Diagnoza uwarunkowań społeczno-gospodarczych...

Diagnoza uwarunkowań społeczno-gospodarczych Gminy Przeciszów

ResPublic Sp. z o.o.

Spis treściWprowadzenie..........................................................................................................................2

1. Informacje ogólne..............................................................................................................4

2. Sfera społeczna..................................................................................................................5

2.1. Demografia.................................................................................................................5

2.2. Oświata i opieka nad dziećmi (w tym edukacja przedszkolna, podstawowa, średnia,

zawodowa, wyższa).............................................................................................................10

2.3. Ochrona zdrowia......................................................................................................14

2.4. Pomoc społeczna i rozwiązywanie problemów społecznych....................................15

2.5. Aktywność obywatelska i społeczeństwo informacyjne...........................................27

2.6. Rynek pracy..............................................................................................................29

2.7. Kultura i ochrona dziedzictwa kulturowego.............................................................36

3. Sfera gospodarcza............................................................................................................39

4. Sfera środowiskowa.........................................................................................................43

5. Sfera przestrzenno-funkcjonalna.....................................................................................47

6. Sfera techniczna...............................................................................................................49

6.1. Sieć drogowa............................................................................................................49

6.2. Mieszkalnictwo.........................................................................................................51

6.3. Sieć gazowa..............................................................................................................53

6.4. Infrastruktura kubaturowa.......................................................................................54

6.5. Gospodarka odpadami.............................................................................................56

7. Podsumowanie................................................................................................................59

1

Wprowadzenie

Na potrzeby powstającego „Programu Rewitalizacji Gminy Przeciszów na lata 2016 - 2022

opracowana została diagnoza aktualnego stanu Gminy Przeciszów”. Stanowi ona pogłębiony

opis gminy, w tym warunków życia jej mieszkańców. Diagnoza została opracowana na

podstawie analizy danych zastanych (desk research). Głównymi źródłami danych były

dokumenty udostępnione przez jednostki administracji samorządowej (w tym dokumenty

strategiczne), a także dane statystyki publicznej (ze szczególnym uwzględnieniem zasobów

Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego).

Prezentowane dane są najczęściej aktualne na rok 2015. W wybranych przypadkach chcąc

pokazać zmianę poziomu danego wskaźnika w czasie (np. liczy mieszkańców) posłużono

się czasokresem 2011-2015.

Gmina Przeciszów składa się z trzech sołectw: Przeciszów, Piotrowice i Las, ale podział gminy

na trzy obszary z punktu widzenia wymogów diagnozny społeczno-gospodarczej mającej być

podstawą do opracowania programu rewitalizycyjnego byłby jednak dalece

niewystarczający. Wynika to z dwóch powiązanych ze sobą powodów. Pierwszy ma charakter

ściścle merytoryczny - istotą diagnozy jest możliwie precyzyjne wskazanie tych obszarów

gminy, gdzie występuje szczególne nasilenie zjawisk negatywnych. Dlatego też analiza

powinna być przeprowadzona w podziale na jak największą liczbę obszarów tak, aby

uwzględnić wewnętrzne zróżnicowanie danego terenu. Druga przyczyna związana jest z

wymogami „Ustawy o rewitalizacji” z 9 października 2015 roku. Ustawodawca precyzyjnie

wskazał, że obszar zdegradowany nie może obejmować więcej niż 20% powierzchni danej

gminy lub miasta. Oznacza to, że opracowując diagnozę należy wybrać taki podział

analizowanego obszaru by móc precyzyjnie wskazać obszary zdegradowane. W związku z

tym, na potrzeby prac nad opracowaniem niniejszego dokumentu zdecydowano się przyjąć

jako punkt wyjścia podział na 15 okręgów wyborczych (zgodnie z Informacją Wójta Gminy

Przeciszów z dnia 10 września 2015 roku).Tabela 1: Okręgi wyborcze w Gminie Przeciszów

Numer Granice okręgu wyborczego1 Sołectwo Las

2Sołectwo Przeciszów ,ulice: Jodłowa, Kręta, Łąkowa, Okrężna od nr 64 do końca, Podlesie numery nieparzyste od nr 73 do końca, numery parzyste od nr 62 do nr 78 i od nr 90 do końca, Przyrębska, Sosnowa, Sportowa, Stawowa, Świerkowa

3 Sołectwo Przeciszów, ulice: Borkowa, Irysowa, Narcyzowa, Okrężna od nr 1 do 62, Podlesie numery parzyste od nr 80 do nr 88, Różana , Tulipanowa

2

4Sołectwo Przeciszów, ulice: Długa numery nieparzyste od nr 1 do nr 33, Krakowska numery parzyste od nr 2 do nr 14, numery nieparzyste od nr 1 do nr 21, Krótka , Podlesie numery parzyste od nr 2 do nr 60, numery nieparzyste od nr 1 do nr 71, Strażacka, Wąska numery nieparzyste od nr 1 do nr 13

5 Sołectwo Przeciszów, ulice: Długa numery parzyste od nr 2 do nr 70, Kolejowa, Oświęcimska, Polna

6Sołectwo Przeciszów, ulice: Boconek, Jazowa, Krakowska numery parzyste od nr 16 do końca, numery nieparzyste od nr 23 do końca, Łowiczki Księże, Rzeczna, Stroma

7Sołectwo Przeciszów, ulice: Długa numery parzyste od nr 72 do nr 226, numery nieparzyste od nr 35 do nr 123, Stara Droga, Topolowa numery parzyste od nr 2 do nr 12, numery nieparzyste od nr 1 do nr 3

8Sołectwo Przeciszów , ulice: Cicha, Dębowa, Jesionowa, Szkolna numery parzyste od nr 2 do nr 70, numery nieparzyste od nr 1 do nr 95, Wąska numery parzyste od nr 4 do końca, numery nieparzyste od nr 15 do końca

9 Sołectwo Przeciszów, ulice: Długa numery parzyste od nr 234 do końca, numery nieparzyste od nr 125 do końca

10Sołectwo Przeciszów, ulice: Brzozowa, Graniczna, Kolonia, Łowiczki Pańskie, Nawsie, Szkolna numery parzyste od nr 72 do końca, numery nieparzyste od nr 103 do końca, Topolowa numery parzyste od nr 14 do końca, numery nieparzyste od nr 5 do końca

11 Sołectwo Piotrowice, ulice: Akacjowa, Andrychowska numery parzyste od nr 2 do nr 90, numery nieparzyste od nr 1 do nr 81, Graniczna, Żródlana

12 Sołectwo Piotrowice ,ulice: Kościelna, Andrychowska numery parzyste od nr 92 do nr 230, numery nieparzyste od nr 83 do nr 227

13 Sołectwo Piotrowice ,ulice: Bukowiecka, Głębowicka, Lipowa, Węglarzówka, Wrzosowa

14Sołectwo Piotrowice, ulice: Andrychowska numery parzyste od nr 232 do końca, numery nieparzyste od nr 229 do końca, Jaśminowa, Kasztanowa numery parzyste od nr 2 do nr 68, numery nieparzyste od nr 1 do nr 23

15 Sołectwo Piotrowice, ulice : Kasztanowa numery parzyste od nr 70 do końca, numery nieparzyste od nr 25 do końca, Modrzewiowa, Pagórkowa

Źródło: Informacja Wójta Gminy Przeciszów z dnia 10 września 2015 roku

3

1. Informacje ogólne

Przeciszów jest gminą wiejską położoną w województwie małopolskim, w powiecie

oświęcimskim. Gmina położona jest w zachodniej części województwa, na terenie Kotliny

Oświęcimskiej na wysokości ok. 280 – 300 m n.p.m. Od zachodu graniczy z gminą Zator, od

wschodu i południa z gminami Osiek, Polanka Wielka i Oświęcim. Północną granicę gminy

stanowi koryto Wisły i gmina Babice w powiecie chrzanowskim. Siedzibą gminy jest wieś

Przeciszów.

W obrębie gminy znajduje się 3 sołectwa (Las, Piotrowice, Przeciszów), a także dwie wsie

nie posiadające sołectw: Podlesie i Przyrąb. Gmina ma powierzchnię 35 km, przy czym

zdecydowana większość tego obszaru to użytki rolne. Można więc stwierdzić, że krajobrazie

gospodarczym gminy dominuje funckja rolnicza.

W Przeciszowie nie działają duże zakłady produkcyjne. Oferta turystyczna na terenie gminy

nie jest bardzo rozbudowana, jednak warto odnotować istnienie Parku Nordic Walking

z blisko 30 km ścieżek do nordic walkingu powstałego w wyniku przystąpienia

Stowarzyszenia Doliny Karpia do konkursu ofert „Małopolska Gościnna”. Także tereny

bezpośrednio nadwiślańskie mogą być promowane jako interesujący punkt wycieczek ze

względu na fakt, że są ostoją ptactwa wodnego.

4

2. Sfera społeczna

2.1.Demografia

W 2015 roku gminę Przeciszów zamieszkiwało 6733 osób. Gęstość zaludnienia wyniosła

190 osób na km2 i była nieco niższa niż ta w powiecie oświęcimskim i w całym województwie

małopolskim. Porównując gminę do innych gmin wiejskich w powiecie można zauważyć,

że plasuje się ona pomiędzy terenami o niższej gęstości zaludnienia (gmina Polanka Wielka),

a obszarami gdzie na 1 km2 przypada przeciętnie więcej mieszkańców (gmina wiejska

Oświęcim i Osiek). Poziom tego wskaźnika pozostaje na stabilnym poziomie zarówno

w odniesieniu do całego kraju jak też województwa, powiatu i pozostałych gmin wiejskich

na tym terenie.Tabela 2: Gęstość zaludnienia w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle innych gmin powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka 2011 2012 2013 2014 2015 Dynamika (2011=100%)

Polska 123,0 123,0 123,0 123,0 122,9 99,9%województwo małopolskie 220,0 221,0 221,0 222,0 222,1 101,0%Powiat oświęcimski 382,0 382,0 382,0 382,0 382,0 100,0%Gmina Osiek 198,0 198,0 199,0 199,0 200,7 101,3%Gmina Oświęcim 236,0 237,0 239,0 241,0 242,2 102,6%Gmina Polanka Wielka 178,0 178,0 179,0 179,0 179,0 100,6%Gmina Przeciszów 190,0 191,0 191,0 190,0 189,9 99,9%

Źródło: BDL GUS

Współczynnik feminizacji w gminie w roku 2015 wyniósł 104 i nie zmieniał się istotnie

na przestrzeni 5 lat ujętych w analizie. Oznacza to, że w populacji gminy na 100 mężczyzn

przypadają 104 kobiety. Wskaźnik ten w gminie Przeciszów jest na zbliżonym poziomie

do innych gmin powiatu.

Tabela 3: Wskaźnik feminizacji gminy Przeciszów w latach 2011-2015 na tle innych gmin powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka 2011 2012 2013 2014 2015Polska 107 107 107 107 107województwo małopolskie 106 106 106 106 106Powiat oświęcimski 105 106 106 106 106Gmina Osiek 102 102 102 102 102Gmina Oświęcim 104 103 104 104 104Gmina Polanka Wielka 102 102 103 103 103Gmina Przeciszów 103 103 104 103 104

Źródło: BDL GUS

5

Gmina składa się z trzech sołectw, spośród których najwięcej osób zamieszkuje sołectwo

Przeciszów. W roku 2015 było to 3926 mieszkańców a więc prawie 2/3 mieszkańców.

Tabela 4: Liczba mieszkańców w sołectwach w 2015 roku

Sołectwo Liczba mieszkańców % mieszkańcówPrzeciszów 3926 58,0%Piotrowice 2309 34,1%Las 538 7,9%Suma 6773 100%

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Przeciszów

Ze względu na fakt, że w obrębie każdego z trzech sołectw występuje duże zróżnicowanie

badanych zjawisk zdecydowano się przyjąć podział gminy na okręgi wyborcze. Umożliwia

to precyzyjniejsze wyznaczenie obszarów szczególnie podatnych na występowanie

negatywnych zjawisk i tym samym wyznaczenie obszarów rewitalizacji. Okręgi wyborcze

są do siebie zbliżone pod względem liczby ludności. W największym z nich zamieszkuje

538 osób, w najmniejszym 423 osoby.

Tabela 5: Liczba mieszkańców w okręgach wyborczych

Numer okręgu Liczba mieszkańców % mieszkańców1 538 7,9%2 434 6,4%3 438 6,5%4 442 6,5%5 423 6,2%6 443 6,5%7 440 6,5%8 432 6,4%9 433 6,4%10 441 6,5%11 448 6,6%12 463 6,8%13 459 6,8%14 509 7,5%15 430 6,3%Suma 6773 100%


Liczba ludności w gminie Przeciszów pozostaje na względnie stały poziomie. Porównując

rok 2011 i 2015 można odnotować spadek na poziomie zaledwie 0,08%.

Tabela 6: Liczba ludności gminy Przeciszów w latach 2011-2015 na tle innych gmin powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka 2011 2012 2013 2014 2015Dynamika (2011=100

%)Polska 38 538 38 533 38 495 38 478 38 437 99,74%

6


%)447 299 659 602 239

województwo małopolskie

3 346 796

3 354 077

3 360 581

3 368 336

3 372 618 100,77%

Powiat oświęcimski 155 082 155 040 155 040 154 977 154 819 99,83%Gmina Osiek 8 073 8 064 8 099 8 129 8 179 101,31%Gmina Oświęcim 17 637 17 750 17 874 18 044 18 126 102,77%Gmina Polanka Wielka 4 257 4 248 4 268 4 269 4 276 100,45%Gmina Przeciszów 6 745 6 776 6 757 6 734 6 733 99,82%

Źródło: BDL GUS

W gminie Przeciszów w roku 2015 przyrost naturalny wyniósł 0. Co istotne w poprzednich

latach wskaźnik ten wzrastał (od -2,2 w roku 2011 do 0,4 w roku 2014).

Tabela 7: Przyrost naturalny w gminie Przeciszów w latach 2011-2015

Wartość 2011 2012 2013 2014 2015Urodzenia żywe na 1000 ludności 10,1 10,6 9,9 9,3 10,1Zgony na 1000 ludności 12,29 11,54 10,36 8,87 10,12Przyrost naturalny na 1000 ludności -2,2 -0,9 -0,4 0,4 0

Źródło: BDL GUS

Pod względem przyrostu naturalnego gmina Przeciszów negatywnie wyróżnia się na tle

innych gmin wiejskich powiatu, w których odnotowano dodani przyrost.

Tabela 8: Przyrost naturalny - gmina Przeciszów w latach 2011-2015 na tle innych gmin powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka 2011 2012 2013 2014 2015Polska 0,3 0,0 -0,5 0,0 -0,7województwo małopolskie 1,7 1,4 1,2 1,4 1,0Powiat oświęcimski 0,3 -0,8 0,1 -0,2 -0,7Gmina Osiek 3,2 0,0 2,5 2,3 2,1Gmina Oświęcim 0,2 0,3 1,0 0,8 1,8Gmina Polanka Wielka 0,0 -1,2 4,9 3,3 3,1Gmina Przeciszów -2,2 -0,9 -0,4 0,4 0,0

Źródło: BDL GUS

Negatywnym prognostykiem dotyczącym zmian poziomu przyrostu naturalnego jest fakt,

że w gminie spada liczba zawieranych małżeństw. Choć w roku 2015 w gminie zawarto

aż 6,1 małżeństw na 1000 mieszkańców, to w latach wcześniejszych wskaźnik ten był niższy

i porównywanymi z poziomami dla całego kraju.Tabela 9: Liczba zawieranych małżeństw na 1000 mieszkańców gminy Przeciszów w latach 2011-2015 na tle województwa i kraju

7


Polska 5,4 5,3 4,7 4,9 4,9 90,7%województwo małopolskie 5,5 5,4 4,9 5,2 5,2 94,5%Gmina Przeciszów 6,8 5,3 4,0 4,7 6,1 89,6%

Źródło: BDL GUS

Wykres 1. Liczba nowo zawieranych małżeństw w gminie Przeciszów (na 1000 mieszkańców)

2011 2012 2013 2014 20150.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

6.8

5.3

4.04.7

6.1

Źródło: BDL GUS

Niepokojące jest także ujemne saldo migracji, które wskazuje, że liczba osób wyjeżdżających

z gminy jest większa od liczby osób, które decydują się do niej przeprowadzić. Należy

tu zauważyć, że saldo migracji dla powiatu wprawdzie również jest ujemne, ale jego wartość

jest wyraźnie niższa.

Tabela 10: Saldo migracji w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle powiatu, województwa i kraju

Jednostka 2011 2012 2013 2014Polska -0,1 -0,2 -0,5 -0,4województwo małopolskie 1,3 1,1 0,8 0,9Powiat oświęcimski -0,5 -0,3 -0,6 -0,8Gmina Przeciszów -2,4 2,5 -0,3 -2,4

Źródło: BDL GUS

Analizując dane odnoszące się do wieku ludności można zwrócić uwagę na wzrost udziału

w populacji gminy osób w wieku poprodukcyjnym. Świadcz to o procesie starzenia się

ludności mającym wpływ na politykę społeczną a także rynek pracy.Tabela 11: Udział poszczególnych grup ludności w populacji gminy Przeciszów w latach 2011-2015

Rok % mieszkańców % mieszkańców % mieszkańców

8

w wieku przedprodukcyjn

ymw wieku

produkcyjnymw wieku

poprodukcyjnym2011 19,5% 63,0% 17,4%2012 19,2% 62,9% 17,8%2013 19,2% 62,7% 18,1%2014 18,9% 62,5% 18,7%2015 18,8% 62,3% 18,9%

Źródło: BDL GUS

Wykres 2: Udział w populacji gminy Przeciszów osób w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym (2015 r.)

2011

2012

2013

2014

2015

19.5%

19.2%

19.2%

18.9%

18.8%

63.0%

62.9%

62.7%

62.5%

62.3%

17.4%

17.8%

18.1%

18.7%

18.9%

w wieku przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku poprodukcyjnym

Źródło: BDL GUS

Ten negatywny trend można także zobrazować Wskaźnikiem Obciążenia Demograficznego

mówiącego jaka liczba osób w wieku nieprodukcyjnym (zarówno przed jak i po okresie

aktywności zawodowej) przypada na 100 osób w wieku produkcyjnym. W 2015 roku wyniósł

on w gminie Przeciszów 60,5 i był nieco wyższy od średniej krajowej. Można tutaj zauważyć,

że obciążenie demograficzne w gminie przez cały analizowany okres było wyższe niż średnia

ogólnopolska (aczkolwiek różnica pomiędzy nimi maleje).

9

Wykres 3: Wskaźnik obciążenia demograficznego w gminie Przeciszów i w skali całego kraju

2011 2012 2013 2014 201553.0

54.0

55.0

56.0

57.0

58.0

59.0

60.0

61.0

58.6 58.959.6

60.1

60.5

55.856.6

57.6

58.8

60.1

Gmina Przeciszów Polska

Źródło: BDL GUS

Trendy te należy ocenić negatywnie. O ile obciążenie związane z wypłacaniem świadczeń

emerytalnych nie dotyka bezpośrednio budżetu gminy, to stopniowo zmniejszająca się liczba

osób w wieku produkcyjnym może być czynnikiem zniechęcającym potencjalnych

inwestorów. Co więcej, starzenie się populacji skutkuje koniecznością opracowania

odpowiedniej polityki senioralnej.

Zestawiając podstawowe dane demograficzne wpływające na rynek pracy należy jednak

uznać, że gmina Przeciszów nie odbiega znacząco od innych gmin wiejskich powiatu,

w szczególności w zakresie udziału osób w wieku przedprodukcyjnym w populacji.

Tabela 12: Udział w populacji osób w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym - gmina Przeciszów na tle innych gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju

JednostkaWiek

przedprodukcyjny Wiek produkcyjny Wiek poprodukcyjny

Polska 18,0% 62,4% 19,6%województwo małopolskie 18,9% 62,4% 18,6%Powiat oświęcimski 17,6% 62,3% 20,0%Gmina Osiek 20,0% 63,3% 16,7%Gmina Oświęcim 18,8% 63,4% 17,8%Gmina Polanka Wielka 19,5% 63,6% 17,0%Gmina Przeciszów 18,8% 62,3% 18,9%

Źródło: BDL GUS

10

2.2.Oświata i opieka nad dziećmi (w tym edukacja przedszkolna, podstawowa, średnia, zawodowa, wyższa)

Na terenie gminy Przeciszów działają trzy przedszkola samorządowe. W 2014 roku

dysponowały one łącznie 230 miejscami, co w pełni zaspokajało potrzeby mieszkańców

gminy (a nawet je przekraczało).Tabela 13: Liczba miejsc i liczba dzieci w latach (dzieci bez specjalnych potrzeb edukacyjnych) w gminie Przeciszów w latach 2011-2014

Wartość 2011 2012 2013 2014Liczba miejsc 193 209 232 230Liczba dzieci 187 211 238 210

Źródło: BDL GUS

Na terenie gminy funkcjonuję trzy zespoły podstawowo-gimnazjalne:

Zespół Szkół Podstawowo-gimnazjalnych w Przeciszowie: Szkoła Podstawowa

im. Ignacego Fika i Gimnazjum Nr 1

Zespół Szkół Podstawowo-gimnazjalnych w Przeciszowie-Podlesiu: Szkoła

Podstawowa im. Jana Pawła II i Gimnazjum Nr 3

Zespół Szkół Podstawowo-gimnazjalnych w Piotrowicach: Szkoła Podstawowa

i Gimnazjum Nr 2

W szkołach podstawowych w roku 2014 w 21 oddziałach naukę pobierało 404 uczniów.

Przeciętnie na jeden oddział w szkole podstawowej przypadło 19 uczniów.Tabela 14: Średnia liczba uczniów w jednym oddziale szkoły podstawowej w roku 2014 (dzieci bez specjalnych potrzeb edukacyjnych)

Jednostka Średnia liczba uczniów w oddzialePolska 19województwo małopolskie 18Powiat oświęcimski 19Gmina Osiek 19Gmina Oświęcim 18Gmina Polanka Wielka 20Gmina Przeciszów 19

Źródło: BDL GUS

W 2014 roku w gimnazjach na terenie gminy w 10 oddziałach uczyło się w sumie 189

uczniów. Przeciętna liczba uczniów przypadających na oddział była najniższa spośród gmin

wiejskich w powiecie, była także wyraźnie niższa niż ta sama miara dla województwa i kraju.Tabela 15: Średnia liczba uczniów w jednym oddziale szkoły gimnazjalnej w roku 2014 (dzieci bez specjalnych potrzeb edukacyjnych)

Region Średnia liczba uczniów w oddzialePolska 22

11

Region Średnia liczba uczniów w oddzialewojewództwo małopolskie 22Powiat oświęcimski 21Gmina Osiek 20Gmina Oświęcim 22Gmina Polanka Wielka 20Gmina Przeciszów 19

Źródło: BDL GUS

Sposobem oceny poziomu edukacji w gminie jest Edukacyjna Wartość Dodana. Metoda

ta została opracowana przez Instytut Badań Edukacyjnych i pozwala ocenić wkład szkoły

w wyniki nauczania (w oparciu o egzaminy końcowe). W przypadku gimnazjów są to wyniki

egzaminu po IV klasie szkoły podstawowej oraz egzaminu gimnazjalnego. Wykres zależności

pomiędzy nimi, opracowany dla uczniów danej szkoły pozwala na ewaluację oświaty.

Zarówno wyniki egzaminu gimnazjalnego jak i wartość EWD są przedstawiane na

znormalizowaniej i wystandaryzowanej skali, co uławia interpretację.

Znajdujące się na wykresie elipsy wskazują na położenie szkoły jeśli chodzi o wynik egzaminy

oraz wartość EWD. Można tutaj wyróżnić:

Szkoły neutralne - średni w skali kraju poziom wyników egzaminacyjnych i przeciętna

efektywność.

Szkoły sukcesu - wysokie wyniki egzaminacyjne i wysoka efektywności nauczania.

Szkoły wspierające - niskie wyniki egzaminacyjne, ale wysoka efektywność

Szkoły wymagające pomocy - niskie wyniki egzaminacyjne i niska efektywność

nauczania.

Szkoły niewykorzystanych możliwości - wysokie wyniki egzaminacyjne oraz niska

efektywność nauczania.

Analiza danych dotyczących szkół w gminie Przeciszów pokazuje, że wszystko trzy gimnazja

mogą być uznane za neutralne zarówno jeśli chodzi o przedmioty humanistyczne

jak i matematyczno-przyrodnicze.

Jednocześnie warto zwrócić uwagę, że w zakresie części humanistycznej Gimnazjum

nr 3 charakteryzuje się zarówno najlepszymi wynikami egzaminu jak i najwyższą wartością

EWD. Uczniowie gimnazjum nr 1 osiągnęli najniższe wyniki, zaś w gimnazjum nr 2 najniższa

była wartość EWD.

Jeśli chodzi o egzamin matematyczno-przyrodniczy to najwyższe wyniki osiągnięte zostały

w gimnazjum nr 2, najniższe zaś – gimnazjum nr 3. Gimnazjum nr 2 osiągnęło również

12

najwyższą edukacyjną wartość dodaną. W gimnazjum nr 1 wartość EWD była natomiast

najniższa.

Wykres 4: Edukacyjna wartość dodana gimnazjów w gminie Przeciszów - egzamin egimnazjalny, część humanistyczna (wskażnik dla lat 2013-2015)

Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych – Gimnazjum nr 1 w PrzeciszowieZespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych – Gimnazjum nr 2 w PiotrowicachZespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych – Gimnazjum nr 3 w Przeciszowie-Podlesiu

Źródło: http://ewd.edu.pl

13

http://ewd.edu.pl/wskazniki/gimnazjum/wykres-szkoly/?id=16459






Wykres 5: Edukacyjna wartość dodana gimnazjów w gminie Przeciszów - egzamin gimnazjalny, część matematyczno-przyrodnicza (wskaźnik dla lat 2013-2015)

Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych – Gimnazjum nr 1 w PrzeciszowieZespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych – Gimnazjum nr 2 w PiotrowicachZespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych – Gimnazjum nr 3 w Przeciszowie-Podlesiu

Źródło: http://ewd.edu.pl

2.3.Ochrona zdrowia

W 2014 roku w gminie Przeciszów funkcjonowały w przeliczeniu 3 przychodnie na 10000

mieszkańców. Poziom ten nie zmienił się istotnie w ciągu 4 lat objętych analizą.Tabela 16: Liczba przychodni na 10000 mieszkańców w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle powiatu, województwa i kraju

Jednostka 2011 2012 2013 2014Dynamika (2011=100

%)Polska 5,0 5,0 5,1 5,2 104,9%województwo małopolskie 4,8 4,9 5,1 5,2 106,9%Powiat oświęcimski 3,5 3,7 3,5 3,5 101,9%Gmina Osiek 2,5 2,5 2,5 2,5 99,3%

14








%)Gmina Oświęcim 1,7 1,7 2,2 1,1 65,2%Gmina Polanka Wielka 2,3 2,4 2,3 2,3 99,7%Gmina Przeciszów 3,0 3,0 3,0 3,0 100,2%

Źródło: BDL GUS

Liczba udzielonych porad na 1000 mieszkańców była w poszczególnych latach niższa

od średniej powiatowej, wojewódzkiej i krajowej. Warto również zauważyć,

że w przeciwieństwie do jednostek referencyjnych (poza gminą Oświęcim), w gminie

Przeciszów wartość ta zmniejszyła się.Tabela 17: Liczba udzielonych porad na 1000 mieszkańców w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle powiatu, województwa i kraju


0%)Polska 4072,7 4005,1 4103,6 4151,2 4294,4 105,4%województwo małopolskie 3884,4 3748,1 3865,6 3865,6 3954,8 101,8%Powiat oświęcimski 4308,0 4132,6 4186,3 4045,1 4320,6 100,3%Gmina Osiek 3715,2 3556,4 3209,4 3106,8 3999,8 107,7%Gmina Oświęcim 911,4 829,6 960,1 612,2 579,4 63,6%Gmina Polanka Wielka 4244,3 4092,3 3952,7 4223,9 4355,5 102,6%Gmina Przeciszów 3154,3 2990,4 2961,7 3043,8 3103,1 98,4%

Źródło: BDL GUS

2.4.Pomoc społeczna i rozwiązywanie problemów społecznych

Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach mających na celu zaspokojenie

niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności

człowieka. Zadaniem pomocy społecznej jest podejmowanie działań zmierzających do

życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Zadania w

zakresie pomocy społecznej i rozwiązywania problemów społecznych świadczone są na

terenie gminy głównie przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Przeciszowie.

Ośrodek odpowiada także za realizację programu 500+. Do tej pory przyznano 449 świadczeń

z tytułu tego programu, proporcjonalnie najwięcej w stosunku do liczy mieszkańców

w sołectwie Las.Tabela 18: Liczba świadczeń w ramach programu 500+ na 100 mieszkańców w sołectwach

SołectwoLiczba świadczeń w ramach programu

500+

Liczba świadczeń w ramach programu 500+

na 100 mieszkańców

15

Piotrowice 253 0,11Przeciszów 127 0,03Las 69 0,13Cała gmina 449 0,07

Źródło: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej

Warto odnotować, że prócz działań stałych Ośrodek Pomocy Społecznej w Przeciszowie

realizuje także projekt: „Czas na aktywność. Program aktywizacji społecznej i zawodowej

w gminie Przeciszów”.

Przy Ośrodku Pomocy Społecznej funkcjonuje także świetlica profilaktyczno- wychowawcza,

do której mogą uczęszczać dzieci w wieku od 6 do 13 lat. Świetlica proponuje dzieciom

twórcze spędzanie czasu, m.in. podczas zajęć i gier edukacyjnych czy wycieczek

krajoznawczych. W świetlicy dzieci mogą także uzyskać pomoc przy odrabianiu zajęć

domowych i w nauce.

Ważnym aktorem pomocy społecznej w gminie jest także Stowarzyszenie „Nasz Jeden Świat”

prowadzące ośrodek wsparcia dla osób w podeszłym wieku i młodzieży. Stowarzyszenie

to prowadzi m.in. zajęcia aktywizujące odbywające się w Gminnej Bibliotece Publicznej

w Przeciszowie.

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu: ubóstwa,

sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby,

przemocy w rodzinie, potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, bezradności

w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego,

zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, braku umiejętności w przystosowaniu

do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo - wychowawcze, trudności w

integracji osób, które otrzymały status uchodźcy, trudności w przystosowaniu do życia po

zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji

kryzysowej. klęski żywiołowej lub ekologicznej. W całej gminie Przeciszów w 2015 roku

przyznano łącznie 768 świadczeń pomocy społecznej. Najwięcej z nich przyznano w sołectwie

Przeciszów (458 co oznacza 0,12 świadczeń na 100 mieszkańców).Tabela 19: Liczba przyznanych świadczeń społecznych na 100 mieszkańców w sołectwach

Sołectwo Liczba mieszkańców

Liczba przyznanych świadczeń

społecznych

Liczba przyznanych świadczeń

społecznych na 100 mieszkańców

Piotrowice 2310 260 0,11Przeciszów 3928 459 0,12

16

Las 535 49 0,09Cała gmina 6773 768 0,11


Warto jednak zauważyć, że największą łączną sumę świadczeń w przeliczeniu

na 100 mieszkańców przyznano w sołectwie Las.Tabela 20: Wysokość świadczeń społecznych w PLN na 100 mieszkańców w sołectwach

Sołectwo Liczba mieszkańców

Wysokość świadczeń

społecznych w PLN

Wysokość świadczeń

społecznych w PLN na 100

mieszkańcówPiotrowice 2310 30696,77 13,29Przeciszów 3928 62318 15,87Las 535 9669 18,07Cała gmina 6773 102683,77 15,16


Analiza przyznanych świadczeń w podziale na okręgi wyborcze pokazuje, że ich liczba

(zarówno bezwzględna jak i przeliczona na 100 mieszkańców) jest najwyższa w okręgu nr 4. Tabela 21: Liczba przyznanych świadczeń społecznych na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych

Numer okręgu Liczba przyznanych świadczeń społecznych

Liczba przyznanych świadczeń społecznych na

100 mieszkańców1 47 8,742 77 17,743 67 15,304 89,5 20,255 43,5 10,286 36,5 8,247 49 11,148 23,5 5,449 38,5 8,8910 38,5 8,7311 65 14,5112 56 12,1013 41 8,9314 54,5 10,7115 50,5 11,74Cała gmina 777 67,73

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej

17

Rysunek 1: Liczba przyznanych świadczeń społecznych na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych (2015 r.)


Najczęstszym powodem przyznawania pomocy społecznej w gminie jest ubóstwo. Z tego

tytułu przyznano w ciągu roku aż 250 świadczeń. Kolejnym najczęstszym powodem było

bezrobocie. Kolejne powody podawana już znacznie rzadziej, choć w skali gminy to wciąż

liczby zauważalne.Tabela 22: Powody przyznania pomocy społecznej w Gminie Przeciszów w 2015 roku

Powód przyznania pomocy społecznej LiczbaUbóstwo 250Bezrobocie 228Długotrwała lub ciężka choroba 94Rodziny wielodzietne 59Niepełnosprawność 57

18

Rodziny niepełne 36Potrzeba ochrony macierzyństwa 33Alkoholizm 13Trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego 4Zdarzenie losowe 3Suma 777


W stosunku do liczby mieszkańców najwięcej osób uzyskało pomoc z powodu ubóstwa

w okręgu numer 4.Tabela 23: Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu ubóstwa w przeliczeniu na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych

Numer okręgu

Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu ubóstwa1

Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu ubóstwa w przeliczeniu na 100

mieszkańców1 14,00 2,602 22,33 5,153 19,33 4,414 25,58 5,795 15,75 3,726 8,00 1,817 16,75 3,818 8,50 1,979 14,75 3,4110 13,00 2,9511 21,00 4,6912 18,00 3,8913 18,00 3,9214 16,50 3,2415 18,50 4,30Cała gmina

250,00 3,69


1 Ze względu na fakt, że znaczna część kluczowych danych była częściowo zanonimizowana (tj. udostępniono liczby wystąpień danego zjawiska na ulicach bez podawania numerów domów) przyjęto metodę proporcjonalną szacowania natężenia zjawiska w poszczególnych okręgach wyborczych. W przypadku gdy dana ulica przebiega przez więcej niż jeden okręg wyborczy dzielono ilość np. rejestrowanych przypadków przyznania pomocy przez liczbę okręgów przez które przebiega ulica. Dzięki temu obszary zdegradowane wyznaczono z dużą precyzją, a jednocześnie umożliwiło to opracowywanie wyników bez sięgania do danych, które naruszałyby dobra mieszkańców.

19

Rysunek 2: Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu ubóstwa w przeliczeniu na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych (2015 r.)


Z powodu bezrobocia (często będącego przyczyną ubóstwa) przyznano świadczenia 228

osobom. Uzyskało je 7,64 osoby na 100 mieszkańców okręgu numer 4.Tabela 24: Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu bezrobocia w przeliczeniu na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych

Numer okręgu

Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu bezrobocia2

Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu bezrobocia w przeliczeniu na 100

mieszkańców1 6,00 1,122 26,00 5,993 24,00 5,484 33,75 7,64

2 Ibidem

20

Numer okręgu

Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu bezrobocia


mieszkańców5 12,75 3,016 12,50 2,827 14,75 3,358 10,00 2,319 11,75 2,7110 11,50 2,6111 17,33 3,8712 14,33 3,1013 9,00 1,9614 13,83 2,7215 10,50 2,44Cała gmina

228,00 3,37


Rysunek 3: Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu bezrobocia w przeliczeniu na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych (2015 r.)

21


Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa

domowego była powodem przyznania pomocy 95 razy. Z tego powodu w stosunku do liczby

mieszkańców najczęściej wspierano osoby mieszkające w okręgu numer 11.Tabela 25: Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo- wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego w przeliczeniu na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych

Numer okręgu

Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu

bezradności w sprawach opiekuńczo- wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa

domowego3

Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu bezradności w

sprawach opiekuńczo- wychowawczych i prowadzeniu

gospodarstwa domowego w przeliczeniu na 100 mieszkańców

1 10,00 1,862 7,83 1,803 6,83 1,564 9,83 2,225 4,00 0,956 4,00 0,907 6,00 1,368 1,50 0,359 4,00 0,9210 6,00 1,3611 10,00 2,2312 7,00 1,5113 3,00 0,6514 8,00 1,5715 7,00 1,63Cała gmina

95,00 1,40


3 Ibidem

22

Rysunek 4: Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego (2015 r.)


Alkoholizm był powodem przyznania pomocy 13 razy. W stosunku do liczby mieszkańców

z tego powodu przyznano pomoc w okręgu numer 4.Tabela 26: Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu alkoholizmu w przeliczeniu na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych

Numer okręgu

Liczba osób, którym przyznano pomoc z

powodu alkoholizmu4

Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu alkoholizmu w przeliczeniu na 100

mieszkańców1 2,00 0,372 0,67 0,153 0,67 0,15

4 Ibidem

23

Numer okręgu

Liczba osób, którym przyznano pomoc z

powodu alkoholizmu


mieszkańców4 2,17 0,495 1,50 0,356 2,00 0,457 0,50 0,118 0,00 0,009 0,50 0,1210 0,00 0,0011 0,33 0,0712 0,33 0,0713 1,00 0,2214 0,33 0,0715 1,00 0,23Cała gmina

13,00 0,19


Rysunek 5: Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu alkoholizmu w przeliczeniu na 100 mieszkańców okręgu wyborczego (2015 r.)


24

Instytucją działającą w obrębie szerokorozumianej pomocy społecznej jest także Zespół

Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Zespół odpowiada

m.in. za zakładanie Niebieskim Kart i udzielanie rodzinom je posiadającym pomocy. W 2015

roku w gminie założonych było 14 Niebieskich Kart, z czego 7 na terenie sołectwa Piotrowice.Tabela 27: Niebieskie Karty na 100 mieszkańców w sołectwach

Sołectwo Niebieskie karty Niebieskie Karty na 100 mieszkańców

Przeciszów 6 0,153Piotrowice 7 0,303Las 1 0,186Cała gmina 14 0,207

Źródło: Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie

Gmina Przeciszów jest względnie bezpiecznym regionem. W 2015 roku ujawniono na jej

terenie 28 przestępstw. Choć każde przestępstwo istotnie godzi w ład i porządek publiczny, a

także negatywnie wpływa na poczucie bezpieczeństwa, to warto zauważyć, że w 2015 roku

nie ujawniono na terenie gminy przestępstw najcięższych takich jak zabójstwa, czy gwałty.

Tabela 28: Liczba i rodzaj przestępstw ujawnionych na terenie Gminy Przeciszów w 2015 roku

Rodzaj przestępstwa

Liczba przestępstw ujawnionych

(jednocześnie l. wszczętych

postępowań)Przestępstwa kryminalne 9Przestępstwa gospodarcze 6Kradzież z włamaniem 4Przestępstwa drogowe 3Uszczerbek na zdrowiu 2Kradzież cudzej rzeczy (w tym także kradzież samochodu) 2Udział w bójce lub pobiciu 1Przestępstwa rozbójnicze (rozboje, kradzieże rozbójnicze i wymuszenia rozbójnicze) 1

Źródło: Komenda Powiatowa Policji w Oświęcimiu

Największą liczbę przestępstw (zarówno biorąc pod uwagę ich liczbę jak też ilość w stosunku

do liczby mieszkańców) ujawniono na terenie okręgu numer 5.

Tabela 29: Liczba przestępstw ujawnionych w 2015 r. w przeliczeniu na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych

Numer okręgu

Liczba ujawnionych przestępstw

Liczba ujawnionych przestępstw na 100 mieszkańców

25

nr 1 1,00 0,19nr 2 1,17 0,27nr 3 2,17 0,49nr 4 1,17 0,26nr 5 4,50 1,06nr 6 0,00 0,00nr 7 0,50 0,11nr 8 3,50 0,81nr 9 0,50 0,12nr 10 2,50 0,57nr 11 2,20 0,49nr 12 2,20 0,48nr 13 2,20 0,48nr 14 2,20 0,43nr 15 2,20 0,51Cała gmina

28 0,41

Komenda Powiatowa Policji w Oświęcimiu

2.5.Aktywność obywatelska i społeczeństwo informacyjne

Na terenie gminy jest aktywnych 5 organizacji pozarządowych:

Towarzystwo Turystyki Rowerowej „Cyklista”: organizacja realizuje działania związane

z turystyką rowerową oraz innymi formami aktywnego wypoczynku i zdrowego stylu

życia, działalnością oświatową i propagandową na rzecz ochrony środowiska

naturalnego (w tym budowy ścieżek rowerowych) oraz promocją rozwoju Regionu

Doliny Karpia5.

Stowarzyszenie Nasz Jeden Świat: głównym celem Stowarzyszenia jest wspieranie

rodzin i osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej oraz poprawa jakości życia

tych osób, m.in. poprzez organizowanie zajęć edukacyjnych oraz rekreacyjnych

dla dzieci i młodzieży, czy działalność na rzecz aktywizacji społecznej i zawodowej

różnych grup mieszkańców6.

Ludowy Klub Sportowy „Przeciszovia”: to piłkarski klub sportowy prowadzący

w zależności od sezonu nawet cztery drużyny (Pierwszą Drużynę Seniorów, Juniorów

Starszych U18, Młodzików Starszych U13 i Młodzików Młodszych U12). Sam klub

sportowy ma wieloletnią historię sięgającą 1946 roku7.

5 Źródło: Statut Towarzystwa Turystyki Rowerowej „Cyklista”6 Źródło: http://gopsprzeciszow.pl/?page_id=3627 Źródło: http://przeciszovia.futbolowo.pl/ i http://lksprzeciszovia.futbolowo.pl/

26

http://przeciszovia.futbolowo.pl/

Stowarzyszenie Górników, Emerytów i Rencistów Górniczych „Gwarek” w Gminie

Przeciszów: to założone w 2013 roku Stowarzyszenie zajmujące się wspieraniem

seniorów i wspieraniem ich w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych8.

Ochotnicza Straż Pożarna w Przeciszowie: to jednostka Ochotniczej Straży, której

historia sięga roku 1911. Obecnie jednostka liczy 46 strażaków ochotników, 2

członków honorowych i 2 wspierających. Należy także pamiętać o trzech sekcjach

drużyny młodzieżowej: dwóch męskich i jednej żeńskiej. Poza swoją działalnością

ratowniczo-gaśniczą OPS uczestniczy także w wielu uroczystościach państwowych i

kościelnych9.

Pomimo niewielkiej liczby podmiotów trzeciego sektora, w 2015 roku rozpoczęto prace

nad „Programem współpracy gminy Przeciszów z organizacjami pozarządowymi na rok

2016”. Określając główne założenia przyszłego planu położono szczególny nacisk na rozwój

trzeciego sektora w obszarach:

pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej

oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób,

działalności charytatywnej,

ochrony i promocji zdrowia,

działalności na rzecz osób niepełnosprawnych,

kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego,

wspierania i upowszechniania kultury fizycznej i sportu,

turystyki i krajoznawstwa,

przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym,

edukacji, oświaty i wychowania.

Zwraca uwagę fakt, że obszary te w znacznym stopniu pokrywają się z zakresem zadań

własnych gminy. Zasadnym więc staje się pytanie, czy plan współpracy ma być dokumentem

określającym zasady wsparcia rozwoju realnego oddolnego ruchu obywatelskiego, czy też

stanowić fundament pozyskiwania zewnętrznego wsparcia finansowego przez instytucje

trzeciego sektora zakładane przez władze samorządowe lub instytucje zależne.

2.6.Rynek pracy

8 Źródło: http://bazy.ngo.pl/9 Źródło: http://www.osp.com.pl/

27

W 2015 roku stopa bezrobocia10 rejestrowanego na terenie powiatu oświęcimskiego

wynosiła 9,5% a więc nie odstawała znacząco od poziomów tego wskaźnika dla

województwa i kraju.Tabela 30: Stopa bezrobocia rejestrowanego na terenie powiatu oświęcimskiego w latach 2011-2015 na tle województwa i kraju


%)Polska 12,5% 13,4% 13,4% 11,4% 9,8% 78,4%województwo małopolskie 10,5% 11,4% 11,5% 9,7% 8,4% 80,0%Powiat oświęcimski 12,6% 13,7% 13,9% 11,4% 9,5% 75,4%

Źródło: BDL GUS

W tym samym roku na terenie samej gminy Przeciszów było zarejestrowanych

199 bezrobotnych - 89 mężczyzn i 110 kobiet. Na przestrzeni analizowanego okresu spadła

liczba bezrobotnych obojga płci, jednak siła tej tendencji była wyższa w przypadku kobiet.Tabela 31: Liczba zarejestrowanych bezrobotnych kobiet i mężczyzn w gminie Przeciszów w latach 2011-2015

Płeć 2011 2012 2013 2014 2015Dynamika (2011=100

%)Mężczyźni 105 125 136 93 89 84,76%Kobiety 187 188 158 132 110 58,82%Ogółem 292 313 294 225 199 68,15%

Źródło: BDL GUS

Warto zauważyć, że mimo ciągłego spadku liczby zarejestrowanych osób bezrobotnych wciąż

utrzymuje się znaczą dysproporcja między kobietami i mężczyznami.Wykres 6: Udział kobiet i mężczyzn z liczbie zarejestrowanych bezrobotnych w gminie Przeciszów

2011 2012 2013 2014 20150%

10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

36% 40% 46% 41% 45%

64% 60% 54% 59% 55%

Mężczyźni Kobiety

Źródło: BDL GUS

10 Dane o stopie bezrobocia nie są zbierane na poziomie gminy

28

Najwięcej osób bezrobotnych (zarówno w liczbach bezwzględnych jak i w przeliczeniu

na 100 mieszkańców) zamieszkiwało okręg wyborczy numer 10.Tabela 32: Liczba bezrobotnych na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych (stan na: 24 czerwca 2016 roku)

Numer okręgu Liczba bezrobotnych11 Liczba bezrobotnych na 100 mieszkańców

1 12 2,232 8 1,843 8 1,834 11,25 2,555 13,75 3,256 13,5 3,057 6,75 1,538 5 1,169 4,75 1,1010 16 3,6311 10,67 2,3812 9,67 2,0913 15 3,2714 9,17 1,8015 9,5 2,21Cała gmina 153,01 2,26

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Powiatowego Urzędu Pracy Oświęcim


29

Rysunek 6: Liczba bezrobotnych w przeliczeniu na 100 mieszkańców okręgu


W szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy znajdują się osoby charakteryzujące się niskim

poziomem wykształcenia (gimnazjalne lub podstawowe). Są to zatem ci bezrobotni, którzy

nie tylko nie mają wykształcenia średniego ani wyuczonego zawodu. Grupa ta stanowi

największą część mieszkańców okręgu numer 10. Tabela 33: Liczba bezrobotnych z wyksztalceniem gimnazjalnym i niższym w przeliczeniu na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych

30

Numer okręgu

Liczba bezrobotnych z wyksztalceniem gimnazjalnym i

niższym12

Liczba bezrobotnych z wyksztalceniem gimnazjalnym i niższym w przeliczeniu na

100 mieszkańców1 4,00 0,742 2,67 0,613 1,67 0,384 1,67 0,385 0,50 0,126 2,00 0,457 0,50 0,118 1,50 0,359 0,50 0,1210 4,00 0,9111 0,67 0,1512 3,67 0,7913 2,00 0,4414 0,67 0,1315 1,00 0,23Cała gmina 27 0,40



31

Rysunek 7: Liczba bezrobotnych z wykształceniem gimnazjalnym i niższym w przeliczeniu na 100 mieszkańców


Inną grupą w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy są osoby mające od 18 do 24 lat,

czyli młodzież napotykająca na trudności w wejściu na rynek pracy. Stosunkowo największa

grupa tych bezrobotnych w stosunku do liczby mieszkańców mieszka w okręgu numer 4. Tabela 34: Liczba bezrobotnych pozostających bez pracy 24 miesiące i więcej w przeliczeniu na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych

Numer okręgu

Liczba bezrobotnych w wieku 18-24

pozostających bez pracy13

Liczba bezrobotnych w wieku 18-24 pozostających bez pracy w przeliczeniu na

100 mieszkańców1 3,00 0,562 0,83 0,19


32

Numer okręgu

Liczba bezrobotnych w wieku 18-24

pozostających bez pracy

Liczba bezrobotnych w wieku 18-24 pozostających bez pracy w przeliczeniu na

100 mieszkańców3 0,83 0,194 2,58 0,585 1,25 0,306 2,00 0,457 1,75 0,408 0,50 0,129 1,25 0,2910 2,00 0,4511 1,00 0,2212 1,00 0,2213 2,00 0,4414 1,50 0,2915 1,50 0,35Cała gmina 23,00 0,34


Rysunek 8: Liczba bezrobotnych w wieku 18-24 w przeliczeniu na 100 mieszkańców

33


Z badań poświęconych rynkowi pracy (zarówno w Polsce jak i innych europejskich krajach)

wynika, że szansa uzyskania stałego zatrudnienia spada wraz z wydłużaniem się okresu

bezrobocia. Długi okres pozostawania bez pracy nie tylko wpływa negatywnie na samoocenę

bezrobotnego, ale także zwiększa ryzyko dezaktualizacji umiejętności i kompetencji takiej

osoby, realnie obniżając jej atrakcyjność w oczach potencjalnych pracodawców. Należy także

zwrócić uwagę na fakt, że długotrwały okres pozostawania bez pracy nie tylko prowadzi do

obniżenia standardu życia, ale także sytuuje taką osobę (i jej rodzinę) w grupie ryzyka

zwiększonego zagrożenia nałogami.

W gminie Przeciszów najwięcej osób pozostających bez pracy 24 miesiące lub dłużej

w przeliczeniu na liczbę mieszkańców mieszka na terenie okręgu numer 15.Tabela 35: Liczba bezrobotnych w wieku 18-24 pozostających bez pracy w przeliczeniu na 100 mieszkańców w okręgach wyborczych

Numer okręgu

Liczba bezrobotnych pozostających bez pracy

24 miesiące i więcej14

Liczba bezrobotnych pozostających bez pracy 24 miesiące i więcej w przeliczeniu

na 100 mieszkańców1 2,00 0,372 0,33 0,083 0,33 0,084 1,58 0,365 2,75 0,656 2,00 0,457 0,75 0,178 0,50 0,129 0,75 0,1710 2,00 0,4511 2,00 0,4512 1,00 0,2213 0,00 0,0014 1,00 0,2015 3,00 0,70Cała gmina 20,00 0,30



34

Rysunek 9: Liczba bezrobotnych pozostających bez pracy 24 miesiące i dłużej w przeliczeniu na 100 mieszkańców

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Oświęcimiu

2.7.Kultura i ochrona dziedzictwa kulturowego

Kluczową instytucją kultury w gminie jest Biblioteka Publiczna w Przeciszowie wraz z filią

w Piotrowicach. Prócz realizacji głównej funkcji jaką jest udostępnianie księgozbioru,

biblioteka jest również miejscem, gdzie toczy się życie kulturalne. Pełni więc de facto funkcję

domu kultury. Warto w tym miejscu wspomnieć o działających pod jej auspicjami Klubie

Modelarskim „Orzeł”, czy zespołach „Radkert” i „Ladies”. Prócz działań stałych biblioteka

organizuje także wydarzenia cykliczne takie jak: Dzień Seniora, Majowe Śpiewanie, „Wesołe

wakacje z biblioteką”, czy konkurs „Dolina Karpia w Obiektywie”.

35

Warto podkreślić, że biblioteka bierze udział w programach wspierających jej działalność

np.: Biblioteki Orange, Program Biblioteki Narodowej „Zakup nowości wydawniczych

do bibliotek” i Programie Rozwoju Bibliotek Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Pod względem ilości księgozbioru na 1000 mieszkańców biblioteka w Przeciszowie plasuje

się znacznie powyżej średniej dla innych gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa

i kraju.Tabela 36: Działalność bibliotek publicznych w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju

JednostkaLudność na 1

placówkę biblioteczną

Księgozbiór bibliotek na

1000 ludności

Czytelnicy bibliotek

publicznych na 1000 ludności

Wypożyczenia

księgozbioru na 1

czytelnika w woluminach

Polska 4 113 3 379,7 162 18,0województwo małopolskie 4 380 3 271,4 197 15,0Powiat oświęcimski 4 994 3 332,3 204 15,3Gmina Osiek 4 090 4 203,9 169 12,6Gmina Oświęcim 3 021 2 718,1 111 18,8Gmina Polanka Wielka 4 276 2 660,2 113 13,5Gmina Przeciszów 3 367 4 351,7 138 16,7

Źródło: BDL GUS

Zwraca także uwagę stały wzrost liczby wypożyczeń. Dynamika tego wzrostu jest

zdecydowanie wyższa niż w porównywanych w tabeli jednostkach.Tabela 37: Czytelnicy bibliotek publicznych w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju

JednostkaCzytelnicy bibliotek publicznych na 1000

ludnościDynamik

a (2011=1

00%)2011 2012 2013 2014 2015

Polska 168 168 167 164 162 97,5%województwo małopolskie

198 199 200 195 197 98,4%

Powiat oświęcimski 193 204 205 203 204 104,9%Gmina Osiek 159 161 160 161 169 101,7%Gmina Oświęcim 120 126 119 109 111 91,6%Gmina Polanka Wielka

125 110 110 110 113 88,3%

Gmina Przeciszów 145 151 139 141 138 97,4%Źródło: BDL GUS

Tabela 38: Czytelnicy bibliotek publicznych w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka Wypożyczenia księgozbioru na 1 czytelnika w woluminach

Dynamika

36

(2011=100%)

2011 2012 2013 2014 2015

Polska 18,6 18,9 18,5 18,3 18 98,30%województwo małopolskie

16,2 16,1 15,6 15,6 15 96,30%

Powiat oświęcimski 15,9 16 15,8 15,8 15,3 99,70%Gmina Osiek 16,3 16,1 16,3 13,8 12,6 84,90%Gmina Oświęcim 25,6 19,7 14,5 16,3 18,8 63,50%Gmina Polanka Wielka

12,4 10,2 11,8 10,8 13,5 87,10%

Gmina Przeciszów 16,3 16,3 16,5 17,4 16,7 106,40%Źródło: BDL GUS

Na terenie gminy Przeciszów znajdują się liczne obiekty wartości historycznej. W 2014 roku

w Gminnej Ewidencji Zabytków figurowało ich 38. Były to zarówno obiekty małej

architektury sakralnej (np. kapliczki) jak też inne obiekty architektoniczne świadczące o

społecznej i gospodarczej historii regionu (np. młyny czy stodoły).Tabela 39: Obiekty wpisane do Gminnej Ewidencji Zabytków (kwiecień 2014)

Sołectwo ObiektLas Kapliczka Matki Boskiej Częstochowskiej, ul. LeśnaPrzeciszów Kapliczka, ul. Podlesie

Kapliczka Św. Jana Nepomucena, ul KrakowskaKapliczka, ul. DługaKapliczka, w polachSpichlerz w zagrodzie plebańskiej, ul. SzkolnaKościół Parafialny Św. Jana Chrzciciela, ul. SzkolnaCmentarz komunalny w PrzeciszowieBudynek administracyjny w zespole podworskim, ul. Szkolna 88Gorzelnia w zespole podworskim, ul. Szkolna 88Stodoła w zespole podworskim, ul. Szkolna 88Spichlerz w zespole podworskim, ul. Szkolna 88Obora w zespole podworskim, ul. Szkolna 88Budynek dworca kolejowego, ul. Kolejowa 8Budynek gospodarczy przy dworcu kolejowym, ul. Kolejowa 8Dom mieszkalny, ul. Długa 203Dom mieszkalny, ul. Szkolna 89A

Piotrowice Kościół Parafialny po wezwaniem Najświętszej Marii Panny, ul. Kościelna 1Kapliczka, ul. LipowaKapliczka, ul. LipowaKapliczka, ul. BukowieckaKapliczka, ul. AndrychowskaPomnik poległym w I i II wojnie światowejDom mieszkalny, ul. Akacjowa 6ADom mieszkalny, ul. Akacjowa 13Dom mieszkalny, ul. Akacjowa 15Dom mieszkalny, ul. Akacjowa 21ADom mieszkalny, ul. Akacjowa 37Dom mieszkalny, ul. Akacjowa 53Dom mieszkalny, ul. Akacjowa 57Dom mieszkalny, ul. Pagórkowa 36

37

Dom mieszkalny, ul. Lipowa 7Dom mieszkalny, ul. Lipowa 48Dom mieszkalny, ul. Lipowa 60ADom mieszkalny, ul. Modrzewiowa 30Dom mieszkalny, ul. Wrzosowa 3Dom mieszkalny, ul. Andrychowska 143Cmentarz komunalny w Piotrowicach

Źródło: Urząd Gminy Przeciszów

38

3. Sfera gospodarcza

W roku 2015 na terenie gminy Przeciszów zarejestrowano w bazie REGON 73 nowe

podmioty na 10 tys. mieszkańców. Warto zwrócić uwagę na znaczący przyrost wartości tego

wskaźnika (aczkolwiek nadal jest ona niższa od średniej krajowej i wojewódzkiej).

Tabela 40: Jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju


0%)Polska 90 93 95 93 94 104,2%województwo małopolskie 91 96 93 95 98 108,0%Powiat oświęcimski 75 74 69 73 69 91,1%Gmina Osiek 42 56 53 49 48 113,3%Gmina Oświęcim 65 68 74 109 59 89,4%Gmina Polanka Wielka 54 49 52 40 45 82,4%Gmina Przeciszów 36 38 49 56 73 205,2%

Źródło: BDL GUS

Ogólnie liczba zarejestrowanych podmiotów na 10 tys. ludności wynosiła w 2015 roku 643,

a więc mniej od wartości dla kraju, województwa i powiatu. Można jednak stwierdzić

nieznaczny przyrost od roku 2011.

Tabela 41: Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju


%)Polska 1 004 1 032 1 057 1 071 1 089 108,4%województwo małopolskie 991 1 024 1 045 1 059 1 079 108,9%Powiat oświęcimski 880 903 912 913 916 104,1%Gmina Osiek 515 544 559 566 555 107,7%Gmina Oświęcim 807 825 839 858 859 106,5%Gmina Polanka Wielka 695 718 733 736 716 102,9%Gmina Przeciszów 605 617 639 621 643 106,3%

Źródło: BDL GUS

Największa liczba podmiotów gospodarczych działalność gospodarczą (zarówno w liczbach

bezwzględnych jak i w stosunku do liczby ludności) jest zarejestrowanych na terenie okręgu

numer 11. Tą przewagę budują jednak głównie osoby indywidualne prowadzące działalności

gospodarcze, bowiem najwięcej firm będących osobami prawnymi (np. sp. z o.o.) jest

39

zlokalizowanych na terenie okręgu numer 2. Znajduje się na jego terenie, aż 0,54 podmiotu

prowadzącego działalność na 100 mieszkańców.

Tabela 42: Liczba aktywnych firm na 100 mieszkańców w okręgach

Numer okręgu

Liczba aktywnych

firm15

Liczba aktywnych firm (działalności i

osób prawnych) na 100

mieszkańców

Liczba osób fizycznych

zamieszkałych na terenie okręgu i

prowadzących działalność

gospodarczą na 100

mieszkańców

Liczba osób prawnych

posiadających siedzibę na

terenie okręgu i prowadzących

działalność gospodarczą na

100 mieszkańców

1 15,00 2,79 2,79 0,002 17,83 4,65 4,11 0,543 14,83 3,46 3,39 0,084 11,33 2,87 2,56 0,305 22,50 5,56 5,32 0,246 10,00 2,26 2,26 0,007 8,00 2,05 1,82 0,238 12,00 3,01 2,78 0,239 7,50 1,96 1,73 0,2310 15,00 3,63 3,40 0,2311 25,17 5,84 5,62 0,2212 17,17 4,36 3,71 0,6513 10,00 2,18 2,18 0,0014 12,67 2,69 2,49 0,2015 4,00 0,93 0,93 0,00Cała gmina 203 3,2 3 0,21

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i danych

Urzędu Skarbowego

Rysunek 10: Liczba aktywnych podmiotów gospodarczych w przeliczeniu na 100 mieszkańców okręgu

15 Ibidem

40

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej

Pod względem dochodu (w przeliczeniu na liczbę podmiotów) dominują okręgi:

w przypadku osób prawnych – okręgi numer: 5, 7 i 9,

w przypadku osób fizycznych - okręg numer: 3.

Tabela 43: Charakterystyka sfery gospodarczej w Gminie Przeciszów (z uwzględnieniem podziału na okręgi)

Numer okręgu

Średni dochód z prowadzenia działalności gospodarczej z

formularza CIT-8 w przeliczeniu na liczbę osób prawnych (w PLN)

Średni dochód z działalności gospodarczej z formularza PIT-36 (pozycje 55 i 102) w przeliczeniu

na liczba osób fizycznych zamieszkałych na terenie okręgu

i prowadzących działalność gospodarczą (w PLN)

1 0,00 17 261,342 19 352,71 35 451,663 127 013,17 45 571,104 137 500,35 40 528,105 140 996,07 19 933,136 0,00 27 493,75

41

Numer okręgu

Średni dochód z prowadzenia działalności gospodarczej z

formularza CIT-8 w przeliczeniu na liczbę osób prawnych (w PLN)

Średni dochód z działalności gospodarczej z formularza PIT-36 (pozycje 55 i 102) w przeliczeniu

na liczba osób fizycznych zamieszkałych na terenie okręgu

i prowadzących działalność gospodarczą (w PLN)

7 140 996,07 16 714,428 20 948,19 26 618,439 140 996,07 16 957,8810 20 948,19 22 934,9411 3 300,55 12 371,6012 26 376,35 11 457,1713 0,00 41 294,5514 3 300,55 18 852,2615 0,00 71 454,18 zł

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Skarbowego

42

4. Sfera środowiskowa

Gmina Przeciszów obfituje w tereny o dużej wartości przyrodniczej. Pod względem

ukształtowania terenu na ternie gminy można wyróżnić można dwie formy tj. płaską

(nizinną) podnoszącą się ku południu, oraz wysoczyznową o falistej wierzchowinie Pogórza

Wilamowickiego. Terasa zalewowa (najniższa część doliny rzecznej) ograniczona wałami leży

na wysokości 220 - 230 m n.p.m., natomiast terasa nadzalewowa to bardzo rozległa równina

urozmaicona systemem rowów starorzecza Wisły z nowym elementem krajobrazu jakim jest

Kanał „Wisła”. W obrębie tego poziomu występują lokalne tereny podmokłe i zabagnione.

Wspomniany kanał to nie jedyny ciek wodny na terenie gminy.

Rzeka Wisła: stanowiąca północną granicę gminy,

Potok Bachórz: prawy dopływ Wisły (długość na terenie gminy 13 100 m),

Potok Łowiczanka: lewy dopływ Skawy (długość na terenie gminy 3 250 m),

Potok Włosianka: prawy dopływ Wisły (długość na terenie gminy 5 030 m).

W gminie Przeciszów występują pomniki przyrody - pojedyncze drzewa lub ich zgrupowania.

Największe zgrupowanie pomników przyrody to 5 dębów szypułkowych znajdujących

się na skarpie drogi do Piotrowic. Pozostałe drzewa-pomniki przyrody (również dęby

szypułkowe) zlokalizowane są pojedynczo na terenie RSP Przeciszów. Warto także

wspomnieć o alei lipowej przy trasie Zator-Przeciszów, którą tworzą drzewa mające ponad

25 lat.

Północna część gminy to teren objęty ochroną w ramach programu Natura 2000 „Dolina

Dolnej Skawy”, w której zamieszkuje ptactwo silnie związane z wodnym i błotno-wodnym

mikroklimatem tego terenu. To w szczególności takie gatunki jak: krakwa, czernica,

głowienka, rybitwa białowąsa, krwawodziób, perkozek, ślepowron, kokoszka, śmieszka,

zausznik, perkoz dwuczuby, bączek, gęgawa, podróżniczek, rybitwa czarna, cyranka.

Ten potencjał przyrodniczy jest częściowo wykorzystany między innymi poprzez rozwój

oferty turystycznej, którą istotnie wzbogaca tzw. „Pętla Zatroska” – niemal 60 km trasa

rowerowa przebiegająca przez gminę.

43

Rysunek 11: Formy ochrony przyrody na terenie gminy Przeciszów

Źródło: opracowanie własne na podstawie Geoserwisu GDOŚ - geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/ [dostęp z dnia 2.08.2016 r.]

Mimo dużych walorów przyrodniczych wciąż istotnym problemem na terenie gminy jest

obecność dużej ilości wyrobów zawierających azbest. Pod względem ilości

zinwentaryzowanego azbestu dominuje okręg numer 11, gdzie stwierdzono obecność,

aż 176557,3 kg produktów zawierających ten szkodliwy materiał. Jednak pod względem

44

łącznej masy w stosunku do liczby mieszkańców największa ilość azbestu znajduje

się na terenie okręgu numer 10.Tabela 44: Ilość zinwentaryzowanego azbestu (w kg) na 100 mieszkańców poszczególnych okręgów gminy

Numer okręgu Ilość zinwentaryzowanego azbestu (w kg)

Ilość zinwentaryzowanego azbestu na 100 mieszkańców

1 123750 23001,862 148399,7 34193,473 93916,67 21442,164 107394,4 24297,385 100023,3 23646,166 58844 13283,077 61663,75 14014,498 80378 18606,029 44716,25 10327,0810 192896 43740,5911 176557,3 39410,1212 111178,3 24012,613 104703 22811,1114 152861,8 30031,7915 87012,5 20235,47Cała gmina 1644295 24277,20

Źródło: Opracowanie własne na podstawie: www.bazaazbestowa.gov.pl

Jednocześnie z uwagi na rolniczy charakter gminy na jej obszarze znajduje się stosunkowo

niewiele terenów takich jak parki czy zieleńce. Wśród terenów zieleni w gminie

zdecydowanie dominują cmentarze, które stanowią 85,9% tych terenów.

Tabela 45: Tereny zieleni w gminie Przeciszów w roku 2014 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka

Parki spacero

wo - wypoczynkowe

Zieleńce Zieleń uliczna

Tereny zieleni

osiedlowej

Parki, zieleńce i tereny zieleni

osiedlowej

Cmentarze

Lasy gminne

Polska 9,9% 4,4% 6,3% 10,4% 24,8% 7,8% 36,3%województwo małopolskie

6,1% 3,8% 4,0% 7,6% 17,5% 5,5% 55,5%

Powiat oświęcimski

8,2% 7,1% 5,7% 22,0% 37,3% 8,1% 11,6%

Gmina Osiek

0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 46,3% 53,7%

Gmina Oświęcim

0,0% 0,0% 0,0% 10,3% 10,3% 21,5% 57,8%

Gmina Polanka Wielka

27,2% 0,0% 15,2% 0,0% 27,2% 30,4% 0,0%

Gmina Przeciszów

0,0% 0,0% 0,0% 7,0% 7,0% 85,9% 0,0%

Źródło: BDL GUS

45

Nie dokonuje się także znaczącej liczby nowych nasadzeń. W roku 2014 nasadzono zaledwie

16 drzew, znacząco mniej niż we wcześniejszych latach. Niemniej należy także podkreślić,

że łączna liczba nasadzeń dokonana w latach 2011-2014 i tak jest znacząco wyższa

niż ta dokonana w gminie Polanka Wielka, czy gminie wiejskiej Oświęcim.Tabela 46: Nasadzenia na terenach zieleni w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka Nasadzenia Suma nasadzeń2011 2012 2013 2014

Polska 1724041 1191444 1078011 1184840 5178336

województwo małopolskie 64546 60167 38587 73564 236864Powiat oświęcimski 14882 5025 7392 8325 35624Gmina Osiek 124 56 0 0 180Gmina Oświęcim 0 0 0 0 0Gmina Polanka Wielka 0 0 14 58 72Gmina Przeciszów 50 38 67 16 171

Źródło: BDL GUS

Z drugiej strony w tym samym czasie na terenie gminy Przeciszów ubyło aż 199 drzew.

To największy ilościowo ubytek w porównaniu do innych gmin wiejskich powiatu

oświęcimskiego.

Tabela 47: Ubytki na terenach zieleni w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka Ubytki Suma ubytków2011 2012 2013 2014

Polska 495394 385747 429354 605964 1916459

województwo małopolskie 41061 13909 11670 14911 81551Powiat oświęcimski 4070 1245 304 182 5801Gmina Osiek 276 125 12 12 425Gmina Oświęcim 0 0 0 0 0Gmina Polanka Wielka 0 0 17 46 63Gmina Przeciszów 48 91 68 199 406

Źródło: BDL GUS

Bilans ubytków i nasadzień w gminie Przeciszów obejmujący lata 2011-2014 jest więc ujemny

(-235 drzew).

Tabela 48: Bilans nasadzeń i ubytków na terenach zieleni w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka Suma nasadzeń Suma ubytków BilansPolska 5178336 1916459 3261877województwo małopolskie 236864 81551 155313Powiat oświęcimski 35624 5801 29823Gmina Osiek 180 425 -245Gmina Oświęcim 0 0 0Gmina Polanka Wielka 72 63 9

46

Gmina Przeciszów 171 406 -235Źródło: BDL GUS

47

5. Sfera przestrzenno-funkcjonalna

Zarówno na bezpieczeństwo uczniów jak też ich komfort wpływa odległość jaką muszą

oni pokonywać między domem, a szkołą. Należy zwrócić uwagę, że odległość wpływa nie

tylko na czas jaki w oczywisty sposób muszą uczniowie przeznaczyć by dostać się na zajęcia

szkolne, ale także na możliwości korzystania z oferty pozalekcyjnej (np. zajęć sportowych,

czy dodatkowej oferty edukacyjnej). Czynnik ten ma szczególne znaczenie na obszarach gmin

wiejskich, gdzie sieć komunikacji zbiorowej jest mniej zagęszczona niż w rozległych, ale silnie

zurbanizowanych ośrodkach miejskich.

W przypadku gminy Przeciszów najbardziej komfortowy dostęp do szkół mają uczniowie

mieszkający na terenie okręgu numer 8. Na tym terenie wszystkie domy znajdują

się w odległości nie większej niż 1 km od szkoły.Tabela 49: Odsetek budynków mieszkalnych znajdujących się w odległości 1 km od szkół podstawowych/gimnazjów

Numer okręguLiczba

budynków w okręgu

Liczba budynków wraz z dostępnością

do 1 km

Odsetek budynków mieszkalnych znajdujących się w odległości 1 km od szkół

podstawowych/gimnazjów1 144 11 7,64%2 120 113 94,17%3 111 101 90,99%4 106 46 43,40%5 103 0 0,00%6 112 37 33,04%7 107 103 96,26%8 105 105 100,00%9 108 45 41,67%10 111 88 79,28%11 129 17 13,18%12 104 87 83,65%13 134 53 39,55%14 138 67 48,55%15 101 58 57,43%Cała gmina 1733 931 53,72%

Źródło: Opracowanie własne

48

Rysunek 12: Dostępność do szkół podstawowych/ gimnazjów

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy

49

6. Sfera techniczna

6.1.Sieć drogowa

Sieć drogowa w gminie złożona jest następujących tras:

droga krajowa nr 44 (Gliwice - Mikołów - Tychy - Oświęcim - Zator - Skawina –

Kraków),

droga wojewódzka nr 949 (Jawiszowice – Osiek – Przeciszów – Polanka Wielka –

Andrychów)

drogi powiatowe: nr 1762K (Przeciszów – Piotrowice – Gierałtowice), nr 1895K

(Oświęcim – Dwory – Las – Przeciszów), nr 1899K (Polanka Wielka – Piotrowice)

Istotny składnik lokalnej sieć drogowej stanowią także drogi gminne, której jednak wymagają

licznych inwestycji, w tym:

49 km wymaga remontu,

28 km wymaga remontu istniejącego oświetlenia,

7 km wymaga instalacji oświetlenia.

Wydatki budżetu gminy związane z utrzymaniem dróg kształtują się sinusoidalnie. W roku

2015 było to 449 974 zł, podczas gdy rok wcześniej blisko 4 mln. W roku 2013 wydatki

ponownie były mniejsze i wynosiły 360 684 zł, zaś w roku 2012 było to ponad 1,5 mln zł.

Tabela 50: Poniesione nakłady inwestycyjno-remontowe na drogi (w zł) w latach 2011-2015

Jednostka 2011 2012 2013 2014 2015Sołectwo Przeciszów 180 000 251 000 21 393, 3 244 481 276 000Sołectwo Las 22 000 24 000 20 561 25 974 25 974Sołectwo Piotrowice 265 000 1 228 000 318 730 543 000 148 000gmina łącznie 467 000 1 503 000 360 684 3 813 455 449 974

Źródło: Urząd Gminy Przeciszów

Na terenie gminy Przeciszów długość sieci rozdzielczej (wodociągowej) wynosiła w roku 2015

w sumie 58,8 km. Nie zmieniała się ona na przestrzeni ostatnich 5 lat.

Tabela 51: Długość sieci rozdzielczej w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju


0%)Polska 278 300,4 283 102,5 287 651,3 292 455,7 297

871,1 107,0%województwo małopolskie 17 697,9 18 066,5 18 508,4 19 006,1 19 787,1 111,8%

50

Powiat oświęcimski 943,2 953,4 957,4 966,4 978,7 103,8%Gmina Osiek 84,9 84,9 85,2 85,7 86,1 101,4%Gmina Oświęcim 170,0 172,6 169,9 170,9 170,9 100,5%Gmina Polanka Wielka 38,0 38,0 41,5 41,9 42,4 111,6%Gmina Przeciszów 58,8 58,8 58,8 58,8 58,8 100,0%

Źródło: BDL GUS

Do sieci dostęp mieli niemal wszyscy mieszkańcy gminy Przeciszów. Warto zauważyć, że

także w innych gminach wiejskich powiatu oświęcimskiego niemal wszyscy mieszkańcy

są podłączeni do sieci wodociągowej.

Tabela 52: Udział ludności mającej dostęp do sieci rozdzielczej w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju


%)Polska 87,6 87,9 88,0 91,6 104,6%województwo małopolskie 76,0 76,3 76,4 80,5 105,9%Powiat oświęcimski 96,1 96,1 96,2 98,1 102,1%Gmina Osiek 94,8 94,9 94,9 99,7 105,2%Gmina Oświęcim 96,9 97,0 97,0 99,9 103,1%Gmina Polanka Wielka 98,1 98,1 98,2 100,0 101,9%Gmina Przeciszów 97,8 97,8 97,8 98,8 101,0%

Źródło: BDL GUS

Łączna długość sieci kanalizacyjnej jest zdecydowanie mniejsza i w roku 2015 wynosiła

zaledwie 36,3 km. Z drugiej strony jednak na przestrzeni lat objętych analizą wydłużyła

się o ponad 100%.

Tabela 53: Długość sieci kanalizacyjnej (w km) w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju


0%)Polska 117

745,6125

580,6132

916,0142

876,1149

668,0 127,1%województwo małopolskie 10 649,2 11 390,4 12 370,9 13 509,3 15 050,4 141,3%Powiat oświęcimski 439,3 460,1 549,3 585,0 613,7 139,7%Gmina Osiek 35,0 35,0 35,0 35,0 35,0 100,0%Gmina Oświęcim 15,1 15,5 15,5 15,5 15,5 102,6%Gmina Polanka Wielka 1,0 1,0 1,0 6,9 6,9 690,0%Gmina Przeciszów 17,9 27,8 36,3 36,3 36,3 202,8%

Źródło: BDL GUS

51

Znacząco wzrósł także udział mieszkańców mających do dostęp do sieci, przekraczając

wartości dla gmin Osiek, Oświęcim i Polanka Wielka.

Tabela 54: Udział ludności mającej dostęp do sieci kanalizacyjnej w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju



Źródło: BDL GUS

6.2.Mieszkalnictwo

Liczba mieszkań na 1000 osób w gminie Przeciszów jest jedną z niższych wśród gmin

wiejskich w powiecie. Jest także wyraźnie mniejsza niż przeciętna wartość tego wskaźnika dla

całego powiatu, województwa i kraju. Jednocześnie na przestrzeni lat 2011-2014 można

zauważyć nieznaczną poprawę sytuacji w tym zakresie. Tabela 55: Liczba mieszkań na 1000 osób w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle powiatu, województwa i kraju

Jednostka 2011 2012 2013 2014 Dynamika (2011=100%)

Polska 352,6 356,1 359,9 363,4 103,1%województwo małopolskie 325,1 328,7 332,4 336,1 103,4%Powiat oświęcimski 317,9 320,3 323,2 326,0 102,6%Gmina Osiek 242,4 244,9 247,8 250,6 103,4%Gmina Oświęcim 287,6 288,8 291,7 294,7 102,5%Gmina Polanka Wielka 262,6 264,8 265,7 268,4 102,2%Gmina Przeciszów 245,2 246,2 249,2 251,9 102,7%

Źródło: BDL GUS

Pod względem przeciętnej powierzchni użytkowej mieszkania na jedną osobę gmina

Przeciszów jest zbliżona do kraju i województwa małopolskiego. Ponownie można tutaj

zauważyć tendencję pozytywną.Tabela 56: Powierzchnia użytkowa mieszkań na jedną osobę w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle powiatu, województwa i kraju

52


0%)Polska 25,6 25,9 26,3 26,7 104,3%województwo małopolskie 24,9 25,3 25,7 26,1 104,8%Powiat oświęcimski 24,7 24,9 25,3 25,6 103,6%Gmina Osiek 23,8 24,2 24,6 25,0 105,0%Gmina Oświęcim 30,5 30,8 31,2 31,7 103,9%Gmina Polanka Wielka 29,6 29,9 30,0 30,4 102,7%Gmina Przeciszów 25,5 25,6 26,0 26,3 103,1%

Źródło: BDL GUS

W 2015 roku na terenie gminy Przeciszów oddano do użytku 13 mieszkań. Oznacza

to, że w ciągu roku oddano niecałe dwa nowe mieszkania na 1000 mieszkańców gminy. Choć

jest to wartość najniższa spośród gmin wiejskich powiatu oświęcimskiego, warto zauważyć,

że dynamika przyrostu w porównaniu z rokiem 2011 jest wyraźnie wyższa niż dla kraju

i województwa.Tabela 57: Liczba nowo oddanych mieszkań na 1000 osób w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle powiatu, województwa i kraju


%)Polska 3,4 4,0 3,8 3,7 3,8 113,1%województwo małopolskie 3,8 4,6 4,6 4,6 4,3 114,7%Powiat oświęcimski 1,8 2,5 3,1 2,8 2,4 134,3%Gmina Osiek 2,1 2,2 4,0 3,7 3,2 151,0%Gmina Oświęcim 3,6 3,6 5,3 6,1 5,1 141,4%Gmina Polanka Wielka 2,6 1,6 2,1 2,8 3,0 117,7%Gmina Przeciszów 1,5 2,2 2,5 1,8 1,9 130,2%

Źródło: BDL GUS

Przeliczając liczbę mieszkań na 1000 zawartych małżeństw gmina Przeciszów sytuuje

się poniżej średniej zarówno dla całego powiatu, województwa jak i kraju.Tabela 58: Liczba nowo oddanych mieszkań na 1000 zawartych małżeństw w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle powiatu, województwa i kraju


Polska 634,2 750,1 804,5 759,5 782,2 123,3%województwo małopolskie 683,5 840,5 931,9 900,3 836,3 122,4%Powiat oświęcimski 314,5 444,4 598,2 543,5 481,3 153,0%Gmina Osiek 361,7 473,7 780,5 810,8 565,2 156,3%Gmina Oświęcim 673,7 673,7 1055,6 1157,9 968,8 143,8%Gmina Polanka Wielka 523,8 250,0 321,4 571,4 650,0 124,1%Gmina Przeciszów 217,4 416,7 629,6 375,0 317,1 145,9%

53

Źródło: BDL GUS

W 2014 roku niemal wszyscy, bo aż 98,8% mieszkańców gminy korzystało z instalacji

wodociągowej.Tabela 59: Korzystający z instalacji wodociągowej w % ogółu ludności w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle powiatu, województwa i kraju



Źródło: BDL GUS

Znacznie mniejszy odsetek populacji gminy w roku 2014 miał dostęp do instalacji

kanalizacyjnej. Wskaźnik ten, choć najwyższy spośród gmin wiejskich powiatu, znacznie

odbiega od średniej dla całości powiatu oświęcimskiego, województwa i kraju. Z drugiej

strony jednak można zauważyć znaczącą, pozytywną tendencję zmian w tym zakresie na

przestrzeni analizowanych lat.Tabela 60: Korzystający z instalacji kanalizacyjnej w % ogółu ludności w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle powiatu, województwa i kraju



Źródło: BDL GUS

Stosunkowo duża część mieszkańców gminy w 2014 roku miała stały dostęp do instalacji

gazowej. Na terenie gminy Przeciszów było to aż 84,9% ludności, podczas gdy w tym samym

roku w całym województwie małopolskim do instalacji gazowej miało dostęp 62,5%

mieszkańców. Co więcej, również w tym zakresie zaobserwowano tendencję wzrostową.Tabela 61: Korzystający z instalacji gazowej w % ogółu ludności w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle powiatu, województwa i kraju

54



Źródło: BDL GUS

Gmina posiada w swoich zasobach sześć mieszkań komunalnych o przeciętnej powierzchni

45m2 na osobę. Pięć spośród z nich znajduje się w sołectwie Przeciszów a jedno w sołectwie

Piotrowice. Wszystkie mieszkania są wyposażone w łazienki, centralne ogrzewanie a także

podłączone do sieci gazowej i wodociągowej. Mieszkania w sołectwie Przeciszów są również

podłączone do sieci kanalizacyjnej.

6.3.Sieć gazowa

Łączna długość sieci gazowej w roku 2014 wynosiła 72924 metry. Na przestrzeni

analizowanego okresu zmiany w tym zakresie były niewielkie.

Tabela 62: długość czynnej sieci gazowej (w m) w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju


0%)Polska 135 121

313137 371

365139 797

094142 412

027 105,4%województwo małopolskie 22 227 891 22 351 856 22 571 078 22 749 341 102,3%Powiat oświęcimski 1 082 863 1 087 939 1 097 515 1 103 567 101,9%Gmina Osiek 105 517 105 676 105 888 106 043 100,5%Gmina Oświęcim 168 222 169 325 170 729 171 929 102,2%Gmina Polanka Wielka 30 500 30 500 30 684 30 684 100,6%Gmina Przeciszów 72 615 72 750 72 924 72 924 100,4%

Źródło: BDL GUS

Choć nie wszyscy mieszkańcy gminy mieli dostęp do sieci gazowej to warto odnotować,

że w 2014 roku korzystał z niej znacznie większy odsetek mieszkańców nie wynosi

analogiczny wskaźnik dla całego powiatu, województwa i kraju.

55

Tabela 63: Udział ludności mającej dostęp do sieci gazowej w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka 2011 2012 2013 2014Dynamika

(2011=100%)


Źródło: BDL GUS

6.4.Infrastruktura kubaturowa

W roku 2015 oddano na terenie gminy Przeciszów do użytku jedenaście nowych budynków,

czyli średnio 1,6 budynku na 1000 mieszkańców. Wskaźnik ten jest widocznie niższy

niż w innych gminach wiejskich powiatu oświęcimskiego.

Tabela 64: Liczba nowych budynków oddanych do użytkowania na 1000 mieszkańców w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju


%)Polska 2,4 2,6 2,6 2,5 2,6 109,5%województwo małopolskie 2,6 2,8 2,8 2,8 2,9 109,4%Powiat oświęcimski 2,0 2,6 2,6 2,7 2,8 139,7%Gmina Osiek 1,9 2,4 4,4 3,9 3,3 177,7%Gmina Oświęcim 3,7 3,9 5,5 6,3 5,6 148,9%Gmina Polanka Wielka 2,3 2,1 1,9 2,6 3,3 139,4%Gmina Przeciszów 1,3 2,4 2,8 1,9 1,6 122,4%

Źródło: BDL GUS

Także łączna kubatura nowych budynków na liczbę mieszkańców gminy Przeciszów jest

wyraźnie niższa niż w jednostkach referencyjnych. Z drugiej strony jednak można

zaobserwować dodatnią dynamikę zmian.

Tabela 65: Łączna kubatura (w m3) budynków na 1000 mieszkańców w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju


%)Polska 3407,5 3912,1 3718,5 4038,4 4244,0 124,6%województwo małopolskie 3288,0 3646,7 3860,4 4405,3 4016,2 122,1%Powiat oświęcimski 3138,5 2610,2 3160,9 3117,2 4014,8 127,9%Gmina Osiek 1173,0 2117,7 6659,7 3382,5 2378,5 202,8%

56

Gmina Oświęcim 2438,3 3126,4 3914,8 3876,7 8736,4 358,3%Gmina Polanka Wielka 1623,4 1449,4 1224,9 1740,0 4668,8 287,6%Gmina Przeciszów 925,3 1272,4 1715,9 1309,9 1283,1 138,7%

Źródło: BDL GUS

Na terenie gminy w zasadzie nie występują pustostany. Z końcem 2015 roku na w obrębie

trzech objętych analizą sołectw znajdował się tylko jeden taki obiekt: nieczynny sklep przy

ul. Leśnej 6 na terenie sołectwa Las.

Na terenie gminy znaczny odsetek budynków mieszkalnych to obiekty zbudowane przed

rokiem 1970. We wszystkich okręgach odsetek budowali mających 46 lat lub więcej jest

zbliżony do 20% (+/- 3%), stosunkowo najmniej takich obiektów znajduje się na terenie

okręgu numer jeden (18,6%), najwięcej na terenie okręgu numer 5 (23,6%). W stosunku do

liczby mieszkańców najwięcej budynków mających więcej niż 46 lat znajduje się w okręgu

numer 10. Tabela 66: Liczba budynków zbudowanych przed 1970 rokiem na 100 mieszkańców i w stosunku do łącznej liczby budynków mieszkalnych w okręgach

Numer okręgu

Liczba budynków zbudowanych przed 197016

Liczba budynków zbudowanych przed 1970 rokiem na 100

mieszkańców

% budynków zbudowanych przed

1970 w ogólnej liczbie budynków

mieszkalnych1 18,77 3,49 18,6%2 24,16 5,57 23,0%3 13,89 3,17 22,8%4 22,02 4,98 22,6%5 17,14 4,05 23,6%6 18,17 4,10 22,6%7 11,82 2,69 22,7%8 12,27 2,84 23,1%9 8,43 1,95 23,1%10 24,60 5,58 22,7%11 17,04 3,80 22,3%12 10,01 2,16 21,6%13 13,29 2,90 21,8%14 11,76 2,31 19,6%15 11,05 2,57 23,3%Cała gmina 234,4 52,15 22,2%



57

6.5.Gospodarka odpadami

W kontekście polityki ekologicznej niepokoić może fakt, że w gminie Przeciszów stale wzrasta

ilość wytarzanych odpadów zmieszanych. Choć przyrost ten jest mniejszy niż w innych

gminach wiejskich powiatu oświęcimskiego to należy podkreślić, że jest to tendencja

odwrotna niż ta obserwowana w skali województwa i kraju.Tabela 67: Ilość wytwarzanych odpadów zmieszanych w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju


%)Polska 8 843

480,268 575

433,118 198

782,188 281

206,05 93,6%województwo małopolskie 636 838,25 608 751,29 592 463,36 599 017,11 94,1%Powiat oświęcimski 32 551,86 32 652,76 34 425,14 39 943,74 122,7%Gmina Osiek 347,61 326,70 577,94 1 375,78 395,8%Gmina Oświęcim 2 716,63 2 448,09 3 172,66 4 729,52 174,1%Gmina Polanka Wielka 504,71 498,21 593,97 784,29 155,4%Gmina Przeciszów 788,25 804,95 895,50 1 127,45 143,0%

Źródło: BDL GUS

W roku 2014 w gminie Przeciszów wyprodukowano ponad 166 kg odpadów zmieszanych

na jednego mieszkańca, podczas gdy cztery lata wcześniej było to niecałe 117 kg.

Tabela 68: Odpady zmieszane na jednego mieszkańca (kg) w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju


0%)Polska 229,5 222,5 212,9 215,2 93,7%województwo małopolskie 190,6 181,7 176,5 178,1 93,4%Powiat oświęcimski 209,9 210,6 222,1 257,8 122,8%Gmina Osiek 43,2 40,5 71,5 169,3 391,9%Gmina Oświęcim 154,6 138,3 177,7 263,7 170,6%Gmina Polanka Wielka 118,8 117,3 139,6 183,7 154,6%Gmina Przeciszów 116,7 119,1 132,5 166,7 142,8%

Źródło: BDL GUS

Na terenie gminy funkcjonuje także wciąż bardzo wiele przydomowych zbiorników

bezodpływowych (szamb). W roku 2014 było ich aż 1255. Dla porównania w tym samym

roku w całej gminie działały tylko 2 przydomowe oczyszczalnie ścieków. Tak duża liczba

zbiorników bezodpływowych jest efektem niewystarczającego zasięgu kanalizacji. Choć jest

58

zrozumiałym, że na terenie gminy charakteryzującym się dużym rozproszeniem zabudowy

tworzenie infrastruktury kanalizacyjnej wiąże się z dużymi kosztami to należy pamiętać, że

liczne zbiorniki bezodpływowe sprzyjają stałemu skażaniu wód gruntowych.

Tabela 69: Liczba zbiorników bezodpływowych w gminie Przeciszów w latach 2011-2014 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka 2011 2012 2013 2014Polska 2 359 439 2 318 140 2 256 572 2 192 116województwo małopolskie 303 386 303 971 301 887 293 061Powiat oświęcimski 13 879 14 020 14 777 14 166Gmina Osiek 1 479 1 488 1 350 1 394Gmina Oświęcim 3 527 3 323 3 323 3 323Gmina Polanka Wielka 847 857 950 862Gmina Przeciszów 1 255 1 482 1 255 1 255

Źródło: BDL GUS

W roku 2015 z oczyszczalni ścieków korzystało zaledwie 38% mieszkańców gminy.

Tabela 70: Udział ludności korzystającej z oczyszczalni w gminie Przeciszów w latach 2011-2015 na tle gmin wiejskich powiatu, powiatu, województwa i kraju

Jednostka 2011 2012 2013 2014 2015Polska 66% 69% 70% 71% 73%województwo małopolskie 57% 58% 60% 63% 65%Powiat oświęcimski 62% 60% 64% 75% 65%Gmina Osiek 31% 31% 31% 32% 31%Gmina Oświęcim 10% 11% 20% 94% 15%Gmina Polanka Wielka 3% 3% 3% 3% 4%Gmina Przeciszów 16% 16% 26% 86% 38%

Źródło: BDL GUS

59

7. Podsumowanie

W trakcie analizy wykorzystano dane z następujących źródeł:

Bank Danych Lokalnych GUS,

Urząd Gminy Przeciszów,

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Przeciszowie,

Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Przeciszowie,

Komenda Powiatowa Policji w Oświęcimiu,

Powiatowego Urzędu Pracy Oświęcim,

Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej,

Urząd Skarbowy w Oświęcimiu,

portal: www.geoserwis.gdos.gov.pl,

portal: bazaazbestowa.gov.pl,

portal: ewd.edu.pl.

60

Do wyznaczenia obszaru zdegradowane posłużono się finalnie 18 wskaźników:

Liczba przyznanych świadczeń społecznych na 100 mieszkańców,

Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu ubóstwa w przeliczeniu na 100

mieszkańców,


mieszkańców,

Liczba osób, którym przyznano pomoc z powodu bezradności w sprawach

opiekuńczo- wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego w przeliczeniu

na 100 mieszkańców,


mieszkańców,

Liczba bezrobotnych na 100 mieszkańców,

Liczba bezrobotnych z wyksztalceniem gimnazjalnym i niższym w przeliczeniu na 100

mieszkańców,

Liczba bezrobotnych w wieku 18-24 pozostających bez pracy w przeliczeniu na 100

mieszkańców,

Liczba bezrobotnych pozostających bez pracy 24 miesiące i więcej w przeliczeniu na

100 mieszkańców,

Liczba ujawnionych przestępstw na 100 mieszkańców,

Liczba osób fizycznych zamieszkałych na terenie okręgu i prowadzących działalność

gospodarczą na 100 mieszkańców,

Liczba osób prawnych posiadających siedzibę na terenie okręgu i prowadzących

działalność gospodarczą na 100 mieszkańców,

Średni dochód z prowadzenia działalności gospodarczej z formularza CIT-8 (w

przeliczeniu na liczbę osób prawnych),

Dochód osób fizycznych zamieszkałych w okręgu wynikający z deklaracji podatkowej:

PIT-36 ( pole 173), PIT-37 ( pole 111), PIT-38 ( pole 26), PIT-39 ( pole 23), PIT-40

( pole 62), PIT-40A ( pole 41) z wyłączeniem dochodu z działalności gospodarczej w

przeliczeniu na 100 mieszkańców,

61

Średni dochód z działalności gospodarczej z formularza PIT-36 (pozycje 55 i 102) w

przeliczeniu na liczba osób fizycznych zamieszkałych na terenie okręgu i

prowadzących działalność gospodarczą,

Dostępność do szkół podstawowych/ gimnazjów - Odsetek budynków mieszkalnych

znajdujących się w odległości 1 km od szkół podstawowych/gimnazjów,

Powierzchnia ewidencyjna na mieszkańca,

% budynków zbudowanych przed 1970 w ogólnej liczbie budynków mieszkalnych.

Na podstawie ich analizy wyznaczono trzy obszary o szczególnym nasileniu występowania

negatywnych zjawisk:

teren okręgu numer 4,

teren okręgu numer 6,

teren okręgu numer 15.

Obszary te mają łącznie powierzchnię 5,3 km2 i zamieszkuje je 1315 osób.Tabela 71: Obszary o szczególnym nasileniu występowania negatywnych zjawisk

Numer

okręgu

Lokalizacja Problemy

4 Sołectwo Przeciszów, ulice: Długa numery nieparzyste od nr 1 do nr 33, Krakowska numery parzyste od nr 2 do nr 14, numery nieparzyste od nr 1 do nr 21, Krótka , Podlesie numery parzyste od nr 2 do nr 60, numery nieparzyste od nr 1 do nr 71, Strażacka, Wąska numery nieparzyste od nr 1 do nr 13

6 Sołectwo Przeciszów, ulice: Boconek, Jazowa, Krakowska numery parzyste od nr 16 do końca, numery nieparzyste od nr 23 do końca, Łowiczki Księże, Rzeczna, Stroma

15 Sołectwo Piotrowice, ulice: Kasztanowa numery parzyste od nr 70 do końca, numery nieparzyste od nr 25 do końca, Modrzewiowa, Pagórkowa

Tabela 72: Charakterystyka sfery społecznej w Gminie Przeciszów (z uwzględnieniem podziału na okręgi) – część I

Numer okręgu

Liczba przyznanych

Liczba osób,

Liczba osób,

Liczba osób, którym

Liczba osób,

62

świadczeń społecznych


którym przyznano pomoc z powodu

ubóstwa w przeliczeniu

na 100 mieszkańcó

w


bezrobocia w

przeliczeniu na 100

mieszkańców

przyznano pomoc z powodu

bezradności w sprawach

opiekuńczo- wychowawczyc

h i prowadzeniu

gospodarstwa domowego w

przeliczeniu na 100

mieszkańców


alkoholizmu w

przeliczeniu na 100

mieszkańców

1 8,74 2,60 1,12 1,86 0,372 17,74 5,15 5,99 1,80 0,153 15,30 4,41 5,48 1,56 0,154 20,25 5,79 7,64 2,22 0,495 10,28 3,72 3,01 0,95 0,356 8,24 1,81 2,82 0,90 0,457 11,14 3,81 3,35 1,36 0,118 5,44 1,97 2,31 0,35 0,009 8,89 3,41 2,71 0,92 0,1210 8,73 2,95 2,61 1,36 0,0011 14,51 4,69 3,87 2,23 0,0712 12,10 3,89 3,10 1,51 0,0713 8,93 3,92 1,96 0,65 0,2214 10,71 3,24 2,72 1,57 0,0715 11,74 4,30 2,44 1,63 0,23Cała gmina 11,47 3,69 3,37 1,40 0,19

Tabela 73: Charakterystyka sfery społecznej w Gminie Przeciszów (z uwzględnieniem podziału na okręgi) – część II

Numer okręgu

Liczba bezrobotnych


Liczba bezrobotnych z wyksztalceniem gimnazjalnym i

niższym w przeliczeniu na

100 mieszkańców

Liczba bezrobotnych w

wieku 18-24 pozostających bez pracy w

przeliczeniu na 100

mieszkańców

Liczba bezrobotnych pozostających bez pracy 24

miesiące i więcej w

przeliczeniu na 100

mieszkańców1 2,23 0,74 0,56 0,372 1,84 0,61 0,19 0,083 1,83 0,38 0,19 0,084 2,55 0,38 0,58 0,365 3,25 0,12 0,30 0,656 3,05 0,45 0,45 0,457 1,53 0,11 0,40 0,178 1,16 0,35 0,12 0,129 1,10 0,12 0,29 0,1710 3,63 0,91 0,45 0,4511 2,38 0,15 0,22 0,4512 2,09 0,79 0,22 0,22

63

13 3,27 0,44 0,44 0,0014 1,80 0,13 0,29 0,2015 2,21 0,23 0,35 0,70Cała gmina 2,26 0,40 0,34 0,30

Tabela 74: Charakterystyka sfery gospodarczej w Gminie Przeciszów (z uwzględnieniem podziału na okręgi) – część I

Numer okręgu

Liczba aktywnych

firm (działalnoś

ci i osób prawnych)

na 100 mieszkańcó

w

Liczba osób fizycznych

zamieszkałych na

terenie okręgu i

prowadzących działalność gospodarczą

na 100 mieszkańcó

w

Dochód z prowadzenia działalności gospodarcze

j z formularza

PIT36L

Liczba osób prawnych

posiadających siedzibę na terenie okręgu i

prowadzących działalność gospodarczą

na 100 mieszkańcó

w

Dochód z prowadzenia działalności gospodarcze

j z formularza

CIT-8 (w PLN)

1 2,79 2,79 0,00 zł 0,00 0,002 4,65 4,11 1 517 339,81

zł0,54 45 156,33

3 3,46 3,39 1 392 633,66 zł

0,08 42 337,72

4 2,87 2,56 2 244 783,79 zł

0,30 183 333,79

5 5,56 5,32 805 861,72 zł 0,24 140 996,076 2,26 2,26 293 230,20 zł 0,00 0,007 2,05 1,82 681 525,36 zł 0,23 140 996,078 3,01 2,78 368 786,35 zł 0,23 20 948,199 1,96 1,73 681 525,36 zł 0,23 140 996,0710 3,63 3,40 792 625,69 zł 0,23 20 948,1911 5,84 5,62 133 188,50 zł 0,22 3 300,5512 4,36 3,71 111 647,88 zł 0,65 79 129,0613 2,18 2,18 0,00 zł 0,00 0,0014 2,69 2,49 111 647,88 zł 0,20 3 300,5515 0,93 0,93 172 040,10 zł 0,00 0,00Cała gmina

3,20 3,00 9 306 836,28 zł

0,21 821442,61

64

Tabela 75: Charakterystyka sfery gospodarczej w Gminie Przeciszów (z uwzględnieniem podziału na okręgi) – część II

Numer okręgu

Średni dochód z

prowadzenia działalności

gospodarczej z formularza

CIT-8 w przeliczeniu

na liczbę osób

prawnych (w PLN)

Dochód osób fizycznych zamieszkałych w okręgu wynikający z deklaracji podatkowej: PIT-36 ( pole 173), PIT-37 ( pole 111), PIT-38 ( pole 26), PIT-39 ( pole 23), PIT-40 ( pole 62), PIT-40A (pole 41) z wyłączeniem dochodu z działalności gospodarczej (w PLN)

Dochód z działalności

gospodarczej z formularza

PIT-36 - pozycje 55 i 102 (w PLN)

Średni dochód z działalności

gospodarczej z formularza PIT-36 (pozycje 55 i 102) w przeliczeniu na

liczba osób fizycznych

zamieszkałych na terenie okręgu i prowadzących

działalność gospodarczą (w

PLN)

1 0,00 6 899 615,38 258 920,06 17 261,342 19 352,71 7 846 679,67 632 221,24 35 451,663 127 013,17 6 253 246,86 675 971,38 45 571,104 137 500,35 7 774 334,14 459 318,49 40 528,105 140 996,07 8 826 207,42 448 495,34 19 933,136 0,00 5 746 375,03 274 937,48 27 493,757 140 996,07 4 890 251,24 133 715,35 16 714,428 20 948,19 4 735 351,24 319 421,13 26 618,439 140 996,07 3 135 558,94 127 184,13 16 957,8810 20 948,19 7 583 451,99 344 024,11 22 934,9411 3 300,55 7 383 626,92 311 351,83 12 371,6012 26 376,35 4 242 263,09 196 681,48 11 457,1713 0,00 5 491 784,57 412 945,54 41 294,5514 3 300,55 6 439 855,71 238 795,33 18 852,2615 0,00 4 125 545,60 285 816,70 71 454,18Cała gmina

58 674,47 zł 91 374 147,77 zł 5 119 799,59 zł 28 326,30

Tabela 76: Charakterystyka sfery środowiskowej w Gminie Przeciszów (z uwzględnieniem podziału na okręgi)

Numer okręgu

Ilość zinwentaryzowanego azbestu (w kg)

Ilość azbestu na 100 mieszkańców (w kg)

1 123750 23001,862 148399,7 34193,473 93916,67 21442,164 107394,4 24297,385 100023,3 23646,166 58844 13283,077 61663,75 14014,498 80378 18606,029 44716,25 10327,0810 192896 43740,5911 176557,3 39410,1212 111178,3 24012,613 104703 22811,11

65

14 152861,8 30031,7915 87012,5 20235,47Cała gmina 1644295 24277,20

Tabela 77: Charakterystyka sfery przestrzenno-funkcjonalnej w Gminie Przeciszów (z uwzględnieniem podziału na okręgi)

Numer okręgu

Dostępność do szkół podstawowych/ gimnazjów -odsetek budynków mieszkalnych znajdujących się w odległości 1 km od szkół

podstawowych/gimnazjów (%)1 7,642 94,173 90,994 43,405 0,006 33,047 96,268 100,009 41,6710 79,2811 13,1812 83,6513 39,5514 48,5515 57,43Cała gmina 53,72%

Tabela 78: Charakterystyka sfery technicznej w Gminie Przeciszów (z uwzględnieniem podziału na okręgi)

Numer okręgu

Liczba budynków zbudowanych przed 1970

Powierzchnia ewidencyjna na mieszkańca (w m2)

1 18,77 31,792 24,16 34,933 13,89 29,444 22,02 30,225 17,14 28,836 18,17 29,077 11,82 31,588 12,27 32,459 8,43 28,5910 24,60 28,4411 17,04 34,3912 10,01 27,9013 13,29 33,6814 11,76 33,1215 11,05 26,22Cała gmina 234,41 30,71

66

Diagnoza uwarunkowań społeczno-gospodarczych...

Documents

Transcript of Diagnoza uwarunkowań społeczno-gospodarczych...