D i a g n o z a s y t u a c j i s p o ł e c z n o - g o s p o d a r c z e j w o j e w ó d z t w a l u b e l s k i e g o – S Y N T E Z A

Gospodarka

2

Dynamika PKB na mieszkańca w latach 2005-2009 W długim okresie czasu dystans rozwojowy województwa w stosunku do reszty kraju zwiększa się;

Udział województwa w tworzeniu krajowego PKB w 2009 r. wyniósł 3,8% i spadł z 3,9% w roku 2005;

Od 2005r. dynamika wzrostu PKB w województwie była generalnie niższa niż średnio w kraju o ok 1,4 pkt proc.;

Lubelskie znalazło się wśród czterech regionów, które w 2009 roku wytworzyły mniejszą wartość realną produktów i usług niż rok wcześniej

Gospodarka cd.

3

Wydajność pracy wg. grup sekcji PKD w 2009r. W 2009 roku WDB w przeliczeniu na 1 pracującego w województwie lubelskim stanowiła tylko 68,8% średniej dla Polski (ostatnie miejsce);

Szczególnie niekorzystna sytuacja występuje w rolnictwie - 57,5% średniej wydajności rolnictwa w Polsce;

W pozostałych rodzajach działalności WDB w 2009 roku wahała się od 86,1% (przemysł) do 91,6% (budownictwo) – w każdej grupie sekcji PKD była niższa niż średnio w kraju

Przedsiębiorczość

4

Saldo podmiotów nowo zarejestrowanych i wyrejestrowanych z REGON

Województwo lubelskie charakteryzuje się małym nasyceniem podmiotami gospodarczymi (762 podmioty na 10 tys. mieszkańców – 15 miejsce w kraju);

Zauważalna jest koncentracja przedsiębiorczości w Lublinie (1/4 wszystkich zarejestrowanych firm);

W regionie w latach 2005 – 2010 najszybciej (o 76%) rosły nakłady inwestycyjne przedsiębiorstw w przeliczeniu na mieszkańca (nadal jednak ich wartość -1,7 tys. zł stanowi niespełna 60% średniej krajowej);

W roku 2011 liczba podmiotów wyrejestrowanych przewyższyła o 1,4 tys. liczbę podmiotów nowo zarejestrowanych

5

Przemysł

Udział województwa w krajowej produkcji przemysłowej wynosi niespełna 2,5% i w porównaniu z rokiem 2005 (2,59%) wykazuje tendencję spadkową;

Wartość produkcji sprzedanej przemysłu na 1 zatrudnionego w województwie wyniosła 236 tys. zł., co stanowi 69% średniej w kraju;

Największe znaczenie dla regionu odgrywa przemysł spożywczy, który skupia ponad 25% wszystkich zatrudnionych w przemyśle i wytwarza prawie 24% produkcji sprzedanej ogółem;

Głównym partnerem eksportowym dla regionu są Niemcy. Utrzymuje się nadal relatywnie wysokie znaczenie handlu z Ukrainą;

W eksporcie województwa lubelskiego znaczący jest udział branży spożywczej –20,8% (osiągający 402,7 mln USD), chemicznej – 15,4%, meblarskiej – 8,3% oraz metalowej– 7,3%

Rolnictwo

6

Region lubelski jest jednym z głównych ośrodków produkcji rolnej w kraju;

Udział gospodarstw małych (z grupy obszarowej do 1 ha) w ogólnej liczbie gospodarstw rolnych, uległ zmniejszeniu z 26,2% w 2005 r. do 17,7% w 2011r.

Udział towarowej produkcji rolniczej w końcowej produkcji rolniczej wyniósł w 2010 roku 89,5% tj. 1,5 pkt procentowego mniej niż średnio w kraju podczas gdy w roku 2009 przewyższał go o niemal 5 pkt procentowych;

Od roku 2005 liczba producentów ekologicznych wzrosła prawie trzykrotnie zaś liczba przetwórni ponad dwukrotnie

Udział powierzchni gospodarstw poniżej 10 ha UR w ogólnej powierzchni gospodarstw wg. powiatów

Usługi

7

Atrakcyjność podregionów dla działalności usługowej w 2010 r.

W regionie występuje niższy udział podmiotów prowadzących działalność usług wysokiej techniki (2,2% w regionie przy 3,2% w kraju) oraz usług rynkowych opartych na wiedzy (odpowiednio 9,6% i 12,2%);

Widoczna jest koncentracja podmiotów usług wysokiej techniki w Lublinie (ponad 41% podmiotów w regionie);

Blisko 40% firm z sektora usług stanowią podmioty z działu „handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle” a więc najczęściej świadczące usługi wyłącznie na lokalnych rynkach;

W latach 2005 – 2010 liczba udzielonych noclegów na 1000 ludności wzrosła w województwie lubelskim o 32% (w kraju o 15%) i wyniosła blisko 750 udzielonych noclegów (14 miejsce w kraju i 50% średniej krajowej);

Ponad 55% udzielonych noclegów przypada na m. Lublin i powiat puławski (odpowiednio ponad 192 tys. i 127 tys.).

Działalność innowacyjna i B+R

8

W ostatnim okresie występuje spadek wartości nakładów na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach z sektora usług (o prawie 56%) przy 30% wzroście średnio w kraju;

W przedsiębiorstwach przemysłowych odnotowano wzrost, jednak zdecydowanie mniej dynamiczny niż średnio w kraju (o 10% w stosunku do 65%)

Ponad 67% nakładów na działalność innowacyjną ponoszą przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 250 osób

Wartość nakładów na działalność badawczo rozwojową wzrosła prawie dwukrotnie w latach 2005-2010 (w przeliczeniu na mieszkańca województwo zajmuje 10 miejsce w kraju);

Niemal połowę stanowią nakłady poniesione w sektorze szkolnictwa wyższego przy 13% udziale sektora przedsiębiorstw (w kraju odpowiednio 37% i 26,6%);

Największa część środków przeznaczana jest na badania z dziedziny nauk rolniczych (36%), następnie nauk inżynieryjnych i technicznych (26%) i nauk przyrodniczych (13%)

Zasoby ludzkie

9

Prognozuje się, że w roku 2035 województwo lubelskie liczyło będzie 1 871 tys. mieszkańców tj. o 280 tysięcy (o 13,1%) mniej niż w końcu 2010 roku (w Polsce tempo spadku będzie ponad dwukrotnie niższe);

Od 2005 roku zmniejszył się udział mieszkańców Lubelszczyzny w wieku przedprodukcyjnym (19,17% w 2010 przy 21,6%w 2005 roku), w tym samym okresie nastąpił wzrost udziału osób w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym ;

Stosunek ludności w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym zwiększył się do 28% w 2010 roku (przy 26,7% w 2005);

Rynek pracy

10

W 2010 roku nastąpił wzrost liczby pracujących o blisko 35 tys. osób z czego aż 30 tys. w rolnictwie;

Współczynnik aktywności zawodowej ukształtował się na poziomie 57,1% (przy 56,3% w kraju);

Od roku 2008 następuje znaczący spadek liczby pracujących w przemyśle

Zmiana liczby pracujących w wybranych sektorach

Bezrobocie

11

Stopa bezrobocia rejestrowanego w powiatach województwa lubelskiego w 2011 r.

W stosunku do 2005 roku stopa bezrobocia rejestrowanego spadła we wszystkich powiatach, z wyjątkiem powiatu włodawskiego i hrubieszowskiego;

Zarówno w 2005 roku, jak również w 2011, dominującą grupą wiekową wśród bezrobotnych były osoby w wieku 25-34 lata;

Najliczniejszą grupę wśród bezrobotnych na Lubelszczyźnie stanowili bezrobotni z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (24,7%) oraz zasadniczym zawodowym - 24,5%

Zróżnicowanie wewnątrzregionalne

12

Województwo lubelskie jest jednym z najmniej zurbanizowanych województw w kraju (odsetek ludności miejskiej wynosi niespełna 46,5%);

Województwo lubelskie cechuje się stosunkowo dużym zróżnicowaniem wewnątrzregionalnym. Znaczne zróżnicowania występują pomiędzy rozwojem obszarów wiejskich a miastami. Przejawia się to przede wszystkim w słabym wyposażeniu obszarów wiejskich w podstawową infrastrukturę techniczną i społeczną oraz niższym wskaźnikiem przedsiębiorczości;

Infrastruktura

13

Mapa ryzyka na drogach krajowych Województwo lubelskie jest obszarem słabo

wyposażonym zarówno w infrastrukturę drogową, jak i kolejową;

Województwo cechuje się wyższą wartością wskaźnika dróg o złym stanie niż przeciętna wartość dla Polski;

Pod względem ryzyka indywidualnego sieć dróg krajowych w województwie lubelskim zajmuje ostatnie miejsce w Polsce;

Linie zelektryfikowane liczyły 39% ogółu linii kolejowych eksploatowanych (średnio w kraju 59%);

Istniejąca sieć przejść granicznych charakteryzuje się znacznie niższą gęstością niż na zachodzie i południu kraju

D z i ę k u j ę z a u w a g ę