DIAMENTOWA ROCZNICA ELEKTROWNI ZAWODOWEJ

W SKAWINIE

Wybudowana w latach 1957-1961 zawodowa elektrownia kondensacyjna „SKAWINA”

obchodzi w sierpniu br. swój jubileusz 60-lecia.

Elektrownia SKAWINA została posadowiona w bezpośredniej bliskości wcześniej

uruchomionej Huty Aluminium w Skawinie i zbudowana z myślą o bezpośrednim połączeniu

kablowym zasilającym hutę bez strat przesyłu.

Dnia 06 października 1957r. uruchomiono do prób eksploatacyjnych pierwszy radziecki

kocioł parowy Pk-10p o wydajności 230 ton pary na godzinę, a 24 października 1957r.

uruchomiono pierwszy turbogenerator o mocy 50 MW.

Całkowita moc zainstalowana elektrowni wynosząca łącznie 550 MW stanowiła, że w tym

czasie była to największa w Polsce elektrownia zawodowa przyłączona do krajowej sieci

elektroenergetycznej.

Sześćdziesiąt lat pracy Elektrowni Skawina, to wyprodukowanie około 120 mln MWh energii

elektrycznej, spalenie około 90 mln ton węgla i wyprodukowanie około 18 mln ton popiołu

razem z żużlem paleniskowym.

Przez zakład w omawianym czasie przewinęło się około 2 100 pracowników zatrudnionych

na umowach o pracę, dając rodzinom rozwój, wykształcenie i bezpieczną egzystencję.

Żywy organizm firmy przechodził burzliwe procesy transformacji technicznej, gospodarczej,

politycznej i własnościowej.

Równolegle z podstawowym procesem wytwarzania energii, modernizacją urządzeń,

przebudową układu technologicznego, przebiegały prace ukierunkowane na ochronę

środowiska.

Kierownictwo zakładu miało zawsze świadomość , że elektrownia jest szczególnie

uciążliwym sąsiadem dla naturalnego środowiska człowieka.

Popioły powstałe ze spalania węgla oraz ogromne składowiska odpadów paleniskowych były

i są do dzisiaj źródłem poważnych zanieczyszczeń atmosfery.

Elektrownia w Skawinie znalazła się w wygodnej po uruchomieniu sytuacji, gdyż tutaj każdy

z jedenastu kotłów parowych został wyposażony w elektrofiltr produkcji ELWO PSZCZYNA

o sprawności odpylania 86% i wtedy taka sprawność była jeszcze akceptowalna.

Zmorą kierownictwa i okolicznych mieszkańców były jednak mokre składowiska popiołu i

żużla, które przy silniejszych podmuchach wiatru niemiłosiernie pyliły przenosząc ziarna

podmikronowe aż w okolice Krakowa.

W roku 1970 rozpoczęto intensywne badania nad biologiczną rekultywacją terenu

składowiska o powierzchni 52 ha, a naukowej pomocy udzielało Centralne Biuro Studiów i

Projektów Wodnych Melioracji w Warszawie.

Składowisko otrzymało odpowiednią dawkę nawozów i zostało obsiane szczególnie

dobranymi trawami.

W roku 1973 na zielonym składowisku popiołu wyrastały buraki, pszenica i rzepak, które

badała Krakowska Akademia Rolnicza pod względem przydatności konsumpcyjnej.

Elektrownia Skawina otrzymała nagrodę II stopnia Zarządu Oddziału Wojewódzkiego NOT

Za wybitne osiągnięcia w dziedzinie techniki i biologiczne zabezpieczenie przed wtórnym

pyleniem oraz rekultywację składowiska popiołu i żużla w latach 1970 – 73. Była to I-sza w

Polsce biologiczna rekultywacja składowiska w energetyce.

Zawodowa energetyka w Polsce i z nią skawińska elektrownia przeżywała okresy

ekologicznych trendów wyznaczających kierunki działań związanych z ochroną środowiska.

Często odnosiło się wrażenie, że produkcja energii jest działalnością uboczną przy pracach

ukierunkowanych na ochronę środowiska.

W latach 60-tych minionego wieku kładziono ogromne naciski na ograniczenie emisji popiołu

z kominów elektrowni, później przyszedł czas na rozprawienie się z emisją dwutlenku siarki

SO2 i związane z nią kwaśne deszcze, następnie zajęto się problemami emisji tlenków azotu

NOx, a ostatnio aktualne stało się ograniczenie emisji dwutlenku węgla CO2,

prawdopodobnie odpowiedzialnego za globalne ocieplenie klimatu.

Wszystkie działania związane z wcześniejszymi trendami i trendem obecnym są jednak

drogie i bardzo czasochłonne.

Dobrze, że takie kierunki są wymuszane, bo zmusza to konstruktorów i naukowców do pracy

nad nowoczesnymi technologiami.

Konieczność znalezienia się elektrowni Skawina w realiach 60-ciu lat pracy na rynku

energetycznym kraju spowodowała, że oprócz wspomnianych działań ekologicznych

wykonano m.in.: modernizację i odtworzenie turbin 100MW produkcji LMZ, modernizację i

odtworzenie kotłów parowych, wymianę elektrofiltrów, przebudowano elektrownię

kondensacyjną na elektrociepłownię stanowiącą II źródło ciepła dla miasta Krakowa,

wybudowano węzeł ciepłowniczy i w ramach przekształceń własnościowych z

przedsiębiorstwa państwowego , po procesie prywatyzacji sprzedano zakład Czeskiemu

właścicielowi CEZ .

Nowy właściciel wybudował w roku 2008 dwie nitki odsiarczania spalin, dzięki czemu

emisja SO2 obniżyła się o 92%, a koszt budowy wyniósł 127 mln zł. i była to największa

inwestycja zagraniczna grupy CEZ .

Swoją pozycję w energetyce zawodowej, Elektrownia Skawina, jako przedsiębiorstwo

państwowe kiedyś, a teraz jako spółka akcyjna będąca własnością Czeskiej grupy CEZ

zawdzięcza w głównej mierze pracownikom stanowiącym załogę oddaną, zaangażowaną

i zdyscyplinowaną.

Na terenie Elektrowni aktywnie działają trzy związki zawodowe, jedno z najstarszych w

Oddziału Krakowskiego SEP Koło nr 12 , Koło Ligi Obrony Kraju i założone w 2010 roku

najmłodsze Stowarzyszenie Techniczne.

Elektrownia Skawina od początku swego istnienia jest poważnym członkiem wspierającym

krakowski oddział Stowarzyszenia Elektryków Polskich, który z okazji Jubileuszu

uhonorował kilku członków Koła odznaczeniami stowarzyszeniowymi i Medalami SEP.

Zarówno członkowie koła SEP nr 12, jak i członkowie Stowarzyszenia Technicznego w

Skawinie oraz związkowcy, są głęboko zaangażowani w rozwój i dobrą opinię o swojej firmie

w której wcześniej pracowali ich rodzice, bo na imprezach z okazji Dnia Energetyka

popularna była piosenka, że” Elektrownia Skawina to Wielka Rodzina” i tak było

rzeczywiście. mgr inż. Ireneusz Łapiński koło SEP nr7 Oddz. Krakowskiego

Dyr. Naczelny, I Prezes Zarządu S.A. w latach 1981 - 1999