te wymagania, odpowiadajc na potrzeby troski o rodowisko naturalne przejawianej przez jej uytkownikw. Jej rola jest wic istotna. Wpyw ekonomii wspdzielonej jest dostrzegalny zarwno bez-porednio, jak iporednio. Bezporednio obserwacja po-staw konsumenckich pokazuje redukcj zuycia zasobw naturalnych do produkcji nowych wyrobw, ktre nie s potrzebne, bo konsumenci wspdziel si bardziej efek-tywnie tymi istniejcymi. Porednio, gdy demonstrujc swoje oczekiwania w zakresie trwaoci i efektywnoci wykorzystania produktw, zmieniaj podejcie przemysu do produkcji masowych ikrtkotrwaych dbr. Stwierdzi wic naley jednoznacznie, i ekonomia wspdzielona, ktra obecnie przeywa nasilony rozkwit, bdzie mia-a bardzo istotny wpyw na realizacj zaoe unijnych wzakresie odzysku irecyklingu surowcw wtrnych. Jest to bardzo istotny element, ktry nie moe by pominity w badaniach nad logistyk odzysku i dochodzeniem do zamknitej ptli acucha dostaw oraz gospodarki oobie-gu zamknitym.

rda:1. www.businesstraveller.pl/rankingi/swiat-do-podzialu-10-najpopularniejszych-

serwisow-ekonomii-dzielonej/32. Botsman r., rogers r., Whats Mine is Yours: The Rise of Collaborative Consumption,

Harper Collins 2010.3. diamandis P., kotler S., Abundance: The Future Is Better Than You Think, San Jose,

2012.4. Felson M. and Spaeth J. L., Community Structure and Collaborative Consumption:

Aroutine activity approach, american Behavioral Scientist, 21 (Marchapril 1978).5. How to become agreen SME in Circular Economy? materia instruktaowy komi-

sji Europejskiej www.youtube.com/watch?v=V1Tszs48xCI6. komunikat komisji do Parlamentu Europejskiego, rady, Europejskiego komite-

tu Ekonomiczno-spoecznego ikomitetu regionw, Zamknicie obiegu plan dziaania UE dotyczcy gospodarki oobiegu zamknitym, Bruksela 2.12.2015 r.

7. kurzweil r., The Singularity is near, Viking adult , San Jose 2005.8. Lesiak P., Planowana destrukcja towarw jako model wzrostu gospodarczego, Lo-

gistyka odzysku 3/2013 (8).9. Michniewska k., Gospodarka odpadami rynek asymetrii informacji, Logistyka

odzysku 1/2011 (1).10. Pochampally k. k., nukala S., Gupta S. M., Strategic Planning. Models for reverse

and closed loop supply chains, CrC Press 2009.11. Sundararajan a., Sharing Is Contagious: An Infographic on the Rise of Collaborative

Consumption, MIT Press 2016.12. wniosek dyrektywa Parlamentu Europejskiego i rady zmieniajca dyrektyw

94/62/WE wsprawie opakowa iodpadw opakowaniowych, Bruksela 2.12.2015 r.

PrZYPISY:1 komunikat komisji do Parlamentu Europejskiego, rady, Europejskiego komite-

tu Ekonomiczno-spoecznego i komitetu regionw, Zamknicie obiegu plan dziaania UE dotyczcy gospodarki oobiegu zamknitym, Bruksela 2.12.2015 r.

2 wniosek dyrektywa Parlamentu Europejskiego i rady zmieniajca dyrektyw 94/62/wE wsprawie opakowa iodpadw opakowaniowych, Bruksela 2.12.2015 r.

3 How to become agreen SME in Circular Economy? materia instruktaowy komi-sji Europejskiej www.youtube.com/watch?v=V1Tszs48xCI

4 ibidem.5 Botsman r., rogers r., Whats Mine is Yours: The Rise of Collaborative Consumption,

Harper Collins 2010.6 Sundararajan a., Sharing Is Contagious: An Infographic on the Rise of Collaborative

Consumption, MIT Press 2016.7 Felson M., and Spaeth J.L. (1978), Community Structure and Collaborative Con-

sumption: Aroutine activity approach, american Behavioral Scientist, 21 (Marchapril), 61424.

8 www.businesstraveller.pl/rankingi/swiat-do-podzialu-10-najpopularniejszych-serwisow-ekonomii-dzielonej/3



11 Pochampally k. k., nukala S., Gupta S. M., Strategic Planning. Models for reverse and closed loop supply chains, CrC Press 2009.

12 Michniewska k., Gospodarka odpadami rynek asymetrii informacji, Logistyka odzysku 1/2011 (1).

13 Lesiak P., Planowana destrukcja towarw jako model wzrostu gospodarczego, Lo-gistyka odzysku 3/2013 (8).

14 ray kurzweil, The Singularity is near, Viking adult, 2005.15 diamandis P., kotler S., Abundance: The Future Is Better Than You Think, San Jose,

2012.

To dziki zaangaowaniu sieci dostaw w ekonomiczne aspekty ochrony rodowiska zwiksza si efekt ekologiczny bez potrzeby dodatkowych nakadw na przykad dziki stworzeniu efektywnej strefy segregacji generowanych odpadw i sprzeday ich pooptymalnej cenie do recyklingu

http://businesstraveller.pl/rankingi/swiat-do-podzialu-10-najpopularniejszych-serwisow-ekonomii-dzielonej/3http://businesstraveller.pl/rankingi/swiat-do-podzialu-10-najpopularniejszych-serwisow-ekonomii-dzielonej/3https://www.youtube.com/watch?v=V1Tszs48xCIhttp://www.good.is/post/sharing-is-contagious-the-rise-of-collaborative-consumption/http://www.good.is/post/sharing-is-contagious-the-rise-of-collaborative-consumption/http://www.good.is/post/sharing-is-contagious-the-rise-of-collaborative-consumption/http://www.good.is/post/sharing-is-contagious-the-rise-of-collaborative-consumption/http://businesstraveller.pl/rankingi/swiat-do-podzialu-10-najpopularniejszych-serwisow-ekonomii-dzielonej/3http://businesstraveller.pl/rankingi/swiat-do-podzialu-10-najpopularniejszych-serwisow-ekonomii-dzielonej/3http://businesstraveller.pl/rankingi/swiat-do-podzialu-10-najpopularniejszych-serwisow-ekonomii-dzielonej/3http://businesstraveller.pl/rankingi/swiat-do-podzialu-10-najpopularniejszych-serwisow-ekonomii-dzielonej/3http://businesstraveller.pl/rankingi/swiat-do-podzialu-10-najpopularniejszych-serwisow-ekonomii-dzielonej/3http://businesstraveller.pl/rankingi/swiat-do-podzialu-10-najpopularniejszych-serwisow-ekonomii-dzielonej/3

TEmAT NumERu


Specyfika zarzdzania zamknit ptl acucha dostaw wsektorze spoywczym

Koncepcja zarzdzania zamknit ptl acucha dostaw jest bardzo popularnym kierunkiem bada oraz dziaa przedsibiorstw. Wie si ze skupieniem wysikw m.in. na zagospodarowaniu pozostaoci produkcyjnych (produktw ubocznych iodpadw) wtaki sposb, aby zminimalizowa poziom odpadw przekazywanych na wysypiska lub do spalarni. Niniejszy artyku dotyczy zastosowania tej koncepcji wprzemyle spoywczym, ktry zracji swojej specyfiki generuje wiele wyzwa dla zarzdzania logistyk, rwnie wsferze ponownego zagospodarowania. Wartykule scharakteryzowano wspomnian koncepcj iprzedstawiono przykady jej zastosowania wsektorze spoywczym.Sowa kluczowe: zamknita ptla, logistyka, acuch dostaw, logistyka zwrotna, sektor spoywczy, fmcg

Specifics of Closed Loop Supply Chain Management in the food sectorThe concept of closed-loop supply chain management is avery popular direction of research and companies' activities. It is associated with efforts like managing production residues (by-products and waste) in such away as to minimize the level of waste transferred to landfills or incinerators. This article relates to the use of this concept inthe food industry, which by its very nature, generates alot of challenges for logistics management, also in the area of reverse flows. The article characterizes aforementioned concept and provides examples of its use in the food sector.Keywords: closed loop, logistics, supply chain management, reverse logistics, food sector, fmcg

WprowadzenieKoncepcja zrwnowaonego rozwoju jest jednym z naj-czciej poruszanych tematw w kontekcie zarzdzania przedsibiorstwem i acuchem dostaw. Od wielu lat po-dejmuje si prby okrelenia optymalnego poczenia spoecznej odpowiedzialnoci biznesu oraz zrwnowa-onego rozwoju biznesu. Wedug wikszoci koncepcji, zrwnowaony acuch dostaw powinien uwzgldnia tzw. acuch zwrotny, czyli taki, w ktrym dochodzi do recyklingu iutylizacji w tzw. zamknitej ptli, ta zkolei obejmuje dziaania w tradycyjnym acuchu, jak i acu-chu zwrotnym.

Dbanie orodowisko naturalne, szczeglnie okurczce si zasoby surowcw nieodnawialnych, stao si szczeglnie wane dla wiatowego spoeczestwa wostatnich dwudzie-stu latach. Znacznie poprawia si wiadomo ekologiczna przedsibiorcw, co zostao spotgowane przez liczne dy-

rektywy, majce na celu zaostrzenie polityki rodowisko-wej pastw i midzynarodowych organizacji. W dbaniu orodowisko zaczto upatrywa rwnie korzyci finanso-wych zwizanych zponownym wykorzystaniem zasobw i ich oszczdzaniem. Dziaania zwizane z popraw eko-

mgr Agnieszka Szmelterasystentkatedra Logistykiwydzia Ekonomicznyuniwersytet Gdaski

e-mail: [email protected]

arTYku rECEnZowanY

TEmAT NumERu


arTYku rECEnZowanY

efektywnoci maj finalnie doprowadzi do przeobraenia si obecnej gospodarki wgospodark zielon1.

Realizacja tych zada musi by koordynowana wsplnie przez organizacje midzynarodowe, wadze krajowe i sa-morzdowe. Wostatnich latach mona zauway znaczn intensyfikacj prac nad zmianami dyrektyw dotyczcych gospodarki odpadami. Komunikat Unii Europejskiej z 2014 roku zatytuowany Ku gospodarce o obiegu za-mknitym: Program zero odpadw dla Europy mia mie wpyw na zmian tych dyrektyw, jednak ich przyjcie zostao zablokowane przez kilka pastw czonkowskich, wtym Polsk. Kolejne prby poprawek bd podejmowa-ne w2017 roku 2, co niestety znacznie opni wprowadza-nie zmian wzakresie zarzdzania odpadami.

Celem artykuu jest zaprezentowanie specyfiki wdroenia koncepcji CLSCM w przemyle spoywczym oraz przy-kadw jej implementacji. Przemys ten generuje wiele wyzwa dla zarzdzania logistyk, poniewa w wielu przypadkach obejmuje towary okrtkim okresie przydat-noci do spoycia. Zadaniem logistyki wtym sektorze jest nie tylko waciwe realizowanie przepywu zasobw od dostawcw, poprzez producentw, hurtownikw, detali-stw a do konsumenta finalnego, ale rwnie przepywu zwrotnego, obejmujcego m.in. pozostaoci po produkcji iniesprzedane towary.

Tematyka ta jest czsto poruszana wliteraturze naukowej i fachowej. Mimo tego, e zainteresowanie ekologistyk ilogistyk zwrotn jest coraz wiksze, bardzo mao bada dotyczy specyfiki zarzdzania zamknit ptl acucha dostaw w przemyle spoywczym. Autorka przypuszcza, e wynika to zogromnego zrnicowania wewntrznego wtym przemyle, zarwno wkategorii wyrobw, techno-logii, jak i pozostaoci produkcyjnych. Mimo to w arty-kule podjto prb uniwersalizacji podejcia do CLSCM wtym sektorze, co moe stanowi punkt wyjcia do dal-szych, bardziej szczegowych analiz.

Koncepcja Closed Loop Supply Chain ManagementKoncepcja zarzdzania zamknit ptl acucha dostaw (CLSCM Closed Loop Supply Chain Management) po-wstaa wwyniku dostrzeenia wartoci wzasobach, ktre byy traktowane jako odpady, ktre naley zutylizowa. Rozwj podejcia zrwnowaonego do zarzdzania a-cuchem dostaw zaowocowa szeregiem rozwiza, ktre zwracay uwag na rodowisko naturalne, aniewtpliwie odpady wpyway na nie negatywnie. W zwizku z tym naleao znale rozwizanie dla zmniejszenia ich pozio-mu. Naley pamita, e utylizacja jest procesem koszto-chonnym, wic odpady nie stanowiy wtradycyjnym po-dejciu czynnika przychodotwrczego, ale kosztotwrczy. Zwrcenie uwagi na potencja ekologiczny iekonomiczny, ktry wnich drzemie, doprowadzi do rozwoju logistyki zwrotnej czy wreszcie koncepcji zamknitej ptli acu-cha dostaw. Ronie znaczenie przepywu materiaw od klienta do producenta. Menederowie bior pod uwag moliwo odzyskania wartoci lub unieszkodliwienia

produktu. Odzyskane surowce stanowi dobre rdo zasilania potoku materiaw, ktry spywa do dziau pro-dukcji. Pozwala to na zamknicie ptli acucha dostaw.

CLSCM bierze pod uwag przyczyny iskutki ekologiczne, spoeczne igospodarcze, obierajc je za cel dziaania, pod-czas gdy tradycyjne zarzdzanie acuchem dostaw zazwy-czaj koncentruje si wycznie na efektywnoci gospodar-czej 3. Koncepcja zamknitej ptli obejmuje cztery gwne obszary dziaa: zielone projektowanie, zielon produkcj, zielon dystrybucj izarzdzanie odpadami (por. tab. 1.)

Osignicie stanu, wktrym nie ma adnych odpadw, wy-daje si by niemoliwe, cho powstay koncepcje, ktre obalaj ten pogld (m.in. filozofia od koyski do koyski, ang. cradle-to-cradle4). Nie jest to moliwe bez zaangaowania klienta. Wyzwaniem dla producentw dbr jest przekonanie klienta (niezalenie, czy jest nim menader sklepu, czy uyt-kownik kocowy), e warto odda zuyty lub niesprzedany produkt do specjalnego punktu zbirki (gatekeeping point). Taki punkt powinien by zlokalizowany jak najbliej klien-ta, aby musia ponie niski koszt dostarczenia produktu do ponownego przetworzenia. Naley rwnie pamita, e klient jest odbiorc produktu wykonanego z odzyskanych surowcw, wobec tego ksztatowanie w nim wiadomoci dbania orodowisko daje zwrot wpostaci gotwki dwukrot-nie wtrakcie trwania cyklu ycia produktu. Czsto sam fakt dbania orodowisko przez producenta wpywa pozytywnie na rozpoznawalno i wiadomo jego marki wrd klien-tw. Poza tym trzeba mie na uwadze, e logistyka odwrotna oraz koncepcja CLSCM wyrosy zpraw rynku, adokadniej zwymaga stawianych przez klientw5. Obecnie klienci wy-magaj coraz wicej od dostawcw dbr iusug. Wrd nich mona wymieni: serwis posprzedaowy, gwarancj, szybk napraw, zamian na nowy produkt, otrzymanie modelu za-stpczego na czas naprawy, szybki czas rozpatrywania rekla-macji, wreszcie zwrot produktu, ktry nie speni ich ocze-kiwa. Dodatkowo wymagania rodowiskowe narzucaj na producentw obowizek staego doskonalenia wzakresie za-rzdzania zasobami igenerowania odpadw produkcyjnych. W zwizku z tym zmiana technologiczna (re-manufactu-ring) imarketingowa (wzrost wiadomoci marki ilojalnoci, poprawa image firmy) s nieuniknione6.

Istnieje wiele rozbienoci w rozumieniu koncepcji ptli zwrotnej acucha dostaw, ktra jest niewtpliwie cile zwi-zana z logistyk odwrotn. Mona tu zaprezentowa dwa podejcia: europejskie i amerykaskie7. Amerykanie okre-laj ptl zwrotn jako strumie produktw, ktre zostay zwrcone przez klienta zrnych powodw8. Wduej mierze zwroty dotycz penowartociowych produktw, z ktrych jednak klient zrezygnowa. Europejczycy zkolei wwikszej mierze skupiaj si na strumieniu zwrotnym opakowa9. Za-tem strumie ten skada si przede wszystkim zwadliwych, uszkodzonych produktw oraz ich opakowa. Wynika to zfaktu, e wEuropie zdecydowanie wicej mwi si odbaniu o rodowisko naturalne imimo wszystko inny jest wymiar konsumpcjonizmu10. Uwaam, e koncepcja CLSCM powin-na obejmowa oba te nurty irnicowa dziaania prorodo-wiskowe wstosunku do wyrobw gotowych iopakowa.

TEmAT NumERu


Tabela 1. Podstawowe elementy koncepcji CLSCM

Kategoria dziaa Charakterystyka

zielone projektowanie

projektowanie produktu lub usugi, ktre umoliwi regeneracj iponowne wykorzysta-nie produktu

projektowanie produktu ominimalnym nega-tywnym wpywie na rodowisko naturalne

projektowanie produktu zczci, ktre mog by ponownie wykorzystane winnym produkcie

projektowanie procesu produkcyjnego tak, aby otrzyma jak najmniej pozostaoci, ajeli nie ma moliwoci ich redukcji aby mona je byo wykorzysta winnych procesach

projektowanie cyklu ycia wyrobu zuwzgld-nieniem kwestii rodowiskowych

zielona produkcja korzystanie zekologicznych technologii, ktre nie zanieczyszczaj rodowiska ani nie tworz produktw odpadowych niemoliwych do zagospodarowania

zielona dystrybucja korzystanie ze rodkw transportu oniskim wpywie na rodowisko

edukacja wzakresie oszczdnej jazdy kupowanie floty efektywnej ekologicznie wykorzystywanie paliw oniskim wpywie na

rodowisko ustalanie norm emisji wdraanie udoskonalonych modeli przewi-

dywania popytu wcelu zmniejszenia iloci niesprzedanych wyrobw

zarzdzanie igospodarka odpadami

redukcja odpadw urda (rwnie uklienta finalnego)

zbieranie odpadw selekcja odpadw transport odpadw do miejsca przetwarzania

lub utylizacji wstpna obrbka odpadw sprzeda odpadw przetwarzanie odpadw wsppraca zwadzami ilokaln spoecznoci ustalanie norm emisji iplanu zmniejszania emisji edukacja ekologiczna

rdo: opracowanie wasne przy wykorzystaniu: M. Starostka-Patyk, Zarz-dzanie acuchem dostaw, op. cit.,; M. Starostka-Patyk, Logistics manage-ment of waste flows. Second edition. Valahia University Press. Targoviste, 2012, s. 65; d. Blumberg, Introduction to management of reverse logistics and closed loop supply chain processes. CrC Press, Florida, USA, 2005, s. 202-204.

Zamknita ptla acucha dostaw obejmuje przepyw w ramach acucha obejmujcy cztery gwne obszary dziaa logistycznych: sfer zaopatrzenia, produkcji, dys-trybucji i przepyww zwrotnych (por. rys. 1). Istnieje kilka moliwych konfiguracji zamknitej ptli acucha dostaw. Najprostsza zamknita ptla moe obejmowa wycznie producenta (recykling wewntrzny). Wwczas wykorzystuje on odpady powstae w wyniku procesw produkcyjnych wkolejnych procesach, rwnie winnych procesach produkcyjnych. Nieco rozszerzone ptle obej-muj dwa podmio

domknięta pętla łańcucha dostaw Fmcg

Documents

Transcript of domknięta pętla łańcucha dostaw Fmcg