Daj się - Związek Harcerstwa Polskiego
Transcript of Daj się - Związek Harcerstwa Polskiego
•
zło
wić
! W drodze do ŚDM Kraków 2016
Daj się
Daj się złowić! W DRODZE DO ŚDM KRAKÓW 2016
PROPOZYCJE PROGRAMOWE
ZESPOŁU WYCHOWANIA
DUCHOWEGO I RELIGIJNEGO
CHORĄGWI ŁÓDZKIEJ ZHP
DLA GROMAD I DRUŻYN ZHP
pod redakcją Piotra
Dziewulskiego
Daj się złowić! W drodze do ŚDM Kraków 2016 Propozycje programowe Zespół Wychowania
Duchowego i Religijnego Chorągwi Łódzkiej ZHP dla gromad i drużyn ZHP
Redakcja: Piotr Dziewulski
Autorzy: Piotr Dziewulski, Kacper Mironiuk,
Angelika Szelągowska, Sylwia Twardowska
Konsultanci:
Jolanta Łaba, ks. Wojciech Jurkowski
Fotografie:
ks. Przemysław Przekop, ks. Przemysław Góra, Tomasz Zawodny, biuro Światowych Dni Młodzieży, biuro Światowych Dni Młodzieży Archidiecezji
Łódzkiej, archiwum La Curia Romana, archiwum Hufca ZHP Puławy
Zespół Wychowania Duchowego i Religijnego Chorągwi Łódzkiej ZHP
90-537 Łódź, ul. Stefanowskiego 19 Tel. (+4842) 636 32 62, (+48) 501 899 336
e-mail: [email protected]
Łódź 2015
DRUHNO DRUŻYNOWA, DRUHU DRUŻYNOWY!
Nie sposób jest prowadzić harcerskiego wychowania bez wymagań
i wyzwań. Takim wyzwaniem są dla nas, wspólnoty instruktorskiej,
nadchodzące Światowe Dni Młodzieży, które odbędą się w 2016 roku
w Krakowie. Niezależnie od tego, czy pojawisz się osobiście na tym
wydarzeniu, czy też z jakichś powodów jest to niemożliwe, możesz
(by nie rzec: powinieneś) wykorzystać tkwiący w nim jednoczący
potencjał w pracy ze swoją gromadą czy drużyną. Jesteśmy świadomi
tego, że nie jest to łatwe zadanie, dlatego też podsuwamy Ci kilka
naszych pomysłów, jak uczynić to wielkie święto chrześcijańskiego
świata początkiem fascynującej duchowej przygody.
Z harcerskim pozdrowieniem
Czuwaj!
Zespół Wychowania Duchowego i Religijnego
Chorągwi Łódzkiej ZHP
HARCERSKI I HARCERZE!
Wielkimi krokami zbliża się spotkanie młodzieży świata w Krakowie
w 2016 roku. Wielkie wydarzenie światowe, które odbędzie się
w stolicy Małopolski, jest niesamowitą okazją do pracy organizacyjnej
oraz formacyjnej dla tych, którzy nie tylko będą chcieli wziąć w nim
udział bezpośrednio, ale będą stanowić Związek przyszłości – naszej
przyszłości. Wielu z was zaangażowało się już w przygotowania do
ŚDM w waszych diecezjach i chorągwiach, parafiach i wspólnotach,
w drużynach i hufcach.
Propozycja przygotowana przez Zespół Wychowania Duchowego
i Religijnego Chorągwi Łódzkiej Daj się złowić! W drodze do ŚDM
Kraków 2016 niech będzie pomocą w zrozumieniu, czym jest
i w pięknym przeżyciu tak ważnego wydarzenia. Chcemy się
przygotować duchowo do spotkania z młodzieżą całego świata, by
dać świadectwo naszej wiernej służby Bogu, Ojczyźnie i Bliźniemu.
Niezależnie więc od wieku i grupy metodycznej możliwa jest praca
nad tym, by harcerze Związku Harcerstwa Polskiego byli gotowi do
pełnienia Białej Służby, ale także przygotowali swoje wnętrze i serca
na przyjęcie Orędzia Miłosierdzia. Niech więc przedstawiona nam
pierwsza i bardzo ciekawa propozycja kształtowania naszych
przygotowań do Światowych Dni Młodzieży w Krakowie będzie
zachętą do tworzenia nowych pomysłów. Wykorzystanie tej
propozycji niech się stanie inspiracją do harcerskiej służby, która
będzie realizacją wyobraźni Bożego Miłosierdzia, a do której zachęcał
nas twórca tych pięknych spotkań młodych ludzi - Święty Papież
Polak Jan Paweł II.
Z harcerskim pozdrowieniem
Czuwaj!
ks. hm. Wojciech Jurkowski SAC
Naczelny Kapelan ZHP
„Szukajcie tej prawdy tam, gdzie ona rzeczywiście się
znajduje! Jeśli trzeba, bądźcie zdecydowani iść pod prąd
obiegowych poglądów i rozpropagowanych haseł! Nie lę-
kajcie się Miłości, która stawia człowiekowi wymagania”.
św. Jan Paweł II
Orędzie Ojca Świętego Franciszka na XXXI Światowy
Dzień Młodzieży
Drodzy młodzi, doszliśmy do ostatniego etapu naszego pielgrzymowania do Krakowa, gdzie w lipcu przyszłego roku będziemy wspólnie świętowali XXXI Światowy Dzień Młodzieży. Podczas naszej długiej i wymagającej drogi, prowadzą nas słowa Jezusa, pochodzące z Kazania na Górze. Rozpoczęliśmy ją w 2014 roku, rozważając wspólnie pierwsze błogosławieństwo: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie” (Mt 5,3). Temat wybrany na rok 2015, to: „Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą” (Mt 5,8). W roku, który jest przed nami, pragniemy zainspirować się słowami: „Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią” (Mt 5,7). 1. Jubileusz Miłosierdzia
Wraz z tym tematem, Światowy Dzień Młodzieży Kraków 2016 wpisuje się w Rok Święty Miłosierdzia, stając się prawdziwym Jubileuszem Młodych w wymiarze światowym. Nie pierwszy raz międzynarodowe spotkanie młodych zbiega się z Rokiem Jubileuszowym. W istocie, to w Roku Świętym Odkupienia (1983/1984) św. Jan Paweł II po raz pierwszy zaprosił młodych z całego świata na Niedzielę Palmową. Później, w czasie Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 ponad dwa miliony młodych z około 165 krajów zebrały się w Rzymie na XV Światowym Dniu Młodzieży. Jestem pewien, że podobnie, jak w tych dwóch przypadkach, tak i teraz Jubileusz Młodych w Krakowie będzie jednym z ważnych wydarzeń tego Roku Świętego!
7
Być może niektórzy z was zadają sobie pytanie: czym jest ów Rok Jubileuszowy obchodzony w Kościele? Tekst biblijny z 25. rozdziału Księgi Kapłańskiej pomaga nam zrozumieć, co oznaczał „jubileusz” dla ludu Izraela: co pięćdziesiąt lat Żydzi słyszeli rozbrzmiewający dźwięk rogu (jobel), który zwoływał ich (jobil) do obcho-dów roku świętego, jako czasu pojednania (jobal) dla wszystkich. W tym czasie należało odbudować, oparte na darmowości, dobre relacje z Bogiem, bliźnim i całym stworzeniem. Zachęcano więc, między innymi, do darowania długów, pomagania żyjącym w nędzy, naprawiania relacji międzyludzkich i uwalniania niewolników. Jezus Chrystus przyszedł, aby oznajmić i wypełnić czas łaski od Pana, przynosząc dobrą nowinę ubogim, uwolnienie więźniom, wzrok niewidomym i wolność uciśnionym (por. Łk 4,18-19). W Nim, a w sposób szczególny w Jego Misterium Paschalnym, wypełnia się najgłębszy sens jubileuszu. Kiedy w imię Chrystusa Kościół zwołuje jubileusz, wszyscy jesteśmy zaproszeni do przeżywania nadzwyczajnego czasu łaski. Sam Kościół jest powołany do hojnego dzielenia się znakami obecności i bliskości Boga, do budzenia w sercach zdolności dostrzegania tego, co najistotniejsze. W sposób szczególny ten Rok Święty Miłosierdzia „to czas, aby na nowo odkryć poczucie misji, jaką Pan powierzył swemu Kościołowi w dzień Wielkanocy: być znakiem i narzędziem miłosierdzia Ojca” (Homilia podczas Pierwszych Nieszporów Niedzieli Miłosierdzia Bożego, 11 kwietnia 2015). 2. Miłosierni jak Ojciec
Hasłem tego Nadzwyczajnego Jubileuszu są słowa „Miłosierni, jak Ojciec” (por. Misericordiae Vultus, 13), zapowiadające również temat najbliższego Światowego Dnia Młodzieży. Spróbujmy zatem lepiej zrozumieć, co oznacza Boże Miłosierdzie. Stary Testament, mówiąc o miłosierdziu, posługuje się różnymi terminami, spośród których najbardziej znaczące, to hesed i rahamim. Pierwszy, odnoszący się do Boga, wyraża Jego niestrudzoną wierność Przymierzu ze Swoim ludem, który miłuje i któremu przebacza na wieki. Drugi termin, rahamim, który można przetłumaczyć jako „wnętrzności”, odwołuje się do matczynego łona, pozwalając nam rozumieć miłość Boga do swojego ludu na wzór miłości matki do swego dziecka. Tak, jak przedstawia to prorok Izajasz: „Czyż może niewiasta zapomnieć o swoim niemowlęciu, ta, która kocha syna swego łona? A nawet gdyby ona zapomniała, Ja nie zapomnę o tobie” (Iz 49,15). Ten rodzaj miłości sprawia, że znajdujemy w sobie miejsce dla innych, współodczuwamy, cierpimy i radu-jemy się z bliźnimi. W biblijnym rozumieniu miłosierdzia zawarte są także konkretne cechy miłości, która jest wierna, darmowa i umie przebaczać. W poniższym fragmencie z Księgi proroka Ozeasza znajdujemy piękny przykład miłości Boga, porównanej do miłości ojca wobec syna: „Miłowałem Izraela, gdy jeszcze był dzieckiem, i syna swego wezwałem z Egiptu. Im bardziej ich wzywałem, tym dalej odchodzili ode Mnie, (…) A przecież Ja uczyłem chodzić Efraima, na swe ramiona ich brałem; oni zaś nie rozumieli, że troszczyłem się o nich. Pociągnąłem ich ludzkimi więzami, a były to więzy miłości. Byłem dla nich jak ten, co podnosi do swego policzka
8
niemowlę - schyliłem się ku niemu i nakarmiłem go” (Oz 11,1-4). Chociaż niewłaściwa postawa syna zasługiwałaby na karę, miłość ojca jest wierna i zawsze przebacza skruszonemu synowi. Widzimy zatem, że w miłosierdziu zawsze zawarte jest przebaczenie; ono „nie jest więc jakąś abstrakcyjną ideą, ale konkretnym faktem, przez który On objawia swoją miłość podobną do miłości ojca i matki, których aż do trzewi porusza los własnego dziecka. (…) Pochodzi ona z wnętrza jako uczucie głębokie, naturalne, złożone z czułości i współczucia, pobłażliwości i przebaczenia” (Misericordiae Vultus, 6). […] W 15. rozdziale Ewangelii wg św. Łukasza odnajdujemy trzy przypowieści o miło-sierdziu: tę o zagubionej owcy, tę o zgubionej drachmie oraz tę, która jest znana jako przypowieść o synu marnotrawnym. W tych trzech przypowieściach uderza nas radość Boga, radość, jaką On okazuje, kiedy odnajduje grzesznika i mu przebacza. Tak, radością Boga jest przebaczanie! W tym znajduje się synteza całej Ewangelii. „Każdy z nas jest tą zagubioną owcą, tą zgubioną drachmą. Każdy z nas jest owym synem, który zmarnował swoją wolność idąc za fałszywymi bożkami, iluzjami szczęścia i wszystko utracił. Ale Bóg o nas nie zapomina, Ojciec nigdy nas nie opuszcza. Jest ojcem cierpliwym, zawsze na nas czeka! Szanuje naszą wolność, ale zawsze pozostaje wierny. A kiedy do Niego powracamy, przyjmuje nas jak synów w swoim domu, ponieważ nigdy, nawet na chwilę, nie przestał czekać na nas z miłością. I jego serce cieszy się z każdego dziecka, które powraca. Cieszy się, ponieważ nastaje radość. Bóg raduje się, kiedy ktoś z nas grzeszników przychodzi do Niego i prosi o przebaczenie”. Miłosierdzie Boga jest bardzo konkretne i wszyscy jesteśmy powołani, aby osobiście go doświadczyć. Kiedy miałem siedemnaście lat, pewnego dnia, gdy miałem wyjść na spotkanie z przyjaciółmi, zdecydowałem, że najpierw wstąpię do kościoła. Spotkałem tam pewnego księdza, który wzbudził we mnie szczególne zaufanie, tak, że zapragnąłem otworzyć swoje serce w Sakramencie Spowiedzi. To spotkanie zmieniło moje życie! Odkryłem, że kiedy otwieramy swoje serce z pokorą i przejrzystością, możemy bardzo konkretnie doświadczyć Bożego Miłosierdzia. Miałem pewność, że w osobie tego kapłana Bóg czekał na mnie, zanim jeszcze zrobiłem pierwszy krok w stronę kościoła. My Go poszukujemy, ale On nas zawsze uprzedza, szuka nas od zawsze i jako pierwszy nas odnajduje. Być może ktoś z was nosi w swoim sercu ciężar i myśli: zrobiłem to czy tamto… Nie bójcie się! On na was czeka! On jest ojcem: czeka na was zawsze! Jakże pięknie jest odnaleźć w Sakramencie Pojednania miłosierne ramiona Ojca, odkryć konfesjonał jako miejsce Miłosierdzia, dać się dotknąć tej miłosiernej miłości Pana, który zawsze nam przebacza! A czy ty, drogi chłopcze, droga dziewczyno, poczułeś kiedykolwiek na sobie to spojrzenie pełne nieskończonej miłości, która, pomimo wszystkich twoich grzechów, ograniczeń, upadków, wciąż ci ufa i z nadzieją patrzy na twoje istnienie? Czy jesteś świadomy, jak wielka jest twoja wartość w planie Boga, który z miłości oddał ci wszystko? Jak naucza św. Paweł „Bóg zaś okazuje nam swoją miłość [właśnie] przez to, że Chrystus umarł za nas, gdyśmy byli jeszcze grzesznikami” (Rz 5,8). Ale czy naprawdę rozumiemy potęgę tych słów? Wiem, jak drogi jest wam wszystkim krzyż Światowych Dni Młodzieży dar
9
św. Jana Pawła II który, począwszy od 1984 roku, towarzyszy wszystkim waszym międzynarodowym spotkaniom. Ileż przemian, ileż prawdziwych nawróceń w życiu wielu młodych ludzi zrodziło się właśnie ze spotkania z tym prostym krzyżem! Być może zadawaliście sobie pytanie: skąd bierze się ta nadzwyczajna moc krzyża? Oto odpowiedź: krzyż jest najbardziej wymownym znakiem Miłosierdzia Boga! Jest potwierdzeniem, że miarą miłości Boga wobec ludzkości jest miłość bez miary! Na krzyżu możemy dotknąć Miłosierdzia Boga i dać się dotknąć Jego Miłosierdziu! Przypomnijmy sobie historię dwóch łotrów ukrzyżowanych obok Jezusa: jeden z nich jest zarozumiały, nie uznaje siebie za grzesznika, drwi z Jezusa. Drugi natomiast uznaje swoją winę, zwraca się do Pana i mówi: „Jezu, wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa”. Jezus spogląda na niego z nieskończonym miłosierdziem i odpowiada mu: „Dziś ze Mną będziesz w raju” (por. Łk 23,32.39-43). Z którym z nich dwóch się utożsamiamy? Z tym, który jest zarozumiały i nie uznaje własnych win? Czy raczej z tym, który przyznaje, że potrzebuje Bożego Miłosierdzia i błaga o nie całym sercem? W Chrystusie, który oddał za nas na krzyżu swoje życie, zawsze odnajdziemy bezwarunkową miłość, która uznaje nasze życie za dobro i zawsze daje nam możliwość rozpoczęcia na nowo. 3. Nadzwyczajna radość bycia narzędziem Bożego Miłosierdzia
Słowo Boże uczy nas, że „więcej szczęścia jest w dawaniu aniżeli w braniu” (Dz 20,35). Właśnie z tego powodu piąte błogosławieństwo nazywa szczęśliwymi tych, którzy są miłosierni. Wiemy, że Pan umiłował nas jako pierwszy. Ale jesteśmy prawdziwie błogosławieni, szczęśliwi, jeśli wejdziemy w tę logikę Boskiego daru, logikę miłości darmowej, jeśli odkryjemy, że Bóg nieskończenie nas pokochał po to, aby uczynić nas zdolnymi do kochania jak On: bez miary. Jak mówi św. Jan: „Umiłowani, miłujmy się wzajemnie, ponieważ miłość jest z Boga, a każdy, kto miłuje, narodził się z Boga i zna Boga. Kto nie miłuje, nie zna Boga, bo Bóg jest miłością. (…) W tym przejawia się miłość, że nie my umiłowaliśmy Boga, ale że On sam nas umiłował i posłał Syna swojego jako ofiarę przebłagalną za nasze grzechy. Umiłowani, jeśli Bóg tak nas umiłował, to i my winniśmy się wzajemnie miłować” (1 J 4,7-11). Po objaśnieniu wam w skrócie sposobu, w jaki Pan objawia wobec nas swoje Miłosierdzie, chciałbym zasugerować wam, jak, w konkretny sposób, możemy być narzędziem tego samego Miłosierdzia względem naszych bliźnich. Przychodzi mi na myśl przykład bł. Pier Giorgia Frassatiego. On mówił: „Jezus odwiedza mnie w Komunii świętej każdego ranka, a ja Mu się za to odwdzięczam w skromniejszy, dostępny mi sposób: odwiedzam Jego biedaków”. Pier był młodzieńcem, który zrozumiał, co znaczy mieć serce miłosierne, wrażliwe na najbardziej potrze-bujących. Ofiarowywał im o wiele więcej niż dary materialne, dawał samego siebie, poświęcał czas, słowa, zdolność słuchania. Służył ubogim z wielką dyskrecją, nigdy się z tym nie obnosząc. Prawdziwie żył Ewangelią, która mówi: „Kiedy zaś ty dajesz jałmużnę, niech nie wie lewa twoja ręka, co czyni prawa, aby twoja jałmużna pozostała w ukryciu” (Mt 6,3-4). Wyobraźcie sobie, że w przeddzień swojej śmierci, ciężko schorowany, udzielał wskazówek doty-czących sposobu pomagania jego pokrzywdzonym przyjaciołom. W czasie pogrzebu, jego rodzina i przyjaciele byli zdumieni obecnością tak wielu niezna-jomych ubogich, których prowadził i którym pomagał za życia młody Pier.
10
Zawsze lubię łączyć ewangeliczne błogosławieństwa z 25. rozdziałem Ewangelii wg św. Mateusza, gdzie Jezus wymienia uczynki miłosierdzia i mówi, że to z nich zostaniemy osądzeni. Zapraszam was zatem do ponownego odkrycia uczynków miłosierdzia względem ciała: głodnych nakarmić, spragnionych napoić, nagich przyodziać, podróżnych w dom przyjąć, więźniów pocieszać, chorych nawiedzać, umarłych grzebać. Nie zapominajmy również o uczynkach miłosiernych względem duszy: grzesznych upominać, nieumiejętnych pouczać, wątpiącym dobrze radzić, strapionych pocieszać, krzywdy cierpliwie znosić, urazy chętnie darować, modlić się za żywych i umarłych. Jak widzicie, miłosierdzie nie jest „postawą na pokaz”, nie jest też zwykłym sentymentalizmem. Jest sprawdzianem autentyczności naszej postawy jako uczniów Jezusa, naszej wiarygodności jako chrześcijan we współczesnym świecie. Wam, młodym, którzy jesteście bardzo praktyczni, chciałbym zaproponować, abyście przez pierwszych siedem miesięcy 2016 roku, wybierali co miesiąc jeden uczynek miłosierny względem ciała i jeden względem duszy, i realizowali je. Zainspirujcie się modlitwą św. Faustyny, pokornej apostołki Bożego Miłosierdzia w naszych czasach: Dopomóż mi do tego, o Panie, (…) aby oczy moje były miłosierne, bym nigdy nie podejrzewała i nie sądziła według zewnętrznych pozorów, ale upatrywała to, co piękne w duszach bliźnich, i przychodziła im z pomocą. (…) aby słuch mój był miłosierny, bym skłaniała się do potrzeb bliźnich, by uszy moje nie były obojętne na bóle i jęki bliźnich. (…) aby język mój był miłosierny, bym nigdy nie mówiła ujemnie o bliźnich, ale dla każdego miała słowo pociechy i przebaczenia. (…) aby ręce moje były miłosierne i pełne dobrych uczynków, (…) aby nogi moje były miłosierne, bym zawsze śpieszyła z pomocą bliźnim, opanowując swoje własne znużenie i zmęczenie. (…) aby serce moje było miłosierne, bym czuła ze wszystkimi cierpieniami bliźnich (Dzienniczek, 163). Przesłanie Bożego Miłosierdzia stanowi więc bardzo konkretny i wymagający program życia, program, który wymaga konkretnych uczynków. A jednym z najbardziej oczywistych – choć być może również najtrudniejszych do wpro-wadzenia w życie – uczynków miłosierdzia jest przebaczenie tym, którzy nas obrazili, którzy wyrządzili nam zło, których uważamy za wrogów. „Jakże trudne wydaje się nieraz przebaczanie! A przecież przebaczanie jest narzędziem złożonym w nasze słabe ręce, abyśmy mogli osiągnąć spokój serca. Uwolnienie się od żalu, złości, przemocy i zemsty – to warunki konieczne do tego, by żyć szczęśliwie” (Misericordiae Vultus, 9). Spotykam wielu młodych, którzy mówią, że są zmęczeni życiem w tak bardzo podzielonym świecie, w którym ścierają się zwolennicy różnych poglądów, jest wiele wojen, a niektórzy używają nawet swojej religii do usprawiedliwienia przemocy. Musimy błagać Pana, by obdarzył nas łaską bycia miłosiernymi wobec tych, którzy wyrządzają nam zło. Tak, jak Jezus, który na krzyżu modlił się za tych, którzy go ukrzyżowali: „Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią” (Łk 23,34). Jedyną drogą do przezwyciężenia zła jest miłosierdzie. Sprawiedliwość jest konieczna, oczywiście, ale sama nie wystarczy. Sprawiedliwość i miłosierdzie muszą podążać razem. Tak bardzo chciałbym, byśmy zjednoczyli się w chóralnej
11
modlitwie płynącej z głębi naszych serc, błagając Boga o miłosierdzie dla nas i całego świata! 4. Kraków na nas czeka!
Zostało kilka miesięcy do naszego spotkania w Polsce. Kraków, miasto św. Jana Pawła II i św. Faustyny Kowalskiej, czeka na nas z otwartymi ramionami i otwartym sercem. Wierzę, że Boża Opatrzność prowadziła nas do świętowania Jubileuszu Młodych właśnie tam, gdzie żyło tych dwoje wielkich Apostołów Miłosierdzia naszych czasów. Jan Paweł II przeczuwał, że nastał czas Miłosierdzia. Na początku swego pontyfikatu napisał encyklikę Dives in Misericordia. W Roku Świętym 2000 kanonizował siostrę Faustynę i ustanowił Święto Bożego Miłosierdzia, obchodzone w drugą Niedzielę Wielkanocną. A w 2002 roku osobiście konsekrował w Krakowie sanktuarium Jezusa Miłosiernego, zawierzając świat Bożemu Miłosierdziu i wyrażając pragnienie, by to orędzie dotarło do wszystkich mieszkańców ziemi i wypełniło ich serca nadzieją: „Trzeba tę iskrę Bożej łaski rozniecać. Trzeba przekazywać światu ogień miłosierdzia. W miłosierdziu Boga świat znajdzie pokój, a człowiek szczęście!” (Homilia podczas poświęcenia sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie, 17 sierpnia 2002). Drodzy młodzi, Jezus Miłosierny, przedstawiony w wizerunku, czczonym przez lud Boży w Jemu poświęconym sanktuarium w Krakowie, czeka na was. On wam ufa i na was liczy! Ma tak wiele do powiedzenia każdemu i każdej z was… Nie bójcie się spojrzeć Mu w oczy pełne nieskończonej miłości i pozwólcie, aby On ogarnął was swoim miłosiernym spojrzeniem gotowym przebaczyć każdy wasz grzech. Spojrzeniem, które może przemienić wasze życie i uleczyć rany waszych dusz. Spojrzeniem, które zaspokaja najgłębsze pragnienia waszych młodych serc: pragnienie miłości, pokoju, radości i prawdziwego szczęścia. Przyjdźcie do Niego i nie bójcie się! Przyjdźcie, by powiedzieć Mu z głębi waszych serc: „Jezu ufam Tobie!”. Pozwólcie, by dotknęło was Jego bezgraniczne Miłosierdzie, abyście wy z kolei, poprzez uczynki, słowa i modlitwę, stali się apostołami miłosierdzia w naszym świecie zranionym egoizmem, nienawiścią i rozpaczą. Nieście płomień miłosiernej miłości Chrystusa – o którym mówił św. Jan Paweł II w środowiska waszego codziennego życia i aż na krańce ziemi. W tej misji, towarzyszę wam moimi życzeniami i modlitwami, i na tym ostatnim odcinku drogi duchowych przygotowań do najbliższego ŚDM w Krakowie, zawierzam was wszystkich Dziewicy Maryi, Matce Miłosierdzia, błogosławiąc wam z całego serca.
Watykan, 15 sierpnia 2015 Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Papież Franciszek
12
Światowe Dni Młodzieży Kiedy zapytamy, czym są Światowe Dni Młodzieży, wielu może odpowiedzieć,
że „imprezą z papieżem” lub „wielkim zebraniem młodzieży katolickiej z całego
świata”. Tak może się wydawać, ale to myślenie jest bardzo płytkie. Światowe Dni
Młodzieży to międzynarodowe spotkanie młodych katolików z całego globu.
Obchodzone są co dwa lub trzy lata pod przewodnictwem następcy św. Piotra
czyli Papieża w wyznaczonym przez niego lub odpowiedni organ miejscu
na świecie. ŚDM to okazja nie tylko spotkania rówieśników z innej części świata
ale również -a nawet i przede wszystkim - miejsce spotkania z Jezusem w drugim
człowieku. Kościół poprzez organizację ŚDM pragnie rozwijać braterstwo chrze-
ścijańskie i świadomość własnego wyznania wśród młodzieży.
Czy ŚDM są tylko dla katolików? To kolejny mit, z którym organizatorzy próbują
walczyć. ŚDM zapraszają chrześcijan innych wyznań, a nawet wyznawców religii
niechrześcijańskich i osoby, które nie utożsamiają się z żadną religią.
Jak to się wszystko zaczęło? By poznać genezę ŚDM musimy się cofnąć do ponty-
fikatu papieża-Polaka, św. Jana Pawła II. Dwa pierwsze spotkania (1984, 1985)
zorganizowane z okazji Nadzwyczajnego Jubileuszu Odkupienia (1983-1984)
i Międzynarodowego Roku Młodzieży (1985) nie były jeszcze Światowymi Dniami
Młodzieży. To jednak one dały papieżowi impuls do podjęcia tej niezwykłej
inicjatywy. Przyjmuje się, że ŚDM ustanowiono 20 grudnia 1985 r., kiedy to Jan
Paweł II na spotkaniu z Kardynałami i pracownikami Kurii Rzymskiej, wyraził
pragnienie, by Światowe Dni Młodzieży odbywały się co roku w Niedzielę
Palmową jako spotkanie diecezjalne, a co dwa lub trzy lata jako spotkanie
międzynarodowe.
W Liście skierowanym do kard. Eduardo Pironio z okazji seminarium zorga-
nizowanego w dniach 13-16 maja 1996 roku w Częstochowie przez Papieską Radę
ds. Świeckich, Ojciec Święty tak napisał o znaczeniu Światowych Dni Młodzieży:
Przede wszystkim musimy podziękować Bogu za obfite i różnorodne owoce, jakie
przynoszą Światowe Dni Młodzieży. Od pierwszego spotkania na placu św. Piotra
13
w Niedzielę Palmową 1986 r. ukształtowała się tradycja, w ramach której w kole-
jnych latach odbywają się na zmianę spotkania światowe lub diecezjalne, co jest
poniekąd symbolem swoistej dynamiki apostolstwa młodych, które winno się
rozwijać w wy-miarze lokalnym i powszechnym.
I tak się zaczęło!
A co było dalej? Rzym (1985 r.) 300 tys. uczestników, Buenos Aires (1987) 900 tys.,
Santiago de Compostela (1989) 400 tys., Częstochowa (1991) 1,6 mln, Denver
(1993) 700 tys., Manila (1995) 4 mln, Paryż (1997) 1,1 mln, Rzym (2000) 2,2 mln,
Toronto (2002) 800 tys., Kolonia (2005) 1,2 mln, Sydney (2008) 400 tys., Madryt
(2011) 2 mln, Rio de Janerio (2013) 3,7 mln.
Jednak to nie liczba (wciąż rosnąca) wiernych uczestniczących w ŚDM jest miarą
sukcesu tej inicjatywy. Najważniejsze w tym wszystkim jest to, na ile osoby
gromadzące się na tym wydarzeniu, przybliżą się do życia zgodnie z ideałem
zapisanym na kartach Ewangelii. Nie brak jest świadectw osób, dla których
modlitwa i dialog na Światowych Dniach Młodzieży były pierwszym tak głębokim
(lub pierwszym w ogóle) spotkaniem z Bogiem. Tak przeżytego spotkania
życzymy wszystkim jego uczestnikom i o takie jego przeżycie będziemy się
modlić.
Propozycje dla zuchów
ZZZOiT1
Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki
zgodne ze zwyczajem gromady.
Wprowadzenie do zbiórki Drużynowy stawia na środku wielką
skrzynię, mówi, że w środku znajdują
się 4 koperty, jednak każda z nich
zamknięta jest w osobnym pudełku
na klucz. By otrzymać klucz, gromada
musi wykonać jedno z zadań (w ko-
pertach znajduje się część hasła ŚDM
i część gawędy).
Puzzle Każda szóstka otrzymuje puzzle
z jedną ze znanych postaci (św. Jan
Paweł II, Papież Franciszek, bł. Matka
Teresa z Kalkuty), a także logo ŚDM.
Ich zadaniem jest ułożenie w jak
najszybszym czasie całej układanki.
Ważne jest, by każde puzzle miały
taką samą liczbę części. Po
wykonaniu za-dania drużynowy
opowiada, co zna-jduje się na
układankach i dlaczego ma tak ważną
rolę dla świata.
Gromada otrzymuje klucz i wyciąga
kopertę, w której znajduje się:
HASŁO: “błogosławieni”
1 ZZZOiT - zuchowe znaki, zwyczaje, obrzędy i tajemnice
Część gawędy:
Pewien człowiek schodził z Jerozo-limy do Jerycha i wpadł w ręce zbójców. Ci nie tylko że go obdarli, lecz jeszcze rany mu zadali i zosta-wiwszy na pół umarłego, odeszli. Przypadkiem przechodził tą drogą pewien kapłan; zobaczył go i minął. Tak samo lewita, gdy przyszedł na to miejsce i zobaczył go, minął. Pewien zaś Samarytanin, będąc w podróży, przechodził również obok niego. Gdy go zobaczył, wzruszył się głęboko: podszedł do niego i opatrzył mu rany, zalewając je oliwą i winem; potem wsadził go na swoje bydlę, zawiózł do gospody i pielęgnował go. Nastę-pnego zaś dnia wyjął dwa de-nary, dał gospodarzowi i rzekł: „Miej o nim staranie, a jeśli co więcej wydasz, ja oddam tobie, gdy będę wracał”. Któryż z trzech okazał się według twego zdania bliźnim tego, który wpadł w ręce zbójców? On odpo-wiedział: „Ten, który mu okazał miło-sierdzie”. Jezus mu rzekł: „Idź i ty czyń podobnie!”.
Ewangelia wg Łukasza 10:30-37
Po odczytaniu Słowa Bożego odbywa
się rozmowa nt. miłosierdzia, zuchy
mówią jak rozumieją zachowanie
samarytanina.
15
Teatr zuchowy Zadaniem szóstek jest przedstawienie
scen z życia codziennego, które
czynią ludzi “Zwykłymi – Nadzwy-
czajnymi” - liczy się kreatywność
i sposób przedstawienia. Ważne jest
podsumować każdą scenkę.
Po wykonaniu zadania gromada
otwiera kolejną kopertę, w której
znajduje:
HASŁO: “miłosierni”
Część Gawędy:
Był głodny, a daliśmy Mu jeść; był spragniony, a daliśmy Mu pić; był przybyszem, a przyjęliśmy Go; był nagi, a przyodzialiśmy Go; Wszystko bowiem, co uczynimy jednemu z tych braci najmniejszych to i Jemu czynimy.
por. Ewangelia wg Mateusza 25:35
Zuchowy panel dyskusyjny Na środku kręgu drużynowy kładzie
ważny przedmiot gromady, może to
być pacholik, lub zabawka gromady
i tłumaczy zasady zuchowej kuźnicy.
Każda osoba, która ma ochotę
wypowiedzieć się na temat swoich
przemyśleń odnośnie Słowa Bożego
siada na środku i mówi, ważne jest że
nikt nie może komentować słów
drugiej osoby, nawet kadra.
Wypowiadamy tylko przemyślane
słowa.
Po wykonaniu zadania gromada
otwiera trzecią kopertę, w której
znajduje się:
HASŁO : “albowiem Oni”
Część gawędy:
Sam mi każesz ćwiczyć się w trzech stopniach miłosierdzia - pierwsze - uczynek miłosierny, jakiegokolwiek on będzie rodzaju; drugie - słowo miłosierne, jeżeli nie będę mogła czy-nem, to słowem; trzecim jest modli-twa. Jeżeli nie będę mogła okazać czynem ani słowem miłosierdzia, to zawsze mogę modlitwą. Modlitwę rozciągam nawet tam, gdzie nie mo-gę dotrzeć fizycznie.
św. s. Faustyna
Majsterka
Zuchy z plasteliny, kolorowych kartek,
bibuły, wykałaczek, na kawałku
styropianu tworzą Krainę Miłosierdzia,
Tworzą swoje postaci, świętych,
rodziców, zwierzęta. Postacie
powinny być barwne.
Drużynowy podsumowując zadanie
porównuje krainę do ŚDM
w Krakowie, gdzie spotkają się
młodzi ludzie z całego świata. Jako
gospodarze – Polacy powinniśmy
ugościć ich w odpowiedni sposób, by
zapamiętali to miejsce jako pełne
dobra i radości. Jako piękną Krainę
Miłosierdzia.
Po wykonaniu zadania zuchy
otwierają ostatnią kopertę, w której
napisane jest:
HASŁO: “miłosierdzia dostąpią”
Ostatnia część gawędy:
Drodzy młodzi, w Chrystusie znajduje się więc wypełnienie waszych ma-
16
rzeń o dobru i szczęściu. Tylko On może zaspokoić wasze oczekiwania, tak często zawiedzione fałszywymi obietnicami świata.
Papież Franciszek
Krąg Rady Podsumowanie zdobytej wiedzy,
a także przekazanie zuchom,
że każdy z nas może uczestniczyć
w obchodach ŚDM.
ZZZOiT
Obrzędowe zakończenie zbiórki.
Propozycja dla harcerzy
Rozpoczęcie zbiórki W sposób przyjęty w drużynie.
Gawęda
Kiedyś, a było tak bardzo wiele lat temu, że dokładnego czasu nikt już nie jest w stanie określić, żyło sobie troje dzieci o dobrych sercach. Pewnej letniej nocy, którą dzieci spędzały na dworze, patrząc w gwiazdy, przyszedł im do głowy pewien pomysł. Postanowiły na wyspie, znajdującej się na pobliskiej rzece, zbudować ogromny szałas i spędzać tam każdą wolną chwilę. Dzieci były bardzo podekscytowane i już następnego dnia zabrały się do pracy: znosiły drewno, przygotowywały miejsce na ognisko, ciosały pieńki na miejsca do siedzenia. Kiedy praca była już ukończona, dumne z siebie dzieci zaczęły spędzać cały swój wolny czas na wyspie. Ich policzki stały się rumiane od słońca i zabawy, a oczy szczęśliwe. Pewnego dnia jednak między dziećmi narodził się konflikt: co zrobić z drewnem, które zostało z budowy szałasu? Pierwsze z dzieci chciało wybudować port, drugie zrobić ogrodzenie, zaś trzecie upierało się, aby zacząć budować domek na drzewie. Konflikt stawał się coraz bardziej zażarty - początkowo dzieci próbowały przekonywać się wzajemnie, później jednak doszło między nimi do przepychanek, zaś w finale dzieci obraziły się na siebie i przestały do siebie odzywać. Podzieliły wyspę na trzy części i wyznaczyły granice, których pozostałe nie mogły przekraczać, a cały swój zapał przelały na pilnowanie tych właśnie granic. Każde z nich zabrało również jedną trzecią drewna. Po jakimś czasie jednak pogoda zaczęła się psuć. Deszcze, które pojawiały się coraz częściej, sprawiły, że niespożytkowane przez dzieci drewno zbutwiało i nie nadawało się już do niczego. Nie przyczyniło się to jednak do zgody między dziećmi. Nadal były
17
one skupione na swojej waśni i bawiły się jedynie samotnie na swojej części wyspy. Pewnego dnia najmłodsze z nich wybrało się po kryjomu, by popatrzeć na ich dawny szałas. Jakże wielkie było jego zdumienie, kiedy okazało się, że szałas jest doszczętnie zniszczony - wyglądał, jakby ktoś go podpalił! Dziecko natychmiast zawołało pozostałą dwójkę. Dzieci zaczęły wzajemnie się obwiniać, szarpać i krzyczeć na siebie, za wszelką cenę próbując znaleźć winowajcę. W pewnej chwili średnie dziecko zmilkło i wskazało palcem na... ślad po ude-rzeniu pioruna. Najwyraźniej nikt nie podpalił szałasu, a jedynie zniszczyła go burza! Dzieci, jeszcze przed chwilą złe na siebie, wybuchnął serdecznym śmiechem. Burza zniszczyła ich szałas, a kłótnie sprawiły, że drewno nie nadawało się już do użytku. Jednak ich późniejsza zgoda, śmiech i współpraca sprawiły, że w miejscu szałasu stanął drewniany domek, a one stały się sobie bliższe niż kiedykolwiek.
Po opowiedzeniu gawędy drużynowy pyta uczestników zbiórki: Co sprawiło, że dzieci pokłóciły
się? Czy w naszym życiu zdarzają się podobne sytuacje?
Co było potrzebne dzieciom do pogodzenia? Czy możecie podać przykłady podobnych do-świadczeń, będących waszym udziałem?
Jak waszym zdaniem razem, czy osobno tworzy się rzeczy najpię-kniejsze i najokazalsze?
Podajcie przykłady przedsięwzięć, gdzie potrzebna jest współpraca.
Czy chcecie poznać przedsię- wzięcie, znane na całym świecie, gdzie wszyscy ludzie, mówiący różnymi językami, mający różne kolory skóry i mieszający w ró-żnych krajach, budują wspólny „szałas”?
Gra terenowa
Harcerze pracują w zastępach. Każdy zastępowy otrzymuje kartę patro-lową, na której jest miejsce na 6 stempelków lub podpisów. Każdy zastęp otrzymuje również mapę, na której zaznaczone są punkty, na których muszą się pojawić. Na punktach harcerze otrzymują zaszyfrowane listy, dotyczące Świa-
towych Dni Młodzieży. Można użyć szyfru drużyny, gaderypoluki lub innego, znanego harcerzom.
Punkt nr 1: Pomysłodawcą
i pierwszym gospodarzem tych Dni był św. Jan Paweł II
Punkt nr 2: Światowe Dni Mło-dzieży to międzynarodowe spo-tkania młodych całego świata, którzy gromadzą się, by wyznać wiarę w Jezusa.
Punkt nr 3: “Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią” (Mt 5:7) to hasło ŚDM w 2016 roku w Krakowie.
Punkt nr 4: Z reguły są to spotkania bardzo liczne. Średnio, przez cały tydzień, bierze w nich udział kilkaset tysięcy młodzieży.
Punkt nr 5: 30 listopada, w I Nie-dzielę Adwentu, w katedrze na Wawelu rozpoczęła się Diecezjalna Sztafeta Modlitwy w intencji Świa-towych Dni Młodzieży
Punkt nr 6: Światowym Dniom Młodzieży towarzyszą dwa Symbole
18
– Krzyż Roku Świętego i ikona Matki Bożej Wybawicielki Ludu Rzymskiego.
Podsumowanie gry Przy podsumowaniu harcerze sami,
na podstawie zdobytej wiedzy,
opowiadają na forum o idei ŚDM.
Zwycięża zastęp, który odwiedzi
najwięcej punktów i zdobędzie
najwięcej informacji, a także
poprawnie je odszyfruje. Należy
ocenić również kulturalne zacho-
wanie oraz zaangażowanie wszy-
stkich członków zastępu!
Piosenka Hymn ŚDM znajdziecie na stronie 32.
Podsumowanie zbiórki
i obrzędowe zakończenie
Zadanie międzyzbiórkowe Konkurs na nagranie filmu na temat:
Co zrobię dla Boga i ludzi z okazji
ŚDM? Filmy mogą być nagrywane
indywidualnie lub grupowo. Dobrze,
jeśli w nagraniu wezmą udział
rodzice lub inni członkowie rodziny.
Podczas zbiórki można realizować
zadania na sprawność Młody
Pielgrzym Światowych Dni
Młodzieży**.
Propozycja dla harcerzy starszych
Rozpoczęcie zbiórki W sposób przyjęty w drużynie.
Gawęda
Pewien człowiek podróżował pomiędzy Gdańskiem a Krakowem. Podczas jazdy mijał piękne miasta i wsie, gdy nagle do jego przedziału weszło czterech mężczyzn, którzy byli wrogo do niego nastawieni i dotkliwie go pobili i wyrzucili z pociągu. Przechodziła tą drogą elegancko ubrana panna, jednak nie zatrzymała się, aby mu pomóc, gdyż bała się, że pobrudzi sobie suknię. Przechodził tamtędy także biznesmen w garniturze, ale i on nie znalazł czasu na pomoc potrzebującemu, śpiesząc na ważne spotkanie. Gdy już mężczyzna był na skraju wytrzymałości, zatrzymał się przy nim cudzoziemiec który opatrzył mu rany. Zabrał go do swojego samochodu i przetransportował do najbliższego szpitala, tak aby on odpoczął i zajęli się nim profesjonaliści. Lekarze przyjęli pobitego człowieka i podziękowali w jego imieniu za pomoc. Z tego powodu, że pobity człowiek nie miał żadnych dokumentów przy sobie, cudzoziemiec poprosił o wyrobienie mu nowych i zostawił swój numer telefonu, aby obsługa skontaktowała się z nim, jeżeli człowiek ten wróci w końcu do zdrowia.
Po opowiedzeniu gawędy drużynowy pyta uczestników zbiórki: Czego możemy się nauczyć
z postawy tego cudzoziemca? Czemu wielu ludzi w naszym
społeczeństwie często boi się pomóc osobom, które wyglądają na potrzebujące pomocy?
Z jaką historią kojarzy wam się ta opowieść?
Czy waszym zdaniem możliwe jest nauczenie kogoś bycia miłosiernym?
Gra terenowa
Harcerze dostają mapę okolicy,
w której zbiórka ma miejsce. Na
każdym z punktów za dobrze
rozwiązaną zagadkę/zadanie dostają
informacje na temat ŚDM. Cała gra
terenowa odbywa się w klimacie
czasów Chrystusa, ponieważ info-
rmacje drużynowy zgubił w szcze-
linie czasowej. Można posłużyć się
poniższym wprowadzeniem. Druży-
nowy szuka materiałów na zbiórkę
w swoim plecaku, jednak nie może
ich znaleźć. Wtem przypomina mu
się, że idąc na zbiórkę mijał szczelinę
20
czasową do której mogły wpaść mu
materiały. Prosi więc swoich harce-
rzy, aby pomogli mu je znaleźć
i przenieśli się do innych czasów.
Może to być coś w tym stylu: „O ja
nieszczęsny! Nie ma moich mate-
riałów! Gdzie one mogą być… wiem!
Jak szedłem tu do was mijałem taką
szczelinę, która wyglądała podej-
rzanie. Może do niej wpadły mi
materiały. Czy moglibyście mi pomóc
je odszukać?”.
Wiadomości mają być zaszyfrowane
nowym szyfrem dla drużyny
np. książkowym.
Punkt pierwszy
Jako, że tematem jest miłosierdzie na pierwszym punkcie harcerze będą musieli pokazać swoją umiejętność bycia miłosiernym dla innych. Na punkcie osoba symuluje uraz głowy, ponieważ jechała na osiołku i nagle zwierzę ją zrzuciło, co spowodowało uraz głowy. Przy pomocy liści palmowych (bandaży) harcerze powinni mu pomóc. Za rozwiązane zadanie tekst w postaci: Papież św. Jan Paweł II rozpoczął tradycję światowych dni młodzieży pierwszym spotkaniem w dniach 29 - 31 marca 1985 roku. Odbyło się ono w Rzymie i uczestniczyło w nim 300 tysięcy osób.
Punkt drugi Podczas swojej wędrówki można
napotkać wielu kuglarzy, którzy za
zapewnienie rozrywki i garść złotych
monet są w stanie zadawać trudne
zagadki niejednemu podróżnikowi.
Na swojej drodze patrol spotyka
wędrownego kuglarza (przebrany
harcerz) który twierdzi że posiada
mapę do ukrytego skarbu (kolejna
informacja na temat ŚDM). Harcerze
otrzymują ją, jeżeli będą w stanie
odpowiedzieć na trzy pytania (które
są mówione):
Podczas podróży zdarzył się
wypadek: ojciec umarł, a syn
został przetransportowany do
medyka. Jak medyk go zauważył
- krzyknął: Adonai, przecież to
mój syn. Opowiedzcie mi prędko,
kim był medyk dla syna?
Odpowiedź: Matką
Pewna dziewczynka uważnie
przypatruje się pewnemu
przedmiotowi. Trwa to 12 godzin.
Początkowo prawa część
przedmiotu jej zainteresowania
jest gruba, z czasem robi się coraz
cieńsza. Odwrotnie lewa strona -
najpierw cienka, później staje się
grubsza.
Na pewno nie zgadniecie, co robi to dziewczę, macie jedną szansę. Odpowiedź: Czyta książkę
Z burty statku zwiesza się
drabinka sznurowa w ten sposób,
że ledwie dosięga powierzchni
wody. Szczeble drabinki roz-
mieszczone są w odległości 25
cali. Jak wzbiorą (podniesie się
poziom) wody o 90 cali ile
szczebli tejże drabiny znajdzie się
pod powierzchnią wody.
Odpowiedź: Zero, ponieważ woda unosi również statek.
Za poprawne odpowiedzi dostają
informację o tym, gdzie jest kolejna
wskazówka: W obchodach ostatnich
dni młodzieży wzięło udział około 3,7
mln wiernych natomiast w pierwszych
300 tysięcy. Pierwsze polskie miasto
które gościło ŚDM to Częstochowa.
21
Punkt trzeci Uczestnicy gry widzą zziębniętego
rabina, który wracając ze świątyni,
w której bardzo długo był zajęty
nauczaniem nie zauważył jak zapadła
noc. Nie chce wędrować w nocy
po mieście bez celu, gdyż droga
powrotna jest daleka. Pomóżcie
mu i rozpalcie ognisko tak aby
ogrzać rabina. Rabin po udzieleniu
mu pomocy oddaje harcerzom
papirus twierdząc, że nic z tego nie
rozumie: Miasta, w których odbywały
się dni młodzieży to: Rzym, Buenos
Aires, Santiago de Compostela,
Częstochowa, Denver, Manila, Paryż,
Rzym, Toronto, Kolonia, Sydney,
Madryt, Rio De Janeiro.
Punkt czwarty Patrol spotyk na swej drodze barda,
który pragnie z nimi zaśpiewać, gdyż
rozpadła się jego trupa i nie ma
towarzystwa do śpiewu (nauka
hymnu ŚDM). Hymn ŚDM znajdziecie
na stronie 32.
Punkt piąty Harcerze spotykają pasterza, któremu
zabrakło psa pasterskiego, gdyż jego
jest jeszcze za młody do pracy. Prosi,
aby harcerze wykonali mu ogro-
dzenie (zasady pionierki). Po skoń-
czonym zadaniu patrol otrzymuje
ostatnią część papirusu: Światowym
Dniom Młodzieży towarzyszą dwa
Symbole – Krzyż Roku Świę-
tego i ikona Matki Bożej Wybawicielki
Ludu Rzymskiego.
Po odzyskaniu części harcerze
wracają do szczeliny czasowej
i przenoszą się do swoich czasów.
Podsumowanie Drużynowy dziękuje harcerzom
za znalezienie zguby oraz pyta o ich
przygody i informacje, które zdobyli.
Oczywiście nagradza również
zwycięski patrol. Podczas oceny
należy uwzględnić zachowanie
na punktach.
Obrzędowe zakończenie
Podczas zbiórki można realizować
zadania na sprawność Młody Piel-
grzym Światowych Dni Młodzieży*
Projekt starszoharcerski Projekt to świetny sposób pracy dla harcerzy starszych. Zakłada on, że harcerze
samodzielne podejmują działania w odpowiedzi na potrzebę drużyny i środowiska,
w którym działają. Dlatego projektu nie da się realizować według jakiegoś
uniwersalnego przepisu. Prezentowane propozycje mogą natomiast podpowiedzieć
rozwiązanie lub wyznaczyć poziom pracy harcerzy starszych.
Założenia Celem tego projektu jest zbadanie potrzeb społecznych i odnalezieniu takich miejsc,
w których harcerze będą mogli pomóc, a ta pomoc jednocześnie będzie dla nich
rozwijająca.
W tym celu możecie zorganizować sondę uliczną, ankietę internetową itp.
Z zebranych badań przygotujcie mapę potrzeb waszej lokalnej wspólnoty. Nawiążcie
współpracę ze stowarzyszeniami oraz fundacjami mającymi na celu pomoc lokalną.
Planowany przebieg projektu 1. Projekt będzie realizowany przez harcerzy starszych po zakończeniu zbiórki
o Światowych Dniach Młodzieży.
2. Projekt będzie składał się z następujących zadań:
a. Przeprowadzenie 3 kursów pierwszej pomocy.
b. Przeprowadzenie zajęć w gimnazjach na temat miłosierdzia i tej wartości we
współczesnym świecie.
c. Zorganizowanie na koniec całego cyklu debaty poświęconej pomocy
i miłosierdziu.
d. Zorganizowanie wystawy dzieł młodych ludzi na temat „Miłosierny jak
samarytanin” w miejskim ośrodku kulturalnym.
Na podstawie zebranych danych i dokumentacji zadań możecie opracować
materiał promocyjny drużyny na stronę WWW lub akcję naborową itp.
23
Propozycja dla wędrowników
Wyjdź w świat, zobacz, pomyśl, pomóż czyli działaj! Przeprowadźcie kuźnicę pt. Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia
dostąpią, korzystając z tekstów zamieszczonych na stronie 26 i poszerzając
znajomość zagadnienia na podstawie samodzielnie znalezionych artykułów, książek,
filmów lub spotkań ze specjalistami z dziedziny etyki, filozofii, teologii. Celem kuźnicy
jest wewnętrzna refleksja i nauka wyrażania własnych odczuć oraz opinii.
Przeprowadźcie dyskusję na wybrany temat, korzystając z tekstu zamieszczonego
na stronach 26-27 i poszerzając znajomość zagadnienia na podstawie samodzielnie
znalezionych artykułów, książek, filmów lub spotkań ze specjalistami. Wybierzcie
jedną z form dyskusji prezentowanych na stronie 25. Konkretny temat dyskusji
możecie sformułować na podstawie pytań zamieszczonych pod tematem.
Przeczytajcie tekst M. Talarczyka o Znaczeniu wartości, a następnie wypiszcie wartości
według hierarchii przedstawionej przez Maksa Schellera. Zastanówcie się nad
wymienionymi wartościami oraz spróbujcie utworzyć listę wartości młodego
człowieka XXI wieku. Czy te wartości oraz ich miejsce w hierarchii się różnią? Jeśli tak,
dlaczego?
Według niego wartościami najniższymi są wartości hedonistyczne, to jest wartości
przyjemnościowe. Wyższe od wartości hedonistycznych są wartości utylitarne,
to znaczy użytecznościowe. Nad wartościami utylitarnymi górują wartości witalne,
zwane też biologicznymi. Są one związane z czuciem całego ciała. Wartości duchowe
(kulturowe) z kolei są wyższe od witalnych. Max Scheller zaliczył do nich trzy grupy
wartości: estetyczne, prawne oraz poznawcze. Wartościami najważniejszymi
są wartości religijne, które, będąc trwale włączone w ludzką naturę, są niepo-
równywalne z żadnymi innymi wartościami. Max Scheller uwypuklił drogę wartości ku
Bogu, zwrócił uwagę na to, że wśród istniejących wartości najwyższą ich odmianę
stanowią wartości religijne, które finalizują się ostatecznie w wartości absolutnej, to
jest w Bogu.
M. Talarczyk, Znaczenie wartości, „Wychowawca” 2004, nr 6
24
Charakterystyka różnych form dyskusji Dyskusja sokratejska to forma rozmowy
na temat problemu. Jej uczestnicy
koncentrują się na krytycznym myśleniu
i otwartych pytaniach. Jest formą
dochodzenia do prawd i wymaga
twórczego podejścia.
Debata to dyskusja, w której dwa zespoły
o odmiennych poglądach spierają się.
Jeden zespół broni jakiejś tezy, a drugi
usiłuje ją podważyć. Osoby z obu grup
wypowiadają się na przemian, próbując
dowieść słuszności stanowiska, które
reprezentują. Jeśli drużyna jest liczna,
można utworzyć grupę publiczności,
która głosując na zakończenie dyskusji,
decyduje, któremu zespołowi przyznaje
rację. Publiczność może zadawać pytania
zespołom, które się spierają.
Dyskusja plenerowa to taka, w której
biorą udział wszyscy uczestnicy zbiórki.
Każdy otrzymuje tyle samo czasu na
wystąpienie. Szczególnie ważne jest
bezwzględne przestrzeganie czasu
wypowiedzi i nieprzerywanie innym
mówcom.
Sesja pomysłowości ma dwa etapy.
Najpierw następuje gromadzenie
wszystkich pomysłów bez ich oceniania
(uczestnicy nie krytykują, lecz starają się
każdy wniosek rozwinąć i znaleźć w nim
sens). W pierwszym etapie biorą udział
wszyscy obecni. W drugim etapie
następuje ocena pomysłów przez
wybrany zespół.
Dyskusja akwarium to taka, w której biorą
udział jedynie wybrane osoby, pozostałe
obserwują ich rozmowę, nie zabierając
głosu. Zadaniem obserwatorów jest
analiza przebiegu dyskusji pod kątem
doboru oraz skuteczności argumentów.
Później sytuację można odwrócić
i dotychczasowi obserwatorzy przejmują
dyskusję, a wcześniej dyskutujący
odgrywają rolę obserwatorów. Tę formę
dyskusji stosuje się w celu wzajemnego
oddziaływania, uczenia się i doskonalenia
umiejętności argumentowania.
Podczas drenażu obaw i zastrzeżeń
każdy uczestnik wypowiada nurtujące go
myśli, które poddawane są zespołowemu
osądowi. Następuje też obiektywna
ocena słuszności wysuwanych zastrze-
żeń. Rezultatem wymiany zdań może być
wykaz trudności, które kryją się w przy-
gotowywanych działaniach lub podjętych
decyzjach. Wykazane zostają nierealne
elementy jakiegoś planu działania,
wystąpienie prawdopodobieństwa po-
wstania niepomyślnych warunków czy
niepożądanych skutków.
Dyskusja panelowa to taka, w której
uczestnicy dzielą się na dwie grupy:
panelistów i publiczność. Potrzebny jest
także moderator. Najpierw swoje opinie
prezentują kolejno paneliści – po zadaniu
pytania i udzieleniu głosu przez mode-
ratora. Paneliści wcześniej przygotowują
się do dyskusji. Prowadzący ją moderator
na ogół wie, co panelista ma do
powiedzenia i kieruje wypowiedziami.
Paneliści mają prawo do dłuższych
wypowiedzi albo do powtórnego za-
brania głosu, by odpowiedzieć innym
uczestnikom panelu. Po dyskusji
panelistów do głosu dochodzi publi-
czność. Może ona komentować wypo-
wiedzi panelistów, wypowiadać własne
opinie, krytykować wyrażone poglądy
oraz zadawać pytania.
25
Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią
Tematem XXXI Światowych Dni
Młodzieży Kraków 2016 są słowa: Bło-
gosławieni miłosierni, albowiem oni
miłosierdzia dostąpią (Mt 5:7). Ojciec
Święty Franciszek wybrał na motto piąte
z ośmiu błogosławieństw, wypowie-
dzianych przez Jezusa w Jego Kazaniu
na brzegu Jeziora Galilejskiego. Warto
pochylić się nad tymi słowami i „wy-
cisnąć” z nich jak najwięcej.
Podczas kuźnicy zastanówcie się nad
tematem nadchodzących ŚDM. Odczytaj
WOLNO pytania do formy. Rozpoczęcie
i zakończenie czasu na odpowiedzi
uczestników spotkania sygnalizujesz
dzwonkiem/gongiem/kołatką.
Według tradycji chrześcijańskiej,
Kazanie zostało wygłoszone na
Górze Błogosławieństw nad półno-
cnym brzegiem jeziora Genezaret.
Jezus-Mistrz zasiada na szczycie
i przemawia do swoich słuchaczy.
Każdą wspólnotę ludzką określa jakiś
cel, który winien być zgodny z do-
brem osoby ludzkiej i poszano-
waniem jej godności osobowej. Jaki
cel wspólnotowy posiada wspólnota,
w której żyjesz: rodzina, drużyna,
szkoła, naród, twoja wspólnota
religijna?
Każde swoje zdanie wypowiedziane
przez Jezusa rozpoczyna się słowem
„błogosławieni”. Co oznacza to sło-
wa? Kim jest człowiek błogo-
sławiony?
Słowo miłosierdzie pochodzi od he-
brajskiego rehem, czyli łono matczy-
ne, które daje życie. Łono w kulturze
semickiej jest symbolem miłości
czystej, prawdziwej, twórczej. Św.
Gianny Beretty Molli powiedział:
Kochać to znaczy pragnąć pracować
nad sobą samym i pragnąć rozwoju
osoby kochanej, przezwyciężać
własny egoizm oraz dawać siebie
w darze.
W jaki sposób wyraża się prawdziwa
miłość i czym się charakteryzuje?
Dalajlama IV powiedział: Człowiek
jest odpowiedzialny nie tylko
za uczucia, które ma dla innych,
ale i za te, które w innych budzi.
Dlaczego prawdziwa miłość nie
może być tylko uczuciem?
Kazanie na Górze zostało docenione
nie tylko przez wyznawców Jezusa.
Mahatma Mohandas Karamcand
Gandhi słynny polityk i filozof,
mędrzec hinduski do kolonizujących
Indie Brytyjczyków powiedział:
Gdyby nasze kraje spotkały się
na gruncie nauk, które Chrystus
wyłożył w Kazaniu na Górze,
zostałyby rozwiązane problemy nie
tylko naszych krajów, ale całego
świata.
Czy nakazy kazania na górze są
niemożliwe do wypełnienia?
Droga błogosławieństw wymaga
zaangażowania. Błogosławieństwa
są szkołą ludzi wielkiego formatu.
Człowiekiem błogosławieństw
katolicy nazywają m.in. bł. Piotra
Jerzego Frassati, patrona studentów
oraz włoskich skautów.
Czy i ty znasz ludzi zasługujących na
ten tytuł?
26
Postęp techniczny
Będziesz miłował Pana Boga twego
całym swoim sercem, całą swoją duszą
i całym swoim umysłem. Będziesz miło-
wał bliźniego swego jak siebie samego.
Postęp techniczny uwzględniający
przykazani miłości Boga i bliźniego służy
dobru pojedynczego człowieka i całej
ludzkości.
Znajdźcie przykłady pozytywnych
i negatywnych skutków postępu
technicznego. Zapiszcie je w formie
tabeli.
Zinterpretujcie słowa brata Rogera
Louisa Schutz-Marsauche z Taize:
W świecie, w którym nowe
technologie przyczyniają się do nie-
znanego nigdy przedtem rozwoju,
istotne jest, by nie negować podstaw
życia wewnętrznego: współczującej
miłości, prostoty serca i życia,
pokornego zaufania Bogu, pogodnej
radości.
Co zagraża człowiekowi, gdy w imię
postępu technologicznego odrzuci
prawo moralne? Odpowiedź,
odwołajcie do przykładów z historii
oraz praw Dekalogu i przykazania
miłości Boga i bliźniego.
Napiszcie w grupach artykuł
adresowany do innych wędro-
wników, w którym uzasadnicie tezę,
że osiągnięcia techniki powinny iść
w parze z postępem duchowym
człowieka.
W waszym artykule możecie powołać się na przesłaniach świętych katolickich, naukach różnych religii, mowach polityków itp. Najlepszy artykuł prześlijcie do opublikowania przez redakcję Na Tropie lub innego internetowego magazynu wędrowniczego.
Mój obraz Boga Przeczytajcie poniższe teksty poetyckie.
Przedyskutujcie:
Jaki obraz Boga zawierają? Co może
wpłynąć na kształt obrazu Boga? Jaki
jest obraz Boga każdego z Was
z osoba?
Czy starotestamentowy Bóg tak
bardzo się różni od tego prze-
dstawianego przez Jezusa w No-
wym Testamencie?
Święty Jan napisał: Bóg jest miłością.
Co człowiek może zrobić z tymi
słowami? Wybierając jedną
z możliwych odpowiedzi spróbujcie
przewidzieć jej konsekwencje dla
życia duchowego:
o Przyjąć do wiadomości.
o Nie wykazać zainteresowania
nimi.
o Zainteresować się nimi, czego
konsekwencją będzie rozpoczęcie
poszukiwań potwierdzenia tej
miłości w życiu.
o Nie uwierzyć.
o Wziąć sobie te słowa do serca.
Na jakiej podstawie chrześcijanie
wierzą, że Bóg jest miłosierny?
Znajdźcie uzasadnienie tej wiary
w Piśmie Świętym, w nauczaniu
Kościołów, w doświadczeniu two-
jego wyznania/wspólnoty para-
fialnej i twoim własnym.
Jan Twardowski Boję się Twojej miłości (fragmenty) Nie boję się dętej orkiestry przy końcu świata biblijnego tupania boję się Twojej miłości że kochasz zupełnie inaczej tak bliski i inny jak mrówka przed niedźwiedziem krzyże ustawiasz jak żołnierzy na wysokich nie patrzysz moimi oczyma […]ludzi do ludzi zbliżasz i stale uczysz odchodzić mówisz zbyt często do żywych umarli to wytłumaczą boję się Twojej miłości tej najprawdziwszej i innej
Wisława Szymborska Noc (fragmenty) Gdzie się skryję, gdy biblijne oko boże spocznie na mnie jak spoczęło na Izaaku? Stare dzieje Bóg, gdy zechce, wskrzesić może. Więc naciągam koc na głowę w mrozie strachu. […]Pan Bóg uda, że wefrunął przypadkiem, że to wcale a wcale nie tutaj, a potem weźmie ojca do kuchni na konszachty, z dużej trąby mu w uszy zadmucha. A gdy jutro skoro świt ojciec w drogę mnie zabierze, pójdę, pójdę pociemniała z nienawiści. W żadną dobroć, w żadną miłość nie uwierzę, bezbronniejsza od listopadowych liści.
28
Jan Kasprowicz Dies Irae (fragment) Kyrie elejson! Straszny przed nami otworzyłeś grób... I płyną, płyną te milczące krzyże […] Wszystko, co było dalekiem i bliskiem, co opadało w niedojrzaną głąb i w niedojrzane wznosiło się wyże, teraz tym wielkim, grząskim bagnem płynie w Pańskiego gniewu ostatniej godzinie... Kyrie elejson! Światy pochłania nieprzebyty muł, światy, od bożych odepchnięte bram.
Jan Kochanowski Pieść XXV (fragment) Czego chcesz od nas, Panie, za Twe hojne dary? Czego za dobrodziejstwa, którym nie masz miary? Kościół Cię nie ogarnie, wszędy pełno Ciebie, I w otchłaniach, i w morzu, na ziemi, na niebie. Złota też, wiem, nie pragniesz, bo to wszytko Twoje, Cokolwiek na tym świecie człowiek mieni swoje. Wdzięcznym Cię tedy sercem, Panie, wyznawamy, Bo nad to przystojniejszej ofiary nie mamy. Tyś Pan wszytkiego świata. Tyś niebo zbudował I złotymi gwiazdami ślicznieś uhaftował. Tyś fundament założył nieobeszłej ziemi I przykryłeś jej nagość zioły rozlicznemi. Za Twoim rozkazaniem w brzegach morze stoi
Sprawności
Zuchowe ORĘDOWNIK ŚDM
Sprawność mogą zdobywać wszystkie zuchy, niezależnie od wieku czy płci. Przez
przystąpieniem do zdobywania sprawności, drużynowy powinien sam zapoznać się
z ideą ŚDM, by być w stanie odpowiedzieć na pytania dzieci.
1. Wiemy, czym są Światowe Dni Młodzieży, kiedy odbyły się po raz pierwszy i kto
był ich inicjatorem.
2. Nauczyliśmy się hymnu ŚDM. Stworzyliśmy do niego własny układ
choreograficzny.
3. Wykonaliśmy w ramach majsterki ikonę Matki Bożej Salus Populi Romani. Wiemy,
na czym polega wyjątkowość tego wizerunku.
4. Znamy cel „Sztafety modlitwy”. Stworzyliśmy własną sztafetę modlitewną
w intencji ŚDM w gromadzie.
5. Przygotowaliśmy teatrzyk zuchowy pt. „Osiem błogosławieństw”. Wiemy,
co oznacza każde z nich.
6. Zorganizowaliśmy rajd do najbliższego miejsca związanego ze św. Faustyną*.
Poznaliśmy historię jej życia.
7. Wyruszyliśmy na zwiad zuchowy, aby dowiedzieć się, czym według ludzi
w naszym mieście jest miłość. W oparciu o fragmenty Ewangelii, wypracowaliśmy
własne zdanie na ten temat.
8. Stworzyliśmy Zuchowy Sejmik Miłosiernych. Podczas jego obrad dyskutowaliśmy
na temat tego, jak sprawić, by we współczesnym świecie było więcej miłości.
Przestrzegaliśmy zasad kulturalnej dyskusji.
*Może to być tablica pamiątkowa, budynek sakralny z obrazem Jezusa Miłosiernego etc.
30
Harcerskie MŁODY PIELGRZYM ŚWIATOWYCH DNI MŁODZIEŻY**
1. Wie, czym są Światowe Dni Młodzieży oraz zna ich historię.
2. Wymienił symbole ŚDM oraz przedstawił ich znaczenie.
3. Zna strukturę całego tygodnia ŚDM.
4. Uczestniczył w harcerskich, parafialnych lub diecezjalnych przygotowaniach
do ŚDM.
5. Zaprojektował oraz stworzył plakat zachęcający harcerzy ze swojego szczepu,
hufca do uczestniczenia w ŚDM.
PIELGRZYM ŚWIATOWYCH DNI MŁODZIEŻY***
1. Uczestniczył w spotkaniu Światowych Dni Młodzieży.
2. Przeczytał List do młodych całego świata św. Jana Pawła II.
3. Udokumentował swoją przygodę ze ŚDM oraz przedstawił dokumentację swojej
drużynie.
Orędownik ŚDM Młody Pielgrzym Światowych Dni
Młodzieży**
Pielgrzym Światowych Dni Młodzieży***
ŚDM
31
Hymn ŚDM Wznoszę swe oczy ku górom skąd przyjdzie mi pomoc,
Pomoc od Pana, wszak Bogiem On miłosiernym jest.
Kiedy zbłądzimy sam szuka nas, by w swe ramiona wziąć,
Rany uleczyć krwią swoich ran, nowe życie tchnąć.
Błogosławieni miłosierni,
Albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
Błogosławieni miłosierni,
Albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
Gdyby nam Pan nie odpuścił win, któż ostać by się mógł,
Lecz On przebacza, przeto i my czyńmy jak nasz Bóg.
Błogosławieni miłosierni,
Albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
Błogosławieni miłosierni,
Albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
Pan Syna krwią zmazał wszelki dług,
Syn z grobu żywy wstał,
Panem jest Jezus, mówi w nas Duch,
Niech to widzi świat.
Błogosławieni miłosierni,
Albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
Błogosławieni miłosierni,
Albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
Więc odrzuć lęk i wiernym bądź,
Swe troski Panu złóż
I ufaj bo zmartwychwstał
I wciąż żyje Pan, twój Bóg.
Błogosławieni miłosierni,
Albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
Błogosławieni miłosierni,
Albowiem oni miłosierdzia dostąpią. /x2
32
Propozycja peregrynacji symboli ŚDM
Nieście go na cały świat jako znak miłości Pana Jezusa do ludzkości
i głoście wszystkim, że tylko w Chrystusie umarłym
i zmartwychwstałym jest zbawienie i odkupienie.
Jan Paweł II
Począwszy od Niedzieli Palmowej 2014r., kiedy na Placu Św. Piotra w Rzymie symbole
ŚDM, Krzyż i ikona Matki Bożej Salus Populi Romani młodzież z Brazylii przekazała
młodym Polakom – rozpoczęła się peregrynacja symboli ŚDM po naszym kraju. Osta-
tnio były u nas w roku 2010, z okazji 25-lecia ŚDM i w ciągu dwóch miesięcy odwiedziły
wówczas 39 diecezji.
Peregrynacja symboli ŚDM jest jednym z najważniejszych elementów przygotowania
kraju - gospodarza do Światowych Dni Młodzieży. Symbole pielgrzymują od diecezji
do diecezji, od miasta do miasta; odwiedzają kościoły i więzienia, szkoły i szpitale.
Młodzi i starsi na własnych ramionach noszą Krzyż i Ikonę po ulicach, adorują je na
placach i z wielką czcią całują, niczym relikwie. Również harcerze zbierają się wokół
symboli ŚDM i czuwają, odkrywając ich tajemnice oraz przekaz. W tej części materiału
przygotowaliśmy specjalnie z tej okazji scenariusz, który możecie wykorzystać orga-
nizując we własnym środowisku spotkanie z symbolami Światowych Dni Młodzieży.
Na stronie www.krakow2016.com/peregrynacja-symboli-sdm dowiecie się, w jakim
terminie symbole odwiedzają waszą diecezję. Skontaktujcie się z diecezjalnym biurem
ŚDM i zorganizuj z innymi harcerskimi środowiskami niesamowite spotkanie z symbo-
lami, które okrążają cały nasz glob.
34
SCENARIUSZ HARCERSKIEJ PEREGRYNACJI SYMBOLI ŚDM
Uroczystość może odbyć się w kościele, szkole, hufcu, bazie harcerskiej lub w innym
dogodnym miejscu.
Piosenka: Hymn ŚDM 2016, stronie 22
Uroczyste wniesienie krzyża ŚDM i ikony Salus Populi Romani Krzyż i Ikona powinny zaleźć się w centralnej części pomieszczenia, w którym odbywa
się spotkanie. Przed symbolami ŚDM kładziemy duży karton z narysowanym sercem.
Prowadzący odczytuje fragment Pisma Świętego. Uczestnicy spotkania siedzą.
Był wśród faryzeuszów pewien człowiek, imieniem Nikodem, dostojnik żydowski. Ten przyszedł do Niego nocą i powiedział Mu: „Rabbi, wiemy, że od Boga przyszedłeś jako nauczyciel. Nikt bowiem nie mógłby czynić takich znaków, jakie Ty czynisz, gdyby Bóg nie był z nim”. W odpowiedzi rzekł do niego Jezus: „Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci, jeśli się ktoś nie narodzi powtórnie, nie może ujrzeć królestwa Bożego”. Nikodem powiedział do Niego: „Jakżeż może się człowiek narodzić, będąc starcem? Czyż może powtórnie wejść do łona swej matki i narodzić się?” Jezus odpowiedział: „Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci, jeśli się ktoś nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do królestwa Bożego. To, co się z ciała narodziło, jest ciałem, a to, co się z Ducha narodziło, jest duchem. Nie dziw się, że powiedziałem ci: Trzeba wam się powtórnie narodzić. Wiatr wieje tam, gdzie chce, i szum jego słyszysz, lecz nie wiesz, skąd przychodzi i dokąd podąża. Tak jest z każdym, który narodził się z Ducha”. Na to rzekł do Niego Nikodem: „Jakżeż to się może stać?” Odpowiadając na to, rzekł mu Jezus: „Ty jesteś nauczycielem Izraela, a tego nie wiesz? Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci, że to mówi-my, co wiemy, i o tym świadczymy, cośmy widzieli, a świadectwa naszego nie przyjmujecie. Jeżeli wam mówię o tym, co ziemskie, a nie wierzycie, to jakżeż uwierzycie temu, co wam powiem o sprawach niebieskich? I nikt nie wstąpił do nieba, oprócz Tego, który z nieba zstąpił – Syna Człowieczego”. Ewangelia wg Jana 3:1-21
35
Treść do refleksji narratorzy czytają wolno. Dajcie czas na zastanowienie się (szcze-
gólnie po zadawanych pytaniach).
Narrator 1: Nikodemowi zależało na osobistej rozmowie z Jezusem. Zrobił bardzo wiele,
zadbał o właściwy moment – miejsce i czas, aby mogło dojść do takiego spotkania.
Odnieś to do swoich spotkań z Jezusem. Czy jest ich wiele? Czy znajdujesz dla Niego
czas? Czy zależy ci na tym?
Narrator 2: Są w życiu takie sprawy, które wymagają osobistej rozmowy z Jezusem.
Nie tylko po to, aby się Jezusowi zwierzyć, ale przede wszystkim, aby Go zapytać
o zdanie i posłuchać.
Narrator 1: Przychodząc na spotkanie z Jezusem, Nikodem staje w postawie „my”.
Zasłania się wspólnotą, rodziną. Jezus zmienia tę rozmowę na spotkanie osobiste
i mówi do niego „ty”. Przebija się przez myślenie „wspólnotą”, ponieważ zawsze pragnie
osobistego wejścia w serce. Nawet jeśli dookoła nas jest pełno ludzi – Jezus chce
wyjątkowego spotkania. Takim spotkaniem mają być właśnie Światowe Dni Młodzieży.
Mimo tłumów, pragnie porozmawiać z każdym z osoba. Chciałbyś przeżyć takie
niesamowite spotkanie?
Narrator 2: Nikodem przychodzi do Jezusa z określoną wiedzą. Zaznacza, że nie
potrzebuje pouczenia. A Jezus pyta: I ty tego nie wiesz? Nie neguje w ten sposób wiedzy
Nikodema, ale pokazuje, że do spotkania z Bogiem potrzeba czegoś więcej. Potrzeba
serca. Czy twoje serce jest otwarte? Czy w twoim sercu jest miejsce na obecność Pana?
Piosenka: Przyjdź i otwórz moje serce
Narrator 1: Nikodem próbuje przekonać Jezusa, że czasami powtórne narodzenie jest
już niemożliwe. Przyjmuje wszystko bardzo rozumowo. Natomiast Jezus mówi do serca
i chce jego przemiany – czyli powtórnego narodzenia. Być może my też w pewnych
sytuacjach mówimy Bogu: „Nie da się, nie ma już szans na zmianę”?
Narrator 2: Nowe narodzenie jest podjęciem konkretnej współpracy z Duchem Świętym.
Na to nigdy nie jest za późno. Z pewnością jest to dobry moment, aby przyjrzeć się
swojej współpracy z Duchem Świętym, bo być może relacja z Nim stała się już bardzo
rozumowa – a więc potrzebna powtórnego narodzenia, czyli uwolnienia.
Narrator 1: Człowiek, który narodził się z Ducha, odkrywa Boga we wszystkich rzeczach.
Jego codzienność jest w ręku Boga, a On prowadzi w sposób nieprzewidywalny.
Niektórzy uważają, że takie poddanie się Duchowi jest zastrzeżone tylko dla nielicznych.
To nieprawda! Ty jesteś tym, kogo Duch chce prowadzić. Musisz tylko na to pozwolić.
Piosenka: Przyjaciela mam
Narrator 2: W tym fragmencie Ewangelii Jana po raz pierwszy pojawia się słowo
„miłość”. Dla autora to bardzo ważne pojęcie. Jan był nazywany umiłowanym uczniem,
pisał, że Bóg jest miłością. A zatem słowo miłość jest po raz pierwszy użyte w bardzo
36
konkretnym kontekście – powtórnego narodzenia. Aby doświadczyć miłości Boga,
potrzebne jest powtórne narodzenie, coś więcej niż tylko rozum.
Piosenka: Bój jest miłością (wers. Taize)
Narrator 1: Przed nami stoi Krzyż Światowych Dni Młodzieży. Jest on symbolem miłości
Jezusa do ludzi. W naszej historii o Nikodemie również mamy obraz Ukrzyżowanego,
gdyż miłość jest zawsze związana z krzyżem. Jezus, gdy doświadcza odrzucenia,
opuszczenia, zdrady – kocha dalej, aż do końca. Dlatego krzyż jest miłością. Jak ty tra-
ktujesz miłość? Czy chcesz kochać, gdy dotykasz krzyża w swoim życiu? Być może
wybierasz Boga bez krzyża?
Narrator 2: Jak traktujesz krzyż? Czy jeszcze umiesz na niego patrzeć z wiarą? Czy może
widzisz tak wiele krzyży, że nie robą już na tobie wrażenia? Kiedy ostatnio patrzyłeś
z wiarą na krzyż, myśląc „chcę tak kochać”? Mamę, brata, członka mojej drużyny,
mojego zastępu…
Piosenka: Bo jak śmierć potężna jest miłość
Narrator 1: Spójrz teraz na oblicze Matki Jezusa, Maryi, na jej życie. Idąc za jej śladami
tak naprawdę idziemy śladami Jej Syna. Maryja jest obecna przy wszystkich
najważniejszych chwilach życia Jezusa: jego narodzinach, przy pierwszym cudzie, jest
w tłumie słuchaczy, aż w końcu trwa przy nim do samego końca na Golgocie i jest
obecna w dzień Pięćdziesiątnicy z Apostołami podczas Zesłania Ducha Świętego. Maryja
zawsze pokazuje nam, kto jest pierwszy. Podczas wesela w Kanie Galilejskiej, mówi do
gospodarzy: Czyńcie cokolwiek wam powie. Czy Ty tak ufanie podchodzisz do Jezusa,
jak Jego Matka?
Piosenka: Przemień nas Panie
Narrator 2: Dobrą Nowiną jest Bóg sam w sobie, kiedy nie chce nas potępić, ale zbawić.
Zrobi wszystko, aby nas uwolnić i ocalić. Po prostu cię kocha. Czy wierzysz w te słowa
Jezusa? Może nie widzisz tego, że Jezus cię ocala… Może myślisz, że tylko potępia
i karze. Modlitwa o uwolnienie jest modlitwą miłosierdzia nad człowiekiem. Spełnieniem
słów Jezusa.
Narrator 1: Teraz pozostaniemy w modlitewnym skupieniu. Będziemy śpiewać pieśni,
a każdego z Was zapraszamy do podejścia pod symbole ŚDM, spojrzenia na nie jeszcze
raz. Przed krzyżem i ikoną znajduje się karton papieru, a na nim narysowane serce.
Wpisz w nie swoje krótkie przemyślenia, choćby miało zawierać tylko jedno słowo.
Piosenki: Laudate Dominum, Hymn ŚDM 2016, Tak mnie skrusz tak mnie złam, W lekkim
powiewie
Modlitwa harcerska
37
Chodź na polanę, czyli jak się zgłosić na ŚDM
Ogólne zasady rejestracji Rejestracja uczestników ŚDM Kraków 2016 odbywa się elektronicznie (on-line), poprzez
wypełnienie specjalnego formularza rejestracyjnego. Rejestracja jest konieczna do wła-
ściwego planowania miejsc zakwaterowania, katechez i wyżywienia.
System rejestracyjny składa się z dwóch faz:
I. FAZA: rejestracja makrogrupy (max 5000 osób) utworzonej przez Diecezjalne
Centrum ŚDM.
II. FAZA: podział makrogrupy na podgrupy (max 150 osób każda). W obrębie podgrupy
wszyscy pielgrzymi muszą wybrać ten sam typ Pakietu Pielgrzyma i ten sam język
katechezy.
Diecezjalne Centrum ŚDM może zarejestrować więcej niż jedną makrogrupę.
Rejestrujący makrogrupę będzie miał dostęp do informacji o wszystkich podgrupach
utworzonych w ramach makrogrupy. Odpowiedzialny za makrogrupę może być
jednocześnie opiekunem jednej z podgrup.
Dane potrzebne do zarejestrowania grupy: System rejestracyjny nie będzie wymagał danych osobowych wszystkich pielgrzymów.
W II fazie rejestracji pojawią się natomiast szczegółowe pytania dotyczące:
opiekuna grupy i jego zastępcy – można być opiekunem tylko jednej podgrupy,
księży nie będzie odrębnej rejestracji dla księży; wystarczy, że w formularzu II fazy
zostaną wpisane dane poszczególnych księży z grupy wraz z zeskanowanym listem
z podpisem biskupa lub jego delegata (list w pdf będzie do pobrania w systemie),
liczby osób niepełnoletnich i powyżej 30. roku życia,
osób niepełnosprawnych do wypełnienia będzie specjalnie przygotowany formularz,
osób potrzebujących wizy do wypełnienia będzie specjalnie przygotowany
formularz,
sposobu przyjazdu do Krakowa i wyjazdu po zakończeniu ŚDM.
39
Wszelkie pytania dotyczące rejestracji prosimy kierować do naszych konsultantów
(od poniedziałku do piątku w godz. 9-17):
w języku polskim: tel. +48 12 4467261; mail: [email protected] w języku angielskim: tel. +48 12 4467262; mail: [email protected] w języku włoskim: tel. +48 12 4467263; mail: [email protected] w języku hiszpańskim: tel. +48 12 4467264; mail: [email protected] w języku francuskim: tel. +48 12 4467265; mail: [email protected]
Grupy chcące wziąć udział w „Dniach w Diecezjach” (20-25 lipca 2016 roku) zaznaczą to
w odpowiednim miejscu w panelu formularza rejestracyjnego. Opiekun grupy, poprzez
stronę internetową diecezji lub bezpośredni kontakt z koordynatorem danej diecezji,
zapozna się ze szczegółowym programem pobytu grupy oraz ewentualnymi kosztami
pobytu grupy w danym miejscu.
Wiek uczestników.
Zalecany wiek uczestników spotkania winien mieścić się w przedziale 16-30 lat.
Opiekunami grup mogą być tylko osoby, które ukończyły 18 rok życia.
Koszty uczestnictwa w ŚDM
Koszt uczestnictwa w ŚDM Kraków 2016 warunkują dwa czynniki:
fundusz solidarnościowy 10 euro (środki przeznaczone jako program pomocowy dla
uczestników z krajów uboższych),
pakiet pielgrzyma (jego cena jest uzależniona od wybranego wariantu pobytu).
System rejestracyjny: www.register.wyd.va
Zespół Wychowania Duchowego i Religijnego Chorągwi Łódzkiej ZHP W wielu chorągwiach działają zespoły mające na celu udzielanie pomocy środowiskom
harcerskim w wychowaniu duchowym i religijnym. W Chorągwi Łódzkiej ZHP od wielu
lat działa Zespół Wychowania Duchowego i Religijnego, który wskazuje metody
i przykłady pracy z wychowaniem duchowym i religijnym w drużynach, w tym
organizuje warsztaty z zakresu wychowania duchowego i religijnego dla instruktorów
Chorągwi Łódzkiej oraz całego ZHP. Organizuje akcje związane z wychowaniem
duchowym i religijnym m.in. Festiwal Kolęd, konkursy fotograficzne, Betlejemskie
Światło Pokoju, debaty z cyklu Tańczący z myślami oraz Harcerskie Msze święte.
Członkowie zespołu służą pomocą i materiałami, które pomogą drużynowym
zorganizować zbiórkę. Zespół jest autorem kilku propozycji programowych dla gromad
i drużyn ZHP m.in.:
Druh Wicek. Harcerz-instruktor w orszaku świętych. Zbiór propozycji programowych,
związanych z pracą z naszym patronem bł. Wincentym Frelichowkim.
Zwalczaj smoka w sobie! W niniejszym zbiorze propozycji programowych ZWDiR
zaprasza Was do zapoznania się w wyjątkową opowieścią – życiorysem świętego
Jerzego, patrona skautów i harcerzy.
Wszystkie propozycje znajdziecie na www.cbp.zhp.pl.
www.facebook.com/zwdir.chl
41
Spis treści Orędzie Ojca Świętego Franciszka na XXX Światowy Dzień Młodzieży .......................... 7
Światowe Dni Młodzieży..................................................................................................................... 14
Propozycje dla zuchów ....................................................................................................................... 15
Propozycja dla harcerzy ...................................................................................................................... 18
Propozycja dla harcerzy starszych ................................................................................................. 20
Projekt starszoharcerski ...................................................................................................................... 23
Propozycja dla wędrowników.......................................................................................................... 24
Sprawności ................................................................................................................................................ 30
Zuchowe ................................................................................................................................................ 30
Harcerskie ............................................................................................................................................. 31
Hymn ŚDM ................................................................................................................................................ 32
Propozycja peregrynacji symboli ŚDM ........................................................................................ 34
Scenariusz harcerskiej peregrynacji symboli ŚDM ............................................................. 35
Chodź na polanę, czyli jak się zgłosić na ŚDM ......................................................................... 39
Zespół Wychowania Duchowego i Religijnego ChŁ ZHP ................................................... 41
42