Dobre chłodzenie - draeger.com · Podwzgórze otrzymuje informacje z wnętrza i skraju ciała. 3....

Click here to load reader

Transcript of Dobre chłodzenie - draeger.com · Podwzgórze otrzymuje informacje z wnętrza i skraju ciała. 3....

Drgerwerk AG & Co. KGaA 1

W normalnych warunkach organizm ludzki dysponuje idealnie dostrojonym systemem kontroli temperatury. W kombinezonie ochrony przeciwchemicznej system ten zostaje przeciony a w najgorszym wypadku powoka ochronna sama staje si zagroeniem. Co moemy zrobi, aby zmniejszy stres cieplny uytkownika?

Dobre chodzenie wieo na duejGorcy temat: Stres cieplny w kombinezonach ochronnych

Drgerwerk AG & Co. KGaA 2

DOBRE CHODZENIE WIEO NA DUEJ

Gorzej ni w tropikalnym lesieTemperatura znacznie powyej 30 stopni i wilgo, ktra nie daje ochody, ale przylega do skry jak gorca powoka. Pewien pracownik przemysowy tak wanie opisa na internetowym forum wraenia z pracy, nawet bardzo krtkiej, w kombinezonie ochronnym bez systemu chodzenia. W Niemczech dyrektywa DGUV-BGR 189 dotyczca stosowania odziey ochronnej mwi, e izolujcego kombinezonu ochrony przeciwchemicznej nie naley nosi duej ni 30 minut. Nastpnie naley zdj kombinezon i zrobi przerw od pracy fizycznej wynoszc do 90 minut. Nawet w przypadku lekkiej pracy nie naley nosi kombinezonu czciej ni dwa razy podczas zmiany. Amerykaska Agencja ds. Bezpieczestwa i Zdrowia w Pracy (OSHA) zaleca nawet ograniczenie pracy w kombinezonie ochronnym do 20 minut, po ktrych powinna nastpi 40-minutowa przerwa (dotyczy to umiarkowanej i cikiej pracy fizycznej w temperaturze 26C lub wyszej)1. Podobnie surowe zasady obowizuj na caym wiecie2 gwn przyczyn jest stres powodowany przez atmosfer otoczenia. Wiele wytycznych okrela

te grn granic temperatury ciaa pracujcych osb. Wedug wiatowej Organizacji Zdrowia (WHO) temperatura mierzona w odbycie nie powinna przekracza 39C. Z kolei Amerykaska Konferencja Rzdowych Higienistw Przemysowych ustala t grn granic na poziomie ok. 38C.3 Dwadziecia minut cikiej pracy, jak np. czyszczenie zbiornikw, w odziey ochronnej wacej nawet 30 kg to naprawd dugi czas. Ale to samo dwadziecia minut to zaledwie uamek czasu potrzebnego na przeprowadzenie skomplikowanych prac konserwacyjnych lub oczyszczajcych. W praktyce krtki czas uytkowania kombinezonw stanowi olbrzymie wyzwanie dla osb planujcych prac i kierownikw ds. bezpieczestwa, ktrzy musz przygotowywa szczegowy grafik speniajcy wymogi dotyczce dugoci czasu odpoczynku. Z perspektywy organizacyjnej i ekonomicznej bardzo wane jest wic zmniejszenie stresu powodowanego przez noszenie kombinezonw ochronnych przy jednoczesnym wydueniu jednorazowego czasu ich uytkowania.

Naturalna elektrownia cieplnaTemperatura ludzkiego ciaa to 37C, a za utrzymywanie stabilnoci wntrza organizmu odpowiada skomplikowany system regulacyjny. Przez wntrze organizmu rozumiemy organy wewntrzne znajdujce si w gowie i korpusie, jak serce, wtroba, nerki itd. Wpyw na temperatur ciaa maj zarwno czynniki zewntrzne, np. temperatura otoczenia czy promieniowanie cieplne, jak i wewntrzne. Do tych drugich nale gorczka, czyli reakcja organizmu na zapalenie oraz przede wszystkim ciepo wytwarzane wewntrznie. Ciepo to generowane jest przez ruch mini, np. podczas wicze lub trawienia pokarmu niezbdnego, by dostarczy energi. Organizm zwykle wykorzystuje jednak tylko 20 procent tej energii, a reszta przeksztaca si w ciepo, ktre jest uwalniane do otoczenia.

Temperatura spoczynkowa gowy i korpusu jest znacznie wysza od temperatury w koczynach, dlatego temperatur wntrza organizmu mierzy si wanie w gowie i korpusie. Z tego samego powodu rozwizania suce do ochadzania ciaa s najskuteczniejsze, gdy kieruje si je wanie na gow i korpus.

Drgerwerk AG & Co. KGaA 3

Za t funkcj odpowiada krew. Drobne naczynka w skrze (naczynia woskowate) otwieraj si, a intensywno przepywu krwi ronie od omiu do dwunastu razy w porwnaniu ze stanem normalnym. Do objaww zewntrznych takiego rozgrzania nale zaczerwienienie skry oraz wzrost temperatury w rkach i nogach.

Podwzgrze jest czci mzgu, ktra odpowiada za termoregulacj. To tam trafiaj i s przetwarzane informacje z caego organizmu, w tym sygnay kace generowa ciepo (np. przez mimowolne ruchy mini, czyli dreszcze) lub si chodzi (np. poprzez pocenie). Gdy temperatura wntrza ciaa ronie, organizm transportuje ciepo z wntrza na powierzchni.

TERMOREGULACJA ORGANIZMU1. Termoreceptory informuj mzg o wzrocie temperatury.2. Podwzgrze otrzymuje informacje z wntrza i skraju ciaa.3. Podwzgrze wysya sygnay do ukadu sercowo-

naczyniowego i gruczow potowych.

4. Przepyw krwi w naczyniach woskowatych pod skr ronie, aby przenosi ciepo z wntrza ciaa na powierzchni. Powoduje to zaczerwienienie skry.

5. Ponad 2 miliony gruczow potowych transportuje wod na powierzchni skry, aby ochodzi organizm poprzez parowanie.

Normalna temperatura wntrza ciaa:4% krwi przy powierzchni ciaa

Podwyszona temperatura wntrza ciaa:48% krwi przy powierzchni ciaa

rdo: Drger

DOBRE CHODZENIE WIEO NA DUEJ

Drgerwerk AG & Co. KGaA 4

Mniej potu wicej ciepaLudzki organizm moe przekaza ciepo do atmosfery na kilka sposobw:

Promieniowanie Jeli temperatura powierzchni ciaa jest wysza ni temperatura powietrza otoczenia, rnic t mona zniwelowa na przykad dziki promieniowaniu. Organizm absorbuje natomiast promieniowanie cieplne, jeli temperatura cian otoczenia jest wysza od 37C (np. w przemyle metalurgicznym). Przy minimalnej temperaturze otoczenia wynoszcej 16C osoba redniego wzrostu o powierzchni ciaa wynoszcej dwa m generuje podczas odpoczynku strumie ciepa o wielkoci 120 W. W czasie wysiku fizycznego ta warto moe osiga 300 W lub wicej.

KonwekcjaOkoo jednej trzeciej ciepa generowanego przez organizm wydostaje si z niego dziki naturalnej cyrkulacji powietrza (konwekcja). Ciepe powietrze si wznosi, a zimne opada ten mechanizm jest odpowiedzialny za naturalny obieg powietrza wok ciaa. Przepyw powietrza mona zwikszy za pomoc technologii, np. dziki wentylacji. Konwekcja sprawia rwnie, e jest nam chodniej, kiedy wieje wiatr.

Parowanie (pocenie si)W ludzkim ciele znajduj si ponad dwa miliony gruczow potowych. Wikszo z nich ulokowana jest na gowie i chroni mzg, ktry jest bardzo wraliwy na dziaanie temperatury. Gdy si pocimy, ciepo jest transportowane do powierzchni ciaa, gdzie przenika przez skr. Nastpnie wyparowuje z powierzchni i zapewnia bardzo skuteczne chodzenie pocenie si w tempie jednego litra wody na godzin odpowiada mocy chodniczej 674 W. Im wysza temperatura skry i im nisza wilgotno w powietrzu otoczenia, tym silniejszy jest efekt chodzcy. Jeli wilgotno otoczenia jest bardzo wysoka, co moe si zdarzy w niechodzonym kombinezonie ochrony przeciwchemicznej, ta zasada nie bdzie dziaa.

OddychanieSuche i chodne powietrze, ktre trafia do puc, jest tam nawilane i ogrzewane, wic przy wydechu emitujemy ciepo. Efekt chodzcy tego procesu jest jednak niewielki.

Niemal poowa ciepa jest odprowadzana przez promieniowanie.Odprowadzanie ciepa z organizmu w temperaturze otoczenia 20C w spoczynku

Gdy temperatura otoczenia przekracza 37C, ciepa nie mona ju uwolni przez promieniowanie i konwekcj, a jedynie przez pocenie. Kiedy bardzo wieje, nasila si konwekcja, a podczas aktywnoci fizycznej bardziej si pocimy.

Pocenie si19%

Konwekcja 33%

Oddychanie 2%

Promieniowanie46%

rdo: Drger

DOBRE CHODZENIE WIEO NA DUEJ

Drgerwerk AG & Co. KGaA 5

Stae temperatury we wntrzu ciaaGdy ronie temperatura otoczenia, najpierw podnosi si temperatura na obrzeach ciaa. Po osigniciu mniej wicej 37C w tym przypadku w pomiarze na stopie zacza si podnosi rwnie temperatura wntrza ciaa.

Kiedy jest to naprawd niebezpieczne?Gdy ronie temperatura wntrza ciaa, osabia si dziaanie mini. Dotyczy to rwnie zdolnoci pompowania krwi przez serce. Organizm stara si to zrekompensowa, przyspieszajc ttno. Dodatkowo zwiksza si te produkcja potu.

Organizm odwadnia si i traci elektrolity. Wzrost temperatury wntrza ciaa zaledwie o jeden stopie Celsjusza osabia funkcjonowanie mzgu i moe powodowa dezorientacj, majaczenie i utrat przytomnoci. W mierzalny sposb sabnie rwnie such. Od temperatury 37,9C istotnie pogarszaj si te zdolnoci motoryczne i ruchowe, a take spada szybko reakcji. Od 38,3C dochodzi do zauwaalnego pogorszenia si zdolnoci umysowych. Temperatury powyej 39,540C stanowi powane obcienie ukadu sercowo-naczyniowego. Kiedy organizm nie moe si schodzi, a jego temperatura osignie 42C, zaczyna dochodzi do rozpadu biaek.7

Gdy organizm nie potrafi ju sam ograniczy temperatury, robi si niebezpiecznie. Stres cieplny moe prowadzi do powanych chorb, a nawet powodowa nagy zgon spowodowany gorcem.

Temperatura ciaa (C)

Temp. wntrza ciaa

Temp. s

topy

Y = X

Temp. otoczenia (C)

5 15 25 35 45

KOMFORT CIEPLNY: KWESTIA INDYWIDUALNA

Nasze funkcjonowanie i samopoczucie s mocno zwizane z bilansem produkcji i odprowadzania ciepa, a bilans ten jest uzaleniony od sytuacji i odczuwany w bardzo subiektywny sposb. Na przykad czyj organizm moe bardzo dobrze sobie radzi z obcieniami termicznymi spowodowanymi cik prac fizyczn. Na nasz bilans cieplny wpywa pi czynnikw4:

1. Konwekcja, zalena od temperatury i ruchw powietrza (wentylacja)

2. Promieniowanie, zalene od temperatury skry nieokrytej lub temperatury powierzchni ubrania okrywajcego ciao

3. Parowanie, zalene od wilgotnoci najbliszego otoczenia 4. Ubrania (izolacja cieplna, odparowywanie) 5. Ciepo metaboliczne generowane przez aktywno fizyczn.

Amerykaska Agencja ds. Bezpieczestwa i Zdrowia w Pracy (OSHA) definiuje stres cieplny jako stres cieplny netto obejmujcy wpyw ciepa metabolicznego, czynnikw rodowiskowych oraz odziey noszonej przez pracownika.5

Jeli produkcja i odprowadzanie ciepa nie s zrwnowaone przez duszy czas, organizm nie moe pozby si nadmiaru ciepa, a temperatura wntrza ciaa ronie ten proces nazywa si hipertermi. W branach i zawodach, gdzie duy stres cieplny jest czci codziennej pracy, hipertermia jest powanym problemem. Niemal poowa miertelnych wypadkw podczas akcji poarniczych jest spowodowana niewydolnoci serca wywoan stresem fizjologicznym i wyczerpaniem6.

Wiele bada dotyczcych grnictwa, przemysu cikiego i wojska rwnie koncentruje si na skutkach stresu cieplnego. Dowiedziono istnienia ujemnej korelacji midzy wysokoci temperatury otoczenia, a sprawnoci psychiczn. Ju temperatura 22C zaczyna mie mierzalny negatywny wpyw na wydajno pracy. W temperaturze powyej 34C zdolnoci umysowe pogarszaj si o 25%.

rdo: Drger

DOBRE CHODZENIE WIEO NA DUEJ

Drgerwerk AG & Co. KGaA 6

ciaa poprzez parowanie. Wyczerpanie cieplne moe szybko przeksztaci si w udar cieplny. Dlatego tak wana jest szybka reakcja na pierwsze objawy!Objawy:Blada, chodna i lekko wilgotna skra, podwyszona temperatura ciaa, bl i zawroty gowy, przyspieszone ttno, niskie cinienie krwi, szybki i pytki oddech, mdoci oraz zaburzenia pracy orodkowego ukadu nerwowego.

Udar cieplnyTemperatura wntrza ciaa dugotrwale utrzymujca si na poziomie powyej 40C w poczeniu ze znaczn utrat wody i elektrolitw moe spowodowa powan niewydolno mzgu. Tylko osoby w bardzo dobrej kondycji, jak biegacze maratonw, s w stanie przez pewien czas poradzi sobie z wysz temperatur wntrza ciaa.Objawy:Mocno zaczerwieniona i sucha skra, temperatura wntrza ciaa powyej 40C, szybkie bicie serca, bl i zawroty gowy, dezorientacja oraz utrata przytomnoci.

Zapa cieplnaZmniejszenie objtoci krwi wskutek braku elektrolitw i odwodnienia wywoanych gorcem.Objawy:Temperatura wntrza ciaa na poziomie 3839C, niskie cinienie krwi, zawroty gowy i omdlenie.

Skurcze cieplnePojawiaj si skurcze mini powodowane duym zuyciem pynw w wysokiej temperaturze i nieuzupenianiem traconych soli, zwaszcza magnezu.Objawy:Bolesne skurcze mini w koczynach i odku, wilgotna i chodna skra, utrata apetytu, mdoci.

Pierwsza pomocPierwsz reakcj w przypadku wszystkich dolegliwoci wywoanych gorcem powinno by umieszczenie danej osoby w cieniu lub chodniejszym miejscu oraz podanie pynw (zimnej wody). Wachlowanie i stosowanie zimnych kompresw moe przyspieszy proces chodzenia. W przypadku wyczerpania cieplnego lub wystpienia objaww udaru cieplnego potrzebna jest pomoc medyczna!

Rygorystyczne ograniczenia czasu stosowania kombinezonw ochronnych su zapobieganiu zagroeniom takim jak udar cieplny, zapa cieplna i skurcze cieplne. Nie mona jednak o nich zapomina, poniewa ich wystpienie jest uzalenione rwnie od warunkw klimatycznych, kondycji fizycznej danej osoby oraz iloci przyjmowanych przez ni pynw. Stanem, na ktry musz uwaa pracownicy korzystajcy z kombinezonw ochrony przeciwchemicznej, jest wyczerpanie cieplne (prostracja). Stopie jego nasilenia zaleny jest od kondycji danego uytkownika.

Istotne s zatem nie tylko regularne wiczenia suce zachowaniu dobrej kondycji, ale te umiejtno oceny wasnego stanu termicznego pozwalajca zawczasu przewidzie moliwo wystpienia zbyt wysokiego stresu cieplnego.

Wyczerpanie cieplneBrak pynw i elektrolitw zagszcza krew i zaburza zdolno organizmu do transportowania ciepa na zewntrz ciaa. Ponadto dostpnych jest coraz mniej pynw potrzebnych do chodzenia

20 25 30 35C

100

%

95

90

85

80

75

70

Stres cieplny pogarsza zdolnoci umysoweWraz ze wzrostem temperatury otoczenia istotnie osabia si czas reakcji i koordynacja sensoryczno-motoryczna.

rdo: Drger

Zdolnoci umysowe

Temperatura otoczenia

DOBRE CHODZENIE WIEO NA DUEJ

Drgerwerk AG & Co. KGaA 7

Jeffrey M. Paull i Frank S. Rosental przeprowadzili eksperyment mierzcy wartoci zwizane ze stresem cieplnym. Ci dwaj amerykascy naukowcy zmierzyli ttno dwch grup osb pracujcych na wysypisku mieci. Pierwsza nie miaa kombinezonw, druga bya ubrana w kombinezony z materiau PVC-Tyvec z kapturem, gumowymi butami i rkawicami oraz korzystaa z niezalenych aparatw oddechowych z dwiema butlami spronego powietrza. Wynik: grupa w kombinezonach ochrony przeciwchemicznej uzyskaa istotnie wysze wartoci badanych zmiennych. redni stres zmierzony w tej grupie by tak wysoki, e odpowiada wzrostowi wskanika WBGT8 rodowiska o 611 stopni.9

Dlatego maksymalny czas noszenia kombinezonu ochronnego jest zwykle bardzo ograniczony. Na przykad w Niemczech nie mona pracowa w kombinezonie ochrony przeciwchemicznej typu 1 duej ni przez 30 minut. Przepisy zwykle szczegowo precyzuj rwnie dugo przerw i odpoczynku, a take mwi, ile razy w cigu zmiany mona pracowa w kombinezonie. Poprawa waciwoci kombinezonu w zakresie uwalniania ciepa poprzez zastosowanie technologicznych rozwiza chodzcych skutkuje wic popraw komfortu rodowiska pracy, zmniejszeniem zagroe dla zdrowia i zwikszeniem wydajnoci uytkownika, a do tego moe wyduy czas cigej pracy w kombinezonie. A zatem skuteczne chodzenie nie tylko zapewnia popraw w zakresie bezpieczestwa i ochrony zdrowia, ale przynosi take korzyci ekonomiczne.

Niebezpieczestwo w kombinezonieCo sprawia, e praca w kombinezonach ochronnych jest taka trudna? Po pierwsze, s cikie: pene wyposaenie obejmujce kombinezon, cz nagown, buty, rkawice i aparat oddechowy way nawet 30 kilogramw. Podczas wyczerpujcej pracy w takim kombinezonie tempo metabolizmu wzrasta, przez co organizm zaczyna produkowa znaczne iloci ciepa. Sprzyja temu rwnie wilgotny i gorcy klimat panujcy wewntrz kombinezonu. Temperatura wewntrz kombinezonu szybko ronie, a uytkownik zaczyna si poci, co powoduje wzrost wilgotnoci.

Izolujca funkcja kombinezonu ochrony przeciwchemicznej nasila ten efekt. Kombinezon typu 1 - w zalenoci od klasy ochrony - pozostaje cakowicie szczelny nawet przez 480 minut i chroni uytkownika przed niebezpiecznymi gazami, parami, cieczami i czstkami. Opracowane specjalnie w tym celu materiay, jak Symex, TychemF, Umex, Zytron500 i D-Mex TM, zapewniaj, e nic nie przedostanie si do kombinezonu, z drugiej jednak strony nic nie moe si z niego wydosta. Ciepo nie moe zosta odprowadzone przez promieniowanie ani konwekcj, a chodzenie uzyskiwane dziki odparowywaniu potu jest mocno ograniczone ze wzgldu na rosnc wilgotno we wntrzu kombinezonu.

W kombinezonie ochronnym szybko tworzy si nieprzyjemny, gorcy i wilgotny klimatW czasie testw osoby badane szy po bieni mechanicznej w kombinezonie ochrony przeciwchemicznej. Marsz przy prdkoci 3,5 km/h i nachyleniu 1,75% stanowi symulacj umiarkowanie cikiej pracy. W czasie testu prowadzono cigy pomiar temperatury i wilgotnoci w kombinezonie.

rdo: Drger

100

90

80

70

60

50

40

31

29

27

25

23

21

19 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

Temperatura powietrza Wilgotno wzgldna w C w %

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

5 minut odpoczynku przed testem / czas pracy w minutach

DOBRE CHODZENIE WIEO NA DUEJ

Drgerwerk AG & Co. KGaA 8

Aby elementy chodzce byy skuteczne, naley umieci je moliwie najbliej ciaa (promieniowanie) lub wspomc ich dziaanie dodatkow technologi wentylacyjn (konwekcja). Czas i nasilenie efektu chodzcego zale od liczby uytych pakietw. Trzeba te pamita, e pakiety chodzce zwikszaj wag wyposaenia. Wstpnie schodzone elementy zapewniaj te natychmiastowy efekt chodzenia. Oznacza to, e pierwszy kontakt z nimi moe by nieprzyjemny, a nawet niesie ze sob ryzyko wystpienia hipotermii lub odmroe. Z tego wzgldu eksperci zalecaj noszenie dodatkowej chonnej warstwy pod kombinezonem.

Zapewnienie odpowiedniego klimatuChodzenie technologiczne suy poprawie moliwoci uwalniania ciepa. Jednoczenie nie moe ono jednak pogarsza waciwoci ochronnych kombinezonu ani zbyt mocno wpywa na mobilno uytkownika. Bardzo wana jest te waga dodatkowego wyposaenia.

Wikszy komfort dziki chodzeniu jakie opcje s dostpne?

Wstpnie schodzone elementyKombinezon lub noszona pod nim kamizelka s wyposaone w elementy chodzce, ktre pobieraj ciepo w trakcie topnienia. Najprostszym rozwizaniem tego typu s pakiety wypenione

zamroon son wod. Stosowane s te elementy chodzce wypenione elem odznaczajcym si szczeglnie wysokim wspczynnikiem magazynowania ciepa. Takie elementy wymagaj jednak wczeniejszego schodzenia w lodwce lub zamraarce.

DOBRE CHODZENIE WIEO NA DUEJ

Drgerwerk AG & Co. KGaA 9

Poza w peni wentylowanymi kombinezonami dostpne s te kamizelki, ktre nosi si pod kombinezonem. W tym przypadku dziaanie chodzce koncentruje si na plecach, gdzie jest najefektywniejsze. Zapewnienie dodatkowej wentylacji koczyn przyniosoby niewielki wzrost efektu chodzcego, ale znaczco skomplikowaoby cae rozwizanie w porwnaniu z dziaaniem samej kamizelki.

2. Wentylacja poprzez kamizelk niezalen od rda powietrza Pod kombinezon wkada si kamizelk, do ktrej powietrze dostarczane jest wem. Chodzce powietrze jest uwalniane wewntrz kombinezonu. Aparat oddechowy nie jest podczony i uzyskanie do niego dostpu w razie potrzeby wymaga otwarcia dodatkowej linii dostarczajcej powietrze oddechowe.

3. Wentylacja poprzez kamizelk ze zintegrowanym rdem powietrzaPodobnie jak w przypadku drugiego rozwizania, pod kombinezon wkada si kamizelk, do ktrej powietrze dostarczane jest wem. Powietrze jest uwalniane od wewntrznej strony kamizelki w kierunku ciaa, aby schodzi korpus. Powietrze chodzce i powietrze oddechowe jest dostarczane bezporednio z kamizelki. Zalet tego rozwizania jest brak koniecznoci stosowania dodatkowej czci twarzowej.

W celu zwikszenia efektu inne systemy dostarczaj powietrze do kombinezonu tak, by przechodzio obok zbiornika chodzcego. Przechowywane elementy s chodzone w zamraarce, zanim zostan umieszczone obok ciaa, pod kombinezonem. Zasilana akumulatorem jednostka dmuchawy zapewnia cyrkulacj powietrza w kombinezonie, aby przechodzio przez zbiornik chodzcy, a potem trafiao w okolic gowy. Tam chodzi ono uytkownika i zmniejsza zaparowanie wizjera. Niektre rozwizania tego typu nie wymagaj zewntrznego dopywu powietrza i wykorzystuj wyczenie wewntrzn jednostk dmuchawy. Technologia ta ma jednak swoje wady, nie liczc koniecznoci zapewnienia rda zasilania. Jedn z wad jest niski komfort masywne zbiorniki chodzce trzeba nosi bezporednio na klatce piersiowej, co powoduje jednostronne obcienie.

Zasada przemiany fazowejElementy chodzce mona te wypeni materiaami zmiennofazowymi (PCM). S to specjalne sole lub parafiny o niskiej temperaturze topnienia. Elementy PCM mog pochon du

ilo ciepa nawet, gdy temperatura w kombinezonie jest stosunkowo niska. Przy temperaturze skry wynoszcej 28C elementy te zaczynaj absorbowa ciepo, a ich materia przechodzi w stan cieky. Moe to obniy temperatur w kombinezonie ochronnym o 34C. Efekt chodzcy pojawia si jednak jeszcze przed rozpoczciem pracy i z czasem sabnie. Elementy PCM przechowywane w temperaturze 22C wracaj do stanu staego i mona ponownie z nich korzysta po upywie 0,54 godzin (zalenie od producenta).

Wentylacja To najskuteczniejsze, ale najbardziej skomplikowane technicznie rozwizanie: mobilny lub stacjonarny system dostarcza powietrze do kombinezonu z butli na sprone powietrze, kompresora lub stacji

spronego powietrza, a wentylacja zwikszajca kondensacj uatwia chodzenie organizmu za pomoc konwekcji i parowania.

W praktyce istnieje kilka rnych rozwiza w zakresie wentylacji:

1. Wentylacja caego kombinezonuZintegrowane we doprowadzaj powietrze w okolice rk i ng. Uytkownik oddycha bezporednio powietrzem z kombinezonu. Powietrze dostarczane jest ze stacjonarnego rda zewntrznego lub przenonych butli ze spronym powietrzem. Zawr kontrolny odpowiada za regulacj dopywu powietrza oddechowego z zewntrznego rda (np. wowego systemu doprowadzania powietrza lub niezalenego aparatu oddechowego) do kombinezonu ochrony przeciwchemicznej. Zintegrowany wewntrzny system wy rozprowadza strumie powietrza. Odpowiedni pozycj wy uzyskuje si przy pomocy zaczepw. Sprone powietrze z niezalenego aparatu lub wowego systemu doprowadzania jest wykorzystywane do wentylowania okolic rk, ng i korpusu uytkownika. Wilgotne i ciepe powietrze moe opuci kombinezon przez zawory, odprowadzajc w ten sposb ciepo na zewntrz.

DOBRE CHODZENIE WIEO NA DUEJ

Drgerwerk AG & Co. KGaA 10

Wnioski: ktra zasada najlepiej sprawdzi si w danym zastosowaniu? Kady system chodzenia ma swoje wady i zalety, ktre naley przeanalizowa pod ktem przeznaczenia systemu, potencjalnego ryzyka i oglnych warunkw uytkowania. Nie ma wic jednej staej odpowiedzi na pytanie Jak?. Zupenie inaczej wyglda sprawa z pytaniem Czy? kada poprawa chodzenia w kombinezonie ochronnym w istotny sposb zmniejsza stres cieplny odczuwany przez uytkownika. Poza zwikszeniem bezpieczestwa i wygody trzeba te wspomnie o wyranych korzyciach ekonomicznych.

Cho czas noszenia kombinezonu ochronnego jest regulowany prawnie, musimy pamita, e pracownik, ktry jest mniej zmczony, bdzie w stanie pracowa duej i podejmowa si duszych zada, a do tego skuteczniej sobie z nimi poradzi. Kolejnym wanym czynnikiem jest czas potrzebny przed wykonaniem pracy w kombinezonie i po niej. Podczas oceny rozwizania naley zwrci uwag na atwo zakadania i zdejmowania kombinezonu, jego parametry itd. Dla kierownikw ds. bezpieczestwa i technikw serwisowych wane jest rwnie to, ile i jakich nakadw wymagaj konserwacja i serwisowanie kombinezonu oraz systemu chodzcego. Przed zakupem kombinezonu ochronnego trzeba rozway wszystkie te czynniki. Dr Joachim Koch, ekspert firmy Drger, mwi: Nawet fachowcy maj problem z dobraniem idealnego systemu do danego zastosowania. Dlatego zalecam skorzystanie ze szczegowych konsultacji przed podjciem ostatecznej decyzji. Zauwaylimy, e w praktyce stres cieplny wci bywa lekcewaony. Duym wyzwaniem, z jakim obecnie zmagaj si kierownicy ds. bezpieczestwa, jest nie tylko stosowanie lepszych technologii chodzcych, ale te motywowanie pracownikw do skuteczniejszego dbania o wasn termoregulacj.

W przypadku wszystkich rozwiza wentylujcych, przepyw powietrza powoduje cig emisj dwiku. Dlatego te warto wybra model odznaczajcy si niskim poziomem haasu.

Cyrkulacja rodkw chodzcychPyn chodzcy pompowany przez system wy pochania ciepo i przenosi je z dala od ciaa. Pyn nastpnie ponownie trafia do elementu chodzcego, po czym moe

powtrzy cykl. Wada jest to bardzo duy system, ktrego nie da si nosi pod standardowym kombinezonem ochronnym. Dlatego zwykle nie jest stosowany w czasie pracy, ale po jej zakoczeniu, by obniy temperatur ciaa uytkownika.

Odparowywanie wodyUbrania noszone pod kombinezonem, zwykle kamizelka lub spodnie, s przed uyciem zwilane lub obciane wilgotnymi elementami. W czasie pracy wilgo odparowuje. Woda zwiksza jednak

wag sprztu. To rozwizanie sprawdza si tylko w przypadku oddychajcych kombinezonw, poniewa w innych wilgo zostaaby uwiziona wewntrz kombinezonu.

DOBRE CHODZENIE WIEO NA DUEJ

Drgerwerk AG & Co. KGaA 11

1. Zlecaj prac w kombinezonach ochrony przeciwchemicznej tylko osobom cakowicie zdrowym i sprawnym fizycznie

Wikszo krajw wymaga przejcia testu sprawnoci fizycznej od pracownikw, ktrzy potencjalnie bd pracowa w kombinezonach ochronnych ze sprztem do ochrony drg oddechowych.10

2. Wybieraj wyposaenie ochronne, ktre zapewnia bezpieczestwo i komfort pracy

Przygotowujc wyposaenie ochrony osobistej, kady jego element, od czci nagownej do butw, naley sprawdzi pod ktem tego, jak zwiksza stres cieplny. By moe w danym zastosowaniu mona go zastpi lejszym i mniej izolujcym elementem, bez obniania poziomu bezpieczestwa.

3. Przygotowuj pracownikw na trudne akcje Im wyszy wskanik masy ciaa pracownika, tym bardziej

jest on podatny na stres fizjologiczny i termiczny. Zaoferuj bardziej przysadzistym pracownikom porady i wsparcie, ktre pozwol im poprawi form. Wiele organizacji ubezpieczeniowych i stowarzysze zawodowych oferuje te stosowne programy zdrowotne.

4. Dbaj o regularne i odpowiednie szkolenia dla pracownikw

Kady pracownik powinien doskonale zna funkcje i co nawet waniejsze objawy awarii wszystkich elementw wyposaenia. Szkolenia musz obejmowa nie tylko aspekty techniczne, ale te uczy pracownikw, jak odczytywa sygnay pynce z ich organizmu. Najwaniejsza jest otwarta komunikacja osoby nadzorujce i odpowiedzialne za prowadzone akcje powinny zachca pracownikw do natychmiastowego zgaszania wszystkich problemw i nieprawidowoci. S to sytuacje takie jak:

Osad lub zniszczenia na materiale odziey ochronnej Niewygodny sprzt Nieoczekiwany opr oddechowy Utrudniona widoczno (wizjer) i bdy jednostki komunikacyjnej Ograniczenie zdolnoci motorycznych w kombinezonie

ochronnym Objawy fizyczne, jak mdoci, podranienie skry i

przyspieszone ttno

5. Zwr uwag pracownikw na ich indywidualne reakcje na temperatur

Pracownicy, ktrzy czsto wkadaj kombinezony ochronne, powinni zna czynniki zwikszajce ich podatno na stres cieplny i uczy si, jak lepiej sobie z tym stresem radzi, np. poprzez:

Unikanie czynnikw nasilajcych objawy stresu cieplnego, jak kofeina, alkohol i nikotyna, a take leki uspokajajce, regulujce cinienie krwi i rodki zwiotczajce.

Nawadnianie organizmu i picie duej iloci pynw! Szczeglnie noszenie kombinezonw ochronnych z systemem wentylacji, wie si z wysokim ryzykiem odwodnienia. To paradoks, do ktrego dochodzi, gdy uytkownik czuje si tak komfortowo w suchym i chodnym kombinezonie, e zapomina o uzupenianiu pynw.

Dbanie o wystarczajc ilo snu Dbanie o zdrowie ukadu sercowo-naczyniowego Informowanie przeoonych o objawach infekcji lub gorczki

Zmniejszanie stresu cieplnego porady praktyczne

Dobr waciwego systemu chodzcego to nie wszystko. Dostpne s te inne rodki pomagajce zmniejszy stres cieplny i zagroenia dla zdrowia.

DOBRE CHODZENIE WIEO NA DUEJ

Drgerwerk AG & Co. KGaA 12

1 Work-rest-schedules for workers wearing chemical-resistant suits, https://www.osha.gov/SLTC/heatillness/heat_index/work_rest_schedules.html i https://safetyfirstintexas.wordpress.com/osha-recomended-heat-work-schedule/ (08.11.2016)

2 Criteria for a Recommended Standard, Occupational Exposure to Heath and Hot Environments, NIOSH, Department of Health and Human Services. http://www.cdc.gov/niosh/docs/2016-106/pdfs/2016-106.pdf (08.11.2016)

3 (ACGIH. 1988. Threshold Limit Values and biological exposure indices for 1987 and 1988. ACGIH, Cincinnati, OH. S. 34)

4 Parsons K. 2003. The effects of hot, moderate and cold temperatures on human health, comfort and performance. 2nd edition. New York: CRC Press

5 Criteria for a Recommended Standard, Occupational Exposure to Heath and Hot Environments, NIOSH, Department of Health and Human Services. http://www.cdc.gov/niosh/docs/2016-106/pdfs/2016-106.pdf (08.11.2016)

6 LeBlanc, Paul R., Fahy, R.F. 2001. Firefighter Fatalities in the United States. NFPA. Fire Analysis and Research. Quincy, MA, USA

7 2013 W.L. Gore & Associates, Inc., http://www.goreprotectivefabrics.com/remote/Satellite/Structural-Fire-Fighting- Turnout-Gear/Heat-Stress-Management (12.02.2015)

8 Wskanik WBGT, wet-bulb globe temperature, ktrego nazwa pochodzi od wykorzystywanych miernikw, czyli czujnika do pomiaru temperatury w stanie wilgotnym oraz czujnika do pomiaru temperatury poczernionej kuli, zosta opracowany w latach 50. ubiegego wieku przez amerykaskich Marines do pomiaru stresu cieplnego. Wskanik ten bierze pod uwag wpyw wywierany na ludzi przez temperatur, wilgotno powietrza, prdko wiatru i widzialne promieniowanie podczerwone, zwykle wiato soneczne. Dzi wskanik WBGT jest te stosowany w obszarze bezpieczestwa i higieny pracy oraz zawodowym sporcie.

9 Paull, J.M., Rosenthal, F.S. 1987. Heat strain and heat stress for workers wearing protective suits at a hazardous waste site. Am. Ind. Hyg. Assoc. J. 48(5):458-63. Link: http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/15298668791385048#. VFyiXxZ49WY , 05.03.2015

10 zob. np. w Niemczech: DGUV-R112189 i DGUV-R112190; USA: OSHA Technical Manual (OTM) Sekcja III: Rozdzia 4: Heat Stress (rdo: https://www.osha.gov/dts/osta/otm/otm_iii/otm_iii_4.html)

Wicej informacji:Stres cieplny. OSHA Technical Manual (OTM) Sekcja III: Rozdzia 4 (https://www.osha.gov/dts/osta/otm/otm_iii/otm_iii_4.html, 12.2014)

RDA:

DRUKNIEMCYDrger Safety AG & Co. KGaARevalstrae 123560 Lubeka

www.draeger.com

DOBRE CHODZENIE WIEO NA DUEJ

PDF

8009